تفاوت میان نسخه‌های «سفر والاحضرت همایون رضا پهلوی ولیعهد ایران به اتحاد جماهیر شوروی ۲۰ - ۱۱ تیر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی»
(←- ۱۲ تیر ماه: اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام) |
|||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
قائم مقام صدر هیأت رئیسه شورای عالی شوروی: سفر ولیعهد ایران، روابط ایران و شوروی را مستحکمتر می‌کند. | قائم مقام صدر هیأت رئیسه شورای عالی شوروی: سفر ولیعهد ایران، روابط ایران و شوروی را مستحکمتر می‌کند. | ||
| − | از سیما دبیر آشتیانی- دومین روز سفر رسمی والاحضرت همایون ولیعهد با عزیمت معظم‌له از مسکو به ایالت کریمه آغاز شد. والاحضرت امروز پس از ترک مسکو با هواپیما به شهر یالتا تشریف‌فرما شدند و مدت | + | از سیما دبیر آشتیانی- دومین روز سفر رسمی والاحضرت همایون ولیعهد با عزیمت معظم‌له از مسکو به ایالت کریمه آغاز شد. والاحضرت امروز پس از ترک مسکو با هواپیما به شهر یالتا تشریف‌فرما شدند و مدت ۳ روز در ایالت کریمه اقامت خواهند داشت. والاحضرت نیم ساعت بعد از ظهر دیروز برای یک بازدید یازده روزه رسمی وارد پایتخت شوروی شدند. هواپیمای والاحضرت را بر فراز خاک ایران یک اسکادران جت نیروی هوایی شاهنشاه تا مرز همراهی کردند . والاحضرت ولیعهد از پرواز فانتوم‌های نیروی هوایی از داخل هواپیما فیلم و عکس تهیه کردند و به مدت نیم ساعت در زمانی که هواپیما بر فراز خاک ایران پرواز می‌کرد در کابین خلبان حضور داشتند. هواپیمای اختصاصی والاحضرت ولیعهد پس از سه ساعت و سی و پنج دقیقه پرواز بر فراز پانزده شهر ایران و شوروی در هوای ابری و مه‌آلود مسکو در فرودگاه مسکو به زمین نشست. در پای پلکان هواپیما آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی که رئیس جمهوری کازاخستان نیز هست از والاحضرت همایونی استقبال کرد. چند تن از مقامات وزارت خارجه شوروی در آئین استقبال از والاحضرت همایون ولایتعهد در فرودگاه مسکو حضور داشتند. والاحضرت ولیعهد پس از ابراز مرحمت نسبت به مستقبلین و اعضای سفارت شاهنشاهی ایران در مسکو، با اتومبیل عازم اقامتگاه اختصاصی شدند. والاحضرت ولیعهد ۳ ساعت پس از ورود به مسکو در مقر شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به ملاقات آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی رفتند. مقامات شوروی در این دیدار سفر والاحضرت را به این کشور گامی مؤثر در تحکیم هر چه بیشتر روابط ایران و شوروی خواندند. آقای «نیازبکوف» که میهماندار والاحضرت در کاخ کرملین بود، پس از عرض خیرمقدم اظهار امیدواری کرد که والاحضرت در این سفر از نزدیک با زندگی، هنر و فرهنگ مردم شوروی آشنایی حاصل فرمایند. وی سفر والاحضرت را در تحکیم مناسبات و روابط حسن همجواری دو کشور مؤثر خواند و اضافه کرد که عقیده راسخ دارم که تشریف‌فرمایی والاحضرت به تحکیم هر چه بیشتر روابط حسن همجواری بین دو کشور کمک خواهد کرد. وی افزود، ما آنچه در قدرت داریم به کار خواهیم برد که والاحضرت همایونی خاطرات دلپذیری از سفر خود به شوری به ارمغان ببرند. والاحضرت ولایتعهد در پاسخ به سخنان قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی فرمودند: از سخنان محبت‌آمیز شما تشکر می‌کنم و از اینکه در این سفر فرصت آشنایی نزدیک با مردم شوروی را خواهم یافت، بسیار خوشوقتم. والاحضرت اظهار امیدواری فرمودند که این سفر در تحکیم روابط دو کشور تأثیر نیکویی داشته باشد و هر دو کشور روزبروز به یکدیگر نزدیک شوند و افزودند: امیدوارم همیشه روابط ما خوب باشد و از دعوتی که هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی از من به عمل آورده‌اند سپاسگزارم و امیدوارم در این مسافرت با پیشرفتهای مردم شوروی از نزدیک آشنا شوم. در دیدار والاحضرت همایون ولایتعهد آقای عَلَم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای اردلان سفیر شاهنشاه آریامهر در اتحاد جماهیر شوروی، آقای شفا معاون فرهنگی وزارت دربار شاهنشاهی افتخار حضور داشتند و از طرف اتحاد جماهیر شوروی آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی، رئیس اداره خاورمیانه وزارت امور خارجه، رئیس اداره روابط بین‌المللی شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی حضور داشتند. پس از این ملاقات، آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی از والاحضرت ولایتعهد تقاضا کرد که قسمت‌های مختلف کاخ شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در کرملین بازدید فرمایند. والاحضرت ولیعهد پس از بازدید در حالیکه زنگ بزرگ کلیسای معروف کرملین ساعت ۱۵/۴ بعد از ظهر را اعلام می‌کرد، کاخ کرملین را ترک کردند و با اتومبیل به میدان سرخ تشریف‌فرما شدند و از این میدان دیدن فرمودند. والاحضرت ولیعهد در پشت تاج گل زیبایی که با گل‌های سرخ و صورتی آراسته شده بود به آرامی گام برداشتند و در مقابل مشعل فروزان این بنای یادبود پس از آنکه تاج گل را بر جای مخصوصی نهادند یک دقیقه سکوت کردند. پس از آن فرمانده پادگان مسکو به حضور والاحضرت شرفیاب شد و از لطف و مرحمت معظم‌له تشکر کرد. در ساعت ۳۰/۹ دیروز با بدرقه علیاحضرت شهبانو والاحضرت همایون رضا پهلوی به دعوت هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای دیدار از این کشور به مسکو عزیمت کردند. در سفر والاحضرت ولیعهد به شوروی آقای علم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای شجاع‌الدین شفا معاون وزارت دربار شاهنشاهی، آقای سیروس فرزانه رئیس تشریفات شاهنشاهی و تیمسار سرلشگر نادر جهانبانی آجودان نظامی همراه هستند. دیشب هنرمندان سیرک مسکو در پیشگاه والاحضرت همایون ولیعهد در بنای جدید سیرک این شهر برنامه‌ای اجرا کردند. گزارش خبرنگار ما از مسکو حاکی است که سفر والاحضرت در مسکو بازتاب وسیع داشت و مطبوعات و رادیو و تلویزیون اخبار مهم سفر را با تفسیر و حاشیه بطور وسیع پخش کردند و مردم نیز در مسیر والاحضرت به گرمی از ایشان استقبال به عمل می‌آوردند. در سیرک دیشب تماشاچیان برای والاحضرت ابراز احساسات می‌کردند. |
| + | |||
| + | ۱۴ تیر ماه ۲۵۳۵ والاحضرت ولیعهد در ضیافت شام نمایندگان زحمتکشان کریمه گفتند: روح صلح دوستی اساس سیاست ایران است | ||
| + | |||
| + | پیش از ظهر ۱۵ تیر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی والاحضرت همایون ولیعهد به سفر چهار روزه بازدید از یالتا در ایالت کریمه پایان دادند و با اتومبیل از یالتا به شهر «سیم سروپل» مرکز اداری ایالت کریمه تشریف‌فرما شدند و از آن جا با هواپیما به مسکو مراجعت کردند. | ||
| + | |||
| + | والاحضرت امشب در ضیافتی که از طرف هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به افتخار معظم‌له در کاخ کرملین ترتیب داده می‌شود شرکت می‌فرمایند و در مدت دو روز اقامت در مسکو از شهر فضانوردان، آرامگاه لنین، کاخ پیش‌آهنگان و دانش‌آموزان و چند مرکز دیگر دیدنی در مسکو بازدید می‌کنند. | ||
| + | |||
| + | والاحضرت دیشب در ضیافت شام نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه در شهر یالتا شرکت فرمودند و در سر میز شام آقای باراتفسکی معاون کمیته اجرایی شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه طی نطقی گفت: | ||
