مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ خرداد ۱۳۲۱ نشست ۵۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ خرداد ۱۳۲۱ نشست ۵۸

دوره سیزدهم قانونگذاری

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۱۳

جلسه: ۵۸

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه سوم خورداد ماه ۱۳۲۱

فهرست مطالب

۱- تصویب صورت مجلس

۲- سؤال آقای صفوی از آقای وزیر بهداری و جواب ایشان

۳- بیانات آقای طوسی و تقدیم پیشنهادی راجع به انتخاب کمیسیون خاصی از شعب برای رسیدگی به لایحه قانونی نظام وظیفه

۴- مذاکره در اطراف پیشنهاد فوق‏

۵- تعطیل جلسه به عنوان تنفس و عدم تشکیل آن‏

مجلس دو ساعت و ده دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای حسن اسفندیاری تشکیل گردید

صورت مجلس روز ۳۱ اردیبهشت ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند (اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غایب با اجازه- آقای: فاطمی

غایبین بی‌اجازه- آقایان: مجد ضیایی- مسعودی خراسانی- اقبال- تولیت- سزاوار- رهبری- گودرزنیا- شجاع- اکبر- مهذب- دبستانی- دهستانی- آصف- صادق وزیری- گرگانی- مسعودی- همراز

دیرآمده بی‌اجازه- آقای: حمزه تاش

- تصویب صورت مجلس

۱- تصویب صورت مجلس

رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد

ـ سئوال آقای صفوی ازآقای وزیربهداری وجواب ایشان

۲ـ سئوال آقای صفوی ازآقای وزیربهداری وجواب ایشان.

رئیس ـ آقای صفوی سئوالی ازآقای وزیربهداری کرده بودیدتشریف آورده‌اندبرای جواب. بفرمائید.

صفوی ـ سئوال بنده از آقای وزیربهداری مربوط به وضعیت بهداشت بوشهروبنادروبیماریهائی است که دراین چندماهه آخردرنتیجه قحطی وسختی وگرسنگی باری مردم آنجاپیش آمده وانهارادچاروگرفتارکرده است. البته خاطرمحترم مستحضراست که دراین چندماهه اخیریعنی دراین چندسال اخیربواسطه خشگسالی ونیامدن باران ونبودن آب دربوشهروضعیت زراعت وکشاورزی آنجاخیلی خیلی بدشده ومردم فوق‌العاده ازحیث آذوقه وخواربار در فشار وسختی افتادندورفته رفته سختی خوارباربجائی رسیده که قحطی درآنجاپیش آمده ومردم فوق‌العاده ازاین حیث درزحمت افتادندوبواسطه نبودن آذوقه وخواربار دردهات واطراف واکناف بنادر خشکسالی پیش آمده ودرصفحات دشتی ودشتستان وبرازجان وبوشهر وآن حدود مردم همه درزحمت وبدبختی هستند وهمه ازآنجاها بشهر بوشهر آمده‌اند ووضعیت بوشهر باعدة زیادی ازمردم که از اطرف جمع شده‌اند وسابقاً که روزی مقدار ۲۳۰۰۰کیلوگندم برای نان روزانه مردم داده می‌شد بواسطه کثرت جمعیت ومردمی که ازخارج آمده‌اند حالا کفاف نمی‌دهد ومردم خیلی درمضیقه افتاده‌اند وکراراً‌بنده این موضوع رابعرض آقایان دراینجا رساندم وقحطی وتنگی وسختی خواربار بوشهر رابعرض آقایان کراراً رسانده‌ام درنتیجه این گرسنگی وقحطی وآمدن ملخ که حتی تمام برگ درختان راهم خورده مردم فوق‌العاده درزحمت افتاده‌اند وقیمت اجناس هم خیلی ترقی کرده حتی خرما که سابقاً هر سه کیلو یک قران سی شاهی قیمت داشت بچند برابر این قیمت رسیده است ومردم شروع کردند بخوردن علف وحتی ملخ وعلفهای مسموم ودرنتیجه اینها امراضی دربوشهر بروز کرده وزیاد شده گذشته از مرض آبله وتیفوس وتراخم وبعضی امراض که همیشه درآنجا بوده امراض دیگری هم دربوشهر پیدا شده که ورمهائی پیدا می‌شود درپا وشروع می‌کند ببالا آمدن تاسرزانو می‌رسد ویواش یواش در ظرف چند روز بیمار راتلف می‌کند مخصوصاً وضعیت بهداری آنجا هم چندان خوب ورضایت بخش نبود وباوضعیت گرمای آنجا وعفونتهائی که بروز کرده روز بروز بدتر می‌شود وامراض هم دامنه‌اش روزبروز وسیع‌تر ودرنتیجه آنجا روببدی می‌رود وینده اطلاع دارم که عده زیادی هم ازمردم همینطور هرروز دچار وگرفتار این بیماریها می‌شوند وتلف می‌شوند چه از گرسنگی می‌میرند چه ازاراضی که درنتیجه این بدبختی وقحطی بروز کرده جان می‌دهند وتلف می‌شوند وازهمه بدتر نبودن دوا ودارو ونبودن طبیب بقدر کافی درآنجا است که درنتیجه این وضعیت عدةاز بین رفته ومرده‌اند بنده از بوشهر رسیده بود چند روز قبل بوزارت بهداری اطلاع داده وطبیب بهداری آنجا هم آمد بطهران وگزارشهائی هم حضوراً بعرض وزارت بهداری رسانید ووضعیت آنجا را (که عرض کردم) تشریح کرد وآقای وزیر بهداری هم که مخصوصاً خیلی علاقه دارند بوضع بهداری ومخصوصاً بوضعیت بهداری جنوب که بآنجا نظردارند ومخصوصاً خودشان هم ازاهل جنوب وازاهل فارس هستند ببهداری جنوب وفارس وشیراز وبنادر توجه دارند خاطرشان مطلع شده است که وضعیت آنجا چه بوده است وبنده می‌خواهم ضمناً خاطر آقایان محترم رامستحضرکنم باینکه بدبختی وبیچارگی که باری مردم آنجا پیش آمده وراجع بوضعیت بهداری آن حدود ازآقای وزیربهداری سؤال کنم که آیا حالا که وضعیت خواربار وآذوقه آن حدود که متأسفانه قهر طبیعت هم مردم بوشهر رافراگرفته است که خوراک روزانه وآذوقه وخواربارندارند باران هم نیامده است ووقتی باران نیامد علف هم حتی دربیابانها نمی‌روید تااغنام واحشام شان بخورند وهمه دارند می‌میرند وهیچ چیز برای خودن وزیستن ندارد اما برای بهداری‌شان یک توجه بیشتری شده؟ وآیا دارو دارد بقدر کفایت وطبیب برای معالجه بآن جا فرستاده شد یانه؟ آیادریک همچو موقع فوق‌العادة ودر یک همچو موقع که اینها دچار سختی وبدبختی وقحطی فوق‌العاده وامراض فراوان ومرگ وتلف شدن هستند ببهداری آنجا توجهی شده است؟ وآیا دستور فرموده‌اند که برای آنها ازبهداری داروحمل شود ودرنظرگرفته‌اند که برای آنها خواربار ودارو وطبیب فرستاده شود که دراین موقع بآنها کمکی شده باشد سؤال دیگری که داشتم موضوع دیگری بود راجع بدارو وحیف ومیل شدن مقداری دارو درادارة بهداری قبل ازتشکیل وزارت بهداری وقبل ازعهده‌دار شدن آقای حکمت بوزارت بهداری ـ دراداره بهداری قبلاً‌حکمت بآنجا تشریف بیاورند یک حیف ومیل هائی عرض کردم شده ونمیدانم موضوع بعرض‌شان رسیده است یا خیر؟ مقداری زیاد داورهای اداره بهداری راحیف ومیل کرده‌اند وپرونده‌های مخصوص راجع باین موضوع تشکیل شده است واین پرونده‌ها درسال ۱۳۱۷تنظیم شده است وتعقیب شده است وبنده اطلاع دارم که بدیوان کیفر هم فرستاده شده بود برای رسیدگی وتعقیب این حیف ومیل‌ها ودر ۲۶مهر۱۳۱۷ شماره ۲۳۱/۳۱۸۹۷و۶خرداد ۱۳۲۰شماره ۳۸/۵۱۹۸ این پرونده‌ها رابرای تکمیل شده فرستاده بودند باداره بهداری ووزارت بهداری (ازطرف دیوان کیفرفرستاداند) وبنده اطلاع دارم که تابحال این پرونده‌ها راتکمیل نکرده‌اند ونفرستاده‌اند بدیوان کیفر وشاید هنوز دروزارت بهداری یا شاید دروزارت کشور این پروندها مانده است وفرستاده نشده است بدیوان کیفر ودراین موقع سختی دارو که دارو دردسترس نیست اگر حیف ومیل‌هائی شده است وبدست این اشخاص این داروها ازبین رفته است دراینموقع که درسراسر کشور محتاج بدارو هستند البته نباید اجاره دادکه یک مقدار زیادی داروی بهداری رااشخاص حیف ومیل کنند وبرای نفع خودشان بروند سوءاستفاده کنند. بنده خواستم ازآقای وزیربهداری دراین قسمت هم سئوالی کرده باشم که آیا این پرونده‌ها تکمیل شده است وآیا به دیوان کیفر فرستاده شده است ونواقصش رفع شده است یاخیر؟ این رابفرمائید.


وزیر بهداری ـ (آقای حکمت) که سئوال فرمودند یکی راجع به وضعیت بهداری بنادر جنوب بنده باعتبار این که اهل جنوب هستم تشکر می‌کنم ازنمایندةمحترم که برای بهبود بهداشت حوزة انتخابیه خودشان (بوشهر) علاقمند هستند وتذکر دادند. همینطور که فرمودند اوضاع صحی بوشهر یک معایب واشکالاتی داردکه علت اولش را خودشان فرمودند یعنی کمی خواربار وآذوقه است واین بدبختی که امسال نصیب زارعین وکشاورزان آن حدود شددراثر خشکسالی ونیامدن باران بطوری که محصول امسال بکلی ازبین رفته وسنوات سابق هم وضعیت محصولشان خوب نبوده است وارتباط مستقیمی که وضعیت محصول با حفظ‌الصحه وبهداشت دارد البته محتاج بتوضیح نیست زیرا هرچه غذا بیشتر وبهتر باشد دفاع بدن دربرابر امراض بهتر است وهروقت بشرآذوقه‌اش خوب نباشد قهراً بیماریهاهم مسلط می‌شوند واشکال کار بهداری درهمین است والبته اقداماتی راجع به خواربار بنادر جنوب شده وبنده هم اطلاع دارم دولت یک اقدامات جدی کرده است واخیراً هم مقدار زیادی گندم بآنجا‌ها فرستاده شده است وبازهم درصدد هستند که ازجاهای دور بیاورند وبامرض گرسنگی که بدترین امراض است مبارزه کنند متأسفانه ملخ هم بوده است ومحصول راخورده امراضی هم که درآنجا هست علاوه بر امراض محلی ازقبیل آبله که خیلی فراوان بوده است ومرض‌های چشم بخصوص تراخم که فوق‌العاده درآنجا‌ها زیاداست وزحمت بسیاری راایجاد می‌کند ولی دستگاه‌های مبارزه بااین بیماریها بقدری که وسائل اجازه می‌دهد درکارهستند ومؤسسات صحی که دربنادر جنوب هست دونوع است یکی مؤسسات محلی می‌باشد ویکی مؤسسات قرنطینه است که برای جلوگیری از بروز وسرایت امراض خارجی است متأسفانه بودجه هر دوقسم خیلی کم است ولی برای هردوقسمت دربودجه سال ۱۳۲۱ پیش‌بینی‌هائی شده است واحتیاجاتی راما پیش بینی کردیم وهمانطور که اشاره کردند رئیس بهداری بوشهر هم مخصوصاً آمد تهران ولوازم ونواقص کار خودش راگفت ودرنظر گرفته شده است نه تنها برای بوشهر بلکه برای سایر بنادر زیرا بندرعباس هم وضعیتش مثل بوشهر است بندرلنگه ازهردوبدتر است وامیدوار هستم بامساعدت آقایان نمایندگان محترم بعد از گذشتن بودجة هذه‌السنه برای بهداری بنادر جنوب کمک‌هائی واقدامات مفیدی بشود که منظور آقای صفوی نمایندة محترم هم تأمین شود. ازحیث کمی دارو که فرمودندکم است البته دارو درهمه حاکم است اما یک خوشوقتی که داریم این است که مقدار دارو درمملکت زیاد است ومخصوصاً انبارهای داروئی که دردست وزارت دارائی است بطوری است که می‌تواند مارا امیدوار کند ازبرای این که مضیقه درآینده نخواهیم داشت وفعلاً باوزارت دارائی مشغول هستیم که ترتیب توزیع آن داروها رابرای شهرستانها طوری بدهیم که محتکرین واشخاصی که می‌خواهند بواسطة تجارت دارو استفاده‌های نامشروع بکنند موفق نشوند وکار بدست آنها نیفتد وحقیقت بدست عامه وبمصرف عامه برسد واین کار هم شروع شده است وامیدوارهستم بزودی باکمک وزارت دارائی انجام بشود وکمک مؤثری درفراوانی دارو بعمل آید. یک خوشبختی دیگر که هست این است که اعلیحضرت همایونی یک میلیون تومان برای خرید داروی مجانی برای فقرا از کیسةفتوت خود تخصیص داده‌اند که نصف آنرا بوزارت بهداری مرحمت فرموده‌اند وآنهم تقسیم شده‌است بین تهران وشهرستانها وبرای هرشهری سهمیه منظور شده است البته سهمیة هم برای اهالی بنادر جنوب هست که یک مقداری فرستاده شده وبقیه راهم مشغول هستیم که بفرستیم وحالا بنده ازموقع استفاده می‌کنم وباطلاع آقایان میرسانم غالباً مراجعه می‌شود بوزارت بهداری از برای فروش دارو ومیگویند که دارو بما بفروشید یااشخاص مراجعه می‌کنند یامؤسسات وبنگاه‌هاـ بنده خیلی لازم میدانم که اینجا عرض شود که وزارت بهداری مؤسسه فروش دارو نیست یک مقدار دارو دارد که از برای مؤسسات صحی است که برای فقرا ومعاونت عمومی تأسیس شده ومجوز قانونی هم ندارد برای فروش دارو وبادولت هم مذاکره شده است که اگر مصلحت باشد از برای یک مواقع فوق‌العادة که پیش می‌آید بمؤسسات عمومی وبنگاههای بهداری اجتماعی اعم ازاینکه مال دولت باشد یاغیردولت بتوانند دارو بفروشند وقیمت آنرا بگیرند ودومرتبه داروبخرند این نظرفعلاً هست وامیدوار هستیم یک همچو راهی درقانون متمم بودجه یابنحو دیگری فراهم شود که ازاین حیث راهی باز شود البته داروئی که دروزارت دارائی هست می‌شود فروخت وآنهم خیلی کمک خواهد بودولی داروی وزارت بهداری مال خودش است و درمؤسسات عمومی باید مصرف شود. اما سئوال دوم راجع به داروهائی که اشاره کردند در ۱۳۱۷ حیف ومیل شده است آنچه راکه بنده بخاطردارم تصور نمی‌کنم دراداره بهداری حیف ومیل شده باشد وگویا یکی از دواخانه‌ها داروی بهداری رابدون اجازه فروخته است وقضیه هم تحت تعقیب دادسرا است وهمانطور که اشاره کردند دادسرا مشغول تحقیقات می‌باشد ودرفروردین امسال بود که ازموضوع بنده اطلاع پیدا کردم وتعقیب کردم که جوابهای دادسرا زودتر تهیه شود والآن هم ادارات مربوطه وزارت بهداری مشغول تهیه آن پاسخ‌ها واطلاعات هستند که زودتر بدادسرا داده شده ومطابق موازین قانونی قضیه تعقیب شودکه اگر حیف ومیلی ازطرف کسی بعمل آمده باشد موضوع روشن شده وبمجازات برسد (صحیح است) .۳

ـ بیانات آقای طوسی وتقدیم پیشنهادی راجع بانتخاب کمیسیون خاصی از شعب برای رسیدگی بلایحه قانونی نظام وظیفه.

۳ـ بیانات آقای طوسی وتقدیم پیشنهادی راجع بانتخاب کمیسیون خاصی از شعب برای رسیدگی بلایحه قانونی نظام وظیفه.

رئیس ـ آقای طوسی.

طوسی ـ چندی قبل موقعی که یک عده دلال بدکار بمنظور منحوس خودشان درخراسان بخریداری گندم سلف وانواع خوربارمشغول شده بودند واز بازار آشفتة امروز استفاده میکردندخوشبختانه باوزود آقای منصور استاندار نهم مواجه شدند واهتمامات خستگی ناپذیر ایشان عملیات زشت این اشخاص راخنثی کرده واضطراب مردم رارفع کرد الآن درسایة مراقبت‌های شبانه روزی ایشان اوضاع خراسان ازهرجهت ازتمام کشور بهتر ومردم درکمال فراغت خیال ازاولیای دولت متشکر هستند چیزیکه بنده راوادار کرد امروز عرایضی بکنم اشتباههای کوچکی است که ازناحیة مخالفین انتظامات دراذهان مردم ساده لوحی وارد می‌شود ومی‌توان گفت سم پاشیهائی می‌کنند که نارضایتیهائی ایجادشود دراین چندروزه ازاشخاص شنیدم همان دلالهائی که مرتکب آن اعمال بوده‌اند درگوشه وکنارتهران برای تبرئه خودشان بیک عده بازرگان شرافتمند پاک خراسان تیرهای تهمت پرت می‌کنند وآنها رابجای خودشان درآن اعمال قلمداد می‌کنند چون بقول معروف مارگزیده باید ازریسمان دورنگ بترسد ودیدیم که چطور یکنفر تاجر پاک بی‌آلایش رامتهم کردند لازم دیدم گفته باشم که دولت بیشتر متوجه این نکات باشد دراینموقع از نظرانصاف وحقشناسی که وظیفه همه است لازم میدانم بسهم خود ازاهتمامات ومراقبتهای دقیقی که آقای منصور استاندار نهم ونایب‌التولیة آستانه درکلیة امور خراسان مبذول می‌کنند وواقعاً تمام اوقات شب‌وروزی خودشانرا صمیمانه مصروف انتظامات حوزه مسئولیتشان داشته‌اند تشکر کنم تردید نیست اشخاصی که ازنزدیک وضعیت خراسانرا درگذشته دیده‌اند وازدور شنیده بودند انتظار داشتند دراین مدت کوتاه وبامضایقی که درکارها بوده چنین موقعیتی حاصل کنند واین موفقیتها مرهون زحمات خستگی‌ناپذیر ایشان است وباید گفت وجود ایشان دراین مأموریت بتمام معنی همان فرج بعداز شدت است وطبیب بسیار حاذقی هستند که ببالین مریض محتضری رسیده‌اند. یکی ازمسائلی که قابل گفتن وجالب توجه مخصوص شخص آقای وزیر دادگستری است اینست که البته خاطر محترم ایشان وهمه خوب مستحضر است قسمت عمده فتنة خراسان بادست وعمل کثیف نوائی ایجاد شد طمع‌ورزی وغرض‌رانی این مرد عجیب بزرگترین عامل مؤثر خرابی خراسان بود این شخص مغرض ومنفور مرکز کرده بود وهزاران بیچارگی برای خراسان زجر کشیده سراپا مجروح مرهم جراحاتش رسیدگی بحقایق وکیفردادن به کردار بدکاران بود نفهمیدم دادرسی ازتش باچه عدل وانصافی این شخص را مرخص کردندونمک تازه‌ای برجراحات خراسانی ریختند بنده درعین حال که ازشخص آقای وزیر دادگستری وحسن انتخابات وتوجهات مخصوص ایشان همیشه متشکر بوده‌ام مخصوصاً بداشتن رؤسا وقضات عالی مقام وبی‌غرض وفعالی مثل آقایان عبده ودکتر عبده صمیمانه تبریک می‌گویم که این پدر وپسر فاضل ودانشمند پاک وبی‌غرض باکمال دقت وشجاعت اخلاقی عملی بسرعت وجدیت انجام وظیفه می‌کنند وخاطرهای غمگین راتسلی می‌دهند. خداوند برتعداد این قبیل عمال کار آگاه بیفزاید وهمیشه موفقشان بدارد دراینموقع ازکمیسیون محترم مبتکرات که تازه انتخاب خواهد شد قبلاً استدعا می‌کنم

دکتر جوان ـ آقای طوسی به مجلس چه مربوط است که این حرفها رااینجا می‌زنید؟!

طوسی ـ جای این حرف‌ها همینجا است.

دکترجوان ـ ازکجا بشما ثابت شدکه نوائی اینکارها راکرده است

مسعودی خراسانی ـ آقای دکتر جوان شما حق ندارید جلوگیری کنید ازایشان ..

جمعی ازنمایندگان ـ بفرمائید آقا جایش همین جااست

طوسی ـ بسیار خوب شما هم حرف دارید بفرمائید. دراین کمیسیون چندین طرح موجود است که کمیسیون‌های گذشته هیچیک توجهی مبذول نفرموده‌اند حالا که آن کمیسیون تجدید می‌شود استدعا دارم بآن طرح‌ها توجه فرموده وگزارش خودشان راهرچه زودتر تقدیم مجلس بکنند ضمناً چون موضوع فوق‌العاده مهمی می‌باشد ومورد علاقه کلیه آقایان نمایندگان هم هست پیشنهادی دراین خصوص تهیه شده است که همانطور که درابتدای تنظیم لایحه نظام وظیفه کمیسیون خاصی از شعب برای رسیدگی باین امرتشکیل گردید چنین کمیسیونی مجدداً تشکیل گردد که مطالعه بیشتری دراین باب بعمل آید این پیشنهادی است که تهیه شده وتقدیم مقام ریاست می‌کنم.

۴ـ مذاکره دراطراف پیشنهاد فوق

رئیس ـ آقای دهستانی

دهستانی ـ عرض بنده راجع بقانون نظام وظیفه است این قانون تقریباً بیست روز است که ازطرف دولت به مجلس تقدیم شده به عقیده بنده این یک کارلازمی بود که لازم است هرچه زودتر ازکمیسیون بگذرد وتقدیم مجلس بشود علت تأخیر آن رانمیدانم فقط خواستم ازآقایانیکه اعضای کمیسیون هستند تمنی کنم که هرچه زودتر این لایحه رابه مجلس شورای ملی تقدیم کنند برای جامعه بهتر است واما موضوعی که دراین قسمت امروز تأثیر فوق‌العاده دارد احضار مشمولین است البته تصدیق میفرمائید که امروز مایک گرفتاری‌های فوق‌العاده ازنقطه نظر تحصیل خواربار دارم، امروز روز کشاورزی است خشگسالی دراین مملکت معین است، شایسته نیست سزاوار نیست که رعیت زارع کارگر رادسته بدسته به کمیسیون نظام وظیفه بیاورند وبعد ازچند روز معطلی یادوباره به محل خودش برگردانند یااینکه برای نظام وظیفه او رابفرستند. بنده نمی‌خواهم ازگذشته عرض کرده باشم ولی برای اینکه کمیسیون وهمه آقایان قضیه رامسبوق باشند لازم میدانم مختصری ازوضعیت نظام وظیفه حرف بزنم. درقسمت محل انتخاب بنده که نزدیک بمرکز است درسالی سه یاچهار مرتبه این مردم رااحضار می‌کنند عدة مشمولین محل انتخاب بنده کمتر ازپنجهزار نفوص نیست این پنجهزار نفوس هردفعه که درسالی چهار مرتبه است معطل می‌شوند چنانکه بمرکز آمده بودند وانجام وظیفه کرده بودند اقلاً بیست روز که ارزش آن سیصدریال است از زندگی وکار باز می‌ماند وبعد تکلیف قطعی هم برای اومعلوم نمی‌شود (صحیح است) امروز بنده درساوجبلاغ بودم درتمام دهات تقریباً صدی ده جوان هائیکه امروز موقع آبیاری آنها است امروز موقع صیفی کاری آن‌ها است اینها راهمینطور برای کمیسیون نظام وظیفه میاورند بطهران البته باید بیاورند ولی درچه موقع دراین موقع که گرفتاری مابیشتر روی خواربار است ؟بنده خواستم بعرض آقایان برسانم که ممکن است درآن قانونیکه بتصویب می‌رسد کمیسیون این نظر رابگیرد واسترحاماً بنده تقاضامیکنم که سالی یک مرتبه این‌ها رااحضار کنند اگر بخشیدنی هستند ببخشند اگر آوردنی هستند یک مرتبه آن‌ها رابیاورند ومعطل شان نکند نه اینکه هرسالی چهار مرتبه به عنوان متخلف زارع را بخواهند واز کار بی کارش کنند آن هم دراین موقع که زارع رامیاورند آبش هرز می‌رود زراعت صیفی اوخشک می‌شود خرمن اوتفریط می‌شود درموقع بذرکاری بیاورند بذر کاری اوبتأخیر می‌افتد وتمام اینها لطمه است بحال زراعت حالا قبل از فروردین که موقع بذرکاری نیست یابعداز انجام کشت وزرع آنها رااحضار کنند که این صدمات ازبین برود پس خواهشمندم کمیسیون نظام این رادرنظرداشته باشند که لامحاله درسال یکمرتبه مشمولین رااحضار کنند وآنهارا برای خدمت مهیا نمایند.

رئیس ـ پیشنهادی از طرف آقای طوسی رسیده است قرائت می‌شود

مقام عالی ریاست مجلس شورای ملی ازنظر کمال اهمیت اصلاح قانون نظام وظیفه ولزوم اشتراک مساعی کلیه آقایان نمایندگان باقانون مزبور پیشنهاد می‌شود ازهر یک از شعب شش گانه دونفر انتخاب شده وبنام کمیسیون مخصوص باکمیسیون نظام شرکت نمایند وقانون مزبور به این ترتیب بمجلس تقدیم شود

رئیس ـ آقای هاشمی

هاشمی ـ بدیهی است که قانون نظام وظیفه ازهمه قوانین بیشتر مورد ابتلای مردم ایران است ووضع آمدن قوانین هم درسابق بمجلس شورای ملی خصوصاً قوانین مربوط بنظام معلوم است که چطور بود ودراطراف آن بحثی نمی‌شد وجرح وتعدیلی بعمل نمی‌آمد وبعلاوه در بدو امر هم قانون ترجمه شده است ازقانون یکی از دول همجوارما که آن قانون بامقتضیات کشوری ما وفق نمی‌داد وتجربیاتی که درحین عمل پیش آمد کرده است اینهارا بایستی کاملاً درنظر گرفت که قانون اصلاح شود وحالا که یک چنین قانونی نظام کافی نیستند یعنی غائبند بنابراین مااین پیشنهاد راکردیم که از هر شعبه دونفر انتخاب شود برای ضمیمه شدن به آن کمیسیون اشخاصی که علاقه دارند واطلاع دارند بنده خودم یک تجربیاتی دراین خصوص دارم والبته آقایان هم تجربیاتی دارندکه بانظرهمه آقایان این قانون اصلاح شود ورفع نگرانی مردم بشود

رئیس ـ آقای روحی.

روحی ـ همانطور که فرمودند قانون اصلاح نظام وظیفه که دولت آورده است دردرجه اول اهمیت است وهمه آقایان نمایندگان محترم علاقمند هستند که این قانون طوری اصلاح شود که راههای کجی که بوده است وسوء‌استفاده‌هائی که میشده است مرتفع شود زیرا واقعاً این جامعه دراثر وجود این افراد زیست می‌کند ولیکن عده این کمیسیون شش نفر هستند افرادی هم غائب نیستند یکنفر غائب است مابقی اعضایش هستند وکار می‌کنند وتابحال چندین جلسه کرده‌اند مواد هم زیاد نیست هشت تاده ماده است دولت اصلاح آنها راخواسته است وهرروز هم کمیسیون تشکیل شده است وهر جلسه هم که تشکیل شده آقای وزیر دادگستری ورئیس ثبت‌احوال وآمار ونماینده وزارت کشور حاضر بوده‌اند وبعلاوه کمیسیون باز است همه آقایان نمایندگان می‌توانند تشریف بیاورند وهرنظری وامری واصلاحی دارند بفرمایند وما هم بپذیریم ویااینکه دعوت می‌کنیم که برای مذاکره درکمیسیون تشریف بیاورند ولی اینکه ازهر شعبه دونفر انتخاب شود این یک کار بی‌سابقه ایست وبعلاوه باعث بطوء کار خواهد بود بعلاوه این قانون دوشوری است می‌آید بمجلس وآقایان نظریات خودشانرا بکمیسیون ودراطراف آن بحث می‌شود وباز برمیگردد بمجلس ولی این پیشنهاد سبب می‌شود که این قانون بتاخیر می‌افتد ومدتها مردم سرگردان خواهند بود وآقای وزیر جنگ هم یک اظهاری می‌کردند که گفتند از وقتی که ما اصلاح این قانون رابمجلس پیشنهاد کردیم حاضر نیستند ومیگویند بگذارید قانون بگذرد وبرطبق قانون جدید باما رفتار کنید بنابراین بنده استدعا می‌کنم که آقایان این پیشنهاد را پس بگیرند اگر نظری دارند وهر اصلاحی دارند بکمیسیون بدهند وهرکس رابخواهند مادعوت می‌کنم وکمیسیون هم باز است وآقایان هم تشریف بیاورند واظهار نظر بفرمایند.

رئیس ـ آقای اعتبار.

اعتبارـ عرایض بنده هم همین بود که آقای روحی اظهار کردندبنظر بنده کمیسیون باید کارخودش رابکند اگر هم لازم بداند ازآقایان نمایندگان هرکدام رابخواهد دعوت می‌کند می‌نشینند آنجا ومذاکره می‌کنند وحالا مابخواهیم یک چیز تازة وضع کنیم این کار خوبی نیست هر یک آقایان که نظریاتی دارندممکن است تشریف ببرند بکمیسیون ونظریات خودشان رااظهار بفرمایند وبا کمیسیون شرکت کنند هیچ مانعی ندارد.

رئیس ـ آقای هاشمی.

هاشمی ـ آقای روحی فرمودند که هفت هشت تا ماده رادولت اصلاح کرده است البته توجه دارند که این مواد می‌آید تامواد کیفری نظام وظیفه ومامخصوصاً دراین مواد خیلی نظردارم وپیشنهاداتی تهیه کرده‌ایم که تجدید نظری درتمام آنها بشود بهرحال خیلی مطالبی رااینجا نوشته است وحالا البته بسته است بنظر مجلس که هرنظری دادقابل اطاعت است

نراقی ـ درهمه موارد باید تجدیدنظرشود.

ـ تعطیل جلسه بعنوان تنفس وعدم تشکیل جلسه

۵ـ تعطیل جلسه بعنوان تنفس وعدم تشکیل جلسه

رئیس ـ چند دقیقه تنفس داده می‌شود ومطالبی است که باید مذاکره شود.

دراین موقع یکساعت وبیست دقیقه قبل‌ازظهر مجلس برای تنفس تعطیل ودیگر تشکیل نگردید

رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری