مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ مهر ۱۳۱۲ نشست ۳۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نهم |
دوره نهم تقنینیه
مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ مهر ۱۳۱۲ نشست ۳۷
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک شنبه ۹ مهر ماه ۱۳۱۲ (۱۰ جمادی الاخری ۱۳۵۲)
فهرست مذاکرات:
۱) تصویب صورت مجلس.
۲) تقدیم یک فقره لایحه و معرفی معاون از طرف آقای وزیر داخله.
۳) شور و تصویب لایحه اعتبار راه شمشک
۴) شور و تصویب لایحه راجع به بهره برداری راه آهن.
۵) شور و تصویب لایحه اجازه قراردادهای مقاطعه بیش از یکسال.
۶) موقع ودستور جلسه بعد – ختم جلسه.
(مجلس یک ساعت قبل از ظهر بریاست آقای دادگر تشکیل گردید.)
صورت مجلس روز یکشنبه ۲ مهر ماه را آقای موید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
[۱-تصویب صورت مجلس ]
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟
(نمایندگان: خیر)
صورت مجلس تصویب شد. خواستم خاطر محترم آقایان را متذکر شده باشم که در موقع گذشتن قانون مربوط بتعیین تکلیف رتبه محصلین کلاس قضائی و ثبت اسناد کوچک اشتباهی بود و آن این است که قانون مزبور را متکی کرده بود بقانونی که در ۱۵ خرداد بتصویب رسیده در صورتیکه در پانزدهم خرداد چنین قانونی نگذشته وتاریخ صحیح آن یازدهم خرداد است بنده این اشتباه کتابی کوچک را اصلاح کردم.
(نمایندگان: صحیح است)
انیقسمت را خواستم باطلاع آقایان رسانده باشم.
(صحیح است)
آقای وزیر داخله.
- تقدیم یک فقره لایحه و معرفی معاون از طرف آقای وزیر داخله
[۲-تقدیم یک فقره لایحه و معرفی معاون از طرف آقای وزیر داخله ]
وزیرداخله (آقای جم)- لایحه ایست راجع بتهیه گندم در ولایات و جاهاییکه طرف احتیاج باشد. خاطر آقایان محترم مسبوق است که یکی از وظایف بلدیه‌ها این است که همیشه احتیاط داشته باشند جاهاییکه از حیث آذوقه دچار مضیقه می‌شوند پیش نیاید سابقا دولت خودش مالیات جنسی داشت گندم داشت از بابت مالیات و چیزهای دیگر و حالا مالیات نقدی گرفته می‌شود در بعضی جاها ممکن است این مسئله پیش بیاید و محتاج باشند از اینجهت بلدیه پیش بینی می‌کند. و تهیه می‌کند که مردم دچار مضیقه نشوند ودر نظر گرفته شده است که برای تهیه ارزاق گندم در بعضی جاها که حتماً طرف احتیاج می‌شود از بانک ملی یک استقراضی بشود و چون یک اشکالی بموجب اساسنامه بانک ملی وجود داشت و محتاج پیشنهاد مجلس بود از اینجهت لایحه اش را تقدیم می‌کنم و استدعا دارم که زودتر تصویب شود که موقع می‌گذرد ویکی هم خواستم آقای همایون خان سیاح را که معروف حضور آقایان است و اخیرا بسمت معاونت وزارت داخله معین شده بمجلس شورای ملی معرفی بکنم.
(صحیح است).
رئیس- آقای عراقی.
عراقی – آقای وزیر داخله لایحه که دادند یک عنوانی فرمودند که بنده نفهمیدم فرمودند هر چه زودتر یعنی چه مقصودشان چیست؟ اگر فوریت دارد باید اظهار کرده باشندو تقاضای فوریت بشود واگر باید برود بکمیسیون آنرا هم باید بفرمایند که تکلیفش معلوم شود.
وزیر داخله – فوریت مخصوصاً تقاضا نکردم برای اینکه برود بکمیسیون متذکر فوریتش هستم ولی فوریت تقاضا نکردم.
رئیس- در مجلس کنونی کلمه بفوریت تقریباً مورد پیدا نمی‌کند برای اینکه لوایح خیلی زود و با سرعت و فوریت انجام می‌شود
(صحیح است)
آقای وزیر طرق سه لایحه دارند راه شمشک بهره برداری و انعقاد قراردادها و کنتراتهای مربوط بساختمان.
وزیر طرق (آقای منصور)- میفرایید کدام یک را مقدم بدارید؟ راه شمشک را.
- شور وتصویب لایحه اعتبار راه شمشک
[۳-شور وتصویب لایحه اعتبار راه شمشک ]
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع براه شمشک: کمیسیون بودجه لایحه نمره ۱۲۵۳۳ دولت راجع بپانصد هزار ریال اعتبار برای مخارج ساختمانی راه شمشک رامطرح و مورد شور و مطالعه قرار داده بالاخره با توضیحاتی که آقای وزیر طرق دادند کمیسیون با عین ماده واحده موافقت وعلیهذا راپرت آنرا بعرض مجلس مقدس می‌رساند.
