کارخانه‌های خودرو سازی آریا و شاهین و جیپ

انقلاب شاه و ملت

درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر کنگره بزرگ ملی ۱ تا ۴ بهمن ماه ۱۳۵۱

کارخانه‌ها و پیشرفت‌های صنعتی ایران در نخستین دهه انقلاب شاه و ملت ۱۳۵۱ - ۱۳۴۱ خورشیدی

کارخانه‌های خودرو سازی آریا و شاهین و جیپ

در روز ۲۶ اسفند ماه ۱۳۴۶ کارخانه‌های خودرو سازی آریا و شاهین و جیپ در پیشگاه شاهنشاه آریامهر و شهبانو گشایش یافت. ساعت ۱۵ و سی دقیقه هلیکوپتر اعلیحضرت شاهنشاه و علیاحضرت شهبانو در پهنه کارخانه بر زمین نشست. هویدا نخست وزیر، مهندس شریف امامی رییس مجلس سنا، مهندس ریاضی رییس مجلس شورا، اسداله علم وزیر دربار شاهنشاهی، دکتر منوچهر اقبال رییس هیات مدیره شرکت ملی نفت و چند تن از وزیران و ژنرال‌های لشکر، سفیر کبیر آمریکا، رییس اتاق بازرگانی، رییس اتاق صنایع و معادن و شماری از صاحبان صنایع و بازرگانان کشور در این آیین باشکوه فراخوانده شده بودند.

جلوی در ورودی کارخانه تاق نصرت زیبایی بسته شده و بر روی آن نشان کارخانه کار گذاشته شده بود. هنگامی که شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از هلیکوپتر پیاده شدند، نخست وزیر، وزیر دربار و پایوران دولتی و مدیران کارخانه به پیشباز اعلیحضرتین آمدند. آقای اخوان رییس هیات مدیره کارخانه خوش آمد گفت. در برابر در ورودی دوشیزه خردسال مریم بازرگان دسته گلی پیشکش شهبانو کرد و از سوی کارکنان و کارگران کارخانه خوش آمد گفت، آنگاه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو وارد سالن شدند. آقای اخوان، مستر « روی چی پن » رییس هیات مدیره کارخانجات امریکن موتور (سازنده خودروهای رامبلر در آمریکا) و جان هاروی نایب رییس کارخانجات اتومبیل سازی « کایزر جیپ » سازنده جیپ در امریکا را به پیشگاه شاهنشاه معرفی کرد. سپس علینقی عالیخانی وزیر اقتصاد پشت تریبون قرار گرفت و گفت:

شاهنشاها

موسسه بزرگی که امروز به قدوم شاهنشاه آریامهر مفتخر و مباهی گردیده یکی دیگر از نتایج مستقیم و ثمرات مفید انقلاب بزرگ ملی ایران است که به ابتکار ذات شاهانه طراحی و رهبری شده است. این واحد تولیدی مظهر درخشانی است از پیشرفت‌های صنعتی ایران و دگرگونی شگرفی که در سال‌های اخیر در اقتصاد کشور حاصل شده است. توسعه صنعتی در ایران با ایجاد واحدهای عظیمی جهت تولید کالاهای واسطه و محصولات فلزی و ماشین سازی در کشور بوجود می‌آید.

واحد صنعتی بزرگی که امروز مورد بازدید ملوکانه قرار می‌گیرد قادر است روزانه ۳۰ دستگاه اتومبیل سواری به نام آریا و شاهین و هم چنین ۱۲ دستگاه جیپ بیابانی تولید کند. به طوری که ملاحظه خواهند فرمود در حال حاضر این واحد صنعتی قسمت مهمی از قطعات مورد نیاز اتومبیل خود را تولید و قسمتی را نیز از سایر تولیدکنندگان داخلی خریداری می‌نماید. امید است که با ایجاد موسسات جدید صنعتی دیگر و هم چنین بهره برداری از واحد عظیم ذوب آهن که هفته گذشته اجازه شروع ساختمان آن را صادر فرمودند در سال‌های آینده صنعت اتومبیل سازی ایران بتواند تقریبا تمام احتیاجات خود را در داخل کشور تهیه و تامین نماید.

شاهنشاها

امید می‌رود که با بهره برداری کامل از این واحد و واحدهای دیگر اتومبیل سازی به زودی قسمت عمده اتومبیل‌های مورد نیاز کشور در داخل ساخته شود. پشتیبانی و علاقه خاص شاهنشاه آریامهر به توسعه صنایع موجب گردیده که صاحبان صنایع با علاقمندی و استظهار به مراحم مبارک شاهانه با تمام قدرت هر روز در راه پیشرفت صنعتی و بی نیازی کشور از محصولات خارجی گام‌های تازه‌ای برمی‌دارند.

اینک از پیشگاه مبارک استدعا دارد اجازه فرمایند رییس هیات مدیره شرکت سهامی جیپ گزارشی به شرف عرض برساند و با افتتاح دومین کارخانه اتومبیل سازی ایران کارکنان این کارخانه و مهندسین و مستولین امر را که با همکاری نزدیگ یکدیگر موجب شده‌اند یکی دیگر از خواست‌ها و نیات مترقیانه شاهنشاه آریامهر تحقق یابد مباهی و مفتخر فرمایند.

در این هنگام آقای جعفر اخوان رییس هیات مدیره شرکت سهامی جیپ پشت تریبون قرارگرفت و چنین گزارش داد:

اعلیحضرتا

تشریف فرمایی شاهنشاه آریامهر برای افتتاح کارخانه اتومبیل سازی جیپ و سواری موجب کمال مباهات و سپاسگزاری کلیه کارکنان این واحد صنعتی بوده و نشانه توجه کامل ذات اقدس شاهانه به توسعه اقتصاد و علاقه وافر به پیشرفت صنایع مملکت می‌باشد. موجب نهایت افتخار است که با وجود مشکلات فراوان در پرتو حمایت بی دریغ شاهنشاه آریامهر و توجهات دولت و راهنمایی‌های وزارت اقتصاد توفیق حاصل گردید که اولین کارخانه مونتاژ اتومبیل ایران را بر اساس ضوابط وزارت اقتصاد تبدیل به کارخانه ساخت اتومبیل جیپ و سواری بنماید و سعی شده است علاوه بر قطعاتی که مقرر گردیده است قطعات دیگری را که مقدور بوده در داخل کشور بسازد و در حال حاضر به طوری که از خاطر خطیر شاهانه خواهد گذشت مجهزترین کارخانه اتومبیل سازی ایران می‌باشد.

اینک این شرکت دارای ۱۴۲۰ مهندس و کارمند و کارگر بوده و روزانه ۴۰ دستگاه اتومبیل تولید می‌نماید و در صورتی که وضع بازار اجازه دهد می‌تواند با علاوه نمودن ساعات کار از ظرفیت کارخانه استفاده بیشتری نماید. برنامه کلی این شرکت مبتنی بر فروش ارزان و فراهم نمودن تسهیلات لازم برای خریداران می‌باشد و از هم اکنون مشغول مطالعه در کشورهای همسایه به منظور بازاریابی برای امکان صدور محصولات کارخانه می‌باشد و در این خصوص محتاج به مساعدت‌های خاصی از طرف دولت است تا امکان صدور تولیدات کارخانه فراهم گردد و نظر صائب شاهنشاه آریامهر به بهترین وجهی تامین گردد.

در ایجاد این واحد صنعتی علاوه بر حمایت‌های بی دریغ شاهنشاه آریامهر و مساعدت‌های دولت و راهنمایی وزارت اقتصاد، بانک ملی و هم چنین بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران مساعدت‌های بسیاری به عمل آورده‌اند که لازم می‌داند در پیشگاه مبارک شاهانه مراتب تشکر و امتنان خود را به شرف عرض همایونی برساند. امروز که این افتخار بزرگ نصیب کارکنان این واحد صنعتی شده و تشریفات افتتاح آن به دست توانای شاهنشاه عظیم الشان به عمل می‌آید به طوری که اجازه مرحمت فرمودند ماشین‌های سواری ساخت این کارخانه به نام « آریا » و « شاهین » از فردا تحویل مشتریان خواهد گردید.

اینک از پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر استدعا می‌نماید که در این ساعت تاریخی امر به افتتاح کارخانه صادر و از این راه موجبات افتخار و مباهات کارکنان این واحد صنعتی را فراهم فرمایند.

جعفر اخوان از پیشگاه همایونی درخواست کرد که از کارخانه بازدید فرمایند و کارخانه را بگشایند.

شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو زیر باران آرامی که می‌بارید از سالن پذیرایی به سوی کارخانه رفتند و نوار سه رنگی را که در برابر در ورودی کارگاه پِرِس کشیده بود با قیچی پاره کردند و بدین سان نخستین کارخانه مونتاژ را که به کارخانه بزرگ ساخت خودرو سواری و جیپ شده بود گشودند.

پرس‌های ۱۸۰۰ تُنی

شاهنشاه آریامهر در کارگاه پرس از پرس‌های کارخانه دیدن فرمودند و از جعفر اخوان پرسیدند که نیروی بزرگترین پرس چقدر است؟ به آگاهی همایونی رسید که از ۵۰ تُن تا ۱۸۰۰ تُن می‌باشند.

پرسش دیگر شاهنشاه این بود که چه قطعه‌هایی در کارخانه ساخته می شود. به آگاهی همایونی رسید که تمام اتاق فنر و اگزوز، باک بنزین، سیم کشی و رویهم رفته ۴۵% از خودرو در ایران ساخته می شود.

شاهنشاه از رییس هیات مدیره پرسیدند که چه هنگام موتور و دیگر قطعه ها را می سازید؟ پاسخ داده شد که برنامه ساخت کامل اتومبیل در گام های مختلف و به تدریج آماده است.

۴۶-۱۲-۲۷ - ۲۷پ