مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ بهمن ۱۳۲۴ نشست ۱۸۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
جلسه
شماره مسلسل
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز شنبه ۳۰ بهمن ۱۳۲۴ نشست ۱۸۷
مشروح مذاكرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۴
جلسه: ۱۸۷
صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه سی‌ام بهمن ماه ۱۳۲۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- طرح و تصویب لایحه پرداخت یك دوازدهم هزینه وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی برای بهمن ماه ۱۳۲۴
۳- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
مجلس مقارن ظهر به ریاست آقای ملك‌مدنی نایب رئیس تشكیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
صورت مجلس روز یکشنبه ۲۸ بهمن ماه را آقای هاشمی (منشی) به شرح زیر قرائت نمودند.
مجلس یک ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای آقا سید محمدصادق طباطبایی تشکیل گردید.
صورت مجلس قبل خوانده و تصویب شد.
غایبین بااجازه: آقایان: فرمند، بهبهانی، تهرانی، حاذقی.
غایبین بی‌اجازه: آقایان: نقابت، اخوان، کفایی، رحیمیان، آصف، امیر ابراهیمی، بوشهری، سید ضیاءالدین طباطبایی، جواد مسعودی، دکتر عبده، عباس مسعودی، دهقان، کامبخش، مهندس پناهی، دکتر آقایان، آرداشس آوانسیان، اپیکچیان، قشقایی.
دیرآمدگان بااجازه - آقایان: حسن اکبر، سید محمد طباطبایی، ثقه‌الاسلامی.
دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: خاکباز، عامری، تیمورتاش، شریعت‌زاده، معدل، رفیعی، گله‌داری، دکتر کیان.
آقای قوام نخست‌وزیر بدواً شرحی دایر به قبول مسئولیت به منظور خدمتگزاری به میهن امیدواری به یاری خداوند و توجه اعلیحضرت شهریاری و تقویت مجلس شورای ملی و پشتیبانی عموم ملت ایران اظهار و با اشاره به تهیه برنامه دولت‌ها از بدو مشروطیت تاکنون بیان عقیده نمودند که ملت ایران از تکرار الفاظ و عبارات به تنگ آمده تشنه عمل و کار است ضمن توضیح تصمیمات متخذه نسبت به تمنیات فوری ملت ایران تصریح نمودند که مرتکبین اختلاس و ارتشا در آتیه نیز با کمال شدت و بی‌رحمی تعقیب و مجازات خواهند شد. و چون اجرای هر برنامه و آغاز اصلاحات داخلی موقوف به حل مشکلات خارجی و استقرار امنیت و رفع نگرانی مردم می‌باشد برای وصول به مقصود اساسی قبل از بیست ساعت دیگر به مسکو عزیمت خواهند کرد.
همچنین اساس سیاست خارجی دولت را بر پایه موازنه و مودت و احترام متقابله با سه دولت بزرگ و متفق ایران تشریح و تأکید نمودند در این موقع که بر اثر تلگراف محبت‌آمیز ژنرالیسم استالین عازم مسکو می‌باشند امیدوار هستند موفق شوند دوستی و مودت تزلزل‌ناپذیر موجوده بین ملت ایران و ملل اتحاد جماهیر شوروی را بر پایه شرافت و احترام متقابله تثبیت و موجبات مزید نزدیکی و یگانگی دو همسایه و دوست را فراهم سازند.
پس از آن آقایان وزرا را به شرح ذیل به مجلس شورای ملی معرفی نمودند:
آقای بیات وزیر دارایی، آقای سپهبد احمدی وزیر جنگ، آقای سرلشگر فیروز وزیر راه، آقای انوشیروان سپهبدی وزیر دادگستری، آقای احمدعلی سپهر وزیر پیشه و هنر، آقای دکتر اقبال وزیر بهداری، آقای سهام‌الدین غفاری وزیر پست و تلگراف، آقای محمدتقی بهار وزیر فرهنگ، آقای شمس‌الدین امیرعلایی کفیل وزارت کشاورزی، آقای مظفر فیروز معاون پارلمانی نخست‌وزیر و اضافه نمودند وزارت امور خارجه و وزارت کشور را خود به عهده خواهند داشت و در غیاب خویش آقای بیات را به نیابت معرفی نمودند.
سپس آقای رئیس شمه‌ای دایر به اهمیت وظیفه دولت و امیدواری به موفقیت کامل آقای نخست‌وزیر به خواست خداوند متعال و پشتیبانی مجلس شورای ملی و ملت ایران از دولت ایشان همچنین مذاکره و تصویب مواد برنامه پس از مراجعت آقای نخست‌وزیر از مسافرت اظهار داشتند.
جمعی از نمایندگان تقاضای ختم جلسه را نموده و آقای دکتر مصدق پیشنهاد کرده بودند گزارش کمیسیون دادگستری راجع به پرونده آقای سهیلی مطرح شود ولی چون طبق توضیحات آقای مخبر کمیسیون دادگستری گزارش مربوطه حاضر نبود لذا جلسه آتیه به روز سه‌شنبه سی‌ام بهمن ماه و دستور آن لایحه تفریغ بودجه مجلس و مطالبی که حاضر شود تعیین و مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد.
نایب رئیس - آقای طهرانچی در صورت مجلس نظری دارید؟
طهرانچی - بلی بنا به شهرتی که در خارج پیدا کرده بود که چطور شده است برخلاف چهل سال سوابق مشروطیت برنامه دولت در موقع معرفی وزرا به مجلس تقدیم نشده است و چرا برنامه مورد مذاکره و بحث واقع نشده است بنده خواستم توضیح عرض کنم که البته برای رفع سوء تفاهم از اذهان عمومی همان شرحی را که آقای نخست‌وزیر قرائت فرمودند در واقع به منزله برنامه است و به طوری که آقای رئیس هم فرمودند مذاکره در برنامه را موکول کردند به بعد از مسافرت برای این که ایشان به مسافرت تعجیل داشتند و وقت نبود که در ظرف بیست و چهار ساعت طبع و توزیع شود و مطرح شود و البته این مسافرت ایشان هم به مسکو کمال لزوم را داشت و به طوری که آقای رئیس هم فرمودند بعد از برگشتن ایشان از مسکو مطرح می‌شود و مذاکره می‌شود بنده خواستم رفع سوء تفاهم بشود از خارج که در مقابل این انتشاراتی که پیدا کرده است عرض کنم که این طور شده است برنامه داده شده است و برخلاف اصول مشروطیت و سابقه عملی نشده است منتهی موکول شده است بنا بر عجله‌ای که داشتند به بعد البته بعد برنامه مورد مذاکره واقع خواهد شد (لنکرانی - انتشاراتی نبوده است)
نایب رئیس - آقای لنکرانی در صورت مجلس نظری دارید؟
لنکرانی - بلی در همین قسمت خواستم عرض کنم انتشاراتی نبوده است تکذیب می‌کنم آقای تهرانچی حضور حضرتعالی عرض کنم که اینها دسایس الحیلی است، که برای مقاصد خارجی به کار می‌رود انتشاراتی نداشته و برای این برنامه نوشته نشده که تکلیف سیاست خارجی معلوم شود و بداند دولت که می‌تواند کار بکند یا نه بعد از آن که مراجعت کرد با مقدمات مناسب‌تری برنامه با مطالعه زیادتری که عملی هم باشد می‌نویسد و تقدیم مجلس می‌کند نه انتشاراتی در خارج است و نه این برنامه بوده است.
نایب رئیس - موضوع به عقیده بنده مطرح نیست همان طور که در جلسه پیش هم مذاکره شد همان طور است و نظر آقای طهرانچی هم خیال نمی‌کنم نظر مخصوصی باشد (طهرانچی - اجازه می‌فرمایید) آقای لنکرانی هم خواهش می‌کنم توجه بفرمایید آقای رئیس مجلس در آخر نطق آقای نخست‌وزیر تذکر دادند و همین نظر آقای لنکرانی را در واقع تذکر دادند و این یک چیز ساده و معلومی است وقتی که به سلامتی مراجعت فرمودند برنامه‌شان را به مجلس می‌دهند و تمام می‌شود بنابراین موضوع مورد بحث نیست.
طهرانچی - بنده اجازه مختصری می‌خواهم (نایب رئیس - بفرمایید) اولاً خود آقای لنکرانی می‌دانند که منظور خود بنده این نیست و این انتشاراتی را که بنده عرض کردم برای این بود که در خارج بود (لنکرانی - نبود) چرا آقا چند نفر به بنده تلفن کردند بنده فقط اینجا خواستم عرض کنم که این مطلب روشن بشود که برخلاف سابقه عملی نشده است فقط موکول به بعد شده است و بعد برنامه مطرح خواهد شد (لنکرانی - انتشاراتی نبوده که محتاج به جواب باشد) بنده فقط همین را خواستم عرض کنم.
نایب رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد - خیر) صورت مجلس تصویب شد.
۲- طرح و تصویب لایحه پرداخت یک دوازدهم هزینه وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی برای بهمن ماه ۱۳۲۴
نایب رئیس - چند نفر از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند (جمعی از نمایندگان - دستور)
فاطمی - بنده مخالف هستم با نطق قبل از دستور.
نایب رئیس - بفرمایید.
فاطمی - خاطر آقایان مسبوق است که این لایحه بودجه مدتی است تقدیم شده و در مجلس هم مطرح شده و بعضی از مواد آن هم خیلی ضروری و لازم است و امروز هم آخر ماه است فردا هم که اول اسفند است تعطیل است بنابراین یک عده از آقایان نظرشان این است که یک دوازدهم مطرح شود با دولت هم که مذاکره کردیم دولت هم با این نظر موافق است که امروز یک دوازدهم مطابق سابق بگذرد و در جلسه پنجشنبه آن موادی که قبلاً مطرح بود مطرح شود و فعلاً برای این ماه یک لایحه یک دوازدهم آقای وزیر دارایی تهیه کرده‌اند که مطرح شود بنابراین بنده از آقایانی که قبل از دستور می‌خواهند صحبت کنند به نام مستخدمین دولت تقاضا می‌کنم امروز صرف‌نظر بفرمایید (صحیح است)
نایب رئیس - آقایان موافقت می‌فرمایند که یک دوازدهم مطرح شود؟ آقای طوسی فرمایشی دارند؟
طوسی - همان طور که در ماه قبل هم عرض کردم بنده همیشه با قضیه پرداخت حقوق مستخدمین دولت موافق هستم و خود بنده هم امروز می‌خواستم همین را استدعا کنم ولی عجالتاً می‌خواستم به آقایان عرض کنم به جای این همه محبت و دلسوزی نسبت به مستخدمین و سنگ آنها را به سینه زدن یک ساعت زودتر تشریف بیاورند که اینجا هم نطق قبل از دستور شده باشد هم مطالب لازم مطرح شود و نتیجه گرفته شود والا ده دقیقه به ظهر جلسه شدن و بعد هم همین طور سرسری گذراندن به اعتقاد بنده کار غلطی است.
نایب رئیس - رأی می‌گیریم به ورود در دستور آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. آقای وزیر دارایی لایحه دارند. آقای دکتر مصدق هم پیشنهادی داده‌اند. پیشنهاد آقای دکتر مصدق راجع به پرونده آقای سهیلی است اجازه می‌فرمایند بعد از بیانات آقای وزیر دارایی خوانده شود.
وزیر دارایی - البته خاطر آقایان مستحضر است همان طور که اظهار شد موضوع حقوق مستخدمین لازم است که در موقع خودش به آقایان مستخدمین برسد (صحیح است) تأخیر آن هم جایز نیست. بنده خودم خیال داشتم دو دوازدهم را با آن موادی که دارد تقاضا کنم جزء دستور گذاشته شود چون موقع البته کم است لوایحی هم داریم کارهایی هم داریم که بایستی انجام بگیرد و بایستی این کارها زودتر خاتمه پیدا کند ولی همان طور که تذکر فرمودند چون امروز آخر ماه است بنده هم موافقت کردم یک دوازدهم مطرح شود و حقوق مستخدمین پرداخته شود و برای جلسه آینده همان طور که اظهار کردند استدعا می‌کنم که آن یک دوازدهم آخر و آن مواد دیگر را جزء دستور قرار بدهیم و در اطراف آن هم بحث شود و مذاکره شود و این اشکالاتی هم که هست رفع شود (صحیح است)
نایب رئیس - آقای دکتر مصدق پیشنهادی داده‌اند.
فداکار - بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم (نایب رئیس - بفرمایید) مطابق نظامنامه چیزی که باید مطرح شود در مجلس باید یا لایحه باشد که از طرف دولت داده شود یا طرحی از طرف وکلا و برای یک دوازدهم طرحی داده نشده است. (نبوی - بنده داده‌ام).
نایب رئیس - مانعی ندارد. برای اطلاع آقای فداکار عرض می‌کنم که لوایحی که دولت‌های سابق داده‌اند اگر چنانچه دولت بعد آن لایحه را قبول کند طرح آن لایحه مانعی ندارد و می‌تواند طرح بشود و آقایان وکلا با بودن دولت حق طرح پیشنهاد یک دوازدهم و دو دوازدهم را ندارند. (صحیح است) خود وزیر مالیه وقت باید پیشنهاد کند یا خودشان باید لایحه دولت سابق را قبول کند بنابراین مانعی ندارد. آقای دکتر مصدق پیشنهاد حضرتعالی را مطرح کنیم یا یک دوازدهم بگذرد بعد؟
دکتر مصدق - بخوانید.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای دکتر مصدق خوانده می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اعلام جرم آقای سهیلی مطرح شود.
نایب رئیس - آقای نبوی حاضر است گزارش کمیسیون؟
نبوی - خیر آن روز هم عرض کردم یکی از موضوعاتی که نسبت داده‌اند به آقای سهیلی هنوز در کمیسیون روی آن تصمیم گرفته نشده است و روی آن رأی گرفته نشده است بنده به انتظار این که کمیسیون تشکیل شود و روی آن موضوع هم تعیین تکلیف کنند گزارش کمیسیون را ندادم حالا بعضی از آقایان فرمودند که ممکن است تفکیک شود در نظر دارم که گزارش قسمت‌هایی که تعیین تکلیف شده تقدیم نمایم و خیال می‌کنم یعنی قطع دارم که برای جلسه آینده آن گزارش حاضر شود و تقدیم مقام ریاست خواهم کرد.
نایب رئیس - آقای دکتر مصدق موافقت بفرمایید که در جلسه آینده مطرح شود (دکتر مصدق - خیلی خوب) پیشنهاد یک دوازدهم مطرح است. پیشنهاد آقای نبوی قرائت می‌شود:
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
چون ماه بهمن در شرف انقضا است برای تسریع در پرداخت حقوق و هزینه بهمن ماه ماده واحده ذیل را پیشنهاد و تقاضای تصویب آن را دارم. البته مواد متمم بودجه در دستور است و مطرح خواهد شد.
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود کلیه حقوق و هزینه وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر اعتبارات منظور در بودجه کل کشور را در بهمن ۱۳۲۴ طبق اعتبارات مصوب سال ۱۳۲۳ و با رعایت تبصره یک و سه ماده واحده مصوب دوم آبان ۱۳۲۴ پرداخت نماید.
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی هم لایحه دارند؟
وزیر دارایی - عرض کنم قبلاً بنا بود که دو دوازدهم و آن مواد مطرح شود به همان دلیلی که عرض کردم موافقت شد که فعلاً یک دوازدهم مطرح شود و حالا هم که پیشنهاد شده است مطابق یک دوازدهم قبلی که تصویب شده است مطرح شود بنده هم موافقت می‌کنم.
نبوی - اجازه می‌فرمایید؟
نایب رئیس - توضیح لازم ندارد پیشنهاد جنابعالی را که آقای وزیر دارایی قبول کردند در واقع از طرف وزیر دارایی پیشنهاد شده است. آقای دکتر معظمی مخالف هستید؟
دکتر معظمی - بلی.
نایب رئیس - بفرمایید.
دکتر معظمی - عرض کنم در موقعی که لایحه دولت آقای حکیمی مطرح شد آقایان نمایندگان خواستند که این قسمت را تفکیک کنند بنده مخالفت کردم و در همان موقع گفتند چون مستخدمین بایستی حقوق‌شان را دریافت کنند بنابراین این قسمت را ما تفکیک کنیم و بعد سایر قسمت بودجه را بگذرانیم با این قسمت بنده مخالفت کردم با وجودی که فوق‌العاده علاقه‌مند هستم که مستخدمین دولت به موقع باید حقوق‌شان را دریافت کنند و حالا مخالفتی که می‌کنم برای این نیست که مستخدمین حقوق‌شان را نگیرند بلکه یک مخالفت اساسی است. یکی از وظایف اساسی مجلس شورای ملی بحث و دقت و تصویب بودجه مملکتی است متأسفانه امروز که بیست و یک روز بیشتر به آخر دوره مجلس نداریم یکی از این وظایف مهمه ما که عبارت از این قسمت باشد اجرا نشده و می‌بینیم با یک صورتی که کاملاً می‌توان گفت بد است و بدتر از این هم نمی‌شود در آخر هر ماه مواجه می‌شویم با این یک دوازدهم‌ها بدون این که توجه داشته باشیم که بودجه مملکتی برای این است که چرخ مملکت در جریان باشد (صحیح است) بنابراین با پرداخت یک دوازدهم به هیچ وجه کمکی به اوضاع مملکت نیست پرداختی که ما می‌کنیم به مستخدمین برای چیست؟ پرداختی که به مستخدمین می‌شود برای این است که سایر قسمت‌ها را به جریان بیندازد چون منظور اساسی از یک دولت و تشکیل یک دولتی این نیست که آخر ماه به یک عده اشخاصی یک حقوقی بدهیم بودجه وزارت بهداری برای این است که از نتیجه آن که صحت و بهداشت باشد ما استفاده کنیم ولی می‌بینیم که قسمت حقوق مستخدمین آنجا را تصویب می‌کنیم ولی آن قسمت‌های اساسی که عبارت از بهداشت باشد به هیچ وجه نتیجه‌ای نخواهد داشت خود بنده شاید در هر هفته متجاوز از دو روز به وزارت بهداری می‌روم و بعد از مدتی که صحبت کردم راجع به بهداری گلپایگان و امروز خیلی متأسف هستم که اینجا اقرار کنم بعد از دو سال وکالت و صمیمیت با دولت که امروز در حوزه انتخابیه بنده یک تختخواب که یک مریض در آنجا شب بخوابد وجود ندارد (چند نفر از نمایندگان - همه جا این طور است) و هرچه بنده مراجعه می‌کنم می‌گویند بودجه تصویب نشده و شما یک دوازدهم گذرانده‌اید پس با این اشکالاتی که ما مواجه هستیم عوض این که ما بیاییم وضعیت حقوق مستخدمین را بهانه قرار بدهیم و با یک قیام و قعود تصویب بکنیم مثل سایر ممالک لازمه‌اش این بود که آقایان نمایندگان بیایند بنشینند در فصول مهمه بودجه دقت بفرمایند و بودجه را تصویب کنند (صحیح است) و حتی در تمام ممالک وقتی که بودجه مملکت مطرح است همه روزه جلسه می‌کنند و جلسات آنها از دوازده ساعت و هیجده ساعت هم تجاوز می‌کند متأسفانه ما هیچ کدام از این قسمت‌ها را رعایت نمی‌کنیم در صورتی که این بودجه که باید مطرح شود یک مواد مختلفی در آن هست که تمام برای وزارتخانه‌ها لازم است همین طور که عرض کردم تنها کار مملکت همان پرداخت حقوق مستخدمین نیست و این موضوع را در همان کابینه آقای حکیمی به آقای هژیر عرض کردم و تعجب کردم که ایشان چرا قبول کردند و همین امروز هم که جناب آقای بیات موافقت کردند باز مورد تعجبم شد برای این که این قسمت‌ها مورد ابتلای تمام ادارات است بنابراین خواستم تمنا کنم از آقایان اکنون هم با این قولی که داده می‌شود در این بیست و یک روز چطور ممکن است این مواد را گذراند بنابراین از موقعیت امروز باید استفاده کرد و بایستی تمام مواد را اعم از این که ما موافق باشیم با دولت یا مخالف باشیم تصویب کرد این مواد هیچ کدام ارتباط به این قسمت ندارد بعلاوه برای این که شالوده بودجه ۱۳۲۵ درست باشد لازمه‌اش تصویب این مواد است اگر این مواد تصویب نشود به هیچ وجه ادارات تابعه وزارت دارایی نمی‌توانند حتی بودجه چهار دیواری را به مجلس بیاورند و اما اگر این طرح باشد این طرح بایستی که اول به فوریتش رأی گرفته شود و بعد در اطراف آن بحث شود و یک موضوع دیگری که می‌خواستم توجه آقای وزیر دارایی را جلب کنم اگر نظرشان باشد در آن موقع که آقایان مهندسین راجع به امور مالی‌شان اعتصاب کرده بودند خود جنابعالی موافقت کردید حتی وعده دادید و یک لایحه هم آوردید الان لازمه‌اش این است که ضمیمه شود. خود دولت سابق این طرح را آورده و الان جزو این لایحه است از خود جنابعالی تمنا می‌کنم اگر این لایحه را قبول می‌کنید آن تبصره را هم به آن اضافه بفرمایید که آن وعده‌ای که اینجا فرمودید انجام شده باشد به یک طبقه حساسی مساعدت شده باشد.
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی - بنده خودم همیشه معتقد بودم که بایستی بودجه مملکت همان طوری که قانون اساسی معین کرده در اسفند هر سال بودجه سال آتیه تصویب شود همان طور که در موقع خدمتگزاری خودم قبل از ۱۵ اسفند بودجه سال ۱۳۲۴ را تقدیم مجلس کردم حالا البته به واسطه یک حوادث و یک وضعیاتی که در پیش بود مجلس شورای ملی نتوانست که این بودجه را به طور کامل رسیدگی کنند و یک تصمیمی رویش گرفته شود. عجالتاً رسیده‌ایم به آخر ماه یازدهم امروز سی‌ام بهمن است و آخر ماه یازدهم است و حالا البته نسبت به این قضایایی که فرمودند هیچ تأثیری نخواهد داشت چون هیچ کدام از آن عملیاتی که می‌بایستی واقعاً پیش‌بینی شده باشد و عمل شده باشد عمل نشده حالا ماه آخر سال است بنده هم که امروز قبول کردم این یک دوازدهم را به ترتیب ماه قبل بدهند آن پیشنهاد را هم خود بنده قبول کردم به عنوان لایحه دولت است البته همان طور که سابقه هم بوده است که روی بودجه‌ها یک دوازدهم را قبول می‌کردند برای این که موقع نگذرد بنده قبول کردم این یک دوازدهم را برای این که امروز تصویب بشود و حقوق پرداخت بشود و همان طور که قبلاً عرض کردم از روز پنجشنبه تقاضا می‌کنم که آن یک دوازدهم بقیه و آن موادی که هست جزء دستور باشد که آن قسمت‌هایی که آقا هم نظر دارند در اینجا مذاکره کنند و مطالعه کنند و آن قسمت‌ها هم بگذرد چون برای آتیه هم ما نظر داریم برای سال آتیه یک بودجه‌ای تقدیم مجلس بکنیم ولی چون وقت رسیدگی نداریم به طور کلی مجلس بودجه مملکتی را تصویب بکند که ما بتوانیم سال ۳۲۵ مطابق آن تصویب مجلس عمل بکنیم البته تصدیق می‌فرمایید که بنده دو روز است مشغول کار شده‌ام و مسائلی را که باید در این چند روزه از مجلس بگذرد آنها را ترتیب می‌دهم و امیدوارم آن لایحه و بقیه مواد از روز پنجشنبه مطرح بشود و بقیه مطالب را به تدریج تقدیم بکنم و امیدوارم انشاءالله تا موقعی که مجلس هست لوایحی که طرف احتیاج است بگذرد و این قسمت بند الف راجع به مهندسین را هم بنده قبول می‌کنم که جزو همین لایحه باشد.
مهندس فریور - خیلی تشکر می‌کنم.
نایب رئیس - بدواً رأی می‌گیریم به یک فوریت این لایحه پیشنهادی آقای وزیر دارایی.
مهندس فریور - به ضمیمه بند الف.
نایب رئیس - آن در خود لایحه هست. آقایانی که با فوریت لایحه موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است، آقای دهستانی نظری دارید؟
دهستانی - بلی.
نایب رئیس - بفرمایید.
