مصاحبه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامهنگاران آلمانی هنگام سفر ویلی برانت صدراعظم آلمان به ایران کاخ نیاوران ۱۷ اسفند ۱۳۵۰
سخنرانیهای محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیمهای مجلس |
مصاحبه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامهنگاران آلمانی هنگام سفر ویلی برانت صدراعظم آلمان به ایران کاخ نیاوران ۱۷ اسفند ۱۳۵۰
روابط ایران و آلمان
روابط دو کشور ایران و آلمان همیشه حسنه بوده و این امر ناشی از سیاست واقعبینانه دو کشور است.
ما همیشه نسبت به دولت و ملت آلمان علاقه عمیقی احساس میکنیم و این بسیار طبیعی است که این علاقه همچنان ادامه یابد. طی سالهای اخیر در دنیا تحولات و تغییرات وسیعی به وقوع پیوسته که کشور شما مانند کشور ما از این تغییرات مستثنی نبودهاست. مشکلات و عواقب جنگ به صور مختلف ظاهر شده و مشکلات و گرفتاریها به صورتهای گوناگون نمایان شدهاست.
ما دریافتهایم که برخی از محافل، خود را داوران والامقام تلقی کرده و به خود حق دادهاند که در کار دیگران دخالت کنند و آنان را مورد انتقاد قرار دهند و حتی گاهی به ناسزاگویی بپردازند و همه این کارها را حق مسلم خود بدانند و افکار خود را نوعی داوری الهی بشمارند. به عقیده ما این گونه اشخاص دارای افکاری منحط و منفی و مخربند. شک نیست کشور ما که در حال پیشرفت است و خود شما میتوانید این پیشرفت را از نزدیک ببینید، نمیتواند مداخلات بیرویه را از جانب هر کس که باشد، بپذیرد. مداخلات بیرویه از جانب هر کس که باشد، غیر قابل قبول است. امور مربوط به کشور و حکومت در دست مسئولان امر است و خوشبختانه مسئولان هر دو کشور پیوسته این سیاست را تعقیب کردهاند و دریافتهاند که دوستی و روابط نزدیک بین دو کشور همیشه به سود دو ملت خواهد بود. یقیناً بر اساس همین فکر است که صدر اعظم آلمان فدرال به کشور ما آمدهاند و با همین افکار است که ما از ایشان در کشور خود پذیرایی میکنیم.
من بسیار خوشحالم که از جانب رهبران دو کشور اعلام کنم که ما پیوسته در جستجوی راهها و امکاناتی بوده و هستیم که بر اساس آن دوستی دیرین دو کشور را بیش از پیش تقویت کنیم. من یقین دارم که در آینده نزدیک، ما شاهد روابط بسیار نزدیک بین دو کشور در تمام زمینهها خواهیم بود.
مسائل اقتصادی
ما درباره مسائل اقتصادی به طور کلی گفتگوهایی انجام دادیم، ولی در برخی از زمینهها از جمله نفت کمی بیشتر از کلی و عمومی صحبت کردیم، که بسیار جالب بود. درمورد سایر مسائل باید بگویم که هیأتهای عالیمقامی از طرف کشور شما قبل از پایان سال ۱۹۷۲ به کشور ما خواهند آمد و این گفتگوها در آینده بر یک روال منظم و منطقی ادامه خواهد یافت و این دیگر بسته به صاحبان صنایع شما و نمایندگان صنایع آلمان است که این امور را تعقیب بکنند.
آنچه من میتوانم به شما بگویم و شما به ملت خود بگویید، دورنمایی از مسائلی است که بین ایران و آلمان مطرح است که همکاریهای دو کشور بر اساس آنها قرار خواهد داشت. بودجه کنونی ما ۱۵۰میلیون دلار اضافه دارد و موجودی ذخایر ارزی کشور ما بالغ بر هفتصدمیلیون دلار است و این توفیق بسیار زیادی است. ظرفیت امروز بازار واردات ایران تا حدود سهمیلیارد دلار است و بین ۵ تا ۶ سال آینده این ظرفیت به ۶میلیارد دلار خواهد رسید.
در برنامه پنج ساله عمرانی ما که در سال ۱۹۷۳ (تقریباً یک سال دیگر) آغاز خواهد شد، ما در وضعی قرار خواهیم گرفت که این ظرفیت به ۲۲میلیارد دلار خواهد رسید. تولید ملی ما در برنامه پنج ساله آینده به دو برابر افزایش مییابد و درآمد سرانه طی این برنامه تقریباً به دو برابر میرسد.
