مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ آذر ۱۳۳۸ نشست ۳۵۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹
جلسه: ۳۵۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۳ آذر ماه ۱۳۳۸
فهرست مطالب:
۱ - طرح صورت‌مجلس
۲ - طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به کمک به اداره کل انتشارات و رادیو
۳ - تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای کفیل وزارت گمرکات و انحصارات
۴ - شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به انتقال نیروی برق به وسیله کابل هوایی
۵ - اعلام تصویب صورت‌مجلس
۶ - شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان
۷ – بیانات بعد از دستور آقای مهندس سلطانی
۷ - موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت ده و نیم صبح به ریاست آقای عماد تربتی نایب رئیس تشکیل گردید.
۱ - طرح صورت‌مجلس
نایب رئیس - صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غایبین بااجازه - آقایان: محمودی - دکتر حسن افشار - کدیور - دکتر جهانشاهی - باقر بوشهری - امید سالار - قبادیان - عامری - مهندس اردبیلی - بزرگ‌نیا - بوربور - هدی ابتهاج - ساگینیان - مهندس فروهر - شادلو - کورس سنندجی - دهقان - دکتر اسدی - اورنگ - تمیورتاش - سلطانمراد بختیار - دولتشاهی - صفاری.
غاببین بی‌اجازه - آقایان: پردلی - ثقةالاسلامی - دکتر طاهری - قرشی - مار - سعیدی - اعظم زنگنه - اریه - مهندس سلطانی.
دیرآمدگان و زود رفتگان بااجازه - آقایان: خرازی - دادگر - دکتر فریدون افشار.
نایب رئیس - اعتراضی به صورت جلسه نیست آقای سلطانی.
سلطانی - بنده دو جلسه اخیر کسالت داشتم و قبلاً هم اطلاع داده بود خواهشمندم بفرمایید اصلاح بشود.
نایب رئیس - اصلاح می‌شود آقای نورالدین امامی.
امامی - در صورت جلسه در بیانات بنده چند غلط چاپی هست اجازه بفرمایید اصلاح بشود.
نایب رئیس - اصلاح بفرمایید به تندنویسی بدهید آقای صدرزاده.
صدرزاده - در بیانات بنده یک جمله‌ای اصلاح لازم داشت بنده اصلاح کردم می‌دهم به تندنویسی.
نایب رئیس - به تندنویسی مرحمت بفرمایید تصویب صورت جلسه پس از حصول اکثریت اعلام خواهد شد امروز نوبت سؤالات بوده است چون سؤالی نبوده است وارد دستور می‌شویم.
۲ - طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به کمک به اداره کل انتشارات و رادیو
نایب رئیس - شور اول لایحه مربوط به کمک به اداره کل انتشارات و رادیو مطرح است عین گزارش قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی با حضور آقای وزیر دارایی لایحه دولت راجع به کمک اداره کل انتشارات و رادیو به منظور توسعه و تکمیل امور تبلیغاتی کشور را مورد شور و رسیدگی قرار داده و پس از مذاکرات لازم ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده به منظور کمک به توسعه و تکمیل امور تبلیغاتی کشور که در اداره کل انتشارات و رادیو متمرکز است به دولت اجازه داده می‌شود که با استفاده از کی دستگاه فرستنده صد کیلوواتی موج متوسط که از طرف وزارت پست و تلگراف و تلفن به رادیو ایران (فرستنده شماره ۲) اختصاص داده می‌شود به وسیله اداره کل انتشارات و رادیو اقدام به نشر آگهی تجارتی نموده و به صورت بازرگانی عمل نماید.
تبصره ۱ - اداره کل انتشارات و رادیو مجاز است که تا میزان مبلغ سه میلیون ریال از بانک ملی ایران برای هزینه‌های اولیه این کار وام دریافت داشته و با بهره متعلقه از اولین درآمد حاصله مستهلک نماید.
تبصره ۲ - در آمد حاصله از این راه به عنوان عایدی اختصاصی در اختیار اداره کل انتشارات و رادیو خواهد بود که به ترتیب الاهم به مصرف امور تبلیغاتی در داخل و خارج کشور و توسعه و ترویج دستگاه‌های مربوطه و خریدار لوازم و ازدیاد شبکه رادیویی کشور و غیره برساند.
تبصره ۳ - طرز اجرای این قانون به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت دارایی و اداره کل انتشارات و رادیو تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید
مخبر کمیسیون دارایی - مشایخی
نایب رئیس - شور در کلیات مطرح است آقای دولت‌آبادی موافق هستید یا مخالف؟
دولت‌آبادی - موافقم.
نایب رئیس - چون مخالفی نیست رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که با ورود در ماده واحده موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده - مطرح است آقای دکتر مشیر فاطمی مخالفید بفرمایید.
