مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با سردبیر بخش اروپایی هفتهنامه نیوزویک ۲۲ مهر ماه ۱۳۵۳
سخنرانیهای محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیمهای مجلس |
مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با سردبیر بخش اروپایی هفتهنامه نیوزویک ۲۲ مهر ماه ۱۳۵۳
مشکل ایران
در حال حاضر مشکل ایران کمبود افراد بسیار ماهر تعلیم دیده است. ما میکوشیم با ایجاد مدارس بیشتر، دعوت از تکنیسینهای خارجی و فرستادن افراد به خارج برای دیدن آموزش، هر چه سریع تر این مشکل را حل کنیم. هر چند در حال حاضر جمعیت ما بیش از سی و دو میلیون نفر است، ولی ما منابع انسانی لازم را در اختیار نداریم. مثلاً من هیچ چیز را بیشتر از این دوست ندارم که بتوانیم همه جا بیمارستان بسازیم، اما برای این کار به اندازه کافی پزشک نداریم. حتی اگر بخواهیم به جراحان در مناطق روستایی حقوقی تا دو هزار و پانصد دلار در ماه بدهیم باز پزشک به اندازه کافی وجود ندارد.
به هر حال امیدواریم با یک کمپانی آمریکایی ترتیبی بدهیم که بیمارستانهایی با ظرفیت شش هزار تختخواب بسازد و کارکنان آن را بیشتر از پزشکان ایرانی که در حال حاضر در آمریکا اقامت دارند تأمین کند.
جلوگیری از خرابکاری
اگر جهان مکان آرام تری شود، اگر عملیات خرابکارانه کمتر شود، اگر کشورها واقعاً به این نتیجه برسند که علاوه بر همزیستی باید همکاری نیز بکنند تا مشکلات بزرگی را که در برابر همه ما است حل نمایند، نیاز به نظارت در کارها کمتر خواهد شد، اما تا آن زمان توقع دارید چه بکنیم؟ آیا بگذاریم دیگران کار ما را خراب کنند و به همه اجازه بدهیم که هر کاری دلشان میخواهد بکنند؟ ولی ما اجازه نخواهیم داد چنین بشود.
سوگند به قانون اساسی
فعالیتهای حزبی در ایران هیچ خطری نخواهد داشت به شرط آنکه آنها از خارج رهبری نشوند. ما آنچه را که مارکسیست است فوراً درک میکنیم و آن را میشناسیم.
هیچ کار و فعالیت ایرانی ممنوع نخواهد بود، اما هر نوع اندیشه و فعالیت مخرب که از خارج بیاید کاملاً خرد خواهد شد. به هر حال من سوگند یاد کردهام که قانون اساسی را حفظ کنم. من برای خدمت به منافع کشورهای دیگر نیامدهام.
آزادی مطبوعات
اخیراً تصمیم گرفتیم که روزنامهها و مجلاتی که تیراژی بیش از سه هزار نسخه دارند مجاز به انتشار باشند، اما بر اثر این تصمیم ناگهان متوجه شدیم که نود و پنج درصد از روزنامهها قدرت انتشار ندارند. در واقع بعضی از آنها تیراژی در حدود دویست نسخه داشتند و بوسیله افرادی به صورت کارهای جنبی اداره میشدند، افرادی که برای تهیه پول جهت انتشار روزنامههای شان این جا آن جا گدایی میکردند، ولی اگر مطلب روزنامههای باقی مانده را بخوانید در آنها همان قدر انتقاد خواهید دید که در مطبوعات هر جای دیگر جهان وجود دارد. در این مملکت شما نمیتوانید به شاه توهین کنید، چه خوشتان بیاید چه نیاید، بنابراین چون روزنامهها به شاه توهین نمیکنند، این موضوع را نباید به حساب فقدان آزادی گذاشت.
بی بند و باری غربی
ما با توجه به اینکه از خودکفایی بیشتری از جوامع غربی برخورداریم، از بی بند و باری آنها برکنار هستیم و احتمالاً ممکن است بیشتر شبیه ایالات متحده بشویم تا کشورهای اروپایی. برای آنکه از جنبههای بد زندگی غربی مصون بمانیم این نقیصه را از طریق آموزش جبران خواهیم کرد. اکنون که ما آموزش رایگان را به مورد اجرا گذاشتهایم اجازه نخواهیم داد بعضی از مدارس مجنونانه افکار نادرست را در اذهان مردم فروکنند. این یک راه است، راه دیگر آنکه چون تلویزیون در ایران ملی است، برنامههای خود را به صورت مثبت اجرا خواهد کرد، نه به شکل منفی و ویرانگر و به صورتی که در غرب هست.
ما از اعتراض و انتقاد استقبال میکنیم، البته تا آن جا که سالم باشد و از یک پایتخت خارجی رهبری نشود. شما مطمئن نباشید که تمدن غرب بهترین تمدنها است و همه باید از آن پیروی کنند.
ما میخواهیم هویت خود را حفظ کنیم. از این سخن دلتنگ نباشید. شما میتوانید هر چه دلتان میخواهد باشید، اما ما را مجبور نکنید که آنچه شما هستید بشویم.
توزیع عادلانه ثروت
بر اثر رشد سریع ایران گروه کوچکی از سرمایه گذاران ما بسیار ثروتمند شدهاند، ولی این وضع نمیتواند ادامه پیدا کند و ادامه پیدا نخواهد کرد. کارخانهها اکنون باید چهل و نه درصد سهام خود را به عموم افراد عرضه کنند و در این زمینه اولویت به کارمندان و کارگران کارخانهها داده میشود، اما اگر در پایان سال کارگران و کارمندان همه سهام عرضه شده را صاحب نشده باشند، آن سهام به عموم عرضه خواهد شد.
با مبالغ هنگفتی که از نفت عاید میشود و با دوبرابر شدن حجم برنامه پنجساله کشور، انتظار میرود ایران در طول زندگی یک نسل یکی از مقتدرترین پنج کشور جهان بشود.
در مورد تغییرات ناگهانی محیط اجتماعی ما که از یک زندگی روستایی به زندگی شهری تغییر شکل یافته نباید زیاد نگران بود، زیرا چند سال پیش شهر بندرعباس بیست هزار نفر جمعیت داشت و اکنون سیصد و پنجاه هزار تن جمعیت دارد و تا سه سال دیگر به یک میلیون نفر خواهد رسید. من تا کنون در آن جا نشانهای از بحران ندیدهام.
خرید سهام کروپ
خرید سهام کروپ بوسیله ایران امری کاملاً ساده است، زیرا اگر ما کمی اضافه درآمد داشته باشیم سعی میکنیم آن را به صورتی هوشمندانه سرمایهگذاری کنیم و به دنبال خرید رستوران در لاس وگاس نرویم. ما در اندیشه آیندهایم. همانگونه که گفتم تا بیست و پنج سال دیگر ما یکی از پنج قدرت بزرگ جهان خواهیم بود با جمعیتی بیش از شصت و پنج میلیون تن و درآمد سرانهای بسیار بالا. آمریکاییها نه فقط بیست و پنج درصد بلکه گاه اکثریت سهام شرکتهای اروپایی را میخرند و این کار کسی را شگفت زده نمیکند، اما وقتی ما این بیست و پنج درصد ناچیز را میخریم آن به اصطلاح (لیبرالها) شوکه میشوند. ما اینگونه سرمایهگذاریها را هر وقت موجه به نظر برسد انجام خواهیم داد. البته در این کار ما خودمان را به کسی تحمیل نمیکنیم، ولی باید توجه داشت که سرمایهگذاری ما برای آنها از هر جهت خوب و ثمربخش است.
کمک به کشورهای در حال رشد
ما ایجاد یک بانک مرکزی بی طرف را برای کمک به کشورهای در حال رشد پیشنهاد کردهایم، اما برای این کار نیازمند همکاری دیگران هستیم. آنها سودهایی میبرند که نمیتوانند آن را به مصرف برسانند. بعضی از کشورهای نفت خیز تا ده برابر ایران میتوانند به دیگران کمک کنند.
مبارزه با کشورهای نفت خیز
اگر بعضی دولتها فکر میکنند که به عنوان مبارزه با کشورهای نفت خیز میتوانند سیل نفت را به سوی بازارهای جهان سرازیر سازند، تنها دفاع ما در برابر این اقدام آنها کاستن از میزان تولیدمان خواهد بود. باور کنید اگر بعضی از افراد زرنگ در ایالات متحده تصور میکنند که میتوانند افکار خود را به ما دیکته و تحمیل کنند باید بدانند که صدمه این کار را قبل از همه چیز خودشان خواهند دید.
حفظ ثبات منطقه
ما بارها اعلام کردهایم که مایل به استقرار همکاری منطقهای هستیم، اما اگر دیگران وسائل لازم را برای حفظ ثبات منطقه ندارند ما میتوانیم این کار را بکنیم و میکنیم، زیرا زندگی ما و حتی آینده اروپا و ژاپن که به ترتیب شصت درصد و نود درصد از نفت خود را از خلیج فارس میگیرند به این امر بستگی دارد.
ما روی خودمان حساب میکنیم
ما به تقویت نیروی دریایی خود ادامه میدهیم، همانطور که نیروی هوایی خود را نیز تقویت میکنیم. ما این کار را در مقیاسی وسیع انجام خواهیم داد و چرا که نکنیم؟ به نظر بیاورید که در آینده چقدر از واردات و صادرات ما از اقیانوس هند خواهد گذشت. ما میبایست در این زمینه بسیار دقیق باشیم.
بحران قبرس نظر مرا درباره این اعتقاد قدیمی که میبایست فقط روی خودمان حساب کنیم تأیید کرد. بدیهی است که هر کس متفقانی را جستجو میکند، اما اگر قرار باشد ما فقط به سازمان ملل تکیه کنیم آیا این درست است؟ میدانیم که خیلیها میگویند شاه میخواهد سربازانی داشته باشد تا سالی یک بار از برابر او رژه بروند، ولی شما هر روز دلیل تازهای مییابید که یک کشور بی دفاع کارش ساخته است، اما این بلا بر سر ما نخواهد آمد.