مرزهای تمدن بزرگ
ما امیدواریم که در پایان برنامه ششم به مرزهایی که آن را مرزهای تمدن بزرگ نامیدهایم، برسیم و به همین جهت وظایفی بس سنگین بر عهده داریم تا این برنامهها را با کمال دقت اجرا کنیم.
در این راه هیچ خرابکاری و توطئهای قادر نخواهد بود ما را از هدف دور کند. اقتصاد سالم ما دارای چنان نظامی است که اگر همه مخالفان، رنج مطالعه اصول دوازدهگانه انقلاب سفید ما را بر خود هموار کنند، از ویژگیهای آن آگاه خواهند شد و در خواهند یافت که این مملکت به اندازه پیشرفتهترین کشورهای جهان پیشرفت کردهاست.
در کشور ما نه تنها زمین بین دهقانان تقسیم شدهاست، بلکه جنگلها ملی شده، مراتع و صنایع سنگین به جامعه و افراد آن تعلق یافته و به وسیله دولت اداره میشود. ما از جمله کشورهای معدود جهان هستیم که منابع آب خود را ملی کردهایم و دولت که نماینده جامعه ما است، از آن بهرهبرداری میکند. بر اساس این اقدامات ما در شرایط اقتصادی خاصی قرار خواهیم گرفت که ابعاد بزرگ آن را قبلاً تشریح کردهام.
ما اکنون در انتظار ورود هیأتهای عالیمقام و تامالاختیار آلمان هستیم که به زودی به کشور ما میآیند. این هیأتها خیلی زود به کشور ما خواهند آمد و قبل از آنکه سال جاری به پایان برسد، مذاکرات رسمی بین دو کشور آغاز خواهد شد. ولی دیدار صاحبان صنایع آلمان از ایران قبل از ورود این هیأتها صورت خواهد گرفت.
قوانین مترقی
کشور ما در آینده به مرحلهای خواهد رسید که بسیاری از مسائل موجود در آن از میان خواهد رفت و هر کاری که ما میکنیم، منافع اکثریت را در نظر میگیریم. چنانکه درمورد تقسیم اراضی این منافع را منظور داشتیم. به هنگام آغاز اصلاحات ارضی تقریباً هفتاد درصد جمعیت ما را دهقانان تشکیل میدادند، که زندگیشان به زمین وابسته بود. اکنون این نسبت به شصت درصد رسیده و ما میخواهیم که این نسبت در بیست سال آینده به بیستوپنج درصد برسد. اکنون این نسبت در جهت افزایش کارگران تغییر مییابد. کارگران کشور ما در حال حاضر از قوانینی بسیار مترقی و مدرن برخوردارند، آنها در بیست درصد از منافع کارفرما سهیم هستند. ما همچنین درمورد سایر طبقات مملکتمان اقداماتی انجام خواهیم داد که نفع اکثریت در آن باشد. جامعه ما در آینده به چنان جامعهای تبدیل خواهد شد که در زمینه عدالت اجتماعی بسیار پیشرفته خواهد بود، از جمله موضوع شرکتهای سهامی زراعی که تصور میکنم برای شما آلمانیها آشنا باشد، چون شما اولین کشور اروپایی بودید که در این زمینه آغاز به کار کردید.
مبارزه با خرابکاران بینالمللی
برای دفاع از جامعهای که پیشرفت میکند، ما ناچاریم تمام کوشش خود را به کار بریم تا هیچ گونه خللی به وسیله خرابکاران بینالمللی به آن وارد نشود. ما نمیتوانیم اجازه دهیم کشور و ملتی با این آینده درخشان از بین برود. من تعجب نمیکنم که بین ششهزار دانشجوی مقیم آلمان چند صد نفری تحت تأثیر تبلیغات منفی قرار گرفته باشند و عدهای از آنها تحت تأثیر عواملی به صورت خرابکاران بینالمللی درآیند.
من نمیخواهم وارد جزئیات شوم و همه اطلاعاتی را که در دست دارم در اختیار شما بگذارم، ولی میتوانم بگویم که رفتار افراد در تمام کشورها مثلاً آلمان، انگلستان، فرانسه، ایتالیا، و یا امریکا و حتی در ایران یکنواخت است، زیرا آنها در همه جا یک دستور دریافت میکنند. آنچه شما در آلمان میتوانید انجام بدهید، در مسئولیت خود شما است، ولی من به عنوان یک دوستِ آلمان، آرزو دارم شما تمام این مسائل را که در سالهای گذشته اتفاق افتاده، فراموش کنید. این چیزی است مربوط به گذشته، در حالی که شما زندگی تازهای را آغاز میکنید. من بدون آنکه در امور داخلی کشور شما مداخله کرده باشم، فقط یک نظر و عقیده را بیان میکنم که امیدوارم این خاطرات نامطلوب درگذشته هر چه زودتر از خاطر و ذهن عده معدودی بر طرف شود، ولی شما به خاطر خودتان و به خاطر امنیت کشورتان ناچارید اقداماتی در این زمینه به عمل آورید. اگر هر کس بخواهد به نام آزادی، آزادی دیگران را از بین ببرد، ما قادر نخواهیم بود یک جامعه سالم داشته باشیم. من فکر میکنم شما به خاطر روابط با کشورهای دیگر و از نظر ایجاد حس اطاعت در مردم از قوانین کشور خود، اقداماتی انجام دهید و به صورت آلتی جهت ویران ساختن روابطتان با کشورهای دیگر درنیایید.
مذاکرات فرهنگی
ما درباره همه مسائل مورد علاقه دو کشور با صدر اعظم آلمان گفتگو و تبادل نظر کردیم و مبادلات فرهنگی نیز شامل این مسائل میشد.
ما امیدواریم که موقعیت ما در حال حاضر و در آینده این امکان را بدهد که روابط فرهنگی خود را بیش از پیش توسعه بدهیم، به این امید که این روابط بیش از گذشته مثمر ثمر باشد.
کشتار مردم بیگناه
درمورد عفو متهمان، این چیزی است که من همیشه در زندگی خود به آن توجه داشتهام و شما میتوانید در این مورد به گذشته مراجعه کنید، ولی عفو تا جایی که موجب تشویق خیانتکاران نباشد، به کار برده میشود. روزنامه متنفذ و محترم لوموند باید به یاد داشته باشد که من هنگام آغاز زمامداری سوگند یاد کردم که قانون اساسی این کشور و تمامیت و وحدت ملی و ارضی کشور را حفظ کنم. حالا خوب است کمی این نکته را درمورد متهمان بررسی کنیم. اگر این موضوع مربوط به افرادی است که میخواستند مملکت را به کشورهای خارجی تسلیم کنند، باید دید چرا عدهای این مسئله را بی اهمیت تلقی مینمایند؟ این گونه افراد که رفتار گروه قبلی را تأیید کردهاند، همه از کسانی هستند که از تمام تسهیلات و امکاناتی که به آنها داده شدهاست، استفاده نمودهاند.
آنها امکانات وسیعی برای تحصیل کار و فعالیت و گذراندن یک زندگی شرافتمندانه داشتند، با این حال جلسات محرمانه تشکیل دادند و بدون محاکمه افرادی را محکوم به اعدام کردند و دیگران نیز این گونه احکام را اجرا کردند و مردم را به قتل رسانیدند و حتی به کشتار مردم بی گناه پرداختند. آنها فقط وظایف خود را انجام میدادند. آنها کسانی هستند که خودبهخود ضد قانون و مخالف نظمند. این افراد همچنین مخالف اونیفورم هستند، زیرا اونیفورم را نماینده یک نظام مثبت میدانند. این موضوعی است که من میل ندارم وارد این بحث شوم.
این گروه با کسانی به مبارزه برخاستهاند که واقعاً صاحب زمیناند و مصمم هستند از آنچه که از طریق انقلاب به دست آوردهاند، دفاع کنند. آنها بیشتر از ۱۳میلیون نفرند. افرادی هستند که بر اثر انقلاب سفید دارای زمین شدهاند. آن وقت این گروه تبهکار، سیزدهمیلیون انسان وطنخواه را بر ضد خود بر میانگیزند. اینها همچنین کارگرانی را که از ثمره انقلاب ایران برخوردار شدهاند، بر ضد خود میشورانند. آنچه را که برای طبقات زحمتکش کشور امتیاز خواندم، شخصاً عقیده دارم که این حق آنها است و این وظیفه ما است که مراقب باشیم تا از این هم بیشتر به دست آورند.
تبهکاران حتی افراد عادی و مردم بیگناه نظیر رانندگان تاکسی و حتی دو پسر بچه پنج شش ساله را با رگبار مسلسل کشتهاند. آیا این روزنامه شریف و محترم سؤال کردهاست که چرا مردم بیگناه کشته شدهاند؟ چه کسی حق داشت که زندگی این مردم را از آنها بگیرد؟ آیا هرگز سؤال کرده است که این قربانیان بستگانی هم داشتهاند؟ نه هرگز، آنها این چیزها را نمیدانند و برایشان مهم نیست. اگر کسانی که هدف این تجاوزات قرار گرفتند دست به عمل متقابل بزنند و برای اعدام آنها اقدام کنند و عمل خود را عملی سیاسی بدانند، آیا آنها این اقدام را قبول خواهند کرد؟ بنابراین بسیار آسان است که افرادی در یک گوشه دنیا روی صندلی راحت بنشینند و به نظر خودشان حرفهایی درباره اخلاق بزنند، زیرا آنها چنین مسائلی را در موقعیتهای دیگر و در جاهای دیگر پذیرفتهاند که نمیخواهم از آنها نام ببرم، اما میدانم و میتوانم برایشان بازگو کنم. به همین جهت بود که در آغاز سخنم به کسانی که تصور میکنند میتوانند به دیگران درس بدهند، اشاره کردم. کسانی که هیچ خبری درباره مطالبی که میگویند، ندارند. با این حال ما چه توجهی به این حرفها داریم، ما از منافع کشور خودمان باید دفاع کنیم. آنچه در اینجا روی میدهد در جاهای دیگر نیز به وقوع میپیوندد و این دورهای است که باید از آن گذشت. در کشور خود شما نیز ممکن است کسانی به سرقت بانک دست بزنند و یا مرتکب جنایت شوند. این چنین افراد تروریستهایی هستند که به وسیله حکومت عراق تربیت میشوند تا به کشورهای دیگر بروند و افراد مختلف را بکشند. شک نیست که آنچه در عراق اتفاق میافتد، موافق روحیات مردم عراق نیست و ما این اعمال را غیر عادلانه میدانیم.
به هر حال ما حتی یک دقیقه از وقت خود را صرف این گونه حرفها نمیکنیم و به کارهای اساسیتری که داریم میپردازیم.
پیمان دوستی آلمان و لهستان و شوروی
ما درباره همه مسائل جهانی از جمله پیمان دوستی آلمان و لهستان و شوروی مذاکره کردیم. البته ما در گذشته مشکلات آلمان را نداشتیم. سیاست ما با شما از این جهت مشابه است که معتقدیم اختلافها در همه نقاط جهان و بین همه ملتها باید از میان برداشته شود و در این مورد من تا آنجا پیش رفتهام که گفتهام: «تنها همزیستی کافی نیست، ما در حال حاضر به همکاری نیازمندیم».
هنگامی که ما عبارت «صلح، غیر قابل تفکیک است» و یا «دنیا بسیار بسیار کوچک است» را به کار میبریم، مثل این است که در واقع این تئوری و عقیده را تأیید کنیم که امکان ندارد در نقطهای از جهان صلح و امنیت و آرامش وجود داشته باشد و عکس این موضوع در منطقه دیگر. بنابراین ما نمیتوانیم بین امنیت خلیج فارس که مربوط به خود ما است با سایر مناطق از جمله اروپا، که شما در قسمتی از آن زندگی میکنید خط موازی بکشیم، زیرا امنیت تمام نقاط جهان به یکدیگر مربوط است.
رابطه با آلمان شرقی
در حال حاضر به دلایل بسیار ما راجع به ایجاد رابطه سیاسی با آلمان شرقی فکر نمیکنیم، زیرا یکی از دلایل آن اقداماتی است که مخالفین امنیت ایران در آلمان شرقی انجام میدهند، یعنی همان افرادی که در آلمان شرقی مستقر هستند.
طبیعی است که شرایط موجود در آلمان شرقی برای ما قابل قبول نیست. درباره این مطلب بیش از این وارد بحث نمیشوم، ولی عقیده دارم که چه بسا ممکن است شرایط و امکاناتی در آینده به وجود آید که خلاف وضع فعلی باشد.
مسافرت نیکسون به چین
و اما درمورد مسافرت نیکسون به چین، اصولاً هر کاری که باعث نزدیکی کشورها به یکدیگر بشود، موافق سیاست کلی ایران است که بر اساس سیاست مستقل ملی ما، نه فقط روی اصل همزیستی، بلکه همکاری ملل بنا نهاده شدهاست.
بازار مشترک
در مذاکراتی که با آقای ویلی برانت داشتیم، موضوع بازار مشترک نیز به طور کلی مطرح شد و خوشبختانه از طرف آقای صدراعظم جمهوری فدرال آلمان هم کمال حسن تفاهم و حسن نیت ابراز شد، البته قبلاً هم با آقای ژیسکاردستن همین مذاکرات را کردیم و فکر میکنم بازار مشترک اروپا پی بردهاست که لازم است با ایران روابط مخصوصی داشته باشد.