دکتر مشیر فاطمی - بنده مخالفتم با این ماده واحده از این لحاظ بود که بنده خیال می‌کنم اصلاً ضرورت نداشت چنین لایحه‌ای اینجا بیاید چون بازرگانی کردن یک دستگاهی شاید خود دولت هم می‌توانست یک بنگاهی را تأسیس بکند و هیچ قانونی نمی‌خواست مثل این‌که شرکت را دولت تأسیس کرد حالا بنده خیال می‌کنم قسمتی که ضرورت داشت که لایحه آورده‌اند برای این سیصد هزار تومان وامی است که می‌خواهند از بانک ملی بگیرند و بنده در تمام موارد با گرفتن وام از بانک ملی برای این نوع کارها مخالفم اصلاً برای دولتی که بحمداله وضع مالیش خیلی هم خوب است این سیصد هزار تومان اهمیتی ندارد بنده خیال می‌کنم می‌تواند این سیصد هزار تومان را از یکی از صرفه‌جویی‌های اقلام بودجه‌های مختلف کم بکند و بدهد به اداره انتشارات سیصد هزار تومان برای یک دولتی که چند میلیارد بودجه دارد اصلاً لایحه لازم ندارد که بیاورد و بگوید قرض بکنم بنده برای این موضوع عقیده‌مندم اگر برای بازرگانی کردن یک دستگاهی قانون لازم است این به جای خود بنده با آن مخالفتی ندارم ولی این مبلغ را از صرفه‌جویی‌های دولت بدهند و قرض نگیرند.
نایب رئیس - آقای معاون وزارت کشور.
معاون وزارت (کشور فرهودی) - این لایحه همان طور که نماینده محترم اشاره فرمودند البته قسمت عمده‌اش کارهای عملی است که خود اداره انتشارات و تبلیغات می‌تواند انجام بدهد و آن این است که دستگاه فرستنده‌هایی که اخیراً به اداره کل انتشارات داده شده است مخصوص انتشار و تبلیغات آگهی‌ها است که حق انتشار آگهی بگیرند اما آنچه که موجب تقدیم این لایحه شده است در حقیقت دو موضوع بود یکی این‌که نظر اداره کل انتشارات و تبلیغات این است که با در اختیار گرفتن این فرستنده و اختصاص دادن آن به انتشار آگهی‌ها یک عمل مرتبی انجام بدهیم از حیث درآمد و مخارج یعنی بتوانیم آنجا را کانونی یک درآمدی قرار بدهیم و آن درآمدها هم به مصرف یک مخارج لازم و معینی برسد مسلم است چون دستگاه صد کیلوواتی که وزارت پست و تلگراف به اداره کل انتشارات و تبلیغات داده است متعلق به دولت بوده و هست طبیعی است هر درآمدی به دست بیاید خرجش را هم باید مجلس شورای ملی اجازه بدهد بنابراین این لایحه یک قسمت استجازه خرج آن درآمدی است که از راه انتشار اعلانات به دست اداره کل انتشارات می‌رسد برای این‌که فرستنده مال خود دولت است اما برای خرج هم مواردی را ذکر کرده است که باز محتاج به اجازه است که آن درآمدها را به مصرف ترویج و توسعه دستگاه‌های مربوطه و خرید لوازم و ازدیاد شبکه رادیو کشور برساند این از درآمد اختصاصی خود اداره کل انتشارات است در قسمت ۳ میلیون ریال هم که اشاره کرده‌اند وام بگیرند البته آقایان می‌دانند که مطابق اساس‌نامه بانک ملی ایران بانک ملی هر وقت بخواهد به دولت وام بدهد اجازه می‌خواهد اما این‌که می‌فرمایند که ممکن بود این را از محل دیگری بدهند و احتیاجی به وام نداشته باشد البته اگر در محل دیگری صرفه‌جویی پیدا شود جزء صرفه‌جویی‌های مملکت است و خواهد ماند این کار وام یک فایده دارد و آن این است که اداره کل انتشارات و تبلیغات مجبور خواهد شد از محل درآمد این فرستنده این سه میلیون ریال وام را مسترد دارد یعنی در حقیقت این دستگاه همان طوری که اجازه داده شده به صورت بازرگانی اداره بشود جمعاً و خرجاً از حیث درآمد و مخارج کاملاً در اختیار اداره کل انتشارات باشد و به صورت بازرگانی عمل بشود یعنی در حقیقت کمکی که به اداره کل انتشارات برای تشکیل این دستگاه شده همان دادن دستگاه صد کیلوواتی می‌باشد بقیه‌اش را آنچه خرج دارد باید از محل درآمد خودش مستهلک بکند اعم از این‌که یک خرج دیگری هم باشد این در حقیقت یک واحد درآمدی می‌شود در دست اداره کل انتشارات و تبلیغات که بتواند آنچه مخارج برای این کار شده در این محل مستهلک بکند و آنچه درآمد دارد برای مصارفی که آقایان در این قانون اجازه می‌فرمایند به مصرف برسد.
نایب رئیس - آقای دولت‌آبادی.
