مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ اسفند ۱۳۴۳ نشست ۱۶۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۴۳ نشست ۱۶۶
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۱۶۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه بیست و هفتم اسفند ۱۳۴۳
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور: آقای معتمدی (ضمناً سؤالی تقدیم نمودند).
۳- تصویب صورت جلسه صبح چهارشنبه ۱۹ اسفند.
۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون آب و برق راجع‌به توسعه مؤسسات برقهای غیر دولتی و ارسال به مجلس سنا.
۵- تقدیم لایحه برقراری مستمری درباره وراث شادروان حسنعلی منصور به وسیله آقای نخست وزیر
۶- مذاکره و تصویب یک فوریت و طرح فی‌المجلس و اصل لایحه برقراری مستمری درباره وراث شادروان حسنعلی منصور و ارسال به مجلس سنا.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی پرداخت حق‌الکشف مواد مخدره غیر مجاز و ابلاغ به دولت.
۸- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مذاکرات مجلس شورای ملی صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنج شنبه بیست وهفتم اسفند۱۳۴۳
مجلس ساعت نه وبیست وپنج دقیقه صبح به ریاست اقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس –اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه –آقایان:نصیری-دکتر کلالی-دکتر حسینی-ایلخان-پرویزی-اقبالی-امیر احمدی-دکتر بهبودی –بانو دکتر پارسای-بانو جهانبانی –دکتر سعید حکمت-دکتر خطیبی-دکتر فربود-دکتر فربود-دکتر موثقی-موسوی ماکوئی-دکتر مهذب.
غائبین بی اجازه-آقایان: دکتر مصباح زاده-بالاخانلو-موقر-ملک زاده آملی.
غائبین مریض-آقایان:رجائی-دکتر جعفری-دکتر حاتم-دکتر یزدان پناه-قراچورلو-مافی-دکتر مهدی زاده.
۳-بیانات قبل ازدستور:آقایان معتمدی (ضمناً یک سؤال نیز تقدیم نمودند)
رئیس –نطقهای قبل ازدستور را شروع می‌کنیم آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی-عرایض امروز بنده درباره دوموضوع
است یکی مربوط به اگوی اصفهان دیگری مربوط به ظلمی است که در دولت آقای دکتر امینی به چند نفر بازرگان ایرانی شده ومسلم شده است که این ظلم به ناحق شده است اگر نظر نمایندگان محترم باشد بنده سه چهار ماه قبل در این مجلس ازپشت این تریبون به عرض رساندم که در دود ۲۰الی۲۵میلیون تومان هزینه اگوی اصفهان شده است ودرحال حاضر خرابیها ونقایصی دارد که در نظر رفته‌اند با وجود خرابیها معهذا آنرا تحویل قطعی بگیرندکه لااقل یکسال ازدوره آزمایش گذشته باشد وخرابی‌ها معلوم شده باشد متأسفانه به این موضوع توجهی نکردند ورفتند واگورا تحویل قطعی گرفتند شاید موجبات را فراهم کردند تا این جا را در نظر داشته باشید بنده در این باره فعلاًعرضی نمی‌کنم اما به این مطلب که اکنون عرض خواهم کرد توجه بفرمائید عمل دیگری که صورت گرفته وبه نظر بنده جرم است این است که آقایان اصلاع دارند که هر مقاطعه‌ای با هر مقاطعه کاری بسته می‌شود یک وجه الضمان حسن انجام کار ازپیمانکار می‌گیرند وحسن انجام کار اگر ازاین نظر می‌گیرند که وقتی کار تمام شد پس ازانقضاء دوره آزمایش اگر خرابی را مرتفع سازد اگر کرد نعم المطلوب واگر مقاطعه کار نکرد دولت ازمحل آن وجه الضمان خرابیها را مرتفع کند (صحیح است) اما با این که اگوی اصفهان یک مسأله مهمی است وهنوز بهره برداری نشده ودوره آزمایش آن شروع نشده تصمیم گرفته‌اند که وجه الضمان حسن انجام کارمقاطعه کاررا مسترد دارند ویا مستردداشته اندودرنظر گرفته‌اند خرابیهای اگورا ازو محل اعتبارات دولت برطرف سازند وشاید این ازآنکارهائی است که برای اولین باردر کشور ما می‌خواهند انجام دهند واگر این وجه الضمان را تخویل دادند تکلیف خرابیها ونقایصی که بعداً پیش خواهد آمد به عهده کیست؟ واین عمل به نظر بنده جرم است وخدا کند صحت نداشته باشد به این لحاظ سئوالی ازدولت کرده‌ام که قرائت می‌نمایم وتقدیم مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم«مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی.
طبق نامه واصله فاضل آب (اگو) اصفهان را با وجود تذکر این جانب مع التأسف تحویل قطعی گرفتند وبااینکه هنوز به هیچ وجه اگو مورد آزمایش واقع نشده معهذا وجه الضمان حسن انجام کار وپیمان مقاطعه کار را باطل نموده وباخواهند کرد خواهشمند است به دولت اطلاع فرمایند که سئوالات زیر پاسخ بدهند.
۱-آیا وجه الضمان حسن انجام کار وپیمان مقاطعه کار اگوی اصفهان را باطل کرده‌اند یا خیر؟
۲-آیا در نظر است رابی ونقیصی که در دوره آزمایش اگو به احتمال قوی پدید می‌آید ازاعتبارات دولت تأمین گردد که وجه الضمانحسن انجام کار را پس داده‌اند؟
۳-در صورتیکه رفع خرابی گو ازمحل اعتبارات دولت انجام می‌شود مجوز آن چیست؟
۴- پس ازمیلیونهاتومان هزینه اگو بالاخره کی آماده خواهد شد؟
با تقدیم احترا م–حسین معتمدی»
مطلب دیگر امروز بنده راجع است به ظلم نابخشودنی که چند سال قبل در دولت آقای دکتر امینی درباره چند نفر بازرگان ایرانی صورت گرفته است. اگر نظر مبارک نمایندگان محترم باشد بنده در یکی ازو جلسات دیماه در اینجا مطالبی ه عرض رساندم وآن درباره تصویب نامه‌ای مربوط به دوره فترت بود که به مجلس آوردند که مجلس تأیید بکند که گالش هائی را که در دولت آقای دکترامینی به چکسلواکی برگردانده‌اند عمل صحیحی بوده است. بنده مجلس را در جریان گذاشتم که موضوع تصویب نامه این بود که یک مقداری گالش بازرگانان ایران طبق مقررات سفارش داده بدد وبانک هم قبول رده بد وگالشها به ایران آمده بود وبعد این گالش‌ها را وزارت اقتصادبه مدارک واسناد بازرگانان رسیدگی دقیق کردند معلوم ومسل شد که حق به جانب بازرگانان ایرانی بوده وبه ناحق، حق آنها را پایمال کرده‌اند ودولت مرتکب خطا شده است وبه همین جهت آن تصویب نامه رد شدولی رد شدن تصویب نامه کافی نیست عمل دیگری که در آن موقع انجام شده است
Page 3 – 5 missing
که بنده باید عرض کنم، تردیدی نیست که اگر دولت در امر برق دخالت کند موجب رفاه مردم می‌شود جناب آقای دکتر اسفندیاری دولت به خاطر رفـاه مردم وبه خاطر اینکه برق را مثل آب وجاده وبندر وسیـله پیشـرفت اقتصاد مملکت تشخیص می‌دهد در این کار دخالت کرده دخالت کرده ومبلغ زیادی یعنی ۱۸میلیارد ریال ازبرنامه عمرانی مملکت را در این راه گذاشته است. بنابراین جنابعالی مطمئن باشیدکه دولت در این راه قدم گذاشته وتا آخر هم خواهد رفت ورفاه مردم را تأمین خواهد کرد ا توجه به امکانات مالی که دارد راجع به پولی که مؤسسات ازمردم گرفت اند اینجا مفصلاً بحث کرده‌ایم، اگر قرار بشود که این فکر تأمین برق وتوسعه برق که مورد علاقه تمام نمایندگان مردم است یکسال تأخیر بشود مردم پانصد، ششصدمیلیون ریال دیگر به ازای هر کیلوات ساعت یک ریال ضرر خواهند کرد، در حالیکه بنده امیدوار نیستم که بعد ازاین ماجرا واین قال ومقال ما بتوانیم پانصد، ششصد میلیون ریال ازاینها بگیریم چون معلوم نیست که این پولها کجا رفته است این است که بهتر است امر تأمین برق را ازطلب سوخته‌ها جدا کنیم و این امری است مربوط به قوه قضائی مملکت وبهتر است وزارت آب وبرق در این کار دخالت نکند تا بتواند این کار را انجام بدهد، بنده خیلی خوشوقتم که راجع به ملی کردن برق مطالبی فرمودید، خودتان متوجه مشکلات هستید ولی ملاحظه خواهید فرمود که دولت مبلغ ۱۸میلیارد ریال ازبرنامه عمرانی سوم را در این کار سرمایه گذارده و عملاً نظریات اعلیحضرت همایونی که در نطقشان فرمودند این منظور یعنی رفاه عامه تأمین خواهد شد ومؤسسات برق عموماً دولتی خواهد شد ولی اگر بدونند اشخاصی که مایل بودند با این شرایط با این ضابطه سرمایه گذاری کنند ومنفعت کمی ببرند چه اشکالی دارد که ما این فرصت را به آنها بدهیم که این کار را بکنند وخدمتی به هموطنان خودشان بکنند (احسنت).
رئیس –نظر دیگری درماده اول نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادات قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در سطر چهارم ماده اول کلمه (مثبته) به (مثبت) تبدیل شد.
دکتر اسفندیاری
رئیس-مانعی ندارد اصلاح می‌شود، پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد) پ
یشنهاد می‌نمایم :سطر اول ماده۱به شرح زیر اصلاح شود.
ماده۱-در مورد شهر هائیکه تمام یا قسمتی ازبرق آن به وسیله مؤسسات برق…
دکتر قراگزلو
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-موافقم.
رئیس –به پیشنهاد آقای دکتر قراگزلو رأی می‌گیریم ازخانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
رئیس-پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد) م
قام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید:در بند ج ازماده قبل ازجمله ده درصد جمله (حداقل) اضافه شود.
معتمدی
دکتر سعید-ما اصلاً نفهمیدیم چیست؟ توضیح بدهند.
رئیس –آقای دکتر سعید موضوع این است آنجا که نوشته‌اند سالی ده درصد اضافه شود، ایشلان پیشنهاد کرده‌اند حداقل ده درصد اضافه شود واگر لایحه خدمتتان باشد متوجه می‌شوید. نظر مخالفی نیست؟(اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم ازخانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب
شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید کلمه صاحب امتیاز ازماده یک حذف وبه جای آن تبصره زیر اضافه شود.
تبصره-چنانچه صاحبان امتیاز ازمواد امتیاز نامه خود منحرف بوده‌اند امتیاز آن را لغوومشمول مقررات این قانون خواهند بود.
با تقدیم احترامات –دکتر اسفندیار یگانگی
رئیس-اقای دکتر یگانگی تشریف ندارند پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید بندج ازماده یک به شرح زیر اصلاح شود.
ج-اضافه تولید سرانه ۶درصد ارقام فوق برای هر سال تا پنج سال بعداً به تناسب ازدیاد جمعیت.
با تقدیم احترامات –دکتر اسفندیار یگانگی
رئیس –آقای دکتر یگانگی تشریف ندارند پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
به شرح زیر قرائت شد
مقام معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید درماده یک ظرفیت تولید بجای ۲۰۰ وات برای هرنفر ۴۰۰ وات در نظر گرفته به شود. مرتضوی
رئیس- آقای مرتضوی.
مرتضوی – همان طور که نمایندگان محترم مستحضر هستند مصرف برق امروز ازصورت روشنائی و تجمل خارج شده و به صورت یک نیرویی در آمده است که چرخهای زندگی چه در خانه و در صنعت وچه در کشاورزی بر محور برق می‌چرخد، روی این اصل بنده می‌خواهم نظر نمایندگان محترم را به مسأله معطوف که اگر واحدرا روی ۲۰۰ وات قرار بگذارم این توهم پیدا می‌شود که ما استاندارد مصرف برق را در ایران روی اهمیت برق در زندگی قرار نداده‌ایم، بنده به استناد تجربه‌ای که دراهواز دارم این عرایض در برنامه دوم قرار شد درشهر اهواز سازمان برقی تشکیل به شود به استناد کمک سازمان برنامه، متخصصینی که آمدند برای اهواز میزان برق تعیین کنند و مهندسین مشاوری که آمدند ووجوهات بسیاری بابت حق المشاوره گرفتند گفتند برای اهواز شش هزار کیلووات برق کافی است، خوشبختانه توجهاتاعلیحضرت همایونی شامل حال مردم خوزستان شد وامر فرمودند که سد محمد رضا شاه پهلوی ساخته شود وخوزستان ازاین منبع برق استفاده کند، به طوریکه دیروز جناب آقای وزیر آب وبرق فرمودند در حال حاضر مصرف برق اهواز به ۱۴۵۰۰کیلووات رسیده است یعنی رسیده است به دو برابر آن مقداری که مشاورین سازمان برنامه در آن موقع برای ما در نظر گرفته بودند در صورتیکه مصرف برق بیشتری در حال حاضر در اهواز گنجایش دارد، چون فعلاً صنعت در اهواز ازو برق استفاده نمی‌کند وقیمتش را مناسب نمی دانند ممکن است این که می‌فرمایند ازنظر فنی صحیح باشد ولی ازنظر تناسب با روحیه ما ایرانیها صحیح نیست امیدوارم که در این مورد تجدید نظری بشود در اهواز الان دو هزار کولر کار می‌کند در صورتیکه با برق ارزانی که ما داریم در سنوات آینده این ۲۰۰۰ کولر به ۲۰۰۰۰کولر افزایش پیدا می‌کند آنوقت شما ملاحظه خواهید فرمود که برای هر نفر ۲۰۰وات برق به هیچ وجه کافی نیست بنده یک محاسبه‌ای کردم در حال حاضر ۱۴۵واتبرای هر نفر در اهواز برق مصرف می‌شود واگر احتیاجات مردم ازنظر برق ازجنبه خانه وصنعت مورد توجه قرار بگیرد. ملاحظه خواهید کرد که ۲۰۰وات خیلی کم است، روزی برای همین تهران ۶۰۰۰کیلووات برق تعیین کردند وخیال کردند کافیست در صورتیکه ۲۰۰هزار کیلووات برق هم برای این جا کافی نیست این است که بنده تصور می‌کنم که چهضرر دارد که ما ازحالا استاندارد را روی ۴۰۰وات قرار بدهم نه روی ۲۰۰وات این یکی، مسأله دیگری که عرض کردم وباز هم به آن معتقد هستم این است ما بایستی برای تمام ملت ایران به یک میزان استاندارد برق در نظر بگیریم بنده هنوز قانع نشدم که اگر ۵۰۰هزار نفر دور هم جمع شدند بایستی ۲۰۰وات برایشان در نظر گرفت اگر
صدهزار نفر شدند مصرفشان می‌شود ۱۵۰اگر هشتاد هزار نفر شدندمی شود صد وات در صورتیکه برق یک چیزی است مثل نان مثل این که بگوئیم فرض بفرمائید نان را برای مردم می‌خواهیم جیره بندی کنیم بگوئیم در شهری که پانصد هزار نفر هستند باید مردم روزی یک کیلونان بخورند ودر شهر ۲۰۰ هزار نفری بجرم این که ۲۰۰ هزار نفر شدند ۷۵۰ گرم نان بخورند این است که بنده عرض می‌کنم کاری کنید که تمام ملت ایران بیک میزان وبیک قاعده مورد توجه قرار بگیرند ومابرای چیزهای مختلف بعلت کثرت وقلت جمعیت فرق قائل نشویم این استاندارد برق را که اساس زندگی بشریت است همه جا یک جا یک نواخت کنیم بنده می‌خواهم عرض کنم که ایرانی مترقی است ایرانی ازبرق استفاده خواهد کرد من نمی‌خواهم وقت آ قایان را بگیرم چون پنج دقیقه بیشتر وقت ندارم و حتماً جناب آقای رئیس هم اجازه نمی‌دهند و می‌فرمایند تمام شد این سخن را می‌گزارم برای وقت دیگر ولی در صورت بنده عرضم این است که این استاندارد ۲۰۰ وات برود بالا که مثل گذشته نباشد که بر یک اساسی در نظر گرفتیم وبعد متوجه شدیم اشتباه کردیم ونفرمائید این یک امر فنی است آن مشاورینی که آمدند برای شهر بنده ۷ هزار کیلووات معین کردند وپول زیادی هم گرفتند ما عملا بعد ازدو سال دیدیم اشتباه کردند.
رئیس – آقای مهندس روحانی
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق) – بنده ازاین که می‌بینم این لایحه انقدر مورد علاقه دوستان ما واقع شده وجناب آقای مرتضوی پیشنهاد می فر مایند که ۲۰۰ وات را به ۴۰۰ وات افزایش بدهیم خیلی خوشوقتم ازاین ترقی طلبی جنابعالی در امر برق ولی توجه بفرمائید که امروز مجموع نیروی برق مصرف شده به ازاء هر سر ملت ایران تمام قدرت نیروی برق مملکت در حدود ۴۶۰ هزار کیلووات است که اگر به ۲۳ میلیون جمعیت این مملکت تقسیم کنیم بهریک ۲۰ وات می‌رسد واین رقم را بحدی باید بالا ببریم که برنامه‌های عمرانی ما جا داشته باشد وملت ایران باید توانائی مالی داشته واز نظر عوامل انسانی امکان داشته باشد که ما بتوانیم این پیشنهاد را انجام بدهیم پیشنهاد در فضا وحرف روی کاغذ مورد ندارد که بزنیم اینجا اگر ما مقدار تولید سرانه رااز ۵۶یا۶۰ کیلووات ساعت که امروز هست بخواهیم به ۲۲۰ کیلووات ساعت که چهار برابر این است برسانیم که جزو برنامه ۵ ساله است مقدار سرمایه گذاری در این کار حدود ۴۵۰ میلیون دلار یعنی ۳۰ میلیارد ریال است اگر پیشنهاد جناب آقای مرتضوی را بخواهیم عملی کنیم یعنی مقدار برق سرانه را به ۴۰۰ برسانیم یعنی یک سوم آمریکا یک سوم رقمی که در آمریکا مصرف می‌شود مقدار سرمایه گذاری به ۲۵۰ میلیون دلار یعنی ۲۰۰ میلیارد ریال سر خواهد زد توجه بفرمائید که ۲۰۰ میلیارد ریال تمام سرمایه گذاری عمرانی مملکت در ۵ ساله دوره برنامه سوم است وبه این ترتیب این برنامه را اگر روی کاغذ هم بنویسیم ک غذی خواهد شد وبنده اطمینان دارم که جناب آقای مرتضوی رضا نخواهند بود که ما چیزی روی کاغذ بنویسیم و عمل نکنیم اما در مورد مصرف برق اهواز که ۱۴۵ وات است بنده قبول دارم ۱۴۵ وات است ولی ما گذاشته‌ایم که هر سال حداقل اولا این ارقامی که ما این جا گذاشته‌ایم که هر سال حداقل اولا این ارقامیکه ما این جاگذاشتیم دلیلی ندارد که برای دولت رقم قاطعی باشد اگر دولت دید که مردم مصرف دارند واحتیاج دارند تولید را اضافه خواهد کرد وبه علاوه حداقل ده درصد را گذاشتیم یعنی اگر لازم شد بیت درصد، بیست وپنج درصد اضافه می‌کنند این است که بنده فک می‌کنم این ارقام با مطالعه طرح جامع توسعه برق در سه چهار سال آینده تهیه شده وبرای هر سال حداقل را در نظر گرفتیم تغییرش ندهید والا سرمایه گذاری سر به رقم درشتی خواهد زد وهمانطور که عرض کردم برق وسایر کارها که مورد علاقه است معطل خواهند ماند
رئیس-آقای مرتضوی.