| + | |||
| + | :والاحضرتا... میهمانان محترم ایرانی ... اجازه فرمایید از طرف کمیته اجرای شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه و از جانب خودم بار دیگر ورود والاحضرت همایونی و همراهان را به سرزمین آفتابی کریمه خیر مقدم عرض کنم. والاحضرت طی مدت بازدید و اقامت خود در کریمه ملاحظه فرمودند که در دوران جنگ میهنی بزرگ مردم شوروی علیه فاشیسم آلمان سرزمین کریمه صحنه نبردهای شدید بود که در نتیجه آن‌ها به اقتصاد این ایالت لطمه عظیمی وارد آمد و شهرها و روستاهای آن ویران شد و بسیاری از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی کریمه نابود گردید. ولی در حال حاضر ایالت کریمه نه فقط از نظر اقتصادی منطقه پیشرفتهای است، بلکه از بهترین اماکن استراحت و معالجه مردم است. در کریمه تعداد زیادی آسایشگاه و پالاتریوم و اردوگاه‌های پیشاهنگی وجود دارد که حاکی از توجه فراوان اتحاد شوروی به نسل جوان است و آنگاه از پیشرفتهای فرهنگی و اقتصادی و صلح و امنیت و سیاست برنامه‌ریزی در شوروی سخن گفت و در پایان اضافه کرد: اجازه فرمایید اظهار اطمینان کنم که دنبال دیدار از اتحاد شوروی برای شما از هر جهت دلپذیر و جالب توجه خواهد بود و والاحضرت خاطرات خوبی از این سفر به یادگار خواهند برد. اجازه می‌خواهم سلامتی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و والاحضرت همایون رضا پهلوی ولیعهد ایران را از خداوند بزرگ خواستار شوم. با آرزوی توسعه باز هم بیشتر دوستی و همکاری اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایران. | ||
| + | |||
| + | و آنگاه والاحضرت همایون ولایتعهد در پاسخ سخنان آقای باراتوفسکی فرمودند: | ||
| + | |||
| + | :آقای معاون کمیته اجرای شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه، از بیانات محبت‌آمیز شما نسبت به خودم و همراهانم تشکر می‌نمایم و یک بار دیگر مراتب امتنان خود را از پذیرایی گرمی که در ایالت زیبای کریمه از ما شده است ابراز می‌دارم. ما در مدت اقامت خود در کریمه امکان آن را پیدا کردیم که از یک طرف زیبایی‌های طبیعی ایالت شما را ببینم و از طرف دیگر با پیشرفتهای فراوان آن در همه زمینه‌ها آشنا شویم. ما شهر سباستاپول را که خاطره دفاع و پیروزی تاریخ مردم آن هرگز فراموش نخواهد شد و همچنین شهر زیبای یالتا را با علاقه فراوان دیدیم. امروز نیز از باغ عالی گیاه‌شناسی و مخصوصاً اردوگاه پیشاهنگی ارتکس که مظهر روح دوستی و همکاری است بازدید کردیم. این روح صلح دوستی امروز اساس سیاست کشور ما نیز می‌باشد و خوشوقتیم که روابط مملکت ما با کشور بزرگ شوروی نمونه این دوستی همکاری است. با آرزوی توسعه روزافزون دوستی دو کشور سلامتی حضرت صدر هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و تندرستی همه حضار محترم را خواستارم. | ||
| + | |||
| + | سخنانی که والاحضرت همایون ولیعهد در سر میز شام ایراد فرمودند دومین نطق رسمی والاحضرت در خارج از کشور است. نخستین نطق سال گذشته در سفر مصر در پاسخ آقای حسنی مبارک ایراد شده بود. | ||
| + | |||
[[رده:والاحضرت رضا پهلوی ولیعهد ایران]] | [[رده:والاحضرت رضا پهلوی ولیعهد ایران]] | ||
[[رده:سال ۲۵۳۵ شاهنشاهی]] | [[رده:سال ۲۵۳۵ شاهنشاهی]] | ||
نسخهٔ ۱۸ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۵۳
قائم مقام صدر هیأت رئیسه شورای عالی شوروی: سفر ولیعهد ایران، روابط ایران و شوروی را مستحکمتر می‌کند.