دولت‌آبادی - بنده در بیانات جناب آقای دکتر مشیر فاطمی نماینده محترم در اصل مطلب مخالفتی احساس نکردم بلکه یک تذکری دادند که اگر بشود از محل صرفه‌جویی‌های دولت این وام را پرداخت البته این نظر به موقع و بجا است و در جای خودش هم (صحیح است) ولی آن هم محتاج یک اجازه است و اگر در صرفه‌جویی‌ها مبلغی باشد آن را هم مطابق قانون نمی‌توانند مصرف کنند و توضیحی که جناب آقای فرهودی معاون وزارت کشور دادند گمان می‌کنم برای اقناع جناب آقای دکتر مشیر فاطمی کافی باشد زیرا آنچه خرج بشود طبق همین اجازه‌ای است که از مجلس کسب می‌کند و به نص قانون اساسی هیچ دخل و هیچ خرجی بدون مجوز قانون نمی‌تواند باشد حتی به عقیده بنده همین تحصیل درآمد را هم که آزاد کرده‌اند آزاد نیست زیرا دستگاه وابسته به دولت از مردم یک پولی را می‌خواهد بگیرد بنابراین خود او اجازه می‌خواهد کاری نیست که بتوانند خودشان انجام بدهند و اما مطلبی که می‌خواهم عرض کنم این است که سازمان تبلیغات پیشرفت بسیار با ارزشی کرده است و بایستی این خدمات را تقدیر کرد تا مجدانه بکوشند و روزبه‌روز وضع بهتری به این کار داده شود با همه پیشرفت‌هایی که در سنوات اخیر در کار تبلیغات شده است هنوز باید اقرار کنیم از نظر وسایل و لوازم کار این دستگاه متناسب با آرزوهای ما و احتیاجات مملکت از نظر دنیا نیست هر کوششی برای بهبود او بشود قابل تقدیر است من آرزو دارم دستگاه تبلیغات ما موازی با سایر پیشرفت‌هایی که در امور ما حاصل شده است همه از نظر لوازم تکمیل بشود هم از نظر تبلیغات و مردم را ارشاد و راهنمایی بکنند همان طور که شده است و بنده چند روز پیش شنیدم که چند تن از دانشمندان مملکت نصایح سودمندی می‌کردند و این را باید ادامه بدهند زیرا امروز تنها دستگاهی که در اختیار همه است رادیو و تبلیغات است و باید از او برای اصلاح امر اخلاق اجتماع استفاده بشود.
نایب رئیس - آقای رامبد مخالفید؟ (بله) بفرمایید.
رامبد - مطلبی که جناب آقای مشیر فاطمی فرمودند به زبان دیگری بنده هم توجه کردم و آن از این قرار است که ۳۰۰ هزار تومان البته از نقطه‌نظر دارایی یک فرد عادی مبلغی است ولی با توجه اهمیت تبلیغات در دنیا و آنچه که مسابقه در این راه بین ممالک مختلف و بلوک‌های مختلف گذاشته شده بنده باید اذعان کنم بدون اطلاع از جهاتش تا کنون توجهی که برای پیشرفت دستگاه تبلیغاتی و فرستنده قوی به طوری که در تمام نقاط دینا این فرستنده‌های ایران ممکن بشود که از دستگاه‌های گیرنده گرفته بشود نشده بنده بدون اطلاع از جریانات داخلی و دستگاه اداری اداره تبلیغات از دریچه چشم مردم باید اذعان کنم پیشرفت‌های قابل تحسینی در برنامه‌های رادیو و دستگاه اداره تبلیغات شده است صحیح است ولی این کافی نیست ایراد بنده بر کارکنان اداره رادیو نیست زحمات آقایان به طوری که ما از دستگاه رادیو استفاده می‌کنیم از طرف خودم عرض می‌کنم شایان کمال تقدیر است ولی دستگاه‌های فنی اداره رادیو بسیار ناقص و متناسب با احتیاجات امروزه مملکتی مثل مملکت ایران نیست بنابراین جناب آقای فرهودی اگر شما با بنده هم عقیده هستید تصور می‌کنم حالا که وقت مجلس شورای ملی صرف یک تصویب لایحه‌ای برای اداره رادیو می‌شود به عوض اجازه سیصد هزار تومان قرض کردن که امثال این سیصد هزار تومان‌ها را تجار همه روزه قرض می‌کنند خوب روی یک شالوده صحیحی و با یک ارقامی متناسب‌شان تبلیغات مملکت این لایحه آورده می‌شود ممالک همجوارمان را ملاحظه بفرمایید دورتری‌ها را هم ملاحظه بفرمایید دستگاه‌های‌شان روزبه‌روز رو به توسعه است ولکن دستگاه فنی رادیویی ما احتیاج به توجه و توسعه خیلی بیشتری دارد.
نایب رئیس - آقای مشایخی.