مرتضوی-بنده با توضیحاتیکه وزیر محترم آقای مهندس روحانی فرمودند این عرایض را کردم که ثبت بشود بنابراین پیشنهادم را پس می‌گیریم (احسنت).
رئیس-پیشنهاد آقای مهندس ارفع قرائت می‌شود.
مهندس ارفع –بنده پس می‌گیرم.
رئیس-پیشنهاد دیگری در ماده اول نیست به ماده اول به اصطلاحاتی شده است رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند
(اکثربرخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲-در صورتیکه مؤسسات برق خصوصی در مدت یک ماه ونیم مقرر درماده ۱ازو قبول شرایط وتعهدات مربوط وارائه اسناد مثبته که توسعهبرق در ناحیه مورد نظر را تضمین نماید خودداری کند وزارت آب وبرق ازادامه کار مؤسسات مزبور جلوگیری نموده ورأساًنسبت به اجرای برنامه‌های تأمین وتوسعه برق اقدام خواهد نمود.
وزارت آب وبرق مجاز است تمام یا قسمتی ازتأسیسات مذکور اعم ازاراضی –ابنیه-مستحدثات ودستگاههای تولید –انتقال نیروی برق متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی رابه ترتیب زیر خریداری نماید
الف-بهای اراضی ومتعلقات آن طبق ماده ۳۳قانون برناه سوم تعیین خواهد شد.
ب-برای تعیین قیمت تأسیسات تولید وانتقال وتوزیع نیروی برق طبق تشریفات مقرر درماده ۳۳قانون برنامه سوم عمل خواهد شد ولی ملاک ارزیابی در این مورد بهای خریداری تأسیسات مزبور در آغاز کار پس ازکسر مبالغ مربوط به استهلاک طبق جدول منضم به این قانون خواهد بود.
در مواردیکه مدت استهلاک تأسیسات تولید وانتقال وتوزیع برق سپری شده ولی تأسیسات قابل استفاده ومورد احتیاج وزارت آب وبرق باشد بهای خریداری تاده درصد قیمت خریداری اولیه ازو طرف کارشناس تعیین خواهد شد.
پ-بهای خریداری تأسیسات مزبور در آغاز کار باید متکی به اسناد مثبته به اسناد مثبته باشد ودر صورت فقد اسناد یا قابل اعتماد نبودن اسناد کارشناس بهای خرید اولیه را با توجه به مشابه آن در تاریخ خرید تعیین خواهد نمود.
تبصره –بهای تأسیسات برق متعلق به شهرداریها به شرح فوق ارزیابیس خواهد شد ولی به جای پرداخت نقدی شهرداری مربوطه معادل ارزش تأسیسات در شرکت برق منطقه‌ای یا ناحیه‌ای شریک شده وسهام خواهدداشت.
رئیس-آقای معتمدی.
معتمدی –یکی ازلوایح بسیار مهم که دولت فعلی به مجلس تقدیم کرده است وبه بسیاری ازو نارضائی‌ها وگرفتادیهای مردم ایران خاتمه می‌دهد همین لایحه توسعه تأسیسات برق است امادراین جا برای اینه این لایحه مواجه با مشکلاتی در استانها وشهرستانهانشود وطبق مذاکراتی که قبلاًبا جناب آقای مهندس روحانی وزیر بسیار لایق وشایسته آب وبرق شده نظر بر این است که حتی الامکان ازدادن پیشنهاداتی که به احتمال ممکن است اشکالاتی در کار ایشان ایجاد بکند خودداری کنیم ولی بعضی مطالب را ناچاریم در این جا بگوئیم که جواب ایشان برای ما سند وملاک عمل خواهد بود بنده راجع به به این تبصره که بهای تأسیسات برق متعلق به شهرداریها را تکلیفش را معین کرده بنده سه مطلب را اینجا عرض می‌نمایم وآن این است که مردم مخصوصاًمردم شهر اصفهان سه گرفتاری در این باره دارند یکی وجوهی داده‌اند که این وجوه اغلب در قبالش سندی داده نشده وقبضی داده نشده دیگر این که شهرداری اصفهان یک مطالباتی ازشرکت برق دارد سوم این که مالکیتی شهرداری در شبکه برق دارد بنده می‌خواستم بدانم جناب آقای وزیر آب وبرق در این باره برای حفظ حقوق مردم وشهرداریها چه خواهند کرد این را توضیح بدهند تا تکلیف روشن بشود.
رئیس-آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-راجع به پول مردم بنده عرض کردم که مسلماً مردم شهرها در مقابل حاجتی که داشته‌اند واجباری که داشته‌اند پولی داده‌اند که در بعضی مواردبه صورت وام بوده ودر بعضی موارد به صورت بلاعوض بوده به هر حال در بعضی موارد اصلاً ازپول نقدی که گرفته‌اند آثاری وجودندارد که بشود ثابت کرد که پولی داده شده یا نشده ولی به طور حدس وتقریبق پولی که به این مؤسسات داده‌اند از۵۰میلیون تومان تا۲۰۰میلیون ذکر می‌شود در طی این ده، دوازده سالیکه این مؤسسات برق خصوصی کار می‌کنند ودریافت این مبلغ به طور یقین روشن نیست ودولت برایش امکان ندارد که چنین امر مهمی را روشن بکند ونمی‌تواند گزارشی به آقایان بدهد مضافاً به اینکه این امر مربوط به روابط بین اشخاص ثالث واین مؤسسات والبته اگر اشخاصی حقی دارند می‌توانند ازطریق مقامات
Page 10 – 12 missing
که ما رسیدگی بکنیم واحقاق حق هم بکنیم تا سالهای سال این مؤسسات به غارت خود ادامه می‌دهند وآن مبالغی که به آن صورت خواهند گرفت ازاین مبالغی که مردم احیاناًاحقاق حق خواهند کرد خیلی بیشتر خواهد شد مطالبی که جناب آقای پروین فرمودند بنده راجع به کارگرها عرض می‌کنم که ما این کارگرها را به موجب قانون قبلی طبق قانون کار استخدام می‌کنیم ودر اختیار برق ناحیه‌ای می‌گذاریم البته اشکالی ازلحاظ کارگرهاوکارمندان ندارد هیأت مدیره مؤسسات که مبالغ زیادی می‌گیرند مسلم بدانید که ما احتیاجی به آنها نداریم وخود وزارت آب وبرق آن را اداره می‌کند وسعی خواهد شد که با نهایت صرفه جوئی این کار انجام بشود وآن اصلاح عبارتی که بحث شد مورد موافقت قرار گرفت.
رئیس-اقای پروین متقاعد شدید؟
فضل الله پروین –ازاینکه پیشنهاد مرا دولت پذیرفت خیلی متشکرم تقاضا دارم رأی بگیرید. ر
ئیس-پیشنهاد ایشان یکبار دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیرخوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در لایحه ۱۳۰۰پیشنهاد می‌نمایم ذکر شود در ماده دو در صورتیکه مؤسسات خصوصی تمایل داشته باشند نیز می‌توانند مانند شهرداریها به جای دریافت بهای نقدی در شرکت برق منطقه‌ای شریک شده وسهام بردارند.
فضل الله پروین
رئیس-اگر پیشنهاد هم نمی‌کردند همین کار را می‌توانستند بکنند.
خواجه نوری – پیشنهاد ایشان را یک بار دیگر بخوانند.
رئیس-یکبار دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح سابق خوانده شد)
رئیس-به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (چند نفر برخاستند) تصویب نشد (حاذقی –حالا که پیشنهاد رد شد نمی‌توانند این کار را بکنند این کار پیشنهاد لازم نداشت) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید بند«ت»به ماده۲اضافه شود.
«ت»در موقع تبدیل برقهای خصوصی مشترکین اینگونه برقها فقط هزینه واقعی تبدیل برق دریافت نماید
بدر صالحیان
رئیس-آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-بنده با این پیشنهاد موافقم.
رئیس-این پیشنهاد بار دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس-نسبت به این پیبشنهاد رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم تبصره۲به ماده ۲اضافه شود.
تبصره۲-پرداخت وجوهی که بر اثر اجراءاین قانون به مؤسسات برقهای خصوصی تعلق می‌گیرد مشروط به واریز حساب آنها با دولت وشهرداریها خواهد بود.
بدر صالحیان
رئیس-اقای بدر صالیان.
بدر صالحیان –در این لایحه دو موضوع ملحوظ نشده بود یکی وجوهی که مشترکین برقهای خصوصی داده بودند که آقایان همکارانم صحبت کردند وآقای مهندس روحانی پاسخ دادند هرچند آقایان قانع نشدند ولی خوب، در هر حال بحث شد وجوابی داده شد به این مباحث. یکی دیگر راجع به مالیات وعوارض شهردایها بابت سنوات گذشته. بنده آماری داشتم در این مورد که درهر سال ۱۸۰هزار مشترکی که برق خصوصی داشته‌اند ۱۰۰میلیون تومان لااقل اینها ازمردم بابت مصرف نیرو ووجه دریافت داشته‌اند وده سال گذشته را که حساب کنیم در حدود ۱۰۰۰میلیون تومان بابت مصرف برق
پول گرفته‌اند اگرقـرار باشـد طبق قانون ۱/۴ آن را به عنوان عوارض ومالیات پول می‌دادند آقایان محترم می دانند وجنابعالی هم می دانید ۲۵۰ میلیون تومان می‌شد والبته می دانید چه مبلغی در سالهای گذشته بابت این عوارض شهرداری ومالیات داده شده بنده استدعا می‌کنم توجهی بکنید که در موقعی که این معامله انجام می‌شود حقوق دولت دریافت بشود ومحفوظ بماند بنده پیشنهاد دیگری هم دارم که جناب آقای رئیس اگر اجازه می‌فرمایند مطرح بشود.
رئیس –پیشنهاد دیگر شما بعد مطرح می‌شود آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی (وزیر اب وبرق)-عرض شود مالیات وعوارض قطعی شده شهرداری جزو اسناد لازم الاجراء است یعنی اگر مالیه اعلام کرداعلام کرد که کسی مالیات بدهکار است بنابراین اشخاص مجبورند بدهی خود را بپردازند واگر نپرداختند می‌توانند اموالشان را توقیف کنند پس بنابراین جناب آقای بدر صالحیان اطمینان داشته باشید ما درموقع ارزیابی اموال مردم بلافاصله به وزارت دارائی یا اداره دارائی محل یا شهرداری خبر می‌دهیم که ما داریم خریداری می‌کنیم اگر حسابی. کتابی، چیزی دارید به ما خبر بدهید واین مطالبات اسناد لازم الاجرا است وضرورت ندارد چنین قانونی بگذرانیم که حمل برمصادره یا شدت عمل بشود مااین کاررا خواهیم کرد جنابعالی هم اگر تشریف ببرید محضر زمینی یا یک خانه‌ای را معامله بکنید خودبه خود مالیاتش را هم می‌گیرند بدون اینکه در قانون نوشته باشند احتیاجی ندارد در متن قانون ما این موضوع را بگذاریم.
رئیس-آقای بدر صالحیان متقاعد شدید؟
بدر صالحیان –با توجه به اینکه فرمودند قبلاًبه شهرداریها اطلاع می‌دهند بنده دیگر حرفی ندارم وپیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس-ایشان پیشنهادشان را پس گرفتند، پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیبشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده ۲ اضافه شود
تبصره-مقامات انتظامی مکلفند در صورت درخواست وزارت آب وبرق نسبت به جلوگیری ازادامه عملیات مؤسسات برقهای غیر دولتی وتحویل تأسیسات آنها به وزارت مزبور اقدام نمایند.
بدر صالحیان
سعید وزیری –بنده مخالفم با این پیشنهاد.
خواجه نوری –آقای مهندس روحانی نظر خودشان را بفرمایند.
مهندس روحانی –بنده با این پیشنهاد مخالفم.
رئیس-آقای بدر صالحیان توضیح بفرمائید.
بدر صالحیان-در ماده ۲نوشته شده «در صورتیکه مؤسسات برق خصوصی در مدت یک ماه ونیم مقرر در ماده ۱ ازقبول شرایط وتعهدات مربوط وارائه اسناد مثبته که توسعه برق در ناحیه مورد نظررا تضمین نماید خودداری کند وزارت آب وبرق ازادامه کار مؤسسات مزبور جلوگیری نموده ورأساًنسبت به اجرای برنامه‌های تأمین وتوسعه برق اقدام خواهد نمود»اینجا که وزارت آب وبرق فرض بفرمائید در یک شهردور افتاده‌ای نماینده‌ای دارد چطور می‌تواند ازادامه کار یک مؤسسه برق خصوصی جلوگیری کند اگر قوای انتظامی محل با او همکاری نکند خواه ژاندارمری یا شهربانی وهرگونه مقامات انتظامی که باشد با این ترتیب این ماده به نظر بنده رسا نیست وپیشنهادی که کرده‌ام ازنظر تسهیل کار وزارت آب وبرق است.
رئیس-آقای مهندس کسرائی
مهندس کسرائی-بنده متأسفم جناب آقای بدر صالحیان خودشان ازو اعضای پابرجای کمیسیون آب وبرق بودند وروی این ماده هم مفصل بحث شد وبا توهمی که ممکن بود ازگذشتی چنین ذکری نشود وبه علاوه در آن تبصره قبلی ذکر شده وقتیک قرار باشد یک مؤسسه خصوصی منضبط نشدوشرایطی که در قانون ذکر شده تمکین نکرد نکرد با حضور دادستان تحویل خواهند گرفت در نتیجه وقتیکه با حضور دادستان شد تمام این جزئیاتی که فرمودند ذکر بشود در آن مسنتتر است یعنی مقامات انتظامی تابع دادستان محلند بنابراین جان دارد که یک چنین شدت عملی ذکر بشود تقاضا دارم همینطور که در کمیسیون هم موافقت شد این پیشنهادتان را پس بگیرید.
رئیس-آقای بدر صالحیان.
بدر صالحیان –آقای وزیر می‌فرمایند اگر این قسمت ذکر نشود اشکالی ازنظر کارشان ندارد اگر ندارد بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس-پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در مورد ماده۲لایحه مورد بحث پیشنهاد می‌نماید بندب به شرح زیر اصلاح شود
ب-بهای اراضی وتأسیسات تولید وانتقال وتوزیع نیروی برق با نظر کارشناس بر اساس بهای خریداری تأسیسات در آغاز کار پس ازکسر مبالغ مربوط به استهلاک طبق جدول منضم به این قانون وپس ازو تصویب هیئتی مر کب ازوزیر آب وبرق ودادستان کل ومدیر کل ثبت خواهد بود. در مواردی…الی آخر.
مهندس ارفع.
رئیس-آقای مهندس ارفع.
مهندس ارفع –طرح لایحه برق وتوجه وتوجه ودقتی که آقایان نمایندگان محترم نسبتبه این لایحه مبذول داشتند مفسر این حقیقت است که نسبت به اموریکه بستگی به رفاه وآسایش یا منافع قاطبه ملت ایران داشته باشد ملس بیست ویکم باعلاقه وباحوصله ودقت موردبررسی ومورد امعان نظرقرار خواهد داد واگر در جلسات گذشته نسبت به تصویب نامه هائی که در حقیقت عمل انجام شده‌ای بودند سرعتی به خرج می‌رفت ولی در مقابل نسبت به این لایحه یک چنین دقتی به عمل می‌آید ازطرف دیگر به نظر دولت هم ازو این موضوع می‌بایستی یک نتیجه بگیرد وآن این است که در این قبیل مسائل حتی الامکان تاجائی که مقدور است ازتقدیم لوایح با فوریت خودداری بشود برای اینکه فرصت بیشتری باشد برای تنظیم پیشنهادات وبرای رفتی به کمیسیونها وشور اول ودوم ولااقل یک لایحه‌ای جامع وکامل باشد ومن جمیع جهات بررسی ومطالعه شده باشد ازاین مجلس بیست ویکم بگذرد ازاین جهت استدعای بنده ازدولت این است که در این مورد واقعاً توجه بفرمایند وتاجائی که میسور باشد ازو تقدیم وطرح لوایح با فوریت خودداری شود اما در مورد پیشنهادی که قسمت بندب ماده ۲بنده دادم پیشنهادم براین اساس است که در بندب اشاره شده است که قانون عمرانی سوم در حالی که اولاًماده ۳۳ قانون عمرانی سوم هنوز به تصویب مجلس نرسیده ومعلق کردن امری به امر آتی که احتمال هرگونه تغییراتی دارد به نظر بنده صحیح نیست (چند نفر ازنمایندگان مشغول صحبت بودند) آقایان اگر توجه نمی کننداجازه بدهند من مرخص بشوم (نمایندگان-بفرمائید به صحبتتان ادامه دهید) بنابراین معلق کردن امری به امر آتی که احتمال هزاران تغییرات دارد صحیح نیست.
مطلب دوم این است که در همان ماده ۳۳ شرطی دارد که در این ماده ذکر کرده در مورد تعیین بهای این قبیل تأسیسات می‌بایستی در اول توافق انجام بگیرد واگر توافق انجام نگرفت هیأتی مأمور بشود که رسیدگی بشود بنده اصولاً با توافق تاجائی که مقدور باشد موافق نیستم که یک دستگاهی بیاید با یک مؤسسه‌ای بنشیند نسبت به قیمت گذاری توافق کنند بنده همیشه با اینکه در شریعت اسلام هم هست عمل مؤمن را حمل برصحت می‌کنم ولی در عین حال ته قلبم راضی نمی‌شود که درتمام موارد در تمام دستگاهها ومؤسسات یک سوء نیتهائی وجود نداشته باشد وبنابراین می‌بایستی ملاک عمل برمبنائی باشد که تاحد مقدور مارا ازو این توهم خلاص کند پس بنده با این توافقی که در ماده۳۳ قانون برنامه نوشته شده زیاد موافق نیستم ومعتقدم وپیشنهادی که دادم به این ترتیب است که کارشناسی بیاید با توجه به قیمت خرید اراضی وتأسیسات ارزیابی کند نظر بدهد واین نظر بیاید در یک هیأتی که مرکب ازوزیر آب وبرق است ودادستان کل ومدیر کل ثبت است بنشینند واین هیأت تصویب بکنند وبراساس مصوبه این هیئت این تأسیسات وساختمانهاواراضی قیمت تعیین بشود وپرداخت بشود نه اینکه اول وزارت آب وبرق برود توافق بکند واگر ازتوافق نتیجه نگرفت به این هیئت مراجعه کننداین راه را ازاول انتخاب کند واین خلاصه پیشنهاد بنده است به هر حال اگر آقایان توجه عمیق بفرمایند قطعاً مورد تأیید قرار خواهد گرفت.
رئیس-آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-بنده ازاین عنایت ومحبتی که آقای مهندس نسبت به وزارت آب وبرق واختیاراتی که برای وزیر آب وبرق فرمودند تشکر می‌کنم ولی برای پیشرفت کارها با آن سرعت که مطبوع طبع آقایان
است باید یک قدری اختیار هم بدهید ماده ۳۳قانون برنامه می گویددر صورتیکه مؤسسات دولتی برای اجرای برنامه‌های عمرانی احتیاج داشته باشندبه اراضی یا به تأسیسات به این ترتیب عمل خواهد کرد ابتدا توافق بکنند یعنی سعی می‌کنند واگر توافق نشد بروند دنبال تشریفات طولانی مراجعه به دادستان کل ومدیر کل ثبت ووزیر کشور بنده فکر می‌کنم تا موقعی که ما عمل خطائی ازاشخاص ندیده‌ایم دلیلی ندارد که فکر کنیم مردم دنبال خطا کاری می‌روند لازمه تسریع در این کار یعنی معامله کردن با صدها مؤسسه برق این است که مورد توافق باشد وآن دستگاه اجرا کننده مورد تأیید ومورد عنایت آقا قرار بگیرد اگر قرار باشد برای خریدن یک شبکه یک میلیون ریالی صاحب هر مؤسسه بدادستان کل ومدیر کل ثبت که در تهران هستند به تهران مراجعه کند یعنی هیأت سه را که هر کدامشان گرفتاری دارند جمع کنند این کار سال‌ها طول می‌کشد این است که بنده استدعا می‌کنم که موافقت بفرمائید که اولاً اصل توافق مؤسسه با اشخاص رعایت بشود البته اگر کسی خطا کرد این مجلس وجود دارد قوه قضائی وجود دارد و دولت هم وجود دارد قانون هم نظـارت می‌کند در شرائط فعلی در شرایط انقلابی که شده است جرأت نمی‌کند که ازاین کارها بکند و به علاوه این که معین فرموده‌اید وزیر آب و برق هم در موارد اختلاف اظهار عقیده کند بنده مدعی این مؤسسات هستم وزیر آب وبرق خریدار است وحق نیست که در یک کمیسیونی که خود خریدار معین می‌کند خود خریدار صاحب رأی وصاحب نظر باشد این است بنده تقاضادارم موافقت فرمایند وآن هیات سه نفری که همان دادستان کل، وزیر کشور ورئیس ثبت باشد یعنی همین تشریفـاتی که الان عادی شده وعمل آسانی شده ودر مواقع مراجعه ما می دانیم به چه ترتیب عمل می‌شود رسیدگی کنند اما راجع به ماده ۳۳ بنده توجه جنابعالی راتبصره ۵۶ قانون اصلاح بودجه سال ۴۳ جلب می‌کنم که دراین تبصره ۵۶ نوشته است که: «اراضی واقع درخارج ازمحدوده شهرها که مسیر راههای اصلی یا فرعی ویا خطوط مواصلاتی وبرق ومجاری آب قرار می‌گیرد با رعایت حریم مورد نیاز ازطرف صاحبان این اراضی برای این منظور تخصیص داده خواهد شد ودر صورتیکه در اراضی مزبور مستحدثات واعیانی وجود داشته باشدکه بر اثر احداث تأسیسات فوق الذکر ازبین برودو یا خسارتی به آنها وارد شود مؤسسات دولتی مربط باید خسارت مالک اعیانی را به ترتیب مذکور در ماده ۳۳ تصویب نامه برنامه عمرانی سوم کشور جبران نماید» عرض کنم ملاحظه می فرمائید با توجه به اینکه این ماده اثر حیاتی در وضع مردم ودر پیشرفت برنامه‌های عمرانی داشته در یک قانون مصوب به آن اشاره شده و مورد اصلاح قرار گرفته واجازه بفرمائید در این جا هم همان ماده ۳۳ که در تبصره ۲۰ قانون مورد نظر قرارگرفته در یکی دو مورد دیگر مورد استناد قرار گرفته و عمل می‌شود کماکان مورد تأیید قرار بگیرد بنده خیلی تشکر می‌کنم ازتسریعی که در پیشرفت کار ما خواهید فرمود.
رئیس –آقای مهندس ارفع.
مهندس ارفع – بنده اولاً تحسین می‌کنم مهارت پارلمانی آقای وزیر آب وبرق را با هر زبانی که هست ما را قانع می‌کنند ولی خوب بنده قانع نشدم اما درباره تصویب نامه برنامه عمرانی بنده استدعا می‌کنم همان طوری که در تبصره ۵۶ تصویب شده در این جا هم بنویسند بر اساس تصویب نامه برنامه عمرانی سوم چون هنوز به صورت قانون درنیامده (صحیح است) و پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس – اصلاحش می‌کنم. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده دوم اضافه شود.
تبصره: ازتاریخ تصویب این قانون دریافت هر گونه وجهی ازمشترکین برقهای خصوصی به غیر ازو قیمت مصرف برق روزانه در حکم کلاهبرداری است.
پاینده
رئیس-آقای پاینده
پاینده-متأسفانه با این درک ناحیه‌ای که همه ما به عنوان یک بشر داریم گاهی ازمشکلات دور که برای ما وجود دارد غافلیم الآن در وقتیکه بنده حضور نمایندگان محترم هستم این مؤسسات برق خصوصی مثل کسانیکه در یک خانه حریق زده وار شده باشند با سرعت مشغول پول گرفتن ازمردم هستند در بسیاری ازو منطقه‌ها که اصلاً برق ۱۸۰هم نبوده صدوده، نود بوده پول هم ازمردم گرفته‌اند راجع به گذشته ما آب که به کسی ندادیم کوزه اش راهم شکستیم راجع به مطالبات گفتیم
اصلاً مطالبات واهی است در صورتیکه بودن همین برقهی غیر کافی دلیل پرداخت پول است واین قرینه را محکمه باید بپذیرد اما آنچه الان می‌شود بنده تصور می‌کنم آقای وزیر آب وبرق با این پیشنهاد موافقت خواهد کرد که در این گفتگو را فعلاً ببندیم گذشته گذشت ولی حالا آنها با یک سرعتی جیب‌های خود را پروجیب مردم را خالی می‌کنند بنابراین بنده استدعا می‌کنم که با سهولت می‌توانید بااین پیشنهاد موافقت بفرمائید وبنده را ممنون کنید که پینشهد اصلی را ندهم ونگهدارم.
رئیس-آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی –عرض کنم که بنده توجه جناب آقای پاینده را به این مطلب جلب می‌کنم که در ماده۳نوشته شده:
«تبصره ذیل ماده ۱۴لایحه قانونی سازمان برق ایران لغو می‌شود ونرخهائیکه ازطرف وزارت آب وبرق (سازمان برق ایران) تعیین شده ویا خواهد شد ازتاریخ ابـلاغ اجرا است»
این همین است که جنابعالی پیشنهـاد کردید وماهم قبول کردیم بنده ماده ۱۴را می خوانمکه قانونی است ومورد اجرا ومورد قبول این دولت است ویک امر قانون است واین ماده۱۴در قانونیکه اصلاح می‌شود به این ترتیب عمل می شودوشدیدتر ازاین پیشنهاد نظر جنابعالی را تأمین می‌کند.
«ماده ۱۴-ازتاریخ تصویب این لایحه قانونی اخذ هرنوع وجهی ازمصرف کنندگان برق اعم ازپیش پرداخت وام. حق اشتراک ونیزقیمتهای فروش برق باید طبق تعرفه یا آئین نامه‌ها صادره ازطرف سازمان صورت گیرد سازمان در موقع تأسیس مؤسسات برق ناحیه‌ای ومنطقه‌ای تعرفه‌ای را که باید توسط مؤسسات مزبور مورد عمل قرار گیرد تعیین وتصویب خواهد نمود در مواردیکه سازمان تعرفه‌ای را تصویب ورسماً به مؤسسه‌ای ابلاغ نماید مؤسسه مربوطه موظف است تعرفه مزبور را به اطلاع مشتریان خود برساند وشرایط قیمتهای فروش برق را بر اساس آن تعیین نماید.»
ذیل این ماده تبصره‌ای نوشته شده بود که ما لغوش می‌کنیم
«تبصره –تعرفه مورد عمل مؤسسات برق تا موقعیکه درخواست پروانه آنها ازو طرف سازمان تصویب نگردیده معتبر خواهد بود»
در حقیقت این تبصره این ماده ۱۴ را فسخ کرده واز اصر انداخته بود ودر ماده ۳این لایحه نوشته شده تبصره ذیل ماده۱۴ لایحه قانونی سازمان برق ایران لغو می‌شود ونرخهائی که ازطرف وزارت آب وبرق (سازمان برق ایران) تعیین شده ویا خواهد شد ازتاریخ ابلاغ قابل اجرا است واین ماده ۱۴ به قوت قانونی خودش باز می‌گردد بنابراین ما رسماً وقانوناً به این مؤسسات ابلاغ می‌کنیم که نخواهند توانست پولی ازمردم بگیرند ولی بند ه به شما عرض می‌کنم کسانی که ازمردم پول غیر قانونی می‌گیرند زیرا چادر شب می‌گیرند ما که سند محضری نداریم بتوانیم عملی بکنیم یواشکی دویست تومان می‌گیرند این را باید چاره کرد وتنها چاره اش این است که برق در اختیار دولت قرار بگیرد (احسنت).
رئیس-آقای پاینده متقاعد شدید؟
پاینده- بنده متقاعد نشدم ولی پس می‌گیرم.
رئیس-پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲۱بعد ازجمله (جلوگیرذی نموده۹جمله زیر اضافه گردد:
«وبر اساس مفاد تبصره۲ماده ۱ برق مورد مصرف مشترکین موجود را تأمین».
مرتضوی
رئیس-آقای مرتضوی بفرمائید.
مرتضوی-عرض کنم در تبصره ۲ماده ۱تصریح شده است که اگر مؤسسات برق خصوصی به هر عنوانی خودشان تشکیلاتشان را تعطیل بکنند یا تعطیل کرده باشند وزارت آب وبرق می‌رود واین مؤسسات را به کار می‌اندازد ودر ماده ۲یک تکلیف قانونی برای وزارت آب وبرق تعیین شده ولی وضع مردم روشن نشده می‌گوید اگر یک ماه ونیم گذشت وآن مؤسسه موافقت نکرد وزارت آب وبرق موظف است جلوی آن را بگیرد وخودش برنامه‌های تأمین وتوسعه برق را ادامه بدهد تکلیف اینکه اگر این مؤسسه را گرفتند وتعطیلش کردند برقی را که مردم ازاین مؤسسات استفاده کرده‌اند تکلیفش چه خواهد بود
این است که بنده اضافه کرده‌ام در این صورت این مؤسسات خصوصی که ظرف یک ماه ونیم مقررات ماده۱ را قبول نکردند وطبق همین ماده وزارت آب وبرق مجبور شده ازکار آنها جلوگیری بکند بتواند طبق تبصره ۲آنرا در تصرف بگیرد وبرق مردم را بدهد که مشکلی ازنظر برق برای مردم ایجاد نشود.
رئیس-یک دور دیگر این پیشنهاد قرائت می‌شود.(خواجه نوری-اجازه بفرمائید با خود ماده قرائت شود).
(به شرح زیر قرائت شد)
در صورتیکه مؤسسات برق خصوصی در مدت یک ماه ونیم مقرره در مادهیک ازو قبول شرایط وتعهدات مربوط وارائه اسناد مثبت که توسعه برق در ناحیه مورد نظر را تضمین نماید خودداری نمایند وزارت آب وبرق ازادامه کار مؤسسات مزبور جلوگیری نموده وبر اساس مفاد تبصره۲ ماده۱ برق مورد مصرف مشترکین مزبور را تأمین ورأساً نسبت به اجرای برنامه‌های تأمین وتوسعه برق اقدام خواهد نمود.
رئیس-بنابراین به پیشنهاد آقای مرتضوی رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به ماده دوم با اصلاحاتیکه به عمل آمـده است رأی می‌گیریم خانمهاوآقایانی که موافـقند خـواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده سوم-تبصره ذیل ماده۱۴لایحه قانونی سازمان برق لغو می‌شود ونرخهائیکه ازطرف وزارت آب وبرق (سازمان برق ایران) تعیین شده ویا خواهد شد ازتاریخ ابلاغ قابل اجرا است.
رئیس-آقای معتمدی.
معتمدی-بنده درباره ماده سه که مربوط به نرخها است لازم می دانم یک مطلبی را به عرض برسانم وآن جا این است که الآن نرخ در سراسر ایران در هر جا یک نرخ معینی دارد وپولی که ازمردم می‌گیرند وکنتور می‌دهند آن هم یک مبلغ تقریباً محدودی است بنده می‌خواهم در این جا ازجناب آقای وزیر آب وبرق خواهش بکنم که در نظر داشته باشند بعد ازاینکه به دست دولت افتاد مثل اغلب کارهای دیگر بعداً مواجه با یک قیمتهای گرانتر وبیشتری نشویم وفردا بیایند به جای ۴۵۰تومان بابت یک کنتور پنج آمپر برق ششصد تومان ازمردم بگیرند وبیایند کیلو واتی دو ریال را دوریال وپنج شاهی یا دو ریال وده شاهی بگیرند ودر نتیجه ما مورد سرزنش همان متصدیان برقهای خصوصی ومشترکین واقع بشویم وبعد بگویند که:
ما ازطلا گشتش پشیمان گشته‌ایم
مرحمت فرموده ما را مس کنید
بنده خواستم در این باره توجه جناب آقای وزیر آب وبرق را جلب بکنم وهمانطوری که در دنیای مترقی وکشور‌های مترقی معمول است هر چه مصرف برق بالاتر می‌رود قیمت برق پائین تر می‌آید در اینجا این برنامه مورد نظر هست یا نیست؟ آیاقیمت برق را ازآنچه که هست ارزانتر می‌کنند یا نه؟ واگر ارزانتر نمی‌کنند ما خواهشمان این است که ازآنچه که مردم الآن می‌دهند گرانتز نفرمایند (احسنت)
رئیس-آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-منظور ما این است که تسهیلاتی برای مردم فراهم بشود بنده اطمینان دارم که روزی نخواهد رسید که بفرمائید«مرحمت فرموده ما را مس»کنید نمونه زینده این در خوزستان است نمونه زنده خود تهران است با اینکه من ازکار تهران راضی نیستم وامیدوارم در آینده خیلی بهتر بشود (احسنت) در خوزستان مؤسسات خصوصی کار می‌کردند قیمت برق را استحضار داشتید وحالا هم مسلماً قیمت برق را استحضار دارید ما عقیده داریم هر که بتواند ماهی پنج شش تومان بابت بهای برق بپردازد باید ازبرق استفاده بکند واصلاً با گرفتن اعداد وارقامی به صورت وام به صورت مبالغی که خرجی در مقابلش نباشد موافق نیستم وسرمایه گذاری که دولت در این باره می‌کند به منظور تأمین نظر جنابعالی است در خوزستان هر کسی سی تومان روز اول می‌تواند بدهد وماهی هفت تومان ونیم بابت بهای برق بدهد ازو برق استفاده می‌کند در صورتیکه در جاهای دیگر چنین نیست بنده امیدوارم به محض اینکه امکاناتی برای ما آماده شد این موضوع قیمت برق وگرفتن منافع سنگین را برداریم وقیمت برق را حتی الامکان در تمام مراکز مملکت یکنواخت بکنیم وهمین طوری که
فرمودید هرکسی برق زیادتری را مصرف می‌کند قیمت معتدل تری پرداخت بکند ومنظور ما این است که صنایع کشاورزی مملکت ازبرق بهتری استفاده بکند.
رئیس-نظر دیگری نیست؟ پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
اینجانبان پیشنهاد می نمائیم که درماده ۳در سطر دوم (سازمان برق ایران) حذف شود. مهندس صائبی –پروین (وزیر آب وبرق –موافقم)(یابنده-مخالفم)
رئیس-دولت موافق است اجازه بفرمائید آقای مهندس صائبی توضیح بدهند.
مهندس صائبی-سازمان برق اصلاً وجود ندارد ودر وزارت آب وبرق ادغام شده.
رئیس-آقای پاینده.
پاینده-اگر بنا بشود تمام صحبت‌های چهل وچند ساعته کمیسیون اینجا گفته بشود وبر سر این کلمه آقای مهندس صائبی پیشنهاد بدهند آقای مهندس کسرائی توضیح بدهند نمی‌شود ظاهراً این است که تمام مطالب کمیسیون را نمی‌شود اینجا تکرار کرد لزوم این کلمه ولو لغو شده باشد لازم است وآقای وزیر آب وبرق در کمیسیون با بودن وابقای این کلمه موافقت فرمودند استدعا می‌کنم این کلمه را اجازه بدهید باشد برای اینکه نرخهارا سازمان می‌دهد وقبلاً هم وجود داشته واگر این نرخ اجرا بشود این کلمه به گاو وگوسفند کسی ضرر نمی‌زند آقای وزیر آب وبرق هم آنجا موافقت فرمودند که این کلمه باشد.
