محمدرضا شاه پهلوی آریامهر
اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشداران در روز ۴ آبان ۱۲۹۸ خورشیدی در تهران زاده شد. وی فرزند رضا خان یکی از افسران قزاق بود. محمدرضا در شرایط بسیار دشوار ایران به دنیا آمد، فقر و گرسنگی و قحطی همه جا را فرا گرفته بود. بیماری‌های واگیردار گوناگون چون تراخم، مالاریا، طاعون، تیفوس و آبله را چیزی جلودارشان نبود . آموزش و بهداشت نبود. تنها مکتب‌هایی زیر نظر آخوندها وجود داشت. آبان ۱۲۹۴ دوباره ارتش روسیه بخش شمالی ایران و همچنین تهران را تسخیر کرد ( جنگ جهانی اول) و سپس در آبان ۱۲۹۵ ارتش انگلیس، جنوب ایران را به تصرف انگلستان درآورد و بدین ترتیب ایران بر اساس قرارداد ۱۹۰۷ بین انگلیس و روسیه به دو بخش تقسیم شد. اکتبر ۱۹۱۷ (مهر ۱۲۹۶) انقلاب اکتبر در روسیه به انجام رسید و دستاورد آن ۱۲ اسفند ۱۲۹۶ روسیه قرارداد صلحی با دولت آلمان امضا کرد و جنگ جهانی اول بین این دو کشور به پایان رسید. ارتش روسیه که در ایران بود منحل شد و از ایران خارج شد و تمامیت ایران به اشغال انگلیس درآمد. نیروهای انگلیسی تا باکو پیشروی کردند تا معادن نفت روسیه در باکو را تسخیر کنند. ارتش سرخ شوروی منابع باکو را از تصرف قوای انگلیس درآورد و به شمال ایران گیلان و آذربایجان و کردستان حمله کرد و با همکاری میرزا کوچک خان جمهوری شوروی سوسیالیستی ایران را بر پا کردند. به فرمان احمدشاه رضا خان سال ۱۲۹۹ میرپنج شد.
سوم اسفند ۱۲۹۹ رضا خان میرپنج با دوهزار و پانصد سرباز نقطه‌های استراتژیک تهران را در دست کرفت و کابینه سپهدار اعظم سقوط کرد. ۶ اسفند ۱۲۹۹ به فرمان احمدشاه سیدضیا رییس دولت می‌شود[۱]. و رضا خان میرپنج فرمانده کل قوا شد. سپس ۲ آبان ۱۳۰۰ در کابینه قوام‌السلطنه دوره چهارم قانونگذاری مجلس شورای ملی وزیر جنگ شد. عهدنامه دوستی منعقده بین دولت علیه ایران و جمهوری شوروی روسیه در ۲۳ آذر ۱۳۰۰ به تصویب مجلس شورا ملی رسید. در فصل ششم این عهدنامه[۲] دولت شوروی برای خود این حق را قائل می‌شود هر گاه ممالک ثالثی بخواهند به وسیله دخالت مسلحه سیاست غاصبانه را در خاک ایران مجری‌دارند یا خاک ایران را مرکز حملات نظامی بر ضد روسیه قرار دهند که دولت شوروی حق خواهد داشت قشون‌خود را به خاک ایران وارد نماید
منبع