رئیس- ماده واحده دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – وزارت مالیه مجاز است مبلغ پانصد هزار ریال از عایدات قند وشکر و چای برای احتیاجات ساختمانی راه شمشک علاوه بر اعتبارات مصوبه قبل باختیار وزارت طرق بگذارد.
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی – بنده توضیحی می‌خواستم ازآقای وزیر طرق تقریباً چند سال است که ما هر سال مبالغ گزافی برای راه شمشک اعتبار می‌دهیم همین امسال هم در بودجه مبلغی هست علاوه بر این پانصدهزار ریال هم حالا اعتبار می‌دهیم و بالاخره این راه چطور است که با اینهمه مخارج وبا اینکه مسافت آن چندان نیست اینهمه خرج شده وهنوز اینرا تمام نشده و قسمتهایی هم راجع بمعدن آنجا انتشار دارد که بنده لازم دانستم سئوال کنم و آقای وزیر طرق جواب بدهند که اگر سوء تفاهماتی شده است رفع شود بعلت اینکه بنده از اشخاصی شنیدم که اصلا بواسطه بی اطلاعی اشخاصیکه در قسمتهای ذغال شمشک کار می‌کردند و بلدیت نداشتند معدن را کور کرده‌اند رشته معدن را و ترتیب تهویه را درست نمی‌توانند انجام کنند که بنده خواستم از ایشان سئوال کنم که یک توضیح کاملی اولا راجع براه شمشک و ثانیاً راجع بمعدن شمشک و کیفیت استخراج ذغال واینها بفرمایند که مطلع شویم.
وزیر طرق – موضوع راه شمشک را که فرمودند البته تقریباً از سه سال قبل باین ساختمان راه شروع شده است و سه فقره اعتبار هم تا بحال داده شده است و بتدریج عمل شده است که در ظرف یکسال تمام شده است اعتباری هم که درهر دفعه داده شده است برای ساختمان تمام راه نبوده است برای ساختمان تدریجی بوده است که در ظرف مدتی متناسباً کار ساختمان تمام شده است قسمتی مربوط بامسال یکقسمت از ساختمان سابق که یک قدری خرابی پیدا کرده بود آن را با این اعتبار و یک قدری هم از سابق مانده بود شروع کرده‌اند و این اضافه اعتبار برای این است که آن رفع خرابی بشود وترمیم شود آن محلی که باقی مانده که این راه بکلی ساختمانش تمام شود ومن امیدوارم که با این اضافه اعتبار دیگر در آن راه نواقصی باقی نباشد وآنقدری که مورد احتیاج است بکلی تمام شود اما راجع باستخراج ذغال که فرمودند اگر چه مستقیماً مربوط به بنده نیست ولی آنقدر که اطلاع دارم می‌توانم عرض کنم البته تا بحال با وسائلی که در آنجا استخراج ذغال شده است کامل نبوده است زیرا که اول کار بوده است وماشینها وتأسیسات لازمه را نداشته‌اند این است که یکقدری کارهای سطح الارضی شده است کارهای عمقی نشده است بنابر آن اعتباراتی که مجلس تصویب فرمودند پیش بنیی شد که یک دستگاههای ماشین نسبتاً کاملی ویک وسایل وابزار متناسبی برای استخراج صحیحی تهیه شود این ماشینها سفارش داده شده وخریده شده و تصور می‌کنم وارد سرحد هم شده باشد و عنقریب حمل می‌شود بمحل معدن و وقتی که اینهانصب شد آنوقت یک استخراج صحیح و علمی بعمل خواهد آمد که موافق مطلوب باشد اما آنچه که تا حالا استخراج شده التبه متناسب وسائل موجوده است وبد هم استخراج نمی‌شود مطابق پیش بینی‌هایی که کرده‌اند همیشه بقدریکه احتیاج بوده است ذغال تهیه شده چنانکه پارسال یک مقدار نسبتاً زیادی حمل شد وامسال هم همینطور استخراج صحیح وعلمی معدن از سال آتیه شروع خواهد شد که این ماشینها می‌رسد و نصب می‌شود و برای آنموقع کار خواهد کرد.
رئیس- آقای عراقی.
عراقی – با اینکه خود بنده هم افتخار عضویت کمیسیون بودجه را دارم ورئیس کمیسیون بودجه هستم ولی در این قسمت لایحه خیال می‌کنم آقای وزیر طرق لازم است یک ترتیبی بهش بدهند چون نوشته است در اینجا بابت عایدات قندوشکر و در آنجا منحصر کرده است به راه آهن این را خواستم ببینم آقای وزیر طرق دراین قسمت چه تصمیمی می‌خواهند بگیرند و یک طوری باشد که منافات با آن قانون نداشتته باشد.