مشایخی (مخبر کمیسیون دارایی) - محتاج به توضیح نیست که پرداخت هر وجهی از بودجه کشور مجوز قانونی لازم دارد دولت لایحه بودجه را در اول هر سال تقدیم می‌کند و به تصویب مجلس مجلس شورای ملی می‌رسد بنابراین هزینه‌های سازمان‌های دولتی به طور عموم براساس ارقام کلی مذکور در بودجه می‌تواند باشد و باید دستگاه‌های دولتی هزینه‌های خودشان را با تصویب کمیسیون بودجه پرداخت بکنند بنابراین خواستم این را به استحضار آقایان برسانم گفته شد که سیصد هزار تومان را بتواند از محل صرفه‌جویی‌ها پرداخت کنند و لایحه قانونی نیاورند این کار نمی‌شود ممکن است در بودجه کشور صرفه‌جویی باشد یا اضافه درآمد باشد لکن صرفه‌جویی‌ها در آن سال به صورتی که از لغتش استفاده می‌شود باید به حساب صرفه‌جویی منظور بشود و اضافه درآمد به حساب درآمد عمومی کشور منتقل بشود به بودجه سال‌های بعد و به نحوی که به تصویب مجلس شورای ملی می‌رسد مورد استفاده واقع شود علیهذا با فرض وجود صرفه‌جویی استفاده از محل صرفه‌جویی برای یک خرجی مجوز لازم دارد و باید از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد از همین لحاظ است که همان طوری که آقایان گفتند که این مبلغ خیلی ناچیز است سیصد هزار تومان در معاملات افراد ناچیز است دولت از نظر تحصیل مجوز این لایحه را آورده است که ۳۰۰ هزار تومان اعتبار تهیه کنند برای خرید یک دستگاه فرستنده که از آن بتوانند استفاده بازرگانی بکنند و از آگهی هم استفاده بکنند علیهذا به همین جهت است که کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی این لایحه دولت را تصویب کرده و گزارشش را تقدیم کرده و تقاضای تصویب دارد نظریاتی که جناب آقای رامبد فرمودند البته بسیار نظر صحیحی است لکن ما نباید به دولت بگوییم این عقیده بنده است که به دولت بگوییم شما تقاضای اعتبار فوق‌العاده بکنید دولت آخر سال است دارد بودجه‌اش را می‌نویسد بودجه سال ۳۹ را به مجلس تقدیم خواهد کرد بنابراین اگر چنانچه اداره تبلیغات از نظر فنی و یا هر نظری احتیاج به اعتبارات بیشتری داشته باشد دولت منافع و مصالحش را در نظر می‌گیرد و اعتبارات لازمه را در سال ۳۹ پایدار می‌کند با توجه به این مطلب تحصیل اجازه برای استفاده از ۳۰۰ هزار تومان لازم است
آن هم وام خواستن از بانک ملی در تبصره یک هم ذکر شده است که از اولین درآمد حاصله این وام مستهلک خواهد شد بنابراین تحمیل به بودجه مملکت نیست اداره تبلیغات وام را دریافت می‌کند و نزول را به بانک ملی می‌دهد مبلغ هم چیزی نیست که اداره تبلیغات نتواند مستهلک کند علاوه بر این وقتی به طور بازرگانی عمل می‌کند آگهی‌های تجارتی هم یک محل سرشاری برای درآمد خواهد بود و خیلی هم خوب خواهد بود به این جهت بنده استدعا می‌کنم که این لایحه را تأیید بفرمایید تا تصویب شود.
نایب رئیس - آقای عمیدی نوری.
عمیدی نوری - دستگاه تبلیغاتی کشور که به عنوان اداره انتشارات و تبلیغات و رادیو شناخته شده یکی از دستگاه‌هایی است که بعد از ۲۸ مرداد ۳۲ به تدریج پیشرفت زیادی در آن به وجود آمد بنده خودم چون در این کار در همان اوان یعنی بعد از ۲۸ مرداد یک مسئولیت مستقیمی به عنوان سرپرستی در یک مدت پنج ماهی داشتم می‌دانم بر این‌که چه وضع ناچیزی بود و امروز چه وضع بهتری را پیدا کرده امروز یکی از منافعی که از این دستگاه در نتیجه کوشش ۵ - ۶ ساله به دست آمده است این است که تا ساعت ۱۲ شب ما می‌توانیم بهترین اخبار جهان را از همین دستگاه‌های رادیوی خودمان استفاده بکنیم و بنده این را دیدم در یکی از مسافرت‌هایی که در خارج بودم یک شبی که میهمان یکی از سفرای خودمان بودیم جناب آقای رامبد برای من می‌گفت که من برای آشنایی به اخبار خارج بهترین منبعی که می‌توانم استفاده کنم همین رادیوی خودمان است و در جلوی خودمان رادیو را گرفت و خوب هم شنیده می‌شد و استفاده می‌شد و شاهد همین جناب آقای اتابکی بودند در بیروت آنجا ایشان می‌گفتند و اخبار را ایشان می‌گرفتند خوب یک شخصیت واردی بودند به همین جهت است که بنده می‌خواهم مژده بدهم که ما در کار تبلیغات تا حدی از نظر نظم و پیشرفتش موفق شده‌ایم و راهی هم که برای تزیید عواید تبلیغاتی می‌شود پیدا کرد همین است که در اینجا گفته شده چون همین رادیو در یک اوقات معینی یک ربع آگهی‌های تبلیغاتی منتشر می‌کند و در آمد اداره تبلیغات از محل آگهی‌ها جناب آقای صدرزاده خیلی کم بود این را به یک دستگاهی اجازه می‌دادند که خود بنده فشار آوردم کوشش کردیم که این را بشود با یک قراردادهایی بیشتر کرد و منبع عوایدی به دست آورد و اطلاع دارم در جریان این چند سال اداره تبلیغات توانسته است از این محل عایدی به دست بیاورد یادم می‌آید در یکی از بودجه‌های سالیانه که اینجا مطرح بود خود بنده دیدم که مبلغ زیادی شاید در حدود ۷ و ۸ برابر عایدات اداره تبلیغات نسبت به سال‌های قبلش اضافه شده از همین آگهی‌ها به همین جهت بوده است که اداره کل تبلیغات برای این‌که بتواند یک محلی برای عایدات به دست آورد دستگاه خودش را توسعه بدهد این فکر را کرده این فکر فکر بسیار خوبی است که یک فرستنده صد کیلوواتی وزارت پست و تلگراف به او بدهد سه میلیون ریال هم وام بگیرد از بانک ملی که این را مجهز بکند وقتی مجهز کرد این سه میلیون ریال را با بهره‌اش می‌تواند پس بدهد و عواید بیشتری به دست بیاورد. در تبصره ۲ هم معلوم گردید که این عواید را چه بکند این عواید همان طور که در ماده واحده ذکر شده است به منظور کمک به توسعه و تکمیل امور تبلیغاتی کشور است یعنی عوایدی که از این راه به دست بیاید برای این کار است و در تبصره هم گفته است درآمد حاصله از این راه به عنوان عایدی اختصاصی در اختیار اداره انتشارات خواهد بود و به خزانه نمی‌رود و به ترتیب الاهم فالاهم به مصرف امور تبلیغاتی در داخل و خارج کشور و توسعه و کنترل دستگاه‌های مربوطه که جناب آقای رامبد فرمودند که دستگاه‌ها یا مربوطه باید توسعه پیدا بکند خواه رسید به همین دلیل است که این یک کاری است که هم عواید زیاد دارد و هم این عواید به مصرف توسعه دستگاه‌ها و توسعه امور تبلیغاتی داخلی و خارجی خواهد رسید و احتیاج به این نیست که در بودجه مملکتی یک رقمی را بگذارند برای این کار این دستگاه خودش می‌خواهد عوایدی برای خودش با یک قرضه بسیار کمی به صورت بازرگانی به وجود بیاورد و به نظر بنده یکی از لوایح خوبی است و نتیجه خوبی گرفته خواهد شد برای این‌که در این شش هفت سال ما دیدیم که این دستگاه با نداشتن وسیله و باز نبودن دستش در کارها سال به سال بهتر شده است و رسیده است به وضعی که امروز واقعاً قابل استفاده است و برنامه‌اش هم مفید است و ما امیدوار هستیم با این توجهاتی که به کار تبلیغات می‌شود ان‌شاءالله روزبه‌روز بهتر بشود و پیشرفت بکند این یک لایحه‌ای است که به نظر بنده مفید است که تصویب بشود.
