مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ آذر ۱۳۴۶ نشست ۱۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۷ آذر ۱۳۴۶ نشست ۱۲
فهرست مطالب:
| مجلس در ساعت ۹ صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان خواجه نوری- مهندس امیرقاسم معینی- مروتی- ملک‌زاده آملی ـ دکتر رفیعی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ دکتر الموتی ـ دکتر حبیب اللهی ـ دکتر عدل ـ مرتضوی ـ ارسنجانی ـ مهندس پروشانی ـ دانشمند ـ شاهنده ـ دکتر صفائی ـ دکتر موثقی ـ دکتر مهذب ـ دکتر وحیدنیا.
غائبین بی‌اجازه
- آقایان دکترابریشمی ـ پزشکپور ـ دکتر طالع.
غائبین مریض
- آقایان مجدـ دکترصاحبقلم ـ طباطبائی ـ ماهیارـ ادیب سمیعی ـ دکتر اسدی ـ امیراحمدی ـ بوشهری ـ پرویزی ـ دیهیم- روستا ـ دکتر صالحی ـ موقرـ مبارکی ـ بانو دکتر دولتشاهی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکترمهذب ـ دکتررفیعی ـ صدری کیوان ـ روحانی ـ دکترالموتی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکترمهذب ـ دکتررفیعی ـ صدری کیوان ـ روحانی ـ دکترالموتی
رئیس ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر مهذب تشریف بیاورید.
دکتر مهذب - با اجازه مقام ریاست عظمی و همکاران محترم چند دقیقه‌ای قصد تصدیع داشتم و می‌خواستم راجع به تنزل ارزش لیره در انگلستان و تأثیر آن در بازار ایران و بالنتیجه ارزش ریال خودمان صحبت کنم تا یکبار دیگر واقعاً خدمتگذاری دولتی که هم خود را مصروف خدمت به ملت کرده و با درک صحیح منویات پادشاه مملکت یک وضع ثابت سیاسی و اقتصادی در این مملکت فراهم آورده است تحسین کنم. همکاران محترم کاملاً مستحضر هستند که چند روز قبل موقعی که مردم دنیا از خواب بیدار شدند خبر شدند که دولت انگلستان تصمیم بسیار جدی و جالبی گرفته و آن تصمیم عبارت از ضعیف ارزش لیره با مقایسه با سایر ارزهای بین‌المللی است و دولت انگلستان اعلام کرد که در حدود ۱۵ درصد از لیره خودش را تضعیف می‌کند و طبعاً در این باره تعدادی از دولتها ضررکردند و بسیار ناراحت شدند و به نوشته یکی ازروزنامه‌ها در دو سه شب قبل یکی از بانکدارهای معروف ژاپن انتحار کرد. البته علت اینکه دولت انگلستان مجبور شد این کار را بکند یک بحث مفصل اقتصادی است و جای بحث آن در این محفل بزرگ ملی و سیاسی با توجه به وقت محدودی که بنده دارم نیست قدر مسلم این است که با توجه به اینکه انگلستان در سالهای گذشته گرفتار مشکلات مالی زیادی شده بود و با توجه به تمایل دولت انگلستان نسبت به حفظ ارزش لیره با تمام کوششهائی که بعمل آورد بالاخره مجبور شد این ۱۵ درصد را کاهش بدهد تا بتواند به وضع اقتصادی خود سر و سامان بهتری بدهد و انشاءالله در آینده برمشکلات اقتصادی فائق بشود. بنده چند کلمه‌ای راجع به علت تنزل لیره عرض کردم حالا باید دید در ایران ما و در ریال ما این موضوع چه اثری گذاشته است بنده خیال می‌کنم همکارانم با من همصدا هستند که دولت ما با یک برنامه صحیح اقتصادی و مالی ایران نوین را پایه‌گذاری می‌کند و در اثر این برنامه‌های صحیح مالی و اقتصادی است که ریال ما بحمدالله یکی از پولهای محکم دنیا شناخته شده است و این جای کمال خوشوقتی و سربلندی است (صحیح است) البته در اثر ضعف لیره اگر مسئولین مالی مملکت پیش بینی دقیقی نمی‌کردند و اگر مسئولین اقتصادی برنامه‌های دقیقی نداشتند ممکن بود خدای نکرده ضررهائی به منابع مالی مملکت وارد بشود ولی همانطوری که عرض کردم تکرار می‌کنم وقتی دولتی برنامه‌های صحیح اقتصادی و مالی داشت و وقتی که مسئولین مالی درست متوجه نوسانات اقتصادی و مالی بین‌المللی بودند می‌توانند مشکلات را رفع بکنند و از آن جمله وضع لیره بود و وضع ریال ایران همانطور که در مصاحبه آقای سمیعی مدیر کل بانک مرکزی ایران گفته شد نه ریال ما هیچ لطمه‌ای دید و نه ما ضرر دیدیم و حتی یک مقداری هم صرفه کردیم و این البته جالب توجه است ممکن است سئوال بشود وقتی مملکتی درآمد عمده‌اش، درآمد نفتش با لیره است وقتی که یک چنین تصمیم ناگهانی را دولتی مثل دولت انگلستان می‌گیرد چطور می‌شود که یک دولتی که موجودیش با ارز است ضرر نکند این راعرض کردم با پیش بینی صحیح شما می‌توانستید یک مقداری جلوی این کار را بگیرید چنانکه مسئولین مملکت روی وضع خاص لیره این کار را کردند چون ممکن بود یک تزلزلی در وضع لیره پیدا بشود به این جهت بانک مرکزی مقدار عمده موجودی خود را با لیره نگاهداری نمی‌کرد بلکه همیشه این موجودی خودش را به اسعاری دیگر به ارزهای قابل اطمینان‌تری تبدیل می‌کرد و حتی موقعی که لیره تضعیف شد آن ارزی را که ما از لحاظ درآمد نفت می‌گرفتیم پیش فروش شده بود در بازارهای بین‌المللی با ارزهای مطمئن‌تری. این درست مثل این است که من کشاورز فکر می‌کنم سال آینده باران زیادتری خواهیم داشت و بنابراین قیمت گندم ممکن است پائین بیاید اگر من یک آدم باهوشی باشم گندمی را که سه ماه دیگر به دست من می‌رسد ممکن است از حالا پیش فروش کنم با قیمت زیادتری چون وقتیکه گندم زیاد می‌شود خواه ناخواه قیمت کم می‌شود و این را می‌شود یک پیش‌بینی صحیح اسمش را بگذاریم در هر حال حسن سیاست صحیح اقتصادی دولت و حسن تدابیر مسئولین بانکی و پولی مملکت سبب شد که به هیچ عنوان ضرری از اینجهت متوجه ما نشود این جالب توجه است که در اثنای اعلام تنزل لیره بسیاری از کشورها مجبور شدند که ارز خودشان را پائین بیاورند حتی کشورهای پیشرفته مثل فنلاند یا کمتر پیشرفته حتی کشور اسرائیل ولی بحمدالله ما نه تنها پول خودمان را پائین نیاوردیم بلکه همانطور که عرض کردم ریال ما یکی از ارزهای محکم و مطمئن بین‌المللی است حالا علت اینکه وضع ریال ما چرا اینطور است همکاران بنده می‌توانند حدس بزنند که وقتی که دولتی برنامه‌های صحیح و سالم اقتصادی داشت خواه برنامه‌های اقتصادی خواه مالی خواه پولی طبعاً وضعی در مملکت ایجاد می‌شود که ارز مملکت از لحاظ بین‌المللی اطمینان زیادتری پیدا می‌کند و ارزش خودش را حفظ می‌کند و معلوم است که وقتی ما پیروی می‌کنیم از یک سیاست مستقل ملی که این سیاست مستقل ملی ما، از مذهب ما، از وضع جغرافیائی ما، از خصوصیات ما، از سنن ما، از تاریخ ما الهام می‌گیرد و صرفاً رنگ و بوی ایرانی دارد طبیعی است که این سیاستی که الهام می‌گیرد از منویات بزرگ شاهنشاه مملکت طبعاً نه تنها از لحاظ سیاسی بلکه از لحاظ اقتصادی هم در این مملکت یک وضع ثابت و سالم خواهیم داشت و نه تنها در داخل بلکه در خارج سر بلند و مباهی هستیم (صحیح است) آنچه که جالب است این است که در چند سال گذشته که رشد ملی ما بین ۹ و ۱۱ درصد است ریال ما ارزش خودش را حفظ کرده در عین حالیکه سطح زندگی مردم بالاتر می‌رود در عین حال هزینه زندگی فقط یک درصد یا دو درصد بالا می‌رود و باز هم اگر بخواهیم وضع اقتصادی خودمان را تجزیه و تحلیل بکنیم بسیار جالب است ولی بنده به هیچ وجه زبان تجزیه و تحلیل آن وضع را ندارم شاید جناب آقای دکتر عدل استاد بنده و استاد اقتصاد تشریف بیاورند اینجا و این بحث را واقعاً با زبان استادی خودشان بفرمایند مسلماً بهتر خواهد بود در هرحال آنچه که جالب است و مایه سربلندی است این است که در اثر ایجاد این وضع ثابت سیاسی سرمایه‌هائی که تا چند سال قبل از ایران بیرون می‌رفت و به اصطلاح فرار می‌کرد به ایران باز می‌گردد و در یک محیط سالم اقتصادی سرمایه‌گذاری می‌شود و جالب‌تر اینکه امروز بانکهای ما یکی از منابع اصلی و یکی از صندوقهای مطمئن برای حفظ ارزها و پولهای خارجی کشور است همانطوری که عرض کردم در اثر عدم ثبات در بیشتر از ممالک و ثباتی که تحت رهبری اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر ما پیدا کردیم این اطمینان برای کشورهای خارج و برای مردم خارج از ایران پیدا شده و برای سایر کشورهای دوست ما پیدا شده که بتوانند ارزهای خود را در بانکهای ایران ودیعه بگذارند یا در ایران سرمایه‌گذاری کنند که آنهم البته باز باید ممنون سیاست‌گذاران اقتصادی و مالی و پولی کشور باشیم و باز هم باید سپاسگزاری کرد (صحیح است) البته ممکن است تنها سئوالی که بشود وضع درآمد ارزی ما از لحاظ نفت باشد درآمد ما چیست از لحاظ نفت؟ با اینکه همکاران محترم بنده مستحضر هستند که ما اصولاً درآمد خودمان را به دلار می‌گیریم یعنی به دلار نفت ما تسعیر می‌شود ولی به لیره می‌گیریم یک بشکه نفت ۱/۷۵ سنت آمریکائی است که در حقیقت ما به دلار آمریکائی بگیریم بنابراین از این به بعد هم مقدار لیره‌ای که می‌گیریم زیادتر خواهد شد یعنی تبدیل که می‌شود مقدار زیادتری لیره به دست ما می‌آید و از این جهت هم ما ضرر نخواهیم کرد اگر هم بگوئیم که قسمت عمده وارداتی ما از کشور انگلستان است بنابراین یک مقدار زیادی از کالاهای وارداتی برای ما ارزان‌تر تمام خواهد شد و از لحاظ صادرات ما با توجه به اینکه بسیاری از کشورها ارز خودشان را پائین نیاوردند و آنها هم احتیاج دارند به کالاهای ما بنابراین آن قسمت از کالاهائی را هم که ما به کشور انگلستان می‌فروختیم ضرر نخواهیم کرد و اگر خریدار کمتر باشد و منفعت کمتر بدهد ما می‌توانیم به کشورهائی که ارز خودشان را پائین نیاورده‌اند بفروشیم و ضرر نکنیم بنابراین بنده مجدداً لازم می‌دانم با این توضیح و توصیفی که عرض کردم از دولت حزبی که پایه‌گذار سیاست صحیح اقتصادی است و از مسئولین امور مالی و پولی کشور، از مسئولین بانک مرکزی که در حفظ ارزش ریال ما و در حفظ اقتصاد سالم ما کوشش می‌کنند و با پیش‌بینی‌های خودشان یک محیط سالم تری را برای ما و انشاءالله برای بچه‌های ما و نوه‌های ما پایه گذاری می‌کنند امیدوارم خداوند به همه ما و به همه آنها توفیق بدهد که با درک منویات شاهنشاه بزرگ ما بهتر بتوانند در راه ملک و ملت خدمت کنند و بهتر بتوانند رضایت مردم و رضایت رهبر مردم را بدست آورند (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر رفیعی تشریف بیاورید.
دکتر رفیعی ـ با کسب اجازه از مقام ریاست و همکاران گرامی بنده چهار روز به اتفاق جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم آبادانی و مسکن به کرمان و رفسنجان برای افتتاح تأسیسات چندی که توسط وزارت آبادانی و مسکن ساخته و انجام شده بود رفته بودم. نخست احساسات فوق‌العاده مردم کرمان و رفسنجان را نسبت به شاهنشاه بزرگ خود و مراتب وطن‌پرستی و شاهدوستی آنها را بعرض رسانده و متذکر می‌گردد که جناب نخست وزیر در سفر خود به کرمان توجه به بی‌آبی شهر کرمان نموده و دستور حفر چند حلقه چاه عمیق برای تأمین آب آشامیدنی مردم شهر کرمان صادر نمودند که چهار روز پیش چاه عمیق شمارۀ ۳ که آماده بهره‌برداری شده بود افتتاح گردید. و مراتب تشکر خود را از آقای مهندس عامری استاندار کرمان که دلسوزی و پشتکار زیادی در مورد تأمین آب شیرین برای شهر رفسنجان که تا بحال آب لوله‌کشی آن شور بود به خرج دادند و با جدیت ایشان چاه عمیقی که آب شیرین داشته و فعلاً تکافوی مصرف شهر را می‌نماید مالکیت آن را که تقریباً از دست شهرداری خارج شده بود به شهرداری برگردانند و سه روز پیش افتتاح گردید به عرض مجلس می‌رسانم.
