انوری (قصاید)/تا ملک جهان را مدار باشد
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
' | انوری (قصاید) (تا ملک جهان را مدار باشد) از انوری |
' |
تا ملک جهان را مدار باشد | فرمانده آن شهریار باشد | |
سلطان سلاطین که شیر چترش | در معرکه سلطان شکار باشد | |
آن خسرو خسرونشان که تختش | در مرتبه گردون عیار باشد | |
آن سایهی یزدان که تاج او را | از تابش خورشید عار باشد | |
آن شاه که در کان ز عشق نامش | زر در فزع انتظار باشد | |
وز خطبه چو تحمید او برآید | دین در طرب افتخار باشد | |
تختی که نه فرمان او فرازد | حاشا که پسر عم دار باشد | |
تاجی که نه انعام او فرستد | کی گوهر آن شاهوار باشد | |
با تیغ جهادش نمود کاری | ار جمجمهی ذوالخمار باشد | |
گردی که برانگیخت موکب او | بر عارض جوزا عذار باشد | |
نعلی که بیفکند مرکب او | در گوش فلک گوشوار باشد | |
در مجرفه فراش مجلسش را | مکنون جبال و بحار باشد | |
آری عرق ابر نوبهاری | در کام صدف خوشگوار باشد | |
لیکن چو به بازار چرخش آری | در دیدهی خورشید خوار باشد | |
شاها ز پی آنکه شاعران را | این واقعه گفتن شعار باشد | |
گفتم که حدیث عراق گویم | گر خود همه بیتی سه چار باشد | |
چون سلک معانی نظام دادم | زان تا سخنم آبدار باشد | |
الهام الهی چه گفت، گفتا | آنرا که خرد هیچ یار باشد | |
چون سایهی ما را مدیح گوید | با ذکر عراقش چه کار باشد | |
خسرو به سر تازیانه بخشد | چون ملک عراق ار هزار باشد | |
ای سایهی آن پادشا که ذاتش | آزاد ز عیب و عوار باشد | |
روزی که ز آسیب صف هیجا | صحرای فلک پر غبار باشد | |
وز زلزلهی حملهی سواران | اوتاد زمین بیقرار باشد | |
وز نوک سنان خضاب گشته | اطراف هوا لالهزار باشد | |
نکبای علم در سپهر پیچد | باران کمان بیبخار باشد | |
چون رایت منصور تو بجنبد | بس فتنه که در کارزار باشد | |
میدان سپهر از غریو انجم | پر ولولهی زینهار باشد | |
چون شعله کشد آتش سنانت | پروین ز حساب شرار باشد | |
چون سایهی رمحت کشیده گردد | بر منهزمان سایه بار باشد | |
چون لالهی تیغت شکفته گردد | در عالم نصرت بهار باشد | |
در دست تو گویی که خنجر تو | دردست علی ذوالفقار باشد | |
خون درجگر پردلان بجوشد | گر رستم و اسفندیار باشد | |
تا چشم زنی بر ممر سمتی | کاعلام ترا رهگذار باشد | |
از چشمهی شریان خصم بینی | دشتی که پر از جویبار باشد | |
جز رایت تو کسوتی که دارد | کش فتح و ظفر پود و تار باشد | |
الحق ظفر و فتح کم نیاید | آنرا که مدد کردگار باشد | |
تا دایهی تقدیر آسمان را | فرزند جهان در کنار باشد | |
ملکت چو جهان پایدار بادا | خود ملک چنان پایدار باشد | |
باقی به دوامی که امتدادش | چون عمر ابد بیکنار باشد | |
روشن به وزیری که مملکت را | از جد و پدر یادگار باشد | |
آن صاحب عادل که کار عدلش | در دولت و دین گیر و دار باشد | |
آن صدر که در بارگاه جاهش | تقدیر ز حجاب بار باشد | |
آن طاهر طاهرنسب که پاکی | از گوهر او مستعار باشد | |
طاهر نبود گوهری که نشوش | در پردهی پروردگار باشد؟ | |
صدرا ملکا صاحبا تو آنی | کت ملک به جان خواستار باشد | |
تدبیر تو چون کار ملک سازد | بر دست سلیمان سوار باشد | |
تمکین تو چون حکم شرع راند | بر دوش مسیحا غیارباشد | |
باد است به دست ستم ز عدلت | چونان که به دست چنار باشد | |
خونست دل فتنه از شکوهت | چونان که دل کفته نار باشد | |
عفوت ز پی جرم کس فرستد | نفس تو چنان بردبار باشد | |
حزمت به سر وهم راه داند | رای تو چنان هوشیار باشد | |
رازی که قضا رنگ آن نبیند | نزد تو چو روز آشکار باشد | |
گردون نپذیرد فساد و نقصان | تا قدر ترا یار غار باشد | |
خورشید کسوف فنا نبیند | تا قصر ترا پردهدار باشد | |
ملکی که درو عزم ضبط کردی | گر بارهی چرخش حصار باشد | |
در حال برو رکنها بجنبد | گر چون که قافش وقار باشد | |
دهلیز سراپردهی رفیعت | تا روی سوی آن دیار باشد | |
جنبان شده بینی به سوی حضرت | چون مورچه کاندر قطار باشد | |
گر سایر آن وحش و طیر گردد | ور ساکن آن مور و مار باشد | |
زان پس همه وقتی به بارگاهت | وفدی ز صغار و کبار باشد | |
دانی چه سخن در عراق مشنو | کان چشمه ازین مرغزار باشد | |
تقدیر چنان کن که روی عزمت | در مملکت قندهار باشد | |
عزم تو قضاییست مبرم آری | مسمار قضا استوار باشد | |
بیپشتی عزم تو در ممالک | پهلوی مصالح نزار باشد | |
هرچ آن تو کنی از امور دولت | بیشایبهی اضطرار باشد | |
کانجا که مرادت عنان بتابد | در بینی گردون مهار باشد | |
وانجا که قضا با تو عهد بندد | یزدان به وفا حقگزار باشد | |
هرچند چنان خوبتر که خصمت | از باد اجل خاکسار باشد | |
میشایدم از بهر غصه خوردن | گر مدت عمرش دوبار باشد | |
صدرا به جهان در دفین طبعم | کانرا نه همانا یسار باشد | |
کز میوهی تلفیق لفظ و معنی | پیوسته چو باغ به بار باشد | |
چون کلک تفکر به دست گیرد | بر دست عطارد نگار باشد | |
در دولت تو همچو دولت تو | هرسال جوانتر ز پار باشد | |
صاحبسخن روزگارم آری | مردی که چنین کامکار باشد | |
کاندر کنف خاک بارگاهی | کش چرخ برین در جوار باشد | |
در مدح وزیری که جان آصف | از غیرت او دلفکار باشد | |
عمری سخن عذب پخته راند | صاحب سخن روزگار باشد | |
تا زیر سپهر کبود کسوت | نیکی و بدی در شمار باشد | |
هر نیک و بدی کز سپهر زاید | چونان که بدان اعتبار باشد | |
امکان نزولش مباد بر کس | الا که ترا اختیار باشد | |
جز بر تو مدار جهان مبادا | تا ملک جهان را مدار باشد |