مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۴

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۴

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۶ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۴

فهرست مطالب:

مجلس ساعت نه و بیست دقیقه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر نایبی- خانم مزارعی- دکتر شفیع امین- دکتر کیان

۱- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر نایبی- خانم مزارعی- دکتر شفیع امین- دکتر کیان.

رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر نایبی تشریف بیاورید.

دکتر نایبی- جناب آقای رئیس- همکاران محترم.

مقارن با زمانیکه مجلس شورایملی ایران عظیم ترین و علمی ترین و مفید ترین بودجه تاریخ مشروطیت ایران را در دست رسیدگی دارد بودجه‌ای که نمودار رشد بی نظیر اقتصادی مملکت و افزایش بی مانند درآمد ملی و نمایشگر توزیع عادلانه و منطقی این درآمد در رشته‌های مختلف مربوط به پیشرفت و ترقی ملی است شاید اشاره به مسائلی از نیازمندیهای محلی که لاجرم خارج از چهاچوب و افق چنین بودجه کامل و شامل نیست زائد باشد ولی نظر بر اینکه یادآوری این نیازها و احتیاجات خاص هر منطقه و عطف توجه مقامات اجرائی بدان لااقل این فایده را دارد که تمرکز ذهنی بیشتری را درباره آن موضوع ایجاد نماید و متضمن جلب همکاری مردم نسبت برفع آن نواقص و برآورد آن نیازها می‌باشد اجازه می‌خواهم مسائلی چند را درباره حوزه انتخابیه خود بعرض برسانم. در گزارش مشروح و معتدل جناب آقای نخست وزیر درباره بودجه اشاره باین نکته مهم شده بود که در طول برنامه چهارم تعداد کشاورزان مملکت در هر هکتار از ۵۵ نفر به ۵۲ نفر رسیده است و مسلماً این نسبت در پایان برنامه پنجم به ۴۸ نفر خواهد رسید. مفهوم این قسمت از گزارش اشاره بدین مسئله اساسی است که بطوریکه قبلاً نیز پیش بینی شده بود و انتظار می‌رفت در اجرای برنامه اصلاحات ارضی نسبت ده نشینی قریباً بسود شهرنشینی کاهش پیدا می‌نماید و بدیهی است که هرچه مکانیزاسیون کشاورزی پیشرفت نماید این انتقال سرعت بیشتری خواهد یافت و روی آوری عوامل انسانی از ده به شهر افزایش زیادتری پیدا خواهد کرد و نگفته پیداست که بروز چنین وصفی مسئله اشتغال این نیروی انسانی را در شهرها و بویژه جذب آنها را در بخش صنعت بشدت مطرح می‌نماید در شهرستان اردبیل که خود یکی از مناطق کشاورزی پرجمعیت کشور بشمار می‌رود هم اکنون لزوم توجه بدین امر کاملاً خود نمائی می‌کند چه در اثر عدم وجود واحدهای صنعتی کشاورزانی که بشهر نشینی می‌گرایند چاره‌ای جز مهاجرت بتهران نمی‌یابند و این خود که وضع همه گیری دارد موجب بروز مسائل و مشکلات خاص در پایتخت می‌گردد و لذا ناگزیر باید برای حل این مشکل واحدهای صنعتی مناسب در شهر ایجاد گردد و باین ترتیب ضمن ایجاد وسائل اشتغال و محل از مهاجرت بی پایان و در عین حال بی لزوم مردم بی مرکز جلوگیری شود. در مطالعه‌ای که برای این منظور از طرف وزارت اقتصاد در منطقه اردبیل بعمل آمده است تا آنجاکه بنده اطلاع دارم ایجاد واحدهای مختلفی از قبیل احداث کارخانه شیرپاستوریزه- احداث واحدهای صنعتی پشم شوئی و حلاجی- ایجاد واحدهای مدرن ماشین آلات کشاورزی- ایجاد واحد فورمولاسیون سموم دفع آفات نباتی و بالاخره احداث کارخانه قند بشرط وجود نیاز و متناسب در شهر اردبیل ممکن و مناسب تشخیص شده است و بنده در اینجا از جناب آقای وزیر محترم اقتصاد استدعا می‌کنم در اینمورد توجه خاص مبذول و دستور فرمایند که موضوع بطور جدی و اساسی مورد مطالعه و اتخاذ تصمیم قرار بگیرد و بنده اطمینان می‌دهم که آمادگی همه گونه همکاری و سرمایه گذاری از طرف مردم هم وجود دارد و با ایفای نقش هدایت و راهنمائی از طرف دولت نتایج سریع و رضایت بخش بدست خواهد آمد و موجبات اشتغال افرادیکه از دهات بشهر منتقل می‌شود در خود محل فراهم خواهد شد.

مسئله دیگری که لازم می دانم باستحضار برسانم موضوع توجه به آبهای معدنی اردبیل مخصوصاً آبهای معدنی سرعین و ایجاد تأسیسات بهداشتی و توریستی لازم دراین منطقه سر سبز و خرم که از نظر وجود آبهای معدنی با ترکیبات عالی درمانی دارای وضع ممتاز و بی نظری است می‌باشد. در برنامه چهارم آبادانی کشور بایجاد یک مرکز جهانگردی در این ناحیه مشتمل بر ایجاد هتل- متل رستوران- زمین بازی و استخر شنا و حمام‌های طبی پیش بینی شده است که هنوز بمرحله اجرا در نیامده است با توجه بفعالیتی که دولت مسئله جلب توریست و ترویج جهانگردی دارد و نیز اثراتی که استفاده از این آبها در معالجه امراض مختلف و نوتوانی ناقهین دارند استدعا دارد اقدامات لازم و سریع برای اجرای این طرح سودمند بعمل آید و وضع غیربهداشتی و فعلی که متناسب با موقعیت زمانی و هدفها و ایده‌های ممکلتی و ملی نیست تحول و دگرگون شود تا انشاءالله این منطقه مستعد با استفاده از مواهبی که خداوند بدان عطا فرموده است بصورتی درآید که علاوه بر آن که مورد استفاده هم میهنان عزیز قرار می‌گیرد حتی در سطح بین المللی نیز از نظر استفاده طبی و درمانی مورد توجه واقع شود و مقام شایسته خود را در محافل پزشکی و توریستی پیدا نماید در خاتمه وظیفه خود میدانم از اقداماتی که دولت خدمتگزار هویدا با تشکیل کمیته‌های کمک و نیز رساندن خواربار وعلوفه بمناطق آسیب دیده در اثر برف و کولاک بعمل آورده عرض تشکر کنم و بناممردم اردبیل از فداکاری و جانبازی مأمورین وزارت راه که با انجام وظیفه صادقانه خود موجبات نجات جان صدها مسافر گرفتار برف محصوردر گردنه‌های صائین و حیران را فراهم نموده‌اند صمیمانه تشکر نمایم و نیز از مساعی مجدانه فرماندار لایق و مجرب اردبیل و سایر مأمورین محلی در این مورد سپاسگزاری بکنم وامیدوارم با حذف گردنه صائین در سال ۵۱ کابوس وحشت ناک قرون و اعصار این گردنه پایان یابد از حوصله‌ای که برای استماع عرایضم ابراز فرمودید قلباً متشکرم و توفیق همگان را در خدمت بشاهنشاه آریامهر و پیشبرد اهداف انقلاب و اجرای برنامه‌های بزرگ ملی و مملکتی از درگاه پروردگار توانا مسئلت دارم (احسنت- احسنت).

رئیس- خانم مزارعی بفرمائید.

خانم مزارعی- جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند.

قبلاً از عنایتی که دولت حزبی و پاسدار انقلاب ایان در مورد مقاوله نامه‌های مصوب کنفرانسهای عمومی سازمان بین المللی کار مربوط به تساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش برای تصویب بمجلس شورای ملی تقدیم داشته‌اند از طرف کلیه زنان ایران بخصوص زنان کارگر سپاسگزاری می‌نماید.

زنان ایران از انقلاب شاه و مردم بیشتین نصیب را برده‌اند شاید بیشت از بادران کشاورز و کارگر چون زنان تا پنجاه سال گذشته از هیچ نوع حق انسانی برخوردار نبوده‌اند در گذشته دور قبل از آنکه زن بدانشگاه راه یابد و حقوق انسانی خویش را بشناسد بسهمی که اجتماعآن روز برایش قائل بود قانع بود اگر رنج می‌برد و بیجهت از فرزند و جگر گوشه اش جدا می‌شد فقط می‌توانست بگریه و زاری متوسل شود. پس از گسترش فرهنگ و درک حقوق انسانی خویش بیشتر دچار درد و رنج شد چه خود را شناخت و دانست که می‌تواند چون مردان بیندیشد، تحصیل کند، کار کندو حتی در بعضی از امور دقیقتر و واقع بین تر تصمیم بگیرد ولی بدبختانهاز کوچکترین حقوق انسانی بخوردار نیست این رنج که انسانی به اهمیت و کیفیت ذاتی خویش واقف باشد وخود را مقید در قید قوانینو سننی ببیند که او را هم طراز دیوانگان و وشکستگان بتقصیر احساس کند کشنده است و این رنج را سالها زنان تحصیلکرده کشور ما کشیده‌اند. پس کاملاً مشهود است نروز که صلای آزادی بوسیله رهبری شجاع و اندیشمند، بزرگ مردی که تاریخ ملل قرنها بنامش و بافکار انسانیش افتخار خواهند کرد دمیده شد زنان براستی و با تمام وجودآزادی را و نشاط زندگی را از بدست آوردن حقوق انسانی خویش درک کردند و سپاس بیحد خود را با کار بیشتر و بهتر و با شناخت و قبول مسئولیتهای اجتماعی و سیاسی نشان دادند (صحیح است).

اکنون زن در این سرزمین بزرگ و باستانی انسان آزاده ایست که هر لحظه می‌کوشد بیشتر و پیشتر از این موهبت بنفع خانه، خانواده، اجتماع و کشور خودو جوامع انسانی بهره گیرد (احسنت).

با همه عظمتی که تساوی حقوق زن ومرد در اصل کلی داشت هنوز یشه‌های نا برابری در گوشه و کنار قوانین و آئین نامه‌ها بچشم می‌خورد مثلاً زنی که امروز از تساوی حقوق اجتماعی و سیاسی با مردان برخوردار است، زنی که استقلال اقتصادی دارد و با در آمد خویش می‌تواند آینده اطفالش را تأمین کند هنوز قادر نیست با قوانین مربوطه بانکها از پولی که خودش بحساب پس انداز کودکش ریخته است برداشت کند. هنوز ولی قهری یعنی پدر اوست که می‌تواند پس انداز کودک راحتی اگر از ثروت مادر باشد برداشت کند.

شما نمایندگان محترم مردم دقت فرمائید اگر زنی که با تمام وجود بکودکش عشق می‌ورزد از در آمد شخصیش ازهزینه‌های ضروری و غیر ضروریش صرفه جوئی کند حساب پس انداز برای بچه‌های خود باز نماید سالها پس انداز کند ولی هنوز کودک بس قانونی نرسیده میان زن و همسرش اختلاف پیش آید، مرد می‌تواند فقط با یک امضاء ذخیره و پس انداز یکعمر زن را بر داشته ومثلاً صرف تفریح خودکند آیا این تساوی واقعی حقوق بین زن و مرد است؟ و آیا این همان چیزی است که رهبر بزرگ ما از تساوی حقوق می‌خواهند؟ این بعهده ماست که هر جا با قانونی خلاف این اصل مهم انقلابی برخورد نمودیم تذکر دهیم و برای اصلاح آن بکوشیم ریشه‌های کوچک این نا برابر یها را در مؤسسات- شرکتها- سازمانهای مختلف و در سایر امور مشابه می‌توانیم ببینیم. خوشبختانه حزب نیرومند ما که پاسدار انقلاب است ازنیروی عظیم انسانی برخوردار است و بطور یقین می‌توان امیدواربودکه با تحقیق مداوم و پیگیرخود باریکترین ریشه‌های نا برابری را نیز از میان خواهد برد انقلاب عظیم ما انقلابی مداوم است و اجتماعی که مؤمن و معتقد است که نتیجه این انقلاب سربلندی کشور عزیز ایران می‌باشد باید از هیچ جهش و تحرکی نهراسد و در چنین اجتماع متحرک که در حال انقلاب عظیم اجتماعی خویش بسر می‌برد تغییرواصلاح قوانین کاملا منطقی بنظر میر سد قانونی کاملاً بموقع و صحیح با دقتو دلسوزی تهیه می‌شود بعداز مدتی مجریان قانون دروضع خاص کشورما که سریعتر از گذشت زمان و با جهش به پیش می‌رود نواقصی تشخیص می‌دهند، چرا نباید در اصلاح آن کوشش نمود؟

اگر روزی مجریان قانون بسیار ارزنده حمایت خانواده قانونی که از فسادها، ناراستیها و نادرستیها در خانواده جلوگیری بسیارنموده است تشخیص دهند که این قانون با همه دقت که در آن شده استلازم ولی کافی نبوده آیا اشکالی دارد که برای رفع نقص آن کوشش نموده یک لحظه درنگ در عصر انقلاب جائز نیست همکاران ارجمند برای رسیدن بهدفی عالی و بزرگ ایثار، شناخت ارزشهای اجتماعی و تعیین اولویتها و از همه مهمتر بیغرضی لازم است. مثلاً در یکی از مباحثات انتقاد شد از وزارت آموزش و پرورش که در فلان شهرستان کوچک که شاید بیشتر از ۱۳ هزار نفر جمعیت ندارد چرا دانشسرا را بسته‌اند من بعنوان یک معلم این عمل وزارت آموزش و پرورش را یکی ازبزرگترین خدمات به کشور میدانم چرا؟ چون دستگاه معلم سازی راآسان نمی‌توان گرفت چه کسی می‌خواهد به معلم درس بدهد؟ کدم مؤسسه می‌تواند معلم بسازد؟ معلمی که کارش انسان سازی است معلم که پرورشکاری تواناست. معلم که مهندس و دکتر و کارگر متخصص می‌سازد و ازهمه بالاتر معلمی که انسان پرورش می‌دهد با همه خصایل انسانی (احسنت).

آیا می‌توان در هر چهار دیواری و با هر نیروی ضعیف انسانی دانشسرا بوجود آورد؟ من آرزومندم که وزارت آموزش و پرورش این خدمت شایسته خود را ادامه دهد. دانشسرا را با وسائل مجهزتر با استادان با ایمان و دلسوز توسط افرادیکه عشق و ایمان بکارشان دارند در مراکز استانها و حتی محدود تر در مرکز استانهائی که می‌توان از نیروهای بیشتری برای آماده نمودن معلم استفاده کرد گسترش دهد. بگذاید معلم واقعی تربیت شود و معلم قوی، شجاع معلمی که خود و وظیفه خطیرخود را می‌شناسد و به زحمت خود را ارج می‌نهد و تمام مسئولین استانها که احترام برای فردای کشور باید با وزارت آموزش و پرورش در این سهم همکاری نمایند تا معلمین آینده بتوانند از تمام امتیازاتی که آنها را بهتر پرورش می‌دهند برخوردار باشند (احسنت) و اگر ما به انسانهائی احتیاج داریم که مسئولیت را بشناسند و از مشکلاتی که ممکن است ازقبول مسئولیت بر ایشان بوجود آید نهراسند باید معلم را خوب پرورش دهیم و ممکن نیست درشهرهای کوچک و دورافتاده با نداشتن استادان و محققین ارزنده می‌توان چنین معلمی ساخت.