این اقدام برای مردم شهر شادمانی زایدالوصفی ایجاد نمود و احساسات و حق‌شناسی آنها نسبت به شاهنشاه آریامهر بیش از حد توصیف و تعریف بود.
عمران و نوسازی روستاها شرط تحقق عدالت اجتماعی در سطح دهات کشور است که مورد توجه خواص شاهنشاه آریامهر می‌باشد و در نطق افتتاحیه مجلسین به آن اشاره فرمودند. و آنچه که روستاهای کرمان و رفسنجان از آن رنج می‌برند تشتت مأموران دستگاههای مختلف و عدم همآهنگی آنها با یکدیگر در امور عمرانی و غیره است مأمور عمران، مأمور ترویج، مأمور بهداشت، مأمور بخشداری، مأمور خانه‌داری و مأموران دیگر هر یک به کار خود مشغول بوده ولی دارای همآهنگی لازم نیستند و موجب گمراهی کشاورزان و دوباره کاری و اسراف می‌گردند امید است بزودی با تصویب قانون سازمان جدید وزارت آبادانی و مسکن این تشتت از بین رفته و با ارشاد و راهنمائی که از یک دستگاه بعمل خواهد آمد بین کلیه کسانی که مأمور خدمت در روستاها هستند هم فکری همگانی بیشتری برای پیشرفت بیشتر برنامه‌های عمرانی روستاها بعمل آید.
بنده در اینجا وظیفه خود می‌دانم که از علاقه و توجه دولت و جناب آقای نخست وزیر نسبت به خواسته‌های مردم کرمان تشکر کنم و همچنین تشکر و سپاس خود و مردم کرمان را از جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم آبادانی و مسکن که با محبت و پشتکار و دلسوزی و سرعت بی‌نظیری که در انجام و اتمام تأسیسات مورد نیاز کرمان بعمل آورده و می‌آورند تقدیم می‌نمایم (احسنت ـ احسنت)
رئیس ـ آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان ـ بنام خداوند توانا با اجازه مقام معظم ریاست نمایندگان محترم چند روز است که خبر بهجت اثری آنچنان شور و شوق و شعف و پایکوبی و شادمانی در سراسر خوزستان درة التاج شاهنشاهی گرانقدر ایران زمین برانگیخته که حدی بر آن متصور نیست این خبر بهجت اثر که موجبات شادی و شادکامی و مباهات و سربلندی همه ما خوزستانیان را فراهم ساخته تشریف‌فرمائی شاهنشاه آریامهر در هفته آینده به خوزستان است (صحیح است) به همین مناسبت از هم‌اکنون عموم خوزستانیان از خرد وکلان و پیر و جوان که مانند سایر هموطنان ایرانی خود قلوبشان آکنده ازمهر شاهنشاه معظم و سرهایشان پر شور از عشق به وطن است خود را آماده کرده‌اند تا عالی‌ترین احساسات شاهدوستی و وطن پرستی را هنگام نزول اجلال موکب مبارک شاهنشاه ابراز دارند زیرا ما خوزستانیان مانند سایرافراد ملت ایران بعد از اتکاء به عنایات خداوندی و استظهار به الطاف پیامبرخدا و ائمه هدی صلواةالله علیهم اجمعین تنها ملجاء و اتکاء و تکیه گاه و پشتیبان و قبله آمال خود را شاهنشاه آریامهر دانسته و می‌دانیم (یک نفر از نمایندگان مثل سایر افراد ملت ایران) عرض کردم مثل سایر ملت ایران خواهش می‌کنم توجه بفرمائید و عشق به این رهبر داهی و بزرگ با خون همه ما خوزستانیان و همه ایرانیان عجین شده است (صحیح است) البته این علایق و ارتباطات معنوی که بین شاهنشاه و ملت وجود دارد بدون علت نیست امروز ملت ایران عموماً و ما خوزستانیها خصوصاً این اعتقاد راسخ را داریم که این همه سلامت و ترقی و این همه تعالی و پیشرفت و عظمت و این همه استقلال سیاسی و اقتصادی و این همه ثبات و این همه رفاهیت و عدالت اجتماعی که از آن برخورداریم تنها در سایه رهبریهای خردمندانه و حکیمانه شاهنشاه آریامهر است و بس (صحیح است) و امروزکه مملکت عزیز ما ایران با سرعت برق بسوی همپایه شدن با ممالک پیشرفته جهان درحرکت است نتیجه ۲۶ سال زحمات و خدمات مداوم و شبانه‌روزی رهبر عالیقدر ملت ایران است (صحیح است) جا دارد که از زبان همه ایرانیان و خصوصاً خوزستانیها به پیشگاه شهریاری عرض کنم:
- ای آفتاب ملک بسی روزهابتاب
- وی سایه خدای بسی سالهابمان (احسنت)
این سفر شاهنشاه مانند سایر مسافرتهای معظم له همواره برای خوزستان و خوزستانی و در نتیجه برای ایران و ایرانی خیر و برکت و تعالی و ترقی به همراه دارد زیرا معظم له در مدت دو روز توقف خودشان در خوزستان کارخانه‌های نور دو لوله‌سازی اهواز و تأسیسات جدید بندر ماه شهر را افتتاح می‌فرمایند و اجازه شروع ساختمان شاه لوله گاز آغاجاری را صادر می‌فرمایند این اقدامات اقتصادی و صنعتی تجلیات و مظاهر و نمودار و مصادیق زنده‌ای ازنوسازی و نوآوری است که امروز در سایه درایت شاهنشاه در سر تا سر مملکت ایران به چشم می‌خورد (صحیح است) اقدامات عمرانی بزرگی از این قبیل در استانهائی مثل خوزستان علاوه بر اینکه این قسمت را روشن می‌سازد که چرخهای مملکت ما با دینامیکی قویتر و تحرکی شدیدتر در گردش است و این مسأله را نیز روشن می‌نماید که شاهنشاه معظم با حیاء عظمت‌های باستانی خوزستان کمال توجه و علاقه را دارند که خود موجبات سربلندی همه ما خوزستانیها است در اینجا به مصداق من لم ییشکر المخلوق لم یشکر الخالق خود را موظف می‌دانم که به نوبه خود و به نیابت ازطرف قاطبه خوزستانیان به مناسبت توجهات خاصی که رهبر عالیقدر ایران بامور عمرانی و آبادانی خوزستان معمول فرموده و می‌فرمایند برترین تشکرات و شایسته‌ترین امتنان‌های خود را به پیشگاه با عظمت معظم له تقدیم کنم و از پیشگاه خداوند علی اعلی مسئلت کنم که وجود مقدس شاهنشاه آریامهر و شهبانوی محبوب و والاحضرت والا تبار رضا پهلوی نور چشم، میوه دل ایرانیان را از گزند حوادث روزگار در کنف حمایت خودش قراردهد همچنین لازم می‌دانم از زحمات جناب آقای دکتر منوچهر اقبال مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران و کلیه مهندسین و کارکنان و کارگرانی که در مهیا کردن این واحدهای صنعتی سهم بسزائی داشته‌اند تشکر کنم از زحمتی که دادم خیلی معذرت می‌خواهم و خیلی متشکرم (احسنت).
رئیس ـ آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ نمایندگان محترم استحضار حاصل فرموده‌اند به مناسبت هفته کارنیک پیش آهنگی که از یکشنبه پنجم آذر شروع شده است شاهنشاه آریامهر ریاست عالیه پیشآهنگی پیامی برای پیشآهنگان کشور فرستادند. پیام شاهنشاه معظم از رادیو و تلویزیون پخش و در جراید منتشر شده است و مایه کمال افتخار و سرافرازی تمام افراد پیشآهنگ کشور است که رهبر خردمند ملت ایران در پیام خود آن را خواهران و برادران عزیز خطاب فرموده و انطباق هفته‌های سه‌گانه پیشآهنگی را با اصول انقلاب اجتماعی ایران و نیازهای واقعی مملکت از اقدامات مفید دانسته‌اند.
سازمان ملی پیش آهنگی که وظیفه آن تربیت اخلاقی و جتماعی جوانان کشور با رعایت اصول پیشآهنگی و مقررات بین‌المللی است کمال سعی و کوشش را دارد تا نوباوگان کشور را از سنین کوچکی با تنظیم و اجرای برنامه‌های مختلف و متنوع به انجام کارهای نیک و مفید آشنا سازد و این فعالیت‌ها را طوری رهبری نماید که متدرجاً نسل جوان کشور معتقد و مؤمن شوند برای زندگی بهتر باید دارای اندیشه نیک و کردارنیک باشند و مسلم است رسوخ و توسعه این روحیه و این تعلیمات در طبقه جوان نه تنها برای خود آنان مفید می‌باشد بلکه مسلم است در روش عناصر دیگر اجتماع که با این چنین افرادی سر و کار دارند تأثیر بسزائی دارد و نتایج توسعه و تقویت این برنامه تربیتی برای جامعه مفید و ارزنده است.
سازمان پیشآهنگی در تعقیب همین هدف سال گذشته هفته کار نیک را به بسیج بهداشتی اختصاص داد و نتایج مفیدی دربر داشت و هفته کار نیک امسال را به پیروی از اراده و اندیشه بس بلند شاهنشاه آریامهر که امسال را سال تعاونی اعلام فرمودند به بسیج تعاونی اختصاص داده است و با توسعه فعالیتهای پیشآهنگی در کشور بخصوص در روستاها معتقد است افراد پیشآهنگ خواهند توانست نقش ارزنده‌ای را در ین مهم عهده‌دار باشند.
به همین منظور ماه گذشته سمیناری به مدت سه روز از رؤسا و مربیان پیشآهنگی کشور در تهران تشکیل گردید در این جلسات از کارشناسان تعاونی کشور و مقامات مسئول مملکتی در امور تعاون دعوت شد و طرق مختلف فعالیتهای تعاونی مورد بررسی و بحث و شور قرار گرفت در یکی از این جلسات بدعوت انجمن طرفداران پیش آهنگی جناب آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی سخنرانی بسیار جامع و سودمندی ایراد کردند و اهمیت کار تعاون و شرکتهای تعاونی را در بهبود وضع زندگی روستانشینان از لحاظ اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی و اثراتی که در توسعه و پیشرفت کشور دارد بیان نمودند و مربیان پیش آهنگی با اطلاعات وسیعتر و بیشتری فعالیتهای پیشآهنگان را هدایت و رهبری خواهند نمود سازمان پیشآهنگی در هفته کار نیک افراد پیشآهنگ را بخرید سهام شرکتهای تعاونی تشویق و ترغیب می‌نماید و تفهیم می‌کند چگونه با جمع شدن اندوخته‌های اندک سرمایه‌های بزرگ بوجود می‌آید و با همکاری و فعالیت دسته جمعی اقدامات اساسی و کارهای بزرگ در جهت پیشرفت و توسعه مملکت انجام‌پذیر است.
سازمان پیشآهنگی در این هفته در تهران و تمام شهرستانها و بخشها با فعالیت دسته جمعی و کمک افراد خود زمینهائی که دارد آباد و آماده استفاده خواهد کرد انجمن طرفداران پیشآهنگی در این هفته از چندین شرکت تعاونی روستائی بازدید و روستائیان را به اهمیت شرکت در امور تعاونی و کارهای دسته جمعی آشنا خواهد ساخت همچنین در منظریه برنامه درختکاری بصورت تعاون اجرا خواهد شد.
امید است این عملیات و اقدامات صادقانه و صمیمانه در پیشرفت منویات عالیه شاهنشاه معظم موثر و در پیشگاه مبارکش مقبول افتد بنده از لحاظ عضویتی که در انجمن طرفداران پیشآهنگی دارم وظیفه خودم دانستم در ساحت مقدس مجلس شورای ملی که همیشه در کارهای مفید و نیک اجتماعی اهتمام و علاقه دارند و مخصوصاً نمایندگان محترم شهرستانها مسبوق هستند که امسال اردوی پیشآهنگی از روستاها بسیار مفصل و جالب برگزار شد و مورد تقدیر و تمجید رهبر خردمند ملت ایران قرار گرفت امیدوارم در این موقع توجه و علاقه آقایان و خانمها را به این مسأله مهم تربیتی جلب کرده باشم انشاءالله برای تمام افراد جوان که امروز باید بگویم در اثر انقلاب عظیم مملکتی ما که رهبری آن را شخص شخیص شاهنشاه به عهده دارند همه پیشآهنگ هستیم و باتفاق و اتحاد در راه مصالح مملکت کوشا هستیم و خواهیم بود (صحیح است) به همین مناسبت با اجازه نمایندگان محترم نکته دیگری را لازم می‌دانم بعرض نمایندگان محترم برسانم و آن این است که با توجه و علاقه و کوششی که دولت در پیشرفت کارهای مملکتی دارد و هر روز خبرهای خوشی از نقاط مختلف مملکت برای انجام برنامه‌های مفید عمرانی می‌بینیم و می‌شنویم توجه دولت خدمتگزار علاقمند را در این موقع که مشغول تنظیم برنامه چهارم هستند و همچنین بودجه سال آتی تهیه می‌شود به وضع خراسان جلب می‌کنم خراسان و بخصوص مشهد مقدس این سعادت و افتخار را دارد که مرقد منور ثامن‌الائمه (ع) در آنجاست و مورد توجه همه شیعیان ایران و جهان است بنابراین متعلق به تمام ملت ایران است و کسانیکه برای زیارت به این شهر مقدس می‌روند ملاحظه فرموده‌اند که متأسفانه خراسان راه ندارد اگر راههای خراسان انشاءالله در برنامه چهارم که دولت وعده داده است مورد توجه قرار بگیرد همه راحت‌تر بهتر خواهند توانست بزیارت نائل شوند و ضمناً از سایر خصوصیات طبیعی خراسان هم لذت و بهره می‌برند. در شهرهای خراسان و بخصوص مشهد متأسفانه مهمانخانه‌ای که مناسب باشد وجود ندارد نمایندگانی که تشریف آورده بودند ملاحظه فرمودند که از این جهت عقب است (مصطفوی نائینی می‌آئیم مهمان شما می‌شویم) قدمتان روی چشم ولی بد نیست به عرضتان برسانم که ارادتمند در هیچ کجای این مملکت کلبه‌ای ندارم و برای همین کوشش می‌کنم که در آنجا اماکن مناسب برای پذیرائی سروران عزیز باشد که ما شرمنده نباشیم و همینطور در قسمت فرهنگی و بهداشتی و مخصوصاً موضوع کشاورزی خراسان از حیث آب بسیار فقیر است و ضرورت دارد که یک اقدامات اساسی برای حفظ خراسان بشود والا متدرجاً مشکلات فوق‌العاده‌ای بوجود میاید بنده اطمینان دارم که دولت به این مسائل توجه دارد ولی یادآوری آن را در هفته کار پیش آهنگی که بنده هم یکی از طرفداران پیش آهنگی هستم مناسب دیدم این مطلب را عرض کنم و توجه دولت را جلب کنم از تصدیعی که دادم معذرت می‌خواهم و از توجه شما تشکر می‌کنم. (احسنت)
رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی ـ با اجازه مقام معظم ریاست و همکاران عزیز دو مطلب امروز می‌خواستم به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم. درهفته پیش این توفیق نصیب بنده شد که به همراه جناب آقای دکتر اقبال مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران بدعوت وزیر دارائی و نفت کویت برای مدت چهار روز به کشور دوست و همسایه ایران سفر کنیم در این سفر توفیق حاصل شد که با حضرت امیر کویت، ولیعهد و نخست وزیر کویت، وزیرخارجه، وزیر دارائی و نفت آن کشور ملاقاتهائی صورت بگیرد.