وزیر طرق – عرض کنم از ابتدا آنچه برای راه شمشک تصویب شد وهمچنین برای استخراج معدن یک مقداری از اعتبارات وجوه قند وشکر بود که مال راه آهن است و علتش هم این بود که چون ارتباط کامل دارد با راه آهن یک کمکی از این راه باستخراج ذغال شده است که ذغال زودتر استخراج شود که راه‌آهن زودتر بکار بیفتد اما منافاتش با قانون عرض کنم وقتی عملی قانونی نمی‌شود که بدون قانون از آن وجوه برداشته شودوقتی که لایحه پیشنهاد می‌شود و به تصویب مجلس می‌رسد آن قانون می‌شود و مجوز قانونی است و آن منافات هم دیگر مورد ندارد.
رئیس- آقای طهرانچی.
طهرانچی- عرایض بنده را یک قسمتش را آقای عراقی فرمودند و اینکه آقای وزیر طرق فرمودند که از قسمت راه آهن خواسته‌اند یک کمکی به معدن بکنند بنده تصور می‌کنم معدن یک حساب علیحده ایست و هیچوقت زغال سنگ را معدن مجانی براه آهن نخواهد داد و البته وقتی که حاضر شد زغال سنگ را مطابق یک قیمتی خواهد فروخت براه آهن واداره راه آهن هم مجبور است آن قیمت را بپردازد والبته در این موقع که ممکن است یک اعتبار مخصوصی نباشد در بودجه برای اصلاح این راه بنده عقیده‌ام این است که اگر این پول بعنوان استقراض از وجوه قندوشکر پرداخته شود ضرری نخواهد داشت که بعداز منافع معدن متسرد شود مثل اینکه یک مقدار وجهی از بودجه عایدات ذخیره بود یا از بودجه بود که راه‌آهن بعنوان قرض گرفت بعد قرار شد که مسترد بدارد در این جا هم چون عایدات قندوشکر فقط برای راه‌آهن است اگربطور استقراض باشد بهتر خواهد بود والا بنظر بنده هیچ فلسفه ندارد که راه آهن یک کمکی بکند و حال آنکه معدن یکی از منابع پرفایده خواهد بود و می‌تواند حساب خودش را پس بدهد.
وزیر طرق – عنوان استقراض را نکردیم برای اینکه از ابتدا وجوهی که در سنوات قبل و دو سه سال قبل تصویب شد برای این موضوع عنوان استقراض نداشت وحالا برای این پنجاه هزار تومان عنوان استقراض تصدیق می‌فرمایید چندان موردی ندارد بعدهاببینیم اگر بکار افتاد معدن و ما هم احتیاجاتمان را خواستیم بگیریم و معدن هم دارای یک اساس و سرمایه کاملی شد شاید یک همچو فکری بکنیم که پس بگیریم اما در هر حال این معدن یک معدنی است که مستقیماً بدرد راه آهن می‌خورد.
رئیس – دیگر اشکالی نیست. آقایانیکه موافقت دارند ورقه سفیدخواهندداد.
(اخذ و شماره آراء بعمل آمده نودو چهار ورقه سفید شماره شد).
رئیس- عده حاضر درموقع اعلام رأی ۱۱۱ نفر باکثریت ۹۴ رأی تصویب شد.
- شور وتصویب لایحه راجع به بهره برداری راه آهن
[۴-شور وتصویب لایحه راجع به بهره برداری راه آهن ]
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع به بهره برداری راه آهن شمال وجنوب.
خبر کمیسیون: کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر طرق لاحیه نمره ۱۲۴۵۵ آنوزارتخانه رامطرح و مورد شور قرار داده در نتیجه با ماده واحده پیشنهادی بقرار ذیل موافقت نموده اینک خبر آنرا برای تصویب مجلس مقدس تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – بوزارت مالیه اجازه داده می‌شود که آنچه از بهره برداری راه آهن جنوب و شمال عاید شده و می‌شود بحساب عایدات انحصار قند وشکر و چای وارد نماید که بر طبق قانون مصوبه نهم خرداد ماه ۱۳۰۴ برای احتیاجات راه آهن مملکتی بمصرف برسد.
رئیس- آقای اورنگ.
اورنگ- بنده با این لایحه موافقم و یک توضیحی لازم میدام که سئوال کرده باشم آقای وزیر محترم طرق دقت بفرمایند. دراین لایحه فقط عبارت این است که بوزارت مالیه اجازه داده شود که آنچه از بهره‌برداری راه‌آهن جنوب وشمال عاید شده و می‌شود بحساب عایدات انحصار قند وشکر وچای وارد نماید. این جا استثنا ندارد که این محل بایستی مواجب وخرج آنها داده شود یا اینکه آنها یک محل علیحده دارد اگر محل علیحده دارد که عبارت این قانون تمام است واگر محل علیحده ندارد بموجب این قانون دیگر از این عایدات نمی‌شود مخارج پرسنلی را ادا کرد چون بموجب این لایحه آنچه از وجوه بهر برداری عاید می‌شود بحساب عایدات انحصار قند وشکر می‌آید اگر بموجب یک قانون دیگری محلی هست برای پرداخت مخارج پرسنلی درست است که مخارج آنها از این اعتبار تأمین می‌شود واین عایدات هم بحساب عایدات انحصار قندوشکر وارد میشودو اگر این معنی نیست آنوقت این لایحه دچار اشکال میشودو مخارج پرسنلی محلی ندارد این توضیحی بود که حالا جواب می‌فرمایند واشکال رفع می‌شود. یک مسئله دیگر هم که از این لایحه استفاده از موقع می‌کنم پارسال هم در موقع تابستان باز استفاده از موقع کردیم ویک استفاده هم بموقع می‌خواهم بکنم وآن این است که عامه خلق انتظار دارند عملیات راجع براه آهن را چه در جنوب و چه در شمال مستحضر شوند چون خیلی خوشحال می‌شوند که یک وجب راه آهن جلوتر آمده باشد و ساختمانش تمام شده باشد مردم هم بهمان اندازه شعف ووجد پیدا می‌کند و البته مجانی برای نمایندگان پیدا می‌شود که در این موقع از طرف نمایندگان دولت اظهاری بشود واز طرف آقای وزیر طرق یک توضیح مفصلتری راجع به عملیات ساختمانی راه آهن در این جا توضیح داده شودواستدعا می‌کنم بقدر مقدور در این باب توضیحی بفرمایند.