رئیس-آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی-بنده قبلاً با آقای مهندس روحانی مذاکره کردم این سازمان در وضع وجود ندارد که آقایان بخواهد اسمش را در قانون ذکر کنند این سازمان در وزارت آب وبرق نیست ودر وزارت آب وبرق ادغام شده ووجود خارجی ندارد وگذاشتن در قانون به مصلحت نیست.
رئیس-آقای مهندس روحانی.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-هر تعهدی که سازمان برق ایران قبلاً در موقع خودش کرده است برای دولت دستگاه دولتی معتبر است به این معنی که اگر سازمان برق ایران در سال گذشته نرخی را اعلام کرده بی شک آن نرخ مورد قبول وزارت آب وبرق است و به هیچ وجه وزارت آب وبرق یا هیچ دستگاه دولتی نمی‌تواند معترض باشد بنابراین اشکالی ازاین لحاظ پیش نخواهد آمد ولی نظر مجلس این است که همیشه در قوانین ذکر وزارتخانه‌های مربوطه بشود به این ملاحظه همیشه اعتراض دارند ازاینکه عوض وزارت دارائی مثلاً اداره دخانیات در کاری که مربوط به دخانیات است ذکر شود این جزء حق حاکمیت آن وزارتخانه مربوطه است که می‌تواند کار خودش را به وزارت دارائی باسازمان برق ایران با سازمان آبایاری با سازمان واحدبرق که جایش را خواهد گرفت بگذارد بنابراین بنده تصور نمی‌کنم که توهمی حاصل بشود وتمام نرخهائی که قبلاً سازمان برق ایران داده است مورد احترام وتأیید تما مؤسسات دریافت کننده ومنجمله خود وزارت آب وبرق که حاکم بر سازمان برق است خواهد بود. ر
ئیس –پیشنهادی آقای پاینده در اصلاح این پیشنهاد داده‌اند که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم سازمان آب وبرق به سازمان‌های تابعه مبدل شود. پاینده.
رئیس—حالا نسبت به پیشنهاد آقای مهندس صائبی رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد آقای پاینده مطرح است.
پاینده-پیشنهاد بنده دیگر مورد ندارد.
رئیس-پیشنهاد دیگری نیست؟ بنابراین به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده چهارم –آئین نامه‌های اجرائی این قانون به وسیله وزارت آب وبرق تهیه وپس ازتصویب هیأت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس—آقای رامبد بفرمائید.
رامبد-به طور کلی در حال حاضر وضع مشغله زیاد و
مهام اموری که آقایان هیأت وزراءبر عهده دارند طوری نیست که هیچ وزیری بتواند ادعا کند که در دوران وزارت خود در یک هیأت دولت موفق شده باشد یک آئین نامه گاهی اوقات به قطر یک کتاب وگاهی به قطر یک کتابچه را با توجه به تمام مسائل مختلفه مورد ابتلاءمردم مطالعه کرده باشد ونظر واقعی خودش را داده باشد متأسفانه اساس بر این است که روی اعتماد متقابل آقایان وزراء قصدم این هیأت دولت نیست هر هیأت دولتی اکثراً بدون قرائت، یک سطر روی این آئین نامه‌های تنظیمی وزارتخانه‌ها گذاشته می شوددر هیأت وزراء تصویب شد وابلاغ می‌شود خود آقایان وزراء مربوط هم متأسفانه به قرائت آنها گاهی اوقات نمی رسنذ رؤسای ادارات ومتصدیان امور آنها را تهیه می‌کنند واگر آئین نامه هائی که تاکنون به تصویب هیإت وزراء رسیده است قرائت بکنیم وضع دولت وملت همیشه وضع قشون مغلوب را داشته است یعنی متصدیان ادارات مثل ایـنکه با یک قشون مغلوبی می خواهندقراردادی بنویسند تمام مسائل را ازپشت میز حاکمیت خودشان واحتیاجات خودشان محاسبه می‌کنند به آنها هم بنده ایرادی نمی‌گیرم یک مأمور اداره حق دارد برای تسهیل وانجام نظر خودش تمام موادی که فکر می‌کند دستش را باز می‌گذارد بنویسد واین آقایان نمایندگان مجلس هستند که ازآن طرف وظیفه دارند که حقوق مردم را در نظر بگیرند بنابراین بنده بدون اینکه پیشنهادی برای رد یا حذف یا تعلیق این ماده بدهم این نکته را یادآور شدم که به رأی نمایندگان محترم است که تمام آئین نامه هائی که به تصـویب هیأت دول می‌رسد آن چنان آئین نامه هائی است که جز مزاحمت مردم که نه شما ونه خود دولت دیگر دستش می رسدکه این مزاحمت را رفع بکند وهیچ مورد دیگری درش نیست من دلیلی نمی‌بینم نمایندگان مجلس که به مراتب وقتشان بیشتر ازوزراء است واحتیاجات مردم را طبعاً بهتر می دانند در کمیسیون‌های مربوطه مجلس ننشینند واین آئین نامه‌ها را نبینند واگر نکاتی به نظـرشان می رسدبه آقایانی تذکر ندهند (صـحیح است) بنده بیشتر ازآقایان اکثریت موکل ندارم اگر شما تصور می فرمائید، که این مطلب در کمیسیون‌های مجلس ازنظر دریچه ملت بهتر حلاجی خواهد شد خود آقایان اکثریت تصمیمی بگیرند بنده هم تسلیم هستم (موقر-احسنت بسیار صحیح است)
رئیس-آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-بنده خیلی متأسفم که جناب رامبد این قدر به هیئت وزراء بی اعتقاد هستند این آئین نامه ایکه می فرمائید در هیئت دولت خوانده می‌شود (رامبد –بنده عقیده موکلین خودم را عرض کردم) عرض کردم این آئین نامه‌ها در هیئت دولت خوانده می‌شود، بحث می‌شود خیلی دقت می‌شود. بنده وحشت دارم ازاینکه آئین نامه‌ها در هیئت دولت مطرح شود تادر مجلس (رامبد-یعنی می فرمائید در مجلس خوانده نمی‌شود؟)چرا رد مجلس هم خوانده می‌شود. دقت می‌شود تردید ندارد والا این آراء موافق هنگفت را دولت نمی‌آورد اگر مورد اعتماد آقایان نبود. بنده اطمینان می‌دهم به نمایندگان محترم جزئیات آئین نامه‌ها در هیئت دولت به وسیله آقایان وزراء خوانده می‌شود، دقت می شودوشاید همین بودجه ایکه به مجلس تقدیم گردید ورأی قاطعی به آن داده شد وتصویب شد در هیئت دولت دقت فراوان روی آن شد ودر آئین نامه‌ها هم در هیئت دولت خیلی دقت می‌کنند وباز این جا عرض می‌کنم که دولت به وظایف خودش عمل می‌کند. در مورد آئین نامه‌ها چون دستور العمل اجرائی است قوه مجریه باید اجازه داشته باشد در چها چوب این قانون وظایف اشخاصی راکه می‌روند کار را اجرا می‌کنند تعیین بکند در تمام قوانین مملکت این مورد گذاشته شده وبنده فکر می‌کنم که ضرورت دارد برای حسن اجرای این قانون وفکر می‌کنم که ضرورت هم ندارد که یک مورد کوچکی را بیاوریم در کمیسیون ووقت کمیسیون گرفته شود وکار معطل شود دولت در هر حال دست وبالش بسته می‌شود.
رئیس-آقای ریگی موافقید یا مخالف؟
ریگی –اگر این جدول ضمیمه ماده چهار باشد بنده مخالفم.
رئیس-جدول ضمیمه ماده چهار نیست. آقای خواجه نوری فرمایشی داشتید؟
خواجه نوری –بنده توضیحاتی در جواب بیانات آقای رامبد داشتم.
رئیس-بفرمائید.
خواجه نوری –جناب آقای رامبد مطالبی فرمودند بنده می‌توانم شهادت بدهم در مورد دولت حاضر صددرصد صدق نمی‌کند (صحیح است) بنده چون ازجریان کارهائی که انجام می‌شود مخصوصاً راجع به امور رسیدگی به بودجه ورسیدگی به آئین نامه‌ای که در هیئت دولت طرح شده است پاره‌ای اوقات ناظر بوده‌ام وپاره‌ای ازاوقات اطلاع داشتم که با کمال دقت این مطالب را رسیدگی می‌کنند. صحیح است) شاید در ادوار پیش رسم بوده است که امضاهائی خارج ازو هیئت دولت ره عنوان مصوبه هیئت دولت ازو دولتها می‌گرفتند این رویه دیگر مجری نیست وبنده به ایشان قول می‌دهم که هیئت دول وقتی مطلبی را تصویب می‌کند که رسیدگی ودقت کرده باشد ومجلس هم به این حسن عمل دولت نهایت اعتماد وایمان را دارد اما راجع به خود این آئین نامه همینطور که توجه می فرمائید تمام آن مطالبی که مربوط به حقوق اشخاص وحقوق مؤسسات خصوصی ووظایف وزارت آب وبرق ازو لحاظ رعایت حقوق مردم بوده درموارد این قانون پیش بینین شده واین آئین نامه ازلحاظ امور اجارئی است وحتی من معتقد بودم که این آئین نامه را مستقیماً خود وزارت آب وبرق تنظیم کند وبه عنوان یک دستور العمل وبخشنامه اداری به تصویب هیئت دولت هم نرساند اما چگونگی اجرای این قانون فقط یک بخشنامه اداری است وآن اهمیت را ندرد که به کمیسیون آب وبرق مجلس یامجلسین بیاید (صحیح است) بنده می‌خواستم استدعا بکنم ازو جناب آقای رامبد که به همین ترتیب تصویب بشود.
رئیس-آقای رامبد.
رامبد –بنده چون طرفداری آقای خواجه نوری را ازدولت می‌دانستم وظیفه داشتم درد ملت را عرض کنم پیشنهادی تقدیم نکرده بودم.
رئیس –آقای ریگی فرمایشی دارید بفرمائید.
ریگی –عرض بنده فقط راجع به جدول استهلاکات بود وقتی مایک قانونی وضع می‌کنیم برای یک روز ودو روز وچند سال نیست برای همیشه است این جدول ازنظر قانون فعلی درست است که نوشته بشود توربین بخار و ژنراتـور اتمی باشد این استـهلاکات هم عوض می‌شود بنده فقط می‌خواستم جناب آقای وزیر آب وبرق توضیح بدهند اگر برای دستگاههای موجود است که درست است واگر برای همیشه باید باشد درست نیست.
رئیس-آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-نمایندگان محترم توجه بفرمایند که فقط قرآن است که نمی‌شود به آن دست زد آنچه که ما پیشنهاد می‌کنیم وآقایان تصویب می‌کنند هر موقع متناسب با علم وپیشرفت زمان در آن تغییراتی حاصل خواهد شد واصلاً شأن قانون در این است که متناسب با زمان تغییر کند این ارقام ارقامی است که ضابطه می‌دهد بکارشان که کارشان را بتوان ازاین کانال واز این ضابطه خارج کنند که رقم درشتی ره دولت یا به عکس به مردم ظلم نشود بنابراین، این ارقام در وضع حاضر که دنیای علم امروزی دیگ بخار می‌سازد وتوربین به این صورتی که ملاحظه می فرمائید می‌سازد،۱۵سال بیست سال، سی سال دیگر یا فاصله دورتری تغییراتی ممکن است حاصل شود ما باید عوض بکنیم کما اینکه در آئین نامه استهلاک حساب سورژد وزیان که این جا ازوزارت دارائی آوردند تغییری حاصل شده بود وبرای تغییر واصلاح آن آئین نامه جدیدی آوردند و آقایان هم تأیید فرمودید بنده تأیید می‌کنم که این ارقام فعلاً ارقام بسیار خوبی است البته اگر در آینده لازم بود تغییر بکند، صنعت ترقی بکند، پیشرفت بکند که تغییراتی حاصل شود باید در آن تغییراتی داده شود.
رئیس-نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در بند۶جدول استهلاکی ضمیمه قانون به صورت زیر اصلاح شود…استهلاک سیم‌های مسی مشمول … دکتر اسفندیاری.
رئیس- آنجاهائی که سیم نوشته شده منظور سیم مسی است وسیم غیر مسی در تأسیسات برق موجود کشور وجود ودارد همینطور اصلاح می‌شود (صحیح است) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به ماده۴اضافه شود:
تبصره-وزارت آب وبرق مکلف است در هز منطقه‌ای که مؤسسات خصوصی را تحویل می‌گیرد ازوجود کارگران وکارمندان مؤسسات مزبور استفاده نماید. معتمدی
رئیس-آقای معتمدی
معتمدی –این پیشنهاد قبلاً تقدیم شده بود وقبلاً هم با جناب آقای وزیر آب وبرق صحبت کرده بودم قول دادند که ازوجود کارمندان وکارگران مؤسسات خصوصی برق در آینده استفاده بکنند واین پیشنهاد برای این مؤسسات برقهای خصوصی بشود ولازم بود در اینجا این موضوع هم ازطرف نمایندگان گفته بشود وهم ازو طرف وزیر محترم آب وبرق محترم آب وبرق نسجیل بشود. حالا اگر جنابعالی به همان عقیده هستید تأیید بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر آب وبرق)-بنده قبلاًتأیید کردم
معتمدی بسیار متشکرم.
رئیس-کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی خانمها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی اعلام ودر محل نطق اخذ به عمل آمد)
دکتر یزدان پناه-مهندس ریاحی-مهندس پرویز بهبودی-مافی-خواجه نوری-دکتر شفیع امین-دکتر عدل بوشهری-معتمدی-بختیار بختیاریها- مهندس انصاری-روستا-ثامنی-مهندس مالی-اوزار-موقر-موسوی-پزشکی-روحانی-مهندس جلالینوری-دکتر ضیائی-دکتر فرخ روپارسای-جهانبانی-تربیت –صائبی –حق شناس-محدث زاده-دکتر اسفندیاری-نفیسی-امام مردوخ-امینی خرابی-مهندس والا-دکتر پورهاشمی-طباطبائی-ملکشاه ظفر-کلانتر هرمزی –دکتر رمضانی –دکتر رهنوردی-دکتر سعید-مهندس پروشانی-ریگی-دکتر کیان-مهندس ارفع-البرزی –پروین –لفوطی –نیاکان-دکتر صاحبقلم – شفیعی پور کرمانی-نوربخش-پژند-ضابطی-مبارکی –فهیمی-ساگینیان-مهندس برومند-توسلی-دکتر رضوانی-میرهادی- حاذقی-سرتیپ پور-ملکزاده آملی-قلعه جوقی-علی مرادی-حکمت یزدی-اولیاء-متولی باشی-رهبر –دکتر امامی-دکتر مدنی-دکتر مهدی زاده-مهندس آصفی-مهندس صدقیانی-دکتر معتمد وزیری –زند-ارسنجانی-فولادوند-دکتر زعفرانلو-شاخوئی-دکتر بقائی یزدی-دکتر الموتی-احتشامی-مهندس جلالی-دکتر نجیمی-مهندس اسدی سمیع-مهندس زرآور- مهندس مجتهدی –فخرطباطبائی –ادیب سمیعی-سرلشگر نکوزاد-کورس-مهندس عدلی-پورلدبی-طهماسبی-باغمیشه-پاکذات-بهادری –دکتر حکیم شوشتری-دیهیم-ناروئی-آموزگار-قاسم مرادی-جهانگیری-تبریزی-زهتاب فرد-مکی فیصلی-کیوان –زرگر زاده-مهندس کمانگر-دکتر موثقی-کمالونددکتر صالحی-جاوید-شکیبا-مهندس زنجانچی-بدر صالحیان-ذبیحی سلطان احمدی-سلیمانی کاشانی-دکتر غنی-دکتر رشتی –مرتضوی-مهندس صائبی-جهانشاهی –محسنی مهر-سیفی –کشفی-مهندس کسرائی-امیر احمدی-پاینده-کنگرلو-سعید وزیری-بالاخانلو-صائب –ابراهیم-دکر مهذب –مهندس کیا-مهندس ریاضی –مهندس معینی-شیخ الاسلامی-میرافضل-رامبد –حبیبی-مجد-صادق احمدی –دکتر فربود-هیراد- دکتر خطیبی- تهرانی
(آراء مأخوزه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
آراء موافق ۱۳۳ رأی
آراء سفید ه علامت امتناع۱۱رأی
رأی مخالف ۱رأی
رئیس-لایحه با ۱۳۳رأی موافق تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
اسامی موافقین:حکمت یزدی-دکتر یزدان پناه-روحانی-دکتر ضیائی-دکتر کیان-ساگینیان –صادق احمدی-صائبی-بانو تربیت-دکتر مهدی زاده-متولی باشی-احتشامی-حق شناس-محدث زاده-اولیاء –زرگر زاده حاج باغلو-سیفی-ادیب سمیعی-اوزار-دکتر امامی خوئی –دکتر فربود-
دکتر بقائی یزدی –معتمدی-ثامنی-مهندس صدقیانی-خواجهخ نوری-مهندس ریاحی –صائب-کشفی-اهری-مهندس ریاضی –فخر طباطبائی-مهندس جلالی –مهندس زرآور-دکتر زعفرانلو-فولادوند-ارسنجانی-جهانگیری-شاخوئی-مهندس اسدیسمیع-دکتر موثقی-مهندس کمانگر –علی مرادی-آموزگار –دکتر امین—محسنی مهر-شفیعی پور کرمانی-ملک زاده آملی-فهیمی-مهندس برومند-زند-رهبر-سرتیپ پور-حاذقی-ختائی قلعه جوقی-میر هادی-روستا-موسوی-ویلیام ابراهیمی-فیصلی-دکتر معمتد وزیری-زهتاب فرد-شیخ الاسلامی-می افضل –دکتر غنی-مهندس صائبی-دکتر صالحی –باغمیشه –دکتر خطیبی-مهندس معینی-کورس-دکتر نجیمی-صدری کیوان-پورادبی-مهندس عدلی-پاکذات-بهادری-مرتضوی-سرلشگر نکوزاد-دیهیم-تبریزی-بدر صالحیان-مهندس آصفی-دکتر حکیم شوشتری-ناروئی-پاینده-دکتر رشتی-مهندس مجتهدی –ذبیحی سلطان احمدی-قاسم مرادی-کمالوند- شکیبا –کسرائی-نوربخش-مهندس ارفع-بوشهری-مبارکی دکتر رهنوردی-ضابطی طرقی-دکتر مدنی –لفوطی –دکتر رضوانی-پژند-هیراد-غلام نیاکان-دکتر صاحب قلم-ریگی-مهندس پروشانی- کلانتر هرمزی-البرزی –بانو جهانبانی-دکتر سعید-امینی خراجی-حبیبی-مافی-پروین-امیر احمدی-بالاخانلو-سعید وزیری-پزشکی-توسلی-یعقوب تهرانی-سلیمانی کاشانی-مجد-مهندس کیا-دکتر الموتی –انصاری-کنگرلو-مهندس مالک- بانو دکتر پارسای- مهندس زنجانچی-مهندس پرویز بهبودی-مهندس جلالی نوری-دکتر عدل دکتر مهذب
مخالف ـآقای دکتر رمضانی
ممتنعین-آقایان :بختیار بختیاریها-دکتر اسفندیاری-بانو نفیسی- ملکشاه ظفر-جاوید-موقر-رامبد-دکتر پورهاشمی –مهندس والا-امام مردوخ-طهماسبی
۵-تقدیم لایحه برقراری مستمری درباره وراث شادروان حسنعلی منصور به وسیله آقای نخست وزیر
رئیس-آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا)-دربدو امر می‌خواستم ازنمایندگان محترم تشکر بکنم که به لایحه توسعه برق رأی موافق دادند با تصویب این لایحه کار وزارت آب وبرق با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت ومسلماًاز لحاظ مصرف کننده هم امیدوارم نتیجه سود بخشی بگیرند. ضمناً امروز که ۵۷روز ازروزیکه نخست وزیر شهید در آستانه خانه ملت مجروح شد و۵۰روز ازروزیکه جان سپرد می‌گذرد وظیفه بسیار دشواری برای من رئیس دولت می‌باشد که چند کلمه‌ای عرض کنم ولایحه قانونی راجع به برقراری حقوق وظیفه درباره وراث نخست وزیر شهید را تقدیم مجلس شورای ملی بکنم. به طوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند نخست وزیر شهید که برای انجام وظایف خطیر خود به مجلس می‌آمد به شهادت رسید همه حسنعلی منصور را می‌شناختی ومی دانستیم که در طول تمام مدت خدمتگزاری خود به طور صادقانه واقعاً در این قسمت اقدام کرد عشق وافری به مملکت داشت، خدمتگزارصدیقی برای شاهنشاه وملت بود (صحیح است) ونمی‌توانم فراموش بکنم وبایستی همیشه بیاد داشته باشیم که اعلیحضرت همایونی روز ششم بهمن سالروز انقلاب در نطقشان فرمودند منصور چه کرده بود؟ این جمله این است که همیشه برای ما ودر ذهن ما می‌ماند منصور اندوخته‌ای ازخودش نگذاشته است اغلب ما با او آشنائی داشتیم واززندگی شخصی اش اطلاع داشتیم وبرای زندگی خانواده محترم او پیشنهادی شده بود خانمها وآقایان ازمن خواسته بودند بعد ازشهادتش فوراً چنین لایحه‌ای تقدیم شود ولی من خیال کردم که بهتر باشد بعد ازچهلم یک چنین لایحه‌ای تقدیم مجلس شود لذا پیشنهاد شد که حقوق ومزایای نخست وزیر که بالغ برچهل هزار ریال می‌باشد یعنی چهارهزار تومان برای خانمش ودو فرزند پسر چهارساله ودختر ۹ماهه در نظر گرفته شود (دکتر اسفندیاری بالغ یامعادل؟)چهارهزار تومان است (دکتر اسفندیاری منظور معادل چهارهزار تومان است وخیلی کار به موقعی است)
ضمناً دراین باب شخصاً ازاین بیشتر نمی‌توانم عرض کنم وبا اجازه ریاست مجلس لایحه را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
۶-مذاکره وتصویب یک فوریت وطرح فی المجلس واصل لایحه برقراری مستمری درباره وراث شادروان حسنعلی منصور وارسال به مجلس سنا
رئیس-این لایحه برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
به طوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند شادروان حسنعالی منصور نخست وزیر در موقعی که برای انجام وظایف خطیر خود قدم به آستانه مجلس محترم شورای ملی می‌گذاشت به شهادت رسید. نظر به اینکه آن فقید شهید در تمام طول مدت خدمتگزاریهای صادقانها وگران بهای خود به جز یک اندوخته معنوی یعنی عشق خدمتگزاری به شاهنشاه معظم وملت ایران اندوخته دیگری ازخود باقی نگذاشته بود رجاء واثق دارم که نمایندگان محترم ملت ایران آنچه را که برای تأمین زندگی خانواده محترم آن فقید شهید ضرورت دارد منظور خواهند فرمود لهذا لایحه‌ای را که برای انجام این منظور تنظیم گردیده است تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
نخست وزیر ووزیر دارائی
قانون راجع به برقراری حقوق وظیفه درباره وراث مرحوم حسنعلی منصور نخست وزیر فقید ایران
ماده واحده –به پاس خدمات شادروان حسنعلی منصور نخست وزیر فقید که در موقع انجام وظیفه وبه مناسبت آن به شهادت رسیده است به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود علاوه بر حقوق وظیفه قانونی که به وراث دارائی آن مرحوم تعلق می‌گرید ازو تاریخ هفتم بهمن ماه ۱۳۴۳ ماهیانه معادل حقوق ومزایای قانونی نخست وزیر وقت به اشخاص مفصله الاسامی زیر به المثالیه با رعایت مقررات قانونی مربوط به حقوق وظیفه قانونی پرداخت نماید.
