سخنرانی نیکلای پادگورنی صدر هیات رییسه اتحاد جماهیر شوروی در میهمانی کاخ کرملین به سرفرازی ورود آریامهر شاهنشاه ایران به مسکو ۲۷ آبان ۱۳۵۳
اعلیحضرتا
میهمان محترم
رفقای گرامی
پروانه دهید، به نام هیات رییس شورای اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و دولت شوروی به اعلیحضرت محمدرضا پهلوی شاهنشاه ایران و همه میهمانان ایرانی که اینجا هستند خوش آمد و تهنیت بگویم. ما دیدار شما از اتحاد شوروی را به عنوان گواهی دیگر بر ادامه استحکام و توسعه پیوسته پیوندهای میان اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایران تلقی میکنیم. همکاری شوروی و ایران بر پایه استوار، احترام متقابل، برابری حقوق، عدم مداخله در امور یکدیگر، روابط متقابل سودمند اقتصادی و گرایش طبیعی ملتهای ما به گسترش مناسبات همه جانبه استوار میگردد. دوستی و حسن هم جواری که کشورهای ما در روابط میان خود دنبال میکنند، سیاست همزیستی مسالمت آمیز در عمل میباشد.
در گسترش روابط اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایران تماسهای شخصی میان رجال دولتی هر دو کشور نقش مهمی را ایفا میکند و بدین روی ما با خرسندی یادآوری میکنیم که دیدارها و گفتگوهای پیشین رهبران شوروی با آن اعلیحضرت جنبه سازنده داشته و به پیشبرد پیوندهای شوروی و ایران یاری نمودند. ما امیدوار هستیم که گفنگوهای کنونی نیز به استحکام باز هم بیشتر حسن تفاهم و اتحاد میان اتحاد شوروی و ایران خدمت خواهد نمود.
امروز دستاوردهای همکاری شوروی و ایران در زمینههای بی شمار چون در سیاست بین المللی، اقتصادی، بازرگانی، دانش، فرهنگ و در رشتههای دیگر مشاهده میشود. کشورهای ما در حل و فصل یک سلسله مسایل مهم سیاست خارجی در سازمان ملل متحد و در مجامع دیگر بین المللی همکاری میکنند. گفتمانها و مشاوره برای تقویت صلح و امنیت بین المللی بیش از پیش جنبه مرتب به خود میگیرد. تماسها در سطح گوناگون مبادله هیاتها، مسافرتهای نمایندگان سازمانهای دولتی و اجتماعی بیش از پیش صورت میگیرند. همکاری اقتصادی شوروی و ایران با موفقیت گسترش مییابد. زمینه این همکاری خیلی گسترده است. در ایران با کوششهای مشترک کارشناسان و کارگران شوروی و ایران دهها پروژه گوناگون اقتصادی ساخته شده است.
حجم مبادلات بازرگانی میان کشورهای ما پیوسته افزایش مییابد. ترابر ترانزیتی در مقیاس بزرگ انجام میشود. آغاز خوب همکاری علمی و فنی نهاده شده است، با اطمینان کامل میتوان گفت که برای گسترش باز هم بیشتر همکاری دراز مدت ثابت و متقابلا سودمند میان اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایران در زمینههای اقتصاد، بازرگانی، علم، تکنیک و فرهنگ دورنما و امکانات مساعدی وجود دارد. بهبود اوضاع سیاسی جهان به خودی خود بوجود نیامده است. این بهبودی دستاورد تلاشهای مشترک کشورهای سوسیالیستی و هم چنین شمار زیادی از کشورهای دیگر امکان پذیر شد.
بیش از نیم قرن است که کشور ما پیگیرانه سیاست صلح، سیاست رفع تجاوز، و دفاع از حقوق ملل دنبال میکند و اگر راست بگوییم آن دگرگونیهای مثبتی که اکنون در صفحه بین المللی صورت میگیرد به اندازه قابل توجهی دستاورد فعالیت خستگی ناپذیر اتحاد شوروی در راه تحقق بخشیدن به برنامه صلح که از سوی بیست و چهارمین کنگره حزب کمونیست اتحاد شوروی اعلام گردیده است، میباشد. ن. ی. برژنف دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی چندی پیش یادآور شد که ما یقین کامل داریم که مبارزه در راه پایداری صلح و کاهش تشنجها باید توقف ناپذیر باشد. باید کوشش کرد برای اینکه بازگشتی به زمان جنگ سرد دیگر نباشد، و به عقب برگشتن روندهای مثبت کنونی در روابط بین المللی امکان پذیر باشد. در راه بهبودی سراسر اوضاع بین المللی موانع زیادی وجود دارد که از سوی آن کسانی تولید میشود که از عقاید زمان گذشته پیروی میکنند و در بدبختی و رنج ملل دنیا سود خود را جستجو میکنند. اوضاع در خاور نزدیک قبرس، هند و چین و در برخی منطقههای دیگر بسیار گویا بر این امر گواهی میکند.
اوضاع خاور نزدیک همانند گذشته دربرگیرنده پیامدهای جدی میباشد و گرایش به استقرار صلح عادلانه و پایدار در این ناحیه باز هم مستلزم کوششهای زیادی میباشد. اتحاد شوروی بر این باور میباشد که حل و فصل نهایی مسله خاور نزدیک تنها به شرط خروج نیروهای اسراییلی از همه سرزمینهای عربی اشغال شده در سال ۱۹۶۷ و تامین امنیت و استقلال همه کشورهای این منطقه و دفاع از حقوق حقه ملی مردم عرب فلسطین از جمله حق آنها برای تعیین سرنوشت خود و ایجاد سازمان دولتی امکان پذیر میباشد. حل و فصل مسله قبرس نیز مستلزم اقدامات فوری میباشد. باید دولت دارای حاکمیت مستقل و دارای تمامیت ارضی قبرس حفظ گردد، همه نیروهای خارجی از قبرس اخراج و به قبرسیها امکان حل و فصل سیاسی در ویتنام به پایان برسد، لازم است که سایگون تحریکات مسلحانه خود را قطع نماید و از تلاشها برای ضرر رساندن به موافقتنامه پاریس راجع به ویتنام خودداری ورزد. مسایل بی شمار دیگر نیز وجود دارد که منتظر حل و فصل خود میباشد. جستجوی چنین راه حلها مستلزم وجود درک وضع واقعیت سیاسی، مسولیت بزرگ، حوصله و اراده نیک نزد رجال دوستی میباشد.
در قرن ماه که قرن ارتباطات نزدیک سرتاسر جهان میباشد، هر کانون تشنج، بر اوضاع بین المللی به طور کلی اثر میبخشد. اگر بپنداریم که جایی در آسیا در جنوب شرقی یا در جنوب این قاره در خاورنزدیک یا میانه، در ناحیه خلیج فارس و یا در حوزه اقیانوس هند وضع بحرانی میان دو کشور باقی بماند، مسلما که این وضع میتواند محیط کلی جهان را آلوده سازد.
با در نظر گرفتن این نکته، ما با روشنی میخواهیم ابراز داریم که وخامت موجود در روابط میان ایران و عراق با منافع امر صلح مطابقت ندارد. ما هوادار این بودیم و هستیم که اختلافهای ایران و عراق از سوی خود این کشورها از راه گفتگو بر اصول همزیستی مسالمت آمیز و حسن هم جواری حل و فصل گردد. ما از اقدامات سازندهای که به طوری امیدوار هستیم، طرفین برای جستجوی راههای حل و فصل صلح آمیز مسله مورد اختلاف به عمل بیاورند، پیشباز خواهیم نمود. هنگام گفتگو درباره مسله پایداری صلح باید به سیستمهای امنیت گروهی در اروپا و آسیا نیز اشاره نمود. مانند گذشته، ما بر این باور هستیم که تامین موفقیت کنفرانس عمومی اروپا یکی از مهمترین جهات بهبود دادن به اوضاع و کاهش تشنجهای بین المللی میباشد. ما یقین داریم که ممکن است این کنفرانس را در مدت کوتاه با گرفتن تصمیمهای دارای اهمیت اصولی در سطح عالی برای سرنوشت همه ملل اروپا و سرنوشت صلح جهانی جهانی به پایان رساند.
همانگونه که اشکار است کاهش ناگواریهای بین المللی نمیتواند و نباید امتیاز یکی از قارهها باشد. ما با خرسندی یادآوری میکنیم که اندیشه ایجاد سیستم امنیت گروهی در آسیا از علاقه روزافزون کشورهای این قاره که در تحقق بخشیدن به این ایده بیش از پیش مسله مبرم روز میشود. با در نظر گرفتن همه دشواریهایی که در این راه وجود دارد، میتوان دید که منافع ژرف ملل آسیا با پافشاری بر ایجاد سیاست دسته جمعی قاره آسیا با تلاشهای مشترک بوجود خواهد آمد. درست این راه، نه مسابقه تسلیحاتی، نه مسابقه در انباشتن وسایل ویران سازی و انهدام و نه قدرت نمایی عمدی میتواند برای ملل صلح و آرامش را فراهم سازد. در راه نوسازی روابط بین المللی کار بزرگی انجام شد، اما باز هم کارهای خیلی زیادی باید انجام داد تا بشریت از دست جنگهای تجاوزکارانه رهایی یابد و صلح جهانی تقویت شود. ما یقین داریم که ایران میتواند سهم خود را در این کار شرافتمندانه ادا نماید و امیدوار هستیم که برای رسیدن به این هدفها با همسایه جنوبی، ما همکاری فعال خواهیم داشت. اتحاد شوروی در آینده نیز از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد تا به روابط ما بیفزاید و حسن هم جواری ما همواره پایداری و تقویت یابد و به منافع ملل شوروی و ایران و به منافع تامین صلح و امنیت در خاورمیانه و سراسر جهان خدمت نماید.
پروانه بدهید برای تندرستی اعلیحضرت شاهنشاه ایران و برای تندرستی میهمانان گرامی ایرانی و به خاطر دوستی و همکاری میان اتحاد شوروی و ایران بهترین آرزوهای خود را ابراز دارم.