شما بهر شهرستان بروید روی رقابت و چشم همچشمی از شما دانشسرا خواهند خواست همانطور که درمانگاه یا مثلاً تلفن می‌خواهند ولی آیا بهمه این خواسته‌ها به یک چشم می‌توان نگریست و آیا نباید برای خواست‌های مردم مراتبی قائل شد. مثلاً در شهرستان فسا که من افتخار خدمتگزاری مردمش را دارم و خوشوقتم که با مردمی باهوش، بااستعداد و زیرک روبه‌رو هستم با وضع استثنایی در روستاهای پرجمعیتش که میان پنج هزار تا ده هزار نفر جمعیت دارد مردم با گسترش فرهنگ روستایی با روشن‌بینی همه چیز می‌خواهند کودک دبستانی در روستا با کمال خوشوقتی دوره راهنمایی و دبیرستان می‌خواهد.

گذشت آن روز که گرسته بود نان می‌خواست امروز خیلی چیزها دارد و بالاتر از همه شعور اجتماعی اوست، (آفرین- احسنت) در میان خواسته‌های بی‌شمار اهالی شهر و روستا آنچه که اولویت دارد و آنچه که سایر خواسته‌های مشروع دیگر را نیز میسر می‌سازد و شاید تنها درخواست بزرگ و با ارزش مردم شریف و زحمتکش شهرستان فسا می‌‌باشد راه است راه شیراز فسا به صورتی است که مسافرت را مشکل ساخته و اگر این جاده که از نظر استان فارس و همچنین از نظر استان ساحلی شاه‌راهی محسوب می‌شود آسفالت شود مقدار زیادی از کمبودهای اهالی فسا از میان می‌رود. راه فسا به شیراز به دو ساعت و نیم تقلیل می‌یابد آن وقت فسا می‌تواند از اکثر امکانات شیراز از جراحان و بیمارستان‌های شیراز گرفته تا ساعات اضافی دبیران استفاده کند و شهری که از نظر آب و هوا در استان فارس کم نظیر است و از نظر آبادی شاید همطراز بسیاری از مراکز استان‌ها و فرمانداری‌ها کل باشد می‌تواند توریست‌ها را به خود جلب کند. شهری که از یک روستایش بیش از ۲۵ دکتر و مهندس به اجتماع فرستاده است خود به خود بیشتر مورد توجه قرار گیرد. این امر سبب می‌شود که تحصیلکرده‌هایش شهر و دیار رها نکنند و شهری که قدیمی‌ترین مدارس و غنی‌ترین فرهنگ را دارد دچار کمبود نیروی انسانی نگردد در پایان از وزارت آموزش و پرورش و وزارت آبادانی و مسکن که ساختمان دبیرستان حرفه‌ای و هنرستان شهرستان فسا را در همین سال نوید داده‌اند سپاسگذاری می‌نماید (احسنت – احسنت).

رئیس - آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین - با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم بنده در حدود چهل روز در آمریکا بودم می‌خواستم گزارش مختصری راجع به مسافران به عرض همکاران محترم برسانم ولی قبل از شروع عرایضم لازم می‌دانم از بودجه منظم و مرتبی که با علاقه جناب آقای نخست‌وزیر و همکاران دولت حزبی ما تنظیم شده و به مجلس تقدیم گردیده و در کمیسیون مورد بررسی قرار گرفته و امروز در مجلس شورای ملی مطرح خواهد شد تشکر کنم و به عرض برسانم انعکاسی که تهیه این بودجه در خارج داشت بسیار عالی است در مدت اقامتم در آمریکا در دانشگاه‌های آن کشور و مجامع علمی که با اکثر آمریکاییان به خصوص دانشگاهیان و پزشکان تماس داشتم از پیشرفت‌های شگرف میهن ما که حقیقتاً موجب تحسین است مورد تحسین و تقدیر آنها هم بود جشن‌های ۲۵۰۰ ساله در مجامع آمریکایی اثر بسیار درخشان و خوبی بخشیده بود و در رادیوها و تلویزیون‌ها بسیار تحسین و تعریف می‌کردند. بنده دو جلسه دعوتی برای شام در دانشگاه داشتم همکاران پزشک و جراح سؤالاتی راجع به جشن‌ها می‌کردند و بنده آنچه وظیفه داشتم از پیشرفت‌هایی که در این مدت ده ساله مخصوصاً پیشرفت‌هایی که پس از اجرای انقلاب سفید انجام شده به اطلاع‌شان می‌رساندم و بسیار خوشحال می‌شدند قسمت مهمی که مورد علاقه همه همکاران محترم است وضعیت هزاران ایرانی مخصوصاً دانشجویان ایرانی است که در آمریکا تحصیل می‌کنند بنده در چندین جا تحقیق کردم بازدید کردم در بیمارستان‌ها و در دانشگاه‌ها با اغلب جوانان ایرانی صحبت کردم اکثر آنها بیشتر در دانشگاه‌های شیکاگو و دانشگاه ایلینوئیل - دانشگاه ایلینوئیل جنوبی - دانشگاه ویسکانسین و دانشگاه پارکت میلواکی با عشق به میهن و شاهنشاه تحصیل می‌کنند و همه علاقه دارند تحصیلات خودشان را تمام کنند و برای خدمت به این آب و خاک به کشورشان برگردند ممکن است در بین اینها یک عده معدود انگشت‌شمار روی تحریکات خارجی افرادی باشند ولی آن عده خائن هستند و ایرانی نیستند و در همه ممالک از این عده معدود افراد در بین همه ملت‌ها خائن وجود دارد در بین آنها هم عده‌ای معدود داریم که نمی‌شود آنها را ایرانی گفت به اسم کنفدراسیون، و آنها آن عده از محصلین هستند که درس نمی‌خوانند و کارشان تفریح است و بعضی اوقات هم افکار پاک جوانان ما را مشوب می‌کنند ما نباید آنها را بحساب دانشجویان بگذاریم دانشجویان ایرانی آنچه بنده تماس داشتم در این دانشگاه‌ها با علاقه و فداکاری تحصیل می‌کنند و با عشق به میهن می‌خواهند باز گردند بنده آنچه با آنها تماس داشتم دیدم اینها در رشته‌های مختلف تحصیل می‌کنند و تقاضا هائی هم داشتند که بنده وظیفه خود میدانم اینجا بعرض مجلس و اطلاع دولت حزبی برسانم و از دولت حزبی مان که حقیقتاً با علاقه وزارت علوم، وزارت خارجه و نخست وزیری می‌کوشند که آنها را کمک و هدایت کنند مطالبی را بعرض میرسانم اشکالاتی که آنها دارند یکی از نظر مراجعت بایران است یعنی در تعطیلات تابستان و عید که به ایران می‌آیند دولت کمک بیشتری بکند و آن کمک این است مبلغی که از اینها، برای هزینه هواپیما گرفته می‌شود خیلی زیاد است اقدامی بکنند که از اینها کمتر گرفته شود چون همه اینها متمکن نیستند و هواپیمائی ملی هم کمک لازم را بنماید اگر هواپیمائی ضرر می‌کند دولت ضرر را تأمین و قبول کند دوم اینکه از یک شهر به تنهائی مثلاً نیویورک نیاورند ز سایر قسمتهای غرب آمریکا مثلاً از سانفرانسیکو لوس آنجلس یا از شمال امریکا از شیکاگو و بالاخره از دانشجویان ایالت‌های جنوبی مثل نیواورلئان یا سایر ایالات جنوبی هم در بین آنها باشند که همه بیایند و پیشرفتهای وطنشان را ببینند و این از نظر خانوادگی و ملی و اجتماعی بسیار مهم است که برای العین ببیند و بنظر من این از نظر ملی بسیار خوب است بنده امیدوارم امسال بعرض بنده توجه نموده طوری عمل شود که اینها بیایند و پیشرفتهای مملکت را ببینند که در این دهسال مملکت چه شده است راجع باصلاحات ارضی اتفاقاً عده‌ای از دانشجویان از من پرسیدند مثل اینکه آن را درست درک نکرده بودند بنده توضیح دادم که آقا اصلاحات ارضی عملش این است امروز در ایران دیگر مالک و ارباب نیست. همه صاحب زمین هستند چون بنده اینها را در آذربایجان دیده بودم توضیح دادم امروز از نظر زندگی و تحصیل در حدود سی و پنج تا چهل هزار سپاهیان انقلاب برادران و خواهران ما در دهات درس می‌دهند و کمک و هدایت می‌کنند قسمت دیگری که آنها تقاضا داشتند و بنده امیدوارم دولت توجه کند این است که عده‌ای از دانشجویان بزودی تحصیلاتشان در آمریکا تمام می‌شود و در رشته‌های مختلف متخصص خواهند شد و یا تمام کرده‌اند در آمریکا کار می‌کنند اینها تقاضا دارند طوری بشود که از بدو ورودشان بایران به آنها کار داده شود از جناب قوام صدری خواهش کردم اداره‌ای مربوط از آنها و تخصصشان استفاده لازم رابنمایند و طوی باشد که وقتی وارد ایران شدند بتوانند بزندگی عادی خود حقوق هم آماده و تأمین شود تا آسوده باشند و بوطن شان خدمت نمایند بنده پیشنهاد می‌کنم وزارت علوم که حقاً زحمت زیاد می‌کشد و فداکاری می‌کند و وزارت امورخارجه و نخست وزیری هر ششماهی اشخاص صالحی مخصوصاً فرهنگی و دانشگاهی را بفرستند نزد این جوانان در دانشگاهها و آنها را بیشتر روشن بکنند بنده امیدوارم عرایضم مورد توجه دولت قرار بگیرد تا بیشتر بتوانیم از این جوانها ستفاده بکنیم گاهی شنیده می‌شود که بعضی از جوانهای ما اینطورند، آنطورند، باید بگویم جوانهای ایرانی بسیار خوب و بسیار شایسته و با ایمان هستند و به شاهنشاه و وطن خود عشق می‌ورزند (صحیح است) و با انقلاب سفید ایران ایمان دارند (صحیح است) و با علاقه تحصیل می‌کنند و به امید خدمت باین آب و خاک هستند و عده‌ای خائن که جزو محصلین آورده شده‌اند ایرانی نیستند پیشنهاد دیگری داشتم و آن راجع بمدرسه ایرانیان در استانبول است که ۷۰ سال قبل ساخته شده و پدر بزرگ من حاجی میرزا شفیع امین التجار اصفهانی به دبستان ایران اهدا کرده است ملکش مال ما است که به ملت و وزات آموزش و پرورش داده‌ایم که با عنایات عالیه شاهنشاه آریامهر و با بودجه کامل اداره می‌شود بنده از متصدیان امر سرپرست آنجا و آموزگاران آن تشکر می‌کنم ولی از ساختمان با اینکه یکبار تعمیر شده از دولت و وزارت امور خارجه و وزارت آموزش و پرورش تقاضا می‌کنم مقداری زمین را که سابقاً خریده شده و حالا بلا مصرف مانده است بفروشند و یا بودجه بدهند و خرج تکمیل و تعمیر آن بکنند و با ساختمان آبرومندی بنام خاله فرهنگی در استانبول بنا شود چون آنجا هموطنان زیادی داریم که فرزندان آنها می‌خواهند در مدارس ایرانی بزبان شیرین و ملی فارسی را یاد بگیرند این ساختمانی که ما داریم قدیمی و کهنه است و البته تعمیر شده ولی کافی نیست از نظر من فرهنگی ایرانیان می‌خواهند آنجا فیلمهائی را ببینند یا اشخاص هستند که می‌خواهند زبان فارسی را یادبگیرند امیدوارم دولت در ساختن یک محل آبرومند در محل دبستان برای این منظور اقدامی بکند (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای دکتر کیان بفرمائید.

دکتر کیان- با کسب اجازه از مقام ریاست روز دوشنبه ۱۸ بهمن ماه جاری بدعوت وزارت آبادانی و مسکن کمیسیون آبادانی و مسکن مجلس شورای ملی برای مسافرت کوتاهی بمنظور بازدید امور عمرانی وارد بندر عباس شد از بدو ورود کارهای عمرانی قابل توجهی بچشم می‌خورد که از اهم آن فرودگاه بندر عباس بود، از آنجا روانه بازدید از خانه‌های ارزان قیمت شدیم خانه‌های ارزان قیمت در زمینی بمساحت ۲۳۷ هزار متر مربع ساخته شده اینها ۵۰۰ واحد است که هر واحد ۲۲۰ متر عرصه دارد با بلوک سیمانی و شناژ چوبی ساخته شده بطوریکه به اصطلاح از معماری بومی و مقتضیات آب و هوای گرم استفاده شده است قیمت این خانه‌ها خیلی ارزان است خانه‌ای که ۵۰ متر زیر بنا و ۲۲۰ متر مساحت دارد بقیمت ۱۵۵ هزار ریال واگذار می‌شود که ده درصد آن یعنی ۱۵۵۰۰ ریال نقد و بقیه اقساط آن ۲۰ ساله است یعنی ۷۰ تومان در ماه که ملاحظه میفرمائید هر کارگری با در آمد متوسط به آسانی می‌تواند یکی از این خانه‌ها را تملک کند. کارهای عمرانی زیادی در بندر عباس شده از جمله ساختمان اداره راه آسفالت خیابانها و خانه‌ها سازمانی که بعنوان نمونه ساخته شده و خانه‌های سازمانی برای نیروی دریائی و هوائی همینطور محلی بری پذیرائی استاندار و واقعاً این اقداماتیکه در بندر عباس شده بطور کلی قیافه بندر عباس تغییر داده است که بهیچوجه با گذشته آن قابل مقایسه نیست یعنی شهری که قبل از انقلاب سفید ایران تبعیدگاه مجرمین بود امروز بصورت یک قطب فعالیت درآمده و در هر کجای این شهر که بروید آثار نوسازی بچشم می‌خورد و اینها برای ما جای کمال خوشوقتی بود و من شکی ندارم که با توجهاتی که شاهنشاه آریامهر بتمام نقاط کشور بالاخص باستان ساحلی می‌فرمایند یک آینده و وضع امیدوار کننده‌ای برای این منطقه در پیش است این تنها بندرعباس نیست که در راه ترقی گام برمیدارد بهر کجا که روی آسمان همین رنگ است من نمونه یک پیشرفت اقتصادی و اجتماعی و عمرانی را در حوزه انتخابیه خودم شهرضا می‌گویم شهری که ۱۵ سال در آتش خشکسالی می‌سوخت با تلاش و اقدامات شبانه روزی مردم و سلامت وضع اقتصادی دولت آثار خشکسالی بکلی از بین رفته گو اینکه هنوز کم و بیش خشکسالی هست ولی وضع مردم بنحو چشمگیری بهتر شده امور عمرانی در شهر و ده با آهنگ مناسبی در جهت پیشرفت است و سطح اشتغال بوضع چشمگیری بالا رفته و درآمد مردم شهری و روستائی افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا نموده و همه مردم از آسایش و امنیت کامل برخوردارند و لازم دیدم بعرض برسانم فقط یک موضوع است که لاینحل مانده است و من امید فراوان دارم که در برنامه پنجم بتواند حل بشود و آن موضوع آب آنجا است و من از دولت خدمتگذار هویدا با همه عنایتی که فرمودند استدعا دارم نسبت باین موضوع حیاتی شهرضا هم توجه بفرمایند در خاتمه عرایضم لازم میدانم از وزارت آبادانی و مسکن که موجبات مسافرت این کمیسیون را برای بازدید فراهم کردند کمال تشکر و سپاسگزاری را بنمایم (احسنت- احسنت).

- تصویب صورتجلسه قبل

۲- تصویب صورتجلسه قبل.

رئیس- راجع بصورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ

۳- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ.

رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای سپهبد کاتوزیان بفرمائید.

سپهبد کاتوزیان- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم، چون از همافران در پروازهای حمل و نقل تاکتیکی استفاده شده و نتایج قابل ملاحظه‌ای بدست آمده لایحه‌ای تقدیم می‌شود در صورتیکه تصویب بفرمائید فوق العاده سختی خدمت پرواز در مورد آنان برقرار شود لایحه تقدیم مقام ریاست می‌شود.

رئیس- لایحه بکمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح و ابلاغ بدولت

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح و ابلاغ بدولت.

رئیس- گزارش کمیسیون دادگستری راجع بتشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری تغییرات مجلس سنا در مورد لایحه شماره ۳۷۷۱۰ مورخ ۲ / ۹ / ۵۰ دولت راجع به تشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح را که قبلاً بتصویب مجلس شورایملی رسیده بود مطرح کرد و با اصلاحات آن مجلس موافقت بعمل آورد و لایحه را بتصویب رسانید.

اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

قانون تشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح.

ماده ۱- وارد یا خارج کردن اسلحه مهمات جنگی و مواد منفجره و محترقه و فشنگ و تفنگ شکاری ممنوع است مگر با اجازه دولت و چنانچه یک یا چند نفر بدون اجازه یکی از اشیاء مذکور را وارد یا خارج کنند حسب مورد به مجازاتهای زیر محکوم می‌شوند.

۱- هرگاه مرتکب یا مرتکبین که لااقل یکنفر از آنان مسلح باشد در مقابل قوای دولتی مقاومت مسلحانه نمایند به اعدام و اگر مقاومت ننمایند بحبس با کار از سه سال تا ۱۵ سال.

۲- هر گاه مرتکب یا مرتکبین هیچیک مسلح نباشند در مورد اسلحه و مهمات جنگی و مواد منفجره بحبس با کار از سه سال تا ده سال و در مورد تفنگ و فشنگ شکاری و مواد محترقه بحبس عادی از سه ماه تا سه سال.

تبصره ۱- کسانی که هنگام ورود بکشور یکی از اشیا مذکور در این ماده را با خود داشته باشند و بمأمورین مربوط اعلام نمایند مشمول مقررات این ماده نبوده و در مورد اشیائی که همراه دارند طبق مقررات مربوط اقدام می‌شود.

تبصره ۲- انواع اسلحه سرد جنگی و شکاری که مشمول مقررات این قانون است از طرف وزارت جنگ تعیین و اعلام می‌شود.

ماده ۲- خرید و فروش یا نگهداری یا حمل و نقل و یا مخفی کردن یا ساختن هریک از اشیاء مذکور در ماده یک بطور غیر مجاز ممنوع است و مرتکب حسب مورد مشمول مقررات مذکور در بند ۲ ماده یک می‌باشد.

تبصره – اشتغال بکسب برای ساختن و تعمیر یا خرید و فروش هر نوع اسلحه مجازممنوع است مگر با اجازه وزارت جنگ، متخلفین بحبس عادی از سه ماه تا سه سال محکوم می‌شوند.

ماده ۳- هرگاه یک یا چند نفر جنس یا نقودی را که صدور یا ورود آن ممنوع یا در انحصار دولت یا موکول به اجازه دولت است مسلحانه قاچاق کنند در صورتی که مرتکب یا مرتکبین که لااقل یکنفر از آنان مسلح باشد در مقابل قوای دولتی مسلحانه مقاومت نمایند به حبس دائم یا اعدام و اگر مقاومت ننمایند به حبس با کار از سه سال تا ده سال محکوم می‌شوند.

تبصره ۱- هرگاه برای ارتکاب بزه مندرج در این ماده با توجه به نوع جنس مورد قاچاق بموجب قوانین دیگر کیفر شدیدتری مقرر شده باشد مرتکب به کیفر اشد محکوم می‌شود.

تبصره ۲- در تمام موارد مذکور در این قانون دادگاه نسبت به ضبط مال مورد قاچاق و تعیین جریمه نقدی طبق قوانین مربوط رأی مقتضی صادر خواهد نمود.

تبصره ۳- در مورد جرائم موضوع این قانون هرگاه ثابت شود که مال مورد قاچاق متعلق بدیگری است و مباشر یا مباشرین عامل صاحب مال باشند علاوه بر مباشر صاحب مال نیز حسب مورد مشمول مواد یک و سه این قانون خواهد بود.

ماده ۴- در جرائم مربوط باین قانون هرگاه بیش از یکنفر مداخله داشته و قبل از کشف قضیه یکی از متهمین مأمورین تعقیب را از وقوع جرم مسبوق نموده و یا ضمن تعقیب بواسطة اقرار خود موجبات تسهیل تعقیب سایرین را فراهم نماید و یا مأمورین دولت را بنحو مؤثری در کشف جرم کمک و راهنمائی کند دادگاه می‌تواند او را از مجازات معاف نماید.

ماده ۵- مقررات ماده ۴۳ قانون مجازات مرتکبین قاچاق و ماده ۴۱۱ قانون دادرسی و کیفر ارتش ملغی و رسیدگی به جرائم مندرج در این قانون در صلاحیت دادگاههای نظامی خواهد بود.

مخبر کمیسیون دادگستری- سید محمد رضا تنکابنی.

رئیس- نسبت بگزارش کمیسیون دادگستری نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بگزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع بلایحه تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان و ابلاغ بدولت

۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع بلایحه تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان و ابلاغ بدولت.

رئیس- گزارش شور دوم تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز شنبه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۳۸۲۹۴ مورخ ۱۰ / ۹ / ۱۳۵۰ دولت تقدیمی به مجلس سنا راجع به تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان را که گزارش شور اول آن بشمارة ۱۶۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه پشت سد ارس و سد انحرافی قیل و مغان.

ماده واحده- پروتکل شرح عبور خط مرز بین ایران و اتحاد جواهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان که در اجرای مادة ۵ پروتکل الحاقی بموافقت نامه راجع به حل مسائل مرزی و مالی بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی مورخ دوم دسامبر ۱۹۵۴ (یازدهم آذرماه ۱۳۳۳) در مورد تعیین و تثبیت مرز جدید بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد مخزنی ارس و سد انحرافی میل و مغان در تاریخ پنجم دسامبر ۱۹۷۰ (چهاردهم آذرماه ۱۳۴۹) در تهران بامضاء رسیده است و تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۲۳ / ۱۱ / ۱۳۵۰ با حضور آقایان دکتر غلامرضا تاج بخش معاون وزارت امور خارجه و دکتر محمود کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه مربوط به تعیین مسیر خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بمادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

- طرح تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شمارة ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی و ارسال بمجلس سنا

۶- طرح تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شمارة ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی و ارسال بمجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به مقاوله نامه بین المللی شماره ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر وحید مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۵۰۰۴۰ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شمارة ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی را که گزارش شور اول آن بشمارة ۱۶۸ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تأیید تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی مشتمل بر یک مقدمه و ۱۵ ماده که ضمیمه این قانون است ملحق شود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۴ مربوط به استراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط به تساوی رفتار نسبت به کارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار و ارسال بمجلس سنا

۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط به تساوی رفتار نسبت به کارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار و ارسال بمجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به مقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط به تساوی رفتار نسبت بکارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر وحید مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۵۰۰۳۸ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط بتساوی رفتار نسبت بکارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار را که گزارش شور اول آن بشمارة ۶۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط بتساوی رفتار نسبت بکارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارات ناشی از حوادث کار.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط به تساوی رفتار نسبت به کارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارات ناشی از حوادث کار مشتمل بر یک مقدمه و ۱۲ ماده که ضمیمه این قانون است ملحق شود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۹ مربوط به تساوی رفتار نسبت به کارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ راجع به حمایت از دستمزد و ارسال بمجلس سنا

۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ راجع به حمایت از دستمزد و ارسال بمجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به مقاوله نامه بین المللی شمارة۹۵ مربوط به حمایت از دستمزد مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر وحید مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۵۰۰۳۶ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ مربوط بحمایت از دستمزد را که گزارش شور اول آن بشمارة ۷۱ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوب شور اول را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ مربوط بحمایت دستمزد.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ مربوط بحمایت از دستمزد مشتمل بر یک مقدمه و ۲۷ ماده که ضمیمه این قانون است ملحق شود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۹۵ مربوط بحمایت از دستمزد را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بمادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط بتساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش و ارسال بمجلس سنا

۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط بتساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش و ارسال بمجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط بتساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش مطرح است قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر وحید مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۵۰۰۳۴ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط به تساوی دستمزد کاگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش را که گزارش شور اول آنرا بشماره ۱۷۲چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط بتساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود بمقاوله نامه بین المللی شماره۱۰۰ مربوط به تساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش مشتمل بر یک مقدمه و ۱۴ ماده که ضمیمه این قانون است ملحق شود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط بتساوی دستمزد کارگران زن و کارگران مرد در قبال کار هم ارزش را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مود تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بمادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط به سیاست اشتغال و ارسال بمجلس سنا

۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط به سیاست اشتغال و ارسال بمجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط بسیاست اشتغال مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر وحید مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۵۰۰۴۲ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط بسیاست اشتغال راکه گزارش شور اول آنرا بشمارة ۱۷۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط بسیاست اشتغال.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود بمقاوله نامه بین المللی شماره۱۲۲ مربوط بسیاست اشتغال مشتمل بر یک مقدمه و۱۱ ماده که ضمیمه این قانون است ملحق شود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط بسیاست اشتغال را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بمادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- تقدیم دو فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی

۱۱- تقدیم دو فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی.

رئیس- آقای دکتر کاشفی بفرمائید.

دکتر کاشفی (معاون وزارت دارائی) – با اجازه مقام محترم ریاست دو فقره اصلاح بودجه مربوط به وزارت دادگستری و وزارت جنگ را برای بررسی و طرح در کمیسیون بودجه تقدیم می‌دارم.

رئیس- لوایح به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه تأمین آموزش و فرزندان کارگر

۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع بلایحه تأمین آموزش و فرزندان کارگر.

رئیس- گزارش شور اول تأمین آموزش فرزندان کارگر مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کار و امو اجتماعی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسات عدیده با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۴۶۷۴ مورخ ۵ / ۳ / ۱۳۵۰ مربوط بتأمین آموزش فرزندان کارگر را که از لوایح معوقه دوره ۲۲ قانونگذاری بوده و طبق تقاضای دولت در جریان رسیدگی قرار گرفته است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر.

ماده ۱- در صورتی که فرزندان کارگران مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی ضمن تحصیل در دوره‌های ابتدائی یا راهنمائی تحصیلی از طریق آزمایشهای مربوط افراد مستعد و با هوش تشخیص داده شوند طبق مقررات این قانون از تسهیلات لازم تحصیلی برخوردار خواهند شد و وضع تحصیلی و زندگی خانوادگی آنان مورد مراقبت مخصوص قرار خواهد گرفت.

ماده ۲- فرزندان کارگران مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی که به دوره‌های تعلیمات متوسطه نظری و یا تعلیمات فنی و حرفه‌ای راه یابند و یا در امتحانات ورودی دانشگاهها و آموزشگاههای عالی کشور پذیرفته شوند، هزینه تحصیل آنان بوسیله صندوق موضوع ماده ۴ این قانون تأمین و پرداخت خواهد شد و نیز کمک هزینه تحصیلی برابر مقررات آئین نامه این قانون دریافت خواهند داشت.

ماده ۳- نحوه تشخیص افراد مستعد و کیفیت مراقبتهای موضوع ماده یک و همچنین شرایط و طرز استفاده از تسهیلات و کمک‌های مقرر در این قانون و میزان کمک هزینه تحصیلی طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که پیشنهاد وزراء کار و امور اجتماعی و آموزش و پرورش بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

ماده ۴- بمنظور اجرای مقرراتاین قانون صندوقی بنام صندوق تأمین آموزش و فرزندان کارگر وابسته بوزارت کار و اموراجتماعی ایجاد می‌شود. صندوق مزبور دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداریبوده و اداره امور آن طبق مقررات اساسنامه صندوق و آئین نامه‌های مربوط زیر نظر هیئت امناء انجام می‌گیرد.

ماده ۵- هیئت امنای صندوق مرکب است از وزیر کار و امور اجتماعی و یا معاون او، معاون وزارت آموزش و پرورش، معاون وزارت علوم و آموزش عالی معاون وزارت دارائی، نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و یکنفر نماینده کارگر به انتخاب وزیر کار و امور اجتماعی.

ریاست هیئت امنای صندوق با وزیر کار و امور اجتماعی و در غیاب او با معاون وزارت کار و امور اجتماعی خواهدبود.

ماده ۶- صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر دارای مدیر عامل و حسابرسی خواهد بود که بر طبق پیشنهاد وزیر کر و امور اجتماعی از طرف هیئت امنای صندوق انتخاب خواهند شد. تشکیلات صندوق به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی بتصویب هیئت امنای صندوق می‌رسد.

تبصره- درصدی که از درآمد صندوق برای هزینه‌های پرسنلی و اداریسالانه بمصرف خواهد رسید بنا به پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.

ماده ۷- اساسنامه صندوق پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی بتصویب کمیسیون کار و امور اجتماعی مجلسین خواهد رسید. حدود اختیارات و وظائف هیئت امناء و مدیر عامل و حسابرس در اساسنامه مزبور تعیین خواهد شد.

ماده ۸- هزینه‌های مربوط باجرای مقررات این قانون از طریق دریافت مبلغی معادل ۲ درصد مزدی که کار فرمایان مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی به کارگران خود می‌پردازند و همچنین بیمه‌های اجتماعی به کارگران خود می‌پردازند و همچنین کمکهای دولت تأمین خواهد گردید، سازمان بیمه‌های اجتماعی ملزم است که مبلغ مذکور از تاریخ تصویب اساسنامه صندوق از کار فرمایان وصول و در حساب مخصوصی بنام صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر واریز نماید. نحوه وصول این مبلغ تابع کلیه مقرراتی است که در قانون بیمه‌های اجتماعی در مورد وصول حق بیمه پیش بینی گردیده است.

ماده ۹- صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر مکلف است تا آخر خرداد ماه هر سال گزارش عمل کرد و تراز نامه قبل مربوط به اجرای مقررات این قانون را تنظیم و برای تصویب هیئت امنای صندوق ارسال دارد.

ماده ۱۰- هرگونه تصرف غیر قانونی و برداشت غیر مجاز از وجوه صندوق در حکم اختلاس اموال عمومی خواهد بود.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- دکتر میر وجیه الله صدر.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تأمین آموزش فرزندان کارگر را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداً بتصویب کمیسیون کار و امور اجتماعی رسید لایحه مزبور را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکت سید محمد رضا تنکابنی.

گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی بمجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تأمین آموزش فرزندان کارگر را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کار و امور اجتماعی را تصویب کرد.

این گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- خسروی کردستانی.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی درجلسه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تأمین آموزش فرزندان کارگر را مورد سیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- در صورتی که فرزندان کارگران مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی ضمن تحصیل در دوره‌های ابتدائی یا راهنمائی تحصیلی از طریق آزمایشهای مربوط افراد مستعد و با هوش تشخیص داده شوند طبق مقررات این قانون از تسهیلات لازم تحصیلی برخوردار خواهند شد و وضع تحصیلی و زندگی خانوادگی آنان مورد مراقبت مخصوص قرار خواهد گرفت.

رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر هر کجا که پس از کارگر، «مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی» ذکر شده حذف شود تا فرزندان همه کارگران ایران از مزایای این لایحه استفاده کنند.

با احترام- علی اصغر مظهری.

رئیس- ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- فرزندان کارگران مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی که به دوره‌های تعلیمات متوسطه نظری و یا تعلیمات فنی و حرفه‌ای راه یابند و یا در امتحانات ورودی دانشگاهها و آموزشگاههای عالی کشور پذیرفته شوند، هزینه تحصیل آنان بوسیله صندوق موضوع ماده ۴ این قانون تأمین و پرداخت خواهد شد و نیز کمک هزینه تحصیلی برابر مقررات آئین نامه این قانون دریافت خواهند داشت.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در مورد لایحه تأمین آموزش فرزندان کارگران پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بماده ۲ لایحه مزبور استفاده شود.

تبصره- فرزندان کارگرانی که مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی نباشند در صورتی که مستعد برای درآمد تحصیلات عالیه و یا فنی و حرفه‌ای تشخیص شوند از مزایای این ماده بهره مند خواهند شد.

با تقدیم احترام – حسن صائبی.

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

تبصره ذیل را برای الحاق بماده دوم لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگران پیشنهاد می‌نماید.

با تقدیم احترام- هوشنگ شریفها.

تبصره- فرزندان کارگرانی که فعلاًً در دانشگاهها و آموزشگاههای عالی مشغول تحصیل هستند می‌تواننداز کمک هزینه تحصیلی بر طبق مقررات این قانون استفاده نمایند.

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیربماده دو لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر اضافه شود.

تبصره- فرزندان کارگران مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی در صورت فوت و از کار افتادگی و بازنشستگی کارگران مشمول کماکان از تهسیلات مندرج در این قانون استفاده خواهند کرد.

حق شناس- حیدر صائبی- رشیدی- محدث زاده- محمد ولی قراچورلو- بوداغ زاده- مظاهری- پور بردباری و چند امضای دیگر.

رئیس- ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- نحوه تشخیص افراد مستعد و کیفیت مراقبتهای موضوع ماده یک و همچنین شرایط و طرز استفاده از تسهیلات و کمک‌های مقرر در این قانون و میزان کمک هزینه تحصیلی طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که پیشنهاد وزراء کار و امور اجتماعی و آموزش و پرورش بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- بمنظور اجرای مقررات این قانون صندوقی بنام صندوق تأمین آموزش و فرزندان کارگر وابسته بوزارت کار و اموراجتماعی ایجاد می‌شود. صندوق مزبور دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداریبوده و اداره امور آن طبق مقررات اساسنامه صندوق و آئین نامه‌های مربوط زیر نظر هیئت امناء انجام می‌گیرد.

رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۵- هیئت امنای صندوق مرکب است از وزیر کار و امور اجتماعی و یا معاون او، معاون وزارت آموزش و پرورش، معاون وزارت علوم و آموزش عالی معاون وزارت دارائی، نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و یکنفر نماینده کارگر به انتخاب وزیر کار و امور اجتماعی.

ریاست هیئت امنای صندوق با وزیر کار و امور اجتماعی و در غیاب او با معاون وزارت کار و امور اجتماعی خواهدبود.

رئیس- در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌نماید قسمت آخر ماده ۵ لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر جمله (یکنفر از نماینده کارگر بانتخاب وزیر کار و امور اجتماعی) بشرح زیر اصلاح شود: یکنفر از نماینده کارگر بانتخاب کنفدارسیون کارگری و مادامیکه کنفدراسیون تشکیل نشده وزیر کارو امور اجتماعی نماینده کارگر را انتخاب و معرفی خواهدکرد.

حق شناس- محمد ولی قراچورلو- پوربردباری- شاخوئی- دکتر سرخوش بوداغ زاده- قدردان- مظاهری-کیا- حیدر صائبی- عباس میرزائی و چند امضای دیگر.

رئیس- ماده ششم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر دارای مدیر عامل و حسابرسی خواهد بود که بر طبق پیشنهاد وزیر کر و امور اجتماعی از طرف هیئت امنای صندوق انتخاب خواهند شد. تشکیلات صندوق به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی بتصویب هیئت امنای صندوق می‌رسد.

تبصره- درصدی که از درآمد صندوق برای هزینه‌های پرسنلی و اداری سالانه بمصرف خواهد رسید بنا به پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی و تصویب هیئت وزیران تعیین خواهد شد.

رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید: در لایحه قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر در ماده ۶ به تبصره آن اضافه شود:

«بهر حال این درصد نبایستی از ۱٪ تجاوز نماید.»

دکتر رهنودی.

رئیس- ماده هفتم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷- اساسنامه صندوق پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی بتصویب کمیسیون کار و امور اجتماعی مجلسین خواهد رسید. حدود اختیارات و وظائف هیئت امناء و مدیر عامل و حسابرس در اساسنامه مزبور تعیین خواهد شد.

رئیس- در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده هشتم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸- هزینه‌های مربوط باجرای مقررات این قانون از طریق دریافت مبلغی معادل ۲ درصد مزدی که کار فرمایان مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی به کارگران خود می‌پردازند و همچنین بیمه‌های اجتماعی به کارگران خود می‌پردازند و همچنین کمکهای دولت تأمین خواهد گردید، سازمان بیمه‌های اجتماعی ملزم است که مبلغ مذکور از تاریخ تصویب اساسنامه صندوق از کار فرمایان وصول و در حساب مخصوصی بنام صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر واریز نماید. نحوه وصول این مبلغ تابع کلیه مقرراتی است که در قانون بیمه‌های اجتماعی در مورد وصول حق بیمه پیش بینی گردیده است.

رئیس- در ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده نهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹- صندوق تأمین آموزش فرزندان کارگر مکلف است تا آخر خرداد ماه هر سال گزارش عمل کرد و تراز نامه قبل مربوط به اجرای مقررات این قانون را تنظیم و برای تصویب هیئت امنای صندوق ارسال دارد.

رئیس- در ماده نهم نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده دهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰- هرگونه تصرف غیر قانونی و برداشت غیر مجاز از وجوه صندوق در حکم اختلاس اموال عمومی خواهد بود.

رئیس- در ماده دهم نظری نیست؟(اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع بلایحه موافقت نامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین

۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع بلایحه موافقت نامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین.

رئیس- گزارش شور اول موافقت نامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحین مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز شنبه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۳۶۴۷۸ مورخ ۱۲/ ۸ / ۱۳۵۰ راجع بموافقنامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین تقدیمی به مجلس سنا را که وصول آن در جلسه روز سه شنبه ۵ / ۱۱/ ۱۳۵۰ اعلام و بشماره ۱۴۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه مجلس سنا را عیناًً تأییدو تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقنامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین.

ماده واحده- موافقنامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین مشتمل بر یک مقدمه و پنج ماده ویک نقشه که درتاریخ ۲۷ خرداد ماه ۱۳۵۰ برابر با ۱۷ ژوئن ۱۹۷۱ بین نمایندگان ایران و بحرین در منامه (بحرین) بامضاء رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه مهروش صفی نیا (مستوفی).

گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۱۶/ ۱۲ ۱۳۵۰ با حضور آقایان دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امورخارجه و دکتر محمود کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه مربوط بموافقنامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و گزارش شو اول کمیسیون استخدام راجع بلایحه اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور

۱۴- طرح و گزارش شو اول کمیسیون استخدام راجع بلایحه اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور

رئیس- گزاش شور اول اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۷۳۸۴ مورخ ۲۶ / ۸ / ۵۰ مربوط به اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور را که در جلسه یک شنبه ۲۱ آذرماه ۱۳۵۰ تقدیم و بشماره ۹۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور.

ماده ۱- بمنظور حفاظت جان و مال مردم و مؤسسات و تأسیسات و منابع مختلف ثروتهای ملی در برابر حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه و حملات هوائی و استعمال هر گونه سلاح و اثرات ناشی از آن در زمان صلح و جنگ و همچنین تقویت و حفاظت روانی افراد و تحکیم علاقه بهمکاری متقابل بین آنها خاصه در زمان اضطراز سازمان دفاع غیر نظامی کشور طبق مقررات این قانون اداره می‌شود.

ماده ۲- از تاریخ تصویب این قانون، سازمان دفاع غیر نظامی کشور با کلیه دارائی و بودجه و کارکنان، به نخست وزیری وابسته و سرپرست آن سمت معاونت نخست وزیر راخواهد داشت.

ماده ۳- کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات و سازمانهای دولتی و وابسته بدولت و شهرداریها مکلف بهمکاری با سازمان دفاع غیر نظامی می‌باشند و باید آئین نامه‌ها و دستور العمل‌های سازمان دفاع غیر نظامی را که با توجه بمقررات این قانون تهیه و تدوین می‌شود بموقع اجرا بگذارد.

ماده ۴- دولت موظف است لوایح مربوط به تکالیف قانونی طبقات مختلف مردم و همچنین مؤسساتبخش خصوصی را درباره امور مربوط بدفاع غیر نظامی تهیه و برای تصویب بمجلسین تقدیم نماید.

ماده ۵- آئین نامه اجرائی این قانون بوسیله دولت تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین لازم الجراء خواهد بود.

ماده ۶- آن قسمت از قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور مصوب بهمن ماه ۱۳۳۷ که مغایر با این قانون است از تاریخ تصویب این قانون ملغی خواهد بود.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط باصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.

گزارش شور اول از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط باصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور را مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی که بعداً مورد تأیید کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری قرار گرفت تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور – اکبر مسعودی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- بمنظور حفاظت جان و مال مردم و مؤسسات و تأسیسات و منابع مختلف ثروتهای ملی در برابر حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه و حملات هوائی و استعمال هر گونه سلاح و اثرات ناشی از آن در زمان صلح و جنگ و همچنین تقویت و حفاظت روانی افراد و تحکیم علاقه بهمکاری متقابل بین آنها خاصه در زمان اضطراز سازمان دفاع غیر نظامی کشور طبق مقررات این قانون اداره می‌شود.

رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- از تاریخ تصویب این قانون، سازمان دفاع غیر نظامی کشور با کلیه دارائی و بودجه و کارکنان، به نخست وزیری وابسته و سرپرست آن سمت معاونت نخست وزیر راخواهد داشت.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات و سازمانهای دولتی و وابسته بدولت و شهرداریها مکلف بهمکاری با سازمان دفاع غیر نظامی می‌باشند و باید آئین نامه‌ها و دستور العمل‌های سازمان دفاع غیر نظامی را که با توجه بمقررات این قانون تهیه و تدوین می‌شود بموقع اجرا بگذارد.

رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

۱- پیشنهاد می‌نماید درماده سوم قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی – پس از جمله سازمانهای دولتی و وابسته به دولت و شهرداریها (مؤسسات ملی) اضافه شود.

۲- در همین ماده پس از جمله شهرداریها مکلفبه همکاری با سازمان دفاع غیر نظامی می‌باشند بشرح زیر اصلاح و اضافه شود.

و باید دستور العمل آئین نامه‌های سازمان دفاع غیر نظامی را که با توجه به مقررات این قانون تهیه و تدوین می‌شود به موقع اجرا بگذارد.

با تقدیم احترام – مهندسعبدالحمید معینی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در ماده ۳ لایحه اصلاح قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی سطر آخر بعد از تهیه و تدوین می‌شود جمله «در حدود امکانات» اضافه شود.

با احترام- علی اصغر مظهری.

رئیس – ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- دولت موظف است لوایح مربوط به تکالیف قانونی طبقات مختلف مردم و همچنین مؤسساتبخش خصوصی را درباره امور مربوط بدفاع غیر نظامی تهیه و برای تصویب بمجلسین تقدیم نماید.

رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- آئین نامه اجرائی این قانون بوسیله دولت تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین لازم الجراء خواهد بود.

رئیس- در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ششم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- آن قسمت از قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور مصوب بهمن ماه ۱۳۳۷ که مغایر با این قانون است از تاریخ تصویب این قانون ملغی خواهد بود.

رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع بلایحه سال ۱۳۵۱ کل کشور

۱۵- طرح گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع بلایحه سال ۱۳۵۱ کل کشور.

رئیس- گزارش یک شوری بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور که به رعایت مدلول مده ۲۶ قانون محاسبات عمومی مصوب پانزدهم دی ماه ۱۳۴۹ روز سه شنبه مورخ پنجم بهمن ماه ۱۳۵۰ همراه با اطلاعات جامع و مبسوطی از اوضاع و احوال مالی و اقتصادی کشور و گزارشات توجیهی متکی به ارقام و آمار در کلیه زمینه‌های فعالیت وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت و سایر مؤسات از طرف دولت بمجلس شورای ملی تقدیم شده بود در ۱۵ جلسه سه تا چهار ساعته با حضور جناب آقای نخست وزیر، اعضاء کابینه، رئیس دفتر بودجه، معاونان پارلمانی و مسئولان و کارشناسان بودجه وزارتخانه‌ها با امعان نظر و دقت فراوان مورد بررسی کمیسیون بودجه قرار گرفت.

قسمت‌های مختلف این بودجه مشتمل بر ماده واحده، تبصره‌ها و اقلام و ارقام درآمدها و هزینه‌ها جز بجز مطرح و در برابر اظهار نظرها و سئوالات متعدد ومتنوع اعضاء کمیسیون توضیحات لازم از طرف مسئولان اقامه و در اختیار گذارده شد. و در نتیجه تبصره‌های پیشنهادی درموادی حذف و یا اصلاح ماهوی و عبارتی یافته و به پیشنهاد اعضاء کمیسیون ۵ تبصره جدید به تبصره‌های بودجه سال ۱۳۵۱ اضافه شد در عناوین درآمدها و ارقام و عناوین هزینه‌ها نیز اصلاحاتی بعمل آمد که مجموع این اصلاحات و تغییرات و پیشنهادات کلاً بتصویب کمیسیون بودجه رسید. اینک اجازه می‌خواهد نتایج بررسی‌های کمیسیون را بترتیب زیر به استحضار برساند:

۱- نحوه تهیه و تنظیم بودجه.

۲- هدفهای بودجه.

۳- ویژگیهای عمده بودجه با توجه به هدفها.

۴- دریافت‌ها و پرداخت‌های بودجه.

۵- اولویت‌های بودجه.

۶- توصیه‌های کمیسیون بودجه:

الف- نحوه تهیه و تنظیم بودجه سال ۱۳۵۱.

نمایندگان محترم استحضار دارند که بموازات تغییرات بنیادی عظیمی که در سایه رهبری‌های خردمندانه شاهنشاه آریامهر در کلیه شئون زندگی جامعه ما ایجاد شده امر تهیه و تنظیم بودجه نیز تحول کلی یافته و از چند سال پیش باین طرف دولت از مرز بودجه‌های متداول گذشته و بودجه‌ها را بصورت بودجه‌های برنامه‌ای تنظیم و تدوین نموده است کمیسیون بودجه پس از بررسی دقیق بودجه برنامه‌ای سال ۱۳۵۱ از لحاظ تهیه و تنظیم آن به چند نکته اساسی برخورد که ذکر آنها را ضروری میداند.

۱- دولت در تهیه و تنظیم بودجه تقدیمی ضمن اینکه به پیشرفته ترین طرف علمی توجه و عنایت داشته راه حل‌های ملی منطبق با امکانات و مقتضیات و نهادها و سنتهای ایرانی را نیز ملحوظ داشته و در تدوین بودجه بکار بسته است.

۲- بودجه سال ۱۳۵۱ بر اساس مبانی علمی و با توجه به خصائص جامعه ایرانی بصورت یک برنامه مالی و عملیاتی تنظیم شده و خطوط اصلی وظایف دولت در چهار چوب سیاست‌های عمده اقتصادی و اجتماعی ترسیم شده است.

۳- در این بودجه کلیه ی هدفها، برنامه‌ها و فعالیتهای مملکتی در سال آینده انعکاس یافته و آئینه تمام نمای اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مالی مملکت بشمار می‌رود.

۴- در بودجه تقدیمی در آمدها و منابع تأمین اعتبار بر حسب (بخش، بند، اجزاء) و هزینه‌ها و سایر پرداختها بر حسب (بخش، وظیفه، برنامه، فعالیت، و مواد هزینه) تقسیم و دسته بندی شده و جزء بجزء در آن انعکاس یافته است علاوه بر آن توزیع اعتبارات وزات آموزش و پرورش بر حسب مناطق، بودجه عمرانی، بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت و نیز درآمدها و هزینه‌های سایر مؤسسات در دوازده قسمت متمایز و مجزا از هم تدوین شده و نسبت بسال ۱۳۵۰ کاملتر و مشروح تر تنظیم گردیده است.

۵- لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ همراه با چهار پیوست بشرح زیر:

- پیوست شماره (۱) گزارش نخست وزیر دربارة وضع اقتصادی کشور در سالهای ۵۰- ۱۳۴۷ و برنامه دولت در سال ۱۳۵۱

- پیوست شماره (۲) عملکرد بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت.

- پیوست شماره (۳) شرح اجرای برنامه‌ها و عملیات.

- پیوست شماره (۴) اطلاعاتی دربارة اعتبارات، منابع انسانی و عملیات برخی از دستگاهها بر حسب استانها و فرمانداریهای کل در سال ۱۳۵۱. به مجلس شورایملی تقدیم گردیده است.

۶- مقایسه بودجه سال ۱۳۵۱ با بودجه‌های چند سال گذشته این مطلب را روشن می‌سازد که کوشش دولت مصروف آن بوده است که بودجه تقدیمی هر سال از لحاظ کیفیت تهیه و تنظیم نسبت بسال قبل کاملتر باشد و ضمائم و پیوستهای آن مشروح تر و مفصل تر ایفاد گردد.

تقدیم ضمائم و پیوستها همراه بودجه نمودار این واقعیت است که دولت هر سال بیشتر از سال پیش تلاش دارد تا امکانات بیشتری در جهت بررسی نمایندگان محترم مجلس شورایملی که ناظر بر دخل و خرج مملکت می‌باشند فراهم آورد تا از دخل و خرج و عملیاتی که در زمینه‌های مختلف انجام می‌شود آگاهی کامل یابند و دولت را در جهت اجرای برنامه‌های اساسی مملکت کمک و راهنمائی نمایند.

۷- این نکته شایان کمال توجه است که بودجه کل کشور در سال ۱۳۵۱ بر اساس تعاریف مندرج در قانون محاسبات عمومی جدید وسعت و جامعیت بیشتری یافته است و در سه قسمت عمده:

۱- بودجه عادی و عمرانی دولت.

۲- بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت.

۳- بودجه سایر مؤسسات.

تهیه و تنظیم و در هر مورد تمام منابع و درآمدها و هزینه‌ها بطور جامع انعکاس یافته است.

ب- هدفهای عمده بودجه سال ۱۳۵۱.

با مطالعه کافی و بررسی دقیق بودجه، این نتیجه حاصل می‌شود که علاوه بر انجام وظایف قانونی دستگاهها و وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی اهداف زیر مورد توجه دولت بوده که تقسیم و توضیح اعتبارات با توجه به اهداف مزبور صورت گرفته است:

۱- حفظ تعادلهای اساسی اقتصاد و حفظ ثبات نسبی قیمتها و تعادل وضع ارزی کشور.

۲- توزیع عادلانه تر درآمدها.

۳- توسعه رفاه عمومی و بیمه‌های اجتماعی.

۴- بسط اصول دموکراسی و تأمین عدالت اجتماعی.

۵- تقویت بنیه دفاعی کشور.

۶- ادامه رشد مداوم و سالم اقتصادی.

ج- ویژگیهای عمده بودجه با توجه به هدفها.

تهیه و تقدیم بودجه متعادل سال ۱۳۵۱ کل کشور که از حیث درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر پانصـد و چهل و هشت میلیــارد و پانصد و سی و شش میلیون و هفتصــد و پنجاه و دو هزار (۵۴۸۵۳۶۷۵۲۰۰۰) ریال و از حیث هزینه و سایر پرداختها بالغ بر پانصد و چهل و هشت میلیارد و پانصد و سی و شش میلیون و هفتصد و پنجاه و دو هزار (۵۴۸۵۳۶۷۵۲۰۰۰) ریال می‌باشد یکی از موفقیت‌های بزرگ دولت بشمار می‌آید زیرا این بودجه علاوه بر اینکه تجلی دهنده پیشرفتها و موفقیت‌های همه جانبه کشور در گذشته است، نمودار فعالیتهای پر ثمر و عنایت و شناخت واقع بینانه اولویت‌های اقتصادی و اجتماعی در آینده بوده و با اجرای آن هدفهای مهم دولت بخوبی تعقیب خواهد گردید. بدین مناسبت کمیسیون لازم دانست با رعایت اختصار و ایجاز تعدادی از نتایج عمده اجرای بودجه سال ۱۳۵۱ را باستحضار برساند:

۱- چنانچه تعادل و توازون بودجه تقدیمی را با زاویه دید وسیع تری بررسی نمائیم باین نتیجه می‌رسیم که این بودجه علاوه بر تعادل و توازون در اقلام دخل و خرج از وجوه مختلف تعادل از نقطه نظر تقسیم اعتبارات در بخشهای مختلف اقتصادی و اجتماعی و رفاه عمومی نیز برخوردار است. علاوه بر آن ضمن حفظ تعادل ارزی سیاستهای مالی، پولی و اشتغال طوری تنظیم گردیده است که تعادل کلی اقتصاد کشور بنحو شایسته‌ای محفوظ مانده و ادامه یابد.

۲- نحوه توزیع و تقسیم اعتبارات و سایر منابع مالی بودجه نمودار این واقعیت است که دولت کوشیده است نقش اساسی بودجه د تأمین نیازمندیهای طبقات مختلف جامعه و مناطق گوناگون و طراحی اداره امور اقتصادی و اجتماعی کشور در حدود امکانات مالی بخوبی آشکارگردد.

۳- در بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور امکانات مالی وسیعی برای امور اجتماعی فراهم شده و هزینه‌های این بخش با اعتباری معادل ۸۳/۱ میلیارد ریال قریب ۲۱/۵ درصد از بودجه عادی و عمرانی را بخود اختصاص داده است. در سال آینده نزدیک به ۴۷ درصد از هزینه‌های این بخش به وظیفه آموزش و پرورش و ۱۶/۵ درصد به بهداشت و درمان و ۱۶/۴ درصد به بیمه‌های اجتماعی و باز نشستگی اختصاص دارد.

۴- در تنظیم بودجه سال ۱۳۵۱ سعی شده است که ضمن توجه به نیازهای فوری و ضروری جامعه برنامه‌های عمرانی که حصول هدفهای آتی مملکت را میسر می‌سازد بخوبی تعقیب شود.

مدلول تبصره ۱۹ و اختصاص سه میلیارد ریال صرفه جوئی به بودجه عمرانی دلیل بارزی از توجه خاص دولت توسعه برنامه‌های عمرانی مملکت است که در خور ذکر می‌باشد.

۵- استخدام‌های جدید و توجه عنایت به باز نشستگان و وظیف بگیران و کارمندان و کارگران و کشاورزان گویای این مطلب است که دولت در بودجه سال ۱۳۵۱ شرایطی فراهم خواهد ساخت تا سطح اشتغال را ارتقاء دهد و قدرت خرید گروههای کم در آمد را فزونی بخشد.

۶- امور اقتصادی در سال ۱۳۵۱ با اعتباری معادل ۱۳۸/۱ میلیارد ریال حدود ۳۶ درصد بودجه عادی و عمرانی ا بخود اختصاص داده است برنامه‌های مربوط باین بخش عبارتند از کشاورزی، توسعه و تأمین منابع آب، تأمین برق، ایجاد و توسعه صنایع و بهره برداری از منابع نفت و گاز و ارتباطات و مخابرات.

۷- جلب همکاری مردم و شرکت دادن آنها در انجام امور کشور از طریق واگذاری کارها بخود آنان و نیز بسط و تأمین عدالت اجتماعی از هدفهائی است که دولت ضمن اجرای بودجه مانند گذشته قویاً تعقیب کرده و اعتبارات لازم بدین منظور در نظر گرفته است.

۸- افزایش هزینه‌های دفاعی کشور در سال ۱۳۵۱ مبین این واقعیت است که سیاست دفاعی دولت پیوسته در جهت حفظ استقلال و امنیت کشور و حراست از ثمرات توسعه اقتصادی و اجتماعی که نتیجه تحولات همه جانبه کشوراست طرح ریزی شده و دولت به مسئولیت خطیر خود در حفظ نتایج اجتماعی و مواریث گرانقدر تاریخی و فرهنگی کشور کاملا توجه داشته است.

۹- تدابیر متخذه دولت در ایجاد مسکن چه بصورت مباشرت مستقیم از طریق احداث واحدهای مسکونی برای طبقات کم در آمد چه بصورت تشویق بخش خصوصی وسیله اعطای اعتبارات و مشارکت و غیره قابل توجه و شایان ذک می‌باشند.

۱۰- با توجه بمراتب ذکر شده که نتیجه کلی آنها پیشرفت و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور است، هم هدفهای عمده دولت در این زمینه بدست خواهد آمد و هم رشد سالم اقتصادی روند عادی خود را طی کرده و بیش از پیش ادامه خواهد یافت.

د- اولویت‌های بودجه ۱۳۵۱.

بررسی دقیق کمیسیون بودجه در زمینه اولویت‌ها باین نتیجه رسید که دولت با مطالعه و دقت کامل، اولویتهای اقتصادی و اجتماعی را باز شناخته و به برنامه هائی بیشتر توجه نموده است که اجرای آنها موجب نیل بهدفها شده و حداکثر توسعه و بازده اقتصادی و رفاه اجتماعی را امکان پذیر می‌سازد. درصد افزایش بعضی از موارد عمده بودجه را بشرح زیر باستحضار میرساند:

۱- درصد افزایش بعضی از موارد عمده بودجه عادی سال ۱۳۵۱:

- آموزش و پرورش ۲۸ درصد

- قوای دفاعی ۲۸ درصد

- بازنشستگی ۱۵ درصد

- دادگستری ۱۴ درصد

- دانشگاهها و مدارس عالی ۱۴ درصد

۲- درصد افزایش فصول برجسته طرحهای عمرانی غیر مستمر در سال ۱۳۵۱:

- رفاه اجتماعی ۶۹ درصد

- عمران دهات ۶۰ درصد

- نفت و گاز ۵۵ درصد

- کشاورزی و دامپروری ۵۲ درصد

- حمل و نقل و ارتباطات ۳۷ درصد

- ساختمان و مسکن ۳۶ درصد

- بهداشت و بهداری ۳۳ درصد

- آب ۳۲ درصد

هـ - دریافتها و پردختهای بودجه کل کشور دریافتههای بودجه عادی و عمرانی.

در آمدهای دولت در سال ۱۳۵۱ با حدود ۱۸ درصد رشد به رقمی معادل ۳/ ۳۰۸ میلیارد ریال بالغ خواهد شد. آنچه در اینجا قابل توجه و ذکر است اینست که پیش بینی درآمدها کاملا واقعی و با رعایت احتیاط بعمل آمده است و مراجعه به وصولی قطعی بودجه سال‌های گذشته این مطلب را تأیید می‌کند.

دریافت‌های بودجه عادی و عمرانی از بخش‌های زیر تشکیل شده است:

۱- مالیات مستقیم

مالیاتهای مستقیم با ۲۰ درصد رشد معادل مبلغ ۸/ ۳۶ میلیارد ریال پیش بینی شده است.

کمیسیون بودجه در این مورد معتقد است که باین رقم باید رقم ۹۵۰ میلیون ریال درآمد گذرنامه (شماره طبقه بندی ۲۹۰۳) که در ستون مالیاتهای غیر مستقیم ذکر شده افزوده گردد، زیرا بنظر کمیسیون این مالیات جزء مالیاتهای غیر مستقیم نبوده و مالیات مستقیم است. انتظار دارد وزارت دارائی و دفتر بودجه در تنظیم بودجه‌های آینده این نظر را کاملاً ملحوظ داشته و رعایت نماید.

۲- مالیتهای غیر مستقیم

پیش بینی می‌شود که در سال ۱۳۵۱ مالیاتهای غیر مستقیم با ۱۲ درصد رشد به ۶۰/۸ میلیارد ریال بالغ گردد.

۳- درآمدهای حاصل از انحصارات و اعمال تصدی دولت.

پیش بینی می‌شود که در سال ۱۳۵۱ درآمدهای این بخش با ۲۱ درصد رشد به ۱۸۸ میلیارد ریال بالغ گردد که از این مبلغ درآمد نفت با رشدی حدود ۲۴ درصد به ۱۷۸/۲ میلیارد ریال و سایر درآمدهای بخش مورد بحث که بیشتر از سود سهام شرکتهای دولتی و دریافتی از مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌شود به ۹/۸ میلیارد ریال بالغ گردد.

۴- درآمدهای حاصل از خدمات دولت و متفرقه.

این درآمدها بموجب پیش بینی انجام شده در سال ۱۳۵۱ با رشدی معادل ۷/۵ درصد به۲۲/۷ میلیارد ریال خواهد رسید.

۵- سایر منابع تأمین اعتبار.

این قسمت که شامل وام‌های داخلی و استفاده از اعتبارات خارجی است که پس از کسر باز پردخت اصل وامهای داخلی و اعتبارات خارجی بالغ بر ۷۸/۶ میلیارد ریال می‌گردد.