۱-با نو فریده منصور همسر.
۲-دوشیزه فاطمه وآقای احمد علی فرزندان آن مرحوم تاسن ۲۵ سالگی وچنانچه تحصیلات آنها خاتمه نیافته باشد تا خاتمه تحصیلات.
اعتبار مزبور هر سال در بودجه وزارت امور خارجه منظور خواهد گردید.
نخست وزیر ووزیر دارائی
رئیس-طرحی ازطرف عده‌ای ازهمکاران در این باره رسیده ست قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم شورای ملی
پیشنهاد می‌شود لایحه برقراری مستمری بازماندگان شادروان حسنعلی منصور نخست وزیر فقید شهید باقید یک فوریت مطرح شود. هاجر تربیت دکتر معتمد وزیری-مهندس کمانگیر –روحانی –صائب- روستا –دکتر پارسای –خواجه نوری –دکتر کیان –مهندس صدقیانی –ختائی قلعه جوقی –مهندس صائبی-علی مرادی-زرگرزاده-دکتر زعفرانلو –اسدی سمیع-مجید محسنی-نیاکان –باغمیشه-پورادبی-باقر پژند-دکتر نجیمی وچند اعضاء دیگر.
رئیس-فوریت این لایحه مطرح است آقای مهندس والا مخالفید؟(مهندس والا-بله مخالفم) بفرمائید.
مهندس والا-برای بنده حقیقتاً مشکل است در مورد مطلبی که با احساسات عده‌ای ازهمکاران ئدوستانم یک اثری دارد مطلبی را به عنوان مخالف عنوان کنم به شهادت دوستان بسیار نزدیک مرحوم منصور من خودم سابقه بیست وچند ساله دوستی واردات واخلص با مرحوم منصور داشتم واگر مسئله عضویت من در حزب مردم نبود یا اینکه مسئله حزب جدیدی وجو نداشت من ازکسانی بودم که دوش به دوش حسنعلی منصور در تحقق بخشیدن انقلاب شاه وملت سرباز فداکار بوده وهستم (بالاخانلو-حالا هم هستید) بنابراین جنبه خصوصیت ودوستی بین بنده با مرحوم منصور خیلی عمیق تر وقدیمی تر ازکسانی بود که امروز در ردیف وزراء یا مشاورین شخص منوصر هستند اما جناب آقای هویدا ودوستان عزیز من ما درراه مملکت ودر راه مشروطیت. درراه شاه بسیار افراد فداکار وجانبازی داشته‌ایم اگر ما می آئیم یک قانون خاصی به پاس خدمت وبه پاس فداکاری وجانبازی یک فرد ازمجلس می گذارنیم
آیا کسانی که نظیر منصور جان خود را در راه خدمت به شاه دادند این ابهام برایشان برای ورثه شان به وجود نمی‌آید که اگر ماهم رفیقی مثل هویدا داشتیم که نخصت وزیر بود یک چنین لایحه‌ای برایمان میگذراند (مهندس صائبی-خیلی ازاین لوایح آوزدند۹اجازه بفرمائید من واقعاً متأثرم ومتأسفم ازاین که اگر دست خود من بودشاید به جای چهل هزار ریال چهارصد هزار ریال درماه می‌گذاشتم اما ما کسان دیگری هم دشته‌ایم که نظیر یا در ردیف مرحوم منصور بوده‌اند (همهمه نمایندگان).
رئیس-اقای مهندس والا فعلاً طرح مطرح نیست فوریت آن مطرح است.
مهندس والا-منهم با فوریتش مخالفم بنابراین علت اینکه بنده مخالف با فوریت طرح هستم ومسلماً با تأیید اکثریت این تصویب می‌شود ولی بنده عقیده دارم این طرح را به کمیسیون ارجاع بکنید ودر کمیسیون رسیدگی بکنیم به بینیم آیا ممکن است یک رویه متناسبی را به وجود بیاوریم که کسان دیگری را هم که درراه خدمت به مملکت شهید شده‌اند ودرراه مملکت خدمتگزار بوده‌اند آنها را هم منظور بکنیم (مهندس صائبی-به موقع می‌آورند) آقای مهندس صائبی عرض کردم اینجا جناب آقای رئیس فرمودندکه فوریت لایحه مطرح است والا نظیرش را که اشخاص دیگری بوده‌اند که استحقاق داشته‌اند وبچه هایشان در وضع بدی هستندوشهید شده‌اند وچون کسی را نداشته‌اند لایحه برایشان به مجلسش نیامده اغست اسم می‌بردم من عقیده‌ام این است که اجازه بفرمائید به کمیسیون برود وچقدر متأثر ومتأسفم امامی خواهم قانونی بگذاریم ویک ترتیبی اتخاذ کنیم که حقیقتاً دیگران به مجلس نگویند وبه ما نگویند که مجلس به عنوان اکثریتی که دارد ودولت به عنوان دوستی این کار راکرده است.
رئیس-عده زیادی ازنمایندگان به عنوان موافق می‌خواهند صحبت بفرمایند به ترتیبی که این جا اسم نوشته شده است می‌خوانم. آقای پاینده موافقید؟
پاینده –بله بنده موافقم.
رئیس-آقای فخر طباطبائی.
فخر طباطبائی –بنده موافقم وازمصادیق بارزی که حین انجام وظیفه شهید شده‌اند همین مرحوم است (احسنت).
رئیس-آقای دکتر اسفندیاری.
دکتر اسفندیاری-بنده با قید یک تذکر موافقم
رئیس-آقای بالاخانلو.
بالاخانلو-بنده هم موافقم.
رئیس-اجازه بفرمائید به همان ترتیبی که نام نویسیشده است یک مخالف ویک موافق بیایند صحبت کنند آقای پاینده بفرمائید.
پاینده-بنده حقیقتاً باید عرض کنم یک وظیفه مشکلی دارم نمی دانم بندای قلبم جواب بدهم یا ارادتی را که به آقای مهندس والادارم رعایت کنم چون ایشان منتسب به خاندان شریف مطبوعاتند وبنده هم جزء خدمتگزاران مطبوعات وخدمتگزاراین خاندان بوده‌ام وحکم همکار قدیم به من اجازه می‌دهد که رعایت این مطلب ورعایت ارادتم را به ایشان بکنم وازطرفی ناچارم بندای قلبم هم اینجا جواب بدهم مطلب حسنعلی منصور اینجا نیست مطلب یک سربازی است که به تعبیر آقای فخر طباطبائی که همیشه در مسائلی ازاین قبیل مرشد بنده هستند صداق صحیح کشته وجان دادن در حین انجام وظیفه است (صحیح است)(دکتر معتمد وزیری-ودرراه انجام وطیفه) البته اینجا راجع به فوریت است واگر راجع به اصل طرح بود بنده مطالب دیگری داشتم من امروز اتفاقاً اعلانی در روزنامه ایران نوین دیدم که نوشته بود به این مناسبت ما جشن وسرور نداریم من به فکر افتادم که این مرد که رفت معمولاً مرده‌ها مردند زندگی زنده‌ها را هیچ وقت نبایستی قربانی مرده کرد ولی این مرد مرحوم که به تعبیر آقای فخر طباطبائی مصداق کامل جانبازی در راه انجام وظیفه است بازماندگان دارد اینها عیدی دارند الآن روز عید است اینها به فکر می‌افتند که اگر پدری داشتند سروری می‌داشتند (احسـنت) ودلیلی بهتـر ازاین برای فوریت این لایحه نخواهد بود بنده فکر م یکنم هر لایحه‌ای که نوعاًاین جا مطرح می‌شود فوریت ندارد به حکم اکثریت به حکم فوریت به حکم هر چیزی می گوئیم فوری، اما اگر دریک مورد کلمه فوری درست باشد این جا است (احسنت) برای اینکه امروز روز آخر سال است وفردا وپس فردا که ما نیستیم بنابراین آن پسری که شاید انتظار پدرش را دارد اجازه بفرمائید خوشحال بشود (مهندس والا-جنابعالی به دلایل مخالفت بنده توجه نفرمودید) الآن عرض می‌کنم.
به شرطی که آقای رئیس دقیقه‌ها را یک کمی کش بدهند عرض کنم خدمت مبارکتان، این آقای دکتر اسفندیاری کجاهستند؟
(دکتر اسفندیاری-بنده این جا هستم) ایشان در آمریکا فلسفه خوانده‌اند وازوقتیکه بنده با ایشان مأنوس شده‌ام چیزهای تازه‌ای یاد گرفته‌ام نمی‌دانستم مسئله کلی ومطلق در دنیا وجود ندارد ولااقل من نمی‌فهمم وآقای سعید وزیری هم قطعاً با هوش ودرایتی که دارند فهم مطلق وکلی نیست (سعسد وزیر ی-بنده که اصلاً نمی‌فهمم) مسئله کلی است ومطلق نیست توجه بفرمائید گروهی در این مملکت درراه انجام وظیفه ازو طبقات مختلف سرباز، گروهبان، افسر جان داده‌اند مملکت هم مکلف است نسبت به اینها قطعاً وفادار باشد حقشناس باشد برای اینکه این چیزی است که احترام جامعه است اگر در یک جاما خطا کردیم بایستی خطا تکرار نشود (مهندس والا-ما نسبت به بعضی‌ها نتوانستیم انجام وظیفه کنیم) اگر درموردی خطا کنیم نباید تکرار بشود ادای قسمتی ازو وظیفه هم به هر حال کاری است اینکه یک آمار ازشهداء برداریم میسر نیست ازو کجا شروع بکنیم این مشکل است بنده هم با جنابعالی موافقم ولی مسئله فوریت ازمیان می‌رود برای اینکه به آقای قوام صدری خواهیم گفت آمار بیاورند وایشان خواهند رفت وتاسال دیگر نمی‌آورند اگر با این تصمیم موافقید در سال بعد هم ممکن است همه این هار ا ازدولت سؤال کرد بله یک مملکتی ملکف است نسبت به کسانی که در زاه تعالی آن مملکت صدمه خورده‌اند حق شناسی کند وفاداری کند (صحیح است)(مهندس والا-هیچ کس با این فکر مخالف نیست) من شنیسده‌ام دردروازه یکی ازشهرهای اسپارت این جمله را نوشته بودند که من نمی دانم حافظه‌ام یاری می‌کند درست به خاطر بیاورم یا نه، نوشته بودند«ای مرد اسپارتی با شجاعت یا با سپر برگرد یا روی سپر وبدان اگر کشته شدی اسپارت نسبت به تو حقشناس است؟(احسنت)
رئیس-نظر دیگری نیست؟
مهندس والا-قربان مثل اینکه عرایض بنده سوء تعبیر شده است.
نمایندگان-رأی، رأی.
رئیس-به فوریت این لایحه رأی می‌گیریم وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. طرح دیگری ازو طرف عده‌ای ازهمکاران رسیده ست برای اطلاع مجلس قرائـت می‌شود.
(به شـرح زیر خـوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌شود لایحه برقراری مستمری بازماندگان شادروان حسنعلی منصور نخست وزیر فقید شهید فی المجلس مطرح شود.
مهندس بهمن عطائی-مهندس صائبی-مهندس صدقیانی –ثامنی –محدث زاده –مبارکی سیفی-نیاکان-تقی زند-موسوی زنجانی-دکتر نجیمی-فهیمی-اصغر باغمیشه –دکتر شفیع امین-پورادبی-ریگی-نیره ابتهاج سمیعی-متولی باشی-اولیاء مهندس پروشانی –جهانشاهی.
رئیس-این طرح مطرح است. آقای فولادوند مخالفید؟(فولادوند-موافقم) آقای مهندس والا.
مهندس والا-اگر دوستان بنده این امکان را به وجود بیاورند که حق مشروطیت ما با قبول صحبت کردن مخالفین عقیده مان تحکیم بشود بنده تصور می‌کنم که در آن روز مجلس رنگ واقعی خودش را بگیرد، اکثریت هست بدون تردید. دیدید بنده با فوریت مخالفت کردم رأی دادید. همهمه وجنجال کردن معذرت می‌خواهم شأن اکثریت نیست اگر به عرض بنده توجه دارید اجازه بدهید مطالب ازیک دریچه واقعی وازیک نظر حقیقی موشکافی بشود شما تصور می‌کنید بنده این قدر تنگی نظر دارم که ماهی چهارهزار تومان را به یک ورثه شهید پرداخت نکنند شما مرا آدم آنچنانی می‌شناسید؟ من به یک نویسنده‌ام درماه چهارپنج هزار تومان می‌دهم این پول را من شأن خانواده منصور که جوان برومندی را ازدست داده نمی دانم تصور می‌کنید می گویم این پول چیزی است؟ این اشتباه است جناب آقای پاینده عزیز. سرور بنده، استاد من، شما که پیش کسوت هستید من شاید در همان مکتب شما قرار گرفتم که هر کلمه‌ای را بگیرم آن را مطابق میل خود بپردازم هنر نویسندگی در این است منهم یجز ازاین مطلب نیستم به هیچ وجه نمی‌خواهم تحریک احساسات بکنم بنده اول عرض کردم که ارادات من رفاقت من دوستی من با منصور ازکسانی که
امروز از حزب ایران نوین هستند عیمق تر است آن روزی بنده با منصور نشستم صحبت کردم که هنوز کانون مترقی به وجود نیامده بوددفتر من شاهد است صندلی من شاهد است پیشخدمت من شاهد است که منصور آنروز می‌آمد با من مشورت می‌کرد من نباید این را عرض کنم من ارادتم به منصور بیشتر ازکسانی است که امروز احساسات بیشتری را ابراز می‌کنند اما به عرض من توجه بفرمائید من چه گفتم من آمدم گفتم در این مملکت ما افرادی داشتیم که در ردیف منصور یا در مرزی که منصور قدم گذاشته در همین جهت جانبازی کردند به مرحله شهادت رسیدند سرپرست خانواده‌ای رااز دست دادند برای آنها فکری نکردیم کاری نکردیم قدمی برنداشتیم چرا برنداشتیم که مثل هویدا دوست عزیز بنده یا دوست وهم مسلک آقای منصور بیایند لایحه بیاورند الان فرصتی به دست آمده عمل بسیار مستحسنی راکرده‌اند حتی من اگر پیشنهاد خرج می‌توانستم بکنم پیشنهاد می‌کردم یک صفر جلوی این رقم بگذارید برای اینکه با میلیونها پول هم یک منصور دیگری به وجود نمی‌آید اما اگر فردا فرزند مرحوم دهقان بیاید پیش من بگوید پدر من وکیل مجلس بود ودر راه انجام کشته شددرروزگاری که اویک تنه مبارزه می‌کرد وکیل مجلـس هم بود برایش لایحه نگذراندند (نمایندگان-چرا نگذراندند) هویدائی نداشت برای مرحوم زنگنه چه کردیم برای مرحوم رزم آراء هم نخست وزیر بود در موقع نخست وزیری به شهادت رسید (خانم دکتر پارسای –افسر بود ازقانون شهدای نظامی استفاده می‌کنند) آقای دکتر زنگنه شهید شد اینها کسانی بودند مرحوم هژیر وزیر دربار بود شهید شد برای آنها هم فکری بکنید (دکتر کیان-برای مهندس ملک عابدی قانون گذراندیم) بنده به هیچ وجه وجه من الوجوه مخالف نیستم که شما یک چنین مستمری را بگذرانید حتی شما این را موقوف به ۲۵سال نکنید بالاتر ازاین بگیرید من مبلغ چهل هزار ریال را کم می دانم اما می‌گویم الان موقعی پیدا شده که برای دیگران هم می‌شود فکر یکرد اگر دولت قانون می گذراند قانون خاص نباشد قانون عام باشد آن وقت است که من هم به آن قانون صد در صد رأی می‌دهم اینکه استدعا کردم ازجناب آقای رئیس که دو مرتبه توضیح بدهم برای این است که رفع سوءتفاهم بشود من با برقراری مستمری نسبت به وراث مرحوم منصور مخالف نیستم اما من این سؤال را دارم حالا که ما آمده‌ایم به مناسبت جانبازی یک فسردی قانون می گذرانیم این را تعمیم بدهیم به کلیه کسانی که شهید شده‌اند در راه خدمتگزاری مملکت مورد تشویق قرار بگیرند وده سال ازترور مرحوم دهقان گذشته اینها سرباز بودند کی آمده در خانه مرحوم دهقان که ببیند زنش چطور زندگی می‌کند بچه اش چطور تحصیل می‌کند اما حالا که ما می آئیم مجلس موافقی داریم دولت مساعدی داریم دولتی داریم که با نهایت علاقه عمل خیر انجام می دهدفکری هم بکنیم به حال کسانی که کشته شده‌اند وکسی راندارند بنده نظروسعه صدری بالاتر ازاین دارم.
رئیس-آقای فولادوند.
فولادوند-با اجازه مقام ریاست نمایندگان محترم باز هم بنده وظیفه پارلمانی وجدانی، اخلاقی خودم دانستم که در این پیشنهاد به عنوان موافق عرایضی به حضور مجلس ایران بکنم البته یک اندازه‌ای اختلاف دید پیدا شده که آن اختلاف دید وقتی که اصلاح بشود دیگر اصلاً غیر ازوحدت نظر چیزی نخواهد بود اینجا پیشنهاد یک فوریت درباره این طرح شد وتصویب شد مجدداً پیشنهاد شده است که در واقع می‌شود وفوریت که قابل طرح در مجلس باشد ازاول ممکن بود که پیشنهاد دو فوریت بشود وتصویب هم شده بود حالا این علاقه این محبت این قدرشناسی که نمایندگان محترم امضاء کنندگان طرح داشتند در دو مرحله انجام شده وبه عقیده بنده اصولاً هرقدردانی هر قدرشناسی نیز تقدیسی قابل احترام است ودوست داشتنی. عرایض بنده ابداً برای رد فرمایشان دوست وبرادر عزیزم جناب آقای مهندس والا نیست به هیچ وجه اصولاً اثبات شی نفی ماعدرا نمی‌کند (پاینده-ترجمه هم بفرمائید) وشما که عربیتان لااقل باید خوب باشد بعد ازترجمه یک قرآن، بنده به جای خودش فرمایشان جناب آقای مهندس والا را کاملاًقابل قبول دانسته ولی ازنقطه نظر شهدای رفته وسربازان شهید ولی البته ممکن است وبایستی قبول کرد که در آن زمان شاید مرحوم سپهبد رزم آراء ومرحوم دهقان یک چنین دوستان متشکلی قدردانی وهمگامان قدیمی در مجلس شورای ملی به عنوان نمایندگان مجلس ایران نداشتند (صحیح است) وهیچ مانعی ندارد به پیشنهاد ملت
برای تشویق شهدای گذشته آیندگان برای آنها هم همین تشریفات همین قدر دانی (مهندس والا-پیشنهاد خرج که نمی‌شود داد) اجازه بفرمائید باید دانست این بک مورد استثنائی است ولی استثنائی است که بسیار محترم است بسیار مقبول است وبسیار واجب است (صحیح است) کلمه استثناء یک کلمه‌ای است موجود اگر استثنائی نبود کلمه‌ای برایش اختراع نمی‌کردند واگر استثنائی شایسته است همین جاست (احسنت) ملاحظه فرمائید بالاخره همانطور که عرض کرد خدمتتان نمی‌شود الآن گفت شاید رنگ خون مرحوم منصور جلوی در مجلس پاک نشده است وشایسته دوستان واشخاصی که علاقمند به خدمت به وطن هستند همنی عملی است که امروز دارد می‌شود وبنده این را بسیار مقدس می دانم وبسیار واجب می دانم وبه دوستان ان هم تسلیت عرض می‌کنم وهم بار این عملشان مبارک باد (احسنت).
رئیس-به این طرح نمایندگان رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده واحده-به پاس خدمات شادروان حسنعلی منصور نخست وزیر فقید که در موقع انجام وظیفه وبه مناسبت آن به شهادت رسیده است به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود علاوه بر حقوق وظیفه قانونی که به وراث آن مرحوم تعلق می‌گیرد ازو تاریخ ۷بهمن ماه ۱۳۴۳ ماهیانه معادل حقوق ومزایای قانونی نخست وزیر وقت به اشخاص مفصلة الاسامی زیر بالمثابه با رعایت مقررات قانونی مربوط به حقوق وظیفه قانونی پرداخت نماید.
۱-بانو فریده منصور همسر.
۲-دوشیزه فاطمه وآقای احمد علی فرزندان آن مرحوم تا سن ۲۵سالگی وچنانچه تحصیلات آنها خاتمه نیافته باشد تا خاتمه تحصیلات
اعتبار مزبور هر سال در بودجه وزارت امور خارجه منظور خواهد گردید –نخست وزیر ووزیر دارائی
چند نفر ازنمایندگان –مخالفی نیست.
رئیس-آقای بالاخانلو
بالاخانلو - هیچ عجله نفرمائید کاسه داغ تر ازآش نشوید یک مطلب است باید گفته شود ونتیجه هم همان است هنگام طرح لایحه عنوان شد که بنده مخالفم در حالی که همچوچیزی نبوده بنده می‌خواستم بدواً به جنال آقای هویدا تبریک عرض می‌کنم ازو این جهت که واقعاً وظیفه شان را در مقابل ملت ونمایندگان مجلسین انجام دادند واین حق شناسی لازم بود وباید خدمتگزاران تشویق بشوند بالاخص در شب عید تصویب این لایحه ضرورت داشت والبته هم تصویب خواهد شد بنده پیشنهادی دارم آن پیشنهادرا جناب آقای مهندس والا در بیاناتشان اشاره فرمودند وبه نظر بنده همانطور که جناب آقای مهندس والا هرمودند حق همین است اگر مجلس درباره یک نخست وزیر فداکار حق همین است اگر مجلس درباره یک نخست وزیر فداکار ویک نخست وزیری که سلامتی وجان خود را در راه خدمت ازو دست داده باید همین عمل درباره نخست وزیران سابق وسایر کارکنان دولت که حین انجام وظیفه شربت شهادت نوشیده‌اند مجری وعمول گردد در این لایحه نوشته شده است علاوه بر مستمری که می‌گیرد اگر ایشان نخست وزیر بودند آن حقوق را می‌گیرند آن حقوق را بگیرند اگر ۴هزار تومان است آن چهار هزار تومان را بایستی بدهند وعلاوه برآن درست نیست برای اینکه به آن نخست وزیرانشان فقط حقوق خدمتشان رادادند علاوه برچیزی نداده‌اند اگر بایست بدهند بنده استدعا می‌کنم برای شادی روح نخست وزیرانی که جانشان را درراه خدمت به مملکت ازدست داده‌اند عیناً تعمیم داده شود گو اینکه این پیشنهاد خرج است ولی روی هم رفته بایستی قبول کرد که آنها هم خدمت کردند خیانت نکردند فداکاری کردند چه ضرری دارد ما میلیاردها تومان پول این مملکت را دردامان سازمان برنامه می‌ریزیم وخرجش نمیدانیم چه می‌شود این خرج بی حسابی است بگذارید آنهائی هم که خدمت کرده‌اند ازاین حسن نیت دولت فعلی ونمایندگان ملت برخوردار شوند.
دکتر کیان-حقوق رسمی حقوق رتبه ۹اداری است.
رئیس-پیشنهاد آقای بالاخانلو قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم بنابه مراتبی که در طرح پیشنهادی عده‌ای از آقایان نمایندگان درباره حقوق و مستمری شادروان منصور نخست‌وزیر شهید عنوان شده این طرح در صورت تصویب مشمول وراث سایر نخست‌وزیران شهید و کارکنان دولت که در حین انجام وظیفه شربت شهادت نوشیده‌اند معمول و مجری گردد. بالاخانلو
رئیس - چون پیشنهاد خرج است نظر دولت چیست؟
آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) - بنده با یک دنیا تشکر از این همه عواطف حاد که نسبت به یک خدمتگزاری که در بین ما نیست ابراز فرمودند فکرم ناراحت است که بخواهم صحبتی از قانون بکنم صحبت من از عواطف نمایندگان معظم خواهد بود (احسنت) و البته مطابق قانون هر کسی‌که در حین انجام وظیفه فوت می‌کند یک حقوقی دارد که به موجب قوانین موضوعه به وراثش تعلق می‌گیرد و احتیاج به مجوز مجددی از مجلسین نیست کسانیکه خدمات شایسته‌ای کرده‌اند اگر مجلس ایران پذیرفت ممکن است علاوه بر آن حقوق وظیفه‌ای‌که در قانون وظایف هست که یک مبلغی هم به بازماندگان او بدهند البته مرحوم حسنعلی منصور دارای رتبه ۹ اداری بود تمام حقوقش ۱۴۵۰ تومان است آن ۱۴۵۰ تومان طبق قوانین موضوعه پرداخت می‌شود به همه وراث قانونی‌اش چون رجاء واثق بود که مجلس ایران و ملت ایران و شاهنشاه معظم وسایل زندگی خانواده او را مهیا خواهند فرمود و مرحوم منصور هم این جا عرض می‌کنم هیچ ارثی از خودش از تهاتر شود دیناری باقی نگذاشته دیونش چندین برابر یک خانه ملکی است که در دروس دارد و یک باغچه کوچکی خارج از شهر، هیچ چیز دیگری ندارد و میزان دیونش چند برابر دارایی‌اش است مجلسین محترم ایران حقوق نخست‌وزیر را که طبق تبصره قانون بودجه سال ۲۷ البته ملاحظه خواهند فرمود که از سال ۲۷ تا به امروز واقعاً‌با توجه به هزینه زندگی همان ۴۰ هزار ریال ثابت مانده استدعا شد که این ۴۰ هزار ریال سه تقسیم شود برای همسرشان و دو فرزندشان عرض کردم من امروز خیلی معذرت می‌خواهم نمی‌توانم به بحث‌های قانونی یا منطقی یا فلسفی وارد شوم عواطفم اجازه نمی‌دهد، همیشه نسبت به خدمتگزاران این مملکت از یک طریق پاس خدمت داده شده علاوه بر مزایای معنوی اگر خانواده‌شان چیزی نداشتند یک مزیت مادی هم داده شده و الّا بزرگترینش مزیت معنوی بوده که درباره همه خدمتگزاران بوده دلیلش هم اظهاری است که امروز در مجلس بیان فرمودید. البته بی‌مورد است و نمی‌شود قبل از اینکه یک حادثه‌ای واقع شود انسان بیاید پیش‌بینی بکند که هر کس به این ترتیب به شهادت رسید این طور درباره ورثه‌اش عمل شود خدا نکند در آینده دیگر ما ببینیم که خدمتگزاران ما این طور هدف گلوله قرار بگیرند من از خداوند می‌خواهم که دیگر یک چنین چیزی را در مملکت نبینیم و بهتر است در متن قانون یک چنین پیش‌بینی را نگذاریم چون چیزی که رخ نداده فعلاً برای صحبت کردن موردی ندارد عرض کردم من از خدا می‌خواهم که دومی پیدا نکند اما اگر مشیت الهی بر این بود که در آینده یک خدمتگزار دیگر این مزیت را داشته باشد همین قوه مقننه و یا ملت ایران به موقع خودش اقدامشان را خواهند کرد ما نسبت به گذشته و آیندگان خودمان هم این ایمان را داریم لازم نیست که از حالا پیش‌بینی کنیم و امیدوارم که پیش نیاید آیندگان هم سپاسگزار خادمین خواهند بود من استدعا می‌کنم چون این پیشنهاد به این دلایلی که عرض کردم چیزی نیست که پیش آمده باشد و انشاءالله پیش نمی‌آید استدعا می‌کنم به یک وقت دیگری و به یک موقع دیگری محول بفرمایند فعلاً در این لایحه از همین حسن ظن و مختصر کمکی که به ورثه مرحوم منصور می‌شود اکتفا کنیم بحث این را به بعد موکول کنیم (احسنت).
رئیس - آقای بالاخانلو پیشنهاد خرج است خودتا مسترد خواهید فرمود؟
بالاخانلو - بنده پیشنهادی داده‌ام که خواهش می‌کنم به رإی بگذارید.
رئیس - قابل طرح نیست.
بالاخانلو - اگر قابل طرح نیست پس می‌گیرم
رئیس - پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در ماده واحده کلمه «بالمثالثه» به کلمه «به تساوی» مبدل شود چون کلمه مثالثه غلط است.
پاینده
دکتر یگانه - قبول می‌کنم چون مقصود این است که به سه قسمت شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم مبلغ چهل هزار ریال درخواستی جناب آقای نخست‌وزیر در متن لایحه قید شود.
دکتر اسفندیاری
رئیس - آقای دکتر اسفندیاری.
دکتر اسفندیاری - من وظیفه دارم قبلاً نظری را که جناب آقای فخر طباطبایی دادند نظر حزب مردم اعلام کنم چون جناب آقای نخست‌وزیر در حین انجام وظیفه به قتل رسیدند وظیفه دولت و مجلس است که یک مقرری برای ایشان تعیین کند (صحیح است) این وظیفه را هم دارم که به عرض نمایندگان محترم برسانم مخصوصاً جناب آقای دکتر یگانه که در امر قانون‌دانی استاد من هستند که به طور کلی صلاح مجلس نیست که یک قانون مهم را تصویب کند و تفسیر را مجلس به دولت واگذار کند شاید یکی از چیزهایی که ما می‌توانیم برای مرحوم منصور ذکر کنیم صراحت لهجه ایشان بود در مواردی که پیش می‌آمد در این قانون علت اینکه من پیشنهاد کردم چهار هزار تومان برای اینکه پیشنهاد خود جناب آقای نخست وزیر بود و الا من نظر خاصی که چهار هزار یا دو هزار یا صد هزار تومان هر مبلغی باشد نداشتم خود جناب آقای دکتر یگانه به این مطلب مخصوصاً توجه داشته باشند که ما نباید قانون مبهم بگذرانیم به این صورت که ما حقوق ایشان را می‌گذرانیم مزایایی هم به ایشان بپردازیم بحثی نیست که دولتی بعد از ایشان آمد خواست مزایا را به صورت دیگری تفسیر کند جناب آقای دکتر یگانه، آمد تفسیر کرد که منظور از این مزایا پاداشی که در زمان حیات ایشان داده می‌شده، در زمان‌های مختلف مبالغ مختلفی داده شده از این جهت این اختلاف پیش می‌آید که به ورثه مرحوم منصور امروز صد تومان بدهند و فردا پانصد تومان اگر نظر جنابعالی با این لایحه به این فرمی که داده شده که کلمه مبهمی درش قید بشود تأمین می‌شود بنده عرضی ندارم ولی اگر با این پیشنهاد این ابهام رفع شود به یک صورتی یک مبلغی که صلاح می‌دانید ذکر شود که هم دولت نظرش تأمین شده باشد هم نمایندگان ملت را در این قسمت روشن بکند دیگر عرضی ندارم.
رئیس - آقای دکتر مهذب.
دکتر مهذب - برای بنده واقعاً مشکل است به پیشنهاد یا فرمایشاتی که همکار خیلی محترم بنده آقای دکتر اسفندیاری فرمودند مخالفتی بکنم ولی به حسب وظیفه وجدانی مجبورم تذکری بدهم شاید این جریان برای خود آقای دکتر اسفندیاری هم روشن بشود و قبول کنند در این جا من واقعاً به عنوان یک وکیل آرزو داشتم خوب بود اصولاً منصور کشته نمی‌شود و شهید نمی‌شد و او بود بالای سر بچه‌ها و خانواده‌اش و احتیاجی نبود که اصولاً یک چنین لایحه‌ای امروز مورد بحث و بررسی قرار بگیرد ما در حقیقت امروز از لحاظ مادی آن کاری را می‌کنیم که خود او اگر بود شاید خیلی بهتر و شاید با قدرت بیشتر و شاید با وجوه زیادتری می‌توانست برای خانواده‌اش انجام بدهد آقای فولادوند صحیح فرمودند که این استثناء است بر اصل کلی همان استثناء بر اصل کلی بر این قانون وارد است علتش این است که خیلی‌ها شهید شدند ولی نحوه شهید شدن منصور با آنها تا حدی فرق داشت (صحیح است) منصور پاسدار انقلاب بود و این مجلس هم پاسدار انقلاب است و بنابراین نحوه شهید شدن منصور استثنایی است بر اصل کلی و همین‌جاست که راجع به این استثناء بر اصل کلی صحبت می‌شود در هر حال بنده خیال می‌کنم این چهار هزار تومان با حقوق نخست‌وزیری به هیچ عنوان کافی برای سرپرستی فرزندان او نیست مجدداً تکرار می‌کنم اگر خود منصور زنده بود بهتر می‌توانست بیشتر می‌توانست سروری و سرپرستی خانواده‌اش را بکند (صحیح است) تنها من خیال می‌کنم این یک مرهم بسیار
بسیار کوچکی است که بر جراحات وارده قلب خاندان منصور گذاشته می‌شود شاید یک برگ سبزی است که در این شب عید پاسداران انقلاب یعنی ما به خانواده او یعنی منصور می‌دهیم در هر حال پیشنهادی که جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند بنده خیال می‌کنم علتش این است که حقوق نخست‌وزیر وقت نوشته شده و ممکن است حقوق نخست‌وزیر در سالهای آینده تغییر کند بنابراین لازم است حقوق نخست‌وزیر وقت باشد که مشکلی از لحاظ زندگی برای آنها پیش نیاید و اما از لحاظ این چهل هزار ریال یا چهار هزار تومان به هیچ عنوان نمی‌تواند درد ملت را از این لحاظ و خاندان منصور و ماها را که لااقل جزو اکثریت هستیم و خیال می‌کنم شماها را که همیشه پاسداران انقلاب هستید جبران بکند، بنابراین به نظر بنده مزایا هم هرچه باشد زیاد نمی‌تواند باشد بنده می‌دانم منصور وقتی فوت شد مبالغی بدهکار بود علاوه بر خانه خودش خانه برادرش هم گرو بانک بود این حرف را بنده لازم نبود اینجا بزنم ولی در هر حال مزایا هرچه باشد حقوق هم هرچه باشد بنده خیال نمی‌کنم یک چیز فوق‌العاده باشد و در هر حال خیال می‌کنم برگ سبزی است در این شب عید، عرض کردم به ملت و خانواده او می‌دهیم.
دکتر اسفندیاری - اجازه بفرمایید بنده یک تذکری بدهم.
رئیس - در پیشنهاد خودتان توضیح دادید. آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) - عرض کنم من تصور می‌کنم توضیحی که عرض می‌کنم شاید برای جناب آقای دکتر اسفندیاری هم مطلب روشن شده باشد ما برای تسلای خانواده مرحوم منصور فرض کردیم که وجود معنوی او و روحش هست اگر زنده بود و خدمتگزار بود چه حقوقی می‌گرفت؟ چهار هزار تومان بود. اگر یک روز مجلسین تصویب فرمودند که حقوق نخست‌وزیر وقت چیزی بیشتر باشد امر دیگری بود و اما مسئله مزایا عبارت است از دو رقم یکصد ریال که به عنوان هر اولاد یکصد ریال طبق قانون به همه داده می‌شود مزایا به موجب قانون است هیچ چیزی مثل اضافه‌کار، پاداش اینگونه وجوه به هیچ‌وجه مزایا محسوب نمی‌شود در قوانین مزایا معین است در قوانین موضوعه به عنوان مزایا برای خانواده مرحوم منصور مبلغ دویست ریال در ماه است مگر این که در روز دیگری انشاءالله برای دو اولاد دویست ریال تبدیل شود به هزار ریال دو هزار ریال و مزیت دیگری نیست و آن وجوه اضافه‌کاری و از این قبیل مزایا محسوب نمی‌شود مزایا چیزی است که به تصویب مجلسین برسد و دو یکصد ریال منظور است مگر اینکه مجلسین تصویب بکنند بیشتر بشود (رأی - رأی).
دکتر اسفندیاری - اجازه بفرمایید با توضیحی که دادند چون کلمه مزایا بعد از این مورد تعبیر هیئت دولت قرار نمی‌گیرد با توضیحی که آقای دکتر یگانه فرمودند بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم - پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر اضافه گردد.
تبصره - دولت مکلف است تا دو ماه دیگر نسبت به برقراری وظیفه متناسبی درباره شهدایی که در سمت وزارت، وکالت یا مشاغل دیگری جان خود را از دست داده‌اند طرح لازم برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم نماید.
مهندس والا
رئیس - آقای مهندس والا بفرمایید.
مهندس والا - بنده امروز واقعاً پیش خداوند بزرگ و پیش وجدان خودم شاکر و راضی هستم و از پشت این تریبون مقدس آرزو می‌کنم تا وقتیکه جان در بدن دارم مرا از راهی که تصور می‌کنم یا اطمینان دارم که به خیر و صلاح است باز ندارد و همیشه این قدرت اخلاقی را به من بدهد که من عرایض خودم را بکنم ولو اینکه با عرض بنده عده‌ای مخالف باشند از دو حال خارج نیست یا تذکر دوستان عرایض بنده را اگر صحیح نباشد تصحیح می‌کنند یا اگر مطالبی به نظرم می‌رسد صحیح است و اوضاع و احوال و آتمسفر ممکن است آن را طور دیگری تعبیرش بکند یک روزی می‌نشینند و قضاوت می‌کنند که فلانی کار خودش را کرده من معذرت می‌خواهم از اکثریت که می‌گویند رأی، رأی که این لایحه زودتر تصویب بشود اما پیشنهادی که بنده دادم یک قدری توجه بفرمائید واقعاً منصور شخص آمرزیده‌ای بود منصور آن چنان قدرت اخلاقی داشت که خوشبختانه امروز یک محیطی به وجود آمده که یک دولت یک رفیق و یک مجلس
موافقی نسبت به این خدمتگزار وجود دارد اما ما قانون می‌گذرانیم شأن قوه مقننه شأن مجلس شورای ملی این است که اگر استثنایی هم قائل می‌شود صحیح عمل کند استثنا چیست؟ جناب آقای پاینده جناب آقای دکتر مهذب استثنا از یک اصل کلی است اگر اصل کل را مأخذ و ملاک نظر قرار بدهیم بعد می‌توانیم بر این اصل یک استثنایی قرار دهیم ولی اگر اصل فراموش بشود و حالا باییم استثنا درست کنیم این قابل تعبیر و تفسیر است بنده پیشنهادی تقدیم کردم ممکن است منجر به این بشود که من پس بگیرم پیشنهاد من چیست؟ من عقیده دارم در گذشته به خصوص در تاریخ اخیر مملکت افراد جانبازی بودند که یا قوانین یا دستگاههای اداری ما نتوانستند جبران خدمت آنها را بکنند و فراموش شده‌اند و حال که ما می‌آییم قانونی می‌گذرانیم جا ندارد که برای گذشتگان برای کسانی که جان باخته‌اند فدا شده‌اند اگر در گذشته فوت شده است فکری بکنیم اگر در گذشته فرصتی را از دست داده‌ایم باید حالا بیاییم جبران بکنیم من نمی‌دانم شاید این مطلب را نتوانم درست توجیه کنم بدون تردید اطمینان دارم که نظر اکثریت با نظر من موافق هست (یک نفر از نمایندگان - ولی جایش اینجا نیست) من نمی‌دانم موقعش چه موقع است من نمی‌دانم اگر موقعش در گذشته بوده جناب آقای روحانی، وکیل که پیشنهاد خرج نمی‌تواند بدهد دولت هم اگر می‌خواست بکند یا دولتها هم اگر می‌خواستند بکنند کرده بودند عده‌ای را ما از دست داده‌ایم بدون اینکه مملکت خدمت آنها را جبران کرده باشد فقط بنده این را بالصراحه عرض می‌کنم کسی که همیشه نظر عنایت داشته شخص اول مملکت اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است ایشان نسبت به کسانی که شهید شدند و جان از دست دادند نهایت پدری و بزرگواری را فرموده‌اند در اینجا لازم است که این مطلب گفته بشود ولی دولتها به هیچ وجه من‌الوجوه یا آنچنان گرفتاری داشتند و یا ملاحظه کردند ولی حالا که بحمدالله نه گرفتاری هست و نه ملاحظه و این جا هم بهترین جا است...
رئیس - آقای مهندس والا وقت جنابعالی تمام شد.
مهندس والا - برای این کار فکری بفرمایید بنده گفتم دولت یک لایحه‌ای بیاورد این پیشنهاد بنده را یکبار دیگر اکثریت مطالعه کنند اگراحتیاج به تصحیح دارد تصحیح کنند و مورد توجه قرار بدهند (خانم دکتر پارسای - حرفتان صحیح است ولی جایش اینجا نیست)
رئیس - آقای مهندس والا این پیشنهاد پیشنهاد خرج است.
پاینده - اخطار نظامنامه‌ای دارم.
مهندس والا - من گفتم دولت لایحه بیاورد من نگفتم که پول بدهد.
پاینده - اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس - طبق چه ماده‌ای است؟
پاینده - راجع به همین تعبیر بین هالی و غیرمالی.
رئیس - بفرمایید.
پاینده - به نظر بنده تعبیری که مقام ریاست از معنی خرج می‌فرمایند یک کمی قابل تأمل و دقت است بنده عرضم را می‌کنم، با خود ایشان است (مهندس عطایی - تشخیص با خود رئیس است) اجازه بفرمایید حرفم را بزنم و شما اگر خواستید میان حرف بنده حرفی بزنید این طرف بنشینید که من بدانم صدا از کجا می‌آید. یک کتابی آقای دکتر یزدان پناه خوب ما که رئیس کمیسیون بودجه هستند سال‌ها پیش نوشته‌اند درباره نفت ایران و دادگاه بین‌المللی لاهه اگر خاطرتان باشد آن وقت سروصدا بلند شد که چه شده قاضی انگلیسی به نفع ملت ایران رأی داده همه گفتند که از حقه‌های انگلیسی‌هاست بنده کتاب آقای دکتر یزدان‌پناه را خریدم و خواندم بعد یک دوست هم از من عاریه گرفت و طبق معمول پس نداد در آنجا این مطلب روشن شده است که قاضی انگلیسی نه به دستور دولت انگلیس نه برای خرابکاری بلکه به حکم یک (ویرگول) رأی به نفع ایران داد یعنی در دنیا مسئله دقت به حد یک ویرگولی رسیده که ما برایش موجودیت قائل نیستیم البته این مطلب محرز است نماینده حق پیشنهاد خرج ندارد اما توجه بفرمایید این دنیایی که همه چیزش با پول مربوط است مگر می‌شود کاری با پول مربوط نباشد اگر بنا باشد این جور تفسیر کنیم که هرچه مربوط به پول است پیشنهاد خرج است من فکر می‌کنم تمام نمایندگان برای تمام مدت مسئله طرح داد را فراموش کنند برای اینکه راه درست بشود خرج دارد طرح می‌دهند دیوار سفید بشود خرج دارد بنده تصور می‌کنم منظور از پیشنهاد خرج این است که مستقیماً
نمایندگان حق ندارند، دولت را مکلف بکنند که چیزی یکجا بدهد (صحیح است) اما این بودجه هفده هزار میلیونی برای مصالح مملکت است ما اینجا نشسته‌ایم آقای مرتضوی در بودجه پیشنهاد می‌کنند که برق خوزستان بهتر بشود این مستلزم خرج است شما اگر خرج را وسعت دهید بنده تصور می‌کنم جای بی‌خرجی نخواهد ماند استدعا می‌کنم توجه بفرمایید خرج خرج مستقیم است اگر آقای مهندس والا گفت دولت مکلف است که لایحه وظیفه بیاورد این مستلزم خرج است ولی نه خرج مستقیم دولت لایحه می‌آورد تصویب می‌شود به حکم خودش است مستقیم و غیرمستقیم به حکم ویرگول آقای دکتر یزدان‌پناه به نظر بنده باید همیشه مورد نظر و دقت قرار بگیرد آقای رئیس مجلس هم حق دارند بعد رأی نهایی خودشان را بدهند.
رئیس - اجازه بفرمایید مسئله پیشنهاد خرج بودن است، آن طوریکه به نظر بنده می‌آید اگر تکلیف خرجی برای دولت باشد یک خرجی را پیشنهاد می‌کنند. آقای مهندس والا خودشان چه نظری دارند؟
مهندس والا - من تصور می‌کنم پیشنهاد خرج نباشد برای اینکه من نوشتم دولت یک لایحه بیاورد معلوم نیست این لایحه مورد تصویب قرار بگیرد یا نگیرد بنابر این اگر همان توجیهی که جناب آقای پاینده کردند مورد توجه قرار بگیرد این پیشنهاد خرج نیست و بنده برای اینکه مجلس را در محظور نگذارم امر جناب رئیس را اطاعت می‌کنم و پیشنهادم را پس می‌گیرم و امیدوارم این کار را خود دولت بکند و لایحه‌ای بیاورد بدون اینکه ما این تکلیف را معین کرده باشیم.
رئیس - آقای دیهیم مخالفید؟
دیهیم - در کلیات آخر مخالفم.
رئیس - نسبت به این ماده واحده رأی می‌گیریم از خانمها و آقایانی‌که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا کلیات آخر لایحه مطرح است. آقای دیهیم.
دیهیم - ما یک وظیفه داریم که باید به هر نحو باشد وظیفه خومان را به نحو احسن انجام بدهیم حالا اکثریت رد کند یا قبول کند مربوط به مجلس و تعداد رأی است. مطلبی که به عرض می‌رسانم اگر توجه بیشتری بشود کنه مطلب روشن خواهد شد اولاً برای وراث مرحوم منصور یک مقرری تصویب می‌کنیم بنده به خدا قسم می‌خورم روح آن مرحوم از این عمل ناراضی است برای این که آن افتخاری که مجلس به او داد و آن تجلیلی که مجلس شورای ملی در حق آن مرحوم انجام داد مافوق اینهاست (مهندس صدقیانی - باید فرزندان او هم وسیله زندگی‌شان فراهم شود) اجازه فرمایید می‌گویند مرحوم منصور قرض زیاد داشت می‌گویند سه میلیون تومان قرض داشت من نمی‌دانم، می‌گویند، اگر بانک ملی سه میلیون تومان به او قرض داده در مقابل چه داده؟ (خواجه‌نوری - در مقابل اعتبار خودش) فکر می‌کنم بانک ملی وقتی به کسی قرض می‌دهد که در مقابل وثیقه می‌گیرد و حداقل ربع آن وثیقه را پول می‌دهد (یک نفر از نمایندگان - صحیح نیست) این اطلاعی است، اجازه بدهید عرض کنم این یک وظیفه سنگین نمایندگی است که باید عرایضم را بکنم اگر در واقع این قرض به ایشان داده شده یعنی سه میلیون تومان عرض کردم بنده نمی‌دانم فقط شنیده‌ام اگر در مقابل وثیقه داده شده این وثیقه حتماً چهار برابر قرض قیمت دارد ولی اگر مرحوم منصور یک چیز بی‌ارزش در مقابل سه میلیون تومان قرض وثیقه گذاشته این خیانت است و من ایشان را خیانتکار نمی‌شناسم و ایشان را مرد صالحی می‌دانم توجه بفرمایید، احساسات نشان ندهید، مرحوم ستارخان و باقرخان که در راه این مملکت خدمت کردند و مشروطه گرفتند و من و شما به نام همان مشروطه اینجا نشسته‌ایم و به نام قانون افتخار می‌کنیم و نماینده مجلس هستیم دیناری به دختر مرحوم باقرخان نمی‌دهند (صحیح است) ۱۵۰ تومان فقط به دختر مرحوم ستارخان می‌دهند، آقایان اینها خدمت کرده‌اند اگر بگوییم به وراث افرادی که خدمت کرده‌اند کمک کنید پیشنهاد خرج نیست، جناب آقای پاینده خوب توضیح فرمودند در یک لایحه اگر نماینده‌ای نظر بدهد فرض بفرمایید ما اینجا نظر بدهیم که فلان خیابان را بسازند یا فلان راه را بکشند آیا این پیشنهاد خرج است؟ بدون پول که نمی‌شود خیابان کشید. اگر خرج باشد پس ما حق نداریم این پیشنهادات را بکنیم اگر نماینده‌ای مستقیماً یک پیشنهادی بکند که آن توأم با خرج باشد آن را نماینده حق ندارد، در اینجا لایحه آورده‌اید که به ورثه
مرحوم منصور مقرری بدهید بنده کاری ندارم حتماً صلاح دانسته‌اید ولی این افتخارات را کوچک نکنید. ایشان تا ابد افتخارش خواهد ماند که در راه خدمت به مملکت و به شاهنشاه، شهید شد بنده مخصوصاً این عرض را کردم حالا آقایان اگر می‌دانید که وراث او احتیاج به کمک دارند، من نمی‌دانم کمک بکنید عرض کردم ستارخان و باقرخان خیلی خدمت کرده‌اند یک نامه‌ای از دختر مرحوم باقرخان داشتم من نمی‌دانستم که این مطلب امروز در اینجا مطرح خواهد شد و الّا کاغذ را می‌آوردم و می‌خواندم، خلاصه نوشته بود آیا ملت ایران خدمات پدرم را قبول ندارد که یادی از من نکرده و مقرری به من نمی‌دهد، بیایید در قانونگذاری احساسات را کنار بگذاریم، حرفی بزنیم که از اینجا که بیرون رفتیم و یک موکل پیش ما آمد و از ما یک مطلبی را پرسید ما خودمان روی ایمان به او جواب بدهیم و نگوییم این شهید بوده ولی باقرخان و ستارخان شهید نبوده‌اند و وراث این احتیاج داشته و وراث آنها احتیاج نداشته اجازه می‌فرمایید بگویم وراث آنها خیلی مستحقند (صحیح است) چرا اینها را آقایان اکثریت حمل بر مخالفت می‌کنند تصور می‌کنند که نمی‌خواهیم از مرحوم منصور تجلیل بشود، چرا نمی‌خواهیم تجلیل بشود کسی که جلوی مجلس پیش چشممان به دست یک عنصر کثیف و خائن و یک عنصر ماجراجو و یک عنصر وابسته بیگانه شهید شد، باید از او تجلیل بشود، آیا ببینیم این تجلیل را روح او هم می‌خواهد که امروز در این مجلس بیاییم یک قانون بگذرانیم که ممکن است به او احتیاج نداشته باشد اگر احتیاج دارد باید کمک کنید اگر احتیاج ندارد کمک نکنید ولی شما چطر فرض می‌فرمایید که وراث مرحوم ستارخان و باقرخان احتیاج ندارند اگر آذربایجانی نبودم (یک نفر از نمایندگان - در دوره اول و دوم و سوم این کار را می‌بایستی می‌کردند نه دوره ۲۱) عرض کنم همان جمله‌ای که اینجا فرمودید که دوره ۲۱ دوره انقلاب است دوره ۲۱ خدمات خادمین را تشخیص می‌دهد، بنده عرضم را تمام می‌کنم و خیلی معذرت می‌خواهم ببخشید اگر آذربایجانی نبودم و وراث او به من اجازه می‌دادند من وضع زندگی وراث مرحوم ستارخان را می‌گفتم (صحیح است) ولی خوب اجازه ندارم همین قدر عرض می‌کنم آنها خدمت کرده بودند مشروطه گرفته بودند که افتخار می‌کنیم مملکت ما مشروطه است دولت ما مشروطه است و عرضم را تمام می‌کنم.
رئیس - آقای خواجه‌نوری.
خواجه‌نوری - امروز درخصوص این لایحه مطالبی گفته شد که حاکی از این بود که حتی آقایانی که به عنوان مخالف با فوریت و مخالف با لایحه صحبت فرمودند در باره خدمات مرحوم منصور و این که او حین انجام وظیفه و در راه انجام وظیفه شهید شده است محرز و مسلم است که مجلس متفق‌القول و اتحاد عقیده دارد (صحیح است) ولیکن در این خصوص بیاناتی فرمودند و اشخاصی را نام بردند که آنها هم نسبت به سهم خودشان به مملکت ایران خدمت کرده‌اند والحق می‌بایستی در زمان خودش در همین مکان و در همین مقام از بازماندگان آنها هم دلجویی می‌شد و نگهداری می‌شد این غفلت شده است هیچ تردیدی نیست (صحیح است) ولیکن این غفلت را مجلس دوره بیست و یکم مرتکب نشده است (صحیح است) و اما اگر بخواهیم راجع به گذشته حکمی بکنیم این حکم را باید در وقت وسیع‌تر و با رسیدگی به صورت‌ها و آمارها و مطالعه مطلب بکنیم و ببینیم تا چه زمانی می‌توانیم این حکم را عطف به ماسبق بکنیم آیا به ورثه امیرکبیر هم باید چیزی بدهیم؟ آیا به ورثه بوذرجمهر حکیم هم باید چیزی بدهیم؟ آیا به ورثه انوشیروان عادل هم باید چیزی بدهیم؟ (یک نفر از نمایندگان - ورثه‌ای ندارند) آخر توجه بفرمایید مسلماً‌ورثه مرحوم باقرخان و ستارخان الان به سن شصت‌سالگی و هفتاد سالگی رسیده‌اند ما آمدیم درباره اطفال منصور گفتیم حداکثر تا سن ۲۵ سالگی بدهند اگر ما این حکم کلی را می‌خواستیم جاری کنیم نسبت به شهدای سابق اصلاً آنها مشمول این مقررات نمی‌شدند پس باید در ضمن این که قبول کردیم این اصل مسلم است که از خادمین کشور باید قدردانی و سپاسگزاری بشود و از ورثه آنها باید دلجویی بشود و این اصل مورد قبول تمام نمایندگان مجلس است ولیکن باید بنشینند و درباره اشتباهات گذشته و در ترمیم و جبران اشتباهات گذشته فکر اساسی بکنند اما چه شده است که راجع به منصور دولت این پیشنهاد را داده است و ما هم پشتیبانی می‌کنیم یک مطلبی را جناب آقای پاینده فرمودند و آن اشاره به شب عید و فرمودند که ما همه عیدی داریم
و بازماندگان منصور با این که نمی‌توانند عیدی داشته باشند باید یک بهانه‌ای برای یک سرور جزیی داشته باشند ولیکن این جنبه احساساتی‌اش بود بنده از جنبه مصلحت مملکتی نمی‌توانم عرض کنم ما رفقای منصور همانطور که گاهی آقایان می‌فرمایند افتخار می‌کنیم به رفاقت که گاهی آقایان می‌فرمایند افتخار می‌کنیم به رفاقت او ما دوستان و پیروان او اشخاصی نیستیم که فقط برای مقاصد شخصی و برای مطالب استثنایی اینطور اصرار بورزیم این یک مطلب استثنایی نیست نخست‌وزیری برای یک خدمت مقدس قدم گذاشت به همین دلیل هم شهید شد برای تشویق تمام خدمتگزاران مملکت باید از بازماندگان آن مرحوم دولت نگهداری کند (صحیح است) باید این اصل مسلم برای آتیه در این مملکت محرز و مسلم باشد که هرکس در این شرایط به شهادت برسد اطفال او مورد توجه و نگهداری اجتماع و دولت خواهند بود این اصول باید مسلم بماند منصور یک نخست‌وزیر عادی نبود همین دوستانی که شما می‌بینید در این مجلس هستند و هزاران نظیر اینها در خارج هستند و به منظور و افکار منصور احترام می‌گذارند جمع کردن همین‌ها بزرگترین خدمت بود که منصور انجام داده است شما تصور نفرمایید که ایجاد یک مکتب، ایجاد یک حزب به معنی واقعی و به وجود آوردن یک مؤسسه‌ای که این افکار را در یک مجرای صحیح و دائمی بیندازد خدمت کوچکی است مملکت ما مدت‌ها بود که تشنه چنین خدمتی بود مملکت ما مدت‌ها بود که منتظر بود که تمام اشخاص متفکر مملکت که آرزو داشتند که یک چنین جمعیت‌هایی به وجود بیاید یک چنین خدمت‌هایی بکنند ولیکن کاردانی منصور بود، محبت منصور بود و صمیمت او بود که موجب شد هزاران نفر مثل من پشت سر او بایستند و از هیچ چیز دریغ نکنند این خدمت خدمت کوچکی نیست ما بارها گفتیم که مشروطیت ما باید قوام پیدا کند دوام پیدا کند مملکت ما دارای یک خط مشی باشد مملکت ما بتواند قادر باشد که به دولت حکومت بکند و دولت را راهنمایی کند جز این که یک اکثریت حزبی در مجلس باشد که این دستورات را بدهد و یک دولت را موظف بکند که این دستورات را اجرا بکند راه دیگری بود؟ و این خدمت را کی انجام داد؟ به جز منصور. آخر انصاف داشته باشید البته اشخاصی شهید شدند البته اشخاصی خدمت کردند ولیکن تناسب خدمات را در نظر بگیرید نتایج خدمات را در نظر بگیرید ما دوستان منصور دوستانی هستیم که به فکر مقام او هستیم به فکر خاطره او هستیم به فکر افکار او هستیم به فکر بازماندگان و اطفال او هستیم و هرکسی که دوست هرکسی باشد و یک چنین فکری بکند ما به او احترام می‌گذاریم (احسنت) خدا کند که همیشه در این مملکت اشخاصی باشند که مثل ما فکر کنند و ما همیشه به آنها درود خواهیم فرستاد و تبریک خواهیم گفت بنده در این موقع که این لایحه با رأی قاطع نزدیک به اتفاق تصویب شده است از مجلس شورای ملی تشکر می‌کنم و به مجلس شورای ملی ایران درود می‌فرستم که چنین سابقه‌ای را در این مجلس ایجاد کردند دیگر هم عرضی ندارم خیلی متشکرم (احسنت).
رئیس - نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری دائر به قبول اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی پراخت حق‌الکشف مواد مخدره غیرمجاز و ابلاغ به دولت
رئیس - گزارش کمیسیون راجع به پرداخت حق کشف مواد مخدره غیرمجاز که لایحه آن در مجلس سنا اصلاح گردیده بود مطرح است قرائت می‌شود.
پروین - ما الان گیج هستیم یک ساعت بعد از ظهر است بماند برای بعد.
رئیس - چیزی نیست اصلاحی در مجلس سنا شده بود که کمیسیون تصویب کرده.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه ۲۵ اسفندماه با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۵۰۹۴۱/۱-۲/۱۰/۴۳ راجع به پرداخت حق کشف مواد مخدره غیرمجاز را که در مجلس سنا اصلاح گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - وزارت بهداری مجاز است از محل اعتبار حق کشف کاشفینی که در بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور منظور گردیده حق کشف کاشفین مواد مخدره غیر مجاز و همچنین پاداش کاشفین تأسیسات سازنده هروئین یا سایر مواد مخدره غیرمجاز را به میزان و ترتیبی که به موجب آئین‌نامه‌ای که از طرف وزارت بهداری و وزارت کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد پرداخت و اسناد آن را به حساب قطعی منظور دارد.
از کلیه حق کشف‌های حاصل از جریمه‌های وصولی به میزان پرداخت شده مربوط به هر مورد کشف برداشت و به حساب درآمد عمومی کشور منتقل می‌گردد.
از آغاز سال ۱۳۴۴ حق کشف کاشفین منحصراً از محل جریمه‌های وصول شده به میزان مقرر در قانون پرداخت می‌شود.
اعتبار مصوب در سال ۱۳۴۳ برای منظور فوق قابل مصرف در سال ۱۳۴۴ خواهد بود.
رئیس کمیسیون بهداری - دکتر اعتمادی
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه مربوط به پرداخت حق کشف مواد مخدره غیرمجاز را که در مجلس سنا اصلاح شده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تصویب نمود.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه - اهری
رئیس - این لایحه قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده بود و در مجلس سنا در آن اصلاحاتی کرده بودند این اصلاحات در کمیسیون بهداری و در کمیسیون بودجه مورد رسیدگی قرار گرفته است و اصلاحات مجلس سنا را پذیرفته‌اند و حالا گزارش این کمیسیونها مطرح است آقای رامبد بفرمایید.
رامبد - به تحقیق موضوع منع کشت خشخاش و جلوگیری از اعتیاد مواد مخدره اگر یکی از اقدامات بزرگ بشری نباشد که در مملکت ما تحقق گرفته، بنده شخصاً ادعا می‌کنم که در ردیف آزادی بردگانی که در امریکا انجام گرفت ارزش دارد اما باید دید برای اجرای یک چنین مسائل مهمی ما باید امکان کار را در دست مأمورین مجری بگذاریم یا نه بنده برای روشن شدن نمایندگان محترم یک سابقه چند جمله‌ای عرض می‌کنم ابتدا مجلس شورای ملی تصویب کرد که ۱۵ درصد ارزش قاچاق‌هایی که کشف می‌کنند به مأمورینی که این کشف را می‌کنند بدهند من نمی‌دانم سرکار علیه خانم تربیت می‌دانند پانزده درصد قیمت تریاک‌های کشف شده چقدر می‌شود؟ پانزده درصد یک کیلو تریاک چقدر می‌شد یا خیر؟ من بهتان عرض می‌کنم (یکی از نمایندگان - راجع به کلیات لایحه صحبت می‌فرمایید یا اصلاحات؟) تغییری در مجلس سنا پیش آمده که عرایض بنده مربوط به تغییرات مجلس سنا است.
رئیس - تغییراتی که در سنا داده شده فقط این است که از آغاز سال ۱۳۴۴ حق کشف کاشفین از محل جرایم وصول شده پرداخت می‌شود.
رامبد - همینطور است که می‌فرمایید حق‌الکشف یک کیلو تریاک ۷۵۰۰ تومان قرار بود بابت هر کیلو به ژاندارم یا سرباز یا کسی که اکثر اوقات جلوی گلوله قاچاقچیان رفته بدهند در یک دادگاهی که قضات شاید سابقه داشته باشند قاچاقچی اذعان کرده بود که من از این جهت اتومبیلم چپه شد که خواستم مأمور را زیر بگیرم ولی بدبختانه مثل همه مسائل بغرنج قاچاقچی اصل کاری که پول به دست او می‌رسد کسی نیست که تریاک در جیبش است یا در پشت رل نشسته این کسی است که اگر پشت مرز نباشد پشت پرده است و نتیجه این می‌شد که آن شخص فقیری که قبلاً با او طی کرده بودند که ما خرج یک سال یا ده سال خانواده تو را می‌دهیم و برو این کار را بکن و یک دینار پول نداشت که جریمه را بگیرند نتیجتاً در سال ۳۷ و ۳۸ شاید نود درصد مأمورینی که کشف قاچاق کردند جریمه‌ای نبود که به آنها داده بشود من از مأمورین انتقاد نمی‌کنم ولی بشر است وقتی که احتیاج دارد می‌گوید حالا که تو چیزی نداری دولت از تو جریمه بگیرد حالا بیا این تریاک را نصف کنیم نصفش را به من بده دولت وقت چه فکری کرد گفت ۷۵۰۰ تومان پیشکش یک دهم که ۷۵۰ تومان باشد اعم از اینکه این حمل‌کننده مواد مخدره، جریمه ازش وصل بکنند یا نکنند بدهند به مأموری که جانش را به خطر انداخته است در سال ۴۱، ۴۲ این ۷۵۰ تومان را به ۳۰۰-۴۰۰ تومان رساندند یعنی به ازای ۷۵۰۰ تومان قانونی فقط ۳۰۰-۴۰۰ تومان به مأمور ژاندارمری داده‌اند برای آن که جانش را
هم به خطر می‌اندازد و این قانون بسیار مهم را اجرا می‌کنند نمایندگان محترم مجلس شورای ملی هم که در تمام این موارد مهم مؤید اقدامات صحیح هستند این قانون را تصویب کردند ولی در مجلس محترم سنا، بنده با کمال احترام که نسبت به آن مجلس دارم و با کمال تجلیلی که می‌کنم نمی‌دانم که به چه مناسبت، اگر می‌دانستم این عرایض را نمی‌کردم جمله‌ای به مصوبات مجلس اضافه کردند نوشتند از آغاز سال ۱۳۴۴ یعنی از چهار روز دیگر حق‌الکشف کاشفین منحصراً از محل جریمه‌های وصول شده به میزان مقرر در قانون پرداخت می‌شود. جناب آقای دکتر آموزگار شما که خودتان به مشکل دولت واقف هستید و می‌دانید که اگر جریمه وصول می‌شد و ۷۵۰۰ تومان به ژاندارمری می‌دادید دیگر به ۴۰۰ تومان شما قناعت نمی‌کرد چگونه حالا می‌توانید آن را اجرا کنید به هر حال اگر نیت بر این است که با مواد مخدره مبارزه نشود بنده عرضی ندارم ولی اگر قرار بر این باشد که با مواد مخدره مبارزه بشود بنده توضیح عرض می‌کنم و هیچ احتیاجی به تضییع وقت نمایندگان محترم نیست اگر می‌خواهید این را تغییر بدهید لازمه‌اش این است که دو مرتبه برود به مجلس سنا در مورد ۴۳ که خودشان اجازه فرمودند در مورد ۴۴ در بودجه‌ای که ما رأی دادیم و چهار روز دیگر در مجلس رأی داده خواهد شد (عده‌ای از نمایندگان - چهار ساعت دیگر) چهار ساعت دیگر رأی گرفته خواهد شد رقمی در آن جا به منظور همین پرداخت ۴۰۰، ۳۰۰ تومان نه ۷۵۰۰ تومان پیش‌بینی شده اگر وصول شد جریمه‌ای که دولت به میزان ۷۵۰۰ تومان می‌گیرد برود به صندوق دولت اگر وصول نشد لااقل سیصد تومان داده و در مقابل با این مواد مخدره مبارزه کرده برای این که عرضم را خاتمه بدهم این توضیح را خواستم عرض کنم که تصویب بودجه ۴۴ چون بعد از تصویب این قانون خواهد بود بنابراین دولت قانونی که مقدم به این قانون خواهد شد از لحاظ اعتیاد آن را باید ملاک عمل قرار بدهد عرض دیگری ندارم رأیی که به بودجه مرحمت می‌فرمایید رقم درش هست (یکی از نمایندگان - مؤخر به این قانون است) تشکر می‌کنم از اصلاحی که فرمودید.
رئیس - آقای دکتر آموزگار.
دکتر آموزگار (وزیر بهداری) - بنده فرمایشات جناب آقای رامبد را صددرصد تأیید می‌کنم و سپاسگزارم از ایشان که حمایت بی‌دریغی از مأمورین فداکار ژاندارمری و شهربانی که تا سرحد مرگ برای مبارزه با قاچاقچیان رفته‌اند این تذکرات را فرمودند ولی استدعا می‌کنم از حضورشان همینطور که فرمودند این لایحه را به اصلاحاتی که در مجلس سنا شده تصویب بفرمایند وگرنه موجب خواهد شد که قبل از پایان سال نتوانند حق‌الکشفی که واقعاً حق این مأمورین است پرداخت کنند البته در بودجه ۴۴ همینطور که فرمودند مبلغی معادل سال ۱۳۴۳ برای این منظور گذاشته شده است ولی تناقضی خواهد داشت با این قسمتی که در سنا اضافه کردند که در سال ۱۳۴۴ مطلقاً حق‌الکشف باید از محل جرایم وصولی پرداخت بشود و نه از اعتبار دیگر، این تناقض وجود خواهد داشت که امیدوارم در سال نو راه‌حلی پیدا کنیم که بتوانیم اعتباری که در بودجه منظور شده و تصویب می‌فرمایید قابل خرج هم باشد (احسنت).
رئیس - نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی‌که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
۸- تعیی موقع جلسه بعد - ختم جلسه.
رئیس - چون کارهای دیگری هم در دستور مجلس داریم و رأی نهایی به لایحه بودجه هم مانده است بنابراین جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۵ بعد از ظهر امروز خواهد بود.
(یک ساعت و پنج دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی
سؤال
مقام محترم ریاست مجلس شورای اسلامی
طبق نامه واصله فاضل آب (اگو) اصفهان را با وجود تذکر اینجانب مع‌التأسف تحویل قطعی گرفته‌اند و با این که هنوز به هیچ وجه اگو مورد آزمایش واقع نشده معهذا وجه‌الضمان حسن انجام کار و پیمان مقاطعه‌کار را باطل نموده و یا خواهند کرد.
خواهشمند است به دولت اطلاع فرمایید که به سؤالات زیر پاسخ بدهند:
۱- آیا وجه‌الضمان حسن انجام کار و پیمان مقاطعه‌کار اگوی اصفهان را باطل کرده‌اند یا خیر؟
۲- آیا در نظر است خرابی و نقایصی که در دوره آزمایش اگو به احتمال قوی پدید می‌آید از اعتبارات دولت تأمین گردد؟
۳- در صورتیکه رفع خرابی اگو از محل اعتبارات دولت انجام می‌شود مجوز آن چیست؟
۴- پس از میلیونها تومان هزینه اگو بالاخره کی آماده کار خواهد شد؟
با تقدیم احترام - حسین معتمدی