ملی کردن
ملی کردن انتقال مالکیت خصوصی به دولت است. برای نمونه ملی کردن را می توان درباره مالکیت کمپانی ها یا زمین ها انجام داد. اگر ملی کردن خلاف خواست مالک آن انجام یاید به آن مصادره کردن گفته می شود. در کشورهای سرمایه‌داری کارخانه‌ها و کمپانی‌هایی مانند راه آهن، پست، آبرسانی، برق، گاز رسانی و غیره در دست دولت می باشند. در کشورهای کمونیستی همه کارخانه ها، زمین ها و آنچه که با تولید سرویسی یا کالا پیوند دارد به دولت تعلق دارد.
درباره ایران ملی کردن صنعت نفت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که بیشتر ایرانیان نمی دانستند که ملی کردن چه مفهومی دارد و بدان پندار بودند که هر فرد ایرانی در صنعت نفت سهیم است و هر یک از آنها در سود به دست آمده سهیم هستند. درآمد برآمده از فروش نفت، پول نفت نامیده می شود. این واژه تنها برای نفت بکاربرده می شد و می شود برای نمونه گفته نمی شود پول راه‌آهن، یا پول آبو غیره.... پس از ملی کردن در ایران برای سرمایه گذاری و بهره‌برداری پول نفت اختلاف پیش آمد. دولت و مجلس، پول نفت را برای رفاه و عمران مردم در چارچوب برنامه های عمرانی ویژه ساختند. بخشی از ملت برآن عقیده بودند که پول نفت می باید مستقیم به آنها داده شود.
تعریف: ملی کردن عبارتست از انتقال مالکیت خصوصی به دولت و اداره دارایی های که بیش از آن در دست اشخاص یا شرکت ها بوده است.
در ملی کردن گاهی هم مالکیت وهم اداراه اموال در دست دولت است و گاهی مالکیت با اکثر سهام در دست دولت است و مدیریت بااتحادیه تولید کنندگان می باشد.
به هر ترتیب برای آنکه عملی از جانب دولت ملی کردن تلقی گردد باید سه مشخصه داشته باشد. نخست آنکه انتقال مالکیت به دولت با مجتمع عمومی با لحاظ منافع عمومی صورت پذیرد. دوم اینکه این انتقال مالکیت به صورت قهر و غلبه و بصورت یکطرفه انجام پذیرد. به عبارت دیگر، خود مختارانه و حاکمانه صورت پذیرد حتی اگر مبلغی به عنوان غرامت به زیاندیده پرداخت گردد، ماهیت عمل ، یکطرفه است چنانچه بعد از جنگ جهانی دوم ، دولت های اروپای غربی بهای واحد ملی شده را با پول یا اوراق قرضه پرداخت کردند.
سوم ، انگیزه های سیاسی، اقتصادی یا اجتماعی دولت ملی کننده است که این عمل را از ضبط اموال به منظور مجازات یعنی خلع ید مالک متمایز می کند. ملی کردن در اصل و اساس مهم از ایدئولوژی سوسیالیستی است و به هدف انتقال مالکیت وسایل وابزار تولید به دولت می باشد.