نایب رئیس - آقای صدرزاده مخالفید یا موافق؟
صدرزاده - با یک قسمت مخالفم عرض کنم دنیای امروز یک دنیای تبلیغاتی است و این یکی از وسایل لازم و حتمی مملکت است همین‌طور که جناب آقای عمیدی نوری فرمودند باید اذعان کرد تصدیق کرد که این دستگاه تبلیغاتی ما در ظرف این چند سال یک ترقی شایانی کرده است و ما امیدوار هستیم که در آتیه ترقی بیشتری بکند بنده دو نکته را می‌خواستم اینجا تذکر بدهم یکی این است که این دستگاه رادیو بهترین وسیله است برای این‌که سطح افکار عمومی را بالا ببرد و چون مطابق آماری که اداره آمار منتشر کرده است کمتر شهر و قصبه و دهکده‌ای است که در آن رادیو وجود نداشته باشد بنابراین بهترین وسیله‌ای است که ما بتوانیم مردم کشور را در جریان امور مملکت قرار بدهیم بنده از این مقدمه می‌خواهم استنتاج بکنم که خوب است اداره رادیو در انتشار قوانین مخصوصاً قسمت‌های مهمی از برنامه خودش را تخصیص بدهد به این کار که تمام افراد مملکت که در اکناف و اطراف هستند از قوانینی که از مجلس می‌گذرد و به توضیح ملوکانه می‌رسد فوراً اطلاع حاصل کنند این اطلاع حاصل کردن آنها این نتیجه را خواهد داد که آنها خودشان را برای اجرای این قوانین مهیا کنند نکته دیگری که در اینجا می‌خواستم تذکر بدهم این است که اغلب وزارتخانه‌ها ملاحظه فرموده‌اید یک نشریه‌هایی طبع می‌کنند و منتشر می‌کنند و مبالغ به سایر زیادی در سال برای طبع این نشریه‌ها تحمیل بر بودجه مملکت می‌شود اگر مقصود اطلاع مردم است این رادیو بهترین وسیله است که هر وزارتخانه به وسیله آن فعالیت خود را به اطلاع مردم برساند و از نشر آن محلات و آن نشریه‌هایی که غیر از خرج برای مردم فایده‌ای ندارد و خودداری کند که آن مخارج صرفه‌جویی برای مملکت بشود این عمل را باید به وسیله رادیو انجام داد و حتی اگر خرجی هم دارد تقبل شود بهتر است از این‌که هر ماه هزاران نشریه منتشر بشود و خرج‌های بسیار بسیار گزافی در بودجه مملکت تحمیل بشود بنده با این لایحه اصولاً موافقم ولی یک نکته را می‌خواهم تذکر بدهم و آن این است که جمله اخیر ماده واحده که می‌نویسد به صورت بازرگانی عمل نماید من این جمله را زاید می‌دانم و هیچ ضرورتی ندارد این جمله ممکن است که یک تالی فاسدی داشته باشد و ممکن است دستگاهی در دستگاه به عنوان هیئت مدیره به وجود بیاید فعلاً این یک دستگاهی است که بسیار خوب انجام وظیفه کرده و حالا سیصد هزار تومان اعتبار می‌خواهد و دستگاه را هم وزارت پست و تلگراف در اختیارش گذاشته است جمع و خرج می‌کند و هر چه درآمد عایدش شود آن مخارج را هم انجام می‌دهد اگر با این جمله یک دستگاه جدایی در وسط یک دستگاه قرار بدهیم گمان می‌کنم با اصول صرفه‌جویی منافات داشته باشد در صورتی که آقایان محترم موافقت بفرمایید عبارت جمله اخیر ماده واحده این طور اصلاح شود که اقدام به نشر آگهی تجارتی می‌شود و دیگر جمله به صورت بازرگانی اداره می‌شود آنجا لازم نیست چه ممکن است سبب شود (فلیکس آقایان - منظورش ترک مناقصه است) اگر می‌خواهند مناقصه را هم کنند مجازش کنید در صورتی که لازم بداند کارهای آن به صورت مناقصه انجام نشود بسیار خوب مناقصه و مزایده ندهد ولی به صورت بازرگانی در آوردن یعنی یک دستگاهی درست کردن این خرج تراشی است و ضرورت ندارد اداره رادیو در حال حاضر وظیفه‌اش را خوب انجام داده و اگر اشکال بر سر مزایده و مناقصه است همین‌جا قید بفرمایید در مواردی که لازم بداند مزایده و مناقصه را رعایت نکنند.
