نخستین جشن فرهنگ مردم اسپهان در پیشگاه علیاحضرت شهبانو ۲۶ - ۲۰ مهر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
نخستین جشن فرهنگ مردم اسپهان در پیشگاه علیاحضرت شهبانو ۲۶ - ۲۰ مهر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
۲۰ مهر ماه ۲۵۳۶ جشن فرهنگ مردم در پیشگاه علیاحضرت شهبانو در اسپهان گشایش یافت.[۱] علیاحضرت شهبانو پیش از نیم روز به همراه والاحضرت منیژه پهلوی و سرکار علیه بانو فریده دیبا، نخست وزیر، وزیر فرهنگ و هنر، وزیر کشور، رئیس دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانو و چند تن از پایوران به اسپهان پرواز کردند. در فرودگاه اسپهان آیین پیشباز رسمی انجام شد و سپس علیاحضرت شهبانو رهسپار کاخ جوانان اسپهان شدند و از بخش‌های گوناگون نمایشگاه صنایع دستی سازمان صنایع دستی (دست سازه) ایران دیدن کردند و هنگام بازدید فرمودند:
- مردم باید تشویق بشوند تا از فرآورده‌های صنایع دستی استفاده کنند. هر قدر این صنایع بیشتر باشد قیمت آن پایین‌تر می‌آید. شهبانو هم چنین به وزیر اطلاعات و جهانگردی دستور فرمودند که برای میهمان‌سراها و هتل‌های جهانگردی از این نوع فرآورده‌های دستی استفاده بشود. سپس شهبانو جوایز بهترین صنعتگران سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی را در ۵ رشته به آنان دادند. علیاحضرت شهبانو هنگام بازدید از نمایشگاه به آقای پهلبد فرمودند، اینکه فکر می‌کردیم در زمینه چرم سوخته استادکار نداریم، اشتباه بود. خبر یافتم که در اصفهان سه استادکار چرم سوخته وجود دارد. منتهی به سنی رسیده‌اند که شاگردها باید برای فرا گرفتن این فن به خانه استاد بروند. این کار را انجام دهید.
در کاخ جوانان، برنامه‌ای از مجموعه جشنواره تاتر اصفهان در پیشگاه علیاحضرت شهبانو اجرا شد. در پایان مراسم برندگان سومین و چهارمین جشنواره تاتر کاخ جوانان اسپهان که کار آن‌ها مورد تأیید هیئت داوران قرار گرفته بود، جوایز و دیپلم‌های افتخار خود را از دست علیاحضرت شهبانو دریافت داشتند.
شب هنگام در میدان نقش جهان اسپهان علیاحضرت شهبانو جشن فرهنگ مردم را که برای نخستین بار برگزار می‌گردد گشودند. علیاحضرت ابراز امیدواری کردند که در سال‌های آینده گروه‌های بیشتری از مردم شاهد هنرنمایی هنرمندان نقاط مختلف ایران در جشن فرهنگ مردم باشند.
در میدان نقش جهان، پس از ورود شهبانو به جایگاه برگزاری جشن، دبیر جشن فرهنگ مردم گزارشی به آگاهی رساند و سپس نخستین جشن فرهنگ مردم با مدیحه‌سرایی آغاز شد و سپس گروهی از طبق‌کش‌ها از برابر جایگاه مخصوص گذشتند. در این طبق‌ها انواع سبزیجات، میوه‌ها و خشکبار به شیوه دیرینه به تماشای باشندگان گزارده شده بود. نمونه‌هایی از دست افشانی‌های محلی و آیین‌های سُنّتی از جمله برنامه‌های دیگر این جشن بود. مردم خراسان، سیستان و بلوچستان و ترکمن صحرا و بویراحمد و فارس نیز نمونه‌هایی از هنر بومی خود را به نمایش گزاردند. در این جشن نمایش‌های میدانی سُنّتی چون بارگیری، پهلوانی، خیمه‌شب‌بازی و پرده‌داری و دیگر نمایش‌های میدانی به تماشا گزارده شد. در پایان برنامه علیاحضرت شهبانو به غرفه‌های میدان شاه اسپهان تشریف‌فرما شدند و با مغازه‌داران به گفتگو پرداختند. علیاحضرت شهبانو شام را در قهوه‌خانه خسروآقا خوردند.
علیاحضرت شهبانو در دومین روز جشن فرهنگ مردم، از خانه حقیقی که مورد استفاده دانشگاه فارابی می‌باشد و یکی از خانه‌های قدیمی و زیبای اسپهان است و در دل بافت شهر قدیمی اصفهان قرار دارد، دیدن کردند. علیاحضرت شهبانو در این مرکز علمی و آموزشی، همایش سخنرانی و گفتگو درباره فرهنگ مردم ایران را در دانشگاه فارابی گشودند.
جشن فرهنگ مردم، ۲۶ مهر ماه در اسپهان پایان گرفت. علیاحضرت شهبانو که برای شرکت در آیین گشایش نخستین جشن فرهنگ مردم به اسپهان تشریف‌فرما شده بودند، دقایقی پس از نیم روز ۲۷ مهر ماه اسپهان را ترک کردند.
جشن فرهنگ مردم یک هفته پیش با آغازی از برنامه یک درویش کشورمان آغاز شد و ۲۶ مهر ماه در چهل ستون زیبا و پرنور اصفهان با آغاز برنامه دستجمعی دراویش کرمانشاه به پایان رسید. تنبور نوازان کرمانشاه در جامه سفید دراویش آنچنان با شور و حال می‌خواندند که ایرانی‌ها و خارجی‌های میهمان که تعدادشان به بیش از ۴۰۰ نفر می‌رسید، در پایان برنامه آنان فقط با کف زدن احساسات خود را بیان کردند.
علیاحضرت شهبانو که در آیین گشایش نخستین جشن فرهنگ مردم در ساعت ۱۹ و سی دقیقه به باغ چهل ستون تشریف‌فرما شده بودند، به مدت ۴ ساعت هم برنامه گشایش را دیدند و هم هنرمندان و شرکت کنندگان را در بحث‌ها و گفتگوهای این رویداد فرهنگی به حضور پذیرفتند. در برنامه گشایش جشن فرهنگ مردم، ارحام صدر قسمتی از نمایشنامه مست را به عنوان معروفترین نمونه بدیهه سازی تئاتر اصفهان به روی صحنه آورد و نفس کشی را که یکی از قسمت‌های جالب این نمایشنامه است اجرا کردند. حضور آنتونی کویین در شب پایانی جشن فرهنگ مردم موجب شد که بسیاری از علاقمندان او فرصت گرفتن چند عکس یادگاری را با این هنرپیشه بزرگ سینما که برای شرکت در یک فیلم مشترک ایران و خارج به اصفهان آمده است داشته باشند. خلوت نوازان پرو به عنوان نمونه‌ای از موسیقی سنّتی کشور خود چند آهنگ بومی را اجرا کردند که هم غم داشت و هم شادی. مراسم پایانی با ابراز مرحمت علیاحضرت شهبانو نسبت به برگزار کنندگان این جشن پایان گرفت. هر که در برگزاری جشن فرهنگ مردم کاری انجام داده بود از دست شهبانو جایزه دریافته کرده و شهبانو زحمات برگزارکنندگان قدر نهادند. وزیر فرهنگ و هنر و استاندار، رئیس دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانو و دبیر کل بنیاد و مدیر عامل سازمان رادیو و تلویزیون و جمعی از مقامات در التزام بودند.
بازدید از آریاشهر
علیاحضرت بامداد ۲۶ مهر ماه به هنگام ورود به اسپهان از شهر پولاد دیدن کردند و از فرودگاه یک راست برای بازدید از تأسیسات مختلف آریاشهر که در هفت کیلومتری مجتمع ذوب‌آهن آریامهر و برای سکونت مدیران، مهندسان و کارکنان مجتمع بنا شده، به آریاشهر تشریف‌فرما شدند.[۲]
در آغاز این بازدید، امیر علی شیبانی مدیر عامل شرکت ملی ذوب‌آهن ایران خوش آمد گفت و به آگاهی رساند که آریاشهر یکی از ۷ شهرک وابسته به صنایع سنگین و معادن شرکت ملی ذوب‌آهن ایران است و بر اساس حداکثر استفاده از فرهنگ کهنسال ملی ایران شکل یافته و در حال تکامل است. برای طراحان و مجریان این شرکت افتخاری بالاتر از آن نیست که تحت توجهات مستمر رهبری عالیقدر کشور و الهام از منویات آن شهبانوی گرامی در اجرای این برنامه میهنی کوشش کرده و می‌کنند و امیدوار است که در گسترش آریاشهر از راهنمایی‌های آن شهبانوی عالیقدر بهره‌مند گردد. علیاحضرت شهبانو سپس از نمودارهای طرح جامع آریاشهر بازدید فرمودند.
در این جا به آگاهی شهبانو رسید که هم اکنون، آریاشهر دارای ۳۵۰۰۰ واحد مسکونی است و نزدیک به ۱۷ هزار نفر در آن زندگی می‌کنند. در مرحله پایانی که یک برنامه ۱۵ ساله است آریاشهر ۷۳ هزار واحد مسکونی خواهد داشت و پذیرای ۳۰۰ هزار نفر خواهد بود. افزون بر کارخانه ذوب‌آهن آریامهر، کارکنان چند کارخانه بخش خصوصی نیز در این شهرک سکونت خواهند داشت. هم اکنون عملیات ساختمانی چهار محله از محلات آریاشهر به پایان رسیده و در پایان این شهرک دارای ۴۹ محله خواهد شد که اداره امور آن را ۹ برزن به عهده خواهند گرفت. آنگاه علیاحضرت شهبانو در میان پیشباز پرشور ساکنان آریاشهر که ورود شهبانو را گرامی داشتند و با احساسات بی‌شائبه‌ای گلباران می‌کردند به دبستان کوروش تشریف‌فرما شدند و از قسمت‌های مختلف آن دیدن فرمودند. در اینجا دانش آموزان چند برنامه جالب هنری اجرا کردند، پس از آن علیاحضرت شهبانو در یک مینی‌بوس قرار گرفتند و از کوچه‌ها و محلات این شهرک بازدید فرمودند. علیاحضرت شهبانو ضمن اظهار رضایت از شهرک‌سازی آریاشهر فرمودند، به مسئولان یادآور شوید که در اداره آریاشهر مشارکت ساکنان هر محله را در اداره محله مسکونی خود در نظر داشته باشند.
علیاحضرت شهبانو دیروز ناهار را در باشگاه قایقرانی صرف فرمودند.