مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ اسفند ۱۳۵۱ نشست ۹۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۳ اسفند ۱۳۵۱ نشست ۹۶
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر ابوالهدی- مهندس احتشام شهیدی- اخلاقی- مهندس اسدی لنگرودی- امیراحمدی- اوحدی- اهری- مهندس ایمان زهرائی- بدرصالحیان- مهندس بدیعی- غلامرضابهادری- مهندس بهبهانی- پدرامی- پوربردباری- پیرزاده- دکتر تنکابنی- دکتر توانا- جهانی- امیرعلم خزیمه- دکترخطیبی- خورشید- دکتر رئیسی- دکترراد- رشیدی- دکتررشیدیاسمی- دکتر سعید- شاهنده- شیخ بهائی- شیخ رضائی- دکتر عسکری-غضنفری- دکترغنی- خانلرقراچورلو- کسرائی- دکترکفائی- کلانترهرمزی- کمالاتی- دکتر لقمان ادهم- دکتر محققی- دکترمدنی- مظهری- ملک افضلی- دکتر منتظری- نجدشیبانی- مهندس نطمی- دکتر وزیری- نیک روش- خانم اقبال- خانم آصف زاده.
غائبین مریض
- آقایان بختیاری پور- احتشامی- بهنیا- دکتربیگلری- پروین- دشتی- ضیاء رضوی- سعادت فرد- دکترصالحی- دکتر فضل الله صدر- فرهادپور- دکترمتین- مهرزاد- نیک پور- دکتروفا.
- بیانات قبل از دستور آقایان: عباس میرزائی- ایمان زهرائی- دکتر توانا- دکتر رشید یاسمی- مجید محسنی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: عباس میرزائی- ایمان زهرائی- دکتر توانا- دکتر رشید یاسمی- مجید محسنی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای عباس میرزائی تشریف بیاوری.
عباس میرزائی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم
افتخار دارم که بنام یک کارگر ایرانی درباره روز بزرگ سوم اسفند، روزی که سردار بزرگ تاریخ ایران رضاشاه کبیر با قیام مردانه و دلیرانه خود کشور ما را نجات داد یاد کنم. وضع آشفته کشور در آن ایام و روزهای درخشان و پرشکوه و باعظمت امروز نشان می‌دهد که رضاشاه کبیر و فرزند برومندش شاهنشاه آریامهر ما را از کجا به کجا رسانیده‌اند (احسنت) این امر برای هر ایرانی افتخارآمیز می‌باشد (صحیح است) و ما کارگران درکنار سایر مردم ایران به روح بزرگ رضاشاه کبیر درود می‌فرستیم (احسنت) مراجعه به تاریخ و بحث باکسانی که روزهای قبل از کودتای ۱۲۹۹ را دیده‌اند خیلی خوب به ما نشان می‌دهد که رضاشاه کبیر و شاهنشاه آریامهر چگونه از آن ایران عقب افتاده یک ایران مترقی و پیشرو افتخارآمیز ساخته‌اند که ما کارگران نمونه زنده آن هستیم که اکنون در سایه انقلاب ایران به خیلی از حقوق خود رسیده‌ایم (صحیح است، احسنت) و درهرکجا که کار مردم به وسیله انتخابات انجام می‌شود از گروه کارگران هم مانند سایر طبقات نمایندگانی انتخاب می‌شوند و حالا از سهیم شدن درسود کارخانه و سهامدار شدن در خود سرمایه کارخانه که انجام شده نمی‌توانم در این وقت کوتاه درباره اش عرایضی به عرض مجلس محترم برسانم و به این آسانی شکرش را بجای آورم ولی کارگران می دانند رهبر خردمند شاهنشاه آریامهر همیشه درفکر آنان می‌باشند (صحیح است) و نیز برای رفاه کلیه طبقات اوامر مؤکدی صادر می‌فرمایند حالا اجازه دهید به آنهائیکه چشم دید این همه ترقی را ندارند و بخصوص به حکومت بعثی عراق و بیگانه پرستانی که قصد دارند آرامش و امنیت ایران را بهم بزنند باید گفت امروز سی میلیون ملت ایران پشت شاهنشاه خود ایستاده و همه یک صدا می‌گویند:
چو ایران نباشد تن ما مباد (احسنت)، تحریکات چندبچه ترقه باز و ترهات چند رادیو مخفی نمی‌تواند مانع این سرعت و ترقی و پیشرفت گردد.
امروز همه مسلمانان جهان این دولت بعثی عراق را لعنت می‌کنند (صحیح است) زیرا با ارسال اسلحه به پاکستان قصد داشتند که برادر کشی را در کشور مسلمان و همسایه ما به راه اندازند و این گناه دولت بعثی عراق که عامل تحریک و کشتار و خرابکاری از منطقه شده به هیچ وجه قابل اغماض نیست (صحیح است) ملت ایران به وجود ارتش شاهنشاهی خود افتخار می‌کند و هراندازه دولت در تقویت ارتش ایران بگوشد بیش از پیشموجب سپاس و تشکر ملت ایران خواهد بود (صحیح است) زیرا ارتش ما در زمان صلح نگهبان مرزهای کشور و مشعلدار فرهنگ و بهداشت و ترویج و آبادانی و حافظ امنیت منطقه و حتی تعلیمات فنی و مهارت کار نیز می‌باشد ولی اگر روز کسی چشم طمع به این آب و خاک داشته باشد مسلما ارتش نیرومند ایران جنگ را به خانه آنها خواهد کشید و چنان آنان را سرکوب می‌کند که دیگردر فکر طمع نباشد (صحیح است) ما در پیشگاه شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران که ضامن استقلال ایران عزیز هستند سرتعظیم فرود آورده، افسران و افراد ارتش شاهنشاهی و تمام کسانیکه حافظ و نگهبان استقلال ایران هستند وچون جان شیرین جانشان را گرامی می‌داریم (صحیح است) ملت ایران مجاهدت‌های شاهنشاه خود را در راه اعتلای نام ایران و رفاه همه طبقات مردم می ستاید و به درگاه خداوند بزرگ برای بقای عمر و دوام سلطنت شاهنشاه آریامهر محمدرضاشاه پهلوی دعا می‌کند و آرزو دارد که با دوام رهبری این شهریار بزرگ، دانا و توانا ار برکات افکار و اندیشه معظم له همیشه بهره مند باشد (انشاءالله).
در خاتمه اجازه می‌خواهم از دولت خدمتگزار هویدا که در اجرای نیات خیرخواهانه رهبر گرانقدر ملت ایران فداکاری می‌کند سپاسگزاری نموده و همچنین از آن صاحبان سرمایه که در امر سهیم نمودن کارگران بطور صحیح پاسخ مثبت داده‌اند تشکر نمایم (احسنت) و می‌گویم به کارفرمایان محترم هروقت که کارگران با علاقه خدمت نمایند بازده کار بهتری در امر تولید دریافت خواهند نمود و دراین زمان کارگران با علاقه و ازخودگذشتگی به پیروی از نیات بلند رهبر ملت ایران در راه صنعتی شدن مملکت کوشا بوده و از هیچ گونه فداکاری دریغ نخواهند داشت (صحیح است) حالا رهبری صحیح شاهنشاه همه این امکانات را مهیا نموده و همه یکصدا در پیشگاه شاهنشاه عظیم الشأن سرتعظیم فرود آورده و می گوئیم:
- شاها
- بجنگ ارچکد خونم از جان پاک
- نویسد خدا شاه میهن بخاک
(احسنت- احسنت)
رئیس- آقای ایمان زهرائی بفرمائید.
ایمان زهرائی – بنام خدا و شاهنشاه آریامهر جناب رئیس و همکاران محترم.
قبل از شروع سخن موفقیت بزرگ نفتی ایران را از صمیم قلب تبریک عرض می‌کنم، ملت ایران از زحمات شاهنشاه خود سپاسگزار بوده مراتب جانبازی و جان نثاری خود را در پرثمر نمودن آرمانهای مقدس رهبر عزیز انقلاب ایران اعلام می‌دارد (صحیح است- احسنت).
امروز آقای امیرعباس هویدا نخست وزیر عزیز بودجه انقلابی خود را به مجلس تقدیم می‌کند.
بجا است گفته شود این بودجه و نخست وزیر محبوب از پدیده‌های انقلاب اصیل ایران است زمان بقایش را تثبیت و خدمتش را به شاه و ملت تأیید و در صفحات تاریخ ایران بنام یکی از باوفاترین و وطن پرست تزین فرزندان ایران نامش ثبت خواهد شد (صحیح است) بادرنظر گرفتن اینکه تقریبا ۸۰% این بودجه از درآمد نفت تأمین می‌شود و عظمت مدیریت این ثمره شگرف اقتصاد نفت که یکی از پاک سرشت ترین فدائیان شاهنشاه دکتر منوچهر اقبال است روشن می‌شود خداوند همیشه سلامت بدارش (احسنت).
در مقایسه فعالیتهای صنعت نفت ایران قبل از ملی شدن و بعد از آن کل میزان تولید نفت خام تا قبل از ملی شدن نفت به مدت ۴۳ سال ۳۳/۲ میلیون تن متر یک و بعد از آن تا سال ۱۹۷۲ به مدت ۱۸ سال ۲۴۷ میلیون تن متریک بوده است.
درآمد نفتی ایران طی مدت ۵۰ سال قبل از انقلابدر حدود ۲۳۰۰ میلیون دلار و در یکسال دوره انقلاب ۲۴۰۰ میلیون دلار بوده است و اکنون در برنامه پنجساله دریافتیهای بخش نفت ۲۲ میلیارد دلار است که واقعا اعجاز می‌باشد این پیروزی‌ها جهشی بزرگ در سایه ارشاد حکیمانه شاهنشاهی بزرگ و نخست وزیری با تدبیر و دکتر اقبالی فداکار میسر شده است آرزو دارم دولت هویدا که خود امید دارد بتوان با گرایش سرمایه گذاری در بخش‌های کشاورزی و صنعتی و افزایش سرمایه گذاری در روستها و شهرک‌ها در توزیع عادلانه درآمد ملی بیش از پیش موفق باشد (انشاءالله).
در اینجا لازم می دانم به عرض برسانم در روز پنجشنبه ساعت ۷ صبح جناب آقای مهندس روحانی وزیر محترم کشاورزی و منابع طبیعی و معاونین محترمشان به اتفاق سناتورها و نمایندگان شهرستان قزوین و مدیرعامل سازمان عمران دشت قزوین و اکثر مدیران وزارت کشاورزی به حوزه انتخابیه اینجانب بوئین زهرا و قزوین وتاکستان سافرت نموده از واحد مرغداری قریه تفک و جوجه کشی قریه بایه از بخش بوئین زهرا و مزرعه فیض آباد- الوند- دامپروری اسماعیل آباد و ماشین آلات کشاورزی چوبیندرو سردخانه ترگل شهر قزوین بازدید فرمودند.
بنده از طرف کلیه کشاورزان منطقه سپاس و تشکر خود را از چنین وزیر پرکار و زحمتکش به عرض می رسانم (احسنت) و باتوجه به اینکه جناب آقای وزیر کشاورزی کاملا به وضع جغرافیائی و احتیاجات محل واقف هستند استدعا دارد باتوجه به امکانات و ضوابط موجود در سال ۵۲ الویت مرغداری و دامپروری به مناطقی که قطب کشاورزی نیست داده شود از اینکه جاده ناهموار این منطقه یکی از مشکلات سرمایه گذاری در بخش بوئین زهرا است به علتاینکه وضع جغرافیایی خوبی ندارد قطب کشاورزی منظور نشده است وزیر کشاورزی در بازدید از منطقه با احاطه کاملی که به منطقه دارند متوجه شدند که بعضی مشکلات ناشی از نبودن جاده است، اکنون بهترین دامهای ما را دامهای شالی تشکیل می‌دهد و در ایران از سابق دام شالی معروف بوده و امروز همه کشاورزان ایران پی به این مطلب برده‌اند که از این نژاد پرثمرشالی برای دامپروری استفاده کنند البته نبودن راه اسفالته امکان قطب دامپروری را کمی مشکل کرده است و اینجانب درخواست مکرری در این زمینه کرده‌ام از دولت استدعا می‌شود دستور رسیدگی لازم بفرمائید که ساختمان این جاده در سال ۵۲ الویت داشته باشد تا سبب کندی اجرای برنامه‌های کشاورزی و اقتصادی نگردد.
در خاتمه لازم می دانم احتیاجات حوزه انتخابیه خود را برای جلب توجه دولت یادآور شوم.
- ۱- طرح تعریض و اسفالت تصویب شده جاده قزوین، بوئین، ساوه در سال ۵۲ الویت داده شود.
- ۲- طرح اسفالت و تعریض جاده کرج- اشتهارد- بوئین – تاکستان (بنام شاهدشت) تصویب و درسال ۵۲ اجرا شود.
اگر این دو جاده که جاده‌های بسیار کوتاهی است اصلاح نشود امکان هرگونه سرمایه گذاری در مناطقی که سرمایه گذاری را ایجاب می‌کند ایجاد نخواهد شد.
- ۳- ساختمان پل در بین قریه شال و اسفرورین که تاکنون خطرات جانی داشته طرح آن تصویب و در سال ۵۲ اجرا شود.
درنطق پیش از دستور قبلی راجع به این پل به عرض رساندم منتهی به علت یک اشتباه کوچک رودخانه خررود را تندنویس خزر نوشته بود و این اشتباه موجب شد ما نامه نگاری بکنیم که رودخانه خررود می‌باشد و انشاءالله در فراکسیون این را بنده به عرض وزیر محترم خواهم رساند.
- ۴- ایجاد قطب‌های دامپروری ومرغداری در مناطق و قراء مورد احتیاج از آقای وزیر و همراهان تشکر می‌کنم که این مسافت زیاد را آمدند و قبول زحمت کردند این مرغداریها و دامداریها که بیشتر جنبه آزمایش دارد تا جنبه‌های دیگر که البته فرصتی پیش خواهد آمد که در آینده نزدیکی بنده با مطالعه و امکانات بیشتری درباره امکان عمران بیشتر دشت قزوین صحبت کنم در خاتمه ایجاد یک شبکه تلفن در بوئین زهرا که شاید اکنون با بوئین زهرا ارتباط نباشد مورد تقاضا است چون بطور کلی تیرهائی که از آنها استفاده می‌شود شاخه‌های درخت است البته این مطلب را کرارا عرض کردم در برنامه هم منظور شده استدعا می‌کنم در مورد این خواستهای ضروری اولویت درنظر گرفته شود تا احتیاجات محل مرتفع شود.
- ۵- ایجاد یک شبکه تلفنی در سراسر بخش بوئین زهرا که اکنون در حال رقت باری است متشکرم (احسنت- احنست).
رئیس- آقای دکتر توانا بفرمائید.
دکتر توانا- جناب آقای رئیس، همکاران محترم اجازه می‌خواهم قبل ازاینکه عرایض مختصر خود را راجع به مسافرت اعضای کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری در مجلس شورای ملی آغاز کنم خدای بزرگ را شکر و سپاس نمایم که ما موقعیتی از زمان قرار گرفته‌ایم که براثر واقع بینی و دانش و بینش رهبر عالیقدر خود شاهنشاه آریامهر هرروز به افتخارات بزرگ و پیشرفتهای سریعی نائل بشویم (صحیح است) در سرتاسر کشور در سایه امنیت و ثباتی که وجود دارد برنامه‌های عظیمی در دست اجرا است که براثر آنها سطح زندگی مردم بالا رفته و از این رو با امید و دلگرمی خاصی همه درتلاش هستند که با گامهای سریعی به طرف دروازه تمدن بزرگ که آرزو و مقصد پیشوای عالیقدرمان می‌باشد به پیش برویم که نمونه‌ای از آن، خبرهای مسرت انگیز درباره مذاکرات نفت است که این روزها درباره آن نکات مهمی انتشار یافته است (صحیح است) از درگاه احدیت طول عمر و بقاء سلطنت معظم له را مسئلت داریم تا ما و نسلهای آینده هرروز برافتخارات باستانی خود بیفزائیم و ملتی سربلند و جاودانی و حاکم بر مقدرات خود باشیم (احسنت).
روز سه شنبه هشتم اسفندماه به دعوت سازمان بنادر و کشتیرانی اعضای کمیسیون استخدام به اتفاق اولیاء سازمان رهسپار آبادان شدیم، همانروز ضمن ملاقات با جناب آقای فروغی قائم مقام مدیرعامل و رئیس هسئت مدیره شرکت ملی نفت ایران و آگاهی از فعالیتهای چشم گیر شرکت ملی نفت، مخصوصا در امر آبادانی محل و مبارزه و پیکار با بیسوادی که تأثیر خاصی در رشد فکری و تربیت ساکنین آن سامان داشته و دارد از اداره کل بند و کشتیرانی خرمشهر نیز بازدید بعمل آمد اقداماتی که در این ایستگاه انجام شده و یا در حال انجام است قابل توجه و ملاحظه می‌باشد.
قسمت عمده اسکلهها نوسازی شده و یا آنکه در دست ساختمان است و دیگر آن اسکله‌های چوبی و فرسوده سایق به چشم نمی‌خورد.
جرثقیل‌های مدرن با قدرتهای مختلف از چهار تاصد تن که تعداد آنها بالغ بر ۹۰ دستگاه بودمشغول تخلیه و بارگیری کشتیها بودند و واگن‌ها و کامیونها با جنب و جوش زیادی مبادرت به حمل کالاهای محتلف از این بندر می‌نمودند که خود به خود همه نمودار کار و ایجاد نوسازی در سطح مملکت است… تخلیه کشتیها در حال حاضر بطور متوسط از چهارهزاتن در روز تجاوز می‌نماید که اگر آن را با سالهای قبل از انقلاب مقایسه کنیم به چندبرابر رسیده است و باتوجه به این موضوع که در حال حاضر بسیاری از کالاها در خود مملکت تهیه می‌شود و احتیاج به وارد کردن آنها از خارج نیست، مسلم است با این ترتیب درآمد بندرنیز به نحو قابل توجهی افزایش یافته است.
محوطه وسیع بندر همه اسفالت و نوسازی شده و کارمندان و کارگران آن از مزایای بیمه و داشتن منازل مسکونی بهره مند بودند، کلاسهائی برای آموزش فنی جرثقیلها و همچنین اطفاء حریق دائر و افراد در این کلاسها تحت آموزش بودند. روی هم رفته فعالیت و پیشرفت کاملی در سطح بندر خرمشهر مشاهده می‌شد که همه ناشی از پیشرفتهائی است که در سطح مملکت بطور سریع انجام می‌گردد. لازم است بعرض برسانم که جدیت و پشتکار کارکنان و مسئولین این بندر که با علاقه خاصی در انجام وظایف خود کوشا بودند در خور تقدیر و تحسین است.
روز نهم اسفند به اهواز مسافرت کردیم و در ملاقات باجناب آقای استاندار از کارهائیکه دراستان زرخیز خوزستان به عمل آمده و می‌آید آگاه شدیم. این فعالیتها شامل انجام کار در بخش‌های خصوصی و دولتی می‌باشد که هردو قسمت با گسترش خاص و بی نظیری ادامه دارد و دیری نخواهد پائید که این خطه از نظر صنعت و کشاورزی اهمیت بخصوصی پیدا خواهد کرد.
روز دهم اسفند به بندر شاهپور مسافرت کردیم در آنجا بدوا واحد مجتمع پتروشیمی شاهپور مورد بازدید قرار گرفت، در ین واحد که دستگاههای آخرین سیستم آن شروع به کار نموده، مهندسین جوان و فعال ایرانی با شوق و علاقه فراوانی در آن مشغول بکار هستند گازهای نفتی که سابقا سوخته می‌شد و اگر کسی به خوزستان مسافرت می‌کرد مهیب شعله سوزان این گازها را مشاهده می‌کرد که سر به فلک می‌کشد، امروز ملاحظه می فرمائید که این گازها مهار شده و از تصفیه آنها مشتقات زیادی بدست می‌آید که در بازارهای دنیا و ایرن خریداد فراوان دارد و ما را از خرید کودهای شیمیائی از خارج کشور بی نیاز کرده است، البته در نظر است که گسترش این واحد صنعتی به دو برابر ظرفیت فعلی برسد. بعدا از سازمان بندر شاهپور بازدید شد، در اینجا نیز قسمتی از ساحل دریا خاک ریزی و زه کشی شده و بندر تازه و نوسازی بوجود آمده که در آن اسکله و نقاله‌هایی برای حمل دام، خاک آلومینیوم و غیره بوجود آمده و این بندر بطوری وسعت یافته و می‌یابد که آن قسمت از بندر که فعلا اهالی در آن سکونت دارند بایستی به تأسیسات بندری اختصاص داده شود و برای سکونت ساکنین و کارکنان ان در محلی بنام سربندر خانه‌های مسکونی جدیدی ساخته شده و یا در دست ساختمان است که محل سکو نت اهالی خواهد شد. البته در این بندر نیز عده‌ای مهندس و کارمند با جدیت تمام اشتغال به کار دارند که علاقه آنان بکار خود مورد قدردانی است.
در بندر شاهپور علاوه بر اسکلهها و تأسیساتی که انجام شده یک تعمیرگاه مجهز برای تعمیر کشتیها در دست ساختمان است که بهره برداری از آن در سال آینده آغاز خواهد شد.
در خاتمه یادآوری این نکته ضروری بنظر می‌رسد که کارهای مهم و سازنده‌ای که در ده ساله اخیر به همت والای رهبر عالیقدر ما انجام گرفتهواقعا قابل ستایش است و جادارد که موجبات بازدید افراداین مملکت مخصوصا نسل جوان از این پیشرفتها فراهم گردد تا همگی واقف شوند که در چه موقعیت و زمان افتخار آفرینی زیست و زندگی می‌نمایند (صحیح است).
ملت ایران خوشوقت است در شرایط بحرائی جهان که اکثر ممالک با مشکلات و بحران‌هایی روبرو هستند که هرروز نمونه‌های تأسف آور آن را در مطبوعات می‌بینیم با سرعت در راه سازندگی مملکت کوشا می‌باشد (صحیح است) و رهبری داهیانه شاهنشاه بزرگ ایران موجب گردیده که در دورترین نقاط مملکت دست به اقدامات وسیع عمرانی زده شده است که هرکس آن را از نزدیک می‌بیند به شاهنشاه بزرگ دعا می‌کند (صحیح است) و برای مجریان این برنامه‌ها بیش از پیش آرزوی موفقیت دارد (صحیح است- احسنت).
رئیس- آقای دکتر رشید یاسمی بفرمائید.
دکتر رشید یاسمی- با اجازه جناب آقای رئیس و همکاران محترم، قصد صحبت و تصدیع تا به حال نداشته‌ام ولی دیروز که از حوزه انتخابیه خود کرمانشاه مراجعت نمودم تحت تأثیر دو حالت متضاد قرار گرفته بودم.
یکی تأسف و تأثر و دیگری خوشحالی و مباهات و لازم می دانم طبق اصول علمی در ابتدا راجع به عاملی که ایجاد تأسف و تأثر نموده بود صحبت نموده بعدا بشرح عامل خوشحال کننده مبادرت ورزم تا خاطره‌ای که در اذهان همکاران عزیز باقی خواهد ماند اثری مطلوب و خوش باشد (احسنت).
دوستان عزیز اثری که مرا متأسف و متأثر نمود در جریان شهید شدن چهارنفر از اکرادغیور و شاه دوست و وطن پرست ایل جانباز گوران قرار گرفتن که بنا مردی و مزدورانه از طرف مزدوران بعثی و عمال خود فروخته دولت عراق شهید گشته بودند این عمال منفور بعثی با استفاده از سلاح سنگین با پشتیبانی توپخانه سبب شدند که چهارنفر از مرزداران وطن پرست شهید و سه نفر زخمی گردند. نفرت اهالی و عشایر وطن پرست به حدی بد که حدی را برآن متصور نیست (صحیح است).
ولی سربازان وطن پرست و جانباز و مرزبانان غیور ایرانی از این عملیات تکراری و بی نقشه و مزدورانه و ناشیانه عمال بدبخت بعثی عراق آگاه بوده و همانطور که نشان داده‌اند همیشه بیدار بوده و به آنها جواب‌های دندان شکن و تلفات سنگین وارد آوردند (احسنت) و یکی از این مرزداران غیور به اینجانب مأموریت داد که در ساحت مقدس مجلس شورای ملی بگویم تا وقتی خون در عروق آنها در جریان است اجازه به عمال منفور بعثی دولت عراق نخواهند داد که یک قدم از خط مرزی ایران قدم فراتر نهند (احسنت) و همانطوریکه مسبوقید همیشه آنها را با تلفات سنگین منهدم نموده‌اند (صحیح است). اما راجع به اخبار مسرت انگیز.
همکاران عزیز، اگر از صفحات غرب مخصوصا حوزه انتخابیه اینجانب کرمانشاه چندسال قبل گذر کرده باشید و حالا هم از آنجا بازدید به عمل آورید شاهد قسمتی از پیشرفتهای دهه انقلاب خواهید بود و موضوع چنان روشن است که شخص بی اختیار به رهبر انقلاب شاهنشاه آریامهر و نخست وزیر محبوب و دولت خدمتگزار او درود خواهد فرستاد (صحیح است- احسنت) این تغییرات که در نتیجه زحمات شبانه روزی استاندار شریف و پرکار و مثبت کرمانشاه صورت تحقق به خود گرفته انسان را مبهوت می‌نماید تعداد کارهای عمرانی به قدری زیاد است که وقت شریف ساحت مقدس مجلس شورای ملی را برای تشریح یک به یک آنها نمی‌گیرم فقط لازم است از طرف خود و قاطبه اهالی کرمانشاه آرزو نمایم که وضع موجود ثابت بماند.
برای اینکه نمونه‌ای از این پیشرفتها را به عرض برسانم جریان تأسیس دانشکده علوم کرمانشاهان را بازگو می‌نمایم.
در موقعی که برای انتخابات این دوره عازم کرمانشاه شدم و با اهالی تماس نزدیک گرفتم و خواسته‌های آنها را جویا شدم به قدری متعجب گردیدم که حد نداشت چه با هر طبقه‌ای از مردم شهر و حومه اعم از دانشمند یا بیسواد شهری یا روستائی تاجر یا کاسب، کارمند یا شغل آزاد تماس می‌گرفتم جء یک کلمه نمی‌شنیدم و آن این بود (ما دانشگاه می‌خواهیم) (احسنت) وقتی علت این تقاضا را می‌پرسیدم همه یک زبان می‌گفتند که ما مغز تحصیل کرده یا بهتر بگویم وسایل پرورش مغزی را در این استان از شما می‌خواهیم (احسنت) چون وقتی مغز فرزندان ما پرورش پیدا کرد، سایر احتیاجات ما خود به خود و به دست همین فرزندان تحصیل کرده برآورده خواهد شد (صحیح است) اگر هدف این خواسته را بنگریم می‌بینیم که هزاران نکته در آن پنهان است و واقعیت و حقیقت جز آن نیست چه متأسفانه ناحیه غرب از لحاظ آموزش عالی خیلی توجهی نشده بود وناچار بعد از دیپلم محصلین به طرف شهرستانهای دیگر و خصوصا تهران متوجه می‌گردیدند و اولیاء دانشجویان برای جلوگیری از عواقب تنهائی با فروختن دارائی خود به دنبال آنها روان می‌شدند.
در نتیجه این عمل اقتصاد ناحیه دچاز تزلزل و عدم ثبات گردید و مشکلات دیگری که در پی این کوچ نمودن و به مرکز گرائی ایجاد شد که همه شاهد و ناظر آن هستیم وقتی توقعات مردم را تا این پایه معقول و منطقی و در ضمن ساده دانستم عزم را جزم نموده و برای اجراء این خواسته به اتفاق دوستان و همکاران مجلسی خود شروع به فعالیت نمودیم و بالاخره پس از یک سال ونیم تلاش پی گیر موفق شدیم که اجازه تأسیس دانشکده علوم کرمانشاهان را با کمک جناب آقای دکتر کاظم زاده وزیر دانشمند وزارت علوم و آموزش عالی کسب نمائیم.
اینجا لازم می دانم که از جناب آقای نخست وزیر محبوب و جناب آقای دکتر کلالی دبیر کل عزیز حزب ایران نوین و همچنین آقای دکتر مجیدی وزیر محترم مشاور و رئیس شورای گسترش صمیمانه از جانب خود و همکاران و اهالی کرمانشاه تشکر و سپاسگزاری نمایم (احسنت) اما مطلبی را که در اینجا بایستی به عرض همکاران گرامی برسانم که کاملا ابداعی بوده و مورد تأیید نیز قرار گرفته است و شاید سرمشقی برای سایر استانهای ایران باشد این است که صاحب امتیاز این دانشکده، انجمن شهر کرمانشاه می‌باشد و ضمنان به عرض می رسانم که کاملا غیرانتفاعی است (احسنت) مردم خیر کرمانشاه با نهایت سخاوت مخارج اولیه آن را پرداخته‌اند و از آنها بدین وسیله اشکر می‌نمایم. این دانشکده فعلا دارای رشته‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، زیست شناسی می‌باشد و با کنکوری که تحت نظارت وزارت علوم در یک ماه قبل انجام شد دویست و دو نفر انتخاب گردیدند که در کلاسهای آن تحت نظر استادان عالی مقام و فاضل مشغول تحصیل می‌باشند.
از جناب آقای دکتر خطیبی مدیرعامل محترم شیروخورشید سرخ ایران تشکر می‌نمایم که محلی را بطور موقت در اختیار دانشکده گذاشته‌اند تا در زمینی که انجمن شهر کرمانشاه به مساحت یک میلیون و نیم متر مربع به دانشکده اهدا نموده است ساختمان دائمی و اساسی آن ساخته شود.
دوستان محترم این دانشکده به وسیله هیئت امنائی یا ریاست عالیه والاحضرت نیکوکار و بشردوست شاهدخت اشرف پهلوی اداره می‌گردد (احسنت).
دانشکده علوم کرمانشاهان اگرچه جوان است ولی مطمئنم جای خود را در صف دانشگاههای ایران بازخواهد کرد و وسیله‌ای خواهد بود که فرزندان عشایر کرد و غیور ناحیه غرب که همیشه مرزدار شجاع ایران بوده و هستند در آن به تحصیل اشتغال ورزند.
در خاتمه از توجهی که همکاران عزیز فرمودید متشکرم و لازم می دانم فهرست وار خواسته‌های اهالی کرمانشاه را به سمع همکاران عزیز و دولت خدمتگزار برسانم واز حضور جناب آقای نخست وزیر که تشریف دارند استفاده نموده و بتوانیم با کوشش شهرستانمان را بطرف آینده درخشان پیش ببریم و در جلسه‌ای که در خدمت جناب آقای نخست وزیر بودیم قول داده شد که اقدام لازم بشود تقاضائی که خود من و مردم دارند کمک بیشتر به استاندار فعال و پشتکار دار کرمانشاه است کهدر کارهای عمرانی آنجا تحول بی سابقه بوجود آورد. اما مطلب سوم که مطلب اساسی بنده است این است که جناب آقای نخست وزیر درباره برنامه عمرانی پنجم در دانشکده پزشکی برای ایران منظور فرمودند در اکثر استانهای مملکت ما مثل خراسان- اصفهان- آذربایجان- فارس دانشکده پزشکی وجود دارد تنها جائیکه محروم است و مناز حضور ایشان تقاضا می‌کنم که یکی از این دانشکده‌های پزشکی را به آنجا اختصاص بدهند تنها قسمت غرب و کرمانشاه است (یکنفر از نمایندگان- استانهای شمال ایران هم هست) منظور از غرب سنندج و کردستان و همه آن نواحی است مطلب دیگر اینکه موافقت بفرمائید که ما بتوانیم با استادان دانشمندی که در کرمانشاه اجتماع کرده‌اند با وسایل لابراتواری که خریداری شده و تجهیزشده شاگردان بیشتری را به تحصیل بگماریم و این عملی نخواهد شد مگر با تأسیس کلاسهای شبانه، در خاتمه از توجهی که فرمودید تشکر می‌کنم از تصدیع معذرت می‌خواهم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مجید محسنی بفرمائید.
مجید محسنی- باکسب اجازه از مقام معظم ریاست چندروز پیش نامه‌ای از طرف سازمان جلب سیاحان که واقعا در این دو سه سال اخیر تحرکی در این سازمان به چشم می‌خورد به دستم رسید که تبدیل چشمه اعلای دماوند به پارک ییلاقی و توریستی تهران بزرگ که مورد علاقه و تقاضای مردم شهرستان دماوند است به تصویب رسیده است و به زودی اقدامات لازم صورت خواهد گرفت، همینطور نامه‌ای از سازمان برنامه داشتم که ساختمان اساسی راه اسفالته رودهن دماوند پیست آبعلی و همچنین راه دماوند- فیروزکوه مورد تصویب قرار گرفته واز سال ۱۳۵۲ شروع به عملیات خواهد شد.
جناب آقای نخست وزیر و وزرای محترم و نمایندگان ملت باور بفرمائید مردم شهرستان دماوند و فیروزکوه ازاین مژده‌ای که به دستشان رسید غرق در شادی و مسرت شدند و همگی به رهبر خردمند ایران شاهنشاه آریامهر ه تمام این پیشرفتها در اثر برکت وجود ایشان است و همچنین به دولت خدمتگزار جنابعالی که با تمام وجود دراجرای منویات معظم له شب و روز در کوشش و تلاش می‌باشید از صمیم دل دعا کردند (احسنت) امیدورام روزی برسد که این دو راه که جنبه حیاتی برای مملکت و بخصوص برای پیشرفت شهرستان دماوند و فیروزکوه دارد و همچنین پارک ییلاقی و توریستی چشمه اعلای دماوند ساخته شود که هم مردم مملکت از آنها استفاده کنند و هم اقتصاد شهرستان دماوند و فیروزکوه بالا رود (انشاءالله) و گوشواره زمردین تهران بیشتر بدرخشد. چشمه اعلای دماوند و چشمه ورسخواران فیروزکوه از چشمه‌های ادر ایران می‌باشد که اگر به اینها توجه بیشتری بشود جای دوری نخواهد رفت و بهترین مناطق ییلاقی برای تهران بزرگ به وجود خواهد آمد ضمنا اجازه می‌خواهم توجه دولت را به این نکته جلب نمایم که گویا زمین خواران تهران دستشان از تهران و اطراف پایتخت کوتاه شده و حمله خود را متوجه دیمزارهای اطراف روستاها نموده‌اند، زیرا متوجه شده‌اند که اکثر زمینهای اطراف دهات ایران که به صورت دیم کشت می‌شوند سند مالکیت ندارد، روی همین اصل با انواع حیل اسنادی جور می‌کنند و دیمزارهای اهالی را که نسل اندرنسل و پشت اندر پشت صدها سال است کشت می‌کنند از دستشان رآورده و قطعه قطعه و خیابان بندی نموده و بنام شهرک جدید بفروش می رسانند برای مثال عرض می‌کنم در شهرستان مادرقریه چنار یک نفر آمده و سندی را که در اصل در حدود یک یا دوهکتار بوده ملاک قرارداده و قضیه حسن صباح را پیش آورده و در حدود ۱۶ میلیون مترمربع اراضی دیمزار کشاورزان و اراضی منابع ملی را که متعلق به وزارت دادگستری و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزرت تعاون و امور روستاها شده است و در دست رسیدگی و اقدام می‌باشد ضمن تشکر از وزارت خانه‌های مربوط که با دلسوزی این مطلب را دنبال می‌کنند تقاضا دارم قبل از اینکه این زمینها چند دست معامله بشود و تولیداشکال بیشتری نماید در رسیدگی به عرایض کشاورزان قریه چنار تسریع بیشتری شود متشکرم (احسنت).
- تصویب صورتجلسه قبل
۳- تصویب صورتجلسه قبل
رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای دکتر شفیع امین بفرمائید.
دکتر شفیع امین- در عرایض پریروز بنده ضمن چاپ اشتباهاتی شده که تقدیم و تقاضای اصلاح آن را دارم.
رئیس- اصلاح می‌شود نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور به وسیله آقای امیرعباس هویدا (نخست وزیر)
۴- تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور به وسیله آقای امیرعباس هویدا (نخست وزیر)
رئیس- جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید؟ بفرمائید.
نخست وزیر (امیرعباس هویدا)- جناب آقای رئیس، خانمها، آقایان.
با استظهار به عنایت خداوند بزرگ و رهبری خردمندانه شاهنشاه آریامهر و پشتیبانی قاطبه ملت ایران، لایحه بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور و ضمائم آن را به ساحت مجلس شورای ملی تقدیم می‌کنیم. اهمیت این بودجه، که نه فقط از جهت کمی، بلکه ازلحاظ معنی و محتوی بزرگترین بودجه تاریخ ایران می‌باشد، در این است که برای نخستین بار بودجه‌ای جامع که هزینههای عادی با اعتبارات عمرانی در آن به طور کامل تلفیق شده به قوه مقننه عرضه می‌شود. به همان گونه که استحضار دارند درگذشته آنچه در این مقام به تصویب می‌رسید تنها بودجه جاری دولت بود، و ارقام مربوط به اعتبارات طرحهای عمرانی فقط به صورت پیش بینی و به منظور اطلاع نمایندگان محترم ارائه می‌شد و تصویب آن به وجب قانون، برعهده مقامات سازمان برنامه بود، اما اینک دولت بودجه را با تلفیق کامل هزینههای عمرانی و جاری و همچنین ارائه کلیه درآمدها و دریافتی‌ها تنظیم و برای تصویب تقدیم می‌نماید.
تلفیق دو بودجه، گذشته از آن که تصویر جامعی از وضع مالی دولت و دخل و خرج کل درهر سال در برابر انظار قرار می‌دهد دارای این مزیت بزرگ نیز هست که پیوند دقیق هزینههای جاری را با هدفها و مقاصد عمرانی و طرحها و برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور روشن می‌کند.
مرحله اول نظام جدید بودجه ریزی کشور که ر سال ۱۳۴۳ آغاز شد طی سالهای گذشته کامل گردید و اینک ما در مرحله دوم که تلفیق کامل بودجه در قالبی نوین است قرار گرفه‌ایم. در بودجه تازه به منظور یکپارچگی کامل عملیات جاری و سرمایه گذاری دولت، طبقه بندی عملیات مورد تجدیدنظر قرار گرفته و طبقه بندی واحدی که ارتباط دقیق میان برنامه‌های عمرانی و بودجه کل کشور را مشخص می‌نماید صورت گرفته است.
ضمنا همراه با وحدت بودجه، از این پس منابع مالی لازم جهت انجام هزینههای دولت اعم از جاری و سرمایه گذاری از یک خزانه تأمین می‌گردد و این خود سبب می‌شود که اعمال نظارت برسازمانهای اداری و دستگاههای اجرائی مملکت به صورت مؤثر و قاطع تری عملی گردد. (صحیح است)
تقدیم بودجه کل کشور که از لحاظ درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر ۶۹۲/۷ میلیارد ریال می‌شود از جهت زمان مقارن با یکی از بزرگترین وقایع تاریخی کشور یعنی الحاق به ممالک برخوردار از پانصد دلار تولید ناخالص سرانه است به این ترتیب با ورود به اولین سال برنامه پنجم عمرانی که ر همین روزهای اخیر به تصویب نمایندگان محترم مجلسین رسید، ایران به مرحله جدیدی که هدف آن رشد و توسعه مستمر و کامل است گام می‌گذارد. (آفرین – احسنت).
تولید ناخالص ملی سرانه که در پایان سال جاری به حدود ۵۶۸ دلار بالغ می‌شود درآخر سال آینده به حدود ۶۴۲ دلار خواهد رسید و به موازات آن دآمد سرانه مرز میان عقب ماندگی و پیشرفت را پشت سرخواهد گذاشت.
در سال جدید تنها افزایش کمی تولید ملی و درآمد عمومی مورد توجه نبوه بلکه در تنظیم بودجه سال ۱۳۵۲ به پیروی از هدفها و خط مشی‌های اساسی برنامه پنجم عمرانی، کوشش شده است که این بودجه وسیله‌ای برای توزیع عادلانه تر درآمد و بهره مند ساختن بیشتر مردم از نتایج رشد و توسعه، برطبق منطق انقلاب شاه و ملت باشد و به بهبود کیفیت زندگی مردم از طریق تقویت و اشاعه بهداشت- توسعه بیمه‌های مختلف- آموزش و پرورشک- فرهنگ و هنر و گسترش نهضت تعاونی- خدمات گوناگون مربوط به رفاه و بالاخره آغاز یک برنامه وسیع حفاظت محیط زیست، کمک و مساعدت کند (احسنت).
از مهمترین سیاسیت‌های مورد نظر دولت در تنظیم بودجه سال ۱۳۵۲ تأمین حداکثر اشتغال برای جویندگان کار بوده است زیرا به عقیده دولت، تأمین کار نه فقط موجب تجهیز یکی از مهمترین عوامل تولید توسعه محسوب می شودبلکه خود وسیله اساسی برای توزیع بهتر امتیازات اجتماعی و ضامن تعدیل درآمد بین مردم است. برآوردهای نخستین حاکی از آن است که با ادامه سرمایه گذاری وسیع عمرانی و اقتصادی و در شرائط ثبات سیاسی و اجتماعی که در سایه رهبری شاهنشاه آریامهر و به اتکاء بیداری و هشیاری ملت ایران کشور ما از آن برخوردار است در سال ۱۳۵۲ برجمعیت فعال کشور حدود ۲۶۰ هزار نفر افزوده خواهد شد و خوشبختانه می‌توان برای همه این نیروی اضافی، کار مناسبی در اقتصاد شکوفان ایران تأمین نمود (احسنت).
چنانکه در اصول و سیاستهای برنامه پمجم عمرانی ملاحظه فرموده‌اند نقش عمده را از لحاظ تأمین کار برای جمعیت روبه افزایش، همان بخش صنعت و بخش‌های پیوسته یعنی ساختمان، آب و برق و گاز، ایفا خواهد کرد و بدین ترتیب، در توزیع نیروی کار کشور، سهم شاغلان در بخش کشاورزی به دحدو ۲ درصد کاهش یافته و به همان تناسب بر شاغلان در کشاورزی؛ خود نویدبخش ازدیاد بهره وری در این بخش است که با توسعه اقدامات دولت در جهت افزایش سریع تولید موجبات رفاه مادی بیشتر کشاورزان و روستانشینان را فراهم خواهد ساخت خوشبختانه شرایط جوی و بارندگی علیرغم سرمای سخت امسال، برای کشاورزی ایران مساعد و موافق بوده است و امید می‌رود که از این بابت، سال پربرکت و نعمتی در برابر باشد و هدف ۵/۵ درصد رشد سالانه کشاورزی که در برنامه پنجم پیش بینی شده تحقق پذیرد (انشاءالله).
چون سخن از نیروی کار و موضوع اشتغال درمیان است لازم است یادآور شوم که دولت اقدامات مجدانه خود را در این زمینه با توسعه شبکه‌های کاریابی، اجرای مطالعات اساسی برای تأسیس صندوق بیمه بیکاری، تضمین حداقل مزد، رفع کمبود نیروی کارگر ماهر در سطوح مختلف، بخصوص در سطح کارگر ماهر، بااستفاده از کلیه امکانات آموزشی از جمله از طریق صندوق کارآموزی ادامه خواهد داد (احسنت). و پنجمین کنفرانس ملی کار که قریبا تشکیل خواهد شد و کمیته‌ها و مجامع مشابه آن، همفکری دولت و کارفرمایان و کارگران را مشترکا برای حل مسائل مورد نظر در زمینه امور کار و کارگری بیشاز پیش جلب خواهد نمود (احسنت).
دراین جا نکته‌ای را باید یادآور شوم و آن این است که اقتصاد کشور ما به سرعت بطرف صنعتی شدن پیش می‌رود لذا مشاغل جدید، بیشتر زائیده توسعه فعالیتهای صنعتی و رشته‌های خدماتی مربوط بدان خواهد بود و طبعا این مشاغل از اموری است که جنبه فنی و تخصصی برآن غلبه دارد به همین مناسبت است که دولت هم خود را در آینده بیشتر مصروف بهتوسعه تعلیمات حرفه‌ای و فنی خواهد کرد (احسنت) و موجباتی را فراهم خواهد نمود تا جوانان مملکت بجای انتظار مشاغل اداری و خدمات پشت میزنشینی خویشتن را جهت ایفاء نقش‌های مهم و مؤثر در اقتصاد مملکت مهیا و آماده سازند (احسنت) بدیهی است در این مورد توسل به روشهای سنتی وافی به مقصود نبوده لزوما باید از طریق انتخاب روشهای انقلابی آموزش حرفه ایو فنی هرچه بیشتر در کلیه سطوح گسترش داده شود (احسنت).
در سال ۱۳۵۲ سرمایه گذاری ثابت به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته و از رشدی معادل ۱۶ درصد برخوردار خواهد بود، ضمنا انتظار می‌رود هزینههای مصرفی، رشدی معادل ۱۴/۵ درصدداشته باشد با اجرای سرمایه گذاری عظیم مورد نظر انتظار می‌رود که رشد اقتصادی به قیمت ثابت بهحدود ۱۳ درصد در سال آینده بالغ گردد و دولت کوشا خواهد بود که چنین رشدی در شرایط ثابت و تعادل در سطح قیمتها و موازنه ارزی کشور تحقق یابد.
علیرغم ادامه شرایط تورمی بین المللی که مسلما نمی‌تواند با توجه به وسعت دامنه مبادلات تجاری ما با خارج، برسطح قیمتها در ایران بی تأثیر بماند، امید ما آن است که با حفظ موازنه ارزی و اجرای سیاستهای صحیح مالی و اعتباری و با توجه به ترقی برابر ریال در مقابل دلار، افزایش سطح قیمتها در سال ۱۳۵۲ مهار شد و در سطح معقولی حفظ شود، بجای خود در مورد علل و عواملی که تصمیم ما را در ترقی نرخ برابری ریال نسبت به دلار و نوسانات سایر پولها توجیه می‌کند توضیح داده‌ام و تکرارش ضرورت ندارد اما خود این تصمیم گواه موقعیت ممتاز ما در اقتصاد جهانی است و روشن می‌کند که ریال از وضع مستحکم وارزش مطمئنی برخوردار است (صحیح است).
در وضع کنونی، که جهان هرچندیکبار شاهد بحران سخت پولی در عرضه بین المللی است اصلاح فروی نظام پولی جهان به عنوان یک ضرورت اصلی و حیاتی مطرح است. ولی متأسفانه انچه ملاحظه می‌شود همواره برای رفع بحرانهای مزبور اتخاذ تصمیم بعهده گروه قلیل کشورهای غنی واگذار می‌گردد که منحصرا در چهارچوب منافع کشورهای خود به چاره جوئی‌های موقت می‌پردازند که متأسفانه نتیجه مثبتی نداده و نمی‌دهد و نخواهد داد (صحیح است) و عملا کشورهای در حال رشد را دستخوش نوسانات و تحولات که بالمآل آثار نامطلوب در اقتصاد آنان دارد قرار می‌دهند.
به عقیده ما بجاست اخذ تصمیم برای رفع بحرانهای پولس و اتخاذ سیاست محکمی که متضمن حفظ منافع کشورهای در حال رشد باشد در سطح بین المللی مطرح گردد و راه حلی اساسی برای رفع بحران پولی جهان اتخاذ گردد (صحیح است- احسنت).
در مورد قیمتها باید تذکر دهم که دولت کمال هوشیاری را در لزوم حفظ ثبات نسبی قیمتها داشته و دارد و هرچند توسعه حجم سرمایه گذاریها و افزایش درآمد مردم و همچنین تأثیر قیمت‌های بین المللی ممکن است برسیر صعودی قیمتها در کشور مؤثر باشد ولی مسلما باید مرز و حد این افزایش طبیعی را با موصوع سودجوئی، اجحاف و احتکار افرادی قلیل شناخت و درصدد چاره جوئی برآمد (صحیح است- احسنت).
بنابراین دولت نمی‌تواندبرای حفظ حقوق اکثریت مصرف کنندگان دراین مورد بی تفاوت و بی نظر باشد در عین حال باتوجه به اصل واگذاری کار مردم به مردم دولت انتظار دارد که نظام صنفی همکاری لازم را معمول داشته، وظیفه خویش رادر جلوگیری از گرانفروشی و تعدی و اجحاف به مردم به وجه احسن ایفا نماید. دولت در موقع خود سیاسیت‌های اقتصادی مورد نظر را اتخاذ خواهد کرد ولی اگر اصناف و بازرگانان پیشنهادهائی را که در لایحه بودجه کرده‌ایم وانتظار داریم که اجرا کنند عملی ننمایند دولت در پایان سال اقدامات لازم را انجام خواهد داد (آفرین).
بدیهی است دولت با آگاهی کامل مراقب اوضاع بوده و در جهتتأمین آسایش عمومی هراقدامی را به خیر و صلاح اکثریت مردم تشخیص دهد بدون توجه به منافع و عقاید این و آن با قاطعیت و سرعت لازم به موقع اجرا خواهد گذارد (احسنت).
در بودجه سل ۱۳۵۲ اعتبار لازم پیش بینی شده است تا هرگاه پس از رسیدگی معلوم شود که بعضی از صادرکنندگان در اثر افزایش ارزش ریال نسبت به دلار متحمل زیان شده‌اند از محل اعتبار مزبور به آنان کمک لازم اعطا شود، تا صادرکنندگان بتوانند با پشتگرمی هرچه بیشتر در اجرای سیاست توسعه صادراتی کشور که یکی از اصول برنامه پنجم به شمار می‌رود فعالیتهای همه جانبه خود را کماکان دنبال نمایند. حفظ استحکام ریال بدون شک اثرات مثبتی نیز به نفع مصرف کننده در بر داشته است و دولت انتظار دارد که تولید کنندگان و واردکنندگان کالاها منافع حاصله را عینا از طریق کاهش قیمت کالا در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. دولت پیشقدم شده است که اگر صادر کنندگان ایرانی از لحاظ تغییر برابری ریال با دلار ضرری کرده‌اند جبران کند و متقابلا انتظار دارد که وارد کنندگان ایرانی هم که از تقلیل ارزش دلار در برابر ریال نفع می‌برند به نفع مصرف کنندگان قدم بردارند (آفرین).
با مقدمه‌ای که مطرح شد اینک فرصت آن رسیده است که شمه‌ای از منابع و مصارف بودجه عمومی به عرض برسد.
بودجه عمومی دولت ازمحل درآمدهای عمومی که اینک تقدیم می‌گردد از جهت درآمدها معادل ۴۷۰/۶ میلیارد ریال و از جهت هزینه‌ها بالغ بر ۴۷۸/۷میلیارد ریال می‌باشد که تفاوتی به میزان ۸/۱ میلیارد ریال دارد.. این تفاوت در عمل با توجه به صرفه جوئیهایی که طی سال ۱۳۵۲ مانند سالهای پیش در مجموع هزینه‌ها تحقق پیدا خواهد کرد و نیز تجدیدنظر در اعتباراتی که برای خریدهای خارجی براساس افزایش ارزش ریال نسبت به دلار صورت خواهد گرفت مرتفع خواهد شد. همانطور که در سالهای گذشته نمایندگان محترم ملاحظه فرمودند ماهر سال بودجه را متعادل تنظیم و تقدیم کردیم مبلغی را برای صرفه جوئی منظور نمودیم خوشبختانه نه تنها آن مبلغ صرفه جوئی شده بلکه متمم بودجه‌ای هم تقدیم گردید که در آن درآمدهای بیشتری نشان داده شد و برنامه‌ها توسعه بیشتری پیدا کرد. در سال ۱۳۵۲ نیز به همین ترتیب عمل خواهیم کرد. (احسنت).
بودجه عمومی پیشنهادی برای سال ۱۳۵۲ جمعا حدود ۲۴ درصد نسبت به سال قبل افزایش دارد. در این بودجه در جهت تأمین منابع مالی بیشتر برای اجرای برنامه‌های دولت، استفاده بهتر و عادلانه تر از ظرفیت مالیاتی کشور، تجهیز پس انداز و بهره گیری از سایر منابع ملی، و بالاخره استفاده منطقی از منابع خارجی مورد توجه قرار گرفته است. در مورد مالیاتهای مستقیم باتوجه به رشد سریع تولیدات و درآمد ملی، افزایشی معادل ۲۰ درصد پیش بینی شده است.
در زمینه مالیاتهای غیرمستقیم، رشد مورد نظر معادل ۱۴ درصد خواهد شد پیش بینی می‌شود که در مورد درآمد نفت رقم سال آینده نسبت به سال قبل حدود ۲۴ درصدافزایش داشته باشد (احسنت).
در مورد مصارف بودجه عمومی، باید یادآور شوم که هزینههای عمرانی دولت در مقایسه بارقم سال قبل سهم بیشتری را به خود اختصاص خواهد داد و از رشدی بیش از ۲۰ درصد برخوردار خواهد بود. اثرات افزایش هزینههای عمرانی، به ویژه در امور اقتصادی و اجتماعی، سهم دولت را در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی افزایش خواهد داد.
در بودجه سال ۱۳۵۲ امور عمومی حدود ۱۴ درصد از کل هزینههای بودجه عمومی را تشکیل می‌دهد.
امور دفاع ملی، شامل حدود ۲۸ درصد بودجه عمومی است. به عقیده ما تا هنگامی که حلع سلاح عمومی در جهان عملی نگرددو اغتشاشات و تشنجات بین المللی و منطقه‌ای جای خود را به صلح و آرامش نسپرد ضرورت تقویت نیروی دفاعی کشور و در نتیجه پاسداری از ثمرات توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی کشور عمیقا مطرح است (صحیح است). باید متذکر بود که برقراری صلح و آرامشدر جنوب شرقی آسیا موجب نهایت خوشوقتی و مورد تأیید کامل دولت است اینک خاور میانه به صورت نقطه التهابی درآمده که هرلحظه خطر شعله ور شدن آتش جنگ در آن دیده می‌شود، هرچند امید ما آن است که با تبعیت از قطعنامه‌های ملل متحد هرچه زودتر صلح و آرامش به این منطقه بازگردد ولی ما که از جهت وقعیت جغرافیائی در مجاورت یک منطقه حساس جهان قرار گرفته‌ایم لازم است که از استقلال و تمامیت ارضی و حیثیت ملی خود در برابر هرمتجاوز احتمالی دفاع کنیم (آفرین).
واقعیت‌های عینی دنیای امروز حاکی از آن است که ضعف قوای دفاعی مملکت در واقع جوازی است برای تهاجم دیگران (صحیح است) و بنابراین با توجه به این اصل، تقویت بنیه دفاعی کشور را سرلوحه اقدامات اساسی خود قرار می‌دهیم (افرین- احسنت).
با اتکاء به اصول سیاست صلح جویانه ایران و اعتقاد به منشور ملل متحد، تقویت نیروی دفاعی کشور را ضامن حفظ و آرامش و ثابت در این منطقه حساس جهان می دانیم (صحیح است) و آنی از این وظیفه غفلت نخواهیم ورزید (احسنت).
متأسفانه دیده شده است که در این منطقه از عالم دولت‌هایی هم هستند که به هیچ وجه آگاهی و علاقه‌ای به ضرورت حفظ ثبات و تأمین پیشرفت منطقه ندارند و از ایجاد تحرکات و دامن زدن به اختلافات ابا نمی‌کنند و عجیب آنکه بعضی از این دولت‌ها بدون رعایت علائق دوستی و سوابق مودت، در ممالک دوست دست به تحریکاتی می‌زنند که از جهت سیاسی و اخلاقی وانسانی غیرقابل توجیه است (صحیح است) لذا وظیفه تاریخی ما در این موقع ایجاب می‌کند که با تمام قوا سعی در افزایش نیروی دفاعی خود کنیم و اگر ملاحظاتی چند که عهده آن کمبود نیروی انسانی ورزیده باشد در کار نبود مسلما بودجه دفاعی خود را خیلی بیش از آنچه در بودجه سال ۱۳۵۲ ملاحظه می‌شود ازدیاد می‌بخشیدیم (صحیح است) با وجود این طی سالهای آینده کوشا خواهیم بود که ایران را به صورت یکی از مقتدرترین قدرتها درآوریم و از حق حاکمیت خود با استفاده از کلیه امکانات، دفاع کنیم (آفرین). و به همین منظور لازم بوده است که طی یک برنامه منظم به تجهیز و تکمیل قوه دفاعی خود و همپا کردن نیروهای سه گانه با آخرین ترقیات فنی ارتش‌های جهان اقدام نمائیم (احسنت).
بخش دیگر مصارف بودجه عمومی مربوط به امور اجتماعی است، همانطور که نمایندگان محترم استحضار دارند، دو بخش کشاورزی و خدمات و رفاه اجتماعی در برنامه پنجم عمرانی از اولویت خاصی برخوردارند، و به همین مناسبت در بودجه سال ۱۳۵۲ نیز سهم هزینههای بخش امور اجتماعی در کل مصارف بودجه از ۲۰ درصد در سال ۱۳۵۱ به ۲۲ درصد در سال ۱۳۵۲ افزایش داده شده است در این سال کماکان سهم عمده اعتبارات بخش امور اجتماعی (نزدیک نصف) به توسعه هرچه بیشتر و بهبود هرچه کاملتر آموزش و پرورش در سطوح و انواع و مناطق مختلف اختصاص داده شده است.
بهداشت و درمان و تغذیه با نزدیک ۱۷ درصد، تأمین مسکن با حدود ۱۴ درصد و رفاه وتأمین اجتماعی با قریب ۶ درصد به ترتیب، بالاترین سهم را از هزینههای امور اجتماعی به خود جذب می‌کنند.
اعتبارات مربوط به امور اقتصادی با توجه به اهمیت خاصی که دولت بدان قائل است همواره بالاترین سهم را در بودجه عمومی داشته و در سال آینده حدود ۲۸ درصد از بودج مذکور را به خود اختصاص می‌دهد. در قالب اعتبارات مذکور ۲۲ درصد به برنامه کشاورزی و منابع طبیعی ۱۱ درصد به توسعه منابع آب- ۸/۵درصد به تأمین برق- ۱۳ درصد به گسترش صنایع- ۱۳ درصد به توسعه منابع فت و گاز و بهره برداری از آن و بالاخره ۲۷ درصد به حمل و نقل، ارتباطات و مخابرات مربوط خواهد شد وناگفته نماند که باتوجه به خط مشی یاد شده در برنامه پنجم، بیشترین افزایش اعتبارات مربوط به بخش کشاورزی خواهد بود که معادل ۲۸ درصد رشد خواهد داشت و در مرتبه دوم، توسعه صنایع با رشد اعتباری معادل ۱۹ درصد قرار خواهد گرفت.
خانمها، آقایان:
باتوجه به توضیحات کلی که درباره منابع و مصارف بودجه به استحضار نمایندگان محترم رسید اینک به مورد است که اشاره‌ای اجمالی به بخش‌های عمده اقتصادی و اجتماعی در برنامه و بودجه سال ۱۳۵۲ دولت بشود تا نحوه عملی ساختن هدفها، اصول و خط مشی‌های برنامه پنجم عمرانی که اخیرا مورد تصویب قوه مقننه قرار گرفت در ارقام مالی سال آینده روشن شود.
در مورد کشاورزی، خط مشی اساسی دولت عبارت از تأکید نسبت به برنامه‌هایی است که تأثیر فوری ومستقیم بر افزایش تولید و بهبود وضع درآمد و زندگی و رفاه کشاورزان دارد. به همین جهت اعتبار برنامه افزایش محصولات کشاورزی و دامی به ترتیب ۳۷ درصد و ۳۱ درصد، برنامه تنظیم بازار محصولات کشاورزی ۴۸ درصد و برنامه تقویت و توسعه شرکتهای تعاونی روستائی و سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی ۴۴ درصد افزایش داده شده است (احسنت) و در زمینه ادغام شرکتهای تعاونی روستائی کوچک غیراقتصادی و مجاور با یکدیگر، تعلیم مدیران عامل حرفه‌ای برای شرکتهای مزبور، توسعه خدمات بازرگانی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستائی به منظور خرید و عرضه محصولات تولیدی اعضا در بازارهای مناسب و تهیه در دست گذاشتن کالاهای مصرفی مورد نیاز آنان، اقدام خواهد شد و علاوه بر این جهت آموزش مدد کاران فنی تعاونیهای روستائی به منظور راهنمائی روستائیان در زمینه انجا فعالیتهای کشاورزی و غیرکشاورزی و توسعه کمی و کیفی صنایع دستی روستائی و فراهم نمودن موجبات افزایش تولیدو درآمد سرانه آنان، اقدامات لازم در سال ۱۳۵۲ به عمل خواهد آمد.
در شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی، نسبت به استقرار صنایع کشاورزی به منظور فراهم نمودن وجبات افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی و دامی مبادرت خواهد شد (احسنت).
برای تضمین خرید محصولات کشاورزی و دامی از شرکتهای سهامی و زراعی و تعاونیهای تولید و شرکتهای تعاونی روستائی و همچنین تعلیم مدیران عامل و کارشناسان مورد نیاز برای داره امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید، اقدام خواهد شد.
در زمینه عمران ونوسازی روستاها، تعداد ۹۰ حوزه عمران روستائی تأسیس خواهد شد که در آنها طرحهای تأمین آب آشامیدنی، تأسیسات و ساختمانهای بهداشتی، تأسیسات همگانی و بهسازی محیط، راههای روستائی، مراکز خدمات درمانی و بهداشتی، مدارس روستائی، برق، خانه‌های سازمانی و روستائی و سایر تأسیسات مربوط به موقع اجراء گذارده خواهد شد و در سال ۱۳۵۲ قدمهای اولیه برای گسترش چنین برنامه‌ای مورد نظر دولت است (احسنت).
هرحوزه عمران روستائی مشتمل بریک مرکز و تعدادی دهات اقماری خواهد بود و بدین ترتیب در سال ۱۳۵۲ حدود هزار روستا با جمعیت بیش از ۲۵۰ هزار نفر تحت پوشش تأسیسات و تسهیلات رفاهی قرار خواهد گرفت. ضمنا در روستاها اقماری با جمعیت بیش از ۲۵۰ نفر طرحهای آب، راه و دبستان و طرحهای کوچکتر در روستاهای کمتر از ۲۵۰ نفر مانند تأمین آب آشامیدنی سالم و تعمیم خدمات آموزشی اجرا خواهد شد.
به منظور حداکثر استفاده از اوقات فراغت روستانشینان در جهت فراهم نمودن موجبات افزایش درآمدسرانه آنان و پرورش استعدادهای روستائیان، نسبت به توسعه صنایع دستی روستائی و فراهم نمودن امکانات و تجهیزات لازم برای تغییر و تبدیل محصولات کشاورزی و فرآورده‌های دامی، کوششهای لازم به عمل خواهد آمد (انشاءالله)
خدمات مربوط به بیمه‌های درمانی روستائیان توسعه یافت، خانه‌های فرهنگ روستائی و مهدهای کودک تجهیز خواهد گردید.
رد سال ۱۳۵۲ به منظور تأمین احتیاجات آب شهرها و صنایع و کشاورزی و تولید برق آبی و جلوگیری از طغیان رودخانهها نسبت به انجام عملیات زیر اقدام خواهد شد:
ادامه ساختمان سدهای مخزنی برای کنترل حدود ۹/۲۸۰میلیون مترمکعب آب در سال.
شروع کارهای اجرائی ساختمان سدهای جدید برای تنظیم حدود ۶۶۰ میلیون متر مکعب آب در سال.
ادامه عملیات اجرائی برای انتقال ۴۳۰ میلیون مترمکعب آب در سال که در نتیجه تا آخرسال ۱۳۵۲ در مورد حدود ۲۴۸ میلیون مترمکعب به اتمام خواهد رسید.
ایجاد تأسیسات لازم برای بهره برداری حدود ۷۴ میلیون مترمکعب از آبهای زیرزمینی.
تکمیل تأسیسات لازم برای شیرین کردن آب شور دریا برای حدود ۱ میلیون متر مکعب آب در سال.
ساختمان شبکه‌های اصلی آبیاری و زهکشی به منظور آبرسانی به اراضی زیر سدها و اراضی که از منابع آب زیرزمینی استفاده می‌نماید در سطح ۴۱۱۰۰۰ هکتار ادامه خواهد داشت که از آن جمله ۱۲۶۰۰۰ هکتار در سال ۱۳۵۲ خاتمه خواهد یافت که این میزان معادل ۸۰ درصد کل عملکرد دوران برنامه چهارم در این زمینه است. بعلاوه در این سال ساختمان ۵۲۴۰۰ هکتار شبکه جدید شروع خواهد شد.
ساختمان شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی در سطح یکصد هزار هکتار ادامه خواهد داشت و تا آخر سال ۱۳۵۲ حدود سیزده هزار هکتار آن قابل بهره برداری خواهد بود.
ظرفیت تأسیسات آب رسانی به شهرها از مراکز تأمین آب در سال ۱۳۵۲ به میزان سالانه حدود ۵۰ میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت و عملیات اجرائی برای
تأمین سالانه حدود ۳۸ میلیون مترمکعب دیگر آغاز خواهد شد.
ادامه سیاست صنعتی کردن کشور در برنامه پنجم یکی دیگر از هدفهای بودجه سال ۱۳۵۲ است که حدود ۱۷/۷ میلیارد ریال را به توسعه صنایع اختصاص خواهد داد دولت با توجه به آینده تابناکی که شاهنشاه برای ملت ایران ترسیم فرموده‌اند تمام قوای خود را به حفظ و تا حد امکان تسریع رشد صنعتی کشور معطوف خواهد نمود. (احسنت).
در اینجا باید توجه خود را به سوی بخش خصوصی کرده یادآور شوم که بخش مذکور نباید به هیچ وجه ازمسئولیت خطیری که در این مرحله از تاریخ ایران برعهده دارد غفلت نماید (صحیح است) زیرا دولت کلیه سرمایه گذاریهای لازم را در زیربنای صنعتی کشور و تأسیس صنایع مادر به انجام رسانده و میرساند و کلیه تسهیلات اعتباری و مالی مورد نیاز را برای شکفتگی ابتکارات خصوصی در این زمینه فراهم کرده و می‌کند.
از برنامه‌های عمده‌ای که در فصل صنعت مورد توجه و تأکید خاص قرار خواهد گرفت ایجاد و توسعه صنایع فلزی و ذوب آهن و آلومینیوم، صنایع ماشین سازی، صنایع وسائط نقلیه، صنایع سلولزی و چوب، صنایع شیمی و پتروشیمی، صنایع غذایی، صنایع دستی و روستائی را می‌توان نام برد همچنین باتوجه به کمبود مصالح ساختمانی به توسعه این بخش از صنایع اهتمام خواهد شد.
از مهمترین وقایع ماه جاری افتتاح رسمی کارخانه‌های ذوب آهن آریامهر است که تاریخ صنعتی کشور را وارد مرحله تازه‌ای می‌سازد (صحیح است) از هم اکنون طرح توسعه کارخانه‌های مزبور پی ریزی شده و درنظر است که قریبا ظرفیت تولیدی آن به ۱/۹ میلیون تن در سال افزایش داده شود (انشاءالله) همچنین در سال آینده طرح ذوب آهن با احیاء مستقیم از طریق استفاده از گار وارد مرحله اجرائی خود خواهد شد و این خود گامی بلند در جهت توسعه صنایع اساسی و سنگین در کشور است.
از قدمهای استوار دیگری که در همین زمینه برداشته خواهد شد استفاده از منابع بسیار غنی مس کشور و شروع اجرای طرح احداث کارخانه ذوب مس است که بی تردید اهمیت ان در سالهای آتیه بیش از پیش آشکار خواهد شد.
باتوجه به محدودیت وقت ناگزیرم در اینجا فقط فهرست وار به بعضی از طرحهای مهم سال آینده اشاره کنم: در زمینه صنایع غذایی از ایجاد و تکمیل شبکه سردخانه‌های کشور طرح نوسازی کارخانه شیر پاستوریزه تهران و طرحهای مشابه باید یاد کرد. در عرصه صنایع سلولزی، اشاره به احداث مجتمع صنایع چوب و کاغذ گیلان مفید است. در رشته صنایع وسائط نقلیه، طرح تعمیرگاه هواپیماها و طرح کارخانه تراکتور سازی را بایدنام بردعلاوه بر اینها از توسعه اعتبارات صنعتی برای افزایش رونق فعالیتهای بخش خصوصی و برنامه کمکهای فنی و گسترش تحقیقات و استاندارد کردن فرآورده‌های صنعتی و بالاخره توسعه قابل ملاحظه فعالیتهای اکتشاف و بهره برداری از معادن باید ذکری به میان آورد.
در مورد صنعت برق، پیش بینی می‌شود که مقدار تولید نیروی مذکور در سال ۱۳۵۲با رشدی معادلبیش از ۱۸ درصد به ۱۷۷۰ میلیون کیلووات ساعت افزایش یابد (احسنت) و مصرف نیروی برق در کشور از حدود ۸/۷۰۰میلیون کیلووات ساعت به ۱۰۳۴۰ میلیون کیلووات ساعت خواهد رسید (احسنت) شبکه خطوط انتقال نیرو در سال ۱۳۵۲ گسترش قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت و علاوه بر توسعه برق شهری، با احداث تأسیسات برق در روستاها اهتمام خواهد شد.
در اینجا لازم است اشاره‌ای هم به توسعه صنایع نفت و گاز و بهره برداری از آنها بشود. دراین زمینه برنامه‌های مربوط به پالایش و استخراج، انتقال و پخش و بالاخره گازرسانی به روستاها از اولویت برخوردار خواهد بود.
باید یادآور شد که فرمایشات شاهنشاه در کنگره تاریخی سوم بهمن و مذاکرات اخیر معظم له با شرکتهای نفتی فصل نوینی در مناسبات نفتی کشور گشود که جزئیات نتایج درخشان آن به موقع خود به استحضار نمایندگان ملت خواهد رسید (احسنت).
یادآوری این نکته نیز ضروری است که سال ۱۳۵۲ برای ما از این جهت سال مهم و حساسی خواهد بود که در آن تحولات اساسی در شکل و میزان بهره برداری ازمنابع نفتی کشور روی خواهد داد و نقش و مسئولیت سازمانهای ملی وخصوصا شرکت ملی نفت ایران در زمینه نفت، برجسته تر و نمایانتر خواهد شد و باتوجه به مذاکراتی که با شرکتهای دیگر نفتی صورت گرفته و می‌گیرید بهره گیری ملی از این منابع حیاتی به مراتب افزون تر خواهد گشت (صحیح است).
اهم طرحهای مربوط به پالایش در سال ۱۳۵۲ عبارت است از طرح پالایشگاه شیراز- کارخانه روغن سازی پالایشگاه تهران- طرح توسعه پالایشگاه تهران- طرح پالایشگاه تبریز و دستگاه تقطیر لاوان، در برنامه انتقال و پخش، احداث خطوط لوله دوم نفت خام اهواز به ری- خط لوله نفت تهران به تبریز- خط لوله شیراز به گرگان و بالاخره طرحهای مخزن سازی پیش بینی شده است و ضمنا تعدادی طرحهای مشارکت در سرمایه گذاری در خارج کشور به موقع اجرا درخواهد آمد (احسنت).
در مورد گاز، اهم طرحهای سال ۱۳۵۲ عبارت است از برنامه توزیع شامل طرح انتقال گاز سرخس و توزیع آن در مشهد- توسعه شبکه گازرسانی در شهرهای مسیر شاه لوله گاز و گازرسانی به صنایع و بالاخره رساندن گاز به روستاهای طرفین شاه لوله گاز و خطوط فرعی شیراز- اصفهان و تهران.
در فصول حمل و نقل و ارتباطات و مخابرات، برنامه‌های عمده عبارت است از ساختمان راههای اصلی راههای فرعی، ساختمان و نگاهداری راه آهن، فرودگاهها و بنادر و همچنین توسعه شبکه شاهراهها و خطوط فرعی مخابراتی و همچنین مخابرات بین المللی، باتوجه به توسعه اقتصادی و عمرانی و تجاری کشور، ایجاد زیربنای مستحکمی در جهت تسهیل امور ارتباطات بخصوص از طریق تقویت قدرت کشش راه آهن و توسعه و تجهیز بنادر و تکمیل فرودگاهها و گسترش شبکه حمل و نقل هوائی ضروری است.
در سال مورد بحث ساختمان حدود ۳۷۰۰ کیلومتر راه اصلی اسفالته و تکمیل خواهد شد و مطالعات مربوط به تهیه طرح ساختمان ۳۲۰۰ کیلومترراه اصلی جدید انجام خواهد گرفت.
در همین سال، ادامه و تکمیل عملیات اجرائی مربوط به ساختمان حدود ۴۵۰۰ کیلومتر راه فرعی شنی به موقع اجرا گذاشته خواهد شد ضمنا به تهیه طرح اجرائی حدود ۱۱۰۰۰ کیلومتر راه فرعی جدید مبادرت خواهد شد. نگهداری و ترمیم راههای موجود نیز قسمتی از برنامه سال آینده را تشکیل خواهد داد.
خانمها، آقایان: در ابتدای سخنانم اشاره‌ای به اهمیت برنامه‌های اجتماعی در برنامه پنجم عمرانی و در سال مالی آینده نمودم.
ازجمله مهمترین برنامه‌های مذکور برنامه آموزش و پرورش است، موضوع برنامه ریزی در مسائل آموزشی امری نیست که جدا از سایر امور مورد بررسی قرار گیرد (صحیح است) زیرا اقدام در هر زمینهای از فعالیتهای مربوط به توسعه اقتصادی، رفاه اجتماعی و ایجاد شرایط مطلوب زندگی برای همه مردم کشور با امر در اختیار داشتن نیروی انسانی کارآمد، آگاه، ورزیده و متخصص در رشته‌های مختلف رابطه مستقیم دارد.
به عبارت دیگر باید به امر سرمایه گذاری منطقی در زمینه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی به عنوان یک سرمایه گذاری بنیادی نظیر آنچه که در صنایع مادر صورت می‌پذیرد نگریست.
در زمینه آموزش و پرورش در اجرای هدفها و خط مشی‌های برنامه پنجم اقدامات زیر در سال ۱۳۵۲ صورت خواهد گرفت.
تعداد نوآموزان کودکستانی به دو برابر افزایش می‌یابد. حدود ۲۶۳۰۰۰ نفر برتعداد نوآموزان مدارس ابتدائی افزوده می‌شود- حدود ۱/۲ میلیون نفر از طریق برنامه پیکار با بیسوادی و آموزش ابتدائی با سواد خواهند شد، برتعداد هنرجویان مدارس فنی و حرفه‌ای ۱۴۰۰۰ نفر و برتعداد نرجویان مراکز آموزش وزارت کار، صندوق کارآموزی و سایر مراکز که به دوره‌های کوتاه مدت اختصاص دارند ۲۴۰۰۰ نفر افزوده می‌شود. برای ساختمان ۴۰ مرکز فنی و حرفه‌ای تهیه نقشه و مقدمات اجرائی انجام می‌پذیرد. تعداد دانشجویان دانشگاهها به ۱۲۱۰۰۰ نفر خواهد رسید. مقدمات تأسیس دانشگاه بوعلی سینا در همدان فراهم می شود.
طرحهای تربیت کادر پزشکی در مدت کوتاهتر به منظور تعمیم هرچه بیشتر بهداشت و درمان اجرا خواهد شد (احسنت). در کمیته ملی پیکار جهانی با بیسوادی مرکز پژوهش و آموزش بزرگسالان برای بررسی مسائل و مشکلات این زمینه و تربیت مسئولان و محققان تأسیس می‌گردد. (احسنت).
در زمینه تربیت معلم و مربی با تهیه نقشه و شروع ساختمان ۳۴ دانشسرای مقدماتی و راهنمای تحصیلی و نیز دانشسرایعالی فنی ری و دانشسرایعالی در حصارک اقدامات زیربنائی برای سالهای آینده برنامه پنجم انجام می‌گیرد.
به منظور کمک به مؤسسات آموزش خصوصی غیرانتفاعی مبلغ قابل توجهی پیش بینی شده است تا از ابتکارات و فعالیتهای غیردولتی در این زمینه تشویق به عمل آید.
همچنین مبلغ متناسبی برای ایجاد زمینهای ورزش جهت مدارس و تربیت معلم ومربی ورزش اختصاص یافته است و البته این اعتبار اضافه برامکانات و فعالیتهای سازمانی تربیت بدنی و دانشگاههای کشور است.
با تأکیداتیکه شاهنشاه آریامهر در کنفرانس ارزشیابی آموزشی رامسر فرمودند به رسالت میهنی و انسانی آموزش و پرورش توجه بیش از پیش مبذول خواهد شد (احسنت) و به موازات آن، در توسعه فرهنگ و هنر اقدامات نوین و وسیعی معمول خواهد گشت. در بخش اخیر اهم اقداماتیکه در سال ۱۳۵۲ به موقع اجرا درمیآید بدین گونه خلاصه می‌شود:
مطالعه و تکمیل ساختمان کارگاههای هنری- مطالعه و مرمت حدود پنجاه اثر و بنای تاریخی- کاوش‌های باستانشناسی- چاپ کتب و نشریات خاص فرهنگی مطالعه و ایجاد خانه‌های فرهنگ شهری- تکمیل و توسعه سازمان ملی فولکلورایران- مطالعه برای ایجاد دانشسراها و مراکزآموزش هنری- مطالعه و ایجاد کتابخانه عمومی- مطالعه و تکمیل و ایجاد موزه‌های قدیم جدید- ادامه طرح توسعه و تقویت زبان فارسی و نشر فرهنگ ایرانی در خارج بخصوص کشورهای همجوار و علاوه بر آن در جهت حمایت از هنرمندان و تشویق از خلاقیت هنری و فرهنگی اقدامات مؤثری به عمل خواهد آمد (احسنت) به مناسبت اهمیت فرهنگ و هنر در تشکیل ملی و اخلاقی جامعه افزایش قابل ملاحظه‌ای در اعتبارات مربوطه طی سال ۱۳۵۲ منظور گردیده است (احسنت).
در زمینه بررسیهای مربوط به مسائل اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی نیز بایک برداشت علمی و روشن بینانه پژوهشها و تحقیقات همه جانبه و اساسی در واحدهای تحقیقاتی که به نحوی وابستگی به دانشگاههای کشور داشته باشند به عمل خواهد آمد، تا در مسائل عمده فرهنگی اقتصادی و اجتماعی و شناخت و مطالعه ثمرات آن در امر برنامه ریزی‌های اقتصادی، و عمرانی و لزوما تجدید نظر در مقررات و تصمیمات گذشته، در جهت ارتقاء و پیشرفت بیشتر اقدام گردد.
در زمینه بهداشت و درمان در سال آینده برای عملی ساختن برنامه پنجم عمرانی کشور گامهای بزرگی برداشته می‌شود، و اعتبار پیش بینی شده در سال ۱۳۵۲ نسبت به سال جاری بیش از ۳۵ درصد فزونی می‌یابد (احسنت) ایجاد ۱۱۵ مرکز بهداشتی- بهبود استاندار نگهداری تجهیزاتی و ساختمانی بیش از ۱۲ هزار تخت بیمارستانی ادامه ساختمان بیش از ۷۰۰۰ تخت که حدود ۲۰۰۰ تخت آن در پایان سال به بهره برداریبرسد، بهره برداری از ۶۵ مرکز درمانی و بهداشتی روستائی و ساختمان ۱۰۰ مرکز جدید، ازجمله اقداماتی است که در سال ۱۳۵۲ انجام خواهد گرفت (احسنت).
بهبود تغذیه عمومی مورد توجه وتأکید کامل قرار گرفته و اعتبار آن از رشدی معادل ۱۵۰ درصد برخوردار خواهد گردید.
پوشش بیمه‌های اجتماعی کارگران- کشاورزان کارمندان در سال ۱۳۵۲ نسبت به سال جاری حدود ۱۷ درصد افزایش می‌یابد (احسنت) به علاوه توجه خاص به تأمین نیازهای گروههای اجتماعی خاص کودکان بی سرپرست، معلولین جسمی وروانی مبذول خواهد شد (احسنت).
دولت در عین حال که از فردفرد کارمندان خود وظیفه شناس و ایفای جدی و دقیق مسئولیت‌ها را انتظار دارد همواره در این اندیشه است که رفاه کارمندان دولت در حداکثر امکان تأمین گردد (آفرین) لذا ترفیه حال طبقه حقوق بگیر همواره مورد توجه بوده در حداکثر امکان و توانائی مالی دولت اقدام گردیده است.
به همین مناسبت در بودجه سال ۱۳۵۲ علاوه بر اجرای مرحله دوم قانون استخدام کشوری، تغییر ضریب اشل حقوق و همچنین بالابردن خداقل دریافتی شاغلین به ۶۰۰۰ ریال درنظر گرفته شده و در مورد بازنشستگان دولت یعنی افراد خدمتگزاری که اینک می‌بایست از ثمرات خدمات گذشته خود برخوردار گردند اعتبار قابل ملاحظه‌ای در بودجه سال ۱۳۵۲ تأمین گردیده و ۱۵ درصد به میزان دریافتی بازنشستگان اضافه شده است (آفرین- احسنت).
در مورد سیاست خارجی کشور باید به استحضار برسانم که یکی از مشخصات و نتایج درخشان انقلاب ایران پیدایش سیاست مستقل ملی ایران است که دوشادوش استقرار عدالت اجتماعی و دموکراسی در داخل کشور صرفا براساس منافع و مصالح عالیه ملت ایران از جانب شاهنشاه طرح شد و به موقع اجرا درآمد و اصول آن عبارت است از احترام به حاکمیت واستقلال ملل و عدم مداخله در امور داخلی دیگران و پشتیبانی از صلح بین المللی و همزیستی و همکاری مثبت با همه ملل صرفنظر از نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و عدم توسل به زور یا تهدید باعمال زور و حل اختلاف از طریق مسالمت آمیز و تقویت سازمان ملل متحد و رعایت اصول منشور آن و مجاهدت برای از بین بردن اختلاف عمیق بین ملل غنی و فقیر و مبارزه با استعمار و تبعیضات نژادی و جهل و گرسنگی و بیماری در سطح جهانی و احترام به شئون بشری و بسط محبت و تفاهم بین کلیه اقوام و ملل عالم.
کلیه فعالیتهای ما در روابط خارجی و بین المللی در دوران انقلاب برمبنای این اصول بوده (آفرین۹ و نظری مختصر به کارنامه این دوران پرافتخار به ما اجازه می‌دهد که با کمال مباهات بگوئیم نتایج چشمگیری که حاصل شده مؤید صحت و اصالت سیاست مستقل ملی ما می‌باشد. (صحیح است)
در سال ۱۳۵۱ مانند سالهای دیگر دهه انقلاب دولت شاهنشاهی اصول سیاست مستقل ملی خود را همچنان دنبال کرد و نتایج ارزنده و تازه‌ای رابدست آورد (صحیح است) که مناسب می دانم در اینجا بطور اجمال به آن اشاره کنم:
در سال جاری دولت شاهنشاهی در حل کلیه مسائل بین المللی اشتراک مساعی نمود و از جمله هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد چه در فعالیتهای مجمع عمومی سازمان و چه در کمیته‌های وابسته به ان به صورت بسیار فعالانه مشارکت داشت و در رفع اختلافات بین المللی ابتکارات فراوانی ابراز کرد که موجب امتنان بسیاری از کشورهای جهان گردید (صحیح است- آفرین).
مناسبات دوجانبه ایران با اکثر کشورهای جهان روزبروز دامنه وسیع تری یافت و از جمله در کشورهای سودان، ونزوئلا، استرالیا، کینا، سومالی، امارات عربی متحده و سلطنت نشین عمان، سفارت شاهنشاهی دایر گشت و علاوه برآن در هنگ کنگ و برلن غربی و دوبی نمایندگیهای کنسولی تأسیس شد. جمهوری دمکراتیک آلمان از طرف دولت شاهنشاهی به رسمیت شناخته شد و با آن دولت و همچنین با دولتهای نیجریه و پاد و زئیر و موریس جهت استقرار روابط سیاسی توافق حاصل گشت و مقدمات مبادله سفیر با این کشورها در آینده نزدیک داده خواهد شد.
به موازات توسعه مناسبات بین المللی ایران و ایجاد روابط سیاسی با پاره‌ای کشورها در سال ۱۳۵۱، روابط دیرین ما با کشورهای دیگر بیش از پیش تشدید و استحکام یافت. سفرا اعلیحضرتین به اتحاد جماهیر شوروی و عقد قرارداد پانزده ساله توسعه همکاریهای اقتصادی و فنی و همچنین قرارداد پنجساله مبادلات فرهنگی روابط ما را با این همسایه بزرگ به مرحله نوینی سوق داد و وجب گسترش روابط دوستی و حسن همجواری فی مابین و همکاری در تمام زمینه‌های مورد علاقه طرفین گردید. (صحیح است) مسافرت علیاحضرت شهبانوی ایران به جمهوری خلق چین که اینجانب نیز افتخار التزام داشتم مناسبات باستانی ما را با این کشور بزرگ آسیایی رونق و جلائی خاص بخشید و دیدار حضرت رئیس جمهور آمریکااز ایران در تحکیم مناسبات دوکشو ر بسیار مؤثر بود (صحیح است) مناسبات حسنه ما با کشورهای سوسیالیست شرق اروپا درحد بسیار مطلوبی توسعه یافته و این روابط برای طرفین آثار و نتایج رضایت بخشی را به همراه داشته است.
همچنین مناسبات دولت شاهنشاهی با کشورهای اروپای غربی به نحوی محسوس توسعه و تحکیم یافت و در جهت ترغیب سرمایه گذاریهای اروپائی در ایران گامهای بلندی برداشته شد نظیر همین موفقیت در جلب توجه سرمایه گذاران آمریکایی و ژاپنی، به وضوح نشان می‌دهد که ایران امروز به عنوان یک پایگاه مهم اقتصادی در این منطقه از جهان درآمده است (صحیح است).
در مورد روابط ما با بازار مشترک باتوجه به حسن روابط گذشته ما با اعضای بازار، جای کمال تأسف است که بازار مشترک در اثر تبعیضاتی که نسبت به ورود کالاهای صادراتی ایران به کشورهای عضو بازار منظور داشته صادرات ایران را در مقام رقابت در بازار مذکور، مواجه با شرایط نامناسبی نموده است که دولت ناگزیر خواهد بود از جهت حفظ منافع ملی در صورت عدم تغییر شرایط نامناسب فوق، اقدامات مقتضی در سال آینده به عمل آورد (آفرین- احسنت).
دیدار رهبران عالیقدر ایران و پاکستان و همچنین ملاقات شخصیتهای مختلف ایرانی و ترک، مناسبات ما را با این دو همسایه ارجمند بیش از پیش استحکام بخشید و مقدمات همکاریهای نزدیک ر و سودمندتری را در چهارچوب پیمان همکاری منطقه‌ای برای عمران فراهم ساخت که امید است در اجلاس آینده وزیران سه کشور، طرحهای توسعه آن به مرحله نهائی برسد.
امید ما و همه ملل صلح دوست عالم بر این است که در آینده نزدیک، ابرهای کدورت و نفاق از آسمان این قاره محو گردد و صلح و دوستی و روابط مودت آمیز میان دو ملت هندو پاکستان برقرار شود. (انشاءالله)
باکشور همسایه و بردار دیگرمان افغانستان که با آن میراث فرهنگی مشترکی داریم، مذاکرات سودمندی انجام و نتایج مفیدی حاصل گشت که زمینه برای همکاریهای دامنه دار آینده فراهم ساخته است و امیدورام بزودی نتیجه اقدامات را به استحضار نمایندگان محترم مجلسین برسانم. (انشاءالله)
روابط با عربستان سعودی، قطر و بحرین کماکان با دوستی هرچه بیشتر ادامه یافت و مناسبات ما با کویت بصورت عادی بازگشت و با استقرار روابط سیاسی با امارات عربی متحده و تأسیس نمایندگی شاهنشاهی در این کشور و همچنین در سلطنت نشین عمان مقدمات توسعه همکاریهای ثمربخش ایران و کشورهای جنوبی خلیج فارس فراهم شد.
در مورد اختلافات اعراب و اسرائیل، رویه دولت شاهنشاهی از آغاز مناقشه به وضوح بیان گردیده و دولت ایران در پشتیبانی از حقوق اعراب به لزوم اجرای قطعنامه بخصوص قطع نامه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ و ۴ نوامبر ۱۹۷۰ رأی مواق داده است. و امیدوار است که این قطعنامه‌ها به مرحله اجرا درآید.
همانطور که گفته شد در حال حاضر بین یران با غالب کشورهای جهان خاصه همسایگان روابط بسیار صمیمانه و دوستانه برقرار است و با کشورهایی هم که هنوز رابطه سیاسی یا اقتصادی و تجاری برقرار نکرده‌ایم اختلاف و ستیزی نداریم. البته چنددولت انگشت شمار نیز هستند که هنوز یا حسن نیت و اصول سیاست مستقل ملی ایران را به درستی درک نکرده‌اند و یا به عمد و براثر سوء نیت زمامداران فعلی خود رفتارشان باما برخلاف روح دوستی و مودت می‌باشد.
درصدر این کشورها با کمال تأسف باید گفت که کشور هم کیش و همسایه ما عراق جای دارد زمامداران عراق در چندسال اخیر از هیچ گونه اقدام غیر دوستانه‌ای علیه ایران فروگذار نکرده و چنان رفتاری از خود نشان داده‌اند که در عرف روابط بین المللی تعبیری جزء «خصمانه» برای آن نمی‌توان یافت (صحیح است) چنانکه بارها گوشزد کرده‌ایم هیچکدام از اختلافات ما با عراق مشکل غیر قابل حل نیست و همچنانکه اختلافات مرزی ایران با سایر همسایگان از راه مذاکره و به طریق دوستانه سالها پیش حل و فصل شده است هیچ دلیل نیست که اختلافات ایران با عراق نیز به شرط وجود حسن نیت از جانب زمامداران عراق برمبنای حقوق و عرف و رویه متدوال بین المللی فیصله نیابد (صحیح است).
باوجود این دولت عراق نه تنها تاکنون از حسن نیت دولت شاهنشاهی کوچکترین استقبالی نکرده بلکه هرروز به اقدامات و تحریکات تازه‌ای علیه ایران دست می‌زند که برهیچکس پوشیده نیست و تکرار آن در اینجا ضرورت ندارد.
مقایسه اعمال دولت عراقبا رویه دولت شاهنشاهی بیش از هرچیز یک واقعیت اساسی را روشن می‌سازد و این است که ما با برخورداری از رشد و بلوغ سیاسی در روابط بین المللی خود دربند کینه توزی و لجبازی کودکانه نیستیم (صحیح است) ما به صحت و اصالت راهی که درپیش گرفته‌ایم ایمان داریم (صحیح است) ودر روابط خود با سایر کشورها همواره از اصول متین و منطقی سیاست خارجی خود پیروی خواهیم کرد (آفرین).
در اینجا تأکید این نکته را لازم می دانم که اگر دولتی سیاست صلح طلبی و علاقه مارا به همزیستی و همکاری حمل برضعف کند اشتباه عظیمی را مرتکب شده است (صحیح است) زیرا کمترین تجاوز نسبت به تمامیت ارضی و استقلال ما با پاسخعبرت انگیز یک ارتش آماده و نیروی پایداری یک ملت سی میلیونی از جان گذشته در دفاع از میهن واستقلال خود مواجه خواهد شد (صحیح است) وهمانطور که شاهنشاه آریامهر در نطق تاریخی سوم بهمن خاطرنشان فرمودند دوبار اشغال کشور ما در گذشته هرگز سه نخواهد شد (صحیح است).
بادورنمای روشنی که از بودجه و برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی سال ۱۳۵۲ عرضه شد این نکته کاملا ثابت گردید که بودجه را به عنوان وسیله اجرای سیاستهای عمرانی دولت تلقی کرده و هدفها و اصول برنامه پنجم عمرانی را کاملا در ن ملحوظ و مرعی داشته‌ایم. درمرحله نخستین بودجه ریزی کشور، موفقیت بدست آمده چنان بود که نمایندگان بسیاری از ممالک درحال رشد به تبعیت از الگوی ایران نه فقط در این زمینه بلکه در انتخاب روش توسعه ملی ما اظهار علاقه و تمایل نموده‌اند و درواقع وظیفه مااست که نظام بودجه و برنامه ریزی ایران را به دنیا بهتر بشناسانیم و روشن کنیم که در این مورد از هیچ الگوی بیگانه‌ای تبعیت نمی‌کنیم (آفرین) بلکه روشهایی مناسب شرایط و مقتضیات کشور خودمان اختیار کرده‌ایم (احسنت).
ضمنا باید بگویم که ما هیچگاه از وظایف خود در صحنه همکاریهای بین المللی غافل نبوده و نیستیم و در سال آینده نیز کوشا خواهیم بود که به کشورهایی که نیاز به این همکاریها دارند در حد مقدورات خود کمکهای لازم بعمل آوریم (احسنت).
در این مرحله تکامل نظام بودجه‌ای، دولت به این نتیجه رسیده است که باید از نظر زمان تقدیم بودجه به قوه مقننه تحولی صورت گیرد که هم بهتر بتوان خود را با مقررات تطبیق داد و هم پیش بینی‌های مالی و تنظیم اور اجرای بودجه را بهبود بخشید به همین جهت در نظر است که بودجه اصلاحی مربوط به سال ۱۳۵۲ بعداز تعطیلات تیرماه به قوه مقننه با بودجه سال ۱۳۵۳ تقدیم گردد و این به ما آن امکان را خواهد داد که از لحاظ وضع کشاورزی و اشکالات جوی که ممکن است داشته باشیم بررسی کرده و یک بودجه کامل را تقدیم کنیم و روزهای آخر سال نیائیم بودجه را تقدیم کنیم تا وقت کافی برای مجلس و قوه مقننه باشد که بتواند آن موشکافیهایی را که علاقه دارد در آن بعمل بیاورد (احسنت).
ذکر یک تحول مهم دیگر که تلویحا در آغازسخنانم امد در اینجا ضرورت دارد که در گذشته، اعتبارات عمرانی حدا از بودجه جاری به مصرف می‌رسید اکنون پیشرفتهای حاصله امکان آن را به وجود آورده که خزانه بصورت کامل، متمرکز شود و نظم و نسق واحدی بر مجموع پرداختهای دولتی حاکم گردد و تأمین مجموع منابع مالی دولت و از جمله وام و اعتبار از خارج را وزارت دارائی به شکلی جدید عهده دار شود.
اکنون باتصویب قانون سازمان برنامه و بودجه این دستگاه از مسئولیتهای اجرائی و رود در جزئیات آزاد شده و با تفویض اختیارات اجرائی به دستگاههای اجرائی می‌تواند به وظایف اساسی خود در زمینه برنامه، بودجه و نظارت پردازد.
از لحاظ برامه ریزی، باید تصدیق کرد که اکنون با تلفیق بودجه‌های جاری و عمرانی امکان تقویت برنامه ریزی سالیانه به وجود آمده است و از این پس میان برنامه ریزی سالانه و هدفها و خط مشی‌های میان مدت ودراز مدت ارتباط منطقی برقرار خواهد شد.
در مورد برنامه بودجه، توجه روز افزونی به اصل عدم تمرکز در اجرا ملحوظ شده و امید می‌رود که در سالهای آینده اختیارات بیشتر به استاندارانو فرمانداران و مقامات محلی تفویض گردد و به موازات ان انجمنهای استان و شهرستان نیز در اجرای وظائف قانونی خود، در اجرای اصول واگذاری هرچه بیشتر کار مردم به مردم با دولت همکاری نمایند.
علاوه براین باید اشاره‌ای به امر نظارت نمود که اینک سازمان برنامه درکار پی ریزی آن است تا یک روش دقیق و جدی کنترل و اطلاع گیری و ارائه اطلاع و ارزشیابی فعالیتها و دستگاهها بوجود آید و بالاخره باید از نقش مرکز آمار ایران یاد کرد که با تقدیم لایحه جدید در ماههای آینده، وظیفه‌ای اساسی را در هماهنگ کردن مجمموع فعالیتهای آماری کشور و در نتیجه ایجاد پایه‌های محکم و مطمئنی برای تصمیم گیری و برنامه ریزی عهده دار خواهد شد.
خانمها، آقایان:
در خاتمه عرایضم باید بار دیگر از موفقیتهایی که در طی دهه نخستین انقلاب افتخار آن نصیب این دولت گردیده یاد کنم. مسلما این موفقیت‌ها با اتکا به رهبری شاهنشاه آریامهر و همفکری صمیمانه قوه مقننه با قوه مجریه و مدد و یاری فردفرد افرد کشور حاصل گردید.
پیروزیهای برنامه چهارم عمرانی که توانست هم از جهت نیل به هدفهای رشد اقتصادی و هم از نظر به ثمر رساندن هدفهای اجتماعی ازآنچه انتظار می‌رفت فراتر رود گواه این حقیقت است که هرقدر وحدت فکر و عمل میان مردم و دولت بیشتر باشد تعالی و ترقی مملکت وتوسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی سریعتر تحقق می‌یابد و مردم از ثمرات این همکاری سازنده و خلاق بیشتر برخوردار می‌گردند.
با اتکا به چنین پشتوانه معنوی است که با تقدیم این لایحه بودجه و برنامه سال ۱۳۵۲ به نخستین مرحله اجرای برنامه پنجم عمرانی کشور قدم می‌گذاریم، و یقین داریم که روح خلاق فرد فرد ملت ایران و روحیه انقلابی ایرانی به رهبری رهبر عالیقدرمان ما را در راهی که برای نیل به سربلندی و نیک بختی ملت ایران اختیار کرده‌ایم یاری خواهد کرد. همچنین اطمینان داریم که این برنامه‌های انقلابی که به وسیله شاهنشاه ترسیم شده است و هدف آن زندگی بهتر برای فرداهای بهتر است با سعی و کوشش فردفرد ملت ایران اجرا خواهد شد و به نتایج مثبتی خواهیم رسید (انشاءالله).
باپشت گرمی به نیروی ملی و با اتکا روح ایرانی و فرهنگ متعالی خود بافق‌های روشن فردا و احیاء مفاخر دیرین این سرزمین، امید فراوان داریم، و با این آرزو است که با دلی سرشار از اطمینان به استقبال سال نو و پیروزیهای نو می‌رویم. دولت در برابر نمایندگان مردم ایران اطمینان می‌دهد که به نحو احسن برنامه‌های عظیمی را که در این بودجه پیش بینی شده است اجرا خواهد کرد و امیدوار است که بدین وسیله بتواند رضامندی شاهنشاه و مردم ایران را بدست آورد (احسنت- احسنت).
در تهیه این بودجه باید از تمام همکارانم چه آنهایی که در رأس وزارتخانه‌های اجرائی هستند، چه دفتر بودجه سازمان برنامه، و رئیس سابق سازمان برنامه و رئیس فعلی سازمان برنامه، وزیر دارائی و وزرای اجرائی دیگر که سهی در تهیه چنین بودجه‌ای که این دولت با افتخار آن را تقدیم می‌کند تشکر کنم و این دولت در برابر نمایندگان مردم ایران قول می‌دهد سعی کند کوشش کند تا به نحو احسن این برنامه‌ها انجام بگیرد (انشاءالله) از خداوند متعال برای همه مردم ایران می‌خواهم که کوشا باشند تا برنامه‌های عظیمی را که در این بودجه ذکر شده انجام بدهند تا بتوانیم رضامندی خاطر رهبرمان را بدست آوریم (احسنت- احسنت).
رئیس- لایحه به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- تقدیم آئین نامه نحوه اجرای ماده ۶ قانون حمایت کارمندان در برابر اقرات ماشی از پیری و از کار افتادگی و فوت مصوب نهم اسفند ۱۳۴۹ و لایحه اصلاح ماده ۵۹ قانون کار و الحاق یک ماده به قانون مذکور به وسیله آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی
۵- تقدیم آئین نامه نحوه اجرای ماده ۶ قانون حمایت کارمندان در برابر اقرات ماشی از پیری و از کار افتادگی و فوت مصوب نهم اسفند ۱۳۴۹ و لایحه اصلاح ماده ۵۹ قانون کار و الحاق یک ماده به قانون مذکور به وسیله آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی.
رئیس- آقای دکتر مهدوی بفرمائید.
دکتر مهدوی (معاون وزارت کاروامور اجتماعی)- در اجرای ماده ششم قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری وازکارافتادگی و فوت که می‌گوید کلیه وجوه پرداختی از طرف افراد مشمول این قانون به عنوان بازنشستگی یه به عنوان حمایت در مقابل عواقب ناشی از پیری و از کارافتادگی و فوت باید به صندوق بخصوصی داده بشود، موظف بودیم آئین نامه‌ای تنظیم و به مجلس تقدیم می‌شود و تقاضای تصویب آن را دارد. ضمنا یک لایحه اصلاح والحاق یک ماده به ماده ۵۹ قانون کار در مورد تشدید مجازات کارفرمایان متخلف که اتباع خارجی را بدون پروانه بکار می‌گیرند تهیه و تنظیم شده که آن لایحه نیز تقدیم می‌شود و تقاضای تصویب دارد.
رئیس- آئین نامه و لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم ۴ فقره اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ وزارت امور خارجه، وزارت فرهنگ و هنر، هواپیمائی کل کشوری و ژاندارمری کل کشور به وسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
۶- تقدیم ۴ فقره اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ وزارت امور خارجه، وزارت فرهنگ و هنر، هواپیمائی کل کشوری و ژاندارمری کل کشور به وسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی.
رئیس- آقای دکتر کاشفی بفرمائید.
دکتر کاشفی کاشفی (معاون وزارت دارائی)- باکسب اجازه از مقام ریاست چندفقره اصلاح بودجه مربوط به وزارت اموار خارجه، وزارت فرهنگ هنر و هواپیمائی کل کشور و ژاندارمری کل کشور تقدیم می‌شود و در اجرای تبصره ۲ قانون بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور تقاضای طرح و تصویب آن را در کمیسیون بودجه دارد.
رئیس- لوایح به کمیسیون بودجه ارجاع یشود.
- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی
۷- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی.
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۶ (تعاون و امور روستاها) در قبال لایحه شماره ۴۴۴۵۰ مورخ ۱۳۵۱/۱۱/۱۸ دولت راجع به تشکیل شرکتهای سهامی زراعی در جلسه روز شنبه ۱۲ اسفندماه ۱۳۵۱ مطرح گردید و برای آن پیشنهاد فوریت شد که بدوا فوریت و سپس لایحه مزبور به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفرشریف امامی.
- طرح و تصویب فوریت لایحه تشکیل شرکتها سهامی زراعی
۸- طرح و تصویب فوریت لایحه تشکیل شرکتها سهامی زراعی.
رئیس- چون این لایحه در مجلس سنا با فوریت تلقی شده فوریت آن مطرح است لایحه قرائت می‌شود.
ماده اول- به منظور فراهم نمودنموجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و آشنا نمودن زارعان با اصول و شیوه‌های پیشرفته کشاورزی و دامداری و دامپروری و جلوگیری از خردشدن و تقسیم اراضی مزروعی به قطعات کوچک غیر اقتصادی و افزایش میزان سطح زیرکشت کشور بااستفاده از اراضی بایر و موات و مسلوب المنفعه و ترویج و توسعه فعالیتهای غیرکشاورزی و بخصوص صنایع دستی روستائی وزارت تعاون و امور روستاها براساس وظایف پیش بینی شده در ماده یک قانون تشکیل وزارت مذکور بتدریج در واحدهای روستائی (هرواحد روستائی از چند قریه و یاچند قریه و مزرعه تشکیل می‌شود) مناطق مختلف کشور شرکتهای سهامی زراعی را تشکیل می‌دهد و عنداللزوم می‌تواند وسعت منطقه عمل شرکتهای متشکله را تغییر دهد.
- تبصره – شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی متشکل در هریک از مناطق مختلف کشور می‌توانند ضمن مشارکت با یکدیگر نسبت به تشکیل واحدهای دامداری و دامپروری بزرگ و تشکیل مجتمع‌های شیر و گوشت و استقرار صنایع کشاورزی به منظور فراهم نمودن موجبات افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی و دامی خود اقدام نمایند.
ماده دوم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی اشخاص ذیل خواهند بود:
- ۱- زارعانی که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و قوانین تقسیم و فروش خالصجات مالک یا مستأجر زمین شده یا بشوند.
- ۲- خرده مالکانی که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی شق تقسیم را انتخاب نموده‌اند در صورت تمایل آنها و با موافقت وزارت تعاون و امور روستاها.
- ۳- کشاوزان و خرده مالکینی کهمشمول هیچ یک از مراحل قوانین و مقررات اصلاحات ارضی (۴۰/۱۰/۱۹) شخصا و مستقیما با مرزراعت اشتغال داشته‌اند.
- تبصره- درهریک از واحدهای روستائی سهامداران شرکتهای سهامی زراعی حق استفاده مطلق و دائم اراضی را که در اختیار دارند به شرکت واگذار می‌نمایند و متناسب با ارزش این حق و مقدار وموقعیت زمین مربوط و ارزش عوامل زراعتی تعدادی از سهام شرکت را که وزارت تعاون وامور روستاها براساس مقررات پیش بینی شده در اساسنامه این قبیل شرکتها موضوع ماده پنج این قانون تعیین می‌نماید دریافت خواهند نمود.
ماده سوم- در مناطقی که شرکتهای سهامی زراعی تشکیل می‌شود وزارت تعاون و امور روستاها می‌تواند حق استفاده مطلق و دائم از اراضی موات و بایر و سلوب المنفعه و دایر متعلق به دولت را در اختیار شرکتهای سهامی زراعی بگذارد، در این صورت وزارت مذکور به نسبت سهمی که با توجه به تبصره ماده دوم این قانون تعیین می‌شود در شرکت ذیسهم خواهد بود و عواید حاصل از این سهام را به منظور کمک و تقویت شرکتهای سهامی زراعی مربوط و یا زارعانی که سهام کمتری را در اختیار دارند طبق آئین نامه‌ای که به تصویب شورای موضوع ماده ۱۷ برسد اختصاص خواهد داد.
ماده چهارم- هرگاه صاحبان اراضی مکانیزه و سایر شرکتها و واحدهای کشاورزی یک منطقه تقاضای تشکیل شرکت سهامی زراعی نمایند وزارت تعاون و امور روستاها مخیر است بعد از بررسی نسبت به تشکیل شرکت سهامی زراعی در منطقه اقدام و کمکهای فنی و مالی لازم را در حدود قوانین موضوعه و اساسنامه شرکتهای سهامی زراعی درباره آنها معمول دارد.
ماده پنجم- شرکتهای سهامی زراعی طبق اساسنامه‌ای که نمونه آن براسس اصول بازرگانی تهیه و پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید تشکیل و اداره می‌شوند. این شرکتها پس از ثبت در دفتر مخصوصی که وزارت مذکور ترتیب می‌دهد دارای شخصیت حقوقی خواهند بود. کلیه تغییرات و اقدامات مربوط به ثبت شرکتهای مذکور در این دفتر انجام می‌شود.
ماده ششم- در مناطقی که تشکیل شرکتهای سهامی زراعی اعلام می شوددر صورتیکه حداقل پنجاه و یک درصد از اشخاص مذکور در ماده دوم این قنون عضویت شرکت را قبول و بقیه از امضای اوراقو اسناد و دفاتر مربوط به تشکیل شرکت امتناع نمایند، وزارت تعاون و امور روستاها به قائم مقامی مستنکفین اقدام لازم را انجام خواهد داد.
ماده هفتم- مدیران شرکت سهامی زراعی در مورد حفظ و نگاهداری و بهره برداری از اموال و دارائی شرکت در حکم امین خواهند بود. این اشخاص وهمچنین مأمورین ذیربط هرگاه در امور مربوط به شرکتها مرتکب جرم بشوند تعقیب و بحداکثر مجازاتی که در قوانین مربوط مقرر است محکوم خواهند شد. تعقیب و دادرسی دراین قبیل موارد فوری و خارج از نوبت به عمل می‌آید.
ماده هشتم- رسیدگی به اختلافات سهامداران و کارکنان شرکتهای سهامی زراعی با شرکت و مدیران شرکت ویا بالعکس نسبت به امر اشتغال و یا فعالیتهای کشاورزی و غیرکشاورزی در حوزه شرکت با هیئتهای سه نفری منتخب وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود.
تصمیم هیئتهای مزبور قطعی و به تقاضای ذینفع مأمورین ژاندارمری مکلف به اجرای آن می‌باشد. آئین نامه نحوه رسیدگی هیئتهای فوق از طرف وزارت تعاون و امور روستاها پیشنهاد و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
ماده نهم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی می‌توانند سهام خود را بدون هیچگونه محدودیتی به شرکت یا به سهامداران دیگر همان شرکت و یا فرزندان خود منتقل نمایند ودر هر مورد انتقال منوط به موافقت کتبی هیئت مدیره شرکت سهامی زراعی مربوط و تأیید وزارت تعاون و امور روستاهامی باشد.
بهرحال هدف این خواهد بود که سهام متعلق به هر یک از سهامداران از سهام مربوط به بیست هکتار زمین آبی تحت کشت کمتر نباشد.
ماده دهم- در صورت فوت هریک از سهامداران از طرف شرکت نسبت به اداره سهم متوفی اقدام و وراث به نسبت یهم الارث از عواید سهام استفاده خواهند کرد. ضمنا در صورت تقاضای وراث یا وارث شرکت سهامی زراعی می‌تواند طبق اساسنامه خود نسبت به خرید سهام و تأدیه بهای آن و یا انتخاب یک نفر از ورثه (با توافق سایر وراث) بعنوان قائم مقامی متوفی اقدام نماید.
ماده یازدهم- شرکتهای سهامی زراعی که با عضویت گروههای مندرج در ماده ۲ این قانون تشکیل شده ومیشوند تا ده سال از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض و حق الثبت وهزینه‌ها و وجوهی که طبق قوانین سایر شرکتها متعهد به پرداخت آن هستند معاف می‌باشند.
- تبصره- خرده مالکان مذکور بند ۳ ماده ۲ این قانون که با عضویت در شرکتهای سهمی زراعی عوایدی را تحصیل نمایند در صورتیکه میزان مالکیت هریک از آنها بیش ازحداکثر مقدار زمینی باشد که در اختیار یک خانواده زارع مقیم ده محل وقوع ملک آنها باشد ازلحظ پرداخت مالیات و عوارض مشمول قوانین و مقررات مربوط می‌باشند.
ماده دوازدهم- چنانچه زارعان سهامدار اقساط بدهی خود را بابت بهای اراضی را که طبق قوانین و مقررات اصلاحات ارضی به آنها منتقل یا اجاره داده شده به موقع پرداخت ننماید بدهی آنها وسیله شرکت سهامی زراعی مربوط پرداخت و به حساب آنها منظور خواهد شد.
ماده سیزدهم- وزارت تعاون و امور روستاها با اعطاء وام و همچنین کمکهای مالی و فنیبلاعوض و پرداخت وام و همچنین کمکهای مالی و فنی بلاعوض و پرداخت هزینههای بنیادی شرکتهای سهامی زراعی را در اجرای وظایفی که به عهده دارند حمایت می‌نماید. بودجه و اعتبارات لازم برای اجرای این منظور از محل اعتبارات عمرانی و یا جاری دولت تأمین خواهد شد.
- تبصره – میزان بهره وامهای پرداختی به شرکتهای سهامی زراعی حداکثر معادل میزان بهره وامهای پرداختی به شرکتهای تعاونی روستائی خواهد بود.
ماده چهاردهم- در کلیه اقدامات و برنامههائیکه وزارتخانه‌ها و سازمانها و بنگاه‌ها و شرکتهای دولتی در مورد عمران روستائی و برنامه‌های آبادانی و آبیاری و بهبود وضع محصول و خرید فرآورده‌های کشاورزی و امثال ان اجرا می‌نمایند حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی حق تقدم خواهند داشت.
ماده پانزدهم- به وزارت تعاون و امور روستاها اجازه داده می‌شود که با تصویب هیئت وزیران سازمانها و مؤسسات لازم برای تأمین خدمات فنی و تجاری مورد نیاز شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی را تأسیس نماید، در صورتیکه این سازمانها و مؤسسات بصورت بزرگانی اداره شوند اساسنامه مربوط همچنین اصلاحات احتمالی بعدی آن وسیله وزارت تعاون و امور روستاها و دارائی و استخدام مجلسین به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
ماده شانزدهم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی چنانچه به تبعیت از برنامه فعالیتهای شرکتهای سهامی زراعی مربوط وظایف محول بخود را انجام ندهند، به پیشنهاد هیئت مدیره شرکت و تأیید وزارت تعاون و امور روستاها از عضویت شرکت سهامی زراعی اخراج و سهام آنها برابر آئین نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید خریداری و در مقابل دریافت بها بصورت نقد یا اقساطی در درجه اول به سایر سهامداران داوطلب شرکتهای سهامی زراعی که دارای سهام کمتری می‌باشند.
و در درجه دوم به شرکتهای سهامی زراعی مربوط واگذار خواهد شد.
ماده هفدهم- به منظور تعیین روش کلی و تهیه برنامه کار و تصویب طرحها و پیش بینی واختصاص اعتبارات لازم براس شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی (که با اجرای قانون تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستائی تشکیل می‌شوند) ونظارت در حسن اجرای وظایفی که در قانون تشکیل شرکتهای سهامی و زراعی و اساسنامه آن برای وزارت تعاون و امور روستاها پیش بینی شده است شورایی بنام شورای امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی به ریاست وزیر تعاون و امور روستاها و عضویت معاون وزارت تعاون و امور روستاها در امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید- رئیس سازمان ترویج و توسعه فعالیتهای غیرکشاورزی- مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران- رئیس سازمان شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید- رئیس سازمان اصلاحات ارضی-رئیس مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها- مدیرکل حقوقی وزارت تعاون و امور روستاها و دونفر از کارمندان واجد صلاحیت وزارت تعاون و امور روستاها به انتخاب وزیر تعاون و امور روستاها تشکیل می‌گردد.
مصوبات و تصمیمات شورای مذکور وسیله مراجع دیربط تابع و وابسته به وزارت تعاون و امور روستاها به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
- تبصره- میزان فوق العاده شغل کارکنان شرکتهای تعاونی تولید روستائی نیز که به صورت مستمر در منطقه عمل این قبیل شرکتها انجام وظیفه می‌نمایند مانند میزان فوق العاده شغل کارکنان شاغل شرکتهای سهامی زراعی در واحدهای روستائی براساس مقررات ماده ۱۰ اساسنامه قانونی مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها (مصوب ۴۸/۱/۳۰) وسیله شورای امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید تعیین و پرداخت خواهد شد.
ماده هیجدهم- برای دهاتی که در حوزه عمل یک شرکت سهامی زراعی قرار می‌گیرند انجمن واحدی بنام انجمن واحد روستائی به جانشینی انجمنهای دهات تابعه شرکت مزبور برابر مقررات مربوط به انتخاب انجمنهای ده تشکیل خواهد شد. در این مورد پس از اعلام وزارت تعاون و امور روستاها وزارت کشور نسبت به انحلال انجمنهای دهات واقع در محدوده عمل شرکت سهامی زراعی و تشکیل انجمن واحد روستائی اقدام خواهد نمود.
- تبصره- کلیه اموال و دارائی و تعهدات انجمنهای ده منحل شده طی صورتجلسه به انجمن واحد روستائی مزبور تحویل و منتقل می‌شود و انجمن واحد روستائی کلیه وظایف و اختیارات انجمنهای ده را برطبق مقررات مربوط نسبت به دهات واقع در حوز عمل شرکت سهامی زراعی انجام خواهد داد.
ماده نوزدهم- درمناطق روستائی کشور که به علت حوادثی از قبیل زلزله- سیل- انهدام یا نقصان آب، وزارت تعاون و امور روستاها به منظور کمک به کشاورزان و عمران منطقه بهبود امر زراعت تشکیل شرکت سهامی زراعی و یا شرکت تعاونی تولید روستائی را لازم بداند حوزه عمل شرکت را در محل و مساحتی که مناسب بداند تعیین و بلافاصله اراضی و مستحدثات و اعیانی و قنوات و چاههای آب وسایل آبیاری موجود در آن محدوده رادر تصرف و اختیار شرکت قرار خواهد داد. بهای اراضی و مستحدثات و اعیانی و قنوات و چاههای آب وسائل آبیاری که در اختیار شرکت قرار خواهد گرفت با رعایت مقررات ماده بیستم همین قانون پرداخت می‌گردد.
وزارت مذکور سهامداران شرکت را از زارعین کشاورزان خودکار که ممراعاشه آنها منحصرا از طریق کشاورزی است و در منطقه روستائی سکونت داشته‌اند انتخاب و محل سکونت جدید و میزان سهام هریک را متناسب با تعداد افراد خانوار و زراعت قبلی آنان معین می‌نماید. در صورتی که بنا به اطلاعات دریافتی از مراجع محلی وفت اشخاص مذکور رسما اعلام گردد، سهام بصورت کلی بنام ورثه صادر و تودیع خواهد شد و پس از صدور گواهی حصروراثت ورثه حق استفاده از منافع سهام را خواهند داشت.
- تبصره- وزارت تعاون و امور روستاها می‌تواند از مقررات فوق در مورد زارعینی که اراضی زراعتی آنان در مخازن سدهای دولتی قرار بگیرد استفاده نماید.
ماده بیستم- اراضی و مستحدثات و اعیانی و قنوات و چاههای آب ووسائل آبیاری واقع در حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی در صورتیکه در تاریخ تشکیل شرکت در مالکیت یا اجاره سهامداران نباشد به وزارت تعاون و امور روستاها منتقل می‌گردد و متناسب با آن وزارت مذکور طبق ماده سوم این قانون در شرکت سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی مربوط ذیسهم خواهد ود. ترتیب ارزیابی این قبیل اراضی و مستحدثات و پرداخت بهای آن به مالکین مربوط به قرار ذیل است:
- الف- بهای اراضی (اعم از نسق و مکانیزه) براساس قانون اصلاحی اصلاحات ارضی (مصوب ۴۰/۱۰/۱۹) و مقررات آن وسیله وزارت تعاون و امور روستاها تعیین می‌گردد.
قیمت اعیانی و مستحدثات و چاه آب و سایل آبیاری همچنین آن قسمت ازماشین آلات کشاورزی مورد نیاز وسیله کمیسیون مذکور در تبصره ۲ ماده ۸ مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی (مصوب ۲۲ خرداد ۴۲) تعیین خواهد شد وجوه متعلق در مورد اعیان و مستحدثات از تاریخ تنظیم سند انتقال به اقساط پانزده ساله با سود صدی شش در سال و ارزش چاه آب و موتور و ماشین آلات مربوط به آن نقدا از طرف دولت پرداخت می‌شود.
- ب- موقوفات خاص واقع در محدوده مورد عمل شرکت به منظور تبدیل به احسن به ترتیب فوق خریداری و وجوه حاصل با نظارت سازمان اوقاف برای خرید و وقف مال دیگری اختصاص خواهد یافت و موقوفات عامی که هنوز با اجرای قانون اجازه تبدیل به احسن و واگذاری دهات و مزارع موقوفه عام به زارعین صاحب نسق مالکیت آنها به زارعان منتقل نشده است به شرکت سهامی زارعی و تعاونیهای تولید روستائی ۹۹ ساله اجاره و اجاره بها را براساس معدل عایدات خالص سه سال قبل از تصویب این قانون تعیین و پرداخت خواهند نمود.
- تبصره- کلیه اسناد و قراردادهائیکه مانع اجرای مواد ۱۹ و ۲۰ این قانون است با تشخیص و اعلام کتبی وزارت تعاون و امور روستاها فسخ شده محسوب می‌گردد.
ماده بیست و یکم- سهامداران وسایر اشخاصی که در اجرای این قانون برای تنظیم و امضاء اوراق یا اسناد و دفاتر دعوت می‌شوند چنانچه در موعد مقرر حضور نیابند وزارت تعاون و امور روستاها به قائم مقامی آنان اوراق یا اسناد و دفاتر مربوطه را امضاء می‌نماید همین ترتیب در سایر مواردیکه به علل و معاذیر دیگری از قبیل مجهول المالک بودن ملک یا عدم گواهی حصروراثت و یا معین نبودن ولی یا قیم صغار امضاء و تنظیم اسناد و دفاتر یا سایر اوراق مربوطه به شرکت متعسر باشد معمول خواهد شد.
در این قبیل موارد وجوه قبوض یا سهام تعیین شده در صندوق ثبت محل تودیع خواهد گردید تا پس از تعیین تکلیف قطعی قانونی به ذیحق تسلیم شود.
ماده بیست و دوم- در اجرای این قانون ادارات ثبت و دفاتر اسناد رسمی نسبت به تنظیم یا فسخ اسناد و مأمورین انتظامی در مورد تصرف یا خلع ید از محدوده موردعمل شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی مکلفند دستور وزارت تعاون و امور روستاها را بلافاصله پس از اعلام به مورد اجرا بگذارند.
ماده بیست و سوم- نسبت به اراضی بایر و مسلوب المنفعه واقع در حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی در دهات مشمول مراحل مختلف اصلاحات ارضی طبق ماده سوم این قانون عمل خواهد شد.
ماده بیست و چهارم- هرگاه پس از تعیین و صدور سهام اختلافی در مورد میزان سهام و تعلق آن ایجاد شود به تقاضای وزارت تعاون و امور روستاها یااشخاص ذینفع موضوع در هیئت سه نفری مقرر در ماده ۸ این قانون مطرح و طبق تصمیم هیئت اقدام خواهد شد.
ماده بیست و پنجم- در صورتیکه مدیرعامل- بازرس و سایر مأموران منتخب برای خدمت در سازمان امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی از بین کارکنان سازمان مرکزی تعاون روستائی یا بانک تعاون کشاورزی انتخاب شوند برحسب مورد حقوق و مزایای آنها از محل بودجه سازمان مرکزی تعاون روستائی و بانک تعاون کشاورزی و سایر مزایای آنها به میزان مورد تأیید شورای شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی (موضوع ماده ۱۷ این قانون) از محل اعتبارات طرح مربوط پرداخت خواهد شد.
مدت اشتغال این قبیل کارکنان در سازمان امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستایی برابر مقررات مربوط جزء سوابق خدمت آنان در سازمان مرکزی تعاون روستائی و یا بانک تعاون کشاورزی محسوب می‌شود.
- تبصره- تشکیلات اداری سازمان مرکز تعاون روستایی در کشور و ترتیب و حدود ارتباط واحدها و کارکنان آن با دستگاهها و سازمانهای اداری تابعه و وابسته به وزارت تعاون و امور روستاها همچنین نحوه واگذاری تدریجی وظایف و امکانات و اختیارات سازمان مزبور به اتحادیه‌های تعاونی روستائی استانها و فرمانداری کل در جهت تفویض اختیارات به مسؤلان محلی و تبعیت از سیاست عدم تمرکز با تصویب وزیر تعاون و امور روستاها تعیین خواهد شد.
ماده بیست و ششم- مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها (موضوع ماده ۱۵ قانون شرکتهای سهامی زراعی مصوب ۶۴/۱۰/۲۷ و ماده ۸ قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تعیین تکلیف مؤسسات وابسته به آن) کماکان طبق اساسنامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای مجلسین رسیده اداره خواهد شد. تغییرات اجتمالی بعدی این اساسنامه نیز پس از تصویب کمیسیونهای نامبرده لازم الاجرا خواهد بود.
ماده بیست و هفتم- به وزیر تعاون و امور روستاها اجازه داده می‌شود که انجام بررسیها و مطالعات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی و کشاورزانی را که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستائی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم نشده است (موضوع ماده ۸ قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تغییر تکلیف مؤسسات وابسته به آن۹ به هریک از واحدهای اداری ذیصلاح وزارت مذور محول نماید.
ماده بیست و هشتم- کلیه اقداماتی که طبق مقررات قانون شرکتهای سهامی زراعی (مصوب ۴۶/۱۰/۲۷) و قانون الحاقی مواد ۱۷ و ۱۸ به قانون مزبور (مصوب ۴۷/۳/۴) و لایحه قانونی اصلاح موادی از قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی (مصوب ۴۷/۸/۱۱)تا تاریخ ابلاغ این قانون به دولت وسیله وزارت تعاون و امور روستاها به عمل آمده کماکان به قوت خود باقی است.
- تبصره- اصلاحات بعدی اساسنامه و آئین نامه‌های مذکور در این قانون پس از تصویب مراجع مربوط لازم الاجرا خواهد بود.
قانون فوق مشتمل بر بیست و هشت ماده وده تبصره در جلسه روز شنبه دوازدهم اسفندماه یکهزار و سیصدوپنجاه و یک شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
رئیس- نسبت به فوریت این لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فورتی لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیهامنیت هواپیمائی کشوری و ارسال به مجلس سنا
۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیهامنیت هواپیمائی کشوری و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه اول اسفندماه ۱۳۵۱ باحضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری و دکتر تاج بخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۴۶۱۵۰-۱۳۵۱/۸/۱۴ دولت راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری را گزارش شور اول آن به شماره ۵۹۹ چاپ شده است مطرح کرد و بشرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش شور دوم آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده که در تاریخ ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ (اول مهرماه ۱۳۵۰) در مونترال منعقد گردیده است تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می‌شود.
مخبرکمیسیون دادگستری- دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خاره در جلسه ۶ اسفندماه ۱۳۵۱ باحضور نمایندگان دولت لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون امورخارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور دوم از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۶ اسفندماه ۱۳۵۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری را برای شور دوم مطح و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون راه- حبیب الله احمدی.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری است؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه اصلاح قانون ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهیان سومی
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه اصلاح قانون ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهیان سومی.
رئیس- گزارش شور اول اصلاح قانون ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهبان سومی مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون اموراستخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۹ آذر ماه ۱۳۵۱ باحضور سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۴۵۸۳۴ مورخ ۱۳۵۱/۸/۹ دولت مربوط به اصلاح قانون ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهبان سومی را که در جلسه روز سه شنبه ۵۱/۹/۱۴ تقدیم و به شماره ۴۹۱ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجل شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده قانون مربوط به ارتقائ درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهبان سومی مصوب ۳۹/۳/۱۶ بشرح زیر اصلاح می‌گردد:
ماده واحده- وزارت جنگ می‌تواند سرجوخه‌های کادر ثابت ارتش شاهنشاهی را در صورت ابراز شایستگی و اخذ گواهینامه پایان تحصیلات دوره ابتدائی بدون طی دوره آموزشگاه گروهبانی به درجه گروهبان سومی مفتخر نماید در مورد این قبیل افراد حداقل مدت توقف در درجه سرجوخگی ۵ سال و در درجات گروهبان سومی و گرهبان دومی به میزان یک برابر و نیم مدتهای مذکور در ماده ۳۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی خواهد بود.
- تبصره ۱- سرجوخه‌های مشمول این قانون حداکثر تا درجه گرهبان یکمی (داخل) ارتقاء خواهند یافت.
- تبصره ۲- سرجوخه‌هایی که در گارد جاویدان شاهنشاهی خدمت می نماینداز شرط تحصیلی مندرج در این قانون معاف خواهند بود.
مخبرکمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- رضاپیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۸ اسفندماه ۱۳۵۱ باحضور نماینده دولت لایحه مربوط به اصلاح قانون ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهبان سومی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اموراستخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام- روح الله جعفری.
رئیس- در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری است؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده. لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی.
رئیس- گزارش شور اول اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۱/۱۲/۵ باحضور خانم صوفی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۵۲۱۳۰ مورخ ۵۱/۱۰/۳۰ دولت راحع به اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۰ تقدیم و به شماره ۵۸۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آنرا به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی به شرح زیر اصلاح می‌شود.
ماده ۴- وجوه حاصل از جرائم تخلفات رانندگی در حوزه مسئولیت پلیس راه ژاندارمری کل کشور به عنوان درآمد اختصاصی ژاندارمری کل کشور منظور می‌شود و براساس بودجه‌ای که به پیشنهاد وزارت کشور و موافقت دفتر مرکزی بودجه وزارت دارائی به تصویب هیأت وزیران می‌رسد به مصرف هزینههای مربوط به پیشگیری از تصادفات، کمک به تهیه وسائل و لوازم مخابراتی و موتوری مورد نیاز پلیس راه و نیز ایجاد تأسیسات در جاده‌های خارج از محدوده شرها خواهد رسید. نحوه مصرف وجوه مزبور طبق آئین نامه این قانون تعیین خواهد شد.
مخبرکمیسیون کشور- غضنفری.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳۵۱/۱۲/۶باحضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسخ ۱۳۵۱/۱۲/۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح ماده ۴ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی را مورد رسیدگی قراردد و مصوبه کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دادگستری- دکترسیدمحمدرضاتنکابنی.
رئیس- در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری است؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به دو فقره لوایح قانونی ۱- لایحه نظام معماری و ساختمانی ۲- لایحه تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران
۱۲- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به دو فقره لوایح قانونی ۱- لایحه نظام معماری و ساختمانی ۲- لایحه تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران.
رئیس- لوایحی که از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
گزارش کمسیون شماره ۸ (آبادانی و مسکن) در قبال لایحه شماره ۴۶۸۲ مورخ ۱۳۵۱/۳/۸ دولت راجع به نظام معماری و ساختمانی در جلسه روز شنبه ۱۲ اسفندماه مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
عطف به نامه شماره ۱۲۵۲۳ مورخ ۱۳۵۱/۱۰/۱۴ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شماره ۸ (آبادانی و مسکن) در قابل لایحه شماره ۱۶۸۳۲ مورخ ۱۳۵۱/۳/۲۰ دولت راجع به تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه روز شنبه ۱۲ اسفندماه ۱۳۵۱ مطرح گردیده و برای آن پیشنهاد فوریت شد که بدوا فوریت وسپس لایحه مزبور به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفرشریف امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- ختم جلسه
۱۳- ختم جلسه.
رئیس- چون مطلب دیگری دردستور نداریم با اجازه خانمها و آقیان جلسه را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعدا به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.