دهستانی - یک موضوع عرض بنده راجع به موضوع مهندسین بود که آقای دکتر معظمی اظهار کردند ولی من مانعی نمی‌بینم . . . (مهندس فریور - قبول شد) اگر قبول شد در این قسمت باعث تشکر بنده و سایر آقایان است و تذکر دیگری را هم که خدمت آقای وزیر دارایی عرض می‌کنم موضوع اعتبار بهداری است با امراض گوناگونی که در شهر و در کشور ملاحظه می‌شود معذلک وزارت دارایی از ابلاغ بودجه مصوبه به وزارت بهداری یک قدری مسامحه یا خودداری کرده است خواهش می‌کنم بعدها این رویه را متروک کنند و بودجه را در موقع خودش به آنها ابلاغ کنند که مردم و همین طور بیمارستان‌ها به حال وقفه و بیچارگی باقی نباشند مطلب دیگری را که خواستم از آقای وزیر دارایی تقاضا کنم و گمان هم می‌کنم عموم آقایان با این نظر موافق باشند این است که یک عیدی به مستخدمین جزء داده می‌شد و روزگار بیچارگی و وضعیت آنها را هم که خودتان می‌دانید به چه صورت و به چه وضع است (صحیح است) آقایان التفات بفرمایید آقای وزیر دارایی توجهی بفرمایید که عیدانه این بیچاره‌ها داده بشود، گمان می‌کنم مطلبی لازم‌تر و بهتر و به حق‌تر از این نباشد.
مهندس فریور - قانون هم دارد
نایب رئیس - آقای اردلان نظری دارید؟
اردلان - بنده پیشنهادی داده‌ام
نایب رئیس - مذاکرات را آقایان کافی می‌دانید؟
فرمند - بنده مخالف هستم.
نایب رئیس - بفرمایید.
فرمند - عرض کنم بنده مطلبی داشتم در موضوع تریاک و می‌خواستم در موقع بودجه آن مطالب را عرض کنم آقایان اجازه بفرمایید که در این خصوص بنده صحبت کنم.
نایب رئیس - بفرمایید صحبت‌تان را بکنید مانعی ندارد.
فرمند - بنده عقیده‌ام این است که اجازه بفرمایید که یک اندازه‌ای مباحثات بیشتر بشود چون موضوع بودجه است و بنده مطالبی داشتم می‌خواستم عرض کنم.
صدر قاضی - بنده عرضی داشتم آقای رئیس اجازه می‌فرمایید که عرض کنم؟
نایب رئیس - راجع به کفایت مذاکرات است یک نفر مخالف صحبت کرده است اگر موافق هستید بفرمایید.
صدر قاضی - بلی بنده به نام موافق صحبت می‌کنم، بنده با کفایت مذاکرات موافق بودم برای این که همچنان که گفته شد حقوق کارمندان دولت مطرح است و آخر برج هم هست و آنها هم محتاج هستند و باید هرچه زودتر حقوق‌شان پرداخت شود و ضمناً می‌خواستم جناب آقای وزیر دارایی را متوجه کرده باشم به مسئله دخانیات، اینجا معروف است می‌گویند در کارهایی که می‌خواهند لوث بکنند و همین طور بمالانند یک مثلی است که می‌گویند طرف را خسته کنید و از خستگی او استفاده کنید که خود به خود او از انجام آن مسئله مأیوس بشود و مسئله را ول کند ولی به عقیده بنده آن کار در مطالب شخصی است، در مطالب عمومی یک نفر وکیل نمی‌تواند یک موضوعی را که بستگی با معیشت و زندگی پنجاه شصت هزار نفری دارد این وضع را ول کند و ختسگی در او تأثیری نمی‌تواند داشته باشد، بنابراین بنده با این که مکرر تذکر دادم در این مجلس و یک دفعه آقای هژیر وزیر دارایی رسماً در این قسمت در پشت تریبون آمدند به بنده وعده و قول دادند که دستور بدهند پول اکراد رضاییه و مهاباد و اشنو و سلدوز که دولت توتون آنها را خریداری کرده است به آنها بدهند و یک مرتبه هم آقای دکتر مهیمن معاون وزارت دارایی اینجا رسماً پشت تریبون قول دادند. متأسف هستم که با دادن قول یک نفر وزیر و یک نفر معاون هنوز این پول پرداخته نشده است (صحیح است) و تصدیق می‌فرمایید که مجلس شورای ملی یک مقام خیلی محترمی است و مقدس و به عقیده بنده چیزی را که در پشت تریبون یک نفر وزیر می‌گوید در حقیقت صورت رسمی پیدا می‌کند و یک قانونی است و بایستی عمل بشود و عضوی که قول یک نفر وزیر را اجرا نمی‌کند به عقیده بنده آن وزیر باید به اندازه‌ای قدرت داشته باشد که به آن عضو امر بدهد که آن گفته وزیر را عمل بکنند این بود که بنده خواستم از آقای بیات که یک علاقه مخصوصی به آسایش مردم دارند تمنا کنم که امر بفرمایند همان قولی را که وزیر سابق و معاون وزارت دارایی دادند عمل کنند برای این که فرق نمی‌کند آقا همچنان که وزیر دارایی یا هیئت دولت در فکر کارمندان دولت باید باشند همان طور در فکر رعایا هم باید باشند برای این که چه فرق می‌کند چه یک نفر کارمند دولت چه یک نفر اداری، چه یک نفر رعیت چه یک نفر بیکار همه اینها باید از این دستگاه استفاده کنند و آن کس که از فروش محصول زندگی می‌کند و آن محصول هم در انحصار دولت است آن را نمی‌تواند ببرد در بازار آزاد به فروش برساند باید از او در موقع آن محصول را بخرند تا آن مقصودی را که دارد به انجام برساند و زندگی بکند برای این که یک نفر رعیت به امید این که توتون در انحصار دولت است آن را کاشته والا می‌رفت مثلاً گندم می‌کاشت و اگر هم از او نمی‌خریدند بالاخره به وسیله آن قوتش را اصلاً تأمین می‌کرد، این است که بنده باز تکرار می‌کنم و از جناب آقای بیات استدعا می‌کنم که توجه بفرمایند پول توتون‌هایی را که تاکنون اداره دخانیات خریداری کرده است بپردازد و توتون‌هایی را که تا به حال نخریده است تکلیف آنها را هم معلوم کنند اگر در انحصار دولت است، دولت می‌خرد بخرد اگر دولت نمی‌خرد یک نفر زارع بیشتر از این نمی‌تواند این را نگاه دارد اگر دولت نمی‌خرد آنها را آزاد کنند تا بتوانند آن را صادر کنند بفروشند و به اصفهان و تهران در نقاطی که احتیاج دارند بفروشند (اردلان - صحیح است)
وزیر دارایی - عرض کنم در این قسمت آقای نماینده محترم دیروز هم با بنده صحبت کردند و به خودشان هم عرض کردم که بنده باید یک تحقیقاتی بکنم البته این دو سه روزه تحقیق می‌کنم ببینم چیست آن طوری که باید اقدام بشود بنده دستور می‌دهم و آقا بایستی خاطرشان مستحضر باشد و همین طور آقایان نمایندگان بنده عقیده‌ام این است که البته مستخدمین دولت مستخدمین مردم هستند و همیشه باید سعی کنند که آسایش مردم را فراهم کنند و همان طور که البته بایستی حفظ حقوق دولت را بکنند باید نسبت به حفظ حقوق و آسایش مردم هم همان اهتمام را داشته باشند و امیدوارم بعد از این در این باب اهتمام شود و هر مطلبی که مردم دارند خیلی به سهولت و خیلی به زودی انجام شود.
نایب رئیس - رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهادات خوانده می‌شود خواهش می‌کنم از آقایان مجلس را از اکثریت نیندازند چون عده کافی برای رأی ۸۱ است اگر یکی کم شود نمی‌توانیم رأی بگیریم (مهندس فریور - امروز هم سی‌ام ماه است) و یازده تا پیشنهاد هم رسیده است و باید تکلیف این لایحه معلوم بشود زیرا که امروز روز آخر ماه است و باید تکلیف مستخدمین معلوم شود، پیشنهاد آقای فرهودی قرائت می‌شود:
(به شرح ذیل قرائت شد)
تبصره ذیل را پیشنهاد می‌کنم. تبصره - وجوهی که به موجب قوانین مربوط از حقوق آموزگاران و کمک آموزگاران و دبیران مشمول ماده ۱۵ قانون تعلیمات عمومی و تبصره اصلاحی سوم بهمن ۱۳۲۳ در موقع اعطا پایه رسمی باید به صندوق بازنشستگی عاید شود در ۲۴ قسط ماهیانه از حقوق آنان کسر خواهد گردید.
صادقی - مخالفی نیست
فاطمی - چطور مخالفی نیست شما فهمیدید که اصلاً چه پیشنهاد شده است؟
فرهودی - عرض کنم این یک دوازدهم که آقایان تصویب می‌فرمایید برای آن است که حقوق بهمن اعضای ادارات پرداخته شود من جمله از آنها چند هزار نفر معلم هستند که البته حقوق بهمن آنها باید پرداخت شود ولیکن حقوق بهمن آنها را می‌خواهند نپردازند و دلیل قانونی هم دارند و دلیلش این است که این چند هزار نفر معلم مطابق قانون تعلیمات عمومی رسمی شده‌اند و یک ماده‌ای هم هست در قانون استخدام کشوری که هر مستخدمی که رسمی شد حقوق ماه اولش ضبط صندوق بازنشستگی است پس اینها که در این ماه که رسمی شده‌اند با این ترتیب تصدیق می‌فرمایید که حقوق آنها ضبط خواهد شد به دلیل آن ماده قانون استخدام و اینها در وسط زمستان و شب عید آموزگاران و کمک آموزگاران و دبیران بی‌حقوق مانده‌اند این است که بنده پیشنهاد کرده‌ام که اینها این یک ماه را باید بدهند ولی دفعتاً واحده ندهند (صحیح است) در بیست و چهار قسط بدهند هم صندوق بازنشستگی به حقوقش برسد و هم اینها از حقوق این ماه باز نمانند.
وزیر دارایی - عرض کنم بنده استدعا کردم که این یک دوازدهم برای این که زودتر بگذرد و وقت داشته باشیم مطرح شود و آن یک دوازدهم با سایر مواد بماند برای جلسه آینده حالا اگر بنا بشود که این پیشنهادات در ضمن این یک دوازدهم مطرح بشود آن نظری که داشتیم که امروز این لایحه تصویب شود و حقوق مستخدمین داده شود از بین می‌رود این است که استدعا می‌کنم امروز آقایان پیشنهاداتی که دارند صرف‌نظر بفرمایند و موافقت بفرمایند که پیشنهاداتی که امروز آقایان داده‌اند پس فردا مطرح شود و آقایان آنها را قبلاً به بنده لطف کنند که مطالعه بکنم چون بنده نمی‌توانم که یک چیزی را که قبلاً مطالعه نکرده‌ام قبول کنم، الان این پیشنهادی را که قبلاً مطالعه نکرده‌ام قبول کنم، الان این پیشنهادی را که آقا کردند به کلی قانون استخدام را از بین می‌برد این نمی‌شود، باید قانون استخدام را اصلاح کرد و بدون مطالعه و قبل از این که مطالعه کنم نمی‌شود باید مطالعه بشود که با قانون مخالف نباشد و با قانون وفق داده شود این پیشنهاد را لطف کنید بنده مطالعه می‌کنم در اداره هم می‌برم مطالعه بشود و بعد در ضمن یک دوازدهم بعدی مطرح بشود (صحیح است)
نایب رئیس - آقای فرهودی . . .
فرهودی - بنده استدعا می‌کنم رأی بگیرید.
مهندس فریور - بنده یک پیشنهادی دارم اجازه بفرمایید . . .
فاطمی - اجازه بفرمایید عرض کنم اولاً این را اصرار می‌کنید رأی بگیرند شاید یك عده‌ای رأی ندهند یک نفر از اشخاصی که رأی نمی‌دهد بنده هستم ولی نه از نظر مخالفت با اصول بلکه یک اشکالی دارد برای این که این قبیل پیشنهادات که داده می‌شود باید دولت هم یک مطالعه‌ای رویش کرده باشد و قبول بکند الان که پیشنهاد کردید آقای بیات متوجه نیستند که اصلاً مطلب صحیح است باید این پیشنهاد را بدهید مطالعه رویش بکنند (یکی از نمایندگان - مطالعه نمی‌خواهد یک ماه حقوق را به اقساط بدهند) و در ضمن لایحه یک دوازدهم دیگر مطرح شود بنابراین بنده هم تقاضا می‌کنم که پس بگیرید.