نایب رئیس - آقای معاون نخست وزیر.
معاون نخست وزیر (دکتر کیان) - خواستم خدمت آقایان نمایندگان با استجازه عرض کنم این جمله به صورت بازرگانی عمل نماید مفهومش ۹۸ درصد همان است که جناب آقای صدرزاده فرمودند که از مناقصه و مزایده معاف باشد و این جمله‌ای است که فعلاً مصطلح است در قوانین متعدد هم خود آقایان تصویب فرموده‌اند در لوایح مربوط به متمم بودجه‌ها تبصره‌هایی است که خواسته‌اند از مزایده و مناقصه مستثنی بشاند و به همین عبارت به صورت بازرگانی عمل شود تأمین فرموده‌اید برای تأمین همین منظور در حقیقت به نظر بنده جناب آقای صدرزاده عین آن چیزی را می‌خواهند که در این ماده با این عبارت تأمین شده است و کسر آن با تبدیلش به جمله دیگری که از مزایده و مناقصه مستثنی است به نظر بنده ضرورتی ندارد و سوابق زیادی هم دارد علاوه بر این‌که آنچه سبب می‌شود که دستگاه‌ها به وسیله قانون محاسبات عمومی محاسبات‌شان عمل شود آن موضوع اهم برای دولت قضیه مزایده و مناقصه است وقتی که شما بخواهید از این صرف‌نظر بفرمایید دیگر چیزی باقی نمی‌ماند که جای نگرانی و احتیاجی به تغییر داشته باشد بنابراین بنده معتقدم که موافقت بفرمایید با همین عبارتی که هست به تصویب برسد.
نایب رئیس - پیشنهاد واصله قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ۲ ماده واحده به عبارت ذیل اصلاح شود.
تبصره ۲ - درآمد حاصله از این راه پس از استهلاک به مصرف امور الی آخر برسد. مهدی ارباب.
نایب رئیس - پیشنهاد به کمیسیون ارجاع می‌شود چون پیشنهاد و اظهارنظر دیگری نرسیده شور اول این لایحه تمام است و برای شور دوم به کمیسیون مربوطه ارسال می‌شود.
۳ - تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای کفیل وزارت گمرکات و انحصارات
نایب رئیس - آقای کفیل وزارت گمرکات و انحصارات لایحه‌ای دارند.
کفیل وزارت گمرکات و انحصارات (خطاطان) - خاطر آقایان نمایندگان محترم مسوق است که وزارت گمرکات برای حفاظت انبارها و ادارات و ابنیه دولتی عده‌ای مأمور در اختیار دارد که به موجب قانون ۹ مرداد ۱۳۳۶ اجازه اختیاراتی به این مأمورین داده شده و به نام پلیس گمرک خوانده می‌شوند چون عنوان پلیس گمرک با مأمورین شهربانی تعارضی دارد برای این‌که در عمل مأمورین وزارت گمرکات و مأمورین شهربانی تعارضی پیش نیاید لایحه‌ای تهیه شده و تقدیم می‌شود که مأمورین گمرکات از این به بعد به نام نگهبان خوانده شوند با اجازه مقام ریاست این لایحه تقدیم می‌شود.
نایب رئیس - به جریان گذارده می‌شود.
۴ - شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به انتقال نیروی برق به وسیله کابل هوایی
نایب رئیس - شور اول لایحه انتقال نیروی برق به وسیله کابل هوایی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور لایحه شماره ۴۴۷۰۲ دولت راجع به انتقال نیروی برق به وسیله کابل هوایی را با حضور آقای معاون وزارت کشور مورد رسیدگی قرار داده و ماده واحده را با اصلاحاتی تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده - سازمان‌هایی که از طرف دولت برای مصارف عمومی تولید برق می‌کنند حق دارند برای انتقال نیروی برق از محلی به محل دیگر با خطوط هوایی فشار قوی (بیش از شش هزار ولت) در اراضی مسیر خط (واقع در خارج شهر) با اطلاع قبلی مالکین به نحوی که مزاحم تصرف آنها نشوند پایه‌های لازم را با رعایت اصول فنی نصب نمایند و در مدت بهره‌برداری عملیات نگاه‌داری و تعمیرات خط را انجام دهند.
مدت بهره‌برداری از خطوط مزبور تا موقعی خواهد بود که انتقال نیروی برق به وسیله خط هوایی میان آن دو محل به تشخیص دولت مورد احتیاج باشد وزارت کشور مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون کشور - مهدی ارباب.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری با حضور آقایان معاونین وزارت دادگستری و وزارت کشور لایحه دولت راجع به انتقال نیروی برق به وسیله کابل هوایی را مطرح و با گزارش کمیسیون کشور موافقت نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری - عمیدی نوری.
