قانون شورای عالی معارف
قانون شورای عالی معارف مصوبه ۲۰ حوت ۱۳۰۰ شمسی
فصل اول در تشکیلات ماده ۱ - برای توسعه دوائر علوم و اشاعه معارف و فنون و رفع نقایص تحصیلات علمی و فنی شورای عالی معارف تشکیل می‌گردد و شعب آن درمراکز ایالات و ولایات موافق قانون مخصوص دایر خواهد گردید. ماده ۲ - هیأت شورای عالی معارف از ده نفر عضو رسمی به شرح ذیل تشکیل می‌شود یک نفر از مجتهدین جامع‌الشرایط دو نفر از رؤسای مدارس‌عالیه و متوسطه دو نفر از معلمین درجه اول مدارس عالیه و متوسطه و پنج نفر از دانشمندان مملکت. ماده ۳ - شورای عالی معارف علاوه بر اعضاء رسمی تا ده نفر عضو افتخاری می‌تواند داشته باشد. تبصره - اعضای افتخاری فقط حق شرکت در مذاکرات را خواهند داشت. ماده ۴ - کلیه اعضای شورای عالی معارف باید دارای شرایط ذیل باشند: ۱ - خدمات نمایان به معارف مملکت نموده باشند. ۲ - لااقل سی سال داشته باشند. ۳ - دارای معلومات و اطلاعات لازمه بوده باشند. ۴ - موصوف به صحت عمل و حسن اخلاقی و عقیده بوده و محکوم به جنحه و جنایات نباشند. ماده ۵ - وزیر معارف اعضاء رسمی و افتخاری شورای عالی معارف را برای مدت چهار سال انتخاب نموده و به موجب فرمان همایونی رسمیت‌می‌دهد و بعد از انقضاء دو سال از دوره اول نصف اعضاء به حکم قرعه خارج و به عوض آنها انتخاب می‌شود و از آن به بعد به جای هر نصف از اعضاءکه مدت چهار سال عضویت آنها تمام شده جدیداً انتخاب به عمل خواهد آمد. ماده ۶ - وزیر معارف رییس رسمی شورای عالی معارف و مدیر کل وزارت معارف بالطبع عضویت خواهد داشت. ماده ۷ - عضویت شورای عالی معارف بدون حقوق خواهد بود. ماده ۸ - شورای عالی معارف دارالانشاء دائمی خواهد داشت که وظیفه آن تحریر مذاکرات و نوشتجات و ضبط دفاتر و اسناد و تهیه راپرتهای لازمه‌در حدود عملیات مختصه شوری خواهد بود. ماده ۹ - اعضاء دارالانشاء عبارت از یک رییس و دو منشی و یک ثبات خواهد بود که وزیر معارف آنها را از غیر اعضاء شورای عالی معارف موظفاً‌تعیین می‌نماید. ماده ۱۰ - اساس شورای عالی معارف تعطیل‌بردار نیست و باید لااقل در ظرف یک ماه قبل از انقضاء هر دوره اعضای دوره بعد انتخاب شوند واعضای سابق نیز قابل انتخاب می‌باشند. ماده ۱۱ - هر گاه یکی از اعضاء استعفا یا فوت نماید شورای عالی معارف چند نفر را که واجد شرایط مذکوره در ماده (۴) باشند از میان اعضای‌افتخاری و یا خارج از آنها به وزیر معارف پیشنهاد می‌نماید که وزیر یک نفر را از بین آنها برای بقیه مدت آن دوره انتخاب نماید و اعضای افتخاری مقدم‌خواهند بود. فصل دوم در وظایف ماده ۱۲ - وظایف شورای عالی معارف از قرار تفصیل ذیل است: ۱ - اهتمام در ترویج خط و زبان و ادبیات فارسی و عربی و نشر مقالات علمی عام‌المنفعه. ۲ - سعی در تهیه موجبات تکثیر مدارس و تدارک مقدمات تعلیم اجباری و مجانی. ۳ - مشورت در رفع نقایص تعلیمات عمومی و سعی در تهیه وسائل تأسیس مدارس صنعتی و فلاحتی و شبانه‌روزی و تعمیم ورزشهای بدنی ورعایت قوانین حفظ‌الصحه و مراقبت در دستور تحصیلات مدارس خارجه. ۴ - تهیه و اصلاح دستورات رسمی کلیه تحصیلات علمی و فنی مدارس ذکور و اناث و نظامنامه‌های مدارس. ۵ - تهیه دستور تحصیلات مدارس معلمین و معلمات و نظامنامه‌های راجعه به آنها. ۶ - تهیه دستور تفتیش اوضاع معارف و مدارس و امتحان شاگردان. ۷ - تطبیق تألیفات مخصوصه به مدارس با دستورات رسمی و رد و قبول آنها. ۸ - مشارکت با وزیر معارف در تهیه بودجه و مراقبت در مصارف کلیه وجوه مصوبه. ۹ - رفع اختلافات بین مدارس و اصلاح مکتب خانه‌های موجوده. ۱۰ - تعیین مصرف وجوه فوق‌العاده که به رسم هدیه و اعانه به معارف می‌رسد و وجوه موقوفاتی که قانوناً باید به مصرف معارف برسد و تعیین‌شهریه شاگردان مدارس غیر مجانی دولتی. ۱۱ - تشخیص صلاحیت اشخاصی که اجازه تأسیس مدرسه و امتیاز مجله و روزنامه می‌خواهند. ۱۲ - تصدیق صلاحیت معلمین و معلمات و تهیه نظامنامه مخصوصی برای ترفیع و تنزل رتبه یا عزل آنها و رسیدگی به شکایات رؤسا و ناظمین ومعلمین مدارس دولتی در حدود وظایف اداری آنها. ۱۳ - تعیین شرایط محصلینی که به خرج دولت به خارجه اعزام می‌شوند و نظارت در انتخاب آنها. ۱۴ - رسیدگی به دیپلم‌های اشخاصی که در خارجه تحصیل کرده‌اند و تشخیص صحت و سقم آنها. ۱۵ - حکمیت در مورد کتبی که برای تألیف یا ترجمه از طرف وزارت معارف به معرض مسابقه گذاشته شده و به مؤلف یا مترجم آن جایزه داده‌می‌شود. ۱۶ـ تصویب اعطای نشان علمی مطابق نظامنامه مخصوص. ۱۷ - معاونت فکری به وزیر در هر نوع مسئله و مشکلی که به آن هیأت رجوع نماید. ۱۸ - شورای عالی معارف نظامنامه داخلی خود و شعب ایالات و ولایات را تهیه نموده پس از تصویب هیأت دولت به موقع اجراء خواهدگذاشت. ۱۹ - تجدید نظر در احکام صادره از شوراهای معارف ایالات و ولایات. خاتمه ماده ۱۳ - رأی شورای عالی معارف در غیر فقرات: ۱ - ۲ - ۳ - ۸ - ۱۷ - ۱۸ ماده دوازدهم حتمی‌الاجراء خواهد بود. ماده ۱۴ - برای اهتمام در تنظیم مدارس قدیمه و سعی در ترقی علوم دینیه در تحت نظر و مراقبت وزیر معارف شورایی به ترتیب ذیل تشکیل‌خواهد شد: از علماء درجه اول سه نفر - از مدرسین درجه اول معقول و منقول دو نفر - از متولیان مدارس قدیمه درجه اول دو نفر - و شعب این شوری مطابق‌قانون مخصوص در مراکز ایالات و ولایات دائر خواهد گردید. ضمیمه - عضویت شورای فوق‌الذکر بدون حقوق خواهد بود. ماده ۱۵ - ماده دهم قانون اداری وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه مصوبه ۲۷ شعبان ۱۳۲۸ منسوخ و از درجه اعتبار ساقط است.