در این ملاقاتها بیش از هر چیز نسبت به سیاست عالیه ایران و رهبریهای خردمندانه شاهنشاه بزرگ ما توجه کامل شده است و این سیاست موجب گردیده است که آرامش و امنیت بی‌نظیری در سرتاسر منطقه خلیج فارس وجود داشته باشد و در سایه این امنیت تمام ممالک ایران از آن بهره‌مند شوند و نتیجه این شده است که برنامه‌های عمرانی وسیعی در سرتاسر منطقه خلیج فارس عمل می‌شود و از منابع طبیعی حداکثر بهره‌برداری می‌شود همه ساکنین شیخ‌نشینها و سواحل خلیج فارس نسبت به این سیاست ارزنده ایران و این رهبریهای خردمندانه شاهنشاه احترام و تجلیل فوق‌العاده‌ای داشته و دارند (صحیح است) و علاقمند بودند که بیش از پیش روابط دوستی و صمیمیت و برادری ایران و کویت و همه کشورهای مسلمان با ملت مسلمان ایران توسعه پیدا کند برای اینکه همه میدانند که ایران از یک رهبری خردمندانه‌ای برخوردار است و شاهنشاه ما در دنیا ملقب به پیامبر صلح شده‌اند (صحیح است) این سیاست در همه جا نتیجه بخش است و موجب شده است نه تنها ملت ایران از ثمرات آن بیش از پیش بهره‌مند بشود بلکه تمام ممالک اظهار تمایل به دوستی با ملت ایران بکنند و می‌خواهند این حسن مناسبات بیش از پیش توسعه پیدا کند خوشبختانه در کشور کویت در طول سالهای متمادی تعداد زیادی از ایرانیان به آنجا رفته‌اند و الان بیش از یکصد هزار ایرانی آنجا هستند آنها چه آن عده‌ای که به مرور ایام به تابعیت کویت درآمده‌اند و چه عده‌ای که تابعیت خود را حفظ کرده‌اند همه از پیشرفتهای ایران بسیار خوشحال بودند و می‌گفتند هر چه ایران بیشتر پیشرفت می‌کند و هر چه این سیاست صلح‌دوستی شاهنشاه ایران پیشرفت و توسعه پیدا می‌کند ما بیش از پیش در رفاه و آسایش هستیم. در مراسم تاجگذاری شاهنشاه بطوری که آقای دکتر تاجبخش سفیر لایق و فعال ایران بیان می‌کرد می‌گفت این ایرانیها در مدت یک هفته‌ای که مراسم جشن و سرور بر پا بود تمام در سفارت و خیابانهای اطراف اجتماع کرده و نسبت به شاهنشاه ابراز احساسات می‌کردند و حتی در خیابانهای کویت چندین طاق نصرت از طرف ایرانیان ساخته شده بود و همه خوشحال بودند و تمام مغازه‌ها چراغانی شده بود که این مراسم عالی باستانی ایران با این شکوه و جلال و عظمت برگزار شده است و همه شب و روز به شاهنشاه دعا می‌کردند و یک جلد کلام‌الله مجید هم برای سلامت شاهنشاه فرستاده بودند که آقای دکتر اقبال آوردند که به حضور مبارک شاهنشاه تقدیم کنند. خوشبختانه توسعه این روابط دوستی بطوری که احساس می‌کنم روزافزون است چنانکه هفته گذشته همان روز که مادر کویت بودیم وزیر اطلاعات کویت در ایران بود و همین روزها هم وزیرخارجه کویت به ایران خواهند آمد و بعد از ماه مبارک رمضان به دعوت شاهنشاه آریامهر حضرت امیر کویت به ایران خواهند آمد ترقیات و پیشرفتهای ملت کویت مورد خوشوقتی ملت ایران است (صحیح است) و توسعه روزافزون مناسبات دوستی و برادری دو کشور موجب خوشوقتی همه ایرانیان است. ما امیدوار هستیم روز بروز این حسن مناسبات و دوستی و رابط برادرانه بین دو ملت هم کیش و برادر ایران و کویت توسعه پیدا بکند و همانطور که سیاست عالیه شاهنشاه است و همه ملتهای مسلمان دنیا میدانند روابط ایران با همه کشورهای جهان بخصوص ملل مسلمان جهان توسعه پیدا کند که همه از ثمرات آن استفاده کنند بخصوص که امروز ملل مسلمان میدانند که اگر در بعضی از کشورها بعضی افراد ماجراجو و جنگ طلب وجود دارند چه عواقب وخیمی برای کشور خود و همسایگان خود فراهم کرده‌اند (صحیح است) در اینجا است که روز بروز اهمیت و عظمت سیاست مستقل ملی ایران آشکار و روشن می‌شود و ما در مقابل این سیاست عالی شاهنشاه سر تعظیم فرود می‌آوریم و امیدوار هستیم در سایه این سیاست روز بروز ملت ما پیش برود (صحیح است) مطلب دومی که خواستم بعرض برسانم مربوط به کارهای عمرانی است که در شهرستان قزوین بخصوص در حوزه انتخابیه بنده رودبار الموت انجام شده است که راه بهرام آباد به طول ۶۵ کیلومتری روز یکشنبه بوسیله آقای دکتر شادمان استاندار فعال استان مرکز در شهر قزوین افتتاح شد و ساختمان ۲۰۰ خانه برای ارتش بود بنده می‌خواستم بعرضتان برسانم که این راه ۶۵ کیلومتری که از قزوین به رودبار الموت کشیده شده یکی از خواسته‌های مردم بود که در طول سالها دنبال این کار بودند ولی متاسفانه عدم توجه به مردم ده نشین و روستانشین ایران موجب شده بود که این کار در بوته فراموشی بماند ولی انقلاب ۶بهمن و برنامه‌های وسیع انقلابی شاهنشاه آریامهر موجب شد که این راهها به قلب روستاها و به صعب‌العبورترین مناطق ایران مثل کوهستانهای رودبار الموت کشیده شود. بنده باید عرض کنم که این راه ۶۵ کیلومتری که در حدود۳۰۰ دهکده از آن استفاده می‌کنند امروز یکی از مهمترین مراکز عبور و مرور شده و زارعی که قبل از افتتاح این راه بابت یک تن کالای حمل شده۲۰۰ تومان کرایه می‌داد الان ۵۰ تومان کرایه می‌دهد و بابت هر تن کالا ۱۵۰ تومان به جیب یک خانواده روستائی می‌رود در صورتی که قبل از ۶ بهمن نه تنها از این درآمد استفاده نمی‌کرد بلکه مازاد عوایدش هم به جیب گروهی خان و فئودال می‌رفت اتفاقاً این راهی که در منطقه رودبار باز شده است یکی از مناطق مهم فئودالیته ایران بود که نه تنها راه نداشت، درمانگاه نداشت بلکه زارعین و دهقانان در وضع بسیار بدی به سر می‌بردند و اینها می‌گفتند که این اقدامات و پیشرفتها اصلا برای ما به خواب و خیال شبیه تر است که بیایند ظرف مدت دو سال یک چنین راهی را بسازند بنده از آقایان دکتر نهاوندی وزیر آبادانی و مسکن و مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه و همه مهندسین و کسانی که در این راه زحمت کشیده‌اند تشکر می‌کنم ساختن ۶۵ کیلومتر راه فرعی در دل کوهستانها در دو سال به نظر من کار فوق‌العاده مشکلی است و این کار انجام شد و امروز زارعین به چشم خود می‌بینند که انقلاب ما به چه سرعت به ثمر می‌رسد. خانم دکتر پارسای اینجا تشریف دارند من مجبورم این تقاضا را از ایشان بکنم و یک تذکری به دستگاه وزارت آموزش و پرورش بدهم در تمام دهستانهای رودبار الموت مردم با پول خودشان و کمکهای شرکت ملی نفت مدرسه ساخته‌اند ولی متأسفانه امروز مقدار زیادی از مدارس ما بدون معلم مانده است (نمایندگان- همه جا همینطور است) همه جا اینطور است من نمی‌دانستم؟ خانم دکتر پارسای آن دهقانی که آمده از نان خودش بریده ۵ تومان ده تومان ۵۰ تومان از پول خودش را اختصاص به این کار داده و مدرسه ساخته امروز گناه است شما به او معلم نمی‌دهید بچه‌اش سرگردان است یک فکری بفرمائید اگر چه من نمیدانم چند مدرسه در این مملکت بدون معلم است توی یک مملکتی که یک برنامه وسیع مبارزه با بی سوادی و کارهای عمرانی مثل اسکله بندرعباس، راههای سرتاسری، بیمارستانها، درمانگاهها ساخته می‌شود و هزاران کار دیگر می‌شود این به نظر من صحیح نیست که معلم در مدرسه نباشد اگر اعتبار ندارید از دولت بخواهید دولت به شما کمک خواهد کرد درست در اول سال تحصیلی آمده‌اند گروهی از سپاهیان دانش رودبار الموت را برده‌اند به ورامین به نظر من این سپاهیان دانش مال روستاها هستند مال مناطق دورافتاده مملکت هستند الان نهضت مبارزه با بیسوادی چنان در این مملکت اوج گرفته که همه علاقه به تحصیل دارند هیچ فرد ایرانی نمی‌تواند تحمل بکند که بچه اش به مدرسه نرود باید همه به مدرسه بروند در هر لباس هر فرد ایرانی اولین آرزویش اینست که بچه اش به مدرسه برود این عطیه شاهنشاه است این نتیجۀ انقلاب است من نمیدانم چرا مدارس شما در این مملکت بدون معلم مانده است؟ حتماً خودتان آمار دارید این را توجه بفرمائید و این نقیصه را رفع بفرمائید بنده از جنابعالی مخصوصا خواهش می‌کنم رسیدگی بفرمائید آموزگار بفرستید سپاهی دانش بفرستید و به هر طریق باشد باید در همه جای ایران معلم باشد بالاخص در مورد حوزه انتخابیه بنده و همه روستاهای کشور وظیفه دیگری دارم که می‌خواستم به عرض برسانم و از آقای دکتر گنجی تشکر کنم که دیروز در مجلس سنا فرمودند طرح امتداد اتوبان از قزوین به کرج تصویب شده است ما خیلی متشکریم و امیدواریم که انشاءالله به همت شما این قتلگاه جاده قزوین از بین برود البته این منحصر به خود قزوین نیست از سراسر شمال ایران ترافیک جمع می‌شود و از این راه باید عبور کند باور کنید هر کس که مسافرت می‌کند با خطر جانی روبرو است امیدوارم همانطور که قول دادند ظرف مدت کوتاهی در برنامه چهارم این راه ساخته بشود و مردم نجات پیدا کنند از راهی که الآن بصورت قتلگاه درآمده است امیدوارم این وعده شما صورت تحقق پیدا کند و انجام بشود و مثل پیش‌بینی هواشناسی همه جای دنیا نباشد برای اینکه در بعضی اوقات در مورد پیش بینی هواشناسی ممکن است اشتباهی روی بدهد و غلط از آب درآید ولی مسلماً چون این پیش بینی نیست و قاطعیت دارد از اول سال چهل و هفت حتماً به ثمر می‌رسد و شروع به ساختن آن خواهد شد. بنده وقت همکاران عزیز را بیشتر نمی‌گیرم باز هم عرض می‌کنم بنده از این سفری که به کویت کردم این نتیجه را گرفتم که ملت ایران دوستان فراوانی در همه نقاط دنیا دارد و همه ساکنین خلیج فارس و تمام شیخ‌نشینها و همه آنها به ایرانیها نهایت علاقه را دارند و احترام می‌گذارند و سیاست مستقل ملی مأمور دستایش آنها است و همه می‌خواهند روابط آنها با ایران بیش از پیش توسعه پیدا کند این وظیفه دولت و دستگاهها است که به این امر توجه کنند و سعی کنند که ایران بیش از پیش بتواند آن سیاست خودش را که ناشی از حسن تفاهم و دوستی است به همین ترتیب ادامه بدهد باز یک مطلبی است در مورد فرهنگ که باید عرض بکنم که ایرانیان مقیم کویت می‌خواستند و می‌گفتند به علت اینکه تعداد محصلینی که در کویت هستند زیاد شده‌اند امسال تعداد زیادی از ایرانیان نتوانسته‌اند در مدرسه ثبت نام کنند خانم دکتر پارسای حق این است که وزارت آموزش و پرورش مدارس خودش را توسعه بدهد بتقاضای فرهنگی آنها هم توجه بکند همچنین موجباتی فراهم کند که این بچه‌ها بتوانند به مدرسه بروند برای اینکه یکی از کارهائی که باید آموزش و پرورش بکند حفظ زبان فارسی در این مناطق است که بسیار هم مورد احترام آنها است بنده می‌خواهم عرض کنم که این یکصد هزار ایرانی که در کویت هستند چه آنها که به عللی تابعیت خودشان را تغییر داده‌اند و چه آنهائی که تابع ایران هستند تمام آنها بلا استثناء بزبان فارسی صحبت می‌کنند و افتخار هم به این زبان می‌کنند بنابراین شما وظیفه دار هستید که کوشش بفرمائید با تأسیس مدارس بطوری که امکان دارد بتوانید زبان فارسی را حفظ بفرمائید. عرض دیگری ندارم خیلی متشکرم (احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس ـ راجع به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجازه تحصیل بیست میلیارد ریال اعتبار برای تقویت نیروهای دفائی کشور
۴- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجازه تحصیل بیست میلیارد ریال اعتبار برای تقویت نیروهای دفائی کشور
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور اول راجع به اجازه تحصیل بیست میلیارد ریال اعتبار برای تقویت نیروهای دفاعی کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور آقایان معاونان وزارت دارائی و وزارت جنگ لایحه شمارۀ ۵ـ ۱۲۰ـ ۳۰/۳۰۲ د ۱۳۴۶/۸/۲۵ دولت راجع به اجازه تحصیل۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای تقویت نیروهای دفائی کشور را که به شمارۀ ۵۱ چاپ شده مطرح و مورد رسیدگی قرارداد و عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. مادۀ واحده ـ بمنظور تقویت نیروهای دفائی کشور به دولت اجازه داده می‌شود تا هم ارز مبلغ بیست میلیارد ریال یک جا یا به دفعات از هر منبع یا منابعی که مصلحت تشخیص دهد در هر مورد با بهره‌ای که از بهره متداول تجاوز نکند اعتبار تحصیل نماید. قرارداد راجع به مدت و سایر شرایط وام پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجرا خواهد بود. مصرف اعتبار مزبور مشمول قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی نمی‌باشد.
