مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ تیر ۱۳۵۳ نشست ۱۷۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۶ تیر ۱۳۵۳ نشست ۱۷۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز پنجشنبه ۶ تیرماه ۱۳۵۳
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت ۹ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان مهندس اربابی- مهندس احتشام شهیدی- ابلخانی پور- بختیاری پور- دکتر حبیب بهبهانی- پزشکی- پیمان- جعفری- چنگیزی- دکتر حبیب اللهی- دکتر خطیبی- خورشید- داروئی- دشتی- دیهیم- دکتر راد- حسام الدین رضوی- ریگی- ساگینیان- سعادت- حیدر صائبی- دکتر ضیائی- مهندس عدل- مهندس عطائی- غضنفری- فیصلی- قاضی زاده- کشفی- کمالوند- دکتر مدنی- موقر- دکتر نصیری- نیک پور- نیک روش- دکتر وزیری- طرفی- خانم آصف زاده- خانم دولتشاهی- خانم دکتر سرخوش.
غائبین مریض
- آقایان دکتر شریف امامی- تیمسار حکیمی- مافی- دکتر مشایخی- مهرزاد.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر برادر- دکتر سراج الدینی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر برادر- دکتر سراج الدینی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای دکتر برادر تشریف بیاورید.
دکتر احمد برادر- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی، خانمها و آقایان نمایندگان محترم،
این روزها اخبار جرائید داخلی و خارجی کشور هر ایرانی را غرق در سرور و شادمانی می‌کند.
این روزها توجه دنیا معطوف به کشور قدیمی و تاریخی فرانسه و پاریس زیبا که عروس دنیا نام گرفته می‌باشد.
شاهنشاه ایران که در هر مسافرتی ارمغانی از شناسائی ایران بدنیای غرب همراه خود دارند این دفعه بیش از پیش باعث افتخار مردم ایران گردیدند. (صحیح است).
پذیرائی شایان وجه مردم فرانسه از شاهنشاه و علیا حضرت شهبانو تا آنجاست که حضرت رئیس جمهوری فرانسه از شرکت در کنفرانس ناتو در بروکسل صرفنظر نموده و پذیرائی از شاهنشاه ایران را به شرکت در کنفرانس تریجح دادند و این دلیل بارز دیگری بر عظمت شخصیت ممتاز و جهانی شاهنشاه می‌باشد (صحیح است).
مصاحبه جالب توجهی که خبرنگار روزنامه لوموند با شاهنشاه انجام داد ایرانیان را غرق در سرور و مردم دنیا را غرق در حیرت کرد زیرا هوشیاری و حاضرجوابی شاهنشاه در مقابل سؤالاتی که دفعتاّ واحده طرح می‌شد و پاسخهای محکمی که با استدلال و منطق قوی به این سؤالات داده می‌شد باعث اعجاب و حیرت می‌گردید. سؤالاتی که در سطح جهانی و در موارد مختلف از شاهنشاه شد و پاسخهائی که مرحمت فرمودند هر یک قابل تعمق و باعث غرور و افتخار است.
هر ایرانی بوجود چنین رهبر خردمندی که بحق نظر دنیا را بخود و کشورش معطوف نموده افتخار می‌کند. (صحیح است)
پیوستن شهبنوی گرامی و نیکوکار به عضویت آگادمی هنرهای زیبای فرانسه که بحق شایستگی آنرا دارند سند زرین دیگری بر افتخارات کشور ماست.
جا دارد در مقابل عظمت فکر و روح بزرگ چنین رهبر عالیقدری سر تعظیم فرود آورده و آرزو کنیم که برنامه‌های مترقیانه شاهنشاه یکی پس از دیگری بمرحله عمل درآید (احسنت).
همه اذعان دارند که در نتیجه انقلاب شاه و ملت که خوشبختان حزب ایران نوین به اخذ لقب پاسداری آن مفتخر گردیده در ده سال اخیر کشور ما بسرعت در تمام شئون رو به جلو رفته و کشور و مردم ایران از لحاظ مادی و معنوی پیشرفت قابل توجهی کرده که باعث اعجاب دنیا گردیده در اینجا لازم می‌دانم از دولت خدمتگزار هویدا که مجری صدیق نیات شاهنشاه می‌باشد و افکار بلندپایه رهبر عالیقدر را به بهترین نحوی پیاده می‌کند ذکری کرده و شکرگزاری کنم. لوایحی که دولت حزبی هویدا در مدت زمامداری خود یکی پس از دیگری به قوه مقننه تقدیم کرد و پس از تصویب به مرحله اجراء درآورد همه و همه باعث شد که مملکت گامهای مؤثر و سریعی رو به پیشرفتت و دموکراسی بردارد (صحیح است).
دو لایحه‌ای که در جلسه گذشته تقدیم مجلس شورای ملی شد برای تأمین رفاه بیشتر مردم شهرنشین و روستا قابل ملاحظه و در خور تحسین بود.
بموجب این لوایح سازمانهای دموکراتیک کشور امکان فعالیت بیشتری خواهند داشت و یکی دیگر ازاوامر شاهنشاه بمرحله اجراء درخواهد آمد.
شاهنشاه مکرر در بیانات خود در مورد سپردن کار مرم به مردم تأکید فراوان نموده و دولت خدمتگزار حزبی هویدا با هوشیاری و دقت نظر مخصوص همیشه سعی کرده که این نیت عالی را به بهترین نحوی پیاده کند.
با تخصیص ۱۲ میلیارد اعتبار اضافی برای توسعه فعالیت در شهرها و روستاها که همه آن بدست نمایندگان منتخب مردم یعنی اعضاء انجمنهای دموکراتیک صرف عمران و آبادی خواهد شد. مجالی برای کلیه طبقات مردم و نمایندگان منتخب آنهاست که هرچه بهتر خود را با پیشرفتهای مملکت هماهنگ نموده و حداکثر استفاده را از این موهبت عظمی بنمایند.
آقای نخست وزیر در موقع تقدیم لوایح در بیانات خود اظهار داشتند که تأمین آسایش عمومی در سرلوحه برنامه دولت قرار دارد این بهترین طرز تفکر برای رئیس دولتی است که به افکار عالیه وبلند شاهنشاه آشنائی کامل دارد و نیات بلندپایه رهبر عالیقدر کشور را عمیقاّ درک نموده و در اجرای آن صادقانه تلاش می‌کند.
تعمیم دموکراسی از طریق دخالت مردم در سرنوشت خود و سپردن کار مرم بمردم از اوامر مؤکد شاهنشاه است که بارها بدولت تأکید فرموده‌اند و آقای نخست وزیر نیز به این نکته اشاره نمودند:
تردیدی نیست که اجرای لایحه دوازده میلیارد اعتبار اضافی برای توسعه عمران و آبادی شهرها و روستاها بزودی چهره مملکت را تغییر داده و دورترین روستای مملکت از این اعتبار بحدی که قابلیت جذب داشته باشد استفاده خواهد نمود و چون اولین باری است که اعتبارات دولت با نظارت مستقیم مردم و نمایندگان منتخب آنها بمصرف می‌رسد بر آنهاست که با دلسوزی و فداکاری نسبت به اجرای طرحهای ضروری و با توجه به اولویت در آبادانی شهرها و روستاهای خود کوشا باشند و نشان دهند که ایرانی لیاقت و استعداد انجام کارهای بزرگتری را خواهد داشت (احسنت).
پیاده کردن صحیح برنامه‌های عمرانی شهر و روستا بر مبنای اجرای این لایحه بهترین سپاس مردم ایران نسبت به رهبر عالیقدری است که همه گونه وسائل پیشرفت را در مملکت مهیا نموده و تمام افراد مملکت را در سرنوشت خود وکارهای مملکتی سهیم نموده است. اطمینان دارد مردم باهوش ایران برای نشان دادن حس حق شناسی و سپاس و تعظیم به شاهنشاه این لایحه را به احسن وجه اجراء خواهند نمود. (انشاءالله) این لایحه در ارتقاء سطح زندگی افراد ملت ایران اثر بسزائی خواهد داشت مخصوصاّ تقسیم این اعتبارات در سطح روستاها باعث خواهد شد که جنبش و حرکتی در کلیه روستاها بوجود بیاید و برای آن طبقه از مردم که درآمد کمتری دارند نقش مهمی ایفا خواهد نمود.
لایحه دیگری که در اجرای فرمان شاهنشاه، دولت خدمتگزار هویدا تقدیم مجلس نمود تحصیل و بهداشت رایگان در سراسر مملکت است که فرد شهری و روستائی بالسویه از آن استفاده خواهند کرد.
شکی نیست با اجرای این لوایح مترقی انقلاب بزودی کشور عزیز ما ایران تغییر کلی نموده و قدمهای بلندی رو به دروازه‌های تمدن طلائی برخواهیم داشت.
جا دارد همه مردم ایران شبانه روز برای دوام عمر و بقاء سلطنت شاهنشاه آریامهر و خاندان جلیل سلطنت دست نیاز به درگاه باری تعالی برداشته و سلامت و دوام عمر شاهنشاه را از خداوند متعال مسئلت دارند. (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای دکتر سراج الدینی بفرمائید.
دکتر سراج الدینی- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم مجلس شورای ملی، موجب کمال مسرت و مباهات و افتخار است که ملت ایران هر روز در نتیجة اعمال سیاست مستقل ملی در زمینه‌های مختلف داخلی و خارجی و بین المللی گام بزرگتری به رهبری شاهنشاه عظیم الشأن خود برمیدارد. و هر روز از دیروز کامگار و سرافرازتر می‌گردد بدون تردید ملت ایران، با خواست خداوندی، پیروی از اندیشه‌های تابلناک رهبر عالیقدر خود، بجایی خواهد رسید، که آرزوی قلبی هر ایرانی پاک سرشت است. (صحیح است).
این نکته بر دوست و دشمن پوشیده نیست که انقلاب عظیم شاه و ملت، در مدت ده سال، علاوه از اینکه چهرة ایران را دگرگون کرده است، نوسازی و نوآوری مطلوب را هم در تمام شئون در مدنظر داشته است. زیربنای آیندة درخشانی را پی ریزی کرده است، که مجد وشکوه و عظمت بیشتری در بر دارد. کشور ایران اکنون به مرحله‌ای از رشد و تکامل نایل شده، که باید در آیندة نزدیک به نتایج دلخواه خود برسد.
در اینجا تذکر این نکته را لازم می‌دانم، تاریخ پرافتخار کهن ایارن نشان می‌دهد که تمام اصلاحات اجتماعی ایران در هر عصر و زمان، بر مبنای سنن ملی استوار گردیده است افکار فلسفی، پیشرفت فکری اقتصادی و اجتماعی ملت ایران. هرگز وارداتی صرف نبوده و نوآوریها همیشه مانند صیقلی یا زینتی بر پیکر فلسفة سنتی و ملی تجلی کرده است و در نتیجه همین خط مشی، وطرز تفکر و برداشت صحیح ایرانی از قدیم الایام، وقت و نیرویی را که ملل دیگر برای بر هم زدن اساس فرهنگ و تمدن کهن. و بنا کردن تمدن و حضارت نوین در جای آن، صرف کرده‌اند، برای تکمیل و تزئین و منقح ساختن نتیجه کوشش و فعالیت نیاکان خود بکار برده است و بهمین دلیل زنجیرة ارتباط فکری و مادی و معنوی و فلسفی ما، با گذشتگان قطع نشده، و بالضروره از دیرزمان پیوسته و پابرجا مانده است (صحیح است) و روی همین اصل رفورمهای اجتماعی ایران در اندک زمانی بطوری شکل گرفته است که مابه لامتیاز آن ناچیز و غیرملموس و ترکیب نوین برای تمام قشرهای مختلف اجتماع دلپذیر گشته و تضاد عقاید پدید نیاورده است (صحیح است) لذا می‌توان بتمام مصادر ایسمها با کمال اطمینان اعلام کرد، که ایرانی در هیچ عصر و زمانی صرفاّ دنباله رو نبوده و نخواهد بود اما در عین حال تمام عقاید و آراء و مسالک و مکاتب را با ذره بین دقت و خرد و اندیشه مطالعه و بررسی می‌نماید و آنچه را که نیکو بداند آنهم پس از رنگ آمیزی و اصلاح و سازگار کردن آن با روحیات و سنن و تقالید ملی و مذهبی خود گلچنین می‌کند دلیل بارز این مدعا بقای تقالید ملی و حفظ معنویات و روحیات بارز ایرانی و پیوستگی آن از روزگار ابداع سنگ ابزار تا عصر ماشین است.
درخشانترین و افتخارآفرینترین نمونة ملی آن ادامة شش هزار سال سلطنت و دوهزار و پانصد سال شاهنشاهی پرافتخار پیوسته است که با وجود گرفتاریها انقلابها، تاخت و تازها و غلبه و شکستها و هزاران عوامل دیگر تمدن و فرهنگ این ملت از هم نگسسته و شاهنشاهی آن پردوام مانده و خواهد ماند (صحیح است) که بدون تردید این خود یکی از بزرگترین عوامل حفظ وحدت این ملت و مصدر غرور ملی هر ایارنی و تکیه گاه محکم بقای موجودیت کامل ما است وگرنه چه بسا ملتها که تجزینه شده و به تحلیل رفتند و تنها موجودیت آنان درصفحات تاریخ تادگار مانده است که جز خبر علی الورق نیست.
صادر کنندگان ایسمهاباید بدانند ایران خود مبتکروصادرکنندة افکارعالی انسانی می‌باشد وعقاید و آراء خان ومان – برانداز را تحت هیچ ایسم و رسم و عنوانی نمی‌پذیرد اما از سرگذشت دیگران و متمسکان بمسالک وارداتی عبرت گرفته ونتایج حاصل از آنها را در کمال دقت بررسی می‌کند ملت ایران از ایسمهائی که بوی کفر و بی وطنی و تشت و خون می‌دهد متنفر است و بردگیهایئی را که زیر ماسک ایسمها پنهان شده بخوبی می‌شناسد و محکوم می‌کند ۰صحیح است). رسالت ایرانی از انساندوستی، شرافت، عاطفه، تحرک، تعقل و ایمان و عدالت اجتماعی و یکتاپرستی الهام می‌گیرد و آنچه را که مخالف این اصول باشد مردود می‌شمارد و بفرمان الهی تمام مسائل را در بوتة تعقل و آزمایش و مشورت می‌گذارد. چه تنزیله زیبای بیشتر آیات کلام الله مجید در امر سیاست المدن تدبیرالمنزل و بالاخره امور مربوط به معاد و معاش انسان، تفکر، تذکر تدبر است، آنهم به صیغة استفهام وتعجب آمده است. افلا تتذکرون، افلا تتفکرون و افلا تعقلون.
آیا تنبیه نمی‌شوید؟ آیا فکر نمی‌کنید؟! آیا عقل خود را بکار نمی‌اندازید؟! لذا ایرانی مؤمن و معتقد به اسلام و قرآن شکی نیست که نمی‌تواند بدون مشورت و تعقل و تطبیق مسائل با اصول و معتقدات خود ایسمی را بپذیرد (صحیح است) و به سادگی مضرات آن پی می‌برد زیرا پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می‌فرمایند «لایجتمع امتی علی الضلال» و بدیهی است که ملت ایران به پیروی از منویات عالیة شاهنشاه اسلام پناه خود که تمام افکارش ملهم از مبانی اسلامی است (صحیح است) راه پیشرفت خود را می‌پیماید و با تأییدات الهی بی نیاز از هر ایسمی به تمام آرزوهای دیرین خود نایل می‌آید. اما با کمال تأسف باید گفت در بعضی از کشورهای اسلامی عده‌ای نه تنها تسلیم بی قید و شرط ایسمهای مخالف دین مبین اسلام شده‌اند بلکه مأموریت دارند بمنظور تضعیف هرچه بیشتر مسلمانان تفرقه اندازی کنند، و برادرکشی را در میان آنان رواج دهند و دستور دارند که نیات پلید و چهرة واقعی خود را در زیر ماسکهائی از قبیل مارکسیسم اسلامی وغیره پنهان کنند اما غافل از آنند که جمع مارکسیسم و اسلام از قبیل جمع آب و آتش است و اجتماع الضدین می‌باشد و جمع آنها یکی از محالات است. زیرا متمسک به مارکسیسم نمی‌تواند مسلمان باشد آری دشمنان اسلام بدست آن عده نقشه‌هایی پیاده می‌کنند که حتی خود آنان ار ارتکابش شرم دارند، این نوکر بابان بحدی سرسپردة دشمنان اسلامند که از هیچ کاری روگردان نیستند. برای نمونه به این نکته اشاره می‌کنیم، تکریتیهای تازه بدوران رسیدة عراقی که گردانندگان حزب فاشیست بعث عراقند. و با توسل به سرنیزه و غرش بمب و توپ و تانک اربابانشان بر ملت مسمان عراق حکومت می‌کنند، جرائمی مرتکب می‌شوند که شاید در تاریخ ستمگری بی نظیر باشد. بمباران خانه و کاشانة کشاورزان بی دفاع و کشتن زن و طفل و پیرمرد در خانه‌های مسکونی، آتش زدن مزارع و بساتین در کردستان عراق کار روزمرة آن از خدابی خبران است. ریختن بمبهای ناپالم حلبچه، پنجوین، قره داغ و اربیل، و سایر اماکن کردستان عراق و ویران کردن آن و کشار دسته جمعی و آدم دزدی یکی دیگر از کارهای مداوم بعثیان عراق است.
بیرون راندن کردها در شهر نفت خیز کرکوک و ویلان کردن زنان و کودکان و احیاناّ کشتن آنان بنام طرفداری از شورش کردستان عراق در منطق بعثی امری است عادی. جالبتر اینکه سپاهیان بعثی هنگامیکه در نبرد با پیشمرگان کرد شکست می‌خورند به کشتار و آتش سوزی و غارت دهات بی دفاع می‌پردازند. اما شاهکار اخیر این از خدا بیخبران اینکه اخیراّ در حدود بیست و پنج نفر از علمای منطقه اربیل را علی الظاهر بجرم کرد بودن زندانی و عده‌ای از آنان را اعدام کرده‌اند ولی فکر نمی‌کنم این عده بجز تدریس علوم اسلامی و تحریم ایسمها و مخالفت با ستمگری کاری کره باشند (صحیح است).
و برای حسن ختام اینکه در چند روز اخیر در اطراف نینوا و دهوک و سلیمانیه قریب چهارصد زن کرد را که بیشتر آنان مرضعه هستند زندانی کرده‌اند. آری این است نتیجة اتحاد نامقدس ایسمها با حزب بعث عراق در فرامین دین مبین اسلام احراق بنار برای جانوران موذی هم ممنوع است تا چه رسد به آدمیزاد فکر می‌کنم که نوکر بابان یعنی صرفاّ برای خوشایند بیشتر اربابان خود به چنین کاری دست زده باشند والا دلیل دیگری ندارد.
من بنام یک کرد آریایی نژاد ایرانی و بنام یک فرد مسلمان پابند به اصل و عقاید اسلامی و بنام مؤمنی که یک عمر در مکتب مقدس اسلام تتبع و مطالعه کرده و به اصل محکم آن آشنائی کامل دارید (احسنت) از پشت تریبون مجلس شورای ملی یک کشور بزرگ اسلامی و آریائی نژاد تممسک به فرامین قرآن و شریعت غرای اسلام از جهان انسانیت و مسلمانان دنیا و آریایی نژادان گیتی و امضاء کنندگان اعلامیة حقوق بشر استدعا می‌کنم که به داد ملت مسلمان شریف عراق و مخصوصاّ کردهای ستمدیدة آریایی نژاد مسلمان عراق برسند و به ستمگریهای بعثیان از خدا بیخبر آن سرزمین پایان بخشند. چه بدون تردید اعمال این گروه ننگی بر پیشانی تاریخ انسانیت و مخصوصاّ بر پیکر جهان اسلام می‌باشد (صحیح است).
در اینجا لازم است متذکر شوم که اقلیت مذهبی نیز در آن کشور به درد کردها گرفتارند. آسوریان و ارامنة مسیحی مذهب نینوا و یزدانیان منطقة بهدینان و سنجار هم در شکنجة دژخیمان بعثی بسر می‌برند. بطور کلی ملت عراق اعم ازکرد و عرب و بقیة اقلیات قومی و مذهبی در آتش سوزان آنان می‌سوزند و می‌سازند و منتظر فرصتی هستند تا ستمگران را به کیفر اعمال خود برسانند و از آن پس برادروارانه در کنار هم با آرامش خیال زندگی کنند.
در خاتمه عرایضم می‌خواهم مطالبی در مورد حوزه اتخابیه خود معروض دارم بفرمان مطاع شاهنشاه آریامهر ک همواره بفکر رفع نواقص و برآوردن احتیاجات نقاط مختلف کشور هستند، و مخصوصاّ با توجه به عنایات خاصی که نسبت به مردم میهن پرست و شاهدوست استان کردستان مبذول می‌فرمایند اعتبارات معتنابهی در برنامه پنجم به استان کردستان داده شده است. و در اجرای این فرمان از طرف خدمتگزارصدیق و فعال شاهنشاه آریامهر و ملت ایران جناب آقای نخست وزیر هم مسلک هویدا اقدام فوری و جدی بعمل آمد و جناب دکتر مجیدی وزیر مشاور و سرپرست محترم سازمان برنامه در رأس هیئتی از مسئولان وزارتخانه‌ها بکردستان تشریف آوردند و از نزدیک مسائل را بررسی و اولویتها را که از طرف نمایندگان مردم ومتخصصان سازمان برنامه تعیین شده بود با کمال دقت مطالعه و تأیید فرمودند، و وعده دادند که هزچه زودتر اعتبارات اضافی مورد نیاز را در اختیار استاندار فعال کردستان قرار دهند.
اینجانب موظفم که از طرف مردم کردستان در درجه اول در مقابل عنایات رهبر عالیقدر انقلاب عظیم ایران شاهنشاه آریامهر سر تعظیم فرود آورم.
و از دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا که مجری صدیق نیات ملوکانه هستند تشکر کنم و از اینکه جناب آقای دکتر مجیدی با تمام گرفتاریهایش شخصاّ رنج سفر را تحمل کرده با سعة صدر خواسته‌های مردم استان کردستان را بررسی و تأیید فرموده‌اند سپاسگذاری کنم. وهمچنین وظیفه خود می‌دانم که متذکر شوم با توجه به وضع جغرافیائی و جبری استان کردستان و کوتاه بودن مدت فعالیت و فصل کار در آنجا از ایشان استدعا کنم در مورد حواله اعتبارات به کردستان تأکید و تسریع فرمایند.
از وزارت محترم کشاورزی استدعا دارم با توجه به خرابی وضع غلات کردستان بعلت بی بارانی بهاری در سال جاری قبل از احساس کامل کمبود بفکر تهیه غلات مورد نیاز مصرف مردم استان کردستان، و همچنین بفکر تهیه و فرستادن بذر لازم به محل باشند که قبل از پایان یافتن تابستان از طرف ادارة کل کشاورزی استان با شرایط آسان در اختیار کشاورزان قرار گیرد. چه بیشتر کشتزارهای استان کردستان دراولین بارندگی پائیزی منجمد و زیربرف قرارمیگیرد و پس از آن غیرقابل کشت می‌باشد. و در نتیجه این کمبود در محصول سال آینده نیز اثر خواهد گذاشت متشکرم (احسنت- احسنت).
- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن
۳- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن.
رئیس- وارد دستور می‌شویم بقیه مذاکره در گزارش شور اول تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن را ادامه می‌دهیم مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور اعمال سیاست جامع هماهنگ برای ترابری کشور و توسعه، تجهیز، گسترش، نگاهداری و ایجاد تأسیسات زیربنائی آن با توجه به مقتضیات توسعه اجتماعی، اقتصادی و عمرانی و دفاع ملی و با رعایت قوانین مربوط از تاریخ تصویب این قانون نام «وزارت راه» به «وزارت راه و ترابری» تغییر می‌یابد و کلیه وظایف و اختیارات وزیر و وزات راه به وزیر و وزارت راه و ترابری واگذار می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- منظور از عبارت «ترابری کشور» مذکور در این قانون و مقررات آن ترابری زمینی ودریائی است.
- تبصرهٔ ۲- امور مربوط به ترابری هوائی و بهره برداری هوائی تابع قانون و مقررات هواپیمائی کشوری و سایر مقررا خاص خود خواهد بود.
رئیس- در مادة اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید در لایحه قانون تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری در سطر اول مادة یک کلمه جامع حذف و کلمه هماهنگ به هماهنگی تبدیل شود.
باتقدیم احترام – نادر ادیب سمیعی.
رئیس- مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- سازمان بنادر و کشتیرانی با کلیه کارکنان، تشکیلات، بودجه و اعتبار دارائی و تعهد و وظائف آن از وزارت دارائی منتزع و بصورت سازمان وابسته به وزارت راه وترابری منتقل می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- مدیرعامل سازمان بنادرو کشتیرانی سمت معاونت وزارت راه و ترابری راخواهد داشت.
- تبصرهٔ ۲- کلیه اختیارات و وظائف وزیر دارائی در سازمان بنادر و کشتیرانی و شورای عالی آن به وزیر راه و ترابری واگذار می‌گردد. وزیر دارائی یا معاون او عضویت شورای عالی سازمان بنادر و کشتیرانی را خواهد داشت.
رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) مادة ۳ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۳- واحد مطالعه هماهنگی حمل و نقل در کشور بصورت سازمان هماهنگی ترابری کشور با کلیه کارکنان، تشکیلات، بودجه، اعتبارات و دارائی و تعهدات در وزارت راه و ترابری متمرکز می‌گردد.
رئیس- در مادهٔ ۳ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۴ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۴- اداره کل هواپیمائی کشوری با کلیه کارکنان، تشکیلات، بودجه، اعتبارات، دارائی، تعهدات و وظائف آن از وزارت راه منتزع و بنام سازمان هواپیمائی کشوری بصورت سازمان وابسته به وزارت جنگ منتقل می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- کلیه اختیارات و وظائف وزیر و وزارت راه به نحو مذکور در قوانین و مقررات مربوط به هواپیمائی کشوری به وزیر و وزارت جنگ واگذار می‌شود.
- تبصرهٔ ۲- رئیس سازمان هواپیمائی کشوری سمت معاونت وزارت جنگ را خواهد داشت.
- تبصرهٔ ۳- یکنفر از معاونات وزارت راه و ترابری به انتخاب وزیر راه و ترابری عضویت شورای عالی هواپیمائی کشوری را خواهد داشت.
- تبصرهٔ ۴- واحد پلیس مأمور در هواپیمائی کشوری و فرودگاهها (موضوع قانون ضمیمه شدن ادارات پلیس انتظامی راه آهن و هواپیمائی کشوری و اداره انتظامی و نگهبانی گمرکات به شهربانی کشور مصوب هشتم خرداد ماه ۱۳۴۶) از تاریخ تصویب این قانون کلا با کلیه کارمندان و افسران و درجه داران و افراد ابوابجمعی و اسلحه و مهمات خود از اداره پلیس راه آهن و هواپیمائی کشوری منتزع و مستقلا بنام اداره پلیس انتظامی هواپیمائی کشوری وظائف محوله را بصورت یکی از واحدهای تابعه شهربانی کشور در سازمان هواپیمائی کشوری انجام خواهد داد وظائف اختصاصی پلیس مزبور و اختیارات سازمان هواپیمائی کشوری و شهربانی کشور در باره افسران و کارمندان پلیس هواپیمائی کشوری بموجب آئیننامه‌ای خواهد بود که با هماهنگی شهربانی کشور و سازمان هواپیمائی کشوری تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. تا زمانیکه آئین نامه مورد نظر به تصویب نرسیده واحد مزبور وظائف محول را کماکان انجام خواهد داد.
و قسمت دیگر، با کارمندان و افسران و درجه داران و افراد ابوابجمعی و اسلحه و مهمات خود بنام اداره پلیس انتظامی راه آهن انجام وظیفه خواهد کرد.
رئیس- در مادهٔ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) مادهٔ ۵ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۵- بمنظور گسترش فعالیت هواشناسی در سطح مملکت وامکان رفع نیازهای هواشناسی کشاورزی و بهسازی محیط زیست و آبیاری و ارتباطات دریائی و هوائی و تربیت نیروی انسانی مورد احتیاج در سطوح مختلف همچنین رفع احتیاجات بخش خصوصی در موارد فوق باستثنای نیروی هوائی شاهنشاهی که بطور مستق عمل خواهد کرد اداره کل هواشناسی به سازمان هواشناسی کشور تبدیل و با کلیه کارکنان و تشکیلات، بودجه، اعتبارات، دارائی و تعهدات و وظائف از وزارت راه منتزع و به وزارت جنگ منتقل می‌شود.
رئیس سازمان هواشناسی کشور سمت معاونت وزارت جنگ را خواهد داشت.
رئیس- در ماده ۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۶ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۶- سازمان هواشناسی کشور بمنظور هماهنگی فعالیتهای فنی و تخصصی هواشناسی و تعیین نیازهای مذکور در این قانون دارای شورائی خواهد بود مرکب از:
۱- وزیر جنگ،
۲- معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی به انتخاب وزیر کشاورزی و منابع طبیعی.
۳- معاون وزارت راه و ترابری به انتخاب وزیر راه و ترابری.
۴- معاون سازمان برنامه و بودجه به انتخاب رئیس سازمان برنامه و بودجه.
۵- معاون وزارت آب و برق به انتخاب وزیر آب و برق.
۶- معاون وزارت بهداری به انتخاب وزیر بهداری.
۷- مدیر عامل سازمان بنادر و کشتیرانی.
۸- رئیس سازمان هواپیمائی کشوری.
۹- رئیس سازمان هواشناسی کشور.
۱۰- نماینده نیروی هوائی شاهنشاهی.
آئین نامه مربوط بوظائف وطرز کارشورای مذکور ظرف ششماه پس از تصویب این قانون از طرف وزارت جنگ تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده خواهد شد. ریاست شورا با وزیر جنگ می‌باشد و رئیس سازمان هواشناسی کشور سمت دبیر شورا راخواهد داشت.
رئیس- در مادهٔ ۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۷ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۷- وظائف وزارت راه و ترابری بشرح زیر است:
۱- مطالعه و تهیه و تنظیم برنامه‌های جامع و هماهنگ بمنظور تعیین خط مشی‌های اجرائی در زمینه ترابری کشور واجرای آنها.
۲- احداث، توسعه، بهره برداری و نگاهداری راهها، راه آهن و بنادر.
۳- بررسی نیازمندیهای ترابری کشوروتعیین اولویتهای اجرائی آنهاوتهیه واجرای برنامه‌های درازمدت، میان مدت وکوتاه مدت بمنظوررفع این نیازمندیها باتوجه ببرنامه‌های عمرانی کشور
۴- تهیه و تنظیم ضوابط و معیارهای لازم برای احداث و نگاهداری وتأسیسات زیربنائی ترابری با توجه به مقتضیات و پیشرفتهای وسائل ترابری و نظارت بر اجرای آنها.
۵- بررسی روشهای ساختمان و نگاهدار و بهره بردار از راهها، راه آهن و بنادر.
۶- طبقه بندی کلیه تأسیسات زیربنائی ترابری و تعیین مشخصات فنی و هندسی آنها همچنین تعیین تشکیلات و دستگاههائی که باید از هر یک از آنها نگاهداری نمایند.
۷- تعیین مشخصات مجاز وسائل ترابری در بهره برداری از تأسیسات زیربنائی ترابری و ممانعت از بهره برداری وسائل ترابری خارج از مشخصات مذکور در استفاده از تأسیسات فوق.
۸- بررسی در باره راههای ترابری بین المللی و نحوه ارتباط با آنها و عنداللزوم پیشنهاد پیوستن به موافقتنامه‌های بین المللی و منطقه‌ای و تنظیم و پیشنهاد قراردادهای دوجانبه و چندجانبه با دولتها و مؤسسات خارجی.
۹- بررسی نیازمندیهاوشناسائی مجموع قدرت وظرفیت ترابری کشوراعم ازراهها، راه آهن، راههای آبی، بنادر و خطوط لوله بمنظور تهیه برنامه‌ها و ارائه توصیه‌های لازم به سازمانهای مربوط.
۱۰- ایجاد، نگاهداری و بهره برداری از خطوط پایگاههای مواصلاتی اختصاصی زمینی و دریائی با توجه به برنامه هاو نیازمندیهای ترابری کشور.
۱۱- بررسی و ارائه پیشنهادهای لازم به سازمانهای مربوط در باب سیاست نرخ گذاری خدمات ترابری و همچنین خدمات جنبی آن.
۱۲- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای فنی اقتصادی و ایمنی ترابری در راههای زمینی و آبی و نظارت بر اجرای آنها.
۱۳- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای لاز. م با همکاری دستگاههای مربوط برای ایجاد، اداره و توسعه مؤسسات ترابری اعم از آنکه در داخل و یا در خطوط بین المللی فعالیت داشته باشند و نظارت بر فعالیت آنها.
در مورد صدور پروانه تأسیس مؤسسات ترابری مراجع صلاحیتدار مکلفند قبلا نظر وزارت راه و ترابری را در تأسیس اینگونه مؤسسات جلب نمایند.
۱۴- تهیه طرح مقررات و آئین نامه مربوط بصدور اجازه تأسیس مؤسسات، دفاتر، شعبه‌ها و نمایندگیهای ترابری خارجی که در کشور فعالیت کنند و نظارت بر فعالیت آنها با جلب نظر وزارت کشور.
۱۵- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای لازم بمنظور تنظیم امور مربوط به ترابری سازمانهای دولتی «باستثنای نیروهای مسلح شاهنشاهی» با همکاری دستگاههای مربوط، ایجاد هماهنگی و تمرکز امور مذکور.
۱۶- تعیین ضابطه‌ها و معیارهاو پیشنهاد اتخاذ سیاستهای لازم برای تشویق بخش خصوصی به سرمایه گذاری در امور مربوط به ترابری.
۱۷- بررسی در زمینه حریمهای تأسیسات زیربنائی ترابری و تهیه و تنظیم مقررات مورد نیاز برای پیشنهاد بمراجع صلاحیتدار و نظارت بر اجرای آنها.
۱۸- بررسی نیازمندیهای کشور از نظر خدمات خاکشناسی و شناسائی مصالح ساختمانی و تجهیز و توسعه آزمایشگاههای مربوط و عرضه و فروش خدمات (آزمایشگاههای فنی و مکانیک خاک) به بخش عمومی و خصوصی.
۱۹- بررسی نیازمندیهای کشور از نظر شناسائی راههای آبی و دریا و اقیانوس شناسی و ایجاد و تجهیز وتوسعه تشکیلات سازمانهای لازم و عرضه و فروش خدمات آن بخش عمومی وخصوصی.
۲۰- تهیه آئین نامه‌های مجازات اخلاقی با موافقت وزارت دادگستری و وزارت کشور و پیشنهاد قوانین و مقررات لازم در باره رسیدگی به مواردتخلف از مقررات ترابری کشور.
۲۱- تشکیل واحدهای مطالعاتی و تحقیقاتی لازم برای انجام وظائف بالا.
- تبصره- کلیه اختیارات و وظائف دیگری که بموجب سایر قوانین به وزارت راه محول بوده است بعهده وزارت راه و ترابری خواهد بود.
رئیس- در مادهٔ ۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۸ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۸- وزارت راه و ترابری مجاز است با نظر سازمان امور اداری و استخدامی کشور بمنظور تربیت و تجهیز نیروی انسانی ماهر برای اجرای وظائف خود برنامه‌های آموزشی لازم را تهیه و رأساّ یا با همکاری مؤسسات مربوط بمرحله اجراء درآورد.
رئیس- در مادهٔ ۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۹ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۹- به وزیر راه وترابری اختیار داده میشودکه تشکیلات هر یک از سازمانها و مؤسسات و واحدهای تابع یا وابسته آن وزارت را در صورتیکه لازم تشخیص دهد، ادغام یا منحل نموده و تشکیلاتی بر اساس وظائف مذکور در این قانون و سایر قوانین با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور تنظیم کرده و بموقع اجراء بگذارد.
رئیس- درمادهٔ ۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۰ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۰- بموجب این قانون شورای عالی هماهنگی ترابری کشور در وزارت راه و ترابری تشکیل می‌گردد. وزارت راه و ترابری مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین نامه مربوط به ترکیب و وظائف و اختیارات شورای عالی هماهنگی ترابری کشور را تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین بموقع اجراء بگذارد.
رئیس- درمادهٔ ۱۰نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۱قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۱- وزارت راه و ترابری برای اجرای قسمتی از وظائف خود و سازمانهای وابسته می‌تواند با موافقت شورای عالی مذکور تعیین خواهد کرد شرکت تشکیل دهد و یا با بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی همچنین وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی ایرانی مشارکت نماید. اساسنامه‌های شرکتهای مزبور که بموجب این قانون تأسیس خواهد شد برطبق مقررات مربوط به شرکتهای دولتی تهیه و با تأیید شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و تصویب کمیسیونهای راه و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجراء گذارده می‌شود.
رئیس- درمادهٔ ۱۱نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۲ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۲- وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شهرداریها و مؤسسات وابسته بآنها مکلفند طرحهای مربوط به ایجاد و توسعه شهرها و مراکز فعالیتهای اجتماعی و صنعتی و کشاورزی را از لحاظ استفاده از تأسیسات ترابری باطلاع وزارت راه و ترابری برسانند.
رئیس- درمادهٔ۱۲ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۳ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۳- وزارت راه و ترابری مجاز است آن قسمت از راهها، ایستگاههای راه آهن، محوطه‌های بارانداز بنادر و نظائر آنها را که مورد استفاده نیست پس از روشن شدن وضعیت ثبتی با رعایت مقررات بفروش برساند و وجوه حاصل را در عرض یکسال به مصرف خرید اراضی و مستحدثات مورد نیاز برساند.
رئیس- در مادهٔ ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید این قسمت بآخر مادهٔ ۱۳ قانون تغییر نام وزارت راه و ترابری اضافه شود:
شهرداریها در شرایط مساوی برای خرید حق تقدم دارند وزارت راه مکلف است قبلا مراتب را به آگاهی شهرداری محل برساند.
علی اصغر مظهری.
با نهایت احترام پیشنهاد می‌نماید:
در مادهٔ ۱۳ قانون تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری بعد از جمله «وجوه حاصل را در عرض یکسال به مصرف» باین شرح اصلاح شود «ایجاد گذرگاهها در نقاطی که خط راه آهن از نزدیکی روستاها و مجتمع کشاورزی که بیش از هزار نفر جمعیت دارد می‌گذرد برساند».
باتقدیم احترام – هوشنگ شریفها.
رئیس- مادهٔ ۱۴ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۴- به دولت اجازه داده می‌شود بمنظور انجام خدمات باربری، تخلیه و بارگیری (باستثنای خدمات فرودگاهی) و انبارداری در گمرکات کشور رأساّ با مشارکت بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی شرکت یا شرکتهائی تشکیل دهد.
این شرکتها بموجب اساسنامه خاص خود زیر نظر شورائی مرکب از معاون هماهنگی ترابری وزارت راه و ترابری، رئیس کل گمرک ایران. مدیر عامل سازمان بنادر و کشتیرانی، رئیس سازمان هواپیمائی کشوری، رئیس کل راه آهن دولتی ایران. انجام وظیفه خواهند نمود.
اساسنامه این شرکت یا شرکتها با رعایت مفاد فوق پس از تصویب کمیسیونهای راه و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجراء گذارده خواهد شد.
رئیس- در مادهٔ۱۴ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۵قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۵- وزارت راه وترابری بمنطور تأمین مواد اولیه ساختمانی از قبیل سنگ، شن، ماسه و خاک که برای ساختمان و نگاهداری تأسیسات زیربنائی راه وترابری کشور مورد نیاز باشد می‌تواند با رعایت مقررات قانونی و موافقت سازمان مربوط آئین نامه نحوه استفاده و بهره برداری وزارت راه و ترابری را از مواد مذکور تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارد.
رئیس- درمادهٔ ۱۵نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید که مادهٔ ۱۵ لایحه تغییر نام وزارت راه بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۱۵- وزارت راه و ترابری بمنظور تأمین مواد اولیه ساختمانی از قبیل سنگ، شن، ماسه و خاک که برای ساختمان و نگاهداری راهها و ترابری کشور مورد نیاز باشد می‌تواند با رعایت مقررات قانونی و موافقت وزارت صنایع و معادن آئین نامه نحوه استفاده و بهره برداری برای ساختمان راهها و ترابری کشور از مواد مذکور تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارد.
- تبصره- صدور پروانه بهره برداری بنام اشخاص مانع اجرای مقررات این ماده نخواهد بود و مفاد این مقررا شامل پروانه‌های قبلی نیز می‌باشد.
باتقدیم احترام - جندقی.
رئیس- مادهٔ ۱۶ قرائت می‌شود.
مادهٔ ۱۶- بمنظور نظارت بر اجرای مقررات ترابری به وزارت راه و ترابری اجازه داده می‌شود گارد ترابری تشکیل دهد. حدود وظائف و تشکیلات آن بموجب آئین نامه‌ای که بتصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید تعیین می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- گارد بنادر و گمرکات که بموجب قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات مصوب تیر ماه ۱۳۴۸ تشکیل شده است به دو واحد جداگانه گارد گمرک و گارد بنادر و کشتیرانی تقسیم و بر اساس نیازمندیهای گمرک ایران و سازمان بنادر و کشتیرانی با توافق وزارت دارائی و راه و ترابری تقسیم می‌گردد و با صلاحیت و اختیارات و بودجه و کارکنان مربوط از وزارت دارائی منتزع و به گمرک ایران و سازمان بنادر و کشتیرانی منتقل می‌گردد.
- تبصرهٔ ۲- گارد بنادر و کشتیرانی جزو تشکیلات گارد ترابری خواهد بود و علاوه بر وظائف و اختیارات و صلاحیت فعلی وظائف حفاظت کشتیرانی در آبهای ایران را نیز بر عهده خواهد داشت. تا زمانیکه گارد بنادر و گمرکات به ترتیب فوق تقسیم نشده است وظائف و اختیارات خود را کماکان دارا خواهد بود واداره پلیس انتظامی راه آهن در گارد ترابری متمرکز می‌گردد.
رئیس- در مادهٔ ۱۶نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۷قرائت می‌شود
مادهٔ ۱۷- آئین نامه‌های لازم در اجرای مفاد این قانون در مورد اجرای امور مربوط به ترابری کشور جز در مواردی که مرجع دیگری برای تصویب آن در این قانون پیش بینی شده است بوسیله وزارت راه و ترابری در باره امور مربوط به هواپیمائی کشوری و حمل و نقل هوائی و بهره برداری هوائی و هواشناسی از طریق وزارت جنگ تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذاشته خواهد شد و تا زمانیکه اساسنامه‌ها و آئین نامه‌های اجرائی مذکور در این قانون بتصویب نرسیده است اساسنامه وآئین نامه‌های فعلی معتبرو لازم الاجراء خواهد بود.
رئیس- در مادهٔ ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌گردد.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی و ارسال بمجلس سنا
۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی و ارسال بمجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم تشکیل وزارت رفاه اجتماعی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۳/۳/۲۹ با حضور آقایان دکتر شیخ الاسلام زاده وزیر مشاور و دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شمارة ۴۲۰۶ مورخ ۱۳۵۳/۲/۳۰ دولت راجع به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را که گزارش شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای رسیده مصوبه شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادهٔ ۱- بمنظور فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی و همچنین ایجاد هماهنگی و نظام مطلوب و اعمال نظارت و راهنمائی نسبت به این قبیل فعالیتها وزارت رفاه اجتماعی برای انجام وظائف زیر تشکیل می‌گردد:
الف- تأمین بیمه درمانی همگانی.
ب- فارهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل بیمه‌های اجتماعی واعطای انواع کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند و ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت و برقراری مستمریها باستثنای صندوقهای بازنشستگی کل کشور و مؤسسات و شرکتهای دولتی.
ج- تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروههای سنی و خانواده‌ها از طریق ایجاد و تعمیم مراکز رفاه خانواده، مهدهای کودک، خانه‌ها و باشگاههای جوانان و پیران.
د- تأمین خدمات توانبخشی نسبت به معلولین جسمی و روانی و اجتماعی.
ه- نظارت بر سازمانهای رفاهی غیردولتی و تعیین ضوابط و برنامه‌ها و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی لازم.
و- درمان معتادان بمواد مخدر و الکل و توانبخشی آنان.
ز- عضویت در سازمانهای بین المللی و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین المللی که در امور مربوط به مسائل فوق تشکیل می‌شود.
ح- اجرای سایر خدمات رفاهی که بنا بتصویب شورای عالی رفاه اجتماعی به وزارت رفاه اجتماعی محول می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- تأمین خدمات موضوع بند ج این ماده در روستاها با وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود.
- تبصرهٔ ۲- اسامی سازمانهای مذکور در بند هـ این ماده به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
- تبصرهٔ ۳- مشمولین قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از شمول این قانون مستثنی بوده و تابع قانون و مقررات خاص خود خواهند بود ولی حق استفاده از امکانات و اقدامات رفاهی وزارت رفاه اجتماعی شامل کلیه افسران، همافران، درجه داران و افراد نیروهای مسلح شاهنشاهی و همردیفان آنان و غیر نظامیان (رسمی، پیمانی، روزمزد) و افزارمندان و عائله تحت تکفل آنان اعم از شاغل، بازنشسته و مستمری بگیر مانند سایر افراد کشور خواهد بود.
مادهٔ ۲- از تاریخ تصویب این قانون مؤسسات و واحدها و امور زیر:
الف- سازمان بیمه‌های اجتماعی با واحدهای مربوط (از وزارت کار و امور اجتماعی)
ب- بانک رفاه کارگران (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ج- سازمان بیمه‌های اجتماعی روستائیان (از وزارت تعاون و امور روستاها).
د- سازمان تأمین خدمات درمانی (از وزارت بهداری)
ه- انجمن توانبخشی (از وزارت کار و امور اجتماعی)
و- اجرای قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت (از وزارت کار و امور اجتماعی)
ز- امور مربوط به درمان و توانبخشی معتادان و واحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
ح- امور مربوط به درمان و توانبخشی مربوط به بیماران روانی و واحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری). با بودجه، دارائی، کارکنان، ارکان و شوراهای قانونی از وزارتخانه‌های مربوط منتزع و به وزارت رفاه اجتماعی وابسته و یا منتقل می‌گردند مسئولیت و اختیارات هر یک از وزرا و وزارتخانه‌های موضوع این ماده طبق قوانین و مقررا مربوط در هر مورد عیناّ به وزیر و وزارت رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
- تبصرهٔ ۱- سایر تکالیف و خدمات در زمینه‌های رفاهی که بوسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات و دستگاههای دولتی انجام می‌گردد به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران با کارکنان و اعتبارات مربوط به آنها به این وزارت منتقل می‌شود و کلیه اختیارات و مسئولیتهائی که بر طبق قوانین و مقررات مختلف به وزارتخانه یا وزیر مربوط محول بوده عیناّ به وزارت و وزیر رفاه اجتماعی محول می‌گردد. مدت لازم برای اجرای این تبصره یکسال از تاریخ تصویب این قانون خواهد بود.
- تبصرهٔ ۲- وزارت رفاه اجتماعی مجاز است تأمین خدمات درمانی سرپائی بیمه شدگان بیمه‌های اجتماعی روستائیان را به وزارت بهداری محول نماید واحدهای درمانی ایجاد شده در روستاها را با کلیه اموال منقول و غیرمنقول و پرسنل مربوط به وزارت بهداری منتقل کند.
در هر منطقه که وزارت رفاه اجتماعی تأمین خدمات درمانی را به وزارت بهداری واگذار می‌کند مراکز مسئول درمانی را به وسائل مقتضی به اطلاع بیمه شدگان می‌رساند.
مادهٔ ۳- ایجاد هماهنگی در مورد فعالیت سازمانهای رفاهی غیر دولتی بعهده شورای عالی رفاه اجتماعی است.
مادهٔ ۴- شورای عالی رفاه اجتماعی از:
وزیر رفاه اجتماعی،
وزیر بهداری،
وزیر آموزش و پرورش،
وزیر کشور،
وزیر تعاون و امور روستاها،
وزیر کار و امور اجتماعی،
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه،
وزیر علوم و آموزش عالی،
مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران،
مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی.
تشکیل می‌گردد و اساسنامه آن بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
مادهٔ ۵- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است تسهیلات و کمکهای لازم را برای ایجاد و ادامه فعالیت مؤسسات رفاهی بخش غیر دولتی فراهم سازد و اینگونه مؤسسات باید ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی را رعایت نمایند.
- تبصرهٔ ۱- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است ضوابط عمومی برای ایجاد مؤسسات رفاهی را تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به مورد اجرا بگذارد.
- تبصرهٔ ۲- وزارت رفاه اجتماعی موظف است از ادامه فعالیت مؤسساتی که از اجرای ضوابط و مقررات تعیین شده خودداری کنند جلوگیری نماید.
مادهٔ ۶- وزارت رفاه اجتماعی در اجرای تکالیف و وظائف مربوط می‌تواند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین مؤسسات مستقل وابسته بخود تشکیل دهد و همچنین تغییرات لازم را در مقررات و تشکیلات و وظائف سازمانها و مؤسسات موجود بعمل آورد.
مادهٔ ۷- آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط وزارت رفاه اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده می‌شود.
مادة ۸- از تاریخ تصویب این قانون آن قسمت از قوانین و مقررات که با این قانون مغایر است ملغی می‌باشد.
مادة ۹- دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبرکمیسیون بهداری- دکتر حیدرقلی برومند.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز شنبه اول تیرماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون بهداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضاپیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون تعاون و امور روستاها بمجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون وامور روستاها در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۴/۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون بهداری را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون تعاون وامورروستاها- مهندس خسروی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۳/۴/۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداّ مورد تأیید کمیسیون بهداری قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۴/۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تشکیل وزارت رفاه اجتماعی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون بهداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کار واموراجتماعی- علی اصغر قدردان.
رئیس – مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی و همچنین ایجاد هماهنگی مطلوب واعمال نظارت و راهنمائی نسبت به این قبیل فعالیتها وزارت رفاه اجتماعی برای انجام وظایف زیر تشکیل می‌گردد:
الف- تأمین بیمه درمانی همگانی،
ب- فراهم نمودن تأمینهای اجتماعی از قبیل بیمه‌های اجتماعی و اعطای انواع کمکها به افراد و خانواده‌های نیازمند و ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت و برقراری مستمریها باستثنای صندوقهای بازنشستگی کل کشور و مؤسسات و شرکتهای دولتی.
ج- تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروههای سنی خانواده‌ها از طریق ایجاد و تعمیم مراکز رفاه خانواده، مهدهای کودک، خانه‌ها و باشگاههای جوانان و پیران.
د- تأمین خدمات توانبخشی نسبت بمعلولین جسمی و روانی و اجتماعی.
ه- نظارت بر سازمانهای رفاهی غیر دولتی و تعیین ضوابط و برنامه‌ها و روشهای دستگاههای مزبور و آموزش و راهنمائی لازم.
و- درمان معتادان به مواد مخدر و الکل و توانبخشی آنان.
ز- عضویت در سازمانهای بین المللی و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین المللی که در امور مربوط به مسائل فوق تشکیل می‌شود.
ح- اجرای سایر خدمات رفاهی که بنا به تصویب شورای عالی رفاه اجتماعی به وزارت رفاه اجتماعی محول می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- تأمین خدمات موضوع بند ج این ماده در روستاها با وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود.
- تبصرهٔ ۲- اسامی سازمانهای مذکور در بند هـ این ماده به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
- تبصرهٔ ۳- مشمولین قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از شمول این قانون مستثنی بوده و تابع قانون ومقررات خاص خود خواهند بود ولی حق استفاده از امکانات و اقدامات رفاهی وزارت رفاه اجتماعی شامل کلیه افسران، همافران، درجه داران و افراد نیروهای مسلح شاهنشاهی و همردیفان آنان و غیرنظامیان (رسمی، پیمانی، روزمزد) و افزارمندان و عائله تحت تکفل آنان اعم از شاغل، بازنشسته و مستمری بگیر مانند سایر افراد کشور خواهد بود.
رئیس- درمادة اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بمادة اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- از تاریخ تصویب این قانون مؤسسات و واحدها وامور زیر:
الف- سازمان بیمه‌های اجتماعی با واحدهای مربوط (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ب- بانک رفاه کارگران (از وزارت کار و اموراجتماعی)
ج- سازمان بیمه‌های اجتماعی روستائیان (از وزارت تعاون وامور روستاها).
د- سازمان تأمین خدمات درمانی (از وزارت بهداری).
ه- انجمن توانبخشی (از وزارت کار و امور اجتماعی).
و- اجرای قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت (از وزارت کار و امور اجتماعی).
ز- امور مربوط به درمان و توانبخشی معتادان و واحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
ح- امور مربوط به درمان و توانبخشی مربوط به بیماران روانی وواحدهای درمانی مربوط (از وزارت بهداری).
با بودجه دارائی، کارکنان، ارکان و شوراهای قانونی از وزارتخانه‌های مربوط منتزع و به وزارت رفاه اجتماعی وابسته و یا منتقل می‌گردند مسئولیت و اختیارات هر یک از وزار و وزارتخانه‌های موضوع این ماده طبق قوانین و مقررات مربوط در هر مورد عیناّ به وزیر و وزارت رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
- تبصرهٔ ۱- سایر تکالیف و خدمات در زمینه‌های رفاهی که بوسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات و دستگاههای دولتی انجام می‌گردد به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تصویب هیئت وزیران با کارکنان و اعتبارات مربوط بآنها باین وزارت منتقل می‌شود و کلیه اختیارات و مسئولیتهائی که بر طبق قوانین و مقررات مختلف به وزارتخانه یا وزیر مربوط محول بوده عیناّ به وزارت و وزیر رفاه اجتماعی محول می‌گردد. مدت لازم برای اجرای این تبصره یکسال از تاریخ تصویب این قانون خواهد بود.
- تبصرهٔ ۲- وزارت رفاه اجتماعی مجاز است تأمین خدمات درمانی سرپائی بیمه شدگان بیمه‌های اجتماعی روستائیان را به وزارت بهداری محول نماید واحدهای درمانی ایجاد شده در روستاها را با کلیه اموال منقول وغیرمنقول و پرسنل مربوط به وزارت بهداری منتقل کند.
در هر منطقه که وزارت رفاه اجتماعی تأمین خدمات درمانی را به وزارت بهداری واگذار می‌کند مراکز مسئول درمانی را به وسائل مقتضی باطلاع بیمه شدگان می‌رساند.
رئیس- درمادة ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۲ رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. مادة۳ قرائت می‌شود.
مادة ۳- ایجاد هماهنگی در مورد فعالیت سازمانهای رفاهی غیر دولتی بعهده شورای عالی رفاه اجتماعی است.
رئیس – در مادة ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۴ قرائت می‌شود.
مادة ۴- شورای عالی رفاه اجتماعی از:
وزیر رفاه اجتماعی،
وزیر بهداری،
وزیر آموزش و پرورش،
وزیر کشور،
وزیر تعاون و امور روستاها،
وزیر کار و امور اجتماعی،
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه،
وزیر علوم و آموزش عالی،
مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران،
مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی.
تشکیل می‌گردد و اساسنامه آن بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس – در مادة ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۴ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است تسهیلات و کمکهای لازم را برای ایجاد و ادامه فعالیت مؤسسات رفاهی بخش غیر دولتی فراهم سازد و اینگونه مؤسسات باید ضوابط و مقررات تعیین شده از طرف وزارت رفاه اجتماعی را رعایت نمایند.
- تبصرهٔ ۱- وزارت رفاه اجتماعی مکلف است ضوابط عمومی برای ایجاد مؤسسات رفاهی را تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به مورد اجرا بگذارد.
- تبصرهٔ ۲- وزارت رفاه اجتماعی موظف است از ادامه فعالیت مؤسساتی که از اجرای ضوابط و مقررات تعیین شده خودداری کنند جلوگیری نماید.
رئیس – درمادة۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بمادة۵ رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة۶قرائت می‌شود
مادة ۶- وزارت رفاه اجتماعی در اجرای تکالیف و وظائف مربوط می‌تواند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین مؤسسات مستقل وابسته بخود تشکیل دهد و همچنین تغییرات لازم را در مقررات و تشکیلات و وظائف سازمانها و مؤسسات موجود بعمل آورد.
رئیس- درمادة۶نظری نیست؟(اظهاری نشد) بمادة۶رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقندخواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. مادة ۷ قرائت می‌شود
مادة ۷- آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط وزارت رفاه اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده می‌شود.
رئیس- درمادة۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بمادة ۷رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقندخواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. مادة۸ قرائت می‌شود.
مادة ۸- از تاریخ تصویب این قانون آن قسمت از قوانین و مقررات که با این قانون مغایر است ملغی می‌باشد.
رئیس- درمادة۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بمادة ۸ رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقندخواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. مادة۹ قرائت می‌شود.
مادة ۹- دولت مأمور اجرای این قانون است.
رئیس- درمادة ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بمادة ۹ رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است خانم صفی نیا بفرمائید.
خانم صفی نیا- ریاست محترم مجلس شورای ملی، همکاران ارجمند،
لایحه قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی که امروز به تصویب مجلس می‌رسد یکی از لوایح مترقی و منطبق با احتیاجات امروزی کشور ما است که در شاهراه تمدن و در دنیای کنونی با سرعت رو به پیشرفت می‌رود.
رفاه اجتماعی و توجه بحال مردم سرلوحه برنامه‌های دولت است که از نیات عالی شاهنشاه آریامهر برای بهبود وضع زندگی مردم سرچشمه می‌گیرد و شهبانوی عزیز و نیکوکار ما مجدانه تمام فعالیتهای سازمانهای رفاه اجتماعی را هدایت می‌فرمایند و قسمت اعظمی از وقت خود را برای رفاه حال کودکان و نوجوانان و جوانان و پیران مملکت صرف می‌فرمایند. گسترش خدمات رفاهی و مخصوصاّ ایجاد هماهنگی و نظام مطلوب این خدمات در سراسر کشور و تأمین بیمه درمان همگانی و بیمه‌های اجتماعی و اعطای کمکهای مختلف به افراد و خانواده‌های نیازمند مایه امیدواری است چه بسیارمردمی که وضع زندگی آنهااز هم پاشیده و این افراد کارمند یا حقوق بگیر مؤسسه‌ای هم نبوده و نمی‌باشند و این افراد با تشکیل این وزارتخانه به زندگی خود امیدوار می‌شوند. در صوفف مقدم این افراد زنان بیشماری را می‌بینیم که شوهرانشان یا بر اثر فشار زندگی و یا بر اثر بوالهوسیها خانه و زندگی خود را ترک کرده و زن و اطفال بیگناه خود را در این جامعه تنها و بدون کمک و پناه گذاشته‌اند و این زنان تمام روز از این اطاق به آن اطاق در این وزارتخانه یا آن وزارتخانه و اکثراّ در وزارت دادگستری و در دادگاهها سرگردانند و تا تشریفات قانونی شکایات این خانواده‌ها انجام شود این دسته و گروه و مخصوصاّ اطفال معصوم آنها با فقر و مرض دست بگریبانندحالا با تشکیل این وزارتخانه دستگاه مجهز و مسئول و قانونی بکمک این بی پناهها خواهد آمد و به وضع آنان رسیدگی خواهد نمود.
ایجاد و گسترش صندوقهای حمایت یکی از موارد قابل توجه این لایحه است و مسئولیتی را که در آینده این وزارتخانه از طریق این صندوقها بعهده می‌گیرد و مساعدتی را که از این راه بمردم می‌نماید بینهایت مایه امیدواری می‌باشد مخصوصاّ تأمین خدمات رفاهی برای کلیه گروهها و هماهنگ شدن کلیه فعالیتهای رفاهی در این سازمان اعم از دولتی و غیردولتی این امید را می‌دهد که مشکلات مردم حل بشود، همانطور که در این لایحه که بصورت قانون در می‌آید بیمه‌های درمانی و بیمه‌های اجتماعی و همچنین کمک به خانواده‌ها منظور شده است مردمی هستند که وقتی گرفتار می‌شدند بهیچ جا راهی نداشتند در بین این مردم همانطور که عرض کردم زنان گروه بزرگی را تشکیل می‌دادند بسیاری از زنان هستند که بر اثر اختلافات خانوادگی یا فشار زندگی شوهرانشان آنها را ترک کرده‌اند و رفته‌اند و بچه‌های اینها بی سرپرست مانده‌اند، بعضی از روی هوی و هوس اینکار را کرده‌اند و بعضی هم در اثر گرفتاری و فشار زندگی و افرادی هم در خانواده‌ها هستند اعم از زن و مردکه مبتلا به کسالت روانی و یا جنون و یا کسالتهای دیگر شده‌اند که نمی‌توانند زندگی خودشان را تأمین کنند، در این لایحه برای این افراد پیش بینی شده که کمکهائی برقرار شود مخصوصاّ اشاره شده که برای تمام گروههای سنی که این مسئله خیلی اهمیت دارد که من اول روی بچه‌ها در این لایحه تکیه می‌کنم گروههای سنی کودکان ما از مهد کودک گرفته تا کودکانی که با نامادریها یا با ناپدریهای خود در یک خانواده نامناسب و ناسازگار زندگی می‌کنند، تشکیل صندوق حمایت برای اینها یکی از علائم بارز پیشرفت کشور ماست و توجهی است که بحال مردم می‌شود، بچه‌ها امیدهای ما هستند، نیروهای انسانی ما همین بچه‌ها هستند که در آینده باید مملکت را اداره بکنند، اگر از اول با عقده و ناراحتی بزرگ شوند این عقده و ناراحتیها در سرنوشت و تربیت آنها اثر می‌گذارد و صدمه‌ای به نیروهای انسانی مملکت می‌زند که جبران ناپذیر است، خوشبختانه این صندوق حمایت که بطور مطلق ذکر شده، امید است که تمام مسائل کمک به این کودکان را حل کند در مسأله جدائی اول باید وضع اطفال در دادگاه حمایت خانواده مطرح بشود و همچنین مقرری که به بچه‌ها پرداخت میشودباید زیرنظر این وزارتخانه باشد تا زودتر با همکاری ونظارت وزارت دادگستری به بچه‌های مردم برسد که اینها از دربدری نجات پیدا بکنند. چون یک روز می‌آیند در محکمه و می‌گویند خرج بچه شان را می‌دهند ولی همینکه از در محکمه بیرون آمدند براثر لج بازیها و یا علل دیگر و یا خودخواهی فراموش می‌کنند و دراین میان بچه‌ها هستند که وضع نابسامانی دارند، یکی از جهتهای مهم این لایحه تشکیل باشگاه برای جوانان و خانه‌های پیران است، جوانان ما بایستی تفریحات معمولی داشته باشند که وقت آنها بمورد و در راه سازندگی خودشان و خانواده شان و مملکتشان صرف شود وقت این جوانان بایستی در باشگاهها و مراکز تفریحات سالم پر شود و اگر این وقت را این وزراتخانه با تأسیسات جدید برای جوانان پر نکند و تأسیساتی که بوجود آمده تکمیل نشود و پوششی در سطح مملکت بتمام جوانان ندهد، خدا ناکرده تفریحات ناسالمی را انتخاب خواهند کرد که صدمات زیادی خواهد داشت که وقت آزاد جوانان این مملکت بایستی در باشگاههای ورزشی و زیر نظر مربیان دلسوز و صلاحیتدار صرف شود وزارت رفاه اجتماعی با وظایف قانونی خود در آینده بایستی خدمات ارزنده‌ای از این طریق به جوانان این مملکت و خانواده آنها بنماید تا دچار گرفتاریهای جامعه‌های صنعتی نشوند یکی از آنها اعتیاد به مواد مخدر است یا اعتیاد بهر نوع مواد دیگر بطور کلی عرض کردم.
پس جوانان مملکت را این وزارتخانه کمک می‌کند و پیرها را هم همینطور امروز پیرها در سطحی هستند که بعلت گرفتاری اعضاء خانواده اینها به بزرگترهایشان نمی‌رسند و آنهائی هم که وضع مالی شان بد نیست کسی را پیدا نمی‌کنند که اینها را مراقبت کند در سنینی بالا انسان به مراقبت و محبت و مواظبت بیشتر احتیاج دارد چه برسد به آنهائی که وضع مالیشان خوب و هیچ حقوقی و درآمدی ندارند در اینجا برای اینها مستمری تعیین شده یکی از امیدهای ما است که این پیران که در سنین بالاتر هستند و رویهمرفته ناامیدتر هستند در پرتو حمایت این وزارتخانه بتوانند وضع بهتری داشته باشند به معلولین جسمی و روانی در اینجا اشاره شده این معلولین جسمی و روانی و اجتماعی عده شان زیاد است بعضی از اینها را چون فکر می‌کنند که آدمهای سالمی هستند در چهار دیواری خانه‌ها با افراد سالم زندگی می‌کنند در حالیکه اینها بیمار روانی هستند نه خودشان زندگی خوبی دارند نه آنهائی که با این افراد زندگی می‌کنند وضع خوبی دارند و برخوردهائی که بین این افراد با اعضای خانواده بوجود میاید بسیار ناراحت کننده است و اثرات بسیار بدی در روحیه بچه‌ها و سایر افراد خانواده می‌گذارد. عضویت ما در سازمانهای بین المللی و شرکت در کنفرانسهای بین المللی که در این لایحه پیش بینی شده بسیار مفید است برای اینکه ما را هماهنگ با پیشرفتهای بین المللی می‌نماید و در جریان پیشرفتها قرار می‌دهد و همچنین مردم دیگر دنیا را در جریان پیشرفت مملکت ما قرار می‌دهد تأمین خدماتی که در روستاها باید انجام بشود اگرچه بعهده وزارت تعاون و امور روستاها است ولی سازمان بیمه‌های اجتماعی روستائیان که بعهده این وزارتخانه محول می‌شود و خدمات درمانی و توانبخشی کمک بسیاری در سطح روستاها برای رفاه مردم روستاها می‌کند چون این افراد بیشتر از مردم شهری احتیاج به حمایت و کمک دارند قانون حمایت کارمندان که باز در این لایحه پیش بینی شده و ذکری از آن به میان آمده برای کمک به افرادی که بر اثر پیری و ازکارافتادگی یا فوت وضع خانواده شان مختل می‌شود یکی از نکات بارز و خوب و مهم این لایحه است البته امیدوار هستیم که کلیه این فعالیتهای تعاونی و رفاهی چه در بخشهای دولتی و چه در بخشهای غیردولتی که همیشه مورد تأیید رهبر ملت ایران بوده و شهبانوی عزیز ما نیز با جدیت و پشتکار فوق العاده زیاد چندین سازمان از این نوع سازمانهای رفاهی و کمکی بمردم را سرپرستی می‌فرمایند، با تشکیل این وزارتخانه که مسئولیت قانونی دارد وضع مردم روزبروز بهتر بشود تا در پیشبرد هدفهای رهبر ما که در درجه اول رفاه مردم و بچه‌های این مملکت، رفاه پیران این مملکت، رفاه کلیه مردمی است که بهیچ جا امید ندارند بشود. در این لایحه نسبت به تمام اینها یک مقرراتی وضع شده و پیش بینی شده امیدوار هستیم که وزیر کارآمد و جوان این وزارتخانه با مسئولیت مهم و جدید خود که بتمام معنی در مملکت ما یک وزارتخانه جدید است اگرچه سازمانهائی که به آن وابسته می‌شوند سابقه قدیمی دارند ولی خودش وزارتخانه جدیدی است بتواند در اجرای منویات پادشاه ما برای رفاه تمام مردم مملکت مخصوصاّ رفاه بچه‌های این مملکت و خانواده‌ها قدمهای مؤثری بردارد که ما با امید و آرزو به آینده و فعالیت و کار این وزارتخانه نگاه کنیم (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای دکتر بوذرجمهر مهر بفرمائید.
دکتر مهر- در کلایت این لایحه بسیار عالی و انسانی دولت، بنده خواستم با اجازه ریاست محترم مجلس چند کلمه‌ای بعرض نمایندگان مجلس شورای ملی برسانم. بشر از ابتدا در زندگی شهرنشینی خودش با مخاطراتی روبرو بوده و همیشه کوشش داشته که این مخاطرات را به نحوی از انحاء مرتفع کند.
پس از انقلاب صنعتی که در دنیا روی داد طبعاّ یک گرایش شدیدی از طرف مردم کشورهای مختلف به دنباله روی از این تمدن صنعتی بوجود آمد متوجه شدند که این تمدن با وجود مواهب زیادی که برای آنها به ارمغان آورده یک سلسله گرفتاریهائی هم همراه داشته است چه می‌شود کرد؟ این یک اصل طبیعی است که گل و خار و غم و شادی باهم وجود داشته است. در این تمدن صنعتی که ما هم دنباله آنرا گرفته‌ایم امیدواریم که بحد اعلای آن در آینده خیلی نزدیک برسیم گرفتاریهایی پیدا کرده‌ایم و چون پایه‌های این تمدن بر روی علم و دانش و تکنولوژی گذاشته شده ولاجرم بایستی برای جلوگیری از مشکلات این تمدن اصول علمی و فنی کاملا رعایت بشود همانطور که همکاران محترم فرمودند گرفتاریهائی از قبیل ازکارافتادگی جسمی و روحی، پیری و بیکاریهای موقت مسئله معلولین، تکدی، بیماریهای روانی که مخصوصاّ در این زندگی صنعتی روزبروز افزایش پیدا می‌کند بیماریهای گوناگون، اعتیاد بمواد مخدر، اعتیاد به الکل، وضع اطفال بی سرپرست کار زنان باردار و هزاران مسائل تخصصی دیگر را بطرق سابق نمی‌توانیم حل کنیم این مسائل را بایستی با برنامه صحیح و با اصول علمی مطالعه و مورد بررسی قرار دهیم راه حل جلوگیری آنها را پیدا کنیم معلمین ریاضی همیشه می‌گویند برای اینکه راه حل مسأله ره پیدا کنیم باید صورت مسأله را اول خوب بخوانیم تا بهتر بتوانیم راه حل برای آن پیدا کنیم با مطالعه این لایحه صورت مسأله برای ما روشن می‌شود و ما هم درمی یابیم که گرفتاریهای تمدن صنعتی امروز بشر در سطحی است که مطلقاّ بوسیله تشکیلات خیریه و یا تشکیلاتی که بصورت اوقاف یا نظایر آن اداره می‌شود قابل حل نیست و باید اقرار کنیم که این لایحه یکی از تجللیات عالیه انسانی در زندگی و تمدن صنعتی امروزی است واهمیت زیادی دارد. اهمیت رفاه بقدری است که اصل ۲۲ اعلامیه حقوق بشر می‌گوید «هر فردی از اجتماع در هر اجتماعی که زندگی می‌کند حق دارد از تأمین رفاه اجتماعی برخوردار بشود» و ما به این کیفیت درمی یابیم که واقعاّ تشکیل این وزارتخانه با الهام از اوامر مؤکد شاهنشاه معظم ما بوده است. مسأله‌ای که در سطح دنیائی مورد قبول است و ما باید از دولت تشکر کنیم که به این امر توجه مخصوصی کرده و لایحه تشکیل این وزارتخانه را به مجلس شورای ملی داده است همانطور که همکاران محترم عنایت دارند یکی از کارهای این وزارتخانه کارهای درمانی است مسئله درمان در زندگی امروز واقعاّ مسئله قابل مطالعه‌ای در تمام کشورها شده و در همه کشورها مورد بحث و فحص و بررسی قرار گرتفه است بیماریها بصورت سابق تشخیص و معالجه نمی‌شود همانطور که کلیه رشته‌های علوم در چند سال اخیر از پیشرفت قابل ملاحظه‌ای برخوردار بوده‌اند رشته پزکش هم از این پیشرفت بهاندازه کافی برخوردار گردیده الآن در همین کشور خود ما پزشکانی تحصیلات عالیه دارند اعمال جراحی بسیار بزرگ انجام می‌دهند، واقعاّ معالجات قابل ملاحظه انجام می‌گیرد و این خدمات پزشکی باید در سطح کشور تأمین و گسترش پیدا کند مسلماّ برای گسترش این خدمات با این پیشرفتهائی که عرض کردم که در تمام رشته‌های طب و جراحی صورت گرفته است گران تمام می‌شود و احتیاج به یک برنامه ریزی صحیح و مطالعه دقیق دارد که کلیه افراد کشور بتوانند از این خدمات درمانی استفاده کنند، همانطوری که ملاحظه فرمودید مسائلی از قبیل برقرار مستمریها یا کمک به افراد خانواده و سرپرستی بچه‌ها و اطفال بی سرپرست و تشکیل سازمانهائی برای جوانان و پیران که همکاران محترم اشاره فرمودند سازمانهائی برای معالجه و بجای انجام خدمات به کسانی که مبتلا به بیماریهای روانی یا عقب افتادگی هستند یا کسانی که دچار فلج شده‌اند و قدرت بدنی خودشان را از دست داده‌اند بهیچوجه من الوجوه به وسیلة بیمارستانها در شرایط عادی و معمولی امکان پذیر نیست و تشکیلاتی باید باشد که این مسائل را بطور کلی وعلمی بررسی کند و راه حلهای منطقی واصولی برای آنها پیدا کند، بنده امیدوارم که وزارت رفاه بتواند این مشکلات را در سطح کشور بنحو مطلوب حل کند و اطمینان قاطع دارم که وزیر جوان و دانشمند ما می‌تواند خواسته شاهنشاه آریامهر و نظر دولت خدمتگزار هویدا را در این جهت بنحو مطلوبی تأمین کند. ما در کشورخودمان از۲۷-۲۸ سال پیش تشکیلات متفاوت و پراکنده‌ای برای اینگونه خدمات داشته‌ایم. سازمان بیمه‌های اجتماعی تشکیلاتی است که ۲۸ سال سابقه خدمت دارد تشکیلاتی که برای انجام خدمات در این زمینه برای روستاها ایجاد شده است در حدود ۳-۴ سال سابقه خدمت دارد بیمه کارمندان دولت در حدود ۲۵ سال است که در این زمینه خدمت می‌کند برای اینکه همة این تشکیلات بتواند بصورت مطلوبی خدمات خود را ارائه بدهد لازم است که در یک محل متمرکز بشوند همانطور که آقای دکتر فروزین و خانم صفی نیا فرمودند یک برنامه ریزی اصولی بشود تا بتوانند بنحو شایسته این خدمات را در سطح کشور ارائه بدهند. نکته‌ای را که در پایان خواستم عرض کنم این است که در این قبیل مسائل رفاهی تنها دولت و مسئولین امور نیستند که وظیفه دارند وظایف خودشان را بنحو مطلوبی انجام دهند بلکه تمام کسانی که از این خدمات بهره مند می‌شوند هم باید اهمیت این خدمات را درک کنند و به دستگاهها یاری بدهند تا آنها بتوانند در کار و خدمتشان توفیق حاصل کنند. توقعات و تمنیاتشان درحد معقول و منطقی باشد که این مؤسسات از انجام خدماتشان باز نمانند.
بنده صمیمانه امیدوارم که دولت موفق شود که برگ زرین دیگری بر دفتر خدمات خودش به کشور و شاهنشاه بیفزاید (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر بوسیله منشی «دکتر رئیسی» اعلام شد و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان سجادی، خانم جهانبانی، مهندس فروهر، دکتر عدل، دکتر الموتی، دکتر دادفر، مهندس علی برومند، دکتر نجیمی، کاظم مسعودی، خانم نیره سعیدی، ناصرزاده، مهندس سهم الدینی، عبدالحسین آموزگار، شیخ بهائی، اهری، مجید موسوی، دکتر قهرمان، دکتر رشتی، مجد، دکتر متین، کیوان، عباس میرزائی، دکتر بیت منصور پزشکی، رضوی، دکتر انوشیروانی، محسنی مهر، دکتر امامی خوئی، ایمان زهرائی، بختیاری پور، دکتر صفائی، صدقیانی زاده، دکتر گاگیک هواکیمیان، دکتر معظمی، دکتر اعتمادی، دیهیم، فهیمی، تیمسار همایونی، دکتر کیان، کاسمی، دکتر علومی، حیدرقلی برومند، حق شناس، خانلر قراچورلو، شاخوئی، پدرامی، بهنیا، کلانتر هرمزی، اسدی لنگرودی، مهندس زاهدی، خانم آصف زاده، احمد، اولیاء شیرازی، دکتر حاتم، مهندس نظمی، دکتر پناهی، پروین، دکتر بیگلری، دکتر بهزادی، محدث زاده، مهندس پروشانی، جهانشاهی، دکتر رفیعی، جندقی، مهاجرانی، دکتر عظیمی، خانم ابتهاج سمیعی، دکتر موثقی، شیخ الاسلامی، فیاض، غلامرضا بهادری، دکتر امین، دکتر صالحی، معیری، امیر احمدی، بوداغ زاده، پوربردباری، خانم امیر ابراهیمی، پیرزاده، اوحدی، اسلامی نیا، دکتر اسکوئیان، دکتر پیر، دکتر توانا، دکتر جزایری، جعفری، مهندس جلالی، خانم مزارعی، جهانی، خانقاهی، حیدری، مهندس کیا، جوانشیر، کمالاتی، خانم صفی نیا، موسوی ماکوئی، مهندس عنایت بهبهانی، دکتر برزگر، دکتر برادر، حکمت یزدی، تژده، بختیاریها، امام مردوخ، خانم اسدی، دکتر ابوالهدی، دکتر آزاد، اکبر، محمدعلی آموزگار، احتشامی، امیرعلم خزیمه، مهندس خسروی، تیمسار خطیب شهیدی، خورشید، داروئی، دشتی، احمدی، دکتر منتظری، رشید یاسمی، ادیب سمیعی، زرین پور، دکتر زهرائی، دکتر رازانی، سراج الدینی، سعادت فرد، شریفها، دکتر شکرائی، دکتر صمدزاده، دکتر قاسم صوفی، دکتر وجیه الله صدر، رامبد، فخر طباطبائی، ظفر، طباطبائی دیبا، عبدالحسین طباطبائی، صادقی، شیخ رضائی، کریم بخش سعیدی، ساگینیان، دکتر رئیسی، رهبر، نامور، میرافضل، مهدوی اردستانی، فریدونفر، فتوحی- عزیز مرادی- خانم دکتر طالقانی- علی طباطبائی- طلوعی- خانم دکتر صنیع- دکتر محققی- نجد شیبانی- اسمعیل خزیمه- فرهادپور- قدردان- کورانلو- مهندس نصر- دکتر لقمان ادهم- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- دکتر وفا- اکبر مسعودی- مظهری- مهندس عبدالحمید معینی- پوربابائی- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- آقایان – بانو دکتر گرگانی.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۴۸ رأی.
- آراء ممتنع ۲۶ رأی.
رئیس- لایحه با۱۴۸رأی موافق و۲۶ رأی ممتنع تصویب شد. برای تصویب مجلس سنا ارسال می‌گردد.
موافقین
- آقایان شریفها، دکتر شکرائی، حی، دکتر صمدزاده، دکتر قاسم صوفی، دکتر وجیه الله صدر، میرافضل، مهدوی اردستانی، فریدونفر، فتوحی، عزیرمرادی، خانم دکتر طالقانی، علی طباطبائی، طلوعی، خانم دکتر صنیع، قدردان، کورانلو، مهندس نصر، دکتر لقمان ادهم، سعید وزیری، بوشهری، دکتر مرتضوی، دکتر وفا، اکبر مسعودی، مظهری، مهندس عبدلاحمید معینی، پوربابائی، دکتر خسروی کردستانی، مهندس ریاضی، مهندس صائبی، دکتر مهر، آقایان، بانودکتر گرگانی، دکتر توانا، دکتر جزایری، جعفری، مهندس جلالی، خانم مزارعی، جهانی، حیدری، مهندس کیا، جوانشیر، کمالاتی، خانم صفی نیا، موسوی ماکوئی، مهندس عنایت بهبهانی، دکتر برزگر، دکتر برادر، امیر علم خزیمه، مهندس خسروی، تیمسار خطیب شهیدی، خورشید، داروئی، دشتی، احمدی، دکتر منتظری، دکتر رشید یاسمی، ادیب سمیعی، زرین پور، دکتر زهرائی، دکتر رازانی، سراج الدینی، سعادت فرد، تیمسار همایونی، دکتر کیان، کاسمی، دکتر علومی، حیدرقلی برومند، حق شناس، خانلرقراچورلو، شاخوئی، پدرامی، بهنیا، کلانتر هرمزی، اسدی لنگرودی، مهندس زاهدی، خانم آصف زاده، احمد، اولیاء شیرازی، دکتر حاتم، مهندس نظمی، دکتر پناهی، پروین، دکتر بیگلری، دکتر بهزادی، محدث زاده، مهندس پروشانی، جهانشاهی، دکتر رفیعی، جندقی، مهاجرانی، دکتر عظیمی، خانم ابتهاج سمیعی، دکتر موثقی، شیخ الاسلامی، فیاض، غلامرضا بهادری، دکتر امین، دکتر صالحی، معیری، امیر احمدی، بوداغ زاده، پور بردباری، خانم امیر ابراهیمی، پیرزاده، اوحدی، اسلامی نیا، دکتر اسکوئیان، دکتر پیر، سجادی، خانم جهانبانی، مهندس فروهر، دکتر عدل، دکتر الموتی. دکتر دادفر، مهندس علی برومند، دکتر نجیمی، کاظم مسعودی، خانم نیره سعیدی، ناصرزاده، مهندس سهم الدینی، دکتر فروزین، عبدالحسین آموزگار، شیخ بهائی، اهری، مجید موسوی، دکتر قهرمان، دکتر رشتی، مجد، دکتر متین، کیوان، عباس میرزائی، دکتر بیت منصور، پزشکی، رضوی، دکتر انوشیروانی، محسنی مهر، دکتر امامی خوئی، ایمان زهرائی، بختیاری پور، دکتر صفائی، صدقیانی زاده، دکتر گاگیک هواکیمیان، دکتر معظمی، دکتر اعتمادی، دیهیم، فهیمی - ممتنعین – آقایان: فرهادپور، اسماعیل خزیمه، نجد شیبانی، دکتر محققی، نامور، رهبر، دکتر رئیسی، ساگینیان، کریم بخش سعیدی، شیخ رضائی، صادقی، عبدالحسین طباطبائی دیبا، ظفر، فخر طباطبائی، رامبد، احتشامی، محمدعلی آموزگار، اکبر، دکتر آزاد، دکتر ابوالهدی، خانم اسدی، امام مردوخ، بختیاریها، حکمت یزدی، تژده.
رئیس- آقای دکتر شیخ الاسلام زاده بفرمائید.
دکتر شیخ الاسلام زاده (وزیر رفاه اجتماعی) – جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، باعث کمال افتخار است که بعنوان مسئول وزارت رفاه اجتماعی یک چنین لایحه انقلابی را که از طرف دولت تقدیم مجلسین شده است در مقام دفاع برآمدم و مسلماّ راهنمائیهائی را که خانمها و آقایان چه در جلسه علنی و چه در کمیسیونهای مختلف مجلسین بعمل آوردند در تکامل این لایحه رل بسیاربسیار مهمی داشت. مسئله رفاه اجتماعی بصورت یک وظیفه و با تشکیل یک وزارتخانه در زمانی در مملکت ما مطرح می‌شود که جامعه ما مطرح می‌شود که جامعه ما با یک رشد سریع اقتصادی در مقام بالائی در دنیا قرار گرفته و زبانزد همه شده است. (آفرین) و امروزه دولت با تشکیل وزارت رفاه اجتماعی امر رفاه را بعنوان یک وظیفه اصلی و مهم خود قلمداد می‌کند و البته این بدان معنی نیست که مسائل و امور رفاهی را که در دستگاههای رفاهی خیریه و در بخش غیردولتی انجام می‌شود کوچک بشماریم. بلکه در این لایحه یک وظیفه اصلی دیگر که کمک به این مؤسسات خیریه غیر رفاهی دولتی است، بیش بینی شده است. امیدواریم که از راهنمائیهائی که در جلسات علنی و در کمیسیونها شده است بتوانیم نهایت استفاده را بکنیم و در طول جریان اجرائی این لایحه نیزازکمکها و راهنمائیهای ذییقیمت آقایان برخوردار باشیم باز هم تشکر می‌کنم (احسنت).
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت صنایع ومعادن
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت صنایع ومعادن
رئیس- گزارش شور اول تشکیل وزارت صنایع و معادن مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای نجم آبادی وزیر مشاور لایحه شمارة ۶۰۴۶ مورخ ۵۳/۳/۲۰ دولت راجع به تشکیل وزارت صنایع و معادن را که در جلسه روز سه شنبه ۵۳/۳/۲۱ تقدیم و بشمارة ۱۲۱۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور فراهم آوردن موجبات گسترش و پیشبرد امور صنعتی و معدنی در چهارچوب سیاستهای اقتصادی کشور، وزارت صنایع ومعادن باوظائف واختیارات ومسئولیتهای زیرتشکیل می‌شود:
الف- تنظیم سیاستها و خط مشی برنامه‌های صنعتی و معدنی کشور.
ب- اجرای برنامه‌های خاص صنعتی و معدنی در بخش دولتی.
ج- نظارت بر فعالیتهای صنعتی بخش غیردولتی در جهت اجرای برنامه‌های صنعتی ومعدنی.
د- ارشاد و راهنمائی سرمایه گذاران داخلی و خارجی و فراهم آوردن تسهیلات لازم بمنظور ایجاد واحدهای صنعتی و معدنی.
ه- تنظیم و اجرای ضوابط و مقررات لازم بمنظور تشویق و حمایت سرمایه گذاران و صاحبان صنایع و معادن غیر دولتی.
و- گسترش و نوسازی و افزایش بهره وری صنایع و معادن کشور از طریق بررسیهای علمی و فنی و تهیه وتربیت کادرمدیریت صنعتی ومشارکت درایجاد واحدهای صنعتی ومعدنی مورد نیاز کشور.
ز- اعطای کمک و ارائه راهنمائیهای فنی به واحدهای صنعتی و معدنی کشور.
ح- تنظیم برنامه و نحوه کمکهای اعتباری دولت به توسعه فعالیتهای صنعتی و معدنی بخش غیر دولتی از طریق بانکها و مؤسسات اعتباری تخصصی صنعتی و معدنی و همچنین سازمانهای صلاحیتدار دولتی و نظارت بر فعالیتهای مؤسسات و بانکهای مزبور.
ط- توسعه کمی وبهبودکیفی صنایع دستی وصنایع کوچک و اعطای کمکهای لازم برای این منظور.
ی- انجام بررسیهای زمین شناسی و اکتشافی و مطالعة ذخائر معدنی بمنظور بهره برداری صحیح و مؤثر از ذخائر معدنی کشور.
ک- انجام تحقیقات صنعتی ومعدنی وتعیین استانداردهای انواع تولیدات بویژه محصولات صنعتی و معدنی وتعیین انواع معیارهابرای تولیدات داخلی کشورازطریق تشکیل کمیته‌های ملی استاندارد.
ل- نظارت در امر مدیریت و بهره برداری مؤثر از کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی دولتی و توسعه و ترمیم آنها بمنظور افزایش بازدهی و بهره وری.
م- مشارکت در مؤسسات سرمایه گذاری و فروش سهام دولت در واحدهای صنعتی و معدنی بمردم از طریق عرضه آن در بورس اوراق بهادار.
ن- مشارکت در ایجاد شهرهای صنعتی بطور مستقیم
یا از طریق سازمانهای وابسته بمنظور ایجاد زیربنای لازم و ضروری جهت توسعة سریع و مؤثر فعالیتهای صنعتی کشور و کمک به سیاستهای توسعة منطقه‌ای.
س- نظارت بر اکتشاف و بهره برداری از معادن و تشخیص و وصول درآمد طبق قانون معادن.
ع- ارزیابی طرحها و برنامه‌های صنعتی و معدنی اجراء شده و در دست اجراء توسط سازمانهای دولتی و غیر دولتی.
ف- جمع آوری آمارها و اطلاعات اختصاصی صنعتی و معدنی.
مادة ۲- ضوابط و شرایط مربوط به ایجاد و یا توسعة واحدهای صنعتی ومعدنی هر سال با توجه به رشته‌ها و مناطق مختلف کشور از طرف وزارت صنایع و معادن اعلام خواهد شد.
مادة ۳- شرکت ملی ذوب آهن ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان، شرکت ملی صنایع فولاد ایران، سازمان زمین شناسی کشور، شرکت سهامی کل معادن و ذوب فلزات ایران، مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، سازمان صنایع کوچک و نواحی صنعتی ایران، بانک اعتبارات صنعتی، شرکت سهامی عام نساجی مازندران، شرکت سهامی فروشگاه مرکز صنایع دستی ایران و شرکت سهامی کارخانجات ایران به وزارت صنایع و معادن وابسته می‌شود.
کلیه وظائف و اختیارات و مسئولیتهای وزیر و وزارت اقتصاد در مورد مؤسسات مذکور در این ماده به وزیر و وزارت صنایع ومعادن منتقل می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- شرکتهای وابسته و تابعه سازمانها و شرکتها و مؤسسات مذکور در این ماده کماکان وابسته و تابع سازمانها و شرکتها و مؤسسات مربوط خواهند بود.
- تبصرهٔ ۲- مرکز صنایع دستی ایران و فروشگاه آن وابسته به وزارت اقتصاد از تاریخ تصویب این قانون بنام سازمان صنایع دستی ایران تغییر نام یافته و وابسته به وزارت صنایع و معادن خواهدبود.
مادة ۴- وزارت صنایع و معادن مکلف است سازمان تفصیلی خود را بر اساس تبصرهٔ ۲ مادة ۸ قانون استخدام کشوری تهیه و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور بموقع اجراء بگذارد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت صنایع و معادن را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون اموراستخدام و سازمانهای اداری بمجلس شواری ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی – امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت صنایع و معادن را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد- محمدابراهیم نیک پور.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای نامور بفرمائید.
صمد نامور- آقای جهانگیر آموزگار در مجله میدل ایست جورنال مقاله‌ای تحت عنوان ایدئولوژی و رشد اقتصادی در خاور میانه نوشته‌اند که در مطبوعات فارسی هم منعکس شد در این مقاله رژیمهای خاور میانه بررسی شده است نویسنده اظهار نظر کرده است که رژیم اصلاح طلب ایران در بین سوسیالیسم عربی و اقتصاد آزاد لبنانی و سعودی قرار دارد و از هر دو رژیم موارد مثبتی را در بر دارد و اضافه کرده است که انگیزه سیاست اقتصادی ایران عدالت اجتماعی است و اتخاذ این روش تحت تأثیر سیاستهای حزبی نیست این مطلب بنظر من صحیح است.
بنابراین در مورد برنامه‌های توسعه اقتصادی و گسترش مناسبات بازرگانی بین المللی و امر مشارکت در سرمایه گذاریهای خارج و همچنین اجرای سیاست کمکهای اقتصادی و فنی به کشورهای خارجی نظریه احزاب سیاسی ایران بهم نزدیک است.
اما در اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و صنعتی به مواردی برمیخوریم که نقطه ضعف است و این وظیفه اقلیت است که بازگو کننده نقاط ضعف باشد.
اصولا توسعه اقتصادی مشکلاتی را دربر دارد هر توسعه‌ای متضمن مشکلات است و کشوری که بخواهد برای رسیدن به ضعف اول در سکوی پرش قرار گیرد باید از برخورد با مشکلات نهراسد ولی باید در عین حال برای رفع مشکلات تصمیم قاطع اتخاذ شود. وظیفه دولت اینست که هماهنگ با اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و صنعتی به رفع مشکلات و پیش بینی خطرات برای اینست که در راه اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و صنعتی شدن کشور مشکلات تنها نیست بلکه خطر هم هست مثلا همین آلودگی هوا و آب خود یکی از خطرات توسعه صنعتی است که دولت باید برای مقابله با آن مجهز شود اگر در موقع خود به پیش بینی مشکلات و رفع آن نپردازیم در مقابل نسلهای آینده مسئول هستیم.
یکی از مشکلات توسعه صنعتی که بارها در پشت این تریبون از طرف نمایندگان اقلیت بازگو شده و بدولت برای مقابله با آن هشدار داده‌اند کمبود نیروی انسانی ماهر و ضعف مدیریت است. جناب آقای وزیر صنایع قبول بفرمائید که توسعه صنعت بدون داشتن نیروی کافی انسانی ماهی و نداشتن مدیران لایق توسعه را بمفهوم واقعی متزلزل می‌کند. البته خواهید گفت مسئولیت اینکار بعهده وزارت صنایع نیست شاید هم این اظهار صحیح است اما دولت بطور کلی در این مورد مسئول است و این مشکل اساس مشکل شما است توسعه صنعتی دو بال دارد یک بال سرمایه گذاری است و بال دیگر مدیریت نیروی انسانی ماهر است اگر دو بال باز باشد می‌توان پرواز صحیح کرد و در غیر اینصورت اگر یک بال باز و یک بال بسته و یا نیم باز باشد پرواز کامل نیست و هر آن خطرات در کمین است اینکه در شرایط کنونی تربیت مدیر و نیروی انسانی ماهر به تناسب پیشرفت سرمایه گذاری پیشرفت دارد یا ندارد؟ سئوالی است که پاسخ آن بعهده دولت است.
دراین لایحه بتنظیم سیاستها وخط مشی برنامه‌های صنعتی و معدنی اشاره شده است.
اعتقاد ما اینست که وزارت صنایع باید بنابر مسئولیتی که دارد روی وامهائی که بانکها برای توسعه صنایع می‌دهند نظارت کامل داشته باشد و سرمایه گذاری در صنایع را در مسیر صنایعی که مردم به آن نیاز دارند متوجه کند مثلا حمایت از سرمایه گذاری در رشته سیمان مناسبتر از حمایت سرمایه گذاری در رشته صنعت نوشابه سازی است در برنامه ریزی درازمدت برای صنایع باید پیش بینیها بر محور نیازها باشد و این نیازها باید با توجه به تغییرات و تحولات تکنولوژی مشخص شود و حتی المقدور صنایع تقویت شوند که در صورت افزایش تولید زائد تولیدشان قابل رقابت در بازارهای بین المللی باشد.
اعتقاد ما اینست که توسعه صنایعی که واردات آن رشته ارزانتر از قیمت تولید داخلی است چندان لزومی ندارد.
در مورد سرمایه گذاری خارجی که دراین لایحه به آن اشاره شده است اعتقاد ما اینست که کشور ما احتیاج به سرمایهای خارجی توأم با تکنولوژی دارد در این مورد صحیح اینست که ضوابطی برای سرمایه گذاریهای خارجی بوجود آید بطریقی که کارشناسان ایرانی بتوانند در مدت معین به تکنیکهای صنعتی که در آن سرمایه گذاری خارجی شده آگاهی یابند سرمایه گذاران خارجی باید متعهد شوند کارشناسان ایرانی را بجای کارشناسان ایرانی را بجای کارشناسان خود تربیت و آماده نمایند. در این لایحه به آمار اشاره شده است. باید یادآور شوم که هم اکنون مؤسسات و سازمانهای مختلف از جمله سازمان برنامه، وزارت اقتصاد، بانک توسعه صنعتی، سازمان مدیریت، اداره کل گمرک و چند مؤسسه و سازمان دیگر مشغول تنظیم آمار صنعتی هستند ولی هیچیک از این آمار کسب شده با هم تطبیق نمی‌کند. بنابراین بنظر ما ضروری است برای آمار صنعتی یک آرشیو تنظیم شود و آمار صنعتی بطور صحیح متمرکز گردد تا بتوان از آن بهره برداری کرد.
در مورد حمایت از صنایع باید توجه وزارت صنایع را به حمایت از صنایع اصیل مثل صنعت قند و سیمان جلب کنم. مأسفانه استنباط می‌شود که صنعت قند ما بیمار است هر صنعتی که در دوران توسعه وشتاب در سرمایه گذاری توسعه پیدا نکرد و یا سرمایه گذاری در آن شروع نشد آن صنعت بیمار است و اگر این صنعت صنعتی باشد که متکی به تولیدات کشاورزی باشد باید برای نجات آن بیشتر کوشش کرد من به کوشش دولت و وزارت صنایع برای بهبود صنعت قند واقفم ولی برای اینکه به یکی از عواملی که در بیماری این صنعت مؤثر است پی ببرید مسئله کیفیت بذر چغندر اشاره می‌کنم. دوسال پیش ضمن سخنرانی در بودجه عرض کردم که صددرصد قند چغندر ایران روی هم رفته در حدود دو درصد کمتر از میزان درصد قند کشورهای دیگر است و تفاوت این دو درصد در میزان تولید شکر کارخانجات رقمی در حدود هشتاد الی صد هزار تن در سال است. پاسخی که وزیر کشاورزی بمن دادند این بود که گفتند میزان بدست آمده چغندر در هکتار نسبت به سابق افزایش پیدا کرده است! مثلا اگر در یک هکتار سی تن چغندر برداشت می‌شد حالا در یک هکتار چهل تن برداشت می‌شود خوب این چه ارتباطی به درصد قند در چغندر دارد؟ فزایش محصول در هکتار مربوط به بهبود کیفی زمین و چگونگی کشت است و ارتباطی به بذر مناسب ندارد بفرض بجای دو میلیون و پانصد خزار تن برداشت کنیم درصد قند در چغندر تغییر نمی‌کند مگر اینکه بذر را بهتر کنیم تا هر مقدار برداشت می‌کنیم از آن قند بیشتری بدست آوریم. در شرفیابی اعضاء هیئت مدیره سندیکای کارخانجات قند شاهنشاه آریامهر در پاسخ عریضه آقای دکتر طاهر ضیائی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن به موضوع افزایش درصد قند و اهمیت آن در صنعت قند اشاره فرمودند. برای یک کارخانه که پنجاه هزار تن شکر و قند تولید می‌کند تفاوت دو درصد قند به نسبت ۱۲ به ۱۴ مقداری در حدود هفت هزار تن می‌شود که اگر بذر خوب باشد بدون اینکه یکشاهی به هزینه کارخانه اضافه شود هفت هزار تن اضافه تولید بدست می‌آید. این یکی از علل بیماری صنعت قند است. ذخیره سازی مواد اولیه صنایع موضوع مهمی است در شرائط کنونی امکان ذخیره مواد اولیه در جهان میسر نیست و دولت باید در اینمورد اقدامات لازم بنماید البته اقداماتیکه تاکنون از طرف وزیر اقتصاد شده است مفید بوده است ولی باید توجه نمائیم اگر کارخانه‌ای بعلت نداشتن مواد اولیه تعطیل شود لطمه آن به کارگران و تولید وارد می‌شود.
در مورد سیاست معدنی کشور باید عرض کنم قانون فعلی برای تشویق سرمایه گذاری در معادن جوابگو نیست باید سیاستی اتخاذ شود که صاحبان سرمایه تشویق به سرمایه گذاری در معادن بشوند تأسیس صندوق یا بانکی که بتواند به سرمایه گذاری در معدن کمک نماید مفید است همچنین دولت در شرائط امروز که امکانات مالی دارد باید برای ساختن راههای اقتصادی که به بهره برداری از معادن کمک می‌کند اقدام نماید هم اکنون قسمت عمده سرمایه‌های سرمایه گذاران در معدن صرف هزینه ساختن راه می‌شود از نظر مطالعات فنی دولت می‌تواند سرمایه گذاران در معدن را یاری دهد هرتوسعه اقتصادی بدون بهره وری از معادن کامل نیست بعرایضم خاتمه می‌دهم و نظر دولت را به نکاتی که عرض کردم جلب می‌کنم. (احسنت – احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور فراهم آوردن موجبات گسترش و پیشبرد امور صنعتی و معدنی در چارچوب سیاستهای اقتصادی کشور، وزارت صنایع و معادن با وظائف و اختیارات و مسئولیتهای زیر تشکیل می‌شود:
الف- تنظیم سیاستها و خط مشی برنامه‌های صنعتی و معدنی کشور.
ب- اجرای برنامه‌های خاص صنعتی و معدنی در بخش دولتی.
ج- نظارت بر فعالیتهـای صنعتی و معدنی بخش غیر دولتی درجهت اجرای برنامه‌های صنعتی ومعدنی.
د- ارشاد و راهنمائی سرمایه گذاران داخلی وخارجی و فراهم آوردن تسهیلات لازم بمنظور ایجاد واحدهای صنعتی و معدنی.
ه- تنظیم و اجرای ضوابط و مقررات لازم بمنظور تشویق و حمایت سرمایه گذاران و صاحبان صنایع و معادن غیر دولتی.
و- گسترش و نوسازی و افزایش بهره وری صنایع و معادن کشور از طریق بررسیهای علمی و فنی و تهیه و تربیت کادر مدیریت صنعتی و مشارکت ایجاد واحدهای صنعتی و معدنی موردنیازکشور.
ز- اعطای کمک وارائه راهنمائیهای فنی به واحدهای صنعتی ومعدنی کشور.
ح- تنظیم برنامه و نحوه کمکهای اعتباری دولت به توسعه فعالیتهای صنعتی ومعدنی بخش غیردولتی از طریق بانکها و مؤسسات اعتباری تخصصی صنعتی ومعدنی و همچنین سازمانهای صلاحیتدار دولتی و نظارت بر فعالیتهای مؤسسات و بانکهای مزبور.
ط- توسعه کمی وبهبودکیفی صنایع دستی وصنایع کوچک و اعطای کمکهای لازم برای این منظور.
ی- انجام بررسیهای زمین شناسی و اکتشافی و مطالعة ذخائر معدنی بمنظور بهره برداری صحیح و مؤثر از ذخائر معدنی کشور.
ک- انجام تحقیقات صنعتی ومعدنی وتعیین استانداردهای انواع تولیدات بویژه محصولات صنعتی ومعدنی و تعیین انواع معیارهابرای تولیدات داخلی کشورازطریق تشکیل کمیته‌های ملی استاندارد.
ل- نظارت در امر مدیریت و بهره برداری مؤثر از کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی دولتی و توسعه و ترمیم آنها بمنظور افزایش بازدهی و بهره وری.
م- مشارکت در مؤسسات سرمایه گذاری و فروش سهام دولت در واحدهای صنعتی و معدنی به مردم از طریق عرضه آن در بورس اوراق بهادار.
ن- مشارکت در ایجاد شهرهای صنعتی بطور مستقیم یا از طریق سازمانهای وابسته بمنظور ایجاد زیربنای لازم و ضروری جهت توسعة سریع و مؤثر فعالیتهای صنعتی کشور و کمک به سیاستهای توسعة منطقه‌ای.
س- نظارت بر اکتشاف و بهره برداری از معادن و تشخیص و وصول درآمد طبق قانون معادن.
ع- ارزیابی طرحها و برنامه‌های صنعتی ومعدنی اجراء شده ودر دست اجراء توسط سازمانهای دولتی و غیردولتی.
ف- جمع آوری آمارها واطلاعات اختصاصی صنعتی و معدنی.
رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- در زمینه توجیه ضرورت تشکیل وزارت صنایع و معادن و تفکیک وزارت اقتصاد به وزارتخانه‌های بازرگانی و صنایع و معادن استدلال شد که وسعت و عظمت کار ایجاب کرده است که چنین وظیفه‌ای در وزارتخانه مستقلی با مسئولیت یک وزیر از طرف دولت متمرکز بشود و کارهای صنعتی و معدنی مملکت در این وزارتخانه در طریق صحیح و با توجه به مصالح ملی ما اداره شود و پیشرفت کند. این استدلال را وقتی قبول می‌کنم و قاعدتاّ وقتی چنین وزارتخانه‌ای بوجود می‌آید، جا دارد که انتظار ما در آینده از یک چنین سازمانی که مستقلا مأمور بهسازی توسعه و گسترش صنایع و بهره وری بهتر از ذخائر ملی و معنوی ما است، این باشد که نتایج کار متناسب باشد با چنین برنامه‌ای. در طول ده سال گذشته، از بخش صنعتی حمایت بسیار شده، و صنایع نوپای ما بر اساس این خواسته ملی و نظر رهبرمملکت که صنعتی شدن مملکت را لازم تشخیص داده‌اند و لازم می‌دانیم به مرحله‌ای رسیده است که تصور می‌کنم وزیر اقتصاد و صنایع و معادن جدید، ضرور است نگاهی به گذشته کارهائی که شده. نتایجی که بدست آمده و احیاناّ تجدید نظرهائی که در مورد خاص برای رفع نواقص و بهبود کار بایستی در نظر بگیرند بفرمایند، همکار عزیزم جناب آقای نامور در جهت ضرورت توجه به پیشرفت صنعتی صحیح و سالم در مملکت در کلیات لایحه توضیحات کافی دادند. بنده هم در بحث پریروز مختصراّ اشاره‌ای کردم. آنچه مسلم است جناب وزیر صنایع جدید، حمایت صنعتی نبایستی منحصراّ با دید حمایت مطلق از صاحب تولید باشد. بطور مسلم در مرحله‌ای که با اعمال این نوع حمایت در حقیقت نوعی انحصار بوجود می‌آید حتماّ باید کیفیت کالا و قیمت کالا از طرف دستگاه حمایت کننده به اشد درجه مورد مراقبت قرار بگیرد و کنترل شود و به کیفیتی باشد که مردم مملکت در قبال تحمل آثار این حمایت اقلا این امید را داشته باشند که صنعتی سالم و قابل رقابت با تولیدات خارجی دارند، و کالا با کیفیت خوب و مرغوب بدستشان می‌رسد و از نظر قیمت نسبت بآنها تجاوز نمی‌شود. متأسفانه شاید کثرت کار و کوچک بودن سازمان در گذشته برای انجام این دو وظیفه مهم آنطور که مورد انتظار بوده است، نه فرصت داده است و نه کافی بوده، اما خوشبختانه حالا که مستقلا این مسئولیت را بعهده وزیری مثل جنابعالی محول کرده‌اند، سازمان وسعت دارد، استقلال دارد، امکان دارد، بطور قطع و یقین بایستی که در جنبه حمایت صنعتی و مسأله کیفیت و قیمت نتیجه کار بهتر از آن باشد که در گذشته بود. شما ادارة نوپای فعالی بنام ادارة استانداردها و کادر فعالی که در آنجا واقعاّ آدمهای ذیصلاحی هستند دارید آنچه مسلم است بایستی کیفیت محصول برای مصرف کننده تضمین شده باشد. شما مرکز بررسی قیمتها دارید این مرکز نبایستی جایگاه دادن سند اضافه قیمت و ضرورت افزایش قیمت بدست صاحب تولید باشد. بلکه این مرکز باید با چنان دقت و حمایتی از طرف شخص شما و حتی با حضور شما و نظر خود شما طوری عمل کنند که اقدامی صحیح در جهت جلوگیری از تجاوزات صاحب منفعت باشد. چون در یک اقتصاد آزاد قوة محرکه تمایل به منفعت صاحب تولید است ولی آنچه که بنفع جامعه باید جلوی آنرا بگیرد یا رقابت است یا کنترل شما و حال که ما بر اساس سیاستهائی در حقیقت این رقابت را نداریم لااقل کنترل را باید داشته باشیم.
مردم این مملکت در مقابل مصرف روغن نباتی بایستی بدانند کیفیت این کالا از طرف شما به نمایندگی مردم رسیدگی شده. استاندارد شده محصول مطابق است با مشخصاتی که باید روی این محصول نوشته بشود و قیمت عرضه به بازار باید منطبق باشد با قیمتی که متأسفانه ما می‌بینیم تخم پنبه یا دانه‌های روغنی را در بخش کشاورزی به چه قیمت می‌خرند و همان زارع و یا کشاورز تولید روغن نباتی را به چه قیمت بایستی پول بپردازد. این انتظاری است که از وزارتخانه جدیدالتأسیس و مستقل شما همه مردم دارند و من امیدوار هستم زمینة انجام چنین مسئولیتی و چنین مأموریتی در آینده موجبات کار و پیشرفت شما بصورتی باشد که ما هم تأیید بکنیم کار شما را بجای آنکه جائی برای انتقاد باشد. مطلب دومی که وزارتخانه شما واقعاّ باید بآن توجه کند اکتشاف، بهره برداری صحیح از منابع معدنی این مملکت است که خوشبختانه باید عرض کنم هنوز منابع معدنی ما بکر است یعنی برای اکتشاف و استحصال محصولات معدنی و واقعاّ راه بسیار دراز و فرصت فوق العاده ذیقیمتی در اختیار داریم. برای اینکار در گذشته ضمن سالهائی که در وزارت اقتصاد سابق بوده و از امروز به وزارت صنایع ومعادن منتقل می‌شود شرکت سهامی کل معادن و ذوب فلزات مهم است بنظر من این شرکت کل بهیچوجه عمل گذشته اش در جهت هدف و با نیت ایجاد آن کاملاّ منطبق نبوده پیشرفت تکنولوژی دنیا امروز بما اجازه می‌دهد با نقشه برداری هوائی و با استفاده از ماهواره‌ها، معادنی را که ذخیره ملی ما است و از عنایات پروردگار بمردم مسلمان ایران است که روی منابعی بسیار غنی زندگی می‌کنیم بهره برداری فوق العاده بهتر و بیشتر بکنیم نوع این معادن بطور کلی مشخص است معادنی که صرفاّ باید در اختیار دولت باشد معادنی که بایستی وسیله بخش خصوصی بهره برداری شود من از شما سؤال می‌کنم این شرکت کل معادن آیا به آن وظیفه‌ای که داشته عمل کرده است و آنجائی که بایستی به کمک مردم از نظر اکتشاف و ارشاد واقعاّ علمی برود کوتاهی نکرده و آنجائی که کار را واقعاّ بایستی بدست مردم بسپارد، سپرده؟ آقای دکتر الموتی تعجب خواهید کرد، که شرکت کل معادن و ذوب فلزات وزارت اقتصاد از معادنی که مستقیماّ بهره برداری می‌کند عبارتند از: شن و ماسه حسن آباد قم، نمک ایوانکی، گچساران یا آهک قزوین و کرمان آیا واقعاّ این معادن معادنی است که دولت در آن مداخله کند؟! شما که اینقدر معتقد به سپردن کار مردم بمردم، معتقد به فعالیت بخش خصوصی هستید به بهترین نحو بایستی عمل کنید البته به مزایده بگذارید و قیمت را از لحاظ مصالح و حقوق، دولت وصول کنید من خیلی خوشحال می‌شدم اگر نتیجه این تصدی لااقل افزایش قیمت مصالح ساختمانی از قبیل آهک و گچ و شن و ماسه برای ساختمان در این فصلی که ما در عسرت مصالح ساختمانی هستیم نبود و واقعاّ این تصدی می‌توانست موجب پائین نگهداشتن قیمت بشود این شرکت یک وظیفه مهمتری بعهده دارد چه بایستی برای استحصال معادن ایران چاشنی و قتیله تهیه کند با ۱۲ درصد منفعت به معدن کاران بفروشد یاسهمیه بدهد زیر یک کنترل صحیح، شما ببینید که اینها این احتیاج اولیه معدن کار را که باید به کمکش بروند بچه قیمت می‌خرند و بچه قیمت می‌فروشند و واقعاّ ببینید که اگر مصلحت اجازه می‌داد که یک معدنکار خودش چاشنی و فتیله وارد کند چقدر ارزانتر از اینکه حالا این شرکت دولتی باو می‌فروشد برایش تمام می‌شد البته مصالح مملکتی ایجاب می‌کند که ورود این قبیل مواد مورد احتیاج تحت کنترل و ضابطه‌ای باشد اما قیمتش هم حسابی دارد، تعجب می‌کنید شرکتی که باید در جهت ارشاد و اکتشاف و با وسائل و تکنیک بکمک مردم برود سرمایه اش را بمصرف خرید اوراق قرضه می‌رساند: که آخر سال این شرکت بشما از بابت بهره و تنزیل گرفتن سود بدهد برای تحول اساسی برای یک کار اساسی در استفاده از منابع ملی آنچه که مربوط به بخش عمومی است منابع و معادنی است که بحق ملی است و دولت بایستی تصدی کند مثل مس مثل آهن برای کارخانه ذوب آهن، صحیح، اما در سایر مسائل بایستی این شرکت به حمایت فعالیت بخش خصوصی برود وکمبود علمی آنها را جبران کند راهنمائی کند، ارشاد کند و کمک بهشان بکند و مواد مورد احتیاجشان را بقیمت عادله تهیه کند و در اختیارشان بگذارد و از طرفی هم اداره استانداردهای شما باید تولیدات معدنی شما را استاندارد بکند و به کیفیتی باشد که هم معادن ایران بصورت علمی و صحیح بهره برداری شود و از کمک دولت استفاده کند ولی آنها هم بمصرف کننده تجاوزی نداشته باشند مسأله دیگری که در پایان عرایضم می‌خواستم عرض کنم توجه به صنعت جوان ذوب آهن است بنظر من بحق این ایده آل ملی بعد از ۵۰ سال عملی شدن، اراده رهبر ملت ایران در جهت داشتن صنایع مادر و داشتن کارخانجات ذوب آهن قابل تقدیر است ولی بطور قطع و یقین آنچه که ما از بیرون می‌بینیم و می‌شنویم دقت و کنترل و رسیدگی فوق العاده زیادی در این صنعت جدید ضرورت دارد من می‌شنوم مهندسین جوان ما پس از مدتی کار در این مؤسسه کناره می‌گیرند علتش را بایستی کشف کرد صنعت ذوب آهن برای ما جنبه حیاتی دارد جنبه پرستیژ ملی دارد و مسئله‌ای است که بهر قیمت شده بایستی این صنعت را بطور سالم با محصولی بسیار قابل رقابت در دنیا و با قیمتی متناسب با آنچه که انتظار مردم است که محصولات داخلی بطور قطع بایستی ارزانتر بدستشان برسد به کیفیتی اداره کنیم که بتواند در حقیقت مادر صنعت مملکت ما باشد (صحیح است) برای این چنین نتیحه‌ای بنظر من اولیاء این شرکت را ارشاد کنید به مسائلی که واقعاّ بایستی مداخله داشته باشند و در اختیار خودشان باشد دقیقتر از آنچه که دقت می‌کردند و بیشتر از آنچه در گذشته عمل می‌کردند عمل کنید در زمینه استخراج ذغال سنگ، توجه کنید بخش خصوصی مملکت و کسانی که در صنعت تولید ذغال سابقه و ممارست دارند بمراتب ارزانتر و بمراتب بهتر از سیستم دولتی می‌توانند این ماده اولیه مورد نیاز صنعت ذوب آهن را فراهم کنند آنچه مسلم است مسئولیتی که بعهده گرفتید دیگر یک مسئولیت جنبی یک وزارتخانه نیست صنایع و معادن جزئی از کاروزارت اقتصاد نیست امروز یک وزارتخانه مستقل با وزیری شایسته مثل جنابعالی مسئولیت این امر خطیر را بعهده گرفته است باید نتیجه کار نهائی منطبق باشد با اختیار و مسئولیت مقامی که بشما داده شده است و اعتمادی که مجلس بشما دارد (احسنت- احسنت).
رئیس- نظر دیگری در مادة اول نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید در بند ح ماده یک لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن عبارت «نظارت بر فعالیتهای مؤسسات و باکهای مزبور» حذف شود.
باتقدیم احترام- نادر ادیب سمیعی.
ضمن تقدیم احترام در لایحه تشکیل وزارت صنایع و معادن پیشنهاد می‌نماید:
۱- بند ح بشرح ذیل اصلاح شود:
تنظیم برنامه و نحوه کمکهای اعتباری بودجه عمرانی دولت به توسعه فعالیتهای صنعتی و معدنی بخش غیردولتی از طریق بانکها ومؤسسات اعتباری تخصصی صنعتی ومعدنی و سازمانهای صلاحیتدار دولتی.
۲- بدنباله بند ح بند ذیل اضافه شود:
نظارت بر فعالیتهای بانکهای تخصصی صنعتی و معدنی و نیز مؤسسات و سازمانهائیکه کمکهای اعتباری صنعتی و معدنی بودجه عمرانی از طریق آنها داده می‌شود در زمینه نحوه کاربرد اعتبارات بودجه عمرانی.
انوشیروانی.
ضمن تقدیم احترام پیشنهاد می‌نماید که بند زیر بماده اول لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع ومعادن اضافه شود.
ص- قبول عضویت و شرکت در سازمانها و محامع بین المللی مربوط به امور صنعتی و معدنی.
انوشیروانی.
با کمال احترام در مادة یک لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع ومعادن و در آخر بند ب آن پیشنهاد می‌نماید جمله زیر اضافه شود: «و نظارت بر آن».
باکمال احترام- عباس زاهدی.
با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید که در آخر بد س مادة ۱ لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن جمله زیر: «طبق آئین نامه جدید نظارت معادن که با توجه به تحولات اخیر کشور که پس از شش ماه بعد از تصویب این لایحه از طرف دولت تنظیم می‌شود» گذارده شود.
با احترامات فائقه – مهندس عباس زاهدی.
با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید که در ابتدای بند هـ مادة یک لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن جملة زیر گذارده شود: «اصلاح و تکمیل قانون معادن با توجه به تحولات اخیر کشور».
با احترامات فائقه- مهندس عباس زاهدی.
با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید که در بند ل مادة یک لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن بعد از جمله «نظارت در امر مدیریت و بهره بردار مؤثر از» گذارده شود «از معادن و کارخانه‌ها» گذارده شود.
با احترامات فائقه- مهندس عباس زاهدی.
درلایحه قانون تشکیل وزارت صنایع ومعادن پیشنهاد می‌شود بند ح مادة ۱ بدین طریق اصلاح شود.
ح- تنظیم برنامه و نحوه کمکهای اعتباری بودجه عمرانی دولت به توسعه فعالیتهای صنعتی و معدنی بخش غیردولتی از طریق بانکها و مؤسسات اعتباری تخصصی صنعتی و معدنی.
با تقدیم احترام- مهندس حسین ایمانی زهرائی.
در لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن پیشنهاد می‌شود بآخر بند ۶ مادة یک جمله (طبق قانون جلب و سرمایه‌های خارجی) اضافه شد.
در بند هـ ماده یک بجای کلمه «اجرای» کلمه (ایجاد) ذکر گردد.
در بند هـ ماده یک جمله (طبق قانون جلب سرمایه‌های خارجی) اضافه شود.
در بند و ماده یک جمله (طبق قانون سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران) اضافه شود.
باتقدیم احترام – مهندس حسین ایمان زهرائی
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
در لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن، در بند الف مادة یک جمله (بر مبنای قانون برنامه پنجم) اضافه شود.
باتقدیم احترام- مهندس حسین ایمان زهرائی.
رئیس – مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- ضوابط و شرایط مربوط به ایجاد و یا توسعه واحدهای صنعتی و معدنی هر سال با توجه به رشته‌ها و مناطق مختلف کشور از طرف وزارت صنایع و معادن اعلام خواهد شد.
رئیس- درمادة۲ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادرسیده قرائت می‌شود
محترماّ پیشنهاد می‌نماید مادة ۲ لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن بشرح زیر اصلاح شود.
مادة ۲- ضوابط و شرایط مربوط به ایجاد و یا توسعه واحدهای صنعتی و معدنی هر سال باتوجه به رشته‌ها و شرایط اقلیمی نیروی انسانی و نیاز مناطق مختلف کشور از طرف وزارت صنایع و معادن اعلام خواهد شد.
باتقدیم احترام- نادر ادیب سمیعی.
رئیس- مادة ۳ قرائت می‌شود.
مادة ۳- شرکت ملی ذوب آهن ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان، شرکت ملی صنایع فولاد ایران، سازمان زمین شناسی کشور، شرکت سهامی کل معادن و ذوب فلزات ایران، مؤسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران، سازمان صنایع کوچک و نواحی صنعتی ایران، بانک اعتبارات صنعتی، شرکت سهامی عام نساجی مازندران، شرکت سهامی فروشگاه مرکز صنایع دستی ایران و شرکت سهامی کارخانجات ایران به وزارت صنایع و معادن وابسته می‌شود.
کلیه وظائف و اختیارات و مسئولیتهای وزیر و وزارت اقتصاد در مورد مؤسسات مذکور در این ماده به وزیر و وزارت صنایع و معادن منتقل می‌گردد.
- تبصرهٔ ۱- شرکتهای وابسته و تابعه سازمانها و شرکتها و مؤسسات مذکور در این ماده کماکان وابسته و تابع سازمانها و شرکتها و مؤسسات مربوط خواهند بود.
- تبصرهٔ ۲- مرکز صنایع دستی ایران و فروشگاه آن وابسته به وزارت اقتصاد از تاریخ تصویب این قانون بنام سازمان صنایع دستی ایران تغییر نام یافته و وابسته به وزارت صنایع و معادن خواهد بود.
رئیس- در مادة ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
ضمن تقدیم احترام بعرض می‌رساند: با توجه به اینکه شرکت سهامی فروشگاه مرکز صنایع دستی ایران در متن مادة ۳ قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن ذکر شده است لذا پیشنهاد می‌نماید که جمله (فروشگاه آن) در تبصرهٔ ۲ مادة ۳ حذف گردد.
انوشیروانی.
در مورد لایحه قانون تشکیل وزارت صنایع ومعادن،
در مادة ۳ بعد از جمله کارخانجات ایران (مرکز جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی با نام سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران) اضافه شود.
باتقدیم احترام- مهندس حسین ایمان زهرائی.
رئیس- مادة ۴ قرائت می‌شود.
مادة ۴- وزارت صنایع ومعادن مکلف است سازمان تفصیلی خود رابر اساس تبصرهٔ ۲ مادة ۸ قانون استخدام کشوری تهیه و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور بموقع اجراء بگذارد.
رئیس- در مادة ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت بازرگانی
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت بازرگانی.
رئیس-گزارش شوراول تشکیل وزارت بازرگانی مطرح است قرائت می‌شود
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر فریدون مهری وزیر مشاور لایحه شماره ۶۰۴۴ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۰ دولت راجع به تشکیل وزارت بازرگانی را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۳/۲۱ تقدیم و بشماره ۱۲۱۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور توسعه و پیشبرد امور بازرگانی داخلی و خارجی در چارچوب سیاستهای اقتصادی کشور، وزارت بازرگانی برای انجام وظائف زیر تشکیل می‌شود:
الف- تنظیم واجرای سیاستها، خط مشی‌ها ومقررات بازرگانی کشور.
ب- تهیه واجرای برنامه‌ها و طرحهای توسعة بازرگانی داخلی وخارجی.
ج- انعقاد قراردادهای بازرگانی با کشورهای خارجی.
د- تهیه و تدوین نظامات و مقررات واردات و صادرات ونظارت بر اجرای آن با توجه به سیاست حمایت از تولیدات داخلی و حمایت از مصرف کننده.
ه- نظارت و حفظ تعادل بهای تولیدات داخلی و کالاهای وارده به کشور و بررسی شرایط تولید و توزیع تا مرحلة مصرف.
و- ایجاد تسهیلات و تهیه تجهیزات لازم برای توسعة واردات و صادرات و ایجاد هماهنگی بین فعالیتها و خدمات مورد نیاز بازرگانی داخلی و خارجی کشور.
ز- تنظیم ضوابط ومقررات مربوط بنحوة ارائه خدمات مورد نیاز بازرگانی داخلی وخارجی کشور.
ح- اقدام به بازاریابی و تشکیل نمایشگاههای داخلی و بین المللی
ط- قبول عضویت و شرکت در سازمانها و مجامع بین المللی مربوط به امور بازرگانی.
مادة ۲- مرکز توسعه صادرات ایران، شرکت سهامی معاملات خارجی، شرکت سهامی فرش ایران، شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران، صنوق ضمانت صادرات، شرکت حمل و نقل ایران و شوروی به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود و کلیه وظائف، اختیارات و مسئولیتهای وزیر و وزارت اقتصاد در مورد مؤسسات مذکور در این ماده به وزیر و وزارت بازرگانی منتقل می‌گردد.
مادة ۳- شرکت سهامی بیمه ایران با کلیه وظائف، سازمان، کارکنان، اعتبار، دارائی و تعهدات از وزارت دارائی منتزع و به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود.
مسئولیتها و اختیارات وزیر و وزارت دارائی در مورد شرکت مذکور به وزیر و وزارت بازرگانی محول می‌گردد.
- تبصره- بانک بیمه ایران کماکان وابسته به شرکت سهامی بیمه ایران خواهد بود.
مادة ۴- سازمان غله و قند و شکر و چای کشور با کلیه وظائف، سازمان، کارکنان، اعتبار، دارائی و تعهدات از وزارت تعاون وامور روستاها منتزع و به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود.
مسئولیتها و اختیارات وزیر و وزارت تعاون وامور روستاها در مورد سازمان مذکور به وزیر و وزارت بازرگانی محول می‌گردد. مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره این سازمان سمت معاونت وزارت بازرگانی را عهده دار خواهد بود.
مادة ۵- بمنظور بررسی و تعدیل قیمت تولیدات داخلی و کالاهای وارداتی مرکز بررسی قیمتها وابسته به وزارت بازرگانی تشکیل می‌شود. وزارت بازرگانی مکلف است ظرف ششماه از تاریخ تصویب این قانون اساسنامة این مرکز را تنظیم و با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین بموقع اجراء بگذارد.
مادة ۶- کلیه وظائف و اختیارات وزیر و وزارت کشور در مورد قانون نظام صنفی مصوب خرداد ماه ۱۳۵۰ به وزیر و وزارت بازرگانی واگذار می‌شود. همچنین ریاست هیئت عالی نظارت بر اتاقهای اصناف با وزیر بازرگانی خواهد بود.
ریاست کمیسیون نظارت در شهرستانها را رئیس اداره بازرگانی عهده دارمیشود ودرنقاطی که اداره بازرگانی نباشدیکی ازمقامات دولتی محل پیشنهاد وزیر بازرگانی وتأیید وزیر مربوط این وظیفه را بعهده خواهد گرفت.
- تبصره- امور مربوط به تشکیل اتحادیه‌های صنفی و انتخابات آن کماکان بعهده وزارت کشور خواهد بود.
مادة ۷- وزارت بازرگانی می‌تواند بمنظور تأمین خدمات بازرگانی، شرکت یاشرکتهائی تأسیس و آنها را به طریق بازرگانی اداره نماید. اساسنامه این شرکتها پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
وزارت بازرگانی همچنین می‌توانددر اجرای وظائف قانونی خوددر مؤسسات و شرکتهائی که خدمات بازرگانی انجام می‌دهند سرمایه گذاری یامشارکت نماید.
مادة ۸- وزارت بازرگانی مکلف است سازمان تفصیلی خود را طبق تبصرهٔ ۲ مادة ۸ قانون استخدام کشوری تهیه و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور بموقع اجراء بگذارد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری – رضا پیر زاده.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون اقتصاد- محمدابراهیم نیکپور.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای جوانشیر بفرمائید.
جوانشیر- جناب آقای رئیس، همکاران محترم از خصوصیات قرن ما تغییر اساسی مفاهیم قرون گذشته است. روزگاری بازرگانی و بخصوص از زمانی که صنعت و انقلاب صنعتی پایه گذاری شد بر مفهوم نفع طلبی و انتفاع گروه خاصی پایه گذاری شده بود. بازرگانی بین المللی عبارت بود از قطبهای منفعت طلب، از قطبهائی که بزبان ساده تر، کلنی‌ها و سرزمینهای جهان را استثمار می‌کردند به نفع عده‌ای معدود بازرگان و خاصیت قرن ما این مفهوم را عوض کرد بخصوص در کشورهای جهان سوم بازرگانی اهرم توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی عنوان شد یعنی از طریق سیستمها و روشها و شگردهای سیاستهای بازرگانی کشورهای عقب افتاده و جهان سوم هر چه زودتر بمراحل کمال صنعتی و رفاه می‌رسند. پس آقای وزیر بازرگانی در رأس چنین وزاتخانه بزرگی، وزارتخانه‌ای سرنوشت ساز قرار گرفته‌اید که می‌بایست یک مرد تکنیسین و یک آدم ایدئولوگ باشید که کار شما هماهنگی داشته باشد یعنی اینجا تکنیک تنها کافی نیست تکنیک باید در خدمت ایدئولوژی و آرمان قرار گیرد اگر تکنیک بصورت مجرد و انتزاعی خودنمائی کند همان است که کشورهای جهان سوم با آن روبرو بوده‌اند اگر چه ما سعی کرده‌ایم خود را از این ابتلائات نجات دهیم اما گرفتاری و مشکل کار شما جناب دکتر الموتی که بعنوان شاگرد شما همیشه سرتعظیم در مقابل مراتب علمی تان فرود آورده‌ام اینجا اعلام می‌کنم و قبلا هم اعلام کرده‌ام که توسعه صنعتی این کشور در گرو یک سیستم بازرگانی برای بیست میلیون خرده کشاورز ماست تا موقعیکه کشاورزان ما از دسترنج خود و کالائی که در این کشور تولید می‌شود بی بهره‌اند ما نمی‌توانیم به توسعه مطلوب صنعتی برسیم آقای وزیر بازرگانی راه حلهای کشورهای انقلابی جهان سوم با راههای سنتی کشورهای قرن ۱۹ بکلی متفاوت است شما حتماّ و بطور یقین درس خوانده‌اید و این مطالبی را که می‌گویم بقول بچه‌ها وفت آبید. آقای وزیر در قرن ۱۹ سیاستهای بارزرگانی و توسعه اقتصادی کشورها بیرون مرزی بود یعنی بر اساس استعماری و کلنی‌ها سیاست کشور انگلستان متکی به کشور پهناور هند بود به چپاول کشورهای خاور دور بود به کشتزارهاو قرارگاههای استعماری چین بود. این سیاست برون مرزی بود جنگ تریاک در ۱۸۴۴ نمایشگر سیاستهای توسعه بازرگانی برون مرزی کشورهای اروپائی بود ولی شما می‌خواهید با سیاست خارجی انسانی ایران چه بکنید؟ سیاست خارجی انسانی، سیاست خارجی که قدرت دفاعی را برای دفاع از انسانهاطرح کرده است نه برای تحمیل کالاهای تجارتی، آقایان توجه کنید قدرت نظامی سلاطین قرن ۱۹ برای فروش تریاک بود به سرزمینهای خاور دور، قدرت نظامی ایران برای حفظ آزادیهای منطقه است برای حفظ ثبات صحیح در منطقه است نه برای پشتیبانی از کالاهای تجارتی و بزور کالاها را بمردم حقنه کردن. فرن کلونیزاسیون استعمار و سیاست انسانی این است، استعمار بکمک قدرت نظامی و به کمک قدرت هسته‌ای و به کمک موشک بالستیک کالاها را آب می‌کند اما سیاست انسانی ایران می‌خواهد بکمک مرغوبیت جنس بکمک کیفیت کالاها بکمک مدیریت صحیح بکمک ارزان تمام کردن کالاها جا در میان سایر ملل باز کند پس مشکل شما در اینجا است ما از قدرت نظامی افتخارآمیز ایران می‌خواهیم برای حفظ صلح منطقه و جلوگیری از اشرار و اراذل منطقه استفاده کنیم نه برای پشتیبانی کالاهای تجارتی، اینجاست مشکل کار شما آقای وزیر بازرگانی شما از نظر داخلی بقدری کارهایتان ظریف و حساس است که برای من مشکل است بازگو کردن آن ازیک طرف حمایت کالاها از یکطرف حمایت صنعتی و من می‌خواهم اینجا مطلبی را عرض کنم آقایان یک کشور انقلابی کشوری که تمام مسائلش بر اساس ایدئولوژی انقلاب ایران می‌گردد باید این تز را زمین بگذاریم ما اقتصاد لیبرال بآن صورت قرن ۱۹ نداریم و نمی‌توانیم داشته باشیم ما ابتکارات آزاد داریم و استعدادهای آزاد را به بازار تولید طلبیده‌ایم واین اقتصاد آزاد باید بازار پول آزاد در مقابلش باشد از طرفی بانکها را بصورت عصای دست صنایع کردن از طرفی بازار پولی مملکت را کوچ دادن در بانکها و آنرا در خدمت قطبهای تجارتی و صنعتی قرار دادن و از طرفی دیگر صحبت اقتصاد آزاد کردن تعاورض علمی دارد. این علم اقتصاد نیست آقای وزیر چنین است یا چنین نیست؟ آیا در قرن ۱۹ به سرمایه گذاری دولت کمک می‌کرد؟ آیا یک میلیون تومان بخش خصوصی به بازار اقتصاد می‌آورد و نود میلیونتومان بانکها بهش قرض می‌دادند؟ بانکها مال کی را می‌دهند بانکها مال بنده و شما را می‌دهند پس انداز ما و شما و کارگران و کودکان ما را می‌دهند پس در اینجا یک نکته‌ای رای ایران روشن می‌شود آنجائی که رهبر انقلاب ایران مسئله سهیم شدن مردم و سهیم شدن کارگران را در تولیدات در سهام کارخانه‌ها مطرح می‌کنند از نظر تئوری روح سخن اینجاست که سرمایه‌ها متعلق بمردم متعلق به توده مردم است (صحیح است) شما آقای وزیر کاری بسیار شاق و مهم و ظریف در پیش دارید از طرفی باید کالاهای تولیدی ایران را صادر کنید یکی از دوستان من صحبت از قرقره کرد واقعاّ جای تعجب و تأسف فراوان است که بعضی از تولیدات ما بر اثر حمایت بجائی برسد که با یک تکان دست آستینها آویزان شود، این جای تأسف است این حمایت از کالا نیست (صحیح است) افتخار مملکت ما در اینست که کالاهای ما مثل آرمان سیاسی ایران برخوردار از حیثیت باشد. موقعی می‌تواند کشور ایران صحبت از حیثیت بین المللی کند همانطور که در صحنه جهان از حیثیت سیاسی برخوردار است از حیثیت اقتصادی نیز برخوردار باشد شما باید به نحو اتم و اکمل جلو این قبیل تقلبها را در کار بگیرید (صحیح است) مسئله دیگر که بارها گفته‌ام و بار دیگر می‌گویم توسعه اقتصادی ایران بصورت اتم و اکمل آن بصورت آنچه که انقلاب ایران آرزو می‌کند و رهبر بزرگ ایران شب و روز برای این هدف می‌کوشد درگرو بالا آمدن سطح زندگی و رونق کار ۲۰ میلیون کشاورز است. شما خریداری بهتر از ۲۰ میلیون کشاورز ندارید. شما نمی‌توانید با سیاست زورگویانه بر اساس قدرت نظامی کولرهای آقای عنایت بهبهانی را در کشورهای همجوار و بکمک سرنیزه بفروشید. ما باید سطح زندگی کارگران و سطح زندگی کشاورزان بجائی برسانیم که خود خریدار کولر داخلی باشند آنوقت است که سه شیفت کارخواهد بود و کارگران در ۲۴ ساعت سه شیفت کار خواهند کرد. شما سالی یک جفت کفش به کشاورزان بدهید تا ده برابر این تولید و این مقدار که کارخانه‌ها تولید می‌کنند باز مجبور باشند تولید کنند. در اینجا باز ناچارم جناب آقای الموتی یک تعارض ایدئولوژی را طرح کنم. انقلاب ایران پایة فلسفی اقتصاد را بر اساس تعاون نهاده است جنای آقای رامبد چنین است؟ (رامبد – کاملا صحیح است) یعنی جوهر سودطلبی، جوهر انتفاع طلبی، جوهر طمع و جوهر آز را از اقتصاد گرفته پایه تمام کشاورزی را بر اساس تعاون قرار داده است از طرف دیگر ما در مقابلش تبلیغ اقتصاد آزاد سودگرایانه می‌کنیم که کشاورز ارزان بفروشد، بازرگان ارزان بخرد، گران بفروشد، کشاورز گران بخرد، ارزان بفروشد، همینطور این دور باطل هیچگاه بجائی نخواهد رسید. این دور باطل یکجا باید متوقف شده این حلقه مفقوده را باید پیدا کنید در کجاست که کشاورز باید ارزان بفروشد؟
آیا این سیستم بانکی غلط است؟ انبار نیست؟ چه ایردی در کار کشاورزان ما هست که ناچار است به ثمن بخس مالش را از دست بدهد و در مقابل کفش و پارچه و دوای گران بخرد؟ اگر ما توانستیم قدرت خرید کشاورز را با حمایتهای صحیح فنی از طریق تعاونیهای توزیع و فروش و خرید محصول و بازاریابی به جائی برسانیم که یک پل و ارتباطی بین تعاونیهای کشاورزی و تعاونیهیای بخش شهری بوجود آوریم آنوقت است آقای وزیر بازرگانی که ما می‌توانیم بگوئیم بازارهای پر رونق گرمی در انتظارمان خواهد بود، آنوقت است که دودکشهای کارخانه‌های شما شب و روز کار خواهد کرد، آنوقت است که دیگر نگرانی رکود بازار در میان نخواهد بود والا شما می‌خواهید قرقره زیبا را به جنگ کدام یک از قرقره‌های دنیا ببرید؟ شما می‌خواهید بعضی از پارچه‌های ایران را بکدام کشور بفرستید؟ البته ناگفته نگذارم که مقداری از این پارچه‌های ایران واقعاّ جالب توجه است بعضی پارچه‌های ایرانی به بازار عرضه شده است که واقعاّ از بعضی از پارچه‌های انگلیسی لطیف تر، زیباتر و خوبتر است (صحیح است)، ولی با یک گل، جناب آقای وزیر، بهار نمی‌شود! اینها که عرض کردم اصولی است شما باید بازرگانی را بر اساس پیشرفت کالاهای سرمایهای قرار دهید اشتغال کارگران ما منوط است به اینکه شما از ورود بنجلها جلوگیری کنید. دو چیز است که من آنرا بنجل می‌گویم. یکی توریست بنجل و یکی کالای بنجل (خنده نمایندگان) شما در خیابان توریست بنجل زیاد می‌بینید که باید به او کمک کرد و گدائی هم می‌کنند، کالای بنجل هم پشت شیشه مغازه فراوان است! این را کی دستور می‌دهد بنده که می‌خواهم بروم اروپا سفارتخانه‌ها چند جا از من تراول چک می‌خواهند ولی این توریست پابرهنه که به اینجا می‌آید و دور ایران راه می‌افتد، گدائی هم می‌کند و اسمش هم توریست است! و بعد جلو مزونهای عدیده که مثل تره تیزک روئیده‌اند، انواع کالاهای بنجل دیده می‌شود که این کالاهای بنجل را که بتازگی مد شده است روی آنها کلمات مای لاو، یورلاو، «عشق من» و «عشق تو» بنویسند، و یک قلب و قلب و تیری که در آن فرو رفته رویش بکشند به مردم مملکت ما در مقابل ارز آب می‌کنند. من نفهمیدم این را، شما می‌دانید آقای عباس میرزائی، هر یک از این بنجلها جلوی یک ساعت کار کارگر ایرانی را می‌گیرد وهرچه بیشتر می‌شود کارگر ایرانی بیشتر بیکار می‌شود. و شما که نماینده کارگران هستید و من که به کارگر عشق می‌ورزم هر وقت یاد این می‌افتم که تعدادی کارگر بیکارند رنج میبردن، رنج می‌برم و شما هم رنج می‌برید، بنابراین بنده مسائل کلی را خدمتتان عرض کردم. سخنهای بسیار برای گفتن است چه در واردات و چه در حمایت محصولات داخلی چه از لحاظ شکل مصرف کننده و حمایت از مصرف کننده و چه در مورد حمایت از تولید کننده، بسیار می‌شود صحبت کرد ولی در کلیات اول جای آن نیست. باز هم گفته‌ام این را بعنوان ثبت در صورت مذاکرات مجلس عرض می‌کنم یکبار هم در جزوه‌ای که ده سال پیش نوشتم، گفته‌ام که صنعتی شدن ایران با توجه به اوضاع و احوال بین المللی با توجه به آرمانهای فلسفی مملکت با توجه به تقسیم بندی قدرتهای جهان، در گرو ترقی و اعتلای قدرت خرید و درآمد ۲۰ میلیون کشاورز ایرانی است که بالاترین خریدار کالاهای ما خواهند بود. اگر این فراموش شود ما خدای نکرده همیشه بحران داخلی و خارجی از نظر تجارت و بازرگانی در مقابل خواهیم داشت. امیدوارم شما بعنوان یک جوان فعال و زیرک و کاردان که گویا در این قسمت تخصصی هم داشته‌اید بخوانید این بار سینگین را از دوش مملکت بردارید (احسنت- احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم، خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور توسعه و پیشبرد امور بازرگانی داخلی و خارجی در چارچوب سیاستهای اقتصادی کشور، وزارت بازرگانی برای انجام وظائف زیر تشکیل می‌شود:
الف- تنظیم واجرای سیاستها، خط مشی‌ها و مقررات بازرگانی کشور.
ب- تهیه و اجرای برنامه‌ها و طرحهای توسعة بازرگانی داخلی و خارجی.
ج- انعقاد قراردادهای بازرگانی با کشورهای خارجی.
د- تهیه و تدوین نظامات و مقررات واردات و صادرات و نظارت بر اجرای آن با توجه به سیاست حمایت از تولیدات داخلی و حمایت از مصرف کننده.
ه- نظارت و حفظ تعادل بهای تولیدات داخلی و کالاهای وارده به کشور و بررسی شرایط تولید و توزیع تا مرحلة مصرف.
و- ایجاد تسهیلات و تهیه تجهیزات لازم برای توسعة واردات و صادرات وایجاد هماهنگی بین فعالیتها و خدمات مورد نیاز بازرگانی داخلی و خارجی کشور.
ز- تنظیم ضوابط و مقررات مربوط به نحوة ارائة خدمات مورد نیاز بازرگانی داخلی و خارجی کشور.
ح- اقدام به بازاریابی و تشکیل نمایشگاههای داخلی و بین المللی.
ط- قبول عضویت و شرکت در سازمانها و مجامع بین المللی مربوط به امور بازرگانی.
رئیس- در مادة اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود
در لایحه قانون تشکیل وزارت بازرگانی پیشنهاد می‌شود در بند الف مادة ۱ جمله طبق قانون برنامه پنجم اضافه شود. در بند ج مادة یک جمله با تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین اضافه شود.
در بند هـ ماده یک جمله (و مبارزه با تورم داخلی و خارجی از طریق سیستم بانکی و ایجاد بانک خواربار) اضافه شود.
با تقدیم احترام – مهندس حسین ایمان زهرائی.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید جمله زیر، ذیل بند ط ماده اول لایحه قانون تشکیل وزارت بازرگانی اضافه می‌شود:
ی- تنظیم ضوابط و اجرای قوانین و مقررات مربوط به تشویق صادرات و تولید.
دکتر یوسف صمد زاده دکتر امیرحسن زهرائی.
رئیس- مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- مرکز توسعه صادرات ایران، شرکت سهامی معاملات خارجی، شرکت سهامی فرش ایران، شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران، صندوق ضمانت صادرات، شرکت حمل و نقل ایران و شوروی به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود و کلیه وظائف، اختیارات و مسئولیتهای وزیر و وزارت اقتصاد در مورد مؤسسات مذکور در این ماده به وزیر و وزارت بازرگانی منتقل می‌گردد.
رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید مادة ۲ لایحه قانون تشکیل وزارت بازرگانی بشرح زیر اصلاح شود:
مادة ۲- کلیه اختیارات و مسئولیتها و تکالیفی که به وزیر اقتصاد در مرکز توسعه صادرات ایران – شرکت صهامی خارجی- شرکت سهامی فرش ایران- شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران – صندوق صادرات- شرکت حمل و نقل ایران و شوروی واگذار شده به وزیر بازرگانی محول می‌گردد.
عبدالحمید معینی حسن پروین.
هوشنگ شریفها سعیدبهادری.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲ قانون تشکیل وزارت بازرگانی ضمن حذف جمله شرکت حمل و نقل ایران و شوروی تبصره زیر بآن ماده اضافه گردد.
- تبصره- شرکت حمل و نقل ایران و شوروی با کلیه وظائف، سازمان، سهام، دارائی، کارکنان، اعتبار دارائی و تعهدات به وزارت راه و ترابری وابسته می‌گردد و کلیه وظائف و اختیارات و مسئولیتهای وزیر و وزارت اقتصاد در مورد شرکت مذکور در این تبصره به وزیر راه و ترابری منتقل می‌شود.
اکبر مسعودی.
رئیس- مادة سوم قرائت می‌شود.
مادة ۳- شرکت سهامی بیمه ایران با کلیه وظائف، سازمان، کارکنان، اعتبار، دارائی و تعهدات از وزارت دارائی منتزع و به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود.
مسئولیتها و اختیارات وزیر و وزارت دارائی در مورد شرکت مذکور به وزیر و وزارت بازرگانی محول می‌گردد.
- تبصره- بانک بیمه ایران کماکان وابسته به شرکت سهامی بیمه ایران خواهد بود.
رئیس- درمادة ۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادرسیده قرائت می‌شود.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید مادة ۳ لایحه تشکیل وزارت بازرگانی بشرح زیر اصلاح شود.
مادة ۳- اختیارات و تکالیفی که طبق اساسنامه قانونی شرکت سهامی بیمه ایران بعهدة وزیر دارائی بوده به وزیر بازرگانی محول می‌گردد
با تقدیم احترام:
- دکتر سعیدبهادری هوشنگ شریفها.
- حسن پروین عبدالحمید معینی.
رئیس- مادة ۴ قرائت می‌شود.
مادة ۴- سازمان غله و قند و شکر و چای کشور با کلیه وظائف، سازمان، کارکنان، اعتبار، دارائی و تعهدات از وزارت تعاون و امور روستاهای منتزع و به وزارت بازرگانی وابسته می‌شود.
مسئولیتها و اختیارات وزیر و وزارت تعاون و امور روستاها در مورد سازمان مذکور به وزیر و وزارت بازرگانی محول می‌گردد. مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره این سازمان سمت معاونت وزارت بازرگانی را عهده دار خواهد بود.
رئیس- در مادة ۴ نظری نیست؟ آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- بنده وقتی این ماده را خواندم دیدم بعضی از سازمانهای دولتی هم سرنوشتی مثل بعضی مردم دارند، بعضی‌ها وضع ثابت و دائمی دارند، و بعضی‌ها سرگردان و اجاره نشین، از سازمانهای سرگردان مملکت ما سازمان غله و قند و شکر وچای است که اگر تاریخچه آنرا نگاه کنیم که بهمة وزارتخانه‌ها وابسته سده بود و شاید دلیل وابستگی اش به وزارت تجارت چون هیچ دلیل منطقی دیگری در آن نمیبنم برای این است که چون تا بحال به وزارت بازرگانی وابسته نبوده تا فهرست تکمیل شده باشد حالا وابسته شده است، جناب آقای مهدوی، وزیری مثل شما و با اطلاعاتی که از سابقه خانوادگی شما و مقام علمی شما دارم باید توجه داشته باشید سازمان غله و قند و شکر و چای بر اساس مطالبی که در جواب سئوال بنده در بارة قند و شکر دادند، خوشبختانه تولید داخلی شکر ما تقریباّ ۴/۳ مصرف را تأمین و پر کرده است، غله تولید ما ۵/۴ مصرف را تأمین می‌کند، چای هم یک وضع اختصاصی خاص بخود دارد که بنظر من بعهدة نمایندگان گیلان است که در این زمینه شما را روشن کنند. هر سه این دستگاهها مختصاتی دارند که اگر به وزارت کشاورزی وابسته بودند بنده این را خیلی عملی تر و منطقی تر می‌دیدم، چون هدف ما این است که روزی برسد که از واردات شکر بی نیاز شویم شما نمی‌توانید اینکار را بکنید وظیفه وزارتخانه شما نیست هدف ما این است که روزی برسد که ما صادرات غله داشته باشیم و غله صادراتیمان در زمره وظائف این وزارتخانه باشد ولی برای تولید داخلیمان آقای همایونفر وزارت کشاورزی باید موجباتی فراهم بیاورد که ما برسیم بآن حدی که بتوانیم نیازهای داخلیمان را از نظر تولید تأمین کنیم مسئله دیگری که پیش آمد در جواب سؤال از وزارت تعاون و امور روستاها در مورد توزیع شکر ما را حواله کردند به شرکتهای تعاونی روستائی ملاحظه میفرمائید که یک ماده حیاتی در ارتزاق مردم مثل شکر که توزیع آن بایستی از امکانات یک وزارتخانه دیگری استفاده بشود و همچنین در تولیدش برای بی نیازی باید از امکانات یک وزارتخانة دیگر استفاده شود و در این وسط منحصراّ شما با تسلط و اطلاعاتی که از بازارهای جهانی دارید وخواهید داشت باید تأمین کمبود مصرف و تولید را بموقع بفرمائید. از این وظیفه بزرگ قسمت بسیار کوچکش شاید از شش دانگ یک دانگش به دستگاه شما مربوط است. چنین وظیفه را نمی‌دانم شما سوابق کاری اداری چقدر داشتید و در مشکلات این کار چقدر وارد هستید چنین مسأله‌ای را چقدر و چطور به گردن وزارت بازرگانی گذارده‌اند بنده نمی‌دانم؟ آیا شما مشکلات این قضیه را فکر کرده‌اید و قبول مسئولیت کردید یا اینکه این وظیفه و مسئولیت را ساده تلقی کردید و تأسف بنده اینجاست که آنچه را که بشما باید بدهند نداده‌اند وزارت بازرگانی بدون گمرک چه می‌تواند بکند؟ شما که می‌بایستی گمرکات مملکت را برای وزارت بازرگانی بگیرید در این لایحه نیست ولی غله‌ای که خریدش، کشتش، توزیعش، سیلویش، تشکیلاتش بهیچوجه من الوجوه با وظائفی که در مادة یک این لایحه گنجانده شده تناسب ندارد بعهدة شماست بنده نمی‌دانم این مطالب را مطالعه کرده‌اید یا نه؟ بهر حال این یک نوع مطالعه خاصی است لایحه در دولت مطرح شده در مرکز حزب مطرح شده و شما این مسئله را قبول فرموده‌اید ولی وظیفه بنده است که بشما عرض کنم که مسئله ارزاق عمومی شوخی بردار نیست مشکلات را از اول میگوئیم نحوة بهبود اینکار را میگوئیم ضرورت اینکه این مؤسسه مسئولیتش به کدام دستگاه باشد میگوئیم شما با علم و اطلاع این مسئولیت را می‌پذیرید از فردای مطلب فروش شکر بقیمت ثابت دولتی در روستاهای ایران جوابگویش شخص جنابعالی هستید و از فردا توزیع غله در سراسر مملکت و تأمین نان در تهران و شهرستانها جوابگویش شخص جنابعالی است. امیدوارم اگر این وظیفه را پذیرفته‌اید بخوبی از عهده بربیائید من گرچه فکر می‌کنم تناسبی با وزارتخانه شما ندارد توضیح را عرض کردم خودتان مطالعه بفرمائید چون پیشنهادات ما زیاد مورد توجه نیست شاید خود شما پیشنهاد رد این مسئولیت را به وزارت کشاورزی بفرمائید و آنچه که مسلم است حتماّ ضرورت دارد که سازمان کل گمرکات ایران در اختیار وزارت بازرگانی باشد تمام مواد و بندهای مادة یک را از اول ابجد تا آخر حطی اگر نگاه کنید هر فصل و بندش برمیگردد به یک وظیفه گمرکی که بایستی با کلیدی که آچار واقعی اینکار است بتوانند وظیفه شان را انجام بدهند و عجیب است که گمرک در زمینه کار شما نیست و سازمان غله و قند و شکر با توضیحاتی که عرض کردم هست بنده راجع به حذف آنها پیشنهادی تقدیم نمی‌کنم ولی راجع به ضمیمه شدن گمرک به وزارت بازرگانی پیشنهادی تقدیم می‌کنم امیدوارم مورد عنایت همکاران محترم قرار بگیرد.
رئیس- در مادة ۴ نظردیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید در سطر آخر مادة ۴ قانون تشکیل وزارت بازرگانی جمله (عهده دار خواهد بود) به جمله (خواهد داشت) تبدیل شود.
باتقدیم احترام- امیر عباس جهانی.
محتراماّ باستحضار می‌رساند نظر به اینکه نظارت و حفظ تعادل برای تولیدات داخلی و کالاهای وارده کشور و بررسی شرایط توزیع تا مرحله مصرف بعهده وزارت بازرگانی محول شده است لذا پیشنهاد می‌نماید در مادة ۴ قانون تشکیل وزارت بازرگانی سازمان تعاون شهر و روستا که فلسفه تشکیل آن نظارت صحیح در امر توزیع بین مصرف کننده و تولید کننده است به وزارت بازرگانی منتقل شود.
باتقدیم احترام:
- عبدالحمید معینی.
- سعید بهادری.
- هوشنگ شریفها.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید در قانون تشکیل وزارت بازرگانی در مادة ۴ (سازمان کل گمرک ایران) اضافه شود.
فرهادپور.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بمادة ۴ لایحه قانونی تشکیل وزارت بازرگانی اضافه شود:
- تبصره- وزارت بازرگانی مکلف است ظرف سه ماه پس از تصویب این قانون در اساسنامه سازمان غله و قند و شکر و چای تجدید نظر نموده و در صورت لزوم اساسنامه‌های جدیدی برای انجام وظایف آن تهیه نماید. هرگونه تغییر و تجدید نظر در قانون و اساسنامه مذکور پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
دکتریوسف صمدزاده – دکتر امیر حسن زهرائی.
رئیس- مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- بمنظور بررسی و تعدیل قیمت تولیدات داخلی و کالاهای وارداتی مرکز بررسی قیمتها وابسته به وزارت بازرگانی تشکیل می‌شود. وزارت بازرگانی مکلف است ظرف ششماه از تاریخ تصویب این قانون اساسنامه مرکز را تنظیم و با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین بموقع اجراء بگذارد.
رئیس- در مادة ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید، در سطر اول ماده پنج لایحه قانونی تشکیل وزارت بازرگانی کلمه «وتعیین» پس از کلمه تعدیل اضافه گردد.
- دکتر یوسف صمدزاده.
- دکتر امیرحسن زهرائی.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید در مادة ۵ لایحه قانون تشکیل وزارت بازرگانی مهلت شش ماهه برای تنظیم اساسنامه به سه ماه تبدیل شود.
بااحترام – علی اصغر مظهری.
رئیس- مادة ۶ قرائت می‌شود.
مادة ۶- کلیه وظائف و اختیارات وزیر و وزارت کشور در مورد قانون نظام صنفی مصوب خرداد ماه ۱۳۵۰ به وزیر و وزارت بازرگانی واگذار می‌شود. همچنین ریاست هیئت عالی نظارت بر اتاقهای اصناف با وزیر بازرگانی خواهد بود.
ریاست کمیسیون نظارت در شهرستانها را رئیس اداره بازرگانی عهده دار می‌شود و در نقاطی که اداره بازرگانی نباشد یکی از مقامات دولتی محل پیشنهاد وزیر بازرگانی و تأیید وزیر مربوط این وظیفه را بعهده خواهد گرفت.
- تبصره- امور مربوط به تشکیل اتحادیه‌های صنفی وانتخابات آن کماکان بعهده وزارت کشور خواهد بود.
رئیس- در مادة ۶ نظری نیست؟ آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی- از زمانی که اتاق اصناف در شرف ایجاد و تکوین بود حزب مردم چه در مجلس و چه در جراید حزبی و مطبوعات اعلام داشت که چون این تشکیلات جدید زیر چتر حزبی قرار می‌گیرد و کار اصناف با سیاست درمی آمیزد. طبیعی است از نظر تعصب حزبی نمی‌توانند وظیفه خود را بنحو شایسته‌ای انجام دهند ولی متأسفانه گوش شنوا نبود و نتایج آن نیز عملا مشهود گردید این فقط ما نبودیم بلکه اکثر مطبوعات بودند که در حمایت از مصرف کننده و بخاطر دفاع از بدیهی ترین حقوق مردم، به حزب حاکم بکرات هشدار دادیم. که اعطای اختیارات وسیع به اتاقهای اصناف وبقول معروف ریش وقیچی را بدست سودجویان سپردن کاری جز به زیان اکثریت مردم مصرف کننده نیست.
متأسفانه مقامات مسئول برای بهره گیری سیاسی ازاتحادیه‌های صنفی، هشدار مطبوعات و صاحب نظران را ناشنیده گرفتند و برخلاف خواسته‌های مردم بجای حمایت از مصرف کننده راه سودجوئی را بروی اصناف هموار کردند که سرانجام خود هم از این کلاف سردرگم به تنگ آمدند ونتیجه الحاق مواد ۵و۶ بین لایحه است اکنون که دولت خود با تقدیم این لایحه نظارت بر این وظیفه بزرگ را بموجب مواد ۵و۶ به وزارت بازرگانی محول ساخته است و اکنون ناگزیریم در مورد عدم انجام وظیفه و عدم احساس مسئولیت اتاقهای اصناف مطالبی مستند بعرض برسانم:
گزارش بازرسان کمیته ملی حمایت از مصرف کننده که اخیراّ در جراید مهم کشور انتشار یافته حکایت از ماجرای تلخ و وحشتناکی می‌کنند که موجب کمال تأسف است خلاصه آن چنین است:
«فروشگاهها به مردم گوشت ناسالم و گران می‌فروشند روغن نباتی، سبزیجات، میوه جات، پارچه، لبنیات و مرغ کمیاب و یا گران است گوشت ناسالم با قیمت گران در اختیار مردم گذاشته می‌شود و متأسفانه گوشتهای عرضه شده برای فروش غیر قابل مصرف تشخیص داده شده برای فروش غیر قابل مصرف تشخیص داده شده است و سبزیهای عرضه شده و میوه‌های درجه ۲و۳ به بهای درجه اول فروخته می‌شود و با کمال تأسف مواد غذائی فاسد شده مثل مرغ و سبزیجات و میوه را به مشتریان می‌فروشند وعجیب تر اینکه گوشت فاسد را بصورت همبرگر در اختیار رستورانها و سلف سرویسها قرار می‌دهند و در مورد آرد نیز اظهار نظر کرده‌اند که کمبود سهمیه آرد در بعضی از نانوائیها بازار سیاه بوجود آورده است و در نتیجه نان با قیمت گران به مردم فروخته می‌شود.
با اینکه برنج در نهایت فراوانی است ولی خواربار فروشیها و فروشگاهها آنرا مخفی می‌کنند تا گرانتر بفورشند و تولید کنندگان روغن نباتی میزان محصول را تقلیل داده‌اند واین کمبود بخوب در جنوب شهر و شهرستانها محسوس است. بطور کلی تولید- کنندگان با اینکه باید محصول خود را به قیمت خرداد ۱۳۵۲ به فروشندگان بدهند با قیمتهای بیشتری جنس خود را عرضه می‌کنند این مطالب از طرف کمیته ملی حمایت از مصرف کننده عنوان شده تا بحال جوابی هم داده نشده است در مورد پوشاک نیز گزارش بازرسان کمیته ملی حمایت از مصرف کننده حکایت از این نکته تأسف آور دارد که قیمت فروش برای مصرف کننده در بسیاری از موارد تعجب آور و چند برابر شده است پارچه گران است و پیوسته رو به گرانی می‌رود در مورد کفش نیز کار بهمین منوال است و تخفیف قابل ملاحظه‌ای از گزارش رسمی بازرسان و کارنامه سیاه اطاق اصناف که امیدوارم مورد توجه وزیر بازرگانی قرار گیرد و باین نابسامانیها و احجافهای نامعقول و گرانی سرسام آور که بکرات شخص آقای نخست وزیر پیرامون مهار کدرن قیمتها و تثبیت نرخ مایحتاج عمومی دستورات مؤکد صادر فرموده‌اند پایان داده شود. و در سمت ناظران صنفی که باید از احجاف به مصرف کننده جلوگیری کنند و با کمال تعجب عملا در مقام دفاع از متخلفان صنفی برمیآیند تجدید نظر نمایند.
رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- بنده از مطالبی که بعضی از دوستان اقلیت امروز اینجا عنوان کردند استفاده کردم و بنظر خود من بسیار منطقی و صحیح بود ولی از دوست عزیزم جناب آقای احتشامی گله می‌کنم برای اینکه در مورد اصناف خیلی دلشان می‌خواست به حزب اکثریت حمله کنند ولی بنظر من زیاد فرمایشات ایشان منطقی نیست، ملاحظه بفرمائید خود نخست وزیر در مطالبی که در حوزة حزبی خودش مطرح کرده بود و در روزنامه حزبی امروز عنوان شده است. از اطاق اصناف و طرز کارش انتقاد کرده و گفته که ما موفق نبودم ولی درعین حال یک کمیتة ملی حمایت از مصرف کننده تشکیل شده که کار این کمیته رضایتبخش بوده است. جناب آقای احتشامی اگر می‌فرمایند حزب مردم آنروز این مطالب راگفته بنظر من قبل از این که یک سازمانی بیاید یکماه دوماه سه ماه کار بکند قضاوت کردن در بارة آن صحیح نیست امروز ما می‌توانیم بگوییم که اتاق اصناف کارش آنطور که ما فکر می‌کردیم رضایتبخش نبوده و باید بگوییم اطاق اصناف در تمام آن وظایفی که از او انتظار داشته‌ایم موفق نبوده است. اصولا نرخ گذاری جزء کار اتاق اصناف نیست اینکار کار مشکلی است، در کنترل نرخ هزار مسئله مؤثر است تمام عوامل را دست یک اتاق دادن و به یک سازمان دادن درست نیست. تمام این عوامل باید همکاری بکنند چناچه امروز می‌بینید در کمیته ملی حمایت ار مصرف کننده چون عوامل مختلف شرکت دارند توفیق داریم. امروز نظر این است که بسود مردم کار صحیحی بشود بنظر من نباید به اصناف حمله کرد اصناف این مملکت خدمتگزاران این مملکت هستند امروز سعی شده است که اصناف هم تحت نظامی دربیایند. اطاقی داشته باشند از منافع حقة آنها دفاع بشود، صحیح نیست که از منافع حقة آنان دفاع نشود اگر ما می‌بینیم جنس گران است، گناه را به گردن اصناف انداختن درست نیست مسلماّ اشکالاتی در بعضی از کارها وجود دارد باید آن اشکالات را پیدا کرد و رفع کرد امروز اصناف مثل کارگران، مثل کشاورزان، مثل بازرگانان یک سازمانی می‌خواهند برای دفاع از حقوق حقه شان و حزب ما افتخار دارد که این سازمان را بوجود آورده است (صحیح است) حزب ما افتخار دارد که یکی از برنامه‌هایش همیشه بر این اصل متکی بوده است. جناب آقای احتشامی اصل را تخطئه نکنید اگردر اجرای کار آنطور که باید کارها موفقیت آمیز نیست می‌شود با تغییر سازمانها توفیق یافت همانطور که می‌بینید دولت هم در اینکار اصرار دارد که اگر امروز این سازمان کارش رضایت بخش نیست آنرا بدهد بدست وزارتخانه دیگر که موفقیت داشته باشد حزب ما این افتخار را دارد که توانسته است اصناف این مملکت را که خدمتگزاران کشور هستند و در مشروطیت ایران هم سهم بسزایی دارند، این گروه دویست هزار نفری را متشکل کند که حرفهایشان را بزنند اظهار نظر کنند (صحیح است) ما از همکاری اصناف بهتر می‌توانیم در کنترل نرخها استفاده بکنیم حالا اگر بین آنها آدمهای متجاوزی هستند دست این متجاوزین را باید قطع کرد نه آنکه به صنف آنها حمله کرد، بنابراین جناب آقای مهدوی چون بعلم شما اعتقاد داریم و مرد دانشمندی هستید و خوب هم درس خوانده‌اید و کاری که در گذشته داشتید موفقیت آمیز بوده و چون وظائفی که دارید بسیار سنگین است ماهم بسهم خودمان کوشش می‌کنیم شما را یاری بکنیم که در این کار موفق بشوید. امروز کار اقتصاد مملکت کار بازرگانی و صنایع مملکت، آنقدر پیشرفتهاست که این احتیاج به وزارتخانه جدید و همکاری و کنترل و حمایت دارد، بنابراین ما معتقدیم در وظایفی که بعهدة شما محول است اگر در بعضی از وظایف آن احتیاج به تجدید نظر نست خودتان مطالعه بکنید کمیسیونهای مجلسین هم مطالعه می‌کنند فرق نمی‌کند اکثریت و اقلیت مجلس با شما همکاری می‌کنند موفقیت شما موفقیت مملکت است هرچه ما بتوانیم پشت این تریبون از موفقیت مملکت ستایش بکنیم آن موفقیتی است که کار خوب انجام بشود اگر ایرادی هم داشته باشد ایراد می‌گیریم چنانچه در حزب هم ایراد می‌گیریم و در روزنامة ارگان حزب هم منعکس می‌کنیم برای اینکه معتقد به پرده پوشی نیستیم و اگر کسی در حزب ما باشد که کارش موفقیت آمیز نباشد ماهم انتقاد می‌کنیم و ایراد می‌گیریم چنانچه اموز نخست وزیر مملکت دو و سه ستون مطالبی را در مورد اتاق اصناف در روزنامه حزبی مطرح کرده بود و آنچه هم که موفقیت داشته‌ایم تأیید کرده بود و آنجا هم که موفقیت نبوده شخص نخست وزیر بیان کرده بود بنابراین برای جنابعالی آرزوی موفقیت داریم و امیدواریم در این وظایفی که بعهدة جنابعالی گذاشته شده است واقعاّ یک مقدار بررسی خودتان و دستگاه دولت بکند که شاید موفقیت ما بیشتر از آنچه بشود که الآن داریم (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در مادة شش نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
احتراماّ پیشنهاد مینمائیم تبصره ذیل مادة ۶ لایحه قانون تشکیل وزارت بازرگانی بشرح زیر اصلاح گردد:
امور مربوط به انتخابات اتحادیه‌های صنفی کماکان طبق مادة ۵۴ قانون نظام صنفی بر مبنای آئین نامه تدوینی از طرف وزارت کشور خواهد بود.
- دکتر حیدر قلی برومند.
- اردلان.
- صدقیانی زاده.
رئیس- مادة ۷ قرائت می‌شود.
مادة ۷- وزارت بازرگانی می‌تواند بمنظور تأمین خدمات بازرگانی، شرکت یا شرکتهائی تأسیس و آنها را بطریق بازرگانی اداره نماید. اساسنامه این شرکتها پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
وزارت بازرگانی همچنین می‌تواند در اجرای وظایف قانونی خود در مؤسسات و شرکتهائی که خدمات بازرگانی انجام می‌دهند سرمایه گذاری یا مشارکت نماید.
رئیس- در مادة ۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) مادة۸ قرائت می‌شود
مادة ۸- وزارت بازرگانی مکلف است سازمان تفصیلی خود را طبق تبصرهٔ ۲ مادة ۸ قانون استخدام کشوری تهیه و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور بموقع اجراء بگذارد.
رئیس- در مادة ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اموراستخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند ۲ ماده ۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون اموراستخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند ۲ ماده ۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس- گزارش شور اول اصلاح بند ۳ مادة ۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۳۱۴ مورخ ۱۳۵۳/۳/۱۲ دولت راجع باصلاح بند سه ماده دو قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۳/۲۱ تقدیم و بشمارة ۱۲۱۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده- بند سه مادة دو قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«۳- در بدو ورود بخدمت حداقل تحصیلات برای کسانی که داوطلب خدمت افسری می‌شوند دارا بودن گواهینامه رسمی دوره کامل متوسطه و برای کسانیکه جهت کادر درجه داری استخدام می‌شوند حداقل گواهینامه پایان دورة ابتدائی خواهد بود».
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ باحضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اصلاح بند سه ماده دو قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون نظام – سرلشکر همایونی.
- طرح و تصویب فوریت واصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند سه مادة ۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال بمجلس سنا
۸- طرح و تصویب فوریت واصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند سه مادة ۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال بمجلس سنا.
رئیس- نسبت به این لایحه از طرف فارکسیون پارلمانی حزب ایران نوین پیشنهاد فوریت شده است که قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید لایحه اصلاح بند سه ماده دو قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با قید یک فوریت مطرح گردد.
رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران در مجلس شورای ملی – مصطفی الموتی.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت این لایحه خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است، آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- با پیشرفتی که از یکطرف در کلیه امور فرهنگی در کشور پیدا شده و از طرف دیگر احتیاجی که در ارتشها برای علم بیشتر و آشنائی بیشتر جهت کار کردن با وسایل مدرن لازم است، بنده خیلی ممنون می‌شوم که تیمسار در این مورد که عرض می‌کنم توضیح بفرمایند چون انتظار ما این بود لایحه‌ای شما بیاورید که برای ورود به کادر افسری حداقل تحصیلات لیسانس باشد والا شرط دیپلم بیشتر از نیم قرن است که ما داریم و برای ورود به کادر افسری حداقل دیپلم باشد با اینهمه تعداد دیپلمهائی که بحمدالله در کشور ما هست با توضیحی که میفرمائید مجلس هم با اعتقادات بیشری رأی خواهد داد.
رئیس- تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
تیمسار سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازة مقام ریاست و نمایندگان محترم به استحضار می‌رسانم که در ارتش شاهنشاهی شرط ورود به دانشکده افسری دارا بودن دیپلم کامل متوسطه و آزمایشات بسیار سخت است و استحضار دارید که ما خودمان یک دبیرستان نظام داریم وصورت ظاهرباید شاگردان دبیرستان نظام که تحت نظروزارت آموزش و پرورش آزمایش شده‌اند مستقیماّ بروند به دانشکده افسری ولی روی نظر جنابعالی ما برای آنها هم هیچ استثناء قائل نمی‌شویم بین شاگرد دبیرستان نظام و شاگرد دبیرستان البرز یا سایر دبیرستانها ما هیچ فرقی نمی‌گذاریم معذرت می‌خواهم اگر اسم دبیرستان البرز را آوردم هیچ منظوری نداشتم شاگرد دبیرستان نظام در کنکور دانشکده افسری اگر قبول نشد اخراج می‌شود و خرجی که ارتش در این مدت سه سال برای او کرده از او پس گرفته می‌شود پس از ورود به دانشکده افسری استحضار دارید سه سال با آموزش و تمرینات بسیار و وظائف دیگری که هست درس می‌خوانند و پس از سه سال ستوان دوم می‌شوند نه آن ستوان دومی که بنده در سال ۱۳۱۴ شدم (یکنفر از نمایندگان – آنهم خوب بوده) بنده در ۱۳۱۴ که ستوان دوم شدم افسر پیاده بودم فرمانده دسته شدم ولی امروز آن ستوان دومی که از دانشکدة افسری بیرون می‌آید باید یک دوره مقدماتی دیگر ببیند تا بتواند ستوان دوم صف و فرمانده صف بشود این در مورد دانشکده افسری، استحضار دراید حتماّ شما قوم و خویش دارید، پسر دارید، همسایه و آشنا دارید و می‌دانید که چه شرایط سنگینی وجود دارد، ما یک آموزشگاه افسری جزء داریم چون قادر نیستیم که کادر افسری را با ستوان دومهای دانشکده افسری تکمیل کنیم بعضی اوقات از روی ناچاری همان دیپلم متوسطه را می‌گیریم البته با کنکور اینها بعد از دید آموزشگاه افسری جزء پس از مدتی ستوان سوم می‌شوند بعد از اینها آموزشگاه درجه داری ما ات درجه دار دو جور داریم یکی فنی و یکی عادی درجه دار فنی ما حداقل تحصیلاتش سه متوسطه هست و حالا چون سه متوسطه وجود ندارد دوره راهنمائی است. در لایحه‌ای که فردا یا پس فردا بحضورتان خواهد رسید شرط ورود به آن دارا بودن مدرک سوم متوسطه یا سوم راهنمائی است و این برای مشاغلی است که پیش پا افتاده است فرض بفرمائید برای آموزشگاه رانندگی چه تخصصی می‌خواهد؟ از نظر عملی یک کلاس می‌بینند اینها درس خوانده‌های ۶ ابتدائی هستند و چون حالا ۶ ابتدائی نداریم همین ۵ ابتدائی را که نظام جدید آموزش و پرورش قبول کرده و تصویب فرموده‌اید می‌گیریم پس ما برای هر کاری از معلوماتی استفاده می‌کنیم که متناسب با آن معلومات بتواند تخصص بگیرد. استحضار دارید در دانشگاه پهلوی شیراز یک آموزشگاه الکترونیک داریم که قسمتی را با سوم متوسطه می‌گیریم ولی قسمت اعظمش از کلاس سوم بالاتر هستند در حدود ۵و۶ متوسطه، اینها در دانشگاه دارند درس می‌خوانند و هزینه این دانشکده الکترونیک را ارتش می‌دهد پس با این عرایضی که کردم امیدوارم موضوع روشن شده باشد که ما در سطوح مختلف در هر رشته‌ای که مورد نیاز است متناسب با آن رشته دانش آموز یا دانشجو می‌گیریم (احسنت).
رئیس- نظردیگری درمادة واحده نیست؟(اظهاری نشد) درکلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به احتساب دوره خدمت سپاهیگیری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به احتساب دوره خدمت سپاهیگیری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی.
رئیس- گزارش شور اول احتساب دوره خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱ تیر ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۶۲۱۸ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۲ مربوط به احتساب دوره خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی را که جلسه روز یکشنبه ۵۳/۲/۲۶ تقدیم و بشماره ۱۲۲۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده – سپاهیان انقلاب که برابر ضوابط مقرر معدل آنان در پایان آموزش ممتاز تشخیص داده شود و تمام یا قسمتی از دورة خدمت سپاهیگری خود را بطور رضایت بخش در استان سیستان و بلوچستان خدمت کرده یا بنمایند، در صورتیکه مستخدم دولت باشند یا به استخدام وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی درآیند هر یکسال خدمت سپاهیگری آنان در استان مذکور معادل دو سال خدمت دولتی از لحاظ سوابق استخدامی منظور و محاسبه می‌شود.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است. آقای آموزگار بفرمائید.
محمد علی آموزگار- ده سال قبل راجع به مأمورین دولت که در استانهای ساحلی سیستان و بلوچستان مأموریت پیدا می‌کردند در این مکان مقدس صحبت کردم و گفتم تا افراد تبعیدی و یا ناراضی به این مناطق اعزام می‌شوند باعلاقه کاری انجام نمی‌دهند و در همانوقت پیشنهاد کردم که دولت باید فکری برای اینکار بکند و زندگی مأمورین خوب خود را در آن مناطق تأمین کند تا آنان وظائف خود را با علاقه انجام دهند.
یادم هست همکار محترم فعلی جناب آقای انوشیروانی در روزنامه سحر نوشتند که اگر فلانی در دوران نمایندگی خود حرف دیگری هم نزند همین حرف و راهنمائیهای او برای بهبود وضع مناطق حوزه انتخابیه کافی خواهد بود.
اما بازهم در این مجلس حرف زدیم و پیشنهاد دادیم و راهنمائی کردیم و اشکالات را بازگو کردیم اما کمتر توجه شد و پس از ده سال حالا این لایحه آمده است که امتیازی برای سپاهیان (سپاهیانی که پدیده انقلاب اجتماعی شاه و ملت هستند) که در استان سیستان و بلوچستان خدمت می‌نمایند قائل شوند.
این مسئله از مسائلی است که اگر قبل از این توجه شده بود نتیجه بهتری تاکنون عاید شده بود و افراد سپاهی بامید اینکه وقتی وارد خدمت می‌شوند سوابق خدمت یکساله آنها دو سال احتساب می‌گردد قطعاّ با علاقمندی بیشتری کار می‌کردند و دلخوشی زیادتری داشتند.
اینک که این لایحه مطرح است چرا به استان ساحلی که از هر حیث با استان سیستان و بلوچستان شباهت دارد نباید این امتیاز داده شود. در استان ساحلی مناطقی وجود دارد که حتی سپاهیان به سختی قبول خدمت در آنجا می‌نمایند. مانند بشاگرد در حوزه میناب که با آن جمعیت و وسعت فقط ۱۷ دبستان دارد و سال گذشته که با داوطلبان لژیون خدمتگزاران بشر بآنجا رفته بودیم فقط چهار پنج نفر سپاهی دانش در آنجا بودند و بقیه مدارس بمناسبت نداشتن معلم تعطیل بود همچنین ۲ دهات بخش گاوبندی و بستک از توابع شهرستان بندر لنگه که واقعاّ قبول خدمت در آنجاها مشکل است و بجا است که سپاهیانی که در آن مناطق خدمت می‌نمایند مشمول امتیاز مذکور در لایحه باشند. تا از سپاهیان انقلاب در مناطق سخت بیشتر و بهتر استفاده شود از این رو پیشنهادی در این خصوص تهیه گردیده تقدیم می‌دارد امیدوارم مورد توجه قرار گیرد.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مادة واحده رأی می‌گیریم خانمهاو آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ درموردلایحه احتساب دورة خدمت سپاهیگری دراستان سیستان وبلوچستان پیشنهاد می‌شود:
۱- در سطر اول جمله «که برابر۰۰۰۰ الی تشخیص داده شود» حذف گردد.
۲- در سطر دوم پس از جمله سپاهیگری خود را جمله: «حداقل شش ماه» اضافه شود.
۳- در سطر سوم بعد از جمله بلوچستان جمله «و با نقاط دیگری به تصویب هیئت وزیران اضافه شود.
باتقدیم احترام- حسن صائبی.
احتراماّ پیشنهاد می‌نماید: مادة واحده لایحه قانون احتساب دورة خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی.
بخدمت سپاهیان مشمول لایحه مزبور در استان ایلام و پشتکوه نیز تسری داده شود.
باتقدیم احترام – محمد تقی حیدری.
با احترام پیشنهاد می‌شود:
در مادة واحده پیشنهادی دولت برای احتساب دورة خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان و بوشهر تمنا داریم استان ساحلی که از هر حیث شبیه باستان سیستان و بلوچستان می‌باشد بآن اضافه شود.
محمدعلی آموزگار- محمد حسین رهبر- اسمعیل خزیمه- کریم بخش سعیدی.
رئیس- لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش و پرورش راجع به اصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان و ارسال بمجلس سنا
۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش و پرورش راجع به اصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان و ارسال بمجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم اصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون وآموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه یکشنبه ۱۳۵۳/۴/۲ با حضور آقای دکتر بطحائی معاون وزارت آموزش و پرورش لایحة شمارة ۵۳۶۴ مورخ ۱۳۵۳/۳/۱۳ دولت مربوط باصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان را که گزارش شور اول آن بشمارة ۱۱۹۷ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناّ تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده- قانون خدمات اجتماعی زنان مصوب ۱۳۴۷/۴/۳۰ و اصلاحیه آن مصوب ۱۳۵۱/۳/۳۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
۱- در مادة ۳ و سایر مواد عبارت (دعوت می‌شوند) به عبارت (احضار می‌شوند) اصلاح می‌شود.
۲- در مادة ۳ عبارت (۰۰۰ و برای دارندگان مدرک تحصیلی بالاتر از دیپلم از سی سال متجاوز نباشد) بعبارت (و برای دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم از سی سال و دارندگان مدارک تحصیلی دکترا ۳۲ سال متجاوز نباشد۰۰۰) اصلاح می‌شود.
۳- در تبصرهٔ ۳ مادة ۳ کلمه (دیپلم) بعبارت (گواهینامه پایان تحصیلات متوسطه) اصلاح می‌شود.
۴- تبصرهٔ ۴ مادة ۳ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- تبصرهٔ ۴- فارغ التحصیلان هر سال که در همانسال خود را معرفی نکنند در سالهای بعد باید بدون رعایت شرط سن مندرج در این ماده ثبت نام نمایند.
۵- تبصرهٔ ۵ مادة ۳ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- تبصرهٔ ۵- پس از طی دوره دکترا فارغ التحصیلان دانشگاهها باستثنای فارغ التحصیلان رتبه یکم و ممتاز در هر رشته در صورتی می‌توانند دوره تخصصی طی نمایند که برگ خاتمه خدمت یا معافیت دائم از خدمات اجتماعی زنان در دست داشته باشند.
۶- تبصرهٔ زیر بعنوان تبصره۳ بمادة ۶ قانون اضافه می‌شود:
- تبصرهٔ ۳- بزنانی که دارای مدارک تحصیلی لیسانس و بالاتر هستند در زمان آموزش فوق العاده‌ای که میزان آن با پیشنهاد سازمان مربوط و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد پرداخت می‌گردد بهر حال جمع دریافتی هر فرد لیسانسیه و بالاتر در دوره آموزش بعنوان حقوق و مزایا نباید از حقوق و مزایای درجه مربوط که بعد از خاتمه آموزش دریافت خواهد کرد بیشتر باشد.
۷- تبصره‌های زیر بمادة ۱۰ اضافه می‌شود:
- تبصرهٔ ۱- اخذ هر گونه پروانه اشتغال بکار برای فارغ التحصیلان لیسانسیه و بالاتر منوط به ارائه برگ خاتمه خدمت یا معافیت قانونی از خدمات اجتماعی زنان خواهد بود.
- تبصرهٔ ۲- تعیین سهمیه افراد مشمول لیسانسیه و بالاتر بر اساس رشته‌های تحصیلی آنان بعهده کمیسیون عای هماهنگی است که با شرکت معاونان وزارتخانه‌ها و مسئولان مؤسسات دولتی مربوط در نخست وزیری تشکیل می‌شود. این کمیسیون وظیفه دارد سهمیه هر وزارتخانه را از مشمولان لیسانسیه و بالاتر تعیین واعلام نماید.
۸- مادة زیر بعنوان مادة ۱۷ بقانون اضافه می‌شود:
مادة ۱۷- احضار و اعزام مشمولان زن طبق آئین نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید بعهده وزارت مذکور خواهد بود.
مخبرکمیسیون آموزش و پرورش – موسوی ماکوئی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه دوشنبه ۱۳۵۳/۴/۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی – امان الله ریگی.
رئیس- مادة واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بمادة واحده وکلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به بنباد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران و ابلاغ بدولت
۱۱- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به بنباد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران و ابلاغ بدولت.
رئیس- گزارش شور دوم بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز شنبه اول تیرماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارة ۷۴۱۳۴- ۱۳۵۲/۱۲/۱۳ دولت راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را که گزارش شور اول بشمارة ۱۲۰۹ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناّ تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه قانون بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران
مادة ۱- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران که بمنظور پیشرفت در رشته‌های گوناگون فرهنگ و هنر و دانش و شناسائی کامل فرهنگ باستانی کشور تأسیس یافته است سازمانی است پژوهشی متشکل از:
الف- فرهنگستان زبان ایران.
ب- فرهنگسان ادب و هنر ایران.
ج- شورای اداری وهماهنگی که از این پس در این قانون شورای بنیاد خوانده می‌شود.
د- دبیرخانه.
- تبصره – فرهنگستانهای دیگر که وزارت فرهنگ و هنر پس از فراهم آمدن امکانات به تأسیس آنها اقدام کند جزء بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران خواهند بود.
مادة ۲- شورای بنیاد تشکیل می‌شود از:
وزیر فرهنگ و هنر،
رؤسای فرهنگستانها،
سردبیر شورا،
مسئول امور مالی بنیاد (ذیحساب).
مادة ۳- وظایف شورای بنیاد بشرح زیر است:
- الف- ایجاد هماهنگی و تعیین خط مشی عمومی در امور اداری و مالی.
- ب- تصویب بودجه تفصیلی فرهنگستانها بر اساس اعتبارات مصوب در بودجه سالانه کل کشور با رعایت هدف و وظائف و اختیارات آنها.
- ج- تصویب نظامات و مقررات عمومی استخدام اعضاء هیئت پژوهشی فرهنگستانها شامل: پژوهشگر، پژوهشیار، رهبر پژوهش، استاد پژوهش که بترتیب معادل است با مربی، استادیار، دانشیار، استاد در مؤسسات عالی علمی دولتی به پیشنهاد رئیس فرهنگستان مربوط و تصویب شورای بنیاد در حدود مقررات استخدامی که بر اساس قانون فوق مورد عمل دانشگاههای دولتی است.
مقررات مربوط به پایه حقوق و حقوق بازنشستگی اعضاء هیأت پژوهشی فرهنگستانها بشرح مندرج در این ماده همان است که در دانشگاههای دولتی اجراء می‌شود و مشمول تغییرات بعدی آن نیز مبیاشد.
در مورد استخدام شاغلینی که خدمات پژوهشی انجام نمی‌دهند برابر مقررات قانون استخدام کشوری عمل خواهد شد.
مادة ۴- اعتباراتی که برای هر یک از فرهنگستانها در بودجه‌های سالانه کل کشور منظور وتصویب می‌شود بصورت کمک خواهد بود.
مادة ۵- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران جز در مورد امور ذیحسابی موضوع مادة ۲۴ قانون محاسبات عمومی از لحاظ امور مالی و معاملاتی تابع مقرراتی خواهد بود که از طرف شورای بنیاد بر اساس مقررا مورد عمل مؤسسات عالی علمی دولتی تصویب می‌گردد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ و هنر بمجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه روز یکشنبه ۲ تیرماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون فرهنگ وهنر- مجید محسنی مهر.
گزارش شور دوم از کمیسیون (دارائی) بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۳ تیرماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی – امان الله ریگی.
رئیس- مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران که بمنظور پیشرفت در رشته‌های گوناگون فرهنگ و هنر و دانش و شناسائی کامل فرهنگ باستانی کشور تأسیس یافته است سازمانی است پژوهش متشکل از:
الف- فرهنگستان زبان ایران،
ب- فرهنگستان ادب و هنر ایران،
ج- شورای اداری و هماهنگی که از این پس در این قانون شورای بنیاد خوانده می‌شود،
د- دبیرخانه.
- تبصره- فرهنگستانهای دیگر که وزارت فرهنگ و هنر پس از فراهم آمدن امکانات به تأسیس آنها اقدام کند جزء بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران خواهند بود.
رئیس- درمادة اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة دوم قرائت می‌شود
مادة ۲- شورای بنیاد تشکیل می‌شود از:
وزیر فرهنگ و هنر،
روسای فرهنگستانها،
سردبیر شورا،
مسئول امور مالی بنیاد (ذیحساب).
رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة سوم قرائت می‌شود.
مادة ۳- وظایف شورای بنیاد بشرح زیر است:
الف- ایجاد هماهنگی و تعیین خط مشی عمومی در امور اداری ومالی.
ب- تصویب بودجه تفصیلی فرهنگستانها بر اساس اعتبارات مصوب در بودجه سالانه کل کشور با رعایت هدف و وظایف و اختیارات آنها.
ج- تصویب نظامات و مقررات عمومی استخدام اعضاء هیئت پژوهشی فرهنگستانها شامل: پژوهشگر، پژوهشیار، رهبر پژوهش، استاد پژوهش که بترتیب معادل است با مربی، استادیار، دانشیار، استاد در مؤسسات عالی علمی دولتی به پیشنهاد رئیس فرهنگستان مربوط و تصویب شورای بنیاد در حدود مقررات استخدامی که بر اساس قانون فوق مورد عمل دانشگاههای دولتی است.
مقررات مربوط به پایه حقوق و حقوق بازنشستگی اعضاء هیئت پژوهشی فرهنگستانها بشرح مندرج در این ماده همان است که در دانشگاههای دولتی اجراء می‌شود و مشمول تغییرات بعدی آن نیز می‌باشد.
در مورد استخدام شاغلینی که خدمات پژوهشی انجام نمی‌دهند برابر مقررات قانون استخدام کشوری عمل خواهد شد.
رئیس- در مادة سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة چهارم قرائت می‌شود.
مادة ۴- اعتباراتی که برای هر یک از فرهنگستانها در بودجه‌های سالانه کل کشور منظور و تصویب می‌شود بصورت کمک خواهد بود.
رئیس- در مادة چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة پنجم قرائت می‌شود.
مادة ۵- بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران جز در مورد ذیحسابی موضوع ماده ۲۴ قانون محاسبات عمومی از لحاظ امور مالی و معاملاتی تابع مقرراتی خواهد بود که از طرف شورای بنیاد براساس مقررات مورد عمل مؤسسات عالی علمی دولتی تصویب می‌گردد.
رئیس ـ در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده پنجم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
ـ طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آب و برق راجع به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ابلاغ به دولت
۱۲ ـ طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آب و برق راجع به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ابلاغ به دولت
رئیس ـ گزارش شور دوم پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی
کمیسیون آب و برق در جلسه ۲۹/۳/۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر اهری معاون وزارت آب و برق و آقای احمد اقبال معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۱۵۱۵ مورخ ۸/۳/۱۳۵۳ دولت مربوط به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد و جماهیر شوروی سوسیالیستی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۲۸۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به شرایط و مقررات نحوه اداره و بهره‌برداری از تأسیسات آب و برق و استفاده از منابع آب و انرژی تأسیسات مشترک موجود روی رودخانه ارس مشتمل بر یک مقدمه و ده ماده و دو پروتکل ضمیمه که در تاریخ یازدهم آذرماه ۱۳۵۲ (۲ دسامبر ۱۹۷۳) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضا، رسیده است تصویب و به دولت اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون آب و برق ـ مهندس فرخ.
گزارش شور دوم از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۴/۴/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون آب و برق را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ دکتر یحی شمس.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن نحوه پرداخت پاداش کارمندان اداری و خدمتگزاران و مأمورین وزارت دادگستری و ارسال به مجلس سنا
۱۳- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن نحوه پرداخت پاداش کارمندان اداری و خدمتگزاران و مأمورین وزارت دادگستری و ارسال به مجلس سنا.
رئیس ـ گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن نحوه پرداخت پاداش کارمندان اداری و خدمتگزاران و مأمورین وزارت دادگستری مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه روز سه‌شنبه ۴/۴/۱۳۵۳ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره۷۳۹۱ /۷مورخ ۱۳۴۲/۱۰/۲ دولت مربوط به تصویبنامه شمارة ۶۶۴۴ بتاریخ ۱۳۴۲/۴/۲۴ راجع به نحوه پرداخت پاداش کارمندان اداری و خدمتگزاران و مأمورین وزارت دادگستری را که از لوایح معوقه بود و طبق تقاضای دولت در جریان رسیدگی قرار گرفته است مورد بررسی قرار داد و کمیسیون نظر داد با تصویب لایحه قانونی استخدام کشوری وشمول قانون مزبور به کارکنان اداری وزارت دادگستری مفاد تصویبنامه فوق الذکر موضوعاّ منتفی است.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه – صدری کیوان.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون بودجه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون بودجه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قبام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- قرائت دستور جلسه و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه
۱۴- قرائت دستور جلسه و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور دوم اصلاح حمایت خانواده شمارة ترتیب چاپ ۱۲۴۶
- ۲- گزارش شور اول اصلاح مادة ۳ قانون مجازات استفاده از پلاکهای تقلبی وسائط نقلیه شماره ترتیب چاپ ۱۲۵۵
- ۳- گزارش شور اول الحاق یک تبصره بقانون الحاق مادة واحده بقانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی شمارة ترتیب چاپ ۱۲۵۷
- ۴- گزارش شور اول استخدام سربازان وظیفه بصورت پیمانی برای خدمت در مشاغل فنی و تخصصی مورد نیاز نیروهای مسلح شاهنشاهی شمارةترتیب چاپ ۱۲۵۶
رئیس- لوایح باقیمانده از دستور امروز نیز در دستور جلسه آینده قرار خواهد گرفت با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت نه صبح روز یکشنبه هفته آینده خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.