فرهودی - به شرط این که در جلسه آینده این پیشنهادات در درجه اول خوانده شود و تصویب شود بنده مسترد می‌کنم
نایب رئیس - پیشنهاد آقای مهندس فریور که مورد ندارد همین بند الف است که در لایحه هست و ضمیمه می‌شود در موردش می‌خوانیم (مهندس فریور - بله بند الف است که ضمیمه شد) پیشنهاد آقای اردلان: این بنده تبصره الحاقیه زیر را پیشنهاد می‌نمایم:
تبصره - دولت مکلف است برطبق ماده شانزده قانون استخدام کشوری میزان حداقل پایه یک مستخدمین را برای سال ۱۳۲۵ تعیین و قبل از خاتمه دوره چهاردهم به مجلس شورای ملی تقدیم نماید.
نایب رئیس - آقای اردلان.
اردلان - عرض کنم مطابق ماده شانزده قانون استخدام کشوری دولت مکلف است که در اول هر سال حداقل پایه یک مستخدمین را حقوقش را معین کند و روی آن پایه بودجه مملکت تقدیم بشود و دو سال است که وزارت دارایی بدبختانه این عمل را نکرده است با این که هزینه زندگی بالا رفته است روی همان پایه سی و دو تومان یا شصت و چهار تومان حقوق می‌دهند عرض می‌کنم برای این که آقای وزیر دارایی قصد دارند بودجه سال ۱۳۲۵ را بیاورند باید مطابق قانونی که از خود مجلس شورای ملی گذشته و مکلف هستند حداقل پایه یک را هم در ضمن بودجه بگذارند یعنی بدانند که برای سال ۱۳۲۵ حداقل پایه یک این است و بعد هم به این ترتیب بالا می‌رود و تکلیف مستخدمین معلوم می‌شود و تصور می‌کنم که یک نظری است که می‌توانند قبول بکنند.
وزیر دارایی - عرض کنم نسبت به این قسمت همان طوری که عرض کردم بنده خیال دارم بودجه را بیاورم البته بودجه را بدون این که مطالعه‌ای در اصل بودجه و درآمد بشود نمی‌شود طرح کرد و یک پایه‌ای را همین طوری بنده قبول کنم این است که خواهش می‌کنم آقا این را مسترد بفرمایند همان طور که عرض کردم چون بودجه را تا چند روز دیگر تقدیم به مجلس شورای ملی می‌کنم البته آن پایه را هم در همانجا تعیین می‌کنم و آن موقع مذاکره خواهیم کرد.
اردلان - بنده پس گرفتم.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای دکتر زنگنه: پیشنهاد می‌نمایم که این تبصره اضافه شود:
تبصره - وزارت دارایی مجاز است که املاک تعویضی آقای قاسم سنجابی را عیناً مسترد و املاک خالصه‌ای که در عوض آنها داده شده است پس بگیرد چنانچه استرداد عین املاک عوض و معوض میسر نباشد تفاوت ارزش را نقداً یا از املاک خالصه جبران نماید.
نایب رئیس - آقای دکتر زنگنه
دکتر زنگنه - عرض کنم بنده احیتاج ندارم راجع به شخص آقای سردار ناصر سنجابی صحبتی بکنم آقایان گمان می‌کنم بیشتر ایشان را بشناسند که از محترم‌ترین رؤسای عشایر کرمانشاه هستند (یکی از نمایندگان - ایران) و همیشه در واقع در راه خدمت به دولت و آزادی مملکت خدمت کرده‌اند (صحیح است) (لنکرانی – خاندان‌شان خاندان شرف است) عرض کنم در حدود ده دوازده پارچه ملک از آنها گرفتند و در مقابل یک ملک در قزوین بهشان دادند در صورتی که تناسب با آن چیزی که گرفتند نداشته است اخیراً وزارت دارایی موافقت کرده است که رسیدگی بکند و معلوم کرده‌اند و فهمیده‌اند که در قیمت زیادتر است خود وزارت دارایی حاضر است که اینها را پس بدهد املاک خالصه را بگیرد یا این که تفاوت قیمت را بدهد ولی گفته‌اند که احتیاج به قانون دارد و نظیر این قانون را آقایان چندی پیش در مورد آقای هزاره به موجب تبصره تصویب کردند همین کار را برای آقای هزاره کردند اگر بد است آنجا هم بد بود و بنده تقاضا می‌کنم که این کار اشکالی ندارد و آن جا هم اشاره‌ای کرده‌ام برای این که یکی دو سال است تعویض املاک را در نظر گرفته‌اند اینها را هم اگر بخواهند تفاوت قیمتش را می‌دهند ولی اگر آقای وزیر دارایی موافقت بفرمایند البته یک کار خوبی است.
وزیر دارایی - عرض کنم که بنده هیچ اطلاعی از این قضیه ندارم همان طور که خود ایشان اظهار فرمودند نمی‌دانم قیمتش چیست چه فروش شده است و چه باقی است البته این قانونی که می‌گذرد باید قانونی باشد که عملی باشد و بتوان عمل کرد چون خودشان می‌فرمایند دو سه تکه‌اش فروخته‌اند بنابراین همان طوری که عرض کردم ممکن است این پیشنهاد را هم آقای دكتر زنگنه لطف بفرمایند كه من در اداره رسیدگی كنم آن وقت ممكن است خود من بعداً این را یک پیشنهادی به مجلس تقدیم کنم و یا در این یک دوازدهم بعدی که می‌گذرد همان کار را بکنیم.
فولادوند - خیلی‌ها این طور هستند.
نایب رئیس - بنده هم عقیده‌ام این است که اصل مطلب وارد است ولی این برای این است که تذکر بدهند که آقای وزیر دارایی موافقت بفرمایند این موضوع جزء یک دوازدهم اسفند ماه مطرح بشود پیشنهادتان را مسترد فرمودید؟
دکتر زنگنه - بنده متسرد می‌کنم.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای شهاب فردوس قرائت می‌شود:
تبصره - کارمندانی که برای دو سال خدمت نظام وظیفه استحقاق ترفیع دارند ترفیع آنها بدون هیچ نوع تشریفاتی باید ابلاغ گردد.
نایب رئیس - آقای شهاب فردوس
شهاب فردوس - بنده بعد از این تذکری که می‌خواهم عرض کنم پیشنهادی را پس می‌گیرم برای این که اگر الان پس بگیرم ممکن است که بگویند حق نداری حرف بزنی. در زمانی که آقای اردلان تشریف داشتند بنده این پیشنهاد را دادم و خدمت‌شان عرض کردم که به موجب آن تبصره‌ای که از مجلس شورای ملی گذشت دولت باید به اشخاصی که دو سال سابقه خدمت نظام وظیفه دارند یک رتبه بهشان برطبق قانون بدهد این را اداره بازنشستگی اول اشکال کرد که دو رتبه با هم نمی‌شود داد بعد در مجلس تفسیر شد که مانعی ندارد یک رتبه برای دو سال خدمت وظیفه و یک رتبه هم برای سوابق خدمتش داده شود این تفسیر که شد مجدداً اشکال شد که باید کمیسیون بشود و پیشنهاد بشود و به دیوان کشور برود و چه بشود و فلان بشود این یک اشکال دیگر بود که کردند بعد از این که یک عده‌ای آمدند ترفیع گرفتند بدون این تشریفات. علاوه بر این یک عده‌ای تلگراف می‌کنند و شکایت می‌کنند که رتبه ما داده نشده است یک تلگرافی به بنده از فردوس رسیده است که آقای برو نامه شماره فلان را ببین در وزارت فرهنگ که چیست؟ و بعد از چندین سال خدمت چه جوابی به من داده‌اند بنده رفتم در وزارت فرهنگ نامه را گرفتم دیدم یک نفر را ترفیع داده‌اند به موجب قانون نظام وظیفه و بعد نوشته‌اند آقا ابلاغی که برای این ترفیع فرستاده شده لغو می‌شود بنده تحقیق کردم ببینم به چه علت معلوم شد که آنجا یک اختلافی پیدا شده یکی گفته که اول باید ترفیع نظام وظیفه را داد بعد ترفیع قانونی را داد و یكی دیگر گفته كه اول باید ترفیع قانونی را داد بعد ترفیع نظام وظیفه را بالاخره یک تصمیمی گرفته‌اند که چون این ترفیع نظام وظیفه بود که قبلاً داده شده و بعداً باید ترفیع قانونی داده شود و ترفیع نظام وظیفه باید بعد از ترفیع قانونی داده شود این ابلاغ غلط است و لغو می‌شود، یک همچو اشکالاتی شده آقایانی که توی وزارتخانه‌ها مجری قانون هستند اگر این صورت مجلس‌های مجلس را بگیرند و بخوانند و این مذاکرات را درست مطالعه کنند هیچ اشکالی پیدا نمی‌شود به نظر من مقصود از این تبصره این است که اشخاصی که خدمت نظام وظیفه را کرده‌اند دو سال حتماً باید یک رتبه بهشان داده شود و این یک نظر ارفاقی بوده است در مقابل آن کسانی که خدمت نکرده‌اند و یا اصلاً از نظام معاف بوده‌اند بنده تقاضا می‌کنم که این را مطالعه بفرمایید و شر این آقایان را از سر ما بکنید گاهی اسباب زحمت‌مان نباشند و این حق قانونی‌شان را همان طور که به یک عده‌ای دادند به دیگران هم بدهند بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم چون می‌دانم که جناب آقای بیات به وعده‌ای که بفرمایند عمل خواهند فرمود و به این جهت پیشنهادم را مسترد می‌دارم.
هاشمی - این که دیگر مطالعه‌ای لازم ندارد چون این یک قانونی است که تصویب شده است.
نایب رئیس - برای اطلاع‌تان عرض می‌کنم که این مطلب را یک مرتبه که اشکال کردند در مجلس تفسیر شد و ابلاغ شد و به نظر بنده این قانون است و باید اجرا شود. آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی - این پیشنهاد را خواهش می‌کنم خود آقای شهاب فردوس لطف کنند تشریف بیاورند به اداره و اشکالی که هست با بنده مذاکره کنند و بنده به کلی رفع این اشکال را می‌کنم که همان طور که نظر مجلس شورای ملی بوده است به موقع اجرا گذاشته شود این نظر بنده است.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای ثقه‌الاسلامی قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم حقوق کارمندان دولتی آذربایجان که به تهران متواری شده‌اند از بودجه بهمن ماه ۲۴ پرداخته شود (صحیح است)
نایب رئیس - آقای ثقه‌الاسلامی.
ثقه‌الاسلامی - البته آقایان محترم اطلاع دارند که بعد از قضیه آذربایجان خیلی از کارمندان دولتی آذربایجان متواری شده‌اند و بعضی‌ها هم فرار کرده‌اند و آمده‌اند به تهران و اینجا هستند و چندین دفعه برای دریافت حقوق به دوایر دولت و تمام وزارتخانه‌ها مراجعه شده است از طرف اینها و وعده داده‌اند ولی تا حال داده نشده است و اینها بلاتکلیف مانده‌اند و حقوق‌شان نرسیده است و این حقوقی را که بنده عرض می‌کنم باید داده شود چون جزء بودجه است که در ضمن یک دوازدهم ما تصویب شده است ولی به آنها نرسیده است خواهش می‌کنم وزارت دارایی و جناب آقای بیات توجه بفرمایند که اینها بیشتر از این بلاتکلیف نمانده و در این شهر که به این گرانی است با کمال استیصال زندگی می‌کنند (اردلان - آقا زنجان را هم بفرمایید آذربایجان و زنجان) زنجان هم همین طور و یکی هم چند روز قبل برای فراریانی که غیر کارمندان دولت بودند و اشخاصی بودند که به کلی شاخص هستند و اشخاصی هستند که در آنجا دارایی داشته‌اند و داراییشان ضبط شده و خیلی‌ها هم خانواده‌هایشان هم کشته شده و از بین رفته آنها هم آمده‌اند دولت قرار گذاشت که یک پولی از خودش بدهد و وجهی هم اعلیحضرت همایونی مرحمت فرمودند و وجهی هم از خارج از اشخاص خیر تهیه بکنند به آنها بدهند و قریب چندین هزار تومان هم جمع شد ولی کفاف کی دهد این باده‌ها به مستی ما اینها خیلی زیاد هستند و دولت باید یک توجهی بفرمایند که اینها که پول می‌خواهند نه این که مفت و مسلم بخواهند این اشخاص داراییشان هست و به عنوان قرض می‌خواهند که اینجا اعاشه بکنند و وقتی که انشاءالله وضع آذربایجان درست شد و کارهای آذربایجان انجام شد و متجاسرین و یاغیان آنجا از بین رفتند این پول‌ها را از جیب خودشان خواهند داد و یکی هم راجع به تب راجعه است بنده در جلوی آقای دکتر معاون جسارت است عرضی بکنم ولی با دو سه نفر از دکترها صحبت کردم گفتند یگانه علاج یعنی علاج مؤثری که برای تب راجعه خیلی مؤثر است نئوسالوارسان است و مخصوصاً بنده می‌خواستم از دولت تقاضا بکنم و از وزارت بهداری مخصوصاً که این نئوسالوارسان را به اندازه کافی تهیه بکنند و وارد مملکت بکنند و به دست آنهایی که احتکار می‌کنند ندهند به جهت این که یک نفر از اطبای درجه اول می‌گفت به یک نفر که تب راجعه گرفته است اگر یک نئوسالوارسان بزنند به کلی خلاص می‌شود (خنده نمایندگان) و این به كلی رفع می‌شود و باید دولت این را در نظر بگیرد و یكی هم راجع به عیدانه مستخدمین و این را خواهش می‌کنم با این مضیقه‌ای که مردم در آن هستند توجهی در این خصوص بفرمایند که این مستخدمین هم خلاص بشوند.
وزیر دارایی - بنده راجع به قسمت اول تذکر نماینده محترم در خصوص حقوق کارمندان آذربایجان که آمده‌اند به تهران و زنجان و غیره، البته آن را دستور خواهم داد که مطابق اعتباری که در بودجه‌ها هست حقوق مأمورینی که آمده‌اند پرداخته شود (اردلان - مال زنجان را هم بپردازید) آذربایجان و زنجان و هر قسمتی که آمده‌اند به تهران حقوق‌شان را البته دستور می‌دهم که پرداخت شود اما راجع به آن قسمت قرضه بنده آن را باید یک مطالعه‌ای بکنم که چه طریقی ممکن است ایجاد کرد و در نظر گرفت و باید به چه نسبتی داد و در قسمت بهداشت و در قسمت‌های دیگر که اظهار فرمودند به وزارت بهداری بنده تذکر می‌دهم که آن اقدامات مفیدی که لازم است به عمل بیاورند و نظر جنابعالی را تأمین کنند.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای دکتر کشاورز قرائت می‌شود:
دولت مكلف است که تا ۲۵ اسفند ۱۳۲۴ عیدی مستخدمین جزء دولت را مطابق معمول سابق بپردازد.
نایب رئیس - آقای دکتر کشاورز.
دکتر کشاورز - نمایندگان محترم اطلاع دارند که سابق رسم این بود یک ماه حقوق عیدی به مستخدمین جزء دولت در آخر هر سال داده می‌شد و بعد در زمان دکتر میلسپو این عیدی قطع شد و به مستخدمین دولت داده نشد. این چند روزه عده زیادی از مستخدمین جزء دولت مراجعه می‌کنند و خواهش می‌کنند که امسال تا گرانی زندگی باقی است بهشان دولت این کمک را بکند (صحیح است) بنده برای این که یک دوازدهم بودجه دولت زودتر بگذرد پیشنهادم را پس می‌گیرم (وزیر دارایی - متشکرم) و لازم نمی‌دانم که رأی گرفته شود ولی از آقای بیات استدعا می‌کنم وسایلی فراهم شود که امسال مستخدمین جزء دولت عیدی خودشان را بگیرند (صحیح است)
نایب رئیس - آقای امینی هم پیشنهادی شبیه همین پیشنهاد داده‌اند آقای امینی مسترد می‌فرمایید؟
امینی - پیشنهاد را پس نمی‌گیرم توضیح دارم.
نایب رئیس - بخوانید مال آقای امینی را
پیشنهاد امینی - پیشنهاد می‌کنم عیدی سالیانه مستخدمین جزء پرداخت شود.
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی توضیحی دارید؟ بفرمایید.
وزیر دارایی - حالا آقای امینی هم توضیح بفرمایند بعد عرض می‌کنم.
امینی - این آقا مستلزم این است که آقای وزیر مالیه قبول بفرمایند قانون را اجرا کنند بنده چیز تازه‌ای نمی‌خواهم عرض کنم. این در قانون هست و بنده نمی‌خواهم منتظر این بشوم که آقا وعده بدهند که بعداً در بقیه تبصره‌ها این موضوع تأمین بشود چون واقعاً امیدوار نیستم که آن لایحه از مجلس بگذرد. آقای وزیر مالیه خواهش می‌کنم که قول بدهند چون این چیز تازه نیست.
وزیر دارایی - عرض کنم بنده سعی دارم البته نسبت به مستخدمین هر نوع کمکی که دولت بتواند بکند در هر موقعی به جهت این که عقیده بنده این است که باید زندگی مستخدم را ابتدا تأمین کرد از آن طرف البته ازش مسئولیت خواست و با کمال سختی عملیات او را تحت نظر گرفت این عقیده شخص بنده است و البته در همین خط هم اقدام و عمل خواهم کرد که هم حقوق مکفی انشاءالله بتوانیم بدهیم و از آن طرف هم مجازات و تکلیف و مسئولیت از آنها بخواهیم بنابراین بنده همان طور که عرض کردم مشغول تهیه بودجه هستم و بودجه را تهیه می‌کنم و از آن طرف هم برای دو ماهه آخر سال دستور دادم که ببینم موجودی جقدر داریم و چطور می‌توانیم حقوق را پرداخت کنیم این را هم بنده مطالعه می‌کنم که چگونه ممکن است این کمک را بکنیم چون حالا قبل از آن که اطلاع داشته باشم نمی‌توانم بگویم مطالعه می‌کنیم البته قانون را هم دقت می‌کنیم و نتیجه‌اش را به عرض مجلس می‌رسانیم حالا همان طوری که آقای دکتر کشاورز هم بیان فرمودند و آقای دکتر امینی هم که مقصودشان تذکر بود بنده تذکرشان را شنیدم ایشان هم الان قبول بفرمایند پیشنهادشان را مسترد کنند تا بنده جوابش را بعد خدمت‌شان عرض کنم.
نایب رئیس - قانع شدید آقای امینی؟
امینی - بنده خیر قانع که نشدم ولی چون عده کافی نیست برای رأی، بنده . . .
نایب رئیس - عده که برای رأی کافی است رأی بگیریم یا مسترد می‌کنید.
چند نفر از نمایندگان - استرداد کردند.
امینی - به زور البته مسترد می‌کنم. به هر حال قابل اجرا نیست قانون.
فاطمی مخبر - اجازه بفرمایید چون موضوع قانون را فرمودید و دو سه مرتبه تكرار فرمودید خواستم بگویم این قانون لغو شده (امینی - موقوف مانده) اجازه بفرمایید این محلش از صرفه‌جویی‌ها بود بعد صرفه‌جویی‌ها را اضافه کردند به ۸۰٪ حقوق مستخدمین (امینی - بنده می‌ترسم که آخرالامر شما هم مثل آقای هاشمی معذرت بخواهید) بنده هیچ وقت این کار را نمی‌کنم و همچو معذرتی هم نمی‌خواهم می‌خواهید ماده قانون را بیاورم که ببینید محل این عیدی از صرفه‌جویی‌ها بودو صرفه‌جویی‌ها تخصیص داده شد به اضافاتی که داده شده
وزیر دارایی - عرض کنم بنده البته سعی می‌کنم هر قانونی که بتوانم اجرا کنم و هر قانونی که نتوانم اجرا کنم می‌آورم اینجا در مجلس اصلاح کنیم (امینی - بسیار خوب لغوش کنید) قانون را اگر هست باید اجرا بشود و اگر هم اجرا نمی‌شود باید لغو بشود چون هر عملی که می‌شود باید به توسط قانون باشد (صحیح است)
امینی - خیلی متشکرم
نایب رئیس - پیشنهاد دیگر.
هاشمی - پیشنهادی است از چند نفر آقایان نمایندگان استان هشتم:
پیشنهاد می‌نماییم تبصره زیر به لایحه یک دوازدهم اضافه شود.
تبصره - وزارت دارایی مکلف است که به مبلغ یک میلیون ریال علی‌الحساب بابت تسطیح راه کرمان - جیرفت در اختیار وزارت راه گذارده و بابت اضافات پیشنهادی در بودجه سال ۱۳۲۴ وزارت مزبور محسوب نماید.
هاشمی - در بودجه سابقاً منظور شده بود.
نایب رئیس - آقای کاظمی.
کاظمی - همه آقایان محترم می‌دانند که یکی از ایالاتی که همیشه مطیع و احکام و نظریات حکومت مرکزی را قبول کرده کرمان بوده است (یک نفر از نمایندگان - مگر سایرین نکرده‌اند) عرض کردم یکی‌شان (فداکار - رمق برایشان نگذاشتید) اما حکومت مرکزی متأسفانه هیچ وقت به احتیاجات این ایالت بدبخت توجه نکرده آقایان شاید این مطلب را هم می‌دانند که در کرمان حاصل کرمان کفاف زندگانی اهالی را نمی‌دهد و اکثر نواحی کرمان مجبور است که از خارج کمک بگیرد و امسال یکی از همان سال‌ها است که به واسطه آفت‌زدگی که در بعضی از نقاط کرمان پیدا شده مردم کرمان نان ندارند و گندم و جو در کرمان گران‌ترین قیمت را در تمام مملکت دارد (صحیح است) از شهر تهران تجار گندم به کرمان می‌برند و برایشان صرف می‌کنند در صورتی که در ایالت جیرفت در قسمت جیرفت ورود بار که یکی از بخش‌های مهم کرمان است مقادیر بسیار زیادی گندم و جو هست ولی به واسطه اشکال حمل و نقل و بدی راه نمی‌توانند این جنس‌ها را به این قسمت برسانند و مردم از آن استفاده کنند این است که از مدت‌های مدیدی تسطیح راه بین جیرفت و کرمان مورد نظر دولت‌های مختلف بوده است و اخیراً هم در بودجه ۱۳۲۴ این مطلب منظور شده و به قدری این راه مورد توجه است که مردم فقیر بدبخت کرمان یک قسمتش را با پول خودشان ساخته‌اند و شاید در حدود چهارصد هزار تومان خرج کرده‌اند یعنی پول داده‌اند حالا چقدر خرج شده چه عرض کنم متصدیان مربوطه باید بدانند این است که آقای وزیر فعلی راه هم که سابقاً وزیر راه بودند این مطلب را مورد نظر قرار دادند و جزء پرگرام سالیانه‌شان هست که انجام بدهند فقط یک استدعا بنده می‌کنم از دو نفر وزیر معظم که یک روابط خصوصی هم با کرمان دارند و کرمانیان هم یک انتظار بیشتری اضافه بر انتظار مقام وزارت از آقایان دارند این مطلب را قبول بفرمایند و یک مطلب دیگری هم بنده اضافه می‌کنم و آن این است که در کرمان یک عده بسیاری مردم فقیر بدبخت بیچاره و بیکار هستند با این صد هزار تومان علی‌العجاله راه شروع می‌شود و یک مردمی هم پولی می‌برند (امینی - لابد یک عده مقاطعه‌کار هم هستند) من قبلاً هم استدعا کرده بودم که موافقت بفرمایند فرمودند که در اعتبار کلی که پس فردا خواهم آورد این مطلب منظور است تفاوتی نمی‌کند اگر می‌فرمایید پس فردا می‌آورید امروز قبول بکنید این یک هدیه‌ای است یک لطفی است که دولت مرکزی نسبت به این مردم بدبخت می‌کند و بنده از طرف نمایندگان کرمان مصراً خواهش می‌کنم که آقای بیات موافقت بفرمایند.
امینی - بنده مصراً مخالف هستم.
کاظمی - این مخالفت هم فقط برای این است که بنده این را تقاضا کردم.
هاشمی – قبول کنید آقا جزء بودجه هست.
امینی - نخیر آقا خیلی چیزها جزء بودجه هست.
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی نظری دارید؟ بفرمایید.
وزیر دارایی - بنده همان طوری که خدمت آقایان عرض کردم نظر داشتم امروز این یك ماده بگذرد و این پیشنهادات تمام در ضمن جلسه پس فردا و بعد حل بشود حالا هم استدعا می‌کنم برای این که این ماده معطل نشود این قضیه را امروز مسکوت بگذارند برای روز پنجشنبه که این قسمت مطرح می‌شود بنده نظریه آقایان را البته تأمین می‌کنم.
کاظمی - بنده میل داشتم مخالفت آقای امینی را هم بشنوم بعد بفرمایید!
فاطمی - ایشان نمی‌توانند صحبت کنند چون عضو کمیسیون بودجه نیستند.
امینی - راه‌های همه مملکت خراب است! راه گیلان هم خراب است!
مظفرزاده - راه‌سازی برای همه مملکت است نه برای یک جا!
لنکرانی - آذربایجان هم همین حرف‌ها را می‌زد! بابا کاری نکنید که عملاً تجزیه بشود (زنگ رئیس)! عملاً تجزیه می‌کنید آن وقت داد می‌زنید!
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی در لایحه یک دوازدهم كه مطرح می‌شود این مطلب را تأمین می‌کنند.
کاظمی - با این که مکرر فرموده‌اند تأمین می‌شود و نشده ولی چون امروز استدلال‌شان وارد است این دفعه را هم تجربه می‌کنم و پس می‌گیرم.
هاشمی - شما پس گرفتید بنده پس نمی‌گیرم!
جمعی از نمایندگان - رأی رأی.
مخبر کمیسیون بودجه - اجازه بفرمایید من آقای هاشمی را قانع می‌کنم (هاشمی - پس بنده عرایضم را می‌کنم بعد بفرمایید) نه قربان گوش بدهید اصل مسئله این است الان که آقای وزیر راه آمده بودند و بیرون هم بنده را خواستند برای این بود که تقاضا داشتند اضافات وزارت راه امروز مطرح بشود و بگذرد بنده بهشان تذکر دادم که به این صورتی که در لایحه بودجه نوشته شده و مبلغ اضافات معلوم نیست این عملی نیست به آقای وزیر دارایی هم صحبت کردند به آقایان هم نوشتم قرار شد در جلسه آینده یعنی برای روز پنجشنبه که تشریف می‌آورند یک لایحه برای اضافات وزارت راه به قید یک فوریت بیاورند وقتی آن لایحه را آوردند یک قسمتش هم همین است که تأمین می‌شود والا بنده الان از قسمت قانونی‌اش اگر بخواهم عرض بکنم پیشنهاد خرج است و قانونی نیست و بعلاوه این یک موضوعی است که الان اگر هم تصویب بشود محلی ندارد برای وزارت راه هنوز اضافات وزارت راه تصویب نشده تا بشود گفت چقدرش را برای راه جیرفت به کرمان خرج کنند و چقدرش را صرف راه‌های دیگر. باید یک لایحه روز پنجشنبه بیاورند تصویب بشود همه درست بشود و اگر هم اصرار بفرمایید ممکن است رأی ندهند و آن وقت نتوانند راه جیرفت را بسازند.
هاشمی - می‌خواهم یک دوازدهم بگذرد والا با استدلال چنان بیان می‌کردم که همه‌تان رأی بدهید (خنده نمایندگان) حالا هم اگر آقای وزیر راه شخصاً تأیید بفرمایند فرمایش آقای فاطمی را و اتخاذ سند ازشان بکنم قبول می‌کنم و مسترد می‌کنم.
وزیر راه - (آقای سرلشگر فیروز) - اکثر راه‌های ایران همه می‌دانید که بد است مخصوصاً با برفی که امسال آمده و ما پیشنهاد آقایان را در نظر داشتیم و در اعتبارات وزارت راه گذاشته شده اگر آقایان اجازه بفرمایند و موافقت بکنند ما یک لایحه بخصوص اضافات وزارت راه می‌آوریم اگر تصویب بفرمایند قطعاً آن قسمت کرمان هم درست می‌شود.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای صفوی:
پیشنهاد می‌کنم قسمت چهار از ماده دوم لایحه چهار دوازدهم به عنوان تبصره یک لایحه یک دوازدهم هزینه‌های بهمن ماه ضمیمه لایحه بشود به شرح زیر.
تبصره ۱- اعتبار ممیزی املاک مزروعی در اجرای قانون مالیات بر درآمد از بابت سال ۱۳۲۳ سیزده میلیون ریال و از بابت سال ۱۳۲۴ هفت میلیون ریال از درآمد سال ۱۳۲۴ پرداخته و در حساب بودجه سال جاری منظور نماید.
نایب رئیس - آقای صفوی.
صفوی - آقای وزیر دارایی توجه بفرمایند این لایحه یک دوازدهم که پیشنهاد فرموده‌اید و به فوریتش هم مجلس شورای ملی رأی داد برای پرداخت حقوق مستخدمین و کارمندان ادارات است که در بهمن ماه انجام وظیفه کرده‌اند و امروز هم سی‌ام بهمن است باید حقوق‌شان پرداخته شود. عرض کنم اینجا در قسمت چهار ماده دوم لایحه چهار دوازدهم یک مبلغی معین شده برای اشخاصی که خدمت کرده‌اند یعنی دو سال قبل در موقعی که قانون مالیات بر درآمد از تصویب مجس شورای ملی گذشت وزارت دارایی یک عده را استخدام کرد برای ممیزی املاک مزروعی نسبت به مالیات بر درآمد، اینها را مأمور کردند فرستادند به شهرستان‌ها و این طرف و آن طرف رفتند ممیزی کردند و مالیات بر درآمد مأخذش روی ممیزی این اشخاص است هیچ کدام اینها را هم بنده نمی‌شناسم فقط به بنده مراجعه کرده‌اند با تلگراف و کاغذ که ما دو سال است خدمت کرده‌ایم حقوق به ما نداده‌اند هر قدر به وزارت دارایی مراجعه می‌کنیم می‌گویند یک ماده در لایحه چهار دوازدهم گذاشته‌ایم وقتی آن تصویب شد حقوق شما را می‌دهیم. ماده‌اش را که بنده اینجا پیشنهاد کرده‌ام برای جنابعالی می‌خوانم. بنویسید: اعتبار ممیزی املاک مزروعی در اجرای قانون مالیات بر درآمد از بابت سال ۱۳۲۳ سیزده میلیون ریال و از بابت سال ۱۳۲۴ هفت میلیون ریال الان اینجا توجه می‌فرمایید که در قسمت آقایان مهندسین گذشت آقایان تصویب فرمودند بنده هم موافق بودم این هم مربوط به حقوق اشخاصی است که انجام وظیفه کرده‌اند این هم در سال ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ الان که شما می‌خواهید حقوق این ماه را بدهید این بیچاره‌ها هم مستحق هستند برای این که یک سال یک سال و نیم دو سال پیش از این انجام وظیفه کرده‌اند و حقوق نگرفته‌اند استدعا می‌کنم این را هم قبول بفرمایید برای این که اشخاصی که خدمت کرده‌اند حقوق‌شان بهشان داده شود از آقای مخبر هم تقاضا می‌کنم این قسمت را قبول بفرمایند.
فاطمی - (مخبر کمیسیون) - عرض کنم این یک اشتباهی برای آقای صفوی شده است وقتی قانون سابق گذشت برطبق آن قانون سابق شروع کردند به یک ممیزی‌هایی که به عقیده بنده البته نتیجه آن ممیزی‌ها خیلی خوب نبود و در بعضی جاها یک عملیات خیلی نارویه هم شد بعد این ممیزی‌ها را موقوف کردند یعنی موقوف ماند که قانون را عوض بکنند برای این کار وزارت دارایی یک پول‌هایی داده بود همین طور که می‌گویند یک ۱۳ میلیون ریال یک ۷ میلیون ریال اما این که در اینجا گذاشته شده است در ماده این در حقیقت یک سند خرجی است یعنی آن پولی که به آنها پرداخته شده است توی حساب بگذارند و حساب بسته شود ولی این که آقای صفوی می‌گویند که یک اشخاصی را به نام این که این قانون می‌گذرد و حقوق‌شان را نداده‌اند همچو چیزی نیست (صفوی - هست مراجعه می‌کنند) اجازه بدهید بنده این را کاملاً تحقیق کردم از اداره محاسبات این پول پرداخته شده است حالا در ضمن این لایحه در حقیقت این سند خرج وزارت دارایی است که پس گرفته و به نظر بنده از این بابت است اگر به آقا مراجعه کردند به طور خصوصی به وزارتخانه مراجعه بفرمایید مال کی را نپرداخته‌اند دستور بدهند بپردازند والا این لایحه هیچ مانع پرداخت حقوق کسی نیست و کسی که حقوقش را نگرفته است باید برود بگیرد این را هم می‌خواستم عرض کنم می‌خواستم استرحام بکنم از آقایان من وضع مجلس را می‌دانم که امروز هیچ پیشنهادی تصویب نمی‌شود و اگر یک نفر از جلسه بیرون برود جلسه از اکثریت می‌افتد فردا هم تعطیل است این پیشنهادات را پس بگیرند بعد وقت باقی است.
صفوی - برای استحضار خاطر آقایان فاطمی عرض کنم اشخاصی حقوق‌شان داده نشده به وزارت دارایی هم مراجعه کرده‌اند وزارت دارایی هم کتباً جواب داده است که ما پیشنهاد کرده‌ایم به مجلس شورای ملی اعتبار خواستیم وقتی آن اعتبار تصویب شد ما حقوق شما را می‌دهیم حالا اگر آقای وزیر دارایی راجع به پرداخت حقوق اینها قول بفرمایید که دستور پرداخت حقوق اشخاصی که ممیزی کرده‌اند یک سال یک سال و نیم پیش و حقوق‌شان پرداخت نشده پرداخت بشود البته بنده هم نظری ندارم.
وزیر دارایی - عرض کردم امروز همان طور که آقای فاطمی هم اظهار کردند نظر آقایان این بود که یک دوازدهم بگذرد و من هم استدعا کردم هر پیشنهادی هر موضوعی دارند در این باره در جلسه آتیه مطرح خواهند کرد تکلیفش معلوم شود این است که حالا این اظهاراتی که می‌فرمایند درست این مسائل را بنده وارد نیستم بنده خودم این دو روزه تحقیق می‌کنم البته اگر اشکالاتی دارند که در یک دوازدهم بعدی و اگر هم ندارند که می‌پردازیم در هر صورت حقوق اعضا را خاطرتان جمع باشد که بنده پرداخت می‌کنم.
نایب رئیس - پنج تا پیشنهاد دیگر هست می‌خواهم از آقایان خواهش کنم که همان طور که آقای وزیر دارایی تذکر دادند و از ابتدای جلسه هم آقایان موافقت فرمودید موافقت کنید که این پیشنهادات بماند برای لایحه یک دوازدهم بعد که ما بتوانیم امروز این لایحه را بگذرانیم و حقوق مستخدمین داده شود زیرا فردا هم تعطیل است اگر فردا هم تعطیل نبود می‌توانستیم فردا جلسه کنیم ولی چون تعطیل است فردا جلسه می‌افتد به روز پنجشنبه آقایان هم که نظرشان نظر مساعدت است پنج تا پیشنهاد است اجازه بدهید اینها هم خوانده شود و بعد مسترد می‌کنند.
امینی - بعضی‌هایش اصلاح ماده است.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای امینی قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم در بند الف پس از بنگاه‌ها کلمه بانک‌ها نیز اضافه شود.
نایب رئیس - آقای امینی.
امینی - این آقا توضیح خیلی مختصری دارد اگر مهندسین و لیسانسیه و دکترها مستخدم دولت هستند این دیگر خاصه و خرجی ندارد ممکن است یک عده از مهندسین در استخدام بانک کشاورزی باشند پس بعد از بنگاه‌ها بانک‌ها را هم اضافه کنید (صحیح است) (جمال امامی - این آقا توضیح واضحات است) نه آقا اگر بنگاه‌ها بنویسند بانک‌ها را شامل نمی‌شود باید بنویسند بنگاه‌ها و بانک‌ها
وزیر دارایی - اشکالی ندارد این را قبول می‌کنم.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای دولت‌آبادی قرائت می‌شود:
(به شرح زیر قرائت شد)
وزارت دارایی مجاز است تفاوت اضافه حقوق کارمندان وزارت راه را که به موجب احکام قطعی دیوان عالی کشور کارمند حکمی و مشمول ماده پنجم قانون افزایش مصوب آبان ماه ۱۳۲۰ شناخته شده از ابتدای اجرای قانون مذکور و همچنین کمک متعلق به افزایش حقوق آنان را از موقع اجرای قانون کمک از محل درآمدهای سال ۱۳۲۴ پرداخت نماید.
نایب رئیس - آقای دولت‌آبادی.
دولت‌آبادی - البته نظریه‌ای که آقایان دارند در گذراندن این لایحه نظر عمومی است و بایستی مراعات بشود اما نبایستی در عین حال راضی بشوند که حقوق یک دسته از مستخدمین هم تضییع بشود خاطر آقایان نمایندگان مستحضر است در دو ماه پیش از این این موضوع همین جا طرح شد و آقای هژیر قبول کردند که به کار این مستخدمین رسیدگی کنند متأسفانه دو ماه گذشت و رسیدگی نکردند و عملی رویش نشده بنده یک توضیح مختصری می‌دهم که خاطر جناب آقای بیات را مستحضر کنم یک دسته از مستخدمین دولت هستند که استفاده از مزایای ۷۰٪ و ۸۰٪ و کمک خرج و این مساعدت‌های مالی نکردند. متأسفانه حسابدارها یک اخلاق زننده دارند که خیال می‌کنند وظیفه آنها اشکال‌تراشی و رد تقاضای مشروع و قانونی مستخدمین است این قسمت را آقای وزیر دارایی قبول کردند رسیدگی کنند و بهشان بپردازند اگر قانون و مقررات آن طوری که شایسته است اجرا می‌شد یک مستخدم دولت هیچ گاه برای استیفای حقش هیچ وقت به محکمه مراجعه نمی‌کرد اینها کارشان به جایی رسیده است که قانون را برداشته‌اند و عرض حال داده‌اند به دیوان عالی تمیز و حکم قطعی گرفته‌اند که اینها مستحق هستند با وجود این به ایشان نمی‌دهند بنده خواستم از آقای بیات استدعا بکنم به این موضوع رسیدگی بکنند معهذا بنده حاضر هستم پیشنهادم را مسترد بکنم ولی خود آقا رفع این محظور را بکنند.
وزیر دارایی - بنده خواهش دارم از آقایان محترم که این قبیل مسائل را هر چه که دارند قبل از این که در مجلس مطرح شود به خود من مراجعه بکنند هر اشکالی که در این قسمت هست به خود بنده مراجعه بفرمایند و خود بنده رسیدگی می‌کنم اگر اشکالی است که خود من می‌توانم رفع بکنم و اگر احتیاج به مجلس دارد به اینجا خواهم آورد.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای دکتر معظمی قرائت می‌شود:
(با این مضمون خوانده شد)
دولت مکلف است اعتبار انتخابات دوره پانزدهم را منتهی تا یک هفته دیگر به مجلس تقدیم دارد.
لنکرانی - شب عید هم هست آقا علاوه بر این که آخر برج است.
نایب رئیس - آقای دکتر معظمی.
دکتر معظمی - عرض کنم این پیشنهادی که بنده کردم البته برای این است که به دولت تذکری داده شود والا از وظایف حتمی دولت است که قبل از این که مجلس شورای ملی تمام شود هزینه انتخابات را لایحه‌اش را به مجلس تقدیم کند و چون آقایان می‌دانند که دوره چهاردهم بیست و یک روز دیگر خاتمه پیدا می‌کند و قشون خارجی هم روز ۱۱ اسفند مملکت را تخلیه خواهند کرد (صیحح است - انشاءالله) بنابراین دولت هم لازم است که خودش را برای انتخابات آماده بکند تعرفه به ولایات و ایالات بفرستد و اعتبارش از مجلس بگذرد که فوراً انتخابات شروع شود و بنده موقعی که قانون توقیف انتخابات در مجلس مطرح بود حتی معتقد بودم که انتخابات اجرا شود پیشنهاد کردم که پنج نفر از رجال قابل اعتماد که صورت دادم نظارت بکنند و انتخابات جریان پیدا بکند و هر جا دیدند صلاحیت قانونی ندارد و دخالت در انتخابات می‌کنند انتخابات را توقیف بکنند و چون آقای حکمت یک پیشنهاد دیگری کردند و تصویب شد آن پیشنهاد من موضوعش به کلی از یاد رفت و عین آن هم چون یک قسمت مهمی بود دستور دادم که در آرشیو مجلس حفظ بکنند بنده آن موقع هم معتقد بودم که انتخابات جریان پیدا کند و پنج نفر از رجال قابل اعتماد صلاحیت داشته باشند که همه جا را رسیدگی بکنند این بود که می‌خواستم خواهش بکنم موافقت بفرمایید و اگر تأیید می‌کنید که لایحه‌اش را در عرض این هفته تقدیم بفرمایید بنده پیشنهادم را مسترد می‌دارم.
وزیر دارایی - خواهش می‌کنم پیشنهاد را مسترد بفرمایید همان طوری که عرض کردم بنده صورت کلیه مخارجی که باید برای آتیه بشود تهیه و به عرض مجلس همین دو سه روزه خواهم رسانید.
نایب رئیس - آقای دکتر معظمی پیشنهادشان را مسترد داشتند پیشنهاد آقای دولت‌آبادی قرائت می‌شود (چند نفر از نمایندگان - نیستند آقا) تشریف دارند.
(پیشنهاد آقای دولت‌آبادی به شرح زیر خوانده شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم اعتبارات تعمیر و ساختمان راه‌ها را که در بودجه منظور گردیده در اختیار وزارت راه قرار دهند که به وضعیت اسف‌آور راه‌ها سر و صورتی داده شود.
نایب رئیس - آقای دولت‌آبادی
دولت‌آبادی - با توضیحی که آقای وزیر دادند مسترد می‌کنم به شرط این که بیاورند به مجلس
نایب رئیس - مسترد کردند. پیشنهاد آقای شریعت‌زاده قرائت می‌شود (یک نفر از نمایندگان تشریف ندارند) (زنگ نایب رئیس)
(به شرح آتی قرائت شد)
ماده الحاقیه ذیل را پیشنهاد می‌کنم:
ماده الحاقیه - وزارت دارایی مجاز است مقرر رتبه ترفیعی مستشاران دیوان کشور را که ترفیع آنها از رتبه ۹ به رتبه ۱۰ قضایی طبق حکم دادگاه عالی انتظامی تصویب شده و یا بشود از تاریخ حکم دادگاه نامبرده از محل صرفه‌جویی‌های بودجه سال ۱۳۲۴ وزارتخانه‌ها پرداخت و در بودجه سال ۱۳۲۵ مملکتی نیز در بودجه وزارت دادگستری منظور نماید.
نایب رئیس - آقای شریعت‌زاده
شریعت‌زاده - عرض کنم که تقدیم این پیشنهاد برای بنده یک وسیله‌ای است که اجازه می‌دهد توجه نمایندگان ملت را به وضع بد معاش یک عده از فرزندان مملکت و دانشمندان که بیش از سی سال به قضاوت اشتغال داشته‌اند معطوف بدارم امروز اینها تمام ایام خدمت را به حل معضل‌ترین امور قضایی اشتغال دارند (صحیح است) و بنابراین ملت ایران البته به وسیله نمایندگان خود باید وضع اینها توجه بكنند (صحیح است) بنده چنان اطلاعاتی راجع به وضع این آقایان دارم و این عناصر باتقوی در یک وضعیتی هستند که اگر توضیحات بیشتری در این باب بیان کنم باعث جلب رقت نمایندگان می‌شود. ولی این پیشنهاد را بنده به منظور تذکر و توجه به منظور عطف توجه دولتی که فعلاً سر کار است و اهمیت این موضوع تقدیم داشتم و درخواست می‌کنم که آقای وزیر دارایی به این موضوع توجه فرمایند ولی چون پیشنهاد خرج است مسترد می‌دارم تا این که خود دولت توجه بفرمایند.
وزیر دارایی - بسیار خوب
نایب رئیس - پیشنهاد آقای فولادوند قرائت می‌شود:
(به این نحو قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم در ازای سالی چندین میلیون مالیاتی که از دویست هزار افراد جاپلق و بربرود اخذ می‌نماید و دو سال است این دو بخش حتی یک طبیب بهداری ندارد و چندین ماه است تب راجعه با شدت مشغول تلفات است و روزی متجاوز از دویست نفر تلف می‌شوند، عجالتاً دو دستگاه درمانگاه سیار با داروی کافی محض رضای خدا به این مردم بیچاره هرچه زودتر برسانند. (صحیح است)
نایب رئیس - آقای فولادوند.
فولادوند - چندین ماه است که تب راجعه این دو بخش را تهدید می‌کند آقای دکتر معظمی اطلاع دارند بنده چندین مرتبه به وزارت بهداری تذکر دادم و توجه نکردند (یک نفر از نمایندگان - حالا توجه می‌کنند) و حالا جریان را به مجلس شورای ملی و دولت عرض می‌کنم که از یک ده ۸۰۰ نفری این تب ۳۰۰ نفر کشته است رحم کنید به این مردم که سالی چندین میلیون ازشان مالیات می‌گیرید این دو بخش که ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد یک طبیب بهداری ندارد چندین دفعه است سؤال از وزیر بهداری کرده‌ام قول داده است که سؤال را پس گرفته دوا و دارو می‌فرستیم نفرستاده این قسمت محتاج است به رحم و مروت دولت بنده عرض می‌کنم که مسئولیت وجدانی‌ام را ادا کرده باشم.
وزیر دارایی - عرض کردم که اینها باید همه‌اش مطالعه بشود و همان طور هم که خواهش کردم گفتم هر مطلبی را که خصوصی است آقایان به خود بنده مراجعه بفرمایند.
فولادوند - صد مرتبه بنده پرسیدم دو مرتبه سؤال کردم این که مملکت نیست ۲۰۰ میلیون از مردم می‌گیرید یک طبیب نمی‌فرستید برایشان.
نایب رئیس - آقای فولادوند صحبت نفرمایید.
وزیر دارایی - عرض کنم که حالا اگر یک ترتیباتی پیش آمده بیشتر از این نظر بوده که اعتباراتی نداشته‌اند و نکردند حالا بنده سعی می‌کنم که انشاءالله یک اعتبارات اضافی برای این وزارتخانه در نظر گرفته شودکه انشاءالله برای سال آتیه بتوانند یک اقدامات بیشتری بکنند.
فولادوند - آقا تا سال آتیه ازایشان کسی باقی نمی‌ماند.
نایب رئیس - از مجلس هم تذکر داده می‌شود چون راجع به بهداشت عمومی است. حالا آقا مسترد می‌فرمایند؟
فولادوند - این برای سال آتیه محتاج نیست بنده از جانب آنها تشکر می‌کنم.
نایب رئیس - مسترد کردید؟
فولادوند - بنده استدعا می‌کنم که مجلس رأی بگیرد که تا معلوم شود این مجلس رأی نمی‌دهد.
نایب رئیس - آقا چرا عصبانی شده‌اید آقای وزیر دارایی فرمودند مانعی ندارد اقدام می‌کنم.
وزیر دارایی - پیشنهاد خرج است رأی که نمی‌شود گرفت.
نایب رئیس - پیشنهاد خرج نیست یک تکلیفی است نسبت به دولت.
هاشمی - پیشنهادی است که دو دستگاه درمانگاه بدهند.
فاطمی مخبر - اجازه می‌فرمایید؟ بنده تقاضا می‌کنم که این پیشنهاد را مسترد بفرمایید برای این که این جور پیشنهادها رد شدنش هم آخر بد است بعد اگر رفتید مذاکره کردید و نتیجه نگرفتید هر طرحی بیاورید ما هم امضا می‌کنیم.
چند نفر از نمایندگان - مسترد کردند.
نایب رئیس - بنابراین چون پیشنهاد دیگری نیست رأی می‌گیریم به این ماده واحده با آن اصلاحی که شد و قبول شد و تبصره‌ها با ورقه آقایان موافقین ورقه سفید می‌دهند عده حاضر ۸۱ نفر
مهندس فریور - آقایان خارج نشوند تا نتیجه رأی اعلام شود.
نایب رئیس - خواهش می‌کنم بفرمایید تا قرائت آرا تمام و نتیجه اعلام شود.
(اخذ و شماره آرا به عمل آمده و از ۸۱ نفر عده حاضر ۷۲ ورقه سفید تعداد شد)
نایب رئیس - با ۷۲ رأی تصویب شد.
اسامی رأی‌دهندگان:
آقایان: رضا حکمت، رفیعی، ملک‌مدنی، دکتر زنگنه، نجومی، عدل، دولت‌آبادی، مرآت اسفندیاری، گرگانی، اسکندری، ایرج اسکندری، محمدعلی اعتماد، پروین گنابادی، ابراهیم آشتیانی، عزت‌الله بیات، دکتر کیان، گیو، کاظمی، مظفرزاده، مؤید ثابتی، دکتر مصدق، یمین اسفندیاری، دکتر فلسفی، افخمی، دکتر کشاورز، فتوحی، سلطانی، صدر قاضی، فرمانفرماییان، شهاب فردوس، بهادری، منصف، مهندس فریور، اردلان، عماد تربتی، صادقی، تولیت، شیخ‌الاسلام، ملایری، لنکرانی، دکتر معظمی، دشتی، مجد ضیایی، فاطمی، دکتر معاون، طوسی، افشار صادقی، تیمورتاش، سرتیپ‌زاده، مخبر، فرهمند، دکتر مجتهدی، حشمتی، ذکایی، فرهودی، شریعت‌زاده، نبوی، جمال امامی، خلعت‌بری، امینی، دهستانی، مجد، شکرالله صفوی، دکتر رادمنش، اسعد ذوالقدر، تیموری، حیدرعلی امامی، حسن اکبر، مراد اریه، عبدالکریم صدریه، ظفری، فداکار، فرمند.
۳- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ختم جلسه
نایب رئیس - اگر موافقت می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم (صحیح است) جلسه آتیه روز پنجشنبه دوم اسفند ماه ساعت ۹ صبح دستور هم لوایح موجوده (مجلس یک ساعت و نیم بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی-ملک‌مدنی
اخبار مجلس
شماره ۱۰۳
تاریخ ۲۸/۱۱/۲۴
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۱۵۸۰۰ دولت راجع به امور کشاورزی و تأمین وسایل آسایش زارعین و کشاورزان و تأسیس صندوق و تعاون از محل سرمایه مالکین و کشاورزان مطرح و پس از چندین جلسه مطالعه و مشاوره در اطراف لایحه مزبور با حضور معاون آن وزارتخانه بالاخره مواد زیر تنظیم و چون یک فوریت این لایحه به تصویب رسیده لذا گزارش آن را برای تصویب قطعی مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی - دهستانی
ماده ۱- از تاریخ تصویب این قانون به منظور کمک به کشاورزان و بهبود حال خرده مالکین در هر دهستان یا بخش صندوق‌هایی به اسم صندوق تعاون تشکیل یافته و وظایف آنها از قرار زیر خواهد بود:
الف - سرپرستی مجانی اشخاص محلی علیل و آنهایی که در اثر سوانح غیرمترقبه فاقد قدرت کار می‌شوند و نگاهداری پیران بی‌بضاعت بی‌سرپرست و نگاهداری و تربیت اطفال یتیم و تهیه وسایل کار آنها و نگاهداری بیماران بی‌بضاعت.
ب - جلوگیری از تعدیات رباخواران و دادن وام با فرع نازل به کشاورزان بی‌استطاعت مخصوصاً در مواردی که در نتیجه پیشامدهای غیرمترقبه قادر به ادامه رعیتی خود نباشند از قبیل تلف شدن گاو کار و یا نداشتن بذر و غیره.
پ - دادن وام به روستاییان جهت اطلاع اغنام و احشام و بهبود وضع زراعت.
ت - دفاع از دهقانان و حفظ حقوق آنها.
ث - ساختمان و تأسیس کودکستان‌ها و دبستان‌ها و بیمارستان‌ها و داروخانه‌ها و استخدام پزشک سیار.
وزارت بهداری و فرهنگ نیز به نوبه خود تکالیف عمومی خود را انجام خواهند نمود.
ج - بیمه‌های اجتماعی در مقابل آفات یخبندان تگرگ، سیل، آفات عمومی دامی و نباتی و غیره.
چ - تأسیس شرکت‌های تعاونی جهت فروش یا نگاهداری محصول‌های کشاورزی و جلوگیری از سلف‌خری و سلف‌فروشی و تعدیات واسطه‌ها در معاملات و تهیه مایحتاج کشاورزان به قیمت مناسب.
ح - خریداری و نگهداری ماشین‌های کشاورزی و اجاره دادن آنها به قیمت مناسب.
ماده ۲- مالکین سه درصد درآمد مالکانه خود و زارعینی که دارای گاوبندی هستند یک و نیم درصد از کل درآمد خود و سایر ساکنین دهات و قصبات که دارای کسب‌های مختلف و دارای باغ و آسیاب می‌باشند معادل یک و نیم درصد از درآمد خود را به صندوق تعاون محل بپردازند.
تبصره - در مورد محصول‌هایی که فاسد نمی‌شوند از قبیل غلات و حبوبات خشکبار پنبه و غیره عین جنس و در مورد محصول‌های فاسدشدنی مانند تره‌بار و میوه‌جات قیمت نقدی آن به اقساط در عرض همان سال زراعتی باید تحویل شود.
ماده ۳- برای اداره امور صندوق‌های تعاون هر دهستان یا محل هیئت مدیره مرکب از هفت نفر به شرح زیر تعیین خواهد شد:
زارعین هر ده یک نفر را با نظارت مالک تعیین و به نمایندگی کشاورزی بخش معرفی و تمام نمایندگان دهات در مرکز بخش پنج نفر را از بین خود یا از معتمدین محل انتخاب و به نماینده کشاورزی بخش معرفی خواهند نمود و دو نفر دیگر نمایندگان وزارت کشاورزی و بانک کشاورزی خواهند بود.
تبصره - حقوق و مزایای قانونی نمایندگان وزارت کشاورزی و بانک کشاورزی از طرف وزارت کشاورزی و بانک کشاورزی پرداخت خواهد شد و چنانچه در بعضی نقاط بانک کشاورزی نماینده نداشت تنها نماینده وزارت کشاورزی کافی خواهد بود.
ماده ۴ - درآمد هر ده که طبق ماده ۲ این قانون جمع‌آوری می‌شود ثلث آن در اختیار شورای ده بوده و به مصارف لازمه فوری آن ده خواهد رسید. و بقیه درآمد قسمت جنسی آن در یک انبار مرکزی به اختیار هیئت مدیره صندوق تعاون محل یا در خود ملک تحویل شورای ده خواهد بود که در مواقع لازم برطبق حواله هیئت مدیره صندوق به مصرف‌های لازم برسد و وجوه نقد در شعبه بانک کشاورزی و در صورت نبودن شعبه آن بانک در نزدیک‌ترین شعبه بانک ملی نگهداری خواهد شد.
ماده ۵ - سود وام‌های اعطایی از طرف صندوق به کشاورزان از نظر تشویق کلیتاً از ۴٪ در سال تجاوز نخواهد کرد.
ماده ۶ - دولت مکلف است به تدریج به تشخیص وزارت کشاورزی در هر سال مبلغی در بودجه آن وزارت برای کمک به تأسیس صندوق‌های تعاونی منظور نموده كه در موقع تأسیس هر صندوق از سی الی یکصد هزار ریال بلاعوض به آن صندوق پرداخت شود.
ماده ۷ – صندوق‌های تعاون دهستان‌های مختلف یک بخش صندوق مشترکی به نام صندوق تعاون بخش در مرکز بخش تشکیل خواهند داد و سالیانه ده درصد از درآمد سالیانه خود را به آن صندوق خواهند سپرد تا در مواردی که در نتیجه پیش‌آمد فوق‌العاده یا آفات عمومی صندوق یک دهستان قادر به انجام تقاضاهای مراجعه‌کنندگان نباشد از طرف صندوق بخش به آن صندوق به صورت وام به فرع نازل کمک شود.
به همین ترتیب صندوق‌های بخش‌ها در مرکز شهرستان‌ها و صندوق‌های شهرستان در مرکز استان و صندوق‌های استان‌ها در تهران یک صندوق تعاونی تشکیل خواهند داد.
ماده ۸ - وزارت کشاورزی در جریان امور این صندوق‌ها مخصوصاً وصول درآمدها و رسانیدن آنها به مصارف لازم و حسن جریان کارها نظارت دائمی خواهد داشت.
ماده ۹ - در صورتی که مالک یا زارعی از پرداخت مبلغی که ضمن این قانون تعیین شده به صندوق تعاون استنکاف نمایند هیئت مدیره صندوق تعاون حق خواهد داشت از اولین محصول آنها مقدار و مبلغ قانونی را بعلاوه صدی شش جریمه به نفع صندوق تعاون محلی وصول نماید.
ماده ۱۰ - بانک کشاورزی به این صندوق‌ها و شرکت‌های تابعه آنها وام‌های طویل‌المدت با فرع صدی سه با موافقت وزارت کشاورزی خواهد پرداخت.
ماده ۱۱ - برای بیمه در مقابل آفاتی که جنبه عمومی دارد از قبیل: آفات نباتی و حیوانی و غیره زارعین و مالکینی که مایل به این بیمه باشند باید علاوه بر مواردی که در ماده ۲ این قانون ذکر شده مبلغ دیگری هم طبق آیین‌نامه که بعداً تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید به صندوق تعاون بپردازند.
ماده ۱۲ - از تاریخ تصویب این قانون در هر بخش انجمنی به منظور شور در پیشرفت امور کشاورزی به نام انجمن کشاورزی تشکیل خواهد یافت.
ماده ۱۳ - انجمن کشاورزی بخش تشکیل می‌شود از بخشدار و نماینده وزارت کشاورزی و نماینده بانک کشاورزی و از ۵ تا ۷ نفر از معتمدین محل به انتخاب مالکین و زارعین آن بخش.
ماده ۱۴ - عضویت در انجمن‌های کشاورزی عموماً افتخاری است ولی هزینه‌های اداری ضروری از محل صندوق تعاون هر محل تأمین خواهد شد و مبلغ آن از صدی پنج درآمد هر صندوق نباید تجاوز نماید.
ماده ۱۵ - در مرکز هر شهرستان انجمن کشاورزی مرکب از فرماندار و رئیس کشاورزی و رئیس بانک کشاورزی محل و دو نفر نماینده انجمن‌های کشاورزی هر بخش تشکیل خواهد یافت و در صورت عدم امکان حضور نمایندگان بخش‌ها از میان ملاکین مقیم مرکز شهرستان همان بخش عده لازم انتخاب خواهد شد.
ماده ۱۶ - آیین‌نامه‌های مربوطه به اجرای این قانون توسط وزارت کشاورزی تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۱۷ - وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشد.
مخبر کمیسیون کشاورزی - دهستانی
شماره ۵۴۳۳۹/۴۰۴۱۹
تاریخ ۲۹ دی ماه ۱۳۲۴
لایحه پیشنهادی دولت ریاست مجلس شورای ملی
در همدان مدرسه‌ای است به نام مدرسه زنگنه و موقوفاتی دارد که وقف بر طلاب علوم دینیه می‌باشد. در سال‌های قبل از شهریور چون بنای مدرسه کهنه و قدیمی بود و استفاده کاملی از آن نمی‌شد با گرفتن مقداری زمین از شهرداری و صرف مبلغ ۱۷۰۰۰۰ ریال از وجوه دولتی ساختمان آن تغییر و برای یکی از دبیرستان‌ها اختصاص داده شد اینک اهالی محل و موقوف علیهم تقاضا دارند محل مزبور به آقایان طلاب علوم دینیه واگذار شود و در عوض ساختمانی که مناسب با احتیاجات دبیرستان باشد در یکی از نقاط مرغوب شهر از طرف اهالی خریداری و در اختیار اداره فرهنگ گذارده شود چون عمارت مزبور از ابنیه دولتی بوده و تفویض آن به اهالی محتاج به تصویب مجلس شورای ملی است با جلب موافقت وزارت دارایی که رونوشت آن ضمیمه است لایحه زیر تقدیم و تقاضای تصویب آن می‌شود:
ماده واحده - به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود محل سابق مدرسه زنگنه همدان را که فعلاً محل دبیرستان دولتی می‌باشد ارزیابی و به اهالی واگذار نماید و در عوض اهالی با موافقت وزارت فرهنگ عمارتی که در یکی از نقاط مرغوب شهر واقع و متناسب با احتیاجات دبیرستان باشد به نسبت بهای زمین و ساختمانی که اداره فرهنگ در محل مدرسه زنگنه نموده خریداری و در اختیار ادارۀ فرهنگ گذارده سند آن را تسلیم وزارت فرهنگ نمایند. هر گاه بهای عمارت کمتر از میزان ارزش زمین و ساختمان مدرسه زنگنه باشد بقیه باید نقداً به وزارت فرهنگ تحویل شود تا به مصرف تعمیر و تکمیل بنای جدید برسد.
نخست‌وزیر وزیر دارایی وزیر فرهنگ
ابراهیم حکیمی عبدالحسین هژیر غلامحسین رهنما
- انتصابات و احکام
وزارت کشور
آقای یحیی انصاری کارمند منتظر خدمت از تاریخ ۲۸/۱۱/۱۳۲۴ به سمت بخشداری اشترپنان منصوب شدند.
شهربانی کل کشور
عباس غفاری کارمند پایه ۲ اداره آگاهی از تاریخ ۱/۱۲/۲۴ به ریاست آگاهی شهربانی شاهرود تعیین گردید.
پاسیار ۲ جهانگیر تیموری پایور اداره بازرسی از تاریخ ۲۷/۱۱/۱۳۲۴ به ریاست شهربانی گرگان منصوب گردید.