سفر محمدرضا شاه پهلوی به سوئد بلژیک و اتریش ۱۴ اردیبهشت ۱۳۳۹ - ۸ خرداد ۱۳۳۹

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران

تصمیم‌های مجلس سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی

درگاه محمدرضا شاه پهلوی

۱۴ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه برای یک دیدار رسمی از کشورهای سوئد، بلژیک و اتریش از تهران رهسپار اروپا شدند. معظم‌له در سر راه خود درنگ کوتاهی در استانبول کردند و مورد ییش‌باز حضرت جلال بایار پرزیدنت ترکیه قرارگرفتند و پس از گفتگو درباره مسایل بین‌المللی و خوردن ناهار از استانبول به سوی ژنو پرواز کردند.

۱۵ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه از ژنو به استکهلم پایتخت سوئد وارد شدند و مورد پیش‌باز اعلیحضرت گوستاو آدلف پادشاه سوئد قرارگرفتند. سفیران و وزیرهای مختار کشورهای خارجی در سوئد به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند و سپس در مهمانی باشکوه شامی که از سوی اعلیحضرت گوستاو ششم پادشاه سوئد در کاخ سلطنتی استکهلم برگزار شده بود شرکت جستند. در این مهمانی شاهنشاه در پاسخ به خوش‌آمدگویی و سخنان پادشاه سوئد فرمودند:

مملکت ایران همانطور که اعلیحضرت تذکر دادند اکنون با تمام دوران جدید حیات معنوی و مادی خویش را آغاز کرده است و در این راه کوشش شرافتمندانه برای بالابردن سطح زندگانی خویش، مسلما از همکاری و همراهی ملل شرافتمند دیگری که صمیمانه خواستار سعادت آن هستند برخوردار خواهد شد.

۱۶ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه به همراهی اعلیحضرت پادشاه سوئد از مرکز نیروی هوایی پادشاهی سوئد در استکهلم دیدن فرمودند. در این بازدید شاهنشاه یک هواپیمای جت را که شتاب آن دو برابر شتاب صوت بود خود هدایت کردند و پادشاه سوئد مهارت معظم‌له در پرواز را ستودند. سپس شاهنشاه با فشاردادن تکمه‌ای سوت خطر را به صدا درآوردند و بی‌درنگ هشت جت شکاری که در آشیانه‌های خود در زیر صخره ها قرارداشتند مانور هوایی را آغاز کردند. در این روز از سوی شاهنشاه مهمانی شامی به افتخار پادشاه و ملکه سوئد در تالار باشکوه گراند هتل استکهلم برگزار شد. اعلیحضرت گوستاو والاترین نشان کشور سوئد را به شاهنشاه ایران پیشکش کرد. شاهنشاه نیز دو تخته قالی و هفت کاسه سفالین باستانی که به زمان ۳۸۰۰ سال پیش از میلاد وابسته بودند را همراه یک نشان پهلوی و یک نشان هفت پیکر به پادشاه و ملکه لوئیز پیشکش کردند.

۱۷ اردیبهشت ۱۳۳۹ در گفتگویی با خبرنگاران سوئد در پیشگاه شاهنشاه، معظم‌له به پرسش های روزنامه‌نکاران سوئدی درباره رابطه ایران و شوروی، تنبیه کمونیست ها در ایران، دیدگاه ایران درباره دشواری الجزایر، برنامه های اقتصادی کشور و آینده پیوندهای ایران و سوئد پاسخ دادند. در این روز هم‌چنین پناهگاه ضد بمباران اتمی سوئد مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. سپس معظم‌له در مهمانی ناهار نخست‌وزیر سوئد شرکت فرمودند.

اعلیحضرت پادشاه سوئد در گفتگویی با خبرنگاران گفتند که:

پیشرفت هایی که در سال های گذشته در زمینه بهبود زندگی کشاورزان ایران و تقسیم اراضی بین آنان رویداده بسیار شایان توجه است و این کار شاهنشاه بهترین رفورم اجتماعی است که در جهان انجام یافته است.

۱۸ اردیبهشت ۱۳۳۹ دانشگاه اوپسالا در سوئد مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. در این بازید یک کتاب دست‌نوشته از سوی رییس دانشگاه به شاهنشاه پیشکش شد. معظم‌له نیز شصت کتاب به دانشگاه اوپسالا پیشکش کردند. در این روز از سوی وزیر امور خارجه سوئد یک میهمانی رسمی شام به افتخار شاهنشاه در کاخ وزارت امور خارجه آن کشور برگزار شد. در سر میز شام نخست‌وزیر سوئد در سخنان خود ابراز داشت که: "شخصیت شاهنشاه چنان نفوذی در دل های مردم سوئد کرده است که تاکنون کمتر دیده شده از رهبر کشوری این چنین پیش‌باز پرشوری بشود."

۲۰ اردیبهشت ۱۳۳۹ دانشجویان و ایرانیانی که در استکهلم زندگی می کردند به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. در این روز شاهنشاه در مهمانی نخست‌وزیر سوئد که به افتخار معظم‌له داده شده بود در سخنانی فرمودند:

آشنایی ما با اصول آزادی و دموکراسی که لازمه پیشرفت اجتماعی واقعی است تازه نیست. ما از بیست و پنج قرن پیش با این اصول آشنایی داریم، زیرا شاهنشاهی ما که در عصر خود بزرگترین امپراتوری جهان بود، بر همین اساس آزادمنشی و اخترام به معتقدات به حقوق افراد و ملل بنیاد شده است.

بلژیک

۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه پس از شش روز دیدار رسمی از سوئد، برای دیدار رسمی دیگری به فراخوان (دعوت) پادشاه بلژیک اعلیحضرت بودوئن وارد آن کشور شدند و مورد پیش‌باز پادشاه بلژیک قرارگرفتند.سپس رییس های هیات نمایندگی سیاسی خارجی در بروکسل در کاخ سلطنتی بلژیک به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. در پارلمان بلژیک رییس مجلس شورای ملی در سخنان خود در نشست پارلمان آن کشور شخصیت بارز شاهنشاه را ستود و از کوشش های معظم‌له برای پیشرفت ملت ایران ستایش کرد و آن را ارج نهاد. در این شب شاهنشاه در مهمانی باشکوه شام پادشاه بلژیک شرکت فرمودند.

۲۲ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه و اعلیحضرت بودوئن پادشاه بلژیک از مرکز کارخانه الکتریکی شهر آرتسلا و کمپانی تلفن‌سازی "بل" در شهر آنورس دیدن کردند. در این بازدید یک دستگاه تلفن که نخستنی تلفن ساخته شده در سال ۱۸۷۶ بود، هم‌چنین یک دستگاه نمونه از تلفن های آخرین مدل و یک تابلوی ارزنده از شهر آنورس به پیشگاه شاهنشاه پیشکش شد. پس از آن شاهنشاه و پادشاه بلژیک به شهرداری آنورس تشریف‌فرما شدند و شهردار آنورش در سخنانی ابراز داشت که: "به حقیقت می توان گفت که رهبر ملت ایران نماد دلاوری و تدبیر و ملت دوستی است و ما افتخار می کنیم که چنین شخصیتی گام بر خاک کشور ما گذاشته است."

شاهنشاه در این روز از موزه ها و مرکز پژوهش های اتمی شهر آنورس بازدید فرمودند و پس از آن در مهمانی شام نخست‌وزیر بلژیک شرکت کردند و یک نشان پهلوی به پادشاه بلژیک پیشکش کردند.

۲۳ اردیبهشت ۱۳۳۹ شاهنشاه از کارخانه اسلحه‌سازی و کامیون‌سازی شهر لی‌یژ بازدید کردند. در این بازدید هنگام پیشکش دو تقنگ اتوماتیک به شاهنشاه، دختر خردسالی پاکت کوچکی به شاهنشاه داد که در آن هفت هزار فرانک برابر با صد و ده هزار ریال بود که این دختر کوچک آن پول را از هم‌کلاسان خود برای کمک به زلزله‌زدگان لار گردآوری کرده بود. شاهنشاه و اعلیحضرت بودوئن از جایگاه‌های پدافندی بلژیک در شمال آن کشور و هم‌چنین از پایگاه های موشک بلژیک دیدن فرمودند. در این روز شاهنشاه از بروکسل پایتخت بلژیک رهسپار شهر شالروآ شدند و در میان راه از یک کارخانه قند سازی و سپس میدان کارزار "واترلو" دیدن کردند. در شهر شارلروآ پس از بازدید از دستگاه‌های الکترونیکی شهر به بروکسل بازگشتند.

در این روز موافقت‌نامه توسعه همکاری و مبادلات علمی و فرهنگی میان