مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۰

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۰

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۰

فهرست مطالب:

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی‏، دوره۲۱

جلسه ۲۶۰

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ایلخان- مرتضوی- ریگی- اقبالی

۳- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا تا ماده ۱۵

۴- تصویب صورت‌جلسات عصر چهارشنبه ۳۱ فروردین و صبح پنجشنبه اول اردیبهشت

۵- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به دانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند و ارجاع مجدد به مجلس سنا

۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای دکتر شفیع امین (نائب رئیس) تشکیل گردید.

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

نایب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غایبین بااجازه- آقایان:

آموزگار- ادیب سمیعی- دکتر اسفندیاری- اولیاء- بالاخانلو- بوشهری- پرویزی- حاذقی- دکتر خطیبی- رضوی- دکتر رهنوردی- مهندس زنجانچی- شاخوئی- مهندس صدقیانی- فهیمی- کمالوند- مهندس مجتهدی- محدث‌زاده.

غایبین بی‌اجازه- آقایان:

دکتر مصباح‌زاده- دکتر یگانگی.

غائبین مریض- آقایان:

رامبد- رجایی- دکتر عدل طباطبایی- دکتر فربود- فولادوند- فیصلی- کورس- مبارکی- دکتر مبین- مرتضوی- موقر- سرلشکر همایونی- کیهان یغمایی- بانو نفیسی.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ایلخان- مرتضوی- ریگی- اقبالی‏

نایب رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌کنیم آقای ایلخان تشریف بیاورید.

ایلخان- بنده امروز به عنوان نماینده فارس می‌خواهم از طرف مردم فارس تشکر کنم از تشریف‌فرمایی والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی خواهر والاگهر نیکوکار شاهنشاه آریامهر که دیروز جهت پیشرفت مبارزه با بیسوادی به شیراز تشریف‌فرما شدند (مصطفوی- ایشان در این راه مجاهدت می‌فرمایند) (صحیح است) این قدم تازه که سال گذشته توسط والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی موجودیت آن را در فارس اعلام فرمودند میان اهالی حسن اثر بخشیده است و اهالی فارس از این که والاحضرت نیکوکار رنج سفر را به خود هموار می‌فرمایند سپاسگزاری و تشکر خود را به پیشگاه مبارک والاحضرت تقدیم می‌دارند تشکیل کمیته جهانی پیکار با بیسوادی که از ابتکارات شاهنشاه آریامهر ما است تنها راه حلی است که فاصله کشورهای در حال توسعه را با ممالک راقیه از میان برمی‌دارد و جامعه بشری را در یک سطح مشابه قرار می‌دهد (صحیح است) تا گروه کثیری از ملل جهان که بیسواد هستند و در جهل و بی‌خبری زیست می‌نمایند و سلطه اقتصادی ممالک پیشرفته بر آنها باقی نباشد و تا این‌گونه تسلط‌های اقتصادی باقی است امکان تصادم و برخورد قدرت‌های بزرگ جهانی موجود خواهد بود و ممکن است بار دیگر جامعه بشری با جنگ نابودکننده مواجه شود اما امروز که طرح بزرگ شاهنشاه آریامهر ایران در مسئله پیکار جهانی با بیسوادی عملی می‌شود علاوه بر این که ملت‌های کم‌رشد و توسعه نیافته خیلی سریع به ترقیات لازم و رفاه اجتماعی نایل خواهند آمد خطر جنگ نیز به یک باره از بین خواهد رفت و تمام مردم دنیا امکان خواهند یافت در سایه صلح پایدار و مطمئن و به آرامش خاطر در راه زندگی بهتر و سعادتمندانه گام بردارند (صحیح است) در وضع موجود دنیا به دو اردو تقسیم شده است. اردوی اول شامل کشورهایی است که پیشرفت خود را از یکی دو قرن پیش شروع کرده‌اند و اکنون دارند خود را با عصر اتم تطبیق می‌دهند و در اصطلاح سیاسی به عنوان ممالک مترقی و پیشرفته نامیده می‌شوند اردوی دیگر ممالکی هستند که از کاروان پیشرفت عقب مانده‌اند و بعد از جنگ جهانی دوم متوجه شده‌اند که باید عقب‌ماندگی خویش را جبران نمایند در تمام ممالک کم‌رشد و توسعه نیافته بزرگ‌ترین مشکل موضوع بیسوادی است زیرا لازمه پیشرفت و ترقی هر کشوری قبل از هر چیز تربیت و بسیج نیروی انسانی آن کشور است و وقتی اکثریت نیروی انسانی یک جامعه و یک ملت بیسواد بود به سختی می‌توان آن را بسیج کرد و در زمینه افزایش سطح تولیدات کشاورزی و توسعه صنایع و رونق اقتصادی مورد بهره‌برداری قرار داد (صحیح است) و با توجه به این حقایق می‌باشد که شاهنشاه ما در مقام یک متفکر و مصلح بزرگ پیکار مبارزه جهانی با بیسوادی را ابداع فرمودند و از تمام رؤسای ممالک جهان دعوت فرمودند تا در این پیکار مقدس شرکت بنمایند و با یک جهاد عمومی و بین‌المللی جهل و بیسوادی را از بین جامعه بشری ریشه‌کن ساخته و دنیایی به وجود آورند که در آن از ظلم و ستم و فقر و گرسنگی اثری باقی نباشد (صحیح است) خوشبختانه این دعوت شاهنشاه با استقبال بیشتر سران و رؤسای ممالک جهان مواجه گردید و این هدف مقدس مورد پشتیبانی ملل عالم واقع شد (صحیح است) و اما پیکار و مبارزه با بیسوادی از نظر مردم فارس در این باره متشکر و سپاسگزار هستند که اولین کمیته سال گذشته در آنجا تشکیل شده است و والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی ضمن تشریف‌فرمایی خود رسماً کمیته را تشکیل و برای انجام مأموریت خود هدایت فرمودند. افراد ایلات و عشایر و روستاییان فارس به اهمیت برنامه مبارزه با بیسوادی واقف هستند و طی مدت کوتاهی که از انقلاب ششم بهمن و تشکیل سپاه دانش می‌گذرد تا حد زیادی از نتیجه کار افراد سپاهی دانش برخوردار شده‌اند و به درک لذت سواد و بینایی نایل آمده‌اند و به این جهت با بی‌صبری در انتظار اعزام معلمان و گروه‌های مأمور کمیته مبارزه با بیسوادی به سر می‌برند. آنچه بنده ضمن توقف کوتاهم در فارس استنباط کردم کمیته محلی پیکار با بیسوادی فارس سخت سرگرم فعالیت است و با علاقه‌ای که از طرف مردم نسبت به این امر ابراز می‌شود می‌توان اظهار امیدواری کرد که مبارزه با بیسوادی در فارس قرین موفقیت گردد

در خاتمه مترجم احساسات اهالی شاه‌دوست و میهن‌پرست فارس بوده به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر سر تنظیم فرود می‌آوریم (احسنت).

نایب رئیس- آقای مرتضوی بفرمایید.

مرتضوی- با کسب اجازه، ماه فروردین برای استان خوزستان ماهی پرافتخار بود و اگر همکاران محترم به مندرجات جراید در طی یک ماه گذشته مرور بفرمایید می‌بینید که در خلال این ماه به عناوین مختلف نام خوزستان به مناسبت افتخاری که نصیبش شده در جراید منعکس شده که آخرین خبر افتخارآمیز برای مردم خوزستان که در جراید ایران منتشرشده تشریف‌فرمایی والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی به خوزستان است که در یک سفر همگانی که برای مبارزه با بیسوادی در ایران شروع کرده‌اند ابتدای این سفر را خوزستان قرار دادند و باز برای مردم خوزستان موجب بسی مباهات و افتخار است که شهر اهواز را به عنوان شهر نمونه مبارزه با بیسوادی معرفی نمودند و این افتخار برای مردم شهرستان اهواز واقعاً افتخار بسیار عظیمی است (صحیح است) برای این که این افتخار نشان می‌دهد که مردم اهواز توانسته‌اند استعداد خود را در درک اصول انقلابی شاهنشاه منصه ظهور برسانند و نشان دادند که می‌توانند در برقراری منویات مبارک ملوکانه شهر نمونه برای یک امر بزرگ که مبارزه با بیسوادی است انتخاب شود، مجاهدت‌های والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی را در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی قبل از آغاز انقلاب اخیر ایران ما آثار آن را از نظر تأمین بهداشت در نقاط دورافتاده مملکت به چشم دیده‌ایم و الان هم ملاحظه می‌شود همان‌طوری که همکار ارجمند جناب آقای مصطفوی فرمودند ایشان در تحقق یافتن امر مبارزه با بیسوادی واقعاً کوشش و مجاهدت را به مرحله جهاد رسانده‌اند (صحیح است) به طوری که همه همکاران استحصار دارند یکی از افتخارات جهانگیر شاهنشاه آریامهر تشکیل کنگره مبارزه با بیسوادی بود و توفیقی که از این بابت نصیب ملت ایران شده واقعاً جزو افتخارات این ملت کهن در تاریخ دنیا ثبت خواهد شد (صحیح است) باز بنده می‌خواهم حضور همکاران عزیز عرض کنم که تلاش شاهنشاه عزیز ما در بالا بردن سطح فرهنگ و ریشه‌کن کردن بیسوادی نه تنها در مملکت ایران بلکه در سراسر دنیا به مناسبت اعتقادات خاصی است که معظم‌له به مبانی دین مبین اسلام دارند (صحیح است) چون وقتی ما دستورالعمل زندگی اجتماعی و فردی انسان را در صحنه زندگی مطالعه می‌کنیم می‌بینیم قرآن ما فضل جوامع و اشخاص را به دو چیز معین کرده است یکی تقوی و پرهیزگاری است و مرحله دوم علم و دانش است. افراد وقتی می‌توانند نسبت به همدیگر اظهار رجحان و برتری بکنند که از لحاظ دانش برتری داشته باشند همچنین جوامع هم وقتی می‌توانند افتخار بکنند که نسبت به جامعه دیگری پیشرفته‌تر هستند که از لحاظ علم و فرهنگ و دانش مرتبه بالاتری داشته باشند و با توجه به این مطالب که ملاحظه می‌کنیم مبارزه پیگیر با بیسوادی در مملکت ما از چه منشایی الهام می‌گیرد و به امر شاهنشاه ما و به ابتکار شاه با تأسیس سپاه دانش آغاز شده است ولی شاهنشاه ما فقط به اعزام سپاه دانش به روستاها و دهات قناعت نمی‌ورزند. بلکه علاقه‌مندند که این برنامه هر چه زودتر با استفاده از تمام امکانات و قوای اجتماعی مملکت به مرحله اجرا درآید (صحیح است) خوشبختانه ملاحظه می‌کنیم که خواهر والاگهر ایشان برای به تحقق رساندن افکار بلند افکار برادر تاج‌دارشان باز تکرار می‌کنم که کوشش و مجاهدت را به مرحله جهاد رسانیده‌اند (صحیح است) و ملاحظه می‌کنیم که از خوزستان شروع کرده‌اند به فارس و بوشهر و بسیار نقاط دیگر برای امر مبارزه با بیسوادی مسافرت می‌فرمایند و رنج سفر را تحمل می‌کنند (صحیح است) واقعاً برای ملت ایران موجب بسی افتخار و مباهات است که ملاحظه می‌کنیم خاندان جلیل سلطنت برای ترقی و تعالی مملکت ما تا این حد کوشش می‌کنند (مهندس صائبی- همیشه منشأ خیر و برکت بوده‌اند) و همیشه منشأ خیر و برکت برای ملت ایران بوده‌اند (صحیح است) باز بنده می‌توانم به عنوان یک افتخار برای خوزستان خدمت همکاران عزیز یادآور شوم شاید تکرار مکررات باشد

ولی چون اهمیت موضوع به حدی است که تکرار آن در اینجا شایستگی دارد، توجه همکاران عزیز را به کشفیاتی که در هفت‌تپه شده است جلب می‌کنم و عرض می‌کنم که آثار تمدن ایران باستان آنچنان در گوشه و کنار خوزستان مدفون است که بنده مطمئن هستم با تلاش و کوشش و مجاهداتی که وزارت فرهنگ و هنر به عمل خواهد آورد، ما هر روز شاهد کشف یکی از آثار تاریخی ایران در یکی از نقاط خوزستان خواهیم بود. و اگر ما در هفت‌تپه می‌بینیم که آثار جدیدی از آثار تمدن ۳۵۰۰ سال پیش و در یک گوشه دیگر یک تمدن ۷۰۰۰ ساله ملت ایران سر از زیر خاک بیرون می‌آورد، در گوشه دیگر نیز در بردنشان مسجد سلیمان آثاری از دوره اشکانیان از زیر خاک بیرون می‌آید اینها آثار باستانی ایران است که شاهد بزرگ‌ترین افتخارات ایران می‌باشد من بار دیگر اینجا یادآور می‌شوم که شهر شوش زادگاه کورش کبیر بوده ملاحظه بفرمایید که در این استان باستانی خوزستان چه گنجینه پربهایی از تمدن ایران باستان نهفته است و بنده به عنوان یک خوزستانی افتخار و مباهات می‌کنم که در این استان این همه آثار افتخار از تمدن ما موجود است مطلب دیگری که باز مردم اهواز در فروردین ماه گذشته افتخار آن را داشتند این است که مسابقات قهرمانی فوتبال در اهواز انجام شد و خوشبختانه این مراسم با زحمات و توجهاتی که استاندارد فعال و کاردان خوزستان کردند و واقعاً بنده احساس می‌کنم که فعالیت‌های ایشان همه‌جانبه است و در هر رشته‌ای کوشش‌ها و تلاش‌هایی را معمول فرموده‌اند و رضایت کامل مردم خوزستان را تحصیل کرده‌اند در تنظیم برنامه‌ها و پذیرایی از ورزشکاران هم نهایت علاقه و مساعدت را معمول داشتند و این مسابقات در کمال خوبی انجام شد اگرچه کهکیلویه در حال حاضر به عنوان یک فرمانداری مجزا از خوزستان یاد می‌شود ولی به سابقه این که کهکیلویه جزو خوزستان بوده از این موفقیت غیرمنتظره‌ای که فوتبالیست‌های کهکیلویه احراز کرده‌اند خوزستانی‌ها هم حق دارند افتخار بکنند و بر خود ببالند که یک گوضه از خوزستان که امروز به نام فرمانداری مستقل کهکیلویه نام برده می‌شود توانسته است بدون کوچک‌ترین مساعدتی از دستگاه تربیت بدنی مرکز و یا حتی استان یک چنین موفقیت شایانی را به دست بیاورد و با در نظر آوردن توجهات خاصی که به استان خوزستان می‌شود و این همه آثاری که از توجهات شاهنشاه آریامهر به خوزستان ملاحظه می‌کنیم و می‌بینیم که این توجهات و عنایات شاهانه در خوزستان وضع عمومی خوزستان را دگرگون کرده همان‌طوری که والاحضرت در بیانات حکیمانه خود به فرهنگیان خوزستان ایراد فرمودند امر مبارزه با بیسوادی همچنان با توسعه و رونق اقتصادی در خوزستان هم‌آهنگ خواهد بود و خوزستانی‌ها که افتخار دارند در کار مبارزه با بیسوادی بخصوص در شهر آبادان و اهواز که تعداد دانش‌آموزان و دانشجویان آن نسبت به مردم آنجا واقعاً یک پورسانتاژ قابل توجهی را دارد توفیقاتی به دست آورده‌اند این رونق اقتصادی هر چه زودتر به نتایج مطلوب خودش برسد و در خوزستان اقتصادیات مردم با پیشرفت فرهنگ هم‌آهنگ و همزمان بشود خیلی متشکرم (احسنت).

نایب رئیس- آقای ریگی بفرمایید.

