مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۸ نشست ۳۰۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۳۰۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه بیست و یکم اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- طرح و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ مربوط به لایحه اصلاحی مجلس سنا راجع‌به تکمیل معلمین دانشگاه‌های شهرستان‌ها
۳- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه قبول توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۰ مربوط به کارگران مهاجر
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه قبول توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ مربوط به رفاه اجتماعی کارگران
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت ۱۰ صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس
رئیس- صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غایبین بااجازه- آقایان: کورس- حکیمی- بزرگ‌ابراهیمی- پرفسور اعلم- عرب‌شیبانی- اسکندری- دکتر حسن افشار- باقر بوشهری- عامری- امید سالار- مشار- دهقان- استخر- سالار بهزادی- مهندس اردبیلی- دکتر پیرنیا- مهندس سلطانی- بهادری- صادق بوشهری- قراگزلو- اسفندیاری- دکتر شاهکار- ذوالفقاری- دکتر بینا- دکتر عدل- اورنگ- دکتر اصلان افشار- تیمورتاش- جلیل‌وند- اخوان- سنندجی- امامی‌خویی- صراف‌زاده- عباسی- کاظم شیبانی- بوربور- مشایخی- مهندس شیبانی- ثقةالاسلامی.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: دکتر طاهری- اریه- قرشی- دکتر فریدون افشار- محمودی- دولت‌شاهی.
دیرآمدگان و زودرفته‌گان بااجازه- آقایان: صارمی- صفاری- مهندس دهستانی- مسعودی- بزرگ‌نیا.
رئیس- نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
۲- طرح و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ مربوط به لایحه اصلاحی مجلس سنا راجع‌به تکمیل معلمین دانشگاه‌های شهرستان‌ها.
رئیس- لایحه مربوط به استخدام معلمین برای شهرستان‌ها از سنا آمده است. این لایحه‌ای که از مجلس رفته بود آنجا در آنجا اصلاحاتی کرده‌اند و برگشته. کمیسیون فرهنگ با آن اصلاحات موافقت کرده است به استثنای یک کلمه (داخلی) گزارش کمسیون قرائت می‌شود و اگر نظری نسبت به آن باشد آقایان اظهار می‌کنند.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی.
کمیسیون فرهنگ لایحه برگشته از مجلس سنا راجع‌به تکمیل عده معلمین دانشگاه‌های شهرستان‌ها را با حضور آقای معاون وزارت فرهنگ مورد رسیدگی قرار داده و اصلاحات مجلس سنا را با حذف کلمه (داخلی یا) بعد از عبارت مؤسسات علمی مهم تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- تا زمانی که عده دانشیاران دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها تکمیل نشده وزارت فرهنگ می‌تواند از میان اطبای متخصص ایرانی مقیم داخله یا خارجه که لااقل مدت ۵ سال در رشته‌های تخصصی مورد احتیاج در بیمارستان‌ها یا مؤسسات علمی مهم خارجی کار کرده باشند عده‌ای را برای تدریس در دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها استخدام نماید. وزارت فرهنگ برای این اشخاص با توجه به مقام علمی و تخصصی آنان با تصویب شورای دانشکده پزشکی و شورای دانشگاه مربوط رتبه دانشیاری که حداکثرآن از پایه شش تجاوز نخواهد نمود و تعیین می‌نماید دانشیاران و استادان دانشکده‌های شهرستان‌ها علاوه بر حقوق ثابت و مزایای قانونی معادل حقوق ثابت رتبه‌های خود را به عنوان فوق‌العاده مخصوص دریافت خواهند نمود و همچنین در صورت احتیاج دانشکده‌های شهرستان‌ها وزارت فرهنگ می‌تواند کسانی را که دارای دانشنامه دکتری در رشته علوم اولیه پزشکی فیزیک و شیمی و علوم طبیعی بوده و لااقل ۵ سال در رشته تخصصی مربوط در آزمایشگاه‌ها یا مؤسسات مهم علمی کار کرده باشند با همان شرایط استخدام نماید.
ماده ۲- از تاریخ تصویب این قانون دانشگاه‌ها می‌توانند برای تحقیق و تتبع در مسایل تخصصی مورد لزوم که وسایل آن مهیا باشد عده‌ای از استادان و دانشیاران و رؤسای بخش‌ها و درمانگاه‌ها و پزشکان دانشکده پزشکی را که حاضر باشند تمام وقت خود را در دانشکده‌ها و بیمارستان‌های وابسته به دانشکده صرف نمایند انتخاب و تا میزان ماهی ۲۰ هزار ریال علاوه بر حقوق و مزایا برای خدمت تمام وقت به آنها بپردازند. مشروط به این که اولاً این قبیل اشخاص لااقل سابقه ۳ سال کار علمی و عملی در رشته تخصصی مربوط داشته باشند. ثانیاً صلاحیت علمی و توانایی آنان برای انجام تحقیق و تتبع مورد تصدیق شورای دانشکده پزشکی و شورای دانشگاه باشد.
این قبیل اشخاص پس از انتخاب به هیچ‌وجه حق داشتن مطب یا آزمایشگاه شخصی و یا حق عیادت و جراحی خصوصی ندارند و نباید در هیچ یک از مؤسسات دولتی و غیردولتی خدمتی به طور موظف و غیرموظف انجام دهند و باید لااقل روزی ۸ ساعت وقت خود را به تدریس در دانشکده پزشکی و خدمت در آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌های دانشکده و تحقیق و تتبع در رشته‌های تخصصی مربوط طبق برنامه‌ای که از طرف رئیس دانشکده تنظیم می‌شود صرف نمایند و در پایان هر سال هم باید گزارش جامعی از نتیجه تحقیق و تتبع علمی خود در مسایل تخصصی مربوط طبق برنامه‌ای که از طرف رئیس دانشکده تنظیم می‌شود صرف نمایند و در پایان هر سال هم باید گزارش جامعی از نتیجه تحقیق و تتبع علمی خود در مسائل تخصصی مربوط به شورای دانشکده پزشکی تقدیم نمایند در صورتی که نتیجه کار آنان رضایت‌بخش نباشد کمک مقرر در فوق قطع می‌شود و هرگاه نتیجه کار رضایت‌بخش باشد به کار خود ادامه خواهند داد.
ترتیب اجرای این ماده و تعیین عده‌ای که لازم است به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که شورای دانشکده تنظیم نموده و به تصویب شورا دانشگاه می‌رسد.
تبصره ۱- هر گاه در ضمن تحقیق و تتبع اشخاص فوق احتیاج به وسایلی پیدا کنند دانشکده مکلف است آنها را به اسرع وقت تهیه و در دسترس ایشان قرار بدهد.
تبصره ۲- هر یک از دانشکده‌های دیگر نیز می‌توانند استادان یا دانشیارانی را برای تحقیق و تتبع با رعایت شرایط ماده فوق انتخاب نماید.
ماده ۳- برای تکمیل عده معلمین دانشکده‌های کشاورزی شهرستان‌ها وزارت فرهنگ می‌تواند پایه اداری کسانی که دارای تحصیلات دکتری یا معادل آن در یکی از رشته‌های کشاورزی باشند به مأخذ آخرین حقوق ثابت دریافتی به پایه دانشیاری تبدیل نماید و همچنین وزرات فرهنگ می‌تواند پایه اداری کسانی را که در رشته کشاورزی تحصیلات آنان معادل لیسانی یا فوق‌لیسانس تشخیص گردیده به مأخذ آخرین حقوق ثابت دریافتی به پایه دبیری تبدیل نماید مشروط بر این که معلمین مزبور تعهد نمایند لااقل پنج سال در دانشکده‌های شهرستان‌ها تدریس نمایند سوابق و مدارک اشخاص فوق و صلاحیت آنان برای تدریس در دانشکده کشاورزی باید قبلاً به تصویب شورای عالی فرهنگ برسد.
تبصره ۱- در صورتی که حقوق ثابت مشمولین ماده فوق از حقوق ثابت پایه دانشیاری یا دبیری زیادتر و از پایه بالاتر کمتر باشد به پایه‌ای که نزدیک‌تر باشد تبدیل خواهد گردید.
تبصره ۲- در صورتی که برای تدریس در رشته‌های کشاورزی شهرستان‌ها داوطلبان واجد درجه مهندسی معادل دکتری یافت نشوند وزارت فرهنگ می‌تواند در مدت یک سال از فارغ‌التحصیل‌های دانشکده کشاورزی ایران و یا خراجه که تحصیلات آنها لااقل معادل لیسانس بوده و ده سال سوابق تجربی و عملی در امور کشاورزی داشته و صلاحیت آنان برای تدریس در رشته کشاورزی مورد تصویب شورای عالی فرهنگ واقع شود با پایه یک دانشیاری استخدام کند مشروط بر این که تعهد نمایند که حداقل پنج سال در دانشکده کشاورزی شهرستان‌ها تدریس نمایند.
ماده ۴- برای تکمیل معلمین دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول شهرستان‌ها وزارت فرهنگ مجاز است از تاریخ تصویب این قانون تا مدت سه سال اشخاصی را که دارای مقام شامخ در ادبیات و یا علوم معقول و منقول و تألیفات گرانبهایی در رشته‌های مذکور باشند با رتبه دانشیاری که حداکثر از پایه پنج تجاوز ننماید به خدمت رسمی بپذیرد به این ترتیب که بدواً برای تشخیص صلاحیت علمی و تدریسی و اخلاقی داوطلبان پنج نفر از اساتید دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول تهران (انتخاب شورای دانشکده‌های مزبور) پس از رسیدگی به تألیفات داوطلبان و تشکیل جلسات کنفرانس یا امتحان نظر خود را با تعیین رتبه خواهند داد و پس از رسیدگی به تألیفات داوطلبان و تشکیل جلسات کنفرانس یا امتحان نظر خود را با تعیین رتبه خواهند داد و پس از آن که گزارش آنان مورد تصویب شورای‌عالی فرهنگ واقع گردید به خدمت رسمی پذیرفته می‌شوند.
مشروط بر این که تعهد نمایند که لااقل پنج سال در دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول شهرستان‌ها به تدریس اشتغال ورزند.
ماده ۵ - کسانی که به تعهد مقرر در این قانون عمل ننمایند رتبه اعطایی آنان ملغی خواهد بود.
ماده ۶- وزارت فرهنگ و دارایی مأمور اجرای این قانون هستند.
مخبر کمیسیون فرهنگ- مهندس جفرودی
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر فرهنگ لایحه برگشته از مجلس سنا راجع‌به تکمیل عده معلمین دانشگاه‌های شهرستان‌ها را مورد شور و رسیدگی قرارداد خبر کمیسیون فرهنگ را تأیید و تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- محمدعلی مسعودی
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه لایحه برگشته از مجلس سنا راجع‌به تکمیل عده معلمین دانشگاه‌های شهرستان‌ها را با حضور آقای وزیر امور خارجه مطرح و پس از مذاکرات لازم خبر کمیسیون فرهنگ را تأیید و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری.
رئیس- آقای ارباب.
ارباب- هر چند جناب آقای ذوالفقاری که نماینده دولت هستند در اینجا حضور دارند و مانعی برای طرح لوایح نیست، حضور ایشان از لحاظ مقررات شاید کافی باشد مضافاً به این که ایشان رئیس بنده هم هستند ولی در این طور لوایح باید وزیر حضور داشته باشد برای این که این لایحه جهات فنی دارد قسمت‌های فنی دارد شخص وزیر که وارد به این امور است باید خودش حضور داشته باشد البته در غیاب ایشان هم امکان دارد و حضور نماینده دولت هم کافی هست ولی آن مفهوم قانون به عمل نخواهد آمد موضوع دیگر این قوانینی که می‌گذرید همه‌جا اسمی از شهرستان‌ها هست ولی در عمل هیچ آثاری دیده نمی‌شود صحیح است در حالی که دورنمای مملکت همان سرحدّات است همان نقاط مرزی است همان نقاط دور از مرکز است انتظاراتی که مردم دارند آن خلوص نیتی که مردم دارند ولی نه آن اندازه بایستی توجه کنیم در اجرای این لوایح این قوانین که آیا سهمی به نقاط دور از مرکز هم می‌رسد یا خیر کما این که ما امروز در بندرعباس و جزایر گرفتار این قضایا هستیم و افرادی که باید تعلیم و تربیت بدهند وجود ندارد همه در نقاط خوش آب و هوا همه در مرکز متمرکز می‌شوند تمنّا می‌کنم برای نمونه در اجرای این قانون سهمی به نقاط دور دست هم بدهند.
رئیس- این لایحه در خود مجلس رسیدگی شده بود و تمام شده بود، آقای وزیر فرهنگ هم اینجا بودند، این لایحه بعد رفته است به مجلس سنا در مجلس سنا یک اصلاحاتی کرده بودند که آن اصلاحات مورد قبول کمیسیون‌های مجلس هم قرار گرفته مع‌هذا آقایان هر اظهارنظری که بخواهند می‌توانند بکنند بندرعباس هم هنوز دانشکده‌ای پیدا نکرده انشاءالله پیدا خواهد کرد و به آنجا هم استاد داده خواهد شد. آقای صدرزاده.
صدرزاده- آقایان محترم توجه دارند موقعی که بودجه کشور به تصویب مجلس شورای ملی رسید یک قلم ۲۲ میلیون تومان بابت کمکی بود که برای محصلین خارجی یعنی ایرانیانی که به خارج برای تحصیل رفته‌اند و یک مبلغی به هم برای مخارج هیات سرپرستی که در اروپا هست باز علاوه پرداخت می‌شود به اضافه اولیای اطفال هم معادل همین مبلغ ارز خارجی برای تحصیلات عالیه فرزندان‌شان مجبورند بپردازند بنابراین به صلاح مملکت این طوراست که این دانشکده‌های شهرستان‌ها تکمیل شود تا بی‌نیاز شویم از فرستادن محصلین و اولیای اطفال از فرستادن اطفال خودشان به خارج و صرف مقادیر زیادی ارز مملکت در خارج (مهندس جفرودی- بسیار نظر صحیحی است) این لایحه براساس این نکته تنظیم شده. وزارت فرهنگ یک پیش‌بینی بسیار عاقلانه‌ای به کار برده که باید دانشکده‌های شهرستان‌ها تکمیل شود و در این صورت احتیاج خواهد داشت به استاد و دانشیار که در این لایحه پیش‌بینی شده است که بتوانند یک عده استاد و دانشیار انتخاب و استخدام کنند و به این وسیله دانشکده‌های شهرستان‌ها را تکمیل کنند تا توسعه پیدا کند و بتوانند عده زیادتری بپذیرند این لایحه بدواً در کمیسیون فرهنگ مجلس شورای ملی به تصویب رسید و بعد به مجلس تقدیم شد و مورد تصویب آقایان واقع گردید و به مجلس سنا رفت و اصلاحاتی شد کمیسیون فرهنگ آن اصلاحات را پذیرفت منهای یک کلمه و آن کلمه داخلی یا در ماده اول بود که وزارت فرهنگ می‌تواند از میان اطبای متخصص ایرانی مقیم خارجه یا داخله که لااقل مدت پنج سال در رشته‌های تخصصی مورد احتیارج در بیمارستان‌های یا مؤسسات علمی مهم داخلی یا خارجی کار کرده باشند این کلمه (داخلی) که در مجلس سنا اضافه شده بود مورد قبول کمیسیون فرهنگ واقع نشد در اینجا گفته شده آن دانشیاری که استخدام می‌شود آن استادی که انتخاب می‌شود باید پنج سال در رشته‌های تخصصی کار کرده باشد حالا اگر این مدت را در دانشکده‌ها کار نکرده باشد و در مؤسسات مهم علمی خارجی کار کرده باشد باز مورد قبول خواهد بود کلمه داخلی یا در کمیسیون فرهنگ برای بار دوم مورد رسیدگی قرار گرفت و حذف شد و البته اصول مطالبی که در این لایحه هست قبلاً مجلس شورای ملی مورد موافقت قرار داده است بنابراین مقتضی است که نسبت به این لایحه آقایان اظهارنظر بفرمایید که زودتر به جریان بیفتد و از ابتدای سال تحصیلی بتوانند وسایل توسعه دانشکده‌های شهرستان‌ها را فراهم کنند.
رئیس- آقای دکتر امین.
دکتر امین- حالا که بعد از مدتی این لایحه قسمت نهایی خود را طی می‌کند برای تکمیل و راحتی دانشکده‌های شهرستان‌های با نظر جناب آقای وزیر فرهنگ و کمیسیون فرهنگ تهیه شده بنده عقیده دارم هر چه برای تکمیل دانشکده‌های شهرستان‌ها وزارت فرهنگ اقدام کند نتیجه‌اش مثبت و هر سال دیده خواهد شد به طوری که در این چند سال دیدیم دانشکده‌های تبریز- مشهد- شیراز- اصفهان و اخیراً که اهواز هم تشکیل شده نتیجه بسیار خوبی داده است وزارت فرهنگ مخصوصاً آقای وزیر فرهنگ هم توجه بسیار دارند که این مؤسسات تکمیل شود از نظر استاد البته آنچه که در داخله کشور ممکن بشود از دکترها و متخصصین عالی‌مقام داخلی استفاده می‌شود و اطبا و متخصصین ایرانی که در خارج بودند و به ایران نمی‌آمدند دوره تخصصی را در اروپا و امریکا طی کرده‌اند اینها
برای این که تشویق بشوند و به ایران بیایند برای آنها تا پایه ۶ در نظر گرفته شده که بدهند بنده خواستم تذکری بدهم حالا که جناب آقای دکتر مهران وزیر فرهنگ تشریف دارند برای تشویق آنها دولت باید وضعیت بودجه آنها را روشن بکند با این بودجه‌های فعلی بنده با تماسی که دارم با دانشکده‌های شهرستان‌ها این بودجه‌ها برای تأمین و تهیه لوازم تحصیل و لوازم آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها کافی نیست فرض کنیم طبیبی آمد خیلی هم متخصص بود مادامی که وسایل کار ابزار کار وسایل آزمایشگاه و بیمارستان درست نشود به جایی نخواهد رسید این است که بنده از دولت جداً تقاضا دارم در بودجه دانشکده‌های شهرستان‌ها توجهی بکند مخصوصاً جناب آقای وزیر فرهنگ که همیشه از سال‌های اول توجه و کمک کرده‌اند کمک بیشتری بکنند برای بودجه‌شان، ۱۵۰۰ نفر در دانشگاه تبریز تحصیل می‌کنند این ۱۵۰۰ نفر بنده بارها حضورتان مزاحم شده‌ام تصدیع داده‌ام که از نظر علمی و فنی و بهداشتی نتایج بسیار خوبی داده است جوان‌های مملکت از قسمت‌های مختلف مملکت از شمال و جنوب و شرق و غرب به تبریز آمده‌اند یا از تبریز- شیراز و اصفهان و مشهد رفته‌اند اینها مثل برادر با همدیگر دوره تحصیلی‌شان را تمام کرده‌اند و به نقاط دیگر کشور رفته‌اند و خدمت کرده‌اند تصدیق می‌فرمایید دانشگاه محل عادیات نیست حتی خود وزارت فرهنگ محل خرج است بایستی بودجه بیشتری داشته باشد تا خرج بکند برای استادان مادامی که شما وسیله بهشان ندهید آنها نخواهند توانست کار بکنند اگر جناب آقای وزیر فرهنگ توجه بکنند و جناب آقای معاون نخست‌وزیر هم توجه بکنند در هیئت دولت مطرح بشود برای ساختمان‌ها و برای آزمایشگاه‌ها یک بودجه کافی لازم است ساختمان‌های دانشگاه تبریز به طوری که جناب آقای وزیر فرهنگ اطلاع دارند هنوز تکمیل نشده از سال ۱۳۲۷ همین‌طور سازمان برنامه هی وعده داده ولی هی کرکر می‌کنند و کاری نمی‌کنند و به جایی نمی‌رسد یک ساختمانی که حسابی باشد ما در تبریز نداریم دانشکده پزشکی مدتی شروع شده ۱۱ سال است با دستورات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی که خداوند همیشه حفظ‌شان بکند و سایه ایشان را سر ملت و مملکت ایران برندارد ملت ایران همیشه دعاگوی وجود مبارک‌شان بوده و هست که علاقه‌مند بودند و دستور دادند تکمیل بشود بنده عقیده دارم در بودجه‌هایی که از سازمان برنامه برای قسمت‌های دیگر خرج می‌شود یکجا را یک دانشکده را تمام بکنند یک بیمارستان را تمام بکنند که محصلین با راحتی تحصیل بکنند و استادان هم بتوانند به محصلین استفاده برسانند بنده باز هم از جناب آقای دکتر مهران تشکر می‌کنم ایشان در مواقع مختلفه آنچه امکان داشت کمک کرده‌اند منتهی اشکال از لحاظ بودجه است از بودجه خودشان یا از بودجه کشور کمک بخواهند و این قسمت در هیئت دولت مطرح بشود که کمک بیشتری به دانشکده‌های شهرستان‌ها که نتیجه خوبی داده است و خواهد داده بشود (احسنت)
رئیس- آقای عمیدی‌نوری بفرمایید.
عمیدی‌نوری- به طوری که مقام ریاست فرمودند این لایحه از مجلس شورای ملی به مجلس سنا رفته و در مجلس سنا آن طوری که در مقدمه ذکر شده اصلاحاتی شده و آن اصلاحات به کمیسیون فرهنگ رفته است و آن اصلاحات سنا را کمیسیون فرهنگ پذیرفته منهای یک کلمه (داخلی) که حذف شده بنده معتقد هستم که اگر مقام ریاست اجازه بفرمایند آن اصلاحاتی که در مجلس سنا نسبت به لایحه مجلس شورای ملی شده آن اصلاحات قرائت بشود و معلوم بشود که مربوط به کدام‌یک از مواد هست و نسبت به این اصلاحات اظهارنظر بشود بهتر است چون این که پیدا است یک اصلاحات زیادی یا کمی در مجلس سنا شده و همه را کمیسیون فرهنگ پذیرفته و فقط یکی را نپذیرفته و چون این یکی را نپذیرفته و اینجا ذکر شده ما می‌دانیم کدام است و من اتفاقاً با این یکی که کمیسیون فرهنگ نپذیرفته و اینجا ذکر شده ما می‌دانیم کدام است و من اتفاقاً با این یکی که کمیسیون فرهنگ نپذیرفته اصلاح مجلس سنا را معتقدم صحیح است و معتقد نیستم که این اصلاحی که کمیسیون فرهنگ نپذیرفته صحیح باشد حالا دلیلش چیست اینجا می‌خواهیم برای شهرستان‌های خودمان مخصوصاً برای دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها استاد و دانشیار پیدا کنیم آمده‌ایم طبق این ماده اول سعی می‌کنیم که استاد و دانشیار با یک مزایایی حتی تا بیست‌هزار ریال اضافه کنیم که باید داده بشود آن وقت داریم اینها را مقید می‌کنیم که این آقایان آن چنان کسانی باشند که لااقل ۵ سال در بیمارستان‌های خارجی حتماً کار کرده باشند بنده می‌خواهم ببینم آن شرط برای دانشکده پزشکی تهران که طب هم آنجا زیاد هست چرا نباشد تمنّا می‌کنم جناب آقای مهندس جفرودی مخبر کمیسیون توجه بفرمایند چرا حتماً باید ۵ سال در مؤسسات علمی یا بیمارستان‌های خارجی عمل بکنند اگر در داخله هم عمل کرده باشند چرا نباید شرط استادی آنها محرز باشد چون بنده می‌بینم که با این اصلاح منحصر شده به خارجه ماده این است که مقیم داخله یا خارجه که لااقل مدت ۵ سال در رشته‌های تخصصی در بیمارستان‌ها و مؤسسات علمی مهم خارجی (دکتر مشیرفاطمی- یعنی داخلی قبول نیست) این خارجی عطف به مؤسسات علمی است یا عطف به بیمارستان‌ها هم هست؟ (وزیر فرهنگ- عطف به مؤسسات علمی) پس جناب آقای وزیر فرهنگ این توهم نسبت به هر دو وقتی که خارجی را قید کردید و واو عاطفه گذاشتید عطف به بیمارستان‌ها هم می‌شود بنابراین یک استادی که ۵ سال در بیمارستان‌های داخلی هم کار کرده باشد مشمول این ماده نمی‌شود اگر نظرتان مؤسسات علمی مهم خارجی است پس آن را اینجا باید قید بفرمایید که بیمارستان‌های خارجی یا داخلی و یا مؤسسات علمی خارجی این تا حدی مطلب را حل می‌کند والا حذف این کلمه داخلی به نظر بنده شما را نمی‌رساند آن مقصودتان نمی‌توانید استاد و دانشیار به میزانی که مورد نظرتان هست برای دانشکده‌ها پیدا کنید و بنده نمی‌دانم این قید و شرط برای چیست این یک مطلبی بود که چون اینجا ذکر شده بود بنده فهمیدم و تقاضا کردم نظریاتم را به عرض نمایندگان معظم برسانم حالا اصلاحات دیگری که سنا کرده است به لایحه مجلس شورای ملی اجازه بفرمایید یک یک قرائت بشود تا نظر بدهیم کار این لایحه تمام شود دیگر عرضی ندارم.