نایب رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست اظهاری نشد چون اظهارنظری در کلیات نشده لذا برای می‌گیریم به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد عین ماده واحده مطرح است نظری نیست (اظهاری نشد) چون نظری نیست و پیشنهادی نرسیده شور اول تمام است برای شور دوم به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود.
۵ - اعلام تصویب صورت‌مجلس
نایب رئیس - چون اکثریت هست تصویب صورت‌مجلس اعلام می‌شود.
۶ - شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان
نایب رئیس - لایحه دیگری مربوطه به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان مطرح است. عین گزارش قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی لایحه شماره ۳۳۸۹۱ دولت راجع به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان و تصفیه مطالبات و خسارات اشخاص را در چند جلسه با حضور آقای معاون وزارت دارایی مورد رسیدگی قرار داده و پس از مذاکرات لازم با اصلاحاتی تصویب و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - کلیه وجوه نقد و اموال منقول و غیر منقول متجاسرین آذربایجان و کردستان و احزاب غیرقانونی دموکرات آذربایجان و غیره که در تصرف دولت است به ملکیت دولت شناخته می‌شود از حاصل فروش اموال غیرمنقول و منقول و همچنین وجوه نقد که از این محل به تصرف دولت در می‌آید در درجه اول مطالبات نقدی دولت مربوط به موجودی صندوق ادارات و مؤسسات دولتی را برداشت نماید و از مازاد آن سایر مطالبات و خسارات مؤسسات دولتی و همچنین خسارات مورد ادعای اشخاص و مؤسسات غیر دولتی از متجاسرین را که تا آخر سال ۱۳۳۳ کتباً به وزارت دارایی اعلام شده به طور غرمایی بین طلبکاران تقسیم شود تشخیص مطالبات طبقه اخیرالذکر با کمیسیونی مرکب از استاندار دادستان پیشکار دارایی یا نمایندگان آنان و با تصویب هیئت دولت صورت خواهد گرفت تبصره مطالبات اشخاص و مؤسسات غیر دولتی که به شرح بالا پس از رسیدگی و تصدیق کمیسیون و تصویب هیئت دولت پرداخت می‌شود باید با اخذ سند ترک دعوی صورت گیرد.
مخبر کمیسیون داریی - مشایخی.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۷ آبان ماه ۱۳۳۸ با حضور آقای معاون وزارت دارایی لایحه دولت راجع به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان و تصفیه مطالبات و خسارات اشخاص را مطرح و پس از شور و مداقه خبر کمیسیون دارایی را تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون دادگستری - عمیدی نوری.
نایب رئیس - کلیات مطرح است آقای رامبد مخالف هستید؟
رامبد - بنده فقط یک جمله می‌خواهم عرض کنم در حال حاضر این اموال در تصرف و تحویل کیست؟
معاون نخست وزیر – (دکتر کیان - در تصرف دارایی‌هاست.)
نایب رئیس - چون در کلیات دیگر اظهارنظر نشده رأی می‌گیریم به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد.
ماده واحده - مطرح است (گفته شد - مخالفی نیست) چون در ماده واحده نظری نیست و پیشنهادی نشده شور اول این لایحه هم تمام است برای شور دوم به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود.
۷ - بیانات بعد از دستور آقای مهندس سلطانی
نایب رئیس - چون مطلبی در دستور نیست لذا با اجازه آیین‌نامه نطق بعد از دستور شروع می‌شود. آقای مهندس سلطانی
مهندس سلطانی - با اجازه همکاران محترم می‌خواستم به عرض آقایان نمایندگان برسانم احساسات عظیمی که ملت حق شناس ایران برای ورود میهمان عالی‌قدر شاهنشاه و ملت دیروز از خود نشان داد نموداری بزرگ از درک و درایت عمومی در مقابل خطر جنگ جهان‌سوز بود (صحیح است) ورود هواپیمای حضرت پرزیدنت ایزنهاور به فضای ایران به منزله وصول فرشته صلح از طرف مردم تلقی شد.
تاریخ جهان جنگجویان نامداری را می‌شناسد که گاهی نیمی از جهان را به آتش جنگ سوزانده و قسمت اعظم دنیا را ویران کرده‌اند لیکن کمتر مبارزین صلح و مردانی که برای آسایش زنان و فرزندان مردم و حفظ سلامتی عمومی فداکاری کرده باشند می‌شناسد. اگر مردانی برای پیوند بشر و وحدت عمومی قدمی برداشته‌اند در تیپ انبیاء وصف اولیا جا دارند والا:
رجال نظامی عالم وظیفه‌شان جنگجویی و جنگ‌طلبی بوده است ما ازان شخصیت جلیل جهانی یعنی حضرت پرزیدنت ایزنهاور سپاسگزاریم که برخلاف مردان نظامی گذشته تاریخ قدم‌های استوار و محکم با حال کسالت و بیماری در راه صلح عمومی بر می‌دارند زحمات و تحمل طاقت‌فرسای ایشان در نگه‌داشت بنیاد صلح موجب شادمانی و تسلی خاطر ملل آزاد جهان است (صحیح است) امیدواریم دیگر سران ملت‌های بزرگ این مرام مقدس و هدف عالی‌قدر انسانی را به دیده احترام نگریسته و ضرورت حفظ و صیانت صلح عمومی را برای بشریت درک کنند.
ملت ایران در صف مقدم صلح و با خطر جهانی قرار دارد آثار بزرگان از علما و عرفای ایران خود نموداری از طرفداری ما در حصول این هدف مقدس است تا به جایی این منظور عالی انسانی در تمدن ایران تجلی کرده که صلح کل یکی از عناوین اساسی تعریف عرفان در ایران است ما با هیچ ملتی کینه نداریم و سر جنگ هم نداریم و این را هم می‌دانیم که جنگ هم به سود هیچ ملتی نیست ولیکن از ملت‌های کوچک و بزرگ جهان احترام متقابل به حقوق مملکتی و اصول اساس خود متوقعیم و هر که به حقوق ما احترام بگذارد او را محترم می‌شماریم.
شاهنشاه محبوب ما که فرمانده عظیم‌الشأن ایران است و زبان گویای ملت می‌باشد پیوسته این حقیقت را به جهانیان اعلام فرموده که ما طرفدار صلح بوده و از نگهبانان این هدف مقدس هستیم ما بدین جهت به ملت و حکومت آمریکا و رئیس معظم جمهور آن کشور احترام می‌گذاریم که به ملت و مملکت و شاهنشاه ما احترام می‌گذارند (صحیح است) و از این‌که از نطق پرزیدنت ایزنهاور را ادراک کردیم که تا چه درجه به شرکت ایران به پیشوایی شاهنشاه در خدمت به صلح اهمیت می‌دهند مسرور شدیم ایرانیان از درک عمیق حکومت آمریکا که ملت ایران در مقابل چه خطر عظیمی این بار سنگین همکاری را به دوش گرفته است اطمینان امیدبخشی یافتند امیدواریم ملت آمریکا این نکته را هم به خوبی درک کنند که ما خطر شرکت در دفاع از صلح را فقط برای حفظ مواریث تمدن چند هزار ساله قبول کردیم والا وضع زندگانی عمومی ملت ایران از لحاظ اقتصاد مستلزم
به دوش گرفتن چنین بار سنگین نبوده و نیست البته مساعدت‌های مادی و معنوی آن ملت بزرگ را هرگز ملت ایران فراموش نکرده و حق‌شناس هستیم برای حماسه نیست ولی به صراحت می‌گوییم که ملت ایران به پیروی از تمدن چند هزار ساله و به تبعیت از قرآن کریم عادت و ملکه اوست که هر کس یک نیکی درباره او بکند او تا ده برابر حق شناس است.
امیدواریم در این مسافرت کوتاه مخبرین مطبوعات آمریکا دریافته باشند که شاهنشاه آزادیخواه ایران در وضع و تصویب قوانین مترقی و دموکراتیک از لحاظ آسایش عمومی تا چه اندازه مجاهده و کوشش فرموده‌اند (صحیح است) و حکومت و مخصوصاً مجلسین ایران چگونه با علاقه خاص در تصویب و قبول این‌گونه قوانین وحدت و هماهنگی دارند.
چه خوب است که ملت آزادیخواه و آزاد فکر آمریکا از حقایقی که در ایران ما جریان دارد به نحو احسن واقف شود و مطلع کردند که پیوند و پیوستگی ملت و شاه ایران به چه اندازه است.
همان‌گونه که از دیگران تشکر کردم و سپاس داریم بدون ریا و این‌که تعبیر به مجامله شود و می‌گویم که شخصیت عظیم‌الشأن و جلیل‌القدر شاهنشاه ایران دوست ما بیش از این‌که تحمل عادی یک فرد و قدرت یک نفر انسان است از لحاظ وظایف بسیار سنگین که در حفظ حقوق ملت و منافع مملکت ایران بر عهده دارند. از لحاظ انجام همین وظایف مورد حمله و هجوم خارج از مرز گفتار رادیویی و مطبوعات قرار گرفته‌اند آن گفته‌ها به شخص شاهنشاه نیست بلکه به هدف پاسبانی و حمایت ایشان از صلح جهانی است شاهنشاه توانای ما کمترین اعتنایی به این ترهات نداشته چه می‌داند که این گفته‌ها متوجه به ملت ایران است و در اینجا به بانک بلند اعلام کرده و می‌کنیم که قلوب ملت ایران از این گفته‌ها و تلقینات ناروا سخت رنجور و این رفتار نابخردانه کردار ملتی متمدن و با تربیت نیست (صحیح است) و هر چه بر این گفته‌ها بیفزایند بر نفرت و کدورت ملت ایران از گویندگان می‌افزاید و بر پیوند و پیوستگی حکومت و ملت ایران افزوده می‌گردد و ما را نسبت به هدفی که در پیش گرفته‌ایم مصمم‌تر می‌سازد (صحیح است)
همان‌گونه که ایران چند هزار سال مشعل‌دار تمدن جهانی بوده امیدواریم که باز هم ما در حفظ تمدن و نگهبانی مواریث پیامبران و دانشمندان وظیفه تاریخی خود را در تحت رهبری ذات مبارک شاهنشاه به خوبی انجام دهیم. (احسنت احسنت)
۷ - موقع جلسه بعد - ختم جلسه
نایب رئیس - چون مطلبی در دستور نیست لذا جلسه را ختم می‌کنیم.
جلسه آینده روز پنجشنبه ۲۵ آذر ساعت ۹ صبح خواهد بود دستور لوایح جاری
(مجلس چهل دقیقه پیش از ظهر ختم شده.)
نایب رئیس مجلس شورای ملی - عماد تربتی