ریگی- متأسفانه در جلسه گذشته که بنده راجع به نیازمندی‌های استان سیستان و بلوچستان صحبت می‌کردم وقت کافی نبود که تمام یادداشت‌هایی را که داشتم به عرض نمایندگان محترم برسانم و در اینجا گفته بشود که بعداً از طرف اولیای محترم اقدام لازم به عمل بیاید بنده در ان جلسه عرض کردم از اثرات مطلوب و نیکویی که از انقلاب شاه و ملت در آنجا دیدم این اثرات در نقاط دورافتاده و عقب‌مانده سابق این قدر خوب به نتیجه رسیده و این امر نشان می‌دهد که واقعاً در جاهای دیگر که بنده ندیده‌ام چقدر خوب عمل شده و بنده با خوش‌بینی کامل امیدوار هستم که تدریجاً در تمام کشور سطح زندگی مردم بالا برود و مردم از اثرات انقلاب استفاده کنند بنده عرض کردم که در ضمن این که مردم از کارهای سپاه دانش و سپاه بهداشت و سپاه آبادانی و ترویج و مخصوصاً خانه‌های انصاف واقعاً راضی هستند

و کارهای بسیار خوبی در این قسمت‌ها در حوزه انتخابیه بنده انجام شده بود ولی در بعضی نقاط باز نیازمندی‌های کوچکی بود که بنده آنها را با اجازه آقایان محترم برای توجه دولت عرض خواهم کرد مثلاً در سوران یکی از دهستان‌های بسیار مهم بخش سراوان مردم هنوز آب لوله‌کشی نداشتند و در آنجا از طرف دولت دبیرستان ساخته نشده بود به نظر می‌رسید که در این نقاط که مردم به کار کشاورزی اشتغال دارند خیلی بهتر است که همان آموزشگاه‌های سابق کشاورزی مجدداً تأسیس شود تا کشاورزان بتوانند اطفال خودشان را در آموزشگاه‌ها گذاشته و آنها بتوانند با یاد گرفتن اصول کشاورزی به پدران خودشان که اغلب به کار کشاورزی اشتغال دارند کمک و مساعدت بکنند. موضوع دیگر که در این مسافرت قابل توجه بود شکایت عدیده مردم و اولیای اطفال از نرساندن غذا به اطفال از طرف بنگاه حمایت کودک بود بنده با این که به اشکالات این بنگاه واقف هستم و می‌دانم که نمی‌توانند آن‌طور که باید نان و شیر به اطفال برسانند می‌خواهم یادآوری کنم که در کشور ما هیچ جایی اطفالش به اندازه اطفال بلوچستان و سیستان محتاج کمک بنگاه حمایت کودکان نیستند و بنده از اولیای امور بنگاه حمایت کودکان بخصوص از جناب آقای دکتر دفتری که می‌دانم خیلی توجه دارند و به نقاط دوردست مسافرت می‌کنند و احتیاجات اطفال را می‌دانند تقاضا دارم که هر چه زودتر یک فکری برای اطفال بلوچستانی بکنند که به آنها نان و شیر برسد به بنده می‌گفتند که در سال گذشته و سال تحصیلی امسال که دارد تمام می‌شود حتی یک تکه نان با یک بطری شیر به آنها نداده‌اند بنده خواستم یادآوری کنم که این بنگاه برای اطفال آنجا هر چه زودتر فکری بکند که انشاءالله آنها از سال آینده از این کمک که واقعاً برای آنها لازم است بتوانند استفاده کنند. در خاش همان‌طور که عرض کردم احتیاج عمومی مردم همان تأسیس کارخانه قند است که استدعا دارم از وزارت اقتصاد و سازمان برنامه که هر چه زودتر آن هیئتی که لازم است به آنجا اعزام دارند و ترتیب ایجاد و نصب این کارخانه را بدهند. ولی در همین شهر بنده می‌خواهم از کفیل شهرداری آنجا تشکر کنم که در مدت قلیلی که به کار کفالت شهرداری مشغول بوده رضایت عمومی را فوق‌العاده جلب کرده بود و کار برق و آب و نظافت شهر را که مدتی به تعویق افتاده بود و شهردار قبل نسبت به آن اقدامی نمی‌کرد ایشان در این مورد اقدام کردند و مردم بسیار راضی بودند، مسئله مهم دیگری که واقعاً جلب توجه می‌کرد اقدامات شرکت نفت در مورد رساندن مواد نفتی به نقاط مختلف بلوچستان بود و بنده نقاطی را دیدم که حتی با قاطر و شتر نفت را به روستاها می‌رساندند و این می‌رساند که واقعاً شرکت نفت در کار خودش توفیق حاصل کرده و در صورتی که بتواند مواد نفتی را به آن نقاط صعب‌العبور به آسانی برساند و باعث خوشحالی کشاورزان بشود قطعی است که از این کار باید تمجید کرد و امیدواریم که اولیای شرکت نفت در این کار خودشان باز هم موفق شوند و در نقاطی که شاید هنوز احتیاج به مواد نفتی دارند هر چه زودتر مواد نفتی را برسانند. موضوع دیگری که در سراوان به بنده گفته شده و باعث تأسف بوده سوء استفاده‌هایی است که در شیر و خورشید سرخ آنجا شده که خیلی زننده بود بنگاه خیریه‌ای که مردم ایران در تمام نقاط از این بنگاه راضی هستند و واقعاً در کشور خیلی خوب کار می‌کند، متأسفانه در گذشته به واسطه داشتن یک مدیرعامل نادرست در سراوان خوب عمل نکرده و به بنده گفتند که خریدهایی کرده‌اند که در کاغذ ثبت است ولی عملاً آن اجناس موجود نیست برای مثال عرض کنم که دوازده هزار نهال پرتقال خریده‌اند که در باغ شیر و خورشید کاشته شود بنده که در سراوان بودم گفتند فقط دو تا نهال در آنجا وجود دارد در صورتی که نوشته شده است که دوازده هزار نهال پرتقال خریداری شده و در آنجا کاشته شده بزرگ‌ترین ناراحتی مردم همان‌طور که در جلسه گذشته عرض کردم عدم نظم و ترتیبی بود که در دادن وام‌های کشاورزی است که صورت گرفته و عده زیادی حتی بدون اطلاع و بدون این که اطلاعی از گرفتن وام داشته باشند به توسط متصدیان این بانک به اسم آنها وام صادر شده

و بنده مجدداً از اولیای بانک کشاورزی و جناب‌اقای دکتر زاهدی که می‌دانم توجه دارند تقاضا می‌کنم که اشخاصی را که در این کار تعلل کرده‌اند و سوء استفاده کرده‌اند مورد تعقیب قرار بدهند و اگر امکان دارد برای استمهال وام‌هایی که مردم از پرداخت آن در نتیجه خشکسالی چندساله عاجز هستند یک فکری کنند یک عیب عمده‌ای که در این وام‌ها هست بنده خودم کشاورز نیستم ولی نمایندگان محترمی که در این کار وارد هستند بدانند که وام کشاورزی را وقتی که به کشاورز می‌دهند باید محصولش به ثمر برسد و به بازار برسد و فروخته شود تا اقساطش را بتوانند بدهند در بلوچستان وام می‌دهند مثلاً برای پسته، برای خرما هر دوی این درخت‌ها زودتر از هفت، هشت سال هیچ وقت به ثمر نمی‌رسد ولی این وام‌ها را بعد از پنج سال باید دام‌گیرنده شروع بکند به پرداخت اقساط آن. من نمی‌دانم که بعد از پنج سال این شخص از کجا و از چه ممری این اقساط را می‌پردازد و می‌خواهم از اولیای بانک کشاورزی تقاضا کنم مدت وام‌ها را به نسبت عملکرد آن وام قرار دهند (ادیب سمیعی- عمل کشاورزی) و طولش را متفاوت حساب بکنند البته برای محصولی مثل موز که بعد از یک سال محصول می‌دهد قطعاً پنج سال مهلت بسیار خوبی است و اما برای محصولاتی نظیر پسته و اشجار دیگر باید یک فکری بکنید که حتماً مدت این وام‌ها بیشتر باشد موضوع بسیار مهم دیگری که مثلاً در جالق و در دهات اطراف آنجا برای بنده بسیار قابل توجه بود نبودن مأمور ثبت احوال و ندادن شناسنامه به مردم است در حالی که بنده در هر یک از این دهات دیدم که چندین مأمور هست ولی مأمور آمار و ثبت احوال نیست در صورتی که به نظر بنده همان‌طوری که آقای دکتر الموتی در تذکراتشان اشاره فرمودند باید بین دستگاه‌های دولتی یک هم‌آهنگی باشد وقتی که در یک ده چندین مأمور وجود دارد اگر یکی نیست وطایف او را به یکی دیگر واگذار کنند که این کار انجام شود و این صحیح نیست که یک مأموری در نقطه‌ای از صبح تا غروب بیکار باشد و یک مأمور دیگر که احیاناً بودجه‌اش نیست یا کسی را پیدا نکرده‌اند به آنجا فرستاد کار آن اداره عاطل و باطل نشود (دکتر الموتی- و برای گرفتن یک رونوشت شناسنامه باید سی تومان خرج بکند تا به شهر بیاید) مثلاً در همین نقاط اگر کسی می‌میرد کسی نیست که شناسنامه را باطل کند و جواز دفن صادر کند اگر کسی متولد شود کسی نیست که برایش شناسنامه بدهد اما بعداً دادگستری این اشخاص را تعقیب می‌کند که چرا شما ازدواج کردید و ازدواج را به ثبت نرساندید خوب شما اول یک نفر را بفرستید که ازدواج‌ها را به ثبت برساند وقتی که کسی نیست که ازدواج آنها را ثبت کند چرا آنها را تعقیب می‌کنید آنها که نمی‌توانند ازدواج را به تعویق بیندازند مرگ می‌آید بچه متولد می‌شود ولی بعداً ایراد می‌گیرند که بچه شما متولد شد چرا شناسنامه برایش نگرفته‌ای؟ (دکتر کیان- اصولاً اداره آمار کارمندش خیلی کم است) بنده از جناب آقای دکتر صدر که تشریف دارند تقاضا می‌کنم برای هم‌آهنگی این ادارت یک کاری بکنند مثلاً همان فرمانده ژاندارمری که در این ده هست ایشان که کاری ندارند سواد هم دارد استوار یا گروهبان است این وظیفه را به او واگذار کنید که اگر بچه متولد شد این وظیفه را انجام دهد چند تا شناسنامه هم در اختیارش بگذارید اگر بچه‌ای متولد شد تولد او را به ثبت برساند و در شناسنامه بنویسند اینها یک کارهایی است که با یک همکاری بیشتری دستگاه‌های دولت بسیار به آسانی عملی می‌شود (دکتر الموتی- بسیار صحیح است برای مرکزی‌ها هم مهم نیست ولی برای دهقانان مهم است) موضوع دیگر این است که سراوان با حومه‌اش در حدود صد و پنجاه هزار نفر جمعیت دارد و هنوز بیمارستانی در آنجا تأسیس نشده به نظر بنده در یک شهری که فرمانداری هست آب هست لوله‌کشی هست چطور می‌شود که بیمارستان نداشته باشد بنده می‌خواهم از اولیای وزارت بهداری استدعا کنم که برای ساختن یک بیمارستان کوچک ۲۵ تختخوابی در این شهرستان اقدام بفرمایند.

نایب رئیس- وقت جنابعالی تمام شد.

ریگی- چند دقیقه اجازه فرمایید باز می‌خواهم

راجع به این عدم هم‌آهنگی خدمتشان عرض کنم که در دهستان جالق، بنده یک روز رفتم دیدم هفت تا جیپ هست، از سپاه بهداشت ادارات مختلف که ۱۰ کیلومتر فاصله دارد نمی‌توانم بروم گفتم چرا؟ گفت برای این که ماشین ندارم این همکاری نیست چطور می‌شود که بخشدار که ظاهراً نظارت عالیه بر ادارات دارد نتواند به ده مجاور برود ولی فرمانده ژاندارمری چند تا جیپ داشته باشد و قسمت بهداری داشته باشد مبارزه با مالاریا چند تا ماشین لوکس داشته باشد (معتمدی- اداره عمران ده تا ماشین دارد) من می‌خواستم از جناب آقای وزیر کشور مخصوصاً استدعا کنم در هیئت وزیران تصمیم بگیرید که وقتی یک وسیله دولتی در یک شهر هست همه از آن بتوانند استفاده کنند یعنی این که اتومبیل‌ها در یک جا جمع باشد و هر اداره‌ای که خواست از آن استفاده کنید اینها همه مال دولت و همه مال ملت است دلیل ندارد که مثلاً ماشین مبارزه با مالاریا یا آفات نباتی آنجا ایستاده باشد و آقای بخشدار نتواند برای کار بسیار مهمی به ده مجاور برود جناب آقای دکتر صدر این اشکال عمومی مردم ایران است بنده حتماً نمی‌گویم که شما ماشین بخرید هیچ احتیاجی به ماشین نیست چون هفت تا ماشین دارند احتیاج به بیش از این ماشین نیست ولی باید همه از آن ماشین‌ها استفاده کنند اتفاقاً در شهر سراوان بنده دیدم که فرماندار سراوان یک ماشین خیلی قراضه دارد در حالی که تمام ادارات ماشین‌های خیلی مرتبی داشتند در صورتی که آقایان فرمانداران ریاست عالیه بر همه ادرارت را دارند و فرامینشان در تمام ادارات باید اجرا بشود شما اول خود آقای فرماندار را مجهز بکنید بعد نوبت دیگران بشود شما اختیار به فرماندار بدهید که اگر خواست ماشین مبارزه با مالاریا را به مأمور اداره آمار شهر بدهد بتواند همین موضوع آمار که فرمودند مأمور آمار هست در مرکز شهرستان می‌گوید من وسیله ندارم که بروم شناسنامه بدهم (معتمدی- ماهی پنجاه تومان فوق‌العاده می‌دهند که برود به تمام دهات و کار آمار را انجام بدهد) (دکتر رهنوردی- باید حتماً کمیته هم‌آهنگی و همکاری به وجود بیاید تا بشود در همه جا مخصوصاً در سطح روستاها همکاری برقرار شود همان‌طور که می‌فرمایید چند تا مأمور هستند اینها باید با هم هم‌آهنگی و همکاری کنند) جناب آقای دکتر رهنوردی واقعاً اظهار عمیقی می‌فرمایید باید رسیدگی شود باید در این دهات و روستاها این ادارات به شکل یک اداره، اداره بشوند که بدانند با هم فرق ندارند بنده جناب‌آقای دکتر صدر یادم هست چندی پیش آقای استاندارد وقت شما در یک مورد سختی که نمی‌دانم شیوع بیماری بود ایشان خواستند چند ماشین بگیرند ادارت ندادند و گفتند باید از وزارتخانه کسب دستور بکنیم و آن کار گذشت و بالاخره ایشان ماشین گیرشان نیامد اصلاً استاندار باید اختیارات داشته باشد ماشین هر کسی را خواست با یک تلفن بگیرد اینها کارهایی است که واقعاً کار مملکت را جلو می‌برد بدون این که خرجی کرده باشید مأمور آمار را باید با ماشین ببرند و برای مردم شناسنامه گیرند بنده دیگر عرضی نمی‌کنم چون وقت بنده تمام شده و خیلی متشکرم از حوصله‌ای که فرمودید (احسنت) (معتمدی- منظور از ماشین هر کس البته ماشن دولت است نه اشخاص).

نایب رئیس- آقای اقبالی بفرمایید.

اقبالی- آقایان استحضار دارند به این که مؤسسه شیر و خورشید که تحت ریاست عالیه والاحضرت شمس پهلوی اداره می‌شود یکی از مؤسسات بسیار خوب این کشور است (صحیح است) که به اهالی این مملکت در مواقع حساس خدمت می‌کند جناب آقای ریگی راجع به سراوان صحبتی فرمودند بنده وظیفه‌ای که از نظر شیر و خورشید دارم می‌خواهم به عرضشان برسانم خیلی بعید است به این که یک مدیرعاملی دوازده هزار نهال برای شیر و خورشید خریداری بکند، دوتا نهال در آنجا غرس شده باشد. بنده تصور می‌کنم این خبر را که به جناب آقای ریگی در محل داده‌اند مخبرش صادق نبوده است (یک نفر از نمایندگان- حتماً دو هزار بوده است) مع‌الوصف چون شیر و خورشید آماده است برای جلوگیری از این کارها و مفاسد، اولین

باری است که ایشان در اینجا این مطلب را عنوان فرمودند بنده این موضوع را با دقت تحقیق می‌کنم و مراتب را به عرض آقایان محترم خواهم رساند.

۳- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا

نایب رئیس- بقیه شور اول گزارش راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا مطرح است ماده ۱۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲- کلیه زنان و مردان ساکن ده با شرایط زیر می‌توانند در انتخابات انجمن ده شرکت نمایند.

الف- داشتن تابعیت ایران

ب- سکونت حداقل ۶ ماه قبل از تاریخ شروع انتخابات انجمن در محل

ج- دارا بودن حداقل ۱۸ سال تمام سن

د- نداشتن سابقه محکومیت به جنایت یا جنحه که موجب محرومیت تمام یا بعضی از حقوق اجتماعی گردد.

هـ- دارا بودن اهلیت قانونی

نایب رئیس- آقای دکتر کیان بفرمایید.

دکتر کیان- بنده می‌خواستم استدعا کنم که یک توضیحی بفرمایند. اهلیت قانونی یعنی چه؟ یک نفر روستایی هجده ساله که می‌خواهد رأی بدهد بداند اهلیت قانونی چیست که باید اهلیت قانونی داشته باشد.

نایب رئیس- آقای دکتر یگانه بفرمایید

دکتر یگانه (وزیر مشاور)- البته اهلیت به طور کلی در قانون مدنی تعریف شده است مقصود از داشتن اهلیت قانونی این است که آن شخص صغیر نباشد و محجور هم نباشد البته راجع به محجور منظور آن کسانی هستند که رشد فکری‌شان ولو این که کبیر هم باشند به درجه‌ای نمی‌رسد که بتوانند در امور شخصی یا اجتماعی خودشان شخصاً تصمیم بگیرند و تصمیمات آنها در مسائل اجتماعی و مدنی به وسیله قیم یا ولی قهری آنها گرفته می‌شود (از دکتر کیان خیلی متشکرم).

نایب رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که در ماده ۱۲ و ۱۳ کلمات زنان و مردان حذف شود- دکتر صاحب‌قلم

نایب رئیس- ماده ۱۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳- کلیه زنان و مردان ساکن ده با شرایط زیر می‌توانند به عضویت انجمن ده انتخاب شوند.

الف- داشتن تابعیت ایران

ب- حداقل دو سال سکونت در محل قبل از انتخابات

ج- دارا بودن حداقل ۲۵ سال و حداکثر ۷۵ سال سن

د- نداشتن سابقه محکومیت به جنایت یا جنحه ک موجب محرومیت تمام یا بعضی از حقوق اجتماعی گردد.

هـ- دارا بودن اهلیت قانونی

نایب رئیس- در ماده سیزده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده چهاردهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴- منتخبین انجمن ده که با یکدیگر قرابت سببی یا نسبی درجه ۱ از طبقه اول داشته باشند نمی‌توانند عضو یک انجمن باشند. در این مورد فقط کسی که آرای بیشتری دارد در عضویت انجمن باقی می‌ماند و در صورت تساوی آرا بین آنها استقراع می‌شود.

مأمورین کشوری و لشکری به استثنای بازنشستگان نمی‌توانند به عضویت انجمن ده انتخاب شوند.

نایب رئیس- نسبت به ماده چهارده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید جمله ذیل:

مأمورین کشوری و لشکری به استثنای بازنشستگان نمی‌توانند به عضویت انجمن ده انتخاب شوند...» از آخر ماده ۱۴ حذف گردد- میرافضل

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه شماره ۱۸۰۵ انجمن ده پیشنهاد می‌نماید صدر ماده ۱۴ به شرح زیر اصلاح شود.

ماده ۱۴- منتخبین انجمن ده که با یکدیگر قرابت نسبی تا درجه یک از طبقه دوم نمی‌توانند... الی آخر- دکتر یزدان‌پناه

نایب رئیس- ماده پانزدهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵- به منظور ایجاد هم‌آهنگی در بهبود امور اجتماعی و عمران دهات و استفاده از نیروی انسانی و همکاری و شرکت ساکنان ده در تنظیم و اجرای برنامه‌های اصلاحات روستایی انجمن ده عهده‌دار وظایف زیر می‌باشد.

۱- نظارت در کلیه امور عمرانی ده با توجه به راهنمایی مأمورین عمرانی وزارت کشور و افراد سپاه ترویج و آبادانی و سایر مأمورین سازمان‌های مربوط

۲- کمک به تهیه وسایل توسعه آموزش و پرورش و همچنین احداث و نگهداری ساختمان دبستان و آموزشگاه حرفه‌ای و روستایی و قرائت‌خانه و نظایر آن

۳- اقدام در تأمین بهداشت عمومی و نظافت ده با توجه به راهنمایی افراد سپاه بهداشت و مأمورین بهداشتی دیگر

۴- کمک به تأمین آب آشامیدنی و روشنایی ده

۵- همکاری نزدیک و مؤثر با هیئت مدیره شرکت تعاونی ده

۶- همکاری و معاضدت با مأمورین وزارت کشاورزی و افراد سپاه ترویج و آبادانی در دفع آفات نباتی و مبارزه با بیماری‌های دامی و ترویج کشاورزی و آبیاری

۷- کمک به توسعه صنایع روستایی

۸- احداث و نگهداری مساجد و کمک به امور خیریه و مراقبت در حفظ آثار باستانی

۹- همکاری در تأمین امور پستی و ارتباطی و احداث و اصلاح معابر و نگاهداری راه‌های فرعی در داخل ده و بین دهات مجاور

۱۰- امور دیگر که متضمن تأمین رفاه عمومی باشد با توجه به راهنمایی‌های اداره امور اجتماعی و عمران دهات وزارت کشور

نایب رئیس- آقای معتمدی بفرمایید.

معتمدی- یکی از مشکلاتی که روستاها مواجه با آن هستند و در اینجا خوشبختانه اول جناب آقای دکتر الموتی و بعد سایر آقایان تذکر دادند موضوع کمبود کارمند اداره آمار در دهات و روستاها و عدم صدور شناسنامه و عدم ثبت متوفیات در دفاتر آمار است بنده خیلی خوشوقت هستم که این لایحه مطرح و این مشکل اساسی اینجا بازگو شد بنده ایام عید اصفهان بودم مطابق معمول به اغلب از رؤسای ادارات مراجعه کردم اداره آمار که رئیس خوبی دارد به نام آقای عقیلی مشکلات خودشان را توضیح دادند و معلوم شد که در استان اصفهان اداره آمار کارمند کافی ندارد تا بفرستند به دهات و شناسنامه صادر بکند یا متوفیات را ثبت نماید. تهران آمدم با اداره کل آمار تماس گرفتم که مشکل کار کجا است و چه باید بکنم معلوم شد که هر حوزه آمار از ۱۶۰ ده تشکیل می‌شود و اداره ثبت احوال در چند ساله اخیر در حدود هزار نفر را بازنشسته کرده‌اند و به جای این هزار نفر هنوز کسی را استخدام نکرده‌اند یعنی قانون اجازه نداده است که استخدام بکنند یا اعتبار نداشته‌اند اخیراً که از شهرداری تهران عده‌ای را خارج کردند آنها را گذاشتند در اختیار اداره آمار و متأسفانه از وجود آنها هم آن طور که باید و شاید نمی‌توانند استفاده بکنند زیرا آنها غالباً بیست سال ۲۵ سال ۲۸ سال خدمت کرده‌اند و همه آنها را هم نمی‌توانند در تهران نگاه دارند. اخیراً تصمیم گرفته‌اند که به ولایات بفرستند تازه اگر اینها هم به ولایات بروند

نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود (سرتیپ‌پور- کارمند فنی نیستند) چون فنی نیستند به این لحاظ آنها تقاضایشان این است که کارمند به قدر کافی بهشان بدهند که بتوانند وظایفشان را انجام بدهند این هم حرفی است بسیار صحیح و منطقی و از طرفی دولت هم استخدام نمی‌کند لذا پیشنهاد می‌شود وزارت کشور و دستگاه‌های مربوطه حدود ششصد نفر سپاهی دانش به آنها بدهد این سپاهیان دانش را می‌فرستند به دهات و در آنجا این وظایف را انجام می‌دهند البته تا زمانی که کادر اداره آمار و ثبت احوال تکمیل نشده اگر چنین کاری را بکنید بسیار کاری است آسان و قابل عمل و همه ساله عده‌ای سپاهی دانش تربیت می‌شوند و به روستاها اعزام می‌شوند چه بهتر که ششصد نفر آنها در اختیار اداره آمار باشند تا آنها بتوانند این وظایف را به خوبی انجام بدهند. مطلب دیگری که آن هم قابل توجه است این است که کارمندان آماری که در اختیار هستند اغلب حداکثر حقوقی که دارند در حدود ۳۷۵ تومان است و در هر ماه فقط ۵۰ تومان به نام فوق‌العاده به آنها می‌دهند که بروند در دهات کار بکنند این ۵۰ تومان روی چه حسابی داده شده؟ آیا ۵۰ تومان فوق‌العاده است؟ آیا کرایه اتاق است؟ آیا از نظر خالی نبودن عریضه چنین پول ناقابلی را می‌دهند؟ مأمور آمار این پنجاه تومان را چه بکند؟ کجا برود چگونه می‌تواند وظیفه‌اش را انجام بدهد؟ این عمل صحیحی نیست باید اگر هم فوق‌العاده برای کارمندی تعیین می‌کنید حساب کار و زندگیش را بکنید. این مأمور یک ماه باید در یک بخشی راه برود مثلاً بخش جرقوبه اصفهان در حدود ۵۰ فرسنگ طول و عرض دارد و در حدود ۶۰ هزار نفر جمعیت دارد چطور می‌تواند یک مأمور آمار تمام موالید و متوفیات این بخش را ثبت بکند شناسنامه بدهد رونوشت شناسنامه تهیه بکند شناسنامه بدهد رونوشت شناسنامه تهیه بکند و بعد برگردد به حوزه اصلی! با این فوق‌العاده این کار عملی نیست بنده خواهشم این است که نسبت به این موضوع جناب آقای دکتر صدر وزیر محترم کشور در تأمین و اجرای پیشنهادی که تقدیم خواهم کرد و با تکمیل کادر اداری اداره آمار و ثبت احوال موضوع استفاده از وجود سپاهیان دانش عطف توجهی بفرمایند و در کمیسیون هم مورد توجه قرار بگیرد.

نایب رئیس- آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- با اجازه مقام ریاست و همکاران عزیز بنده امروز خیلی خوشوقت شدم جناب آقای ریگی همکار محترم به موضوعی اشاره کردند که امروز ما در روستاها در دهات مازندران با آن روبرو هستیم. بنده در این ماده ۱۵ که مسئله وظایف انجمن مطرح است فکر کردم موقع مناسبی است در اینجا هم اشاره‌ای به موضوع همکاری بشود تا این که در این مورد هم فکری بکنند مخصوصاً در کمیسیون نسبت به این موضوع بنده حاضرم خودم آنجا توضیحات بیشتری بدهم جناب آقای وزیر کشور خودتان و همچنین نمایندگان محترم واقف هستند که در امر انقلاب سفید شاه و مردم امروزه در تمام جهات در این مملکت اقداماتی می‌شود و پیشرفت‌هایی نصیب ملت ایران می‌شود مثلاً در یک روستا می‌بینید در آنجا سپاهی بهداشت هست، سپاهی دانش هست، سپاهی ترویج و آبادانی هست، مأمور اداره عمران هست، ده خودش شرکت تعاونی دارد از طرف دیگر بعضی انجمن‌های خیریه مثل شیر و خورشید در آنجا فعالیت می‌کند. ملاحظه بفرمایید در یک سطح ده چند نوع مأمور دولت خدمت می‌کند متأسفانه در بعضی موارد این مأمورین با هم همکاری ندارند مثلاً موقعی که انجمن ده با شرکت تعاونی می‌رود بهشان می‌گوید که من می‌خواهم یک دبستان بسازم مأمور اداره عمران می‌گوید بهتر است با سپاهی دانش صحبت کنید سپاهی دانش می‌گوید بهتر است با سپاهی بهداشت صحبت بکنید آن‌وقت یا حسادتی به وجود می‌آید یا عدم همکاری و نتیجه‌اش این می‌شود که کارهای ده پیشرفت نمی‌کند این است که بنده فکر کردم در تأیید فرمایشات جناب آقای ریگی اینجا عرض کنم بنده حتم دارم که جناب آقای وزیر کشور خودشان کاملاً واقف هستند و حتماً فکری خواهند کرد برای این که حقیقتاً حیف است این اقداماتی که شده

است این زحماتی که کشیده می‌شود جوان‌هایی که با زحمات خیلی زیاد با آرزوهای مقدس به ده می‌روند که به روستاها خدمت کنند حیف است که زحمات آنها آن‌طور که باید و شاید به نتیجه نرسد. موضوع دیگری که در این مورد بنده یک خرده متعجب شدم این بود که در این ماده ۱۵ متأسفانه به امر تندرستی و ورزش کوچک‌ترین اشاره‌ای نشده در حالی که خانم‌ها و آقایانی که به اروپا مسافرت کرده باشند می‌دانند که در سطح ده که مخصوصاً فضای بیشتری دارد یعنی بیشتر از شهر زمین در اختیار دارند معمولاً در آنجا استادیوم‌های خیلی مختصر و مفیدی ساخته می‌شود با خرج بسیار کم استادیوم‌های روستایی که هر موقع بخواهند پله می‌گذارند برای دو هزار نفر سه هزار نفر و در نتیجه افراد آن روستاها از آن استادیوم‌ها عصرها برای ورزش‌های دو و میدانی که مادر ورزش‌ها نامیده می‌شوند استفاده می‌کنند در نتیجه در آنجا تندرستی آنها تا اندازه‌ای تأمین می‌شود ولی من تعجب کردم که در وظایف انجمن هیچ اشاره‌ای به تندرستی و ورزش مردم نشده است (صحیح است) در حالی که همه خانم‌ها و آقایان می‌دانند که ۷۵ درصد از ملت ما در روستاها زندگی می‌کنند و به عقیده بنده ما هیچ فایده‌ای نخواهیم برد اگر فکر کنیم که برای اینها فقط درمانگاه و بیمارستان باید بسازیم بنده بارها عرض کرده‌ام که ساختن درمانگاه و بیمارستان به جای خودش خوب است ولی در این مملکت باید همیشه پیشگیری کرد همچنین ورزش را تعمیم داد آن‌وقت است که ما کمتر احتیاج به بیمارستان و متخصص و درمانگاه خواهیم داشت اگر در یک دهی افرادش عادت کنند به جای این که بروند در آن اتاق‌های کوچک خودشان عاطل و باطل بمانند اگر جایی داشته باشند که عصرها بروند ورزش کنند (دکتر کیان- روزی ده ساعت ورزش می‌کنند کارشان ورزش است) جناب آقای دکتر کار با ورزش فرق می‌کند شما بهتر می‌دانید اگر آنها وسایل ورزش داشته باشند و از طرفی بهداشت آنها تأمین بشود یعنی به موقع واکسیناسیون بشوند آب سالم و غذای سالم داشته باشند آن‌وقت است که احتیاج نخواهیم داشت برای آنها بیمارستان و درمانگاه بسازیم (حبیبی- وقتی اعتبار ورزش به نسبت جمعیت به استان‌ها تعمیم شود این کار هم عملی می‌شود) در هر صورت بنده از این که وقت آقایان را گرفتم معذرت می‌خواهم پیشنهادی هم در این زمینه تهیه کرده‌ام که تقدیم مقام ریاست می‌کنم که این پیشنهاد شاید در کمیسیون مورد توجه قرار بگیرد که ما بتوانیم همان‌طور که نظر شخص شاهنشاه آریامهر می‌باشد ورزش را هم تا این اقداماتی که در سطح روستاها شروع شده در سطح روستاها بتوانیم تعمیم دهیم که در آینده بتوانیم جوان‌های برومندتری تحویل اجتماع بدهیم خیلی متشکرم.