اقدام بجا و بموقع دولت در زمینه جلب و تجهیزسرمایه‌های کوچک و پراکنده مردم از طریق انتشار اوراق قرضه قابل توجه و تذکار است. مسلماً جمع آوری این منابع مالی در اجرای برنامه‌های بزرگ آبادانی مملکتی تأثیر قابل ملاحظه‌ای داشته و خواهد داشت.

ضرورت استفاده از اعتبارات خارجی با در نظر گرفتن این موضوع که این اعتبارات برای انجام بخشی از طرحهای ثمر بخش و بزرگ عمرانی تحصیل می‌شود و باز پرداخت آنها طویل المدت و با شرایطی مناسب می‌باشد بخوبی مشهود و روشن است.

پرداخت‌های بودجه عادی و عمرانی

۱- امور عمومی

در بودجه سال ۱۳۵۱ هزینه‌های مربوط بامور عمومی با رقم ۳۶/۵ میلیارد ریل حدود ۹/۴ درصد از کل هزینه‌ها را تشکیل می‌دهد. در سال آینده رشد هزینه‌های این بخش به ۱۱/۶ درصد بالغ می‌گردد.

۲- امور دفاعی

پیش بینی می‌شود در سال ۱۳۵۱ امور دفاعی کشور با حدود ۲۸ درصد رشد بمبلغی معادل ۱۰۰/۹ میلیارد ریال بالغ گردد.

۳- امور اجتماعی

در سال ۱۳۵۱ هزینه‌های این بخش با اعتباری معادل ۸۳/۱ میلیارد ریال حدود ۲۱/۵ درصد از بودجه عادی و عمرانی را تشکیل خواهد داد.

۴- امور اقتصادی

در سال ۱۳۵۱ این بخش با اعتباری معادل ۱۳۸/۱ میلیارد ریال و ۱۷/۳ درصد رشد نسبت به هزینه‌های سال ۱۳۵۰ حدود ۳۶ درصد ز هزینه‌های بودجه را تشکیل خواهد داد.

۵- بهره وام‌ها و هزینه‌های متفرقه و دیون

در سال ۱۳۵۱ پیش بینی می‌شود مبلغی معادل ۲/۲۸ میلیارد ریال باین بخش اختصاص داده شود.

بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت

خالص بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی در سال ۱۳۵۱ با حدود ۱۷ درصـد رشد به ۱۵۶/۷ ریال بالغ می‌گردد. در این مورد ذکر مراتب زیر را ضروری میداند:

۱- پیش بینی می‌شود در سال ۱۳۵۱ درآمدهای عملیاتی این شرکتها و مؤسسات ب ۲۱/۵ درصد رشد ۱۸۱/۷ میلیارد ریال بالغ شود که پس از وضع هزینه‌های جاری و عملیاتی و نیز افزایش اندوخته سرمایه‌ای برای سرمیه گذاریهای تکمیلی مورد نیاز مازاد آن طبق جداول بودجه بصورت مالیات و سود سهام و سهم دولت از مؤسسات انتفاعی به بودجه عمومی دولت کمک خواهد شد.

۲- بدان قسمت از مؤسسات که بمنظور هدفهای اجتماعی و تنظیم بازار و رفاه طبقات تولید کننده و مصرف کننده تأسیس شده‌اند حدود ۵/۸ میلیارد ریال از بودجه عادی دولت کمک خوهد شد.

۳- شرکتهائی که برای زیر سازی اقتصاد کشور تأسیس گردیده‌اند و جدا از درآمدها و هزینه‌های خود مجری طرح‌های عمرانی هستند در ترکیب بودجه کشور اهمیت فوق العاده دارند. در سال ۱۳۵۱ حدود ۶۸/۷ میلیارد ریال از بودجه عمرانی برای اجرای طرحهای عمرانی در اختیار این مؤسسات گذاشته خواهد شد و هزینه‌های سرمایه‌ای این مؤسسات بدون در نظر گرفتن اعتبارات بودجه عمرانی با رقمی معادل ۳۵/۶ میلیارد ریال نسبت به سال جاری معادل ۱۷ درصد افزایش خواهد یافت.

بودجه سایر مؤسسات

در سال ۱۳۵۱ بودجه سایر مؤسسات کلاً معادل ۹/۳ میلیارد ریال خواهد بود که ۴/۴ میلیارد ریال آن از بودجه عادی و عمرانی و بقیه از منابع اختصاصی این مؤسسات تأمین خواهد گردید. خالص بودجه این مؤسسات ۱۴ درصد نسبت به سال جاری افزایش خواهد داشت.

این مؤسسات که کارهای خیریه و عام المنفعه مانند برنامه‌های درمانی و آموزشی و غیره انجام می‌دهند از کمک‌های دولت برخوردار بوده‌اند کمک دولت در سال آینده به این مؤسسات از محل بودجه عادی ۲۰ درصد و از محل بودجه عمرانی ۱۲ درصد افزایش خواهد یافت

توصیه‌های کمیسیون بودجه

ضمن بررسی و بحث مفصل پیرامون بودجه سال ۱۳۵۱ توجه اعضاء کمیسیون بودجه بچند مطلب اساسی معطوف گردید که تحت عنوان توصیه‌های کمیسیون بودجه باستحضار می‌رسد:

۱- بدولت توصیه می‌شود و با توجه بوظایف جدیدی که علاوه بر وظیفه نظارت بر موقر فات به سازمان اوقاف محول شده است در سال ۱۳۵۲ برنامه‌های این سازمان را مورد تجدید نظر قرار داده و بودجه برنامه‌ای آنرا بر اساسی تهیه و تنظیم نماید که در برگیرنده جمله وظائف آن باشد.

۲- برای ایجاد هماهنگی در اجرای برنامه‌های دولت و نتیجه گیری بهتر کمیسیون توصیه می‌نماید که در سال ۱۳۵۲ با تجدید نظر در وظائف و تشکیلات دستگاههای دولتی ترتیبی اتخاذ شود که وظائف و برنامه‌های مشابه در یک واحد مترکز شود.

۳- ضمن بررسی بودجه معلوم شد که قسمتی از مزایای قانونی کارکنان وزارت دارائی که باید در ماده (۲) هزینه (کمکهاو مزایا) منظور شود از محل در آمد اختصاصی پرداخت می‌گردد. چون کلیه کارکنان دولت در قبال اجرای قانون استخدام باید وضع مشابهی داشته باشند توصیه می‌شود از سالهای آینده برای پرداخت این مزایا اعتباراتی که از محل درآمد اختصاصی پرداخت می‌شود در ماده (۲) بودجه وزارتخانه مزبور منظور گردد.

۴- با وجودی که ضمن بحث و بررسی لایحه بودجه و عنوان مسأله یکنواخت شدن مالیات حقوق مسئولان مربوط متعهد شدند که یکنواخت شدن مالیات حقوق را در اصلاحیه قانون مالیات بر درآمد که قریباً تقدیم مجلس می‌شود خواهند گنجاند. معهذا از نظر تأکید بیشتر توصیه می‌نماید مراجع مسئول اقدام لازم را برای رفع این تفاوت و دو گانگی مالیاتی معمول دارند.

۵- با توجه بمذاکرات در اطراف تبصره ۱۶ لایحه (کمک شهرداریها به آموزش و پرورش، انجمن‌های بهداری، نظرات و پیشنهادات در اینمورد کمیسیون بودجه توصیه می‌نماید که ماده ۶۸ قانون اصلاحی قانون شهرداریها اصلاح شود.

در خاتمه ضمن تقدیر از مساعی دفتر بودجه در جهت تهیه و تنظیم بودجه که خوشبختانه همواره رو به تکامل بوده امیداوار است گزارش تقدیمی مورد توجه و عنایت نمایندگان محترم قرار گیرد.

مخبر کمیسیون بودجه- صدری کیوان.

لایحه قانون بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور.

ماده واحده- بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور از حیث درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر پانصد و چهل و هشت میلیارد و پانصد و سی و شش میلیون و هفتصد و پنجاه دو هزار (۵۴۸۵۳۶۷۵۲۰۰۰) ریال و از حیث هزینه و سایر پرداختها بالغ بر پانصد و چهل و هشت میلیارد و پانصد و سی و شش میلیون و هفتصد و پنجاه دو هزار (۵۴۸۵۳۶۷۵۲۰۰۰) ریال می‌باشد.

بودجه عادی دولت شامل موارد زیر می‌باشد:

۱- بودجه دولت که از حیث درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر یکصد و هشتاد و سه میلیارد و ششصد و دو میلیون و هشتصد و چهل و هشت هزار (۱۸۳۶۰۲۸۴۸۰۰۰) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختهای از آن محل بالغ بر یکصد و هشتاد و سه میلیارد و ششصد و دو میلیون و هشتصد و چهل و هشت هزار (۱۸۳۶۰۲۸۴۸۰۰۰) ریال می‌باشد.

۲- اعتبار طرحهای عمرانی مستمر موضوع تبصره چهار این قانون که از حیث درآمد بالغ بر هفده میلیارد و هشتصد و بیست و سه میلیون و دویست و سی و چهار هزار (۱۷۸۲۳۲۳۴۰۰۰) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر هفده میلیارد و هشتصد و بیست و سه میلیون و دویست و سی و چهار هزار (۱۷۸۲۳۲۳۴۰۰۰) ریال است و از محل درآمد برنامه تأمین می‌شود.

۳- بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از محل درآمد اختصاصی که از حیث درآمد بالغ بر چهارده میلیارد و پانصد و بیست و سه میلیون و ششصد و چهل و پنج هزار (۱۴۵۲۳۶۴۵۰۰۰) ریال و از حیث هزینه و سایر پرداختها بالغ بر چهارده میلیارد و پانصد و بیست و سه میلیون و ششصد و چهل و پنج هزار (۱۴۵۲۳۶۴۵۰۰۰) ریال است.

ارقام منظور در بندهای ۱و۲ تصویب می‌گردد و به دولت اجازه داده می‌شود درآمدهای منظور در بندهای مذکور را وصول و هزینه‌های وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و همچنین کمک‌ها و اعانات و سایر اعتباراتی را که در جدول این قانون از محل‌های مزبور منظور شده‌اند در حدود وصولی در آمدهای مذکور و بر اساس تخصیص اعتبار تعهد و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تبصره‌های زیر پرداخت نماید.

بودجه عمرانی و همچنین بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت منظور در قسمت دهم این قانون و سایر مؤسسات منظور در قسمتهای یازدهم و دوازدهم این قانون تابع قوانین و مقررات و اساسنامه‌های مربوط خواهند بود.

بودجه آن دسته از مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته بدولت که در طول سال ۱۳۵۱ بصورت مؤسسه دولتی درآیند برای مدت باقیمانده سال مزبور پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قابل اجراء خواهند بود.

تبصره ۱-

الف – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند درآمدهای اختصاصی خود را به مصارف مربوط برسانند که ضمن درآمدهای اختصاصی در بودجه کل کشور منظور و در حسابهای خزانه متمرکز شده باشد. وجوه درآمدهای مزبور به هر مبلغ که وصول شود قابل تعهد و مصرف خواهد بود و خزانه مکلف است بلافاصله پس از وصول درخواست وجه مبلغ لازم را در اختیار وزارتخانه یا مؤسسه دولتی ذیربط بگذارد.

ب- تمرکز وجوه حاصل از بابت سهم آموزش و پرورش و سهم بهداری و سهم کتابخانه‌های عمومی از درآمد شهرداریها و درآمد اختصاصی دانشگاهها و دانشکده‌ها و مؤسسات آموزش عالی و سایر موسسات آموزشی و مراکز آموزش حرفه‌ای و صندوق کارآموزی و بیمارستانهای آموزشی و کتابخانه‌ها و موزه‌ها و بناهای تاریخی و درآمدهای محلی که بوسیله انجمن‌های بهداری و شوراهای آموزش و پرورش منطقه‌ای از منابع غیر دولتی تحصیل می‌شود و درآمد حق السهم صاحبان دفاتر اسناد سمی در خزانه الزامی نیست. دستگاهها و مؤسسات موضوع این بند موظفند برای وجوه مزبور در یکی از بانکهای دولتی و یا با موافقت وزارت دارائی در بانکهای غیر دولتی که شرایط مناسبتر و تسهیلات بیشتر پیشنهاد نمایند حساب خاصی افتتاح و درآمدهای حاصله را بلافاصله پس از وصول به حساب مزبور منتقل نمایند.

تبصره ۲-

الف- کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه و یا برنامه‌های هر دستگاه از محل درآمد عمومی تا میزان ده درصد با موافقت نخست وزیر و مازاد بر آن فقط یکبار برای هر دستگاه با موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات دستگاه از محل درآمد عمومی تغییری حاصل نشود.

ب- کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد عمومی تا میزان ده درصد در اختیار وزیر جنگ و مازاد بر آن برای یکبار با موافقت نخست وزیر تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات وزارت مزبور از محل درآمد عمومی تغییری حاصل نشود.

پ- نقل و انتقال اعتبار مواد هزینه و برنامه‌های مربوط به سپاهیان ترویج و ابادانی بین وزارتخانه هائی که از خدمات این سپاهیان استفاده می‌کنند بنا بر پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های مربوط و موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود.

تبصره ۳- میزان تنخواه گردان خزانه در سال ۱۳۵۱ ده میلیارد (۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال است.

تبصره ۴- اعتبار طرحهای عمرانی مستمر موضوع قسمت نهم این قانون که بعنوان جزئی از هزینه‌های از محل درآمد عمومی در بودجه دستگاههای مربوط منظور شده است از محل درآمد برنامه تأمین و وجوه مربوط موضوع ردیف ۵۲۰۱ قسمت سوم این قانون در اختیار وزارت دارائی گذاشته خواهد شد تا بر طبق مقررات و ضوابط مربوط بطرحهای مزبور بمصرف برسد.

تبصره ۵- دیون با محل تا پایان سال ۱۳۴۹ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی که اعتبار اولیه آنها در بودجه کل کشور از محل درآمد عمومی تأمین بوده است بر طبق ضوابطی که از طرف وزارت دارائی و دفتر بودجه تعیین خواهد شد مورد رسیدگی قرار گرفته و از محل اعتبار ردیف ۵۲۲۰۲ بخش پنجم قسمت ششم این قانون بمیزانی که برای هر دستگاه تخصیص داده خواهد شد قابل پرداخت می‌باشد.

دیون با محل وزارت جنگ از محل اعتبار ردیف ۱۲۵/۲ و دیون مؤسسات دولتی که بودجه آنها بصورت «کمک» در بودجه کل کشور منظور می‌شود از محل بودجه مصوب آنها قابل پرداخت است.

تبصره ۶- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود تا مبلغ یک میلیارد و یکصد و بیست میلیون (۱۱۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال موضوع ردیف ۳۵۱۰ قسمت سوم این قانون از درآمد سازمان بنادر و کشتیرانی را در سال ۱۳۵۱ به درآمد عمومی کشور منظور نماید.

تبصره ۷-

الف- حکم بنده «الف» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور در مورد اعطای یک پایه ترفیع بمستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری با رعایت مقررات مربوط در مورد مستخدمینی که احکام نان در سال ۱۳۵۰ صادر نشده است بقوت خود باقی است.

اعتبار اضافه حقوق یک پایه ترفیع مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری موضوع بند «الف» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور در سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ از محل اعتبار ردیف ۵۱۱۰۷ بخش پنجم قسمت ششم این قانون پرداخت خواهد شد.