رئیس کمیسیون دارائی ـ کریم اهری.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۵ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه مربوط به اجازه تحصیل ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای تقویت نیروهای دفائی کشور را مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان.
رئیس ـ آقای دکتر صدر مخالف هستید؟
دکتر صدر ـ مخالف نیستم بلکه موافق هم هستم و می‌خواهم تذکراتی بدهم.
رئیس ـ بفرمائید.
دکتر صدر ـ همکاران محترم خانمها و آقایان بدون شک نمایندگان محترم و همه کسانی که به نام پان ایرانیست آشنائی دارند و یادآور کوششهای پان ایرانیستی در پهنه مبارزات سیاسی ایران می‌باشند بخوبی میدانند که آرمانها و هدفهای پان ایرانیستی در طول این مدت معطوف به این نکته بوده است که پاس شاهنشاهی ایران و پاس ایران زمین جز در پناه یک ارتش نیرومند، ارتشی چالاک و دلاور که از همۀ دگرگونیهای فنی و علمی و تاکتیکی موجود برخوردار است میسر نمی‌باشد (صحیح است) به همین دلیل امروز این فرصتی که به چنگ آمد و لایحه دفاعی ایران مطرح شد گروه پارلمانی پان ایرانیست می‌کوشد تا نظرات و نحوه تفکر خود را درباره ارتش و همچنین سیاست دفاعی ایران بیان نماید یکی از ویژگیهای ما پان ایرانیست‌ها و معتقدین به ناسیونالیزم ایران این است که در برخورد با رویدادهای جهان پیرامون خود به هیچ وجه بکر و خیال بافی، اوهام، تغییرات و تئوریهای دور از حقیقت نمی‌رویم بلکه می‌کوشیم با تکیه بر جهان بینی ناسیونالیزم و از فراز این دیدگاه یک‌باره به واقعیت جهان پیرامون خود دست یابیم به همین دلیل ما به تمام پدیده‌ها و رویدادهائی که چه در ایران و چه در دنیای پیرامون ما اتفاق می‌افتد از فراز این طرز تفکر نظر می‌اندازیم و خوب دید آنها را محک می‌زنیم در عرف ناسیونالیزم ارتش جلوۀ تکامل یافته یک سازمان است که در آن ایمان و انضباط و نظم یکپارچگی، همآهنگی و وحدت نظر در تمام شئون آن بچشم می‌خورد و در پناه یک چنین کیفیتی است که ارتش هر ملت پاسدار همۀ میراث‌های فرهنگی و تمدن مربوط به ملت خویش است و باز در پناه یک چنین کیفیتی است که ملتها با آسایش خیال و با فراغت بال در کار ساختن و آباد کردن و آفریدن هستند و باز ارتش این ملتها است که این ساخته‌ها و این آفریده‌ها را از گزند حوادث مصون نگاه می‌دارد و در زمانهای بسیار رسالت این را داشته است که این آفریده و این ساخته‌ها را از یک سوی جهان بسوی دیگر جهان می‌کشاند با تکیه به این واقعیت است که ما می‌بینیم کشورهای بزرگ و غولهای صنعتی بدنبال هدفهای نظامی در پی تسخیر کرات و کهکشانها هستند ما و ملتهای دیگر می‌کوشیم تا با تکیه به این واقعیت نیروهای دفاعی خودمان را هر چه بیشتر تقویت بکنیم یک نکته هست که باید تذکر بدهم و آن اصولا ویژگی ملت ایران و خصیصه اخلاقی ملت ایران و خصوصیات بارز ارتش شاهنشاهی ایران است. در طول زمانهای بسیار چه در دوران شاهنشاهی هخامنشی و چه بهنگام شاهنشاهی پارت و چه در شاهنشاهی ساسانی و همه وقت ارتش ایران یک ارتش نجات بخش بوده برخلاف ارتشهای موجود آن زمان که به دنبال هدفهای اقتصادی در کار تسخیر کشورهای دیگر بودند ارتش ایران پیام آور صلح و آشتی و در واقع مشعلدار فرهنگ و تمدن ایران بسوی کشورهای تاریک و گمراه آن زمان بوده است پس هیچ‌وقت در طول تاریخ ایران ما نمی‌بینیم که ارتش ایران یک ارتش متجاوز باشد ارتش ایران همیشه این رسالت را داشته که آسیا را از گزند نیروهای مهاجم بیگانه مصون نگاهدارد باز شاهنشاهی پارت و ساسانی رادر نظر می‌آوریم که در برابر تهاجم ارتش رم و قدرتی که می‌خواست از معبر ایران بسوی مشرق راهی بگشاید و بالاخره در طول هفتصد سال مبارزات پی گیر ملت ایران در مقابل ارتش رم نگذاشت که آئین بردگی پرور و شیوه کشتار و ستم رم به آسیا راهی پیدا بکند پس نقش شاهنشاهی ایران در زمان حال هم جزاین نیست و اگر می‌خواهیم ارتشی نیرومند داشته باشیم بخاطر حفظ تیره‌های نژادی و تیره‌های وابسته به فرهنگ ایران زمین است و باز این رسالت را دارد که در پناه ارتش نیرومند خویش در برابر تمایلات استعماری و جهان‌خوارگی استعمارگران ما این منطقه از جهان را حفظ کند البته این اعتباری که امروز همگی به آن رأی خواهید داد از نظر ما یک اعتبار حیاتی است به این معنی که کارهای عمرانی کارهای رفاهی و تولیدی اینها هم هر یک به اقتضای خودشان برای ملتها لازم هستند و هر کدام نسبت بیکدیگر می‌توانند جنبه اولویت داشته باشند ولی مسئله اعتبار دفاعی یک مسئله حیاتی است یعنی ما اگر اعتبار تولیدی نداشته باشیم اعتبار عمرانی نداشته باشیم اعتبار رفاهی نداشته باشیم حتماً لازم است که اعتبار دفاعی داشته باشیم اول باید موجودیت ایران حفظ بشود تا بتواند در این روزگار خودش را از گزند دشمنان محفوظ و مصون نگاهدارد تا بتواند نقشهای فرهنگی خودش را ایفا بکند دوم اینکه ما با این اعتقاد و با تکیه به خصوصیات سیاست جغرافیائی ایران که در واقع سیاست ژئوپولونیک ایران است باید این اعتبار را طوری به مصرف برسانیم که هیچ نقطه ضعفی در هیچ از نقاط مرزی ایران وجود نداشته باشد تحصیل اعتبار به این خاطر نیست که به خاطر یک نقطۀ خاصی می‌خواهیم خودمان را مجهز کنیم بلکه به این خاطر است که وقتی تا گرداگرد ایران زمین را ملاحظه می‌کنیم می‌بینیم که در اطراف و اکناف ایران کشورهائی هستند که ممکن است خدای ناکرده در روزگاران آینده نه تنها ایران بلکه گروه آریائی آسیائی از گزند آنها در امان نباشد ما خودمان را برای یک دورنمای وحشتناکی که در آینده در جهان اتفاق خواهد افتاد آماده می‌کنیم و به همین دلیل است که این اعتبار را صرفاً بخاطر دفاع از یک منطقه کسب نمی‌کنیم و هدف استراتژی ایران این خواهد بود که در آینده بتواند از هجومهای وحشتناکی که صورت خواهد گرفت خود را مصون و محفوظ نگاهدارد بهترین راهی که ما جلو هجوم بیگانگان را سد بکنیم و جلو تهاجم احتمالی آینده را بگیریم اینست که با همه وجودمان و با همه اعتباراتمان و با همه نیرو قدرت دفاعی خودمان را بالا ببریم تاریخ جنگهای جهانی نشان داد که کشورهائی کوچکی بودند که قدرت و توانائی برابری با غولهای بزرگ صنعتی جهان را نداشتند ولی بخاطر اینکه موجودیتشان در بین بود که از وطنشان دفاع بکنند تا آخرین لحظه خود را از تعرض دشمن محفوظ نگاهداشتند و یکی از آنها کشور ترکیه همسایۀ ما است که با همۀ عدم امکانات مالی و صنعتی چون متکی به یک ارتش مجهز و نیرومند بود خلاصه این فرصت را نداد که برای کشور گشایان آن زمان فرصت کشورگشائی پیدا بشود مسئله دفاع تنها مربوط به ارتش نیست این یک مسئله‌ای است که در نهاد اجتماع ایران است باید این روح دفاع در دبستانها در دبیرستانها در دانشگاهها و در همه شئون مملکتی ما بچشم بخورد باید چنین تربیتی در چنین سطحی باشد و در مواقع لزوم و در زمانی که واقعاً احساس بشود که باید یک بسیج عمومی اعلام شود باید تمام سازمانها بیک باره در برابر دشمن بسیج بشوند مسئله دفاع که امروز مطرح است در واقع خودش پیام‌آور تحرکی است که تمام سازمانهای دیگر مملکت را باید در بر بگیرد یعنی همه سازمانها باید هماهنگ باشند و از یک وحدت نظر و یکپارچگی برخوردار باشند که بتوانند در موقع لزوم به هدفهای دفاعی و نظامی ایران با همۀ وجودشان کمک بکنند یکی از مسائل مهمی که می‌بایست از مدنظر دور نداریم مسئله اقتصاد نظامی است مسئله صنایع نظامی است چون امروز ما اعتباری تحصیل می‌کنیم و مقدار زیادی سلاح می‌خریم ولی ممکن است کشورهای فروشنده سلاح در آن موقعیتهای باریکی که ما احتیاج به استفاده از این سلاحها داریم دلشان نخواهد وسائل یدکی یا وسائل تکمیل نشده این سلاح را در اختیار ما بگذارند (دکتر حکیم شوشتری ـ دیگر زمان چنین تصوری نیست) چرا کاملاً هست کما اینکه سال گذشته دولت آمریکا نخواست وسائل یدکی به ما بدهد به همین دلیل بود که ما با دولت روسیه قرارداد خرید اسلحه بستیم (دکتر حکیم شوشتری ـ سلاح چیزی است که هر روز باید خرید) خیر سلاح را باید ساخت میهن ما انبار اسلحه کشورهای صنعتی و استعماری نیست (صحیح است) ما حالا پول داریم سلاح را می‌خریم ولی فردا کارخانه اسلحه سازی می‌خریم بهمین جهت است که سیاست مستقل ملی شاهنشاه اجازه نداده است کشورهای استعماری غرب هر زمان که می‌خواهند به ایران سلاح بفروشند یا نفروشند به همین دلیل است که با بلوک شرق قراردادهای تجاری و خرید اسلحه بسته‌ایم (یکی از نمایندگان ـ ما کارخانه داریم) این کارخانه‌ها کافی نیست ما باید هواپیما بسازیم تانک بسازیم باید از تمام تجهیزات نظامی که کشورهای استعماری برخوردار هستند برخوردار بشویم ما منتظر این نمی‌شویم که اگرخواستند به ما تانک بفروشند (پزشکپور ـ آرمان مقدسی است) تا بتوانیم در مقابل دشمن احتمالی خودمان بایستیم هدف ارتش ایران ارتشی که واقعاً در میان هر ملتی نمونه نظم و انظباط و یکپارچگی است باید این باشد که بسوی صنایع سنگین نظامی حرکت کند از این گذشته همه واحدهای تولیدی می‌بایست تجهیز بشوند با تولیدات بیشتر، درباره این وامی که گرفته می‌شود از هر کشوری و از هر جائی گرفته می‌شود باید در پناه قدرت تولیدی خودمان آن را مستهلک کنیم و بعد همانطوری که گفتم به سمتی حرکت کند که دارای صنایع سنگین نظامی بشود یک مسئله‌ای را باید اینجا تذکر بدهم همگی بخاطر دارند که در گذشته نسبت به ارتش ایران این نظریه بود که ارتش را بسطح سازمانهای انتظامی برسانند و می‌پنداشتند در برابر اینهمه قدرتهای نظامی جهان چه لزومی دارد که ما دارای ارتشی باشیم که نتواند چند ساعت با نیروهای بزرگ جهانی مقابله کند و همگی بیاد دارند که دستور داده بودند سلاح‌های نظامی ساخته نشود و بجای تفنگ بیلچه می‌ساختند و این از خصوصیات و از ویژگیهای آن کسانی بود که به مفهوم سیاست ملی توجه نداشتند و نمی‌دانستند که ارتش حافظ همه چیز این سرزمین است به همین دلیل بود که آنها با این طرز تفکر و با این اعتقاد که یا از منابع غیر ایرانی الهام می‌گرفتند یا اصولاً چنین خصوصیتی را نداشتند که مصالح ملت ایران را دریابند، البته از میان ملت ایران طردشدند و باز امروز هم تأکید می‌کنم که تمام این اقداماتی که در بالا بردن سطح ارتش ایران یعنی ارتشی که از آخرین تعلیمات نظامی روز برخوردار باشد و مجهز به آخرین تجهیزات روز باشد این تنها و تنها بخاطر این است که شاهنشاه ایران معتقد به سرافرازی ایران و نیرومندی ارتش ایران هستند (صحیح است) و در این راه هیچکس نمی‌تواند عنوان کند که بتنهائی خواستار این بوده است که سطح اعتباری تجهیزات ارتش ایران را بالا برده باشد البته هر ایرانی واقعاً از صمیم دلش احساس می‌کند که باید میهنش دارای ارتش نیرومند باشد وقتی که ساعت ۷/۵ شبها رادیوی ارتش را گوش می‌کنیم دل و جان ما بشوق می‌آید همان آهنگ و یا مارشهای نظامی و سرودهاست که از برنامه ارتش پخش می‌شود نمود از نظم پولادین و نظم آهنینی است که باید بر سرتاسر ایران سایه افکن شود و ما اقدامات شاهنشاه آریامهر شاهنشاه بزرگ ایران زمین را در همه شئون اجتماعی می‌ستائیم ما باید دارای آنچنان ارتش نیرومند باشیم که هیچکس در این دنیا احساس تجاوز نسبت به ما نکند به همین دلیل است که ما ستایش بی‌دریغ خودمان را نثار شاهنشاه بزرگ ایران زمین می‌کنیم و معتقدیم که در آینده ارتش ایران نه تنها حافظ آبها و ساحلهای ایران خواهد بود بلکه ملتهای آسیای میانه را از خطر تجاوز و تهاجم دشمنان این ناحیه مصون خواهد داشت (انشاءالله) وقتی چنین شد وقتی ما دارای چنین قدرتی بودیم دیگر کشورهای استعماری بهانه‌ای ندارند و مأمورین استعماری دیگر این جرأت را به خودشان نمی‌دهند که در تهران مصاحبه کنندکه ما درخلیج فارس می‌مانیم بخاطر اینکه امنیت این منطقه را تضمین کنیم امنیت این منطقه را باید ارتش ایران تضمین کند امنیت این منطقه در آینده با ارتش ایران است وقتی ما از چنین کیفیتی برخوردار بودیم دیگر مأمورین استعماری کشورهای استعمارگر بخودشان اجازه چنین اظهار نظرهائی را نخواهند داد امیدواریم که این لایحه با فرخندگی و مبارکی تصویب شود تا در آینده بتواند نظم خود را در روی همه سازمانها و شئون اجتماعی ما سایه‌افکن نماید (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر دادفر جنابعالی هم تذکراتی دارید بفرمائید.
دکتردادفر ـ بنده بنوبه خودم خیلی خوشوقتم که همکار عزیز ما گرچه از گروه پارلمانی ما نیستند ولی با لایحه‌ای که در فراکسیون حزب ایران نوین تصویب شده بالمآل موافق هستند غیر از این هم نیست برای اینکه این لایحه که برای تصویب اعتبار دفاعی کشور ما مطرح شده و تصویب می‌شود حاوی یک نکته بسیار بزرگی است اعتبار دفاعی مملکت را شاهنشاه بزرگ ارتشتاران در یک عبارت فرموده‌اند که مادام که در دنیا خلع سلاح مطمئنی بوجود نیامده کشورهائی نظیر ما باید برای دفاع از موجودیت خودشان ارتش مجهز داشته باشند (احسنت) اما ارتش ما در عین حال که امروز باعث افتخار ما است و حافظ منافع مردم و مرز و بوم وطن ما است در عین حال یک نقش رهبری انتظامی هم در جامعه ما بعهده دارد این مطلب را مخصوصاً می‌خواهم بشکافم و آن این است که کاش تمام دستگاههای اداری ما مدل نمونه دستگاههای انتظامی بودند (صحیح است) ما اگر چنانچه هر ساعت از ساعات اداری بهر کدام از سازمانهای ارتشی و انتظامی مراجعه کنیم مسئولین امور مشغول انجام وظایف و کارهایشان هستند ارتش ما با یک نظم و انظباط خاص و با یک درستی و صداقت مخصوصی که قابل افتخار است از کوچک تا بزرگ از سرباز تا افسر از امیر تا درجه دار وظایفشان را انجام می‌دهند (صحیح است) امروز ارتش ما به قول خارجیها یک ارتش (SAVANT) است بهترین مهندسین بهترین اطباء بهترین حقوق دانها بهترین متخصصین از هر قبیل در این ارتش وجود دارد (اسدی ـ ژاندارمری و پلیس هم همینطور است) وقتی ارتش می‌گویم منظورم قوای مسلح کشور است این مسئله باعث افتخار مملکت ما است اما در عین حال که این لایحه را ما تصویب می‌کنیم این نکته را باید توجه داشته باشیم که اعتبار دفاعی کشور ما نسبت به میزان بودجه دفاعی و انتظامی کشورهای مشابه بزرگ و کوچک حتی اطراف ما به اندازه نصف و ثلث هم نیست یعنی همانطوری که باز شاهنشاه فرمودند ما در تجهیز و تقویت نیروهای ارتش کشورمان پیرو اصل مرز و بوم ما احیانا در مقابل نقشه‌های متجاوزکارانه که بی جهت در این دنیای پر آشوب بخواهند به جاه طلبی که اساس اقتصاد کشور ما را متزلزل بکند نیستیم (صحیح است) ما در یک عدل متعادلی نیروهای مسلح کشور خودمان را تقویت می‌کنیم آنها را تجهیز می‌کنیم برای اینکه اقتصاد مملکت آزادی مملکت این فکر بیفتند مصون و محافظ بماند اما یک حقیقت را نباید ندیده بگزاریم که تنها ارتش ما نیست که باید در موقعی حساس و در موقعی که وطن احتیاج دارد همانطور که در طول تاریخ اعم از تاریخ باستان که همکار عزیز ما گفتند یا در تاریخ معاصر که در سن و سال خودمان وقوع یافته و به ثبوت رسیده مردم ایران عاشق وطن خود هستند عاشق نظم شاهنشاهی هستند عاشق ایران زمین هستند و از این خاک و از این موجودیت دفاع می‌کنند و خواهند کرد (احسنت) من در اینجا این مطلب را باید عرض کنم که تنها نیروهای دفاعی یک مملکت نیستند که حافظ منابع وطن خود می‌باشد بلکه در این دنیای پرآشوب ایمان مردم و عقیده آنها به حفظ آب و خاک به عظمت وطن است که حافظ منافع وطن می‌باشد (صحیح است) و این ایمان در طول تاریخ وجود داشته و وجود خواهد داشت ما باید در مردم وطن خودمان در فرزندان این آب و خاک آن ایمان لازم را که از خصیصه‌های وطن پرستی است تقویت بکنیم از قضایای آذربایجان و غیره ذلک در تاریخ معاصر اسم نمی‌برم گواه صادقی است که آن دقیقه‌ای که ملت ما احساس می‌کند کوچکترین خطری متوجه مرز و بومش است کوچکترین خطری متوجه سرزمینش هست کوچکترین خطری متوجه شاهنشاهی مملکتش هست همه یکپارچه مانند سد پولادین در مقابل هر گونه تجاوز ایستادگی و دفاع می‌کنند (صحیح است) ما امیدواریم ارتش ما به تدریج مسلماً در تحت فرماندهی یک فرمانده لایق و کاردان که رهبری عموم ملت ایران را بعهده دارند یعنی بزرگ ارتشتاران فرمانده شاهنشاه آریامهر روزبروز قدمهای بزرگی در راه اعتلاء ارتش و قوای مسلح بردارد در این بحثی نیست که ما صنایع نظامی باید داشته باشیم و خواهیم داشت اولین صنعتی هم که در ایران بوجود آمده باز خوشبختانه همان صنعت نظامی بوده و دلیلش هم واضح است ولی یک ملتی که بتواند استقلال خودش را حفظ کند بتواند پروژه‌های عمرانی و اقتصادیش را به مرحله اجرا دربیاورد (پزشکپور ـ ما همیشه با این بحث باید آشنا باشیم) این بحث به نظر بنده بحث روشن و آشکاری است که تمام مردم وطن ما کوچک و بزرگ با آن آشنا هستند ما امیدواریم ارتش ما که مجری سیاست عالیه کشور ماست، آن سیاست روشن و تابناکی که امروز مورد احترام تمام ملل قرارگرفته و آن سیاست همزیستی و همکاری با تمام کسانی که به حقوق ما و به منافع ما بچشم احترام نگاه می‌کنند باشد من توفیق نیروهای مسلح و ارتش دلیر خودمان را در راه جانبازی و فداکاری و اجرای فرامین فرمانده بزرگ خودمان را از خداوند مسئلت دارم و امیدوارم این لایحه که در عین حال مبلغ ناچیزی است به عقیده بنده با توجه به مبالغی که دول مشابه برای قوای مسلحشان خرج می‌کنند و لزوم آن در این دنیای پر آشوب هر روز بیشتر احساس می‌شود زودتر تصویب شود و در راه تقویت و تجهیز نیروهای دفاعی کشور ما توفیق خدمتگذاری هر چه بیشتر به دست آید (احسنت).
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت جنگ
۵- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت جنگ
رئیس ـ تیمسار سپهبد کاتوزیان فرمایشی دارید بفرمائید.
سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)ـ با کسب اجازه که از مقام محترم ریاست، نظر به اینکه توسعه نیروهای هوائی و دریائی متناسب با کادر افسری و درجه داری موجود نیست ناچاراً برای حفظ تناسب لایحه‌ای چندی قبل تصویب فرمودید که در نیروی هوائی و دریائی درجات موقت به افسران داده شود به همان نسبت لایحه‌ای فعلاً تقدیم می‌شود که به درجه‌داران نیروی هوائی و دریائی هم درجه موقت داده شود.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به اجازه پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق و ابلاغ به دولت
۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به اجازه پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق و ابلاغ به دولت
رئیس ـ گزارش کمیسیونهای مربوط راجع به اجازه پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۳۰ آبان ماه ۱۳۴۶ با حضور خانم دکتر فرخ رو پارسای معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش لایحه شمارۀ ۵۱۵۶۲- ۱۳۴۶/۲/۳۱ دولت راجع به اجازه پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق را که از مجالس سنا اعاده شده بود مطرح و به شرح زیر تصویب نمود.
مادۀ واحده ـ وزارت آموزش و پرورش می‌تواندبرای تدریس زبان خارجی و همچنین اجرای برنامه عربی در آموزشگاههای ایرانی در عراق از اتباع خارجی با پرداخت حق‌التدریس استفاده نماید. میزان حق‌التدریس این قبیل افراد با تصویب هیئت وزیران به ارز از محل اعتبار مربوط بودجه وزارت آموزش و پرورش پرداخت خواهد شد.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش ـ موسوی ماکوئی.
گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور نماینده دولت لایحه راجع به اجاره پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق را مطرح و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را در این مورد تائید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری ـ دیهیم.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه با حضور نماینده دولت لایحه راجع به اجازه پرداخت حق‌التدریس معلمین خارجی مدارس ایرانی در عراق را مطرح و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را در اینمورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مافی.
رئیس ـ نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به حقوق بارگیری و تخلیه در مورد کشتیهائی که معادل ظرفیت بارگیری نمی‌شوند و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به حقوق بارگیری و تخلیه در مورد کشتیهائی که معادل ظرفیت بارگیری نمی‌شوند و ارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش مجدد شور دوم راجع به حقوق بارگیری و تخلیه در مورد کشتیهائی که معادل ظرفیت بارگیری نمی‌شوند مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
لایحه شمارۀ ۱۴- ۱۳۴۶/۳/۲۷ راجع به حقوق بارگیری و تخلیه در مورد کشتیهائی که معادل ظرفیت بارگیری نمی‌شوند که گزارش شور دوم آن به شمارۀ ۴۳ چاپ شده و با رأی مجلس مجدداً به کمیسیون ارجاع گردیده بود در جلسه ۳۰ آبان ماه ۱۳۴۶ کمیسیون دارائی با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی و آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد مطرح و مورد رسیدگی قرار گرفت و با اصلاحاتی بشرح زیر به تصویب رسید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده ـ حق بارگیری و تخلیه در آبهای بندری موضوع بند (۵) تعرفه حقوق و عوارض بندری و نضم به قانون سازمان بنادر و کشتیرانی مصوب چهارم خرداد ماه ۱۳۳۹ در مورد کشتیهای باری بر مبنای مقدار کالائی که در بنادر ایران بارگیری یا تخلیه می‌نمایند محاسبه و دریافت می‌شود.
در صورتی که از اسکله یا سایر تأسیسات بندری استفاده نکنند برای هر تن کالائی که بارگیری یا تخلیه می‌نمایند ۳/۵ ریال دریافت خواهد شد.
در صورت استفاده از اسکله و یا سایر تأسیسات بندری برای هر تن کالائیکه بارگیری یا تخلیه می‌نمایند ۷ ریال دریافت می‌شود. این تعرفه از تاریخ رد تصویب‌نامه شمارۀ ۵۶۰۲ مورخ ۴۰/۴/۲۶ قابل اجرا است.
نایب رئیس کمیسیون دارائی ـ مهدی تهرانی.
گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۱۳۴۶/۹/۲ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه مربوط به حقوق بارگیری در مورد کشتیهائی که معادل ظرفیت بارگیری نمی‌شوند را که با رأی مجلس مجدداً ارجاع شده بود مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأئید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون اقتصاد ـ دکتر عدل طباطبائی.
رئیس ـ مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون راه راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب تیرماه ۱۳۲۸ و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون راه راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب تیرماه ۱۳۲۸ و ارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش کمیسیون راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشور مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
لایحه شمارۀ ۵۰۰۲- ۴۶/۳/۲۳ دولت مربوط به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ که به شمارۀ ۹ چاپ شده و شور اول آن در دورۀ۲۱ قانونگذاری تصویب گردیده بود در جلسه ۲۴ آبان ماه ۱۳۴۶ کمیسیون راه با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه مورد رسیدگی قرار گرفت و با اصلاحاتی به تصویب رسید.
اینک گزارش آن را بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. مادۀ واحده ـ مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸بشرح زیرا صلاح می‌شود:
مادۀ ۶ شورائی بنام شورایعالی هواپیمائی کشوری در نخست وزیری تشکیل و دارای ۱۲ نفر عضو به ترتیب زیر خواهد بود که برای مدت سه سال انتخاب می‌شوند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
۱- رئیس کل هواپیمائی کشوری و یک نفر از اعضای عالی‌مقام هواپیمائی کشوری به انتخاب وزیر راه.
۲- یک نفر از قضات عالی‌مقام به انتخاب وزیر دادگستری.
۳ـ یک نفر از امرای نیروی هوائی شاهنشاهی به انتخاب وزیر جنگ.
۴ـ یک نفر نمایندۀ عالی‌مقام از هر یک از وزارتخانه‌های اقتصاد ـ کشور ـ امور خارجه به انتخاب وزراء مربوط.
۵ـ یک نفر نماینده عالی‌مقام از سازمان برنامه به انتخاب مدیرعامل سازمان برنامه.
۶ـ یک نفر از اعضای اطاق بازرگانی به انتخاب رئیس اطاق.
۷ـ یک نفر متخصص حقوق هوائی به انتخاب وزیر راه.
۸ـ مدیرعامل شرکت هواپیمائی ملی ایران و یک نفر نماینده مؤسسات هواپیمائی خصوصی داخلی بدون حق رأی.
- تبصرۀ ۱ـ وظایف شورایعالی هواپیمائی کشوری به قرار زیر است:
الف ـ مطالعه و اظهارنظر در مسائل مربوط به هواپیمائی کشوری که از طرف نخست وزیر به شورا ارجاع و یا یکی از اعضای شورا پیشنهاد نماید.
ب ـ اظهارنظر راجع به صدور پروانه بهره‌برداری هوائی یا الغاء یا توقیف موقت یا محدود ساختن اختیارات مندرج در پروانه که طبق مقررات قانونی مربوط به شورا ارجاع می‌شود.
ج ـ تعیین و تصویب نرخ حمل و نقل هوائی مسافر و بار.
دـ اظهارنظر راجع به لوایح قانونی مربوط به هواپیمائی (شوری و طرح موافقتنامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی با دول خارجه که بوسیله دولت تقدیم مجلسین می‌شود.
ه- تعیین رویه وخط مشی کلی هواپیمائی کشوری.
- تبصرۀ ۲ـ در مواردی که وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی و سازمانها و شرکتهای وابسته به دولت مقرراتی تهیه و تنظیم می‌نمایند که ممکن است به نحوی از انحاء با مسائل مربوط به هواپیمائی کشوری ارتباط پیدا کند موظفند قبلاً نظر شورایعالی هواپیمائی کشوری را جلب کنند.
- تبصرۀ ۳- آئین‌نامه شورایعالی هواپیمائی کشوری شامل طرز تشکیل جلسات و طریقه ارجاع امور به شورا و رسیدگی و اتخاذ تصمیم و سایر مسائل مریوط به طرز عمل شورا توسط شورا تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.
رئیس کمیسیون راه ـ منوچهر پزشکی.
گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
لایحه دولت راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ که شور اول آن در دورۀ ۲۱ قانونگذاری تصویب گردیده بود در جلسه ۲۸ آبان ماه ۱۳۴۶ کمیسیون اقتصاد با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد مورد رسیدگی قرار گرفت و گزارش کمیسیون راه د این مورد تأیید و تصویب شد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون اقتصاد ـ دکتر عدل طباطبائی.
گزارش از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
لایحه دولت راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ که شور اول آن در دورۀ ۲۱ قانونگذاری تصویب گردیده بود در جلسه ۲ آذر ماه ۱۳۴۶ کمیسیون نظام با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ مورد رسیدگی قرار گرفت و گزارش کمیسیون راه در این مورد تصویب گردید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
لایحه دولت راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ که شور اول آن در دورۀ ۲۱ قانونگذاری تصویب گردیده بود در جلسه ۲۹ آبان ماه ۱۳۴۶ کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور نماینده دولت مطرح و گزارش کمیسیون را در اینمورد تأیید و تصویب شد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری ـ مجید موسوی.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
لایحه دولت راجع به اصلاح مادۀ ۶ قانون هواپیمائی کشوری مصوب ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ که شور اول آن در دوره ۲۱ قانونگذاری تصویب گردیده بود در جلسه ۲ آذر ماه ۱۳۴۶ کمیسیون امور خارجه با حضور نماینده دولت مورد رسیدگی قرار گرفت و گزارش کمیسیون راه در این مورد تصویب گردید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مافی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ بنده در نطق قبل از دستور هم متذکر شدم که توجه دولت و سازمانهای مملکتی به کارها و خوب کار کردنشان یکی از اثراتش این است که دامنه توقعات و تقاضاها را توسعه می‌دهد، از این جمله یکی شرکت هواپیمائی ملی است که روزی که شروع بکار کرده واقعاً خیلی خوب و مجهز و کامل است و تا آن اندازه که به خارج مملکت هم راه پیدا کرده و تسهیلاتی برای رفت و آمد مردم فراهم می‌کند ما نکته‌ای که ایجاب کرد بنده در اینجا عرایضی بکنم این است که ضرورت دارد شرکت هواپیمائی ملی فعالیت خود را در داخل مملکت هم توسعه بیشتری بدهد، ما مملکت بسیار وسیع و متأسفانه پراکنده‌ای داریم، در استانهای ما از شهری به شهر دیگر رفتن با فقدان راههای شوسه و اساسی واقعاً کار مشکلی است مثلاً از مشهد مرکز استان خراسان تا بیرجند که محل آقای دکتر گنجی معاون محترم وزارت راه است ششصد هفتصد کیلومتر راه است و راه ندارد و همینطور بسیاری از نقاط استانهای فارس و کرمان و بلوچستان و آذربایجان همین وضع را دارد، بنابراین با وضع مالی مملکت و احتیاجات ضروری که داریم و با همه اهتمامی که دولت برای ساختن راههای شوسه و آسفالته دارد نمی‌توانیم امیدوار باشیم که در مدت کوتاهی بتوانند مشکلات رفت و آمد را در همه نقاط مملکت برطرف کنند، هم زمان طولانی می‌خواهد و هم پول اضافی بنابراین بنده بجا دیدم در اینجا این توجه را بدهم که مطالعه بفرمائید و در مراکز استانهای بزرگ و وسیع هواپیماهای کوچکتری که بتوانند یک برنامه‌هائی در داخله استان داشته باشند ترتیب داده بشود و شاید برای اینکار پول زیادی لازم نباشد چون جاهائی در این شهرها هست که می‌شود با کمک مالی مختصری آنجاها را برای فرودگاه آماده و مجهز کرد، شیر و خورشید سرخ یک هواپیما دارد که به غالب شهرهائی که فرودگاه مختصری دارد مسافرت می‌کند اینکار برای نظارت و مراقبت و سرکشی دستگاه دولت از برنامه‌ها و کارهای عمرانی و اجتمائی در شهرستانها نهایت ضرورت را دارد (ریگی ـ دولت باید سرمایه بدهد تا هواپیما بخرد) برای امور اقتصادی نهایت ضرورت را دارد و بجا است که این موضوع مورد توجه قرار بگیرد بنده در این باب چند دفعه با تیمسار خادمی صحبت کردم مطلب را تصدیق داشتند ولی نظرشان این بود که دولت سرمایه ندارد اشاره به احتیاجات مملکت کردم این رفع احتیاجات مملکت آقای ریگی با ساختن راه سرمایه بیشتری لازم دارد در صورتیکه با تهیه یک هواپیماهای کوچک پنج تا شش تا در مرکز پنج استان همان بلوچستان و خودتان بنده نظرم این است که اینکار محسناتی دارد.
ریگی ـ منظور بنده این بود که سرمایه در اختیار شرکت هواپیمائی ملی بگذارند.
رئیس ـ آقای روحانی این لایحه مربوط به هواپیمائی کشوری است ربطی به هواپیمائی ملی ندارد.
روحانی ـ این مطلبی بود که یادآوریش لازم بود و نمایندگان دولت هستند انشاءالله توجه می‌فرمایند اما در مورد این لایحه چون یک شوری است بنده یکی دو نکته دیدم که بجا دانستم متذکر بشوم فکر می‌کنم به مجلس سنا می‌رود در آنجا اصلاح بفرمایند در این لایحه ارجاع امور به شورا فقط از طرف نخست وزیر یا اعضای شورا ذکر کرده آیا مقام دیگری احیاناً مطلبی بنظرش برسد نمی‌تواند به شورا ارجاع بکند و شورا صلاحیت ندارد رسیدگی بکند این را محدود کردند که فقط نخست وزیر می‌تواند البته ممکن است بگویند معاونین و دیگران بنام نخست وزیر خواهند نوشت من فکر می‌کنم اگر جهت خاصی نداشته باشد این محدودیت را از شورائی که باید اینکار را بکند بردارید مطلب دوم تبصره دوم است و آن این است که اگر گوش ندهند چکار می‌کنیم مؤسسات و دستگاههای دیگر مملکتی که به نحوی از انحاء مقرراتی بخواهند تنظیم بکنند باید با اطلاع این شورا باشد که نکردند چه؟ چه ضابطه‌ای است در این کار آن مقررات اگر بصورت قانون بخواهد دربیاید ارزش خواهد داشت و هیچ اشکالی نیست و دستگاههای دولت در آن نظارت می‌کنند ولی اگر مربوط به مقررات اداری است و در حدود اینکه قوانین که اختیار دارند بنده فکر می‌کنم که گذاشتن در اینجا اثری ندارد مانع اقدام مؤسسات دیگر در حدود اقداماتشان نمی‌شود اگر هم کردند شما برای جلوگیری ضابطه‌ای ندارید که نتوانند بکنند به این مطلب هم توجه بفرمائید چون بنده در این کمیسیونها که به این لایحه رسیدگی کرده عضویت نداشتم و اطلاع نداشتم و بهتر دیدم که تذکری بدهم.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخری آن رأی می‌گیریم خانمها و آقانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح سؤال آقای دکتر فریور راجع به کشت توتون و خرید غله و جواب آقای معاون وزارت دارائی و ارجاع به کمیسیون رسیدگی به سؤالات
۹- طرح سؤال آقای دکتر فریور راجع به کشت توتون و خرید غله و جواب آقای معاون وزارت دارائی و ارجاع به کمیسیون رسیدگی به سؤالات
رئیس ـ سؤال آقای دکتر فریور از وزارت دارائی راجع به دخانیات و غله مطرح است آقای دکتر فریور بفرمائید.
دکتر فریورـ جناب آقای رئیس همکاران محترم من قبل از پاسخ وزارت دارائی میل دارم توجه همکاران محترم را به اهمیت موضوع جلب کنم تا شاید امکان این پیدا بشود که وزارت دارائی نیز به این مصیبت بزرگی که گریبانگیر روستانشینان آذربایجان غربی شده توجه بکند و رفتار خودکامه‌ای را که مؤسسه دخانیات ایران در آنجا داشته و بعلت همان رفتارش وضع نامطلوبی بوجود آمده توجه بشود شاید نتیجه مثبتی بنفع آن مردم بگیریم اصولا نمیدانم در این موضوع چه سری هست که با وجود شکایتهای مکرر مردم، با وجود شکایتهای مکرر اولیای امور در آن استان و با وجود شکایتهای مکرر و مراجعات مکرر نمایندگان آن استان چه نمایندگانی که در حزب ایران نوین هستند چه نمایندگانی که در حزب مردم هستند و چه نمایندگانی که در حزب پان ایرانیست هستند با وجود چنین مراجعات مکرر تاکنون کوچکترین توجهی به این موضوع نشده بخصوص اینکه خواستم این موضوع را از این لحاظ تذکر بدهم که طرح این سؤال در حقیقت ابتدا بساکن نبوده بلکه دنباله دو سال شکایت مکرر مردم و دنباله یک بار سؤال در دوره گذشته مجلس از طرف یکی از اعضای فراکسیون حزب ایران نوین می‌باشد و در نتیجه در حقیقت یکی از مراحل حاد این مسئله محسوب می‌شود و برای اینکه توجه بفرمائید که واقعاً این تصمیم دخانیات بزرگترین مصیبت را به روستائیان آذربایجان غربی تحمیل کرد و در حقیقت هیچ یک از بلاهای حاد آسمانی هم چنین صدمه‌ای نمی‌تواند بزند من خلاصه‌ای از آنها را به عرضتان می‌رسانم خواهش می‌کنم توجه بفرمائید چون واقعاً انتظار کمک و مساعدت از همه همکاران محترم را دارم و همچنین مردم آذربایجان غربی با اضطراب و نگرانی تمام منتظر تصمیمات شما هستند از ۲۰ سال به این طرف مؤسسه دخانیات ایران در آذربایجان غربی اقدام به کشت توتون کرده مردم از ماجرا مطلع نبودند توتون را تا اندازه‌ای نمی‌شناختند و با کشت آن آشنا نبودند این مؤسسه مردم را تشویق کرد مساعده داد قرضه داد تأسیسات فراوانی از بودجه مملکت بوجود آورد و میلیونها تومان صرف تأسیسات شد و مردم تدریجاً آشنا شدند و خوشبختانه مواجه با محصول پر درآمدی شدند که این محصول در زندگی آنها تأثیرات بسیار عمیق و شگرفی داشت به این معنی که در سال ۱۳۴۴ که کشت توتون به حداکثر ممکن خود رسیده بود و در حدود ۳۰ الی ۴۰ میلیون تومان محصول داشت که به مؤسسه دخانیات فروخته شد و اگر توجه بفرمائید که بقیه محصول این استان غیر از توتون ۲۰ الی ۳۰ میلیون تومان بیشتر نمی‌توانست باشد آنوقت اثر این محصول را در زندگی مردم می‌توانید تصور بفرمائید و این موضوع را در نظر بگیرید که بعلت کشت همین گیاه در این استان در حدود ۸۰ هزار خانواده از شهرستانهای مختلف رضائیه و استان آذربایجان غربی کوچ کردند و در آنجا بعنوان خوش نشین فقط و فقط به کشت توتون مشغول شدند سطح زندگی دهقانان بالا رفت دهقانان که همه میدانید در حدود ۲۰ ـ ۲۵ سال پیش در چه وضعی زندگی می‌کردند خوراک و پوشاک و اثاث منزلشان چی بوده وضعشان بسیار فرق کرد و بسیار خوب شد و زندگی راحتی تقریباً پیدا کردند و در حقیقت با آماری که در دست داریم؟ ۲/۳ این زندگی و ۲/۳ درآمد روستائیان آذربایجان غربی را همین کشت توتون تشکیل داد یعنی اگر دهقانی ۶ هزار تومان در سال درآمد داشت ۴ هزار تومانش از توتون بود جالب اینجاست که درست در این مرحله حداکثر درآمد قانون مترقی اصلاحات ارضی هم به مرحله اجرا درآمد که مطابق همین قانون دهقانان وقتی می‌خواستند از این قانون استفاده کنند باید با در نظر گرفتن معدل درآمد سالهای ۴۱ ـ ۴۲ ـ ۴۳ زمین را بخرند یا اجاره کنند در آن سالها این درآمد در حداکثر ممکن بود و مطابق همان درآمد دهقانان زمین را خریده یا اجاره کرده و به همان مبنا برای مدت ۱۵ سال به مالک سابق با بانک کشاورزی مقروض شدند حالا آن مبنا به سرعت پائین آمده ۴۰ میلیون تومان به ۱۰ میلیون تومان رسیده سایر محصولات کشاورزی قیمتش نصف شده ولی قرضه دهقانان در همان حد مانده جالب اینجاست که مردم با اضطراب تمام در این مورد شکایت کردند استانداران منطقه بکرات ناراحتی مردم را بیان کردند تمام ادارات این ناراحتی را منعکس کردند شاید تنها اداره‌ای که این ناراحتی را منعکس نکرده باشد اداره آمار باشد ولی چرا توجه نشده بدون شک این توهم بوجود می‌آید که واقعاً شاید در این مؤسسه انحصار دخانیات دست‌هائی هست که نه توجه به برنامه‌های کشاورزی دولت دارند نه توجه به برنامه‌های حزب اکثریت دارند و نه توجه به برنامه‌های احزاب اقلیت دارند و در واقع آنچه را که می‌شناسند خودشان هستند و بخاطر تأمین هر چه بیشتر درآمد کار می‌کنند درآمدش بجای خود محفوظ ولی آیا نباید توجه داشته باشند که تمام این مؤسسات برای مردم است و اگر هم فرضاً دخانیات مجبور است که منافع و درآمد خودش را در نظر بگیرد آیا دولت وظیفه ارشادی و سرپرستی مردم را ندارد؟ اگر چنانچه مجبورند به هر علت که باشد کشت توتون را بیاورند پائین من وارد علت نمی‌شوم که دلیلشان قانع کننده و منطقی هست یا خیر فرض محال را در نظر می‌گیرم که باید توتون کاشته نشود در اینصورت هم باید این عمل به ترتیبی انجام بشود که لطمه‌ای به زندگی کشاورزان نداشته باشد اگر چنانچه لازم است که کشت توتون را پائین بیاورند روی یک برنامه صحیح باید پائین بیاید برنامه‌ای که به زندگی آنها لطمه نزند و پرداخت قروض آنها را مسلم بکند و در عین حال هم برنامه‌ای داشته باشیم که در حقیقت نگذاریم دو سوم درآمد یک منطقه روستایی یک دفعه و یک آن پائین بیاید من واقعاً نگران این هستم که با وجود تذکرات بسیاری که در این دو سال چه از طرف مقامات ملی و چه دولتی به دولت داده شده و این مؤسسه شاید با وجود علاقه خود دولت هم بجای اینکه بیاید مشکل مردم را حل بکند باز هم یک راه انتقامی در پیش بگیرد همان راهی که در سال ۳۶ داشت پیش گرفت در سال ۱۳۳۵ مردم بعلت پاره‌ای از اجحافات شکایتهای مکرری کردند و در نتیجه عدم رسیدگی به شکایاتشان به دربار شاهنشاهی ایران زمین متوسل شدند. بنا به امر شاهنشاه هیئتی مأمور رسیدگی شد این هیئت حق را به مردم داد با اینکه مردم با دخانیات تصفیه حساب کرده بودند ۲۰% وجوهی که دریافت شده بودامر شد بمردم بپردازند ولی بلافاصله بعد از چند ماه این مؤسسه عملی انجام داد که واقعاً عناد خودش را با برنامه‌های ملت و دولت نشان داده قیمت درجات تعیین توتون را در استان آذربایجان غربی نسبت به سایر استانها در هر کیلو ۵ ریال پائین آورد و از سال ۳۶ ببعد هم این برنامه اجراء می‌شود توتون درجه ۱ و درجه ۲ و درجه ۳ که تا سال ۳۵ در تمام استانها یک قیمت داشت از سال ۳۶ در آذربایجان شرقی و غربی یکمرتبه ۵ ریال نسبت به سایر استانها کمتر شد من توجه همکاران محترم را به این مسائل اساسی جلب می‌کنم و انتظار دارم که در حقیقت کمک شود همانطوری که عرض کردم کاملا احساس می‌شود که این مؤسسه ببرنامه خود دولت و به برنامه حزب اکثریت به برنامه احزاب اقلیت بدرخواست‌های مردم مطلقاً توجه ندارد و اگر هم قرار است آن مؤسسه برنامه‌های خودش را به همین ترتیب اجراء بکند و باید اجراء بکند در اینصورت دولت می‌بایست جبران صدماتی که از این تصمیمات بمردم متوجه می‌شود جبران بکند و اما در مورد غله متأسفانه این موضوع باز هم دردی شد بر سایر دردهای موجود و ناراحتی روستائیان آن منطقه (صحیح است) تا امروز هنوز هم مراجعات ادامه دارد بهترین دلیل و شاهد خود نمایندگان محترم هستند که بدون شک موکلینشان تا امروز هم مراجعه می‌کنند و دلیل بارزتر و روشن تر از همه قیمت گندم در بازار آزاد است و معلوم است که این گندم وسیله همان دهقانانی که موظف به حمایت از آنها هستیم بثمن بخس فروخته شده است و امروز در بازار آزاد به این قیمت فروخته می‌شود و سازمان غله متأسفانه در این مورد اعلام کرد که اگر شرکتهای تعاونی گندمی عرضه کردند ما خریدیم اولاً همانطوری که همه شاهد هستند جناب آقای دکتر ولیان وزیر محترم اطلاعات ارضی در پشت این تریبون چند روز پیش فرمودند که یک سوم روستائیان عضو شرکتهای تعاونی هستند پس تکلیف آن دو سوم دیگر چه می‌شود؟ سازمان غله اعلام کرده که هر مقدار غله‌ای که دهقانان واقعی نخواسته‌اند به سازمان غله گندم بفروشند برای اینکه گندمشان فروخته نشده من درد مردم را خواستم تا اندازه‌ای بی‌پرده و روشنتر بعرض برسانم و این انتظار را دارم که موضوع فقط بصورت طرح سؤال و پاسخ آن خاتمه پیدا نکند و اگر از لحاظ مجلس هم خاتمه پیدا کرد از لحاظ مردم خاتمه پیدا نخواهد کرد و همان برنامه‌ای را دنبال خواهند کرد که در سال ۱۳۳۵ دنبال کردند پس در حقیقت انتظار بنده این است که سعی کنیم کمی هم به حقوق مردم توجه بیشتر از این داشته باشیم و بتوانیم دردی از دردهای آنها را دوا کنیم.
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ جناب آقای دکتر فریور نماینده محترم چهار سئوال در دو موضوع از وزارت دارائی مطرح فرمودند که با اجازه مقام محترم ریاست و آقایان محترم جوابش را در دو قسمت اول مربوط به دخانیات و بعد راجع به غله است عرض می‌کنم سؤالاتی که مطرح فرمودند به این ترتیب بوده است:
۱- علت تقلیل ناگهانی و شدید سطح کشت توتون در آذربایجان غربی چه بوده است؟
۲- در مورد کشت توتون برنامه بعدی وزارت دارائی چیست؟ و برای جبران کسر درآمد دهقانان چه تصمیمی گرفته شده است؟ و آیا در سالهای آینده سطح کشت را باز هم تغییر خواهند داد؟
۳- علت اینکه قیمت درجات معین توتون در استانهای آذربایجان و گیلان و مازندران تا ۱۳۳۶ یکسان و از آن سال به بعد نرخ مذکور در آذربایجان غربی ۵ ریال برای هر کیلو گرم نسبت به سایر استانها پائین آورده‌اند چیست؟
به استحضار می‌رساند:
۱- بطوری که اطلاع دارند مؤسسه انحصار دخانیات ایران در چند سال اخیر اقدامات مؤثری برای اصلاح کشت توتون سیگار بعمل آورده که اهم آنها خرید سموم مختلف برای مبارزه علیه بیماریهای توتون و انواع کودهای شیمیائی جهت تقویت اراضی زیر کشت و واگذاری آن به توتونکاران به بهای نازل و کمتر از قیمت تمام شده و همچنین راهنمائیهای فنی توتونکاران در مراحل مختلف کشت و برداشت مخصوصاً جمع آوری و خشکاندن و نظائر آن می‌باشد و در نتیجه محصول عملکرد توتون سیگار در واحد سطح ((هکتار)) به میزان قابل توجهی افزایش یافته بعلاوه در سالهای اخیر محصولی ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۴ برای تأمین ذخیره کافی در انبارهای دخانیات کشت توتون در شمال و در آذربایجان و کردستان افزایش نسبتاً زیادی پیدا کرده که ادامه آن با داشتن ذخیره کافی مصلحت نبوده و به همین علت در برنامه کشت توتون سیگار برای سال ۴۵ کشور تجدید نظر شده و برای آذربایجان غربی ((خوی، رضائیه، مهاباد)) ۸۹۵۰ هکتار توفیق توتونکاری حاصل نکرده و در بقیه اراضی خود به کشت محصولات کشاورزی دیگر پرداختند و عملاً در سال محصولی ۴۵ سطح کشت توتون منطقه مذکور برابر ۶۴۰۰ هکتار بوده است. برنامه کشت سال ۱۳۴۶ آذربایجان غربی نیز با توجه به توانائی فلاحتی زارعین و برابر سطح کشت واقعی که عملاً کشتکاران توفیق به اجرا پیدا نمودند یعنی ۶۴۰۰ هکتار تعیین و ابلاغ گردید ولی طبق آمارهای بعدی عملاً ۵۵۹۷ هکتار کشت کردند و این مطلب می‌رساند که زارعین بقیه اراضی خود را به کشت نباتات دیگر مانند چغندر قند ـ دانه‌های روغنی و امثالهم تخصیص داده‌اند.
با توجه به مراتب فوق تقلیل سطح کشت توتون تدریجی بوده و با رعایت مقتضیات زراعتی مناطق کشت اجرا شده بطوریکه کشاورزان به آسانی بتوانند کشت محصول دیگری را جایگزین کشت توتون که محدود شده بنمایند و ترتیب عمل طوری بوده است که حتی زارعین در سالهای مذکور به میزانی که برنامه تعیین شده است توتون کشت نکرده‌اند و با جایگزین شدن کشت سایر محصولات از قبیل چغندر قند تخم آفتاب گردان و غیره که مورد نیاز کشور می‌باشد زارعین مواجه با اشکال نشده‌اند. اگر ظاهراً درآمد کشاورزان در واحد سطح از محصول توتون بیشتر بنظر می‌رسد با توجه به هزینه توتونکاری و برداشت محصول و خشک کردن آن و سایر هزینه‌ها در میزان درآمد خالص تفاوتی حاصل نشده است ضمناً علاوه می‌نماید که محدود کردن سطح کشت توتون از نظر حفظ مصالح اقتصادی مملکت اجتناب‌ناپذیر بوده زیرا با توجه به این نکته که مصرف توتون سیگار در داخل کشور محدود به مقدار معینی در سال است ((۱۲۰۰۰تن)) و صدور آن نیز با وجود اقداماتی که با تشریک مساعی وزارت اقتصاد بعمل آمده است مواجه با مشکلاتی می‌باشد (دکتر صدر ـ چطور سیگار قاچاق می‌آید؟) و در هر حال به قیمت تمام شده میسر نگردیده است قطعاً دور از مصلحت بنظر می‌رسد که اراضی قابل کشت آبی شمال غرب و غرب و سایر عوامل زراعی مملکت را که می‌توان برای کشت محصولات مورد احتیاج استفاده کرد برای تولید محصولی بکار برد که مورد نیاز برای مصرف داخلی نبوده و صدور آنهم از نظر اقتصادی مقرون بصرفه نیست.
۲- موجودی توتون سیگار کشور در اول مهر ماه ۱۳۴۶ حدود ۳۵۰۰۰ تن بوده و محصول سال جاری هم تقریباً چهارده هزار تن یعنی ده هزار تن بیش از مصرف یک سال بنظر می‌رسد و با توجه به مراتب معروضه در بند ۱ در نظر دارد سطح کشت توتون سیگار کشور را که در سال جاری ۱۳۴۶ برابر ۱۵۰۰۰ هکتار بوده به ۱۲۰۰۰ هکتار تقلیل دهد تا بین تولید و مصرف تا حدودی تعادل برقرار شود و با در نظر گرفتن این موضوع که قسمتی از اراضی که به این ترتیب آزاد می‌شود زمینهائی می‌باشند که برای توتونکاری مناسب نیست و محصول آن مرغوب نمی‌باشد بجای توتونکاری برای کشت محصولات دیگر مورد استفاده قرار گرفته و درآمد حاصل از زراعتهای مذکور جانشین درآمدی که از توتونکاری عاید می‌گردد می‌شود و درآمد خالص که زارعین از محل توتونکاری تحصیل می‌کنند (پس از کسر هزینه‌های مخصوص توتونکاری که معمولاً بیش از سایر محصولات است) با سایر محصولات تفاوت قابل توجهی نخواهد داشت و در هر حال کشت توتون با توجه به به توضیحاتی که داده شد تا زمانیکه بازار مطمئنی در خارج از کشور بدست نیامده باید در حدود احتیاج برای مصرف داخلی باشد و اتخاذ ترتیب دیگری دور از مصلحت می‌باشد.
۳- در سال ۱۳۳۶ برای بهبود سیگارتهای ساخت ایران اقداماتی شده و مرغوبیت و کیفیت توتون خام مورد توجه قرار گرفته و ضمن مطالعاتی که در این خصوص بعمل آمده معلوم شده است.
اولاً کیفیت توتون استانهای شمالی بهتر از توتون محصول آذربایجان غربی می‌باشد مخصوصاً قابلیت سوزن توتون آذربایجان کمتر از توتون گیلان و مازندران است و همچنین از نظر لطافت و عطر و دیگر مشخصات توتون استانهای شمالی مرغوب‌تر است.
ثانیاً در استانهای شمالی محصول توتون سیگار را با توجه به وضع خاص آب و هوای مناطق مذکور با حرارت در گرمخانه‌هائی که بوسیله زغال سنگ یا چوب گرم می‌شود خشک می‌نمایند و برای این منظور گرمخانه‌های مخصوصی احداث نموده و برگهای توتون را دوتا چهار روز در این گرمخانه‌ها می‌خشکانند و انجام این کار مستلزم هزینه قابل ملاحظه می‌باشد و حال آنکه در آذربایجان و کردستان توتونکاران محصول خود را در هوای آزاد با استفاده از حرارت آفتاب خشک می‌کنند و این عمل که مهمترین و اساسی‌ترین مرحله بهره برداری است برای آنان خرج قابل توجهی ندارد و به همین علت هزینه تولید توتون در منطقه آذربایجان غربی کمتر از استانهای شمالی می‌باشد و تفاوت نرخ کمتر از استانهای شمالی می‌باشد و تفاوت نرخ خرید درجات مختلف توتون شمال با توتون آذربایجان و کردستان در هر کیلو ۵ ریال به علل فوق یعنی تفاوت کیفیت توتون و قیمت تمام شده می‌باشد و اگر این تفاوت وجود نداشت به احتمال قوی توتونکاران سایر مناطق که جنس بهتر با بهای تمام شده بیشتر عرضه می‌کنند قیمت بیشتری مطالبه می‌نمودند در حالیکه بهای توتون خام در حال حاضر در حداکثر قیمت ممکنه است و قیمت محصول هر منطقه با در نظر گرفتن هزینه تولید و کیفیت کالا تعیین شده و عادلانه می‌باشد سؤال دیگری فرمودند در مورد غله که علت این که تاکنون غله دهقانان کشور خصوصاً آذربایجان و کردستان به مقدار کافی خریداری نشده چیست؟
با اینکه سازمان غله کشور بعلت موجود بودن گندمهای خریداری سال گذشته در انبارها برای خرید گندم سال جاری از لحاظ انبار با مشکلات بزرگی مواجه بوده معهذا بمنظور حمایت از تولیدکننده و جلوگیری از تنزل بی تناسب نرخ با استفاده از انبارهای خالی آرتشی و مؤسسات دولتی تاکنون حدود یکصد و هفتاد هزار تن گندم از شرکتهای تعاونی و روستائی و کشاورزان کشور خریداری شده و این مقدار فقط سی هزار تن کمتر از خرید دولت در تمام مدت سال گذشته می‌باشد. در صورتیکه سال گذشته از سالهای خوب زراعی بوده و از لحاظ محصول گندم شاه سال محسوب می‌شد و لازم به توضیح است که در بیست سال اخیر از سال گذشته فقط دو سال میزان خرید گندم از طرف دولت به دویست هزار تن رسیده و در بقیه سالها زیر این رقم بوده است.
با اینحال هنوز فصل خرید گندم بخصوص در استانهای سردسیر کشور (آذربایجان و کردستان) منقضی نشده خرید تا موقعیکه گندم در دست کشاورزان کشور موجود است ادامه خواهد داشت. از ۱۷۰ هزار تن گندم خریداری حدود چهل تن آن در استانهای آذربایجان و کردستان خریداری شده و چون مناطق مزبور سردسیر و محصول آنجا دیررس می‌باشد طبعاً با خاتمه خرید نقاط گرمسیر کشور فعالیت سازمان غله بیشتر متوجه مناطق مذکور خواهد شد.
در حوزه انتخابیه نماینده محترم از تمام امکانات برای خرید گندم استفاده شده است. انبار شیر و خورشید برای تمرکز گندم خریداری اختصاص و قرار است از سالن سر پوشیده تربیت بدنی نیز به همین منظور استفاده شود و با وجود مشکل انبار در تهران به‌منظور خرید بیشتر دستور داده شده است ۱۱ هزار تن از موجودی گندم آذربایجان غربی به مرکز حمل و در انبارهائی که از طرف ارتش واگذار شده متمرکز شود.
رئیس ـ آقای دکتر فریور بفرمائید.
دکتر فریور ـ بدیهی است فرمایشات جناب آقای قوام صدری برای بنده بهیچ وجه قانع کننده نبود اولاً در مورد علت پائین آمدن سطح کشت توتون مباحث تجاری و اقتصادی را پیش کشیدند یک اصل مسلم هست و آنهم این است که دولت برای اجرای وظیفه سرپرستی و ارشاد خودش در پاره‌ای موارد اگر لازم شد ممکن است پاره‌ای خسارات و زیانهائی را هم قبول بکند و با علم باینکه در فلان مورد زیانی خواهد دید آنرا انجام بدهد (صحیح است) در مورد دخانیات هم وضع به همین ترتیب است بنده عرض کردم که در پاره‌ای موارد ۲/۳ درآمد دهقان در پاره‌ای دهات کلیه درآمد دهقانان از بین رفته حال منطق دخانیات در مورد تجارت خودش هر قدر صحیح هم باشد این برنامه را در شرایطی باید اجرا بکند که آنچنان خساراتی متوجه مردم خرده پا و تهیدست نشود مردمی که برنامه انقلاب شاه و مردم معطوف به حمایت و تقویت آنها است. بزنده کردن زندگی آنها است بعلاوه فرمودند که سطح کشت بی رویه بالا رفته بود و ممکن است این توهم پیش بیاید که دهقانان خودشان کشت می‌کردند بعد دخانیات آمد خبر کرد که این مقداری که شما کشت می‌کنید غلط است در حالیکه هیچ دهقان و هیچ کشتکاری بدون اجازه مؤسسه دخانیات نمی‌تواند حتی یک وجب توتون کشت بکند این رویه بی رویه را خود دخانیات باب کرد خدش آمد تشویق کرد مساعده داد قرضه داد سطح کشت را بالا برد اگر بی رویه رفته بالا باز هم مقصر خودش است و حالا هم اگر می‌خواهند بیاورند پائین البته آورده‌اند همانطور که عرض کردم ۴۰ میلیون تومان درآمد یک منطقه یکمرتبه در عرض دو سال به ۱۰ میلیون تومان بیاید پائین این را دولت باید جبران بکند نه در آنجائی که بخواهد حاضر بشود و در آنجائی که نخواهد حاضر بشود البته این مسئله باید مورد توجه قرار بگیرد و نحوۀ پایین آوردن سطح کشت جالب اینجا است که این عمل باید با در نظر گرفتن چندین موضوع عملی بشود یکی اینکه واقعاً اول باید دخانیات بداند در کجاها توتون خوب بعمل می‌آید و در کجاها خوب بعمل نمی‌آید و این کار را نکرده کارگر عادی، بیسواد دخانیات یک مرتبه آمد گفت از فلان تا فلان جا نکارند و تمام دهات مجاور دریاچه رضائیه را ممنوعه اعلام کرده و این دهات ۷۴ پارچه بود بعد که سر و صدا و اعتراض مردم تهیدست بلند شد از طرف دولت متخصصین آمدند و بررسی کردند و جالب اینجا است که ۷۴ قریه که از طرف مؤسسه دخانیات در سال ۴۴ ممنوعه اعلام شد فقط ۳۲ تایشان را نیمه شور اعلام کردند و بقیه را گفتند می‌توانند توتون بکارند.
رئیس ـ آقای دکتر فریور وقت شما تمام شده است و بنده خیال نمی‌کنم که این بحث جنابعالی امروز به نتیجه برسد این است که پیشنهاد می‌کنم که به کمیسیون رسیدگی به سئوالات ارجاع شود (صحیح است).
دکتر فریور ـ در هر حال بنده موافقم و استدعا می‌کنم به کمیسیون رسیدگی به سئوالات ارجاع شود.
رئیس ـ خانمها و آقایانیکه موافقند به کمیسیون رسیدگی به سئوالات ارجاع شود خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد سئوال به کمیسیون رسیدگی به سئوالات فرستاده می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۰- اعلام وصول و قرائت دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس ـ لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اصلاح مجلس قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ در خصوص لایحه شمارۀ ۳۴۴۰- ۱۳۴۲/۲/۳۱ دولت راجع به معافیت گمرکی کالاهای شرکت ملی نفت که واگذار یا فروخته می‌شود که ضمن مرقومه شمارۀ ۵۷۲۶۷- ۱۳۴۶/۳/۲۰ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۶ آذر ماه ۱۳۴۶ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.
رئیس ـ اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ در خصوص لایحه شمارۀ ۳۴۵۰- ۱۳۴۶/۲/۳۱ دولت راجع به تجدید استخدام ۴ نفر تکنیسین توتون که ضمن مرقومه شمارۀ۵۷۲۶۹ /۱۱۴۹ - ۴۶/۳/۲۰ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه ششم آذر ماه ۱۳۴۶ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد بپیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.
رئیس - اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
۱۱- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
رئیس ـ آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ اصلاح بودجه‌ای است مربوط به اداره کل ثبت احوال که با اجازه مقام ریاست تقدیم می‌شود چون بودجه ۱۰% مورد اختیار دولت اضافه شده باید در کمیسیون بودجه مورد اظهار نظر قرار بگیرد.
رئیس ـ به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- قرائت یک فقره نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی
۱۲- قرائت یک فقره نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی
رئیس ـ نامه‌ای است که از دولت رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت مادۀ واحده قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به‌منظور تأمین ۸۵ درصد هزینه‌های ارزی تهیه وسایل و نصب قسمتی از طرح شاه لوله و گاز در ایران که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۲۲۰ میلیون مارک آلمانی است با شرکتهای آلمانی تیسن اشتال یونیون اکسپرت و مانس مان اکسپرت و تایسن رورانیتر ناشتال در تاریخ ۲۴ مهر ماه ۱۳۴۶ منعقده گردیده است و اعتبار مذکور در ۱۴ قسط متساوی ۶ ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و بمانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۱/۵ درصد در سال از تاریخ گواهی‌های پرداخت یا اسناد حمل یا رسیدهای اسکله تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط آن اولیه ژوئیه ۱۹۷۰ می‌باشد بدینوسیله در اجرای تبصرۀ (۲) مادۀ واحده فوق‌الذکر گزارش آن تقدیم می‌گردد.
نخست وزیر.
- قرائت دستور و تعیین وقت موقع جلسه بعد ختم جلسه
۱۳- قرائت دستور و تعیین وقت موقع جلسه بعد ختم جلسه
رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱ـ گزارش شور اول راجع بقرارداد پستی جهانی و موافقتنامه و مقاوله نامه‌ها و مقررات مربوط و موافقتنامه سازمان ملل متحد و اتحادیه پستی جهانی. شماره چاپ ۶۲
- ۲ـ گزارش شور اول راجع به تشکیل وزارت منابع طبیعی، شماره چاپ ۶۳
رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.