والاحضرت نیم ساعت بعد از ظهر دیروز برای یک بازدید یازده روزه رسمی وارد پایتخت شوروی شدند. هواپیمای والاحضرت را بر فراز خاک ایران یک اسکادران جت نیروی هوایی شاهنشاه تا مرز همراهی کردند . والاحضرت ولیعهد از پرواز فانتوم‌های نیروی هوایی از داخل هواپیما فیلم و عکس تهیه کردند و به مدت نیم ساعت در زمانی که هواپیما بر فراز خاک ایران پرواز می‌کرد در کابین خلبان حضور داشتند. هواپیمای اختصاصی والاحضرت ولیعهد پس از سه ساعت و سی و پنج دقیقه پرواز بر فراز پانزده شهر ایران و شوروی در هوای ابری و مه‌آلود مسکو در فرودگاه مسکو به زمین نشست. در پای پلکان هواپیما آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی که رئیس جمهوری کازاخستان نیز هست از والاحضرت همایونی استقبال کرد. چند تن از مقامات وزارت خارجه شوروی در آئین استقبال از والاحضرت همایون ولایتعهد در فرودگاه مسکو حضور داشتند. والاحضرت ولیعهد پس از ابراز مرحمت نسبت به مستقبلین و اعضای سفارت شاهنشاهی ایران در مسکو، با اتومبیل عازم اقامتگاه اختصاصی شدند.
والاحضرت ولیعهد ۳ ساعت پس از ورود به مسکو در مقر شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به ملاقات آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی رفتند. مقامات شوروی در این دیدار سفر والاحضرت را به این کشور گامی مؤثر در تحکیم هر چه بیشتر روابط ایران و شوروی خواندند. آقای «نیازبکوف» که میهماندار والاحضرت در کاخ کرملین بود، پس از عرض خیرمقدم اظهار امیدواری کرد که والاحضرت در این سفر از نزدیک با زندگی، هنر و فرهنگ مردم شوروی آشنایی حاصل فرمایند. وی سفر والاحضرت را در تحکیم مناسبات و روابط حسن همجواری دو کشور مؤثر خواند و اضافه کرد که عقیده راسخ دارم که تشریف‌فرمایی والاحضرت به تحکیم هر چه بیشتر روابط حسن همجواری بین دو کشور کمک خواهد کرد. وی افزود، ما آنچه در قدرت داریم به کار خواهیم برد که والاحضرت همایونی خاطرات دلپذیری از سفر خود به شوری به ارمغان ببرند.
والاحضرت ولایتعهد در پاسخ به سخنان قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی فرمودند: از سخنان محبت‌آمیز شما تشکر می‌کنم و از اینکه در این سفر فرصت آشنایی نزدیک با مردم شوروی را خواهم یافت، بسیار خوشوقتم. والاحضرت اظهار امیدواری فرمودند که این سفر در تحکیم روابط دو کشور تأثیر نیکویی داشته باشد و هر دو کشور روزبروز به یکدیگر نزدیک شوند و افزودند: امیدوارم همیشه روابط ما خوب باشد و از دعوتی که هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی از من به عمل آورده‌اند سپاسگزارم و امیدوارم در این مسافرت با پیشرفتهای مردم شوروی از نزدیک آشنا شوم.
در دیدار والاحضرت همایون ولایتعهد آقای عَلَم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای اردلان سفیر شاهنشاه آریامهر در اتحاد جماهیر شوروی، آقای شفا معاون فرهنگی وزارت دربار شاهنشاهی افتخار حضور داشتند و از طرف اتحاد جماهیر شوروی آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی، رئیس اداره خاورمیانه وزارت امور خارجه، رئیس اداره روابط بین‌المللی شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی حضور داشتند. پس از این ملاقات، آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی از والاحضرت ولایتعهد تقاضا کرد که قسمت‌های مختلف کاخ شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در کرملین بازدید فرمایند. والاحضرت ولیعهد پس از بازدید در حالیکه زنگ بزرگ کلیسای معروف کرملین ساعت ۱۵/۴ بعد از ظهر را اعلام می‌کرد، کاخ کرملین را ترک کردند و با اتومبیل به میدان سرخ تشریف‌فرما شدند و از این میدان دیدن فرمودند. والاحضرت ولیعهد در پشت تاج گل زیبایی که با گل‌های سرخ و صورتی آراسته شده بود به آرامی گام برداشتند و در مقابل مشعل فروزان این بنای یادبود پس از آنکه تاج گل را بر جای مخصوصی نهادند یک دقیقه سکوت کردند. پس از آن فرمانده پادگان مسکو به حضور والاحضرت شرفیاب شد و از لطف و مرحمت معظم‌له تشکر کرد. در ساعت ۳۰/۹ دیروز با بدرقه علیاحضرت شهبانو والاحضرت همایون رضا پهلوی به دعوت هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای دیدار از این کشور به مسکو عزیمت کردند.
در سفر والاحضرت ولیعهد به شوروی آقای علم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای شجاع‌الدین شفا معاون وزارت دربار شاهنشاهی، آقای سیروس فرزانه رئیس تشریفات شاهنشاهی و تیمسار سرلشگر نادر جهانبانی آجودان نظامی همراه هستند. دیشب هنرمندان سیرک مسکو در پیشگاه والاحضرت همایون ولیعهد در بنای جدید سیرک این شهر برنامه‌ای اجرا کردند. گزارش خبرنگار ما از مسکو حاکی است که سفر والاحضرت در مسکو بازتاب وسیع داشت و مطبوعات و رادیو و تلویزیون اخبار مهم سفر را با تفسیر و حاشیه بطور وسیع پخش کردند و مردم نیز در مسیر والاحضرت به گرمی از ایشان استقبال به عمل می‌آوردند. در سیرک دیشب تماشاچیان برای والاحضرت ابراز احساسات می‌کردند.
دومین روز سفر رسمی والاحضرت همایون ولیعهد با عزیمت معظم‌له از مسکو به ایالت کریمه آغاز شد. والاحضرت امروز پس از ترک مسکو با هواپیما به شهر یالتا تشریف‌فرما شدند و مدت ۳ روز در ایالت کریمه اقامت خواهند داشت.
اظهارات برژنف درباره ایران
رادیو مسکو- برژنف در کنفرانس احزاب کمونیست اروپا در برلین درباره همکاری میان کشورها گفت:
- منظور من شکل‌های مختلف همکاری است به نفع طرف‌های متقابل از قبیل بازرگانی و تعاونی تولیدی و روابط علمی و فنی. اتحاد شوروی از هیچ کوششی به منظور تحکیم و توسعه مناسبات همه جانبه با دیگر کشورها بویژه با همسایگان دریغ نمی‌ورزد. روابط شوروی و ایران نمونه مخصوصی است که همکاری مسالمت‌آمیز بر پایه برابری حقوق و نفع متقابل این دو کشور همسایه را که نظام‌های اجتماعی متفاوت دارند مجسم می‌نماید. چنانچه معلوم است بین ایران و اتحاد شوروی روابط بازرگانی و اقتصادی و فنی و فرهنگی با موفقیت توسعه می‌یابد. مردم شوروی از اینکه با همکاری کشور ما در ایران تأسیسات مهمی نظیر مجتمع ذوب‌آهن اصفهان و کارخانه ماشین‌سازی اراک و لوله گاز سرتاسری ایران احداث گردیده و استفاده از گاز طبیعی آغاز شده است، عمیقاً ابراز رضایت می‌کنند. قرارداد راجع به تحویل گاز ایران از راه ترانزیتی اتحاد شوروی به کشورهای اروپای غربی دارای اهمیت ویژه‌ای است. در اجرای این طرح‌ها نه فقط دو کشور همسایه ما بلکه جمهوری فدرال آلمان، اتریش، فرانسه و چکسلواکی نیز شرکت دارند.
۱۳ تیر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی والاحضرت ولیعهد امروز از شهر معروف سپاستان پل دیدن کردند. این شهر که در جنگ جهانی دوم شهرت بین‌المللی پیدا کرد در کنار دریای سیاه قرار دارد. والاحضرت همایون ولایتعهد دیروز در دومین روز دیدارشان از کشور اتحاد جماهیر شوروی برای یک اقامت سه روزه به ایالت کریمه در کرانه‌های دریای سیاه تشریف‌فرما شدند. والاحضرت بعد از ظهر دیروز از کاخ طی بادی، محل تشکیل کنفرانس معروف یالتا در این شهر دیدن کردند. این کاخ که مشرف به دریای سیاه است در سال ۱۸۶۰ میلادی توسط خانواده رومانوف ساخته شده و در دورانی جنگ جهانی دوم سران سه کشور آمریکا- شوروی و انگلیس، روزولت- استالین و چرچیل در این کاخ تشکیل جلسه دادند. والاحضرت در مدت نیم ساعت از این کاخ و از سالن کنفرانس سران سه کشور در یالتا دیدن کردند و نمونه‌ای از معاهده یالتا و اتاق‌های جلسات را ملاحظه فرمودند.
والاحضرت که پریروز برای یک اقامت ۱۱ روزه رسمی وارد مسکو شده بودند ساعت ۱۰ بامداد دیروز با بدرقه رسمی چند تن از مقام‌های شوروی مسکو را ترک کردند و پس از دو ساعت پرواز به شهر سیم فرپون مرکز اداری ایالت کریمه تشریف‌فرما شدند. به هنگام ورود والاحضرت به سیم فرپول معاون رئیس کمیته اجرایی شوروی ایالت کریمه آقای ساخاروف دبیر کمیته اجرایی این شورا شهردار یالتا از والاحضرت استقبال کردند.
- ۱۲ تیر ماه
قائم مقام صدر هیأت رئیسه شورای عالی شوروی: سفر ولیعهد ایران، روابط ایران و شوروی را مستحکمتر می‌کند.
از سیما دبیر آشتیانی- دومین روز سفر رسمی والاحضرت همایون ولیعهد با عزیمت معظم‌له از مسکو به ایالت کریمه آغاز شد. والاحضرت امروز پس از ترک مسکو با هواپیما به شهر یالتا تشریف‌فرما شدند و مدت ۳ روز در ایالت کریمه اقامت خواهند داشت. والاحضرت نیم ساعت بعد از ظهر دیروز برای یک بازدید یازده روزه رسمی وارد پایتخت شوروی شدند. هواپیمای والاحضرت را بر فراز خاک ایران یک اسکادران جت نیروی هوایی شاهنشاه تا مرز همراهی کردند . والاحضرت ولیعهد از پرواز فانتوم‌های نیروی هوایی از داخل هواپیما فیلم و عکس تهیه کردند و به مدت نیم ساعت در زمانی که هواپیما بر فراز خاک ایران پرواز می‌کرد در کابین خلبان حضور داشتند. هواپیمای اختصاصی والاحضرت ولیعهد پس از سه ساعت و سی و پنج دقیقه پرواز بر فراز پانزده شهر ایران و شوروی در هوای ابری و مه‌آلود مسکو در فرودگاه مسکو به زمین نشست. در پای پلکان هواپیما آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی که رئیس جمهوری کازاخستان نیز هست از والاحضرت همایونی استقبال کرد. چند تن از مقامات وزارت خارجه شوروی در آئین استقبال از والاحضرت همایون ولایتعهد در فرودگاه مسکو حضور داشتند. والاحضرت ولیعهد پس از ابراز مرحمت نسبت به مستقبلین و اعضای سفارت شاهنشاهی ایران در مسکو، با اتومبیل عازم اقامتگاه اختصاصی شدند. والاحضرت ولیعهد ۳ ساعت پس از ورود به مسکو در مقر شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به ملاقات آقای «نیازبکوف» قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی رفتند. مقامات شوروی در این دیدار سفر والاحضرت را به این کشور گامی مؤثر در تحکیم هر چه بیشتر روابط ایران و شوروی خواندند. آقای «نیازبکوف» که میهماندار والاحضرت در کاخ کرملین بود، پس از عرض خیرمقدم اظهار امیدواری کرد که والاحضرت در این سفر از نزدیک با زندگی، هنر و فرهنگ مردم شوروی آشنایی حاصل فرمایند. وی سفر والاحضرت را در تحکیم مناسبات و روابط حسن همجواری دو کشور مؤثر خواند و اضافه کرد که عقیده راسخ دارم که تشریف‌فرمایی والاحضرت به تحکیم هر چه بیشتر روابط حسن همجواری بین دو کشور کمک خواهد کرد. وی افزود، ما آنچه در قدرت داریم به کار خواهیم برد که والاحضرت همایونی خاطرات دلپذیری از سفر خود به شوری به ارمغان ببرند. والاحضرت ولایتعهد در پاسخ به سخنان قائم مقام صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی فرمودند: از سخنان محبت‌آمیز شما تشکر می‌کنم و از اینکه در این سفر فرصت آشنایی نزدیک با مردم شوروی را خواهم یافت، بسیار خوشوقتم. والاحضرت اظهار امیدواری فرمودند که این سفر در تحکیم روابط دو کشور تأثیر نیکویی داشته باشد و هر دو کشور روزبروز به یکدیگر نزدیک شوند و افزودند: امیدوارم همیشه روابط ما خوب باشد و از دعوتی که هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی از من به عمل آورده‌اند سپاسگزارم و امیدوارم در این مسافرت با پیشرفتهای مردم شوروی از نزدیک آشنا شوم. در دیدار والاحضرت همایون ولایتعهد آقای عَلَم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای اردلان سفیر شاهنشاه آریامهر در اتحاد جماهیر شوروی، آقای شفا معاون فرهنگی وزارت دربار شاهنشاهی افتخار حضور داشتند و از طرف اتحاد جماهیر شوروی آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی، رئیس اداره خاورمیانه وزارت امور خارجه، رئیس اداره روابط بین‌المللی شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی حضور داشتند. پس از این ملاقات، آقای «گئورگادزه» دبیر کل هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی از والاحضرت ولایتعهد تقاضا کرد که قسمت‌های مختلف کاخ شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در کرملین بازدید فرمایند. والاحضرت ولیعهد پس از بازدید در حالیکه زنگ بزرگ کلیسای معروف کرملین ساعت ۱۵/۴ بعد از ظهر را اعلام می‌کرد، کاخ کرملین را ترک کردند و با اتومبیل به میدان سرخ تشریف‌فرما شدند و از این میدان دیدن فرمودند. والاحضرت ولیعهد در پشت تاج گل زیبایی که با گل‌های سرخ و صورتی آراسته شده بود به آرامی گام برداشتند و در مقابل مشعل فروزان این بنای یادبود پس از آنکه تاج گل را بر جای مخصوصی نهادند یک دقیقه سکوت کردند. پس از آن فرمانده پادگان مسکو به حضور والاحضرت شرفیاب شد و از لطف و مرحمت معظم‌له تشکر کرد. در ساعت ۳۰/۹ دیروز با بدرقه علیاحضرت شهبانو والاحضرت همایون رضا پهلوی به دعوت هیأت رئیسه شورای‌عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای دیدار از این کشور به مسکو عزیمت کردند. در سفر والاحضرت ولیعهد به شوروی آقای علم وزیر دربار شاهنشاهی، آقای شجاع‌الدین شفا معاون وزارت دربار شاهنشاهی، آقای سیروس فرزانه رئیس تشریفات شاهنشاهی و تیمسار سرلشگر نادر جهانبانی آجودان نظامی همراه هستند. دیشب هنرمندان سیرک مسکو در پیشگاه والاحضرت همایون ولیعهد در بنای جدید سیرک این شهر برنامه‌ای اجرا کردند. گزارش خبرنگار ما از مسکو حاکی است که سفر والاحضرت در مسکو بازتاب وسیع داشت و مطبوعات و رادیو و تلویزیون اخبار مهم سفر را با تفسیر و حاشیه بطور وسیع پخش کردند و مردم نیز در مسیر والاحضرت به گرمی از ایشان استقبال به عمل می‌آوردند. در سیرک دیشب تماشاچیان برای والاحضرت ابراز احساسات می‌کردند.
۱۴ تیر ماه ۲۵۳۵ والاحضرت ولیعهد در ضیافت شام نمایندگان زحمتکشان کریمه گفتند: روح صلح دوستی اساس سیاست ایران است
پیش از ظهر ۱۵ تیر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی والاحضرت همایون ولیعهد به سفر چهار روزه بازدید از یالتا در ایالت کریمه پایان دادند و با اتومبیل از یالتا به شهر «سیم سروپل» مرکز اداری ایالت کریمه تشریف‌فرما شدند و از آن جا با هواپیما به مسکو مراجعت کردند.
والاحضرت امشب در ضیافتی که از طرف هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به افتخار معظم‌له در کاخ کرملین ترتیب داده می‌شود شرکت می‌فرمایند و در مدت دو روز اقامت در مسکو از شهر فضانوردان، آرامگاه لنین، کاخ پیش‌آهنگان و دانش‌آموزان و چند مرکز دیگر دیدنی در مسکو بازدید می‌کنند.
والاحضرت دیشب در ضیافت شام نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه در شهر یالتا شرکت فرمودند و در سر میز شام آقای باراتفسکی معاون کمیته اجرایی شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه طی نطقی گفت:
- والاحضرتا... میهمانان محترم ایرانی ... اجازه فرمایید از طرف کمیته اجرای شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه و از جانب خودم بار دیگر ورود والاحضرت همایونی و همراهان را به سرزمین آفتابی کریمه خیر مقدم عرض کنم. والاحضرت طی مدت بازدید و اقامت خود در کریمه ملاحظه فرمودند که در دوران جنگ میهنی بزرگ مردم شوروی علیه فاشیسم آلمان سرزمین کریمه صحنه نبردهای شدید بود که در نتیجه آن‌ها به اقتصاد این ایالت لطمه عظیمی وارد آمد و شهرها و روستاهای آن ویران شد و بسیاری از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی کریمه نابود گردید. ولی در حال حاضر ایالت کریمه نه فقط از نظر اقتصادی منطقه پیشرفتهای است، بلکه از بهترین اماکن استراحت و معالجه مردم است. در کریمه تعداد زیادی آسایشگاه و پالاتریوم و اردوگاه‌های پیشاهنگی وجود دارد که حاکی از توجه فراوان اتحاد شوروی به نسل جوان است و آنگاه از پیشرفتهای فرهنگی و اقتصادی و صلح و امنیت و سیاست برنامه‌ریزی در شوروی سخن گفت و در پایان اضافه کرد: اجازه فرمایید اظهار اطمینان کنم که دنبال دیدار از اتحاد شوروی برای شما از هر جهت دلپذیر و جالب توجه خواهد بود و والاحضرت خاطرات خوبی از این سفر به یادگار خواهند برد. اجازه می‌خواهم سلامتی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و والاحضرت همایون رضا پهلوی ولیعهد ایران را از خداوند بزرگ خواستار شوم. با آرزوی توسعه باز هم بیشتر دوستی و همکاری اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایران.
و آنگاه والاحضرت همایون ولایتعهد در پاسخ سخنان آقای باراتوفسکی فرمودند:
- آقای معاون کمیته اجرای شورای نمایندگان زحمتکشان ایالت کریمه، از بیانات محبت‌آمیز شما نسبت به خودم و همراهانم تشکر می‌نمایم و یک بار دیگر مراتب امتنان خود را از پذیرایی گرمی که در ایالت زیبای کریمه از ما شده است ابراز می‌دارم. ما در مدت اقامت خود در کریمه امکان آن را پیدا کردیم که از یک طرف زیبایی‌های طبیعی ایالت شما را ببینم و از طرف دیگر با پیشرفتهای فراوان آن در همه زمینه‌ها آشنا شویم. ما شهر سباستاپول را که خاطره دفاع و پیروزی تاریخ مردم آن هرگز فراموش نخواهد شد و همچنین شهر زیبای یالتا را با علاقه فراوان دیدیم. امروز نیز از باغ عالی گیاه‌شناسی و مخصوصاً اردوگاه پیشاهنگی ارتکس که مظهر روح دوستی و همکاری است بازدید کردیم. این روح صلح دوستی امروز اساس سیاست کشور ما نیز می‌باشد و خوشوقتیم که روابط مملکت ما با کشور بزرگ شوروی نمونه این دوستی همکاری است. با آرزوی توسعه روزافزون دوستی دو کشور سلامتی حضرت صدر هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و تندرستی همه حضار محترم را خواستارم.
سخنانی که والاحضرت همایون ولیعهد در سر میز شام ایراد فرمودند دومین نطق رسمی والاحضرت در خارج از کشور است. نخستین نطق سال گذشته در سفر مصر در پاسخ آقای حسنی مبارک ایراد شده بود.