مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ خرداد ۱۳۲۱ نشست ۶۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد. خاطر آقایان مسبوق است جلسه گذشته برای اینکه جلسه خصوصی شد و طول کشید موقع جلسه عمومی فوت شد. آقای دهستانی فرمایشی دارید
دهستانی - عرض بنده هم همین بود که فرمودید
- تقدیم قرارداد مالی منعقده بین دولت ایران و دولتین انگلستان و شوروی
۲ - تقدیم قرارداد مالی منعقده بین دولت ایران و دولتین انگلستان و شوروی
نخست وزیر (آقای سهیلی) - بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مسبوق است بموجب پیمانی که بین دولت ایران و دولتین انگلستان و جماهیر شوروی منعقد شد بر طبق ماده هفت آن پیمان قرار شد ما یک قراردادهای مالی هم مطابق آن منعقد کنیم نسبت به یک قسمت آن موافقتی حاصل و قراردادی امضاء شده‌است که برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود
- تقدیم لایحه متمم بودجه سال ۱۳۲۱ و لایحه اعطای اختیارات جهت تهیه خواروبار
۳ - تقدیم لایحه متمم بودجه سال ۱۳۲۱ و لایحه اعطای اختیارات جهت تهیه خواروبار
وزیر دارائی (آقای بدر)- عرض می‌کنم لایحه متمم بودجه‌است که هر ساله تهیه می‌شود و برای بعضی مقررات مالی است که تقدیم مجلس می‌شود و امسال هم لایحه ایست در تحت ۴۲ ماده که تهیه شده و تقدیم می‌شود و لایحه دیگری که فعلا“ تقدیم می‌شود مربوط است بیک اختیاراتی که دولت لازم میداند برای اینکه از نظر تهیه خواربار یک اختیاراتی داشته باشد تا اینکه محظوراتیکه در پیش بوده و ما به آنها برخورده‌ایم و ممکن است در آتیه نیز پیش بیاید و آنها را بدون اینکه خللی در خواربار پیش بیاید ما بتوانیم از پیش برداریم. عرض می‌کنم لازم بعرض نیست خود آقایان نمایندگان محترم بهتر از هر کس به اهمیت موضوع خواربار توجه دارند و همیشه دولت را متوجه کرده‌اند و اصرار کرده‌اند بدولت که دولت بایستی در اولین قدمش موضوع تهیه خوار بار و امنیت باشد البته دولت هم همین نظریه مجلس را از ابتدای تشکیلش الی حال نصب العین خود قرارداده و حقیقه می‌توانم عرض کنم که کار دولت و کار وزارتخانه‌های مربوط از قبیل وزارت دارائی و وزارت کشور و غیره اغلب اوقاتشان تخصیص داده می‌شود بموضوع خواربار اینکه عرض می‌کنم موضوع خواربار نه اینکه از جهت محصول خیلی بد باشد محصول در مملکت ایران همیشه در بعضی اوقات در بعضی جاها بد بوده‌است در بعضی از نقاط هم خوب بوده‌است و همیشه در مملکت ایران همه جا خوب و همه جا بد نبوده‌است و اگر در این سالها دولت بتواند و وسیله داشته باشد که از نقاط خوب بنقاط بد ببرد و یک تعدیلی در کار بدهد البته مردم در رفاه هستند و اگر خدای نکرده نتواند و وسیله نداشته باشد در این قبیل مواقع دیده شده که در همان سنوات در یکقسمت از مملکت گندم و جو و سایر مواد خواربار موجود بوده‌است و در یک قسمت مملکت مردم از گرسنگی می‌میرند و این بواسطه نداشتن وسایل مرتب بوده‌است حالا در سالهای گذشته این کار را انجام می‌دادیم خود بنده خاطر دارم که در سالهای ۱۶/ ۱۷ /۱۸ سنوات بسیار بدی بود نقاطی بود که هیچ گندم نداشتند اکثر نقاط جنوب ایران کرمان و فارس و همچنین خراسان ولی چون وسایل نسبته “ فراهم بود عملیاتی می‌شد بدون اینکه لازم باشد مردم بآن توجه کنند و یا مجلس شورای ملی در اینخصوص فکری بکند اسباب و لوازم کار فراهم بود و ما عمل می‌کردیم امروز متاسفانه بواسطه اوضاع و پیش آمدهای اخیر دنیا و خود ایران اسباب کار آنطوری که لازم است فراهم نیست و باین جهت خود دولت باید این اسباب کار را فراهم کند تا بتواند ارزاق مملکت را تامین کند و تهیه اسباب این کار هم یک قسمتش ممکنست بربخورد بیک موانعی که موانع قانونی است و ما مجبوریم آن موانع را رفع کنیم و این موانع هم طوری نیست که برای ما فرصتی باقی باشد که در هر موقع که ما بر بخوریم به موانع یک لایحه تهیه کنیم و تقدیم مجلس کنیم که آن موانع را برداریم این مقررات البته برای مواقع عادی است ولی حالا این را باید در نظر گرفت که از مواقع فوق العاده‌است الان شاید در امسال چهار ماه پنج ماه بیشتر تا موقع برداشت محصول و تقسیم محصول بیشتر نباشد باین جهت دولت تصمیم گرفته که یک اختیاری تحصیل بکند از مجلس شورای ملی که بتواند و انشاء الله با این اختیار رفع آن موانع را بکند و در این سال سخت طوری کنیم که در این مملکت اهالیش در مضیقع زیاد واقع نشوند نسبت بخواربار ی بخوانیم تا محصول آینده این مملکت را اداره کنیم این است که دولت این لایحه را تحت ماده واحده با قید دو فوریت تقدیم مجلس شورای ملی می‌کند.
- طرح لایحه اعطای اختیار و تصویب فوریت آن
۴ - طرح لایحه اعطای اختیار و تصویب فوریت آن
رئیس - لایحه قرائت می‌شود:
ماده واحده - مجلس شورای ملی برای جمع آوری غله و سایر مواد خواربار و تامین وسا ئل نقلیه بمنظور تهیه ارازق عمومی از تاریخ تصویب این قانون تا آخر همر ۱۳۲۲ بدولت اختیار تام می‌دهد تا هر مقرراتی را که لازم میداند تصویب و بموقع اجرا بگذارد کیفرهای ضروری نیز در این باب (در حدود کیفرهای مقرر در قانون احتکار) از طرف دولت تعیین و اعلام و اجرا خواهد گردید.
رئیس - فوریت طرح اول مطرح است. آقایان موافقین برخیزند.(اغلب قیام نمودند) تصویب شد. فوریت ثانی مطرح است. آقای امیر تیمور
امیر تیمور - بنده در کلیات عرض دارم
رئیس - آقای انوار
انوار - بنده در فوریت اول رای دادم که اشتباه نشود که شاید مخالفتی در کار باشد ولی فوریت ثانی موافق نیستم و عقیده‌ام این است که باید به کمسیون برود ودر آنجا مورد مطالعه واقع گردیده و بعد بیاید بمجلس اینرا می‌خواستم بعرض مجلس شورای ملی برسانم که اولی مملکت ما مشروطه شده‌است دور اول رابگذاریم کنار در دور دوم آخر دوره دوم بعد از گفتاری مجلس و تشنج التیماتوم وآن فشارهای فوق العاده ناچار شدند آمدند اختیار دادند بهمرنارد که رئیس مالیه باشد زمانی بود که مرحوم ناصر الملک نایب السلطنه بود این اختیار را کاملا دادند به مرنارد و بعد از آنکه مجلس منحل شد این اختیار در دست مرنارد ماند با اینکه به شهادت تاریخ بلژیکی‌ها بهترین مستخدمی بودند که در ایران و خدمت کردند هم آنهائی که در مالیه بودند و هم آنهایکه در پست تلگراف بودند با اینکه خود مرنارد هم به شهادت تاریخ که بعدا“هم ثابت شد خیلی آدم خوبی بود و خدمات مهمی کردند با اینکه آنروز به اندازه آسمان ما تاریک بود که اگر کسی در نظر داشته باشد میداند که ایام تاریکی بود ولی بحمدالله حالا روشن است مرنارد با کمال اعتماد و اطمینان خدمت کرده معذلک صداهائی از اطراف بلند شود که چطور مجلس اختیار تام می‌دهد کدام ماده از مواد قانون اساسی یا قانونهای عادی بمجلس اختیار تام دادهاست که بتواند اختیار تام به دولت بدهد این صحبت بود تا دوره سوم تشکیل شد وبعد میرزا قاسم خان صور پیشنهاد کرد و آن قانون در مجلس الغا شد و دیگر اختیار تام در بین نیامد تا کابینه عین الدوله آقای مؤید احمدی که در دوره سوم وکیل بودن جزء ایشان کسی باقی نیست عین الدوله رئیس الوزراء بود در مجلس واختیار تام خواست وآمدن عین الدوله هم بعد ریاست وزرائی سعد الدوله بود که پانزده سال طول کشید و آمدند و عین الدوله را رئیس وزراکردند و به اتفاق آراء مجلس رئیس وزرا به اختیار تام شد مواد اختیار تام را هم نمایندگان می‌دانستند و ما هم که در خارج روزنامه می‌نوشتیم اطلاعات و می‌دانستم که منظور چه چیزاست منظور تهیه کردند چهل هزار قشون و ترتیباتی است که حالا محتاج به شرح نیست آن ابتلائات شد که بند خودم جلوی مسجد سپهسالار (آقای موید را شاهد می‌گریم)منبر رفتم بلی خود بنده رفتم بالای منبر و یک ساعت در این موضوع صحبت کردم که آقایان کدام قانون به مجلس اختیار دادهاست به نمایندگان اختیار دادهاست که بروند واختیار تام بدهند قانون اساسی انتخابات قوانین دیگر در کدام قانون است می‌تواند اختیار تام بدهد اختیار در تحت مواد قانون است این صحبتها می‌شد و بعد هم عین الدوله دست از اختیار تام برداشت و استیضاح در بین آمد وما هم به مهاجرت رفتیم تا نزدیک بر لن وبر وبرگشتیم و حالا آمدیم به دولت این اختیار تام بدهیم نمیدانم در دوره‌های سابق اختیار تام نداشتیم چون غیرولازم بود حالا بنده نمی‌خواهم سخن سرائی بکنم ومشروطه سوم را صحبت کنم مشروطه اول و دوم وحالا مشروطه سوم کابینه آقای سهیلی آمده‌است و اختیار تام می‌خواهد در چه موقعی است بنده کاملا زمینه روزگار را می‌بینم که دنیا نسبت به دولت‌هاشان اختیار تام داده‌اند آلمان اختیار تام دادهاست انگلیس اختیار تام دادهاست در همجا بواسطه اینکه حقیقتا یک زمان فوق العاده ایست امروز روز عزای بشر است و این بشر بدست خودش اسبابی فراهم کرده‌است که روز عزا برای خودش درست کرده‌است و یک آتشی بر پا کرده‌است بنا بر این مسلم است که دولتها دست و پا می‌کنند و افراد و ملتها دست و پا می‌کنند بلکه خودشان از این آتش بر کنار کند ولی خیر (قضاءالله لا یغیر ولا یبدل)آن ناشکری هائی که این بشر از مواهب الهی کرد نتیجه اش این است که باعث می‌شود که بشر منقرض شود و این تمدن باید برود ویک بشری بیاید که دارای سرمایه توحید و خدا پرستی باشد وفعلا زیاد وارد این مبحبث نمی‌شویم که بگویند که بواسطه جنبه آخوندی است حالا که روز عزای بشریت است افراد بشر در دنیا افراد می‌خواهند که این آتش را از خود دور کنند یکی به اختیار تام است یکی به اختیار فوق التام است یکی به تهدید است یکی به وضع قوانین است که در هر حال بتواند خود را نجات بدهد و این بجزء رفتن روبه خدا و توجه به او و از او خواستن هیچ فایده ندارد و باید رو به خدا رفت و حالا دراینجا ماده واحده آمده‌است و اختیار تام می‌خواهد نوشته شده‌است که یک سال اختیار تام به ولت بدهند این باید اصلاح بشود (دکتر ملک زاده - در فوریت بفرمائید)بگذارید عرضم تمام شود ونهایت اعتماد رابه دولت دارم دولت آقای سهیلی محل اطمینان است و باید این را اصلاح کند ثانیا بنده عرض کردم که در فوریت اول رای دادم برای اینکه برود به کمیسیون و در کمیسیون مطالعاتی بشود و مجلس و دولت هم موافقت که این برود به کمیسیون و بعد بیاید بمجلس وبنده گمان نمی‌کنم که در این موقع عرض کردم فوق العاده کسی مخالف باشد در یک عمر فوق العاده و در این موقع مثل کشتی شکسته که افتاده‌است که از هر طرف شنا می‌کند بلکه خودش نجات بدهد و بنده برای اینکه جلب نظر بیشتری شده باشد و توجه مردم را هم بیشتر نسبت به این موضوع جلب کرده باشیم این بود این عقیده رادارم ودولت هم اختیار تام خواهد گرفت که باقدرت تامه وارد برای حفظ کردن و جمع آوری خواربار برای مسائل خواستم یک قدری تعویق بیفتد وکمیسیون برود و اشکالاتی اگر دارد رفع شود معذلک عرض می‌کنم که بنده مطمئن هستم که این اختیار تام را هم که بدهیم این دولت کسی نیست که اختیار این تام را خودش به موقع عمل بگذارد و اشخاصی که الآن در وزارت خانه نشسته‌اند این اختیار تام را بدهیم باز همان لقمان نفیسی رئیس خواربار هست و به همین ترتیب باقی می‌ماند.
وزیر دارائی - عرض می‌کنم خدمات آقایان که اشتباه نشود اختیاری که ما می‌خواهیم بااختیاری که سابقین خواستند بکلی متفاوت است اختیلری که دولت خواسته‌است برای تامین خوابار است اختیار مطلق نیست آن اختیاراتی که سابقا میخاستن میفرمائید برای تهیه قشون و قوا و چیزهائی بوده‌است که بنده نمیدانم برای چه میخواستن ولی این اوختیار ما محدود به تهیه خواربار است و به این جهت این اشتباه را بنده خواستم اول رفع کرده باشم که این هیچ مربوط به اختیاراتی که دولتهای سابق خواسته‌اند نیست ما یک اختیاری به منظور تهیه خواربار می‌خواهیم این یکی دوم اینکه آقا بنده این موضوع را یک مرتبه به مجلس نیاوردن تصور بفرمایند که ذهن آقایان بکلی خالی بوده‌است این را در جلسه آوردیم و مدتی هم مذاکره کردیم بالاخره قرار شد به کمیسیون برو دو به کمیسیون قوانین مالیه رفت آقا تشریف داشتیدو مذاکره کردید همه این مسائل صحبت شد معذلک کله عرض کردم که ما هم میلی دارریم که این عملیات بشود ودقت بشود واگر هم باز لازم میدانید به کمیسیون برود و یک فریت کافی است دولت هم اصراری ندارد بنده فقط درجه اهمیت قضیه را به عرض آقایان میرساند و اگر تصرف میفرمائید که بهتر است مجددا برود به کمیسیون ورسیدگی کنند اگر چه هم در جلسه خصوصی مطرح شده‌است و هم در کمیسیون قوانین مالیه مطرح شده ودر کمیسیون هم آقای مخبر محترم تشریف دارد ایراد اعتراض نبود واگر بود کمیسیون رای نمی‌داد معذلک بنده عرض می‌کنم نه به یک فریتش و نه بدو فوریتش اصلا اصراری ندارند وممکن است برود به کمیسیون و با ترتیبات عادی سیر خودش را بکند و مجددا بیاید به مجلس.
رئیس - آقای اعتبار
اعتبار - عرض می‌کنم بنده خاطرآقایان مستحضر می‌کنم که دیروز هم کمیسیون قوانین مالیه و هم کمیسیون بازرگانی برحسب پیشنهادی که آقای مخبر فرهمند در جلسه خصوصی فرمودند و جناب آقای نخست وزیر قبول فرمودند هر دو تشکیل شد و تا دو ساعت بعد ظهر هم کمیسیون بود اگر منظور آقای انوار صرفا به کمیسیون باشد کمیسیون دیروز تشکیل شده و مطالعات درش شده‌است و حالا به کمیسیون برود به نظر بنده یک چیز تازه نخواهد بود کمیسیون همان کاری که دیروز تا دو ساعت بعد از ظهر کرده‌است ممکن است باز هم بکند و بنده هم در کمیسیون دیدم که همه آقایان موافقت کردند که این لایحه با قید دو فوریت از مجلس بگذرد اما اصل موضوع بنده خیال می‌کنم که موضوع ماده واحده خیلی روشن است دولت می‌گوید که من برای تامین خواربار برای تدارک وسائل تامین خواربار یک اختیار تامی از مجلس شورای ملی می‌خواهم با اینکه از وضعیت و روزگار همه مان اطلاع داریم و غالبا“ پهلوی هم که می‌نشینیم از بدبختیها و زحماتی که هست همه اضهار نگرانی می‌کنیم در این موقع بنظر بنده بایستی با تقاضای دولت موافقت کنیم که شاید انشاء الله موفق شوند و این منظور را بطوری که ما می‌خواهیم و همه می‌خواهند انجام بدهند همه آقایان از گرفتاریها و از وضعیتی که الان هست در امر خواربارو از مضیقه و مشکلاتی که در یک قسمت از کشور که مخصوصا“ محصول سال قبل خوب نبوده و امسال هم خوب نیست آگاه هستیم و در یک قسمت دیگر هم جنس هست و می‌شود مازادی تهیه کرد اینجا چیزی که از مشکلات دولت دارد وضعیت حمل ونقل است برای رساندن گندم از یک شهرستان به شهرستان دیگر در قانون احتکار و در آئین نامه قانون احتکار این پیشبینی نشده که اگر چنانچه واقعا“ دولت احتیاج پیدا کرد که حمل و نقل را اداره یعنی حمل ونقل را برای جلوگیری از مردن و گرسنگی امروز بخواهد بگیرد چه کار باید بکند و همین طور قسمتهای دیگری که در ضمن عمل پیش می‌آید حالا ما نمی‌توانیم پیش بینی کنیم که در ضمن عمل چه پیش می‌آید یک اشخاصی امروز می‌روند در ولایات گندم را سلف می‌خرد با یک قیمتهای زیادی این مردم حقیقت خائن هستند باین کشور (صحیح است) اینها دارند ارازق عمومی را احتکار می‌کنند ارزاق عمومی را بالا می‌برند به این جهت بنده موافقم که این قبیل اشخاص باشد نحو مجازات بشوند و هر طور مقتضی بداند دولت با آنها معامله بکند اینها در قانون احتکار ودر آئین نامه احتکار پیشلینی نشده و خلاصه این است که ما و مجلس شورای ملی به نظر بنده در این موقع که دولت می‌خواهد بگوید آقا من برای ارزاق عمومی و تامین ارزاق و جلوگیری از مردن و گرسنگی می‌خواهم یک قدمهائی بردارم ما نبایستی مخالفت بکنیم نبایستی برویم روی این قضیه که من امروز با دولت آقای سهیلی موافق یا مخالف هستم بنده در این امر بخصوص معتقدم که مجلس شورای ملی بایستی با یک وحدت کاملی صد در صد دولت را تقویت بکند و دولت هم واقعا“ شروع بکند و این مسئولیت را از گردن مجلس شورای ملی بردارد بگذاریم بکند و امیدواریم انشاء الله موفق بشود ما که خودمان میدانیم این چیزی نیست که با اما و اگر و شاید و اینها بگذاریم آقا بنده معتقد هستم واقعا“ در این امر بخصوص و لو اینکه یک دسته یک عده بنده خودم را عرض می‌کنم که نسبت باین دولت فعلی حسن اعتمادندارم ولی چون دولت طرف اعتماد اکثریت مجلس شورای ملی است موافق و مخالف بایستی در اینجا همه با یک روح واحد به دولت رای بدهند و باین قانون رای بدهند و بگذارند این عملی را که دولت می‌خواهد بکند و اگر خدای نخواسته یک بدبختیها و مضیقه‌ها و گرسنگی و مردنهائی پیش بیآید در این مملکت نگذارید بگویند مجلس شورای ملی مانع این کار شد.(همهمه نمایندگان - اینطور نیست - به مجلس مربوط نیست) از این جهت بنده استدعا می‌کنم که موافقت بفرمایند این قانون بگذرد.
رئیس - آقای دکتر ملک زاده
دکتر ملک زاده - عرض کنم اگر چه مسئله در فوریت است ولی وضعیت مجلس و له علیه در این موضوع طوری است که ایجاب می‌کند در اطراف این قضیه بحث بشود تا اینکه نظر مجلس حقیقت معلوم شود این است که اجازه بفرمائید وارد در موضوع بشوید بنده می‌خواهم یک اصلی را عرض کنم و آن عبارت از فلسفه نامقدس است فلسفه نامقدس این است که اگر کسی برای یک منظور خاصی یک ادله و برهینی بیاورد در مقابل مصالح عمومی این اسمش به عقیده بنده فلسفه نا مقدس است و فلسفه غیر مقدس است و اگر قاموسم اجازه می‌داد چند لغت دیگر هم عرض می‌کردم ولی اطلاعاتی ادبی من بیش از این نیست. عرض کنم متاسفانه یکی از مسائلی که باید همیشه دولت در نظر بگیرد روحیات یک ملتی است هر ملتی یک روحیاتی دارد مخصوص به خودش , ایرانی تا تحت تاثیر حوادث واقع نشود درک نمی‌کند و نمی‌خواهد درک کند که اوضاع چیست و چه عواقب وخیمی را ممکن است ما در جلو داشته باشیم روحیاتمان اینطور است مثلا“ عرض می‌کنم ایرانی تا تابستان نشود گرمای تابستان را حس نکند بخیال نمی‌افتد که برود در ییلاق منزل بگیرد (بهبهانی - پول ندارد آقا)ولی ملل دیگر ملل خارجی خیلی اینجا هستند نمی‌بینم از اول زمستان رفته‌اند منزل ییلاق گرفته‌اند چون میدانند تابستان می‌شود منزل ییلاقی لازم است طرز فکر ما این است حالا یا خوبست یا بد است این طور است امروز هم هیچ نمی‌خواهیم خیال کنیم که دولت در یک وضعیت فوق العاده‌است جنگ است در دنیا , قهطی , گرسنگی, بدبختی حیات ما را تهدید می‌کند امروز در یک جای گرم و نرمی نشته‌ایم چای هم برایمان می‌آورند زندگانیمان بحمدالله خیلی خوبست ظهر هم که رفتیم منزل خدا را شکر می‌کنیم که وضع مملکتمان هم طوری است که از حیث ارزاق شاید واقعا“ در ممکلت‌های دیگر نتوانند این سفره‌های گسترده و خوب را داشته باشند این است که ما در تحت تاثیر این وضعیت قرار گرفته و نمی‌خواهیم بفهمیم که شاید یک آتیه فوق العاده بد و ناگواری در جلو داریم و باید جلو گیری از آن آتیه بکنیم این نظر بنده‌است چون من این عقیده را دارم که هر مملکتی اوضاع دنیا هر چه باشد نتیجه جنگ له و علیه هر دسته‌ای که می‌خواهد تمام بشود بنده عقیده دارم بر این است که حیات و سعادت هر ملتی بسته بشایستگی و لیاقت آن ملت است که آن ملت بتواند از روی منطق و از روی عقل و از روی اتحاد و اتفاق خودش را در مقابل این مخاطرات دنیا محفوظ بدارد و اگر نتوانست البته باید که خودش را برای فنا و زوال و بدبختی و بسیاری از سختیهائی که دامن گیر دنیا شده‌است حاضر بکند بنده اینکه عرض کردم فلسفه نامقدس مسائل را باید از هم دیگر تفکیک کرد و جدا کرد اگر ما با یک دولتی موافق نیستیم مجلس شورای ملی است وکیل است ممکن است تقاضا کند که تقاضا کند که دولت رای اعتماد بخواهد رای نمی‌دهیم دولت می‌رود دولت دیگری می‌آید مجلی شورای ملی هست و قدرت مملکت در دست اوست ولی اگر دولت لایحه‌ای آورد که این لایحه در مصلحت مملکت و جامعه بود در روی این اصل که ما به دولت اعتماد نداریم یا اینکه موافق هستیم یا اینکه بی طرف هستیم نسبت به یک لایحه که در نفع و مصالح مملکت است این را رای ندادند بنده اسم این را پیش خودم فلسفه نا مقدس می‌گذارم توجه میفرمائید این است که اساسا خواستم عقاید خودم را گفته باشم و در این اصلی هم که آقای آقا سید یعقوب پیش نهاد کردند بنده موافق هستم که این لایحه چون راجع به وضع عمومی مملکت است یک قدری هم در اطرافش بیشتر صحبت بشود عیبی ندارد ممکن هم هست برود به کمیسیون تجدید نظری بشود مطالعه بیشتری بکند دو باره بیآید به مجلس شورای ملی این نظر بنده‌است دیگر بسته‌است بنظر مجلس.
رئیس - آقای موید احمدی.
موید احمدی - بنده حقیقت از این مذاکرات خیلی تعجب می‌کنم برای اینکه صحبت موافقت و مخالفت با دولعت نیست آقا (صحیح است) کی این حرف را می‌زند که با دولت موافق است یا مخالف که رای اعتماد بخواهد همچو حرفها نیست. موضوع دوم اینکه تعجب می‌کنم از آقای اعتبار با اینکه یکی از اشخاص خوب پارلمانی ما هستند می‌گویند به کمیسیون رفته‌است صحبت شده‌است البته تصدیق میفرمائید که آن رسمی نبود و الاخبرش کوباید کمیسیون خبر رسمی بدهد (اعتبار - به دو کمیسیون رفته‌است) میدانم اطلاع دارم جلسه خصوصی هم بود اگر جلسه خصوصی تصویب کرده بود محتاج به جلسه عمومی نبود!؟ آقایانی که با فوریت اول موافقت کردند و با فوریت دوم موافقت نمی‌کنند نظرشان این است که به کمیسیون برود رسما“ آنجا رسیدگی بشود خبرش بیاید اینجا آنوقت صحبت می‌کنیم اما یک موضوع دیگری که می‌خواستم بعرض برسانم این است که اولا در قانون مدنی ما و در شرع ما می‌نویسد در زمانی که وسعت باشد مدت احتکار چهل روز است در قانونی که سختی باشد سه روز است و باید حاکم آن انبار را بکشند و بدهند بمردم این قانون شرع ما است قانون مدنی ما نوشته شده‌است آقای منصور السلطنه هم شرح آنرا نوشته‌اند اما قانون احتکار از مجلس گذشتهاست و بقدری بدولت اختیار داده شده‌است که‌است حتی مجازات اعدام هم در آن هست آئین نامه اش هم در آمد در کمیسیون دادگستری گذشت با این اختیارات موفق اختیاری که در دو قسمت یک قسمت بوزارت دارائی یک قسمت هم عمومی است به وزارت بهداری حالا دولت یک اختیار دیگری می‌خواهد هیچکس مخالف نیست بنده نظرم این است که صحبت اختیارات تامه در میان نباشد لایحه بیاید به کمیسیون هر چیزی که دولت محل احتیاجش هست بگوید کمیسیون خبر بدهد بیاید به مجلس به مجلس شورای ملی ما رای می‌دهیم والا اختیار بدهیم که هر مقرراتی که می‌خواهند برود وضع کنند آنوقت ببینید بدست چه اشخاصی و کی‌ها اجرا می‌شود همه جا آقای سهیلی و آقای بدر نیستند و آنوقت چه خواهد شد یک ملاکین عمده معاف می‌شوند چهار تارعیت و بدبخت و مالک جزء می‌افتد زیر فشار مامورین تثبیت غله(صحیح است) این است که بنده نظرم این است که موافقت بفرمایند برود به کمیسیون بنظر بنده کمیسیون کشاورزی و کمیسیون مالیه هر دو بعلت اینکه جنبه کیفری آن مطابق است باقانونی که گذشته به دولت هم داده شده‌است که کیفر مطابق قانون احتکار باشد از این جهت برای سایر قسمتها برود به کمیسیون مالیه و کشاورزی و در آنجا نظر یاتی دارند یا دولت مقرراتی می‌خواهد پیشنهاد کند شاید آنجا ما رای بدهیم البته هیچکس نمی‌خواهد مردم از گرسنگی بمیرندهیچکس نمی‌تواند کسی احتکار بکند همه با محتکرین مخالفند الآن بنده عقیده‌ام این است موافق عقیده دینی خودم اگر دولت جائی گندم سراغ دارد بفرستد بگیرد این عقیده بنده است(صحیح).
وزیر دارائی - بنده عرض کردم دولت موافق است باینکه به کمیسیمن ارجاع شود چنانچه ارجاع هم شده‌است اگر همان پریروز لایحه به کمیسیون ارجاع شده بود امروز تمام شد بود ولی حالا لازم نیست که بچه نحو باید بگذرد اینکه فرمودند که هر چه دولت لازم دارد گزارش بدهد بکمیسیون این را باید عرض بکنم که اگر مقدور بود که پیش بینی بکنیم این کار را واگر تمام مواقعی که ممکن است پیش بیاید امروز می‌توانستم پیش نیبی بکنیم دلیل نداشت که ما یک اختیاراتی بخواهیم که اینطور تعبیر ئ تفسیر بکنند آقایان ما نمی‌توانیم که چه موانعی داریم الآن اگر ارجاع بشود بکمیسیون آنجا آقایان اعضاء کمیسیون هستند تمام مسائل را مگیرئیم و البته بانظر کمیسیون خواهد بود. بنده عرض کردم مانع ندارد ممکن است ارجاع بکمیسیون بکنند اشکالی هم نمی‌بینم اما اینکه آقای مؤید احمدی فرمودند ما یک اختیاراتی بدهیم این می‌افتد بدست اعضا تثبیت غله و غیره و ماهم نیستیم بنده این را هم خواستم خدمتشان عرض کنم که این قدر هم نباید سوء نظر داشت بسبت بیک عده مامورین زحمت کش همان مامورینی که چند سال است دارند نان این مملکت را تامین می‌کنند. مامورین بد هم تویش دارند - مامورین بدهم هستند ولی مامورین بدهم هستند ولی مامورین خوب هم خیلی هستند(صحیح است) و همیشه هم متنفرید ازآن مامورین بد (صحیح است) و سعی دارند که حتی المقدر دور کنند آنها را از خدمت ولی اینکه آقا فرمودند مثل این است که حق ناشناسی است نسبت بیک عده که تمام اوقاتشان را در یک همچو موقعی در اطراف این مملکت صرف می‌کنند و نسبت بآنها بنظر بنده نباید یک حق ناشناسی شده باشد(صحیح است).
رئیس - آقای مسعودی.
مسعودی - بنده با ارجاع این لایحه بکمیسیون مخالف هستم برای اینکه این موضوع پریروز ذر مجلس خصوصی مطرح شد ودر آنجا مذاکرات زیاد شد وراجع بفوریت این لایحه و سایر قسمتهای آن مذاکرات زیادی شد و دولت توضیح داد که علت اینکه این را بمجلس آورد است چه بوده‌است. بطوریکه آقایان توجه فرمودند دولت باین که این لایحه اگر برود بکمیسیون طول می‌کشد و اسباب تاخیر کار می‌شود فوریت آنرا تقاضا کرد تقاضا کرد و آن قانون احتکار و آئین نامه آن مجلس گذشت کافی نبود و بعضی قسمتها در آن پیش بینی نشده بود اگر آقایانی متوجه باشند. ملاحظه فرمودند که این بیشتر از نظر انجام تعهداتی بوده‌است که یک عده کرده بودند برای فروش غله و مازاد غله و انجام نداده‌اند تعهدات شان را و موافق این اختیارات... این اختیارات اولا“ یک اختیارات نا محدودی نیست این اختیارات برای یک موضوعی داده می‌شود برای موضوع تامین خواربار است آن هم برای بنا بر این از یکطرف آقایان ملاحظه میفرمائید که تعجیل دارند دولت وضعیت تمام کشور را تحت نظر قرار بدهد الآن موضوع فارس در در جه اول اهمیت هست همه آقایان معتقدند در درجه امل باید یک فکر برای آن جاها بشود از جهت وسائط نقلیه و تامین خواربار بنا براین بنده تصور می‌کنم که رفتن بکمیسیون لزومی نداشته باشد و چند روز کار عقب می‌افتدو گمان نمی‌کنم در کمیسیون هم تازه باشد برای اینکه درجلسه خصوصی مفصلا“ بحث شد و بکمیسیون هم رفت و مطالعه هم شده‌است بنا براین دیگر مورد ندارد که برود بکمیسیون و رفتن بکمیسیون جز تلف شدن وقت و معوق ماندن یک قسمت از کارهائی که دولت باید انجام دهد چیز دیگری نیست و یک قسمت هم این جا راجع بدولت مذاکره شد و بنده خیلی متاسفم که چرا مجلس از پریروز که جلسه خصوصی داشت تا امروز یک قیافه دیگری بخودش گرفته‌است...
همهمه نمایندگان - چه قیافه. اینطور نیست...
مسعودی - برای اینکه وقتی که مجلس خصوصی تشکیل شد همه آقایان صد در صد موافق بودند بااینکه این لایحه باید فورا“ همان رئز بیاید بجلسه علنی و این کار تمام شود منتهی خود دولت چون یک پیشنهداتی رسیده بود موافقت کرد برود بکمیسیون که در آنجا پیشتهادات هم مطرح بشود و من نمی‌توانم از پریروز تا امروز چه وضعتی پیدا شده‌است که حالا همه مخالف شده‌اند.
جمعی از نمایندگان - اینطور نیست.
مسعودی - همه خیر ولی یکدفعه معتقدید برود بکمیسیون در صورتیکه همه آنتها بودند که نرود در صورتیکه این امر هم واقع شده بود و بکمیسیون هم رفت بنا بر این بنده تصور می‌کنم رفتن بکمیسیون هیچ لزومی ندارد بنابراین اگر آقایان معتقدند که نسبت بآن مسائلی که در قانون احتکار و آئین نامه آن پیش بینی نشده‌است ردیه اتخاذ بکند وآذوقه و خواربار عمومی را تامین کند اجازه بدهند که دولت این کار را بکند اگر هم مایل نیستید دیگر بکمیسیون رفتن احتیاجی ندارد.
جمعی از نمایندگان - کافی است مذاکرات.
نقابت - اجازه میفرمائید. بنده دو تذکر دارم که باید عرض کنم.
رئیس - بفرمائید.
نقابت - بنده دو تذکر داشتم اولا“ چون آقای وزیر قبول فرمودندکه بکمیسیون مراجعه شود خواستم تذکرا“ عرضی کنم چون اختیار تام است اختیار تام ملازمه دارد با دخالت دولتدر حقوق افراد علی هذا کمیسیون دادگستری هم باید دخالت در آن دخالت بکند و بکمیسیون دادگستری هم باید ارجاع بشود این که نکته دیگری این بود که آقای مسعودی در جائی که باید راجع بفوریت مذاکره کنند اصلا“ آخوند بیمارکی شدند هی بیک کسی گفتند مریض است یواش یواش مریض شد ایشان می‌فرمایند وضعیت چطور شده‌است و قیافه مجلس نسبت بدولت عوض شده‌است...
هاشمی - چطور عوض شده‌است رای دادند...
نقابت - بلی عرض می‌کنم اینطور نیست هیچ قیافه مجلس هم عوض نشده است(صحیح است)قیافه همان قیافه ایست که بوده‌است. عوض کنم راجع بفریت دوم بنده هم مخالف خستم بدلیل اینکه باندازه لازم هم قانون احتکار و هم نظامنامه قانون احتکار که تصویب شد و هم سایر مقررات قانون مجازات عمومی و سایر مواد بدولت حق می‌دهد که هر اقدامی را که مقتضی میداند الآن بعمل بیاورد پس تفویت نمی‌شود بعلاوه ماشش ماه سر قانون احتکار حرف زدیم و معطل شدیم و بعد نظامنامه اش آمد و مجلس هم دستی بآن نزد نه قهنون را عوض کرد نه مواد نظامنامه را تغییر داد(صحیح است) همانهائی را که دولت آورده بود تقریبا“ شاید با بعضی اصلاحات جزئی و عبارتی تصویب کرد اینها همه پیشنهادات دولت بود و اگر کاری می‌خواهند انجام بگیرند با آن مقررات هم انجام می‌گیرد و همانطور که آقای وزیر دارائی فرمودند و موافقت کردند بهتر است این لایحه برود بکمیسیون زیرا یک تفاوتی هم هست وقتی که بکمیسیون یک قدری آزادانه می‌شود صحبت کرد و یک حرفهائی که در جلسه علنی شاید متقضی نباشد از نظر اشاعه زده شود بفلان مامور وظیفه شناس (بقل آقای وزیر دارائی)بر بخورد که ما بخواهیم اینجا از او بکنیم ولی در کمیسیون می‌شود گفت و اسمش را هم برد یک مسائلی است که آنجا مؤثر است حالا هم موافقت فرمودند که بکمیسیون ارجاع شود و این البته بهتر است(صحیح است)
نخست وزیر - عرض کنم راست است که یک مدتی بیست سالی اوضاع کشور ایران یک طوری بوده‌است که یک قدری شاید ما از آن اصول پارلمانی منحرف شده باشیم یا اینکه فراموش کرده باشیم آن را این را من تصدیق می‌کنم ملی این ادعا را هم دارم با اینکه اینقدر مدتی نیست که کار بعهده این بند است اصول پارلمانی را بطور اکمل شعی کردم که رعایت کنم(صحیح است) خود آقایان محترم کاملا“ وارد در جزئیات امر هستند و میدانند. آقای نقابت می‌فرمایند یک مطالبی است که بهتر است در کمیسیون مذاکره شود که ما یک عمل بدون مقدمه را بمجلس شورای ملی آورده باشیم در حالتی که آقایان خودتان خوب میدانید که بنده تمام احتیط‌های لازم را درتمام موارد تا آن اندازه که بنظر می‌رسد می‌کنیم (صحیح است)بنده قبل از اینکه این لایحه را بیاورم به مجلس شورای ملی که بعقیده من یکی از لوایح ضروری است و یکی از مواردی است که باید دولت دستش باز باشد و بتواند از یک دسته از محتکرینی که از موقع دترند سوء استفاده می‌کنند جلوگیری کند این لایحه‌است که می‌تواند بدولت اختیارو اجازه بدهد که بتواند دست بعملیات شدیدی بزند با این حال ما این را آوردیم در مجلس جصوصی و در آنجا چند ساعتی روی این موضوع بحث شد و هیچیک از آقایان هم راجع بدو فوریت هیچ اشکالی نفرمودند و همه موافق بودند که بایستی با دو فوریت... یعنی ما دو فوریت را آنجا اظهار کردیم ولی کسی مخالفت نکرد بلکه در اطراف بعضی از قسمتهای آن راجع بشهرت یا راجع باصلاحات عبارتی فرمایشاتی فرمودند وما هم قبول کردیم و گفتند آقا تمام پیشنهادها بکمیسیون ودر آنجا مطرح بشود مذاکره بشود و رفت بکمیسیون آقای وزیر دارائی هم رفتند آنجا کمیسیون هم تشکیل شد و تمام آن نظریاتی هم که آقایان قبول داشتند آنجا کردیم بنابراین بنده یک عملی نمی‌کنم که تازه برود بکمیسیون که در آنجا یک مطالبی بحث شود و به بینم در مطالبی که هست صحبت می‌شود جلسه هم مثل کمیسیون هست منتهی یک کمیسی. ون بزرگی است در آنجا هم آقایان اختیار داشتند وسیله داشتند و تمام فرمایشاتشان ما هم با جان دل شنیدیم در این جا دارند و باز هم میشونم و خواهیم شنید. پس دولت احتیاط خودش را که کرده‌است و اقدام خودشرا هم کرده‌است ودر جلسه خصوصی هم همانطور که عرض کردم که در واقعیک کمیسیون بزرگی است این را دولت مطرح کرده‌است نظریاتش را گفته‌است آقایان نمایندگان هم نظریات خودشان را فرمودند حالا هم بنده باتمام این احوال همانطور که آقای وزیر دارائی هم فرمودند هیچ مخالفتی ندارم بلکه موافقم و جدیت می‌کنم که حتما“ لایحه برود به کمیسیون که هیچ نوع سوء تفاهمی در این باب اینجا نشود که آقایان تصور بفرمائید ما آمدهایم و یک اختیاراتی در این باب می‌خواهیم بکیریم و می‌خواهیم بیک عمل فوق العاده و خاق العاده وخارج از صلاحیت خودمان اقدام کنیم که بعد یک مگرانی هائی هم ایجاد بشود. بنده تصور می‌کنم که آقایان یا واقعا“ و کاملا“ باهمیت موقع فوق العاده که امروز از لحاظ خواربار در کشور هست توجه نفرموده و پی نبرده‌اند و یا همانطور که آقای مسعودی گفتند و خیلی هم صحیح بنظر من اظهار کردند باید گفت و باید بالاخره مطلب روشن بشود که باصطلاح یک گزک بدست بیاورند که این موقع ۱۰۰۰۰ اگر نکرده که انشا الله اینطور خوش نسبت بدولت نداشته باشند در این موقع ظاهر کنند ولی بعقیده بنده آقایان این جایش اینجا نبود ما خیلی مطالب دیگری داریم لوایح دیگری داریم در آن موقع هم می‌توانید اظهار مخالفت بکنید (همهمه نمایندگان - اینطور نیست)مطلبی که امروز دولت بآن نهایت توجه دارد و مطلبی که امروز برای مملکت هر ساعتش اهمیت دارد و اگر دارد و اگر ازش بگذرد ما بسختی می‌افتیم مطلبی که امروز یک قسمت از مللکت دارد تهدید بقحطی می‌شود این جایش اینجا نیست که آقایان می‌خواهند خدای نکرده نظر مخالفت خودشان را باین بدولت اظهار و ابراز بکنند که بنده از آن وحشت و بیمی ندارم. یا اینکه یک نظری که آقایان دارند که بخواهند همیشه آن رویه که دارند که در هیچ مطلبی در هیچ زمانی از جایشان تکان نخورند و عرض کنم که حالا ممتنع را بطور کلی در مجلس شورای اسلامی پیش گرفته باشند در این موقع اظهار کرده باشند بنابراین همانطور که عرض کردم با این پیشنهادی که آقای انوار وآقای مؤید احمدی فرمودند هیچ مخالفتی دولت ندارد و میل دارد مطلبی که بمجلس شورای ملی می‌آید کاملا“ روی آن دقت و بحث شود و در اطرافش مذاکره و مباحثه بشود. روی آن داده شود البته هررائی که مجلس شورای اسلامی بدولت بدهد بآن عمل می‌کند ورائی هم که ندهد دولت اقدامی ندارد:
رئیس - در این صورت لایحه بکمیسیون می‌رود.
یمین اسفندیاری - بنده بارفتن بکمیسیون مخالفم.
جمعی از نمایندگان - دولت قبول کرده‌است.
یمین اسفندیاری - دولت قبول کرده باشد بنده نظر دارم باید بگویم.
رئیس - آقای هاشمی.
هاشمی - بنده هم با ارجاعش بکمیسیون موافق نیستم حالا که چنین لایحه قانونی که عنواعش برای رفاه عامه مردم است بمجلس آمده‌است وبفوریت اول آن هم پنچاه و هفت نفر از نود و چهار نفر رای دادیم دیگر نمی‌توانم این حرفها از کجا در آمد؟حتی از جانب آقای نخست وزیر هم تعجب می‌کنم که با داشتن این ۵۷ رای۹۷ نفرحضار که رای بفوریت اول دادند دیگری این عناوین شاید موردی ندلاشته باشد(صحیح است)حال که آمده‌است چنین موضوعی و چنین ماده بمجلس با تجربیات تلخی که ما از گذشته داریم که هر عنوانی در اطراف خواربار می‌شد دیدیم در درجه اول در مرکز و سپس در شهرستانها معدمدی از محتکرین در مرکز شهرستانها از این مواقع سوء استفاده می‌کنند و از هر عنوانی که پیش می‌آید از همین بحران هم یک سوء استفاده بیشتری بردند و آتش بجای مردم زدند در این صورت این ماده واحده که آمده‌است اگر موافقت بفرمائید (بنده عقیده خودم را می‌گریم بنابراین کاری ندارم) معتقدم که هر چه زود تر فورا“از مجلس بگذرد که دولت با کمال قوه و قدرت آنرا اجرا کند تصدیق بفرمائید سال بدی برای ملت ایران گذشت. رفیق محترم بنده آقای دکتر ملک زاده هم شرحی از تنعم خودمان و مردم تهران فرمودند لابد این را هم توجه دارند. که در حوزه انتخابیه خودشان چندین نفر از گرسنگی مرده‌اند اطلاع دارند؟ آنچه بنده در مجلس مطالعه می‌کنید در باب همچو قوانینی فقط نگرانی آقایان محترم از طرز اجرای آن است آقایان بنده یک حقیقتی را در پشت این تریبون مجبورم بگویم که آقایان اگر مامورین بد شدند اگر خدای نکرده مامورین سوءاستفاده کردند یکعده از استفاده جومیان هر محل آنها را بعمل وادار کردند تصدیق بکنید این حقیقت را والا از دفعه اول اینطور نبوده‌است همان اشجاصی که می‌خواهند از پانصد هزارتن گندم که در انبارشان دارند دودانه هم بانبار اقتصاد ندهند آنها دزد درست کرده‌اند. این را تصدیق بفرمائید باز هم آقایان می‌ترسند از این وضعیت(صحیح است)و اینهم با انتخاب یک عده اجراء کنند خوب ممکن است تامین شود امیدوارم درست بشود. دنیا یک قیافه بخودش گرفته اگر بنا باشد ما این طرز ئ این تسامح امور را بر گذار کبیم حتم بفرمائید بار ملت ایران بمنزل نمی‌رسد امروز روز ملاححظه بیست بهیچوجه من الوجوه بایکی از رفقا امروز مذاکره می‌کردیم با آقای شباهنگ بود صحبت در این بود که اصلا“ وقتی که کیفر را سخت نکنید و سست بگیرید یعنی خدای نکرده وقتی تبعیض شدو انجام نیافت بین یک ملت خدای نکرده سوء استفاده می‌شود مثل زدند مثل می‌زنند باینکه در دنیا آتش میسوزاند سوزندگی دارد از بچه یکساله از آتش اجتناب می‌کند تا پیر مرد ۷۰ ساله و۸۰ ساله و صد ساله ملی آب یک ملایمتی دارد گاهی غرق نمی‌کند خطرات آب و تلفات آب همیشه از آتش بیشتر است وآتش کمتر خطر دارد. قوانینکیفزی در مملکت اجراء شده... محتکری که راضی می‌شود جان یک عده از مردم مال یک عده دردرجه اول جان یک عدهو در درجه دوم مال یک عده از بین برود این مراعات ندارد(صحیح است) ئدرباره او باید قانون و کیفر بشدت اجراشود بقول دقیقی زبانی سخنگوی اول تبلیغ کنید یکمرتبه زبانیث سخنگوئی و دستی دهنده خوب پول بدهید بروید بخرید بعد از دو ماه اگر کسی نداد آنوقت ولی همش کینه همس مهربانی. بعقیده بنده مهربانیش که هیچ جا ندارد و موردش نیست زیرا نتیجه اش همین شده‌است که همه می‌بینم(صحیح است)آقا دول متممدنه دنیا آن مجازاتهای سختی که در باره محتکر و متجاوز بحقوق عمومی سلاطین استبدادی اجرا می‌کردند امروز آنها را صحه گذاشته‌اند و می‌گویند که باید اجرا شود چون بمورد بوده‌است برای تقاضای چندتن میلیون جمعیت چهار تایش هم از بین برود اهمیت ندارد بالاخره تاکی و تا چند؟ منظورم این است با این عنوانی که شده‌است با این مذاکراتی که می‌کنیم و در همین ساعتی که الآن داریم در مجلس مذاکره می‌کنیم آیا شایسته‌است باز هم دوباره اجناس در شهر تهران دردرجه اول و بعد در همه مملکت ایران دوبرابرقیمت بخود بگیرد؟این شایسته است؟این شایسته نیست و بعقیده بنده متقضی نیست که این لایحه برود بکمیسیون.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
یمین اسفندیاری - بنده مخالفم.
ملک مدنی - اجازه میفرمائید.
رئیس - بفرمائید.
ملک مدنی - وقتی که دولت موافقت کردند و قبول فرمودندارجاع بکمیسیون شود باید رجوع بکمیسیون بشود دیگر مذاکرات لازم ندارد(صحیح است)و صحبت در این خصوص تمام بشود بهتر است.
رئیس - صحیح است چون دولت قبول نموده‌اند لایحه بکمیسیون رجوع می‌شود. ک
- شور اول لایحه اصلاح قانون اطاقهای بازرگانی
۵ - شور اول لایحه اصلاح قانون اطاقهای بازرگانی
وزیر بازرگانی - بنده میجواستم استدعا کنم اگر موافقت بفرمائید لایحه اطاق بازرگانی که مدتی است از کمیسیون گذشتهاست. مورد توجه هم هست جزو دستور بشود.
رئیس - مدتی هست جزو دستور است منتهی این لایحه و سایر کارها آنرا عقب انداخت.
رهبری - ظهر است ختم جلسه.
دشتی - هنوز کاری نکرده‌ایم آقا(صحیح است)
رئیس - گزارش شور اول کمیسیون بازرگانی و پیشه و هنر خوانده می‌شود
(این طور قرائت شد)
گزارش از کمیسیون با زرگانی و پیشه هنر بمجلس شورای اسلامی:
کمیسیون بازرگانی و پیشه و هنر گزارش کمیسیون سابق راجع به قانون اطاقهای بازرگانی را مورد مطالعه و تجدید نظر قرارداده و با موافقت آقای وزیر با زرگانی و پیشه و هنر در بعضی از مواد آن اصلاحاتی بعمل آمده و اینک گزارش آن بشرح زیر برای شور اول تقدیم می‌شود
رئیس - لایحه طبع و توضیع شده‌است و باطلاع آقایان رسیده‌است. (صحیح است) مذاکره در کلیات است
امیر تیمور - اجازه می‌فرماید؟
رئیس - بفرمائید
امیر تیمور - عرض کنم حالا که این لایحه به کمیسیون ارجاع شد و آقای نخست وزیر هم مخالفت فرمودند بنده خواستم حضورشان عرض کنم و علاوه بر عرضم قسم بخورم که و الله نظر بنده و آقای انوار و آقای موید احمدی و سایرین نه از نظر مخالفت با دولت بود و اگر اظهاری کردند من باب مخالفت با دولت و با لایحه بود (صحیح است) و البته بواسطه کمال حسن نیت برای تایید و تشویق دولت بوده‌است و حقیقت گناه است که در یک همچو موقعی که پیش می‌آید سوء تعبیر و سوء تفسیر بشود …(طباطبائی - آقای موید احمدی خودشان اینجا هستند شما چرا قسم می‌خورید؟) و بنده هم می‌خواستم عرض کنم که آقای موید احمدی و آقای انوار در این مورد نخواستند بر علیه دولت قدمی بردارند اینکه در این مورد. اما عرض بنده از اینموقع می‌خواستم استفاده کنم چون لایحه هم تقریبا بیمناسبت نیست خواستم بعرض دولت برسانم که یکی از قدمهای بر جسته‌ای که در این چند سال اخیر در این کشور بر داشته شده که حقیقت مفید برای مملکت بوده‌است موضوع چای کاری است. البته ابتدای این در گذشته از مجلس شورای ملی بر حسب پیشنهاد مرحوم مدرس (که خدا رحمتش کند و روح او ارشاد کند) دولت تصمیمی گرفت که چای کاریرا تا چند سال از عوارض معاف بدارد و بعد از آن هم دولت تشویق و تمجید زیادی کرد و یک عده از مردمان صالح و خیر خواه هم حقیقت براثر این تشویقات و تاییدات شروع کردند در خطه شمال بعمل چای کاری والحمدلله ما اکنون مقداری محصول چای داریم که همه ساله می‌آید ببازار و یک مقدار مصرف چای داخلی مملکت را همین چای داخلی ایران تامین می‌کند در پر گرام دولت کنونی هم یک ماده اش تشویق و تر غیب فلاحت و تشویق زارعین بود. چندی است که شکایاتی از شمال می‌رسد مخصوصا“ عده‌ای هم در طهران به بنده مراجعه کرده‌اند تلگرافاتی هم به آقایان نمایندگان مخابره شده‌است به مجلس شورای ملی هم شرحی عرض کرده‌اند و شکایت کرده‌اند که دولت بدون جهت و مجوز قانونی چای داخلی را در تحت تصرف و اختیار خودش قرارداده‌است و زارعین را مجبور می‌کند که هر کیلوئی بیست و چهار ریال بدولت بفروشد و هر کیلوئی چهل و پنج ریال هم دولت خودش فروش می‌کند در صورتیکه چای خارجه کیلوئی صد و چهل ریال فروش می‌رود و حال اینکه چای داخلی ما از خارجه بد تر نیست بنده تصدیق می‌کنم که یک رقم چای اعلای خارجی هست که از چای داخلی ما بهتر است ولی چای رسمی از چای‌های ما یهتر نیست و چای هائی که در داخله عمل می‌آید از چای‌های رسمی خارجی بهتر است بعلاوه الان دولت برای این عمل که در چای داخله می‌کند هیچگونه مجوز قانونی ندارد زیرا طبق اختیاری که در دست دولت هست فقط انحصار تجارت خارجی آن اجناس و کالاهائی که از خارجه وارد کشور می‌شود دولت در آنها می‌تواند در مواقع لزوم اعمال نظر بکند اما در چای که محصول داخلی است هیچ مجوزی ندارد بر ای اینکه خرید و فروش آنرا منحصر بخودش بکند آن هم با این قسمت. خاصه که اگر الن دولت توجه زیاد بکند برای عمل آوردن چای مبالغ زیادی خرج برمی‌دارد که الان که دولت کیلوئی بیست و چهار ریال قیمت معین کرده‌است همین مقدار الان خرج برمی‌دارد خرج و جین و عمله و اینها دارد و زارعین چای کاری شکایت دارند و اگر توجهی دولت نکند بیم این می‌رود که خدای نخواسته یک همچو زراعتی بهش لطمه وارد می‌آید و زحمات چندین ساله که برای این مملکت کشیده‌اند از بین برود خاصه که یک مردمانی حقیقت صاحب خیر بانیت پاک در این چند سال زحمت کشیده‌اند برای اینکه خدمتی به مملکت بکنند و یک چیزی را که برای آن میلیونها پول بخارجه می‌رود در داخله عمل بیاورند و بعقیده بنده باید دولت از دخالت در چلی داخله مطلقا“ صرف نظر بکنند اگر هم نمی‌خواهند صرف نظر بکنند مجوز قانونی لازم است قانونی بیاورند به مجلس شورای ملی ان هم با قیمتی که برای آنها صرف بکند این بود عرض بنده.
وزیر دارائی - عرض کنم راجع بچای و اینکه دولت چای را انحصار کرده مطالبی فرمودند که بنده مجبورم یک تاریخچه کوچکی عرض کرده باشم که مطلب روشن شود. در چند سال قبل موقعی که چای محصول داخلی بسیار بد درست می‌شد و اسباب زحمت بود و هیچ بفروش نمی‌رفت بنده آنوقت وزیر دارائی بودم آقایان اصرار کردند که این را انحصار بکنیم و انحصار باین طریق عمل کنیم که وارد کنندگان چای خارجی را مجبور کنیم بیک قیمتی آن چای را بخرند و بیک قیمت ارزانتری بفروشند و آن تفاوت را تحمل کنند بچای خارجی بنده قبول نکردم تا موقعی که بودم و گفتم دلیل ندارد یک اشخاصی چای بد درست کنند و بحلق مردم بچپانند بنابراین بایستی چای خوب درست کنند مردم هم بخرند بعد از اینکه بنده رفتم این عمل را کردند یعنی چون دیدند که صرفه شان در این بود که این چای که بد درست می‌کنند بهتر قیمتی که شده‌است مردم بخرند و مجبور کردند دولت وقت را این را قبول کرد و این عمل را کرد و چندین سال یک تحمیلی بمصرف کننده می‌شد برای اینکه یک عده که چای داشتند استفاده ببرند امروز چای ترقی کرده آقایان تصور می‌کنند باید از این ترقی استفاده نمود حالا آمده‌اند می‌گویند بچه مجوزی این کار را می‌کند بله بنده هم می‌گویم دولت مجوز نداشته ولی مجوز ما این است که دولت از هر ترقی در هر گونه اجناسی که مورد احتیاج کشور است باید جلوگیری کند این مجوز امروز ما این است و گمان می‌کنم تمام آقایان با بنده موافقت داشته باشند و خود آقای امیر تیمور هم که بیش از هر کس با ما صحبت می‌کردند موافق باشند که بایستی کاری کرد که اینقدر ترقی نکند معذلک چون دیدم سایر اجناس ترقی می‌کند باز امسال حاضر شدیم چهار ریال بر قیمت سابق افزودیم و بیست ریالی را کردیم بیست و چهار ریال (امیر تیمور - چهل و پنج ریال می‌فروشید) و آقایان تولید کنندگان هم موافقت کردند معذلک باز دیدیم در اثر یک اقدامات دیگر قیمت چای خارجی بالا رفت حالا باز مذاکره می‌کنند که قیمت را بالا ببرند یا ولش کنند بنده عرض می‌کنم اگر آن موقعی بود که وضع چای طوری بود که بر اثر برداشتن انحصار احتکار نمی‌شد ممکن بود ولی حالا در یک همچو موقعی که شاید هزارها تومان دولت در سنوات دیگر ضرر این چای را دادهاست حالا یا برای استفاده مردم و یا برای استفاده خزانه دولت که بنده خزانه دولت را هم مال مردم میدانم این اقدام را کردیم (امیر تیمور - البته مجوز قانونی لازم دارد) البته اگر مجوز قانونی هم لازم داشته باشد تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد ولی همینقدر عرض می‌کنم که آقایان هم بایستی یکقدری در این باب مراعات بفرمایند.
رئیس - آقای انوار.
انوار - موافقم.
رئیس - موافقین با ورود در شور مواد برخیزند (اغلب بر خاستند) تصویب شد. ماده اول:
ماده ۱ - بمنظور تمرکز دادن افکار بازرگانان کشور و همکاری آنان با یکدیگر و انجام وظایفی که در این قانون مقرر است در تهران و شهریتانهائی که اهمیت بازرگانی دارند اطاقهای بازرگانی تاسیس می‌شود.
رئیس - ماده دوم:
ماده ۲ - اطاقهای بازرگانی که برطبق ماده یک تاسیس می‌شود کلیه نظریات خود را نسبت باوضاع اقتصادی آن حوزه بوزارت بازرگانی و رو نوشتی هم بدفتر اطاقهای بازرگانی در تهران خواهند فرستاد.
رئیس - ماده سوم:
ماده سوم - دفتر اطاقهای بازرگانی مذکور در ماده ۲ از طرف وزارت بازرگانی در تهران تاسیس خواهدشد سازمان و وظایف این دفتر بموجب آئین نامه‌ای که بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید معین می‌شود.
رئیس - ماده چهارم:
ماده ۴ - عده کارمندان اطاقهای بازرگانی در تهران بیست و پنج نفر و در شهرستانها بر حسب اهمیت محل از ۷ تا ۱۵ نفر خواهد بود
رئیس - ماده پنجم:
ماده ۵ - دوره انتخابی اطاقهای بازرگانی دو سال و کارمندی آن افتخاری است
رئیس - ماده ششم:
ماده ۶ - بازرگانی که برحسب مقررات ماده ۱۰ حق شرکت در انتخاب را دارند کارمندان اطاق را از بین بازرگانانی که موافق ماده ۱۱ واجد شرایط انتخاب شدن می‌باشند برای مخفی جمعی و با کثرت نسبی انتخاب می‌نمایند
رئیس - ماده هفتم:
ماده۷ - وزیر یا نماینده وزارت بازرگانی حق حضور در جلسات در مذاکرات و تصمیمات اطاقهای بازرگانیرا دارد. در هر جلسه که وزیر حضور داشته باشد ریاست افتخاری را دارا خواهدبود
رئیس - آقای انوار
انوار - بنده در ماده اول و دوم و سوم که خوانده شد خواستم از آقای امامی مخبر و آقای وزیر بازرگانی توضیحی بخواهم حالا در این ماده ۷ می‌پرسم اگر در طهران یک اطاق بازرگانی است یک دفتر هم دارد مگر اطاقهای بازرگانی دیگر هم در طهران هست فقط یک اطاق بازرگانی است و دارای یک دفتری است و بعد هم مطابق ماده سوم یک دفتر کل هست که اطاقهای بازرگانی کل کشور اطلاعتشان را آنچه که در عهدشان هست بتوسط آن دفتر کل روزانه می‌کنند بآن دفتر کل بازرگانی تهران. بنده خواستم عرض کنم که کاری را در اینجا خیلی وسیع کرده‌اند علتش را برای من بیان کنند این جا یک موضوعی را اطاق بازرگانی اصفهان بنظرش می‌رسد این را می‌فرستد بدفتر خودش و از دفتر آنجا می‌رود بدفتر کل و از دفتر کل می‌رود بدفتر بازرگانی تهران این دفتر کل دیگر چه چیز است هر اطاق بازرگانی در مملکت دارای یک دفتر مخصوصی است دیگر دفتر کل چرا تشکیل شود وقتی که تشکیل شد ناچار می‌شوند مخارج برایش درست کنند بنده نظرم همان نظر مته به خشخاش گذاشتن است وقتیکه تشکیلات وسیع شد و باین ترتیب یک دفتر کل و دفتر جزء تشکیل شد این کار از جریان خودش خارج می‌شود.
امامی(مخبر کمیسیون بازرگانی) - گمان می‌کنم اظهارات آقای انوار مربوط به لایحه قبلی باشد و آن لایحه بکلی بهم خورد لایحه‌ای بود که وزیر بازرگانی سابق داده بود و یک همچو موضوعی که فرمودید درش بود دفتر کلی برای اطاقهای بازرگانی کل کشور باشد ولی آن بکلی رفع شد و این لایحه را که آوردند اینطور است که هر یک از شهرستانها بک اطاق بازرگانی مستقلی دارد و گزارشات خودشان را هم بوزارت بازرگانی می‌دهند ضمنا“ یک رونوشتی هم از گزارش خودشان باطاق بازرگانی تهران می‌دهند و این مطلبی که فرمودید در این لایحه فعلی ندارد
رئیس - ماده هشتم:
ماده۸ - اطاقهای بازرگانی برای کارهای اداری خود در حدود احتیاجات سازمان اداری داشته و اعضاء آن را از کارمندان رسمی و غیر رسمی انتخاب خواهند کرد حقوق اعضاء مزبور از بودجه اطاقهای بازرگانی پرداخته می‌شود.
تبصره - مدت خدمت کارمندان رسمی جز و سابقه خدمت آنها محسوب و از حیث مقررات استخدامی در ردیف کارمندان وزارت بازرگانی خواهند بود.
رئیس - ماده نهم: حق انتخاب و کارمندی
ماده ۹ - بازرگانان و شرکتها و بنگاههای بازرگانی که نام آنها در دفترثبت اسامی بازرگانان حوزه انتخابیه ثبت و حائز شرایط زیر باشند می‌توانند در انتخابات اطاق بازرگانی شرکت نمایند:
- الف - قبول کارمندی عمومی اطاق بازرگانی حوزه انتخابیه
- ب - اشتغال به بازرگانی در موقع انتخابات
- ج - عدم محکومیت بارتکاب جنحه و جنایت
- د - عدم ورشکستگی به تقصیر
- ه - نبودن تحت قیمومیت
- و - اقامت در حوزه اطاق بازرگانی
رئیس - آقای انوار
انوار - در شرایط انتخابات و اشخاصی که می‌توانند انتخاب کنند بنده سئوالی دارم و آن این است که در قسمت (الف) می‌گوید کسی که شرکت می‌کند باید کارمندی عمومی اطاق بازرگانی را قبول کرده باشد مثلا“ در تهران قبول کارمندی کرده باشد تا بتواند انتخاب کند بنده عرض می‌کنم این شرط چه لزومی دارد وقتی که یک تاجری معلوم شد تجارت دارد وزارت عدلیه هم دفترش را رسیدگی کرده و از طرف مدعی العمومی دفترش دیده شده که مرتب است اگر قبول کارمندی نکرده باشد چرا محروم باشد؟ این بود که خواستم سئوال کنم نظر در انتخابات وقتی این باشد که یک تاجری ارکان کارش وقتی کامل باشد دفترش منظم باشد عملش درست باشد برای چه شرطش این باشد که قبول کارمندی کرده باشد این شرط لازم نیست که این تاجر با داشتن این شرط حق انتخاب کردن را داشته باشد
مخبر - موضوع کارمندی برای این است که تشخیص داده شود که یک تاجر جزء حوزة تجار هست یا نیست و آن را هم همان چیزهائی که آقای انوار تذکر دادند که دفاترش پلمپ شده باشد و مدعی العموم دفترش را پلمپ کرده باشد و صحیح العمل باشد تشخیص می‌دهد وقتی که این شرایط در یکنفر جمع شد جزء حوزة تجار شناخته می‌شود و حق دارد در رای شرکت کند
رئیس - ماده ۱۰:
ماده ۱۰ - کسانی می‌توانند بکارمندی اطاقهای بازرگانی انتخاب شوند که دارای شرایط زیر باشد:
- الف - نام آنها در دفتر ثبت اسامی بازرگانان ثبت و دارای برگ کارمندی عمومی اطاق بازرگانی باشند
- ب - تبعة ایران باشند
- ج - در حوزة اطاق بازرگانی مقیم باشند
- د - سن کمتر از سی سال نباشند.
- ه - محکوم به جنحه و جنایت یا تحت قیمومیت نباشند
- و - ورشکست به تقصیر نباشند
- ز - مدت ده سال مشغول بازرگانی بوده و در موقع انتخاب نیز اشتغال به بازرگانی داشته باشد
رئیس - ماده۱۱:
ماده۱۱ - رؤسا و مدیران بانکها و شرکتها و بنگاههای بازرگانی داخلی می‌توانند بکارمندی اطاقهای بازرگانی انتخاب شوند
رئیس - ماده۱۲:
ماده۱۲ - بازرگانان متوقف در مدت توقف از حق کارمندی اطاقهای بازرگانی محروم می‌باشند.
رئیس - آقای طباطبائی.
طباطبائی - بنده در ماده یازدهم نظری داشتم که گذشت می‌خواستم در این ماده تذکر بدهم که رؤسای بانکها جزء مامورین دولت هستند ما بانکهای دیگری نداریم البته بانک ملی ایران یک مؤسسه ملی است ولی در تحت اداره دولت است و رئیس آن بانک در حقیقت عضو دولت است معنی ندارد که او انتخاب شود برای کارمندی اطاق تجارت
مخبر - این ماده البته نمیرساند که حتما“ رؤسای بانکها عضو اطاق باشند ولی ممکن است که در یک شهری یک رئیس بانک ملی داشته باشیم که از کارهای تجارتی خیلی خوب اطلاع داشته باشد و می‌تواند نظر بدهد و کمک بکارهای تجارتی (طباطبائی - باز هم صلاح نیست آقا) و اکثریت هم باو رای بدهند یعنی عموم بازار تهران یا صدی نود صدی هشتاد رای بدهد که رئیس بانک ملی تهران عضو اطاق بازرگانی باشد و هیچکس نمی‌تواند وقتی که اکثریت تجار نظر دارند که او عضو باشد بگوید که نباشد.
رئیس - آقای طباطبائی.
طباطبائی - این موضوعی را که آقای مخبر فرمودند قانع کننده نیست ملاحظه میفرمائید از طرف تجار رغبت زیادی امروز هست که در اطاق تجارت شرکت کنند و خیلی هم لازم است و صحیح هم هست و این حقی است مربوط به تجارو شما می‌خواهید آن حق را محدود کنید و بجای یک نفر تاجر می‌خواهید مامور دولت را وارد کنید این عمل صحیح نیست و برای چه اینطور باشد؟
وزیر بازرگانی و پیشه و هنر - عرض کنم رغبت تجاربعضویت اطاق بازرگانی دستگیر بنده هم شده‌است و در نتیجه انتشارات و مقالات و مذاکراتی که با شخص بنده کرده‌اند متوجه شدم که یکعده زیادی و اغلب هستند باینکه کارمند اطاق بازرگانی بشوند البته این یک میل و آرزوئی است که مخالفت با هیچیک از مقررات هم ندارد و ضرر هم ندارد بخصوص که بایستی ایجاد حس ترقی و رقابت بین اشخاص بشود و آنقدر بتوانند جوهر خودشان را بکار بیندازند که دخالت مؤثر در امور بازرگانی کشور بکنند ولی این نکته را هم بایستی در نظر داشته باشیم که گفتن یک اشخاص معینی که ما داوطلب این کار هستیم کافی نیست انتخاب فرع براین است که در موقع رای دادن و در موقع انتخابات اکثریت انتخاب کنندگان بآن اشخاص رای بدهند در این جا بطوری که ملاحظه میفرمائید نوشته‌است: رؤسا و مدیران بانکها و شرکتها وبنگاههای بازرگانی داخلی می‌توانند بکارمندی اطاقهای بازرگانی انتخاب شوند. مقصود از مدیران شرکتها این است که اگر یک تاجری اطلاعات کافی داشته باشد ولی مستقلا تجارت نکند و در یک شرکتی و تجارتخانه‌ای سمت نمایندگی داشته باشد و در آن شرکت و تجارتخانه ممکن است اطلاعاتی کسب کرده باشد که اطلاعاتش مورد استفاده اطاق بازرگانی باشد بخصوص اینکه معتمد آقایان تجار هم باشد از طرف دیگر تصدیق میفرمائید اگر ما گفتیم مدیران شرکتها می‌توانند انتخاب شوند که در این قانون این حق داده شده‌است تحمیل که نیست حقی داده شده ممکن است انتخاب شوند حالا آن شخص ممکن است تجارتخانه داشته باشد ممکن است که در یک شرکتی سرمایه داشته باشد و امور ان شرکت را هم اداره کند یا مدیر یکی از بانکها باشد اولا اینجا قید نشده‌است بانک دولتی یا غیر دولتی البته بانک یک چیزی نیست که دولت تنها تاسیس کرده باشد بانک مؤسسه ایست آزاد و هر کس می‌تواند تاسیس کند (طباطبائی پس می‌نویسد بانکهای آزاد) قانون هم البته برای او امروز نوشته نمی‌شود و برای مدتی است ولی ضمنا“ بنده می‌خواهم عرض کنم که اگر یک مدیر بانکی پیداشد که مورد اعتماد مردم بود و آن صفاتی که لازم است برای کارمندی اطاق بازرگانی داشت و آقایان تجار و آن کسانی که می‌توانند انتخاب کنند آن مدیر بانک را انتخاب کردند چه مانعی دارد البته کسانی که می‌خواهند وارد خدمت اطاق بازرگانی بشوند میل و داوطلب بودن خودشان را می‌گویند و سایرین هم بایستی باو اظهار اعتماد بکنند اگر اکثریت تجار یک محلی اظهار اعتماد بیک نفر رئیس و مدیر شرکت یا رئیس بانک کرد مانع ندارد که او هم عضو باشد و مانعی هم ندارد و مزیتی هم ما اینجا قائل نشدیم که اگر چند نفر بودند که رای مساوی داشتند آن کسی که متصدی بانک است اولویت خواهد داشت اگر رای دادند باو از نظر اینکه مورد اطمینان عموم است و مورد اعتماد اکثریت تجار است می‌تواند انتخاب شود.
رئیس - ماده ۱۳:در ترتیب انتخابات
ماده۱۳ - برای انتخاب کارمندان اطاق بازرگانی در هر محل بدستور وزارت بازرگانی انجمنی بریاست فرماندار مرکب از نمایندگان وزارت بازرگانی - دادگستری و بانکملی هر کدام یکنفر و شش نفر از معاریف بازرگانان محل تشکیل می‌شود. انجمن با رعایت مفاد مقررات این قانون بوسیله آگهی مخصوص با درج در یکی از جراید کثیرالانتشار باطلاع عامه بازرگانان خواهد رسانید که در ظرف یکهفته در انجمن حضور بهمرسانیده نام خود را در دفتر ثبت اسامی بازرگانان ثبت نموده ورقه کارمندی عمومی دریافت و رای خود را نسبت بانتخاب کارمندان اطاق بازرگانی تسلیم نمایند. در آگهی مزبور نکات زیر رعایت خواهد شد
۱ - ایام و محل و اقامتی که برای ثبت اسامی و گرفتن ورقة کارمندی و دادن رای مقرر می‌شود.
۲ - عده کارمندانی که باید انتخاب شوند.
رئیس - آقای انوار
انوار - اینجا نوشته‌است نماینده وزارت بازرگانی و وزارت دادگستری و بانک ملی حضور نماینده بازرگانی و بانک ملی یک چیزی ولی نماینده وزارت دادگستری برای چه؟ اگر می‌نوشتند از طرف وزارت مالیه یک نماینده حضور داشته باشد مناسب تر بود دادگستری برای چه اینجا که قضاوت نیست که حضور نماینده وزارت دادگستری را لازم میدانند حضور نماینده مالیه لازم تر است
مخبر - حضور نماینده وزارت دادگستری برای این است که اگر یک تاجری در حال ورشکست است نماینده مدعی العموم در آنجا حضور داشته باشد و تشخیص بدهد.
رئیس ماده ۱۴:
ماده ۱۴ - پس از انقضای مدت اخذ آراء انجمن انتخابات در ظرف مدتی که زاید از پنج روز نخواهد بود استخراج آراء نموده نتیجه انتخابات و اسامی منتخبین را اعلام خواهد داشت.
رئیس - ماده ۱۵
ماده ۱۵ - مدت عملیات انتخابات از تاریخ آگهی تا تاریخ اعلان اسامی کارمندان اطاق بازرگانی از یکماه نباید تجاوز نماید.
رئیس - ماده۱۶:
ماده۱۶ - کارمندانی که دو ماه عذر موجه در جلسات اطاق بازرگانی حاضر نشوند مستعفی محسوب می‌شوند.
رئیس ماده۱۷ -:
ماده۱۷ - هر یک از کارمندان اطاق بازرگانی که بعنوان خنحه یا جنایت مورد تعقیب جزائی واقع شوند تاختم محاکمه موقتا“ از حضور در جلسات اطاق بازرگانی محروم خواهند بود.
رئیس - ماده۱۸:
ماده۱۸ - هر گاه بواسطه استفعا یا فوت و یا بمقتضای ماده ۱۶و ۱۷ در کارمندان در اطاق بازرگانی کسر پیدا شود از منتخبین بعد از عده اولیه بترتیب اکثریت نسبی تعیین خواهند شد و مدت کارمندی آنان بقیه مدت کارمندان خارج شده خواهد بود.
رئیس ماده۱۹:
ماده ۱۹ - وظایف اطاق بازرگانی بقرار زیر است:
۱ - تهیه و ارسال هر گونه اطلاعات راجع بامور بازرگانی و صنعتی بوزارت بازرگانی
۲ - اظهار نظر راجع باوضاع بازرگانی و صنعتی با ذکر وسائل اصلاح و توسعه آن و تقدیم گزارشهای جامع سالیانه راجع بجریان امور بازرگانی بوزارت بازرگانی
۳ - اظهار نظر اجع باصلاحاتی که باید در کلیه قوانین بازرگانی بعمل آید مخصوصا“ نسبت بتعرفه‌های گمرکی.
۴ - تاسیس دفتر اطلاعات و احصائیه‌های بازرگانی
۵ - تنظیم کتاب اسامی بازرگانان و مشخصات بازرگانی آنها.
۶ - اشتراک مساعی با دولت در پیشرفت اقدامات اقتصادی.
۷ - انجام وظایفی که بموجب آئین نامه‌ها یا قوانین علیحده از طرف دولت بعهدة اطاق بازرگانی واگذار می‌شود.
رئیس - آقای انوار
انوار - آقای وزیر مالیه اینجا توجه بفرمائید این قانونی راکه نوشته‌ایم باید مطالعه کنیم اینجا نوشته‌اند اطاق بازرگانی حق دارد در موضوع تعرفه‌های گمرکی اظهار نظر کند و یک حقوقی برای اطاق بازرگانی در این امر قائل می‌شویم آقای وزیر توجه بفرمائید یک حقوقی در این قانون می‌گذرد شما که آقای وزیر مالیه هستید میگوئید من مستقلم در تعرفه گمرکی و اینجا می‌نویسید اطاق بازرگانی در تعرفه گمرکی اظهار نظر می‌کند(اینجا توجه بفرمائید آقای وزیر مالیه)هکذا یک وظایف دیگری دارد این را خواستم عرض کنم که قانون از مجلس شورای ملی می‌گذرد واین جور نمی‌شود که قانونی از مجلس شورای ملی بگذرد و وزارت مالیه نگاه نکنند پس در قسمت هائی که مربوط به وزارت دارائی است ملاحظه بفرمائید.
وزیر دارائی - ما در هر مورد می‌توانیم از نظریه اشخاص مطلع استفاده کنیم و نظرشان را بخواهیم ولی برای ما الزام آور نیست.
رئیس - ماده ۲۰:
ماده ۲۰ - نظریات اطاقهای بازرگانی مخصوصا“ راجع بمسائل زیر از طرف وزارت بازرگانی خواسته می‌شود.
۱ - درباب وضع یا تغییر و اصلاح قوانین مربوطه به بازرگانی و اقتصادی و تعدیل نرخ‌ها.
۲ - راجع بمسائل مربوطه به بورس و بانک صرافی و دلالی و حق العمل و بیمه و رتتیب دفاتر بازرکانی و دلالها.
۳ - راجع بنمایشگاه‌های کالا.
۴ - راجع بعوارض و مالیاتهای مربوط بازرگانی.
۵ - قدغن موقتی از حمل و نقل امته بخارجه و از خارجه بداخله و اظهار نظر در تزئیید و اصلاح صادرات.
۶ - اصلاح و ترقی وسائل حمل ونقل.
۷ - تهیه وسائل توسعه واصلاح امور صنعتی.
۸ - امتیازات بازرگانی.
رئیس - ماده ۲۱ - پیشنهاد ختم جلسه شده‌است ولی اجازه میفرمائید این چند ماده دیگر که باقی مانده خوانده شود؟(صحیح است)
ماده ۲۱ - در آمد اطاقهای بازرگانی از محلهای زیر خواهد بود:
۱ - حقی که اطاقهای بازرگانی در ممقابل انجام وظایف مهینه با تعرفه مصوبه وزرارت بازرگانی اخذ می‌نمایند:
۲ - حق کارشناسی یا داوری در مواردی که اطاق بازرگانی کارشناس یا داور واقع شود.
۳ - منافع موسساتی از قبیل مجله و امثال آن که اطاق بازرگانی تاسیس نماید.
۴ - عوارضی که بنام اطاقهای بازرگانی از بانکها و شرکت و بازرگان گرفته می‌شود و آن معادل است باصدی یک مالیات بر در آمدی که بدولت می‌دهند.
رئیس - آقای انوار
انوار - اینجا در این ماده برای در آمدهای اطاقهای بازرگانی عوارض وضع کرده...
چند نفر از نمایندگان - عده کافی نیست.
انوار - پس چرا ماده را خواندند. این عوارضی است که در اینقانون وضع می‌شود پس عوارض را برداید(در اینموقع چند نفر وارد شده و عده کافی شد)
رئیس - ماده ۲۲:
ماده ۲۲ - در آمدهای مذکور در ماده ۲۱ و همچون موجودی سالهای گذشته بحساب مخصوصی در بانک ملی ایرران بنام وزارت بازرگانی متمرکز شده و هزینه اطاقهای بازرگانی از محل حساب فوق پرداخته خواهد شد هر اطاق بازرگانی بودجه هزینه خود را از حقوق کارمندان و کرایه محل و هزینه موسسات تابعه و غیره همه ساله تنظیم نموده و بوزارت بازرگانی براتی تصویب ارسال خواهد نمود وزارت بازرگانی بودجه هزینه هر یک از اطاقها را جمعا“ و بدون ورود در اقلام جزء آن تصویب و ابلاغ می‌نماید و معادل یک دوازدهم بودجه مصوبه در هر ماه را ببانک اجازه خواهد داد که باطاق بازرگانی محل بپردازد. مازاد در آمدهای مزبور با تصویب وزارت بازرگانی بمصرف تاسیس اطاقهای بازرگانی خواهد رسید.
رئیس - ماده ۲۳:
ماده۲۳ - اطاقهای بازرگانی مکلفند صورت جمع و خرج هر سال خود را در ظرف سه ماه اول سال بعدتنظیم و برای اطلاع منتشر نموده و در صورتی هم برای وزارت بازرگانی بفرستند وزارت بازرگانی از مجموع صورتهای مزبور و کلیه در آمد اطاقهای بازرگانی آن سال صورت جمع و خرج واحدی انتشار خواهد داد.
رئیس - ماده ۲۴:
ماده۲۴ - ترتیب انتخاب هیئت رئیسه و وظایف آنها و حضور غیاب کارمندانی و عده جلسات و سازمان اطاقهای بازرگانی در ضمن آئین نامه مخصوص با تصویب وزارت بازرگانی تعیین خواهد شد.
رئیس - ماده۲۵:
ماده۲۵ - اطاقهای بازرگانی می‌توانند در مسائلی که مربوط بوظایف آنها می‌شود برای کسب اطلاع مستقیما“ با وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی رسما“ مکاتبه نمایند.
رئیس - ماده۲۶:
ماده۲۶ - اطاقهای بازرگانی طبق مقررات قانون بازرگانی شخصیت حقوقی دارند.
رئیس - ماده۲۷:
ماده۲۷ - اطاقهای بازرگانی می‌توانند در امور بازرگانی داور یا کارشناس واقع شوند.
رئیس - ماده ۲۸:
ماده۲۸ - قانون اطاق بازرگانی مصوب دهم مهر ماه ۱۳۰۹ و متمم آن اسفندماه ۱۳۱۰ از تاریخ اجرای قانون ماغی است.
رئیس - ماده ۲۹:
ماده ۲۹ - پس از تصویب این قانون اطاقهای بازرگانی کنونی و اطاقهای بازرگانی جدید مطابق این قانون تشکیل خواهد شد.
رئیس - آقای دکتر طاهری.
دکتر طاهری - این که در ماده ۲۹ نوشته شده‌است بعد از تصویب این قانون اطاقهای بازرگانی کنونی منحل می‌شود برای چه یک اطاقهای بازرگانی مطابق قانون سابق تشکیل شده‌است هر وقت که مدت قانونی آنها منقضی شد مطابق این قانون اطاقهای بازرگانی جدید تشکیل شود الآن بیست تا اطاق بازرگانی در تهران و ولایات هست اینها را یک دفعه منحل کنید علت ندارد این هم مثل مجلس است اگر قانون انتخابات تغییر کند همان مجلس که دائر است باقی است و انتخابات جدید و مجلس جدید مطابق قانونی که وضع شده تشکیل می‌شود اینهم همینطور هر وقت دوره این اطاقها منقضی شد مطابق این قانون تشکیل شود.
مخبر - بنده بااین پیشنهاد آقای دکتر طاهری موافقم.
رئیس - پیشنهاد خودشان را بدهند به کمیسیون رجوع می‌شود. موافقین با ورود در شور دوم برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۷ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - اجازه مفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ۲۴ خرداد سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس نیم ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری