سخنان یوسف خوشکیش مدیر کل بانک ملی ایران در پیشگاه اعلیحضرتین در سالگشت بنیاد بانک ملی ۲۰ شهریور ۲۵۳۵ شاهنشاهی
| رضا شاه پهلوی - ایران نوین | درگاه رضا شاه پهلوی | بانک ملی ایران |
شاهنشاه، علیاحضرتا،
پیش از این که بانک ملی ایران به امر اعلیحضرت رضاشاه کبیر تأسیس شود کلیه امور مالی و پولی کشور و امتیاز نشر اسکناس در اختیار یک بانک خارجی بود و مردم در دفعات مکرر سعی نمودند یک بانک ایرانی تأسیس نمایند ولی هر بار به علل نامعلومی با شکست روبرو می‌شدند. در سال ۲۴۶۵ شاهنشاهی مطابق با ۱۲۸۵ شمسی موقعی که دولت برای گرفتن وام از خراج لایحه به مجلس تقدیم نمود، با مخالفت شدید نمایندگان روبرو شد و در همان جلسه نمایندگان تقاضای تأسیس بانک ملی را نمودند و با وجود این که قبوض خرید سهام هم طبع و منتشر گردید، ولی با کمال تأسف این فکر هم به مرحله عمل و اجرا در نیامد.
اعلیحضرت رضاشاه کبیر از این که امتیاز انتشار اسکناس به دست یک بنگاه خارجی سپرده شده بود ناراحت و ناراضی بودند ولی در سال‌های اول زمامداری که اقدامات مهم از قبیل سرکوبی اشرار و متجاوزین، ایجاد ارتش نوین و سایر امور اساسی کشور، تأسیس بانک ملی را به تأخیر انداخت، بالاخره در سال ۲۴۸۶ شاهنشاهی مطابق با ۱۳۰۶ شمسی لایحه تأسیس بانک ملی تصویب و به توشیح ملوکانه رسید و روز ۲۰ شهریور ۲۴۸۷ شاهنشاهی مطابق با ۲۰ شهریور ۱۳۰۷ اعلیحضرت رضاشاه کبیر به بانک ملی تشریف‌فرما شدند و فرمایشاتی به مناسبت تأسیس و افتتاح بانک بدین شرح ایراد فرمودند:
فرمایشات رضاشاه کبیر-
«تأسیس بانک ملی از آرزوهای دیرینه ملت من بوده است و به ملاکین و تجار خاطرنشان می‌کنم که نه فقط مراتب وطن‌پرستی بلکه منافع شخصی آنان نیز با حسن پیشرفت امور بانک ملی ارتباط تام دارد» و ضمناً خطاب به کارکنان بانک فرمودند: «بانک ملی مؤسسه‌ای است که برای حفظ حیثیت مملکت تأسیس شده، کوچک‌ترین خدشه که به این مؤسسه وارد شود لطمه بزرگی است که به کشور وارد می‌شود. من نهایت مراقبت و اهتمام را در امور بانک ملی دارم و باید مرا رئیس معنوی خود بدانید و در انجام وظایف خویش کوتاهی نکنید.»
کارکنان بانک ملی همیشه فرمایشات آن سردار معظم را آویزه گوش خود قرار داده و روح آن رادمرد بزرگ را ناظر اعمال خود می‌دانند. جان‌نثار به نمایندگی از طرف کلیه کارکنان بانک در مقابل روح بنیانگذار بانک ملی سر تعظیم فرود آورده و بعرض می‌رساند که ما در حفظ این مؤسسه عظیم و یادگار آن شهریار معظم و تکامل آن برای توسعه امور اقتصادی، صنعتی و صادراتی کشور در راهنمایی و ارشاد شاهنشاه آریامهر با جان و دل کوشا بوده‌ایم.
آمار گویا -
ارقامی چند از عملیات بانک از آغاز تأسیس تا دوران انقلاب شاه و ملت و در جریان سال‌های انقلاب را بعرض مبارک می‌رساند:
جمع سپرده‌ها که از آغاز تأسیس بانک تا آغاز دوران انقلاب به ۲۹ میلیارد ریال رسید و تا آخر سال پیش از ۲۹ میلیارد به ۳۸۸ میلیارد ریال بالا رفت. جمع اعتبارات از آغاز تأسیس بانک تا سال اول انقلاب به ۱۹ میلیارد ریال و تا آخر سال پیش از ۱۹ میلیارد به ۲۸۰ میلیارد ریال افزایش یافت. تعداد شعب که از بدو تأسیس تا آغاز دوران انقلاب ۲۵۶ واحد بوده در سال‌های انقلاب به ۱۵۷۸ شعبه رسید. جمع حساب پس‌انداز از آغاز تأسیس صندوق پس‌انداز ملی تا آغاز دوران انقلاب ۷ میلیارد و در دوران انقلاب از ۷ میلیارد به ۱۰۹ میلیارد ریال بالا رفت. تعداد حساب پس‌انداز که از بدو تأسیس صندوق پس‌انداز تا آغاز دوران انقلاب یک ۶۰۰۰۰/ بود، در دوران انقلاب به چهار میلیون ۹۵۰۰۰۰/۴ رسیده است.
حفظ ارزش ریال-
بانک ملی در دوران انقلاب ۲۶ شعبه و نمایندگی در خارج از کشور افتتاح نموده که همه‌گونه عملیات بانکی را انجام می‌دهند و از لحاظ شناساندن بانک ملی به بانکداران جهان و حفظ ارزش ریال و کمک به هموطنان مؤثر بوده است و طبق آخرین آمار مندرج در مجله بانکداران آمریکایی بانک ملی در سال از بزرگ‌ترین بانک‌های جهان در ردیف هشتاد و نهمین بانک قرار گرفت و نسبت به یک سال پیش ۱۷ مرتبه جلوتر آمده است.
بر تمام ملت ایران مشهود است که این پیشرفت و ترقیات در سایه اصول انقلاب شاه و ملت و رهبری شاهنشاه آریامهر، بخصوص امنیت و آرامشی است که در اثر اراده قوی شاهنشاه به ما اعطا گردیده است. در اوقاتی که آتش جنگ و ستیز در نقاط مختلف دنیا برپاست و مردم بیگناه دسته دسته کشته و یا بی‌خانمان می‌شوند، ما مردم قدر و ارزش این امنیت را می‌دانیم و با ایمان و اعتقاد راسخ در هر سمتی که باشیم برای پیشبرد منویات ملوکانه و رفاه حال مردم وظایف خود را انجام می‌دهیم.
اینک در این روزهای فرخنده که مصادف با پنجاه سال شاهنشاهی پرافتخار دودمان پهلوی و ۳۵ سال سلطنت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر می‌باشد و بانک ملی با تشریف‌فرمایی اعلیحضرتین به کمال افتخار خود نائل گردیده است، کارکنان بانک ملی مراتب سپاس خود را به پیشگاه مبارک تقدئیم داشته، سوگند یاد می‌کنند در اجرای منویات ملوکانه و حفظ حیثیت و اعتبار بانک ملی برای کمک به اقتصاد کشور وظایف خود را در نهایت صداقت و امانت بنحو احسن انجام داده و سعی و کوشش نمایند تا رضایت خاطر خطیر شاهنشاه معظم خود را فراهم آورند