رئیس- همان‌طور که گفتم این لایحه به مجلس سنا رفته مجلس سنا اصلاحاتی کرده و اعاده داده کمیسیون فرهنگ آن اصلاحات را قبول کرد هر دو چاپ شده نزد آقایان است تطبیق بفرمایید و بنده هم ماده به ماده مطرح می‌کنم و صحبت می‌شود هر نظری دارید اظهار بفرمایید و به طور کل رأی نمی‌گیرم ماده به ماده مطرح می‌کنم حالا اگر آقایان موافق باشند آن گزارش سابق را هم بگیرند مطالعه کنند. آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- بنده از توجهاتی که نمایندگان محترم در همه موارد نسبت به امور فرهنگی و دانشگاهی این مملکت می‌فرمایند اظهار تشکر و امتنان می‌کنم همان‌طور که آقایان محترم استحضار دارند تحت توجهات و عنایات اعلیحضرت همایونی فعالیت‌های عمرانی و تولیدی در مملکت پیش می‌رود و همین‌طور اصلاح وضع امور اجتماعی روزبروز رو به توسعه و ترقی است و برای تمام این فعالیت‌ها محتاج به آدم هستیم. مهندس، طبیب، معلم در همه قسمت‌ها مورد احتیاج مملکت است و این مراتب عالی و این مقامات بالاخره باید در دانشگاه‌ها مرتب بشود و دانشگاه‌های این مملکت فعلاً دانشگاه طهران بالنسبه کامل و مجهزتر است ولی دانشگاه‌های شهرستان‌ها فعلاً جوان هستند و هنوز از حیث ساختمان و تشکیلات و سیستم کامل نشده‌اند به همین دلیل هست که نمی‌توانند عده کافی محصل بپذیرند در حال حاضر چندین‌هزار نفر ایرانی در خارجه تحصیل می‌کنند چه با هزینه دولت و چه با هزینه خودشان و ما باید به اسرع وقت کوشش کنیم که این نواقص مرتفع بشود و البته تذکراتی که بعضی از آقایان دادند مثلاً آقای دکتر شفیع‌امین راجع‌به نواقصی که فعلاً در دانشکده‌های شهرستان‌ها هست البته مورد توجه دولت هست همین امسال بیش از ۳۰ میلیون تومان برای تکمیل دانشگاه‌ها در نظر گرفته شده ولی باید تصدیق بفرمایید برای ۵ دانشگاهی که در شهرستان‌ها هست برای ساختمان آنها لااقل احتیاج به ۳۰۰- ۴۰۰ میلیون تومان اعتبار داریم و این کار دفعه غیرممکن است و باید به تدریج انجام شود توجهی که اعلیحضرت همایون شاهنشاه راجع‌به ایجاد کوی دانشجویان فرمودند واقعاً برای تأمین رفاه و آسایش دانشجویانی که از شهرستان‌ها به یک مرکز استان دیگر می‌روند فوق‌العاده کمک خواهد کرد این تسهیلات البته فراهم شده و خواهد شد گزارشی که الآن به عرض آقایان رسید کلیات این لایحه بنده خیال می‌کنم در اینجا بحث شده است و همه آقایان هم تأیید فرمودند موادش را هم تصویب فرمودید و همان‌طور که استحضار حاصل فرمودید در مجلس سنا اصلاحاتی شده است که قسمت عمده این اصلاحات اصلاحات عبارتی است و چیز فوق‌العاده‌ای نیست و کمیسیون فرهنگ هم رسیدگی کرده و تصویب نموده البته در موقع بحث در ماده هر کدام از آقایان توضیح خواسته باشند. عرض خواهم کرد در مورد آن اصلاحی که راجع‌به حذف کلمه داخلی ما نظرمان این نبود که کسانی که در بیمارستان‌های داخلی مملکت کار کردند و ۵ سال در یک رشته تخصصی عمل کردند آنها محروم باشند از این امتیاز بلکه اعتقاد بنده این است که به بیمارستان‌های ما اغلب خوب کار می‌کنند مخصوصاً در رشته جراحی و اطبای خیلی خوب و قابلی داریم که اگر اشخاصی باشند که در بیمارستان‌ها کار کرده باشند بایستی از این مزایا استفاده کنند کلمه (داخلی) که حذف شده است در قسمت‌های مربوط به مؤسسات علمی است باید عرض کنم که دانشگاه تهران فقط در این یکی دو سال اخیر است که شروع کرده است به مطالعه و تحقیق و تتبع و تحقیقات علمی تاکنون بیشتر دانشگاه‌هایی بودند که جنبه تعلیماتی داشتند جنبه تحقیقی‌شان خیلی ضعیف بوده است البته حالا تقویت خواهد شد و امیدوارم به مرور آزمایشگاه‌ها و مرکز تحقیقات علمی در دانشگاهمان به وجود بیاوریم البته برای بعدها کسانی که در این دانشگاه‌ها در این انستیتوهای علمی مطالعاتی کرده باشند علاوه بر طی مدارج دکتری اگر ۵ سال این مطالعات را کرده باشند
مورد استفاده قرار خواهد گرفت ولی در حال حاضر این مؤسسات علمی که به آنها اشاره شد مخصوصاً برای تعلیم اشخاص است که باید تعلیم (سیانس دو باز) بکنند این تحصیلات و این تتبعات تاکنون در ایران نبوده بنابراین اگر ذکر داخلی نشده از این بابت است و به نظر بنده عبارت برای ادای منظور روشن است و نوشته شده در رشته‌های تخصص مورد احتیاج در بیمارستان‌ها یا مؤسسات علمی مهم خارجی بنابراین کلمه خارجی اطلاق به مؤسسات علمی می‌شود و باز هم اگر تصور بفرمایید ابهامی هست این ابهام را برطرف بفرمایید.
رئیس- آقای مخبر.
مهندس جفرودی (مخبر کمیسیون فرهنگ)- در مورد کلمه داخلی من تصور می‌کنم جناب آقای عمیدی‌نوری اطلاع دارند کسانی که وارد خدمات دانشگاهی می‌شوند از رتبه یک دانشیاری استفاده می‌کنند حالا یک امتیاز فوق‌العاده در این ماده برای استخدام پیش‌بینی شده که تا پایه ۶ امکان استخدام هست در اینجا دو نظر در کمیسیون فرهنگ بود یکی این که کسانی که می‌خواهند از این امتیاز استفاده کنند اقلاً کسانی باشند که معلومات آنها معلومات روز باشد چون این امتیاز فوق‌العاده است تصدیق می‌فرمایید یک کسی که در مؤسسات مهم خارجی حتی در بیمارستان‌های امر یک امروز مشغول کار است از نظر اعتبارات هنگفت و وسایل فوق‌العاده‌ای که در اختیار پزشکان کشور امریکا است معلوماتش تازه‌تر مؤثرتر و عمیق‌تر است تا این که همان شخص در مؤسسات علمی ایران باشد که فاقد بسیاری از وسایل است یک نظر در کمیسیون فرهنگ این بوده است یک نظر دیگر این بوده است که ایرانیانی که در خارج درس می‌خوانند و به عذر این که در ایران از آنها استفاده نمی‌شود و بهره کافی مالی نمی‌برند آنها با این وسیلهٔ تشویق بشوند و به ایران برگردند این که نظر مجلس سنا را در این مورد کمیسیون فرهنگ نپذیرفته است مخصوصاً از این دو جنبه بود این دو موردی که درباره کلمه داخلی لازم بود بنده به استحضار برسانم این بوده است (عمیدی‌نوری- یعنی بیمارستان هم خارج باشد) نظر کمیسیون فرهنگ کلی بوده است ولی با این توضیحی که آقای وزیر فرهنگ دادند و در صورت جلسه قید شده است به همین ترتیب از این توضیح استفاده خواهد شد.
رئیس- ماده ۱ قرائت می‌شود.
عمیدی‌نوری- حالا که در ماده ۱ بحث نمی‌شود ابتدا کلیات باید مطرح بشود.
رئیس- این یک لایحه جدیدی نیست یک دفعه توضیح دادم این لایحه در مجلس شورا تصویب شده به مجلس سنا رفته و از مجلس سنا برگشته کمیسیون اصلاحاتی که مجلس سنا کرده بود پذیرفته اگر بخواهید دو مرتبه مطرح بکنید بحث دیگری است والا در حقیقت برای دفعه سوم است که مطرح می‌شود.
عمیدی‌نوری- ماده ۱ به طور کلی فرق کرده است یک وقت اصلاحات عبارتی می‌شود همان‌طوری که فرمودید عمل می‌شود اما در اینجا که بنده تطبیق کردم ماده یک و دو مصوب مجلس شورای ملی به کلی به هم خورد و به صورت دیگری تبدیل شده است که مفهوم عباراتش تغییر کرده اگر فرمودید که ماده به ماده بحث بشود بنده اطاعت می‌کنم و در هر ماده مطالبی که دارم عرض می‌کنم.
رئیس- بلی ماده ۱ و ۲ تغییر کرده و حالا ماده به ماده مطرح می‌شود ماده یک قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد).
ماده ۱- تا زمانی که عده دانشیاران دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها تکمیل نشده وزارت فرهنگ می‌تواند از میان اطبای متخصص ایرانی مقیم داخله یا خارجه که لااقل مدت پنج سال در رشته‌های تخصصی مورد احتیاج در بیمارستان‌ها یا مؤسسات علمی مهم خارجی کار کرده باشند عده‌ای را برای تدریس در دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها استخدام نماید وزارت فرهنگ برای اشخاص با توجه به مقام علمی و تخصصی آنان با تصویب شورای دانشکده پزشکی و شورای دانشگاه مربوط رتبه دانشیاری که حداکثر آن از پایه شش تجاوز نخواهد نمود تعیین می‌نماید دانشیاران و استادان دانشکده‌های شهرستان‌ها علاوه بر حقوق ثابت و مزایای قانونی معادل حقوق ثابت رتبه‌های خود را به عنوان فوق‌العاده مخصوص به دریافت خواهند نمود و همچنین در صورت احتیاج دانشکده‌های شهرستان‌ها وزارت فرهنگ می‌تواند کسانی را که دارای دانشنامه دکتری در رشته علوم اولیه پزشکی (فیزیک و شیمی و علوم طبیعی) بوده و لااقل پنج سال در رشته تخصصی مربوط در آزمایشگاه‌ها یا مؤسسات مهم علمی کار کرده باشند با همان شرایط استخدام نماید.
رئیس- چون دیگر به عنوانی یک لایحه جدید بحث نمی‌شود هر ماده را یک‌یک مطرح می‌کنیم و رأی می‌گیریم ماده ۱ مطرح است.
عمیدی‌نوری- بنده راجع‌به ماده یک عرضی دارم.
رئیس- بفرمایید.
عمیدی‌نوری- همان‌طوری که مقام معظم ریاست توجه فرمودند بنده از تطبیق لایحه‌ای که سابق در مجلس شورای ملی تصویب شد با آنچه که در مجلس سنا تصویب شده و حالا کمیسیون فرهنگ هم تأیید کرده ماده یک و دو به کلی فرق پیدا کرده البته ماده ۳ و چهار همان است که مجلس شورای ملی تصویب کرده بود و هیچ اختلافی جز مختصر اصلاح عبارتی با ماده ۳ و ۴ مصوب مجلس شورای ملی ندارد و در ماده ۱ مجلس شورای ملی این طور تصویب کرده بود «مادام که عده دانشیاران دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها تکمیل شده قسمت اخیر تبصره ۴ ماده واحده قانون اجازه استخدام معلمین اتباع خارجی برای دانشکده‌های شهرستان‌ها مصوب ۲۲ تیرماه ۱۳۳۴ درخصوص استخدام اطبا و متخصص ایرانی قابل اجرا خواهد بود» یعنی گفته است ما یک قانونی داریم برای استخدام معلمین اتباع خارجی در مملکت که مصوب تیرماه ۳۴ است مادام که ما معلم کسر داریم برای شهرستان‌های خودمان این قانون را برای اتباع داخلی هم اجرا می‌کنیم یعنی یک قانون خاصی را که برای استخدام معلمین خارجی بوده تسرّی داده برای استخدام داخلی آنچه که مجلس شورای ملی تصویب کرده است این طور بوده است مجلس سنا این را به کلی عوض کرده است و گفته است تا زمانی که عده دانشیاران دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها تکمیل نشده و وزارت فرهنگ می‌تواند از میان اطبای متخصص ایرانی مقیم داخله یا خارجه آن وقت با این شرایط که لااقل مدت ۵ سال در رشته‌های تخصصی مورد احتیاج در بیمارستان‌ها یا مؤسسات علمی مهم خارجی کار کرده باشند عده‌ای را برای تدریس در دانشکده‌های پزشکی شهرستان‌ها استخدام نماید. وزارت فرهنگ برای این اشخاص با توجه به مقام علمی و تخصصی آنان با تصویب شورای دانشکده پزشکی و شورای دانشگاه مربوط رتبه دانشیاری که حداکثر آن از پایه شش تجاوز نخواهد نمود تعیین می‌نماید دانشیاران و استادان دانشکده‌های شهرستان‌ها علاوه بر حقوق ثابت و مزایای قانونی معادل حقوق ثابت رتبه‌های خود را به عنوان فوق‌العاده مخصوص دریافت می‌نماید این عبارت که تا اینجا قائم‌مقام آن ماده‌ای شد که مجلس شورای ملی تصویب کرده بنده می‌خواهم توضیح بفرمایند و این را بفهمم چون می‌خواهم رأی بدهم می‌خواهم بدانم که آنچه را که شورا تصویب کرده بود و گفته بود آن قانونی که مربوط به استخدام متخصص خارجی است همان را برای استخدام داخلی تعیین بکنیم با این ماده‌ای که سنا به وجود آورد البته با نظر خودتان که ما دیدیم به آن کیفیت تا رتبه شش بدهیم علاوه بر حقوق‌شان اضافه و فوق‌العاده بدهیم این فرقش چیست و چطور شد که این امر مالی در مجلس سنا بدون سابقه پیش آمد و اجازه داده شد به خصوص چون این اضافه حقوق و اینها امر مالی است و امر مالی یک امری است که در صلاحیت مجلس شورای ملی است چطور امری شد که در سنا ایجاد شد بدون این که این مطلب در شورا رسیدگی شده باشد و حالا که به مجلس شورای ملی آمد شورا بگوید آنچه که شما گفتید صحیح است. من می‌خواهم بدانم که چرا این تفاوت پیدا شد و این فکر اگر برای وزارت فرهنگ بود چرا در موقع خودش در وقتی که در مجلس شورا مطرح بود امری که جنبه مالی داشته و باید نظر کمیسیون بودجه جلب بشود چرا این مطلب را و این مزایا را نگفتند و به مقامی که از نظر قانون اساسی صلاحیت امر مالی را منحصراً ندارد به آنجا مراجعه شد و آنجا اول تصویب کرده و بعد آمده اینجا و حالا ما باید بگوییم که صحیح است بنده می‌خواهم بدانم اختلاف این دو با هم چیست و مصلحت مملکت کدام است آیا مصلحت مملکت در این است که بگوییم آن چیزی که در شورا تصویب شده است به آن کیفیت صحیح نبوده است و این که بعداً تصویب شده است به مصلحت است البته از نظر مملکت هر کدام خوب باشد صحیح باشد ما موافقیم و رأی می‌دهیم بنده فقط می‌خواهم تفاوت این دو موضوع را بدانم والا با دو جمله بعدش و «همچنین در صورت احتیاج دانشکده‌های شهرستان‌ها الی آخر» که در لایحه قبلی مصوب مجلس شورای ملی داریم و در آنجا هم تصویب شده است عرضی ندارم تفاوتی که در ماده اول مصوب مجلس شورای ملی با تصویب مجلس سنا پیدا شده این را بنده می‌خواهم با توضیح جناب آقای وزیر فرهنگ و یا جناب آقای مخبر روشن بشود و ببینم که مصلحت مملکت کدام است که همان را تصویب کنیم.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ بفرمایید.
وزیر فرهنگ- در آن ماده ۱ که به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است نوشته شده است قسمت اخیر تبصره ۴ ماده واحد مصوب ۲۲ تیر ۳۴ درخصوص استخدام اطبای متخصص ایرانی قابل اجرا است و این قانونی که در سال ۳۴ تصویب شده مدت داشت یعنی ما در یک مدتی مجاز بوده‌ایم که این اطبای متخصص مقیم خارجه را استخدام کنیم برای دانشگاه‌های شهرستان‌ها با این مزایا و در اینجا آن تبصره را تأیید کردیم که به قوت خودش باقی است همین‌طور هم تصویب فرمودند نهایت در مجلس سنا گفتند که بهتر آن است که آن تبصره‌ای که می‌خواهند تأیید کنید متنش را در این قانون بنویسید ما هم نوشتیم بنابراین هیچ‌چیز تازه‌ای در اینجا علاوه نشده و اگر یک قدری مفصل‌تر شده برای این است که عین متن آن تبصره قانون مصوب تیر ۳۴ را که در مجلس شورای ملی تمدید شده نظر آقایان سناتورها این بود که عیناً در این قانون نقل کنیم ما هم عیناً در این قانون نقل کرده‌ایم بنابراین تغییری پیدا نشده همان است کما این‌که قسمت اخیرش هم عیناً همان‌طور است.
عمیدی‌نوری- بسیار خوب پس این تغییر عبارتی است اشکالی ندارد.
رئیس- آقای دکتر امین (دکتر امین- عرضی ندارم) ماده اول مجدداً قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم.
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده اول آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد ماده دوم مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ماده ۲- از تاریخ تصویب این قانون دانشگاه‌ها می‌توانند برای تحقیق و تتبع در مسایل تخصصی مورد لزوم که وسایل آنها مهیا باشد عده‌ای از استادان دانشیاران و رؤسای بخش‌ها و درمانگاه‌ها و پزشکان دانشکده پزشکی را که حاضر باشند تمام وقت خود را در دانشکده‌ها و بیمارستان‌های وابسته به دانشکده صرف نمایند انتخاب و تا میزان ماهی بیست‌هزار ریال علاوه بر حقوق و مزایا برای خدمت تمام وقت به آنها بپردازند مشروط به این که اولاً این قبیل اشخاص لااقل سابقه سه سال کار علمی و عملی در رشته تخصصی مربوط داشته باشند ثانیاً صلاحیت علمی و توانایی آنان برای انجام تحقیق و تتبع مورد تصدیق شورای دانشکده پزشکی و شورای دانشگاه باشد این قبیل اشخاصی پس از انتخاب به هیچ‌وجه حق داشتن مطب یا آزمایشگاه شخصی و یا حق عیادت و جراحی خصوصی ندارند و نباید در هیچ یک از مؤسسات دولتی و غیردولتی خدمتی به طور موظف و غیرموظف انجام دهند و باید لااقل روزی هشت ساعت وقت خود را به تدریس در دانشکده پزشکی و خدمت در آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌های دانشکده و تحقیق و تتبع در رشته‌های تخصصی مربوط طبق برنامه‌ای که از طرف رئیس دانشکده تنظیم می‌شود صرف نمایند و در پایان هر سال هم باید گزارش جامعی از نتیجه تحقیق و تتبع علمی خود در مسائل تخصصی مربوط به شورای دانشکده پزشکی تقدیم نمایند و در صورتی که نتیجه کار آنان رضایت‌بخش نباشد کمک مقرر در فوق قطع می‌شود و هر گاه نتیجه کار رضایت‌بخش باشد به کار خود ادامه خواهند داد.
ترتیب اجرای این ماده و تعیین عده‌ای که لازم است به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که شورای دانشکده تنظیم نموده به تصویب شورای دانشگاه می‌رسد.
تبصره ۱- هرگاه در ضمن تحقیق و تتبع اشخاص فوق احتیاج به وسایلی پیدا کنند دانشکده مکلف است آنها را به اسرع وقت تهیه و در دسترس ایشان قرار بدهد.
تبصره ۲- هر یک از دانشکده‌های دیگر نیز می‌توانند استادان یا دانشیارانی را برای تحقیق و تتبع با رعایت شرایط ماده فوق انتخاب نمایند.
رئیس- چون در ماده دوم نظری نیست رأی گرفته می‌شود به ماده دوم آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۳- برای تکمیل عده معلمین دانشکده‌های کشاورزی شهرستان‌ها وزارت فرهنگ می‌تواند پایه اداری کسانی که دارای تحصیلات دکتری یا معادل آن در یکی از رشته‌های کشاورزی باشند به مأخذ آخرین حقوق ثابت دریافتی به پایه دانشیاری تبدیل نماید و همچنین وزارت فرهنگ می‌تواند پایه اداری کسانی را که در رشتهٔ کشاورزی تحصیلات آنان معادل لیسانس یا فوق‌لیسانس تشخیص گردیده به مأخذ آخرین حقوق ثابت دریافتی به پایه دبیری تبدیل نماید مشروط بر این که معلمین مزبور تعهد نمایند لااقل پنج سال در دانشکده‌های شهرستان‌ها تدریس نمایند سوابق و مدارک اشخاص فوق و صلاحیت آنان برای تدریس در دانشکده کشاورزی باید قبلاً به تصویب شورای عالی فرهنگ برسد.
تبصره ۱- در صورتی که حقوق ثابت مشمولین ماده فوق از حقوق ثابت پایه دانشیاری یا دبیری زیادتر باشد به پایه‌ای که نزدیک‌تر باشد تبدیل خواهد گردید.
تبصره ۲- در صورتی که برای تدریس در رشته‌های کشاورزی شهرستان‌ها داوطلبان واجد درجه مهندس معادل دکتری یافت نشوند وزارت فرهنگ می‌تواند در مدت یک سال از فارغ‌التحصیل‌های دانشکده کشاورزی ایران و یا خارجه که تحصیلات آنها لااقل معال لیسانس بوده و ده سال سوابق تجربی و عملی در امور کشاورزی داشته و صلاحیت آنان برای تدریس در رشته‌های کشاورزی مورد تصویب شورای عالی فرهنگ واقع شود با پایه یک دانشیاری استخدام کند مشروط بر این که تعهد نمایند که حداقل پنج سال در دانشکده کشاورزی شهرستان‌ها تدریس نمایند.
رئیس- مخالفی نیست. (گفته شد- خیر) رأی گرفته می‌شود به ماده سوم آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.
ماده چهارم قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۴- برای تکمیل معلمین دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول شهرستان‌ها وزارت فرهنگ مجاز است از تاریخ تصویب این قانون تا مدت سه سال اشخاصی را که دارای مقام شامخ در ادبیات و یا علوم معقول و منقول و تألیفات گرانبهایی در رشته‌های مذکور باشند با رتبه دانشیاری که حداکثر از پایه پنج تجاوز ننماید به خدمت رسمی بپذیرد با این ترتیب که بدواً برای تشخیص صلاحیت علمی و تدریسی و اخلاقی داوطلبان ۵ نفر از اساتید دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول تهران به انتخاب شورای دانشکده‌های مزبور پس از رسیدگی به تألیفات داوطلبان و تشکیل جلسات کنفرانس یا امتحان نظر خود را با تعیین رتبه خواهند داد پس از آن که گزارش آنان مورد تصویب شورای عالی فرهنگ واقع گردید به خدمت رسمی پذیرفته می‌شوند مشروط بر این که تعهد نمایند که لااقل پنح سال در دانشکده‌های ادبیات و علوم معقول و منقول شهرستان‌ها به تدریس اشتغال ورزند.
رئیس- چون مخالفی نیست رأی می‌گیریم به ماده چهارم آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده پنجم مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد).
ماده ۵- کسانی که به تعهد مقرر در این قانون عمل ننمایند رتبه اعطایی آنان ملغی خواهد بود.
