مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ آذر ۱۳۴۴ نشست ۲۱۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۷ آذر ۱۳۴۴ نشست ۲۱۸
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۲۱۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۷) آذر ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان فولادوند- بدرصالحیان- مهندس صدقیانی- فخر طباطبایی.
۳- تصویب صورت جلسه.
۴- طرح سئوال آقای دکتر مبین از وزارت کشور راجع به اداره آمار عمومی و جواب آقای وزیر کشور.
۵- طرح سئوال آقای دکتر الموتی از وزارت کشور راجع به تاکسیرانی تهران و جواب آقای وزیر کشور و ارجاع سئوال به کمیسیون رسیدگی به سئوالات.
۶- طرح سئوال آقای دکتر مبین از وزارت راه راجع به فوق‌العاده افسران و افراد پلیس راه و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع سئوال به کمیسیون رسیدگی به سئوالات.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه بین دولتین شاهنشاهی ایران و ایالات متحده آمریکا برای تأمین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی و ارسال مجدد به مجلس سنا.
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران و ارسال به مجلس سنا.
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت بین دولتین ایران و جمهوری اندونزی و ابلاغ به دولت.
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه دایر بر متفی بودن ترمیم حقوق آقای سرهنگ مکرمی‌نژاد و ارسال به مجلس سنا.
۱۱- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به لایحه سازمان عمران کشاورزی.
۱۲- طرح و تصویب لایحه قانون اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع به موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ابلاغ به دولت.
۱۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مذاکرات مجلس شورای ملی صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۷) آذر ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان فولادوند – بدر صالحیان – مهندس صدقیانی – فخر طباطبائی.
۳- تصویب صورتجلسه.
۴- طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت کشور راجع به اداره آمار عمومی و جواب آقای وزیر کشور.
۵- طرح سؤال آقای دکتر الموتی از وزارت کش. ر راجع به تاکسی رانی تهران و جواب آقای وزیر کشور و ارجاع سؤال بکمیسیون رسیدگی بسؤالات.
۶- طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت راه راجع به فوق العاده افسران و افراد پلیس راه و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع سؤال بکمیسیون رسیدگی بسؤالات.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع بموافقت نامه بین دولتین شاهنشاهی ایران و ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی و ارسال مجدد بمجلس سنا.
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع بتمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران و ارسال به مجلس سنا.
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع بعهد نامه مودت بین دولتین ایران و جمهوری اندونزی و ابلاغ بدولت.
۱۰ – طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه دائر بر متفی بودن ترمیم حقوق آقای سرهنگ مکرمی نژاد و ارسال به مجلس سنا.
۱۱- شور أول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بلایحه سازمان عمران کشاورزی.
۱۲- طرح و تصویب لایحه قانون اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع بموافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ابلاغ بدولت.
۱۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) غائبین با اجازه – آقایان: آموزگار – بهادری – مهندس پروشانی – دیهیم –
دکتر سامی راد – دکتر سعید – شفیعی پور کرمانی – صائب – فخر طباطبائی – کمالوند – کنگرلو – مبارکی – مرتضوی – معتمدی – تیمسار نکوزاد – دکتر وحید نیا – دکتر یگانگی – بانو ابتهاج سمیعی.
غائبین بی اجازه – آقایان: طهماسبی – فیصبی – مصطفوی نائینی.
غائبین مریض – آقایان: پرویزی – طباطبائی – دکتر غنی – موقر – تیمسار سرلشکر همایونی – بانو نفیسی.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: فولادوند – بدرصالحیان – مهندس صدقیانی – فخر طباطبائی. رئیس – نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای فولادوند تشریف بیاورید. فولادوند – بنام خداوند یکتا و بنام شاهنشاه محبوب آریامهر بنام ایران عزیز. با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی با اجازه همکاران محترم مطالبی است که امروز بنظر بنده ذکرشان لازم آمده است و بسمع مجلس محترم شورای ملی میرسانم. در بادی امر خواستم عرض کنم که بر هر ایرانی هشیار واجبست که بداند که عصر آریا مهر عصر طلائی ایرانست و بنده میدانم روزی می‌آید که مورخین این عصر آریا مهر را عصر رستاخیز میهن ایران خواهند نامید (صحیح است) و شواهد این حقیقت به اندازه‌ای زیاد است که ذکر آن کار همگان است و وظیفه همگان است نه کار یکنفر. تنها بنده امروز بمصداق شکرگزاری از تجلی مراحم و اقدامات عالمگیر شاهنشاه عزیز قصد دارم که تشکر حوزه انتخابیه خود ارادتمند و تشکرات صمیمانه خودم را برای اتمام ساختمان بیمارستان الیگودرز بسمع مجلس محترم شورای ملی و هم میهنان عزیز برسانم البته بنده در این جا یک تلگراف تشکر آمیز عده زیادی از مردم قدرشناس و شکر گزار خوزه انتخابیه خودم الیگودرز را که مخابره کرده‌اند و از مراحم بی پایان شاهنشاه تشکرات قلبی خودشان را اظهار داشته‌اند و دعا کرده‌اند و استدعا هم شده است که این بیمارستان را همانطور که قبل از روز فرخنده ۲۵ شهریور قرار گذاشته بودیم با اجازه شاهنشاه آریامهر بزرگ بنام بیمارستان ۲۵ شهریور انشاءالله بسلامتی اعلیحضرت همایونی در روز افتتاح نامگذاری کنیم که بنده این تلگراف را عینا” تقدیم مقام محترم ریاست می‌کنم، راجع به اقداماتی که در راه ترقی و تعالی کشور بزرگ ما از جانب شاهنشاه بزرگ، صورت می‌پذیرد بنده در درجه أول می‌توانم عرض کنم که همین اقداماتی است که برای سلامتی جسم ایرانیان صورت می‌پذیرد چون که نه تنها در زبان شیرین فارسی بلکه در زبانهای بزرگ دنیا و فلسفه بین المللی همیشه گفته‌اند که عقل سالم در بدن سالم است و این حقیقتی است علمی و انکار ناپذیر فردوسی که خداوند روح او را شاد کند می‌فرماید :»
ز نیرو بود مرد را راستی – ز سستی کژی زاید و کاستی
«متاسفانه مقدار زیادی انجماد فکر و شاید دور شدن از مسیر مردانگی و راستی بنده بتجربه در این عمر خودم دیده‌ام که از سستی جسم سرچشمه میگرفته است و مردمان نیرومند کمتر متشبث به انحراف فکری یا خدای نخواسته دروغ و غیره می‌شوند و این غرور جسمانی آنها در روحشان منعکس می‌شود این است که بنده در یک ولایتی که متاسفانه باید عرض کنم عقب افتاده است و پاره‌ای از اوقات می‌توانم عرض کنم در گذشته فراموش شده بود امروز با کمال وجد و سرور وظیفه خود میدانم که از افتتاح یک بیمارستان تشکر کنم و الیته در این تلگرافی هم که تقدیم کردم اهالی شاه پرست محل درخواست کرده‌اند اکنون که بیمارستان از لحاظ ساختمان خاتمه پیدا کرده است استدعا دارند و استدعا داریم که بوسیله دکتر و پرستار و دارو هم مجهز بشود. جناب آقای دکتر ناصر یگانه سرکار امیدوارم یادداشت بفرمائید عرایض ما را چونکه بقول شاعر که می‌گوید:
اوحدی شصت سال سختی دید تا دمی روی نیک بختی دید
بنده خط خرچنگ قورباغه‌ای دارم ولی از بس برای وزارت بهداری نامه نوشتم که مریضهای حوزه انتخابیه بنده را بستری بکنند خطم دارد خوب می‌شود شاید باور نفرمائید بنده پانصد هزار نسخه سفارشی نوشته‌ام و همیشه هم بعرض اولیای محترم وزارت بهداری میرسانم که شما
توجه بفرمائید که یکنفر لر پشتکوهی مثل بنده تا ازنا که خط آهن است بایستی صد تا ۱۵۰ کیلومتر با وسائل ابتدائی و اکثرا” پای پیاده در حال مریضی طی کند و یک مقدار ناچیز پول جیبش بگذارد و بیاید راه آهن و از آنجا بیاید بتهران و در اینجا در لابیرنت‌ها ببخشید جناب دکتر شیفته به لابیرنت چه میگویند (دکتر شیفته سردرگم) در دالانهای سر در گم تهران گم بشود بعد بیاید در نیاوران با هزار بدبختی که بنده را به بیند و آیا من خانه باشم یا نباشم اگر نباشم بدبخت صبر کند (یکی از نمایندگان – مشکلات خیلی زیاد شد) بنده هم همین را عرض می‌کنم تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل (نیری – بنده را هم بفرمائید) چون مبتلا با اکثرمان ممکن است باشد اینست که بنده ذکر مصیبت عمومی می‌کنم و سخن از زبان دوستان عرض کردم بهر حال بنده یک چیزی می‌نویسم به وزارت بهداری و اینجا وظیفه شرافتی خودم میدانم که از خانم خانلو تشکر کنم و وظیفه وجدانی خودم میدانم که اسم این زن محترم و این بانوی محترم را در اینجا ببرم که چقدر زحمت مریضهای حوزه انتخابیه بنده را کشیده‌اند و با نوشتن نامه به بیمارستهانها بیماران را معرفی کرده‌اند و بعقیده بنده این شرف هر مردی است که این خدمتگزاران واقعی را بملت ایران معرفی کند و حقیقت را از پشت تریبون بمردم عرض کند و از یک خدمتگزار واقعی مملکت در هر کجا که هست تشویق گردد بهر حال جناب آقای دکتر جهانشاهی آن مریض می‌رود به بیمارستان و به او میگویند که جا نداریم و اکثرا” پولش را می‌زنند و یا پولش اصلا” بزدن نمی‌رسد و تمام می‌شود و می‌رود آنجا میگویند برو فردا بیا برو فردا بیا دومرتبه این آدم بی زبان باید بیاید شمیران و بنده را پیدا کند اگر بنده سرحال باشم و غایب نباشم یا خدای نخواسته عاجز نباشم دوباره نامه بنویسم و دوباره آن خانم بنویسد آقای بیمارستان محض رضای خدا این بدبخت بیچاره پشت کوهی را یک کاریش بکنید تا او را بخوابانند آنجا و معالجه شده یا نشده مرخص بکنند و بعد که مرخص شد آیا پول داشته باشد یا نداشته باشد و اگر نداشته باشد بنده بفرستم پیش آقای دکتر شیفته که ۲۰ تومان پول مسافرت پیش بدهند یا ندهند و به محل برگردد (یکنفر از نمایندگان – مطمئن باشید چنین مریضی معالجه نمی‌شود) بهمین دلیل بنده هم خیلی متشکر و خوشحالم که ساختمان این بیمارستان را در حوزه انتخابیه چاکر تمام فرمودند حالا برای رفع اینهمه گرفتاری استدعا می‌کنم از امنای حاضر دولت در مجلس که تائید فرمایند زودتر دوا و دکتر برای آنجا بفرستند تا یک مقدار از گرفتاریهای این حوزه انتخابیه رفع شود البته باید عرض کنم آنجا در حدود چهار هزار نفر جمعیت دارد که اکثر کوهستانی هستند و موقعیت آنجا طوری است که بنده باید عرض کنم که بمقیاسهای امروز خیلی بی اندازه از تهران عقب هستیم و بنده بار دیگر درود بشاهنشاه آریا مهر بزرگ برای خاتمه دادن بحالت تمرکز دادن در تهران می‌فرستم. فعلا” تهران درست بشکل یک سری به اندازه یک کدو شده که بقیه مثلا” پایش به اندازه مورچه باشد و ولایات یک عیبی هم داشت جناب آقای دکتر یگانه، بودجه‌ای که از مرکز استان و مرکز فرمانداری کل تا می‌خواست برسد بشهرستان دور دست چیزی از آن نمی‌ماند یعنی تمام آنرا بر می‌داشتند و شرعا” می‌بلعیدند ببینید این دور تسلسل که ایجاد بشود چقدر است هر کس هم در ولایات یا بوسیله حلال یا بطرز حرام پولی بدست می‌آورد می‌آید و در تهران خرج می‌کرد و در تهران خانه می‌گرفت و مزاحم تهران و و همه چیز می‌شد یک چیز دیگر هم بود که بایست عرض کنم. رئیس – آقای فولادوند وقت شما تمام شد.
فولادوند – به این زودی قربان؟ بنده اجازه می‌خواهم از وقت ناطق محترم بعدی اگر اجازه بفرمایند و وقت دارند چند دقیقه‌ای از وقت مبارکشان استفاده کنم.
رئیس – ناطق بعدی آقای بدر صالحین هستند.
فولادوند – مثل اینکه سکوت موجب رضا است (بدرصالحین – بفرمائید) و تشکر می‌کنم که اجازه فرمودند ما دو پهلوان داریم که باید جور ما را بکشند یک مطلب
دیگر هم هست که واقعا” مورد توجه معاون محترم وزارت کشور است که تشریف دارند و واقعا” عقیده بجا بوجود محترم ایشان بنده دارم و آن اینست که این شهرستانهای کوچک آقایان وکلا، خانم تربیت معذرت می‌خواهم أول بایستی حضرت علیه را عرض کنم، یک عیبی دارد که شاید همه به آن واقف باشید و آن اینست که بهیچوجه هیچ نوع وسیله تفریح سالم در این شهرستانها که هنوز بصورت خشتی ساخته شده و آجری نشده وجود ندارد مامورین جوان می‌روند آنجا در آنجا نه کتابخانه هست نه باشگاه هست نه سینما هست، هیچ چیز نیست اینها مامورند و باید به این شهرستانها بروند و این مامورین متاسفانه متشبث به اعمال رذیله می‌شوند برای سرگرمی چون جوان هستند و اکثرا” متاهل هم نیستند و من خیلی خوشوقت می‌شوم که برای این ولایات ماموریتی که می‌فرستند پیر باشند که تمام کارهایشان را کرده باشند و از کار افتاده و غبر از معنوبتشان به چیزی توجه نداشته باشند از حوصله مجلس محترم تشکر می‌کنم در خاتمه یک وظیفه مذهبی و شرعی و دینی دارم که عرض کنم که باید أول عرض کرده باشم که ترک اولی شده است تقریبا” و تحقیقا” و آن تبریک ولادت حضرت سید الشهداء علیه السلام که روز گذشته بود که برای ملت عزیز ایران و عموم شیعیان جهان روز بزرگی است و در ردیف ولادت حضرت رسول (ص) و حضرت امیرالمؤمنین (ع) و برای ما شیعیان از روزهای فوق العاده بزرگ است و چقدر بنده خوشوقتم جناب آقای سرتیپ پور که این ضریح حضرت الوالفضل العباس (ع) مقارن با روز ولادت حضرت حسین (ع) به کربلای معلی رسید در اینجا هم ما باز مثل همیشه سهم بزرگی که بعالم تشییح داریم در پرتو عنایات شاهنشاه بزرگ ما ایرانیان ادا کردیم و بنده افتخار شرفیابی سالیانه را پنج سال است به کربلای معلی دارم و به پایبوس مولا امیرالمؤمنین (ع) و اولاد عزیز بزرگوارش شرفیاب می‌شوم و در این مدت بسیار از وضع فراموش شده بقعه حضرت عباس ناراحت بودم و بسیار مفتخر و مسرور و مشعوفم که ما باز توانستیم رونقی به آنجا بدهیم و وظیفه خودمان را نسبت به شمشیر زن و علمدار و سپهسالار امام حسین (ع) ادا کنیم یک عرض دیگر می‌کنیم با اجازه جناب آقای بدرصالحیان سرور عزیزم و یک مطلبی هست و حالا هم وقتی است که باید عرض بکنم وظیفه قبلی و دینی ما است که بهمان اندازه که شیعیان و مؤمنین به پیغمبر اسلام و مولا امیرالمؤمنین (ع) و حضرت امام حسین و حضرت عباس (ع) در منابر و مجالس راجع به مظلومیت امام حسین (ع) صحبت می‌کنیم چقدر خوبست بهمان اندازه راجع به شهامت فوق العاده و خارق العاده حضرت حسین (ع) هم صحبت کنیم (صحیح است) البته دلم می‌خواهد که این فراموش نشود و در دل اولیاء روحانی بنشیند و در ذهن آنهائی که تربیت مذهبی می‌دهند بنشیند که فراموش نکنند که شجاعت حسین همان عظمت را دارد پیش خداوند که مظلومیت حسین و حسین بن علی قیام کرد و دست روی دست نگذاشت و از حق اسلام و از حق محمد (ص) و از حق خانواده محمد دفاع کرد با خونش و شمشیرش این است که امیدوارم این تبلیغ را فراموش نکنند که ما همان اندازه که بایستی متاثر باشیم برای شهادت حضرت امام حسین (ع) همانقدر باید خوشحال باشیم که با شمشیر حضرت امام حسین خون کفار ریخته شد و در راه حق جنگید. بنده دیگر عرضی ندارم و تشکر می‌کنم (احسنت).
رئیس – آقای بدرصالحیان تشریف بیاورید.
بدر صالحیان – بنده قبلا” از جناب آقای فولادوند تشکر می‌کنم که از وقتی که حضورشان تقدیم شد به نحو شایسته‌ای استفاده فرموده و در مورد خاصی صحبت فرمودند که مورد علاقه عموم ایرانیان و مسلمانان می‌باشد (احسنت) عرض امروز بنده بساحت مقدس مجلس راجع به نتیجه مسافرت جناب آقای نخست وزیر و هیئت دولت و شخصیت‌های اقتصادی دولت به شهرستانهای استان کردستان و کرمانشاه است که سرکار خانم دولتشاهی هفته گذشته راجع به این مسافرت و نتایج مفید آن در استان کرمانشاه مطالبی بعرض نمایندگان رساندند و بنده امروز بنوبه خودم استفاده می‌کنم و اثرات مطلوب این مسافرت را در استان کردستان بعرض مجلس محترم میرسانم اصولا” یکی از خصوصیات بارز این مسافرتها دیدن نقاط مختلف مملکت و تماس مستقیم با افراد و شنیدن
نظرات و احیانا” شکایات آنها و رسوخ در قلب مردم و شرکت در راحتی و یا احیانا” ناراحتیهایشان مردم می‌باشند مزید بر این شکستن مرکزیت تهران است زیرا این مردم شهرستانها هستند که در سرتاسر سال زحمت می‌کشند و نتیجه زحمات آنها بصور مختلفه چرخ عظیم تهران بزرگ را بحرکت در می‌آورد گذشته از این جریانات تسریع در انجام امور و کارهائی است که در استانها و شهرستانها هفته‌ها، ماهها و بعضی مواقع سالها وقت می‌خواهد تا از حرف بمرحلةعمل در بیاید و حتی برای دادن یک گزارش بمرکز و گرفتن پاسخ هفته‌ها طول می‌کشد ولی در مرکز استان و شهرستانها در نتیجه این مسافرتها کمیسیونهائی تشکیل می‌شود مشکلات بررسی می‌شود و آنچه مقدور دولت باشد تصمیم می‌گیرند و به استاندار و فرماندار ابلاغ می‌کنند و بمرحلة عمل در مبآید حتما” از نمایندگان محترم سابقا” به استان کردستان مسافرت کرده و دیده‌اند که این استان نمونه عقب ماندگی استانهای ایران بود ولی از چند سال قبل به اینطرف دولتهای وقت بپیروی از نیات عالیه و اوامر مؤکد شاهنشاه آریا مهر در جهت بهبود وضع کلی مناطق کردنشین غرب ایران برنامه‌های آبادانی وسیعی در استان کردستان شروع و بخصوص در ۲ سال اخیر عملیات دامنه داری شروع شده و اکثر آنها خاتمه یافته است بطوریکه در حال حاضر در کلیه شهرستانهای این استان لوله کشی آب، برق کافی، آسفالت، تلفن، سینما، حمام، خانه‌های سازمانی، کاریر، بیمارستانهای مدرن و مجهز بتمام وسائل، مراکز جمعیت شیرو خورشید، درمانگاههای سازمان شاهنشاهی، ساختمانهای آبرومند، سازمانهای دولتی، شعب کلیه بانکهای دولتی و ملی و راههای شوسه و آسفالت درجه یک، راههای فرعی مطابق اصول مهندسی و سایر عوامل زندگی بحد کامل خودنمائی می‌کند برای نمونه خدمت همکاران عزیز عرض می‌کنم فقط در استان کردستان در حدود پانصد میلیون ریال خرج راههای فرعی این استان شده است سطح فرهنگ در این استان نسبت بگذشته واقعا” ترقی نموده بطوریکه طبق آمار منتشر شده از طرف آموزش و پرورش استان فقط در دو سال گذشته هفتصد دبستان جدید در سراسر استان کردستان، پی ریزی شده است سپاه دانش با کمال جدیت و علاقمندی در دورترین نقاط مرزی مشغول تعلیم و تربیت روستازادگان هستند بهداشت تا جائیکه مقدور بوده در این استان تامین شده زیرا تا چند سال قبل کردستان یکی از نقاط مالاریا خیز و تراخم زای کشور بود که کچلی وسل نیز مزید بر علت شده بود ولی در حال حاضر وضع عوض شده بطوریکه آقای نخست وزیر در مصاحبه خودشان فرمودند حتی یکنفر را با رنگ و روی زرد ندیده‌اند البته سپاهیان بهداشت بکمک بهداری استان و بیارستانهای مجهز و تازه ساز و درمانگاههای شیرو خورشید و سازمان شاهنشاهی این موهبت را به اهالی استان ارزانی داشته‌اند فعالیت بانوان در تمام کارهای اجتماعی از حزی و ادارات دولتی و بهداشت گرفته تا تعلیم و تربیت و کوششهای فرهنگی که از هر جهت در خور تحسین و تمجید قرار گرفت بچشم می‌خورد، خانه‌های انصاف در غالب نقاط استان ایجاد و کمک مؤثری در حل و فصل اختلافات دهقانان است، ارتش شاهنشاهی تحت فرماندهی بزرگ ارتشتاران علاه بر این که بوجود آوردنده امنیت واقعی در سراسر مملکت و حافظ تمامیت ارضی ایران است. در امور اجتماعی و انجام برنامه‌های عمرانی استان نیز کاملا” مؤثر و همگام بوده است در حال حاضر در اثر تائیدات شاهنشاه عظیم الشان اصلاحات ارضی این استان که تا قبل از انقلاب شاه و ملت یکی از مراکز فئودالیته مملکت محسوب می‌شد با قاطعیت و سرعت پیشرفت می‌کند. طبق گزارش رئیس سازمان اصلاحات ارضی تا کنون مرحلة دوم اصلاحات ارضی در ۱۱۲۰ قریه و مزرعه خاتمه یافته و بیش از چهل هزار نفر زارع تکلیفش تعیین شده البته بعلت وضع خاص منطقه و اشکالاتی از نظر ثبتی و غیره نواقصی در کار مشاهده شد که از طرف هیات دولت برای رفع نواقص موجود دستورات لازم به مسئول سازمان اصلاحات ارضی داده شد، منشور شاه و ملت تا اعماق دهات نفوذ کرده، وضع بکلی عوض شده، فاصله طبقاتی از بین رفته و نوسازی دهات آغاز گشته سطح کاشت و برداشت بالا رفته و با این ترتیب ملاحظه میفرمائید که چگونه انقلاب مقدس شاه و ملت در تمام نقاط استان کردستان مانند سایر استهانهای مملکت رسوخ نموده و اثرات آن بشکل
مؤثری نمایان و متجلی شده است تا جائی که آقای نخست وزیر، نماینده شاهنشاه می‌گوید» هیچکس را با لباس پاره و پای برهنه در این استان ندیدم «بهر حال آنچه از نتیجه کمیسیونهای متشکله از وزیران و مقامات اقتصادی مملکت با حضور نخست وزیر در محل حاصل شد این است که بانک کشاورزی یکصد میلیون ریال اعتبار علاه بر اعتبارات سالیانه در اختیار شعب استان بگذارد که از طریق اعزام اکیپ‌های سیار به سراسر استان وام به دست روستائیان در روستاها با رعایت مقررات بانک برسانند و همچنین تا بیست هزار ریال بدون وثیقه برای کمک به صنایع روستائی و قالی بافی پرداخت نماید. دو سال قبل نیز پنجاه میلیون ریال اضافه بر اعتبارات معمولی این دستگاه به روستائیان کمک کرده است، قابل انکار نیست که ظرف سالهای اخیر کمکهای بانک کشاورزی واقعا” در این استان و در سراسر مملکت بموقع و مؤثر و مورد تقدیر بوده است. البته این وامها باید بوسیله مروجین کشاورزی در سطح ده برای کاشت و برداشت رهبری شود تا به نتیجه قطعی برسد. بانک ملی ابران قرار شد بیست و پنج میلیون ریال اعتبار خاص در اختیار شعب استان بگذارد که تا پانصد هزار ریال وام برای امور صنعتی با توصیه و نظارت مسئول اقتصادی استان به متقاضیان واجد شرایط با تسهیلات خاص پرداخت نماید، ضمنا” تا پنجاه هزار ریال برای کمک به صاحبان صنایع کوچک بدون اخذ وثیقه کمک نماید که این نوع کمک در خور توجه است. برای ایجاد یک کارخانه قند هیاتی از مرکز ظرف پانزده روز جهت مطالعه اعزام شوند.
برای ایجاد سد و تامین آب تا آخر سال قرار شد وزارت آب و برق مطالعات خودش را خاتمه داده و گزارش لازم را به هیات دولت بدهد و در این قسمت برنامه‌های دولت بمرحلة اجراء در آید برای آسفالت بعضی از خیابانهای مریوان سنندج بیست میلیون ریال در اختیار استاندار گذاشته می‌شود که با دستگاه آسفالتی که در اختیارشان می‌گذارند بطور امانی خیابانها را آسفالت کنند اعتباراتی برای استادیوم سقز و بیجار و خانه جوانان و کتابخانه سنندج حواله داده‌اند که در آینده خیلی نزدیک بمصرف این امور خواهد رسید موافقت فرمودند زمینهای بایر و موات که در استان کردستان هست با نظارت وزارت کشاورزی بین داوطلبین تقسیم بشود البته این کارهایی بود که در هیات دولت نسبت با استان کردستان تصمیم گرفتند ولی چون بنده بعلت بیماری که آنجا بمن دست داد و نتوانستم در آخرین جلسه هیات دولت شرکت کنم. مطالبی دیگر داشتم که از تریبون مجلس استفاده نموده و بعرض میرسانم تا انشاءالله مورد توجه قرار بگیرد چون اصولا” وضع کلی کردستان از نظر موقعیت جغرافیائی و عوامل طبیعی و امکانات کشاورزی و دامداری از نقاط مستعد و قابل ملاحظه مملکت بشمار می‌رود بعقیده اینجانب غیر از آنچه بشرح فوق تصمیم گرفته شده باید نسبت بموارد زیر رسیدگی‌های لازم بعمل آورند، أول باید در یکی از نقاط مستعد استان مثلا” دشت اوباتو که بین سنندج و سقز واقعشده و حقا” از دشتهای حاصلخیز مملکت است یک ایستگاه بزرگ و مجهز دامپروری ایجاد گردد که قادر باشد با در نظر گرفتن آب و هوا و شرایط اقلیمی قسمت اعظم احتیاجات مملکت را از لحاظ دام و فرآورده‌های دامی تامین نماید.
دوم – یکی از صنایع عالی و فراموش شده این استان صنعت قالی بافی است که در قدیم به این صنعت توجه فوق العاده‌ای می‌شد و قالیهای کردستانی جزء قالیهای درجه یک و عالی مملکت محسوب می‌شد ولی بمرور این صنعت ملی فراموش شده مگر در بعضی خانه‌ها و اغلب با نقشه و مصالح متوسط بحداقل تهیه می‌گردد که می‌شود با احیاء مجدد این صنعت خوب و ایجاد شرکت فرش در بعضی از شهرستانهای این استان مانند سنندج و بیجار که قالیچه‌های بیجاری و سجاده و جاجیم بافت آن در نوع خود از عالی ترین نوع بوده این صنعت را احیاء نمایند.
سوم – استفاده از دریاچه زریوار چه از نظر ساختمان هائی بشکل متل و جلب توریست و چه از نظر پرورش ماهی قزل آلا که با بودن امکانات طبیعی کاملا” می‌تواند منبع درآمد سرشاری برای استان باشد.
چهارم – چون با توجه بمذاکرات متخصصین اقتصادی ممکن است بعلل فنی ایجاد کارخانه قند به تعویق بیفتد پیشنهاد می‌نمایم دولت اقدام به ایجاد کارخانه تبدیل شکر زرد به سفید بنماید زیرا از یک طرف طبق
آمار موجود برای تامین کمبود مصرف داخلی سالی در حدود چهار صد هزار تن شکر سفید در حال حاضر وارد مملکت می‌شود که با ایجاد این کارخانه در استان کردستان هم جبران مقدار زیادی کمبود شکر سفید می‌شود هم با توجه به خواسته خود دولت یک واحد صنعتی در استان بوجود آمده و برای استان تولید کار و فعالیت می‌شود و هم مردم استان کم و بیش در امر سرمایه گذاری بخش خصوصی شرکت می‌نمایند و هم این که چون احتیاج به چغندر ندارد سراسر سال کار خواهد کرد البته هر وقت موانع و مشکلات منطقه از نظر امکانات فنی و بدست آمدن محصول چغندر بمیزان کافی برطرف شد با اضافه نمودن یک دستگاه کوچک کارخانه تبدیل شکر بکارخانه قند مبدل می‌گردد کمااینکه همین عمل در شاهرود شد و کارخانه قندی بسایر کارخانه‌های مملکت اضافه گردید. مسلما” این کارخانه با وضعی که خواهد داشت در تمام سال می‌تواند کار کند و عامل تولید کار بیکاران کردستان باشد و این یکی از عواملی است که در بهبود وضع صنعتی کردن کردستان کمک مؤثری می‌کند. در خاتمه عرایضم باید بگویم نتیجه مسافرت جناب آقای نخست وزیر بکردستان از دو جهت بسیار خوب بود یکی از جهت بازدید سراسر استان منهای شهرستان بانه که قول دادند در وقت مناسب دیگری بازدید نمایند و آگاهی بنحوه انجام برنامه‌های مصوبه قبلی و صدور دستور برای انجام بعضی کارهای فوری و برای اموری که باید در آینده انجام شود. دوم شاهد بودن بر احساسات پاک و صادقانه و صمیمانه مرزداران دلیر و شاهدوست و میهن پرست کردستان که در هر قریه و قصبه و شهری اکراد پاک نهاد مصرانه تقاضا و استدعا داشتند رئیس دولت مراتب جان بازی و فداکاری آنها را در بازگشت بعرض شاهنشاه آریامهر برسانند و واقعا” این تقاضای صادقانه از طرف عموم طبقات خواه امام جمعه و صدرالاسلام و خواه استاندار و شهردار و خواه معتمدین محل و کشاورزان آزاد شده همه و همه در جهت شاه دوستی و وطن پرستی عرضه شد که این حال و این وضع مورد تحسین و تمجید همگان و بزعم جناب آقای هویدا غرور آمیز و افتخار آور بود زیرا همانطور که ایشان فرمودند واقعا” اهالی این استان تاریخ وطنشان را توام با شاه دوستی خیلی جدی تلقی می‌نمایند (احسنت) متشکرم.
رئیس – آقای مهندس صدقیانی بفرمائید.
مهندس صدقیانی – بنام خداوند بخشنده مهربان با اجازه ریاست معظم مجلس شورای ملی و همکاران محترم چون دیروز مصادف با عید سعید مولود مسعود حضرت حسین بن علی علیه السلام بود بهمین علت مولود این رادمرد عالم بشریت را که با خون خود نهال آزادی و حقیقت را آبیاری و برای همیشه بارور نمود بعموم شیعیان جهان بخصوص بهم میهنان عزیز از صمیم قلب تبریک می‌گویم (احسنت).
بطوریکه بانوان و آقایان نمایندگان محترم مستحضرند روز چهارشنبه ۲۶ آبانماه جناب آقای نخست وزیر و همراهان پس از بازدید از استان کردستان به استان کرمانشاهان وارد و از طرف اهالی شاهدوست و میهن پرست از جناب آقای نخست وزیر و همراهان استقبال گرمی بعمل آمد و موضوعی که در این مسافرت بیش از هر چیز دیگر بچشم می‌خورد برخورد ساده و بدون تشریفات و فروتنی جناب آقای نخست وزیر بود. ایشان برای اجرای منویات شاهنشاه آریامهر با نهایت تواضع و محبت با افراد کلیه طبقات مذاکره نموده و بخواستهای آنان توجه مخصوص مبذول می‌داشتند و این رفتار صمیمانه ایشان گاهی باعث تعجب افراد قرار می‌گرفت زیرا نمی‌توانستند باور نمایند که ممکن است یک نخست وزیر تا این حد متواضع و فروتن باشد. ضمنا” برای بنده هم جای خوشوقتی بود که ملاحظه نمودم جناب آقای نخست وزیر و همکاران ایشان برخلاف بعضی از دولتهای گذشته که همیشه با وعده مردم را سرگرم می‌نمودند با نهایت صراحت آنچه را که امکان عملش برای دولت مقدور نبود بیان می‌داشتند بدون آنکه توجه نمایند که شاید عده‌ای از این حقیقت گوئی خوششان نیاید. بطوریکه همکاران محترم مستحضرند مردم تشنه حقیقت هستند و دوست دارند که مسائل و مشکلات صادقانه
با آنها در میان گذاشته شود تا در صورتیکه امکان داشته باشد آنها نیز بنوبه خود در رفع مشکلات کوشش نمایند.
ملت نجیب و شاهدوست ایران در طول تاریخ پر افتخار خود ثابت نموده است که همیشه با پیروی از منویات رهبر عالیقدر خود یکدل و یک جان در راه پیشرفت و ترقی کشور با دولتهای وقت همکاری صمیمانه‌ای داشته و دارد و جناب آقای نخست وزیر این همکاری را از نزدیک ملاحظه فرمودند که چگونه مردم حاضرند در کارهای فرهنگی و آبادانی شریک شده و قسمتی از مخارج آنرا پرداخت نمایند.
مردم شاهدوست و میهن پرست کرمانشاه اغلب بدون اینکه مشکلات خود را با آقای نخست وزیر در میان بگذارند از ایشان تقاضا می‌نمودند که مراتب شاهدوستی و جانبازی آنان را بعرض خاکپای شاهنشاه آریا مهر برسانند در همه بخشها و شهرهای استان هزاران نفر با فریادهای زنده باد شاهنشاه – جاوید شاه – پاینده باد ایران که از قلبهای ساده ولی مملو از عشق شاه و میهن بود از نماینده شخص أول مملکت استقبال می‌کردند. جناب آقای نخست وزیر و همراهان ضمن بازدید از مناطق مختلف استان از مامورین سپاه بهداشت و سپاه دانش و آبادانی و ترویج نیز بازدید مبفرمودند. در همه جا برادران سپاهی ما با قیافه‌های بشاش و مصمم خود برای بهبود وضع کشاورزان تلاش می‌نمودند ملاحظه تلاش و فعالیت این جوانان در دور افتاده ترین نقاط کشور از هر لحاظ مایةامیدواری است زیرا همه افراد از نحوه مار این سپاهیان اظهار رضایت می‌نمودند و مردم حق شناس ایران از این همه لطف مراحم عالیه شاهنشاه آریامهر که شب و روز با رهبری خردمندانه راحتی ملت را فراهم می‌فرمایند برای بقای ذات اقدس شهریاری دست دعا بدرگاه خداوند قادر متعال بر می‌دارند و نیایش می‌نمایند. در روز دوم ورود جناب آقای نخست وزیر به استان کرمانشاهان ضریح مطهر حضرت ابوالفضل علیه السلام با شکوه و جلال در ساعت دو بعد از نصف شب وارد کرمانشاه شد و جناب آقای نخست وزیر و جناب آقای سالوراستاندار کرمانشاه و جناب آقای غفاری فرماندار و معاون استانداری و عده‌ای از همراهان جناب آقای نخست وزیر و بیش از سی هزار نفر از اهالی از ضریح مطهر استقبال کم نظیری نمودند. با آنکه ضریح در ساعت ۹ شب وارد صحنه که در ۶۰ کیلومتری کرمانشاه است شده بود ولی بعلت کثرت استقبال کنندگان این فاصله را در پنج ساعت طی نمود و همراهان که بیش از هزار نفر بودند توسط یکی از افراد خیر کرمانشاه پذیرائی شدند. (ارسنجانی – اسمش را ببرید) آقای غلامحسین صاحب. اهالی با ایمان در دل شب ضمن زیارت ضریح و استقبال از آن برای سلامت ذات اقدس شهریاری و والاحضرت والاگهر ولیعهد محبوب و شهبانوی نیکوکار و خاندان جلیل سلطنت از صمیم قلب دعا می‌نمودند.
زیرا شاهنشاه آریا مهر نه تنها در مملکت داری و نوع پروری سرآمد همه می‌باشند بلکه در حفظ شعائر مذهبی و مهرورزی بخاندان جلیل ختمی مرتبت علیه السلام نیز خلوص نیت نشان داده‌اند و ما ایرانیان بوجود چنین رهبر با ایمان و خردمند افتخار می‌کنیم.
صبح روز جمعه جناب آقای نخست وزیر و همراهان قبل از عزیمت به پاوه ضریح مطهر را بدرقه فرمودند و از طرف آقای استاندار آقای غفاری معاون استانداری مامور گردیدند که ضریح را تا خسروی بدرقه فرمایند و ایشان با نهایت خلوص نیت و لیاقت این ماموریت را انجام دادند. در قصر شیرین جناب آقای دکتر پیراسته سفیر کبیر ایران در عراق و مهمانان عراقی از ضریح استقبال فرمودند و ساعت ۵ بعد از ظهر ضریح وارد خسروی شد. در خسروی با پیش بینی‌های قبلی فورا” گذرنامه افرادیکه عازم بودند تکمیل گردید و کاروان از مرز عبور نمود. موضوع دومیکه می‌خواستم بعرض همکاران محترم برسانم عبارت از کارهای انجام شده در حوزه انتخابیه‌ام می‌باشد.
الف – کنگاور -
۱- لوله کشی آب کنگاور که در تاریخ ۴۴/۱/۲۸ تحویل موقت گردیده و هم اکنون اهالی از آب سالم استفاده می‌نمایند ولی باید توجه داشت که شبکه فعلی تکافوی
احتیاجات همه را نمی‌کند و باید نسبت به تکمیل شبکه آبیاری اقدام لازم بعمل آید.
۲- اگوسازی شهر آماده گردیده و استفاده می‌شود.
۳- جدولسازی خیابانهای اصلی تمام گردیده است ولی شهرداری بعلت نداشتن اعتبار لازم هنوز نتوانسته است نسبت به آسفالت خیابانها اقدام بنماید بنده از دولت تقاضا دارم که در صورت امکان دستور فرمایند تا سازمان برنامه مطابق مقررات نسبت به پرداخت وام لازم بشهرداری محل اقدام فرمایند تا یکی از آرزوهای اهالی عملی گردد.
۴- کلاس دهم پسرانه و هفتم دخترانه که در سال گذشته وزارت آموزش و پرورش با دایر شدن آنها موافقت نموده بود ولی بعلت نبودن دانش آمور کافی در سال جاری دایر گردیده است. در اینجا باید از جناب آقای وزیر آموزش و پرورش نیز تشکر بنمایم زیرا در سال جاری با اقدامات ایشان برای اولین بار کتابهای درسی بدون ناراحتی و بقیمت بسیار ارزان در اختیار دانش آموزان قرار گرفت همچنین نقل و انتقالات فرهنگیان که بدون تبعیض عمل گردید مورد تقدیر است.
۵- ۲۱ دستگاه خلنه‌های سازمانی تکمیل و به کارمندان اجاره داده شده است.
۶- راه فرعی آجین به کنگاور در دست ساختمان است و بهمین زودی از آن بهره برداری خواهد شد ضمنا” پروژه کشتارگاه نیز تهیه شده ولی هنوز نسبت به ساختمان آن اقدامی نشده است.
ب- صحنه در بخش صحنه نیز برنامه‌های نامبرده در زیر اجرا گردیده و یا در حال اجراست.
۱-لوله کشی – نقشه شهر در تاریخ ۴۴/۳/۱۶ طی شمارة ۱۰۴۳۸ از طرف سازمان نقشه برداری بگروه مهندسین مشاور هنر ارسال گردید و هم اکنون مقدمات شروع کار فراهم شده است و قرار است در سال ۱۳۴۵ از آن بهره برداری شود.
۲- پروژه آسفالت خیابانهای شهر و بلوار جدیدالاحداث بمبلغ ده میلیون ریال تهیه گردید که بعد از خاتمه کار لوله کشی نسبت به آن اقدام خواهد شد.
۳- یک باب ساختمان نیمه تمام دبستان با صرف هزینه معادل چهارصد هزار ریال تکمیل گردیده است.
۴- در سال گذشته کلاس دهم پسرانه و هفتم دخترانه دایر و شروع بکار نموده است.
۵- برای تکمیل پروژ۰ برق صحنه مبلغ سه میلیون ریال اعتبار پیش بینی شده است در این قسمت نیز از دولت تمنی دارم که دستور لازم جهت تسریع در کار صادر فرمایند.
۶- راه فرعی صحنه به خدابنده او. این راه که بسیار ضروری بود در دست ساختمان است و اگر هوا اجازه دهد در سال جاری بطور کامل آماده بهره برداری خواهد شد.
۷- سالن ورزش. در مسافرت اخیر جناب آقای نخست وزیر بجوانان ورزشکار وعده فرمودند که هر چه زودتر دستور ساختمان یک باب سالن ورزش را صادر خواهند فرمود لذا بنده از ایشان تقاضا دارم که به این موضوع توجه خاصی مبذول فرمایند.
ج- هرسین
۱- پروژه لوله کشی هرسین بمبلغ ۵۲۲۷۰۰۰ ریال تکمیل گردیده و از آن بهره برداری می‌شود.
۲- احداث یک خیابان جدید.
۳- اصلاح راه هرسین به نورآباد. بطوریکه آقایان نمایندگان محترم مستحضرند همه ساله بعلت بدی راه مزبور تصادفات زیادی رخ می‌داد و مخصوصا”در زمستانها اغلب این جاده مسدود می‌گردید. در سال جاری جناب آقای مهندس شالچیان اعتباری بمبلغ دو میلیون ریال تامین و حواله فرمودند و کار مناقصه اصلاح جاده نیز خاتمه یافته است و اگر هوا مناسب باشد نسبت به اصلاح راه اقدام خواهد شد. اهالی حق شناس هرسین تلگرافی از ایشان تشکر نموده‌اند بنده هم وظیفه خود میدانم که از این اقدام بموقع ایشان تشکر بنمایم.
۴- ضمنا” برای بهبود برق نیز پروژه‌ای بمبلغ سه میلیون ریال تهیه گردیده است.
آنچه که بعرض رسید اقداماتی بود که در مدت دو سال در حوزه انتخابیه اینجانب عملی شده است و من امیدوارم که انشاءالله تا پایان دوره نمایندگی قدمهای مؤثری برداشته شود. در اینجا بنده وظیفه وجدانی خود میدانم که از همکاریهای صمیمانه جناب آقای سالور و همکاران ایشان از صمیم قلب تشکر بنمایم زیرا از روزیکه جناب آقای سالور با سمت استانداری بکرمانشاه تشریف آورده‌اند با نهایت جدیت و فروتنی و پشتکار در اجرای اوامر شاهنشاه آریا مهر و بثمر رسانیدن برنامه انقلابی شاه و مردم نهایت کوشش خود را مبذول داشته‌اند و آنچه که از برنامه‌های آبادانی در حوزه انتخابی اینجانب بعمل آمده است در نتیجه همکاری صمیمانه ایشان می‌باشد و چون مامورین صدیق دولت در اجرای برنامه‌ها از شاهنشاه آریا مهر الهام می‌گیرند پس باید اذعان نمود که این همه آوازه‌ها ازشه بود (صحیح است).
در خاتمه توفیق همگی را در خدمت بشاهنشاه آریامهر و والاحضرت والاگهر ولیعهد و شهبانوی نیکوکار و خاندان جلیل سلطنت از ایزد متعال مسئلت می‌نماید. از اینکه همکاران محترم به عرایض بنده توجه فرمودند بی نهایت متشکرم (احسنت).
رئیس – آقای فخر طباطبائی بفرمائید.
فخر طباطبائی – عرض کنم بنده خیلی خوشوقت هستم که بمناسبت عید سعید ولادت حضرت سیدالشهداء علیه السلام از طرف فراکسیون حزب مردم تبریکات صمیمانه خودم و فراکسیون را حضور اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر و عموم ملت ایران و شیعیان جهان بخصوص مقتدای شیعیان جهان حضرت آیت العظمی آقای حاج سید محسن حکیم طباطبائی تبریک عرض کنم (صحیح است) و توفیق ایشان را برای خدمت به اسلام از خداوند مسئلت می‌کنم بنده ارادتم بحضرت آیت الله حکیم از زمانی بود که اتفاق می‌افتاد خدمت حضرت آیت الله بروجردی (نمایندگان – رحمت الله علیه) رحمت الله علیه شرفیاب می‌شدم و خودم شنیدم از حضرت آیت الله بروجردی راجع بعظمت مقام حضرت آقای حکیم و توصیه می‌فرمودند که مردم مسلمان بایستی قدر نعمت وجود این بزرگوار را بدانند موضوع مرجعیت در اسلام یک مسئله‌ای است دست نخورده نه بتبلیغ است نه بزنده باد است نه بمرده باد است نه بدستجات راه انداختن است موضوعی است قلبی بایستی خداوند بقلب مؤمنین مهر یکی را بیندازد و اینهم نمی‌افتد مگر اینکه تقوی و پرهیزکاری باعث آن باشد (احسنت) و می‌بینیم هر وقت که یک مرجعی از دنیا می‌رود مدتی مسلمانان سرگردان می‌شوند که پیرو و مقلد کی باشند و بعد پیدا می‌کنند و خداوند برگزیده می‌کند کسی را و واقعا” حضرت آیت الله عظمی آقای حکیم خیلی وجودشان بالاتر از این است که بنده ناچیز بخواهم راجع به ایشان عرایضی کرده باشم وظیفه مسلمانی خودم را در این می‌دانستم بخصوص که می‌بینم تمام افراد فراکسیون و رفقای حزبی بنده هم علاقه شدیدی بترویج شعائر مذهبی دارند (صحیح است) (یکنفر از نمایندگان – همه مسلمین دارند) عرض کردم همه مردم، موضوع مربوط بدسته و حزب نیست قبلا” عرض کردم موضوع مذهب محتاج بدسته بندی نیست مربوط بهمه است (صحیح است – احسنت) موضوع دیگری که بنده می‌خواستم خدمت آقایان محترم همکاران عزیزم عرض کنم این بود که بر حسب دعوت جناب آقای وزیر دادگستری ما ببروجرد رفته بودیم برای دیدن خانه‌های انصاف که تاسیس کرده بودند در دهات اطراف ما اینجا راجع به انقلاب ششم بهمن و آثار انقلاب صحبتهائی می‌کنیم ولی شنیدن کی بود مانند دیدن باید رفت و این دهات را دید که در دهسال پیش و ۱۵ سال پیش شاید این دهی که ما در خدمت آقای وزیر دادگستری و سایر همکاران رفته بودیم پنج نفر و چهار نفر باسواد نداشته است و ما آنجا دیدیم که صف دانش آموزان پسر و دختر شاهد بیش از دویست نفر بودند و واقعا” در قلب همه اشخاصیکه آنجا شاهد مراسم و ترتیباتی که فراهم کرده بودند یک حالت تاثر عجیبی گذاشت و از صمیم قلب به شاهنشاه دعا کردند که ایشان باعث این جریانات و این تحول عظیم شدند که بکلی چهره مملکت را عوض کرده و روزبروز هم آثار عظیم این تحول بیشتر هویدا و نمایان می‌شود
(صحیح است) در همان ده ما شاهد احساسات مردم بودیم و واقعا” به بنده ماموریت دادند که احساسات عمیقشان را نسبت به شاهنشاه آریامهر از این مکان مقدس منعکس بکنم و همینطور در شهرهائیکه در سر راهمان بود همه جا آثار این انقلاب عظیم و این تحولیکه بخصوص در روستاها بوقوع پیوسته بچشم می‌خورد و برای العین میدیدیم بنده آنجا به جناب آقای وزیر دادگستری عرض کردم که خوب است همه ما و تمام دستگاه دولت اعم از وزیر و کارمند همه مثل سپاهی باشیم و با آن شوق و ذوقی که آنها دارند مجری منویات اعلیحضرت آریا مهر باشیم و واقعا” اگر نقصی در کار هست اگر نقصی در بعضی جاها به چشم می‌خورد نقصش را باید در خودمان جستجو بکنیم خودمان نتوانسته‌ایم این وظیفه‌ای را که بعهده داشته‌ایم انجام دهیم بنده شخص فخر طباطبائی را عرض می‌کنم اگر نقصی باشد من نتوانسته‌ام آن وظیفه را که داشته انجام بدهم والا جهادی که به نیروی فکر و بلند همتی اعلیحضرت همایونی در این مملکت بوجود آمده که جهات پیشرفت برای ملت ایران است و راه باز است که بجلو بروند بخصوص بنده وظیفه دار بودم راجع به این علاقه و شوری که در سپاهی دانش می‌دیدم که در این دهات واقعا” با کمال و تمام وجودشان خدمت می‌کردند امیدوار هستم که همه ما در پیروی از منویات اعلیحضرت مثل سپاهی دانش بخدمت در این مملکت باشیم بنده به عرایضم خاتمه می‌دهم و خیلی تشکر می‌کنم از اینکه عرایضم را استماع فرمودید (احسنت).
۳- تصویب صورتجلسه
رئیس – راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود آقای کبیری.
کبیری – دادخواستی رسیده است که عینا” تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
۴- طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت کشور راجع به ادارةآمار عمومی و جواب آقای وزیر کشور
رئیس – وارد دستور می‌شویم سؤال دکتر مبین از وزارت کشور مطرح است. آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین – بنده بعد از توضیحات آقای وزیر کشور عرض می‌کنم.
خواحه نوری – سؤال چه بود؟ اجازه بفرمائید سؤال را بخوانند. (متن سؤال بشرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی خواهشمند است مقرر فرمائید بدولت ابلاغ شود در جلسه علنی بسؤالات زیر پاسخ دهند:
۱- کار گذشته اداره کل آمار عمومی مورد رضایت بوده است یا خیر؟
۲- این اداره از بدو تاسیس تا کنون چقدر هزینه داشته است؟
۳- حاصل کار این اداره چه بوده است؟
دکتر مبین
رئیس – آقای وزیر کشور بفرمائید. دکتر صدر (وزیر کشور) - اداره کل آمار که از ابتدای تاسیس جزو وزارت کشور و تابع وزارت کشور بوده است از نظر وظیفه و کاری که داشته است بر همه آقایان معلوم است تهیه آمار مختلف کشور منتها در قدیم در موقع تاسیس موضوع آمار از نظر مردم و بطور کلی احصاء جمعیت بوده است بهمین جهت هم جزء اداره ثبت احوال قرار داده شده بود از چند سال پیش که اهمیت آمار روشن تر شد معلوم شد که بدون آمار اصولا” هیچ برنامه‌ای توفیق نخواهد یافت اداره آمار را جدا کردند از اداره ثبت احوال با بودجه جداگانه و کمک هائی هم از بودجه عمرانی دادند برای کارهایش نتیجه کاری که این اداره تا حالا کرده است با وسایل و امکانات و بودجه‌ای که داشته است رضایت بخش بوده است نتیجه آمارهائی که این اداره در سالهای گذشته تا کنون و تا این تاریخ گرفته است برای مقامات مختلف مملکتی هم به تدریج ارسال شده است با تجربه آمارهائی که قبلا” گرفته‌اند نه تنها از نظر احصاء جمعیت بلکه از نظر طبقه بندی فعالیتهای مختلف مملکت بنظر بنده با وسائلی که داشته‌اند خیلی خوب بوده ولی باید عرض کنم همین آمار هم کافی نبوده بخصوص برای برنامه‌های فعلی و برنامه‌های آتی و تحولات عظیمی که باید بتدریج و با
سرعت در مملکت حاصل بشود احتیاج بدستگاه آماری بسیار خوب و بسیار صحصح است از همین نظر و بهمین جهت هم دولت تصمیم گرفت که کار آمار را ببرند بدستگاه عمرانی کشور یعنی از بودجه عمرانی کشور آنجا را اداره کنند با متخصصینی که دارند و خواهند داشت و با بودجه وسیع تر و آزادی عمل بیشتر که دستگاه عمرانی دارد بنابراین از نظر دولت البته تفاوتی ندارد که دستگاه آمار را کدام قسمت از دستگاه دولت اداره کند ولی هر کجا که تسهیلات و هر کجا که وسائل بیشتر باشد برای آمار باید استفاده بشود چون حقیقتا”آمار اگر بنده بتوانم درست اینرا مجسم کنم نبض تمام فعالیتهای مملکتی است و بدون منظم بودن این جریان تصور نمی‌کنم که هیچ اقدامی را بشود صحیح انجام داد و بنتیجه رسید بخصوص اقداماتی را که الآن دولت در برنامه‌های بعدی در دست دارد. از نظر بودجه‌ای و پولهائیکه مصرف شده است سؤال فرمودید اداره آمار بودجه اش تا حالا جزو بودجه دولتی بوده و هر سال به اسم اداره کل آمار رقم مشخصی از نظر کلی در بودجه مملکت دربست وجود داشته است که خود مجلس شورای ملی تصویب کرده‌اند و تصور می‌کنم مراجعه به این بودجه‌ها جواب را روشن می‌کند ولی اگر از نظر نتیجه کاری که تا حالا انجام داده خواسته باشید بنده نمیدانم در سابق اداره کل آمار بمجلس شورای ملی نتیجه کارشان را مرتب فرستاده‌اند یا نه ولی مانعی ندارد بنده یک نسحه دیگری از تمام فعالیتهائی که تا حالا اداره آمار کرده است برای استحضار مجلس شورای ملی و ملاحظه جناب آقای دکتر مبین بفرستم عرض دیگری ندارم.
رئیس – آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین – بنده با اجازه همکاران محترم یک مقدمه‌ای می‌خواستم عرض کنم در جلسه گذشته راجع به سؤال بنده تقاضا کردم در کمیسیون رسیدگی به سؤالات رسیدگی بشود ولی رای نیاورد این را بنده کاملا” انصاف می‌دهم که اکثریت حق دارد از دولت حزبی پشتیبانی و حمایت بکند و این حمایت عاقلانه و عادلانه است ولی بایستی انصاف داد که یک وکیل منفرد وقتی راجع بیک مطلبی یقین حاصل کرد البته بخیال خودش و در عقیده خودش جازم شد کاملا” عادلانه است بنده نمی‌گویم عاقلانه است ولی کاملا”عادلانه است که در عقیده خودش ایستادگی بکند (صحیح است) و این ایستادگی نباید تعبیر به لجاجت بشود فراکسیون محترم ایران نوین هم در جلسه علنی و هم در کمیسیون رسیدگی بسؤالات و هم در کمیسیون عرایض و هم در سایر کمیسیونها اکثریت دارد بنابراین قبول تقاضای بنده که در حقیقت استفاده از وظیفه ایست که قانون اساسی بگردن فرد فرد ما گذارده ضرری ندارد بنده چه خواسته بودم ؟رسیدگی بیشتر، دقت بیشتر، ما وظیفه داریم نظارت بکنیم، دقت بکنیم در اجرای صحیح قوانین، شاهنشاه آریامهر بکرات این مسئله را تائید فرمودند و تاکید فرمودند که کار را باید جدی بگیریم و احساس مسئولیت بکنیم بنده اگر تقاضا می‌کنم که یک مطلبی در یک کمیسیون رسیدگی بشود این تقاضای مشروعی مگر نیست؟ بنده می‌گویم رسیدگی بیشتری بشود خوب است این اشکالی ندارد اگر در آئین نامه ما بخلاف آئین نامه سنا ذکر نشده که به تقاضای وکیل به کمیسیون ارجاع بشود و باید برای رسیدگی در کمیسیون رای گرفته بشود این از نظر این بود که ما از نظر آئین نامه کاملا” رعایت دمکراسی را کردیم و فکر کردیم اگر یک وکیلی تقاضای رسیدگی راجع به مسئله‌ای را بکند همه آقایان موافقند. برمیگردیم راجع به مطلب امروز فرمایشات جناب آقای وزیر کشور کاملا” جواب سؤالی بود که بنده کرده بودم این سؤال هم سنخ سؤالات دیگر بنده نبود همانطوری که ملاحظه فرمودید این سؤال روزیکه داشتیم در جلسه علنی راجع به لایحه مربوط به آمار عمومی رسیدگی می‌کردیم من پرسیدم آقایان کار گذشته اداره آمار عمومی چه بوده آقایان فرمودند سؤال کنید تا روشن بشوید بنده این سؤال را دادم و بسیار متشکرم که جناب آقای وزیر کشور عین جوابی را که لازم بود لطف فرمودند و عرضی ندارم (احسنت).
۵- طرح سؤال آقای دکتر الموتی از وزارت کشور راجع بوضع تاکسی رانی تهران و جواب آقای وزیر کشور و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی بسؤالات
رئیس – سؤال آقای دکتر الموتی از وزارت کشور مطرح است. آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی – عرض کنم که در تاریخ ۲۴ تیرماه بنده سؤالی از جناب آقای وزیر کشور کردم راجع به وضع تاسف آور تاکسی رانی در شهر تهران و بی نظمی در امر رانندگی بخصوص که در آن روزها حوادثی هم در خود شهر تهران و اطراف اتفاق افتاد و عده‌ای در اثر این حوادث ار بین رفتند البته بی نظمی تاکسیرانی در تهران موضوعی نیست که فقط یک وکیل احساس بکند بلکه همه مردم شهر تهران از این وضع متاسف و متاثر هستند (رامبد – شرم آور است) بقول جناب آقای رامبد شرم آور است مردم بسیار ناراحت هستند بنده نمیدانم دولت. جناب آقای وزیر کشور، دستگاههای انتظامی، شهربانی واقعا” برای این کار چه فکری کرده‌اند هنوز مردم در این ایستگاهها می‌ایستند بین راننده تاکسی و مسافر کشمکش است راننده از مسافر می‌پرسد کجا می‌روی، قیمت چند است به چه صورت؟ این صحیح نیست جناب آقای دکتر صدر وزیر کشور بعد از سؤال بنده تشریف بردند به اروپا خوشبختانه بسلامت برگشتند دیده‌اند وضع تاکسیرانی در شهرهای اروپا چگونه است، سالها سفیر کبیر بودند میدانند، آیا در کجای دنیا وضع تاکسیرانی به این صورت مسخره‌ای است که ما داریم (رامبد – در هیچ جای دنیا اینطور نیست)(کیهان یغمائی – در تبت هم اینطور نیست) اگر واقعا” تاکسیمتر لازم است اقدام بشود بنده در این فاصله دیدم که تاکسی لوکس، دولوکس از این حرفها هم پیدا شد ولی بازهم هیچ تغییری در این وضع بوجود نیامده باز هم بقول معروف همان آش است و همان کاسه تاکسیها سرپیچ می‌ایستند، برای راننده و مسافر تاکسی امنیت وجود ندارد چندی قبل جلسة مطبوعاتی داشتیم جناب آقای مهندس والا اینجا تشریف دارند بنده از قول ایشان می‌گویم ایشان در این جلسه دیرآمدند گفتیم چرا دیر آمدید گفتند تاکسی گیرم نیامد (مهندس مالا – کاملا” صحیح است) اکثر ما این گرفتاری را داریم و شاید بنده که اتومبیل دارم کمتر با این مشکل روبرو می‌شوم ولی مردمی که اتومبیل ندارند بخصوص کارمندان دولت که می‌خواهند سرکار بیایند اینها ساعتها سرپا می‌ایستند توی ایستگاهها وسیله نیست خوب در یک مملکتی مثل ایران که خوشبختانه در اثر هدایت شاهنشاه برنامه‌های وسیع و عظیمی بوجود می‌آید مثل ذوب آهن، مثل پتروشیمی و قس علیهذا که موجب افتخار مملکت ما است این تاسف آور است که هنوز نتوانسته‌ایم مشکل تاکسیرانی را حل بکنیم. بنده در موقعی که این موضوع را سؤال نمودم عرض کردم که خودم هر روز که از منزل بیرون می‌آیم وصیت می‌کنم خود آقای وزیر کشور تائید فرمودند ایشان هم وصیت می‌کنند در جلسات متعدد برخوردم به جناب آقای سرتیپ وثیق رئیس راهنمائی ایشان هر وقت بمن می‌رسند میگویند وصیت نامه شما هنوز باقی است؟ گفتم همه مردم ایران از وضع بینظمی تاکسیها و اتوبوسها در شهر تهران مجبور هستند که وصیت بکنند (کبیری – تا موقعی که ایشان هستند) بنده وارد این موضوعات نمی‌شوم (مهندس کمانگر – تیمسار وثیق واقعا”زحمت می‌کشند باید رانندگان تاکسی هم رعایت کنند) ما کاری به شخص نداریم که بخواهیم از کسی تکذیب بکنیم یا تجلیل بکنیم ما بهرحال کاری را که از دولت می‌خواهیم تاکسی رانی منظم است اگر دولت مصلحت دانست که این شخص سرکار باشد یا کسی دیگر این بما مربوط نیست ما تاکسیرانی و رانندگی منظم می‌خواهم دیشب آقایان اگر روزنامه اطلاعات را خوانده باشید ملاحظه فرموده‌اید این البته خارج از تهران بود در آذربایجان یک کامیونی حرکت کرد یک فولکس واگنی را که سه نفر یک دکتر و دو مهندس که یکی از آنها شاگرد أول دانشگاه شده در آن بودند این کامیون آمده فولکس واگن را متلاشی و هر سه اینها را کشته است.
(سیفی – سیصد متر با خودش برده) روزی که بنده سؤال کردم علتش این بود که یک کامیون آمده راه افتاده بود در راه آبعلی و عده‌ای را با اتومبیلشان زیر کرده بود چون ترمزش بریده بود یا در خود تهران از این وقایع بسیار اتفاق افتاده بنظر من البته ممکن است جناب آقای وزیر کشور بفرمایند که اگر در آذربایجان یک فولکس واگنی ایستاده بود یک کامیونی آنرا زیر کرده ما چه تقصیری داریم و بنده عرض می‌کنم اگر بدست هر کسی یک تصدیق داده نشود این وضع بوجود نمی‌آید شما می‌خوانید در روزنامه که یک راننده در پشت یک اتوبوس خوابش برده و با چهل و پنجاه نفر مسافر که سوار اتوبوس بوده‌اند به دره افتاده و تمام مرده‌اند، بنظر من در قرن بیستم در عصر تسخیر فضا که اینهمه مشکلات جهان دارد حل می‌شود این وضع درست نیست (رامبد – تاکسیرانی نمونه توانائی دولت در برنامه‌های اجتماعی است) بهر حال بنده معتقدم بایستی به این امر توجه بکنند این یکی از مسائلی است که در جامعه ما ایجاد ناراحتی و عدم رضایت می‌کند بایستی به این کار واقعا” رسیدگی بشود اگر این تاکسیها خوب نیستند یا اگر تاکسی لوکس لازم است، تاکسیمتر لازم است بنده نمیدانم چرا سالها است از تاکسیمتر صحبت می‌شود نصب نمی‌شود چرا؟ (مهندس مالک – اگر تاکسیمتر هم نصب شود نتیجه نخواهد داد) مگر ما اولین ملتی هستیم که از تاکسیمتر می‌خواهیم استفاده کنیم این در همه ممالک هست یا خودمان مبتکر باشیم یا از سایر ممالک یاد بگیریم تاکسی سر چهار راه ناگهان می‌ایستد ده تا اتومبیل هم پشت سرش می‌ایستند کسی که اینطور در پشت رل نشسته مقررات رانندگی را نمیداند البته من نمی‌خواهم در این جا تولید دلسردی بکنم در افرادی که ممکن است در دستگاه راهنمائی خدمت بکنند بعضی از افسران خوبند بنده دیدم بعضی افسران جوان سر چهار راهها ایستاده‌اند اولا” یک مشت قبض دستشان است مثل اینکه اینها خودشان را مامور وصول میدانند درست کار مامورین اجرائی مالیات را می‌کنند کمتر افسری در خیابان هست که قبض جریمه این جوری دستش نباشد اکثر اینها ایستاده‌اند و قبض دستشان است اینها باید یک نظمی اول برقرار بکنند جلوی حوادث را بگیرند خوب بعد هم اگر تخلفی دیدند جریمه بکنند هر وقت که می‌خواهند اتومبیلی را متوقف بکنند سر این چهار راهها هم بیشتر می‌ایستند اشاره می‌کنند ماشین را نگهمیدارند سر چهار راه، خوب برو جلوتر که خودت ایجاد بی نظمی نکنی بهر حال در عین حال که از مامورین سالم مملکت هستند و خوب هم کار می‌کنند و خوب انجام وظیفه می‌کنند یک عده هم هستند که از این روش دچار غرور شده‌اند خودشان در ایجاد بی نظمی مؤثرند (دکتر پور هاشمی – اینها همه را با عینک سیاه می‌بینند) اگر بشود عینکها را عوض بکنید جناب آقای وزیر کشور دو سه هزار عینک تهیه بفرمائید که این مشکل حل بشود ولی مشکل این کار کاملا”مطالعه نشده برای این کار دقت کافی نشده و اینکار آنطوریکه باید و شاید عمل بشود عمل نشده آقای سرتیپ وثیق بمن گفت من چه بکنم ظرف ۶ سال تعداد وسیله نقلیه در تهران از ۱۸ هزار به ۱۲۰ هزار رسیده است و این گرفتاری روز افزون است و می‌گفت انتظار روزهای بدتری را داشته باشید برای اینکه مرتب وسیله نقلیه زیادتر می‌شود ولی شهر تهران گنجایش ندارد و ما نمی‌توانیم بهتر از این اداره بکنیم دولت باید فکر اساسی بکند آقای ریگی هم مرقوم فرمودند که طبق قانون جریمه باید در محل اخذ شود ولی متاسفانه برای اخذ جریمه در یوسف آباد محلی تعیین شده و به این ترتیب ساعتها وقت مردم را تلف می‌کنند (صحیح است) خوب عرض کنم جناب آقای ریگی بنده با این سیستمی که مامور راهنمائی فقط خودش را مامور وصول بداند و از سر صبح نمیدانم بجای اینکه نظم برقرار بکند و جلوی تخلف را بگیرد فقط بخواهد جریمه وصول بکند و بس بنده این را صحیح نمیدانم باید وضعی برقرار کرد که جلوی تخلف گرفته بشود نه همه اش جریمه بکنند (ریگی – یک راننده تاکسی سه روز باید وقتش را تلف بکند تا جریمه اش را بپردازد) بهر حال از جناب آقای وزیر کشور بنده این سؤال را کردم و عرض کردم که از تاریخ ۴۴/۴/۲۴ یعنی از تیرماه تا الآن که این
سؤال خدمت ایشان بوده دراین فاصله هیچ بهبودی در این وضع بنده ندیدم که پیدا شده باشد امیدوارم توضیحات ایشان طوری باشد که یک برنامه‌ای را بساحت مقدس مجلس شورای ملی عرضه بکنند که چطور می‌خواهند این مطلب را حل بکنند این مشکلی است که با زندگی فرد فرد مردم ایران سرو کار دارد مردم ناراضی هستند و در این تاکسیها که می‌نشینند احساس ناراحتی می‌کنند در حالیکه بایستی دولت این مشکل را از میان بردارد در این مملکت که اینهمه تلاش می‌شود و ایجاد کار فعالیت می‌شود بقول معروف ما باید کاری بکنیم که این بی نظمی خیلی به پیشرفت اجتماع ما لطمه نزند.
رئیس – آقای دکتر صدر بفرمائید.
دکتر صدر (وزیر کشور)- بنده حق می‌دهم به جناب آقای دکتر الموتی (احسنت) که از وضع تاکسیرانی متاسف باشند مردم دیگر هم همینطور خود بنده هم متاسفم حالا جنابعالی اتومبیل دارید و گرفتار نیستید ولی عده دیگری گرفتار هستند از امر حمل و نقل عمومی تهران صحبت تهران شد بحث این است که وقتی وسائل حمل و نقل به اندازه کافی نیست طبعا” مشکل پیدا می‌شود البته به این مشکل بایستی مشکلات دیگر را هم اضافه کرد یک قسمتش مربوط است به تاکسیرانی که عرض می‌کنم اما تصور نفرمائید که دولت در فکر نیست بنده خیلی خوشوقتم که ایراد بفرمائید انتقاد هم بفرمائید هم از کار دولت هم از کار مامورین دولت این انتقادات باید بشود که مسئولین دستگاهها متوجه بشوند معایب کجاست و رفع بکنند (احسنت) اگر افسری به وظیفه اش عمل نکرد و کارش بد بود تذکر جنابعالی و همه نمایندگان محترم خیلی مفید و مؤثر است در همه این موارد یک قسمتهائی هم هست که دولت توجه دارد منتهی وسائل کار بسرعت فراهم نمی‌شود به تاکسیرانی اقدامات مختلفی از طرف دولت شده طرحهای پیشنهاد شده، مطالعه شده بعضی مفید تشخیص داده نشده است بعضی وسایل اجرایش فراهم نبود یک قسمت از کار تاکسیرانی بدست خود مردم است ولی آنچه بدست دولت است یکی نظم تاکسیرانی هست یکی هم تهیه وسایل و اجبار دارندگان یا رانندگان تاکسی هر کدام که باشند برعایت آن دستورها و تهیه وسایل لازم برای آنها از جمله فرمودند تاکسیمتر، چون سؤال جنابعالی مال خیلی پیش است به من اطلاع داده‌اند که برای ۴۰۰۰ تاکسی تاکسیمتر وارد شده و در گمرک است و شرکت تعاونی و توزیع لوازم تاکسی هم که شرکتی است از طرف خود تاکسی رانان و دارندگان تاکسی مشغول انجام کار هستند و بزودی این تاکسیمتر‌ها خارج خواهد شد و نصب خواهد شد این اطلاعی است که اخیرا” بمن رسیده برای ازدیاد تاکسی هم اقداماتی باید بشود از نظر نظم تاکسی رانی و مردم و استفاده مردم و مامورین تهران هم در هر کجا که هستند در میدان یا در هر صد متری چون غیر ممکن است که در هر نقطه‌ای یک مامور شهربانی بگذاریم ولی هر کجا که باشند و ببینند اختلاف بین مسافر و راننده تاکسی را در محل حل می‌کنند البته بنده نیستم که ببینم چه جور حل می‌کنند اما اگر کسی ببیند و ایرادی داشته باشد خوشوقت می‌شوم که اطلاع بدهند که به این ترتیب که عمل می‌شود درست نیست و آن ایراد اگر وارد بود رفع عیب می‌شود در مورد عبور و مرور و حوادث رانندگی فرمودید بنده هم دیروز خیلی متاسف شدم که این خبر را در روزنامه‌ها دیدم هر روز نه فقط با تصادف یک مقداری از عوامل انسانی مملکت تلف می‌شود بلکه گاهی سرمایه‌های علمی که در این مملکت هستند از بین می‌روند مثل دانشمندان، استادان دانشگاه مهندس دکتر طب اینها سرمایه مملکت هستند و این اگر اسباب نگرانی و تاسف باشد جا دارد برای اینکه هم مساله امنیت شخصی است و هم گرفتاری عمومی است ولی اگر توجه بفرمائید حوادث رانندگی اولا” اختصاص به مملکت ما ندارد و در تمام ممالک هست ثانیا”عوامل و دلایل مختلفی دارد اگر هر تصادفی را تجزیه بکنیم یک اشتباه یا یک بی احتیاطی از طرف یکنفر آنجا دیده می‌شود حالا ممکن است یکنفر قربانی اشتباه دیگری بشود یا قربانی اشتباه شخص خودش بدون علم البته بنده اطمینان دارم هیچ راننده‌ای نه میل دارد بکسی صدمه‌ای بزند و طبعا”میل ندارد که خودش هم صدمه به بیند
و این اشتباه است بنظر بنده شاید یک درصد هزار هم اگر بگویم شاید تجاوز نکند که روی لجاجت باشد همه اشتباهاتی است که بفکر نمی‌آید یا توجه ندارند وظیفه پلیس و مامورین این است که مقررات برای حفظ جان راننده و مردم وضع بکنند و دقت بکنند و در اجرای این مقررات که همانطور که اطلاع دارید جنبه بین المللی دارد یعنی در همه جاهای دنیا کم و بیش شبیه است ولی اجرای مقررات رانندگی ضمنا”یک سخت گیری زیادی لازم دارد بنظر بنده در هر موردی که مامور پلیس ارفاق براننده بکند ظلم کرده است به یک فرد و بنده کاملا” موافقم که بسیار سختگیری بکنند نسبت براننده و نسبت به اجرای مقررات رانندگی البته ممکن است بعضی مقررات در بعضی موارد کافی نباشد همانطور که خود جنابعالی فرمودید تهران روزبروز بزرگ می‌شود وسایل رانندگی بسرعت اضافه می‌شود ولی خیابانها و کوچه‌ها را بسرعت نمی‌شود بزرگ کرد بسرعت نمی‌شود عریض کرد بهر حال در هر روز توجه می‌شود که یک قسمتی از این مقررات رانندگی شاید برای احتیاج آنروز کافی نباشد بایستی مقررات جدید وضع بشود و یا مقررات سابق را اصلاح بکنند اینها را تقریبا”همه تصدیق داریم که چون در پشت هر راننده غیر ممکن است یکنفر پلیس باشد برای مراقبت اولا”بایستی آنها در هر جا که هستند مراقب باشند و سختگیری بکنند ولی یک قسمت هم با خود مردم و خود رانندگان است یعنی حقیقه” و انصافا”باید از غیب پلیس سوء استفاده نکنند و حتی از کم بودن جمعیت و اتومبیل در خیابان سوء استفاده نکنند و خلاف مقررات رفتار نکنند چنانکه در خود اروپا هم هست برای نمونه عرض می‌کنم بنده در این سفر اروپا مهمان یک ایرانی بودم که در آنجا مقیم است و خودش هم با اتومبیل بنده را برده بود آنجا در رستوران آبجو آوردند نخورد و به صاحب میز گفت چون رانندگی می‌کنم می ترسم آن شخص هم که خارجی بود گفت که الکل آبجو خیلی خفیف است بخصوص در سویس خیلی خفیف است او گفت که گاهگاهی پلیس راهی را می‌بندد و تمام رانندگان که در آن خط هستند با وسایل علمی که دارد آزمایش می‌کند اگر شبهه وجود الکل حتی در این شخص باشد برای سه چهار ماه گرفتار است غیر از جریمه و حبس سه چهار ماه هم محروم از رانندگی است (مهندس صائبی – این جا هم این کار را بکنید) منظور بنده سختگیری است که در ممالک بسیار جلو رفته هم از نظر دمکراسی می‌کنند این سخت گیری اهمیت ندارد و باید مردم قبول بکنند در تهران و ایران هم همینطور است البته خود مردم هم باید همکاری بکنند آنوقت وظیفه پلیس هم در حفظ جان مردم سخت تر خواهد بود راجع به جرائم رانندگی آنطور که بنده میدانم در محل می‌گیرند ولی چون کم اتفاق می‌افتد که کسی اعتراضی نکند در آنجا دیگر قضاوت لام است که آیا این اشتباه کرد یا آن اشتباه کرد در موقع اعتراض است که به آن اداره و به آن دادگاه می‌رود (صادق احمدی – اینطور نیست خلاف بعرضتان رسانیده‌اند)(چند نفر از نمایندگان – اینطور نیست) اگر میفرمائید اینطور نیست بنده تحقیق می‌کنم و اهتمام و کوشش هم خواهم کرد اگر ایراد و عیب در کار هست رفع بشود و برای رفع عیب تسریع بشود.
رئیس – آقای دکتر الموتی جنابعالی دو دقیقه دیگر از وقتتان باقی است بفرمائید.
دکتر الموتی – عرض کنم که بنده البته از فرمایشات جناب آقای وزیر کشور از نظر بهبود وضع عبور و مرور و اینکه واقعا” چه برنامه‌ای هست قانع نشدم ولی فرمایش ایشان منصفانه بود فرمودند مطالبی که بنده عرض کردم و مورد توجه نمایندگان محترم بود خودشان تائید فرمودند که یک چنین بی نظمی در وضع عبور و مرور وسائط نقلیه وجود دارد وظیفه خودم میدانم از انصاف ایشان تشکر کنم اما این مطالبیکه اینجا عرض شد آقای وزیر کشور حضرتعالی خودتان توجه دارید بنظر بنده باید بیش از این مورد توجه قرار بگیرد مثلا” میفرمائید موضوع جریمه این موضوع جریمه با کوچکترین تخلفی و بهر صورتی این ورقه را می‌دهند خیلی هم بابد اخلاقی پول را می‌گیرند (صحیح است) بعد اینکه میفرمائید برای رسیدگی است اولا”برای رسیدگی نیست برای اینکه
رسیدگی موقعی است که طرف قضیه هم باید باشد آنجا یک دادگاهی هست، آقای رئیس دادگاه می‌گوید جریمه شما ۲۰۰ تومان است ارفاق می‌کنیم صد تومان یا پنجاه تومان می‌گیریم (صادق احمدی – اصلا” رسیدگی نمی‌کنند) بهر جهت این ورقه ایکه افسر پلیس میچسباند این قطعی است حتما”باید وصول شود این هیچ تردید درش نیست بنظر من این یک قضاوت یکطرفه است یعنی آنها از قدرت قانونی خودشان حداکثر بهره برداری را در راه وصول جریمه می‌کنند (صادق احمدی – در یک مورد تخلف که آنهم فقط توقف است این جریمه را می‌گیرند و الاهزار خلاف دیگر هم رانندگان می‌کنند کسی سراغ آنها نمی‌رود فقط منتظرند یک اتومبیل متوقف باشد آنها کاغذ را بچسبانند) بنظر بنده این مطلب کاملا”حسابی است مسئله‌ای که اشاره فرمودید راننده هائی که الکل مصرف می‌کنند جلویشان را بگیرند این کار درستی است والا رانندگان با یک اصول صحیحی پشت رل بنشینند یک راننده‌ای که پشت رل می‌نشیند که بصرف داشتن تصدیق که معذرت می‌خواهم اکثر این تصدیقها را بخصوص تصدیقهائی که در خارج تهران می‌دهند بسهولت و خیلی زود تصدیق می‌دهند بنده خودم عرض می‌کنم آدمی را می‌شناسم که رانندگی نمیداند ولی از یکی از شهرستانهای مملکت تصدیق در جیبش هست (دکتر پورهاشمی – برایش فرستاده‌اند) این مشکلات هم هست انتظار دارید کسیکه به این صورت تصدیق رانندگی می‌گیرد یعنی اول تصدیق می‌گیرد و بعد می‌خواهد رانندگی یاد بگیرد چه می‌شود اگر یک چنین آدمی پشت رل نشست طبیعی است که این شخص می‌آید در اینشهر شلوغ و ده نفر را هم زیر می‌کند و این حوادث پیش می‌آید باید کسیکه پشت رل اتومبیل می‌نشیند تمام مقررات و اصول رانندگی را بداند برای اینکه این بازی با جان مردم است نمی‌شود وسیله نقلیه را بعنوان آلت قتاله دست یک آدمی داد و او در وبکند و برود این طور نیست البته کنترل بکنید اشکالی ندارد راننده‌ای که مشروب می‌خورد نیاید پشت رل بنشیند این کار صحیح نیست در صورتیکه این کار را بکند نمی‌تواند راننده درست و دقیقی باشد؟ مطلبی که باز اینجا اشاره نشد و آقای مهندس والا اشاره کردند و بنده نمیدانم چقدر درست است این است که میگویند یکی از عللی که وضع تاکسیها درست نمی‌شود این است که عده‌ای از افسران تاکسی دارند (صحیح است)(روستا – هر کدام چهار تاکسی دارند) خوب حالا اگر واقعا”افسرهای راهنمائی و رانندگی تاکسی داشته باشند خوب حق دارند که متخلفین مربوط بخودشان را مجازات نکنند و سواری‌ها را جریمه بکنند (صفی پور – از این ببعد شما را هم جریمه می‌کنند) اشکالی ندارد بنده جریمه را هم می‌دهم و سؤال را هم تعقیب می‌کنم بنظر بنده اگر واقعا” یک چنین وضعی باشد که خود افسر راهنمائی تاکسی داشته باشد غلط است. (مهندس کمانگر – جرم نیست آقای دکتر که افسر راهنمائی تاکسی داشته باشد ولی با قیمت ارزانی وضع تاکسی درست نمی‌شود یا باید کرایه تاکسی را بالا ببرند یا اینطور کار درست نمی‌شود .)(صادق احمدی – بخلاف اظهار آقای مهندس کمانگر جرم است ایشان وارد نیستند داشتن تاکسی برای افسر راهنمائی جرم است).
رئیس – آقای دکتر الموتی وقت شما تمام شد. دکتر الموتی – عرایض بنده تمام نشده اگر مقام ریاست موافقید اعلام رای بفرمائید که چند دقیقه مطالبی که دارم بعرض برسانم.
رئیس – نمایندگان محترم موافقید آقای دکتر الموتی ادامه بدهند؟ (نمایندگان – موافقیم) بفرمائید آقای دکتر الموتی.
دکتر الموتی – بنده از مراحمتان متشکرم آقای مهندس کمانگر فرمودند جرم نیست باید بگویم جرم است از این جهت که اگر افسر راهنمائی خودش تاکسی داشت و مالک تاکسی بود دیگر شوفرش را بعنوان متخلف نمی‌گیرد (صحیح است) اضافه سوار می‌کند و برفیق همکارش می‌گوید اغماض کن کسیکه خودش ذینفع است در این کار، نمی‌تواند مالک تاکسی باشد و بنظر من اگر یک چنین وضعی باشد و افسری این کار را بکند جرمش
بزرگتر است برای اینکه دشمن جان مردم است (صحیح است) و تمام حوادثی که تفاق می‌افتد بخاطر این است که افسران راهنمائی تاکسی دارند بنظر بنده همانطور که تمام آقایان موافقند و آقای صادق احمدی هم که قاضی هستند و دادستان تهران بوده‌اند می‌فرمایند قانونا” جرم است (صادق احمدی – بله جرم است) اگر جرم است و قانونی هم دارد که چه بهتر بنابراین نبایستی داشته باشد عرض کنم این مطالبی که اینجا بنده عرض کردم و تصور می‌کنم همه نمایندگان محترم هم با بنده همصدا باشند و البته آقای رامبد به شرم آور اشاره کردند بنده نمی‌خواهم بگویم شرم آور است ولی بهر حال می‌خواهم بگویم تاسف آور است (رامبد – آبروی ملت را برده‌اند و به برنامه جلب توریست هم صدمه می‌زنند) بهر حال بنده خواهش می‌کنم سؤالم به کمیسیون رسیدگی به سؤالات برود از نظر اینکه تعقیب این سؤال و رسیدگی به این سؤال برای مردم ضروری است و باید در اینکار مجلس شورای ملی پافشاری بکند و به ایستد که ما وقتی در این شهر می‌خواهیم عبور و مرور بکنیم برای مردمی که افتخار وکالتشان را داریم یک کاری بکنیم و عملا” ببینیم یک عبور و مرور منظم و یک تاکسیرانی منظمی هم هست (بالاخانلو – نوشته‌ها را هم بخوانید) البته یادداشتهای زیادی برای بنده همکاران محترم فرستاده‌اند آقای کبیری مرقوم فرموده‌اند برای اینکه انقلاب سفید شاه و ملت در دستگاه راهنمائی و رانندگی سرایت نکرده است. (صحیح است)(رامبد – آقای دکتر الموتی موضوع تاکسیرانی یک امر دولتی است براهنمائی و رانندگی مربوط نیست (صحیح است) و دولت است که در عرض یکسال این اوضاع را خودش بوجود آورده است و نخواسته است درست کند) صحیح است ما از دولت می‌خواهیم اداره راهنمائی و رانندگی هم جزء یکی از تشکیلات دولتی است. یکی از آقایان مروقم فرموده‌اند ماشینهای افسران راهنمائی و رانندگی و خانمها هنوز نمره ۴۲ دارند و کسی به آنها کاری ندارد ولی بنده را جریمه می‌کنند (بانوتربیت – خانمها خیلی دقیقتر از آقایان هستند) این را یکی از آقایان همکاران مرقوم فرموده‌اند سرکار خانم بنده هم نظر آن همکار محترم را قرائت کردم بهیچوجه سرکار خانم مسئله خانم و آقا مطرح نیست مسئله این است که هر کس که امروز در شهر تهران عبور و مرور می‌کند بایستی از امنیت عبور و مرور می‌کند بایستی از امنیت عبور و مرور برخوردار باشد و نظمی در این کار بوجود بیآید هم زن ممکن است تخلف بکند هم مرد (بانو جهانبانی – خانمها که تاکسی ندارند) مسئله عبور و مرور است.
رامبد – آقای دکتر الموتی از دکتر صدر بگذریم تا موقعیکه بعضی وزراء خودشان یک اتومبیل دولتی دارند برای خودشان و یکی هم خانواده شان استفاده می‌کنند نمی‌توانند از وضع تاکسیرانی و مسافرین تاکسی مطلع شوند اجازه بفرمائید همین است. از وضع مردم اطلاع ندارند با صحبت و عکس و تفصیلات که کار مملکت درست نمی‌شود آقا.
دکتر الموتی ۰۰۰ البته اگر از وزراء هم یکروز اتومبیلشان را بگیرند با وضعی که مردم روبرو هستند در آنصورت حس می‌کنند که سر ساعت بکارشان می‌رسند یا خیر. بنده می‌خواهم بگویم یکروز اتومبیل وزراء را بگیرند و بگویند امروز شما با تاکسی یا با اتوبوس تشریف بیاورید آنوقت متوجه خواهند شد که مردم چه مشکلی دارند و اگر خود ما هم اتومبیل نداشته باشیم برویم توی یک ایستگاه بایستیم می‌بینیم که مردم چه مشکلی دارند این مشکل همانطور که آقای دکتر صدر هم تائید فرمودند و تصور می‌کنم وجود دارد و موجب ناراحتی مردم و دولت باید حل بکند این خواسته همه است اجازه بفرمائید بنده این نامه‌ها را نخوانم برای اینکه اگر قرار باشد (چند نفر از نمایندگان – بخوانید) البته آقای مهندس والامر مرقوم فرموده‌اند که در بین افسران راهنمائی و رانندگی افسران شریف و با وجدان وجود دارند (صحیح است) خیلی افسران خوب و خیلی با وجدان و خیلی شریف هم هستند ولی در بین آنها افراد و افسران بدی هم وجود دارد هیچ تردید نیست …
رئیس – آقای دکتر الموتی یادداشتها را بکمیسیون بفرستید در آنجا مطرح خواهد شد.
دکتر الموتی – چون آقای رئیس فرمودند که در کمیسیون مطرح می‌شود بنده یادداشتها را در کمیسیون می‌خوانم و از آقای وزیر کشور و توضیحاتشان متشکرم ولی باید در کمیسیون بیایند و جواب بدهند که تکلیف مردم چه می‌شود و بنده عالی الاصول قانع نشدن.
بالاخانلو – رفع گرفتاری مردم نشده است.
رئیس – آقای دکتر الموتی پیشنهاد کرده‌اند سؤالشان بکمیسیون رسیدگی به سؤالات فرستاده شود به پیشنهاد ایشان رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد سؤال به کمیسیون رسیدگی بسؤالات فرستاده می‌شود.
۶- طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت راه راجع به فوق العاده افسران و افراد پلیس راه و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع سؤال بکمیسیون رسیدگی بسؤالات
رئیس – سؤال آقای دکتر مبین از وزارت راه مطرح است. آقای دکتر مبین تشریف بیاورید.
دکتر مبین – دولت تصویبنامه‌ای صادر کرده در تاریخ ۳۷/۵/۲۰ در این تصویبنامه که بشماره ۱۱۲۷۶ صادر سده تصویب شده که به افسران و افراد پلیس راه فوق العاده روزانه داده بشود مفاد این تصویبنامه به موجب تبصره ۷ تصویبنامه جایگزین قانون شماره ۴۰۳۸۶ لغو شده تبصره ۷ را بنده قرائت می‌کنم از تاریخ صدور این تصویبنامه جایگزین قانون کلیه مقرراتیکه مغایر این تصویبنامه است لغو و بلااثر می‌گردد بنابراین دولت در تاریخ ۴۲/۶/۲۵ در جلسه هیئت وزیران تصویب کرده مقررات مغایر با تصویبنامه ۴۰۳۸۶ لغو بشود منجمله مطلبی که لغو شده بموجب تبصرة۷ این تصویبنامه تصویبنامه‌ای است که مربوط بوده بپرداخت فوق العاده روزانه افسران و افراد پلیس. بنابراین بنده سؤالی تقدیم کرده بودم و تقاضا دارم معاون محترم وزارت راه روشن بفرمایند که پرداخت این فوق العاده پس از لغو تصویبنامه مربوطه چه صورتی دارد؟
رئیس – آقای دکتر گنجی بفرمائید.
دکتر گنجی (معاون وزارت راه) – ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف بمرقومه شمارة۳۴۵۰۷-۱۳۴۴/۸/۲ منضم برونوشت سؤال آقای دکتر مبین نماینده محترم مجلس شورای ملی در مورد تعیین میزان وجوه پرداختی به افراد و افسران پلیس راه از تاریخ ۱۳۴۲/۶/۳۰ تا پایان سال ۱۳۴۴ و همچنین مجوز قانونی تادیه فوق العاده مزبور به استحضار میرساند: الف: جمع وجوه پرداختی بابت تصویبنامه ۳۰۱۱۶ ۱۳۴۰/۱۰/۱۴ از تاریخ اول آبان ۱۳۴۲ تا پایان سال ۱۳۴۳ طبق اعتبارات حواله شده در حدود نه میلیون سیصد و هفتاد دو هزار و پانصد (۹۳۷۲۵۰۰) ریال است. پرداخت فوق العاده کشیک مورد بحث تا اول آبانماه ۱۳۴۲ یعنی تاریخ اجرای تصویبنامه قانونی ۴۰۳۸۶ بتاریخ ۱۳۴۲/۶/۲۰ بلامانع بوده است. ب: راجع به پرداختهائیکه از آن تاریخ تا پایان سال ۴۳ بعمل آمده است به استحضار میرساند که در موقع استخدام این قبیل افراد وزارت راه متعهد شده بود که روزانه یکصد ریال بعنوان فوق العاده بپردازد و این امر جزء شرائط استخدامی در آگهی‌های منتشره قید گردیده و در حقیقت تعهدی برای وزارت راه بوجود آورده بود از طرف دیگر در متن تصویبنامه قانونی ۴۰۳۸۶ بذکر جمله افراد شهربانی اکتفا شده بود و استنباط وزارت راه این بود که افراد پلیس راه بخاطر وظیفه خاصی که بعهده دارند و با توجه به محل خدمت آنها که علی الاصول در خارج شهر می‌باشد از دریافت این مزایا نباید محروم شوند. بهمین جهت مکاتباتی با مقامات مربوطه و مراجع حقوقی بعمل آمد و همینکه در اواخر سال ۱۳۴۳ نظر قطعی بر این شد که ادامه پرداخت فوق العاده کشیک مستلزم کسب مجوز قانونی است پرداخت فوق العاده قطع و از آن تاریخ برای واریز وجوه پرداختی اقدام لازم از طرف ذیحسابی وزارت راه بعمل آمد و مبالغ پرداخت شده تقسیط گردیده تا
ماهانه از حقوق آنها کسر شود و چون کسر کردن وجوه مزبور از حقوق ناچیز افراد و افسران پلیس راه که در شرائط دشوار وظائف سنگینی را انجام می‌دادند منجر به اختلال وضع زندگی آنان گردید و با توجه بوضع خاص استخدام و محل خدمت آنها لزوم تجدید نظر در این امر احساس شد و با جلب موافقت قبلی وزارت جنگ ماده واحده‌ای بمجلس شورای ملی مبنی بر برقراری فوق العاده مورد نظر تقدیم گردید.
دکتر پور هاشمی – پرداخت کننده را تعقیب کردید؟
رئیس – آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین – بطوریکه همکاران محترم ملاحظه فرموده‌اند از اول سال ۴۴ این فوق العاده پرداخت نشده و بعد بطوریکه جناب آقای دکتر گنجی فرمودند نسبت بپرداخت فوق العاده گذشته که در حدود نه میلیون و سیصد و هفتاد و دو هزار و پانصد ریال بوده وزارت راه اقدام کرده ببرگرداندن این پول و موقعی که متوجه شده یعنی در اول سال ۴۴ این توجه را کرده که این پرداخت پرداخت صحیحی نبوده یعنی پرداخت بدون مجوز بوده است وزارت راه اگر تعهدی داشته باشد در مقابل اشخاص لازمه اش این نیست که بردارد یک تعهد را خودش اجرا بکند بدون اینکه یک مجوز قانونی داشته باشد دولت در لایحه‌ای که به شمارة ۱۱۷۵۳ داده قید کرده برای انجام وظیفه پلیس راه که بنابر مقتضیات خاص بصورت استثنائی و بمنظور خدمات مخصوصی خارج از تکالیف عمومی خود گماشته شده‌اند در قانون و آئین نامه نیروهای مسلح شاهنشاهی موادی پیش بینی نگردیده بنابراین چون در قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی ماده‌ای برای پرداخت این فوق العاده منظور نشده و چون افراد و افسران پلیس راه داخل کادر افراد و افسران شهربانی کل کشور از تاریخ ۴۲/۶/۲۵ تابع مقررات استخدامی نیروهای مسلح شاهنشاهی شده‌اند بنابراین از تاریخ تصویب این تصویبنامه یعنی از تاریخ ۴۲/۶/۲۵ تا آخر سال ۴۳ هر نوع پرداختی که راجع به این فوق العاده شده باشد بدون مجوز است دولت یعنی وزارت راه خودش تصمیم گرفته که این پول را برگرداند ولی عمل دولت را که ما می‌بینیم، می‌بینیم که این نظر را ندارد چرا؟ برای اینکه در لایحه‌ای که تصویب کرده بشمارة ۱۱۷۵۳ مادةواحده را اینطور تنظیم کرده که عمل دولت مبنی بر تائید فوق العاده افسران و افراد پلیس راه موضوع تصویب نامه شماره ۳۰۱۱۶-۴۰/۱۰/۱۴ تا آخر سال ۴۳ تنفیذ و اجازه داده می‌شود فوق العاده مزبور از اول ۴۴ کماکان از محل بودجه وزارت راه پرداخت شود یعنی مجوز می‌خواهد برای پرداخت در حدود ۹ میلیون ریال گذشته و مجوز می‌خواهد برای ادامه پرداخت از نظر اینکه برای امسال دولت لایحه‌ای بیاورد و ماده واحده‌ای بگذراند که این پول پرداخت شود هیچ اشکالی نیست ولی نسبت بگذشته یعنی پرداخت ۹ میلیون ریال باید رسیدگی بشود بفرض اینکه وزارت راه مصمم باشد که این پول را برگرداند این باید موجه باشد هیچ پولی بدون مجوز پرداخت شدن صحیح نیست (میرافضل – این موضوع در کمیسیون بودجه تنفیذ نشده) بطوریکه آقای میرافضل فرمودند این موضوع در کمیسیون بودجه تنفیذ نشده بنابراین برای اینکه یک مطلب رسیدگی بیشتری بشود و یک راه حلی برای آن پیدا بشود در کمیسیون رسیدگی بسئوالات باید رسیدگی بیشتری به این کار بشود و انشاءالله راه حلی پیدا کنند.
رئیس – نسبت به پیشنهاد آقای دکتر مبین مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر مبین در ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی بسئوالات، خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. سؤال به کمیسیون رسیدگی بسئوالات فرستاده می‌شود.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت نامه بین دولتین شاهنشاهی ایران و ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی و ارسال مجدد به مجلس سنا
رئیس – گزارش یک فوریتی موافقت نامه بین دولت
شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) گزارش یک فوریتی از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه در جلسه مورخ ۶ آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه شمارة ۱۶۸۸/۱۸ -۴۲/۱۰/۳۰ دولت راجع به موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی را که بشمارة ۱۳۱۳ چاپ شده است مطرح و با اضافه کردن تبصره‌ای بمادة واحده بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده – موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی که تاریخ دوم آبان ماه ۱۳۴۲ برابر با ۲۴ اکتبر۱۹۶۳ بین نمایندگان مختار طرفین در تهران به امضاء رسیده و مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده می‌باشد تصویب و بدولت اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود. تغییرات واصلاحات این موافقت نامه موضوع ماده دهم با تصویب مجلسین صورت خواهد گرفت.
تبصره – در هریک از مواد این موافقتنامه منظور از وزارت فرهنگ وزارت آموزش و پرورش است.
رئیس کمیسیون امور خارجه – دکتر ضیائی گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی کمیسیون دارائی در جلسه ۲۹آبان ماه ۱۳۴۴ با حضورآقای قوام صدری معاون وزارت دارائی و خانم دکتر پارسای معاون آموزش وپرورش لایحه شمارة ۱۶۸۸/۱۸-۴۲/۱۰/۳۰ دولت راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی را که به شمارة ۱۳۱۳چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عینا” تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی – عزت الله اوزار گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش بمجلس شورای ملی کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۲۵ آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش و آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه شمارة ۱۶۸۸/۱۸ – ۴۲/۱۰/۳۰ دولت راجع به موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی را که بشمارة ۱۳۱۳ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عینا” تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد. مخبر کمیسیون آموزش و پرورش - صدری کیوان
رئیس - کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مادة واحده رای می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة واحده مطرح است نظری نیست؟
مهندس والا - خواهش می‌کنم بفرمائید آقای مخبر کمیسیون توضیحی بدهند.
رئیس – آقای مافی بفرمائید. مافی (مخبر کمیسیون خارجه)- بواسطه التفاتی که آقایان دارند میل دارند موافقتنامه هائی که هست بنده توضیح بدهم بنده هم دریغ ندارم این موافقتنامه که عنوان صحیح و کامل آن موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده آمریکا برای تامین هزینه‌های بعضی از برنامه‌های مبادلات فرهنگی بوده و بنام فولبرایت مشهور است در تاریخ دوم آبانماه ۱۳۴۲ در تهران بین طرفین به امضاء رسیده این موافقتنامه بطور کلی یکطرفه بوده و مربوط بتشکیل کمیسیونی است بنام کمیسیون
ایالات متحده آمریکا برای مبادلات فرهنگی بین ایران و آمریکا که توسط عده‌ای کارمند ایرانی و آمریکائی و تحت نظر هیئتی مرکب از ۸ عضو (چهار نفر ایرانی و چهار نفر آمریکائی) اداره شده و وظیفه اش طرح و ایجاد و انجام برنامه‌های فرهنگی در ایران و یا کمک به پیشرفت برنامه‌های موجود می‌باشد و بودجه اش از طرف ایالات متحده تامین می‌گردد ضمنا” برای پیشرفت در کار مزایائی جهت اعضای آمریکائی کمیسیون و استفاده کنندگان آمریکائی از بورسهای آن و همچنین اموال کمیسیون و استفاده کنندگان آمریکائی از بورسهای آن و همچنین اموال کمیسیون پیش بینی شده که ذکر آن در پاراگراف سوم ماده اول و بندهای مختلفه مادة۱۱ آمده است موافقت نامه مزبور شامل ۱۲ ماده است که در ماده اول تشکیل کمیسیون پیش بینی گردید الف – تامین مخارج مطالعه و تحقیق و تعلیم.
ب – تامین مخارج بازدید و مبادله محصلین – کارآموزان – استادان و غیره.
ج – تامین مخارج سایر برنامه‌های آموزش فرهنگی.
ماده دوم – به نه قسمت تقسیم گردیده که در ۸ قسمت آن از امور داخل کمیسیون از قبیل طرز کار کمیسیون و تعیین ذیحساب و طرز انجام پرداختها و تهیه طرحهای فرهنگی و دستمزد و حقوق کارمندان کمیسیون بحث و در آخرین قسمت از امکان کمک کمیسیون به پیشرفت برنامه‌های موجود فرهنگی ذکر بمیان آمده است.
مادةسوم – مربوط بحدود مسئولیت‌های مالی کمیسیون می‌باشد.
مادةچهارم – تعداد اعضاء کمیسیون و طرز انتصاب آنها را پیش بینی نمود.
مادةپنجم – مربوط به امور داخلی کمیسیون است.
مادةششم – از ارسال گزارش فعالیتهای کمیسیون جهت مقامات ایرانی و آمریکائی بحث نموده است.
مادةهفتم – محل دفتر کمیسیون (تهران) و سهمیه‌های وابسته مورد بحث قرار گرفته است.
مادةهشتم – مربوط ببودجه کمیسیون است.
مادةنهم – توضیح در اطراف عنوان وزیر خارجه می‌باشد که در مواد مختلف ذکر شده است.
مادةدهم – مربوط بطرز اصلاح موافقت نامه می‌باشد.
مادةیازدهم – در این ماده اعضای آمریکائی دفتر کمیسیون و همچنین آمریکائیان استفاده کننده از بورسهای مزبور از پرداخت مالیات بردرآمد معاف شده‌اند.
رئیس – در ماده واحده نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رای می‌گیریم بمادةواحده و کلیات آخر آن خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب مجدد بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع بتمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکتدر امتحانات ورودی دانشگاههای ایران و ارسال بمجلس سنا
رئیس – گزارش شور دوم راجع بتمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد) گزارش شور دوم از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۲۷ آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه شمارة۱۲۵۰۱-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع بتمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران را که گزارش شور اول آن بشمارة ۱۵۳۷ بچاپ رسیده است مطرح و با توجه به پیشنهادات رسیده بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد. به استناد ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ ماده واحده ذیل تصویب می‌شود:
ماده واحده – بوزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود برای تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران در سال ۱۳۴۲ که بدانشگاه تهران محول شده حسابی در بانک مرکزی ایران افتتاح نموده وجوه جمع آوری شده را تحت نظر وزیر
آموزش و پرورش و هیئت سه نفری منتخب از طرف دانشگاه تهران بدون رعایت مقررات مالی بمصرف مربوط برساند.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش – صدری کیوان گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی کمیسیون دارائی در جلسه ۲۹ آبانماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی و خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه شمارة ۱۲۵۰۱-۱۳۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران را مطرح و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را عینا” تائید و تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی – عزت الله اوزار
رئیس – ماده واحده مطرح است، آقای مهندس والا فرمایشی دارید بفرمائید.
مهندس والا – بنده استدعا داشتم جناب آقای رئیس تذکر بدهند وقتی یک لایحه‌ای مطرح است واقعا” نماینده آن وزارتخانه یا وزیر یا معاونش حضور داشته باشند گر چه در این جا یک مطلب مالی است و آقای قوام صدری تشریف دارند ولی جا داشت وزیر آموزش و پرورش یا معاون وزارت آموزش و پرورش تشریف می‌داشتند من نمیدانم این مقررات مالی که در امور کشور هستند اگر مفید است چرا اجرا نمی‌کنید اگر مضر است چرا لغو نمی‌کنید این درست در بعضی موارد شده است کوسه و ریش پهن یک مقررات وضع شده است اگر محتاج و مطابق با زمان نیست یک فکر دیگر برایش بکنید اما در بسیاری از امور ما می‌بینیم بدون رعایت مقررات مالی بدون مناقصه و مزایده و بدون اینکه سند هزینه تنظیم شود یک کارهائی انجام می‌گیرد یکی از وجوه حاصله از شرکت کنندگان در امتحانات ورودی دانشگاه است اصولا” وضع دانشگاه و کسانی که داوطلب هستند، البته اگر بنده مطلب دانشگاه را اینجا مطرح بکنم ممکن است بعضی از دوستان بفرمایند خارج از موضوع است اما بعقیده من مسئله دانشگاه و تحصیلات دانشگاهی و وضع دانشگاه ما و احتیاج روز افزون داوطلبان مطلبی نیست که همینطور سرسری ازش بگذریم شما ملاحظه بفرمائید در همین سال جاری طبق اطلاعاتی که در جراید دیده شده بین ۳۰ تا ۴۰ هزار داوطلب بود هر داوطلبی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومان برای امتحان ورودی یا تعهد می‌کند یا می‌پردازد خود این مطلب موضوع مهمی است تعداد قبول شدگان به ۵ هزار نفر نمی‌رسند بقیه آمده‌اند پولی داده‌اند در امتحانات شرکت کرده‌اند مردود شده بلاتکلیف مانده‌اند و حقیقتا”ایجاد ناراحتی و عصبانیت برای این افراد شده است پیشنهادات فوق العاده زیادی در این مورد رسیده که یک فکر اساسی دولت درباره دانشگاههای ما بکند درباره تامین فرهنگ بکند اگر ما بتوانیم محصلین خودمان را در خود کشور با توسعه دانشگاهها به تحصیل واداریم حقیقتا” یک مطلب مهمی است این مطلب سرسری نیست و فقط اوائل مهر ماه که امتحانات دانشگاهی شروع می‌شود و افرادی هم می‌خواهند در آنجا شرکت کنند کسستیون دوژور است و بعد از آن دیگر صحبتی نمی‌شود امروز فرصتی است که واقعا”دولت را مکلف کنیم که برای این کار یک فکری بکند یک اساسی پی ریزی کند یک شالوده‌ای بریزد و جناب آقای خواجه نوری ما مکلف هستیم درد مردم را بگوئیم و واقعا”موظف هستیم از دولت بخواهیم که چارةاین درد را بکند ما سالی سی چهل هزار جوانی که به اصطلاح احساسات طغیان یافته‌ای دارند و از نظر افکار در سنینی هستند که مستعد همه گونه تبلیغ هستند اعم از تبلیغ سوء یا تبلیغ مثبت ما اینها را میآئیم ناراضی می‌کنیم و برای اینها حتی کاری هم بوجود نمی‌آوریم خوب درست است که سپاه دانش بوجود آمده اما واقعا” بیائیم فکری بکنیم اینها یک عده عناصر ناراضی خواهند شد ما اگر بگذشته نگاه بکنیم می‌بینیم واقعا” موقعی که در این سنین بودیم برای ادامه تحصیل چه شوق و رغبتی داشتیم وقتی جلو ما سدی یا مانع ورادعی بوجود می‌آورند اصلا”ممکن بود در مسیر زندگیمان یک راه جدیدی باز شود که خدای نکرده راه نامطلوبی باشد خوب در اوایل مهر ماه
صحبت کنکور و داوطلبین پیش می‌آید و بعد هم فراموش می‌شود تا سال دیگر علت اینکه استدعا کردم وزیر آموزش و پرورش تشریف می‌داشتند برای خاطر این بود که شاید این عرایض بنده تا اندازه‌ای تاثیر داشت ولی متاسفانه نیستند و این صحبت‌ها که گفته می‌شود باز هم فاموش می‌شود و باز می‌رود سال دیگر و بجای سی و پنج سی و شش هزار نفر دو سال بعد تعداد می‌رسد به هفتاد هزار نفر با این ترتیب که می‌بینم پیشرفتی که در امر آموزش و پرورش وجود دارد و تعداد دانشجویانیکه در دبیرستانها تحصیل می‌کنند ارقام فوق العاده مهمی را در مملکت تشکیل می‌دهد ما الان متجاوز از یک میلیون دانشجو داریم و روز بروز زیادتر می‌شود (حاذقی – اگر منظورتان دانش آموز است که دو میلیون دانش آموز داریم) بهر حال دو میلیون، سه میلیون داریم دیگر چه بهتر اگر این پورسان را حساب کنیم می‌بینیم تا دهسال دیگر بچه حدی خواهد رسید ما اگر امروز فکر اینکار را نکنیم دهسال دیگر مشکل فوق العاده عظیم تر خواهد شد و گره به آسانی گشوده نخواهد شد این مسئله از یک طرف و از طرف دیگر اینکه این ماده واحده متضمن این است که ما رعایت مقررات مالی را نمی‌کنیم چرا؟
مهندس صائبی – آقای مهندس والا این مربوط به سال ۴۲ است.
مهندس والا – اگر مربوط است به سال ۴۲ و تمام شده است بنده عرایضم را پس می‌گیرم و از آقای قوام صدری خواهش می‌کنم برای مقررات مالی یکمرتبه راه حلی پیدا کنند و اگر اجرای آن مشکل نیست چرا همیشه ما آزادی عمل بدهیم مگر این پول را چکار می‌خواهند بکنند اگر در طریق مشروع و مجاز خرج می‌شود که اصلا” ناراحتی وجود ندارد یک اسنادی است این اسناد باید سند هزینه برایش بوجود بیاید افرادی که این پول را خرج می‌کنند و بعد امضاء می‌کنند این پول چقدر است چهار میلیون تومان (کیوان – ۱۶۰ هزار تومان است توضیح عرض خواهم کرد) بنده شیفرش را چون چیزی نوشته نشده نمیدانم خوب این پول کجا رفته چطور شده این سنت گذاشتن یک قدری خروج از اصول است و دست نیست.
رئیس – آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان (مخبر کمیسیون آموزش و پرورش) - بنده بنام یک فرهنگی لازم میدانم حضور انور همکاران معظم عرض کنم که همه ما امیدواریم بعنایات و الطاف خاصه شاهنشاه آریامهر که آنی از فکر آسایش افراد و آحاد این کشور فارغ نیستند در آتیه نزدیک دانشگاههای ما در سطحی قرار می‌گیرند که هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی قادر خواهند بود جوابگوی احتیاجات متقاضیان تحصیلات عالیه که خوشبختانه در مملکت ما روز بروز بر تعدادشان اضافه می‌شود باشند دلیل بنده تاسیس دانشگاه صنعتی آریا مهر است که زیر نظر یک شخصیت ممتاز فرهنگی اداره می‌شود تا چند سال دیگر قادر خواهد بود پانزده هزار نفر انشاءالله بپذیرد و اما در مورد این لایحه در شور اول مفصل بعرض مجلس رساندم که این صرفا” برای سال ۴۲ و ۴۳ بوده و مبلغی که خرج شده است زیر نظر یک هیئت نظارت که شخص جناب آقای مهندس ریاضی هم در آن هیئت تشریف داشتند بمصرف امتحانات رسیده و یکصد و شصت هزار تومان باقیمانده (مهندس والا – چقدر بوده ؟)حدود یک میلیون تومان و همانطور که عرض کردم از آن صندلی و میز و چیزهای دیگر خریده‌اند که صرفا” برای انجام امتحانات بوده است و مصرف کرده‌اند و این لایحه برای اجازه این است که آن صد و شصت هزار تومان را باز هم بهمان مصرف برسانند (احسنت).
رئیس – آقای فلیکس آقایان بفرمائید. فلیکس آقایان – بنده از فرمایشات آقای صدری کیوان خیلی متشکرم تا حدی مطلب را روشن کردند این تصویبنامه زمان فترت است یک پولی گرفته‌اند و خرج هم شده است لابد (مهندس والا – لابدش دیگر چیست ؟) اما آنچه مورد اعتراض بنده است طرز قانون نویسی است در اینجا نوشته‌اند که بمصرف مربوطه برسد چه هزینه‌ای مصرف مربوطه است چه هزینه‌ای مصرف غیر مربوط این تشخیص با
کیست؟ (خنده نمایندگان) این تشخیصش با ایشان است؟ بنده فکر می‌کنم اگر آقای مخبر یا دولت یک توضیحی بدهند که این مصارف مربوط و یا مصرف مربوط مندرج در این قانون چیست زودتر تکلیف معلوم می‌شود برای اینکه باز هم اجرا می‌شود تا زمانیکه مجلس این را رد نکند یا اصلاح نکند این اختیار را دارند فقط روشن کنند که این مصارف مربوطه اش کدام است غیر مربوطه اش کدام است اگر یک مسائلی است که واقعا”می‌شود اسم برد بیاورند تا معلوم شود.
رئیس – آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) - با اجاره مقام ریاست این توضیحی که جناب آقای آقایان فرمودند در کمیسیون دارائی و بودجه هم صحبت شد و استفسار فرمودند و بنده هم توضیح عرض کردم که مصارف مربوطه مصرف امتحانات و کارهای مربوط به امتحانات بوده است و پولی است که برای امتحانات جمع آوری شده و می‌شود معذرت می‌خواهم یک توضیحی می‌دهم در تعقیب فرمایشات آقای مهندس والا که در سال جاری از هر نفر برای امتحانات فقط ۵۰ تومان گرفته شده نه صدو صد و پنجاه تومان و همانطور که بعرض رسید در سال ۴۲ امتحانات عمومی دانشگاهی در مرکز انجام گرفت یعنی برای دانشگاه مشهد در تهران امتحان شد یک چنین برنامه‌ای بود که یکسال هم عمل شد و ظاهرا” خیلی هم مورد رضایت نبود و در سال بعد هم تغییر دادند و این هیئت در آن زمان تشکیل شد و این پول در اختیارشان بود و وسائل لازم را برای امتحانات عمومی خریده‌اند آقایان میدانید که امتحانات خرج دارد کاغذ می‌خواهد میز می‌خواهد، صندلی می‌خواهد، میکرفون می‌خواهد وسائل خیلی زیادی که صرفا” برای آن کار است و از این محل خریداری شده اما این مقررات مالی که جناب مهندس والا فرمودند ما بموجب مقررات بودجه پول اختصاصی را در آخر سال می‌ریزیم بحساب صرفه جوئی‌ها در واقع نظر این بود که این پول صرفه جوئی نشود و وسائل مربوط به امتحانات را بخرند و کلمه مربوطه را هم آنروز خدمتشان توضیح عرض کردم و موافقت فرمودند که به کلمه مربوط چیزی اضافه نشود چون آنچه مسلم است این هیئتی است که مورد اعتماد کمیسیون و مسلما” مجلس محترم هم هست و آنها هم مسلما” خرج نامربوط نمی‌کنند و مربوط به کار امتحانات است حالا اگر باز هم لازم میدانید که این چند هزار تومان که برای کار امتحانات داده می‌شود کلمه امتحانات به آن اضافه شود هر طور بصلاح شماست ولی احتیاجی نیست.
رئیس – آقای آقایان بفرمائید.
آقایان – اگر که مربوطه مفهومش این باشد و در صورت مجلس هم منعکس شود که مربوط به امتحانات است و نظر دولت بوده بنده عرضی ندارم.
رئیس – نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع بعهدنامه مودت بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری اندونزی و ابلاغ بدولت
رئیس – گزارش راجع بعهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری اندونزی مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه در جلسه اول آذرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع بعهدنامة مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری اندونزی را که گزارش شور اول آن در دورة۱۹ قانونگذاری طی شمارة۷۱۹ چاپ گردیده و طبق تقاضای شمارة ۴۳۳۰-۱۳۴۳/۳/۲۶ دولت بجریان گذاشته شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عینا” تائید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده واحده – قرارداد مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری اندونزی که در تاریخ هشتم دیماه ۱۳۳۷ در تهران امضاء گردیده و مشتمل بر یک مقدمه و شش ماده می‌باشد تصویب می‌شود.
رئیس کمیسیون امور خارجه – دکتر ضیائی
رئیس – کلیات این لایحه مطرح است نظی نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟
مهندس والا – لطفا” مخبر کمیسیون توضیحی بدهند.
رئیس – آقای مافی بفرمائید.
مافی (مخبر کمیسیون امور خارجه)- عرض کنم قراردادهائیکه بعنوان قرارداد مودت است توضیح زیادی لازم ندارد صحبت از مناسبات دوستانه است که اتباع طرفین با هم پیدا می‌کنند بر قراری روابط سیاسی و کنسولی به اساس حقوق و سنت متداول بین المللی است و یکی هم انعقاد قراردادهای کشتیرانی و بازرگانی و فرهنگی و قراردادهای دیگر که مندرج است (احسنت).
رئیس – نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.
۱۰ – طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن لایحه ترمیم حقوق آقای سرهنگ مکرمی نژاد و ارسال به مجلس سنا
رئیس – گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن لایحه ترمیم حقوق آقای سرهنگ مکرمی نژاد مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی کمیسیون بودجه در جلسه ۲۹ آبانماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه شمارة ۸۳۴/ق۱۳ – ۱۳۴۲/۱۰/۱ راجع بترمیم حقوق آقای سرهنگ مکرمی نژاد که بشمارة ۳۴ چاپ شده و به استناد ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم گردیده مورد رسیدگی قرار داد پس از توضیح نماینده دولت مبنی بر اینکه پس از تصویب قانون شمول قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به افسران و درجه داران و افراد شهربانی کل کشور مصوب ¼/۱۳۴۴ دیگر به این لایحه احتیاجی نیست. کمیسیون نظر دارد که موضوع لایحه فوق منتفی است. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
نایب رئیس کمیسیون بودجه – مهندس اسمعیل جلالی
رئیس – نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اطلاع بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
۱۱- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به لایحه سازمانهای عمران کشاورزی
رئیس – گزارش شور اول لایحه سازمانهای عمران کشاورزی مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد) گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی کمیسیون کشاورزی با حضور نمایندگان دولت در چند جلسه لایحه شمارة۳۲۶۱۸-۱۳۴۲/۱۰/۱۵ راجع بتصویب نامه‌های شمارة۹۵۷۶/ت ۴۱/۵/۲۴ و شمارة ۴۱۷۳۲/ت ۴۱/۹/۷ و شمارة۲۱۴۲-۴۲/۲/۲۹ در مورد
عمران دشت قزوین که بر اثر زلزله دهم شهریور ماه ۱۳۴۱ آسیب دیده و لایحه شمارة ۳۲۵۱۲-۴۲/۱۰/۱۵ راجع بتصویب نامه شمارة۳۴۲۶۲-۴۰/۱۰/۲۲ در مورد سازمان مستقل عمران مراغه را مورد رسیدگی قرارداد و با توجه بمادة ۳۰ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی دو لایحه مزبور را تلفیق نمود و برای تمام نقاط کشور تعمیم داد. و در جلسه یکشنبه ۴۴/۸/۲۳ لایحه‌ای طی ۷ ماده و ۳ تبصره تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مادة ۱- وزارت کشاورزی موظف است بمنظور انجام تکالیفی که بموجب مادة۳۰ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مورخ ۴۱/۱۰/۱۹ بعهده دارد و همچنین بمنظور عمران روستاها سازمانهای عمران کشاورزی تشکیل دهد.
مادة ۲- سازمانهای عمران کشاورزی علاوه بر اعتبارات مصوبه در بودجه کل کشور از اعتبارات زیر نیز استفاده خواهند کرد:
الف- اعتبارات عمرانی سازمان برنامه.
ب- کمکهای نقدی و جنسی و اعتباراتیکه از منابع داخلی یا خارجی با رعایت مقررات مربوطه تحصیل می‌گردد.
پ- اضافه دریافتی موضوع مادة۱۵ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی.
تبصره – بانک کشاورزی مکلف است بتوصیه وزارت کشاورزی وام مورد احتیاج سازمانهای مزبور را تا میزان اضافه دریافتی موضوع مادة۱۵ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی همان منطقه پرداخت و از محل وصول اقساط کشاورزان همان منطقه مستهلک نماید. شرایط اعطای وام و نحوه استرداد آن بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب مجمع عمومی بانک مزبور خواهد بود.
مادة ۳- سازمانهای عمران کشاورزی می‌توانند اراضی مورد نیاز خود را برای ایجاد مزارع و ساختمانها و تاسیسات به ترتیب زیر تصرف و تملیک نمایند.
الف- تصرف اراضی بر اساس پرداخت بهای عادله‌ای خواهد بود که از طریق توافق بین سازمانهای عمران کشاورزی منطقه و صاحبان عرصه و اعیان اراضی مزبور بعمل می‌آید چنانچه توافق حاصل نشود بهای عادله بوسیله هیئتی مرکب از نماینده سازمان عمران کشاورزی منطقه نماینده دادگستری یا خانه انصاف صاحب زمین یا نماینده او تعیین خواهد شد. رای این هیئت قطعی است.
ب- ملاک تعیین قیمت عبارت از بهای عادله اراضی و مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تاریخ تصویب طرح است.
ج – تصرف اراضی و مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.
د- در صورتی که مالک با رعایت بند الف به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل یا نمایند او از طرف مالک سند انتقال مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت محل امضاء و نسبت به تخلیه قطعی ملک مزبور اقدام می‌نماید.
تبصرة۱- سازمان عمران کشاورزی مکلف است حتی المقدور اراضی مورد نیاز خود را از زمینهای بایر انتخاب نماید.
تبصرة۲- چنانچه با توجه بقانون اصلاحات ارضی و آئین نامه مربوطه در اراضی مورد نیاز سازمان عمران کشاورزی منطقه حقی برای زارع و یا زارعین وجود داشته باشد سازمان اصلاحات ارضی منطقه سهم هر یک از زارع و مالک را تعیین و بسازمان عمران کشاورزی منطقه و در صورتی که طبق بند (د) عمل شده باشد به ثبت محل اعلام می‌نماید. مادة۴- در مورد آن قسمت از عملیات عمرانی که طبق قوانین بعهده وزارتخانه‌ها یا سازمانهای دولتی محول شده یا می‌شود در صورتی که وزارتخانه‌ها یا سازمانهای مربوط طرحهای جامعی که اجرای آنها هم زمان و هم آهنگ با برنامه‌های عمران کشاورزی منطقه باشد تهیه و تنظیم نموده باشند اجرای طرحهای مزبور بعهده آنهاست. در غیر این صورت سازمانهای عمران منطقه مجازند طرحهای عمرانی لازم را با نظر و مشورت وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوطه تهیه و راسا” اجرا نمایند.
مادة ۵ – ترتیب واگذاری یا بهره برداری از تاسیسات عمومی و منابع آب و مزارع احداثی و ساختمانهای مسکونی بشرکتهای تعاونی روستائی یا به ساکنین منطقه طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که بتصویب وزارتخانه‌های کشاورزی و آب و برق و آبادانی و مسکن خواهد رسید.
مادة۶ – سازمان عمران کشاورزی مؤسسه انتفاعی محسوب و پس از تصویب اساسنامه آن بوسیله کمیسیون دارائی مجلسین مشمول مقررات تبصرة۳۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور می‌باشد.
مادة۷ – وزارت کشاورزی مامور اجرای این قانون می‌باشد.
مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس اخوان گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی کمیسیون دارائی با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی دو لایحه راجع بعمران دشت قزوین که در اثر زلزله دهم شهریور ماه ۴۱ آسیب دیده و سازمان مستقل عمران مراغه را که در کمیسیون کشاورزی تلفیق شده بود مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه آن کمیسیون را تائید و تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی – عزت الله اوزار گزارش شور اول از کمیسیون برنامه بمجلس شورای ملی کمیسیون برنامه با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی و مهندس دفتریان معاون سازمان برنامه دو لایحه راجع بعمران دشت قزوین که در اثر زلزله دهم شهریور ماه ۴۱ آسیب دیده و سازمان مستقل عمران مراغه را که در کمیسیون کشاورزی تلفیق شده بود بررسی و گزارش آن کمیسیون را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون برنامه – دکتر اسفندیاری گزارش شور اول از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی کمیسیون بودجه در جلسه چهارشنبه ۴۴/۸/۲۶ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لوایح سازمان مستقل عمران مراغه و عمران دشت قزوین را که در کمیسیون کشاورزی تلفیق شده بود بررسی و مصوبه کمیسیون مزبور را تائید و تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
نایب رئیس کمیسیون بودجه – مهندس اسمعیل جلالی
رئیس – کلیات این لایحه مطرح است. آقای مهندس بهبودی بفرمائید (گفته شد – تشریف ندارند) آقای ادیب سمیعی تشریف بیاورید.
ادیب سمیعی – از این لایحه اینطور استنباط می‌شود که کمیسیون محترم کشاورزی دو لایحه دولت و مادة ۳۰ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی را بهم تلفیق داده و لایحه‌ای بنام سازمان عمران کشاورزی منطقه تقدیم مجلس شورای ملی کرده است بنده نظر ریاست محترم مجلس و نمایندگان ارجمند را به بند الف مادة۳ و بند» د«مادة ۳ جلب می‌کنم در بند الف گفته است» تصرف اراضی بر اساس پرداخت بهای عادله‌ای خواهد بود که از طریق توافق بین سازمانهای عمران کشاورزی منطقه و صاحبان عرصه و اعیان اراضی مزبور بعمل می‌آید چنانچه توافق حاصل نشود بهای عادله بوسیله هیئتی مرکب از نماینده سازمان عمران کشاورزی منطقه نماینده دادگستری یا خانه انصاف صاحب زمین یا نماینده او تعیین خواهد شد. رای این هیات قطعی است «این لایحه باید به کمیسیون دادگستری برود و در کمیسیون دادگستری نسبت به این ماده رسیدگی بیشتری بشود و نماینده دولت توضیحاتی بدهند و بنده خواهش می‌کنم این لایحه به کمیسیون دادگستری برگردد تا در آنجا توضیحات نماینده دولت را بیشتر استماع کنیم (صحیح است)
رئیس – آقای حاذقی بفرمائید.
حاذقی – تصور می‌کنم همکاران محترم با دقت به مندرجات این لایحه‌ای که کمیسیون کشاورزی مجلس شورای ملی با توجه خاص از تلفیق چند لایحه تنظیم
و به مجلس شورای ملی داده متوجه باشند و این لایحه، یک لایحه بسیار مهمی است که در آیندةکشور ما تاثیر بزرگی دارد این لایحه کوچکی نیست برای اینکه تاثیرش در تمام روستاها و دهستانها و بخشهای مملکت باید بمنصه ظهور برسد من در اینجا باید اعتراف کنم که وزارت کشاورزی که شخص وزیر و معاون محترم ایشان از افراد بتمام معنی با ایمان و علاقمند به انجام وظیفه شان هستند یک وظیفه سنگینتر در این تحول عظیم مملکتی بعهده دارند که با پشتیبانی مجلسین باید این وظیفه خطیر را بپایان برسانند این لایحه که اسمش را می‌گذاریم لایحه ایجاد سازمانهای عمران کشاورزی در سراسر کشور یک نوید نوینی بمردم روستاهای ایران می‌دهد که متوجه باشند امروز روزی است که اولیاء امور مملکت و دولت و مجلسین همه بمتابعت از منویات عالیه شاهنشاه آریا مهر بفکر عمران و آبادی تمام مملکت هستند این قوانین اختصاصی که برای یک ناحیه و یک محل تنظیم می‌شود اغلب این عکس العمل در خود ماها پیدا می‌شود که چرا دولت توجهش بیک منطقه خاص باشد زیرا که یک کشور پهناوری مثل ایران که اکثر سکنه اش روستائی و کشاورز و دهقان هست و همه جا شرایط زندگی در روستاها مساوی است باید من حیث المجموع و بر رویهم مورد توجه قرار گیرد من امیدوار هستم که با تصویب این قانون اولیای محترم وزارت کشاورزی یک جنبش بزرگی در تمام شئون آن وزارتخانه بوجود بیاورند که تمام مفاد این لایحه در تمام ایران با کمال امانت انجام بگیرد بطوریکه دیگر شهرستانها احساس تبعیض نکنند بخشها و دهستانهای مملکت همه به نسبت امکانات کشاورزی که دارند از توجه و امکانات وزارت کشاورزی بهره مند شوند (صحیح است) البته هر یک از مناطق کشور اختصاص دارد بیک جهات مختلف عمران و ترقی، یکجا منطقه صنعتی است باید کارخانه تاسیس بشود ولی یکجا منطقه کشاورزی است که اشتغال مردم آنجا به کار کشاورزی است این را وزارت کشاورزی باید قدری بیشتر واقعا” دقت کند و سهم هر دهستان را به نسبت کاری که مردم کشاورز دارند تعیین بکند و من اطمینان دارم که تمام نمایندگان محترم با توجه به اینکه منفعت حوزه انتخابیه آنها تامین است و از این پس اعتبارات تمام، صرف تهران و اطراف تهران نمی‌شود به این لایحه رای می‌دهند و نظارت هم می‌کنند که وزارت کشاورزی با کمال حسن نیت و امانت سهم تمام شهرستانها را ایفاء کند (صحیح است).
رئیس – آقای مهندس اخوان بفرمائید.
مهندس اخوان (مخبر کمیسیون کشاورزی) - با اجازه مقام ریاست تذکری آقای ادیب سمیعی نماینده محترم دادند که یک قسمت از این لایحه کارش مربوط به دادگستری است باید به کمیسیون دادگستری برود این البته از وظایف و اختیارات مقام ریاست است و هر طور که صلاح دانستند عمل خواهد شد ممکن است نظر بدهند در شور دوم خواهند فرستاد این ارتباطی به دفاع بنده یا سایر مخبرین نخواهد داشت اما اینکه جناب آقای حاذقی شرحی در اهمیت این لایحه فرمودند کاملا” صحیح است چون مادة ۳۰ قانون اصلاحات ارضی برای بوجود آوردن این سازمانها کاملا” دستور کاملی است و از همان لحاظ است که سازمان عمران دشت قزوین و سازمان عمران مراغه نسبت به اهمیت آن منطقه بوجود آمده و و کمیسیون هم با توجه به آن مادة۳۰ قانون اصلاحات ارضی که این موضوع باید در تمام ایران انجام بگیرد (دکتر الموتی – کار صحیحی هم کرده‌اند) این است که لایحه را تعمیم داد به تمام مملکت برای اینکه تمام خواسته نمایندگان در همین مورد است و قانون هم اجازه داده است و امیدوارم همانطور که در مادة ۳۰ قانون اصلاحات ارضی تذکر داده شده این سازمانها بتواند برای آن منطقه بذر مناسب، نهال مناسب، دامهای اصیل تهیه کند و بتدریج همین طور که در این لایحه تذکر داده یک کارهائی عمرانی از لحاظ نحوه کشاورزی خواهد شد و بعد با اجازه‌ای که با زهم در این لایحه خواهد داد این سازمانها تدریجا” بخود آن زارعین واگذار خواهد شد دیگر بنده عرضی ندارم مگر در مواد (دکتر الموتی – لایحه بسیار مفیدی است).
رئیس – البته پیشنهاد آقای ادیب سمیعی صحیح
است و چون به کمیسیون دادگستری هم مربوط می‌شود اگر موافقند در شور دوم به کمیسیون دادگستری برود، نظر دیگری در کلیات نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مواد رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول مطرح است، قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۱ – وزارت کشاورزی موظف است بمنظور انجام تکالیفی که بموجب مادة۳۰ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مورخ ۴۱/۱۰/۱۹ بعهده دارد و همچنین بمنظور عمران روستاها سازمانهای عمران کشاورزی تشکیل دهد.
رئیس – نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد) ریاست معظم مجلس شورای ملی احتراما” پیشنهاد می‌نماید ماده اول لایحه سازمانهای عمران کشاورزی بشرح زیر اصلاح شود.
مادة ۱- بمنظور تهیه و توزیع بذر و نهال مرغوب و دامهای اصیل و تامین تسهیلات لازم در اعطاء اعتبار امر بازرگانی محصولات کشاورزی و ترویج کشاورزی نوین و همچنین بمنظور عمران روستاها در هر منطقه‌ای که وزارت کشاورزی صلاح دانست اقدام بتاسیس سازمان عمران کشاورزی خواهد کرد.
با تقدیم احترام – ناصر بهبودی
ریاست محترم مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصرة زیر بماده یک لایحه عمران کشاورزی اضافه شود.
تبصره – در هر منطقه ایکه سازمان عمران کشاورزی تشکیل می‌شود ادارات کشاورزی و مؤسسات تحت نظر وزارت کشاورزی، که اقدامات موضوع مادة۳۰ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی را انجام می‌دهند باید در سازمان عمران کشاورزی ادغام شود.
با تقدیم احترام – مهندس صائبی
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید در مادة یک لایحه شمارة۱۵۷۴ در سطر سوم بعد از کلمه کشاورزی کلمه منطقه اضافه شود.
با تقدیم احترام – نادر ادیب سمیعی
رئیس – ماده دوم قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۲ – سازمانهای عمران کشاورزی علاوه بر اعتبارات مصوبه در بودجه کل کشور از اعتبارات زیر نیز استفاده خواهند کرد:
الف – اعتبارات عمرانی سازمان برنامه.
ب – کمکهای نقدی و جنسی و اعتباراتیکه از منابع داخلی یا خارجی با رعایت مقررات مربوطه تحصیل می‌گردد.
پ – اضافه دریافتی موضوع مادة۱۵ قانون اصلاحی قانون اصلاحات اراضی.
تبصره – بانک کشاورزی مکلف است بتوصیه وزارت کشاورزی وام مورد احتیاج سازمانهای مزبور را تا میزان اضافه دریافتی موضوع مادة ۱۵ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی همان منطقه پرداخت و از محل وصول اقساط کشاورزان همان منطقه مستهلک نماید. شرایط اعطای وام و نحوة استرداد آن بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب مجمع عمومی بانک مزبور خواهد بود.
رئیس – در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌شود کلمه خارجی از بند ب مادة۲ حذف شود. روحانی
رئیس – ماده سوم قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة۳ – سازمانهای عمران کشاورزی می‌توانند
اراضی مورد نیاز خود را برای ایجاد مزارع و ساختمانها و تاسیسات به ترتیب زیر تصرف و تملیک نمایند.
الف – تصرف اراضی بر اساس پرداخت بهای عادله‌ای خواهد بود که از طریق توافق بین سازمانهای عمران کشاورزی منطقه و صاحبان عرصه و اعیان اراضی مزبور بعمل می‌آید چنانچه توافق حاصل نشود بهای عادله بوسیله هیئتی مرکب از نماینده سازمان عمران کشاورزی منطقه نماینده دادگستری یا خانه انصاف و صاحب زمین یا نماینده او تعیین خواهد شد. رای این هیئت قطعی است.
ب – ملاک تعیین قیمت عبارت از بهای عادله اراضی و مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تاریخ تصویب طرح است.
ج – تصرف اراضی و مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.
د- در صورتی که مالک با رعایت بند الف به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل یا نماینده او از طرف مالک سند انتقال مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت محل امضاء و نسبت به تخلیه قطعی ملک مزبور اقدام می‌نماید.
تبصرة ۱- سازمان عمران کشاورزی مکلف است حتی المقدور اراضی مورد نیاز خود را از زمینهای بایر انتخاب نماید. تبصرة۲- چنانچه با توجه بقانون اصلاحات ارضی و آئین نامه مربوطه در اراضی مورد نیاز سازمان عمران کشاورزی منطقه حقی برای زارع و یا زارعین وجود داشته باشد سازمان اصلاحات ارضی منطقه سهم هر یک از زارع و مالک را تعیین و بسازمان عمران کشاورزی منطقه و در صورتیکه طبق بند (د) عمل شده باشد به ثبت محل اعلام می‌نماید.
رئیس – در مادة۳ نظری نیست؟ (شیخ الاسلامی – بنده تذکری دارم) بفرمائید.
شیخ الاسلامی – چون پیشنهاد شد که این لایحه به کمیسیون دادگستری ارجاع بشود مقام محترم ریاست فرمودند که برای شور دوم به کمیسیون دادگستری فرستاده می‌شود خواستم عرض کنم که طبق آئین نامه ارجاع به کمیسیون در شور دوم صحیح نیست چون اگر در شور دوم ارجاع بشود آنوقت لایحه بصورت یک فوریتی در می‌آید یعنی آن تغییرات بعد در مجلس قابل تغییر نیست و پیشنهاد هم نمی‌شود داد و نمایندگان محترم مجالی نخواهند داشت که روی آن تغییرات نظری بدهند و یا پیشنهاد بدهند خواستم عرض بکنم بهتر این است که این لایحه قبل از اینکه شور اولش تمام شود بطور کلی ارجاع بشود به کمیسیون دادگستری.
رئیس – آقای شیخ الاسلامی حالا که تصویب شده و گذشته و رای هم برای شور در مواد داده شده اگر پیشنهادی دارید مرحمت بفرمائید در شور دوم رسیدگی می‌شود. نظر دیگری در ماده سوم نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست معظم مجلس شورای ملی احتراما” پیشنهاد می‌نماید ماده سوم لایحه سازمانهای عمران کشاورزی بشرح زیر اصلاح شود.
مادة۳ – سازمان عمران کشاورزی زمین هائی را که برای ایجاد مزارع و ساختمانها و تاسیسات خود احتیاج دارد باید در مرحله اول از نواحی بایر و اراضی خالصه تامین نماید و چنانچه در آن منطقه از این قبیل اراضی از لحاظ فنی نتوان استفاده کرد سازمانهای عمران کشاورزی می‌توانند اراضی مورد نیاز خود را بطریق زیر خریداری نمایند.
الف – خرید اراضی و مزارع و مستحدثات از طریق پرداخت بهای عادله و توافق بین طرفین انجام گیرد.
ب- در صورتیکه توافق ممکن نشد بهای عادله که ملاکش قیمت اراضی مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تصویب طرح می‌باشد بوسیله هیئتی مرکب از نماینده مالک – نماینده سازمان اصلاحات
ارضی و رئیس خانه انصاف و در صورتیکه خانه انصاف تشکیل نشده باشد و رئیس انجمن ده تعیین خواهد شد و برای این هیئت قطعی است.
تبصرة ۱- تصرف اراضی و مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.
تبصرة ۲- در صورتیکه مالک با رعایت بند ب با انتقال ملک و تحویل آن موافق نبود دادستان محل یا نماینده او از طرف مالک سند انتقال مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت محل امضاء و نسبت بواگذاری و تخلیه قطعی ملک مزبور اقدام بنماید.
تبصرة ۳- گزارش کمیسیون کشاورزی بعنوان تبصرة۳ الحاق در این تبصره کلمه بند (۲)تبدیل به تبصرة۲ خواهد شد.
با تقدیم احترام – ناصر بهبودی مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنها می‌نمایم که بندهای ذیل مادة۳ بصورت طبقه بندی بندهای مادة۲ تعمیم شود. عزت الله اوزار پیشنهاد می‌نمایم در تبصرة۲ مادة۳ بعد از کلمه زارعین و مالکین نیز اضافه شود. روحانی مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم در مادة۳ بنرخ اصلاحات ارضی باشد نرخ عادله لزومی ندارد. مهندس گمانگر
رئیس – مادةچهارم قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة۴ – در مورد آن قسمت از عملیات عمرانی که طبق قوانین بعهدةوزارتخانه‌ها یا سازمانهای دولتی محول شده یا می‌شود و در صورتیکه وزارتخانه‌ها یا سازمانهای مربوط به طرحهای جامعی که اجرای آنها هم زمان و هماهنگ با برنامه‌های عمران کشاورزی منطقه باشد تهیه و تنظیم نموده باشند اجرای طرحهای مزبور بعهده آنهاست. در غیر اینصورت سازمانهای عمران منطقه مجازند طرحهای عمرانی لازم را با نظر و مشورت وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوط تهیه و راسا” اجرا نمایند.
رئیس – در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی در مورد لایحه سازمانهای عمران پیشنهاد می‌نماید که: برای اینکار عمده در مرکز شورائی باید بوجود بیاید. مهندس گمانگر
رئیس – ماده پنجم قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة۵ – ترتیب واگذاری با بهره برداری از تاسیسات عمومی و منابع آب و مزارع احداثی و ساختمانهای مسکونی بشرکتهای تعاونی روستائی یا بساکنین منطقه طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که بتصویب وزارتخانه‌های کشاورزی و آب و برق و آبادانی و مسکن خواهد رسید.
رئیس – در مادة۵ نظری نیست؟ آقای ادیب سمیعی بفرمائید.
ادیب سمیعی – قربان توضیح بفرمایند این تاسیسات عمومی و منابع اگر مال مالک باشد که در قانون اصلاحات ارضی تکلیفش روشن شده مگر اینکه منابع آب و تاسیساتی است که از طرف سازمانهای عمران منطقه‌ای ایجاد شده باشد بنابراین باید در لایحه اصلاح شود.
رئیس – هر اصلاحی دارید پیشنهاد بفرمائید هر پیشنهادی که ما بین دو شور داده شود در کمیسیونهای مربوط رسیدگی می‌شود. آقای مهندس خدیوی بفرمائید.
مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- با اجازه ریاست معظم مجلس شورای ملی نظر جناب آقای ادیب سمیعی صحیح است نظر ما از تاسیسات عمومی و منابع آب در اینجا تاسیساتی است که از طرف سازمان عمران منطقه ایجاد شده البته برای سازمانهائیکه از طرف
اشخاص درست شده در اینجا تکلیفی برای آنها معین نشده است. رئیس – نظر دیگری در مادة۵ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست معظم مجلس شورای ملی در مورد لایحه سازمانهای عمرانی کشاورزی پیشنهاد می‌نماید ماده پنجم حذف شود. با تقدیم احترام – ناصر بهبودی ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید در مادة ۵ لایحه شمارة ۱۵۷۴ در سطر دوم بعد از کلمه مسکونی (که از طرف سازمان عمران کشاورزی احداث گردیده) اضافه گردد. با تقدیم احترام – نادر ادیب سمیعی
رئیس – در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ششم قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
مادة۶ – سازمان عمران کشاورزی مؤسسه انتفاعی محسوب و پس از تصویب اساسنامه آن بوسیله کمیسیون دارائی مجلسین مشمول مقررات تبصرة۳۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور می‌باشد. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست معظم مجلس شورای ملی احتراما” پیشنهاد می‌نماید گزارش مربوط به» لایحه سازمان عمران کشاورزی بطریق زیر اصلاح شود«.
مادة۶- سازمان عمران کشاورزی مؤسسه انتفاعی محسوب می‌شود و بموجب اساسنامه‌ای تشکیل خواهد شد که آن اساسنامه بتصویب کمیسیون دارائی مجلسین خواهد رسید.
با تقدیم احترام – ناصر بهبودی
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنها می‌شود راجع به لایحه سازمان منطقه. در مادة۶ بعد از کمیسیون دارائی (کمیسیون دادگستری) اضافه شود. روحانی
رئیس – مادة۷ قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
مادة ۷ – وزارت کشاورزی مامور اجرای این قانون می‌باشد.
رئیس – در مادة ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود آقای مهندس خدیوی بفرمائید. مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی) – بنده خواستم از اظهار لطف نمایندگان محترم و آقای حاذقی که در مورد این لایحه فرمودند عرض تشکر کنم و امتنان خودم را عرض کرده باشم و همینطور که در اینجا صحبت شد امیدوارم پیشنهادات در کمیسیون مورد رسیدگی قرار بگیرد. این لایحه یکی از لوایح بسیار مهم دولت بشمار می‌رود و آقایان نمایندگان محترم بخصوص در کمیسیون کشاورزی این کار را در تمام مملکت یکسان کردند ما الآن مؤسسات و سازمانهائی که در دست عمل است به این ترتیب غیر از سه تا سازمان که بعرض آقایان رسید دشت قزویت و مراغه و لشت نشاء الآن در جیرفت یک سازمان عمرانی بزرگ در دست تاسیس است و همچنین در نقاط دیگر و بنده فکر می‌کنم یکی از اقدامات اساسی که در ردیف تقسیم اراضی و بعد از اصلاحات ارضی مسئله مهمی را برای مملکت از نظر عمران و آبادی و رسیدگی بوضع زارعین خواهد کرد این سازمانهای عمران منطقه‌ای خواهند بود که امیدواریم با لطف و محبت آقایان این لایحه در شور دوم هم بگذرد تا سازمانها تشکیل بشود و خدمتی انجام بدهیم.
۱۲- طرح و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع به موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ابلاغ به دولت.
رئیس – موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت
شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی که از مجلس سنا برگشته مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی گزارش کمیسیون شمارة ۱ در خصوص لایحه شماره ۱۸/۳۰۴۳/۲۱۹۹۰ – ۱۳۴۳/۹/۲۲ دولت راجع بموافقتنامه حمل ونقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسالیستی که ضمن مرقومه شماره ۲۷۶۶۳/۴۰۳ ل ق – ۱۳۴۴/۴/۱۶ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه اول آذرماه ۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده است به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی لایحه قانونی موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جماهیر شوروی سوسیالیستی.
ماده واحده – موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی که مشتمل بر یک مقدمه و بیست و یک ماده و دو ضمیمه می‌باشد و در تاریخ ۲۶ مرداد ۱۳۴۳ در تهران به امضاء رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آنرا مبادله نماید. لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه و دو ضمیمه در جلسه روز دوشنبه اول آذرماه یکهزار و سیصد و چهل و چهار شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی
رئیس – همانطوری که ملاحظه میفرمائید اینجا یک اصلاح عبارتی است که اصلاح شده و همینطور در ترجمه متن قرارداد اشتباهاتی بوده که اصلاح شده نسبت به اصلاحات مجلس سنا نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه و اصلاحات مجلس سنا رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقندخواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه بدولت ابلاغ می‌شود. ۱۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد – - ختم جلسه
رئیس – دستور جلسه آینده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) دستور جلسه ۲۱۹ روز پنجشنبه یازدهم آذرماه ۱۳۴۴ گزارش راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری چین. شمارة چاپ ۱۵۷۶ گزارش یک فوریتی راجع به اصلاح بند ۱ ماده واحده قانون اصلاح مادة۱ و ۳ قانون اعزام محصلین ایر ان به خارجه. شماره چاپ ۱۵۷۷ گزارش شور دوم راجع به اداره امور مالی مرکز آموزش و پرورش کشاورزی کرج. شمارة چاپ ۱۵۷۸ گزارش شور دوم راجع به حق فنی درجه داران کادر ثابت دسته موزیک. شمارة چاپ ۱۵۷۹
رئیس – چون لوایح متعددی در دستور کار کمیسیونهای مختلف مجلس شورای ملی است با اجازه خانمها و آقایان روز سه شنبه را اختصاص می‌دهیم به تشکیل کمیسیونها تا گزارشات کمیسیونها برای جلسه علنی آماده بشود جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت نه صبح خواهد بود.
(ساعت یازده و پنجاه و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی