مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۳۵ نشست ۲۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۳۵ نشست ۲۰

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۷ مهر ۱۳۳۵ نشست ۲۰

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۱۹

جلسه: ۲۰

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۷ مهرماه ۱۳۳۵

فهرست مطالب:

۱ - تصویب صورت‌مجلس

۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: نورالدین امامی - مرآت اسفندیاری‏

۳ - تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بیات ماکو

۴ - طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به معافیت مالیاتی اهالی نقاط مرزی‏

۵ - طرح گزارش شور اول اجازه الحاق دولت ایران به موافقت‌نامه دیون خارجی آلمان‏

۶ - تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس ساعت نه وسی و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت مجلس رئیس ـ صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر بینا. جلیلی. عامری. مهندس هدایت. خرازی. مهندس فروهر. هدی. برومند. قبادیان. غضنفری سعیدی. دکتر امین. دولت آبادی. پناهی. امید سالار. کدیور. دکتر امیر حکمت. پرفسور اعلم. دکتر هدایتی. دکتر نفیسی. دادگر. عبد الحمید بختیار. ابتهاج. دکتر عمید. ساگینیان. مجید ابراهیمی. دکتر پیر نیا

غائبین بی اجازه ـ آقایان: دکتر طاهری. تجدد. دکتر امیر اصلان افشار. سنندجی. دکتر سعید حکمت. دکتر حسن افشار. تیمور تاش. قرشی. معین زاده. سالار بهزادی. دکتر دادفر. مسعودی. اریه. دهقان

دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه: آقایان: صراف زاده. اورنگ. امامی خوئی. قنات آبادی. موسوی. پردلی. مهندس ظفر. مرتضی حکمت. ثقه الاسلامی. قراگزلو

رئیس ـ نظری نیست بصورت مجلس نیست؟ (اظهار نشد) صورت مجلس تصویب می‌شود.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: نورالدین امامی، مرآت اسفندیاری

رئیس ـ چند نفر از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند آقای نور الدین امامی.

نورالدین امامی ـ قبل از شروع بعرایضم خودم را موظف میدانم از همکاران معظم و سروران گرام خودم که در این مدت کسالت نسبت بمن اظهار مرحمت و برادری فرموده‌اند سپاسگزاری کنم خداوند بهمه تان سلامتی برای خدمتگزاری بمیهن و حفظ قانون اساسی و بسط عدالت بدهد انشاءالله. قوة مقننه دو وظیفه دارد یکی وظیفة قانونگذاری دیگر نظارت در اجرای قانون و نظارت براینکه عمل خلافی واقع نشود غیر از این وظیفه‌ای ندارد در اجرای وظیفةثانی یعنی جلوگیری از عمل خلافی غیر از تذکر ما کار دیگری نمی‌توانیم بکنیم باید بگوئیم فلان عمل خلاف واقع شده فلان عمل برخلاف قانون واقع شده بر خلاف حق واقع شده پارلمان یعنی، این اگر بنا بشود ما هر چه بشنویم و هر عمل خلافی را که دیدیم با شنیدیم نگوئیم و تذکر ندهیم قوةمقننه و نظارت آن دیگر معنائی نخواهد داشت آیا نظارت در اجرای قانون و تذکر نواقص این دلیل مخالفت با شخص یا با یک دسته یا با دولت یا دولت ایران است من نماینده ملت ایرانم من وظیفه دارم حفظ قانون اساسی را من وظیفه دارم و قسم خورده‌ام دولت اگر مقصود از ۱۰-۱۲ نفر وزیر است یا تشکیلات دولت است ۱۰ نفر که مثل ۱۳۰ نفر نمی‌تواند نظارت در کارها بکند ما چشم ملتیم ما نواقص را می‌بینیم و تذکر می‌دهیم باید ممنون هم بشوند و بروند رفع نواقص بکنند و عمل بکنند و از تذکرات ما درس بگیرند در جلسه گذشته جناب آقای وزیر کشور راجع بموضع اتوبوس رانی خدا پدرش را بیامرزد و خودش اقرار کرد که وضع اتوبوسرانی بد است حالا اگر این را من گفته باشم که وضع اتوبوسرانی بد است این دلیل مخالفت مستقیم من با رئیس شهربانی و غیر مستقیم با دولت و خیلی خیلی غیر مستقیم آنوقت من وطن فروشم؟ خائنم؟ اینکه نمی‌شود خودش اقرار کرد بنده می‌گویم فلان عمل را جلوگیری کنید این دیگر دعوا ندارد چرا بدشان می‌آید از تذکر چرا بدشان می‌آید از اینکه بگویند این ساعت جایش اینجا نیست این که اشکال ندارد شما باید بیشتر خوشتان بیاید که من نواقص را تذکر بدهم شما بروید و رفع نواقص بکنید اگر من بگویم فلان اصل قانون اساسی است آنوقت باید ابرو باد و مه خورشید را بر علیه من و رفقای من بر انگیزند جراید را وادار بکنند که بما فحش بدهند؟ نه این مجلس با قانون اساسی آمده اگر کسی خلاف قانون اساسی رفتار بکند اولین وظیفه قوه مجریه یعنی دولت تو دهنی زدن به آن آدم است که آقا عمل تو بر خلاف قانون اساسی است بنده هم اینجا چکار می‌کنم وظیفه حفظ قانون اساسی است قسم خورده‌ایم برای حفظ قانون اساسی و مقام سلطنت چطور می‌توانیم بر خلاف آن عمل کنیم اگر بنده بگویم این همه اجناس قاچاق که تمام دیوارهای بازار از آنها پر شده است از کجا می‌آید اگر قدرت جلوگیری از اینها را ندارید چرا نمی‌گزارید بیاورند ببرند توی گمرک سیصد چهار صد میلیون تومان هم گمرکش را بگیرید این دلیل مخالفت مثلا با آقای وزیر بازرگانی می‌شود ؟(قنات آبادی ـ ابداً ـ ابداَ) مگر

+آقایان شما اینها را نمی‌بینید در زمان مرحوم رضا شاه یک جفت جوراب خارجی پیدا می‌شد؟ این جورابها را ایرانیها می‌بافتند بما می‌دادند یک کراوات قاچاق پیدا می‌شد؟ این همه اجناس قاچاق پیدا می‌شد ؟این مرزبانی و این همه تشکیلات و اینقدر پول و سرمایه باینها دادن چطور می‌شود؟ اینها را نباید گفت؟ هر جا می‌رویم این همه چای قاچاق این همه اجناس قاچاق هر کس می‌آید از سر حداد چای سوغات می‌برد جنس قاچاق می‌آورد پس این اجناس را آزاد کنید که دولت سیصد میلیون گمرکش را بگیرد (محسن اکبر ـ همین چای قاچاق چای داخلی را از بین برد) راجع چای داخله فرمودید در ایامی که بنده مریض بودم یک نفری آمده بود بحضرت عباس نه اسمش را میدانم و نه خودش را می‌شناسم می‌گفت بازار الجزیره را از چای ایران اشغال کرده بودیم آنرا جلویش را گرفتند حالا هزار خرده‌ای تن چای ایرانی برده‌ایم در لندن می‌گوید چهار کیلو چای می‌بریم یک کیلو مآوریم به آقای وزیر بازرگانی گفتم می‌گوید چطور هشت تومان را ببرند سی تومان را بیاورند می‌گویم آقای اگر حساب بفرمائید اولا چای ایرانی هشت تومان نیست ثانیاً چهار کیلو می‌شود ۳۲ تومان چای خارجی بفرض که ۳۰ تومان باشد ۳۲ تومان می‌برد ۳۰ تومان می‌آورد چرا اجازه نمی‌دهید این را که میگوئیم می‌گویند شما مخالفید این چایکارها ۵ سال دیگر چه خواهند شد این برنجکارها چه خواهند شد کشت گندم در ایران از بین رفته آذربایجان که مرکز ثقل غله ایران بود چه شده؟ اگر بنده بگویم بحضرت عباس هشت سال است که سازمان برنامه تشکیل شده است یک عباسی بخود من نداده (بعضی از نمایندگان ـ همه جا آقا) من حق دارم مال خودم را عرض بکنم این دلیل مخالفت با آقای ابتهاج است؟ این جناب آقای علم که منهم بایشان ارادت دارم از این حمله ترک خوردگی عمارت پست و تلگراف خیلی عصبانی شده‌اند شصت دفعه گفته است کن ترک خورده است (شمس قنات آبادی ـ خود راهروشان هم ترک خورده) بابا اگر یک حرف دروغ اینقدر شما را اعصبانی کند بما بیچاره‌ها هفتاد هزار فحش و بدو بی راه می‌گویند چرا اعصبانی نمی‌شویم؟ آقایان دولت دولت ایران است مجلس، مجلس ایران است این آقایان بر گزیدگان ملت ایرانند ما فقط برای خدمت بملت ایران آمده‌ایم و از هیچ چیز هم باید بدانند باک نداریم اینقدر ما ایمان داریم اینقدر پس گردة ما بار گذاشته و کشیدند و تو دهنی خوردند که ما کار کشته شده‌ایم پهلوان‌ها سه روز با پهلوانهای ۱۵ ساله نمی‌توانند بجنگند ما از سوم شهریور مبارزه کرده‌ایم با عمل غلط با حرف با گفتار و کردار غلط که یک روزی اصلاح بشود جناب آقای ذوالفقاری هم که نور چشم بنده هستند اگر بگویم که رادیو اینقدر فحش و بی راه بما می‌دهد بحضرت عباس ذوالفقاری بخودش خواهد گرفت در صورتیکه سال‌ها است بنده بایشان ارادت دارم.

. رئیس ـ آقای امامی راجع بشخص نفرمائید.

نورالدین امامی ـ بنده راجع به خودم عرض می‌کنم کلی حرف می‌زنم راجع بهمین لوایح دادگستری آقایان شاهد بودند صدایمان در نمی‌آمد ما می‌نشستیم در آن تابستان گرم با این پای علیل آن قانونی که دولت راجع باراضی موات آورده بودند شش درجه بدتر از او ما تصویب کردنم خوب راجع بیک ماده قانونی ما ایستادگی کردیم که این خلاف قانون اساسی است دیگر آقایان خودتان توجه دارید روزنامه‌ها رادیو ابرو باد چیزی فروگذار نکردند ما یک کلمه صدایمان در نیامد این دیگر اوقات تلخی و بد آمدن ندارد من اگر بگویم که دانشگاه تبریز ده سال بنایش زیر باران برف مانده چرا آنجا را تکمیل نمی‌کنید چرا برای دانشگاه تبریز استاد نمی‌فرستید چرا مریضخانه تبریز که توی دانشگاه ساخته شده است ناقص است چرا تبریز یک عمارت و ساختمان برای بیمارستان ندارد این گناه است این تقصیر است این ذنب لایغفر است؟ بایستی جناب آقای وزیر کشاورزی جناب آقای معاون نخست وزیر که اینجا تشریف دارند از عرایض ما از تذکرات ما خوشتان بیاید یادداشت بفرمائید نواقص را فلانجا فلان نقص است فلانجا فلان عمل غلط وارد شده بروید دستور بدهید اصلاح بشود آقا این مملکت به اعقاب شما باید برسد بنده شخصی هستم که عقیده ندارم ولی شما برای اعقاب خودتان فکر بکنید برای اولادتان فکر بکنید برای نسل آینده مملکت فکر بکنید برای حفظ مملکت فکر بکنید نه اینکه بگوئید نورالدین چه گفت من باید جوابش بدهم در صد گفته چون نیم کردار نیست (صحیح است) بدبختانه بوسطه کسالتم نمی‌توانم سر پا بایستم با این مختصر مقدمه عرایضم را عرض کردم انشاءالله اگر جلسات بعد اگر خدای نکرده زنده ماندم مفصلتر نتیجه خواهم گرفت از عرایضم برای این گفتم خدای نگرده اگر زنده ماندم برای اینکه نبینم این روزها را و نبینم این‌ها را

رئیس ـ آقای اسفندیاری.

مرآت اسفندیاری ـ اگر چه بنده همیشه عقیده دارم که اوقات گرانبهای مجلس را نباید گرفت ولی پیش آمدها و مصیبت هائی که در بعضی از نقاط ایران بخصوص استان کرمان پیدا شد موجب شد که بنده مصدع اوقات آقایان بشوم و چند دقیقه از وقت مجلس شورای ملی را با مطالبی که عرض می‌کنم بگیرم بطوریکه آقایان محترم استحضار دارند استان کرمان و بعضی نقاط دیگر مملکت در هر ماه اخیر دو مرتبه مورد قهر طبیعت واقع شده و در اثر جاری شدن سیل خسارات بی حد و تناسبی باین استان‌ها وارد آمده یکی از این مناطق استان کرمان بود و در نتیجه مطالعات و آمار گیری که از طرف وزارت کشور و سایر دوایر دولتی انجام شد معلوم شد که در استان کرمان قریب ششصد قریه بکلی خسارت دیده و خسارت حیوانی و مالی نیز از حد وصف بیرون بود خوشبختانه این موضع مورد توجه و نظر هیئت محترم دولت واقع شد و جناب آقای وزیر کشور شخصاً مسافرتی باین مناطق فرمودند بالافاصله بندگان اعلیحضرت همایونی با قدوم خودشان این مناطق را مفتخر فرمودند و آلام و دردهای این مردم مصیبت دیده را التیام بخشیدند البته دستور هائیکه از طرف هیئت دولت صادر شد بتمام معنی در خور تقدیر بود و بنده می‌توانم عرض کنم تا اندازه‌ای مشکلاتی را که در فصل زمستان برای بعضی از نقاط فراهم شده بود با جدیتی که اکنون دولت می‌کند دارند این مشکلات را مرتفع می‌کنند ولی موضوع مهمتری که لازم است عرض می‌کنم موضوع غله استان کرمان بود در کرمان همیشه در سال گذشته کم بود غله وجود داشت و مجبور بودند که مقدار غله از سایر نقاط از قبیل شیراز و خراسان به این استان حمل بکنند متأسفانه در سال جاری که در اثر سیل اکثر قراء و قصبات خرابی دیده‌اند این کمبود‌ها صد برابر گردیده است بطور یکه می‌توانم عرض بکنم که اگر توجه عاجلی باستان کرمان در فصل زمستان آینده نشود بدون شک احتمال خطرات زیادتری در آنجا خواهد داشت البته بنده باید اذعان بکنم که تصمیماتی که در هیئت محترم دولت گرفته‌اند و گندمی هم در قم هست که بایستی بکرمان حمل بشود ولی این موضوع مدتی است بتأخیر افتاده استدعای بنده از هیئت محترم دولت این است که هر چه زودتر دستور بفرمائید این گندم از قم یا هر مرکز دیگری هست بکرمان حمل بشود و مردم را از مضیقه و ناراحتی که اکنون در آنجا حکمفرماست نجات بدهند موضع دیگری که می‌خواستم باستحضار آقایان برسانم موضوع بذر آینده مالکین و زارعین در استان کرمان است چون بطور کلی محصول کرمان در اثر جاری شدن سیل از بین رفته با النتیجه بذری دیگری هم در کرمان وجود دارد که زارعین و مالکین بتوانند زراعت آینده خودشان را تأمین بکنند مخصوصاً استدعا می‌کنم از آقای ذوالفقاری که این مطلب را بعرض هیئت دولت برسانند و استدعا کنند که هر چه زودتر مقدار بذر مطابق گزارشات مفصلی که از طرف استاندار و سایر طبقات رسیده برای کرمان و سایر نقاط سیل دیده تهیه بشود و ارسال بشود مطلب سومی را که بنده خواستم بعرض برسانم موضوع وامهائی کشاورزی است البته همیشه این جا مورد بحث بوده سرمایه بانک کشاورزی آنطور که باید و شاید نیست که بتواند بکلیه استانها ایران کمک بکند چه برسد در امور غیر عادی شبیه به این مورد که الان چهار استان در ماههای اخیر مورد سیل و سایر خسارات واقع شده و بانک کشاورزی هم قادر نیست با برنامه فعلی بتواند یک کمکهای فوق العاده‌ای باین استانها بکند اخیراً بطوری که بنده استحضار پیدا کرده‌ام این موضوع خوشبختانه مورد توجه هیئت دولت واقع شده و از وزارت دارائی یک اعتبار جدیدی ببانک کشاورزی پرداخت شده بنده مخصوصاً این مطلب را می‌خواهم استدعا کنم که دستور بفرمائید که این مناطق که خسارات زیادی دیده است و در اثر سیل مردم فاقد هستی شده‌اند بانک کشاورزی کمکهائی بیشتری از سایر نقاط به این استان‌ها بکند موضوع دیگری که متأسفانه جناب آقای وزیر دارائی تشریف ندارند و بنده خواستم این مطلب را که مهمتر از همه بود بایشان عرض بکنم موضع وصول مالیات از املاک سیل زده است شاید متجاوز از دویست سیصد تلگراف تا کنون به بنده رسیده است که کلیه آنها رونوشتش و با اصلش بمقامات صالح یا وزارت دارائی و با جناب آقای نخست وزیر و یا به مقامات دیگر تقدیم شده می‌خواهم عرض کنم وصول مالیات صد در صد وظیفه مأمورین محلی است و پرداخت آن وظیفه مالکین و مردم است اما اگر واقعا ملکی خسارت دیده باشد در اثر سیل یعنی وضعش طوری باشد که نه قنات داشته باشد و نه گندم و نه خانه از این ملک چطور ممکن است که مأمور دارائی برود و مالیات وصول کند متأسفانه وزارت دارائی برای انجام وظیفه‌ای که بعهده دارد بدون توجه بانکه واقعاً این املاک تا چه اندازه خسارت دیده‌اند مالکین را وادار کرده‌اند که حتما مالیات‌های خودشان را بپردازند استدعا می‌کنم که اولا وزارت دارائی توجه بیشتری داشته باشد باینکه واقعاً اگر املاکی از سیل خسارت دیده‌اند اینها را از پرداخت مالیات معاف کنند رد ثانی اگر املاکی وجود داشته باشد که بکلی در آمدش از بین رفته باشد و طبق قانون مالک آن ملک قادر نیست که هزینه مأمور بازرسی را بپردازد اینها را از پرداخت آن معاف کنند و خود وزارت دارائی پرداخت این هزینه را

+بگردن بگیرد این مطلب موضوع مهمی است بنده چون میدانم عده‌ای از آقایان محترم هم در اصفهان و سایر نقاط مبتلا هستم و بنده تکرار می‌کنم طبق قانون وصول مالیات در صورتی که ملکی خسارت به بیند مالک می‌بایست با پرداخت و تأدیه یک مبالغی تقاضای بازرسی بکند اگر ملکی خسارت دیده باشد بطوری که ملک از بین رفته باشد و امروز باید هزار تومان هزار و دویست تومان پول هر روزه بپردازد قناتش را تنقیه بکند این قادر نیست که هزار تومان و یا هزار و پانصد تومان دیگر ودیعه بسپارد تا آنکه مأمور دارائی برود توی ملکش بازرسی کند بنده استدعایم این است که وزارت دارائی دستور بدهد که املاکی که واقعاُ خسارت دیده‌اند از پرداخت این ودیعه معاف باشند (مهندس دهستانی ـ احتیاج به بازرسی ندارد همه میدانند که سیل زده و ندارند) بشرطی که این نظر را قبول بکنند بک موضوعی دیگری که بنده خواستم استدعا بکنم در کرمان در اثر سیل آن مقدار از غله و محصولی که در اثر سیل از بین رفته که رفته است مقدار محصولی که مانده است بر اثر بارندگی بی موقع گندمها فاسد شده امروز اداره دارائی می‌خواهد مالیات وصول بکند و محصول اینها را من باب مالیات قبول نمی‌کند و می‌گوید که این گندمها فاسد ند و ادارات دارائی اینها را بر نمی‌دارند چون قاسد شده قبول نمی‌کنند میگویند اگر گندم هم ندارید بروید بخرید بیاورید و مالیات بدهید بنده قبول دارم که همه باید مالیات بپردازند اینها هم همه حاضرند مالیات بپردازند ولی اگر گندمهائی که فاسد شده است برنمیدارند اجازه بفرمائید که مالیات جنسی آنها بقیمت رسی تسعیر بشود و بقیمت مالیات خودشان را از سایر چیز‌ها پرداخت بکنند بنده زیاد از این عرضی ندارم و مخصوصاً از آقای ذوالفقاری استدعا می‌کنم که در این موقع که زمستان نزدیک است و برای سال آینده باید امیدواری زیادتری برای ملاکین و زارعین باشد استدعا می‌کنم که این مطالبی را که من عرض کردم مورد توجه قرار بدهند و باطلاع هیئت دولت برسانند و مخصوصاً وزارت دارائی این مطالبی که عرض کردم مورد توجه قرار بدهند و مخصوصاً در این موقع که پیشکاران دارائی‌ها در طهران هستند بهتر می‌شود این مطالب را حل کرد و یک تلگرافی هم آقایان سرجانیها راجع بهمین موضوع مخابره کرده‌اند که تقدیم مقام محترم ریاست می‌نماید (احسنت)

۳- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای بیات ماکو

رئیس ـ آقای بیات ماکو

بیات ماکو ـ سؤالی است از وزارت کشاورزی تقدیم می‌کنم

۴- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع بمعافیت مالیاتی اهالی نقاط مرزی

رئیس ـ گزارش کمیسیون دارائی راجع بمعافیت مالیاتی املاک نزدیک بمرز مطرح است قرائت می‌شود

(بشرح ذیل خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

لایحه شماره ۳۳۸۸۵ دولت راجع به معافیت مالیاتی املاک مزروعی جدید الاحداث و مستغلات جدید البناء در نقاط غیر معموره مرزی تا شعاع ۷۲ کیلومتر و عدم الزام رعایت قانون محاسبات عمومی نسبت بوجوهی که برای عمران و آبادی نقاط مرزی مصرف می‌شود ر کمیسیون قوانین دارائی مورد مداقه و مذاکره قرار گرفت و چون بعقیده کمیسیون عمران و آبادی در نقاط مرزی و رفاه و آسایش ساکنین نقاط واقع شود لذا با جلب نظر آقای وزیر دارائی اصلاحاتی در لایحه پیشنهادی دولت بشرح زیر بعمل آمده و بتصویب رسید اولا املاک مزروعی جدید الاحداث از تاریخ احداث و مستغلات جدید البناء از تاریخ اختتام بنا تا ده سال از مالیات معاف شود.

ثانیاً چون اصولا در قانون محاسبات عمومی باید تجدید نظر شده و اصلاحاتی بعمل آید و چون اجرای تمام مواد قانون مزبور در نقاط مرزی موجب بطی جریان کارها عمرانی می‌شود کمیسیون معتقد است که برای هزینه‌های عمرانی در نقاط مرزی مقررات خاصی وضع گردد که با توجه بمقررات مذکور و بدون الزام برعایت قانون محاسبات عمومی اقدام شود و از نظر اینکه نظارت در دخل و خرج مملکتی از وظایف مجلس شورای ملی مقرر گردید که آئین نامه مربوط بهزینه هائی عمرانی در نقاط مرزی نیز بتصویب کمیسیون قوانین دارائی مجلس برسد. با توجه باصلاحات مزبور لایحه مربوطه مشتمل بر چهار ماده ذیلا از لحاظ مجلس شورای ملی می‌گذارند که در صورت موافقت تصویب فرمایند.

ماده ۱- وزارت دارائی مجاز است به منظور تشویق و آسایش رعایای مرزنشین و عمران و آبادی مرزهای کشور نقاط مرزی غیر معمور را از خط مرز تا هفتاد و دو کیلومتر (دوازده فرسخ) بداخل کشور از پرداخت مالیات املاک مزروعی جدید الاحداث و مالیات مستغلات جدید البناء تا ده سال از تاریخ بهره برداری معاف نماید

ماده ۲- نقاط مرزی مشمول ماه یکم پیشنهاد وزارت دارائی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد

ماده ۳- مرزنشینان مشمول این قانون مکلفند تاریخ بهره برداری از املاک و مستغلات جدید الاحداث خود را بدارائی محل و چنانچه دارائی وجود نداشته باشد باداره گمرک مرز کتباً اطلاع دهند.

ماده ۴ ـ در مواردی که برای عمران و آبادی نقاط مرزی دولت وجوهی مصرف نماید رعایت مقررات قانون محاسبات عمومی نسبت بمصرف این وجوه الزامی نیست طریقه نظارت در مصرف وجوه مزبور بر حسب پیشنهاد وزارت دارائی بموجب آئین نامه‌ای می‌باشد که بتصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین خواهد رسید.

رئیس ـ کلیات مطرح است خلعتبری

خلعتبری ـ بنده خیلی بموقع میدانم که در این موقع که این لایحه مطرح است دو سه موضوع را بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانم بنده بعنوان مخالف اگر صحبت می‌کنم مقصود این است که مخصوصاً یک مسئله که خیلی ذکرش بمناسبت همین لایحه لازم است که در این مورد گفته شود آقایان محترم همه متوجه هستند که سالهاست قسمت هایئ مرزنشین مملکت ما رو بویرانی و خرابی می‌رود مخصوصاً قسمتهای کنار خلیج فارس و قسمت هائی جنوب ایران یک وقتی مردم بلاد دیگر می‌آمدند در بنادر ایران برای اینکه کار و لقمه نانی بدست بیاورند بنده می‌شنوم و برای ما کمال تأسف را دارد که اکثریت مردم مرزهائی ما مخصوصاً مردم جنوب و بالاخص در بعضی از قسمت‌های جنوب ایران اکثر مردم در اثر دو چیز یکی فقر مردم بیچارگی و بیکاری دوم در نتیجه تعدیلات مستمر و ممتد پنجاه ساله مأمورین دولت (صحیح است) در زحمت هستند برای اینکه آنها امینت ندارند به آنها اذیت می‌کنند تعدی می‌کنند امنیت از متنفذین و مردم قلدر ندارند از مجاری مختلف باینها تعدی وارد می‌شود و وقتی که تعدی وارد شد نتیجه اش این است که می‌روند بآن طرف مرز برای اینکه لقمه نانی بدست بیاورند و این لایحه جهت تشویق مردم باینکه مملکت خودشان را ترک نکنند خیلی مفید است در این موقع مخصوصاً می‌خواهم این را بیاد آقایان بیاورم و مخصوصاً برای همین پشت تریبون آمدم نه برای صحبت کردن اگر نظر آقایان باشد الان قریب دو هفته است که در بعضی از ممالک مجاور ما در برخی از ممالک عربی صحبت است باینکه بقول خودشان نام خلیج فارس را مبدل بکنند بنام خلیج عربی (علامه ـ تاریخ که عوض نمی‌شود) بنده می‌خواهم از این موقعیت استفاده کنم و در ضمن ورود بمطلب عرض کنم که آقایان محترم اکثراً بتاریخ مراجعه فرموده‌اند و کتب و تواریخ قدیم که حتی مورخین آن خود بعضی از اعراب هستند مطالعه فرموده‌اند این نکته مسلم است که یک وقتی اکثر بلکه قریب باتفاق قسمت شهر‌های امروز ساحل عربستان سکنه اش ایرانی بوده‌اند (صحیح است) و در کتاب المقدسی که مراجعه میفرمائید می‌بینید از همان وقت هم در آنجا نوشته است که صاحب اینجا‌ها ایرانی‌ها هستند می‌خواستم بتاریخ برگردیم یک وقتی حتی اکثر جمعیت و سکنه شهرهای آن دست خلیج فارس را ایرانی‌ها تشکیل می‌دادند و امروز من می‌خواهم بدولت این نکته را تذکر بدهم که باید کاری کرد که مردم در مرز بمانند و از مرز خارج نشوند و در این موقع هم لازم میدانم که این تذکر را بدهم که تاریخ را هیچ وقت اجتماع دو سه مملکت عربی نمی‌تواند تغییر بدهد (صحیح است) حالا خلیج فارس از دو هزار سال یا ۳ هزار سال باینطرف اصلا قرن‌ها شاید دست ایران بوده تمامش دست ایران بوده است حالا هم قسمت اعظم خلیج فارس دست ماست بنابراین این اظهارات جز این که موجب کدورت ما مردم ایران نسبت به ممالک مسلمان بشود نتیجه دیگری ندارد و در این موقع باید ما ممالک مسلمان با هم صمیمی باشیم و روابط حسنه داشته باشیم این اظهارات خوب نیست بر خلاف دوستی ملل مسلمان ایران و ممالک عربی است که ما با آنها هم کیش هستیم و جنبه مشترک مذهبی داریم من این تذکر را خواستم از این جهت عرض کنم و عمل آنها را من باب اعتراض یک نماینده مجلس اگر مورد تأیید همه آقایان باشد (صحیح است همه نمایندگان مجلس بفرمائید) در اینجا عرض می‌کنم که این عمل مورد اعتراض است و صحیح نیست و ممکن نیست دنیا با این حرف ترتیب اثر دهد (صحیح است)

مسئله دیگری که می‌خواستم عرض کنم و روی سخنم با آقایان اعضاء هیئت دولت است آقایان باید با یک قدمهای برجسته‌ای دو کار برای مرز نشین‌ها بکنند که نسبتاً جلو بیایند بنده می‌شنوم که برای جنوب ایران بندر می‌خواهند بسازند و تعجب می‌کنم بعضی هستند که مخالفت می‌کنند ساختن بندر برای جنوب ایران خیلی لازم است (صحیح است) بجای یکی دو تا لازم است ما صدها سال پیش ده بندر مهم داشتیم راه برای جنوب ایران لازم است بگذارید عوض یکی ده راه بسازند راه عسویه را بشیراز بسازند راه کرمان را به بندر چاه بهار و لنگه بسازند این چه حرف هائی است که بعضی‌ها می‌زنند بنابراین اگر بخواهند مردم آنجا در مرز‌ها باقی بمانند باید راه داشته باشند بندر داشته باشند آذوقه داشته باشند بالاتر از همه امنیت داشته باشند دولت باید یک برنامه شدیدی از لحاظ حفظ امینت، حفظ مردم

+در مقابل تعدی و تجاوز اشخاص قلدر و متنفذ تجاوز مأمورین دولت در هر شقوقی که از مأمورین دولت باشند باید با یک برنامه صحیحی که اگر یک کسی در یک گوشه‌ای از بنادر مملکت بیک فرد ایرانی تجاوز کرد مورد مؤاخذه و تنبیه شدید قرار بگیرد، این است که البته باید راه باشد باید بندر باشد باید وسائل باشد تا دولت هم بتواند این کارها را بکند (بهبهانی ـ اول باید دولت شکمشان را سیر کند بعد راه بسازد) خوشبختانه برای جنوب برنامه هائی هست و این برنامه‌ها باید حالا اجرا شود راه حالا باید ساخته شود کرمان حالا باید با راه صحیح متصل به دریا ببندر لنگه و چاه بهار شود یکی از اقدامات خوب توسعه عملیات بندر خرمشهر است باید تسریع کرد در این کار که کشتی‌ها براحتی بیایند و بهانه نکنند تنگی بندر را برای کمی جا، بنابراین آقایان مرز داری و مملکت داری با حرف نمی‌شود با کاغذ سازی نمی‌شود این کار یک برنامه خیلی صحیحی می‌خواهد باید بهترین شخصی از طرف دولت مأمور شود برای کارهای بنادر بنا براین این یک قدم کوچکی است که بنده بعنوان مخالف اسم نوشتم خواستم توجه دولت را جلب کنم که بصرف این لایحه بنادر آباد نمی‌شود برای اینکه اگر قرار بشود بمردم بنادر تعدی بشود و دستگاهی نباشد که تعدی را از هر نوع رفع کند مردم بر نمی‌گردند ببنادر و بقیه هم خواهند رفت برنامه‌های اقتصادی خوب باید هرچه زودتر اجرا شود و تأخیر ی در آن جایز نیست ـ بنده از این فرصت استفاده کردم و این عرایض را خدمت آقایان عرض کردم (احسنت)

رئیس ـ آقای مشایخی مخبر کمیسیون دارائی بفرمائید

مشایخی ـ بیاناتی که آقای ارسلان خلعتبری فرمودند در تأیید لزوم تصویب این لایحه بود زیرا این یکی از لوایحی است که از نقطه عمران نقاط مرزی کشور و از لحاظ ایجاد تسهیلات برای مردم منشاء اثرات مهم واقع می‌شود آنچه را که راجع بخلیج فارس فرمودند بیانی است که عموم نمایندگان ملت ایران تأیید می‌کنند و بیان ایشان گفته ملت ایران است (صحیح است) و منهم اضافه می‌کنم که صرف نظر از سوابق تاریخی در نقشه‌های دنیا بنام گلفت پرسیک خلیج فارس ثبت شده و اسم آن صحیح است و تصمیمی که ملل عرب بخواهند اتخاذ کنند پشیزی ارزش ندارد و اما راجع باصل لایحه، این لایحه مشتمل بر دو قسمت است اولا معافیت املاک جدید الاحداث مرزی تا شعاع ۷۲ کیلومتر و همچنین مستغلات جدید البناء در اصل لایحه دولت برای مستغلات جدید البناء تا پنجسال معافیت از تاریخ ساختمان در نظر گرفته شده بود ولی با توجه باینکه باید موجباتی فراهم کرد که بالاخص در نقاط مرزی ساختمان بیشتری بشود و مردم در آنجا سکونت بکنند و موجبات رفاه آنها بیشتر فراهم شود باین جهت کمیسیون بجای پنج سال ده سال معافیت مالیات مستغلات را در نظر گرفت و همچنین برای املاک جدید الاحداث مزروعی معافیت مالیاتی ده ساله را تصویب کرد البته منظور نقاط مرزی غیر معمور است و نقاط مرزی غیر معمور طبق ماده ۲ این قانون بر اساس تصمیمی که دولت اتخاذ خواهد کشد تعیین خواهد شد قسمت آخر لایحه راجع به بوجوهی است که به منظور عملیات عمرانی در نقاط مرزی مصرف می‌شود چون اجرای قانون محاسبات عمومی یعنی انتشار اعلان مناقصه و مزایده در محل عملا منشاَ اثر واقع نمی‌شود و از این راه ممکن است مشکلاتی در کارهای عمرانی در نقاط مرزی ایجاد شود به این جهت است که کمیسیون معتقد شد که باید مقررات خاصی برای هزینه‌های عمرانی در نقاط مرزی وضع و تصویب شود و چون نظارت در خرج دخل مملکتی از صلاحیت مجلس شورای ملی است لازم بود که آئین نامه مربوط بطرز نظارت به تصویب قوة مقننه برسد دولت در بادی امر پیشنهاد کرده بود که این آئین نامه بتصویب هیأت وزیران برسد با موافقت آقای وزیر دارائی اینطور نظر داده شد که آئین نامه مربوط به این قسمت بتصویب کمیسیون مربوطه برسد بهر حال این لایحه از لوایحی است که بر اساس نظریات کلیه نمایندگان و مخصوصاً نمایندگان شهرستانها تنظیم شده زیرا همه نمایندگان شهرستانها بحث می‌کنند که بایستی کمک و مساعدت بیشتری بشهرستانها بشود و در قوانین مالیاتی هم برای طبقاتی که در شهرستانها زندگی می‌کنند بخشودگیها و معافیتها و تسهیالاتی قائل شده و حق این بود که در نقاط مرزی تسهیلات بیشتری ماقائل شویم و از این نقطه نظر این لایحه تصویب شده است و گزارش آنرا تقدیم مجلس کردیم و تقاضای تصویب آنرا داریم

رئیس ـ آقای ارباب

مهدی ارباب ـ بنده امروز قدری مریض یا کسل هستم با این حال نتوانستم یکروز مفارقت آقایان را تحمل کنم (احسنت) خوشبختانه تصادف کرد با طرح این لایحه که مورد علاقه همه است و علاقه بنده شاید بیشتر یا مساوی آقایان باشد این لایحه اگر عملی شود بسیار مفید است زیرا هر روز مرز نشین‌ها شکایاتی دارند که شاید یک قسمت از شکایاتشان بوسیله تصویب و اجرای این قانون رفع بشود و در این جا از وزارت دارائی بنده تشکر می‌کنم که بعد از صد‌ها سال اقلا اسمی از مرز و مرزنشین برده ـ اند و توجهی کرده‌اند البته مستغلاتی که در مرز هما احداث بشود می‌گویند دهسال از مالیات معاف است مستغلاتی که وجود دارد و خراب شد و مثلا در لنگه بقدری ساختمان‌های عالی هست که ویران شده و بقیه هم در دست ویرانی است یک عملی بکنید که مردم برگردند و همین مستغلات موجود را حفظ کنند تا بعد قدرت بیشتری پیدا کنند و مستغلاتی احداث کنند، موضوعاتی که می‌خواستم تذکراً عریض کنم این است که مأمورین دارائی فشار می‌آوردند باین مرز نشین‌ها (علامه ـ آقای ارباب این محلها مرز نیست ماقبل مرز است) بنده در مرز صحبت می‌کنم در سواحل مرز است در مرز هم مرز است کنار دریا هم مرز است و عرض می‌کنم بعقیده بنده جزایر هم جزء مرز است (علامه ـ سواحل است) سواحل هم باید مشمول این قانون باشد مأمورین دارائی فشار می‌آورند بافرادی که معاملاتی می‌کنند که باید کارت بازرگانی داشته باشید و از مبادلات مرزی مطالبه مالیات می‌کنند اینها نمی‌توانند تمنی می‌کنم جناب آقای معاون محترم وزارت دارائی یادداشت بفرمایند و کسانی که دارای بضاعتی نیستند و فقیر هستند وبرای اعاشه خودشان مبادلات مرزی می‌کنند اینها را مثل یک بازرگان داخل کشور حساب نکنند و رعایت‌های لازم را در باره آنا هم مرعی دارند جناب آقای خلعتبری که مخالف این لایحه صحبت می‌کردند بقدری خوب موافق صحبت کردند که جای ابراز مطلبی برای بنده باقی نماند و ایشان همیشه بخیر و صالح مردم سخنرانی می‌کنند فعالیت می‌کنند و بنده هم بسهم خودم بنام یک ایرانی ایشان تشکر می‌کنم، ایشان اشاره بگردن کلفت‌ها مرزی کردند، الان هستند آقایان جمع زیادی شاید بیشتر از پنجاه هزار نفر هستند که متواری هستند از ظلم و تعدی این گردن کلفتها مرزی تلگرافاتی به بنده فرستاده‌اند که نمی‌دانستم این لایحه مطرح می‌شود که عین تلگرافاتی که این دو سه روزه برای بنده رسیده بیاورم و مفادش را بسمع آقایان برسانم و در این قسمت تقاضا می‌کنم یادداشت بفرمائید بوزارت جنگ تذکر بدهید ژاندارمری اگر دلش خواست کمکی بکند به او تذکر بدهید که اقلا مردم یک امنیت کاملی در مرزها داشته باشند تا مردم برگردند آقایان یک کارگر یک عمله که می‌رود در شیخ نشین‌ها در نقاط نفت خیز روزی ۲۰ تومان باو می‌دهند اگر روزی ۲ تومان در ایران بهش بدهند ترجیح می‌دهد با آن فقر و بدبختی و با آن ۲ تومان دلخوش هست و با آن ۲۰ تومان دلخوش نیست ولی چون در داخل کشور و در مرزها کار نیست و امنیت نیست ناچار است که تحمل بکند و برود بخارج برای اینکه امنیت ندارد، برای اینکه متصدیان مرزی بجان و مال و ناموس آنها تجاوز می‌کنند دیگر خواهش می‌کنم اداره مرزبانی توجهی بکند بجای اینکه چند نفر بیچاره فرضاً دو سیر چای یا یکسیر قند همراه دارند و می‌آورند داخل مرز مزاحم او می‌شوند اگر می‌تواند مزاحم آن لنچ‌های عرب بشود که قاچاق می‌برند و کسی مزاحم آنها نیست (صادق بوشهری ـ حق و حساب می‌پردازند) چون فرمودید این موضوع مربوط بسواحل هم هست عرض می‌کنم و یک جمع زیادی صیاد بی بضاعت هستند روزی چند دانه ماهی صید می‌کنند و از این راه ارتزاق می‌کنند هر روز از اینها مالیات می‌خواهند این بدبختها هم بیک صورتی متواری هستند. اما موضوع خلیج فارس که جناب آقای خلعتبری تذکر فرمودند مسلماً این بک مسئله تاریخی است خلیج فارس هم خلیج فارس است هر کس هم تصمیمی بگیرد قابل اجرا نیست ولی آقایان دولت مرکزی ایران هم یکقدری بایست باین جزایر توجه بکند این جزایر همه زرخیز است همه بکروزی مرکزیت داشته است توجه نشده و مردم متواری شده‌اند امیدوارم از این ببعد یک توجه بیشتری بشود و این مهندسین مشاور سازمان برنامه که ۶ ماه ۷ ماه ۸ ماه ۱۰ ماه یک پروژه‌ای را بر نمیگردانند یک توجهی بکنند که کار آنجا راه بیفتد قریب یکسال است که قانون سازمان برنامه بتصویب رسیده است هنوز در جنوب جریان کاری دیده نمی‌شود چند سال دیگر می‌گذرد باز هم دیده نمی‌شود باز هم این نقاطی که مشرفت بخلیج است خدای نخواسته از این خرابتر خواهد شد استدعا می‌کنم که همه آقایان وکیل تمام ایران هستند از دولت از سازمان برنامه، از مقامات مؤثر بخواهید که بجنوب و اهمیت خلیج توجه کنند بیشتر تصدیع نمی‌دهم

رئیس ـ چون دیگر کسی اجازه صحبت در کلیات نخواسته است رأی می‌گیریم بورود در مواد (علامه پیشنهادات اصلاحی هست) بعد که وارد مواد شدیم پیشنهادات بعد از هر ماده خوانده می‌شود آقایانی که بورود در مواد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول مطرح است آقای اردلان

اردلان ـ یک کلمه‌ای آقای ارباب اینجا فرمودند که بنده را بیاد دوره اعلیحضرت شاهنشاه فقید انداخت و چون در ماده اول هم می‌توان در کلیات صحبت کرد خواستم بعرض آقایان برسانم بنده مأمور لرستان و بروجرد بودم تلگراف رمزی ببنده رسید که به بنادر خلیج فارس بروید از ته دل متأثر شدم که بعد از مأموریت سخت لرستان چرا بجای سخت تری بروم یک تلگراف رمزی بپیشگاه اعلیحضرت فقید عرض کردم جسارتاً این مأموریت بنظر مشکل

+میاید چند کلمه جوابت فرموده بودند (البته در پرونده است) که الان اهمیت خلیج ایجاب می‌کند که شما بروید و در بهار آینده بشما تغییر مأموریت داده خواهد شد، این کلمه اهمیت خلیج باور بفرمائید حقیقت هم دارد باعث این شد که بنده در آن مأموریت با طیاره و پیاده و اتومبیل و قایق سواری و کشتیرانی تمام این سواحل خلیج را گردش کردم یک گزارشاتی هم دادم وقتی بهار شد بدون اینکه فکر این باشم باید تغییر مأموریت داده شوم وقتی وارد بوشهر شدم معاون من آمد خنده رو گفتم چیست تلگرافی داد که حسب الامر شما ولی کرمان هستید خدا شاهد است ه خودم تقاضا نکرده بودم والان هم که اینجا هستم هیچ وقت از فکر بنادر ایران خارج نیستم. انسان متأثر است که نسبت باین نقاط مهم کشورمان نمی‌توانیم یا نمی‌خواهیم یک کارهائی انجام بدهیم. حالا البته این خودش یک قدم خوبی است و عرایض بنده نه بعنوان مخالف بلکه موافق است خیلی زود هم باید راجعت باینکار رأی داده ولی بنده یک اصلاح مختصری هم داشتم درست توجه بفرمائید مرز اینست که بلافاصله قسمت خارجی باشد والا مرز نیست مرز اینست که اینطرف مال ماست و آنطرف مال کس دیگر ـ سواحل و جزایر ایران این حال را ندارد همه اش مال ماست فاصله بین ساحل و جزیره مال ماست بنابراین یک اصلاحی باید بشود که سواحل و جزایر هم در آن گنجانده شود (احسنت)

رئیس ـ آقای دشتی

عبدله دشتی ـ بنده قصد داشتم در موقعی که مجلس افتتاح پیدا می‌کند و بحضور آقایان مفتخرم … (عده‌ای از نمایندگان ـ بلند تر بفرمائید) صدای بنده رساست بعضی از مطالب را بعریض آقایان برسانم ..

رئیس ـ از بلند گو هم متوانید استفاده کنید ولی اگر آقایان توجه کنند همینطور هم می‌توانند استفاده کنند.

دشتی ـ عرض کنم تصمیم داشتم مطالب لازمی راجع بجنوب بعرض ملت ایران برسانم در موقع افتتاح مجلس سخن وران نامی آمدند اینجا و بکارت این مطالب را بردند و وقتی برای بنده نماند حتی یک روزی که اسم نویسی کرده بود برای عرایضی، ناچار شدم آن وقت را هم بیکی از دوستان خودم بدهم. امروز هم غافلگیر شدم بنده هیچ اطلاع نداشتم که لایحه‌ای راجع ببنادر جنوب اینجا بیاید بغته دیدم که گزارش لایحه مرزی که منتهای علاقه را بآن داریم آوردند و قرائت کردند و آنجا هم بعنوان مخالف و موافق صحبت شده بنده نمیدانم موافق و مخالف یعنی چه یک موضوعی که بتمام معنی مبتلا به ملت ایران است و رعایای مرز نشین بآن اهمیت می‌دهند نام مخالف یعنی چه (چند نفر از نمایندگان ـ مخالفی نداشت) البته چون مخالف جناب آقای خلعتبری استاد بنده بود و خوشبختانه تمام فرمایشاتشان بعنوان موافق بود منتهای خوشوقتی بود و راه را برای ما باز کردند آقایان شاید بسیار عبور کرده باشید از بنادر جنوب و دیده باشید و اگر هم ندیده باشید تاریخ خوانده‌اید.

جناب آقای اردلان که بنده چندین سال است او را بخوبی می‌شناسم و بخوبی میدانم حاکم بوده‌اند مأمور بوده‌اند استاندار بوده‌اند و اوضاع آنجا را هم بخوبی اطلاع دارند توضیحاتی که دادند برای ما خیلی سندیت دارد عرض کنم که بوشهر درسی چهل سال پیش تا بیست و چند سال پیش مرکز بنادر جنوب بود (صحیح است) مرکز استانداری حاکم نشین درجه اول جنوب بود یکی از حاکم نشینها درجه اول مملکت بوشهر بود از چاه بهار تا خرمشهر تحت سیطره و حکومت بوشهر بود، یکی از آنها آقای طالقانی و یکی از آنها آقای حاج عزالممالک اردلان بود و یکی از آنها مرحوم مشارالدوله بود این آقایان از رجال درجه اول بودند بوشهر یکروزی ۶۳ هزار نفر نفوس داشت امروز پنج هزار و دویست و خورده‌ای نفوس دارد اینها کجا رفته‌اند؟ رفته‌اند ساحل آنطرف عربی برای اینکه برای آنها رفاهیت فراهم کرده‌اند الان شخصیت‌های درجه اول بوشهر یا در تهرانند یا در شیرازند یا در سواحل خارجی شما یک چیزی میفرمائید اما بنده اهل دشتستان هستم وجب بوجب آنجا را می‌شناسم یعنی جائی نیست که بنده یکشب یا یکروز در آنجا بیتوته نکرده باشم یا مالکم یا اقوام من مالک هستند و مردم آنجا همه سر بزیر هستند اسمی از قلدری و گردن کلفتی برده شد ما قلدور و گردن کلفت در جنوب نداریم همه رعیت ایران و مطیع قوانین این مملکتند (صحیح است) و از مملکت خودشان دفاع می‌کنند این را بدانید یکروزی دویست نفر در ساحل همین بوشهر در قلعه بهمنی مدفون شدند با گلوله توپ از بین رفتند حالا مجاهدتها بماند نمی‌خواهم اینجا خودستائی کنم عرض کنم یکی از لوایح خوب که دولت آورده است این لایحه است منتهی دو سه نظر اصلاحی دارد یکی می‌گوید املاک جدید الاحداث املاک جدید الاحداث خودش چیزی ندارد که مالیات بدهد ما املاک خوبی داریم که بواسطه فقر و مسکنت مردم قادر نیستند اداره کنند والان هم تلگرافات مفصلی هر روز می‌رسد برای بنده منتهی چون حال این را ندارم که بیایم برای مجلس ایجاد مزاحمت بکنم خودم دنبال می‌کنم بوسیله یادداشت یا شفاهاً خدمت جناب آقای ذوالفقاری یا سایر آقایان وزراء مطالب را بعرض میرسانم و نتیجه هم می‌گیرم نخواستم هر دفعه بیایم اینجا خودستائی کنم در هر صورت استدعائی که دارم این است که توجه بفرمائید زیرا نمیدانم طبق آئین نامه وقت دارم صحبت بکنم یا خیر (یکی از نمایندگان ـ نیم ساعت وقت دارید) این لایحه یکی از لوایح خوب دولت است و مبتلا به تمام مرزنشینهاست بالاخص بوشهر، بوشهر یکروز لندن ایران بود از زمین زیبا از دریا زیبا از هوا زیبا بناهائی بوده است آنجا که وقتی مردم از بندر می‌آمدند میگفتند لندن کوچکی است لندن دوم است آقایان امروز هزاران خانه داریم که درش قفل است و کسی در آنها نیست خدا شاهد است ما خانه داریم که فقط درش سرپاست و دو ستون پهلویش نه دیوار دارد نه سقف وقتی سیل می‌آید در کرمان و جاهای دیگر که مردم زبان داری دارد و صحبت می‌کنند آقایان سیل واقعی نصیب ما‌ها شده سیل آمده تمام زندگانی ما را برد چه سیلی؟ سیل طبیعی، سیل پیش آمد بوشهر بکلی مضمحل کرده خراب کرده دو سال پیشتر تصمیم گرفتند که بوشهر را آباد تر کنند و آنجا بشود مقر استانداری حاکم درجه اول فرستادند حکومت نشین کردند اینکه صورت عمل پیدا نکرد حالا از این حیث شکایتی ندارم قطعاً این نظر درست بوده است و جای خوشحالی هست که ما خودمان واردیم و چه در خدمت ریاست محترم و چه در کمیسیونهای که با فارسی‌ها جمع هستیم نظریاتی که داریم که بعداً یا بعرض دولت میرسانم یا یک خورده کارهائی است که خودمان انجام می‌دهیم در هر صورت چون بنده شخصاً متکی بعقیده باطنی خودم هستم و مطالب را هم همیشه مستقیم یا غیر مستقیم بعرض صاحب مملکت میرسانم و آن شخص شخیص اعلیحضرت همایونی است و از او هم معجزه می‌خواهم. زیرا بوشهر را جز معجزه آباد نمی‌کند آقایان جز معجزه چیزی بوشهر را آباد نمی‌کند این خورده کاریها، اینکه جناب آقای حکیم الملک برود آنجا دویست هزار تومان تقسیم کند بین آنها با این کاری نمی‌شود کرد معجزه می‌خواهد و منهم آن معجزه را از شخص شخیص شاهنشان مملکت که یگانه صاحب این مملکت است می‌خواهم این را هم دیروز که افتخار داشتم شرفیاب شوم بعرض رساندم امیدوارم بتوانم از استدعای خودم که نتیجه افتخار مردم جنوب است نتیجه بگیرم (احسنت) متشکرم حالا عرض کردم یک خورده حال مزاجیم خوب نیست نمی‌خواهم صحبت کنم استدعا می‌کنم که آقایان همکاران که اینجا تشریف دارند عطف توجهی باین لایحه بفرمایند شما آقا از گرما یک چیزی مشنوید بنده الان اینجا گرمم است اما گرما را درست نمیدانید چه چیز است؟ اما آن مردم در آن صحاری سوزان صحاری که واقعاً مشکل است آنجا (شیبانی ـ کشنده) بفرمایش حضرتعالی کشنده، آنجا زندگانی می‌کنند شما باید یک چیزی دستی بآنها بدهید که در آن زمین شور هوای نامساعد آب تلخ آمده‌اند مملکت را آباد کرده‌اند صحبت از تبدیل نام خلیج فارس بخلیج فلان چیز شد آقا کی می‌تواند؟ مگر ما دیگر زنده نباشیم مگر مردم دشتستان و فارس از بین بروند که بتواند کسی اسم را عوض کند اینها شوخی است علاوه بر تاریخ بنده هم تاریخ خوانده‌ام هم جغرافی خوانده‌ام یک جغرافی کهنه‌ای در خانه مان هست مال چند صد سال پیش نوشته پرشن گالف فرانسه اش را نمیدانم چیست، چطور متوانند اسمش را عوض کنند مگر مردم دشتی و دشتستانی را نابود کند دانه چین کنند آنوقت اسم این را بتوانند عوض کنند (احسنت) بنده فعلا دیگر عرضی ندارم و اگر در مواد لازم شد شاید صحبتی بکنم (احسنت).

رئیس ـ درماده اول دیگر کسی اجازه نخواسته پیشنهادهایش قرائت می‌شود و چون شور اول است به پیشنهاد‌ها رأی گرفته نمی‌شود خواهند می‌شود و می‌رود کمیسیون

(بشرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌نماید در ماده یک کلمه رعایا به اهالی تبدیل شود. ‹‹موسوی ›› بنده پیشنهاد می‌کنم در ماده اول در سطر اول بعد از کلمه مرزنشین) این جمله علاوه شود (سواحل و جزایر) ‹‹ اردلان ›› پیشنهاد می‌کنم کلمه (غیر معمور) از ماده اول حذف شود. ‹‹ دکتر پیر نیا ›› پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده اول اضافه شود. املاک و قنوات مخروبه و متروکه نیز اضافه شود که مشمول معافیت این قانون باشد ‹‹ مهدی ارباب ›› پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر بذیل ماده اول این لایحه اضافه شود

تبصره ـ در سواحل خلیج فارس هم تا هفتادو دو کیلومتر بداخل کشور مشمول معافیت از پرداخت مالیات املاک مزروعی مذکور در این قانون خواهد بود. ‹‹ فخر طباطبائی ››

رئیس ـ ماده دوم مطرح است و کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهاد هم ندارد ماده سوم مطرح است و کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهاد هم ندارد ماده چهارم مطرح است پیشنهادهائی دارد که قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) قسمت اخیر ماده ۴ بنحو زیر اصلاح شود طریق نظارت در مصرف وجوه مزبور بموجب آئین نامة خواهد بود که وزارت دارائی در ظرف یکماه از تاریخ تصویب

+این قانون به کمیسیونهای دارائی مجلسین پیشنهاد و تصویب کمیسیون مزبور می‌رسد. ‹‹ صدر زاده ›› پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل بماده چهارم این لایحه اضافه شود.

تبصره ـ دولت مکلف است در ظرف شش ماه برنامه عمران مرزهای ایران را که مشمول ماده فوق خواهد بود برای تصویب بمجلس تسلیم نماید. ‹‹ عمیدی نوری›› پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده چهارم اضافه شود.

تبصره ـ دولت مکلف است در ظرف شش ماه برنامه عمران مرزهای ایران را که مشمول ماده فوق خواهد بود برای تصویب بمجلس تسلیم نماید ‹‹ عمیدی نوری ›› پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده چهارم اضافه شود.

تبصره ـ مقصود از کلمه مرز در مواد چهار گانه فوق اهم است از مرز وساحل و مزایای این قانون شامل ساکنین ساحل ایران نیز خواهد بود. ‹‹هلاکو رامبد ـ عمیدی نوری ›› پیشنهاد می‌کنم که کلمه جدید الاحداث املاک متروکه و غیر آباد مطلقاً اضافه شود. ‹‹ دشتی››

رئیس ـ بنا براین لایحه و پیشنهادها به کمیسیون فرستاده می‌شود.

موسوی ـ پیشنهادی تقدیم شد دستور بفرمائید قرائت شود

رئیس ـ آنهم می‌رود بکمیسیون ولی مانعی ندارد قرائت شود (بشرح زیر قرائت شد) دولت مکلف است برای آبادانی نقاط غیر معمور مرزی که بر طبق ماده ۲ تشخیص می‌شود با در نظر گرفتن استعداد و مقتضیات نواحی مختلف و جلب اهالی که بخارج مهاجرت نموده‌اند برنامه‌ای تنظیم و بمجلس تقدیم نماید ‹‹ موسوی ››

رئیس ـ لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون ارجاع می‌شود.

۵- طرح گزارش شور اول اجازه الحاق دولت ایران بموافقت نامه دیون خارجی آلمان

رئیس ـ گزارش کمیسیون امور خارجه و بودجه راجع باجازه الحاق بموافقت نامه دیون خارجی آلمان مطرح است گزارش کمیسیون‌ها قرائت می‌شود بشرح آتی خواهند شد) گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه مجلس شورای ملی در جلسه ۱۰ مهر ماه ۳۵ ماده واحده لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت ایران بموافقت نامه لندن در باب دیون خارجی آلمانی را با حضور نماینده دولت مطرح و بشرح زیر عیناً تصویب نمود و اینک گزارش آنرا تقدیم می‌دارد

ماده واحده ـ الحاق دولت شاهنشاهی ایران موافقت نامه لندن در باب دیون خارجی آلمان که مشتمل برسی و هشت ماده و یک مقدمه و دوازده ضمیمه می‌باشد در تاریخ بیست و دوم دسامبر یکهزارو نهصد و پنجاه و سه از طرف دولت ایران بامضاء رسیده تصویب می‌شود

مخبر کمیسیون امور خارجه ـ ‹‹محسن مرآت اسفندیاری ››

گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی.

کمیسیون بودجه در جلسه ۱۵ مهر ماه ۳۵ گزارش شماره ۲ کمیسیون امور خارجه مجلس شورای ملی را در مورد تصویب ماده واحده لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع بالحاق دولت ایران بموافقت نامه لندن در باب دیون خارجی آلمان را مطرح و گزارش کمیسیون امور خارجه تأیید و اینکه گزارش آن را تقدیم می‌دارد بجای مخبر کمیسیون بودجه ‹‹ رامبد ››

رئیس ـ در کلیات کسی ثبت نام نکرده است (مشایخی ـ اجازه میفرمائید توضیحی عرض کنم ؟) توضیحی لازم نیست چون مخالفی نیست که شما اجازه بخواهید حالا رأی می‌گیریم به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است در ماده واحده هم کسی امجازه صحبت نخواسته پیشنهادی هم نرسیده است بنا بر این مراجعه می‌شود بکمیسیون برای شور دوم.

۶- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

رئیس ـ دیگر چیزی در دستور جلسه نداریم جلسه آینده هم روز یکشنبه خواهد بود. برای اینکه پنجشنبه هم در دستور چیزی نداریم

(مجلس یک ساعت پیش از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت