بازدید اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر از استان خوزستان ۱۹ تا ۲۴ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
بازدید اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر از استان خوزستان ۱۹ تا ۲۳ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
شاهنشاه: مسئله مسکن یک جهاد ملی است
شاهنشاه در سفر جنوب کشف منابع بزرگ گاز را اعلام فرمودند
شاهنشاه آریامهر بامداد روز ۱۹ اسفند ماه یک سفر پنج روزه را به خوزستان آغاز کردند.
شاهنشاه آریامهر در این سفر در کنار گشودن یکان های صنعتی جدید در نقاط گوناگون از برنامههای عمرانی و تولیدی و رفاهی این استان دیدن خواهند فرمود. شاهنشاه آریامهر در فرودگاه اهواز در گفتگو با نمایندگان طبقات مختلف مردم فرمودند:
- در بهمن ماه سال جاری سپردههای مردم نزد بانک ملی به مقدار زیادی افزایش یافته است . بساز و بفروشها و زمینبازان پولهای خود را به جای خرید و فروش زمین به بانکها سپردهاند و این خبر خوبی است و دولت میتواند این منابع مالی را صرف سازندگی مثلاً پیشبرد نهضت ساختمان بکند.
آقای جامعی رئیس دانشگاه جندیشاپور هنگام خوش آمدگویی از شاهنشاه آریامهر درخواست تغییر ضوابط وامدهی برای مسکن را در استان خوزستان پیش کشید. وی گفت که بانکها تنها برای ساختمانهای چند اشکوبه و آپارتمانی وام میدهند در حالیکه شرایط اقلیمی خوزستان اجازه ساختمانهای بلندتر از دو یا سه اشکوب را نمیدهد و از این رو شرکتهای تعاونی مسکن، چون شرکت تعاونی دانشگاه جندیشاپور در راه دریافت وام دچار سختی شده است.
شاهنشاه مقرر فرمودند به این مسئله فوراً رسیدگی شود و گزارش آن به آگاهی همایونی برسد.
شاهنشاه در برابر رده نمایندگان کارگران فرمودند:
- ایران فردا ایران بدون نفت خواهد بود و شما که از ثمرات درآمد سرشار نفت برخوردارید، باید به فکر فرزندانتان باشد و با پایهگذاری سنت بهرهوری بیشتر برای حفظ و پیشبرد سطح زندگی در کشور کوشش کنید.
شاهنشاه آریامهر در مقابل صف نمایندگان عضو سازمان دانشآموزان حزب که خواستار میدان بیشتری برای تصمیمگیری و قضاوت مستقل در امور مربوط به خوزستان بودند فرمودند:
- این امری است که ما از آن استقبال میکنیم و تشکیل دو جناح در حزب بر اساس همین نظر است که سلیقههای مختلف و ارائه طریقهای گوناگون داشته باشید. جای خوشوقتی است که میبینیم سطح تفکر و توقع جوانان ما به آنجا رسیده است که خواستار رهنمودهای بیشتر برای آینده خود هستند. وظیفه من این بود که کتاب به سوی تمدن بزرگ را به شما هدیه کنم. این کتاب را بخوانید. البته اگر مربیان شما میتوانستند شما را راهنمایی کنند، کمال مطلوب بود ولی اگر هم اتفاقاً خود آنها آن تربیت آموزش شوق و ذوق و سلیقه را نداشتند باز این وظیفه به خود شما محول میشود.
شاهنشاه آریامهر پس از گذشتن از برابر پیشبازکنندگان به کاخ استانداری اهواز تشریف فرما شدند و دقایقی بعد آقایان علما و روحانیون به پیشگاه معظمله بار یافتند. در دو سوی مسیر شاهنشاه آریامهر از فرودگاه اهواز تا کاخ استانداری و در نیمروز گرم اهواز انبوهی از طبقات مختلف مردم استان خوزستان اجتماع کرده بودند و احساسات پرشوری نسبت به رهبر عالیقدر ملت ایران ابراز میداشتند.
بازدید شاهنشاه آریامهر از کارخانههای لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی اهواز ۱۹ اسفند ماه
شاهنشاه آریامهر پس از نیمروز ۱۹ اسفند ماه از کارخانههای لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی اهواز دیدن کردند و پس از بازدید از بخش های گوناگون کارخانه، از لوحه تصفیه خانه مجتمع فولاد پرده برداری نمودند و با کارگران گفتگو کردند و از وضع کار و زندگی آنان پرسیدند. آنگاه شاهنشاه آریامهر در گردهمآیی بزرگ کارگران و کارکنان مجتمع فولاد پهلوی شرکت فرمودند و در ضرورت صنعتی کردن ایران را برای سالهای آینده که منابع نفت کشور بیاناتی ایراد فرمودند. شاهنشاه گفتند:[۱]
بیانات شاهنشاه آریامهر هنگام بازدید از کارخانههای لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی
- بازدید امروز من که درست یک سال پس از بازدید اولیهای است که پارسال از این مجتمع کردم، بسیار لذتبخش بود. خود شما که هر روز در این جا زحمت میکشید و کار میکنید با پیشرفت کار همگام هستید ولی ما که سالی یک بار میآییم و میرویم میتوانیم مقایسه کنیم و به دقت کار به پیشرفت کار و عظمت کار کاملاً پی ببریم. فکر میکنم پارسال در همین محل جمع کارکنان این مجتمع ۴۸۰ نفر بود ولی امسال ۳۲۰۰ نفر اینجا مشغول کار خوب و نتیجهبخش هستند. شاید یک قدری به عقب باید برگشت برای مقایسه و بهتر درک کردن و لمس کردن کار و مطلب.
- بگذریم از اینکه پیش از سلسله پهلوی برای آمدن به خوزستان میبایستی که برویم به ترکیه و از ترکیه به عراق و از عراق به خوزستان و اینکه خط مواصلاتی که خوزستان را به نقاط دیگر مملکت بپیوندد وجود نداشت و اضافه بر آن ناامنی هم مانع تردد و رفت و آمد میشد و اینکه خوزستان از لحاظ صنعت و از لحاظ نفت تا مدتها به دست خارجی اداره میشد و اینکه بالاخره در سال ۱۹۷۱ و بالاخره ۱۹۷۴ به کلی تحت ید و اداره و کنترل کامل ایران درآمد، این هم یک مقایسه است.
- مقایسه دیگر اینکه، لابد این اواخر شنیدهاید که ما مدام تذکر میدهیم که صنعت نفت روزی، شاید بیست- ۲۵ سال- ۳۰ سال دیگر تمام شود و ما از لحاظ ملی وظیفه سنگینی داریم که از حالا زیربنای صنایعی را بنیاد بنهیم که جایگزین نفت و این ثروت خداداده و طبیعی ایران بشود. البته الآن مشغول این هستیم که به تفحصات خود برای نفت و برای گاز بیشتر و بیشتر ادامه بدهیم، چاهها را تا عمق حدود ۱۰ هزار متر پایین ببریم و آن چیزی که ممکن است برای شناسایی و دسترسی به این منابع طبیعی حتماً انجام دهیم که بلکه مدت آن و طول دسترسی به این منابع اضافه بشود و امکانات مملکت ایران بیش از پیش اضافه شود. از لحاظ گاز به اکتشافات بزرگی برخورد کردیم که مملکت ایران قادر خواهد بود تا سالهای سال از این منبع انرژی برای صنایع داخلی خود و برای تولید ثروت ملی و صادرات استفاده کند.
- اشاره به گاز ارتباط مستقیمی دارد با این مجتمع فولاد و حیات فرد فرد شما و بعد از شما فرزندان شما. این مجتمع که میبینید با محاسباتی که کردیم و مخارج زیربنایی که دارد و تعداد کمتر کارمندی که برای تولید مقدار فولاد لازم است فکر میکنیم که کاملاً با صرفه باشد و ایران را قادر بسازد که در آینده در تولید فولاد با هر نقطهای در نیا رقابت بکند و شاید در آینده مملکت شما اضافه بر فراهم آوردن احتیاجات داخلی خود از آهن و فولاد یک صادر کننده عمده فولاد به سایر نقاط دنیا بشود.
- خوشوقتی من امروز از چند جهت است: یکی پیشرفت کار و دیگر اینکه ما میتوانیم یکی از صنایعی که بعدها باید جایگزین نفت باشد و همان صنایع فولاد است روی آن حساب بکنیم و از حالا آینده مملکت خودمان را پایه گذاری کنیم. فقط ممکن است با علاقه و کوشش و زحمت مداوم تمام کارکنان این جا از بالاترین متخصصین ایرانی تا عموم افرادی که یک قسمت از گوشه کار را در دست دارند، به این مرحله رسید. فلسفه ایران امروز، ایران انقلابی ،ایران رستاخیز این است که همان طوری که از فرد فرد ملت ایران انتظار داریم که کار کنند و باز هم بیشتر کار کنند و خوب کار کنند و در عین حال ما میتوانیم بهترین زندگی را برای شما فراهم کنیم. زندگی لطفش در چند چیز است: یکی رفاه مادی. برای رفاه مادی شرایط اولیهاش که زندگی باشد فکر میکنم از همه مهمتر مسئله مسکن است.
- موضوع مسکن برای ما امروز در ایران یکی از امور اولیه جهاد ملی برای ترمیم و آبادانی و برای پیشرفت است. هر چقدر ما مسکن بسازیم جای دوری نرفته است از کارخانه لولهسازی که بازدید میکردیم همانجا دستور دادیم که برای کارکنان پیمانی هم مسکن در نظر بگیرند. برای اینکه اگر یک کارگر پیمانی کارخانه لولهسازی مسکن داشت یک مسکن دیگر در شهر یا نزدیکیهای شهر آزاد میشود برای استفاده همنوع دیگر و یک ایرانی دیگر. ساختمان مسکن در این کارخانه مورد توجه دقیق قرار خواهد گرفت. تقریباً زمینی که زیر بنای این کارخانه خواهد بود، اقلاً ۵ میلیون متر در نظر گرفته شده و پیشبینیهای لازم برای زندگی تمدنی، فضای سبز، دریاچه و تمام این جزئیات شده است. از کسی که ما توقع داریم در این جا خوب کار کند و زیاد کار کند و بعد از خاتمه کارش در استراحتگاه مناسبی متناسب تمدن ایران زندگی بکند. البته اضافه بر مسکن امور تعاونی شما و شرکتهای تعاونی شما و پیشرفت کارانه شما، تخصص شما در کارها طبقه بندی مشاغل شما است. میل دارم فقط انگیزه درآمد بیشتر نباشد و مطمئن هستم که اضافه بر درآمد بیشتری که خواهید داشت ایران فردا را قادر خواهید کرد که در قسمت صنعتی با سایر ممالک پیشرفته جهان رقابت بکند و با غیرتی که در شما کارگران سراغ دارم و نمونهاش را باز امروز دیدیم، چه در ساختمان کارگاهها، تعمیرگاهها و این کورههایی که همینطور منظم و مرتب مطابق برنامه ساخته شده و پیشرفت کرده است، این کار فقط از اشخاص پرخون و با غیرتی ساخته است که خوشبختانه در میان شما زیاد است.
- امیدوارم سال دیگر باز در همین حدود به این مجتمع بیاییم. قاعدتاً سال دیگر کورهای که روبروی ما است باید تمام بشود. این مجتمع به همین کورهها قناعت نخواهد کرد. مجتمع بزرگی خواهد شد، به قدری بزرگ خواهد شد که باید بندرسازی مخصوص بکنیم که آن هم از حالا شروع خواهد شد. محصول این مجتمع دهها کارخانه دیگر را بکار خواهد انداخت و هزارها کارگر با غیرت ایرانی را مشغول به کار خواهد کرد و این خطه مملکت مبدل به یک محیط صنعتی فعال و تولید ثروت و یکی از پایههای محکم ایران آینده خواهد شد. برای عموم شما از خداوند توفیق میخواهم که هم در کار شخصی و کار میهنی و کار ملی خودتان موفق باشید و ضمناً وظیفه اولیاء مستقیم شما، اولیاء بالاتر در این است که بهترین وسیله رفاه و زندگی شما را فراهم کنند.
شاهنشاه آریامهر در دومین روز سفر قرار است از سد رضاشاه کبیر بازدید کنند و نیروگاه این سد را بگشایند. پیش از آن شاهنشاه از مجتمع کشت و صنعت و دامداری خوزستان بازدید کردند. پس از نیمروز ۲۰ اسفند ماه کارخانه نیشکر کارون را مورد بازدید قرار خواهند داد.
ابراز خرسندی شاهنشاه از ویژهنامه اطلاعات
ویژه نامه رنگی و ۳۲ برگه ای روزنامه اطلاعات که به مناسبت تشریففرمایی شاهنشاه آریامهر به خطه خوزستان تهیه و همزمان با ورود همایونی به اهواز چاپ شد، دیروز در فرودگاه اهواز بوسیله حسام منصوری سرپرست نمایندگان و خبرنگاران مؤسسه اطلاعات در خوزستان به پیشگاه همایونی تقدیم شد. شاهنشاه آریامهر از انتشار این ویژهنامه ابراز خرسندی فرمودند. این ویژهنامه که از سوی «سازمان شهرستانهای روزنامه اطلاعات» و با کوشش همکاران ما در دفتر سرپرستی «اطلاعات» در خوزستان چاپ شد، دربرگیرنده گزارشها، مقالهها و خبرهایی از سرزمین زرخیز خوزستان بود.
شاهنشاه آریامهر با مطالعه «ویژهنامه» از فرم چاپی آن ابراز خرسندی فرمودند. حسام منصوری سرپرست نمایندگان و خبرنگاران اطلاعات در خوزستان را مورد مهربانی قرار دادند. شاهنشاه پرسیدند: این ویژهنامه در کجا به چاپ رسیده است؟ به آگاهی همایونی رسید.
در تهران (روزنامه اطلاعات) شاهنشاه ضرورت ایجاد چاپخانههای مجهزی در خوزستان که بتواند روزنامههای رنگی چون این ویژهنامه را به چاپ برساند، تأکید فرمودند و درباره تیراژ روزنامه اطلاعات در خوزستان و شمار مشترکین آن در این استان پرسشهایی فرمودند که توضیحات لازم از سوی نمایندگان اطلاعات به عرض رسید. شاهنشاه آریامهر فرمودند: باید ترتیبی دهید تا مردم بیشتر به روزنامهخوانی برانگیخته شوند. شاهنشاه آریامهر سپس پرسیدند: با فعالیتهای دامنهداری که در سالهای اخیر درباره مبارزه با بیسوادی در سطح شهرها و روستاهای خوزستان به عمل آمده، آیا بر تعداد خوانندگان روزنامه در این استان افزوده شده است؟
سرپرست نمایندگی اطلاعات به عرض رسانید: برنامه مبارزه با بیسوادی در تیراژ روزنامه تأثیر فوقالعادهای داشته است و در صد افزایش تیراژ روزنامه نیز طی سالهای اخیر فوقالعاده بوده است. شاهنشاه آریامهر آنگاه با بخشی از برگه نخست ویژهنامه روزنامه اطلاعات که یکی از تیترهای آن در باره نشاندن ۴ میلیون اصله نهال در خوزستان بود، ابراز خرسندی از پیشرفت گسترش فضای سبز نمودند در خوزستان به محمد باقر نمازی استاندار خوزستان اوامری در این زمینه صادر کردند. ویژهنامه رنگی اطلاعات که تقدیم پیشگاه همایونی شد، تنها «ویژهنامه» ای بود که دیروز آریامهر در اهواز ملاحظه فرمودند و درباره چاپ و جستارهای چاپ شده آن ابراز خرسندی کردند.
- سومین روز بازدید شاهنشاه آریامهر ۲۱ اسفند ماه ۲۵۳۶
شاهنشاه: مجتمع فولاد پهلوی یکی از بزرگترین مجتمعهای فولاد جهان است
شاهنشاه آریامهر در سومین روز سفر به استان خوزستان بامداد روز ۲۱ اسفند ماه از ایستگاه اصلی برق شماره ۲ اهواز و سپس از نیروگاه «رامین» که در دست ساختمان است دیدن کردند. هم چنین در یک بازدید بیش از دو ساعته از دانشگاه جندیشاپور چند مرکز علمی این دانشگاه را گشودند. شاهنشاه پس از نیمروز از اولین کارخانه خانه سازی بخش دولتی در نزدیکی اهواز که آماده بهره برداری آزمایشی است، دیدن کردند.