وزیر طرق – در قسمت مخارج بهره برداری که فرمودند که در این جا استثنائی نیست برای مخارج توضیحاً عرض می‌کنم والبته خاطرتان مسبوق است که ما هر وقتی اعتباری لازم باشد برای مخارج بهره‌برداری علیحده می‌آوریم به مجلس و تصویب می‌فرمایند واین لایحه برای این است که مطابق اصول از هیچ عایداتی مستقیماً مخارج را نمی‌شود برداشت عایدات بجای خودش یک حاسب معینی دارد می‌رود بخزانه و مخارج باید یک اعتبار علیحده داشته باشد که پرداخته شود ما برای امسال اعتباری که لازم بود برای مخارج بهره برداری از پرسنل وغیر پرسنل همه اش را گرفتیم و حاضر داریم آنوقت این عایدات بهره‌برداری می‌رود بخزانه فکر کردیم که مخارج بهره برداری راما از راه آهن می‌دهیم یعنی از وجوه اختصاصی راه آهن می‌دهیم وخیلی منطقی وعادلانه است که با این احتیاجاتی که راه آهن دارد برای ساختمان عایدات بهره برداریش هم برود جزء وجوه راه آهن و چون آن قسمت بتصویب رسیده بود سابق واین قسمت اخیر مجوز قانونی می‌خواهد به این جهت لایحه آوردیم وتقاضا کردیم که این عایدات بهره‌برداری هم برود جزء وجوه اختصاصی راه آهن که بمصرف ساختمان راه آهن برسد. اما راجع به وضعیت ساختمانی راه آهن چندی قبل که باز این جا این موضوع مطرح بود اجمالاً عرض کردم آن قسمت از راه آهن که تمام شده است در جنوب تا صابح آباد است ۲۵۰ کیلومتر و درشمال تا شاهی است که ۱۲۷ کیلومتر است واین دو قسمت مرتب است وملاحظه می‌فرمایید که تحت بهره برداری است و کار می‌کند قسمتهای بعداز این دو خط در شمال و جنوب یک مقدار معنیی تحت ساختمان است که ازآن مقدار امسال در جنوب ۵۰ کیلومتر ریل گذاری می‌شود یعنی اضافه می‌شود به دویست و پنجاه کیلومتر و سیصد کیلومتر می‌شود درشمال هم در همین حدود تقریباً چهل وپنج کیلومتر ریل گذاری شده که آن هم اضافه می‌شود به صد و بیست وهفت کیلومتر که در شمال حاضر است آنوقت قطعات دیگری هم بتدریج برای ساختمان حاضر می‌شود از حیث برآوردها و نقشه جات و تعیین میزان کار و انواع کار و آن چیزهایی که لازمه ساختمان نفی است بتدریج قطعه قطعه که آن قطعات هم متفاوت است بر حسب مقدار کاری که دارد هفت کیلومتر است هشت کیلومتر است ده کیلومتر است متفاوت است وهر قطعه با آن لوازم فنی خودش تهیه و حاضر می‌شود برای ساختمان که حالا مطابق اصول جدید بمناقصه گذاشته می‌شود که کمپانیهایی که متخصص هستند وآماده هستند برای این کارها در مجلس مناقصه حاضر می‌شوند و پیشنهادهایی می‌دهند و به آن پیشنهادها مراجعه شود ومطابق پروگرامی که در نظر گرفته شده است عمل می‌شود بنابراین درظرف چهار سال خط شمال بطهران آن می‌رسد ودر ظرف شش سال خط جنوب به طهران می‌رسد یعنی مجموعاً در مدت شش سال خط جنوب وشمال بیکدیگر متصل می‌شود
(اورنگ: ابتدای این شش سال از کی است)
ابتدای این شش سال هم از اول خرداد ماه امسال تا شش سال است باین ترتیبی که در نظر گرفته‌ایم و پروگرام تنظیم شده است که همین طور بمرور قطعات ساختمانی تحت ساختمان گذارده شود و بتدریج در شمال و جنوب ساختمان شود و ریل گذاری شود وامیدواریم که بعد از شش سال خط شمال و جنوب بهم متصل میشودوراه آهن تمام می‌شود.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
رئیس- آقایانیکه موافقت دارند ورقه سفید خواهند داد. (اخذ آراء بعمل آمده ۹۶ ورقه سفید تعداد شد.)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۱۰۳ باکثریت ۹۶ رأی تصویب شد.
- شور و تصویب لایحه اجازه قراردادهای مقاطعه بیش از یکسال
[۵-شور و تصویب لایحه اجازه قراردادهای مقاطعه بیش از یکسال ]
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع بقراردادهای مربوط بساختمان قرائت می‌شود:
خبر کمیسیون: کمیسیون بودجه با حضور آقای معاون وزارت طرق لایحه نمره ۱۱۱۸۷ دولت را مطرح و مورد مطالعه قرار داده پس از مذاکرات لازمه بالاخره بر حسب پیشنهاد آقای معاون جمله‌ای هم بآخر ماده راجع به بقیه قیمت ماشینهای معدن زغال شمشک اضافه شده و ماده واحده بشرح ذیل تنظیم و اینک راپرت آنرا تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – بوزارت طرق اجازه داده می‌شود در موارد لازمه قراردادهای ساختمانی را برای مدتی که از یکسال تجاوز کند منعقد دارد واقساط آنرا درهر سال از اعتباراتی که برای آن سال جهت امور مربوطه بموضوع قراردادهای مزبور تصویب خواهد شد بپردازد و نیز باداره کل صناعت اجازه داده می‌شود پانصد هزار ریال بابت بقیه قیمت ماشینهای معدن زغال شمشک تعهد نماید که درسال ۱۳۱۳ در بودجه منظور و پرداخته شود.
رئیس- آقای طباطبائی دیبا.
طباطبائی دیبا- بنده عقیده‌ام این است که لوایحی که درمجلس مطرح می‌شود البته باید با توافق نظامنامه مجلس بگذرد این لایحه که فعلاً مطرح است یک قسمتی در آخرش هست که در لایحه پیشنهادی دولت نبود در این لایحه دو قسمت را خواسته‌اند یکی مسئله اجازه است برای قراردادهای ساختمانی که از یکسال تجاوز کند یکی هم اعتباری است برای زغال شمشک این مطلب آخری که مسئله اعتبار برای شمشک است در لایحه طرق نبود وقتی که این لایحه در کمیسیون بودجه مطرح شد معاون طرق این پیشنهاد را کرد و در کمیسیون بودجه هم تذکر داده شد که برخلاف اصول پارلمانی است زیرا این یک لایحه مستقلی است و حقیقةً مربوط باداره طرق نبود بلکه مربوط باداره صنایع بود می‌بایستی در مجلس علنی تقدیم شود و بعد از طرف مقام ریاست مراجعه بکمیسیون شودفعلاً بنده عقیده‌ام این است که این قسمت آخری را آقای وزیر طرق موافقت بفرمایند مسکوت بماند چون از راه نظامنامه و اصول پارلمانی وارد نشده است یک لایحه مستقلی بیاورند بمجلس واز مجلس هم مراجعه شود به کمیسیون والبته تصویب هم می‌شود.
وزیر طرق – این جمله اخیر ماده را اینطور که فرمودنددر کمیسیون در جلسه اخیری که بنده بودم مذاکره شد اول تصور می‌کردم یک صرفه در قسمت وقت ویک تسهیل وتسریعی است درکار که چون هر دو موضوع یکی است اجازه ایست برای انعقاد کنتراتهای طویل المدت از یکسال بیشتر این هم برای وزارت طرق برای اداره صناعت مابه الاحتیاج است وقتی که ما این لایحه را تهیه کردیم اداره صناعت هم چنین احتیاجی را داشت و مذاکره کردو تصور کردیم که می‌شود هر دو را تحت یک لایحه آورد البته لایحه اصلی همان بود که از طرف وزارت طرق امضا شده بود تصور کردیم در کمیسیون بودجه ممکن است این را وارد کنند واشکالی ندارد و بنده هم معتقد بودم که شاید بشود مذاکره کردیم و معلوم شد که از حیث مراسم پارلمانی خالی از اشکال نیست بنده موافقت کردم که آن جمله اخیر را مسکوت بگذاریم وحذف شود و آن را اداره صناعت یک لایحه علیحده خواهد کرد و بمجلس شورای ملی خواهد آورد.
رئیس- آقای ملک مدنی.
ملک مدنی – عرض می‌کنم موقعیکه لایحه در کمیسیون بودجه مطرح شد خود آقای وزیر طرق تشریف نداشتند آقای معاون بودند و یک توضیحات بیشتری لازم بود که داده شود که حالا بنده سئوال می‌کنم این یک اجازه ایست که برای مدت بیش از یکسال اجازه می‌دهد که قراردادهای ساختمانی که مدت او بیش از یکسال باشد در کمیسیون بنده و بعضی از رفقا نظرمان این بود که این مدت محدود باشد ولو اینکه پنج سال باشد چهار سال باشد اگر اشکالی در عمل نداشته باشد ممکن است یک مدتی را تعیین کنید که محدود باشد چون یکقدری هم سابقه نداشته است در کمیسیون هم مذاکره شد که اختیاری داده شود برای قراردادهای ساختمانی که بودجه او را هم بایستی سال بعد تصویب کنند و در بودجه‌های بعد پرداخته شود اگر چنانجه اشکالی دارد بفرمایند ویک توضیحات بیشتری بدهند که مطلب روشن شود که آقایان اعضاء کمیسیون و سایر آقایان هم مطلع شوند که مقصود از این لایحه چیست وتا چند وقت با اشخاص منعقد می‌شود و جریانش چیست این را بفرمایند که افکار عمومی هم مطلع شود البته بهتر است.
وزیر طرق – در باب محدود کردن مدت بنده خودم هم فکر کردم ولی دیدم که اصلا عملی نیست زیرا نمیدانم چه کارهایی پیش می‌آید خوب الان کارهایی در دستمان است ومیزان آن کارها معین است آنها را ما می‌توانیم ولی این لایحه مخصوص یک یا دو یا سه کار معین نیست ما می‌خواهیم یک تسهیلی باشد برای انعقاد این قبیل کارها بنابراین نمیدانم که چقدر کار است وچه کاری است و چقدر طول می‌کشد این بسته بموقع کار و کیفیات و مقتضیات کار است واما اینکه فرمودند شاید از حیث اعتبارات از حیث امور مالی موجب یک اشکال و زحمتی باشد این کاملا بی زحمت است برای اینکه هیچ قراری را ما نمی‌توانیم امضا کنیم مگر اینکه قبلاً اعتبارش را در نظر گرفته باشیم واعتبار را هم نمی‌شود در نظر گرفت مگر اینکه بمجلس بیاید و مطابق مقررات قانونی تهیه آن اعتبار بشود بنابراین، این تصور را ندارد که یک اجازه نامحدودی باشد از نقطه نظر اعتبارات مالی از نقطه نظر مدت اعتبار کارالبته آن به تشخیص وزارتخانه است به تشخیص دولت است که یک کاری در چه مدت تمام می‌شود برای تهیه اعتبارش هم اگر اعتبار داریم که مانعی ندارد واگر نداریم که البته بمجاری قانونی خودش اعتبار تهیه می‌شود و به تناسب آن مدت تقسیم می‌شود. وآنوقت آن قرارداد می‌شود دراصل موضوع خوب شاید سابقاً هم یک کنتراتها و قراردادهای ساختمانی کم و بیش با مدتهای طولانی بسته می‌شد و بدیهی است که اعتباراتش هم یادر جزو بودجه‌های مصوبه بوده یا علیحده می‌آمد بمجلس اما امور ساختمانی باندازه امروز توسعه نداشت ولی حالا امور ساختمانی ما خیلی توسعه دارد می‌بینیم که یک ساختمانهایی داریم که در عرض یک سال و دو سال تمام نمی‌شود والبته آن ساختمانها بنابر یک اعتبارات ویک مبانی مالی قسمت مالیش تأمین می‌شود و فقط برای اینکه ما تعهدی نسبت به آتیه بکنیم یک مجوزی می‌خواهیم در حدود آن اعتبارات قانونی بتوانیم یک تعهدی بکنیم برای یک مدتی. حالا مثلا قراردادهای ساختمانی که ما برای راه آهن داریم اینها متفاوت است تابحال شاید برای دوسال ودو سال ونیم پیش آمده است بعدها شاید یک قسمتهایی برای مدت بیشتری پیش بیاید و بدیهی است این قراردادها آنقدری که مربوط باعتبارات است بدون اینکه تهیه وسائل و مبانی مالیش شده باشد تعهد نخواهد شد بنابراین برای مدت و تعیین و تجدید آن بنده اشکال می‌بینم چون چیزی است که نمی‌شود پیش بینی کرد.
رئیس- فقط یک نفر مانده است. آقای رهنما.
رهنما- این لایحه که آقای ویر طرق پیشنهاد کرده‌اند بمجلس البته از نقطه نظر متن لایحه و موضوع لایحه البته مخالفی نیست ولی اساساً طرز پیشنهاد این لایحه بمجلس وتقاضای تصویب آن بدو مانع برمیخورد که بنده می‌خواستم تذکر بدهم و بعرض مجلس شورای ملی برسانم. یکی این که اساساً کمیسیون بودجه (همینطوری که بعضی از رفقا هم گفتند) امروز که بنده هم عضوش هستم آیا می‌تواند در بودجه‌های سالهای بعد هم اظهار نظر بکند ورأی بدهد و اعتباری را قبول کند؟ این یک موضوع. یکی دیگر راجع بخود لایحه است از نقطه نظر خود لایحه آقای وزیر طرق این جا تقاضا می‌کند که مجلس شورای ملی اجازه بدهد که قراردادهایی که مدتش بیش از یک سال باشد منعقد بشود اگر این قراردادها اساساً بدون اینکه ما موضوع محدودیت را در نظر بیاوریم باید بدانیم که طرف این قراردادها کیست اگر طرف قراردادها داخله است که محتاج بتصویب نیست در یک سال می‌بندند و تا یک سال وزارتخانه می‌تواند هر قراردادی را ببندد و بموقع اجرا وعمل بگذارد اگر از یک سال تجاوز نکند، برای چه این قید است؟ برای اینکه اساساً تعهد یک وزارتخانه باید مطابق بودجه اش باشد که برای او تصویب شده است. بودجه یک وزارتخانه برای چقدر است؟ برای یک سال است. پس بنابراین تعهد بیش از یک سال نمی‌شود کرد. از این قسمت که بگذریم می‌آییم سر اینکه طرف داخله نباشد و طرف یک کمپانی خارجه باشد این جا هم بعقیده بنده الزام دارد که مطابق مقررات وقوانین اساسی قراردادهایی که طرفش خارجی است باید بیاید بمجلس ولی البته در مجلس هم مانعی ندارد زود هم تصویب می‌شود برای اینکه نمایندگان با هیئت دولت توافق نظر کاملی دارند. ولی در هر صورت اگر ما این قانون را بگذرانیم یک کار خلاف قانونی کرده‌ایم برای اینکه بکار دولت که صدمه وارد نمی‌شود اگر بیاورد این جا بتصویب برساند چه مانعی دارد؟ بیاورند و بقید فوریت بگذرانند. بنابراین بنده می‌خواهم ازآقای وزیر طرق یک توضیحی بخواهم که این قراردادهایی که در این جا ذکر شده طرفهای آن کیست اگر طرفش داخله است که محتاج بتصویب مجلس نیست اگر هم طرف خارجه است که محتاج بتصویب قطعی مجلس است مجلس نمی‌تواند رأی بدهد که قراردادهای خارجی را دولت برود و ببندد. ازطرف دیگر چه الزامی دارند که این لایحه را بیاورندبمجلس؟ آخر این قسمت را موقعی باید بیاورند بمجلس که خیال کنند لوایحشان اقلاً دو هفته سه هفته یک ماه و دو ماه در مجلس طول می‌کشد بنده می‌خواهم از آقایان نمایندگان از تمام مردم از همه بپرسم که کدام لایحه بوده است که دو روز در مجلس طول کشیده است دولت آورده و در مجلس طول کشیده کدام لایحه بوده است؟ پس با این ترتیب علت ندارد که ما بیاییم همچو لایحه تصویب کنیم وهمچو اجازه بدهیم برای مدت قراردادها- نه آقالازم نیست مجلس کارش همین است و برای همین ایجادو خلق شده است این بودجه هنگفتی که بمجلس شورای ملی می‌دهند برای همین است که بنشینند و صحبت کنند وشور کنند و رأی بدهند. لوایح دولت خیلی زیاد است؟ ما هم جلسات مجلس را زیادمیکنیم هفته یک روز نباشد هفته سه روز چهار روز باشد اینکه اشکالی ندارد بنابراین بنده این را می‌خواستم بگویم که ما دلیل نداریم منطق نداریم مجوزی نداریم که بیاییم ویک قانونی را اینطوری تصویب کنیم که بگوییم قراردادهایی را که ما نمیدانیم طرفش کیست برای یک مدتی منعقد کنند این را بنده عقیده ندارم و معتقدم که در هر موقع آقای وزیر طرق لایحه بیاورند بمجلس اگر تقاضای فوریت بکنند فوراً تصویب می‌شود اگر تقاضای فوریت نکنند که بطرز عادی می‌رود بکمیسیون و بعد تصویب می‌شود. بنده دلیل این کار را نمیدانم چیست و آن فکر و منطقی که ایجاد این لایحه را کرده است نمیدانم چه چیز است لوایحشان را بیاورند بمجلس فوری هم تصویب می‌شود فوری هم عمل می‌شود والا این قسمت راکه بطور کلی ما بگوییم قراردادهای ساختمانی که مدتش بیش از یک سال است تصویب کنیم این هیچ منعی ندارد وخیال می‌کنم که مخالف مقررات است.
وزیر طرق- ما از تقدیم این لایحه نظرمان این نبود که یک لوایحی باید باشد که ما بخواهیم جدا جدا بمجلس آورده باشیم
(عده از نمایندگان: آقا بلندتر بفرمایید)
یا بالعکس. مانهایت دقت را کردیم که آن قراردادهای عادی که قبلاً این دقت درش نمی‌شد حالا بعمل بیاید و مجوز داشته باشد اما اینکه فرمودند قراردادها یکی یکی بیاید بمجلس شورای ملی بنده تصور می‌کنم که مجلس جای این نیست که هر قرارداد مقاطعه کاری یک تیکه راهی را که می‌دهیم بیک نفر مقاطعه اعم ازاینکه مهندس خارجی باشد یا داخلی با قیمت معین با شرایط معین عمل معین کیفیاتش معین، نقشه معین این عملی است اداری اعتبارش هم اعتبار قانونی و معین عوض اینکه عمله بگیریم و روز بروز مزد بدهیم وکار خوب نشود می‌خواهیم این رابطور مقاطعه‌کاری بدهیم بیک هیئتهای فنی و بنده تصور می‌کنم که مجلس جای این نیست که اینطور لوایح را بیاورند و وقت مجلس را صرف این بکنند که فلان جا یک متر خاک ریزی بشود فلان جا فلان قدر سنگ‌ریزی وشن ریزی بشود دو متر سنگ بریزند و حجم سنگ چقدر باشد اینها یک جزئیاتی هست که مجلس شورای ملی نباید وقتش صرف این جزئیات بشود وما هم نخواسته‌ایم وقت مجلس را اینطور بگیریم ما یک اجازه می‌خواهیم از مجلس بطور کلی که ما بتوانیم از حیث سنوات آتیه وآنهم نه از جنبه مالی اجازه داشته باشیم که یک قراردادهایی ببندیم و آن را اعتبارش را هم حالا نمی‌خواهیم و دولت از حیث جنبه مالی نمی‌آید یک تعهدی بکند که اعتبارش را نتواند بگیرد یا نداشه باشد از حیث اعتبارات البته همیشه بمجلس شورای ملی مراجعه می‌کند وتا وقتی که مبانی مالی یک کاری درست نشود اصلاً داخل در قرارداد نمی‌شویم وامضای قراردادی را نخواهیم کرد و پیش بینی دولت هم فرض بفرمایید راجع براه‌آهن، راه‌آهن یک عایدات اختصاصی مستمر ومعینی دارد که ما می‌توانیم کاملا پیش بینی کنیم که سال آینده چقدر خرج دارد واگر در آن حدود ما یک قرارداد می‌بندیم اصلاً هیچ مخالف ترتیب نیست ولی ما این احتیاط را برای یک مواقعی می‌کنیم که یک کارهای ساختمانی دو سه سال اگر طول بکشد ما بتوانیم واجازه داشته باشیم از نقطه نظر ساختمان و در صورتی که اعتباراتش را هم البته در موقع بگیریم و تأمین کرده باشیم تصدیق بفرمایید که دولت هیچوقت نمی‌آید که یک تعهدی بکند که اعتبارش را نداشته باشد واز آن طرف هم تصور می‌کنم که موافقت می‌فرمایند که این قراردادهای جزئی هم یک چیزهایی است که جزء جزئش را آوردن بمجلس اسباب تضییع وقت مجلس است وموردی ندارد.
عده از نمایندگان – کافی است مذاکرات.
رئیس- رأی می‌گیریم با ورقه آقایان موافقین ورقه سفید خواهندداد.
(اخذ واستخراج آراء بعمل آمده هشتادو یک ورقه سفید تعداد شد.)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی نود ونه نفر باکثریت هشتادو یک رأی تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
[۷-موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه ]
رئیس- اگر اجازه می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم
(صحیح است) روز چهاردهم مهر ماه که ما الزام به تعیین هیئت رئیسه و کمیسیونها داریم مصادف با جمعه است بنابراین بایستی عبور کنیم و شنبه را تعیین کنیم سه ساعت قبل از ظهر
(صحیح است)
ولی از آقایان تمنی می‌کنم روز پنجشنبه سه ساعت قبل از ظهر بفراکسیون تشریف بیاورند
(صحیح است).
(مجلس بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد.)
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون
پانصد هزار ریال اعتبار اضافی برای ساختمان راه شمشک.
ماده واحده – وزارت مالیه مجاز است مبلغ پانصد هزار ریال از عایدات قند وشکر و چای برای احتیاجات ساختمانی راه شمشک علاوه بر اعتبارات مصوبه قبل باختیار وزارت طرق بگذارد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه نهم مهر ماه یکهزار وسیصد و دوازده شمشیس بتصویب مجلس رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون
راجع بعوائد بهره برداری راه آهن.
ماده واحده – بوزارت مالیه اجازه داده می‌شود که آنچه از بهره برداری راه آهن جنوب و شمال عاید شده و می‌شود بحساب عایدات انحصار قند وشکر و چای وارد نماید که بر طبق قانون مصوبه نهم خرداد ماه ۱۳۰۴ برای احتیاجات راه آهن مملکتی بمصرف برسد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه نهم مهر ماه یکهزار وسیصد و دوازده شمشیس بتصویب مجلس رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون
اجازه انعقاد قراردادهای ساختمانی بوزارت طرق
ماده واحده – بوزارت طرق اجازه داده می‌شود در موارد لازمه قراردادهای ساختمانی را برای مدتی که از یکسال تجاوز کند منعقد دارد واقساط آنرا درهر سال از اعتباراتی که برای آن سال جهت امور مربوطه بموضوع قراردادهای مزبور تصویب خواهد شد بپردازد و نیز باداره کل صناعت اجازه داده می‌شود پانصد هزار ریال بابت بقیه قیمت ماشینهای معدن زغال شمشک تعهد نماید که درسال ۱۳۱۳ در بودجه منظور و پرداخته شود.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه نهم مهر ماه یکهزار وسیصد و دوازده شمشیس بتصویب مجلس رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر