قانون اتاقهای بازرگانی
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین و قراردادهای بین‌المللی مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
قانون اتاقهای بازرگانی - مصوب دوم تیر ماه ۱۳۲۱
اتاق بازرگانی
ماده اول - به منظور تمرکز دادن افکار بازرگانان کشور و همکاری آنان با یکدیگر و انجام وظایفی که در این قانون مقرر است در تهران وشهرستانهایی که اهمیت بازرگانی دارند اتاقهای بازرگانی تأسیس می‌شود.
ماده دوم - اتاقهای بازرگانی که بر طبق ماده یک تأسیس می‌شود کلیه نظریات خود را نسبت به اوضاع اقتصادی آن حوزه به وزارت بازرگانی ورونوشتی هم به دفتر اتاقهای بازرگانی در تهران خواهند فرستاد.
ماده سوم - دفتر اتاقهای بازرگانی مذکور در ماده ۲ از طرف وزارت بازرگانی در تهران تأسیس خواهد شد.
سازمان و وظایف این دفتر به موجب آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید معین می‌شود.
ماده چهارم - عده کارمندان اتاقهای بازرگانی در تهران بیست و پنج نفر و در شهرستانها بر حسب اهمیت محل از ۷ تا ۱۵ نفر خواهد بود.
ماده پنجم - دوره انتخابی اتاقهای بازرگانی دو سال و کارمندی آن افتخاری است.
ماده ششم - بازرگانانی که بر حسب مقررات ماده ۹ حق شرکت در انتخابات را دارند کارمندان اتاق را از بین بازرگانانی که موافق ماده (۱۰) واجدشرایط انتخاب شدن می‌باشند به رأی مخفی جمعی و با اکثریت نسبی انتخاب می‌نمایند.
ماده هفتم - وزیر یا نماینده وزارت بازرگانی حق حضور در جلسات و شرکت در مذاکرات و تصمیمات اتاقهای بازرگانی را دارد. در هر جلسه که‌وزیر حضور داشته باشد ریاست افتخاری را دارا خواهد بود.
ماده هشتم - اتاقهای بازرگانی برای کارهای اداری خود در حدود احتیاجات سازمان اداری داشته و اعضاء آن را از کارمندان رسمی و غیر رسمی‌انتخاب خواهند کرد.
حقوق اعضاء مزبور از بودجه اتاقهای بازرگانی پرداخته می‌شود.
حق انتخاب و کارمندی
ماده نهم - بازرگانان و شرکتها و بنگاه‌های بازرگانی که نام آنها در دفتر ثبت اسامی بازرگانان حوزه انتخابیه ثبت و حائز شرایط زیر باشند می‌تواننددر انتخابات اتاق بازرگانی شرکت نمایند:
الف - قبول کارمندی عمومی اتاق بازرگانی حوزه انتخابیه.
ب - اشتغال به بازرگانی در موقع انتخابات.
ج - عدم محکومیت به ارتکاب جنحه و جنایت.
د - عدم ورشکستگی به تقصیر.
ه - نبودن تحت قیمومیت.
و - اقامت در حوزه اتاق بازرگانی.
ماده دهم - کسانی می‌توانند به کارمندی اتاق بازرگانی انتخاب شوند که دارای شرایط زیر باشند:
- الف - نام آنها در دفتر ثبت اسامی بازرگانان ثبت و دارای برگ کارمندی عمومی اتاق
بازرگانی باشند.
- ب - تبعه ایران باشند.
- ج - در حوزه اتاق بازرگانی مقیم باشند.
- د - سن کمتر از سی سال نباشد.
- ه - محکوم به جنحه و جنایت یا تحت قیمومیت نباشند.
- و - ورشکست به تقصیر نباشند.
- ز- مدت ده سال مشغول بازرگانی بوده و در موقع انتخاب نیز اشتغال به بازرگانی داشته باشند.
ماده یازدهم - رؤساء و مدیران بانکها و شرکتها و بنگاه‌های بازرگانی داخلی می‌توانند به کارمندی اتاقهای بازرگانی انتخاب شوند.
ماده دوازدهم - بازرگانان متوقف در مدت توقف از حق کارمندی اتاقهای بازرگانی محروم می‌باشند.
در ترتیب انتخابات
ماده سیزدهم - برای انتخاب کارمندان اتاق بازرگانی در هر محل به دستور وزارت بازرگانی انجمنی به ریاست فرماندار مرکب از نمایندگان وزارت‌بازرگانی دادگستری و بانک ملی هر کدام یک نفر و شش نفر از معاریف بازرگانان محل تشکیل می‌شود.
انجمن با رعایت مفاد مقررات این قانون به وسیله آگهی مخصوص یا درج در یکی از جراید کثیرالانتشار به اطلاع عامه بازرگانان خواهد رسانید که درظرف یک هفته در انجمن حضور بهم رسانیده نام خود را در دفتر ثبت اسامی بازرگانان ثبت نموده و ورقه کارمندی عمومی دریافت و رأی خود را نسبت‌به انتخاب کارمندان اتاق بازرگانی تسلیم نمایند.
در آگهی مزبور نکات زیر رعایت خواهد شد:
۱ - ایام و محل و اوقاتی که برای ثبت اسامی و گرفتن ورقه کارمندی و دادن رأی مقرر می‌شود.
۲ - عده کارمندانی که باید انتخاب شوند.
ماده چهاردهم - پس از انقضاء مدت اخذ آراء انجمن انتخابات در ظرف مدتی که زاید از پنج روز نخواهد بود استخراج آراء نموده نتیجه انتخابات واسامی منتخبین را اعلام خواهد داشت.
ماده پانزدهم - مدت عملیات انتخابات از تاریخ آگهی تا تاریخ اعلان اسامی کارمندان اتاق بازرگانی از یک ماه نباید تجاوز نماید.
ماده شانزدهم - کارمندانی که دو ماه بدون عذر موجه در جلسات اتاق بازرگانی حاضر نشوند مستعفی محسوب می‌شوند.
ماده هفدهم - هر یک از کارمندان اتاق بازرگانی که به عنوان جنحه یا جنایت مورد تعقیب جزایی واقع شوند تا ختم محاکمه موقتاً از حضور درجلسات اتاق بازرگانی محروم خواهند بود.
ماده هیجدهم - هر گاه به واسطه استعفا یا فوت و یا به مقتضای ماده ۱۶ و ۱۷ در کارمندان اتاق بازرگانی کسر پیدا شود از منتخبین بعد از عده اولیه‌به ترتیب اکثریت نسبی تعیین خواهند شد و مدت کارمندی آنان بقیه مدت کارمندان خارج شده خواهد بود.
وظایف اتاقهای بازرگانی
ماده نوزدهم - وظایف اتاقهای بازرگانی به قرار زیر است:
- ۱ - تهیه و ارسال هر گونه اطلاعات راجع به امور بازرگانی و صنعتی به وزارت بازرگانی.
- ۲ - اظهار نظر راجع به اوضاع بازرگانی و صنعتی با ذکر وسائل اصلاح و توسعه آن و تقدیم گزارش‌های جامع سالیانه راجع به جریان امور بازرگانی‌به وزارت بازرگانی.
- ۳ - اظهار نظر راجع به اصلاحاتی که باید در کلیه قوانین بازرگانی به عمل آید مخصوصاً نسبت به تعرفه‌های گمرکی.
- ۴ - تأسیس دفتر اطلاعات و احصائیه‌های بازرگانی.
- ۵ - تنظیم کتاب اسامی بازرگانان و مختصات بازرگانی آنها.
- ۶ - اشتراک مساعی با دولت در پیشرفت اقدامات اقتصادی.
- ۷ - انجام وظایفی که به موجب آیین‌نامه‌ها یا قوانین علیحده از طرف دولت به عهده اتاق بازرگانی واگذار می‌شود.
ماده بیستم - نظریات اتاقهای بازرگانی مخصوصاً راجع به مسائل زیر از طرف وزارت بازرگانی خواسته می‌شود:
- ۱ - در باب وضع یا تغییر و اصلاح قوانین مربوطه به بازرگانی و اقتصادی و تعدیل نرخ‌ها.
- ۲ - راجع به مسائل مربوط به بورس و بانک و صرافی و دلالی و حق‌العمل و بیمه و ترتیب دفاتر بازرگانان و دلالها.
- ۳ - راجع به نمایشگاه‌های کالا.
- ۴ - راجع به عوارض و مالیات‌های مربوط به امور بازرگانی.
- ۵ - قدغن موقتی از حمل و نقل امتعه به خارجه و از خارجه به داخله و اظهار نظر در تزیید و اصلاح صادرات.
- ۶ - اصلاح و ترقی وسائل حمل و نقل.
- ۷ - تهیه وسائل توسعه و اصلاح امور صنعتی.
- ۸ - امتیازات بازرگانی.
ماده بیست و یکم - در آمد اتاقهای بازرگانی از محل‌های زیر خواهد بود:
- ۱ - حقی که اتاقهای بازرگانی در مقابل انجام وظایف معینه با تعرفه مصوبه وزارت بازرگانی اخذ می‌نمایند.
- ۲ - حق کارشناسی یا داوری در مواردی که اتاق بازرگانی کارشناس یا داور واقع شود.
- ۳ - منافع مؤسساتی از قبیل مجله و امثال آن که اتاق بازرگانی تأسیس نماید.
- ۴ - عوارضی که به نام اتاقهای بازرگانی از بانکها و شرکتها و بازرگانان گرفته می‌شود و آن معادل است با صدی یک مالیات بر درآمدی که به دولت‌می‌دهند.
ماده بیست و دوم - درآمدهای مذکور در ماده ۲۱ و همچنین موجودی سالهای گذشته به حساب مخصوصی در بانک ملی ایران به نام وزارت‌بازرگانی متمرکز شده و هزینه اتاقهای بازرگانی از محل حساب فوق پرداخته خواهد شد. هر اتاق بازرگانی بودجه هزینه خود را از حقوق کارمندان و کرایه محل و هزینه مؤسسات تابعه و غیره همه‌ساله تنظیم نموده و به وزارت بازرگانی برای‌تصویب ارسال خواهد نمود - وزارت بازرگانی بودجه هزینه هر یک از اتاقها را جمعاً و بدون ورود در اقلام جزء آن تصویب و ابلاغ می‌نماید و معادل‌یک دوازدهم بودجه مصوبه در هر ماه را به بانک اجازه خواهد داد که به اتاق بازرگانی محل بپردازد. مازاد درآمدهای مزبور با تصویب وزارت بازرگانی به مصرف تأسیسات اتاقهای بازرگانی خواهد رسید.
ماده بیست و سوم - اتاقهای بازرگانی مکلفند صورت جمع و خرج هر سال خود را در ظرف سه ماه اول سال بعد تنظیم و برای اطلاع منتشر نموده‌و صورتی هم برای وزارت بازرگانی بفرستند. وزارت بازرگانی از مجموع صورتهای مزبور و کلیه درآمد اتاقهای بازرگانی آن سال صورت جمع و خرج واحدی انتشار خواهد داد.
ماده بیست و چهارم - ترتیب انتخاب هیأت رئیسه و وظایف آنها و حضور و غیاب کارمندان و عده جلسات و سازمان اتاقهای بازرگانی در ضمن‌آیین‌نامه مخصوص با تصویب وزارت بازرگانی تعیین خواهد شد.
ماده بیست و پنجم - اتاقهای بازرگانی می‌توانند در مسائلی که مربوط به وظایف آنها می‌شود برای کسب اطلاع مستقیماً به وزارتخانه‌ها و ادارات‌دولتی رسماً مکاتبه نمایند.
ماده بیست و ششم - اتاقهای بازرگانی طبق مقررات قانون بازرگانی شخصیت حقوقی دارند.
ماده بیست و هفتم - اتاقهای بازرگانی می‌توانند در امور بازرگانی داور و یا کارشناس واقع شوند.
ماده بیست و هشتم - قانون اتاق بازرگانی مصوب دهم مهر ماه ۱۳۰۹ و متمم آن مصوب اسفند ماه ۱۳۱۰ از تاریخ اجرای این قانون ملغی است.
ماده بیست و نهم - پس از تصویب این قانون اتاقهای بازرگانی کنونی منحل و اتاقهای بازرگانی جدید مطابق قانون تشکیل خواهد شد.
ماده سی‌ام - وزارت بازرگانی و پیشه و هنر و مأمور اجرای این قانون است.
این قانون که مشتمل بر سی ماده‌است در جلسه دوم تیر ماه یک هزار و سیصد و بیست و یک به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
- پاورقی: به مصوبات کمیسیونهای مشترک مجلسین دوره ۱۸ مراجعه شود.