مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ۱۳۵۲ نشست ۱۲۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۴ مهر ۱۳۵۲ نشست ۱۲۵
فهرست مطالب:
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز شنیه (۱۴) مهرماه ۱۳۵۲
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- تصویب صورت جلسه قبل.
۳- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تاثر و تاسف از درگذشت شادروان مهندس محمد حسین قادر پناه و اجرای یک دقیقه سکوت.
۴- ختم جلسه
| مجلس ساعت یازده و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای عبد الله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه
- آقایان اخلاقی – مهندس احتشام شهیدی – مهندس اربابی – مهندس اردلان – اسعد رزم آرا – دکتر امامی خوئی – بختیاری پور – مهندس برومند- غلامرضا بهادری – دکتر سعید بهادری – دکتر بیگلری – دکتر پرتو اعظم – پرویزی – تژده – جندقی – جوانشیر – دکتر حبیب الهی – حق شناس – خانقاهی – امیر علم خزیمه – خورشید – دکتر دادفر – دولو – دیهیم – دکتر رفیعی – زهتاب فرد- دکتر سعید سمیعی- شاهنده- دکتر شریف امامی- شیخ بهایی- دکتر وجیه اله صدر- طباطبائی دیبا- عباس میرزایی- دکتر عدل- مهندس عدل- فیاض - دکتر کفائی- دکتر کیان - دکتر لقمان ادهم - دکتر مدنی- مرندی- مهندس معینی زند- ملک افضلی- دکتر محمد حسین موسوی- نامور- نجد شیبانی- نیکپور - دکتر وحید نیا- دکتر گاگیک- دکتر یزدان پناه- زرین پور- خانم اقبال- خانم اسدی.
غائبین مریض
- آقایان دکتر اسکوئیان – اهری – بدر خاین – بوشهری –دکتر یحیی بهبهانی – دکتر جزایری – دکتر حاتم – تیمسارحکیمی – اسمعیل خزیمه – دکتر رهنوردی – شریفها – شیخ الاسلامی – دکتر فضل اله صدر – مهندس عطائی – فروتن – دکتر فروزین _ فرهاد پور _ دکتر مشایخی _ مهرزاد _ دکتر وفا _ فرنود.
- تصویب صورت جلسه قبل
۲- تصویب صورت جلسه قبل.
رئیس - نسبت به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تأثر و تأسف از درگذشت شادروان مهندس محمد حسین قادر پناه و اجرای یک دقیقه سکوت
۳- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تأثر و تأسف از درگذشت شادروان مهندس محمد حسین قادر پناه و اجرای یک دقیقه سکوت.
رئیس – بطوریکه نمایندگان محترم اطلاع دارند بنا به مشیت الهی که همواره در برابر آن سر تسلیم و تعظیم فرود می‌آوریم، شادروان محمد حسین قادر پناه همکار عزیز و گرامی ما روز بیست و دوم مرداد ماه دعوت حق را لبیک گفت و برحمت تایییزدی پیوست (نمایندگان خدا رحمتش کند).
فقید سعید در سال ۱۲۸۹ شمسی در یک خانواده مذهبی متولد شده و پس از طی تحصیلات ابتدائی و متوسطه و دوره دانشکده کشاورزی برای ادامه تحصیلات به کانادا مسافرت نمود و در مراجعت بخدمت وزارت آموزش و پرورش در آمد و در مراکز آموزش تعلیمات فنی و حرفه‌ای و دانشسراهای کشاورزی استانهای گیلان، خوزستان، خراسان و مازندران به تعلیم نوجوانان اشتغال داشته و مدتی هم در سمت شهردار بندر شاهپور و خرمشهر و مدیر عامل عمران کرخه در کمال صداقت و صمیمیت بخدمات اجتماعی مشغول بوده است (صحیح است).
شادروان قادر پناه که در دو دوره اخیر مردم گرگان او را بسمت نماینده مجلس شورای ملی انتخاب نمودند پنجاه و چهارمین سال زندگی خود را می گذراند و هنوز در سنینی بود که می‌توانست وظایف خود را بخوبی انجام دهد که متأسفانه اجل مهلتش نداد و همکاران و دوستانش را متأثر و متألم ساخت (صحیح است).
فقید سعید مردی متدین، خوش برخورد، صمیمی و مومن باصول انقلاب شاه و ملت بود (صحیح است) فوق العاده بکار خود علاقمند و در هر فرصتی که بدست می‌آورد علاوه بر انجام وظایف خطیر نمایندگی با شرکت فعال در انجمنها و موسسات خیریه صمیمانه و با خلوص نیت بهمشهریان و هموطنان خود خدمت مینمودو بپاس همین خلق و خوی نیک و خصال حمیده و پسندیده اش همه از او بنیکی و نیک نامی یاد می‌کنند، خدایش غریق رحمت فرماید (انشاالله).
اینک با قلبی آکنده از تأثر، این ضایعه اسف انگیز را بتمام دوستان و همکاران و بخصوص خاندان ارجمند آن شادروان مخصوصاً همسر و فرزندان گرامیش صمیمانه تسلیت گفته و بروان پاکش درود می‌فرستم و باحترام آن فقید سعید یکدقیقه سکوت در حال قیام اعلام می‌کنم.
(در اینموقع حاضران جلسه بپا خاستند و در حال قیام یک دقیقه سکوت کردند).
- ختم جلسه
۴- ختم جلسه.
رئیس – با اجازه همکاران محترم باحترام فقید سعید محمد حسین قادر پناه جلسه را ختم می‌کنیم.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.
بیانات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر
هنگام گشایش دوره اجلاسیه ۵۳-۱۳۵۲ مجلسین سنا و شورای ملی
(چهاردهم مهرماه ۱۳۵۲)
با تأییدات خداوند متعال، دوره اجلاسیه سال ۱۳۵۲-۱۳۵۳ مجلسین شورای ملی و سنا را با کمال مسرت افتتاح می‌کنیم.
در دوره اجلاسیه گذشته، مملکت ما شاهد پیشرفت‌های فوق‌العاده و استثنایی بود که حتی در سال‌های پرموفقیت قبل از آن نیز سابقه نداشت. در این دوره اجلاسیه، دو آرزوی دیرینه ملت ایران به مرحله تحقق رسید که به ترتیب تاریخ یکی آغاز بهره‌برداری از کارخانه ذوب آهن ایران و دیگری احراز حاکمیت کامل و حقیقی ایران بر تأسیسات و صنایع نفتی خود یعنی ملی شدن صنعت نفت ایران به معنی کامل کلمه بود که با تحقق آن دفتر هفتاد ساله تسلط بیگانگان بر نفت ایران برای همیشه بسته شد و شرکت ملی نفت ایران به صورت یکی از شرکت‌های نیرومند نفتی پا به صحنه اقتصاد جهانی نهاد.
در سال گذشته، رشد اقتصادی کشور ما به قیمت‌های جاری به ۲۱ درصد و به قیمت‌های ثابت به ۲/۱۴ درصد رسید و بدین ترتیب کشور ما همچنان آهنگ پیشرفت خود را در این زمینه که ما را از این حیث در رأس کلیه کشورهای جهان قرار داده است، حفظ کرد. ارزش افزوده بخش صنعت و معدن از رشدی معادل ۱۷ درصد به قیمت‌های ثابت برخوردار بود.
این ارقام رشد ملی، طبعاً منعکس‌کننده پیشرفت‌های منظمی است که در کلیه شئون صنعتی و اقتصادی و اجتماعی کشور صورت گرفته است و می‌گیرد و چون اطلاعات و آمارهای مربوط بدان‌ها توسط وزارتخانه‌ها و سایر مراجع مسئول در دسترس عمومی گذاشته می‌شود، احتیاجی به ذکر جداگانه این آمار و ارقام در اینجا نیست.
در دوره اجلاسیه گذشته، اجرای اصول مختلف انقلاب شاه و مردم که دومین دوره ده ساله آن آغاز شده است و طبعاً تمام پیشرفت‌های جامعه امروز ایران بر آنها متکی است، با موفقیت ادامه یافت. در این مورد اشاره به دو نکته مهم را اختصاصاً لازم می‌دانیم که یکی پیشرفت‌های بیشتر و قاطع‌تری در امر انقلاب اداری و دیگری گسترش و تقویت امر انقلاب آموزشی است.
در راه پیشرفت انقلاب اداری، دستورهای صریح داده‌ایم که از راه تهیه لیست‌های بررسی و انجام بازرسی‌های دقیق و جدی چه به صورت نوبه‌ای و چه به ترتب غیرمترقبه، نظارت دولتی کامل و مؤثری به عمل آید، ولی البته انتظار ضمنی ما این است که مردم نیز به عنوان متقاضی به نوبه خویش خود را در این نظم جدید از هر جهت مسئول و مقید بدانند و توجه داشته باشند که تحقق اصل انقلاب اداری که هدف آن مطلقاً تأمین مصالح جامعه ایرانی است مستلزم همکاری و اشتراک مساعی واقعی دستگاه‌های دولتی و مردم است و به همان اندازه که یکی از دو طرف در این مورد مسئولیت دارد، طرف دیگر نیز مسئول و موظف است. در مورد انقلاب آموزشی، با اجرای دستورهای صریح و تازه‌ای که در این باره داده‌ایم انتظار داریم تحول ثمربخش و عمیقی در پرورش استعدادها و قریحه‌های جوانان ایرانی عملی گردد. نظام جدید آموزش و پرورش می‌باید بر تشخیص استعدادها و تقویت و پرورش آنها در راه سازندگی پایه‌گذاری شود، و این پرورش چه در دوران متوسطه و چه در تحصیلات عالی تا هر زمان که بالاترین استعدادتحصیل در جوان ایرانی تشخیص داده شود ادامه یابد. اگر جوان و خانواده وی نتوانند وسایل و امکانات تحصیلی او را از نظر مالی تأمین کنند این کار را دولت به عهده خواهد گرفت، به طوری که هیچ گونه استعدادی در جامعه ایرانی تلف و تباه نگردد، زیرا حق تحصیل برای هر فرد ایرانی باید مانند حق زندگی و حق برخورداری از آب و هوای این کشور به عنوان یکی از حقوق مسلم و اساسی مراعات شود. براین اساس، هیچ کس حق نخواهد داشت ممانعتی در راه تحصیل دیگری به وجودآورد و چنین ممانعتی مورد تنبیه قرار خواهد گرفت. بدیهی است در این راه همکاری مؤسسات آموزشی و خانواده‌ها درجه اول اهمیت را خواهد داشت.
در مقابل، هر جوان ایرانی باید وجداناً و عمیقاً خود را موظف بداند که دین خویش را در مقابل جامعه‌ای که فرصت تحصیل و پرورش استعداد به او داده است از راه خدمت بدین جامعه ادا کند.
کسانی که دولت هزینه تحصیلات‌شان را به عهده می‌گیرد طبعاً بدهی مسلمی به عهده دارند که می‌باید آن را از طریق خدمت در زمینه تخصصی خود بپردازند و در این مورد لازم است مقررات معینی وضع گردد.
کسانی نیز با هزینه شخصی تحصیل کرده‌اند، نباید فراموش کنند که همه آنان در درجه اول متعلق به مملکتی هستند که وسیله تأمین این درآمد و امکان تحصیلات را چه در داخل و چه در خارج کشور برایشان فراهم آورده است.
بنابراین به عنوان فرزندان این آب وخاک به جای اینکه به خدمت دیگران بروند و بدین ترتیب کشور ما در واقع با پول خود برای مملکت پیشرفته متخصص مجانی تربیت کند که بدان‌ها خدمت بدهد، حقاً این سرمایه دانش و تخصص را در مملکت خودشان که بدان نیاز دارد به کار اندازند.
بدیهی است روح انقلابی که پایه تمام فعالیت‌های سازنده ایران امروز است، گذشته از انقلاب اداری و انقلاب آموزشی بر کلیه شئون مادی و معنوی دیگر زندگی ملت ایران همچنان حکمفرما خواهد بود. به پیروی از روح انقلاب ما نمی‌توانیم هیچ گونه تبعیض و هیچ گونه فسادی را چه در کار دستگاه‌ها و چه در کار افراد تحمل کنیم، و در این باره دستورهای لازم برای سختگیری کامل صادر خواهد شد. این روح عدم تبعیض می‌باید هم بین عموم برای پیشرفت در مشاغل و هم بین افراد در گرفتن کار از دولت حکمفرما باشد و سیاست کلی ما که عدم تمرکز و سپردن هرچه بیشتر کار مردم به خود مردم و در نتیجه سهم روزافزون آنان در اداره سرنوشت خویش است طبعاً بدین منظور کمک خواهد کرد.
در زمینه اقتصادی، تذکر این نکته را لازم می‌دانیم که در حال حاضر تورم فوق‌العاده‌ای از خارج به کشور ما تحمیل می‌شود، به طوری که از دو سال پیش که قیمت‌های صادراتی نفت در کنفرانس تهران تعیین شد، ما به طور مداوم شاهد افزایش قیمت کالاهای وارداتی بوده‌ایم برای مثال کافی است تذکر دهیم که در حال حاضر بهای کالاهای اساسی نسبت به دو سال قبل بدین قرار است:
گندم ۳۲۰ درصد ـ شکر ۳۰۸ درصد ـ سیمان ۳۰۰ درصد ـ پشم ۲۲۰ درصد ـ آهن‌آلات ۲۰۰ درصد ـ روغن نباتی ۲۰۰ درصد ـ الیاف مصنوعی ۲۲۰ درصد ـ پوست و چرم ۲۰۰ درصد ـ مواد پلاستیکی تا ۴۰۰ درصد. در نتیجه این وضع، سهم افزایش قیمت کالاهای وارداتی کشور در شاخص عمده‌فروشی که در چهار ساله اول برنامه چهارم به طور متوسط ۸ درصد بود، در سال ۱۳۵۱ به ۳۰ درصد بالغ گردید و پیش‌بینی می‌شود که این رقم در سال جاری به حدود ۴۰ درصد افزایش یابد.
برای چاره‌جویی در این مورد، باید از دو راه اساسی یعنی صرفه‌جویی در مصرف این مواد و سعی در افزایش تولید آنها در داخله مملکت اقدام شود.
البته صرفه‌جویی در مورد برخی از مواد منطقی نیست، زیرا مملکتی با آهنگ پیشرفت فوق‌العاده مانند کشور ما نمی‌تواند از کالاهای بنیانی از قبیل آهن و سیمان و کارخانه‌های صنعتی صرف‌نظر نماید. ولی این صرفه‌جویی در مواد خوراکی از قبیل قند و شکر و در محصولاتی مانند کاغذ و بسیار چیزهایی دیگر، تا وقتی که ما بتوانیم مملکت خود را چه از لحاظ صنعتی و چه از نظر کشاورزی از وارد کردن این مواد بی‌نیاز کنیم، هم عملی و هم لازم است.
البته این کار چند سال به طول خواهد انجامید و متأسفانه ما طی این مدت ناگزیر خواهیم بود تورم ناشی از اقتصاد ناسالم دیگران را که برخلاف حق و متعلق به ما تحمیل شده است و می‌شود تحمیل کنیم. در این بین کشاورزان و کارگران و اصناف و بسیاری از طبقات دیگر می‌توانند خود را کمابیش با این شرایط تطبیق دهند، ولی کسانی که سنگینی بار این وضع بیش از همه به دوش آنهاست کارمندان حقوق بگیر دولت هستند که طبعاً ما می‌باید برای آنان مخصوصاً برای آن طبقه از آنها که در طبقات پایینتری قرار دارند چاره‌اندیشی کنیم.
به طور کلی ما ناگزیر خواهیم بود در برنامه پنج ساله آینده حداقل حقوق‌ها را از شش هزار ریال به ده هزار ریال برسانیم و این اضافه را در مورد حقوق‌های تا سطح سی هزار ریال نیز طبق ضوابطی منظور داریم. البته در مورد حقوق‌های بالاتر از این رقم هم می‌باید طرح‌هایی تنظیم گردد.
در عین حال به منظور جلوگیری از بالا رفتن بی‌تناسب هزینه زندگی اقدامات وسیعی انجام می‌گیرد و خواهد گرفت. در این مورد تذکر این نکته لازم است که در حال حاضر دولت به منظور جلوگیری از افزایش نرخ مایحتاج عمومی از قبیل گندم، گوشت، قند و شکر، مصالح ساختمانی، نرخ اتوبوس و راه‌آهن و غیره از راه پرداخت مابه‌التفاوت میلیاردها ریال زیان می‌کند. طبق ارقام رسمی، تنها در سال جاری رقم این زیان ۱۱ میلیارد ریال است و این رقم در پیش‌بینی بودجه سال آینده به ۱۷ میلیارد ریال بالغ می‌شود. رقم زیان دولت در مورد خرید و فروش گندم به منظور ممانعت از بالا رفتن قیمت نان، به تنهایی در سال کنونی سه میلیارد و ۹۵ میلیون ریال است و این رقم در سال آینده ۷ میلیارد و ۴۱۳ میلیون ریال خواهد بود. از طرف دیگر با حذف ۵ و یک دوم درصد حق ثبت سفارش کالاهای خوراکی و پوشاکی و حذف قسمتی از حقوق گمرکی و تمام سود بازرگانی کالاهای ضروری و اساسی، تنها در سال جاری ۴ میلیارد ریال از درآمد دولت کسر شده است و پیش‌بینی می‌شود که این رقم در سال آینده بیشتر خواهد بود.
به موازات این اقدامات دولت، طبعاً لازم است اقدامات پیگیر و قاطعی به منظور جلوگیری از سوءاستفاده فروشندگان کالاها انجام گیرد. بدین منظور به دولت دستور داده‌ایم با تشریک مساعی مردم کمیته‌هایی خاص مبارزه با گران‌فروشی در سراسر کشور تشکیل دهد و صریحاً متذکر می‌شویم که اگر از این راه توفیق لازم حاصل نشود ممکن است دستور دهیم این کار به طریق بسیار شدیدی توسط نیروهای انتظامی انجام گیرد و هر نوع لایحه‌ای که در این مورد لازم باشد به مجلسین پیشنهاد خواهد شد.
به طوری که گفته شد، تورمی که از خارج به ما تحمیل شده زاییده یک نظام ناسالم پولی بین‌المللی است که متأسفانه هنوز هم تکلیف آن به هیچ‌وجه روشن نیست و ادامه این وضع خطراتی انکارناپذیر برای نظام زندگی جامعه بشری و صلح و آرامش جهانی در دنبال دارد. به موازی این وضع نامطلوب، عامل بزرگ دیگری نیز جامعه بشری را تهدید می‌کند که عبارت از کمبود مواد غذایی و خطرگرسنگی است. با کمال تأسف ما شاهد آنیم که اشتغال دائمی به مسائل روزمره و احیاناً عدم دوراندیشی، فرصت کافی برای یک همکاری وسیع و همه جانبه بین‌المللی در مبارزه با این مشکل حیاتی، که مانند مشکل بی‌سوادی با زندگی و آینده سراسر جامعه بشری ارتباط دارد باقی نگذاشته است.
تا آن حد که مربوط به ماست، ما در سال‌های آینده خواهیم کوشید با حفظ پیشرفت‌های صنعتی خود و بی آن که لطمه‌ای به رشد اقتصادی ما وارد آید، توجه خیلی بیشتری به قسمت کشاورزی مبذول داریم و سطح کشت و زرع را در کشور به حدی برسانیم که نه تنها احتیاجات
غذایی مملکت تأمین شود، بلکه حتی‌الامکان در برخی رشته‌ها صادرکننده مواد کشاورزی باشیم و از این لحاظ تا آنجا که می‌توانیم در سبک کردن بار دنیا از نظر کمبود مواد غذایی کمک کنیم.
در زمینه سیاست خارجی، مانند سال‌های قبل متذکر می‌شویم که وضع ما در تمام دوره اجلاسیه گذشته از این لحاظ بسیار رضایت‌بخش بوده و کشور ما در پرتو اجرای سیاست مستقل ملی خود پیوسته از احترام و حیثیتی روزافزون در صحنه بین‌المللی برخوردار بوده است. اساس سیاست جهانی ما همچنان همزیستی و همکاری مثبت با همه کشورها و تقویت دائمی صلح و تفاهم بین‌المللی است، در عین حال تذکر این نکته را لازم می‌دانیم که با توجه به آنچه در جهان امروز می‌گذرد ما به هیچ‌وجه غافلگیر نخواهیم شد، و تا وقتی که مخاطرات احتمالی باقی باشد روز به روز از نظر دفاع مملکت نیرومندتر و مجهزتر و هوشیارتر خواهیم شد.
اکنون دوره اجلاسیه تازه مجلسین ایران کار خود را مانند سال‌های گذشته در شرایطی بسیار مساعد و رضایت‌بخش آغاز می‌کند. ما در این فرصت روح میهن‌پرستی و توجه به مصالح عالیه مملکتی و احساس مسئولیتی را که در اجلاسیه‌های گذشته بر مجالس مقننه ایران حکمفرما بود تقدیر می‌کنیم و توفیق کامل نمایندگان هر دو مجلس را در حسن انجام وظیفه خطیری که به عهده دارند از درگاه خداوند متعال مسئلت داریم. (کف زدن ممتد حاضران در جلسه)