مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ خرداد ۱۳۵۳ نشست ۱۷۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۶ خرداد ۱۳۵۳ نشست ۱۷۳
جلسه: ۱۷۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۵۳
فهرست مطالب:
|
مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان احتشامی- محمد علی آموزگارـ امام مردوخ- امیر احمدی- دکتر بازرگانی- بختیاریها- بختیاری پور- مهندس بدیعی- دکتر برادر- دکتر بیت منصور- پیمان- دکتر تنکابنی- جعفری- جوانشیر- دکتر حاتم- حق شناس- دیهیم- دکتر رشتی- دکتر رفیعی- دکتر سعید- دکتر سنگ – دکتر ضیائی- عبدالحسین طباطبائی- طباطبائی دیبا- ظفر- دکتر عدل- مهندس عطائی- دکتر عظیمی- غضنفری- مهندس فرخ – فیصلی- مهندس کیا- دکتر لقمان ادهم- دکتر مدنی- دکتر رازانی- خانم اقبال- خانم جهانبانی- خانم ضرابی.
غائبین مریض
- آقایان مهندس رهبر- تیمسار حکیمی – دکتر شریف امامی- دکتر فروزین- دکتر مشایخی- مهرزاد.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر عسکری- دکتر اسکوئیان- خانم بزرگ نیا وآقایان دکتر شفیع امین – طلوعی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر عسکری- دکتر اسکوئیان- خانم بزرگ نیا وآقایان دکتر شفیع امین – طلوعی.
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر عسکری تشریف بیاورید. دکتر عسکری- با اجازه جناب آقای رئیس و همکاران ارجمند بطوریکه همکاران گرامی استحضار دارند چند روز است که کنفرانس وزیران عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در پایتخت کشور (اکوادور) تشکیل شده است.
در این جلسه آقای آموزگار نماینده ایران گفتند که کشورهای صنعتی جهان نباید انتظار داشته باشند کشورهای تولید کننده نفت دست روی دست گذاشته بگذارند آنها طریق استفاده از مواد خام جهان را تعیین کنند.
نماینده ایران گفتند کشورهای صنعتی جهان باید درک کنند که ضرورت دارد یک نظام اقتصادی تازه بین کشورهای تولید کننده و مصرف کننده ایجاد شود (صحیح است).
اظهارات نماینده ایران نشان می‌دهد که کشورهای تولید کننده نفت در استیفای حقوق حقه خود همکاری و همبستگی عمیقی داشته و دیگر به کمپانیهای نفتی اجازه نخواهد داد که با تشکیل کارتلها و تراستها به حقوق صاحبان حقیقی نفت تجاوز کنند.
شاهنشاه متفکر واندیشمند ایران که با رهبریهای داهیانه خود در استیفای حقوق حقه کشورهای صاحب نفت و نجات دنیا از بحران انرژی خدمات ارزنده‌ای به همه جهانیان نموده‌اند چندی قبل پیشنهاد فرمودند که بین کشورهای تولید کننده نفت و کشورهای صنعتی جلسات مشترکی تشکیل و رابطه قیمت کالاهای صنعتی و نفت همواره متعادل گردد (صحیح است). این پیشنهاد بهتری راهنمائی برای حفظ دنیا از خطر تورم و افزایش بی رویه قیمتها و حفظ حقوق کشورهای صاحب نفت و مواد خام می‌باشد. (صحیح است). اتحاد و همآهنگی و همبستگی کشورهای عضو اوپک از هر جهت قابل تقدیر است و ما می‌توانیم که برای حفظ حقوق کشورهای صاحب نفت باید این همبستگی را محفوظ نگاهداشت و از سیاستهای استعماری که با روش (تفرقه اندازی) قصد تجاوز به حقوق ملتها را دارند برحذر بود و به افرادیکه در این کنفرانس از منافع کمپانیهای نفت حمایت می‌کنند باید گفت دیگر این بازیها خریدار ندارد و سیاستهای استعماری در هر لباس و یا هر ماسک محکوم است (صحیح است).
نکته‌ای که لازم می‌دانم مطرح کنم تقاضاهای زیاد مردم شهرها و روستاها در بارة افزایش کمک دولت می‌باشد که از قرار معلوم جناب آقای هویدا نخست وزیر و رئیس دفتر سیاسی حزب ایران نوین دستورات لازم را صادر نموده‌اند و طرح لازم از طرف حزب ایران نوین حزب پاسدار انقلاب تهیه شده است امیدواریم دولت حزبی هم مسلک با تخصیص اعتبار قابل توجهی برای عمران شهرها و روستاها، واحدهای دمکراتیک یعنی انجمنهای استان و شهرستان و شهر را که اکنون نقش فعالی در سازندگی کشور دارند بیش از پیش یاری کند.
در خاتمه با تشکر و امتنان فراوان از توجه دولت خدمتگزار حزبی جناب آقای هویدا که همواره مجری صدیق شاهنشاه آریامهر هستند موقع را مغتنم شمرده چند مورد تقاضای حوزه انتخابیه خود را بعرض ساحت مقدس مجلس شورای می می‌رسانم:
- ۱- اجازه دوره تکمیلی از طرف وزارت علوم و آموزش عالی برای آموزشگاه عالی جنگل و مرتع که مورد تقاضای دانشجویانی که از سراسر مملکت در آنجا به تحصیل اشتغال دارند.
- ۲- تأمین راه و برق روستاهائی که در برنامه مراکز عمران روستائی قرار ندارد برای اینگونه روستاهای پراکنده در مسیر برق سرتاسری امکاناتی در گرگان فراهم نمایند تا عقد قرارداد با خودیاری انجمنها در محل صورت گیرد.
- ۳- ایجاد راههای گمیشان به بندر شاه و پهلوی دژ به گرگان و نیز روکش اسفالت کردکوی به علی آباد،
- ۴- توجه به صیادان آزاد ناحیه ۴ شیلات گرگان،
- ۵- ایجاد بیمارستان صد تختخوابی برای بخش مرزی پهلوی دژ (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای دکتر اسکوئیان بفرمائید.
دکتر اسکوئیان- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم مجلس شورای ملی، بطوریکه خاطر همکاران ارجمند مسبوق است اواخر هفته گذشته به دعوت دانشگاه فردوسی اعضای کمیسیون علوم و آموزش عالی در خدمت استاد ارجمند جناب آقای مهندس ریاضی ریاست محترم مجلس شورای ملی برای بازدید آن دانشگاه به مشهد عزیمت نمود. اینجانب افتخار دارد بعنوان خدمتگزار دانشگاه فردوسی گزارش سفر هیئت مذکور را باستحضار مجلس شورای ملی برسانم قبلا اجازه می‌خواهم اشاره‌ای به تأسیس و تشکیل دانشگاه فردوسی بنماید.
تاریخ حیات دانشگاه فردوسی به اعتباری از سال ۱۳۱۸ و به اعتباری دیگر از سال ۱۳۲۸ آغاز می‌شود.
سال ۱۳۱۸ سالی است که در آن آموزشگاه عالی بهداری در مشهد گشایش یافت و همین آموزشگاه زمینه مساعدی بود برای گشایش دانشکده پزشکی که در سال ۱۳۲۸ پیش آمد و باین ترتیب دانشکده پزشکی بعنوان اولین واحد دانشگاهی دانشگاه فردوسی آغاز بکار کرد و از آن پس در هر فرصت که پیش می‌آمد و امکانات ایجاد دانشکده‌ای دیگر فراهم می‌شد دانشکده جدیدی بدان افزوده می‌گردید تا آنجا که امروز دانشگاه فردوسی دارای هفت دانشکده یک مرکز آموزش یک دبیرستان دانشگاهی و پنج آموزشگاه وابسته است. سیر این توسعه را از نظر تاریخچه دانشگاهی باین شرح می‌توان تعقیب کرد:
در سال ۱۳۲۸دانشکده پزشکی در مشهد بوجود آمد در سال ۱۳۳۴ دانشکده ادبیات بعنوان دومین دانشکده در مشهد کار خود را آغاز کرد در سال ۱۳۳۵ وزارت فرهنگ وقت با صدور اجازه نامه‌ای موجودیت دانشگاه را رسماّ اعلام کرد و باین ترتیب یکی از بزرگترین مراکز آموزش عالی کشور در سرزمین مقدس مشهد رسماّ تاریخ پرافتخار خود را آغاز کرد در سال ۱۳۳۷ دانشکده معقول و منقول گشایش یافت و سال بعد نیز مؤسسه وعظ و تبلیغات اسلامی در جوار این دانشکده شروع بکار کرد در سال ۱۳۴۰ دانشکده کشاورزی مشهد تأسیس یافت که دو سال بعد تعطیل و دانشکده علوم جایگزین آن گردید در سال ۴۴ بموجب فرمانی که از طرف شاهنشاه آریامهر شرف صدور یافت دانشکده دندانپزشکی ایجاد گردید و در سال ۱۳۵۰ ششمین دانشکده آن دانشگاه یعنی دانشکده علوم داروئی و تغذیه دایر گردید و بالاخره هفتمین دانشکده یعنی دانشکده علوم تربیتی که جدیدترین دانشکده این دانشگاه است از سال تحصیل گذشته شروع بکار کرد علاوه بر اینها در باب خدمات آموزشی باید از مراکز تبلیغات مشترک نام برد که آموزش مشترک دانشجویان تازه پذیرفته شده هر سال را بعهده دارد و نیز از دبیرستان دانشگاهی علم که با برنامه‌های خاص دانش آموزان دوره دوم را می‌پذیرد و آموزش می‌دهد.
هم اکنون مطالعاتی برای توسعه بیشتر دانشگاه انجام می‌گیرد و مسئولین دانشگاه مترصد آن هستند که در اولین فرصت که امکانات لازم فراهم گردید نسبت به ایجاد دو دانشکده دیگر یکی دانشکده کشاورزی و دیگر دانشکده مهندسی اقدام نمایند.
همانطور که قبلا نیز بعرض نمایندگان محترم مجلس رسید دانشگاه فردوسی از آن جهت که همه ساله در مسافرتهای شهریاری مورد بازدید و توجه خاص شاهنشاه آریامهر قرار می‌گیرد لذا با استظهار به عنایات ملوکانه و اجرای اوامر جهانمطاع شهریاری با سرعتی بی نظیر راه کمال و افتخار را پیموده و همچنان در مسیر خود با سربلندی و افتخار پیش می‌رود تا مگر بتواند در تحصیل رضایت خاطر خطیر شهریاری موفق و سربلند باشد و موجب نهایت سپاس دانشگاهیان است (احسنت) که ذات اقدس شهریاری نام پرافتخار فردوسی را برای این دانشگاه تصویب فرمودند. باشد که دانشگاه فردوسی در حفظ این افتخار نیزموفق وسربلند باشد (انشاءالله) فعالیتهای هشت ماه اخیردانشگاه فردوسی را در زمینه‌های گوناگون بشرح زیر می‌توان نام برد:
- الف- فعالیتهای رفاهی کادرآموزشی واداری - ترمیم فوق العاده مخصوص اعضای هیئت علمی دانشگاه، وفوق العاده شغل ثانوی مسئولین دانشکده‌ها
دریافت حدود۳ هزارمترزمین ازآستان قدس برای احداث باشگاه دانشگاه.
دریافت ۳۰ هکتارازاراضی فرح آباد ساری برای ایجاد پلاژ دانشگاهیان واگذاری بموجب اوامر شاهنشاه آریامهر
انعقاد قرارداد با سازمان خدمات درمانی کارکنان دولت برای بیمه دانشجویان و کلیه کارکنان آموزشی و اداری دانشگاه
یکسره کردن ساعات کار دانشگاه از ساعت ۷ صبح تا ساعت ۳/۵ بعد از ظهر و ایجاد سلف سرویس ارزان قیمت برای غذای نیمروز کارکنان (۱۳۰ نفر غذا) و اجرای طرح دو روز تعطیل در هفته
صدور احکام ۲۵ درصد افزایش حقوق اعضای هیئت علمی از اول سال ۱۳۵۳
پیشنهاد و تصویب آئین نامه پرداخت اضافه کار به اعضای هیئت علمی پارت تایم که در بیمارستانهای آموزشی بخدمت مشغولند
اتمام کار زمینهای واگذاری به استادان دانشگاه در زمینهای بزرگ دانشگاه
ترمیم حقوق پرستاران، بهیاران و تکنیسین‌های بیمارستانهای آموزشی بر اساس پرداختی وزارت بهداری به پرستاران، بهیاران و تکنیسینها
ترمیم حقوق انترنها از ۳۰۰۰ ریال به ۵۰۰۰ ریال – ترمیم حق الزحمه آسیستانها از ۲۳ هزار ریال تا ۳۱ هزار ریال
برقرار فوق العاده برای اعضای هیئت علمی علوم پایه پزشکی تحت عنوان فوق العاده محرومیت کلینیکی
ایجاد مهد کودک برای نگهداری فرزندان کارکنان بیمارستان شهناز پهلوی (این برنامه با وسعت بیشتری در آینده، برای استفاده همه کارکنان دانشگاه به مورد اجراء گذاشته می‌شود)
کلینیک‌های ساختمانی، تکمیل و تجهیز ساختمان جدید دانشکده دندانپزشکی
تکمیل ساختمان آموزشگاه پرستاری
ساختمان محل امور اداری دانشکده ادبیات و علوم انسانی
تکمیل ساختمان سازمانی مرکزی دانشگاه
توسعه ساختمان باشگاه دانشگاه
آغاز عملیات ساختمان مرکز محاسبات دانشگاه بمنظور ماشینی کردن کارهای آموزشی، تحقیقی و اداری دانشگاه با استفاده از کامپیوتر
شروع کارهای ساختمانی مسکن آسیستانهای مقیم و کادر مدیریت بیمارستان شهناز پهلوی و شروع ساختمان مسکن رئیس دانشگاه
آغاز کارهای توسعه ساختمان مرکز آموزش مشترک به میزان افزایش دانشجویان
افزایش سطح زمینهای دانشگاه از ۳ میلیون متر مربع به چهار میلیون متر مربع
آغاز کارهای ساختمانی سه خوابگاه جدیدی برای دانشجویان به ظرفیت کلی ۹۰۰ دانشجو این عملیات در اواخر اسفند ۵۲ و فروردین ۵۳ آغاز شده، یک قسمت ۳۰۰ نفری در آغاز سال تحصیلی آینده و دو قسمت دیگر تا پایان سال جاری برای بهره برداری آماده خواهد شد
اتمام عملیات ساختمانی سلف سرویس دانشجویان با گنجایش ۱۵۰۰ نفر
مطالعات …..
مطالعه برای تأسیس دو دانشکده مهندسی و کشاورزی – مطالعه برای ایجاد ساخمان دانشکدة علوم در محوطه بزرگ دانشگاه
مطالعه در مورد ساختمان خانه‌های کادر آموزشی که از خارج دعوت بکار می‌شوند
مطالعه در مورد ساختمان مجتمع ورزشی و خوابگاههای دانشجوئی
مطالعه در مورد اجرای طرح جامع دانشگاه – مطالعه برای توسعه بیمارستان شهناز پهلوی و افزایش ۴۰۰ تخت در قسمت جنوبی محوطه آن
مطالعه برای توسعه مهد کودک فعلی مرکز پزشکی شهناز
سایر کوششها:
افزایش سطح اعتبار بودجه دانشگاه از ۸۴ میلیون تومان به ۱۷۰ میلیون تومان که در مقایسه با اعتبارات پیشین ۱۰۰% افزایش دارد
خرید بیمارستان فرح برای ایجاد بخشهای ارتوپدی و اورژانس و بخشهای مورد نیاز دیگر
تجدید نظر در آئین نامه‌های مالی و معاملات دانشگاه و نیز تصویب آئین نامه سازمان چاپ انتشارات دانشگاه با توجه به قانون مؤسسات عالی علمی
یجاد شورای بورس برای بررسی وضع اعضای هیئت علمی که واجد شرایط لازم برای استفاده از بورس هستند
ایجاد شورای آموزش دانشگاه مرکب از نمایندگان دانشکده‌ها و تجدید نظر در مقررات شورای ممیزه بمنظور ترفیع اعضای هیئت علمی از طریق اعطای امتیازات
تجدید نظر در واحدهای درسی
تغییر نحوه پذیرش دانشجویان در کنکور سراسری
تجدید نظر در سازمان دانشگاه
ایجاد مراکز پزشکی بمنظور کارآئی بیشتر نیروی آموزشی و درمانی دانشکده پزشکی
ایجاد مؤسسه تحقیقات پزشکی و طب سنتی
ایجاد دانشکده علوم تربیتی
توسعه بخش شیمی دانشکده علوم
آغاز بکار بخش مراقبتهای شدید قلبی
ارتباط با دانشگاههای خارج بمنظور جذب فارغ التحصیلان برجسته و تقویت کادر آموزشی دانشگاه
در خاتمه وظیفه دارد از طرف دانشگاهیان فردوسی از ریاست محترم مجلس شورای ملی که ضمن بازدید از دانشگاه مذکور با بصیرت و تجربیات گرانبهائی که در امور دانشگاهی دارند دانشگاهیان و اولیای دانشگاه فردوسی را کمک و راهنمائی فرمودند تشکر و سپاسگزاری نماید (احسنت) بناچار باید اضافه نماید این مساعدتها و راهنمائیها تا آنجا ادامه یافت که به پیشنهاد رئیس دانشگاه مقرر گردید کمیسیونی از مسئولین امر برای بهره مندی از راهنمائیهای جناب آقای مهندس ریاضی در اواخر همین هفته در دفتر ایشان تشکیل گردد.
همچنین وظیفه دارد از طرف مقام محترم ریاست مجلس و اعضای کمیسیون علوم و آموزش عالی از جناب آقای ولیان استاندار محترم و آقای دکتر مژدهی رئیس دانشگاه و دیگر مدیران دانشگاه مشهد بمناسبت پذیرائی گرمی که از هیئت بعمل آوردند تشکر و سپاسگزاری نماید (احسنت).
موضوع دیگری را که باید برای استحضار نمایندگان محترم عرض کنم بازدید هیئت از ۶۰۰ واحد مسکونی بود که بوسیله وزارت مسکن و نوسازی در اراضی شهر جدید ایجاد گردیده است این ساختمانها با کمترین قیمت ممکن ساخته شده و هر آپارتمان که دارای سالن ناهارخوری، دو اطاق خواب و سرویسی کامل است فقط به قیمتی در حدود ۵۰ تا ۵۵ هزار تومان در اختیار کارمندان که کمتر از ۲۰۰۰ تومان حقوق ماهیانه دارند واگذار می‌شود، و وجوه آن غیر از پیش قسط اولیه فقط بمیزان ۳۲۰ تومان ماهیانه کسر می‌شود (احسنت – احسنت).
رئیس – خانم بزرگ نیا بفرمائید.
خانم بزرگ نیا – جناب آقای رئیس، همکاران گرامی،
بطوریکه نمایندگان ارجمند مستحضرند هفته گذشته سمینار مدیران عامل جمعیت فرح پهلوی در سراسر کشور در تهران تشکیل گردید و این گروه به امر علیا حضرت شهبانوی گرامی ایران ریاست عالیه خیریه فرح پهلوی که همیشه کودکان بی سرپرست کشور را تحت حمایت خویش دارند گرد آمده بودند تا با مشورت و آموزش بیشتر در بهبود و پیشرفت این کانونهای سرپرستی از کودکان کوشا باشند. بایستی اذعان کرد که جمعیت خیریه فرح پهلوی بحق با آخرین روشهای آموزشی و با محبتهای مادرانه سرپرستان از خودگذشته که از حد اعلای نیروی خود در این راه کمک می‌گیرند اداره می‌شود (صحیح است).
این گرهم آئی باعث این افتخار شد که توانستند بحضور شهبانوی گرامی که خود مادری فداکار و بانوئی اندیشمند و شهبانویی عالیقدر که مورد تأیید و تحسین جهانیان می‌باشند شرفیاب و بار دیگر از پندهای خردمندانه معظم لها برخوردار شوند (صحیح است – احسنت) علیا حضرت فرمودند:
در صورتیکه اصول دین ما اسلام حکم می‌کند که در مقابل آنچه که بدست می‌آوریم باید ذکاتش را هم بدهیم این اصل را بچه‌ها باید بیاموزند که ذکات مذهبی آنها خدمت به وطنشان در زندگی آینده است.
این بیانات نمایشگر علاقه خاص بانوی اول کشور ما به شریعت مقدس اسلام می‌باشد و این امری نیست که بر ما پوشیده مانده باشد زیرا بکرات چه از دور و جه از نزدیک همه ما شاهد توجه شهبانوی گرامی به دین مبین اسلام و شعائر مذهبی بوده‌ایم و این خود آنچنان خصلت پسندیده ایست که سزاوار است سرمشق تمام سرپرستان و مربیان خانواده‌های ایران قرار گیرد (صحیح است).
اجرای این اوامر در مورد کودکان بی سرپرست می‌تواند آینده درخشان کشور ما را که باید بدست این کودکان و جوانان اداره شود مجسم ساخت و امیدواریم که کمبودهائی که از نظر نیروی انسانی در جامعه کنونی ما بچشم می‌خورد در آینده نزدیک مرتفع شود. علیا حضرت شهبانو ضمن بیانات خویش موضوعی را که همیشه کمبود آن بنحو بارزی خودنمائی می‌کند عنوان فرمودند و آن عدم خودیاری اکثر افراد جامعه است که خدای نخواسته نبایستی این توهم در افکار مردم ما وجود داشته باشد که بار تمام کارها چه از نظر انسانی و چه از نظر اداری بایستی بر دوش دولت باشد درصورتیکه بایستی وظیفه خود بدانیم که تا حدود توانائی معنوی و مادی خویش دستگاههای نیازمند را مورد یاری قرار دهیم بویژه در مورد کودکان که آینده کشور ما بدست آنها است (صحیح است).
احساس مسئولیت در قبال مملکت نیز یکی از نکات برجسته فرمایشات علیاحضرت شهبانو است که فرمودند همانطور که همگی ما برای بچه‌ها، جوانها، پیرها و بیمارها کار می‌کنیم باید کودکان ما هم بدانند که وقتی بزرگ شدند سهم خودشان را نسبت به مملکت ادا کنند لازم به تذکر است که این امریه باید بوسیله انجمن اولیاء و مربیان و سایر سازمانهای آموزشی مورد توجه قرار گیرد.
براستی باید پذیرفت که دید گسترده شهبانوی ایران شامل تمام امور اجتماعی کشور می‌گردد چنانچه هنگام شرفیابی استانداران و فرمانداران کل در مورد نوسازی شهرها دستوراتی صادر و مقرر فرمودند که هنگام نوسازی شهرها و روستاها بایستی در حفظ آثار باستانی از هیچگونه کوشش فروگزار نشود (صحیح است).
بطوریکه همکاران محترم توجه دارند بسیاری از آثار باستانی کشور ما در نتیجه بی توجهی درگذشته در شهرها از بین رفته و اکنون خوشوقتیم که با توجه مخصوص وزارت فرهنگ وهنروبرنامه ویژه که برای مرمت آثارباستانی دارد این گنجینه‌های گرانبها از محو و نابودی بمرحله نوین برسد که با روی آوردن جهانگردان و کوشش که برای توسعه این صنعت می‌شود اینگونه اماکن از جاذبه جهانگردی بشمار آمده و بایستی در حفظ آن کوشا باشیم (صحیح است).
همانطور که همکار محترم جناب دکتر اسکوئیان از بازدید کمیسیون علوم و آموزش عالی از شهر مقدس مشهد گزارشی بعرض رساندند در معیت جناب آقای مهندس ریاضی رئیس معظم مجلس شورای ملی و اعضاء کمیسیون پس از تشرف به آستان قدس رضوی و بازدید از تأسیسات دانشگاهی در روز بعد بازدیدی از ساختمانهای وزارت مسکن و شهرسازی بعمل آمد و بایستی اذعان کرد که در مدت کوتاهی با فعالیت زیاد آقای مهندس کوشافر مدیر کل آبادانی و مسکن خراسان موفق به ساختن ششصد آپارتمان با قیمت ارزان جهت سکونت گردیده است و در خواف حوزه انتخابیه اینجانب نیز کارهای عمرانی بسیار انجام گردیده است ولی هنوز توقعات مردم که در اثر انقلاب هر روز رو بفزونی است برآورده نگردیده. نظر باینکه می‌بایستی در بخشهای دور افتاده و حاشیه مرز وسائل زندگی را آنطور فراهم نمائیم که مردم و مأمورین دولت بتوانند زندگی راحتی داشته باشند بدینجهت از مقام معاونت وزارت شهرسازی و مسکن تقاضا دارد که ساختمان چند خانه سازمانی را در بخش خواف در برنامه سال ۵۳ در نظر بگیرند خیلی متشکرم (احسنت – احسنت).
رئیس – آقای دکتر شفیع امین بفرمائید.
دکتر شفیع امین – همکاران محترم، توجهات و عنایات شاهنشاه آریامهر در تمام شئون و زندگی ملت ایران موجب سپاسگزاری ۳۲ میلیون ملت ایران است مخصوصاّ در قسمت آموزش و پرورش و آموزش عالی و توجه مستقیم شاهنشاه ما به آموزش و پرورش و مدارس عالی که تحت توجهات مستمرشاهنشاه آریامهرفرهنگ پرور ما بوده است. وموجب سپاسگزاری گروه فرهنگیان و دانشگاهیان است. همکار محترم جناب دکتر اسکوئیان راجع به دانشگاه فردوسی و مشهد سابق، توضیحاتی دادند. بنده بنام خدمتگزار دانشگاهها که تماسی با دانشگاههای کشور داشته‌ام، از سال ۳۲ که با دانشگاهها تماس مستقیم دارم، واقعاّ به همکاران محترم بخصوص همکاران دانشگاهی عرض می‌کنم که همه دانشگاههای ما چه دانشگاههای ما در تهران که مادر دانشگاههای ایران است و دانشگاه تبریز، دانشگاه مشهد، دانشگاه پهلوی، دانشگاه جندی شاپور، دانشگاه اصفهان، دانشگاه ملی و سایر دانشگاهها و مدارس عالی مادر این ده سال انقلاب حد اعلای امکاناتی که داشته‌اند، زحمت کشیده‌اند وفعالیت نموده‌اند و پیشرفت کرده‌اند. بنده یادم هست از سالهای ۳۳، ۳۴ و ۳۵ که بنده سعادت آستان بوسی حضرت امام هشتم را داشته‌ام و بآنجا رفته‌ام پیشرفت حتی طوری است که آدم آنچه می‌بیند خوشحال و سربلند می‌شود و اگر با سال ماقبل مقایسه شود می‌بینیم خیلی فرق کرده است، خیلی پیشرفت کرده‌اند بنده با تشکر از دولت، مخصوصاّ از کسانی که آنجا زحمت کشیده‌اند از همکاران دانشگاهی، دانشیاران و استادان مخصوصاّ رؤسای دانشگاهها و آقای دکتر سامی راد که مدتها رئیس دانشگاه مشهد بودند حقاّ زحمت کشیده‌اند و دیگر همکاران دانشگاهی و همه شان که در راه اعتلای دانشگاه مشهد زحمت کشیده‌اند و همچنین سایر رؤسای دانشگاه فروسی که قبلا در دانشگاه مشهد بودند آقای دکتر مژدهی بسیار زحمت کشیده‌اند و شایسته هستند وزارت علوم و دولت با علاقه مخصوص جناب هویدا و با امکاناتی که داده‌اند دانشگاه تبریز هم که فعلا دانشگاه آذر آبادگان شده است خیلی پیشرفت کرده است و این اسم را شاهنشاه عنایت فرمودند که ترقی بیشتری بکند، در چند روز قبل طی مراسم مجللی که در حضور سرکار علیه خانم فریده دیبا مادر ارجمند شهبانوی محبوب داشتیم که در طی آن این اسم قدیمی را مورد استفاده قرار دادند عموم دانشگاهیان از این بابت متشکر بودند این دانشگاه آذر آبادگان وارث بالاستحقاق و حقیقی دانشگاههای قدیم آذربایجان بوده چهار دانشگاه مهم – دانشگاه و دارالعلم ربع رشیدی در تبریز- دارالعلم و بیمارستانهای شنب غازان که در یکی از محلات تبریز دایر بوده، رصدخانه و دانشگاه مراغه و دارالعلم سلطانیه می‌باشد. اسم تبریز و شهر تبریز برای هر ایرانی موجب غرور است بنده که افتخار نمایندگی آنجا را داشته و دارم برایم بسیار عزیز است با توحه به ملاحظات این شهر تاریخی در دوران سلسله صفویه و فداکاریهای سلاطین صفوی مخصوصاّ خدماتی که شاه اسماعیل اول آنجا انجام داده و همانطور فداکاریهائی که در دوران مشروطیت در شهر تبریز انجام گرفته است و الآن با عنایات و توجهات مخصوص شاهنشاه آریامهر و کمکهای مادی و معنوی جناب آقای هویدا از نظر بودجه بسیار خوب هستند امیدوار هستیم در سالهای آینده امکانات بیشتری داشته باشند رئیس دانشگاه آقای دکتر زاهدی زحمت زیادی می‌کشند از ساعت ۷ صبح تا ده شب پشت میزشان فعالیت می‌کنند همکاران دانشگاهی ما همه را عرض می‌کنم همه زحمت می‌کشند ایمان و تقوی و علم و دانش را در جوانان ما تقویت می‌کنند و جوانانی فعال، متخصص، لیسانسیه‌ها، دکترها و مهندسین همه وطنپرست و با علم و دانش و تقوی تربیت می‌کنند امیدوارم موفق تر بشوند ضمناّ بنده چون قبلا از وزارت محترم نیرو تقاضائی داشتم و الآن جوابش بمن رسیده خواستم از جناب آقای دکتر یزدان پناه و جناب آقای دکتر وحیدی تشکر کنم که بعرایضم توجه شده است امیدوارم این نیروگاه برق تبریز هرچه زودتر ساخته شود سازمان برق منطقه‌ای حقاّ زحمت می‌کشد رئیس بسیار فعال و شایسته‌ای دارند مهندسین جوان آنجا هم خیلی زحمت می‌کشند ولی با توجه و احتیاجات سالهای آینده تبریز و صنعتی شدن شهر تبریز و آذربایجان امیدوارم این نیروگاه بزودی ساخته شود و همینطور راجع به سد آجی چای نوشته‌اند که بستر رودخانه مشکلاتی از نظر فنی دارد تصور می‌کنم مطالعات سالهای قبل صورت گرفته است بتوانند مطالعات کاملی بکنند و با توجه به پیشرفت علم در سالهای اخیر اشکالات را رفع نمایند خواهشمندم دستور فرمایند یک مطالعات کاملی بشود بلکه بتوانند از آب آن بهره برداری کنند و آب این منطقه به هدر نرودو می‌توان فعلا کانالی از آن رودخانه به رودخانه وسط شهر میدان چائی حفر کرد که هم رودخانه وسط شهر آب داشته باشد و هم بتوانند از نیروی آب استفاده کنند بنده امیدوارم اشکالاتی که در سالهای قبل بوده رفع بشود در خاتمه از همه همکاران عزیز دانشگاهی از طرف همه تشکر می‌کنم امیدوارم همه دانشگاهها با بهره مندی از عنایات عالیه شاهنشاه نسبت بآنان و کمکهای دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا بیش از پیش موفق باشند تا همه مان در مقابل وجدان و شاهنشاهمان مفتخر و سربلند باشیم. (احسنت).
رئیس- آقای طلوعی بفرمائید.
طلوعی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، کنفرانس کشورهای صادر کنندة نفت (اوپک) که از دیشب کار خود را در کیتو پایتخت اکوادور شروع کرده واقعه مهمی است که جا دارد در جلسه امروز مجلس شورای ملی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و نقطه نظر ایران در این کنفرانس و بطور کلی در مسئله نفت و سرو صدائی که در بارة موضوع افزایش قیمت نفت بلند شد تجزیه و تحلیل بشود.
همکاران ارجمند اطلاع دارند که در حدود ششماه قبل موقعیکه تصمیم افزایش قیمت نفت بمیران فعلی در کنفرانس کشورهای صادر کنندة نفت در تهران اتخاذ شد دستگاههای تبلیغاتی سیاستهای استعماری چه جار و جنجالی بر سر آن بپا کردند و مفهوم و مضمون همه این تبلیغات و سرو صداها این بود که بر اثر افزایش قیمت نفت نظام اقتصادی دنیا بر هم خواهد خورد و علاوه بر کشورهای صنعتی مصرف کننده نفت، کشورهای جهان سوم که وارد کنندة نفت هستند با فاجعه روبرو خواهند شد.
خوشبختانه شاهنشاه آریامهر با مصاحبه‌ها و کنفرانسهای مطبوعاتی متعدد خودشان از آنموقع تمام ای تبلیغات و تحریکات را خنثی کردند (صحیح است) و امروز مروری بر فرمایشات شاهنشاه در سه ماهه اول سال جاری مسیحی نشان می‌دهد که نظرات و پیش بینیهای رهبر خردمند ملت ایران تا چه اندازه صائب بودهو تبلیغاتی که علیه تصمیم کشورهای صادرکننده نفت می‌شد چقدر دور از حقیقت بوده است (صحیح است).
همانطور که شاهنشاه آریامهر بارها در مصاحبه‌های مطبوعاتی خود فرمودند افزایش قیمت نفت تصمیمی بجا و بموقع و منطقی بود که کشورهای صادر کنندة نفت برای احقاق حق خود و جبران بیعدالتی که نسبت بآنها می‌شد اتخاذ کردند (صحیح است)، زیرا قدرت خرید پولی که از فروش هر بشکه نفت عاید کشورهای صادرکنندة نفت می‌شد در فاصله سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۷۴ بیش از چهار برابر کاهش یافته بود و افزایش قیمت نفت به چهار برابر در واقع اقدامی در جهت جبران این بیعدالتی و حفظ قدرت خرید نفت بود (صحیح است).
شاهنشاه آریامهر در همین مصاحبه‌ها تأکید فرمودند که هدف ایران و سایر کشورهای صادر کنندة نفت در مرحله کنونی تثبیت قیمت نفت در برابر بهای مصنوعات و کالاهای صادراتی کشورهای صنعتی است و در همانموقع بصراحت اخطار کردند که اگر کشورهای صنعتی نرخ تورم و افزایش قیمت کالاهای صادراتی خود را مهار نکنند کشورهای صادرکنندة نفت هم برای جبران زیانی که از این طریق متوجه آنها می‌شود به افزایش مجدد قیمت نفت مبادرت خواهند کرد.
متأسفانه کشورهای صنعتی باین اخطار آنطور که شاید و باید توجه نکرده یا نتوانسته‌اند تورم و افزایش سرسام آور قیمت مصنوعات و کالاهای صادراتی خود را کنترل کنند. بطوریکه افزایش سریع قیمتها و نرخ بیسابقه تورم در کشورهای صنعتی در ششماه اول سال جاری مسیحی افزایش مجددی را در قیمت نفت ایجاب می‌کند و این مطلبی است که رئیس هیئت نمایندگی ایران در اوپک آقای آموزگار بصراحت عنوان کرده است.
موضوع دیگر افزایش مالیات کمپانیهای نفتی است که از تاریخ افزایش قیمت نفت درآمدهای خودشان را بطور سرسام- آوری افزایش داده‌اند. آماریکه در شمارة اخیر مجلة معتبر نفتی پترولیوم اکونومیست چاپ شده و الآن در مقابل من هست نشان می‌دهد که فقط در سه ماهه اول سال ۱۹۷۴ درآمد خالص کمپانیهای نفتی آمریکا به رقم سه میلیارد و ۳۰۸ میلیون دلاربالغ شده که در مقایسه با درآمد همین کمپانیها در سه ماه اول سال ۱۹۷۳. در حدود یک میلیارد و ۴۶۰ میلیون دلار، یعنی ۷۹ درصد افزایش نشان می‌دهد و اینها همان شرکتهائی هستند که در موقع افزایش قیمت نفت فریاد و فغان برداشته و از خطر سقوط اقتصادی دنیا صحبت می‌کردند! (صحیح است)
در خاتمه یادآوری این مطلب را ضروری می‌دانم که سیاست ایران در مسئله نفت علاوه بر حفظ حقوق حقه کشورهای صادر کنندة نفت، ارائه راه حلهای سازنده و منطقی برای حل مسائل و مشکلات اقتصادی جهان، بخصوص رفع مشکلات کشورهای نیازمند چهان سوم است که به بهترین و جامع ترین وجهی در طرح پیشنهادی شاهنشاه ایران دربارة تشکیل یک مؤسسه مالی بین المللی برای کمک به کشورهای در حال رشد منعکس شده است. (صحیح است).
راه حلهای دیگری که برای رفع مشکلات مالی و اقتصادی کشورهای مصرف کننده نفت پیشنهاد می‌شود، و پیشنهاد کاهش قیمت نفت، نمونه‌ای از آنست بدون توجه به علل و عوامل بنیانی مشکلات اقتصادی فعلی جهان که به آن اشاره شد عنوان شده وبهمین دلیل نه قابل قبول وعملی است ونه بنفع کشورهای صادرکننده نفت وبهمین جهت مورد موافقت ایران و سایر کشورهای صادر کننده نفت هم قرار نخواهد گرفت. (صحیح است- احسنت).
- تقدیم لایحه اصلاح قانون امور گمرکی، بوسیله آقای طباطبائی معاون وزارت دارائی
۳- تقدیم لایحه اصلاح قانون امور گمرکی، بوسیله آقای طباطبائی معاون وزارت دارائی.
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای طباطبائی بفرمائید.
طباطبائی (معاون وزارت دارائی)- با کسب اجازه از مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم لایحه اصلاح امور گمرکی را تقدیم می‌کنم.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم لایحه احتساب دوره خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی بوسیله آقای دکتر یزدان پناه وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر
۴- تقدیم لایحه احتساب دوره خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی بوسیله آقای دکتر یزدان پناه وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر.
رئیس – آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.
دکتر یزدان پناه (وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر) – با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم بمنظور تشویق سپاهیان انقلاب به خدمت در استان سیستان و بلوچستان که از نظر موقعیت اقتصادی بسیار مهم است لایحه‌ای تهیه شده است که برای تصویب تقدیم می‌شود.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون اطلاعات راجع به تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی ارسال به مجلس سنا
۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون اطلاعات راجع به تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی ارسال به مجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اطلاعات به مجلس شورای ملی
کمیسیون اطلاعات در جلسه روز پنجشنبه ۱۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر غلامرضا کیانپور وزیر اطلاعات و آقای دکتر فتح الله سعادت معاون وزارت اطلاعات لایحه شمارة ۴۲۷۲ مورخ ۱۳۵۳/۲/۳۱ دولت راجع به تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی را که گزارش شور اول آن بشمارة ۱۱۸۹ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای رسیده مصوبه شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور نظارت و هدایت امور مربوط بوسائل ارتباطات جمعی در جهت تأمین مصالح ملی و شناساندن بیشتر پیشرفتها و تحولات و تمدن کشور بجهانیان و اشاعه و تحکیم مبانی ارزشهای ملی در شئون سیاسی، اقتصادی جامعه، اجتماعی و فرهنگی و بالا بردن سطح دانش و بینش عمومی و آماده سازی ایرانی برای قبول مسئولیتهای فردی و جمعی بیشتر و نیز توسعه صنعت جهانگردی وزارت اطلاعات و جهانگردی با وظایف زیر تشکیل می‌شود:
الف- ایجاد انگیزه‌ها و گرایشهای لازم در مردم برای پذیرفتن نوآوریها و مشارکت در برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور.
ب- تهیه و اجرای برنامه‌های انتشاراتی و آگاه سازی مردم کشور از رویدادهای ایران و جهان در سطح ملی و پخش و نشر و انعکاس اخبار و پیشرفتهای ایران در سطح بین المللی.
ج- مطالعه در باره نحوه استفاده از وسائل ارتباط جمعی بمنظور تبادل اطلاعات، افکار و فرهنگ در سطوح ملی و جهانی با همکاری سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوط.
د- اشاعه و شناساندن تمدن و فرهنگ ملی بمردم کشور و جهانیان از طریق وسائل ارتباط جمعی با همکاری وزارت فرهنگ و هنر.
ه – تمرکز اخبار و اطلاعات مربوط به پیشرفت برنامه‌ها و فعالیتهای وزارتخانه ومؤسسات دولتی بمنظور پخش و نشر در وسائل ارتباط جمعی و تصویب و نظارت در اجرای برنامه‌های انتشاراتی و اطلاعاتی آنها.
و- اجرای قانون مطبوعات.
ز- تقویت و بالا بردن سطح مطبوعات و صنعت نشر بصورتیکه نقش آگاه کننده و فرهنگی خود را انجام دهد.
ح- اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانونهای آگهی و تبلیغاتی، چاپخانه‌ها و مؤسسات تکثیر و گراورسازیها و نظارت بر کیفیت و صحیح بودن محتوای آگهیها.
ط- اجازة تأسیس مؤسسات خبری و نمایندگی خبرگزاریها و کانونهای آگهی خارجی درایران.
ی- همکاری با وزارت فرهنگ و هنر در نظارت بر امور مربوط به سینما وفیلم و نمایش.
ک- تهیه و تدوین و توزیع فیلمهای مستند خبری.
ل- تمرکز و توزیع و نشر آگهی و رپرتاژهای وزارتخانه‌ها و شهرداریها و سازمانها و بانکها و مؤسسات بیمه دولتی و شرکتهائی که اکثریت سهام آنها متعلق به دولت است در داخل و خارج کشور و همچنین بررسی و تأیید وجوهیکه بر اساس تبصره بند سه ماده واحده راجع باصلاح آئیننامه نصاب هزینه‌های قابل قبول مصوب ۱۳۵۱/۸/۲۹ کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی به مصرف مطبوعات رسیده است.
م – سنجش میزان آگاهی و نظرات عمومی مردم نسبت به برنامه‌ها و مسائل جاری مملکت.
ن – تحقیق در باره اثرات وسائل ارتباط جمعی و سنجش میران تأثیر گفتار، تصویر و متون چاپ شده در افکار عمومی.
س- برنامه ریزی، ایجاد، احیاء، اصلاح و یا تکمیل تأسیسات پذیرائی، اقامتی و تفریحی عمومی کشور و مجتمعهای جهانگردی از طریق سرمایه گذاری مستقیم و یا اعطای وام به سرمایه گذاران بخش خصوصی و یا مشارکت با آنها و یا با سازمانهای دولتی و شهرداریها و صدور اجازه نظارت در تأسیس و اداره و درجه بندی این قبیل تأسیسات با همکاری سازمانهای مربوط.
ع- تهیه آئین نامه و تنظیم ضوابط ناظر بر تأسیس و فعالیت کلیه خدمات پیوسته و وابسته به صنعت جهانگردی.
ف- تأسیس و اداره مؤسسات آموزشی لازم بمنظور آموزش افراد مجرب در رشته‌های مختلف اطلاعات و صنعت جهانگردی حسب مورد با همکاری وزارتخانه‌ها و سازمانهای مربوط.
ض- عضویت در سازمانهای جهانگریدی و خبری بین المللی و منطقه‌ای و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین المللی مربوط.
ق- برگزاری مراسم و جشنواره‌های خاص و ترتیب دادن نمایشگاههای عکس و تصویر در داخل و خارج کشور بمنظور عرضه اطلاعات و نمایش پیشرفتها و جاذبه‌های توریستی کشور.
ر- ایجاد ادارات و دفاتر اطلاعات و جهانگردی در داخل و خارج کشور بمنظور شناساندن پیشرفتهای کشور و تشویق جهانگردان به مشاهده آثار باستانی و جاذبه‌های توریستی ایران و فراهم کردن تسهیلات لازم در امور مربوط به جهانگردی.
ش- صدور اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه فعالیت مؤسسات جهانگردی و سایر مؤسسات خصوصی که در امور مربوط به صنعت جهانگردی فعالیت دارند با همکاری سازمانهای ذیربط.
ت- گردآوری و طبقه بندی کلیه اطلاعات: اخبار، تصاویر، مدارک، فیلم، کتاب و سایر انتشارات مربوط به ایران بمنظور تشکیل مرکز اطلاعات و اسناد و ماشینی کردن خدمات این مرکز بمنظور تهیه و نشر و پخش مجموعه‌های آماری و اطلاعاتی مستند و انواع انتشارات جهانگردی.
مادة ۲- بمنظورکمک به پیشبردهدفهای مذکوردر ماده یک و تمرکز امور، توسعه و ایجاد خانه هایایران در خارج از کشور، مرکز خانه‌های ایران وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی تشکیل میگرددکه بصورت شرکت سهامی اداره خواهد شد، کلیه اموال، دارائی، دیون و تعهدات خانه‌های موجود نیز عیناّ بعهده آن شرکت منتقل می‌گردد.
مادة ۳- بمنظور تعیین و ترسیم و نظارت بر سیاست اطلاعاتی و جهانگردی کشور و نحوه گردش کار مرکز خانه‌های ایران شورائی بنام «شورای عالی اطلاعات و جهانگردی» تشکیل می‌گردد.
- تبصره- اساسنامه مربوط بوظایف و اختیارات شورای عالی اطلاعات و جهانگردی با تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین بمورد اجرا گذارده می‌شود.
مادة ۴- وزارت اطلاعات و جهانگردی مجاز است با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و با تصویب هیأت وزیران برای توسعه و اجرای خدمات مطبوعاتی و انتشاراتی و خبری و پژوهشی و انجام امور مربوط به صنعت جهانگردی سازمان یا شرکتهائی طبق اصول بازرگانی تشکیل دهد و یا با سایر مؤسسات دولتی و غیر دولتی اعم از داخلی و خارجی مشارکت نماید.
- تبصره- ارکان تشکیل دهنده هر یک از شرکتها، سازمانها و مؤسسات وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی و همچنین مرکز خانه‌های ایران و تعیین میزان سرمایه، نحوه تأمین منابع مالی، چگونگی تأسیس شعب در کشورهای خارجی و نحوه مشارکت آنها با مؤسسات و شرکتهای دولتی و یا بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی وهمچنین تعیین حدود وظایف و فعالیتها و مقررات مالی و معاملاتی و اداری و استخدامی مربوط بآنها طبق اساسنامه هائی صورت خواهد گرفت که توسط وزارت اطلاعات و جهانگردی تنظیم گردیده و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی به تصویب کمیسیونهای مربوط در مجلسین رسیده باشد.
مادة ۵- از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقرراتی که با این قانون مغایرت دارد لغو می‌شود و وزارت اطلاعات و جهانگردی جانشین وزارت اطلاعات و سازمانجلب سیاحان خواهد شد و کلیه کارکنان و بودجه و دارائی و دیون و تعهدات دو دستگاه مذکور و سازمانها و شرکتهای وابسته و همچنین کلیه اختیارات و مسئولیتهای قانونی وزیر و وزارت اطلاعات، سرپرست و سازمان جلب سیاحان و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته بآنها بترتیب به وزیر و وزارت اطلاعات و جهانگردی و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته به این وزارت منتقل می‌شود.
مادة ۶- آئین نامه‌های اجرائی این قانون از طرف وزارت اطلاعات و جهانگردی تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجرا خواهد بود. تا زمانی که آئین نامه‌های مربوط به تصویب نرسیده است، مقررات و آئین نامه‌های کنونی وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان لازم الاجرا است.
مادة ۷- سازمان تفصیلی وزارت اطلاعات و جهانگردی بر اساس قانون استخدام کشوری به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور خواهد رسید و تا زمانیکه به تأیید نرسیده است سازمان تفصیلی مصوب وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان معتبر است.
مادة ۸- دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون اطلاعات – نجفقلی پسیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز شنبه ۱۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اطلاعات را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه روز یکشنبه ۱۹/ ۳/ ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اطلاعات را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر - مجید محسنی‌مهر
گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه روز دوشنبه ۲۰/ ۳/ ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداً مورد تأیید کمیسیون اطلاعات قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارایی - امان‌الله ریگی
رئیس - ماده اول قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱- به منظور هدایت و نظارت در امور مربوط به وسایل ارتباطات جمعی در جهت تأمین مصالح ملی و شناساندن پیشرفتها و تحولات و تمدن کشور به جهانیان و اشاعه و تحکیم مبانی ارزشهای ملی در شئون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و بالا بردن سطح دانش و بینش عمومی و آماده‌سازی جامعه ایرانی برای قبول مسئولیتهای فردی و جمعی بیشتر و نیز توسعه صنعت جهانگردی وزارت اطلاعات و جهانگردی با وظایف زیر تشکیل می‌شود:
- الف - ایجاد انگیزه‌ها و گرایشهای لازم در مردم برای پذیرفتن نوآوریها و مشارکت در برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور.
- ب- تهیه و اجرای برنامه‌های انتشاراتی و آگاه‌سازی مردم کشور از رویدادهای ایران و جهان در سطح ملی و پخش و نشر و انعکاس اخبار و پیشرفتهای ایران در سطح بین‌المللی.
- ج- مطالعه درباره نحوه استفاده از وسایل ارتباط جمعی به منظور تبادل اطلاعات، افکار و فرهنگ در سطوح ملی و جهانی با همکاری سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوط.
- د- اشاعه و شناساندن تمدن و فرهنگ ملی، به مردم کشور و جهانیان از طریق وسایل ارتباط جمعی با همکاری وزارت فرهنگ و هنر.
- هـ- تمرکز اخبار و اطلاعات مربوط به پیشرفت برنامه‌ها و فعالیتهای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به منظور پخش و نشر در وسایل ارتباط جمعی و تصویب و نظارت در اجرای برنامه‌های انتشاراتی و اطلاعاتی آنها.
- و- اجرای قانون مطبوعات.
- ز- تقویت و بالا بردن سطح مطبوعات و صنعت نشر به صورتی که نقش آگاه کننده و فرهنگی خود را انجام دهد.
- ح- اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانونهای آگهی و تبلیغاتی - چاپخانه‌ها و مؤسسات تکثیر و گراورسازیها و نظارت بر کیفیت و صحیح بودن محتوای آگهیها.
- ط- اجازه تأسیس مؤسسات خبری و نمایندگی خبرگزاریها و کانونهای آگهی خارجی در ایران.
- ی- همکاری با وزارت فرهنگ و هنر در نظارت بر امور مربوط به سینما و فیلم و نمایش.
- ک- تهیه و تدوین و توزیع فیلمهای مستند و خبری.
- ل- تمرکز و توزیع و نشر آگهی و رپرتاژهای وزارتخانه‌ها و شهرداریها و سازمانها و بانکها و مؤسسات بیمه دولتی و شرکت‌هایی که اکثریت سهام آنها متعلق به دولت است در داخل و خارج کشور و همچنین بررسی و تأیید وجوهی که براساس تبصره بند سه ماده واحده راجع به اصلاح آئیننامه نصاب هزینه‌های قابل قبول مصوب ۲۹/ ۸/ ۱۳۵۱ کمیسیون دارایی مجلس شورای به مصرف مطبوعات رسیده است.
- م- سنجش میزان آگاهی و نظرات عمومی مردم نسبت به برنامه‌ها و مسائل جاری مملكت.
- ن- تحقیق درباره اثرات وسایل ارتباط جمعی و سنجش میزان تأثیر گفتار، تصویر و متون چاپ شده در افكار عمومی.
- س- برنامه‌ریزی، ایجاد، احیا، اصلاح و یا تكمیل تأسیسات پذیرایی، اقامتی و تفریحی عمومی كشور و مجتمعهای جهانگردی از طریق سرمایه‌گذاری مستقیم و یا اعطای وام به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و یا مشاركت با آنها و یا با سازمانهای دولتی و شهرداریها و صدور اجازه و نظارت در تأسیس و اداره و درجه‌بندی این قبیل تأسیسات با همكاری سازمانهای مربوط.
- ع- تهیه آئیننامه و تنظیم ضوابط ناظر بر تأسیس و فعالیت كلیه خدمات پیوسته و وابسته به صنعت جهانگردی.
- ف- تأسیس و اداره مؤسسات آموزشی لازم به منظور آموزش افراد مجرب در رشته‌های مختلف اطلاعات و صنعت جهانگردی حسب مورد با همكاری وزارتخانه‌ها و سازمانهای مربوط.
- ض- عضویت در سازمانهای جهانگردی و خبری بین‌المللی و منطقه‌ای و شركت در كنفرانس‌ها و مجامع بین‌المللی مربوط.
- ق- برگزاری مراسم و جشنواره‌های خاص و ترتیب دادن نمایشگاههای عكس و تصویر در داخل و خارج كشور به منظور عرضه اطلاعات و نمایش پیشرفتها و جاذبه‌های توریستی كشور.
- ر- ایجاد ادارات و دفاتر اطلاعات و جهانگردی در داخل و خارج كشور، به منظور شناساندن پیشرفتهای كشور و تشویق جهانگردان به مشاهده آثار باستانی و جاذبه‌های توریستی ایران و فراهم كردن تسهیلات لازم در امور مربوط به جهانگردی.
- ش- صدور اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه فعالیت مؤسسات جهانگردی و سایر مؤسسات خصوصی كه در امور مربوط به صنعت جهانگردی فعالیت دارند با همكاری سازمانهای ذیربط.
- ت- گردآوری و طبقه‌بندی كلیه اطلاعات: اخبار - تصاویر - مدارك فیلم - كتاب و سایر انتشارات مربوط به ایران به منظور تشكیل مركز اطلاعات و اسناد و ماشینی كردن خدمات این مركز به منظور تهیه و نشر و پخش مجموعه‌های آماری و اطلاعاتی مستند و انواع انتشارات جهانگردی.
رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی كه موافق هستند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- به منظور كمك به پیشبرد هدفهای مذكور در ماده یك و تمركز امور، توسعه و ایجاد خانه‌های ایران در خارج از كشور مركز خانه‌های ایران وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی تشكیل می‌گردد كه به صورت شركت سهامی اداره خواهد شد، كلیه اموال، دارایی، دیون و تعهدات خانه‌های موجود نیز عیناً به عهده آن شركت منتقل می‌گردد.
رئیس - در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی كه موافق هستند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳- به منظور تعیین و ترسیم و نظارت بر سیاست اطلاعاتی و جهانگردی كشور و نحوه گردش كار مركز خانه‌های ایران شورایی به نام «شورای عالی اطلاعات و جهانگردی» تشكیل می‌گردد.
- تبصره - اساسنامه مربوط به وظایف و اختیارات شورای عالی اطلاعات و جهانگردی با تصویب كمیسیون‌های مربوط مجلسین به مورد اجرا گذارده می‌شود.
رئیس - در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی كه موافق هستند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴- وزارت اطلاعات و جهانگردی مجاز است با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی كشور و با تصویب هیئت وزیران برای توسعه و اجرای خدمات مطبوعاتی وانتشاراتی و خبری و پژوهشی و انجام امور مربوط به صنعت جهانگردی سازمان با شرکتهائی طبق اصول بازرگانی تشکیل دهد و یا با سایر مؤسسات دولتی و غیر دولتی اعم از داخلی و خارجی مشارکت نماید.
- تبصره – ارکان تشکیل دهنده هر یک از شرکتها، سازمانها و مؤسسات وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی و همچنینی مرکز خانه‌های ایران و تعیین شعب در کشورهای خارجی و نحوه مشارکت آنها با مؤسسات و شرکتهای دولتی و یا بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی و همچنین تعیین حدود و وظایف و فعالیتها و مقررات مالی و معاملاتی و اداری و استخدامی مربوط بآنها طبق اساسنامه هائی صورت خواهد گرفت که توسط وزارت اطلاعات و جهانگردی تنظیم گردیده و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی به تصویب کمیسیونهای مربوط در مجلسین رسیده باشد.
رئیس- در مادة ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقرراتی که با این قانون مغایرت دارد لغو می‌شود و وزارت اطلاعات و جهانگردی جانشین وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان خواهد شد وکلیه کارکنان و بودجه و دارائی و دیون و تعهدات دو دستگاه مذکور و سازمانها و شرکتهای وابسته و همچنین کلیه اختیارات و مسئولیتهای قانونی وزیر و وزارت اطلاعات و سرپرست سازمان جلب سیاحان و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته بآنها به ترتیب به وزیر و وزارت اطلاعات و جهانگردی و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته به این وزارت منتقل می‌شود.
رئیس – در مادة ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۶ قرائت می‌شود.
مادة ۶- آئین نامه‌های اجرائی این قانون از طرف وزارت اطلاعات و جهانگردی تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجرا خواهد بود. تازمانی که آئین نامه‌های مربوط به تصویب نرسیده است، مقررات و آئین نامه‌های کنونی وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان لازم الاجرا است.
رئیس- در مادة ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۷ قرائت می‌شود.
مادة ۷- سازمان تفصیلی وزارت اطلاعات و جهانگردی بر اساس قانون استخدام کشوری به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور خواهد رسید و تا زمانی که به تأیید نرسیده است سازمان تفصیلی مصوب وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان معتبر است.
رئیس- در مادة ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة ۷ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۸ قرائت می‌شود.
مادة ۸- دولت مأمور اجرای این قانون است.
رئیس- در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة ۸ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است خانم سرخوش بفرمائید.
بانو دکتر سرخوش- با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم لایحه تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی از این نظر برای ملت ایران حائز اهمیت است که با روانشناسی و جامعه – شناسی ملت ما سر و کار دارد و بهمین جهت است که چند توصیه به جناب آقای دکتر کیانپور وزیر محترم وزارت اطلاعات و جهانگردی می‌کنم که این توصیه‌ها را در اثر صحبت و مصاحبه با مردم و بخصوص با پدرهاو مادرهاو اکثر جوانان کشور پیداکرده‌ام و این را وظیفه خودم می‌دانم که بعرضتان برسانم اولا در مادة یک لایحه مذکور قید شده که وزارت اطلاعات و جهانگردی مسئولیت هدایت و رهبری و ارشاد روابط جمعی را دارد یا بقول آن کسانیکه می‌خواهند لغات فارسی را بیشتر استعمال کنند بنده به روابط جمعی رسانه‌های گروهی می‌گویم البته اگر بپذیرید.
(سعید وزیری – همان روابط جمعی بهتر است). بهر حال این وظیفه بزرگی که در اجرای رسانه‌های گروهی به عهده وزارت اطلاعات و جهانگردی محول شده حائز اهمیت است از این نظر که اولا با جراید و روزنامه‌های کشور سروکار دارد ومردم جناب آقای وزیر، مخصوصاّ پدر و مادرها می‌گویند بچه‌های ما، جوانان ما، حالا که روبه تعطیلات می‌روند یکی از وسائل گذرانیدن ایام فراغتشان مطالعه جراید و نشریات است و مردم می‌خواهند که جراید و نشریات به تقلید بعضی از روزنامه‌های خارجی تصاویر دور از عفت و اخلاق عمومی را منعکس نکنند (صحیح است) (کاظم مسعودی – همه این جور نیستند) یک اقلیت شاید دو سه درصدی است ولی بهر حال همان اقلیت هم وجود دارد و این مطلب را باید گفت. ضمناّ خدمتتان عرض کنم در این نشریات با کمال تأسف گاهی می‌بینیم مطالبی منعکس می‌شود که بهیچوجه برای جامعه متحول و انقلابی ما مسأله‌ای نیست و چه ضرورتی دارد که به تقلید از بیگانگان آن چیزهائی که هنوز برای ما بوجود نیامده باینصورت مطرح کنیم اصولا برای ما روی احترامی که به سنتهای ملی و مذهبی و آداب و رسوم ملی خودمان می‌گذاریم این مسائل مطرح نیست و نباید برای مردم هم مطرح کنیم (صحیح است) مسئله دیگر که خواستم عرض کنم موضوعی است که فکر می‌کنم در بند الف مادة یک است در مورد نوآوری. نوآوری برای ملت ایران که از وزارت مسئول خواسته شده که گرایشها و انگیزه هائی بوجود آورد که مردم بسوی پذیرش نوآوری بروند در اینجا می‌خواهم در مورد همین کلمه نوآوری تذکراتی خدمتتان بدهم. نوآوری در جامعه متحول امروز ایران بهیچوجه نمی‌تواند جنبه‌های الگو گرفتن و تقلید از بیگانگان را داشته باشد (احسنت) نوآوری برای ملت انقلابی که تحت سرپرستی و رهبری مدیرانه شاهنشاه آریامهر رو به جهش انقلابی گام برمیدارد، مفهومی بجز آفرینندگی و خلاقیت که صددرصد بر پایه سنتها و آداب و رسوم کشور ما بنیانگذاری شده باشد، ندارد (صحیح است) بنابراین جناب آقای وزیر اطلاعات بنده خدمت جنابعالی توصیه می‌کنم در بکار بردن مفهوم لغت نوآوری مطالعه کنید که مبادا خدای نخواسته رنگ غیر ایرانی بخود بگیرد (صحیح است) ایرانی می‌خواهد که مبتکر باشد و خلاق (احسنت) و اگر چنانچه قرار بر اینست که نوآوری وجود داشته باشد ایرانی باید صادرکننده نوآوریها باشد نه واردکننده نوآوریها (آفرین) مسأله دیگری که می‌خواستم خدمتتان عرض کنم، که تصور می‌کنم در بند ج مادة یک قید شده باشد، عبارت است از وظائفی که وزارتخانه مسئول در مورد هدایت روابط جمعی بطور کلی و بکار گرفتن مطالعه در نحوة استفاده از وسائل ارتباط جمعی باید داشته باشد ارتباطات جمعی بقول جامعه شناسان موقعی واقعاّموفق خواهدبود که یک سیردایره‌ای داشته باشد. یعنی ارتباط فقط از پیام دهنده به پیام گیرنده منتقل نشود و ندادهنده دلش به این خوش نباشد که چون مسئولیت ندا دادن را دارد کافیست هر آنچه که می‌گوید مردم بپذیرند و گوش دهند و قبول کنند. ارتباط جمعی موقعی در مسیر واقعی خودش قرار می‌گیرد که این ارتباط صورت دایره‌ای داشته باشد یعنی از مردم بسوی مسئولین روابط جمعی و از مسئولین روابط جمعی بسوی مردم باشد. (احسنت – آفرین) مسئله دیگری که خدمتتان عرض می‌کنم، که تصور می‌کنم آنهم یکی از بندهای مادة یک این لایحه باشد، در مورد همکاری وزارت اطلاعات و جهانگردی با وزارت فرهنگ و هنر برای نمایش فیلمها و سینماها است. (کاظم مسعودی – این مهمترین مسئله است) جامعه متحول ما و همان تماشاگران فیلمهای سینائی معترضند بر اینکه چرا اجازه داده می‌شود که این نقشها و تصاویر محرک و سکسی و مبتذل جلوی چشم مردم این مملکت پیدا شود (صحیح است) مردم می‌گویند که از یکطرف این تصاویر با کمال وقاحت و قبح منعکس می‌شود و از طرفی دیگر می‌نویسند که جوانان کمتر از ۱۸ سال از جلوی این تصاویر رد شوند اما نگاه نکنند این مسأله درست مثل اینست که ما یک چاهی جلوی معبر عمومی بکنیم و بعد جلوی این چاه بنویسیم مواظب باشید توش چاه نیفتید. اصولا چرا چاه را بکنیم که مجبور شویم بگوئیم در چاه نیفتید. گرچه شاعر می‌گوید:
- چاه است و راه و دیدة بینا و آفتاب
- تا آدمی نگاه کند پیش پای خویش
- چندین چراغ دارد و بیراهه می‌رود
- بگذارتا بیفتد و ببیند سزای خویش
افتاده در جامعه انقلاب ما نباید وجود داشته باشد. از اینکه به عرایض بنده توجه فرمودید صمیمانه سپاسگزارم (احسنت – احسنت).
رئیس – نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی آقایان نمایندگان بترتیب زیر وسیله منشی «آقای مهندس صائبی»اعلام شد و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان سجادی – دکتر غنی- کورس – مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتر دادفر- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده – مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین- ملک افضلی- شیخ بهائی- اهری- مجید موسوی- دکتر قهرمان – ذوالفقاری- مافی- دکتر پرتو اعظم- دکتر کفائی- شاهنده- دکتر رشتی- مهندس جلالی نوری- محمد ولی قراچورلو- مجد- دکتر متین- کیوان- عباس میرزائی- صائب- دکتر بیت منصور- پزشکی- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکتر انوشیروانی- اسعد رزم آرا- محسنی مهر- دکتر امامی خوئی- ایمان زهرائی- بختیاری پور- دکتر صفائی- صدقیانی زاده- دکتر شمس- دکتر گاگیک هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک ۱ور- دکتر اعتمادی- دیهیم – انشاء – فهیمی- کمالوند- دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی- تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی – مهندس فیروز عدل- مصطفوی- حیدرقلی برومند- مهندس احتشام شهیدی- حق شناس- خانلر قراچورلو- شاخوئی- پدرامی- کلانتر هرمزی- اسدی لنگرودی- مهندس زاهدی- خانم آصف زاده- احمد- اولیاء شیرازی- دکتر حاتم – مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان – پرونی- دکتر بیگلری- دکتر بهزادی- نیک روش- محدث زاده- بدر صالحیان- خانم پیرنیا- دکتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی – جندقی- مهاجرانی- خانم ابتهاج سمیعی- شیخ الاسلامی- فیاض- غلامرضا بهادری- دکترامین- دکتر صالحی- حیدر صائبی- امیر احمدی- بوداغ زاده- پور بردباری- بدرخانی- دکتر بازرگانی- خانم امیرابراهیمی- پیرزاده- دکتر جزایری- اوحدی – خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان- دکتر پیر- دکتر توانا- مهندس جلالی- جهانی- چنگیزی- خانقاهی- حیدری- فروتن- کمالاتی- خانم صفی نیا- موسوی ماکوئی- ایلخانی پور- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- دکتر برادر- دکتر فضل الله صدر- زهتاب فرد- حکمت یزدی- تژده- دکتر موسوی- پرویزی- بختیاریها- اخوی- دکتر ابوالهدی- دکتر آزاد- اکبر- محمدعلی آموزگار- احتشامی – امیرعلم خزیمه- مهندس خسروی- خورشید- داروئی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- دکتر رشید یاسمی – دولو- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت فرد- شریفها- دکتر شکرائی- حی- دکتر صمدزاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر وجیه الله صدر- رامبد- فخر طباطبائی- فضائلی- ظفر- صادقی- موقر- شیخ رضائی- کریم بخش سعیدی – ساگینیان – کشفی- دکتر رئیسی- ضیاء رضوی- رهبر- نامور- دکتر نصیری- دکترنایبی- ناروئی- میرافضل- فریدونفر- فرنود- فتوحی- غضنفری- دکتر عسکری- عزیز مرادی- خانم دکتر طالقانی- طلوعی- خانم دکتر صنیع- دکتر سعید حکمت- دکتر محققی – نجد شیبانی- اسمعیل خزیمه- فرهادپور- فیصلی- قاضی زاده- کورانلو- مهندس نصر- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- اکبر مسعودی- مظاهری- مظهری- دکتر وزیری – پوربابائی- دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- زعفرانلو- خانم بزرگ نیا- آقایان- مهر- طرفی- خانم دکتر گرگانی.
(اراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرا ر زیر اعلام گردید).
- آراء موافق: ۱۸۳ رأی
- آراء ممتنع: ۳۱ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۸۳ رأی موافق و ۳۱ رأی ممتنع تصویب شد لایحه برای تصویب مجلس سنا ارسال می‌گردد.
موافقین
- آقایان شریفها- دکتر شکرائی – حی- دکتر صمدزاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر وجیه الله صدر- دکتر نصیری- دکتر نایبی- ناروئی- میرافضل- فریدونفر- فرنود- فتوحی- غضنفری- دکتر عسکری- عزیزمرادی- خانم دکتر طالقانی- طلوعی- خانم دکتر صنیع – فیصلی- قاضی زاده- کورانلو- مهندس نصر- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی – اکبر مسعودی- مظاهری – مظهری- دکتر وزیری- پوربابائی – دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- دکتر زعفرانلو- خانم بزرگ نیا- آقایان- دکتر مهر- طرفی- خانم دکتر گرگانی- سجادی- دکتر غنی- کورس- مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتر دادفر- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده- مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین – ملک افضلی- شیخ بهائی – اهری- مجید موسوی- دکتر قهرمان- ذوالفقاری- مافی – دکتر پرتو اعظم- دکتر کفائی- شاهنده- دکتر رشتی- مهندس جلالی نوری- محمد ولی قراچورلو- مجد – دکتر متین- کیوان- عباس میرزائی- صائب- دکتر بیت منصور- پزشکی- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکتر انوشیروانی- اسعد رزم آرا- محسنی مهر- دکتر امامی خوئی- ایمان زهرائی- بختیاری پور- دکتر صفائی- صدقیانی زاده – دکتر شمس – دکترگاگیک هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک پور- دکتر اعتمادی- دیهیم – انشاء- فهیمی – دکتر توانا- دکتر جزایری- مهندس جلالی- جهانی- چنگیزی- خانقاهی- حیدری- فروتن- کمالاتی- خانم صفی نیا- موسوی ماکوئی- ایلخانی پور- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- دکتر برادر- امیرعلم خزیمه- مهندس خسروی- خورشید – داروئی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- دکتر رشید یاسمی- دولو- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت فرد- کمالوند – دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی – تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی- مهندس فیروز عدل- مصطفوی- حیدر قلی برومند- مهندس احتشام شهیدی- حق شناس- خانلر قراچورلو- شاخوئی- پدرامی- کلانتر هرمزی- اسدی لنگرودی- مهندس زاهدی- خانم آصف زاده- احمد – اولیاء شیرازی – دکتر حاتم – مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان- پروین- دکتر بیگلری- دکتر بهزادی- نیک روش- نیک روش- محدث زاده- بدر صالحیان – خانم پیرنیا- دکتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- جندقی- مهاجرانی- خانم ابتهاج سمیعی- شیخ الاسلامی- فیاض- غلامرضا بهادری- دکتر امین- دکتر صالحی- حیدر صائبی- امیر احمدی- بوداغ زاده- پور بردباری- بدرخانی- دکتر بازرگانی- خانم امیر ابراهیمی- پیرزاده- اوحدی- خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان- دکتر پیر.
ممتنعین
- آقایان آزاد- محمد علی آموزگار- ابوالهدی لنگرودی- احتشامی- اخوی- اکبر- بختیار بختیاریها- پرویزی- تژده- دکتر سعید حکمت – حکمت یزدی- اسماعیل خزیمه- دکتر رئیسی- رامبد- ضیاء رضوی- مهندس رهبر- زهتاب فرد ساگینیان – کریم بخش سعیدی- شیخ رضائی- صادقی- فخر طباطبائی- ظفر- فرهاد پور- فضائلی- کشفی محققی- دکتر موسوی- موقر نامور – نجد شیبانی.
رئیس- آقای کیانپور بفرمائید.
دکتر کیانپور- (وزیر اطلاعات و جهانگردی)- جناب آقای رئیس- نمایندگان محترم مجلس شورای ملی وظیفه دارم از طرف همکاران وزارت اطلاعات و جهانگردی و خودم مراتب سپاسم را برای رأیی که به تأسیس وزارتخانه اطلاعات و جهانگردی مرحمت فرمودید به حضورتان عرض کنم. اذعان دارم روزی که لایحه به مجلس شورای ملی تقدیم شده بهیچوجه باین خوبی و کاملی نبود. هدایت و راهنمائیهای جنابان نمایندگان مجلس شورای ملی واعضای محترم کمیسیونهای دارائی، امور استخدام، فرهنگ و هنر واطلاعات بسیار بما کمک کرد، لایحه ما را تصحیح فرمودند و راهنمائیمان کردند.
نکته‌ای که بایئ بعرض برسانم راجع به فرمایشات سرکار خانم سرخوش بود بنده با توصیه‌های ایشان صد در صد موافق هستم و کوشش می‌کنم که دوره خدمتگزاری در وزارت اطلاعات تا آنجا که مقدورات اجازه بدهد در جلب رضایت مردم ایران که رضایت شاهنشاه آریامهر است و در جلب رضایت مجلس شورای ملی و مجلس سنا قدم برداریم و اقدامات و کارهای ما طوری انجام بشود که موجبات شرمساری ما در پیشگاه مجلس شورای ملی فراهم نگردد (احسنت – احسنت) تشکر می‌کنم.
- تصویب صورتجلسه‌های روز سه شنبه (۲۱) خرداد ماه ۱۳۵۳
۶- تصویب صورتجلسه‌های روز سه شنبه (۲۱) خرداد ماه ۱۳۵۳
رئیس- راجع به صورت جلسه‌های روز سه شنبه هفته قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) این دو صورت جلسه تصویب می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون آب و برق راجع به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون آب و برق راجع به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی.
رئیس- گزارش شور اول پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی
کمیسیون آب و برق در جلسه ۱۳۵۳/۳/۲۰ با حضور آقای دکتر اهری معاون وزارت آب و برق و آقای احمد اقبال معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۱۵۱۵ مورخ ۱۳۵۳/۳/۸ دولت مربوط به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۳/۳/۱۴ وصول آن از مجلس سنا اعلام و بشماره ۱۱۹۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار دادر و مصوبه مجلس سنا را عیناّ تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح ویر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده- پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به شرایط و مقررات نحوة اداره و بهره برداری از تأسیسات آب و برق و استفاده از منابع آب و انرژی تأسیسات مشترک موجود روی رودخانه ارس مشتمل بر یک مقدمه و ده ماده و دو پروتکل ضمیمه که در تاریخ یازدهم آذر ماه ۱۳۵۲ (۲ دسامبر۱۹۷۳) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران بامضاء رسیده است تصویب و بدولت اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبرکمیسیون آب و برق- مهندس فرخ.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسة ۱۳۵۳/۳/۲۲ با حضور نمایندگان دولت پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آب و برق را در اینمورد عیناّ تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه – دکتر یحیی شمس.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شوردوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی.
رئیس- گزارش شور اول تشکیل وزارت رفاه اجتماعی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۴ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر شیخ الاسلام زاده وزیر مشاور لایحه شمارة ۴۲۰۶ مورخ ۱۳۵۳/۲/۳۰ دولت راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۲/۳۱ تقدیم و بشمارة ۱۱۷۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی و همچنین ایجاد همآهنگی و نظام مطلوب و اعمال نظارت و راهنمائی نسبت باین قبیل فعالیتها وزارت رفاه اجتماعی برای انجام وظایف زیر تشکیل می‌گردد:
الف- تأمین بیمه درمانی همگانی.
ب- فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل بیمههای اجتماعی واعطای انواع کمکها بافراد و خانواده‌های نیازمند و ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت و برقراری مستمریها باستثنای صندوقهای بازنشستگی کل کشور و مؤسسات و شرکتهای دولتی.
ج- تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروههای سنی و خانواده‌ها از طریق ایجاد و تعمیم مراکز رفاه خانواده، مهدهای کودک، خانه‌ها و باشگاههای جوانان و پیران.
د- تأمین خدمات توانبخشی نسبت به معلولین جسمی و روانی و اجتماعی.
ه – نظارت بر سازمانهای رفاهی غیردولتی و تعیین ضوابط و برنامه‌ها و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی لازم.
و- درمان معتادان به مواد مخدر والکل و توانبخشی آنان.
ز- عضویت در سازمانهای بین المللی و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین المللی که در امور مربوط به مسائل فوق تشکیل می‌شود.
ح- اجرای سایر خدمات رفاهی که بنا بتصویب شورای عالی رفاه اجتماعی به وزارت رفاه اجتماعی محول می‌گردد.
- تبصرة ۱- تأمین خدمات موضوع بند ج این ماده در روستاها با وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود.
- تبصرة ۲- اسامی سازمانهای مذکور در بند هـ این ماده به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
مادة ۲- از تاریخ تصویب این قانون مؤسسات و واحدها و امور زیر:
الف- سازمان بیمههای اجتماعی باواحدهای مربوط (از وزارت کار وامور اجتماعی).
ب- بانک رفاه کارگران (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ج-سازمان بیمههای اجتماعی روستائیان (از وزارت تعاون وامور روستاها).
د- سازمان تأمین خدمات درمانی (از وزارت بهداری).
ه- انجمن توانبخشی (از وزارت کار و امور اجتماعی).
و- اجرای قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و از کار افتادگی و فوت از وزارت کار و امور اجتماعی).
ز- امور مربوط به درمان وتوانبخشی معتادین واحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
ح- امور مربوط به درمان وتوانبخشی مربوط به بیماران روانی وواحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
با بودجه، دارائی، کارکنان، ارکان و شوراهای قانونی از وزارتخانه‌های مربوط منتزع و به وزارت رفاه اجتماعی وابسته و یا منتقل می‌گردد. مسئولیت و اختیارات هر یک از وزرا و وزارتخانه‌های موضوع این ماده طبق قوانین و مقررات مربوط در هر مورد عیناّ به وزیر و وزارت رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
- تبصره – سایر تکالیف و خدمات رفاهی که به وسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات و دستگاههای دولتی انجام می‌گیرد به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران با کارکنان و اعتبارات مربوط بآنها به این وزارت منتقل می‌شود و کلیه اختیارات و مسئولیتهائی که بر طبق قوانین و مقررات مختلف به وزارتخانه یا وزیر مربوط محول بوده عیناّ به وزارت و وزیر رفاه اجتماعی محول می‌گردد. مدت لازم برای اجرای این تبصره یکسال از تاریخ تصویب این قانون خواهد بود.
مادة ۳- ایجاد همآهنگی در مورد فعالیت سازمانهای رفاهی غیردولتی به عهده شورایعالی رفاه اجتماعی است.
مادة ۴- شورای مالی رفاه اجتماعی از:
- وزیر رفاه اجتماعی،
- وزیر بهداری،
- وزیر آموزش و پرورش،
- وزیر کشور،
- وزیر تعاون و امور روستاها،
- وزیر کار و امور اجتماعی،
- وزیر مشاور ورئیس سازمان برنامه و بودجه،
- وزیر علوم و آموزش عالی،
- مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران،
- مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی
تشکیل می‌گردد و اساسنامه آن به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
مادة ۵- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است تسهیلات لازم را برای ایجاد مؤسسات رفاهی توسط بخش غیر دولتی فراهم سازد و اینگونه مؤسسات موظفند ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی را رعایت نمایند و وزارت رفاه اجتماعی مکلف است از ادامه فعالیت مؤسسات رفاهی که طبق ضوابط تعیین شده عمل نمی‌کنند جلوگیری نماید.
مادة ۶- وزارت رفاه اجتماعی در اجرای تکالیف و وظایف مربوط می‌تواند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین مؤسسات مستقل وابسته بخود تشکیل دهد و همچنین تغییرات لازم را در مقررات و تشکیلات و وظایف سازمانها و مؤسسات موجود بعمل آورد.
مادة ۷- آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط وزارت رفاه اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده می‌شود.
مادة ۸- از تاریخ تصویب این قانون آن قسمت از قوانین و مقررات که با این قانون مغایر است ملغی می‌باشد.
مادة ۹- دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبرکمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی.
کمیسیون دارائی در جلسه ۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداّ مورد تأیید و تصویب کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ باحضور آقای دکتر شیخ الاسلام زاده وزیر مشاور و آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کارواموراجتماعی- علی اصغر قدردان.
گزارش شور اول از کمیسیون بهداری بمجلس شورای ملی.
کمیسیون بهداری در جلسه ۲۰ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداّ مورد تأیید و تصویب کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون بهداری- دکترحیدرقلی برومند.
گزارش شور اول از کمیسیون تعاون و امور روستاها بمجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه ۲۲ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداّ بتصویب کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری رسید تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون تعاون وامورروستاها- مهندس خسروی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری- طبیعی است که در هنگام طرح چنین لایحه‌ای چه از اقلیت صحبت کنند چه از اکثریت، با زبان موافق صحبت می‌شود. و بهمین دلیل بنده بعنوان نماینده اکثریت تقدم جسته‌ام برای این صحبت. دو مطلب را بنده ضروری می‌دانم برای ثبت در تاریخچه انقلابمان، بمناسبت مطرح شدن این لایحه یعنی در واقع بمناسبت تأسیس وزارتخانهای بنام رفاه اجتماعی در اینجا عرض کنم. یکی از آن نکات این است در مملکت ما انقلابی شده، انقلابی برای از بین بردن همه نوع امتیازات طبقاتی، به هنگامی این انقلاب صورت گرفت که امتیاز طبقاتی به صورت بسیار عمیقی وجود داشت بخصوص انقلابی که در زمینه الغای رژیم ارباب و رعیتی و از بین بردن فئودالیزم انجام گرفت طبیعی است در هر انقلابی وقتی که امتیازات طبقاتی از بین می‌رود پاره‌ای از افراد و عناصر وابسته به طبقاتی که گویا بصورتی قسمتی از امتیازاتشان را بنفع اکثریت جامعه که سابقاّ بی امتیاز بوده‌اند از دست داده‌اند گاهی احساس ضرر و زیان می‌کنند و بعضاّ در جوامعی که انقلابشان خیلی تند و توأم با خشونت انجام می‌گیرد تعدا آنها زیاد، بدبختیهایشان عمیق است جوامعی مثل ما انقلابشان بعلت وجود یک رهبر بتمام معنی انسان، بصورتی انجام گرفت که ضرر و زیان طبقات امتیاز کم کرده و گم کرده کمتر و بدبختیشان ناچیزتر است معهذا خاصیت انسانی انقلاب ما از دیرباز حکم می‌کرد که مسئله‌ای بنام تأمین رفاه اجتماعی مطرح بشود. در جامعه‌ای که تأمین رفاه اجتماعی، رفاه ملی و واضحتر عرض کنم رفاه افراد در نظر است چون در جامعه‌ای که انقلاب می‌شود و طبقات بآن صورت یا بآن تعاریف قدیم دیگر وجود ندارند بی گمان سعادت و خوشبختی افراد به تساوی مطرح می‌شود افراد ولو اینکه در میان هر قشر اقتصادی از اجتماع باشند وقتی اطمینان حاصل کنند بعلت وجود بیمه‌ها، سازمانها و تشکیلاتی که مستقیماّ و بلاواسطه در فکر تأمین آسایش آنها و جبران خسرانهای آنها هست آنها در این جامعه احساس امنیت می‌کنند و این لازمه یک انقلاب انسانی است که بحق در مملکت ما انجام گرفته است (صحیح است) من عرض کردم دو نکته را عرض می‌کنم برای اینکه در تاریخچه انقلاب ما باقی بماند. مسئله تعریف، خرده گیری از کسی، از چیزی و موضوعی نیست، مسئله کاملا ایدئولوژیک است این خاصیت انقلاب ما است که در تمام لحظاتی که از انقلاب گذشت یک سایه انسانیت و آدمیت همیشه براین انقلاب پرتوافکن بوده است و بحق آن در سایه وجود دین مقدس اسلام است (احسنت) متوازی با آن در سایه وجود رهبریسیاربسیار انسانی و پاک و انسان خصلت (صحیح است) و وجود بقایای اخلاقی بسیار بسیار عمیق که آنهم از سنن و آداب و تربیتها و اصالت این ملت سرچشمه گرفته است و وجود دارد. مطلب دیگری که باید در اینجا یادآوری کنم این است که همیشه خانمها و آقایان حتی بیشتر از ما که باصطلاح منتخبین مردم هستیم خود مردم در پشت این دیوارها این مسئله را معترف و مذعن و سپاسگزار هستند و آن الهامی است که در مورد تأمین رفاه خانواده‌ها و افراد از جانب شخص شهبانوی بسیار بسیار انسان خصلت و بزرگوار این مملکت این الهام همیشه داده شده است (صحیح است) تأکید می‌کنم اینهم باید در تاریخچه انقلاب ما بماند. در رهگذری این انقلاب انجام گرفته و چنین عنصر شریف، متدین و پاک و پاکیزه‌ای که از میان این ملت به مقام شهبانوئی رسیده‌اند دائم بفکر رفاه مردم بوده‌اند شاید وزیرجدید بهتر بتواند در مقابل ملت سپاسگزارایران توضیح بدهدوشهادت بدهدکه واقعا چنین بوده است که من عرض می‌کنم که دائماّ برای بوجود آمدن سازمانهای رفاه اجتماعی شهبانو الهام داده‌اند خیلی متشکرم (احسنت).
رئیس – آقای زهتاب فرد بفرمائید.
زهتاب فرد- با اجازه مقام ریاست مجلس شورای ملی لازم می‌دانم از طرف خود و نمایندگان آذربایجان از جناب آقای نخست وزیر بمناسبت دعوت از یکی از شخصیتهای آذربایجان به کابینه اظهار تشکر و سپاس کنم تشکیل وزارتخانهای بنام رفاه اجتماعی برای بعضیها و بعضی از هم مسلکان شما این توهم را بوجود آورده که بهتر بود اسم این وزارتخانه یک اسم دیگری بود تا موجبات خدای نکرده دلسردی سایر دوستانتان که مصدر پستهای حساسی هستند و از صبح تا شب در راه رفاه اجتماعی آنچنان تلاش می‌کنند که امروز بعنوان مرد نمونه شناخته می‌شوند فراهم نکند شما شخصیت هائی دارید مثل شهردار تهران که فکر می‌کنم یکی از مظاهر برجسته خدمتگزاری در تأمین رفاه اجتماعی است آنچنان تلاش کرده که بگفته خودش که یقیناّ مورد تأیید شما هم هست تهران ما شهر نمونه شده اینرا صراحتاّ گفته‌اند که من تهرانی را که امروز تحویلتان می‌دهم در تمام دنیا بین پایتخت‌ها نمونه است خوب واقعاّ نباید موجبات دلسردی چنین خدمتگزاری را فراهم کرد یا فرض کنید ثبت اسناد، شما می‌دانید بنده زمین ندارم ولی برای افراز چند قطعه زمین اگر به یکی از این سازمانها مراجع بفرمائید درست مسئولینشان مثل ساعت کا رمیکنند من تصور نمی‌کنم برای گرفتن قبض افراز یک قطعه زمین مثلا در سه راه طرشت بیشتر از پنج، شش دقیقه وقت لازم باشد خوب این رفاه اجتماعی نیست؟ چرا باید ناراضی باشین یا اطاق اصناف داشتیم و داریم موجی از رفاه و آسایش بوجود آورده در حوزه‌های خودتان شما آنچنان اظهار رضایت می‌کنید و من بنام آنکه از اقلیت هستم نباید منکر خدمتگزاری سازمان شما، افراد شما که شما مدعی هستید باشم. سایرین هم که در رأس سایر پستها هستند در راه رفاه اجتماعی تلاش می‌کنند این یک به اصطلاح حاشیه‌ای بود که حقشناسی و تقدیر شود با برخوردی که بایکی از هم مسلکان داشتم گفت کج سلیقگی شده در اسم گذاری این سازمان، نهایت خوشحالیم ما در مرحله‌ای از پیشرفت وتکامل رسیده‌ایم که امروز رهبرانقلاب رهبرخردمند مملکت بآن حفره‌های نهائی به آن دردهای پنهانی به آن افرادی که مأیوس از همه جا و همه کس هستند توجه خاصی مبذول فرمودند و اوامری در بارة رفاه اجتماعی این نوع قشرها صادر فرمودند. درست است که ما از لحاظ اقتصادی فوق العاده پیشرفت کرده‌ایم قبول دارم ولی یک شخص ممکن است فوق العاده آسایش داشته باشد زندگی مرفهی داشته باشد ولی خدای نکرده سراغ دارید و سراغ داریم افرادی از خانواه شان باشند که معلول باشند و جزو معلولین باشند این تمام دلخوشی را از آن خانواده سلب می‌کند رئیس خانواده حاضر می‌شود که تمام ثروت خود را بدهد ولی این بچه معلول معالجه بشود ما هم در اجتماع به آدمهائی برمیخوریم که معلول هستند به افرادی برمیخوریم که ناتوانیهائی دارند به کسانی برمیخوریم که مشکلاتی در زندگی داخلی خودشان هست که سازمانهای موجو بهیچوجه جوابگوی نیازهای آنها نیست. ما امروز خوشبختانه از امکانات استثنائی مالی برخورداریم واقعاّ لحظه شکر و سپاس است که رسیده‌ایم به مرحله‌ای که به تبع از رهبریهای خردمندانه شاهنشاه آریامهر باید نارسائیهای زندگی اجتماعی ما درمان بشود چون این بحث در این باره وقتش محدود است بنابراین می‌خواهم مطالب را بطور فشرده خدمتتان عرضه کنم و یادداشهائی در این زمینه دارم که بعرض مبارک مجلس شورای ملی می‌رسانم.
طرح تأسیس وزارتخانهای بنام وزارت رفاه اجتماعی، ب توجه به هدفهای منطقی و فلسفه عالی و انگیزه‌های بشردوستانه ایکه بر چنین تأسیسی مقصود بوده، موجب سرافرازی و نهایت شعف و خرسندی فردفرد جامعه ایرانی گردید. زیرا در یک جامعه مترقی با هر درجه از رشد و توسعه و هر اندازه متمتع و برخوردار از حمایتهای اجتماعی، همواره حفره‌های خفقان آوری وجود دارد که ترمیم و یا التیام آن جز از طریق سیتمهای رفاهی مجهز به کارشناسان کارآگاه و اعمال سیاستهای اجتماعی صحیح و متکی به برنامه‌های حساب شده و علاقمند ساختن مردم به مشارکت در تحقق این قبیل برنامه‌ها، میسر و امکان پذیر نخواهد بود.
استحکام مبانی خانوادگی وجلوگیری ازگسیختگی خانواده‌ها، حمایت ازخانواده‌های بی سرپرست که نان ده و پناه خود را به علل مختلف از قبیل جدائی، زندانی شدن سرپرست و یا فوت او از دست می‌دهند، تبدیل افراد غیر فعال و مصرف کننده به افرا فعال و یا نیمه فعال و تولید کننده، تأمین رفاه سالمندان و نیازهای اجتماعی آنان، ایجاد مراکز رفاه خانواده و مراکز حمایت بهداشت مادران، ایجاد مهدهای کودک، ایجاد تأسیسات مربوط به نگهداری کودکان رها شده، ایجاد باشگاهها و خانه‌های جوانان، ایجاد و تکمیل شبکه مددکاران اجتماعی، حمایت از نواتوانانیکه بعلل گوناگون فاقد قدرت جذب درآمد کافی می‌گردند، تأمین سلامتی فکر وجسم جوانان راهنمائی و تهذیب بزهکاران و ولگردان برای بازگشت به اجتماع، حمایت از زندانیان و یاری و راهنمائی آنان پس از رهائی از زندان، جبران کمبود درآمد حقوق بگیرانی که بعلت کثرت عائله حقوق آنها تکافوی خرج آنها را نمی‌کند، ایجاد مراکز توانبخشی معلولین جسمانی، ایجاد مراکز پذیرش و نگهداری معلولین روانی، ایجاد آموزش حرفه‌ای برای معلولین جسمانی، کاریابی برای سالخوردگان و جوانان، ایجاد مراکز تفریحات سالم برای نوجوانان، ایجاد موجبات شرکت جوانان در برنامه‌های توسعه عمرانی، رفع مشکلات اجتماعی ناشی از توسعه شهرنشینی و صنعتی شدن کشور، کوتاه نمودن فاصله محیز اجتماعی شهری و روستائی و تأمین رفاه روستانشینانی که بعلت قرار گرفتن در زوایای پنهان و دوری از مراکز اجتماع از بسیاری از خدمات رفاهی و حمایتهای اجتماعی محروم مانده‌اند، اینها و دهها موارد دیگر که در زنجیر فعالیتها و برنامه‌های جامع و کامل اجتماعی بمنزله حلقه‌های مفقوده جای آنها خالی مانده است از جمله مسائلی بود که می‌توانست بمنزلة محمل و انگیزه تشکیل تأسیسی بنام وزارت رفاه اجتماعی به جامعه معرفی شود ولی جای تأسف است که مشاهده می‌شود در تنظیم لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی حتی برخلاف نظرات و هدفهای انسانی رئیس محترم دولت که بی تردید ملهم از اندیشه‌های خردمندانه و منویات بشردوستانه شاهنشاه معظم است بجای ارائه خطوط اصلی سیاستها، ترسیم خط مشی‌ها، تعیین هدفها، مشخص نمودن جهتها و معین نمودن منابع مالی و حدود سرمایه گذاری دولت و بالاخره و از همه مهمتر اثبات و تثبیت ضرورت وجودی انگیزه و فلسفه ومنطق ایجاد چنین وزارتخانهای، مسائل آشفته و نامرتبطی مطرح گردیده است که با وضوح کامل نمایانگر برداشتهائی است که در آینده نزدیک تیشه بریشه مؤسسات و بنیادهائی خواهد زد که ظرف دوران پربرکت شهریاری شاهنشاه آریامهر و به هدایت و راهنمائی و رهبری معظم له با تلاش و بذل مساعی فراوان در راه رفاه و آسایش طبقات و قشرهائی از جامعه باهمکاری و همیاری خود مردم و با بضاعت مزجات و کدیمین و دسترنج نیروی کار کشور بوجود آمده است.
شاهنشاه آریامهر خطاب به وزیران تازه در مورد وظایف و خط مشی وزارتخانه‌های آنها در مورد وزارت رفاه اجتماعی ضمن اشاره بمبلغ هنگفتی که هم اکنون در راه امورخیریه بمصرف می‌رسد می‌فرمایند وزارت رفاه اجتماعی چیز جدیدی است که البته اساسنامه اش را باید با کمال دقت تهیه کرد. ایکاش طراحان طرز تشکیل وزارت رفاه اجتماعی در اجرای اوامر مطاع ملوکانه بجای شتابزدگی در تنظیم طرح آشفته خود که بی شباهت بطرح تقسیم ماترک متوفای بلاوارث نیست لااقل به گزارشات و متن پیشنهادات در زمینه‌های برنامه‌های رفهای و بمفاد تصمیمات کمیته‌های فنی کنفرانس بین المللی وزیران مسئول رفاه اجتماعی که با توجه به قطعنامه ۱۱۴۱ شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد با حضور متجاوز از ۹۰ هیئت نمایندگی مجرب و مجهز به کارشناسان آشنا بمسائل رفاهی و دهها نمایندگان و کارشناسان سازمانهای تخصصی سازمان ملل از قبیل سازمان بین المللی تعلیم و تربیت و علوم و فرهنگ، صندوق سازمان ملل برای کودکان و غیره و نمایندگان دهها شوراها، فدراسیونها، کنفدراسیونها، و اتحادیه‌های بین المللی از قبیل اتحادیه بین المللی تشکیلات خانوادگی، شورای بین المللی زنان، سازمان بین المللی مکاتب خدمات اجتماعی، شورای بین المللی جنبشهای اجتماعی، فدراسیون بین المللی مددکاران اجتماعی، اتحادیه بین المللی حمایت کودکان و غیره که چند سال قبل در مقر دائمی سازمان ملل متحد تشکیل و گزارش کار و مطالعات آن در زمینه برنامه‌های رفاهی از طریق دبیر کل سازمان ملل برای ارجاع به شورای اقتصادی و اجتماعی به مجمع عمومی سازمان مزبور تسلیم شده است توجه مختصری مبذول می‌فرمودند و آنوقت باین نتیجه می‌رسیدند، مسئله‌ای را که چنین سطحی و سرسری گرفته‌اند چگونه نزد چنین اجتماع گرانقدری از جوامع مترقی جهان که جناب آقای دکتر جمشید آموزگار نیز در آن ریاست هیئت نمایندگی ایران را بعهده داشته‌اند پراهمیت و پیچیده و بمنزله کلاف سردرگم تلقی شده است.
تأسیسات اجتماعی موجود از قیل بیمههای اجتماعی و یا بانک رفاه کارگران که با برخورداری از توجهات خاص و راهنمائیهای خردمندانه ذات اقدس شهریاری مراحل تکامل و تحقق برنامه‌های خاص خود را در راه تقسیم عادلانه تر ثروتها و کاهش اختلافات طبقاتی و برخوردار نمودن نیروی کار کشور از حمایتهای اجتماعی طی می‌نماید پدیده‌ای از قبیل تشکیلات گمرک، غله، اداره چای، انحصار دخانیات ایران نیست که بتوان آنها را چون توپ بازی کودکان در مدتی کوتاه بین چند وزارتخانه هر روز از سوئی به سوی دیگر پرتاب نمود. و تصور کرد که هیچ اتفاقی هم نخواهد افتاد. امور این قبیل تأسیسات اجتماعی آنچنان ظریف و حساس و در عین حال آنچنان بغرنج و پیچیده است که هرگونه اختلال و آشفتگی در وضع آنها و اعمال هرگونه سوء سیاستها و ندانم کاریها و از خوددرآوریها نه تنها تار و پود هستی آنها را به باد فنا و نیستی خواهد سپرد بلکه بازسازی و نوسازی آنها بهیچوجه من الوجود به این زودیها میسر و امکان پذیر نخواهد گردید.
در ماده یک لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی و ایجاد هماهنگی و نظام مطلوب و اعمال نظارت و راهنمائی نسبت به فعالیتهای رفاهی، از جمله هدفهای اصلی و وظائف اساسی وزارت رفاه اجتماعی شناخته می‌شود. آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که در یک جامعه متمدن هدف نهائی از هر فعالیتی رفاه افراد آن جامعه است. پاسبانی که شبها به حراست و نگهبانی مشغول است، نانوائی که سحرگاهان نان مردم را تهیه می‌کند و فروشندة دوره گردی که اگر اطاق اصناف و شهرداری بگذارد نیازهای خانواده‌های بدون مستخدم و نوکر و کلفت را برآورده می‌نماید، نتیجه تمام این خدمات و صدها نوع دیگر از اینگونه خدمات رفاه و آسایش جامعه است، ولی منظور از خدمات رفاهی مورد نظر طراحان وزارت رفاه اجتماعی که این خدمتات متعاقباّ ضمن همین لایحه با خدمات اجتماعی، بیمههای اجتماعی و تأمین اجتماعی که هر یک بحثی جداگانه دارد اختلاط و امتزاج پیدا نموده مشخص و معین نگردیده است، صحبت از هماهنگی و هماهنگ نمودن خدمات رفاهی بمیان آمده است ولی آهنگ مورد نظر که مثلا قرار است فعالیتهای دیگر تأسیسات اجتماعی کشور با آن آهنگ هماهنگ گردد مشخص نیست، بعبارت دیگر هنوز سازمانی بوجود نیاورده و برنامه‌ای را ترسیم ننموده‌اند تا دیگر مؤسسات و برنامه‌ها را با آن هماهنگ نمایند. نظام مطلوبی که بآن اشاره رفته است چه نظامی است؟ این نظام مطلوب همچنانکه خوابش دیده شده واگذاری امور درمانی نیروی کار کشور و خانواده آنها به بعضی از سوداگران سودجو و بی انصاف بخش خصوصی درمانی است یا بلع بیمارستانهائی است که با خون جگر و با دسترنج کراگران شرافتمند کشور بوجود آمده است، کدامیک؟ از اینها گذشته به اعمال نظارت و راهنمائی نسبت به فعالیتهای رفاهی اشاره رفته است عاملین چنین نظارت و راهنمایان چنین نظام پیچیده‌ای کدام کارشناس یا کدام آشنای به مسائل اجتماعی است بعنوان مثال ما که سابقه نداشتیم ما شخصیتهای ورزیده و صاحبنظر در خیلی جاها داریم از جمله در بیمارستان پارس مگر اینکه کارشناسان ماهر این وزارتخانه جدیدالولاده نیز ازبیمارستان پارس و مدیران آن که همکار جناب وزیرهستند انتخاب بشوند که اگر از آن بیمارستان عرضه شده‌اند از هم اکنون سرتعظیم فرود می‌آوریم حالا که درموردبیمارستان پارس صحبت شدیک حاشیه‌ای بروم سه چهارروزپیش دردفترم بودم پنج و شش نفر نشسته بودند یکنفراز آقایان که قبل ازانقلاب دستش به عرب وعجم بندبودوبازیگر بودودرجریان بود، وکیل بود آقازاده اش با امکانات مالی که داشته تحصیلات عالیه کرده بود ضمن صحبت از من نظر می‌خواست که فلانی، آقازاده تحصیلاتش را در آمریکا تمام کرده و حالا می‌خواهم دستش را بگیرید و او را هم به بازی بگیرید و از این حرفها، گفتم والله صادقانه از من پرسیدی منهم صمیمانه جواب می‌دهم. ما اقلیت خودمان یک پایمان دارد می‌لرزد شما بهتر است که بفرمائید که این آقازاده را اسمشان را در حزب اکثریت بنویسید تحصیلاتی دارند و در آینده دستشان باز است. ما اقلیت هستیم در تنگنا هستیم ما خودمان یک پایمان بفرار است یک شخص دیگری آنجا بود آن شخص حرف مرا تکمیل کرد و گفت من اعتقادم اینست که اگر بتوانند یک سهم از بیمارستان پارس داشته باشند دیگر بهتر است. بهرحال برای پیاده کردن چنین برنامه بسیار حیاتی و حساس از کارشناسان و صاحبنظانی که باعث افتخار هستند باید کمال استفاده را بنمائیم.
در بند الف مادة ۱ یک طرح پیشنهادی مورد بحث امر تأمین خدمات درمانی کشور بعنوان نقش اصلی وزارت رفاه ارائه شده است فراموش نفرمائید که صحبت ایفای چنین نقشی در سطح کشور بمیان آمده است ولی بلافاصله خدمات بهداشتی توأم با خدمات درمانی سرپایی در کلیه روستاها و همچنین خدمات فوق در مورد افراد و گروههای بیمه نشده در شهرها مستثنی گردیده چون یادتان باشد یاد آقایان نیست بنده خودم عرض کنم یک روزی به آقای وزیر دادگستری عرض کردم جناب وزیر شما قانون دارید یکبار هم یادم هست از پشت این تریبون عرض کردم که من یک مثقال ملک نه دیروز نه امروز هیچ موقع نداشتم و این بدشانسی من است نه اینکه افتخاری برای من است بهرحال قانون صراحت دارد املاکی که در انقلاب ششم بهمن تقسیم شده است مالکین آن که احتمالا اجداد شما باشند شما نباشید قوم و خویش ما باشند اگر خیلی خیلی دم از روشنفکری بزنید وکلین شما باشند قانون صراحت دارد که حق الثبت نباید بگیرند عوارض نباید بگیرند این صراحت دارد و بنده زهتاب فرد نماینده مجلس از پشت این تریبون عرض می‌کنم برخلاف نص صریح قانون تا امروز این پول گرفته شده است و وقتی من یادآور شدم گفتند دیگر نمی‌گیریم ولی تا حالا این پولها گرفته شده ونزدیک به بیست – سی میلیون تومان پول است اینها جرم مشهودی را مرتکب شده‌اند بعد عذر می‌خواهند. در مملکتی که با ۲۰-۳۰ میلیارد می‌تواند چرخ اقتصادش را در سطح دنیا بگردش دربیاورد من در اینجا از احساس پاک یکی از اعضای کمیسیون اینکه گفته است این لایحه فقط برای سطح شهرها تنظیم شده حالا برای سطح روستاها هم باشد تشکر می‌کنم این یک قلم مستلزم میلیاردها سرمایه گذاری است که باید بررسی بشود مستلزم کادر وسیع و فنی است که باید بررسی بشود آنجا برای پرداخت ۲۰-۳۰ میلیون عذر موجه می‌آورند و اینجا یواشکی زیر بار چنین مسئولیت سنگین می‌روید اگر این امکانات را داشتید چرا این بی لطفی را برای ۷۵% از مردم که انقلاب ما بر دوش آنها و بخاطر آنهاست می‌کنید؟ بهرحال بنده از کسانیکه دراین ماده دست بردند تشکر می‌کنم.
در بند ب ماده یک لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی «فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت، برقرار مستمریها و نیز اعطاء انواع کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند» از جمله فعالیتها و وظائف دیگر وزارت رفاه اجتماعی تعرفه گردیده است، قبل از ورود در این مبحث باستحضار می‌رساند که در تاریخ فعالیتهای اجتماعی و رفاهی جهان و در مجموعه هزاران کتاب و نشریه هائی که در زمینه اینگونه فعالیتها در جوامع مترقی و از طرف سازمانهای بین المللی انتشار یافته است بی تردید این اولین باری است که از نظام تأمین اجتماعی به صیغه جمع و بنام تأمینهای اجتماعی یاد شده است. این امر خود نشانه بارز و گویای دیگری است از حدود آشنائی و احاطه طراحان لایحه تشکیل وزارت جدیدالتأسیس به مسائل اجتماعی گواینکه با چنین طرز تلقی و برداشت جای شکرش را باقی گذارده‌اند که لااقل از وزارت رفاه اجتماعی بنام وزارت رفاههای اجتماعی یاد نکرده‌اند اما در باره تأمین اجتماعی و موضوع آن توضیحاّ باستحضار می‌رساند که در میان طبقات مختلف یک اجتماعی مترقی استحقاق کسانی که مستقیماّ در امر تولید تلاش می‌کنند برای استفاده از حمایتهای اجتماعی بمنظور مقابله با بیماریها، حوادث، پیری و از کارافتادگی و عوامل دیگری که ممکن است قدرت مولده آنان را بطور موقت یا دائم، متوقف سازد، بیشتر است، ولی در مراحل نهائی و کمال توسعه اقتصادی، پیچیدگی ارتباط عوامل انسانی تولید به یکدیگر و اهمتی که این عوامل در پیش راندن برنامه‌های اقتصادی حائز می‌شوند دیگر مجالی برای تشخیص کم و کیف نقش مستقیم یا غیرمستقیم عناصر انسانی در امر ولید باقی نمی‌ماند. در چنین مرحله‌ای است که بیمههای اجتماعی در قالب تکامل یافته خود بصورت همگانی یا ملی تحت عنوان تأمین اجتماعی متجلی می‌گردد.
نقش نظام بیمههای اجتماعی و شکل تکامل یافته آن یعنی نظام تأمین اجتماعی در کلیه جوامعی که از چنین نظامی برخوردارند، همچنانکه بآن اشاره رفت عبارت است از حمایت از عوامل انسانی تولید و خانواده آنها و مقابله با پیش آمدهائی که قدرت مولده آنان را بطور موقت و یا دائم متوقف می‌سازد و این پیش آمدها تا این لحظه که در محضر آقایان نمایندگان محترم می‌باشم بقراری که در تمام کتب و نشریات مؤسسات تخصصی سازمان ملل متحد تعرفه گردیده از چند مورد یعنی پیری و ازکارافتادگی و مرگ، حوادث ناشی از کار و بیماریهای غیر حرفه‌ای و حاملگی و وضع حمل، بیکاری، حمایتهای خانوادگی تجاوز نمی‌نماید و نتیجه یک بررسی کوتاه نمایانگر آن است که اعمال این قبیل حمایتها و یا مقابله با پیش آمدهای معروض چه بصورت تصدی مستقیم و یا بصورت نظارت، بمقتضای ضرورت رعایت مصالحی که بعداّ بعرض خواهم رسانید در اکثر جوامع مترقی بعهده وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی است و بهرحال وزارتخانهای بنام وزارت رفاه اجتماعی در این قبیل امور و خدمات نقشی بعهده نداشته بلکه برعکس وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی بمقتضای طبیعیت وظائف خود که از لحاظ ایجاد و حمایت نیروی کار بعهده دارند و بمناسبت تجارب فراوانی که در این زمینه فراگرفته‌اند صالحترین مراجعی هستند که می‌توانند خدمات رفاهی را نیز چه در باره نیروی کار و چه در مورد دیگر طبقات نیازمند و محروم بمرحله اجراء درآورند و بعبارت دیگر رفاه اجتماعی حاشیه ایست از نظام بیمههای اجتماعی نه آن چیزی که در مورد تعبیه و تعبیر کارشناسان عالیقدر وزارت رفاه اجتماعی قرار گرفته است. صرفنظر از این مراتب اصولاّ افراد انسانی از روز تولد تا روزی که چشم از جهان فرو می‌بندند در ارتباط با توسعه اقتصادی و نقشی که در امر تولید و یا مصرف دارند و همچنین از حیث نیازهای اقتصادی و اجتماعی در گروههای سنی مختلفی قرار می‌گیرند: از روز تولد تا روز ورود به بازار کار یعنی دوران مصرف کننده مطلق، افراد علاوه بر حمایتهائیکه احتمالا بمناسبت و بالتبع ارتباط و پیوستگی پدر یا مادر خود با نظام بیمههای اجتماعی از آن حمایتها برخوردار می‌شوند نیاز به توجهات و مراقبتهای خاص و خدمات رفاهی بیشمار دیگری دارند که به شمه‌ای از این خدمات سازنده در مقدمه عراضم اراده نمودم و باز یادآور می‌شوم که اگر بخواهیم دنیای فردای خود را زیباتر و مرفه تر از دنیای امروز بنا کنیم و جامعه‌ای خوشبخت تر ومترقی تر از جامعه امروز بسازیم بایستی امر سالم سازی و پرورش کودکان و جوانان امروز و مراقبت از آنها را مورد توجه فراوان قرار دهیم.
گروه دیگر افرادی هستند که پس از مدتها تلاش و بذل مساعی در راه سازندگی به سنین پیری و بازنشستگی رسیده و از بازار کار خارج می‌شوند. این گروه نیز علاوه بر حمایتها و مزایای بیمههای اجتماعی که به جبران خدمات گذشته و به تناسب سوابق پرداخت حق بیمه از آن برخوردارند، بمقتضای کهولت و پیری که عوارض بیشماری را بدنبال دارد نیاز به توجهات و مراقبت و خدمات رفاهی فراوان دیگری را نیز دارند که بهترین زمینه را برای بروز خدمات وزارت رفاه اجتماعی فراهم می‌سازد. و اما گروه سوم یعنی نیروی کار و مولد کشور که این گروه هرچند بعناوین مختلف در قبال حقوق بیمه‌ای که پرداخت می‌نماید از مزایا و حمایتهای بیمههای اجتماعی و یا از قانون و نظامات کار بنحو مؤثری برخوردار است مع الوصف هنوز ممکن است خدای نکرده حفره‌های خفقان آوری درزندگانی خود وعایله افراد این گروه بوجود آید و با محرومیتهائی مواجه شود که جز از طریق خدمات رفاهی و معاضدتی جبران و التیام آن نه بموجب نظامات بیمههای اجتماعی و نه از راه قانون کار و نظامات مربوط بآن میسر و امکان پذیر نباشد که از آن قبیل است وقوع آقات ارضی و سماوی مانند آتش سوزی یا زلزله و یا زندانی شدن یا غیبتهای طولانی و مفقودالاثر شدن نان آور خانواده‌ها، و دهها وقایع ناگوار دیگر که با وقوع آن تار و پود هستی خانواده‌ها بر باد می‌رود و اگر بداد آنها نرسند اثری از آثار آنها بجا باقی نخواهد ماند.
بنا بمراتب معروض ملاحظه میفرمائید که حتی در یک جامعه متحول و مترقی که افراد آن جامعه در زیر چتر و پوشش حمایتی بسیاری از تأسیسات و نظامات اجتماعی قرار داشته و از مواهب و مراقبتهای بیشماری برخوردارند، مصائب و محرومیتها و نارسائیهای بیشماری وجود دارد که جز از طریق همیاریها و خدمات رفاهی و معاضدتهای اجتماعی، مقابله با آنها بهیچ نحوی از انحاء حتی با توسل به کلیه تأسیسات و نظامات مجهز ومترقی جامعه مفروض امکانپذیر نیست. با این وصف جای نهایت تأسف است که مشاهده می‌کنیم وزارتخانه جدیدالتأسیسی که می‌تواند از راه مقابله با بسیاری از محرومیتها و چاره اندیشی و حل بسیاری از مسائل اجتماعی از قبیل طرح برنامه‌های سازنده و مترقی در زمینه‌های گوناگون از جمله رفاه کودکان، جوانان، زنان، روستائیان، سالمندان و معلولین و غیره منشاء خدمات فراوان و سازنده‌ای گردد و ضرورت وجودی خودی خود را معرض اثبات قرار دهد به بازی با کلمات و توسعه غیر موجه ابوابجمعی تشکیلاتی خود می‌پردازد و هر نظام و فعالیتی را که در نام گذاری آن واژه رفاه و یا اجتماعی بکار رفته از وظائف خود و هر مؤسسه و تأسیس را بهمین مناسبت در قلمرو ابوابجمعی خود می‌شناسد.
آقایان نمایندگان محترم انصاف دهید بانک رفاه کارگران که امانت دار اندوخته ایام پیری و بازنشستگی و ازکارافتادگی کارگران شریف و زحمتکش کشور است.
این پولی است که پنج درصدش را من کارگر می‌دهم و ۱۳% شما کارفرما می‌دهید این دو پول جمع می‌شود در بیمههای اجتماعی با یک شرایط با یک قراردادی مابین من و شما که دولت نظارت بر صحت اجرای آن دارد استفاده از پول بکند این پول موجود بی آنکه از خزانه عمومی کشور دیناری بآن کمک شده باشد تار و پود هستی اش از درآمد ناچیز و مزد روزانه نیروش کار کشور بوجود آمده است جز آنکه در نام آن واژه رفاه بکار رفته و بهمین مناسبت و تحت همین عنوان نقشه تسخیرش کشیده شده است، چه ارتباطی به وزارت رفاه اجتماعی دارد؟
و اما بیمههای اجتماعی، سازمان بیمههای اجتماعی مؤسسه ایست که پیدایش آن معلول تحولات صنعتی عصر ماست و موجودیت آنرا فرمان انقلاب ایران از حیث ضرورت تعدیل اختلافات طبقاتی تنفیذ کرده است. بیمههای اجتماعی در قطع فاصله و محو شکاف موجود بین تولیدات ملی و افراد مولد آن نقش اساسی را بعهده دارد. بیمههای اجتماعی جزئی از اقتصاد و نظام کار جامعه است نه جزئی از برنامه‌های خیریه‌ای و رفاهی کشور، بدین معنی که بیمههای اجتماعی قسمت متناسب از سهم درآمد ملی را از طریق خدماتی که انجام می‌دهد نصیب نیروی کار کشور می‌نماید و بعبارت دیگر بیمههای اجتماعی بعنوان مکملی از محتوای اجتماعی مزد تلقی می‌شود، تسهیلاتی که از طریق خدمات درمانی و بهداشتی یا کمکهائی که با پرداخت غرامات مزد از دست رفته یا مستمریهای ازکارافتادگی و مقرریهای بازنشستگی و نظائر آن از طرف بیمههای اجتماعی بعمل می‌آید کارگران را از تحمل بار هزینه‌های گران که در قالب اوقات با میزان درآمد آنان غیر متناسب می‌باشد، رهائی می‌بخشد و بدین طریق فاصله آنان را در استفاده از امکانات اصیل و بنیادی اجتماعی که هدف عمده آن پرورش و نگاهداری انسانهای سازنده و مولد ثروت می‌باشد، با طبقات مرفه جامعه از میان می‌برد و فرصت احساس محرومیت برای زحمتکشان باقی نمی‌گذارد و بالنتیجه نیروی انسانی متکی به حمایتهای اجتماعی و فارغ از دغدغه بیماری یا بی چیزی، در اختیار سازمانهای تولیدی کشور قرار می‌دهد. باز هم تکرار می‌کنم که در بیمههای اجتماعی مسائلی در ارتباط با نظام و اقتصاد کار و مزد و در نتیجه اشتغال مولد مطرح است که این مسائل کلا در حیطه تخصص و وظایف اصلی سازمانهای دیگری قرار دارد که سیاست کار و اقتصاد صنعتی کشور را اعمال می‌کنند.
در نظام بیمههای اجتماعی همانطور که بعرض رسید با اینکه گوشه‌ای از هدفها آسایش انسانهای سازنده و مولد ثروت است ولی مطلقاّ مسئله خیریه و خدمات رفاهی در آن مطرح نیست و این امر خود یکی از ویژگیهای بیمههای اجتماعی و شکل تکامل یافته آن یعنی تأمین اجتماعی است که افراد بتوانند در قبال سهمی که پرداخت می‌کنند حمایتهای مربوط را بعنوان حق مسلم خود با سربلندی از مؤسسه مخدوم خود یعنی بیمههای اجتماعی مطالبه نمایند. در حالی که در امور خیریه و در مورد خدمات رفاهی چنین اصلی حکمفرما نیست، بعبارت دیگر کمکها، معاضدتها و خدمات رفاهی و ارزنده دستگاههائی از قبیل بنیادها و بنگاههای خیریه و یا سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و یا مؤسسات وابسته به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران یعنی همان دستگاهها و سازمانهائی که بموجب بند «هـ» از ماده یک قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی نظارت بر آنها و تعیین ضوابط و برنامه و روش کار و آموزش و راهنمائی آنها از این به بعد بعهده وزارت رفاه اجتماعی که معلوم نیست از کجا آمده و به کجا خواهد رفت خواهد بود مجموعه‌ای از حمایتهائی است که افراد بمنزله حق مسلم خود حق مطالبه آنرا ندارند ولی از راه خیراندیشی و بشردوستی در بارة آنها برقرار می‌شود ولی کارگریکه بعلت مثلا حادثه ناشی از کار مزد خود را و یا تعطیل کارگاه کار خود را از دست می‌دهد و حق مسلم او است که جبران مزد و کار از دست رفته خود را از بیمههای اجتماعی یا وزارت کار مطالبه نماید. دیگر از ویژگیهای بیمههای اجتماعی و شکل تکامل یافته آن یعنی تأمین اجتماعی نقشی است که دولتها از حیث تأمین منابع مالی آن بعهده می‌گیرند بعبارت دیگر بودجه بیمههای اجتماعی در اکثر جوامع پیشرفته یا در متن و یا در کنار بودجه کل کشور قرار دارد زیرا مخارج انجام تعهدات این نظام آنچنیان سنگین و طاقت فرسا و آنچنان گران تمام می‌شود که هرگز ایفای چنین تعهداتی با سهمی که کارگر و کارفرما پرداخت می‌کنند امکان پذیر نخواهد بود. ولی در ایران دولت هیچگونه تعهدی را در این زمینه بعهده نگرفته و همواره از قبول هر گونه تعهد مالی شانه خالی کرده است. مادة چهار قانون بیمههای اجتماعی در این باره می‌گوید:
«سازمان که تحت نظر وزیر کار و امور اجتماعی اداره می‌شود دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی واداری بوده و امور مالی آن منحصراّ طبق مقررات این قانون و اصول بازرگانی انجام می‌گیرد.»
یعنی ایهاالناس بدانید و آگاه باشید که حدود دخالت دولت در امر بیمههای اجتماعی تنها محدود به نظارت وزیر کار در امور آن است و دولت هیچگونه تعهدی از هیچ بابت در تأمین منابع مالی آن ندارد کمااینکه تا امروز هم دخالتی نداشته که هیچ بلکه اغلب بطور مستقیم و غیرمستقیم سربار این سازمان وابسته به نیروی کار کشور نیز شده است کمااینکه امروز می‌خواهد طبق بند (ح) مادة ۲ طرح تشکیل وزارت رفاه اجتماعی ششدانگ دارائی آنرا که بدیگری تعلق دارد بمنزله مهر و کابین سر قباله عروس ظاهرآراسته‌ای نماید که معلوم نیست سحرگاه فردا چه از آب درخواهد آمد. آقایان نمایندگان محترم بخدای یکتا و بی همتا سوگند که در سلسله زنجیر فعالیتهای رفاهی و اجتماعی کشور هنوز آنقدر حلقه‌های مفقوده و جاهای خالی باقی است که اگر وزارت رفاه اجتماعی بخواهد حتی تا بیست سال دیگر نخواهد توانست نیمی از این خلاءها و جاهای خالی پر نماید سالها است و بخصوص ظرف دهه اول انقلاب مؤسسات عام المنفعه‌ای که اکثراّ از طرف اعشاء عالیقدر خاندان جلیل سلطنت رهبری می‌گردد از قبیل جمعیت خیریه فرح پهلوی، سازمان شاهنشاهی خدمت اجتماعی. جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و همگی برخوردار از یک رهبری خردمندانه و یک مدیریت صحیح دست بکار عالیترین تلاشهای بشری در راه مقابله و مبارزه با مصائب ومحرومیتهای قشرهای نیازمند جامعة ما می‌باشند. بهر گوشه‌ای از کشور که می‌رویم جلوه درخشان و غرورانگیزی از نتایج تلاشهای شبانه روزی این مؤسسات ارزنده بچشم می‌خورد. تاکنون خانواده‌ها و دودمانهای فراوانی از افراد جامعة ما در پناه این مؤسسات از سقوط در ورطه نیستی و نابودی نجات یافته و زندگی را از سر گرفته‌اند.
رئیس- آقای زهتاب فرد نیمساعت وقت جنابعالی تمام شده است از مطالبتان زیاد مانده؟
زهتاب فرد- بنده یک مقدار از مطالبم باقی مانده فکر می‌کنم مقام ریاست اجازه بفرمایند نیمساعت دیگر صحبت کنم کمال تشکر را دارم.
رئیس- خانمها و آقایانی که موافقند آقای زهتاب فرد نیمساعت دیگر صحبت کنند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، بفرمائید.
زهتاب فرد- همیشه از آزادگی آزاد مردان تشکر می‌کنم بطوریکه دیگران هم که سالهای سال است سابقه دارند نه تنها توفیق حاصل نکردند بلکه در سال ۱۹۶۸ یکی از وزرای سابق گفت که ما با پیش بنین دقیق و تربیت کادر قوی و مطالعات دقیق سرمایه گذاری که در این امر کردیم هنوز نمی‌توانیم و آمار صحیح و کافی در دستمان نیست که صدی چند در این امر توفیق حاصل کرده‌ایم دایره رفاه اجتماعی دایره بسیار وسیعی است و باصطلاح لازم نیست که به پروپاچه این سازمان و آن سازمان که با پول بخشهای خصوصی و افراد خیر تشکیل شده است بپیچیم و مسیر آنها را منحرف کنیم و بآنها رنگ سازمانی بدهیم و متأسفانه آن سازمانهائی که بصورت سازمان ملی اداره می‌شود مثل شیر ور خورشید سرخ و انجمن حمایت مادران مثل جمعیت خیریه فرح پهلوی این سازمانها تا حدود زیادی از اعتماد عامه برخوردارند و حتی سایه سازمان دولتی بر سر آنها سنگینی می‌کند متأسفاه با سابقه تلخی که داریم هنوز نتوانسته‌ایم حسن نیت خودمان را بمردم نشان بدهیم و از آن بهره مند شویم.
این مؤسسات و هدفهای انسانی و بشردوستانه آنها، این مؤسسات و تشکیلات و راه رسم اداره آن که فارغ از هرگونه سودجوئی و اعمال نظرات خاص تاکنون منشاء بسیاری از خدمات رفاهی و اجتماعی بوده است بهترین سرمش و الگو و نمونه‌ای بود که می‌توانست راهنمای طراحان طرح تشکیل وزارت رفاه اجتماعی واقع گردد ولی کسی نیست که از این طراحان مجرب سؤال کند. من بخداوندی خدا نشد که برای یک امر پیش پا افتاده به یک سازمان دولتی مراجعه کنم و ۲۰ بار به تهیه رونوشت و پیرو و هزار چیز دیگر احتیاج پیدا نکند اما وقتی به شیر و خورشید مراجعه می‌کنم نمی‌خواهم اسم هم مسلکان شما را ببرم یک کلمه روی کاغذ می‌نویسد فلان مبلغ ا ضافه کنید، برای آنها طبیب و آمبولانس و دارو لازم است بفرستید، می‌فرستند.
عباس میرزائی – همیشه اینطور منظم بوده است.
زهتاب فرد- یکبار هم تأیید شما را از ته دل شنیدیم این قسمت جالب است توجه بفرمائید بند «هـ»…
(یکی از نمایندگان – چرا جالب است؟)
زهتاب فرد- بعرضتان می‌رسانم چون در خود مطلب مستتر است بند (هـ) از مادة یک طرح خود «نظارت و ایجاد هماهنگی نسبت به دستگاهها و سازمانهای رفاهی غیر دولتی و تعیین ضوابط و برنامه و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی» آنان را از جمله وظائف و نقوش اصلی خود شناخته‌اید اصولا خودتان چه برنامه و آهنگ و ضابطه و روشی دارید که می‌خواهید مؤسسات نامرده را بر اساس برنامه و ضابطه و آهنگ راهنمائی نموده و آموزش آنها را به عهده بگیرید؟ نکته بسیار اساسی است برای مدعیان روشنفکر و فهم و دانش اجتماعی، نکته‌ای بسیار باریک است برای من اقلیت عامی برخاسته از کوچه و بازار در سطح عوام از کلاس ۶ ابتدائی پائینتر این مسأله را تنها اینطور می‌فهمم که اگر یک مرد خیری هنگام فوت وصیت کرد که فلان مقدار از سرمایه من برای تربیت اولاد فلان سید که امکان مالی ندارد منحصر بشود و وسائل تحصیل ابتدائی و متوسطه او را در ایران و کلاس بالاترش را در آمریکا فراهم کنید که روزی روزگاری بیاید و اینجا جزو نماینده‌ها بنشیند نمی‌تواند مگر اینکه بیاید عریضه‌ای عرض بکند که آقا من اینقدر پول دارم اینقدر امکان مالی دارم اینهم وصیت و این طرف معامله، و این را در اختیار شما می‌گذارم من سؤال می‌کنم اینکار چه لزومی دارد؟ یک فردی می‌خواهد پلی بسازد (دکتر بیت منصور- فرد با سازمان فرق می‌کند) این یک فرد می‌آید بنیاد ترتیب می‌دهد و اصلا به شما معتقد نیست و به مخلص اعتماد دارد و می‌گوید این پول را تا زهتاب زنده است مجاز است خرج کند یک سازمانی تشکیل داده آقایی بنام البرز ماهها آگهی آویزان کرد در لاله زارنو روی یک ساختمان ۱۰-۱۲ طبقه آقایان سازمانهای دولتی بیائید اینجا را اجاره کنید پول اجاره این محل مخصوص دانشجویان دانشگاه است ولی هیچکدام از سازمانها و وزارتخانه‌ها که اینهمه نیاز به ساختمان داشتند برای اجاره پا جلو نگذاشتند که با آن مرد خیر، البرز نام قرارداد ببندند که پولش مستقیماّ به مخارج دانشگاهی صرف بشود (دکتر الموتی – چرا حزب مردم اجاره نکرد) متأسفانه آن روز حزب مردم امکاناتی را که شما از لحاظ اقبال عمومی داشتید شاید نداشت و نمی‌توانست آنرا اجاره کند چون در لاله زارنو و بر خیابان بود و جای پارکینگ نداشت (دکتر الموتی – برای آنها هم همین اشکال وجود داشته) ولی شما آمدید در همین کوچه روبروی مجلس خانه‌ها را کوبیدید عیب ندارد، به مردم پول زمین دادید و خیابان را بیربط توسعه داده‌اید و به شکل عجیب و غریبی درآوردید که سازمان برنامه و وزارت فرهنگ و هنر جلو خیابان باشد بهرحال شاید اینجناب البرز نمی‌خواهد بنیادش در اختیار کسی دیگر باشد، بنیاد دیگری هست بنام بنیاد نوریانی، جناب دکتر الموتی عزیز، این عزیز که می‌گویم واقعاّ عزیز است چون دکتر الموتی آدمی است واقعاّ اصولی و معتقد بخدمت (دکتر الموتی – متشکرم) بلی این مرد اصولی و انسان هم جزء هیئت امنای این بنیاد است، یک مردی آمده می‌گوید من پولی دارم بیائید این پولها را در این راههائی که من می‌خواهم صرف کنید و هیچ حاضر نیست که بیاید زیر سلطه دولت و این افتخار را هم این بنیاد دارد که در این دوره و انفسای مطبوعاتی امروز، یک صاحب قلمی، قلم بدست گرفته، آقای دکتر کاسمی و مجله «گوهر» را منتشر می‌کند (دکتر انوشیروانی- واقعاّ عالی است) و این از برکتهای این بنیاد است، از این بنیادها هم زیاد است که می‌آیند وقف می‌کنند و نیازی هم به اینکه از شهرداری جواز بگیرند یا از شما تأیید بگیرند ندارد، (یکنفر از نمایندگان – وقف قانون دارد دل بخواهی که نیست) آقا بذل و بخشش دلبخواه است بنده دلم می‌خواهد به یکی بخشش کنم و به یکی نکنم، در اجتماعی که خیلی از ما بدبین هستیم و من هم شاید هستم از همین دکتر خطیبی سؤال کنید که چه سینماهائی چه قیافه هائی هر روز به مؤسسه اینها مراجعه می‌کنند و روی اعتمادی که بآنها دارند می‌گویند یواشکی این سند را باسم شیر و خورشید سرخ کنید، بهرحال، از طلا گشتن پشیمان گشته‌ایم – مرحمت فرموده ما را مس کنید، دست و بال مردم را نبندید، ببینید این مملکت از چه تاریخی موقوفات دارد در این مملکت وقتی که سازمان و برنامه هم نداشت موقوفاتی بود که قید می‌کردند که درآمد آنرا فقط به طلاب بدهید که این طلاب بتوانند بهتر مبلغ رفاه اجتماعی باشند، این طلاب که می‌توانند در هر دهکده هم نماز جماعت بخوانند هم رئیس ثبت آنجا باشند، هم رئیس محضر آنجا باشند هم نماز میت در آنجا بخوانند و هم کشاورزی کنند و هم تدریس کنند اینها می‌توانند مبلغ رفاه اجتماعی شما باشند، نمی‌خواهم از وقت مرحمتی شما سوء استفاده کنم و وقتتان را زیاد بگیرم.
نکته دیگر مادة ۵ طرح پیشنهادی است که می‌گوید «از تاریخ تصویب این قانون تشکیل هرنوع سازمان رفاهی غیر دولتی منوط به رعایت ضوابط و مقررات تغیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی و اخذ پروانه کار از این وزارت می‌باشد. وزارت رفاه اجتماعی مکلف است از ادامه فعالیت مؤسسات رفاهی که طبق ضوابط تعیین شده عمل نمی‌کنند جلوگیری نماید».
آقایان محترم، از قدیم گفته‌اند که اسب پیشکشی را که دندانش را نمی‌شمرند. اگر کسی خواست که به شکرانه بازوان توانای خود دست ناتوانی را بگیرد که می‌آید برای گرفتن پروانه و دریافت ضوابط و مقرراتیکه معلوم نیست از چه قماشی است دست بسینه خود را اسیر چنگال مقررات پرپیچ و خم اداری شما نماید. مگر نمی‌دانید که علاقمند ساختن مردم به مشارکت در برنامه‌های رفاهی و جلب پشتیبانی اعضاء جامعه و حتی شرکت دادن آنها در تدوین و اجراء برنامه‌های رفاه اجتماعی از اصول مسلمی است که در تمام جوامع مترقی و متمدن جهان در سرفصلهای برنامه‌های رفاهی قرار گرفته است امور خیریه و مشارکت در برنامه‌های رفاهی که جنبه انتفاعی ندارد که اینچنین می‌خواهید مردم را از هر چه کار نیک و فکر نکوست گریزان نمائید، مگر فراموش نموده‌اید که حتی بمنظور جلب همکاری و همیاریهای جوامع مختلف بشری در راه رها ساختن انسانها از قید اسارت و بندگی و ایجاد موجبات رفاه و آسایش آنها رهبر عالیقدر و شاهنشاه معظم ما شخصاّ به کنفرانس بین المللی کار که متشکل است از نمایندگان طبقات مختلف کلیه جوامع بشری و سازمانهای بین المللی تشریف فرما شده و ضمن بیان اصول منشور انقلاب ایران و تشریح دکترینهای بشردوستانه خود همکاری و همیاریهای بین المللی را در راه رفاه و آسایش انسانها و مقابله با مصائب و محرومیتهائیکه هر روز جامعه بشری را تهدید می‌نماید خواستار شده‌اند؟
همین مسئله پیکار با بیسوادی، شما امروز بدنیا فکر صادر می‌کنید. این افتخار ما و افتخار شماست ولی برنامه هائی را که از افکار عالیه شاهنشاه الهام می‌گیرید بصورتی درنیاورید که خدای نکرده آن نتایجی که مورد نظر شاهنشاه عالیقدر ماست بدست نیاید.
آیا هرگز اندیشه نموده‌اید که تنظیم و تدوین بی سرو تهی از قماش قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی که در آن هیچگونه اصولی رعایت نگردیده و حتی عبارات آن قابل فهم و درک نیست و ارائه این قواعد و نظامات به مؤسسات تخصصی بین المللی تا چه حد اعتبار و موقعیت درخشان اجتماعی ما را نزد جهان و جهانیان دچار لطمه و تردید خواهد نمود؟
ضمن مادة ۵ قانون می‌نویسند «از تاریخ تصویب این قانون تشکیل هر نوع سازمان رفاهی غیر دولتی منوط بر رعایت ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی و اخذ پروانه کار از این وزارتخانهای که هنوز قانوناّ تشکیل نیافته و لایحه تشکیل آنرا تازه به مجلس شورای ملی تقدیم نموده‌اند چگونه ضوابط و مقررات مورد نظر را پیشاپیش تعیین نموده‌اند که از تعیین این ضوابط و مقررات به صیغه ماضی یاد می‌نمایند. ظاهراّ می‌خواهند بگویند که «از تاریخ تصویب این قانون تشکیل هر نوع سازمان رفاهی مشروط به اخذ پروانه کار از وزارت رفاه اجتماعی و منوط بر رعایت ضوابط و مقرراتی است که از طرف وزارت مزبور تعیین خواهد گردید.»
در بند (د) از مادة یک لایحه از ارائه خدمات توانبخشی نسبت به معلولین جسمی و روانی و اجتماعی یاد شده است. معلولین جسمانی و روانی بجای خود حرفی است صحیح ولی معلولین اجتماعی کیانند که شما می‌خواهید دامن همت در راه توانبخشی آنان بکمر ببندید مگر اینکه در بین گردانندگان حزب حاکم کسانی از این قبیل را سراغ دارید؟ ظاهراّ چون در سازمان توانبخشی واژه رفاه و یا اجتماعی وجود ندارد خواسته‌اند واژه‌ای بنام اجتماعی بر توانبخشی بیفزایند تا خدا نکرده موجبی برای حذف سازمان توانبخشی از ابوابجمعی وزارت مورد بحث فراهم نشود. در بند (ب) از مادة یک در زمیه وظائف اصلی وزارت رفاه اجتماعی می‌نویسند (فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت، برقراری مستمریها و نیز اعطای کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند باستثنای صندوقهای بازنشستگی کارکنان دولت و سازمانها و شرکتهای دولتی) در اینمورد اولا با توجه به انواع پوششهای نظام تأمین اجتماعی یا بگفته آقایان تأمینهای اجتماعی که قبلا بآن اشاره رفت اعطاء انواع کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند که صرفاّ جنبه خیریه‌ای و یا رفاهی دارد چگونه و طبق چه اصولی در ردیف پوششهای نظام تأمین اجتماعی قرار گرفته؟
ثانیاّ این قبیل کمکها اصولا از محل کدام اعتبار و چه منابع مالی پرداخت خواهد شد؟
ثالثاّ در حالیکه در مقدمه بند مزبور صحبت از ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت و برقراری مستمریها و اعطاء انواع کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند بمیان آمده است معلوم نیست که در پایان بند مزبور منظور از استثناء صندوقهای بازنشستگی کارکنان دولت و سازمانها و شرکتهای دولتی که هم ایجاد شده و هم گسترش یافته است و اصولا هم دارای طبیعتی غیر از طبیعت سازمانهای خیریه‌ای و حمایتی و کمکی است چه می‌باشد و بعبارت دیگر معلوم نیست چه چیز از چه چیز استثناء گردیده است.
بنده ضمن تشکر از توجه دقیق نمایندگان محترم بخصوص تشکر از موافقت در تمدید وقت خواستم بعرض برسانم که درست است که ما بمرحله‌ای رسیده‌ایم که می‌توانیم در چنین سطح جهانی و انسانی و بین المللی قدمهای قاطع برداریم ولی دیگران که این کارها را کرده‌اند قدرت و مقدمات کار را فراهم کردند قدری جاده کوبی کردند، هنوز در حوزه انتخابیه من دهاتی داریم که لوله کشی آب ندارد، هنوز در بناب و ملک کندی دهاتی داریم که سه چهار هزار نفر جمعیت دارد ولی برق ندارد، بیائید آب و برق اینها را تهیه کنید بقول ما آذربایجانیه اللهم بیر، بیر. نمی‌دانم آقایان به ماکو تشریف بردید یا نه، ماکو شهری است در سر کوه، آذربایجانیهای عزیز حتماّ دده‌اید، شهریست سر کوه یعنی شهریست منحصر بفرد در خاور میانه تا آنجا که من اطلاع دارم، در این شهر ماکو رفته‌اند باغ کودک ساخته‌اند، جزو برنامه‌های رفاه اجتماعی است، اما آب آشامیدنی لوله کشی در آنجا وجود ندارد، اگر خدای نگرده این برنامه‌های رفاه اجتماعی و پارک درست کردنها و سازمان دادنها بر آن مبنائی باشد که می‌بینیم نمی‌دانم چه خواهد شد، در کوه که همه جا طبیعت است و هوای آزاد است پارک می‌سازید، پارک برای جائی است مثل آمریکا که ساختمان ۴۰-۶۰-۷۰ طبقه وجود دارد در کنارش پارک باید حتماّ باشد نه در ماکو، بهرحال از توجه نمایندگان متشکرم و امیدوارم با توضیحاتی که داده خواهد شد اگر خدای نکرده سوء تفاهماتی برای بعضی حاصل شده روشن بشود، موفقیت دولت حاضر را در پیاده کردن این برنامه درخشان، این برنامه امیدبخش و برنامه‌ای که آرزوی همه ماست از خداوند مسئلت می‌کنم و امیدوارم که یک روز این توفیق حاصل شود، البته در همین دوره، نمی‌خواهم پیچ و مهره خودم را سفت کنم، بیایم اینجا و به همشهری عزیزم تبریک توفیق در خدمت بگویم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر فروزین بفرمائید.
دکتر فروزین- ریاست محترم مجلس و همکاران محترم، لازم می‌دانم نظر همکاران عزیزم را به یکی از زوایای خاص وزارت رفاه که شور اول لایحه تشکیل آن مطرح است جلب کنم و اضافه کنم که چون برای درمان چشمم به خارج رفته بودم برایم مسئله‌ای پیش آمد که احساس غرور فراوان کردم و سعی می‌کنم که در قالب کلمات و الفاظ همان احساسی را که من از شنیدن مطالب تعدادی از ایرانیان خارج از وطن در اینمورد داشتم و دارم در شما بوجود بیاورم در حال حاضر ملت ایران، به عقیده تمام افاردی که در دنیا از سرمایه انصاف، شرافت و جوانمردی و بی نظری برخوردارند بر تارک و بر قلة افتخار قرار دارد، انقلاب شاه و ملت یک حماسة تاریخی است در تمام طول جهان هستی همچون ستارة فروزانی در کهکشان آسمان بشریت درخشیده و خواهد درخشید و یکی از خصوصیات انقلاب ایران این بوده است که در تمام مدت شروع و ادامة انقلاب یک لحظه از زمان مناسب را از دست نداده است و برای رسیدن به هدفهای بزرگ ملت تحت رهبری شاهنشاه آریامهر از ثانیه‌ها و حتی از اجزاء ثانیه استفاده کرده است و دولت خدمتگزار هویدا در تمام مدتی که عهده دار انجام این مسئولیت بوده است سعی کرده است با شرایط و امکاناتی که برایش فراهم بوده است بجلو گام بردارد، البته بحث نیست دولت با مشکلاتی روبرو می‌شود یا خواهد شد ولی دنیا و زندگی و هستی و بودن و فلسفة وجود همیشه زاینده و بوجودآورندة مشکلات است شما در کجای دنیا در میان کدام ملت و دولت سراغ دارید که مشکلی برای مردم وجود نداشته باشد از پیشرفته ترین ملتها تا عقب افتاده ترین ملتها. یکی از خدمات برجسته این دولت تقدیم لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی است من تصور می‌کردم دوست عزیز من آقای رحیم زهتاب بطور مسلم از این فکر حمایت خواهند کرد که دولت مؤسسات خیریه کوچک و یا جمعیتهای خیریة پراکنده‌ای که در مملکت وجود دارد و تعداد آنها خیلی زیاد است و تا جائی که من می‌دانم ۱۴۲ انجمن خیریه هست بین آنها برای ما هماهنگی بوجود بیاورد که اگر احیاناّ یکی از اینها در مسئله رفاه و خدمات رفاهی و حمایت از سالمندان قدم برمیدارد مؤسسه خیریة دیگری ندانسته از برنامه‌های این انجمن بدنبال همان برنامه نرود اصولا هماهنگ کردن برنامه‌های متفرق در هر کشور و بوجود آوردن هماهنگی یکی از خدمات بسیار شایسته و قابل ستایش است که با کنترل و نظارت و دخالت کاملا فرق دارد، وزارت رفاه اجتماعی یک خدمت دیگر هم خواهد کرد و آن عبارتس از جلب احساسات و عواطف آن دسته از انسانها و هموطنان ما که تا بحال بنحوی از انحاء از خدمات رفاهی بهره می‌گرفتند. اما احیاناّ این بهره کافی نبوده است و یا اگر هم کافی بود مستمر نبود و اگر هم مستمر بوده است برای گفتنش با مشکلاتی روبرو بودند آنچه را که می‌گفتم در سفر اخیرم به انگلستان با کمال تأسف به تعدادی از همان ایرانی نماهائی که فقط شناسنامه‌ای به زبان فارسیدر جیب دارند برخورد کردم مخصوصاّ با آنها صحبت کردم اینها کسانی بودند که در سفر قلی بارها می‌گفتند دولت برای طبقات مختلف مردم ایران چه کرده است؟ شما ملاحظه بفرمائید اتفاقاّ برعکس آنچه که دوست عزیزم آقای رحیم زهتاب فرد فرمودند وزارت رفاه اجتماعی مکلف شده است که بتمام گروههای سنی خدمات رفاهی عرضه کند گروههای سنی یعنی کودک، یعنی جوان، یعنی پیر، بنابراین هیچیک از گروههای سنی را مستثنی نکرده و آنچه آقای زهتاب فرمودند ابداّ چنین چیزی وجود ندارد کاش ایشان شور اول لایحه را می‌خواندند، در کجای این لایحه نوشته شده است که برای تأسیس بنگاه خیریه باید پروانه اخذ کرد، چنین چیزی در متن چاپی شور اول لایحه وجود ندارد و این حذف شده است و حق بود که باین مسأله اشاره نمی‌کردند چون در لایحه وجود ندارد بهر حال تشکیل وزارت رفاه اجتماعی ضربة بسیار محکمی است بر پیشانیهای سیاه، بر پیشانیهای جنایتکار افرادی که با کمال تأسف تحت تأثیر تبلیغات کثیف و مزورانه و مزدورانة استعمار سیاه و سرخ قرار می‌گیرند و در خارج از مرزهای مقدس وطن می‌گویند که دولت در فکر ملت نیست، دولت دیگر چگونه در فکر ملت باشد؟ تمام وظایفی که وزارت رفاه اجتماعی باید انجام بدهد بطور صریح و روشن ذکر کرده برای خدمات رفاهی برای پیرها و معلولین و ازکارافتادگان و کسانی که سرپرست خانواده را از دست می‌دهند، برای بیماران و همه طبقات دیگر من تعجب می‌کنم یکی از مسائلی که باید برای همه قابل توجه باشد افتخاراتی است که ما بدست می‌آوریم، تنها کافی نیست که همیشه احیاناّ اگر نکته‌ای بنظرمان برسد نکات منفی آنرا ذکر کنیم و از نکته مثبت همان فکر غافل بمانیم، انجمن توانبخشی که در ایران تشکیل شده است یکی از افتخارات ملت ایران است، دلیل اینکار ارزش بین المللی آن است که در ظرف دو ماه و نیم اول سال ۱۳۵۳ تحت نظارت کمیسیونها و شوراهای بین المللی سه کنگره بین المللی در تهران بخاطر خدمات به معلولین تشکیل شد و این بخصوص بمناسبت وضع خاص و اختصاصی که این انجمن دارد هست و من بشما اطمینان می‌دهم که غیر از کشور ژاپن هیچیک از کشورهای آسیائی و بسیاری از کشورهای اروپائی چنین انجمنی و چنین توانائی و نیروئی از لحاظ کادر علمی و فعالیت ندارند و بخصوص از آقای زهتاب فرد استدعا دارم که این منت را بر من بگذارند و یک روز به بیمارستان شفا یحیائیان بروند و ببینند به چه نحو به بیماران رسیدگی می‌شود، پروندة آنها را ببینند و تمام خدماتی که برای براگرداندن سلامت بیماران انجام می‌گیرد ببینند، همانطوریکه گفتم این یکی از خدمات مملکت ماست و برای ما افتخارآمیز است و بهمین دلیل هم عده‌ای از سربازان کشور برادر ما سوریه که معلول بودند چون ما آمادگی علمی وسیع داشتیم، داوطلب شدیم بایران آمدند. خوشبختانه علاوه بر آمادگی و داوطلبی، ایران از نظر علمی بهترین توانائی بازگرداندن سلامت این برادران معلول را داشت و می‌توانست خدماتی برایشان انجام دهد، حق بود که از این خدمات بطور اشاره و کنایه هم که شده ذکری بیمیان می‌آمد، اما راجع به وزارت رفاه اجتماعی، هنوز وزارتخانه- ایست که لایحه اش در مجلس است، من سوابق پارلمانی ام زیاد نیست شاید نمایندگان محترم اقلیت تعداد زیادشان در اینمورد بخصوص سوابق پارلمانیشان زیادتر باشد، نمی‌دانم مثلا تاکنون سابقه داشته که لایحه‌ای در میان سال برای تشکیل وزارتخانهای بمجلس داده شده باشد که در همان لحظه بودجة وزارتخانه نیز تعیین شده باشد، در فصل ۱۵ یا ۱۳ برنامه پنجم بطور اعم خدمات رفاهی دولت با ذکر فصل با ذکر رقم با ذکر هر یک از خدمات برای هر موضعی با مبلغش و اعتبارش پیش بینی شده است بنابراین از اعتبارات این فصل در سال جاری شامل وزارت رفاه اجتماعی هم خواهد شد بخصوص که یک قسمت از اینها بودجه شان در وزارتخانه‌های دیگر هست و فقط متمرکز شدن آنها در این وزارتخانه است، همانطور که عرض کردم تشکیل وزارت رفاه اجتماعی یکی از خدمات برجسته دولت است ما در سال گذشته فعالیتهای تازه‌ای را برای جلب توجه ملت ایران برای خدمات اجتماعی انجام دادیم، سمینار بسیار برجسته‌ای بفرمان علیا حضرت شهبانوی ایران، آن شهبانوی فرشته خصال نیک صفت و خوشدل ایران تشکیل شد و تصمیمات بسیار شایسته‌ای بنفع مردم ایران تشکیل شد و حالا برای انجام هدفهای همان سمینار برجسته و ارزنده بلافاصله دولت وزارت رفاه را تشکیل داده و بمجلس پیشنهاد کرده است وقتی دولت می‌خواهد با برنامه و هدفهای خاصی به تمام طبقات اجتماع کمک کند بآن کسی که احیاناّ سرپرست خانواده‌ای را از دست می‌دهد کمک کند، آنکه بیمه نشده بیمه اش کند و آنکه بیمه شده ولی کافی نیست بیمة بهتری در اختیارش بگذارد این یک خدمتب بسیار ارزنده دولت است. تنها کافی نیست ما در صف مخالف دولت قرار داشته باشیم و هر وقت دولت هرچه به مجلس داد تنها بهمین خاطر انتقاد کنیم. من اطمینان دارم که تمام دوستان عزیز من در صف اقلیت، یکایک نمایندگان حزب مردم بانجام خدمات رفاه اجتماعی به تمام ملت ایران علاقمند هستند. وقتی دولت برای انجام وعرضه کردن همین خدمات وزارتخانهای را پیش بینی می‌کند و لایحه‌ای را عرضه می‌کند، بنظر من باید تشکیل این وزارتخانه مورد تأیید همکاران من در صف اقلیت هم قرار بگیرد. البته اگر پیشنهادی دارند، اگر طرحی دارند، در شور اول الان می‌توانند بدهند. حالا دوباره پیشنهاد بفرمائید. در اینجا بارها آقای هویدا نخست وزیر محبوب ایران ذکر کردند که من بسیار خوشحال می‌شوم که لایحه‌ای بمجلس بدهم و این لایحه را بهتر از مجلس دریافت نمایم و نمایندگان اکثریت هم همیشه این علاقه را دارند و دوست دارند از نظرات صائب وخوب و ارزنده نمایندگان اقلیت استفاده کنند. شما مثل من فردی هستید از ملت ایران، ایران را دوست دارید به ایران عشق می‌ورزید شما هم اگر پیشنهادی دارید مطرح بفرمائید، این پیشنهاد در کمیسیون مطرح خواهد شد، اگر تصویب شد، هم برای شما افتخار خواهد بود هم برای ما، برای اینکه مطلب عبارتست از تأمین و تعمیم خدمات رفاهی برای ملت ایران و شما هم بطور قطع طرفدار این مسأله هستید. اگر اشتباه نکنم دوست عزیزم آقای زهتاب فرد فرمودند که در این مورد طرح آشفته‌ای وجود دارد یک لایحه‌ای به یک کمیسیونی رفته و بعد از رسیدگی کمیسیون مادر به چند کمیسیون دیگر رفته، در تمام این کمیسیونها مورد حلاجی و خوض و غور قرار گرفته، اما شاید من اشتباه می‌کنم، تازه میفرمائید حالا بصورت آشفته به مجلس ارائه داده شده است. واقعاّ من استنباط کردم که آقای زهتاب فرد قبل از اینکه این گزارش شور اول تهیه و مطرح بشود، بیانات خود را که برای اولین بار دیدم از روی نوشته می‌خوانند تهیه کرده ان، چون ایشان آنقدر خوب صحبت می‌کنند که احتیاجی به نوشتن ندارند و من تصور می‌کنم قبلا این را تهیه کرده بودند و ملاحظه فرمودید همانطور که عرض کردم کنترل و یا اخذ پروانه و یا نظارت بهیچوجه وجود ندارد و برعکس در قسمت آخر ذکر شده است که وزارت رفاه اجتماعی مکلف است برای تشکیل سازمانهای رفاهی کلیه کمکهای لازم را در اختیار آن سازمانها بگذارد. نه تنها مشکلی بوجود نیاورده، وزارت رفاه هم مکلف به ارائه چنین خدماتی شده است و اما راجع به مسأله‌ای مثل بنیاد نیکوکاری و سازمانهای مشابه تا آنجا که من اطلاع دارم وزیر محترم رفاه همین مسأله را خودشان بیان خواهند کرد. اصلا این طرح در مورد بنیادهای فرهنگی نیست وزارت رفاه اصولا کاری به بنیادهای فرهنگی فعلی که در مملکت ما وجود دارد، ندارد و در حدود وظایفش هم نیست و در هیچ جا ملاحظه نمیفرمائید که اشاره‌ای شده باشد که احیاناّ بنیادهای فرهنگی هم برای ادامه خدمتشان نیاز دارند به وزارت رفاه مراجعه کنند. من امیدوارم که با فعالیت و جدیت خاصی که در وزیر محترم رفاه سراغ دارم و چون پزشک هستند و ایشان هم همکار من هستند می‌دانم که چگونه کار می‌کنند روزی خواهد رسید که این وزارت رفاه تحت رهبری شاهنشاه بزرگ، بامید خدای متعال با پشتیبانی ملت ایران و با حمایت نمایندگان اصیل ملت بتواند پاکترین و سودمندترین خدمات اداری را به ملت ایران عرضه کند. (احسنت).
رئیس - آقای فضائلی بفرمائید.
فضائلی- با بیانات مفصلی که دوست و هم مسلک گرامیم آقای رحیم زهتاب فرد فرمودند، بنده می‌توانم این مژده را بدهم که عرایض بنده بسیار مختصر خواهد بود. هنگامیکه آقای وزیر رفاه اجتماعی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر معرفی شدند و در نتیجه خبر تشکیل چنین وزارتی منتشر شد با حسن قبول عامه مواجه گردید.
دوست و هم مسلک عزیزم آقای زهتاب فرد ضرورتهای تشکیل چنین وزارتی را برشمردند و من تکرار را جایز نمی‌شمارم اما نگرانی حزب مردم از برداشتی است که دولت از این وزارت دارد. لایحه‌ای که دولت به مجلس پیشنهاد کرد هرچند در شور اول اصلاحات مفیدی در آن شده است معهذا این نگرانی را ایجاد می‌کند که نه تنها وافی به مقصود نباشد بلکه می‌ترسیم که ما را از هدف دورتر سازد.
هدف از تشکیل چنین وزارتخانهای در ایران و یا در سایر کشورها راضی ساختن مردم است و مقصود این است که همه افراد از زندگی خود و از شرایط اجتماع خود راضی باشند. ما می‌ترسیم که با این لایحه و این برداشت نه فقط مردم را راضی نسازیم بلکه آنها را ناراضی تر کنیم. اجازه بفرمائید در این باره قدری موضوع را بررسی کنیم.
کوشش دولتها نه تنها در کشور ما بلکه در همه کشورهای پیشرفته در راه توسعه صنعتی و اقتصادی این است که درآمد مردم بالا برود و وسائل زندگی را فراهم و در دسترس عموم قرار دهد. معهذا می‌بینیم که با وجود توسعه این برنامه‌ها در مردم تولید رضایت نکرده است. ای بسا اشخاص را که می‌بینید حقوقشان بیشتر شده درآمدشان فزونی گرفته حتی ظاهراّ زندگانی آنها وسیعتر شده ولی باز راضی نیستند. این خصوصیت منحصر به یک یا چند کشور نیست. دانشمندان اجتماع پس از تحقیق باین نتیجه رسیده‌اند که تنها پیشرفت و تهیه وسائل مادی خوشبختی آفرین نیست بلکه بسیاری از مسائل که جنبه مادی صرف ندارند و از امور معنوی هستند هم در شمار نیازهای افراد هستند و باید برای جلب رضایت خاطر آنان تأمین شوند.
تشکیل وزارت رفاه بهمین خاطر است که تمایلات و نیازهای مردم را چه در مورد مادی و چه در مسائل معنوی بازشناسد، نه فقط در زمان یا مکان معین بلکه در حال و آینده و در تمام نقاط مختلف کشور و آنگاه موجبات تأمین و رفاه و برآوردن نیاز و تمایلات عمومی را فراهم آورد. قسمتی را بوسیله دستگاههای مسئول و قسمتی را با سازمان دادن دستگاههای مستقلی که تحت ضابطة این وزارت قرار می‌گیرند عمده ترین وظیفه چنین سازمانی عبارت از برطرف ساختن و تعدیل نابرابریهاست بخصوص در مسئله ثروت و فقر زیرا آنکه فقیر است امکان تحصیل و یا استفاده از حقوق و مزایای اجتماعی کمتر دارد و بالعکس.
وظیفه اساسی چنین وزارتی اولا ایجاد یک مرکز تحقیقات مجهز برای شناخت تمایلات و آرزوها و نیازها و کمبودها و نابرابریهای اجتماع است، در حال و آینده و سپس مطالعه و طرح ریزی برای رفع آن نیازها و تعدیل نابرابریها و تأمین آن آرزوها بطوریکه افراد احساس رضایت و خوشنودی کنند. وظیفه این وزارت آن نیست که چند کار مشخص که غالباّ باهم ارتباطی ندارند بدست گیرد و خود در لجنزار نابسامانیها قرار گیرد و چه بسا قسمتهای لازمتر مانند سرپرستی معلولین اجتماعی و نیازمندان ده نشین را از یاد ببرد ولی هیچگونه پیش بینی برای تحقیق و شناخت تمایلات و انتظارات عامه ننماید.
چه خوب بود در این لایحه هدف و طرق علمی برای وصول به هدف ذکر می‌شد و آنگاه بتدریج مطالعات و تجربه کاملتر می‌شد و سپس تصدی آن امور را بر عهده می‌گرفتند آنهم بوسیله سازمانهائی که در اجراء مستقل ولی در تنظیم خط مشی تابع این وزارت می‌بودند. این وزارتخانه باید بمنزله قلب و مغز سایر وزارتخانه‌ها باشد رفاه از بخش صنعت و کشاورزی و خدمات جدا نیست و باید مورد مطالعات تحقیقات این وزارت باشند.
متأسفانه در این لایحه قسمت اجرائی خدمات درمانی و بیمه‌ها و معالجه معتادان و معلولین و غیره را چنان در هم انباشته‌اند که پیشبینی می‌شود این وزارت قبل از آنکه این سازمانها را مورد مطالعه قرار دهد و ضوابطی در باره هر یک تنظیم نماید، اگر اداره آنها را بدست گیرد نه فقط بهبود در کارها دیده نخواهد شد بلکه موجبات عدم رضایت بیشتر استفاده کنندگان و بهره گیران از این مؤسسات را فراهم خواهد ساخت.
من اکنون مایل هستم به یک نکته دیگر نیز اشاره کنم که برداشت لایحه تقدیمی به مجلس هرچند که در مجلس قدری اصلاح شد نشانه آن است که می‌خواهند یک تسلطی بر مؤسسات خیریه و عام – المنفعه داشته باشند بنظر من اینهم از اشتباهات لایحه است. این وزارت باید مدعی کمک و مساعدت به امور خیریه باشد وحتی ضوابط پیشنهادی خود را از طریق پاداش و تشویق که تخصیص اعتبارات تازه در اختیار آنها بگذارد یکبار هم در روزنامه مردم و هم در مجلس تذکر دادیم که متأسفانه دولت عادت ندارد در کارها روش تحقیقی بکار ببندد. مثلاّ ملاحظه بفرمائید، از وقتی اداره اوقاف در مملکت تشکیل شد، ریشه وقف کردن اموال و املاک، چیزی که آنهمه در این کشور شایع بود، خشک شد. چرا؟ البته تشکیل سازمان اوقاف بمنظور جلوگیری از حیف و میل اوقاف بوسیله متولیان و متصدیان و غیرهم بسیار لازم بود هیچ وافقی هم میل ندارد که مال وقف شده او را متولیان بخورند و بمصرف نرسانند فقط برداشت و طرز عمل سازمان اوقاف آنچنان بود که موجب انصراف و عدم رغبت مردم به وقف اموال گردید.
این یک اصل مسلم در روانشناسی است که انسان دوست ندارد خود و اموالش تحت تسلط دیگری قرار گیرد. روش اداره اوقاف در سنوات گذشته و حال اعمال یک نوع سلطه بود نه دلسوزی و کمک و مساعات نسبت به نظریه واقف، وزارت رفاه هم نباید چنین روشی را اتخاذ کند. شما بگوئید ما به موسسات خیریه کمک می‌کنیم اگر از لحاظ مدیریت نقصی داشته باشند بورس در اختیار آنها بگذاریم که بروند مطالعه کنند و راه بهتر کار کردن را بیاموزند. اگر نقض اعتبار دارند اعتبار آنها را تأمین می‌کنیم تا کارآئی بیشتر در کار خود نشان دهند نه اینکه در آنجا را می‌بندیم.
اساساّ وقتی شما آقای وزیر که تازه مدت کوتاهی است به وزارت انتخاب شده‌اید نسبت به مؤسساتی چون شیر و خورشید سرخ یا سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی یا مؤسسات خیریه دیگری که سالها کار کرده و تجربه اندوخته‌اند ادعای رهبری و راهنمائی می‌کنند باید از این مؤسسات که سالها تجربه و عمل و سابقه را در مغز و ذهن کارکنان و در آرشیو دستگاه خود ذخیره کرده‌اند، راهنمائی بخواهید و از تجربیات آنها استفاده کنید.
بهر صورت اندیشه تشکیل وزارت رفاه از اندیشه‌های تابناک شاهنشاه آریامهر است و با توجهات و عنایات خاصه علیا حضرت شهبانوی محبوب تقویت می‌شود و امیدوارم در مقام اجرا و عمل هم همانطور باشد که موجبات رفاه و آسایش و رضایت عمومی فراهم آید. (احسنت – احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی و همچنین ایجاد هماهنگی و نظام مطلوب و اعمال نظارت و راهنمائی نسبت باین قبیل فعالیتها وزارت رفاه اجتماعی برای انجام وظائف زیر تشکیل می‌گردد:
الف- تأمین بیمه درمانی همگانی.
ب- فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل بیمههای اجتماعی و اعطای انواع کمکها بافراد و خانواده‌های نیازمند و ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت و برقرار مستمریها باستثنای صندوقهای بازنشستگی کل کشور و مؤسسات و شرکتهای دولتی.
ج- تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروههای سنی و خانواده‌ها از طریق ایجاد و تعمیم مراکز رفاه خانواده، مهدهای کودک، خانه‌ها و باشگاههای جوانان و پیران.
د- تأمین خدمات توانبخشی نسبت به معلولین جسمی و روانی و اجتماعی.
ه – نظارت بر سازمانهای رفاهی غیر دولتی وتعیین ضوابط و برنامه‌ها و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی لازم.
و- درمان معتادان به مواد مخدر و الکل و توانبخشی آنان.
ز- عضویت در سازمانهای بین المللی و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین المللی که در امور مربوط به مسائل فوق تشکیل می‌شود.
ح- اجرای سایر خدمات رفاهی که بنا به تصویب شورایعالی رفاه اجتماعی به وزارت رفاه اجتماعی محول می‌گردد.
- تبصرة ۱- تأمین خدمات موضوع بند ج این ماده در روستاها با وزارت تعاون وامورروستاها خواهد بود.
- تبصرة ۲- اسامی سازمانهای مذکور در بند هـ این ماده به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- بنده فکر می‌کنم عنوان لایحه و تشکیل وزارتخانهای بعنوان وزارت رفاه اجتماعی که انشاءالله همه جهانی که در مادة یک و وظایفی که نوشته شده است بتواند از عهده برآید بخودی خود چیزی نیست که قبلا با آن مخالفت کنیم باید منظر شد و نتیجه کار را در انجام چنین وظایفی دید. اما بنظر من، توجه دادن به این وظایف هم برای شما و هم برای دولت شما مفید است. نمی‌دانم جنابعالی که بعنوان یک چهرة جوان تازه و فعال این کابینه مسئولیتی به این عظمت را بعهده گرفتید در بارة همین بند الف توجه کرده‌اید که چه مسئولیتی دارید و چه جوابی باید بدهید؟ مدارج علمی شما بجای خود محفوظ، سوابق خدمت شما محفوظ، آنچه مسلم است برای درک عظمت این وظیفه که تأمین درمان در سراسر مملکت است بنظر من تاریخ و جغرافی شما باید خوب باشد. یعنی شما لااقل باید بشناسید که در سطح مملکت چه کمبودی دارید و چه نیازهائی دارید، مملکت ما چه مناطقی دارد و این مناطق از نظر درمانی چه کیفیتی دارند؟ و شخص جنابعالی بعنوان وزیر رفاه اجتماعی که امر درمان را بعهده گرفته‌اید (دکتر رشتی – بیمه درمانی) من خیلی خوشحالم که این مطلب را فرمودید. چون بهرحال مقامی در این مجلس باید بما جواب بدهد که مسئول درمان است، وزارت بهداری را شما به امر بهداشت گذاشتید. مسئله در این است که مردم این مملکت، اکثریت قاطعش که فقط یک پشتیبان دارند و آن شخص شاهنشاه است، نیازها و احتیاجاتی و کمبودهائی دارند. یک جا شما بما بگوئید که مسئول تأمین این خدمت کیست؟ کلمه بیمه را که من پیشنهاد حذفش را خواهم داد چون مردم این مملکت الفاظ نمی‌خواهند آقای دکتر عمل می‌خواهند بیمه درمانی با تأمین درمان چه فرقی دارد؟ بمن بفرمائید تأمین بیمه درمانی، یعنی بهر حال بایستی برای مردم امکان رفاهی را ایجاد کنید شما این امکان را به بیمه تعبیر کنید و مؤسسه‌ای را که آقای وزیر می‌خواهند بنام آن وزارتخانه تشکیل دهند یک شرکت بیمه تلقی نفرمائید. بنظر من وعده و هدفهائی که در این لایحه داده شده است هیچکدام تحقق پیدا نمی‌کند آنچه مسلم است در این مملکت برای تأمین درمان امکانات محدود است ولی از همین امکانات محدود بصورت صحیح استفاده نمی‌شود. دولت حزبی شما در ۸-۹ سال پیش بدنبال تمرکز امور درمانی رفت که شاید بتواند از امکانات موجود مملکت بنحو بهتر و گسترده تری استفاده کند و این مقدار اختلاف طبقاتی در امر درمان نباشد که یک فرد هزینة سرانه اش بیش از چند هزار تومان و یک نفر هزینه درمانی سرانه اش کمتر از چند ریال باشد. یک چنین مطلبی قابل تحمل نیست و ادامه پذیر نیست و مورد توجه نمی‌تواند باشد ونظر رئیس مملکت غیر از این است و باید این درد را درمان کنند، مقصود وزارتخانه ساختن و ابوابجمعی درست کردن نیست مقصود این نتیجه‌ای است که مورد نیاز است ما از شما می‌خواهیم که صریحاّ بفرمائید برای تأمین درمان در بخشها و روستاها در یک منطقه‌ای مثل بویر احمد و کهکیلویه که ۳۰۰ هزار نفر آدم بدون یک نفر دندانپزشک زندگی میکنندوخود شما درجراید آمار میدهیدتعداد اطبای اسمی که دراین منطقه است برای هر ۴۰ هزار نفر یک طبیب می‌رسد بایک چنین کیفیتی امر رفاهی بنظر بنده میسر نیست. اولین مسئله رفاه برای این مردم این است که برای مردم دورافتاده در پشت کوه برای بچه شان، خودشان، تأمین درمانی داشته باشند و این مقدار گرفتاری و مشکلات موجود نباشد، حالا بعضیها خیال می‌کنند آنجا هم مثل شهر تهران است که تاکسی سوار شوند و با ۲ ساعت معطلی به فلان بیمارستان برسند مناطقی هست وسیله و راه نیست حمل و نقل برایشان مشکل است برای اینکه یک بیمار را به یک مرکز درمانی برسانند باید ۱۰۰ کیلومتر ۲۰۰ کیلومتر راه طی کنند و آیا در آن مرکز امکانات بآن اندازه فراهم باشد یا نباشد. شما افتخار وزارت نصیبتان شده است و فرمان مبارک به اسمتان صادر شده است لایحه‌ای به این وسعت که هرجا اسم رفاه بود بمؤسسه شما می‌دهند هرجا کلمه اجتماع بود و مجموعاّ رفاه و اجتماع رویهم گذاشته شده است و آنچه که مردم می‌خواهند بقول معروف قیمه است – حال با غین نوشته شود یا با قاف، آن مهم نیست- مردم از شما خدمت درمانی می‌خواهند بایستی جنابعالی در قبال وظیفه‌ای که در بند الف دارید و سایر وظایف همه اش درنوع خود بسیارخوب است ولی تعداد محدود و گروهی محدود را با وظیفه‌ای خاص در بر می‌گیرد بآنها کاری ندارم بند الف این ماده یک وظیفه عامی برای شما معین کرده است که زیر هر اسم بصورت بیمه ملی بهر کیفیت بایستی وعده تأمین چنین وظیفه‌ای را بدهد من فراموش نمی‌کنم روزی که چند سال پیش اینجا لایحه خدمات درمانی بیمه کارمندان دولت مطرح بود اینقدر وعده پشت این تریبون بما دادند که فکر کردیم لااقل ۱/۵ جمعیت این مملکت را آن لایحه جوابگو است من فکر می‌کنم از همکاران محترم ما در مجلس کمتر کسی است که از طرف مجلس بیمه شده و با این لایحه سر و کار دارد و با او درست رفتار شده باشد حالا ببینید با سایرین چه می‌کنند و این خدمت را بمردم چند جور تحویل می‌دهند لایحه‌ای را که می‌آورند اینجا روی کاغذ برای مردم همه چیز فراهم است ولی در عمل هیچکدام از وظایفی را که دولت بعهده دارد بطور قطعی تأمین نیست بنده اینجا استدعا دارم وقتی وظیفه را بعهده گرفتید چنین توهمی نشود که جناب دکتر رشتی در من ایجادر کردند که وجود یک کلمه بیمه در اول این وظیفه موجب این است که بازشانه‌ای خالی شود از زیر چنین باری، و ما که از نقاط دوردست مملکت عهده دار وظیفه نمایندگی مردم روستا نشین این مملکت هستیم بایستی بمناطقی که محدودیت بیشتر دارند توجه بیشتری بشود جنابعالی بایستی این قول را قبل از تصویب لایحه تان اینجا بدهید. خوشبختانه جناب دکتر فروزین مسئله‌ای را هم روشن کردند که از لحاظ اعتبارات هیچ اشکالی هیچ دست- بستگی در کارتان نیست ایشان بطوری دقیق فرمودند که در برنامه پنجم اعتبارات چنین وظایفی همه تأمین شده است پس امکانات هست اعتبارات هست قدرت قانونی هست وظیفه را بر عهده گرفتید باید بدانید چه وظیفه‌ای را بر عهده گرفته‌اید و پشت این تریبون بمن نماینده یک نقطه دورافتاده بفرمائید که جوابگوی تأمین خدمات درمانی مردم هستید یا نه؟ (آفرین).
رئیس- نظر دیگری در مادة اول نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید تبصرة زیر بعنوان تبصرة ۳ به مادة ۱ اضافه گردد.
- تبصرة ۳- وزارت جنگ و نیروهای مسلح شاهنشاهی تابع مقررات مربوط بخود خواهد بود.
بااحترام- محمدحسین عباسمیرزائی.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید:
در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی با توجه به متن قانون و لایحه پیشنهادی عنوان ای وزارتخانه به وزارت خدمات اجتماعی تبدیل گردد.
با عرض احترام – دکتریحیی بهبهانی.
ازآنجا که مسکن وتأمین آن بهرصورت جزء قابل توجهی ازبرنامه‌های زندگی خانوادگی را تشکیل می‌دهد لذا پیشنهاد میکن سازمان تأمین مسکن در مسیر برنامه‌های عظیم این وزارتخانه با تشکیلات و برنامه‌های خود به این وزراتخانه منتقل گردد.
باعرض احترام- دکتر یحیی بهبهانی.
از آنجا که هدف بزرگ تنظیم خانواده برنامه رفاهی خانواده، اجتماع و دولت در اجرای برنامه‌های ملی و میهنی است لذا پیشنهاد می‌نماید جزء واحدهای مذکور در لایحه قانونی که به این وزارت منتقل می‌گردد تشکیلات و سازمان مربوط به بهداشت و تنظیم خانواده نیز به این واحد منتقل گردد.
باعرض احترام – دکتر یحیی بهبهانی.
از آنجا که حمایت از خانواده زندانیان یکی از برنامه‌های قابل توجه رفاه اجتماعی است لذا پیشنهاد می‌نماید سازمان حمایت از زندانیان و خانواده آنها نیز جزء واحدهای منتقل به این وزارتخانه درآید.
باعرض احترام- دکتر یحیی بهبهانی.
در قسمت ج – از مادة ۱ قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی پیشنهاد می‌نماید سازمانهای مددکاری و مددیاری که در واحدهای مختلف انجام وظیفه می‌نمایند در زیر یک چتر واحد به این واحد جدیدالتشکیل منتقل گردد.
باعرض احترام – دکتریحیی بهبهانی.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید در بند ب – مادة ۱ جمله اعطای انواع کمکها به دادن انواع کمکها اصلاح شود.
با احترام – علی اصغر مظهری.
محترماّپیشنهاد می‌نماید:
کلمة (همگانی) از بند الف و کلمة (انواع) و جملة (به افراد و خانواده‌های نیازمند) از بند ب مادة ۱ لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی حذف شود.
باتقدیم احترام- محمدولی قراچورلو.
محترماّ پیشنهاد می‌شود که در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی مادة یک در بند ب به این طریق اصلاح گردد.
فراهم نمودن تأمین اجتماعی لازم در مقابل عوامل فیزیولوژیکی و حرفه‌ای و اجتماعی و فیزیکی محیط با گسترش بیمه‌ها و ایجاد و توسعه انجمنها و صندوقهای حمایت برقراری مستمریها و اعطای انواع کمک به افراد و خانواده‌های نیازمند و جمعیتهای خصوصی که در این زمینه فعالیت دارند.
باتقدیم احترامات – دکتر رشیدیاسمی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی در مادة یک در بند (هـ) به این طریق اصلاح شود:
نظارت و ایجاد هماهنگی نسبت به دستگاهها و سازمانهای رفاهی غیردولتی و تعیین ضوابط و برنامه و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی لازم و تشویق مؤثر بخش خصوصی در ارائه خدمات فوق.
باتقدیم احترامات- دکتررشیدیاسمی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی در مادة یک بند (ح) چون مغایر مادة ۴ این قانون می‌باشد حذف شود.
باتقدیم احترامات- دکتررشیدیاسمی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی مادة یک بند ج به این طریق اصلاح گردد:
ج- تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروههای سنی وخانواده‌ها ازطریق ایجاد مراکز رفاه خانواده-
مهدهای کودک – خانه‌های آسایش و باشگاههای جوانان و پیران و کمک مؤثر و نظارت در بخش خصوصی که در این زمینه خدمت می‌نمایند.
با تقدیم احترامات- دکتررشیدیاسمی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که تبصره زیر بمادة یک لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی اضافه شود:
- تبصرة ۲- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است هرسال معادل۴۰% ازاعتبارات خود رابرای هزینه‌های رفاهی در سطح روستاها اختصاص دهد.
حبیب خانقاهی- مهندس سهم الدینی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید بند الف مادة ۱ بشرح زیر اصلاح شود:
الف- تأمین خدمات درمان همگانی در سراسر کشور.
فرهادپور.
محترماّ خواهشمند است در مادة یک بند «د»اضافه شود معالجه بازنشستگان و ازکارافتادگان جزو قانون رفاه اجتماعی شود.
با تقدیم احترام – حسین مظاهری.
پیشنهاد می‌شود مادة اول به اینصورت اصلاح شود: مادة ۱- بمنظور فراهم ساختن موجبات اصل برخورداری از لحاظ ثروت فرهنگ و حقوق و مزایای اجتماعی برای همه افراد کشور از طریق تأمین و گسترش خدمات رفاهی (الی آخر).
محمد فضائلی.
پیشنهاد می‌شود بند ب مادة ۱ بصورت زیر اصلاح شود:
ب- ایجاد مرکز تحقیقات برای شناخت نیازها و تمایلات اجتماع در سراسر کشور در حال و آینده و تأمین موجبات رفع نیازها و فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی الی آخر
محمد فضائلی.
رئیس- مادة ۲ قرائت می‌شود
مادة ۲- از تاریخ تصویب این قانون مؤسسات و واحدها و امور زیر:
الف- سازمان بیمههای اجتماعی با واحدهای مربوط (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ب- بانک رفاه کارگران (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ج- سازمان بیمههای اجتماعی روستائیان (از وزارت تعاون و امور روستاها).
د- سازمان تأمین خدمات درمانی (از وزارت بهداری).
ه – انجمن توانبخشی (از وزارت کار و امور اجتماعی).
و – اجرای قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی و ازکارافتادگی وفوت (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ز – امور مربوط به درمان و توانبخشی معتادین و واحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
ح- امور مربوط به درمان و توانبخشی مربوط به بیماران روانی و واحدهای درمانی مربوط (ازوزارت بهداری).
با بودجه، دارائی، کارکنان ارکان و شوراهای قانونی از وزارتخانه‌های مربوط منتزع و به وزارت رفاه اجتماعی وابسته و یا منتقل می‌گردد. مسئولیت و اختیارات هر یک از وزراء و وزارتخانه‌های موضوع این ماده طبق قوانین و مقررات مربوط در هر مورد عیناّ به وزیر و وزارت رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
- تبصره – سایر تکالیف و خدمات رفاهی که به وسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات و دستگاههای دولتی انجام می‌گردد به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران با کارکنان و اعتبارات مربوط به آنها به این وزارت منتقل می‌شود و کلیه اختیارات و مسئولیتهائی که بر طبق قوانین و مقررات مختلف به وزارتخانه یا وزیر مربوط محول بوده عیناّ به وزارت و وزیر رفاه اجتماعی محول می‌گردد. مدت لازم برای اجرای این تبصره یکسال از تاریخ تصویب این قانون خواهد بود.
رئیس- در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳ قرائت می‌شود
مادة ۳- ایجاد هماهنگی در مورد فعالیت سازمانهای رفاهی غیر دولتی بعهده شورای عالی رفاه اجتماعی است.
رئیس- در مادة ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ مادة ۳ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
ایجاد هماهنگی و تعیین ضوابط در مورد کلیه سازمانهای رفاهی وابسته به وزارت رفاه بعهده شورای عالی رفاه اجتماعی است.
باتقدیم احترام- دکتر لطف الله رئیسی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی مادة ۳ و ۴ بایستی بصورت مشورتی باشد و ضرورتی برای وجود آن احساس نمی‌گردد و این وظایف در بند هـ مادة یک جزو وظایف وزارت رفاه اجتماعی می‌باشد و در صورتیکه فقط در مورد فعالیت سازمانهای غیر دولتی وظیفه دارند ترکیب آن صحیح نمی‌باشد و از بخشهای خصوصی بایستی عضو داشته باشد.
باتقدیم احترامات- دکتررشیدیاسمی.
رئیس- مادة ۴ قرائت می‌شود.
مادة ۴- شورای عالی رفاه اجتماعی از:
- وزیر رفاه اجتماعی،
- وزیر بهداری،
- وزیر آموزش و پرورش،
- وزیر کشور،
- وزیر تعاون و امور روستاها،
- وزیر کار و امور اجتماعی،
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه،
- وزیر علوم و آموزش عالی،
- مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران،
- مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی
تشکیل می‌گردد و اساسنامه آن به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس- در مادة ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ مادة ۴:
ریاست هیئت مدیره نظام پزشکی ایران به اعضای شورای عالی رفاه اجتماعی اضافه شود.
باتقدیم احترام – دکتر لطف الله رئیسی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که تبصرة زیر بمادة چهار لایحه تشکیل وزارت رفاه اجتماعی اضافه شود:
- تبصره: وزارت رفاه اجتماعی مکلف است هر سال به تشخیص شورای عالی رفاه اجتماعی درصدی ازاعتبارات رفاهی را بمنظورهزینه وانجام وظائف مربوط درسطح روستاها اختصاص دهد.
مهندس حسین خسروی- رضا ذوالفقاری.
در مادة ۴ لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی پیشنهاد می‌شود:
در سطر آخر ماده عبارت (اساسنامه آن به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید) به (اساسنامه آن به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید) تغییر یابد.
با احترام – دکتربهزادی، دکترنایبی.
رئیس- مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است تسهیلات لازم را برای ایجاد مؤسسات رفاهی توسط بخش غیر دولتی فراهم سازد و اینگونه مؤسسات موظفند ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی را رعایت نمایند و وزارت رفاه اجتماعی مکلف است از ادامه فعالیت مؤسسات رفاهی که طبق ضوابط تعیین شده عمل نمی‌کنند جلوگیری نماید.
رئیس – در مادة ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید در مادة۵ بعد از وزارت رفاه اجتماعی مکلف است، این جمله اضافه شود: ضمن نظارت کامل و دقیق از ادامه ….
بااحترام - علی اصغر مظهری.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در ذیل مادة ۵ تبصره ۱ اضافه شود:
- تبصرة ۱- بیمارستانها و پلی کلینیکها و درمانگاههای بخش خصوصی که جنبه درمانی و رفاهی دارند از این قانون مستثنی هستند.
باتقدیم احترام- دکترلطف الله رئیسی.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید مادة ۵ لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی بشرح زیر اصلاح شود:
چنانچه وزارت رفاه اجتماعی تسهیلات لازم را برای مؤسسات رفاهی بخش غیردولتی فراهم سازد و به آنها کمک مالی بنماید مؤسسات مزبور موظفند ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی را رعایت نمایند و وزارت رفاه اجتماعی مکلف است از ادامة فعالیت مؤسسات رفاهی که طبق ضوابط تعیین شده عمل نمی‌کنند جلوگیری نماید.
دکترپرتواعظم.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که در لایحه قانون وزارت رفاه اجتماعی در مادة ۵ کلمه غیردولتی در سطر دوم حذف شود و شورای فنی در این ماده پیش بینی گردد و آئین نامه‌های اجرائی و ضوابط این ماده توسط شورای فنی تصویب گردد و ترکیب شواری فنی از افراد ذیصلاحیت و متخصص تشکیل گردد.
باتقدیم احترامات – دکتررشیدیاسمی.
رئیس- مادة ۶ قرائت می‌شود.
مادة ۶- وزارت رفاه اجتماعی در اجرای تکالیف و وظایف مربوط می‌تواند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین مؤسسات مستقل وابسته بخود تشکیل دهد و همچنین تغییرات لازم را در مقررات و تشکیلات و وظایف سازمانها و مؤسسات موجود بعمل آورد.
رئیس- در مادة ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) مادة ۷ قرائت می‌شود.
مادة ۷- آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط وزارت رفاه اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده می‌شود.
رئیس- درمادة ۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که مادة ۷ بشرح زیر اصلاح شود:
آئین نامه اجرائی این قانون توسط وزارت رفاه اجتماعی تهیه و به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین برسد.
باتقدیم احترام- دکترلطف الله رئیسی.
رئیس – مادة ۸ قرائت می‌شود.
مادة ۸- از تاریخ تصویب این قانون آن قسمت از قوانین و مقررات که با این قانون مغایر است ملغی می‌باشد.
رئیس- درمادة ۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادة ۹ قرائت می‌شود.
مادة ۹- دولت مأمور اجرای این قانون است.
رئیس- در مادة ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌گردد.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران.
رئیس- گزارش شور اول بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز شنبه ۱۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارة ۷۴۱۳۴- ۱۳۵۲/۱۲/۱۳ ارسالی از مجلس سنا راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را که در جلسه روز سه نبه ۱۴ خرداد ماه ۱۳۵۳ وصول آن اعلام و به شماره ۱۱۹۲ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاح عبارتی در بند ج ماده سه تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران که بمنظور پیشرفت در رشته‌های گوناگون فرهنگ و هنر و دانش و شناسائی کامل فرهنگ باستانی کشور تأسیس یافته است سازمانی است پژوهشی متشکل از:
- الف- فرهنگستان زبان ایران،
- ب- فرهگستان ادب و هنر ایران،
- ج- شورای اداری و هماهنگی که از این پس در این قانون شورای بنیاد خوانده می‌شود،
- د- دبیرخانه.
- تبصره- فرهنگستانهای دیگر که وزارت فرهنگ و هنر پس از فراهم آمدن امکانات به تأسیس آنها اقدام کند جزء بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران خواهند بود.
مادة ۲- شورای بنیاد تشکیل می‌شود از:
وزیر فرهنگ وهنر،
رؤسای فرهنگستانها،
سردبیر شورا،
مسئول امور مالی بنیاد (ذیحساب).
مادة ۳- وظایف شورای بنیاد بشرح زیر است:
الف- ایجاد هماهنگی و تعیین خط مشی عمومی در امور اداری و مالی.
ب- تصویب بودجه تفصیلی فرهنگستانها بر اساس اعتبارات مصوب در بودجه سالانه کل کشور با رعایت هدف و وظائف و اختیارات آنها.
ج- تصویب نظامات و مقررات عمومی استخدام اعضاء هیئت پژوهشی فرهنگستانها شامل پژوهشگر، پژوهشیار، رهبر پژوهش، استاد پژوهش که بترتیب معادل است با مربی، استادیار، دانشیار، استاد در مؤسسات عالی علمی دولتی به پیشنهاد رئیس فرهنگستان مربوط و تصویب شورای بنیاد در حدود مقررات استخدامی که بر اساس قانون فوق مورد عمل دانشگاههای دولتی است. مقررات مربوط به پایه حقوق و حقوق بازنشستگی اعضاء هیئت پژوهشی فرهنگستانها بشرح مندرج در این ماده همان است که در دانشگاههای دولتی اجرا می‌شود و مشمول تغییرات بعدی آن نیز می‌باشد.
در مورد استخدام شاغلینی که خدمات پژوهشی انجام نمی‌دهند برابر مقررات قانون استخدام کشوری عمل خواهد شد.
مادة ۴- اعتباراتی که برای هر یک از فرهنگستانها در بودجه‌های سالانه کل کشور منظور و تصویب می‌شود بصورت کمک خواهد بود.
مادة ۵- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران جز در مورد امور ذیحسابی موضوع مادة ۲۴ قانون محاسبات عمومی از لحاظ امور مالی و معاملاتی تابع مقرراتی خواهد بود که از طرف شورای بنیاد بر اساس مقررات مورد عمل مؤسسات عالی علمی دولتی تصویب می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه روز یکشنبه ۱۹ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزار ش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر – مجید محسنی مهر.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۲۰ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی- خیلی متأسفم موقعی نوبت صحبت بمن رسید که آخر وقت مجلس است با اجازه مقام ریاست تقاضا می‌کنم چند دقیقه بمن فرصد بدهند چون موضوع بسیار مهم است قبل از بحث پیرامون لایحه برای من موجب کمال افتخار است که مراتب سپاس و ستایش فراکسیون پارلمانی جزب مردم را به پیشگاه علیاحضرت شهبانوی فرهنگ دوست و هنرپرور ایران که این لایحه مهم و فرهنگی در پرتو الهام و توجهات خاصشان تنظیم گردیده، تقدیم دارم و یقین دارم دوستانم در حزب اکثریت نیز در این ستایش با ما همگام و هماهنگی می‌باشند و نکته مهمی که تذکارش را ضرور می‌دانم این است که شاهنشاه در مورد پرورش استعدادها و تشویق و ترغیب دانش آموزان و دانشجویان قبل از اعلام آموزش رایگان برای همه بهمان طریق، هدایت فرمودند که در امر اجرای قانونی مترقی اصلاحات ارضی راهنمائی فرموده بودند بدین معنی همانطور که قبل از اعلام الغاء رژیم ارباب و رعیتی که در روز تاریخ نوزدهم دیماه در اجتماع بزرگ دهقانان آن اصل را به تصویب ملی گذاشتند کلیه املاک سلطنتی را بین دهقانان آنجا تقسیم کرده بودند در مورد آموزش رایگان نیز از سالها قبل مقرر فرموده بودند با ایجاد بنیادهای فرهنگی دانشجویان مستعد و برجسته را زیر لوای بنیادهای وابسته به دربار شاهنشاهی قرار دهند واز هرگونه کمک مادی و معنوی بآنها دریغ نورزند.
فی المثل قسمت فرهنگی بنیاد پهلوی که یکی از هدفهای آن رفع کمبود متخصص در رشته‌های مختلف علمی و صنعتی است از بدو تأسیس تاکنون توفیق یافته ۸۷۲۸ نفر دانشجو را چه در دانشگاههای خارج از کشور تحت نظارت و مراقبت مستقیم داده و با اعطای کمکهای تحصیلی آنانرا آماده خدمتگزاری برای مملکت نماید و یا بنیاد وبا بنیاد فرهنگی رضا پهلوی که از سال ۱۳۴۶ بمنظور پرورش استعدادها و آماده ساختن نسل جوان و تحصیل کرده برای خدمت بکشور و ارتقاء سطح علمی و فنی و فرهنگی جامعه تأسیس گردیده و از بدو شروع بکار تا این تاریخ از دبستان تا دانشگاه و حتی دانش آموزان ایرانی را که در کشورهای مجاوز تحصیل می‌کنند، بیش از ۶۳۸۱ دانش آموز و دانشجو را تحت سرپرستی و معاضدت خود قرار داده و از هیچگونه ایجاد تسهیلات و فراهم آوردن امکانات برای ادامه تحصیل و مطالعه و تحقیقات علمی ایشان مضایقه ننموده است و همچنین باید از خدمات امور اجتماعی وزارت دربار شاهنشاهی که در امر طبقه بندی فارغ التحصیلان ممتاز دانشگاهی کشور و اعطای تقدیرنامه بایشان خدمات ارزنده‌ای انجام داده است تقدیر نمود و اینک نیز موجب کمال خوشوقتی است که وزیر محترم فرهنگ و هنر که از خدمتگزاران صدیق و فرهنگ پرور وهنرشناس ایران می‌باشند با تنظیم و تقدیم این لایحه قدم مهم و بزرگ دیگری در راه تکمیل و همکاری با بنیادهای فوق الذکر برداشته با ایجاد فرهنگستانهای زبان و ادب و هنر ایران در پیشرفت رشته‌های گوناگون فرهنگ و هنر و دانش و شناسائی کامل فرهنگ باستانی مساعی جمله مبذول می‌فرمایند و چون بحث بر سر آموزش رایگان بود امیدوارم اجرای این برنامه غرورآفرین نیز مانند برنامه مترقی اصلاحات ارضی با توفیق کامل همراه باشد و در پیچ و خم بخشنامه‌های سه هزار و چهارهزار مسخ نشود چون سخنی از زبان و فرهنگ بمیان آمد بی مناسبت نمی‌دانم از دو واحد بزرگ فرهنگی دیگر نیز که در امر تألیف و ترجمه کتب نفیس و ارزشمند خدمات شایانی انجام داده‌اند تجلیل نموده و سپس به بحث در لایحه بپردازم.
نمایندگان محترم اطلاع دارند که در سال ۱۳۳۳ بنا به فرمان شاهنشاه بنگاه ترجمه و نشر کتاب ایجاد گردید و پس از نأسیس بنیاد پهلوی جزء مؤسسات تابعة آن قرار گرفت این بنگاه از بدو تأسیس تاکنون توفیق یافته بیش از ۴۶۱ جلد کتاب نفیس بزبانهای فارسی و انگلیسی و فرانسه و ایتالیائی طبع و منتشر سازد که خوشبختانه با استقبالی که از این نشریات ارزشمند و نفیس بعمل آمد قریب دویست جلد از آن اکنون نایاب است.
بنیاد فرهنگ ایران که از سال ۱۳۴۳ که تأسیس شده تا این زمان ۱۷۰ جلد کتاب بسیار مفید و علی در رشته‌های مختلف فرهنگ و ادبیات فارسی و فلسفه و عرفان و واژه‌های پهلوی و آثار پهلوی باستانی طبع و نشر داده که همه از آثار نفیس عصر ما است، من در پایان این مقال وظیفه خود می‌دانم از مجاهدات صمیمانه و بی آلایش و بدون تظاهر شخصیتهائی که در رأس این بنیادها و واحدهای فرهنگی که با علاقه و ایمان شایان تقدیری به تربیت و پرورش استعدادهای جوانان کشور پرداخته برای ادامه تحصیل ایشان چه در ایران و چه در کشورهای اروپا و آمریکا تسهیلات و امکانات بوجود آورده‌اند تشکر و سپاسگزاری نمایم و موجب سربلندی است که اعلام دارم اکثراین خدمتگزاران صدیق ازبنیانگزاران حزب مردم بوده‌اند. و اما در مورد دو اصل شاخص در این لایحه که فرهنگستان زبان و فرهنگستان ادب و هنر ایران است باید با کمال تأسف بعرض نمایندگان برسانم که زبان شیرین فارسی با تمام مجاهداتی که برای حفظ فصاحت آن بعمل آمده دستخوش دگرگونیهای نامطلوبی قرار گرفته است. باید به این اصل غیرقابل انکار تکیه کنم که موجودیت هر ملتی بستگی به زبان آن ملت دارد بعنوان مثال پس از طلوع دین مبین اسلام، هنگامیه جهانگیری اعراب آغاز شد، و سربازان از جان گذشته مسلمان از جزیره العرب خارج شدند تمام مللی که تحت سلطه درآمدند بغیر از ایران، زبان و در نتیجه ملیت خود را از دست دادن شما امروز از قبطی، و فنیقی و سریانی و بربری، فقط نام و نشانی در تاریخ می‌بینید و حال اینکه ایرانی تنها ملتی بود که زبان خود را اگرچه نوشتن آن از صورت سابق درآمد ولی بهرحال بنام زبان مستقل فارسی حفظ کرد و حال اینکه اقوام دیگری که در قلمرو اسلام گرفتند امروز به زبان عربی سخن می‌گویند.
این وجه امتیاز برای ملت ایران است ولی نباید فراموش کنیم که امروز عده‌ای نابخرد تیشه بدست گرفته و بجان ریشه زبان فارسی افتاده‌اند اجازه بدهیا به اظهارات دانشمندان و شخصیتهای ارزنده فرهنگی ایران در سمینار مسائل تدریس زبان فارسی که در بهمن ماه ۱۳۵۲ تشکیل گردید استناد جویم. پروفسور عیسی صدیق اعلم که باید بحق ایشان را پدر فرهنگ جدید ایران نامید با کمال صراحت اظهار داشتند:
«وزارت آموزش و پرورش به معلم ادبیات بورس نمی‌دهد و به شگرد بیسواد می‌گویند برو رشته ادبی. کوی دانشگاه به دانشجوی ادبیات اتاق نمی‌دهد و فقط بجرم خواندن زبان و ادبیات فارسی از مزایای قانونی محرومش می‌کنند و نتیجه اینکه وازده‌ها معلم می‌شوند و وازده ترها معلم ادبیات فارسی، در دانشسرایعالی فقط ۴ درصد زبان فارسی می‌خوانند و در شهرستانها زبان فارسی تدریس نمی‌شود و آنوقت اینها کسانی هستند که فردا معلم ادبیات بچه‌های ما می‌شوند دانشجوی ادبیات ما در چهار سال فقط چهار جلد کتاب ۴۰۰ تا پانصد صفحه‌ای می‌خواند ولی در کشور فرانسه برای آموزگار شدن باید ۱۲۰ جلد کتاب بخوانند.»
با توجه به این نکات آیا نمایندگان محترم انظار دارند فرزندان آنها زبان فارسی بیاموزند و در حفظ اصالت آن بکوشند اجازه بدهید باز از مطالبی که در این سمینار عنوان شده نکاتی بعرض برسانم.
یکی از استادان مسلم زبان فارسی یعنی آقای دکتر ناتل خانلری در این باره گفت:
کاری که در ادبیات فارسی باید بکنیم و شاید تأخیر کرده باشیم این است که معیارها و مقیاسهائی در نقد ادبی بدست آوریم و بتوانیم با میزانی که مورد اتفاق اهل فن باشد آثار ادبی را تحت قضاوت صحیح قرار دهیم ما متأسفانه در این راه هم مثل بسیاری از راههای دیگر ناشی هستیم و هیچ ننگی نیست که به قصور خود اعتراف بکنیم و بعد شیوه انتقاد را بیاموزیم و نقص خود را برطرف سازیم.
چنانکه استاد جلال الدین همائی که از افتخارات ادبی و شخصیتهای بارز فرهنگی ما می‌باشد می‌گویند فکری برای شعر و موسیقی بکنید تا طعن و لعن نسلهای بعد را برنیانگیزید.
مظهری – چرا توهین می‌کنید.
احتشامی- استاد بزرگوار همائی در سمینار اینطور گفته‌اند چرا جواب ندادید (اخلاقی – هر چیز که جواب ندارد).
احتشامی- پس حرفش را گوش کنید و عمل کنید ایشان می‌گویند: باید توجه داشت که آثار انقلاب ادبی و نهضتهای ادبی و سیاسی و تاریخی «آنی» نیست بلکه تدریجی است یعنی اگر امروز تحولی درادبیات ما بوجود آید اثرش بعد از سی یا چهل سال بعد مشهود می‌گردد.
ولی روشن بین کسی است که اگر زمام این تحول را بدست دارد، آینده را از هم اکنون ببیند تا نسلهای آینده نسلهای فعلی را نفرین نکنند اکنون ادبیات ما آبستن تحولی است منتهی آنان که این امکان را بدست دارند باید به فکر زبان باشند، به فکر موسیقی و شعر باشند که اینها در چهل سال بعد چه خواهد شد؟ آیا نسلهای بعد ما را طعن و لعن نخواهند کرد؟! نمایندگان محترم آیا شرم آور نیست که امروز این شعر بصورت ترانه، روزها و هفته‌ها از رادیو پخش بشود و سمبل ترانه‌های فارسی قرار گیرد.
- بر سر سفره عشق با یک دل
- چند تا را مهمان می‌کنیی؟
(مظهری- لطفاّ با آهنگ بخوانید!)
همکاران محترم این دل همان دلی است که مولوی هنگامی که در بازار قرنیه با مدیران و یاران خود می‌رفت چون نام آنرا شنید به شور و جذبه درآمد و به رقص و نشاط برخاست. حال شما تغییر ترانه را با جذبه مولوی مقایسه کنید و ببینید تفاوت راه از کجاست تا به کجا و یا شعر و آهنگ مبتذل بنام دانشجویان و دانش آموزان دست بدست می‌گردد آیا ضبط و انتشار آن تحت نظارت و کنترل بوده است یا نه آن ترانه چنین است:
- کوچه‌ها باریکن دکانها بستن
- خونه‌ها تاریکن تاقها شکستن
- از صدا افتاده تار و کمانچه
- مرده می‌برند کوچه به کوچه
آیا این اشعار مبتذل که بوی خیانت از آن به مشام می‌رسد باید نمونه ترانه‌های فارسی عصر انقلاب ما باشد؟ باری سخن بسیار است و وقت محدود اکنون به عرایضم خاتمه می‌دهم و امیدوارم که بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران که بدون تردید برای پیشرفت و ترقی و اعتلای فرهنگ و هنر و دانش در مقابله با اینگونه ترانه‌های مفسده انگیز و لغات تراشی نامأنوس و تعبیرات مهجور بوجود می‌آید بتواند خدمات شایسته و ارزنده‌ای مانند سایر بنیادهائی که بآن اشارت رفت انجام بدهد و زبان وادبیات ایران پابرجا بماند.
از الطافتان متشکرم (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. چون وقت دیر است بقیه بحث در این لایحه را در جلسه بعد ادامه می‌دهیم.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه
۱۰- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه.
رئیس – آنچه از دستور این جلسه مانده است به اضافه موافقتنامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری لبنان شمارة ترتیب چاپ ۱۲۲۳ و موافقتنانامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مردم مغولستان شماره ترتیب چاپ ۱۲۲۴ در جلسه آینده مطرح خواهد شد. با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم. جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه شنبه، پس فردا، خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.