بازدید از نیروگاه رامین
شاهنشاه دیروز را با دیدار از بزرگترین ایستگاه فشار قوی در حال بهرهبرداری کشور آغاز کردند. در نزدیکی اهواز به منظور تبدیل ولتاژ و انتقال انرژی تولیدی نیروگاههای سد رضاشاه کبیر، «رامین» و «زرگان» به شبکه بهم پیوسته کشور تأسیساتی دایر شده که با اتصال ۱۲۸ رشته خط، بزرگترین ایستگاه فشار قوی است. این ایستگاه برق بسیاری از مناطق خوزستان و شبکه سراسری کشور را تأمین میکند. شاهنشاه در بازدید چند دقیقهای از این مراکز مانند سایر نقاطی که بازدید کردهاند، با ابراز احساسات فوقالعاده کارکنان و کارگران روبرو بودند. در این مرکز نیز شاهنشاه تأکید بر اجرای برنامه تأمین مسکن کارکنان داشتند که به عرض رسید. بر پایه برنامهای که در دست اجرا است شهرکهای مسکونی برای کارکنان ساخته خواهد شد.
شاهنشاه سپس با هلیکوپتر به نیروگاه رامین تشریففرما شدند. این نیروگاه در دست ساختمان است چهار مولد برق آن در پایان مرحله ساختمان و بهرهبرداری که در سال ۲۵۳۹ شاهنشاهی خواهد بود ۱۲۶۰ مگاوات برق تولید میکند که مقداری از آن بر روی شبکه سراسری قرار میگیرد. اولین واحد این نیروگاه قرار است سال آینده با ۳۱۵ مگاوات آغاز بکار کند. ۲۳ میلیارد ریال هزینه ایجاد این نیروگاه شده است. شاهنشاه به هنگام مشاهده نمودارها باز هم تأکید بر بهرهگیری از انرژی اتمی و ایجاد نیروگاههای اتمی فرمودند، ضمن آنکه استفاده مجدد از آبها را پس از تصفیه خاطرنشان کردند.
بازدید از دانشگاه گندی شاپور
شاهنشاه هنگام بازدید از دانشگاه جندیشاپور، در پاسخ خبرنگاران که نظرشان را درباره مراکز مورد بازدید شاهنشاه پرسش کردند، فرمودند:
- از پریروز که در خوزستان هستیم مراکزی را دیدهایم که هر یک نه تنها مراکز کوچکی نبوده، بلکه در سطح بینالمللی است. هر یک از این مراکز با پشتکار، فعالیت و برنامهریزی دقیق و عمیق بوجود آمده است. شاهنشاه اضافه فرمودند: مجتمع فولاد پهلوی که با احیای مستقیم ایجاد شده یکی از بزرگترین مجتمعهای فولاد جهان خواهد بود. کارخانه نیشکر کارون یکی از عظیمترین کارخانههای نیشکر دنیا است. نیروگاههای برق آبی که دیروز دیدیم و نیروگاههایی که امروز از آنها دیدن کردیم از جمله بزرگترین نیروگاهها خواهد بود. دانشگاه جندیشاپور که اکنون در آن هستیم یکی از مراکز علمی و پژوهشی خوب کشورمان است. بعلاوه، باید بدانیم که خوزستان از لحاظ کشاورزی و صنعتی باید بخشی از درآمد نفتمان را در آینده جبران کند.
شاهنشاه دیروز به هنگام دیدار از یک نمایشگاه عکس و اسناد دوران اعلیحضرت رضاشاه کبیر، خبرنگاران را پاسخ گفتند. این نمایشگاه که از سوی دانشگاه جندیشاپور در محل این دانشگاه ترتیب یافته به مناسبت یکصدمین سالگرد زادروز اعلیحضرت رضاشاه کبیر برپا شده است. شاهنشاه با دقت کلیه عکسها و اسناد را ملاحظه فرمودند و در پاسخ به پرسش خبرنگاران که از شاهنشاه درخواست نمودند مطلبی در مورد اعلیحضرت رضاشاه کبیر بفرمایند، فرمودند:
- این مدارک و اسناد نشان میدهد که مملکت ما قبل از رضاشاه کبیر در چه موقعیت بوده است. با یادآوری خاطرات چیزی که به یاد میآوریم یکی عظمت آن سردار بزر گ است و یکی بدبختی آن زمان ایران. همین خوزستان که امروز در آن هستیم جزو ایران نبود. خراسان یا مازندران هم به همین ترتیب. میدانید بابلسر امروز را چرا مشهد سر میگفتند؟ به دلیل آنکه مردم به بابلسر میرفتند، سوار کشتی روسی میشدند و به ترکستان روس میرفتند که از آن طرف به مشهد بروند به دلیل آنکه راه ناامن بود و قافلهها را میزدند. سایر نقاط ملکت هم همینطور. میرزا کوچک خان یک طرف و سیمیتقو یک طرف. خوانینی بودند که هر کدام یک ملوکالطوایفی داشتند.
شاهنشاه به خبرنگاران فرمودند:
- شما و جوانترها به یاد ندارید که چه بودیم و چه شدیم. به نظرتان وضعیت فعلی و تمام آنچه که امروز در اختیار دارید خیلی طبیعی میآید. هنوز برای به دست آوردن این امکانات زحمت نکشیدهاید که بدانید چه معنایی دارد. هر روز یک چیز اضافه به شما داده شده. منتها باید بدانید که در آینده برای حفظ آنها باید زحمت بکشید. بخصوص با تمام شدن عواید نفت و این فقط از زن و مرد یک ملت مترقی آموزش دیده بر میآید که بتواند این کار را انجام دهد. در حفظ و نگهداری و پیشرفت آینده مشارکت همگان لازم است.
طولانیترین بازدید شاهنشاه در سفر خوزستان تاکنون دیدار از دانشگاه جندیشاپور بوده است. شاهنشاه در فرودگاه اهواز نیز علاقمندی خود را به توسعه و گسترش این دانشگاه ابراز فرمودند و در یک بازدید بیش از دو ساعته مرکز این دانشگاه را بازدید کردند. ضمن آنکه در بدو تشریففرمایی و در جمع مسئولان هر یک از دانشکدهها اهمیت رشتههای خاص آنان را یادآور شدند و به مسئولین فنی دانشگاه مبنی بر نیاز کشور به تکنولوژی را خاطرنشان کردند. رئیس و استادان دانشکده کشاورزی را متوجه اهمیت کشاورزی در استان خوزستان را نمودند. به مسئولان بخش محیط زیست دانشگاه یادآور شدند که سعی میشود با وجود احداث کارخانهها محیط زیست هم سالم نگهداری شود و به کارشناسان خاکشناسی دانشگاه اهمیت پژوهشهای آنان را به دلیل تنوع خاک خوزستان یادآور شدند و به گروه دامپزشکی دانشگاه جندیشاپور هشدار دادند که آماده پرورش دامهای بیشتر استان باشند زیرا ۴ میلیون دام خوزستان طبق برنامههایی که تنظیم شده به شش میلیون افزایش خواهد یافت. به گروه روانشناسی دانشگاه اهمیت روانشناسی جوامع پیشرفته و در حال صنعتی شدن را خاطرنشان کردند، ضمن آنکه به استادان دانشکده اقتصاد احتیاج خوزستان را به داشتن اقتصاددانان برجسته و کارآزموده یادآور شدند.
شاهنشاه در دانشگاه جندیشاپور نیز دوباره اجرای برنامه کارانه را برای داشتن استادان دلسوزتر تأکید فرمودند. شاهنشاه آریامهر مجتمع ورزشی دانشگاه را که ۹۵ درصد کار آن پایان گرفته و به هنگامی که دانشگاه جندیشاپور اولین دانشجویان رشته تربیت بدنی را آموزش میدهد، گشودند.
شاهنشاه آریامهر در یک دیدار چند دقیقهای از دانشکده علم ریاضی و کامپیوتر از لوحه یادبود آن پردهبرداری کردند. نمایشگاه پیشرفتهای دانشگاه را ملاحظه فرمودند و از دانشکده کشاورزی دیدن کردند و سپس در مرکز پزشکی گلستان که ۲۲۸ دانشجو، پرستار و بهیار تربیت میکند بخش جدیدی از آن را افتتاح کردند. آنگاه شاهنشاه به دانشکده علم تشریففرما شدند و به سخنان یکی از استادان کهنسال دانشگاه که تا چند روز دیگر به افتخار بازنشستگی نائل میشود و از جمله افرادی است که در دوران سلطنت اعلیحضرت رضا شاه کبیر برای آموزش به اروپا اعزام شده بود توجه فرمودند.
بازدید از کارخانه سازنده قطعات پیش ساخته ساختمان در اهواز
برنامه پس از نیمروز شاهنشاه بازدید از کارخانه سازنده قطعات پیش ساخته ساختمان در اهواز بود. شاهنشاه در هوای توفانی اهواز با اتومبیل به این کارخانه تشریففرما شدند. این واحد که به مرحله بهرهبرداری آزمایشی رسیده ۱۷۵ هزار متر مربع زیربنا برای استفاده در ۱۵۳۰ واحد مسکونی در هر سال تولید خواهد کرد که در آپارتمانهای ۵، ۹ و ۱۲ طبقه مورد بهره برداری قرار میگیرد. گزارش فیروز توفیق وزیر مسکن و شهرسازی حکایت از آن میکرد که مشابه این کارخانه ولی با تولید بیشتر در کرمان، کرمانشاه، مشهد و شیراز نیز آماده خواهد شد.
شاهنشاه با ابراز احساسات کارگران و متخصصین این واحد که ۱۳۰۰ نفر هستند به محوطه کارخانه تشریففرما شدند و از بخشهای آماده بهرهبرداری آن دیدن کردند. ضمن همین دیدار، شاهنشاه تأکید کردند که برای ساختمانهای امروز باید از وسایل پیش ساخته استفاده شود و پس از بازدید از این واحد، وجود این گونه کارخانههای سازنده را در اجرای موفق برنامههای خانهسازی مؤثر خواندند.
در بازدیدهای دیروز شاهنشاه وزیر دربار شاهنشاهی، وزیران کشور، نیرو، مسکن، شهرسازی، استاندار خوزستان و شماری از بلندپایگان در رکاب همایونی بودند.
شاهنشاه آریامهر از کارخانههای جدید لولهسازی اهواز بازدید فرمودند
روز شنبه گذشته این افتخار نصیب کارکنان کارخانه های لوله سازی اهواز گردید که دو کارخانه جدید این واحد از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مورد بازدید قرار گیرد. یک سال پیش، درست در چنین روزی این کارخانهها به دست مبارک شاهنشاه آریامهر گشایش یافت. در این مدت، سیصد و پنجاه و هفت هزار تُن لوله در دو کارخانه جدید تولید گردیده است. کارخانهای که در آن لوله ۵۶ اینچ تولید می شود یکی از بزرگترین و مدرنترین کارخانههای لوله سازی جهان بشمار میآید. در یک سال اخیر در این کارخانه برای طرح شاه لوله دوم گاز پانصد و چهل و هفت کیلومتر لوله تولید شد در حالی که برنامه تولید آن چهارصد و هفتاد کیلومتر طرحریزی شده بود. پیشبینی میشود که بقیه نیاز طرح شاهلوله دوم گاز ایران تا یک سال و نیم دیگر بوسیله این کارخانه تکمیل گردد و به این ترتیب علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، عواید این کارخانه در مدت دو سال و نیم بیش از هزینه نصب آن خواهد بود.
شاهنشاه تجلی شکوهمند پیشرفت در خوزستان
سفر شاهنشاه آریامهر به استان خوزستان پایان گرفت. سفر پربار شاهانه، هنگامی به پایان رسید که بازدید از دهها مرکز صنعتی، مجتمع بزرگ، تأسیسات خیره کننده و مظاهر پیشرفت و گسترش تولیدات و صنایع، موجی از شادمانی برای شاهنشاهمان و نشانههایی از امید و افتخار برای مردم این استان همراه داشت. در طول این سفر، همه جا، درخشش شادی در چهره شاهنشاه، تجلی شکوهمندی داشت چرا که آنچه به چشم دیده میشد، آهنگ تند گامهایی بلند بود که کشوری و ملتی در پناه یک رهبری درخشان بر میدارد تا غبار قرون از جامه بسترد و تاریکی قرن ها عقب ماندگی را یکباره از تن و جان بشوید. آهنگ تند گامهایی که دهها گام را در هر گام خود استوار ساخته است تا خود را با کشورها و ملتهایی که به هنگام خوابهای چند قرنی ما، هوشیارانه به پیش تاختهاند، هماهنگ سازد. سخنان شاهانه، در این بازدیدها، در این سفر پربار، حکایتی روشن از این شادمانیها بود. آن جا که در پاسخ خبرنگار فرمودند: «... در خوزستان مراکزی را دیدیم که هر یک، نه تنها مراکز کوچکی نبوده، بلکه در سطح بینالمللی است. هر یک از این مراکز، با پشتکار، فعالیت و برنامهریزیهای دقیق و عمیق به وجود آمده است» آن جا که به اشاره به گذشتههای تاریک ایران فرمودند: «... همین خوزستان که امروز در آن هستیم، جزو ایران نبود. خراسان یا مازندران هم به همین ترتیب میدانید بابلسر امروز راه چرا مشهد سر میگفتند. به دلیل آنکه مردم به بابلسر میرفتند، سوار کشتی روسی میشدند، به ترکستان روس میرفتند که از آن طرف به مشهد بروند، به دلیل آنکه راه ناامن بود و قافلهها را میزدند». آنجا که فرمودند: «... شما جوانترها به یاد ندارید که چه بودیم و چه شدیم به نظرتان وضعیت فعلی و تمام آنچه که امروز در اختیار دارید، خیلی طبیعی میآید. هنوز برای به دست آوردن امکانات زحمت نکشیدهاید که بدانید چه معنایی دارد. هر روز یک چیز اضافه به شما داده شده، منتها باید بدانید که در آینده برای حفظ آنها باید زحمت بکشید، بخصوص با تمام شدن عواید نفت و این فقط از زن و مردد یک ملت مترقی آموزش دیده بر میآید که بتواند این کار را انجام دهد. در حفظ و نگهداری و پیشرفت آینده، مشارکت همگان لازم است.» نگاهی دوباره به لحظات سفر شاهانه، این شادمانی را در دلها و جانهای ما مکرر میکند. به امید تکرار این شادمانی که برای هر ایرانی، درس عبرتی نیز در بر دارد.
تربیت نیروی انسانی در شرکت ملی ذوب آهن
استقلال اقتصادی، بالا رفتن سطح تولید و درآمد ملی و امکان ادامه حیات اجتماعی و همبستگی ملی به کیفیت و کمیت نیروی انسانی ارتباط دارد و با توجه به این که کشور ما به سرعت به طرف صنعتی شدن پیش میرود، آموزش نیروی انسانی در رابطه با ماشینآلات و دستگاههایی که صنایع ما را تشکیل داده و چرخهای اقتصاد مملکت را به گردش در میآورد از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. ایجاد صنعت ذوب آهن که به عنوان یک صنعت مادر، آرزوی دیرین ملت ایران بوده است، مستلزم عملیات وسیعی بوده که یکی از آن ها مربوط به تأمین نیروی انسانی متخصص و ماهر می باشد. شرکت ملی ذوب آهن ایران به منظور تأمین نیروی انسانی لازم خود، از بدو تأسیس به برنامه ریزی برای جذب پرسنل لازم و آموزش آنان مبادرت ورزیده که ذیلاً به اهم این فعالیتها اشاره میگردد. همزمان با شروع و گسترش فعالیتهای ساختمانی ذوبآهن آریامهر و معادن وابسته و با توجه به قرارداد همکاری میان شرکت و کشور اتحاد جماهیر شوروی که بر اساس آن کارشناسان روسی به ایران آمده و مهندسین و تکنسینهای ایرانی جهت کارآموزی و فراگیری تکنیکهای مربوط به کشور شوری اعزام شدند. تاکنون حدود هزار نفر از مهندسین، تکنسینها و کارگران ماهر به کشور اتحاد جماهیر شوروی به منظور کسب آموزش علمی و عملی، با توجه به مراحل توسعه ذوبآهن آریامهر اعزام شده و این برنامه هنوز ادامه دارد. ایجاد آموزشگاه حرفهای اصفهان که از اول مهرماه سال ۲۵۲۶ شاهنشاهی شروع به فعالیت نموده و در بیش از ۱۸ رشته ساختمانی تا آخر سه ماهه سوم سال ۲۵۳۱ حدود ۲۰۰۰ نفر کارآموز دیپلمه و زیر دیپلم جهت ساختمان ذوب آهن آریامهر و معادن وابسته تربیت نموده است. آموزشگاه مزبور در آذر ماه سال ۲۵۳۱ شاهنشاهی به صندوق کارآموزی تحویل گردید و درحال حاضر به تربیت نیروی انسانی ماهر برای کشور مبادرت و با توجه به همکاریهای شرکت ملی ذوب آهن ایران با وزارت کار و امور اجتماعی مرتباً تعدادی کارآموز به آموزشگاه فوق اعزام میگردند. اعزام ۲۵۷ نفر به کارخانجات فولاد سازی کشور هندوستان با توجه به تشابه این کارخانجات با ذوبآهن آریامهر. تأسیس آموزشگاه متالورژی در سال ۲۵۲۹ شاهنشاهی که تأسیسات آن با بهترین آموزشگاههای موجود ممالک پیشرفته رقابت مینماید، آموزشگاه فوقالذکر دارای ۲۹ رشته تخصصی بوده و از ابتدای تأسیس تاکنون در حدود ۲۰۰۰ نفر افراد با تحصیلات دیپلم و سیکل اول متوسطه را جهت خدمت در واحدهای شرکت آموزش داده است. آموزشگاه مزبور علاوه بر آموزشهای فوق تاکنون در آموزش ۳۰۰ نفر کارآموز از شرکت ملی پتروشیمی ایران و حدود ۲۰۰ نفر از کارآموزان مهندس و تکنسین شرکت فولاد پاکستان همت ورزیده و مرتباً به تشکیل دورههای کوتاه مدت فنی و حرفهای برای تربیت کارگر ماهر در رشتههای مختلف برای ذوبآهن آریامهر اقدام نموده است. آموزشگاه معدنی کرمان از شهریور سال ۲۵۲۸ شاهنشاهی فعالیت خود را آغاز نموده و تاکنون بیش از هزار نفر کارآموز در رشتههای پیشروی، کوه بری، سینه کار، استخراج، آتشباری، حفاری، ماشینیست اکومتوی، ماشینآلات معدنی، برق معدنی و ماشینهای بالابر تربیت نموده است. از این آموزشگاه در تربیت تکنسینهای مربوط به معدن از قبیل زمینشناسی، حفاری، معدن و نقشهبرداری استفاده میگردد.
محصولات جدید ذوب آهن در مراحل توسعه به بازار می آید
دکتر امیر علی شیبانی مدیر عامل شرکت ملی ذوب آهن ایران، به مناسبت بیست و سوم اسفند ماه سالروز ذوبآهن اعلام داشت: گرم کردن باطریهای کک سازی اولین مرحله توسعه که تولیدات فولاد ذوبآهن را به حدود دو میلیون تُن افزایش خواهد داد، آغاز شده و ظرف ۶۰ تا ۷۰ روز دیگر به تدریج بهرهبرداری از کوره دوم ذوبآهن آغاز میشود. دکتر شیبانی که دهمین سال بنیانگذاری ذوبآهن آریامهر و پنجمین سال بهرهبرداری از این واحد صنعتی مادر را با یکصدمین زادروز سردار بزرگ ملی ایران رضا شاه کبیر یک تقارن مبارک می دانست با اشاره به تلاش عظیم رضاشاه کبیر جهت ایجاد صنایع ذوبآهن در کرج و رویارویی که جنگ جهانی دوم سالها تحقق آن را به تأخیر انداخت، تأکید کرد که پس از مرمت آثار شوم جنگ دوم جهانی و در دوران شکوفایی توسعه اقتصادی و اجتماعی آریامهر سرانجام با اراده شاهنشاه آریامهر این آرزوی ملی به تحقق انجامید و بین ایران و شوروی قرارداد احداث کارخانه ذوبآهن آریامهر منعقد شد. ده سال پیش در چنین روزی اعلیحضرتین کارخانه ذوبآهن آریامهر را بنیانگذاری فرمودند و پنج سال بعد از آن تاریخ، اولین کوره ذوبآهن ایران با ظرفیت ۶۰۰ هزار تُن شروع به کار کرد. مدیر عامل شرکت ملی ذوب آهن ایران سپس یادآور شد که تاکنون این کارخانه ۴۷/۳ میلیون تُن چدن و ۶۴/۲ میلیون تُن فولاد تولید کرده است که قسمتی از چدن تولیدی به بازارهای داخلی و قسمتی نیز به خارج عرضه شده است. وی در پاسخ این سئوال که با بهرهبرداری از دومین کوره ذوبآهن چه محصولات جدیدی در کارخانه تولید خواهد شد گفت: در این مرحله تولیدات تنوع بیشتری خواهد یافت و انواع تیرآهن از نمره ۱۰ تا ۳۲ و کلیه انواع میله گرد و مفتول تولید خواهد شد. دکتر شیبانی که کلیه پیشرفتهای ذوبآهن را در سایه رهبریهای داهیانه و خردمندانه شاهنشاه آریامهر میداند متذکر شد: «در حال حاضر دستور تهیه طرحهای فنی و اقتصادی مراحل دوم و سوم توسعه یعنی ۲ به ۴ و ۴ به ۶ میلیون تُن به مؤسسات مسئول شوروی داده شده و ظرف شش ماه آینده طرحهای مذکور برای تصویب تسلیم شرکت ملی ذوبآهن ایران خواهد شد. مدیر عامل ذوب آهن متذکر شد که در مراحل دوم و سوم توسعه انواع ورق مورد نیاز کارخانههای لولهسازی و ورقهای مخصوص موردنیاز کارخانههای دیگر صنعتی مانند واحدهای تولید کننده اتومبیل در کارخانه ذوبآهن آریامهر تولید خواهد شد. وی آنگاه به آینده صنعت ذوبآهن و صنایع جنبی آن از جمله کارخانه تولید پشم شیشه که امروز در حضور مقامات و دعوت شدگان ذوبآهن صورت میگیرد و همچنین طرحهای دیگری از قبیل تولید آلیاژهای فولاد مخصوص ، فروسلیس، فرومنگنز، تولید غلطک و اکترود و «سیمان آریا» و دهها طرح دیگر اشاره کرد و متذکر شد که ظرف سالهای آینده منطقه ذوبآهن اصفهان به صورت مرکز فعالیتهای صنایع وابسته به ذوبآهن در خواهد آمد. دکتر شیبانی سپس در مورد کوششهای شرکت ملی ذوبآهن ایران در زمینه بهرهگیری بهتر و بیشتر از نیروی انسانی و جلوگیری از ضایعات و بهبود سطح تولید صحبت کرد و نتیجه گرفت که کارخانه ذوبآهن آریامهر توفیق یافته در برابر کلیه کارخانههای فولادسازی جهان که در سال گذشته متضرر شدند بیلان رضایتبخشی داشته باشد. مدیر عامل شرکت ملی ذوبآهن ایران سپس به اکتشافات جدید مواد اولیه مورد نیاز کارخانه ذوبآهن که توسط کارشناسان این شرکت صورت گرفته است اشاره کرد و آنها را بسیار امیدبخش خواند و متذکر شد که با استفاده از کارشناسان شوروی، لهستان، آلمان و احتمالاً چند کشور دیگر اکتشافات را توسعه خواهیم داد. گزارش مدیر عامل شرکت ملی ذوب آهن ایران
در مراسم ویژه روز ذوبآهن که امروز در کارخانه ذوبآهن آریامهر انجام گرفت، آقای معینیان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی پیام شاهنشاه آریامهر را قرائت کرد. (متن پیام جداگانه به چاپ رسیده است)
اراده شاهنشاه
تأسیس ذوبآهن با همه مشکلاتی که از نظر تکنولوژی و پرورش نیروی انسان ماهر در بر داشت به لحاظ اینکه زیربنای اساس صنعتی کشور بود از نظر تیزبین آن رادمرد تاریخ دور نماند و در انعقاد قرارداد خرید ماشینآلات و انتخاب شهر کرج برای محل تأسیس کارخانه و شهرک مسکونی کارکنان و انجام مقدمات لازم جهت تربیت کادر متخصص اقدام شد. پیها ریخته شد، ساختمانها شروع گردید و ماشین آلات شروع به وارد شدن نمود اما با کشیدن شدن دامنه جنگ جهانی دوم به این سرزمین اجرای این طرح ملی نیز متوقف گردید تا آنکه در دوران شکوفان توسعه اقتصادی و عظمت ایران که آن را به حق دوران آریامهر باید خواند. اراده شاهنشاه آریامهر بر احداث کارخانهای درخور پیشرفت های امروز کشور تحقق پذیرفت و قرارداد تأسیس آن به امضاء رسید. انقلاب اجتماعی و اقتصادی ایران با رهبریهای خردمندانه پیشوای ترقیخواه کشور مسیر موفقیت و پیروزی را طی نموده و در این راه ذوبآهن آریامهر واحدهای معدنی منابع مواد خام و سایر فعالیت های اقتصادی وابسته به آن نیز خواه زمینه بهره برداری و خواه در امر اجرای برنامههای توسعه نقش مثبت و بارز خود را در رشد اقتصاد کشور ایفا نموده، با توسعه سریع فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی لازم بود برای طی مراحل جدید رشد و پیشرفت راهنمای جدیدی فراخور این دوران شکوفان اقتصادی مسیر پویندگان راه ترقی و تعالی را روشن سازد. در این زمینه فکر و اندیشه تابناک و دید عمیق فلسفی شاهنشاه آریامهر در اثر جاویدان و تاریخ به قلم معظم له که تحت عنوان «به سوی تمدن بزرگ» جلوهگر گردید. این اثر که گنجینه فکری برای نسل امروز و نسلهای آینده و دستورالعمل حیات و کوشش ملی برای پیشرفت میباشد، به حق راهنمای جامعه ایرانی و از جمله کلیه صنعتگران و معدنکاوان در انجام وظایف و خدمات ملی آنان میباشد.