شرکت ملی گاز ایران
| ذوب آهن آریامهر | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی | رضا شاه بزرگ - راه‌آهن سراسری ایران |
گاز سرچشمه کلان دیگری از ثروت ملی و طبیعی ایران است. به جز آنچه که در ژرفای خاک غنی ایران از این ماده وجود دارد با هر بشکه نفت خام که از زیرزمین بیرون کشیده می‌شود، نزدیک به ۶۰۰ پای مکعب گاز به دست می‌آید. حجم گاز به دست آمده از حجم نفت را در واژگان مهندسی نفت " گور یا GOR " می‌نامند. در مورد نفت‌های ایران این نسبت نیز دگرگون می‌شود. معنای این رقم این است که با برون‌آوری هر بشکه نفت ۴۸۰ تا ۱۰۰۰ پای مکعب گاز بیرون می‌آید. هر گان میانگین "گور" را ۶۵۰ پای مکعب بپنداریم، میزان گاز فرآورده و بهای آن از آغاز بیرون کشی نفت در ایران بدست می‌آید. نفت بیرون کشیده شده از سال ۱۹۰۸ تا روز نخست ژانویه ۱۹۶۷ از سرزمین‌های نفت خیز جنوب ایران یک میلیارد و ۱۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تن متریک (۱٬۰۱۹٬۲۵۰٬۰۰۰) بود. اگر وزن نفت خام را ۸٪ بگیریم، نفت بیرون کشیده شده به ازای متر مکعب برابر خواهد بود با یک میلیارد و دویست و هفتاد و چهار میلیون و شصت و دو هزار مکعب (۱٬۲۷۴٬۰۶۲٬۰۰۰ مکعب) که برابر است با (۵٬۱۷۵٬۸۷۶٬۵۰۰٬۰۰۰ پای مکعب) ، چنانچه بهای هر هزار پای مکعب را ۱۵ سنت امریکا بپنداریم، بهای کل گاز بیرون آمده به همراه نفت نزیدک به هفتسد و هفتاد و شش میلیون و سیسد و هشتاد ویک هزار دلار امریکا می‌شود. اگر نرخ دلار را ۷۵ ریال بگیریم، بهای گاز سوزانده شده تا پایان ساخت شاه لوله گاز ایران - شوروی بیش از ۸۵ میلیارد و ۴۲۸ میلیون و ۶۱۰ هزار تومان خواهد بود. در این محاسبه‌ها نفت گازهای شاه و کرمانشاه و البرز و دیگر منابع وابسته وجود ندارد.
این گازها تا زمانی که شرکت ملی گاز ایران و صنایع پتروشیمی بنیاد نشده بودند سوزانده می‌شدند.