نایب رئیس- آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی نائینی (مخبر کمیسیون کشور)- فرمایشاتی که همکاران محترم جناب آقای معتمدی و جناب آقای دکتر رهنوردی فرمودند قسمتی چون مربوط به لایحه نبود. تذکراتی بود که برای اطلاع جناب آقای وزیر کشور فرمودند و به بنده ارتباط نداشت خودشان یادداشت فرموده‌اند اما بنده از فرصت استفاده می‌کنم و عرض می‌کنم در حال حاضر اداره کل ثبت احوال با تمام نداشتن امکانات و وسایل که جناب آقای معتمدی فرمودند کارش بسیار بسیار خوب است و حداکثر استفاده را ازکادرش با کمی وسایل می‌کند استخدام جدید هم ممنوع نیست منتهی اگر نظرتان باشد موقعی که لایحه منع از استخدام جدید مطرح شد گفتند استخدام جدید بعد از تصویب سازمان‌های وزارتخانه‌ها و تصویب شورای عالی استخدام عملی است اداره کل ثبت احوال آنچه که من اطلاع دارم سازمان جدیدش به تصویب رسیده و محل‌های مورد لزوم که دارد و خالی هست استخدام جدید برای آن محل‌ها مانعی ندارد و فکر می‌کنم که وزارت کشور در نظر دارد که این محل‌ها را پر بکند و تکمیل بکند (معتمدی- با اطلاع کامل می‌فرمایید؟ رئیس اداره آمار گفت ما اجازه استخدام خواسته‌ایم اما قبول نشده) جنابعالی باید قانون را بدانید در قانون جدید استخدام جدید منع نشده منتهی موکول شده به تصویب سازمان و تصویب شورای عالی

استخدام سازمان اداره ثبت احوال هم تصویب شده بعد از تصویب بودجه حتماً محل‌های خالی‌شان را استخدام می‌کنند و این مطلب مربوط به دولت است و بنده نباید دفاع کنم اما مسئله‌ای که جناب آقای دکتر رهنوردی فرمودند و مربوط به لایحه است و بنده به عنوان مخبر کمیسیون باید دفاع کنم اولاً این مسئله هم‌آهنگی نه تنها وظیفه انجمن ده است بلکه اساساً تشکیلات وزارت کشور برای همین کار است و در اول ماده ۱۵ هم صریحاً ذکر شده به منظور ایجاد هم‌آهنگی بنابراین تمام وظیفه انجمن ده در هم‌آهنگ کردن برنامه‌های مختلف عمرانی است که در ده انجام می‌شود متمرکز شده و این مسئله را در قانون هم توجه کرده‌اند. مسئله دیگری که فرمودند راجع به ورزش است بنده کاملاً فرمایشاتشان را تصدیق می‌کنم. در این ماده ۱۵ دیدم که در یکی از مواردش نوشتند کمک به تهیه وسایل آموزش و پرورش، کلمه پرورش منظور همان تربیت بدنی و ورزش است به اضافه در بند دیگری گفته است و سایر نیازمندی‌های ده البته مفید است که تصریح بشود جنابعالی پیشنهاد بفرمایید البته در شور دوم تصویب می‌کنیم. (حبیبی- آقای مصطفوی این که شما می‌فرمایید صحیح نیست پرورش وزارت آموزش و پرورش شامل همه نمی‌شود و یک بچه نجار که می‌خواهد برود ورزش کند چون محصل نیست نمی‌تواند تربیت بدنی امر جداگانه‌ای است منظور آقای دکتر رهنوردی این نیست که شما می‌فرمایید) پیشنهاد بفرمایید ما هم قبول می‌کنیم (حبیبی- خودشان پیشنهاد کردند و ما هم تصویب می‌کنیم).

نایب رئیس- نظر دیگری در ماده ۱۵ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادها قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست عظمای مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند دو ماده ۱۵ بعد از «حرفه‌ای و روستایی» اضافه شود «میدان ورزش و باغچه کودکان»- سرتیپ‌پور

در بند هشت ماده ۱۵ پس از کلمات «احداث و نگاهداری مساجد» اضافه شود «غسالخانه قبرستان»- سرتیپ‌پور

با احترام پیشنهاد می‌نماید در پایان ماده ۱۵ تبصره زیر اضافه شود:

«دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی مکلفند برای ایجاد مؤسسات مذکور و این ماده زمین کافی در اختیار انجمن‌ها بگذارند»- سرتیپ‌پور

ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نماید بند ۸ ماده ۱۵ به شرح زیر اصلاح شود.

اقدام به تأمین ارتباط پستی بین ده و نزدیک‌ترین دفتر رسمی پست و برعکس با رعایت مقررات مربوط و همچنین احداث و اصلاح معابر و نگاهداری راه‌های فرعی در داخل ده و بین دهات مجاور و همچنین در بند ۱۱ اضافه شود: کمک به توسعه درختکاری و ترویج آن.

با تقدیم احترام- مهندس صائبی

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ذیل ماده ۱۵ از فصل چهارم بند ۱۱ به شرح زیر اضافه شود:

۱۱- به منظور صدور شناسنامه موالید و ثبت متوفیات در دهات و اقدامات دیگر مربوط به آمار و ثبت احوال تا تکمیل کادر اداری از وجود سپاهیان دانش استفاده شود.

با تقدیم احترام- معتمدی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به ماده ۱۵ لایحه انجمن ده اضافه گردد:

تبصره- هر گونه اقدام عمرانی ده باید با تصویب و نظارت انجمن صورت گیرد- میرافضل

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم بند ۱۱ زیر به ماده ۱۵ اضافه شود:

۱۱- احداث سالن‌های ورزشی و استادیوم‌های کوچک و تنظیم برنامه‌های ورزشی در ده خود و مسابقات ورزشی بین روستاها همچنین استخدام مربی ورزش- دکتر رهنوردی

۴- تصویب صورت‌جلسات عصر چهارشنبه ۳۱ فروردین و صبح پنجشنبه اول اردیبهشت

نایب رئیس- همکاران محترم نسبت به صورت‌جلسه عصر چهارشنبه ۳۱ فروردین نظری ندارند؟ آقای حبیبی.

حبیبی- اصلاحات مختصری است که به تندنویسی می‌دهم.

نایب رئیس- اصلاح می‌شود. صورت‌جلسه بعد از ظهر چهارشنبه ۳۱ فروردین ماه تصویب می‌شود نسبت به صورت‌جلسه پنجشنبه اول اردیبهشت ماه نظری نیست؟ آقای مصطفوی.

مصطفوی- در عرایض بنده اشتباه چاپی مختصری است که به تندنویسی می‌دهم.

نایب رئیس- اصلاح می‌شود آقای سعیدوزیری.

سعیدوزیری- در عرایض بنده اشتباهاتی هست که برای اصلاح تقدیم می‌کنم.

نایب رئیس- اصلاح می‌شود. آقای ریگی.

ریگی- در عرایض بنده هم اشتباهات چاپی هست که به تندنویسی می‌دهم.

نایب رئیس- اصلاح می‌شود. صورت‌جلسه پنجشنبه اول اردیبهشت ماه تصویب می‌شود. آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- نامه‌ای است از کارمندان اداری و خدمتگزاران دولت در استان مازندران در این نامه نوشته شده که کارمندان با بی‌صبری منتظر هستید ببینند در مورد وضع زندگی آنها در لایحه استخدام چه اقدامی شده است اینها می‌پرسند که لایحه استخدام به چه صورتی در آمده برای این که نمایندگان محترم اطلاع پیدا کنند اجازه بفرمایید چند جمله‌ای از این نامه را بخوانم برای این که نمایندگان محترم متوجه شوند که مردم چه فکر می‌کنند در مورد این مجلس ۲۱ و دوره انقلاب با اجازه جنابعالی می‌خوانم.

نایب رئیس- مرحمت بفرمایید در کمیسیون عرایض رسیدگی می‌شود.

دکتر رهنوردی- در هر حال در این مورد مردم علاقه‌مند هستند که وضع لایحه استخدام روشن بشود و فکری برای آنها بشود مردم ناراحت هستند.

نایب رئیس- آقای سعیدوزیری بفرمایید.

سعیدوزیری- عریضه‌ای است از طرف عده‌ای از اهالی یکی از محلات ابهر که دارای هشت هزار جمعیت است و فاقد حمام می‌باشند تقدیم می‌کنم.

نایب رئیس- آقای کبیری بفرمایید.

کبیری- یازده فقره شکایت و دادخواست رسیده برای رسیدگی تقدیم می‌شود.

۵- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا

نایب رئیس- ماده ۱۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۶- از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از درآمد ویژه کلیه محصولات کشاورزی و هر گونه عواید دیگری که در ده تحصیل گردد باید به انجمن ده تحویل شود.

تبصره ۱- تشخیص و طرز و موقع وصول عواید فوق‌الذکر به پیشنهاد انجمن ده و تصویب شورای بخش خواهد بود.

تبصره ۲- کلیه درآمد هر ده بر طبق برنامه‌های مصوب انجمن مربوط صرف آبادی و اصلاح امور حوزه همان ده خواهد شد مگر در مواردی که طرح‌های مشترک وسیله چند ده به مرحله اجرا درآید مانند ایجاد راه‌های

فرعی که مورد استفاده همه آنها قرار خواهد گرفت.

نایب رئیس- آقای ریگی بفرمایید.

ریگی- شکی نیست که بعد از انقلاب ششم بهمن به امر شاهنشاه آریامهر تمام توجه دولت متوجه روستاها است و ما بعد از این انقلاب در تمام برنامه‌های دولت می‌خواهیم که نسبت به بالا بردن سطح زندگی مردم روستاها و آماده کردن روستاهای مملکت که زیربنای اقتصاد مملکت ما هستند اقدامات مهم‌تری انجام گیرد. در این ماده ۱۶ راجع به درآمدها ذکر شده به نظر بنده این ماده نمی‌تواند احتیاجات واقعی مردم روستاها را برآورد بکند (موسوی ماکویی- احتیاجات اولیه‌شان را هم برآورده نمی‌کند) برای این که ما خودمان از روستا می‌آییم و درآمدهای مردم آنجا را می‌دانیم. شما ملاحظه بفرمایید ۲% درآمد ویژه یک روستایی که پنجاه نفر جمعیت دارد چقدر می‌شود تقریباً هیچ به نظر من وقتی این قانون را تصویب می‌کنیم و امیدوار می‌شویم که از این ۲% انجمن‌های ده بیایند کارهای مهمی را انجام بدهند و بعد یک سری کار را می‌شماریم و می‌خواهیم که انجمن ده انجام بدهد این تعلق به محال است و تصور می‌کنم به این ترتیب بتوانیم روستاهای کشور را آباد کنیم و سطح زندگی مردم را بالا ببریم، به نظر بنده همان طور که در شهرهای بزرگ جاده‌های بسیار گران‌قیمت می‌کشند و در بعضی از اوقات جاده‌هایی هست که برای یک کیلومترش یک میلیون تومان خرج می‌شود همان‌طور که ما سدهای عظیم می‌سازیم کارخانه بزرگ نصب می‌کنیم و بسیار کارهای بزرگ دیگر انجام می‌دهیم به نظر بنده می‌رسد که باید دولت از این به بعد برود به روستاها و همین‌طور امر اعلیحضرت همایون شاهنشاه است باید مملکت را از پایین بسازیم یعنی از سطح ده باید شروع کرد و کشور را ساخت و آمد بالا برای این کار به نظر بنده رسید که این ۲% اصلاً کافی نیست و باید سازمان برنامه و دولت در این کار کمکی به روستاها بکند ما در حدود پنجاه هزار یا دقیق‌تر عرض کنم ۵۴۰۰۰ ده در این کشور داریم (دکتر رشتی- ۵۳۰۰۰ ده) ۵۳۰۰۰ ده به قول آقای دکتر رشتی بنده یک حساب مختصری کرده که از یک دهی که پنجاه نفر جمعیت دارد و یا حتی پانصد نفر جمعیت داشته باشد این ۲% به طور متوسط حتی به هزار تومان و دو هزار تومان هم نمی‌رسد با توجه به این که ۱۵% این درآمد را هم به عنوان حقوق به کدخدا می‌دهند تصدیق می‌فرمایید چیزی نیست که بتوانند جاده فرعی درست کنند یا احتیاجات اولیه ده را انجام بدهند به نظر بنده رسید تا وقتی که میلیون‌ها تومان سازمان برنامه مخارج دیگری می‌کند بیاییم برای تشویق این انجمن‌های ده بگوییم هر چه که آنها جمع کردند از درآمد عمومی ده به ترتیبی که پیش‌بینی شده معادل آن را با یک نسبتی که بعداً در کمیسیون امیدوارم مورد توجه وزیر محترم کشور یا همکاران عزیز واقع شود با یک نسبتی که بنده پیشنهاد کردم معادل آن را سازمان برنامه بپردازد تا روستاها بتوانند کاری انجام دهند بنده یک حساب مختصری کردم که اگر این ارقامی که به من داده شده اشتباه نباشد در سال شاید در حدود صد میلیون تومان می‌شود در تمام کشور حالا فرض بکنید که ۲۰۰ میلیون تومان بشود ارزش دارد در کشور خودمان برای آبادی روستاها در سال ۲۰۰ میلیون تومان و بودجه مملکت را اختصاص بدهیم به روستاها (صحیح است) من توجه همکاران عزیز را به اهمیت این موضوع جلب می‌کنم مخصوصاً توجه همکاران عزیز را در کمیسیون کشور راجع به یک مبلغی از تصویب قوه قانونگذاری بگذرانند که دهات ما از این وضع فلاکت‌بار خارج بشود واقعاً یک خرج‌های کوچکی در این دهات لازم است که بشود و عایدی هست که بشود بنده همکاران عزیز در این مسافرتی که کردم به یکی از دهات دوردست این کشور به کله‌گان از توابع سراوان در آنجا کاری را اهالی می‌گفتند که اگر این کار را انجام بدهند از سیل نجات پیدا خواهیم کرد بنده رفتم آنجا آن محل را دیدم آقایان اگر آنجا یک بلدوزر سه روز به نظر من کار بکند این مسیل را عوض می‌کند و این مردم هر سال دچار سیل و خرابی زراعت نمی‌شوند ولی در این ده کوچک کی هست که این خرج را بکند کیست که یک چنین بولدوزری را ببرد پنج هزار یا ده هزار تومان خرج این کار بکند اگر یک چنین مطلبی بود اهالی می‌توانند این کار را انجام بدهند به طور مثال عرض کردم بسیار کارهای کوچک ۵ هزار ۱۰هزار تومانی

هست که مؤثر است در وضع مردم و باید برای این کارها یک پولی پیش‌بینی بشود بنده مجدداً از توجه همکاران عزیز تشکر می‌کنم و استدعا می‌کنم پیشنهادی که بنده دادم مورد توجه دقیق قرار بگیرد دیگر عرضی ندارم.

نایب رئیس- آقای پروین بفرمایید.

پروین- منظور از این لایحه به تحقیق آبیاری و عمران و پیشرفت اوضاع دهات کشور است ما به خوبی می‌دانیم که دهات ما خیلی عقب‌مانده است حالا به شهرها کار نداریم که شهرهای ما هم توافقی دارد ولی آن‌طور که می‌بینیم به شهرها توجه بیشتری شده است و سابقه دارد و باز هم توافقی باقی است اما به قراء و دهات هیچ‌گاه توجهی نشده است شاید این اولین مرتبه‌ای است که بعد از انقلاب ششم بهمن به دهات توجه می‌شود برای روستاییان ارزشی قایل شده‌اند به تحقیق این قانونی که امروز در دست مشاوره است و مطرح ما است می‌خواهد که جبران گذشته را بکند و عقب‌ماندگی روستاها را هر قدر ممکن باشد سریع‌تر از بین ببرند و عمران و آبادی و رفاه اهالی ده را تأمین بکنند بنده از ابتدای این که این لایحه منتشر و طرح شد مطالعه می‌کردم اما به راستی خیلی امیدوار نشدم که این لایحه بتواند منظور اصلی و حقیقی‌اش را که ترقی دهات است بزودی انجام بدهد ما برای یک عده‌ای در اینجا قانون تصویب می‌کنیم که در ده از همان ساکنین که مکلف به اخلاق‌های قدیمه هستند انتخاب می‌کنیم و اینها را به عنوان انجمن ده اختیاراتی بهشان می‌دهیم غیر از این هم چاره‌ای نداریم برای این که از خارج نمی‌توانیم بیاوریم پس باید امکاناتی که در قانون تصویب می‌کنیم طوری باشد که منظور اصلی و حقیقی ما بیشتر عمران و آبادی دهات باشد حالا به ماده ۱۶ رسیدیم البته برای ترقی و ترویج و برای آبادی هر منطقه ثروت و سرمایه لازم است با حرف که نمی‌شود کارها را انجام داد در این ماده ۱۶ می‌بینیم که نوشته شده است که از عواید ویژه هر قریه‌ای ۲ درصد به انجمن آن قریه داده شود و بعد صدی ۱۵ از کل این عواید به کدخدای محل تعلق می‌گیرد به عنوان دستمزد و حقوق و بقیه آن صرف آبادی و نقص‌هایی که می‌دانیم در دهات باقی است برسد.

البته ما الان خوب تشخیص می‌دهیم که این مبلغ خیلی کم است خوب که برآورد می‌کنیم عایدات هر قریه‌ای را کل عایداتش چقدر است که ویژه آن چقدر باشد بعد هم تشخیص ویژه عایدات یک کار مشکلی است برای این که باید کل عایدات را رسیدگی کرد بعد هزینه‌های مربوط به آن را از آن کم کرد و بعد ماحصل آن عایدات ویژه عایدات خالص، خیلی خوب اگر این در دست خود آنها باشد ما که ضابطه‌ای نداریم ما آنجا که مفتش نداریم من که نمی‌توانم فی‌الحقیقت تشخیص بدهم همان شخص که می‌خواهد عایداتش را بپردازد یک صورتی می‌دهد گاهی خواهیم دید صورت هزینه به قدری شده است که چیزی باقی نمانده شاید هم طلبکار بشود یعنی برای یک باغی بگوید این قدر پول خرج کردم این قدر پول آب دادم این قدر پول عمله دادن و برای پاسبانی در شب هم کسی را گذاشته‌ام و به او مزد داده‌ام و بالاخره این محصولی که به دست آمد به اندازه مخارج هم کفایت نکرد پس این عایدات نشد بنده در کمیسیون هم این عرایض را کردم البته دلایل دیگری آقایان آوردند که آن دلایل باعث شد که این عایدات ویژه نوشته شد ولیکن بنده عرض می‌کنم عایدات ویژه با مبلغی که به دست خواهد آمد به این منظور که عمران و آبادی قریه است نخواهد رسید بنده پیشنهاد کردم که این عایدات ویژه تبدیل بشود به همان کل عایدات و حتماً همان‌طور که جناب آقای ریگی هم پیشنهاد داده بودند و اتفاقاً این تبادر ذهن بود چون بنده هم همین پیشنهاد را دادم که یک مقابل از عایدات هر قریه هم سازمان برنامه و دولت با این همه عوایدی که در دست داریم و اینها همه برای آبادی کشور ما است و بیشترش عبارت است از قراء و دهاتی که پخش است در این مملکت چه عیب دارد ما به جای ساختن این همه پل‌ها این همه ساختمان‌ها و ساختمان‌های چند اشکوبه‌ای که روی هم در تهران ساخته‌ایم و انشاءالله بعد از این در شهرها خواهیم ساخت یک سهم کوچک و مختصری

هم به دهات بدهیم چرا سازمان برنامه همان طور که در شهرها دفتر فنی دارد این دفاتر فنی در دهات نباشد بنده پیشنهاد کردم معادل مبلغی که از عایدات هر قریه به دست می‌آید معادل همان مبلغ هم دولت در سازمان برنامه به او اضافه کند تا این که در طی چند سال ما به رأی‌العین ببینیم که دهات ما آباد شده است این پشنهادی بود که بنده کردم اما قسمت دیگر که نوشته شده است هر گونه عواید دیگری که در ده تحصیل می‌گردد این هر گونه عواید دیگری معلوم نیست مثلاً اگر کسی در یک دهی گدایی می‌کند یا درویشی است می‌آید در سر خرمن یک شعری می‌خواند آن هم باید عایدات ویژه بدهد (مصطفوی- عواید مشروع منظور است) اما آن‌وقت اینجا یک چیزهای واضح‌تری را روشن نکرده است مثلاً دامداری یک عایدات مهمی دارد (مصطفوی- این همان هر گونه عوائد است) و در هر قریه هست هیچ اشاره‌ای به دامداری نشده است هیچ اشاره‌ای به کارخانه قالی‌بافی و صنعت‌های دستی که در دهات هست نشده کارخانه‌های تیزابی در دهات دارند که کشمش درست می‌کنند.

نایب رئیس- آقای پروین پنج دقیقه وقت شما تمام شده است.

پروین- چون این قسمت خیلی قابل توجه بود خواستم به عرض برسانم همچنین خواستم یادآور شوم که عواید دیگری بخصوص دامداری و قسمت‌های تیزابی که خیلی در دهات اطراف ما معمول است و عایداتی هم دارند و تجار شهری می‌آیند آنجا و این کار را می‌کنند آنها معاف نشوند و آنها هم مبلغی از عواید خودشان را برای آبادی ده بپردازند بنده پیشنهادهای خودم را می‌دهم امیدوارم در کمیسیون مورد توجه واقع شود.

نایب رئیس- آقای سعیدوزیری (نمایندگان- نیستند) آقای کیهان یغمایی بفرمایید.

کیهان یغمایی- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست بنده خواستم در جواب همکار محترم جناب آقای پروین که فرمودند درآمد ویژه دهات معین است بگویم اگر دو سه سطر پایین‌تر را ملاحظه می‌فرمودند تکلیف معین شده و نوشته تشخیص درآمد با انجمن ده و اگر اختلاف شد بین مؤدی و انجمن می‌تواند در ظرف یک ماه اعتراض بدهد و نظر انجمن بخش و نظر بخشدار قطعی است بنابراین اختیار با انجمن ده و انجمن بخش است و می‌توانند سود ویژه را معین کنند و اشکالی نیست این‌طور نیست که به اختیار یک مستأجر یا یک کشاورز ده با یک مالک ده باشد اختیار را از آنها سلب کرده‌اند و در اختیار انجمن است نظر جنابعالی در مورد تعیین سود ویژه بر اساس این قانون تعیین می‌شود اما مطلبی که فرمودید که دولت کمک کند به بودجه عمرانی کاملاً صحیح است بنده هم در همین مورد پیشنهاد جنابعالی و آقای ریگی پیشنهادی تقدیم کرده‌ام و بسیار بجا است.

نایب رئیس- آقای میرافضل بفرمایید.

میرافضل- در ماده ۱۶ همکاران محترم مطالبی فرمودند و مثل این که در مورد درآمد ویژه همه اتفاق نظر دارند که اگر قرار باشد از درآمد ویژه عوارض گرفته بشود چیزی نیست یا درآمدی ندارد اساساً یا اگر درآمدی هم باشد پس از مخارج چیزی دیگر باقی نمی‌ماند شبیه این است که مالیات را از حقوق کارمندان پس از کسر مخارج کارمندان بخواهند بردارند کارمند دولت هم وقتی مخارجش تمام شد دیگر چیزی ندارد که بتوان از آن مالیات برداشت بنابراین باید از مجموع درآمد اخذ شود. در مورد دیگر این که در تبصره ۲ ماده ۱۶ نوشته است «کلیه درآمد هر ده بر طبق برنامه مصوب انجمن مربوطه صرف آبادی و اصلاح امور همان ده خواهد شد مگر در مواقعی که طرح‌های مشترک وسیله چند ده به مرحله اجرا درآید مانند ایجاد راه‌های فرعی که مورد استفاده همه آنها قرار خواهد گرفت» بنده فکر می‌کنم همان برنامه عمران و آبادی که انجمن ده تصویب می‌کند کافی است و آن جمله آخر، مگر در مواردی که برای طرح‌های مشترک باشد از این تبصره باید حذف شود چون درآمد ده باید در خود آبادی باشد و این دهات اگر برنامه مشترکی داشته باشند آن هم از سهم خودش یعنی آن مقدار از آن برنامه عمرانی را که در حوزه خودش است خودش تصویب

می‌کند و قسمت دیگرش را انجمن ده اضافه تصویب می‌کند در نتیجه برنامه مشترک در خلال اینها به تصویب انجمن خواهد رسید و اضافه کردن این فکر در موقعی که طرح‌های مشترکی باشد یک محملی پیش می‌آید برای این که یک مقداری از این درآمد از وجوه این ده خارج بشود و یا احیاناً در مرکز بخش یا در جاهای دیگر مصرف بشود و یا احیاناً در مرکز بخش یا در جاهای دیگر مصرف می‌شود. مطلب دیگری که مورد توجه همکار محترم جناب آقای ریگی بود و آقای کیهان یغمایی هم تذکر فرمودند مطلب کمی و کسر درآمد ده بود که نظر آقایان این بود که انجمن ده برای عمران و آبادی و امور عمرانی ده درآمد کافی ندارد بنده یک پیشنهادی برای این ماده دادم و فکر کردم که اگر دولت لااقل سالی شش هزار تومان و متناسب با جمعیت ده که فکر می‌کنم اگر پنجاه هزار ده داشته باشیم سیصد هزار تومان می‌شود (دکتر یگانه- سیصد میلیون تومان) که همه ساله از اعتبارات عمرانی یا از سازمان برنامه دهات حواله بدهند و در اختیار انجمن ده قرار بدهند که بتوانند با این درآمد لااقل حوایج اولیه آن ده را تأمین بکنند (وزیر کشور- سیصد میلیون تومان می‌شود) بنده فکر کردم سیصد هزار تومان می‌شود برای پنجاه هزار ده بنده مبلغش را ذکر نکردم و در اینجا عرض کردم و نظرم این بود که به هر ده شش هزار تومان در سال کمک بشود و حداقل شش هزار تومان باشد متناسب با جمعیت بودجه عمرانی ما این مربوط به مملکت ما هست و مربوط به شهرها و استان‌ها است و می‌دانیم که آبادی دهات موجب آبادی تهران و مراکز استان‌ها خواهد شد بنابراین اگر وجوهی هم غیرمستقیم در دهات خرج بشود نفع آن غیرمستقیم عاید مرکز مملکت و عاید همه ما خواهد شد و بجا است که به عمران ده توجه بشود عرض دیگری ندارم.

نایب رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر اول ماده ۱۶ به جای کلمه ویژه، ناویژه نوشته شود و همچنین در سطر آخر همین ماده جمله ذیل اضافه گردد.

به علاوه انجمن‌ها می‌توانند هدیه‌های بلاعوض اشخاص را قبول و جزو درآمد خود منظور نمایند در تبصره ۱ همین ماده بعد از کلمه فوق‌الذکر عبارت زیر و «همچنین هر نوع هزینه قید گردد».

با تقدیم احترام- مهندس زرآور

ریاست محترم معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید که در ماده ۱۶ (لایحه انجمن ده و کدخدا) اصلاحات زیر به عمل آید.

۱- به جای دو درصد، یک درصد

۲- کلمه ویژه حذف شود- مهندس اخوان

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً در صورتی که پیشنهاد بنده در ماده ۱۶ (لایحه انجمن ده و کدخدا) پذیرفته شود ۲% مذکور در ماده ۲۰ به ۱% اصلاح گردد- مهندس اخوان

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ۱ ماده ۱۶ به شرح زیر اصلاح گردد:

تبصره ۱- طرز تشخیص و طرز و موقع وصول عواید فوق‌الذکر از طرف انجمن ده طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت کشور تهیه خواهد شد- مهندس آراسته

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۶ به شرح زیر اصلاح گردد:

ماده ۱۶- از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از کلیه درآمد اعم از محصولات کشاورزی و هر گونه عواید دیگری که به وسیله ساکنین ده در همان ده تحصیل گردد باید به انجمن ده تحویل شود- مهندس آراسته

ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده ۱۶ قانون

انجمن ده و انتخاب کدخدا اضافه شود:

تبصره ۲- درآمد ده که طبق ماده ۱۶ جمع‌آوری می‌شود هر مقدار باشد معادل آن از طرف سازمان برنامه جهت تقویت بنیه مالی انجمن ده پرداخت خواهد شد- امان‌الله ریگی

مقام معظم ریاست مجلس شوای ملی

متمنی است مقرر فرمایید به ماده ۱۶ تبصره زیر اضافه شود:

تبصره ۳- بوته‌ها و نهال‌هایی که از پنجمین سال کشت به محصول می‌نشیند از اولین سال برداشت محصول تا پنج سال از پرداخت هر گونه عوارضی معاف هستند- محمود توسلی

مقام محترم ریاست محترم مجلس شورای ملی

لایحه ۱۸۰۵ در ماده ۱۶ پیشنهاد می‌نماید که درآمد ویژه به کل درآمد تبدیل شود و همچنین تصویب شود که معادل آن مبلغ هم از طرف سازمان برنامه برای هر قریه داده شود و تحت نظر انجمن و مراقبت دفاتر فنی برای مصرف عمران دهات انجام شود- فضل‌الله پروین

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایند ماده ۱۶ لایحه انجمن ده و انتخاب کدخدا به شماره ۱۸۰۵ به شرح زیر اصلاح گردد.

ماده ۱۶- از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از درآمد انواع محصول کشاورزی و عواید دیگری که در ده تحصیل می‌گردد باید به انجمن ده تحویل داده شود- میرافضل

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌گردد در جمله ذیل:

«مگر در مواردی که طرح‌های مشترک وسیله چند ده به مرحله اجرا درآید ایجاد راه‌های فرعی که مورد استفاده همه آنها قرار خواهد گرفت».

از آخر تبصره دوم ماده ۱۶ حذف نمایید- میرافضل

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۶ به شرح زیر اصلاح گردد.

ماده ۱۶- از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از درآمد ویژه کلیه محصولات کشاورزی و هر گونه عواید دیگر روستایی که در ده تحصیل گردد باید به انجمن ده تحویل شود.

با تقدیم احترام– کیهان یغمایی

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

در ماده ۱۶ پیشنهاد می‌کنم.

در متن ماده اضافه شد و عواید دامداری و صنایع محلی و عواید دیگر که در ده تحصیل می‌شود- فضل‌الله پروین

پیشنهاد می‌شود

تبصره ۲ ماده ۱۶ به شرح زیر اصلاح شود.

کلیه درآمد هر ده صرف یک برنامه اساسی و عمومی که برای کلیه دهات یک استان مشترک است و به تصویب استاندار یا شورای عالی عمران استان می‌رسد بشود- مهندس کیا

پیشنهاد می‌شود

ماده ۱۶- به شرح زیر اصلاح شود

از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از کلیه محصولات کشاورزان و هر گونه عواید دیگری که در ده تحصیل گردد باید به انجمن ده تحویل شود- مهندس کیا

پیشنهاد می‌نماید:

تبصره ۳- را به آخر ماده ۱۶ اضافه نمایند:

دولت مکلف است از محل اعتبارات عمرانی سازمان برنامه همه سال مبلغی که میزان آن از شصت هزار ریال کمتر نباشد به تناسب جمعیت محل برای تأمین امور عمرانی

و کمک به انجام به وظایف انجمن ده اختصاص و در اختیار انجمن ده قراردهید- میرافضل

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۱۶ اضافه گردد.

تبصره- دولت مکلف است از محل درآمد عمومی کشور سالانه رقمی معادل مبلغ درآمدی که انجمن‌های ده در سرتاسر کشور از محل دو درصد از درآمد ویژه کلیه محصولات کشاورزی تحصیل می‌نمایند به اختیار انجمن‌های ده بگذارد و در بودجه پادار نماید تا بر اساس مقررات قانون انجمن ده به مصرف عمران و آبادی روستاها برسد.

با تقدیم احترام- کیهان یغمایی

نایب رئیس- ماده ۱۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۷- کدخدا عهده‌دار وصول درآمد انجمن ده در مقابل قبض رسمی بوده و ملکلف است درآمدهای وصولی را بلافاصله به خزانه‌دار انجمن ده تحویل دهد ترتیب تودیع و نگاهداری درآمدهای مزبور به موجب آئین‌نامه معین خواهد شد.

نایب رئیس- نسبت به ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۷ به شرح زیر اصلاح گردد.

در سطر آخر پس از کلمه «آئین‌نامه» نوشته شود (که به وسیله وزارت کشور تهیه خواهد شد) معین می‌گردد- مهندس آراسته

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه انجمن ده شماره چاپ ۱۸۰۵ پیشنهاد می‌نماید که سطر آخر ماده ۱۷ به شرح زیر اصلاح شود.

ترتیب توزیع و نگهداری و مصرف درآمدهای مزبور به موجب آئین‌نامه مندرج در ماده ۳۶ این قانون می‌باشد- دکتر یزدان پناه

نایب رئیس- ماده ۱۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۸- هر یک از مؤدیان به نظر انجمن ده در مورد تشخیص میزان درآمد معترض باشند اعتراض خود را به انجمن تسلیم می‌نمایند چنانچه ظرف پنج روز بین مؤدی و انجمن در تشخیص میزان درآمد توافق حاصل نشود معترض می‌تواند از طریق بخشداری به شورای بخش مراجعه و شورای مذکور موظف است ظرف حداکثر یک ماه به اعتراضات رسیدگی کرده رأی خود را مستدل اعلام دارد.

در هر دهی که خانه انصاف وجود داشته باشد مرجع رسیدگی به جای شورای بخش خانه انصاف خواهد بود و در هر صورت رأی صادره از طرف شورای بخش یا خانه انصاف لازم‌الاجرا است.

نایب رئیس- آقای کیهان یغمایی بفرمایید.

کیهان یغمایی- با کسب اجازه بنده خیال می‌کنم قسمت آخرماده ۱۸ زاید است به این دلیلی که عرض می‌کنم در یک دهی کدخدا انتخاب می‌شود و در همان ده بر اثر اصلاحات ارضی و انقلاب خانه انصاف از طرف کشاورزان همان ده انتخاب می‌شود بنده خیال می‌کنم اگر رفع اختلاف با یک مقام و سطح عالی‌تری باشد خیلی بهتر است مصلحت نیست که خانه انصاف رأی نهایی را صادر کند چون از خود همان مردمی هستند که در آنجا زراعت می‌کنند ولی شورای بخش بالاتر است و رأی قاطع خواهد داد (میرافضل- شورای بخش چیست و از چه کسانی تشکیل می‌شود) شورای بخش تشکیل می‌شود از شورای انجمن ده بیست یا سی ده (دکتر یگانه- از رؤسای ادارات) بهتر است اگر این‌طور باشد، خانه انصاف فکر نمی‌کنم بتواند از این جهت اشکال کشاورزی را رفع بکند خوشبختانه مالکی که در بین نیست همان مردمی هستند که هر کدام پنج هکتار، ده هکتار زمین دارند و ممکن است در میزان درآمدشان

اختلاف شود و یک سطح بالاتر باید قضاوت نهایی را بکند اگر موافقت بکنید بنده پیشنهادی هم تقدیم می‌کنم که به همان شورای بخش مراجعه بکنند و به خانه انصاف واگذار نکنند و خانه انصاف را بگذارید به همان کارهای قضاییش برسد، بنده خیال می‌کنم حل مشکل بشود در این کار چون از مردم خود ده هستند، کدخدا از همان ده است اما آنها عده دیگری هستند و ممکن است رأی آنها قطعی باشد برای ساکنین ده.

میرافضل- بفرمایید شورای بخش را مخبر کمیسیون یا آقای وزیر کشور توضیح بدهند.

نایب رئیس- آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی (مخبر کمیسیون کشور)- تکلیف شورای بخش در قانون تقسیمات کشور که در سال ۱۳۱۷ تصویب شده معلوم شده است، شورای بخش عبارت است از رؤسای ادارات دولتی بخش که تحت نظر بخشدار انجام وظیفه می‌کنند (صحیح است).

نایب رئیس- پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر آخر ماده ۱۸ جمله ذیل اضافه گردد و اعضای خانه انصاف نمی‌توانند به عضویت انجمن ده انتخاب شوند.

با تقدیم احترام- مهندس زرآور

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۸ به شرح زیر اصلاح گردد:

ماده ۱۸- تشخیص میزان درآمد ساکنین ده با توجه به آئین‌نامه مربوط از طرف کدخدای ده به عمل خواهد آمد و در صورت اعتراض اشخاص نظر انجمن ده به اکثریت آرا لازم‌الاجرا خواهد بود- مهندس آراسته

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به ماده ۱۸ اضافه شود:

تبصره- در مورد تبصره ۱ ماده ۱۶ و همچنین ماده فوق‌الذکر یک نفر معتمد محل بنابه انتخاب بخشدار در شورای بخش شرکت و حق رأی خواهد داشت- دکتر صاحب‌قلم

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً استدعا دارد قسمت اخیر ماده ۱۸ حذف گردد.

با تقدیم احترام- کیهان یغمایی

نایب رئیس- ماده ۱۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۹- هر گاه اشخاص از پرداخت سهم خود پس از انقضای مدتی که انجمن ده اعلام نموده است استنکاف نماند کدخدا باید مراتب را ضمن مطلع ساختن انجمن ده ظرف پنج روز به بخشدار گزارش دهد و بخشدار موظف است مطابق مقررات وصول مالیات‌ها نسبت به وصول دو درصد عمرانی از اشخاص مستنکف اقدام نماید.

نایب رئیس- در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۰- هر گاه عواید کلا یا جزئاً به اجاره نقدی و یا جنسی و یا توأماً واگذار شده باشد مستأجر موظف است مقادیر و مبالغی که به تناسب مال‌الاجاره به عهده مؤدی است به انجمن تسلیم نموده و از مال‌الاجاره کسر نماید به هر حال از کلیه درآمدهای موضوع ماده ۱۶ این قانون ۲% از مستأجرین و زارعین و مالکین مجموعاً دریافت خواهد شد.

تبصره- منظور از مستأجرین در ماده فوق اعم از مستأجر محصولات کشاورزی و یا مستأجر کلیه عواید مندرج در ماده ۱۶ این قانون می‌باشد.

نایب رئیس- در ماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ماده ۲۰ حذف و توضیح آن ضمن ماده درج گردد- فلیکس آقایان

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید جمله (به هر حال از کلیه درآمدهای موضوع ماده ۱۶ این قانون ۲% از مستأجرین وزارعین و مالکین مجموعاً دریافت خواهد شد) از ماده ۲۰ لایحه قانون انجمن ده و کدخدا حذف گردد- نوربخش

نایب رئیس- ماده ۲۱ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۱- وجوهی که به موجب لایحه قانون ازدیاد سهم کشاورزان و سازمان عمرانی کشور مصوب ۱۴ مهرماه هزار و سیصد و سی و یک و قانون امور اجتماعی و عمران دهات مصوبات ۱۲ مرداد ماه ۳۵ و لوایح قانونی دیگر در اختیار و حساب بنگاه امور اجتماعی و عمران دهات وزارت کشور و یا جزو مطالبات بنگاه مزبور می‌باشد در اختیار وزارت کشور قرار خواهد گرفت تا به موجب آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد بین استان‌ها و فرمانداری‌های کل به منظور کمک به انجمن‌های دهات تقسیم شود.

تبصره ۱- موجودی شوراها و انجمن‌های سابق دهستان و بخش و شهرستان و همچنین موجودی فعلی انجمن‌های سابق بخش در صورتی که اختصاص آن اعتبارات به ده یا بخش معینی معلوم باشد در اختیار انجمن ده و یا بخش مربوط قرار گرفته و در غیر این صورت مشمول مقررات مذکور در این ماده خواهد بود.

تبصره ۲- وزارت دارایی مکلف است سهم عمرانی دهات را که مطابق قانون مالیات بر درآمد مصوب دهم اَمرداد ماه ۱۳۳۴ کمیسیون مشترک مجلسین وصول نموده و یا می‌نماید چنانچه تاکنون به حساب ده مربوطه در بانک نریخته باشد عیناً به حساب اداره کل امور اجتماعی و عمران دهات منتقل نماید تا بر اساس همین ماده در دهات به مصرف برسد.

نایب رئیس- در ماده ۲۱ نظری نیست؟ آقای دکتر کیان بفرمایید.

دکتر کیان- بنده یک توضیحی می‌خواستم جناب آقای مصطفوی بدهند راجع به ماده ۲۱ که آیا این مورد غیر از آن چیزی است که از اعتبارات سازمان برنامه در اختیار استاندارها گذاشته می‌شود؟

نایب رئیس- آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی (مخبر کمیسیون کشور) - عرض کنم این قانون عمران مراحل مختلفی داشته دو سه مرتبه درش تجدیدنظر شده است و قانون مصوب مهرماه ۱۳۳۱ از درآمد انجمن‌های ده یک پورسانتاژی برای اداره کل عمران و امور اجتماعی وزارت کشور معین شده از این‌ها یک مقدار هم شاید موجود باشد و از این ماده این طور برمی‌آید که یک مقدار جزو مطالبات اداره عمران است که باید وصول بشود، نظر این بوده است که این اعتبارات به نحو صحیحی خرج بشود و از اداره امور اجتماعی و عمران دهات به وزارت کشور منتقل بشود تا به تناسب بین استان‌ها و فرمانداری‌های کل تقسیم بکنند تا استانداری‌ها و فرمانداری‌های کل به مصرف دهات برسانند، این توضیحی بود که بنده راجع به اصل ماده خواستم عرض کنم. در تبصره ۱ راجع به موجودی شوراها و انجمن‌های سابق دهستان و بخش و شهرستان را ملاحظه بفرمایید در این قانون فقط انجمن ده شخصیت حقوقی دارد و تشکیل می‌شود در قوانین سابق که عرض کردم فقط دهستان بوده است که یک درآمدی داشته یک انجمن بخش و یک انجمن شهرستان آنها هر کدام موجودی‌ها و درآمدهایی داشته‌اند که آن انجمن‌ها دیگر وجود ندارد برای این که پول مردم دهات در مرکز حتی‌الامکان متمرکز بشود نظر دولت این بوده است که پیشنهاد کرده و کمیسیون کشور هم تصویب کرده است که این وجوه را اگر بشود تشخیص داد که مال کدام ده است به مصرف خود آنجا برسانند و اگر مجهول باشد این وجوهی که موجودی شورای شهرستان سابق بوده است طبق اصل ماده ۲۱ به حساب وزارت کشور ریخته شود و وزارت کشور آن وجوه را که در اختیارش بوده بین دهات تقسیم کند که به مصرف عمران دهات برسد. در تبصره ۲ راجع به سهم عمرانی دهات قانونی هست در سال ۳۴-۳۵ قسمتی از این عواید انجمن‌های ده را وزارت دارایی وصول می‌کرد و مقداری

ظاهراً موجود است در وزارت دارایی که باید وصول کند آن را هم تکلیفش را معین نموده که وقتی وصول شد به حساب وزارت کشور گذاشته می‌شود، این توضیحی بود که می‌خواستید.

نایب رئیس- نظر دیگری در این ماده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده ۲۱ اضافه شود:

دولت مکلف است از محل اعتبارات عمرانی کشور موضوع برنامه چهارم معادل عایدی هر انجمن ده برای اجرای برنامه‌های عمرانی آن ده بدون عوض کمک نماید.

با تقدیم احترام- رهبر

نایب رئیس- ماده ۲۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۲- در اجرای مقررات ماده ۱۵ این قانون هر انجمن ده مکلف است حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تشکیل با راهنمایی بخشداری طرح برنامه‌ای که مشتمل بر احتیاجات ضروری اولیه بوده باشد بر مبنای حد متوسط درآمد سالیانه در دو قسمت به شرح زیر تهیه نماید.

الف- برنامه‌هایی که بدون درخواست کمک مالی و فنی اجرای آنها استفاده از منابع محلی میسر باشد.

ب- برنامه‌هایی که وسایل مالی و فنی موجود در محلی تکافوی تأمین هزینه آنها را ننموده و مستلزم جلب کمک باشد.

در مورد بند (الف) انجمن ده به تناسب درآمد وصولی سالیانه و استفاده از امکانات محلی تحت نظارت مأموران مربوطه بخش رأساً اقدام و نسبت به برنامه‌های مشمول بند (ب) شورای بخش مراتب را با تعیین نوع و میزان کمک درخواستی به اطلاع فرماندار شهرستان خواهد رسانید که با توجه به مقدورات و منابع وجود مالی مورد بررسی و اقدام قرار گیرد.

نایب رئیس- در ماده ۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید کلمه محلی به محل در بند (ب) ماده ۲۲ لایحه قانون انجمن ده و کدخدا اصلاح شود- نوربخش

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ۲ به ماده ۲۲ اضافه شود.

تبصره ۲- دهاتی که قبل از اجرای قانون اصلاحات ارضی در محدوده شهرها قرار گرفته‌اند چنانچه تا سه ماه بعد از اجرای این قانون فاقد شهرداری و یا برزن و پلیس و بالاخره مزایای شهری باشند مشمول این قانون خواهند بود.

با تقدیم احترام- حسین معتمدی

نایب رئیس- ماده ۲۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد.)

ماده ۲۳- مفاد تبصره ۵۶ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور نسبت به اراضی مورد نیاز انجمن‌های ده برای امور عمرانی نیز لازم‌الاجرا می‌باشد.

نایب رئیس- نسبت به ماده ۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر دوم ماده ۲۳ بعد از جمله نیز انجمن‌های ده برای امور عمرانی جمله (و تأسیس مدرسه و درمانگاه و میادین ورزش) اضافه شود.

با تقدیم احترام- حسین معتمدی

نایب رئیس- ماده ۲۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۴- در محل‌هایی که شهرداری تشکیل بشود انجمن ده منحل خواهد شد و کلیه اموال و دارایی منقول و غیرمنقول و تعهدات انجمن طی صورت‌مجلسی به شهرداری منتقل گردیده و یک نسخه از صورت‌مجلس به شورای عمرانی بخش ارسال خواهد شد.

تبصره- در محل‌هایی که قبل از تصویب این قانون شهرداری در آنجا تشکیل شده تأسیساتی که از محل درآمد انجمن‌های سابق بخش و منابع دیگر ایجاد شده باشد مشمول مقررات ماده فوق خواهد بود.

نایب رئیس- آقای معتمدی بفرمایید.

معتمدی- بنده قبل از این که عرضم را در مورد پیشنهادی که در این‌جا داده‌ام بکنم لازم می‌دانم مطلبی را توضیح بدهم که اگر آقایان نمایندگان پیشنهادی می‌دهند جز کمک به دستگاه و خدمت به مردم و جز اصلاح قوانین هیچ نظر دیگری ندارند (صحیح است) بنده اگر این‌جا عرض کردم که اداره کل آمار هزار نفر را بازنشسته کرده و الان جنوب ایران فاقد کارمند است مبتنی بر اطلاعات صحیح و عمیق است البته بنده به اداره آمار و به دستگاه‌ها و اولیای امور احترام می‌گذارم کارشان هم خوب بوده است و اینجا اگر بنا بشود که مثلاً تفنگی به دست سربازی بدهند و بفرستند به جبهه و به او بگویند برو تیراندازی کن ولی سرب و باروت نداشته باشد می‌دانم که به نتیجه نمی‌رسد (صحیح است) سازمان اداره کل آمار تصویب شده ولی اعتباری برای استخدام ندارند و بنده این فرمایش جناب آقای مصطفوی را که فرمودند استخدام جدید مانعی ندارد و کار آمار و ثبت احوال روبراه و بسیار بسیار خوب است صحیح نمی‌دانم و امیدوارم آن پیشنهاد بنده مورد توجه قرار بگیرد اما پیشنهاد جدیدی که من در ماده ۲۲ دادم این است که آقایان اطلاع دارید که قبل از تصویب قانون اصلاحات ارضی یک تعدادی از دهات ضمیمه شهرها شده است در حال حاضر این دهات نه از مزایای شهری استفاده می‌کنند و نه از مزایای این قانون می‌توانند استفاده بکنند بنده پیشنهادی دادم که اگر مزایای شهری درباره آنها اجرا نشده است لااقل بتوانند از مزایای این قانون استفاده بکنند و امیدوارم مورد توجه واقع بشود.

نایب رئیس- در ماده ۲۴ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ۲۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۵- وزارت کشور مکلف است حداکثر در مدت یک سال پس از تصویب این قانون انتخاب انجمن دهات را در سراسر کشور به اتمام رساند.

نایب رئیس- در ماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ۲۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۶- در هر ده یکی از افراد ساکن همان ده از طرف انجمن ده به سمت کدخدا انتخاب می‌گردد و در اجرای وظایفی که طبق قوانین و مقررات بر عهده کدخدایان است در حکم مأموران دولتی محسوب می‌شود.

نایب رئیس- در ماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به ماده ۲۶ لایحه قانون انجمن ده و کدخدا اضافه شود.

تبصره- واگذاری وظایف کدخدایی چند ده مجاور به یک نفر با توافق انجمن دهات مزبور و تصویب شورای بخش و تأیید فرمان دار بلامانع است- نوربخش

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۲۶ به شرح زیر اصلاح گردد.

ماده ۲۶- در هر ده یک نفر از افراد از طرف ساکنین آن ده با نظارت انجمن ده با اخذ رأی به سمت کدخدا انتخاب می‌گردد. تا آخر- مهندس آراسته

نایب رئیس- ماده ۲۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۷- برای انتخاب کدخدا انجمن ده حداکثر ده روز پس از تشکیل یک نفر از واجدین شرایط مندرج در این قانون را تعیین و به بخشدار معرفی می‌کند تا به حکم فرماندار به سمت کدخدا منصوب گردد.

تبصره ۱- کدخدا باید حداقل دوسوم آرای کلیه اعضای انجمن ده را داشته باشد.

تبصره ۲- هرگاه یکی از اعضای انجمن ده برای کدخدایی نامزد گردد قبل از انتخاب باید از عضویت انجمن ده استعفا نماید.

نایب رئیس- در ماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر اول تبصره ۲ ماده ۲۷ بعد از انجمن ده نوشته شود که واجد شرایط انتخاب مندرجه در ماده ۲۸ باشد و برای کدخدایی نامزد گردد.

با تقدیم احترام- مهندس زرآور

مقام معظم ریاست

پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲۷ اصلاح زیر به عمل آید:

پس از تشکیل (یک نفر) به سه نفر تبدیل گردد تا فرماندار یک نفر از سه نفر را به سمت کدخدایی منصوب نماید- مهندس والا

نایب رئیس- ماده ۲۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۸- شرایط انتخاب کدخدا به شرح زیر است:

۱- تابعیت ایران

۲- دارا بودن سواد خواندن و نوشتن به مقدار کافی

۳- سن کمتر از ۲۵ و بیش‌تر از ۶۵ سال نباشد.

۴- سابقه لااقل دو سال سکونت در محل قبل از انتخاب

۵- عدم اشتهار به فساد اخلاق و نداشتن سابقه محکومیت به جنایت و جنحه‌ای که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی گردد.

۶- در مورد مشمولین وظیفه عمومی انجام خدمت و یا معافیت از آن.

تبصره- مدت مأموریت کدخدا سه سال است و تجدید انتخاب او بلامانع می‌باشد.

نایب رئیس- آقای پروین فرمایشی دارید؟

فضل‌الله پروین- اینجا نوشته است سواد به مقدار کافی، سواد که مقدار ندارد و نمی‌شود وزنش کرد بنویسید به میزان کافی یا به حد کافی یا به اندازه کافی.

نایب رئیس- جنابعالی هر پیشنهادی دارید مرقوم بفرمایید در کمیسیون رسیدگی می‌شود پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

در لایحه انجمن ده در ماده ۲۸ قسمت ۲ سواد مقدار ندارد پیشنهاد می‌کنم نوشته شود سواد به میزان کافی یا به حد کافی- فضل‌الله پروین.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم بند دوم ماده ۲۸ به این طریق اصلاح شود:

دارا بودن سواد خواندن و نوشتن به اندازه شش کلاس ابتدایی- پاینده

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید شرط سواد کدخدا در ماده ۲۸ حذف شود- فلیکس آقایان

نایب رئیس- ماده ۲۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۹- انجمن ده موظف است یک ماه قبل از

پایان مدت سه سال نسبت به تعیین کدخدای جدید اقدام و پیشنهاد آن را به بخشداری تسلیم نماید.

تبصره- تا تعیین و شروع به کار کدخدای جدید مسئولیت امور محوله در این قانون به عهده کدخدای قبلی خواهد بود.

نایب رئیس- در ماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ۳۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۰- هرگاه انجمن ده نتواند ظرف ده روز کدخدا انتخاب نماید بخشدار با رعایت مقررات ماده ۲۷ و ۲۸ این قانون سه نفر را به شورای بخش معرفی و شورای مزبور یک نفر را برای مدت سه سال به سمت کدخدا تعیین و به بخشداری معرفی می‌نماید تا به حکم فرماندار به سمت کدخدا منصوب شود.

نایب رئیس- نسبت به ماده ۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

در لایحه انجمن ده در ماده ۳۰ سطر سه بعد از کلمه یک نفر نوشته شود (از بین آنها) انتخاب شود- فضل‌الله پروین

نایب رئیس- ماده ۳۱ خوانده می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۱- اگر کدخدا از شغل خود مستعفی شود یا فوت نماید و یا آن که به علل و جهات قانونی معزول و یا محجور گردد انجمن ده ضمن اعلام مراب به بخشداری ظرف ده روز طبق مقررات قانون نسبت به تعیین کدخدای جدید اقدام خواهد نمود.

تبصره- در این مورد تا تعیین کدخدای جدید رئیس انجمن ده وظایف محوله را بر عهده خواهد داشت و در دهاتی که فاقد انجمن می‌باشد بخشدار با تأیید شورای بخش یک نفر از معتمدین ده را موقتاً برای انجام وظایف کدخدا انتخاب و برای صدور حکم به فرماندار معرفی می‌نماید.

نایب رئیس- نسبت به ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه شماره ۱۸۰۵ مربوط به انجمن ده پیشنهاد می‌نماید سطر آخر ماده ۳۱ پس از کلمه تعیین به شرح زیر اصلاح شود (و معرفی کدخدای جدید به بخشدار اقدام خواهد کرد.)- دکتر یزدان پناه

نایب رئیس- ماده ۳۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۲- وظایف کدخدا به شرح زیر است:

الف- اجرای وظایفی که در حدود مقررات این قانون از طرف انجمن ده به عهده کدخدا محول می‌شود.

ب- همکاری با قوای انتظامی و ضابطین دادگستری

ج- اجرای دستورات اداری بخشدار در مسائل مربوط به ثبت احوال و وظیفه عمومی و آمار و همکاری با مأمورین که به طور سیار انجام وظیفه می‌نمایند.

هـ- اجرای وظایف محوله و دستورهای مربوط به امور عمرانی روستاها و اصلاحات ارضی و همکاری و معاضدت در پیشرفت امور شرکت‌های تعاونی روستایی و سپاهیان ترویج و آبادانی.

د- همکاری و معاضدت در پیشرفت کار سپاهان دانش و سپاهیان بهداشت و هر نوع کمک دیگری که برای پیشرفت فرهنگ و بهداشت و کشاورزی ده ضروری باشد.

و- اجرای دستوری که از طرف مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت در حوزه ده در حدود قانون به وسیله بخشدار ابلاغ شود.

ز- سعی در حل اختلافات بین ساکنین ده از طریق کدخدامنشی در صورتی که خانه انصاف در محل تشکیل نشده باشد.

نایب رئیس- آقای دکتر مهذب فرمایشی دارید بفرمایید.

دکتر مهذب- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس وظایفی که به عهده کدخدا گذاشته شده از بند (الف) تا (ز) شروع می‌شود. طبعاً وظایفی است که حالا هم در محل‌هایی که کدخدا دارد انجام می‌شود آنچه که بنده خواستم عرض کنم مربوط به بند (ز) این ماده است که می‌گوید «سعی در رفع حل اختلافات بین ساکنین ده از طریق کدخدامنشی در صورتی که خانه انصاف در ده تشکیل نشده باشد» و من شخصاً خیال می‌کنم از وظایف بسیار عمده و مهم‌ترین وظیفه کدخدا کدخدامنشی است یعنی کوشش در حل اختلاف افرادی که در ده زندگی می‌کنند بنابراین اگر این وظیفه که اصلاً کلمه کدخدا حاکی از این است یکی از وظایف عمده آن باشد لزومی ندارد که اگر خانه انصاف باشد این دخالتی در حل و فصل مشکلات مردم نکند پس پیشنهادی که بنده دارم این است که در صورتی که خانه انصاف در محل تشکیل نشده باشد حذف شود کدخدا اصولاً وظایفش کوشش در هر گونه حل مشکلات مردم است ما باید واقعاً سعی بکنیم مردم خودشان اختلافی که دارند بین خودشان حل بکنند و یک ریش سفیدی بیاورند و آنجا بنشیند مشکلاتی که مردم محل دارند حل بکند و هی نکشانیم دایم به این ور و آن ور مشکلات عمده برایشان درست بکنیم البته اگر در یک دهی خانه انصاف وجود داشت و کدخدا نتوانست آن موضوع را حل بکند البته خانه انصاف یکی از وسایل لازم و بسیار خوبی است که در انجمن‌های ده می‌تواند باشد و مشکلات را حل کند پس در صورتی که کدخدا نتواند مشکلات مردم را حل بکند مردم بتوانند به خانه‌های انصاف رجوع بکنند بنابراین پیشنهادی در این خصوص تهیه کرده‌ام و تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

نایب رئیس- نظر دیگری در این ماده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

محترماً پیشنهاد می‌نماید در صورتی که خانه انصاف در محل تشکیل نشده باشد از بنده «ز» ماده ۳۲ حذف شود- دکتر مهذب

نایب رئیس- ماده ۳۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۳- کدخدا در موارد زیر از شغل خود منفصل خواهد شد:

۱- پس از صدور کیفرخواست به علت ارتکاب جنحه و جنایت

۲- حیف و میل یا تصرفات غیرمجاز در اموال انجمن ده که وصول آن به عهده او است.

۳- تعلل و مسامحه در اجرای وظایف مقرره در ماده ۳۲ این قانون.

۴- فقدان یا عدم تحقق یک یا چند مورد از شرایط مقرره در ماده ۲۸.

تبصره- در صورت وصول گزارش به بخشداری از طرف انجمن ده یا سایر ساکنین ده دایر به تحقق یکی از دلایل فوق بخشدار مکلف است حداکثر ظرف ده روز مراتب را به اطلاع شورای عمرانی بخش برساند نظریه شورای مزبور پس از تأیید فرماندار قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.

تمام این تشریفات نبایستی از یک ماه تجاوز نماید.

نایب رئیس- نسبت به ماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید پس از بند یک ماده ۳۳ عبارت ذیل اضافه شود (و با رأی کمیسیون امنیت اجتماعی دایر به عدم صلاحیت). دکتر صاحب‌قلم

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه انجمن ده شماره ۱۸۰۵ پیشنهاد می‌نماید سطر تبصره ماده ۳۳ پس از ذکر ظرف ده روز مراتب به شرح زیر اصلاح شود (ضمن اعلام نظر خود) به اطلاع شورای عمرانی .... الخ- دکتر یزدان‌پناه

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که کلمه عمرانی از تبصره ذیل ماده ۳۳ حذف شود- دکتر صاحب‌قلم

کلمه مؤثر بعد از بند یک ماده ۳۳ اضافه شود- دکتر مهذب

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که اسم کدخدا به دهبان (در فصل دهم) لایحه که اشتباه شده و باید فصل نهم نوشته شود تبدیل گردد- کمانگر

نایب رئیس- ماده ۳۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۴- به کدخدایان دهات به منظور جبران زحماتی که متحمل می‌شوند از محل درآمد انجمن ده سالانه حقوقی که حداکثر از ۱۵% درآمد سالیانه انجمن ده تجاوز نکند طبق پیشنهاد انجمن و تصویب شورای بخش و تأیید فرماندار پرداخت خواهد شد.

تبصره- در دهات فاقد انجمن وظایف انجمن در مورد تعیین و وصول دو درصد درآمد ده به عهده شورای بخش محول می‌شود.

از مبلغ وصولی حقوق کدخدا پرداخت و بقیه تا تشکیل انجمن در یکی از شعب بانک ملی به نام همان ده تودیع می‌گردد تا پس از تشکیل انجمن ده با نظر انجمن به مصارف مقرر در این قانون رسانیده شود.

نایب رئیس- در ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر دوم ماده ۳۴ به جای عبارت از محل درآمد جمله زیر نوشته شود از محل درآمد ناویژه کلیه محصولات کشاورزی و هر نوع عواید دیگری که در ده به دست آید.

با تقدیم احترام- مهندس زرآور

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۳۴ اصلاح زیر به عمل آید (حداکثر مخارج از حقوق و غیره نباید از ۱۵ درصد تجاوز نماید.)- دکتر امامی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۴ لایحه قانون انجمن ده و کدخدا به شرح ذیل اصلاح شود:

(به کدخدایان دهات به منظور جبران زحماتی که متحمل می‌شوند از محل درآمد انجمن ده سالیانه حقوقی متناسب با موقعیت ده و عرف معمول محل طبق پیشنهاد انجمن به تصویب شورای بخش و تأیید فرماندار پرداخت خواهد شد.)- نوربخش

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید که ماده ۳۴ (لایحه انجمن ده و کدخدا) به شرح زیر اصلاح شود.

ماده ۳۴- به کدخدایان دهات به منظور جبران زحماتی که متحمل می‌شوند سالانه حقوقی برابر ده درصد از محل درآمد انجمن ده وسیله انجمن ده پرداخت خواهد شد- مهندس اخوان

نایب رئیس- ماده ۳۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۵- مقررات این قانون در مورد کارگاه‌های

صنعتی و مؤسسات غیرروستایی لازم‌الاجرا نخواهد بود.

نایب رئیس- آقای پروین بفرمایید.

پروین- مفاد ماده ۳۵ مخالف با ماده ۱۶ و ماده ۲۰ است بنده پیشنهاد دادم خواهش می‌کنم مورد توجه قرار گیرد.

نایب رئیس- پیشنهادتان نرسیده است مرحمت بفرمایید. آقای کیهان یغمایی بفرمایید.

کیهان یغمایی- با کسب اجازه بنده خدمت جناب آقای دکتر یگانه و وزیر محترم کشور عرض کردم که مبنای رسیدگی محاسبه این انجمن‌ها چه خواهد بود و از کدام مقام گواهینامه می‌گیرند این انجمن‌هایی که سابق در دهات تشکیل می‌شد ما می‌دیدیم بنده خودم ناظر بودم یک مبلغی جمع می‌کردند بعد مبلغی را برمی‌داشتند و می‌رفتند دنبال کارشان هیچ مرجعی هم نبود که رسیدگی بکند حالا یک انجمن ده صد هزار تومان جمع کرده و نود هزار تومانش را خرج کرده ده هزار تومان دیگرش را کدام مرجع باید مفاصا حساب به این بدهد بنده استدعا کردم که اگر مخبر محترم کمیسیون پیش‌بینی کرده‌اند و یا در آئین‌نامه وزارت کشور پیش‌بینی می‌کنند و این مطلب منظور خواهد شد که هیچ والا پیشنهاد دارم که باید این انجمن‌ها به یک مرجع قانونی یا انجمن ایالتی و ولایتی جواب بدهند و مفصا حساب بگیرند که به حسابشان رسیدگی بشود و اگر مرجعی برای رسیدگی نباشد ممکن است خدای نکرده فعل و انفعالی بشود و کسی متوجه نشود.

نایب رئیس- آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی نائینی- بنده خواستم برای استحضار جناب آقای کیهان یغمایی و سایر نمایندگان که در این باب تردید دارند عرض کنم که ما بسیاری از مواد لازم در این قانون را که خیلی واجد اهمیت نبود گذاشتیم که در آئین‌نامه در نظر بگیریم این است که در ماده ۳۶ یک مهلت قانونی برای وزارت کشور در نظر گرفته شده (پروین- الان ماده ۳۵ مطرح است) بله منظور در جواب فرمایش جناب آقای کیهان یغمایی است که می‌گویند محاسبه این قانون با چه مرجعی است و رسیدگی به حساب به چه ترتیب است عرض کردم برای اجرای این قانون طبق ماده ۳۶ مواد لازم تنظیم می‌شود که چگونه رسیدگی به حساب آنها بشود و وزارت کشور تهیه می‌کند و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید و تمام این نکات در آن آئین‌نامه ذکر می‌شود.

نایب رئیس- آقای ادیب سمیعی بفرمایید.

ادیب سمیعی- راجع به ماده ۳۵ توضیح بیش‌تری بدهند که منظور چیست؟ مثلاً فرض بفرمایید که یک کارخانه برنج‌کوبی اگر در ده باشد باید عایدات دو درصد را بپردازد یا نپردازد؟ یک کارخانه برنج‌کوبی کوچک اگر باشد یا کارگاه قالی‌بافی کارگاه صنعتی محسوب می‌شود یا غیرروستایی و این دو درصد را باید بپردازد یا خیر؟

نایب رئیس- آقای وزیر کشور بفرمایید.

دکتر صدر (وزیر کشور)- اینجا منظور از کارگاه‌های صنعتی و مؤسسات صنعتی آنهایی هستند که کارشان ارتباط با روستا یا مؤسسات روستایی ندارد ولی به نظر بنده هم این ماده ممکن است در عمل ابهام ایجاد بکند و به این جهت تصور می‌کنم اگر در آئین‌نامه مشخص بشود موارد به خصوص آن که بعد ایجاد اشکال نکند بهتر خواهد بود.

ادیب سمیعی- کارخانه برنج‌کوبی روستایی است یا صنعتی؟

وزیر کشور- الان کارخانه‌های برنج‌کوبی و کارخانه‌های چای دو درصدشان را می‌دهند.

نایب رئیس- آقای میرافضل بفرمایید.

میرافضل- بنده پیشنهاد حذف این ماده را کرده بودم (آفرین) بنده لحظه‌ای قبل پیشنهادم این بود دو در صد درآمد انجمن ده برای کارهای عمرانی کم است و کافی نیست که بحث داشتیم و در رقم هم بنده اشتباه کردم چهارم عمل اصلی جناب وزیر کشور بهتر از بنده است حالا شما با این صورت کارگاه‌های صنعتی یا غیرصنعتی به فرمایش همکار محترم جناب آقای ادیب سمیعی که می‌گویند مشخص بشود که این کارگاه‌های کوچک برنج‌کوبی صنعتی است یا غیرصنعتی (بانو دکتر دولتشاهی- کارخانه سیمان باشد چه طور؟) هر مؤسسه، هر واحد اقتصادی

هر واحدی که بهره‌برداری می‌کند انجمن ده دو درصد از درآمد جمع را برمی‌دارد برای کارهای عمرانی برای بهداشت می‌خواهند برای راهسازی می‌خواهند به فرمایش همکار محترم برای وسایل ورزشی و تربیت بدنی می‌خواهند و برای سایر امور، برای عمران و آبادی ده می‌گیرند مؤسسه اقتصادی استفاده می‌کند از مواهب آن ده در آن ده زندگی می‌کند این باید حقی بدهد و بایستی آن واحد اقتصادی، کارگران و صاحبان آن واحد که در آن آبادی از تمام مواهب طبیعی استفاده می‌کنند طبق معمول دو درصد را بدهند بنابراین بنده پیشنهاد حذف این ماده را کرده‌ام.

نایب رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمایید.

دکتر مهذب- با اجازه مقام ریاست ابهامی که بنده در این ماده داشتم همان سؤالی است که همکار محترم جناب آقای ادیب سمیعی فرمودند و جناب آقای میرافضل هم کم‌وبیش توضیحاتی دادند ولی به نظر بنده ما باید به جایی برسیم که ده مخارج عمرانی خودش را بدهد و شهر هم هزینه‌های عمرانی خودش را بدهد و به دست خود مردم تأمین بکند و این فلسفه‌ای که دولت مرکزی بیاید همیشه پول بدهد به رایگان و مجانی این باید از بین برود روی این فلسفه است که در ماده ۱۶ می‌گوید «از تاریخ تصویب این قانون دو درصد از درآمد ویژه کلیه محصولات کشاورزی و هرگونه عواید دیگری که در ده تحصیل گردد باید به انجمن ده تحویل شود» شما اگر این ماده ۱۶ را قبول کردید که بسیار ماده خوبی بود بنده هیچ دلیلی نمی‌بینم یک دفعه یک ماده اینجا اضافه شود که بعضی از چیزها را استثنا بکند یا ابهام ایجاد بکند (صحیح است) دلیل این چیست که یک کارخانه‌ای که در یک ده هست و درآمد هنگفتی دارد از این درآمد دو درصدش را ندهد و یک زارع بدهد (احسنت) بنابراین همان‌طور که همکار محترم جناب آقای میرافضل پیشنهاد فرمودند نه تنها بنده خیال می‌کنم این ماده باید حذف شود بلکه اگر عدالت اجتماعی بیشتری باشد که انشاءالله همیشه هست بنده پیشنهاد می‌کردم که اگر کارخانه‌ای بود که درآمد زیادتری داشت به جای دو درصد، ده درصد بدهد برای حل این مشکل بنده عرض کردم که تمام درآمدها باید وصول بشود و در خود ده خرج بشود الحق انصاف نیست که بیاییم یک کارخانه یا یک معدن ملاحظه بفرمایید بعضی جاها بعضی روستاها که معدن در آنجا هست و درآمد هنگفت دارد و افراد شهری در آنجا هستند و معادن را استخراج می‌کنند و این منافع را بیرون می‌برند اینها از درآمد خودشان دو درصد ندهند ولی بنده‌ای که تمام درآمدم هزار تومان است دو درصد بدهم قطعاً دلم می‌سوزد که معدنچی می‌آید اینجا و استخراج می‌کند و شاید بنده را هم به بیکاری می‌کشد ولی هیچ پولی نمی‌دهد (حبیبی- حتی یک حمام هم برای آنجا نمی‌سازد) بنده نظرم همین بود و همان پیشنهادی را که جناب آقای میرافضل دادند بنده هم تأیید می‌کنم و پیشنهاد خودم را راجع به حذف این ماده چون قبلاً جناب آقای میرافضل تقدیم کردند بنده لازم نمی‌دانم بدهم.

معتمدی- همه نمایندگان این عقیده را دارند.

دکتر کیان- حذف آن کافی نیست به جای کلمه نخواهد بود، خواهد بود نوشته شود. منظور تأمین است.

نایب رئیس- آقای پروین بفرمایید.

پروین- بنده بر آنچه که گفته شد لازم نمی‌دانم چیزی را اضافه کنم زیرا که به عقیده من کافی بود فقط به طور نمونه می‌خواهم عرض کنم در دهاتی که زارعین زحمتکش صبح تا غروب در آفتاب کار می‌کنند یک عده‌ای هستند بی‌کاره و می‌آیند در آن ده به عناوین مختلف یک عوایدی تحصیل می‌کنند مثلاً بنده یک دهاتی را سراغ دارم که یک عده‌ای رفته‌اند یک آسیاب برقی آورده‌اند در یک ده کار گذاشته‌اند و گندم ده را خرد می‌کنند و بسیار غیرعادلانه و ظالمانه از آنها پول می‌گیرند و عایدات آنها عایدات یک نفر دو نفر که با هم شریک شده‌اند و با هم آسیاب آورده‌اند نه تنها بیشتر از یک جفت رعیت زراعتی است بلکه بیش از سه برابر آن عایدات است آن‌وقت ما اگر در اینجا بگوییم که این از پرداخت معاف است این غیرعادلانه است (معتمدی- مجلس رد می‌کند) این مرد از تمام مواهب این ده استفاده می‌کند

و تمام معیشت خود را از آنجا می‌گذراند و سرمایه‌ای هم دارد ما در این ماده ۳۵ بگوییم معاف باشند امثال این؟ بنابراین همان طور که عرض کردم با ماده ۱۶ و قسمت آخر ماده ۲۰ به کلی مغایرت دارد و بنده اولین دفعه پیشنهاد حذف این ماده را دادم خواهشمندم قرائت و ترتیب اثر داده بشود.

نایب رئیس- پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۵ بدین صورت اصلاح گردد.

کارگاه‌های صنعتی که در دهات به وجود می‌آید از درآمد ویژه کلیه عواید خود نیم درصد به انجمن ده تحویل نماید وجوه فوق در اختیار استانداران قرار خواهد گرفت تا به نسبت جمعیت دهات بین قراء استان مربوطه جهت عمران و آبادی تقسیم گردد.

با تقدیم احترام- غلامرضا بهادری

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۵ به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۳۵- در مورد کارگاه‌های صنعتی و مؤسسات غیرروستایی موجود در ده که از آن بهره‌برداری می‌شود شامل مواد ۱۶ و ۲۰ این قانون خواهند بود.

با تقدیم احترام- مهندس زرآور

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

اینکه در ماده ۳۵ کارگاه‌ها و مؤسسات روستایی از مقررات قانون معاف شده غیرعادلانه است و موجب اختلال می‌گردد پیشنهاد حذف آن را می‌نمایم زیرا مغایر با ماده ۱۶ و ۲۰ است. فضل‌الله پروین

ریاست محترم مجلس شورای ملی

میرافضل- پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۵ حذف گردد

ریاست محترم مجلس شورای ملی

مهندس آراسته- پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۵ حذف گردد

مقام ریاست محترم مجلس شورایی ملی

پیشنهاد می‌نماید ماده ۳۵ به شرح زیر اصلاح شود.

مقررات این قانون در مورد کارگاه‌های صنعتی و مؤسسات غیرروستایی که در محدوده ده وجود دارد لازم‌الاجرا خواهد بود- دکتر کیان

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه انتخاب انجمن ده اینجانب پیشنهاد می‌نماید که در آخر ماده به جای جمله نخواهد بود «خواهد بود» نوشته شود.

با تقدیم احترام- مهندس صائبی

نایب رئیس- ماده ۳۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۶- آئین‌نامه‌های اجرایی این قانون از طرف وزارت کشور تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران لازم‌الاجرا خواهد بود.

نایب رئیس- در ماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ۳۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۷- این قانون جانشین قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوب امردادماه ۱۳۳۵ و همچنین قانون کدخدایی مصوب سال ۱۳۱۴ می‌باشد.

نایب رئیس- در ماده ۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۸- وزارت کشور مأمور اجرای این قانون است.

نایب رئیس- تبصره‌های الحاقی به لایحه که پیشنهاد شده است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره‌های زیر به لایحه انجمن ده و انتخاب کدخدایان اضافه شود.

تبصره ۱- به هر یک از کدخدایان قطعه نشانی داده شود که در موقع انجام وظیفه به سینه خود نصب نمایند تا در ده وجه امتیازی با سایرین داشته باشند.

تبصره ۲- تمام دستگاه‌های دولتی موظفند کمال همکاری و مساعدت را با انجمن ده داشته باشند.

تبصره ۳- سرپرستان عمران روستایی موظفند هر ۱۵ روز یک بار با انجمن‌های ده در تماس باشند و آن‌ها را ارشاد نمایند.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی

نایب رئیس- لایحه و پیشنهادها به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود. خانم دکتر دولتشاهی فرمایشی دارید؟

بانو دکتر دولتشاهی- بنده یک سؤالی داشتم که خواهش می‌کنم توضیح بدهند.

نایب رئیس- سؤال راجع به چیست؟

بانو دکتر دولتشاهی- راجع‌به همین سرپرستان عمران است.

نایب رئیس- شور لایحه تمام شده است و چون شور اول است می‌توانید پیشنهاد بدهید و یا در کمیسیون کشور شرکت بفرمایید.

بانو دکتر دولتشاهی- بسیارخوب.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به دانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند و ارجاع مجدد به مجلس سنا

نایب رئیس- گزارش کمیسیون راجع به دانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

گزارش شور دوم لایحه شماره ۱۲۷۵۲-۱۴/۱۰/۴۲ راجع به دانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند در جلسه پنجم اسفند ماه ۱۳۴۴ مطرح و با رأی مجلس شورای ملی به کمیسیون اعاده گردید.

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه سه‌شنبه ۳۰ فروردین ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه مزبور را مورد رسیدگی قرار داده به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

قانون راجع به دانشجویانی که خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند.

ماده ۱- فرزندان و افراد تحت تکفل قانونی مأموران ثابت دولت در خارج از کشور برای تحصیل در خارجه می‌توانند از گذرنامه تحصیلی و مزایای آن استفاده نمایند.

ماده ۲- کسانی که با در دست داشتن گذرنامه غیرتحصیلی تا تاریخ تصویب این قانون به خارج از کشور رفته‌اند در هر موقع در یکی از دانشگاه‌ها یا مدارس عالی معتبر به تحصیل اشتغال ورزند به شرط آن که دانشگاه یا مدرسه عالی مربوط یک سال تحصیل مرتب آنان را گواهی نموده و سرپرستی آن را تأیید نماید می‌توانند گذرنامه خود را به تحصیلی تبدیل کنند.

ماده ۳- دانشجوبانی که به هزینه شخصی یا گذرنامه تحصیلی در خارج از کشور به تحصیلات عالیه اشتغال دارند می‌توانند طبق آئین‌نامه وزارت آموزش و پرورش محل و رشته تحصیلی خود را تغییر دهند وزارت آموزش و پرورش موظف است دو ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین‌نامه مزبور را تنظیم نموده به موقع اجرا بگذارد.

ماده ۴- کسانی که به موجب تعهدنامه برای تحصیلات عالیه در خارج از کشور از کمک‌های مالی دولت استفاده نموده یا می‌نمایند در صورتی می‌توانند گذرنامه تحصیلی خود را به عادی تبدیل کنند که وجوه دریافتی را نقداً مسترد بدارند و یا تعهد رسمی که ضمانت اجرایی داشته باشد مبتنی بر پرداخت آن به اقساطی که مورد قبول وزارت آموزش و پرورش باشد تسلیم نمایند.

ماده ۵- وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- صدری کیوان

نایب رئیس- اصلاحات کمیسیون آموزش و پرورش مطرح است. آقای کیهان یغمایی فرمایشی دارید بفرمایید.

کیهان یغمایی- بنده خواستم در این مکان مقدس از وزارت آموزش و پرورش مخصوصاً از سرکار خانم دکتر فرخ‌رو پارسای معاون محترم پارلمانی وزارت آموزش و پرورش و سرکار خانم جهانبانی ریاست کمیسیون آموزش و پرورش و همه اعضای آن کمیسیون تشکر کنم (احسنت) که دردی را از دانشجویان خارج برداشتند امیدوارم همیشه پیشنهادات اصولی مورد توجه کمیسیون‌ها قرار بگیرد و بر مراتب حق‌شناسی بنده و همکاران بیفزاید خانواده دانشجویان همه منتظر هستند که در ایام تحصیل اینها از خارج بیایند و بتوانند انشاءالله برگردند و دیداری بکنند بنده استدعا دارم امروز عنایت بفرمایید که زودتر تصویب بشود.

نایب رئیس- نسبت به اصلاحاتی که در کمیسیون به عمل آمده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

نایب رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

دستور جلسه روز پنجشنبه ۸/۲/۴۵

۱- گزارش شور دوم راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی و امور حسبی. شماره چاپ ۱۸۰۹

۲- گزارش شور دوم راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت ایران و اسپانیا. به شماره چاپ ۱۸۱۰

نایب رئیس- و همین طور لایحه‌ای که امروز در دستور بود و به مناسبت نبودن نماینده دولت مطرح نشد در دستور جلسه آینده خواهد بود با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.

(ساعت یازده و چهل دقیقه صبح جلسه ختم شد)

نائب رئیس مجلس شورای ملی- دکتر شفیع امین