ناصر خسرو (قصاید)/ای تو را آروزی نعمت و ناز
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
' | ناصر خسرو (قصاید) (ای تو را آروزی نعمت و ناز) از ناصر خسرو |
' |
ای تو را آروزی نعمت و ناز | آز کرده عنان اسپ نیاز | |
عمرت از تو گریزد از پس آز | تو همی تاز در نشیب و فراز | |
بر در بخت بد فرود آید | هر که گیرد عنان مرکبش آز | |
چونکه سوی حصار خرسندی | نستانی ز شاه آز جواز؟ | |
ز آرزوی طراز توزی و خز | زار بگداختی چو تار طراز | |
زانچه داری نصیب نیست تو را | جز شب و روز رنج و گرم و گداز | |
چون نپوشی، چه خز و چه مهتاب | چون نبوئی، چه نرگس و چه پیاز | |
با تو انباز گشت طبع بخیل | نشود هر کجا روی ز تو باز | |
رنج بیمال بهرهی تو رسید | مال بیرنج بهرهی انباز | |
آن نه مال است کهش نگهداری | تا نپرد چو باز بر پرواز | |
آن بود مال کهت نگه دارد | از همه رنجها به عمر دراز | |
بفزاید اگر هزینه کنیش | با تو آید به روم و هند و حجاز | |
نتواند کسیش برد به قهر | نتواند کسش برید به گاز | |
جز بدین مال کی شود بر مرد | به دو عالم در سعادت باز؟ | |
کی تواند خرید جز دانا | به چنین مال ناز بیانداز؟ | |
در نگنجد مگر به دل، که دل است | کیسهی دانش و خزینهی راز | |
گر بدین مال رغبت است تو را | کیسهت از حشوها بدو پرداز | |
کیسهی راز را به عقل بدوز | تا نباشی سخنچن و غماز | |
وز نماز و زکات و از پرهیز | کیسه را بندهای سخت بساز | |
چون به حاصل شودت کیسه و بند | به تو بدهم من این دلیل و جواز | |
بر کشم مر تو را به حبل خدای | به ثریا ز چاه سیصد باز | |
بنمایمت حق غایب را | در سرایی که شاهد است و مجاز | |
تا ببینی که پیش ایزد حق | ایستاده است این جهان به نماز | |
بنمایم دوانزده صف راست | همه تسبیحخوان بیآواز | |
چون ببینی از این جهان انجام | بشناسی که چیستش آغاز | |
این طریقی است کهش نبیند چشم | وین شکاری است کهش نگیرد باز | |
بر پی شیر دین یزدان رو | از پی خر گزافه اسپ متاز | |
این رمهی بیکرانه میبینی | کور دارد شبان و لنگ نهاز | |
گرد ایشان رمنده کرد مرا | از سر خان و مان و نعمت و ناز | |
چه کند مرد جز سفر چو گرفت | گرگ صحرا و مرغزار گراز؟ | |
گر ستوهی ز «قال حدثنا» | سر به سر خدای دار فراز | |
که مرا دید رازدار خدای | حاجب کردگار بندهنواز | |
امت جد خویش را فریاد | از فریبنده زوبعهی هماز | |
خار یابد همی ز من در چشم | دیو بیحاصل دوالک باز | |
از سخنهای من پدید آمد | بر تن آستین حق طراز | |
سخنم ریخت آب دیو لعین | به بدخشان و جرم و یمگ و براز | |
مرد دانا شود ز دانا مرد | مرغ فربه شود به زیر جواز |