رئیس- مخالفی نیست؟ (گفته شد- خیر) رأی گرفته می‌شود به ماده پنجم آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد، ماده ششم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۶- وزارت فرهنگ و دارایی مأمور اجرای این قانون هستند.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده ششم آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد چون به تصویب مجلس سنا هم رسیده به دولت ابلاغ می‌شود.
۳- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی
رئیس- شور اول لایحه مربوط به اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد.)
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری با حضورِ آقای وزیر دادگستری به لایحه شماره ۳۹۲۳۲ دولت راجع‌به اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی رسیدگی و با اصلاحاتی مورد تصویب قرارداد اینک گزارش آن را مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- ماده اول قانون جلوگیری از تصرف عدوانی به شرح زیر اصلاح می‌شود:
در هر مورد که کسی مال منقولی را از تصرف بدون رضایت او خارج می‌نماید یا مزاح استفاده متصرف می‌شود مأمورین شهربانی در داخل شهرها و مأمورین ژاندارمری دکر خارج شهر و در صورت نبودن آنها فرماندار و بخشدار محل مکلف هستند از مزاحمت و اقداماتی که برای تصرف عدوانی می‌شود جلوگیری نمایند اگر چه عمل مزبور به استناد ادعا حقی نسبت به آن مال باشد.
هر گاه تجاوز نسبت به اموال غیرمنقول به عمل آید مأمورین مذکور مکلف هستند به تقاضای شاکی رسیدگی و جریان را به دادستان شهرستان محل و در نقاطی که دادگاه بخش مستقل یا دادگاه سیار وجود دارد به آن دادگاه‌ها که در این مورد قائم‌مقام دادستان محسوب می‌شوند اطلاع داده و طبق نظر مراجع مزبور اقدام نمایند.
هرگاه به سبب تجاوز بیم وقوع جنجه یا جنایتی برود مأمورین مزبور باید فوراً از وقوع هر گونه جرمی جلوگیری کرده و نتیجه اقدامات خود را به دادستان محل اطلاع دهند و طبق نظر او اقدام نمایند.
ماده ۲- ماده دوم قانون جلوگیری از تصرف عدوانی به شرح زیر اصلاح می‌شود:
هرگاه کسی مال غیرمنقولی را که در تصرف غیر بوده عدواناً تصرف کرده باشد مأمورین حفظ انتظامات عمومی باید با حکم کتبی دادستان محل مال مزبور را به تصرف شاکی (متصرف اول) بدهند این حکم وقتی داده می‌شود که از تاریخ تصرف عدوانی بیش از یک ماه نگذشته باشد علاوه بر دادستان هر محل رؤسای دادگاه‌های بخش مستقل و در غیاب آنان دادرس علی‌البدل دادگاه‌های مزبور و همچنین رؤسای دادگاه‌های بخش سیار در حوزه صلاحیت خود می‌توانند به طریق مذکور به شکایات مزبور رسیدگی و حکم به رفع تصرف عدوانی بدهند و در این صورت رونوشت حکم خود را برای اطلاع دادستان ارسال می‌دارند مأمورین مذکور در این ماده حکم خود را نسبت به تصرف عدوانی باید کتباً به مدعی‌علیه ابلاغ نموده و بلافاصله آن را به موقع اجرا گذارند از این حکم تا ده روز پس از ابلاغ می‌توان تقاضای پژوهش نمود مرجع رسیدگی پژوهشی دادگاه شهرستان محل وقوع مال غیرمنقول است.
ماده ۳- هر ملکی که ورقه مالکیت داشته باشد دارندهٔ ورقه مالکیت متصرف قانونی شناخته می‌شود و ادعای تصرف به غیر از سبب تملک یا نقل قانونی پذیرفته نخواهد شد همین که مالک ورقه مالکیت خود را در برابر مزاحم و یا متصرف عدوانی ارائه نمود باید فوراً رفع مزاحمت و یا تصرف شده ملک تحویل مالک شود.
ماده ۴- مواد ۳ و ۵ از قانون جلوگیری
از تصرف عدوانی مصوب اردیبهشت ۱۳۰۹ ملغی است.
وزارت دادگستری مأمور اجرا این قانون است.
مخبر کمیسیون دادگستری- عمیدی‌نوری
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی گرفته می‌شود به ورود در مواد آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۱- ماده اول قانون جلوگیری از تصرف عدوانی به شرح زیر اصلاح شود:
در هر مورد که کسی مال منقولی را از تصرف بدون رضایت او خارج می‌نماید یا مزاحم استفاده متصرف می‌شود مأمورین شهربانی در داخل شهرها و مأمورین ژاندارمری در خارج شهر و در صورت نبودن آنها فرماندار و بخشدار محل مکلف هستند از مزاحمت و اقداماتی که برای تصرف عدوانی می‌شود جلوگیری نمایند اگر چه عمل مزبور به استناد ادعا حقی نسبت به این مال باشد.
هرگاه تجاوز نسبت به اموال غیرمنقول به عمل آید مأمورین مذکور مکلف هستند به تقاضای شاکی رسیدگی و جریان را به دادستان شهرستان محل و در نقاطی که دادگاه بخش مستقل با دادگاه سیار وجود دارد به آن دادگاه‌ها که در این مورد قائم‌مقام دادستان محسوب می‌شوند اطلاع داده و طبق نظر مراجع مزبور اقدام نمایند.
هرگاه به سبب تجاوز بیم وقوع جنحه یا جنایتی برود مأمورین مزبور باید فوراً از وقوع هرگونه جرمی جلوگیری کرده و نتیجه اقدامات خود را به دادستان محل اطلاع دهند و طبق نظر او اقدام نمایند.
رئیس- در ماده اول کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادی رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده اول علاوه شود:
تبصره- دادستان و یا قائم‌مقام او مکلف است در مدت ۴۸ ساعت نظر خود را مبنی بر تصرف شاکی یا مشتکی‌عنه اعلام دارد.
دکتر دادفر
رئیس- ماده دوم مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده می‌شود)
ماده ۲- ماده دوم قانون جلوگیری از تصرف عدوانی به شرح زیر اصلاح می‌شود:
هرگاه کسی مال غیرمنقولی را که در تصرف غیره بوده است عدواناً تصرف کرده باشد مأمورین حفظ انتظامات عمومی باید با حکم کتبی دادستان محل مال مزبور را تصرف شاکی (متصرف اول) بدهند این حکم وقتی داده می‌شود که از تاریخ تصرف عدوانی بیش از یک ماه نگذشته باشد علاوه بر دادستان هر محل رؤسای دادگاه‌های بخش مستقل و در غیاب آنان دادرس علی‌البدل دادگاه‌های مزبور و همچنین رؤسا دادگاه‌های بخش سیار در حوزه صلاحیت خود می‌توانند به طریق مذکور به شکایت مزبور رسیدگی و حکم به رفع تصرف عدوانی بدهند و در این صورت رونوشت حکم خود را برای اطلاع دادستان ارسال می‌دارند. مأمورین مذکور در این ماده حکم خود را نسبت به تصرف عدوانی کتباً به مدعی‌علیه ابلاغ نموده و بلافاصله آن را به موقع اجرا گذارید از این حکم تا ده روز پس از ابلاغ می‌توان تقاضای پژوهش نمود مرجع رسیدگی پژوهشی دادگاه شهرستان محل وقوع مال غیرمنقول است.
رئیس- در ماده دوم مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). ماده سوم مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ماده ۳- هر ملکی که ورقه مالکیت داشته باشد دارنده ورقه مالکیت متصرف قانونی شناخته می‌شود و ادعای تصرف به غیر از سبب تملک یا نقل قانونی پذیرفته نخواهد شد همین که مالک ورقه مالکیت خود را در برابر مزاحم و یا متصرف عدوانی ارائه نمود باید فوراً رفع مزاحمت و یا تصرف شده ملک تحویل مالک بشود.
رئیس- آقای مهدوی بفرمایید.
مهدوی- در ماده سوم نوشته که هر ملکی ورقه مالکیت داشته باشد دارنده ورقه مالکیت متصرف قانونی شناخته می‌شود و ادعای تصرف به غیر از سبب تملک یا نقل قانونی پذیرفته نخواهد شد همین که مالک ورقه مالکیت خود را در برابر مزاحم و یا متصرف عدوانی ارائه نمود باید فوراً رفع مزاحمت بشود».
بنده استنباطم این است که در برابر مزاحم اگر ارائه شود که نتیجه قانونی ندارد باید به مراجع صلاحیت‌دار این امر را ارجاع کرد چون کسی که می‌آید ملکی را که عامداً عالماً متصرف می‌شود از داشتن ورقه مالکیت اطلاع دارد این مزاحمتی است که بی‌جهت می‌خواهد فراهم کند و ما این مزاحمت را تصرف عدوانی می‌دانیم و اسمش هم تصرف عدوانی است در مقابل یک خصومت برای طرف ایجاد می‌شود در برابر مزاحم البته تکلیف مالک این خواهد که به مراجع صلاحیت‌دار اطلاع بدهد و آنجا رسیدگی شود.
یک نکته دیگری که می‌خواستم عرض کنم اصولاً در مواردی که این اتفاقات می‌افتد برای مزاحم مجازاتی قائل شده‌اید یا نه زیرا که اگر یک کسی با علم و اطلاع بیاید یک ملکی را که سند مالکیت داشته است تصرف کند همین‌قدر ما رفع تصرف بکنیم کافی است این که نمی‌شود اگر مجازاتی برایش قائل بشویم البته بسیار به مورد خواهد بود.
رئیس- آقای عمیدی بفرمایید.
عمیدی (مخبر کمیسیون دادگستری)- عرض کنم همان طور که چناب آقای مهدوی فرمودند منظور از رفع اختلاف همیشه از طریق مراجعه به مراجع قانونی است والا هیچ وقت نزاع شخصی در حکومت مشروطه از نظر قانون پیش‌بینی نشده که بنده ورقه مالکیت در مقابل مزاحم نشان بدهم و خودم بیرونش کنم یک کسی آنجا نشسته یا از آسمان هم افتاده بدون این که سند مالکیت داشته باشد یا مالک باشد آمده آنجا گرفته نشسته بنده هم رفته‌ام می‌گویم گوش نمی‌کند بنده چه می‌گویم و چه باید بکنم من باید بروم به دادستانی مراجعه کنم و بگویم این شخص تصرف عدوانی کرده است و این هم ورقه مالکیت من ما گفتیم که اگر این ورقه مالکیت من ما گفتیم که اگر این ورقه مالکیت که با این همه تشریفات برای تقاضای ثبت و رسیدگی و تحدید حدود و سایر مقررات آن هست تا ورقه مالکیت صادر بشود دیگر در مقابل ورقه مالکیت اگر کسی اجاره‌نامه‌ای ندارد اگر کسی مستأجر نیست اگر کسی انتقال نگرفته همین‌طور از آسمان آمده توی این ملک و ورقه مالکیت هم ندارد این موضوع را دیگر ده سال برای عرض‌حال معطل نکنند ورقه مالکیت را ارائه داد قبول کنند و به آن آقای مزاحم متصرف عدوانی بگویند که برو بیرون آن مطلبی که راجع‌به مجازات متصرف عدوانی فرمودند که در قانون تصرف عدوانی پیش‌بینی نشده در قانون مجازات هست اگر کسی ملکی را متصرف شد یا مزاحمتی فراهم کرد اگر حکم برای مالک صادر شد و رفت رفع تصرف کرد دو مرتبه همان شخص مزاحم شد او مجرم است و باید مجازات بشود البته مجازات دارد و به علاوه یک لایحه دیگری وزارت دادگستری به مجلس سنا آورده که در کمیسیون دادگستری سنا تصویب شده و می‌آید خدمت‌تان که نسبت به کسانی که صحنه‌سازی می‌کنند در املاک مردم که ورقه مالکیت دارند اگر این کار را بکنند مجازات شدیدتری برای آنها پیش‌بینی شده مع‌هذا هر طور نظر دارید بفرمایید چون شور اول لایحه است در کمیسیون بحث می‌شود.
رئیس- چون دیگر کسی اجازه نخواسته و پیشنهادی هم نرسیده ماده چهارم قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۴- مواد ۳ و ۵ از قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب اردیبهشت ۱۳۰۹ ملغی است.
وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون است.
رئیس- پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم که عبارت (وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون است) از ماده ۴ تجزیه و به عنوان ماده تلقی شود.
دکتر دادفر
رئیس- لایحه با دو پیشنهادی که رسیده است به کمیسیون دادگستری برای شور دوم ارجاع می‌شود.
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه قبول توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۰ مربوط به کارگران مهاجر
رئیس- گزارش از کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه قبول و اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی مربوط به کارگران مهاجر رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۴ فروردین‌ماه ۱۳۲۸ با حضور آقای معاون وزارت امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع‌به اجازه قبول و اجرای اصول پیشنهادی توصیه بین‌المللی شماره ۱۰۰ در خصوص حمایت کارگران مهاجر را مورد شور و رسیدگی قرار داده و عیناً تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- قبول اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۰ راجع‌به حمایت از کارگران مهاجر که مشتمل بر شش قسمت (۵۶ بند) است تصویب می‌شود.
تبصره ۱- وزارت کار مکلف است آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون را با توجه پیشنهادات توصیه‌نامه مزبور و اوضاع و احوال کشور تهیه نموده و پس از تصویب هیئت‌وزیران به موقع اجرا گذارد.
تبصره ۲- کسانی که برخلاف آیین‌نامه‌های اجرایی مذکور رفتار نمایند در هر مورد به پرداخت غرامت نقدی از ۲۰۰۰ ریال تا ۲۰۰۰۰ ریال محکوم خواهند شد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری
گزارش از کمیسیون امور اجتماعی و کار به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اجتماعی و کار در جلسه
اردیبهشت‌ماه ۱۳۸۸ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع‌به اجازه قبول و اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۰ درخصوص حمایت کارگران مهاجر را با حضور آقای وزیر کار مورد رسیدگی قرار داد و پس از مذاکرات لازم خبر کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اجتماعی و کار- مهندس هدایت
رئیس- ماده واحده مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته رأی گرفته می‌شود به ماده واحده آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه قبول توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ مربوط به رفاه اجتماعی کارگران
رئیس- گزارش دیگری است که شور دوم آن است راجع‌به اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ مربوط به رفاه اجتماعی کارگران قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۴ فروردین‌ماه ۱۳۳۸ با حضور آقای وزیر امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع‌به اجازه قبول و اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ راجع‌به رفاه اجتماعی کارگران را مورد بحث و رسیدگی قرار داده و عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- قبول اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ راحع به رفاه اجتماعی کارگران که مشتمل بر (۹) قسمت می‌باشد تصویب می‌گردد.
تبصره ۱- وزارت کار مکلف است آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون را با توجه به پیشنهادات توصیه‌نامه مزبور و اوضاع و احوال کشور تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به موقوع اجرا گذارد.
تبصره ۲- کارفرمایانی که برخلاف مقررات آیین‌نامه‌های اجرایی مذکور در تبصره ۱ رفتار نمایند در هر نوع به پرداخت غرامت نقدی از دوهزار ریال تا بیست‌هزار ریال محکوم خواهند شد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری
گزارش از کمیسیون امور اجتماعی کار به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اجتماعی و کار در جلسه پنجم اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۸ با حضور آقای وزیر کار لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع‌به اجازه قبول و اجرای اصول پیشنهادی توصیه‌نامه بین‌المللی شماره ۱۰۲ راجع‌به رفاه اجتماعی کارگران را مطرح و پس از مذاکرات لازم خبر کمیسیون امور خارجه را تأیید و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اجتماعی و کار- مهندس سعید هدایت
رئیس- ماده واحده مطرح است در این گزارش هم کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی گرفته می‌شود به ماده واحده آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- خاطر آقایان مسبوق است در اولین جلسه اردیبهشت هر سال باید دو نفر ناظر ذخیره اسکناس در بانک ملی انتخاب شده‌اند و مدتش هم یک‌سال است برای جلسه بعد با موافقت آقایان یا جلسه بعدتر (یک نفر از نمانیدگان- بعدتر) جلسه بعدتر این دو نفر ناظر انتخاب می‌شوند خواستم به اطلاع آقایان برسانم که مستحضر باشند جزء دستور خواهد بود.
جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود.
(مجلس یک ساعت قبل از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت