سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران در دهکده نیار اردبیل ۱۴ مهر ماه ۱۳۴۱
| برنامه عمرانی سوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۱ |
۱۴ مهر ۱۳۴۱
سخنان شاهنشاه در دهکده نیار
درباره اصلاحات ارضی تا به حال صحبت‌های زیادی شده‌است و زائد می‌دانم که بار دیگر در این مقوله بحثی بکنم، برای اینکه گمان می‌کنم این برای همه واضح و روشن باشد که تا چه اندازه در حیات اجتماعی ملت ما این اقدام و این اصلاح هم ضروری بوده و هم لازم در آتیه چه نتایج گرانبها و فوق‌العاده ثمربخشی خواهدداشت.
از موقعی که در سفر آذربایجان در مراغه آخرین کسانی را که مشمول اصلاحات ارضی می‌شدند دیدم، حس کردم که همه کم و بیش به این اقدام کاملاً واقف هستند و کسانی که خوشبختانه مشمول هستند قدر و منزلت این کار را می‌دانند و به هر صورت عمق این کار را در حال خود و اصولاً در کشاورزی ایران فهمیده‌اند.
از نتایج اصلاحات ارضی در منطقه مراغه که بسیار با دقت و دلسوزی و ضمناً با سرعت انجام گرفته‌است، کمال رضایت و همچنین امیدواری را به آینده داریم. کسانی که توانستند این طور در مراغه کار بکنند لابد میتوانند به همان خوبی در تمام مناطق دیگر نیز کار بکنند.
در منطقه هشترود کار شاید یک قدری مشکل‌تر از مراغه باشد، به همین جهت تذکر می‌دهم که تمام دقتهای کافی را بکنند که نتایج کار به همان خوبی باشد. بعد میاندوآب است که منطقه مستعدی است و در آتیه راجع به آبیاری آنجا باید حتماً تصمیم عاجلی بگیریم که یا از رودخانه و یا از وسایل دیگر این منطقۀ مستعد، کاملاً آبیاری بشود. در قسمتهای کردستان مشغول مطالعات هستیم. در قسمت نقده دیشب تلگراف به من رسید که مردم آنجا جشن گرفتند، چراغانی کردند، و نسبت به این عمل ابراز کمال احساسات را می‌نمایند. در منطقه رضائیه نیز اعلام شده و شروع خواهدشد. در خالصجات منطقه کردستان، در منطقه کردستان، در منطقه زیوره، اولین اسناد را در آنجا تقسیم کردیم، و این کار باید به سرعت ادامه پیدا بکند و وسایل پیشرفت کار تقسیم اراضی خالصه را نیز در اولین فرصت باید در مرکز فراهم کرد، و در لایحه آن هر اصلاحی لازم داشته باشد، انجام داد. همینطور در منطقه بالاتر در قره‌قیون و ماکو، یا اعلام شده و یا امروز و فردا اعلام خواهدشد، و بالاخره در سرتاسر منطقه این کار عملی خواهدشد.
از تبریز که به سمت اردبیل حرکت کردیم آنجا نیز در سر راه به کرات با دهقانهایی که برای استقبال آمده‌بودند تماس حاصل کردم و با آنها صحبت کردم. البته شکایات بیشتر این افراد از بی آبی است. در مراجعت به مرکز می‌خواهم توجه خیلی زیادی به این مطلب معطوف بدارم، یعنی یا در داخل برنامه سوم آبادانی به این موضوع توجه خاصی خواهدشد و یا حتی خارج از برنامه سوم یک نقشه وسیع و همه‌جانبه‌ای برای ازدیاد آب و در اختیار گذاردن آب به کشاورز، طرح خواهدشد. این کار البته تشکیلات صحیحی می‌خواهد و ساده‌ترین کارها این است که این تشکیلات سر و کارش با شرکتهای تعاونی شما کشاورزان باشد، و با نقشه صحیحی پس از مطالعه منطقه، پس از مطالعه آبهای زیرزمینی آن، به ایجاد مراکز آبیاری بپردازیم، یعنی یک کارخانه برق که قادر به رساندن برق به بیست یا بیست‌وپنج حلقه چاه یا حتی بیشتر باشد تأسیس بشود که آب این حلقه چاهها را یا مستقیماً به سر مزارع ببریم و یا در یک نقطه تمرکز بدهیم و به وسیله لوله به سرتاسر منطقه برسانیم و با سیستم جدید آبیاری که کشیدن لوله‌های به اصطلاح فیلتر هست حداکثر صرفه‌جویی را در آب بکنیم که چیزی از دست نرود، و تضییع نشود. این سیستم البته این قدرها در مملکت ما سابقه ندارد، و مقدمه کار خواهدبود. این کار در دشت قزوین به زودی انشاءالله شروع خواهدشد، ولی میل داریم که منتظر نتایج کار قزوین نباشیم، بلکه بتوانیم در نقاط بسیار دیگری نیز این کار را عملی بکنیم، مخصوصاً دشت بین بستان‌آباد تا سراب و یک قسمتی از سراب تا گردنه میر به نظر فوق‌العاده مستعد و مناسب برای یک چنین اقدامی و عملی می‌آید. در نقاط دیگر آذربایجان هم جلگه‌های وسیعی هست که آن هم دچار بی آبی است. تمام اطرافش را کوهها مثل زنجیری گرفته‌اند. این کوهها حتماً پر آب است و ما باید این آب را از دل زمین بیرون بیاوریم و بعد برای آبیاری مزارع و خاکهای مستعد مصرف کنیم. البته سیستم آبیاری آن نیست که انسان به یک زمینی هر چه بیشتر آب بدهد، بلکه این یک حساب مخصوصی دارد. هر خاکی بسته به جنس آن احتیاج به یک مقدار آب معینی دارد، همانطوری که هر زمینی یک نوع کود مخصوصی لازم دارد. آب زیاد دادن ممکن است به همان اندازه کم آبی مضر واقع بشود. اصلاحات ارضی که خوشبختانه شروع شده و با این سرعت و نتایج اولیه کاملاً درخشانی پیشرفت کرده‌است انشاءالله هر چه زودتر در سرتاسر مملکت عملی خواهدشد. ولی لازم به تذکر است که به همان اندازه اهمیت تشکیل شرکتهای تعاونی در نظر ما و هر فردی که حتی اطلاعات کمی در این رشته داشته‌باشد قطعی است.
سر راه اتفاقاً در یک دهی از یک عده‌ای که آنجا ایستاده بودند سؤالاتی کردم و دیدم درست به سؤال جواب نمی‌دهند. پرسیدم که شما چرا انجمن ده ندارید؟ چرا شرکت تعاونی تشکیل نمی‌دهید؟ یکی که شاید از همه جا بی‌خبر بود می‌گفت ما که مالکی نداریم، سرپرستی نداریم. این اهمیت تشکیل شرکتهای تعاونی را می‌رساند. این شرکت تعاونی باید تمام وسایل را فراهم کند و مثل یک پدر دلسوزی تمام اعضای شرکت، و حتی غیر شرکت را عضو خانواده خود بداند، و با دلسوزی و مهربانی به اینها کمک و مساعدت و راهنمایی بکند. به عقیده من این شرکتها چه در دهات تقسیم شده و چه در دهاتی که تقسیم نشده باشد، باید تشکیل بشود. ولی این تشکیلات تعاونی البته فقط صرفاً باید به نفع زارعین باشد. هر اضافه درآمدی که از این راه حاصل می‌شود باید نفعش مطلقاً عاید افراد شرکت بشود نه اینکه کسی به عنوان مالک از این تشکیلات بدون اینکه خودش کوچکترین دخالتی داشته باشد استفاده کند.
اضافه بر این ما نقشه‌های خیلی دامنه‌داری داریم که برای آبیاری مملکت در جاهایی که یا امکان سدبندی نیست و یا اینکه سدبندی مقرون به صرفه و اقتصادی نباشد این نوع آبیاری را شروع بکنیم. موضوع دیگر تهیه وسایل کشاورزی و یا مکانیزه کردن کشاورزی است. وسایل باید در اختیار این شرکتها باشد و این شرکتها وسیله تأمین و نگاهداری این ماشین‌آلات را کاملا فراهم بکنند. در نقاط زیادی در مملکت تعمیرگاههای ثابت مجهز و همچنین سیار ایجاد بشود. تعداد تراکتورهایی که در این مملکت باید کار بکند، در آتیه نزدیکی مسلماً اقلاً ده برابر تراکتورهای فعلی باید بشود، و این اضافه محصولی که از یک طرف با تشویق مردم و مالک کردن آنها در زمینهایی که زراعت می‌کردند و بعد با همکاری شرکتهای تعاونی که آنها را راهنمایی می‌کنند و داشتن وسایل مکانیزه، و استعمال کود شیمیایی، و فراهم کردن آب به دست خواهدآمد باید به بازار برسد و به این جهت باید راههای فرعی و مواصلاتی دهات به شاهراههای مملکت تهیه و ساخته بشود و از طرف دیگر سیلوهای محلی که می‌توان با وسایل ساده‌ای آنها را ساخت محصولات زارعین را از گزند هوای بد و یا آفتهای دیگر محفوظ خواهد داشت.