ب- اعتبار مورد نیاز برای اصلاحیه قانون استخدام کشوری مصوب آبانماه ۱۳۴۹ در وزارتخانه هاو مؤسست دولتی مشمول قانون استخدام کشوری موضوع بند «ب» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور در سالهای ۱۳۵۱ از محل اعتبار ردیف ۵۱۱۰۸ بخش پنجم قسمت ششم این قانون پرداخت خواهد شد

تبصره ۸- به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود آن قسمت از اعتبار ردیف‌های ۵۱۱۰۶ و ۵۱۱۰۷ و ۵۱۱۰۸ بخش پنجم قسمت ششم این قانون را که مورد نیاز مناطق آموزش و پرورش می‌باشد با توجه به مفاد تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۸ و تبصره ۷ این قانون بعنوان «کمک» در اختیار مناطق مربوط بگذارد.

تبصره ۹- بوزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود باقیمانده اعتبارات هر یک از ادارات آموزش و پرورش مناطقی هر یک از ادارات آموزش و پرورش مناطقی را که در سال ۱۳۵۱ شورای آموزش و پرورش منطقه‌ای در آن تشکیل می‌شود از اعتبارات منطقه‌ای آموزش و پرورش استان و یا فرمانداری کل مربوط کسر و به صورت «کمک» به منطقه مربوط ابلاغ نماید.

تبصره ۱۰- بوزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود اعتبار مربوط به تربیت معلم و توسعه برنامه‌های موضوع ردیف ۸۱۹۹ قسمت هشتم این قانون را در سال ۱۳۵۱ بر حسب نیازمندیهای هر یک ار مناطق و به تفکیک برنامه‌ها و فصول بین آنها بصورت «کمک» توزیع کند توزیع اعتبارات و تعیین نیازمندیهای مناطق در هر صورت در همان سال یابد به اطلاع دفتر بودجه و تأیید کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.

تبصره ۱۱- به وزارت دارائی و دفتر بودجه اجازه داده می‌شود اعتبار حقوق و مزایای مستخدمینی را که در اجرای ماده ۱۴ قانون تأسیس سازمان تربیت بدنی ایران از وزارت آموزش و پرورش به سازمان مذکور منتقل می‌شود با توافق وزارت آموزش و پرورش و سازمان تربیت بدنی ایران و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی از بودجه مصوب سال۱۳۵۱ ادارات مرکزی وزارت آموزش و پرورش و مناطق مربوط کسر و به بودجه سازمان تربیت بدنی ایران اضافه نماید.

تبصره ۱۲- بدفتر بودجه اجازه داده می‌شود اعتبارات مربوط بهزینه‌های پرسنلی و نگهداری بیمارستانهای وزارت بهداری را که به جمعیت شیرو خورشید و خورشید سرخ ایران و سایر مؤسسات عام المنفعه و دانشگاهها واگذار می‌شود از بودجه مصوب سال ۱۳۵۱ وزارت مذکور کسر و بعنوان «اعانه» به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران یا سایر مؤسسات عام المنفعه و «کمک» بدانشگاههای ذیربط منظور داشته و واگذار کند. این نقل و انتقالات باید بتصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.

در مورد بیمارستانهای واگذاری به شیر و خورشید سرخ که اعتبار آن از محل طرح‌های مستمر و غیر مستمر تأمین می‌شود مفاد تبصرة ۸ قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری بر مبنای اعتبارات مصوب طرحهای مذکور در سال ۱۳۵۱ ملاک عمل خواهد بود.

تبصره ۱۳- اعتباری که در ردیف ۱۲۰/۱ قسمت چهارم این قانون منظور شده است بر اساس آئین نامه‌ای موضوع تبصرة یک قانون اجازه تبدیل به احسن و واگذاری دهات و مزارع موقوفه عام به زارعین صاحب نسق مصوب ۲۹ فروردین ماه ۱۳۵۰ قابل پرداخت خواهد بود.

تبصره ۱۴- بوزارت جنگ اجازه داده می‌شود تا مبلغ پانصد و شصت و چهار میلیون (۵۶۴۰۰۰۰۰۰) ریال از محل باقیمانده اعتبارات تعهد نشده بودجه سال ۱۳۵۰ وزارت جنگ برای تأمین تفاوت بهای خواربار و پوشاک کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و خانواده آنان اختصاص دهد و تا پایان سال ۱۳۵۱ تعهد و متدرجاً به سازمان اتکا پرداخت نماید.

تبصره ۱۵- به دفتر بودجه اجازه داده می‌شود اعتبارات مربوط به آن قسمت از دستگاههای پخش صدا را که در سال ۱۳۵۱ از وزارت پست و تلگراف و تلفن به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران منتقل می‌شود با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورایملی از بودجه وزارت مزبور کسر و بصورت «کمک» به سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران واگذار نماید.

تبصره ۱۶- شهرداری‌های مشمول ماده ۲ قانون نوسازی و عمران شهری مصوب هفتم آذرماه ۱۳۴۷ موظفند سهم مذکور در ماده ۶۸ قانون اصلاحی قانون شهرداریها مصوب سال ۱۳۳۴ مربوط به بهدای و تربیت بدنی و پیشاهنگی و کمیته با بیسوادی و کتابخانه‌های عمومی را از درآمدهای مستمر خود به همان میزانی که در سال ۱۳۴۸ مکلف به پرداخت بوده‌اند در سال ۱۳۵۱ تأمین و پرداخت کنند.

تعیین حد نصاب هزینه‌های عمرانی و سازمانی شهرداری بر اساس تقسیماتی خواهد بود که با توجه به احتیاجات و مقتضیات محلی به پیشنهاد شهرداری و تصویب انجمن شهر تأیید و وزارت کشور رسیده باشد.

تبصره ۱۷- اعتبار منظور در ردیف ۱۸۴/۱ قسمت چهارم این قانون تحت عنوان «وزارت راه- سایر هزینه‌های شبکه راهها، راه آهن و فرودگاهها» براساس برنامه‌های اجرائی مربوط پس از تأیید دفتر بودجه و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی در اختیار دستگاههای ذیربط گذاشته خواهد شد و اعتبار ردیف ۱/ ۲۶۲ قسمت چهارم این قانون تحت عنوان «سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران- سایر هزینه‌های نگهداری تأسیسات رادیو تلویزیون» نیز به میزانی که از طرف دفتر بودجه بترتیب فوق تعیین خواهد شد به عنوان «کمک» به سازمان رادیو تلویزیون ملی ایرن پرداخت می‌گردد.

تبصره ۱۸- به دفتر بودجه اجازه داده می‌شود با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی اعتبار برنامه‌ها و فعالیتهای را که در سال ۱۳۵۱ از وزارت پست و تلگراف و تلفن به شرکت مخابرات ایران منتقل خواهد شد از تاریخ انتقال از بودجه وزارتخانه مذکور کسر نماید. ضمناً اجازه داده می‌شود شرکت مخابرات ایران از تاریخ شروع بکار در سال ۱۳۵۱ درآمدهای تلگراف و تلفن موضوع ردیف ۳۴۰۲ قسمت سوم این قانون را وصول نموده و هزینه‌های مربوط به برنامه‌ها و فعالیتهای مذکور و همچنین هزینه‌های تله کومونیکاسیون بین المللی موضوع ردیف ۱۸۹/۱ قسمت چهارم این قانون را از محل درآمد مذکور پرداخت کند.

وزارت دارائی مجاز است مبلغ هشتصد میلیون (۸۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال از درآمدهای مزبور راکه بوسیله شرکت مخابرات ایران در سال ۱۳۵۱ وصول می‌شود به حساب درآمد عمومی منظور نماید.

در صورتیکه تأسیس شرکت مخابرات ایرن در ابتدای سال ۱۳۵۱ تحقق نیابد مبلغ مذکور با احتساب مبلغی که تا تاریخ تشکیل شرکت از محل اعتبار برنامه‌های فوق الذکر مورد استفاده قرارگرفته و مبلغی که بابت درآمدهای مذکور به خزانه تحویل شده به تشخیص وزرت دارائی و دفتر بودجه تعیین خواهدشد.

تبصره ۱۹- بدولت اجازه داده می‌شود تا مبلغ سه میلیارد (۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریل از محل صرفه جوئیهای بودجه عادی سال ۱۳۵۱ مربوط بدر آمد عمومی را جهت افزایش اعتبارطرحهای عمرانی بدرآمد برنامه منتقل نماید. رقم انتقال یافته عیناً باعتبارات عمرانی سال۱۳۵۱ اضافه می‌شود.

تبصره ۲۰- بدفتر بودجه اجازه داده می‌شود ضمن انتقال اعتبار برنامه‌ای که د «اجرای قانون عمران و نوسازی روستاها و ترتیب انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تعیین تکلیف مؤسسات وابسته بآن» باید از بودجه مصوب سال ۱۳۵۱ وزارت آبادانی و مسکن کسر و به بودجه وزارت تعاون و امور روستاها منتقل نماید و اعتبار حقوق و مزایای آن عده از کارمندانیکه طبق قسمت اخیر تبصره یک ماده ۶ قانون مزبور در وزارت آبادانی و مسکن بقی خواهند ماند کماکان در اختیار وزارت آبادانی و مسکن بگذارد.

تبصره ۲۱- به وزارت بهداری اجازه داده می‌شود بمنظور توسعه برنامه‌های درمانی و بهداشتی و تنظیم خانواده و کنترل جمعیت تا ۴۰ درصد از درآمد اختصاصی خود را بتشخیص هیأت وزیران بعنوان کمک در اختیار سازمانهای مربوط قرار دهد.

تبصره ۲۲- مانده اعتبار منظور ردیف ۵۲۲۰۴ قسمت ششم قانون بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور و هم چنین اعتبار منظور در ردیف ۵۲۲۰۴ قسمت ششم این قانون بر اساس ضوابطی که از طرف وزارت راه پیشنهاد و بتصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید قابل پرداخت است.

تبصره هائی که تا ملغی نشده بقوت خود باقی است.

تبصره ۲۳- وزارت دادگستری مجاز است از اول فروردین ماه ۱۳۵۱ فوق العاده اشتغال خارج از مرکز و بدی آب و هوای قضات را بر طبق آئین نامه مربوط و بنسبت آخرین حقوق دریافتی پرداخت نماید.

تبصره ۲۴- وزارت و آموزش عالی مجاز است وجوهی را که از طرف دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و دانشجویان برای برگزاری و شرکت در مسابقات و اردوهای دانشجویان در اختیار وزارت مزبور گذارده می‌شود جزء درآمد اختصاصی خود محسوب نماید و مصرف آن براساس آئین نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت علوم و آموزش علی پیشنهاد و پس از تأیید وزارت دارائی بتصویب هیئت وزیران می‌رسد.

تبصره ۲۵-

الف- از اول فروردین ماه ۱۳۵۱ به حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث مستخدمین رسمی (عادی) راه آهن دولتی ایران و مشمولین تبصره ۳۱ قانون بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور ده درصد اضافه می‌شود و از محل اعتبار صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهدشد بنحوی که حقوق باز نشستگی ووظیفه ازکار افتادگی ماهانه مستخدمین رسمی (عادی) راهآهن دولتی ایران و مشمولین بند «الف» تبصره مذکور از سیزده هزار و هفتصد و نود (۱۳۷۹۰) ریال وحقوق وظیفه ماهانه وراث آنان مجموعاً از نصف این مبلغ تجاوز نکند.

ب- حقوق باز نشستگی و وظیفه ازکار افتادگی و وظیفه وراث رانندگان و تلفنچی‌ها و مستخدمینی که دارای پایه پزشکیاری (بهیاری) بوده‌اند و تا آخر سال ۱۳۴۶ باز تشسته یا موظف و یا فوت شده‌اند و همچنین حقوق باز نشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث تلفنچی‌ها و مستخدمینی که دارای پایه پزشکیاری (بهیاری) بوده و در اجرای مرحله قانون استخدام کشوری از اول سال ۱۳۴۷ در گروههای ۲و۳ تطبیق وضع یافته‌اند و تا اجرای ماده ۳۰ قانون مذکور باز نشسته یا موظف یا فوت شده یا بشوند مشمول اضافه مقرر در بند «الف» می‌باشند بشرط اینکه حقوق بازنشستگی یا وظیفه از کار افتادگی پزشکیاران از یازده هزار پانصد و پنجاه (۱۱۵۵۰) ریال و تلفنچی‌ها از یازده هزار و دویست و شصت (۱۱۲۶۰) ریال و حقوق وظیفه وراث آنان از نصف مبالغ مذکو تجاوز نکند.

مشمولین بند «الف» تبصره ۲۳ قانون بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور مشمول افزایش موضوع این تبصره نخواهند بود.

تبصره ۲۶- به دولت اجازه داده می‌شود به وراث قانونی هریک از مستخدمین غیررسمی که تا اول تیرماه ۱۳۴۵ فوت شده‌اند طبق شرایط مندرج در این تبصره و با رعایت مفاد مواد ۸۶- ۸۷- ۸۸ و ۸۹ و مواد مربوط دیگر قانون استخدام کشوری از اول فروردین ماه ۱۳۵۱ ماهانه جمعاً مبلغ چهار هزار (۴۰۰۰) ریال بعنوان حقوق وظیفه پرداخت کند:

الف- مستخدم حداقل یک سال متوالی یا سه سال متناوب تا زمان فوت تحت یکی از عناوین استخدامی قراردادی (پیمانی) یا حکمی و یا دونپایه در استخدام دولت بوده باشد.

ب- حقوق مستخدم از محل بودجه وزارتخانه یا مؤسسه دولتی یا شرکت دولتی و یا مؤسسه انتفاعی وابسته به دولت پرداخت شده باشد.

پ- در زمان فوت رابطه استخدامی مستخدم با سازمان دولتی متبوع او برقرار بوده باشد.

ت- حقوق وظیفه موضوع این تبصره بموجب حکم وزارتخانه یا مؤسسه دولتی یا شرکت دولتی و یا مؤسسه انتفاعی وابسته بدولت که مستخدم متوفی هنگام فوت در آنجا بخدمت اشتغال داشته است برقرار و پس از تأیید اداره کل بازنشستگی سازمان امور اداری و استخدامی کشور پرداخت خواهد شد.

ث- حقوق وظیفه موضوع این تبصره از محل اعتبار بودجه وزارتخانه یا مؤسسه یاشرکت دولتی یا مؤسسه انتفاعی وابسته بدولت قابل پرداخت خواهد بود.

تبصره ۲۷- تا زمانی که فوق العاده شغل مذکور در ماده ۳۸ قانون استخدام کشوری برای هر یک از مشاغل موضوع آن معین نشده است، مزایای مستمر و مزایای مستمر و مزایای موقت شغل مستخدمین همواره پس از کسر افزایش حقوقی که بر اثر اجری ماده ۳۰ قانون مذکور از بابت تطبیق حقوق پایه گروه موقت یا مجموع حقوق پایه گروه موقت و تفاوت تطبیق حقوق مرحله اول با حقوق پایه گروه قطعی مرحله دوم به آنان تعلق می‌گیرد قابل پرداخت خواهد بود.

حکم بالا درباره افزایش حقوق ناشی از تغییر گروه بعدی مستخدم نیز جاری خواهد بود.

آن قسمت از مزایای مستمر یا مزایای موقت شغل مستخدمینی که در اجرای این تبصره جزو حقوق گروه و پایه آنان قرار گیرد بنابر تشخیص وزارت دارائی و دفتر بودجه از اعتبار ماده ۲ (مزایا و کمکها) بودجه دستگاه مربوط کسر و به اعتبار ماده یک (حقوق و دستمزد) بودجه همان دستگاه علاوه خواهد شد.

نحوه استفاده از اعتبار منظور در ردیف ۵۱۱۰۹ بخش پنجم قسمت ششم این قانون و دستگاههائی که می‌توانند از آن استفاده کنند بر طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزات دارائی، سازمان امور اداری و استخدامی کشور و دفتر بودجه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

تبصره ۲۸ ـ در تبصرة ۹ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ بعد از عبارت «اسناد خزانه» عبارت «یا اوراق قرضه» علاوه می‌شود.

تبصره ۲۹ ـ آئین نامه اجرائی تبصرة ۱۵ قانون متمم بودجه سال ۱۳۵۰ کل کشور با رعایت ماده ۴ قانون استرداد حقوق گمرکی مواد اولیه مصنوعات ماشینی کارخانجات داخلی مصوب ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ از طرف وزارت اقتصاد و وزارت دارائی تنظیم و بموقع اجراء گذارده خوهد شد.

تغییرات در عناوین

۱ـ عنوان ردیف ۴۳۰۱ قسمت سوم صفحه ۱۱ از (وزارت بهداری ـ ده درصد در آمد شهرداریها و متفرقه) به (وزارت بهداری ـ ده درصد درآمد شهرداریها و درآمد تریاک و متفرقه) تغییر یافته است.

۲ـ عنوان ردیف ۴۳۱۰ در قسمت سوم صفحه ۱۲ از (دانشگاه پزشکی و بیمارستانها) به (دانشگاه تهران ـ دانشکده پزشکی و بیمارستانها) تغییر یافته است.

۳ ـ عنوان ردیف ۴۳۱۴ قسمت سوم صفحه ۱۳ از (دانشگاه جندی شاهپور) به (دانشگاه جندی شاهپور) تغییر یافته است.

۴ ـ در ردیف ۱/ ۶ ۱۱ قسمت چهارم صفحه ۲ بعد از کلمه (اطلاعات) کلمه (وتعهدات) اضافه شده است.

۵ ـ در ردیف ۱/ ۶ ۱۱ قسمت پنجم صفحه ۵ بعد از کلمه (اطلاعات) کلمه (وتعهدات) اضافه شده است.

۶ ـ در عبارت زیر برنامه ۱۷۱۰۰ قسمت ششم صفحه ۹ بعد از کلمه (اطلاعات) کلمه (وتعهدات) اضافه شده است.

۷ ـ عنوان در عبارت زیر برنامه ۳۱۱۰۰ قسمت ششم صفحه ۱۵ از (دانشکده کشاورزی رضائیه) به (دانشکده کشاورزی و دامپروری رضائیه) تغییر یافته است.

۸ ـ عنوان عبارت زیر برنامه ۳۴۱۰۰ قسمت ششم صفحه ۲۳ از (دانشکده پزشکی و بیمارستانها) به (دانشگاه تهران ـ دانشکده پزشکی و بیمارستانها) تغییر یافته است.

۹ ـ عنوان عبارت زیر برنامه ۳۸۴۰۰ قسمت ششم صفحه ۲۸ از (بهای شیر ـ انجمن ملی حمایت کودکان) به (انجمن ملی حمایت کودکان ـ بهای شیر) تغییر یافته است.

۱۰ ـ عبارت زیر برنامه ۳۸۷۰۰ قسمت ششم ۲۹ از (کانون سوارکاران) به (کانون سوارکاران ایران) تغییر یافته است.

۱۱ ـ عبارت زیر برنامه ۳۵۱۰۰ قسمت ششم صفحه ۲۵ از (وزارت تعاون و امور روستاها) تغییر یافته است.

۱۲ ـ کلمه «کشاورزی» از زیر برنامه ۴۱۸۰۰ قسمت ششم صفحه ۳۳ حذف گردیده است.

۱۳ ـ عنوان زیر برنامه ۴۱۱۰۰ قسمت ششم صفحه ۳۱ از (انجمن ملی حفاظت منابع طبیعی و محیط انسانی ـ کمک) به (انجمن ملی حفظ منابع طبیعی و محیط انسانی) تغییر یافته است.

۱۴ ـ عنوان ردیف ۴۲۸ قسمت یازدهم صفحه ۶ از (کمک به جذامیان) به (جمعیت کمک به جذامیان) تغییر یافته است.

۱۵ ـ عنوان ردیف ۱/ ۴۳۱ قسمت یازدهم صفحه ۷ از (بهای شیر ـ انجمن ملی حمایت کودکان) به (انجمن ملی حمایت کودکان ـ بهای شیر) تغییر یافته است.

۱۶ ـ عنوان ردیف ۱/ ۴۳۱ قسمت دوازدهم صفحه ۴ از (بهای شیر ـ انجمن ملی حمایت کودکان «کمک») به (انجمن ملی حمایت کودکان ـ بهای شیر «اعانه») تغییر یافته است.

۱۷ ـ شماره طبقه بندی برنامه ذیل ردیف ۴۳۵ قسمت دوازدهم صفحه ۵ از (۳۸۱۰۰ رفاه خانواده) به (۳۸۴۰۰ رفاه گروههای خاص) تغییر یافته است.

۱۸ ـ عنوان (وزارت منابع طبیعی) در تمام موارد به (سازمان جنگلها و مراتع کشور) تغییر یافته است.

۱۹- عنوان (مؤسسه تحقیقات و منابع طبیعی) در تمام موارد به (موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع) تغییر یافته است.

۲۰- عنوان (سازمان شکاربانی و نظارت بر صید) در تمام موارد به (سازمان حفاظت محیط زیست) تغییر یافته است.

۲۱- عنوان (وزارت کشاوزی) در تمام موارد به (وزارت کشاورزی و منابع طبیعی) تغییر یافته است.

تغییرات در ارقام

۱- ردیف ۱۱۷/۱ قسمت‌های چهارم و پنجم صفحات ۲و۵ (وزارت دادگستری- بهای خرید ساختمان‌های بنیاد پهلوی در نوشهر، آمل و شاهی برای ادارات دادگستری) حذف مبلغ (۱۲۵۰۰۰۰۰) ریال اعتبار مربوط به وزارت دادگستری برنامه‌های ۱۸۱۰۰ رسیدگی بدعاوی نه میلیون (۹۰۰۰۰۰۰) ریال و ۱۸۲۰۰ تسهیلات قضائی یک میلیون (۱۰۰۰۰۰۰) ریال و ۱۸۹۰۰ خدمات عمومی دو میلیون و پانصد هزار (۲۵۰۰۰۰۰) ریال و در قسمت هفتم صفحه ۷ عیناً به ماده ۲ (مزایا و کمک‌ها) اضافه شده و سایر جداول مربوط به همین ترتیب اصلاح شده است.

۲- از اعتبار وزارت جنگ ردیف ۱۲۵ در قسمت‌های ۴و۵ صفحات ۳و۶ مبلغ چهل و پنج میلیون (۴۵۰۰۰۰۰۰) ریال از برنامه ۲۱۵۰۰ (فعالیت‌های مخصوص) کسر و به ردیف جدید ۱۲۵/۲ تحت عنوان (دیون با محل وزارت جنگ) با همین برنامه منظور شده ضمناً مبلغ فوق در قسمت هفتم صفحه ۱۱ از اعتبار ماده ۲۰ (دیون بلامحل) وزارت مزبور کسر گردیده و سایر جداول مربوط بهمین ترتیب اصلاح شده است.

۳- مبلغ دو میلیارد و چهارصد و چهل میلیون (۲۴۴۰۰۰۰۰۰۰) ریال از اعتبار برنامه ۲۱۵۰۰ وزارت جنگ ماده ۱۸ کسر و به اعتبار برنامه ۲۱۳۰۰ وزارت جنگ ماده ۱۲ اضافه و سایر جداول مربوط بهمین نحو اصلاح شده است.

۴- مبلغ بیست میلیون (۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال از اعتبار برنامه ۲۱۳۰۰ ماده ۱۲وزارت کسر و به اعتبار برنامه ۲۱۵۰۰ وزارت جنگ ماده ۸ اضافه و سایر جداول مربوط بهمین نحو اصلاح شده است.

۵- مبلغ ده میلیون (۱۰۰۰۰۰۰) ریال از اعتبار دولت ردیف ۵۱۱۰۱ از محل درآمد عمومی قسمت ششم صفحه ۵۰ کسر و به ردیف ۴۴۲ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان قسمتهای چهارم و پنجم صفحات ۱۱و ۳۲ بعنوان کمک اضافه شده و سایر جداول مربوط بهمین ترتیب اصلاح شده است.

۶- مبلغ یکصد و هشتاد میلیون (۱۸۰۰۰۰۰۰۰) ریال و منظور در ستون ۱۰ قسمت ششم صفحه ۲۱ تحت عنوان (حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط به تکمیل لابراتوار و تجهیزات سینمائی وزارت فرهنگ و هنر) به مبلغ هیجده میلیون (۱۸۰۰۰۰۰۰) ریال اصلاح شده است.

۷- در قسمت هفتم صفحه ۱۴ در ارقام مواد هزینه بودجه سال ۱۳۵۱ وزرات بهداری تغییرات زیر داده شده است:

الف- کسر می‌شود از اعتبار ماده ۱۶ (کمک و اعانه – بخش عمومی) مبلغ شش میلیون (۶۰۰۰۰۰۰) ریال.

ب- اضافه می‌شود به اعتبار ماده ۱۱ (ساختمان) مبلغ شش میلیون (۶۰۰۰۰۰۰) ریال.

بدین ترتیب اعتبار ماده ۱۶ وزارت مذکور از مبلغ چهار صد و نود و شش میلیون و چهارصد و پنجاه و سه هزار (۴۹۶۴۵۳۰۰۰) ریال اعتبار ماده ۱۱ از مبلغ هشت میلیون (۸۰۰۰۰۰۰) ریال به مبلغ چهارده میلیون (۱۴۰۰۰۰۰۰) ریال تغییر می‌یابد.

۸- هزار بیست و چهار میلیون و پانصد و هشتاد هزار (۲۴۵۸۰۰۰۰) ریال در قسمت هشتم صفحه ۴۳ دیف ۸۱۳۸ ستون ۱۰ به مبلغ بیست و چهار میلیون و سیصد و هشتاد هزار (۲۴۳۸۰۰۰۰) ریال اصلاح شده است.

۹- مبلغ سه میلیارد و چهارصد و هفتاد و سه میلیون و هفتصد و پنجاه و شش هزار (۳۴۷۳۷۵۶۰۰۰) ریال در قسمت دوازدهم صفحه ۳ سال ۱۳۵۰ ستون ۱۰ برنامه ۳۴۱۰۰ (خدمات درمانی) به مبلغ یک میلیارد و چهارصد و هفتادو سه میلیون و هفتصد و پنجاه و شش هزار (۱۴۷۳۷۵۶۰۰۰) ریال اصلاح شده است.

۱۰– مبلغ پانصد و سی میلیون و پانصد نود و هشت هزار (۵۳۵۵۹۸۰۰۰) ریال در قسمت ششم صفحه ۸ ستون ۱۴ مقابل عنوان (مدد معاش و هزینه کار شناسان فنی سازمان ملل متحد) به مبلغ پنجاه و سه میلیون و پانصد و نود هشت هزار (۵۳۵۹۸۰۰۰) ریال اصلاح شده است.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای زهتاب فرد بعنوان مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.

زهتاب فرد- با کسب اجازه از مقام معظم ریاست حضورتان عرض کنم تا همین لحظه‌ای که احضار شدم که بعنوان مخالف صحبت کنم با هم مسلک و لیدر محترم فراکسیونمان جناب آقای رامبد بر اثر توصیه جناب وزیر تعاون و امور روستاها که زیاتشان نمی‌کنم و امیدوارم بخوانند یا متوجه بشوند چانه می‌زدم و خواهش می‌کردم مرا از این امر و وظیفه و دستور حزبی معاف بکنند (نمایندگان- چرا؟) حالا چراهایش را عرض خواهم کرد (پوربابائی- شاید قرار بود موافق صحبت کنید)، مصر بودم که برای کی بروم صحبت کنم؟ چی بگویم؟ به کی بگویم؟ (صحیح است) در متمم بودجه از طرف نمایندگان اقلیت مطالبی از پشت این تریبون عنوان شد جوابی که ما شنیدیم چه بود؟ (چند نفر از نمایندگان اقلیت – هیچی) واقعاً هیچ، آمدند با الفاظ بازی کردند، هر یک از نمایندگان اقلیت در ده پانزده مورد اشاراتی داشتند، اشارات مستند، اشارات محکوم کننده، اشاراتی که دولت و مسئولین مملکتی موظف بودند یا آنرا تکذیب کنند یا با کمال شرمندگی اعتراف به خطای خود کنند (صحیح است).

دکتر الموتی- این حرف‌ها چیست می‌زنید.

مهندس صائبی- موقع جواب دادن تشریف نداشتید.

زهتاب فرد- صحبت شد در مواردی که دولت و سازمانهای مربوطه مرتکب لغزش‌های دانسته یا ندانسته شده‌اند راجع به منابع طبیعی راجع به شهرداریها راجع به ملاحظات دیگر مملکتی اما آنچه در پشت این تریبون جواب از مسئولین شنیدیم این بود که آمدند و فرمودند که چرا گفته‌اید زارع بدبخت است بعد از انقلاب ششم بهمن استعمال این کلمات کفر محض است (چند نفر از نمایندگان- همین طور است) آقا حرف من این نبود که فقط گفته باشم زارع بدبخت است استعمال این کلمه مقدماتی داشت گفتم اگر چنانچه شما نرسید به درد دل و خواست مردم زارع اینها سرازیر شهرستانها می‌شوند و زندگیشان فلج می‌شود و ناچار به بدبختی کشانده می‌شوند، کلمه بدبختی را از آخر آن چسبیدید و آمدید ما را تکفیر کردید خواستید بگوئید در صف معتقدین انقلاب ششم بهمن خدای نکرده صد خدای ناکرده عواملی نفوذ یافته‌اند، صحبت خیلی شد من اینجا لیستی از وزیر منابع طبیعی خواستم (چند نفر از نمایندگان- لیست نه لست) بله شما به لهجه محلی ایراد بگیرید و به کلمات دل خوش باشید اما مردمی که ناظر بر کار هیئت حاکمه هستند با غارتگری....

عباس میرزائی- زمان غارتگری تمام شده غاتگران در جامعه ما مردند و رفتند.

زهتاب فرد- تصور می‌کنم جناب آقای عباس میرزائی را طبقه کارگر و زحمتکش این مملکت ۸ سال است که فرستادند اینجا که فقط شعار بدهد و آنچه مخالف و موافق گفت در موقع لزوم تخطئه و در مواقع لزوم تأیید کند.

عباس میرزائی- اگر مخالف حرف حسابی بزند با کمال ارادت گوش می‌دهیم ولی اگر بخواهد عوامفریبی بکند باید بگویم زمان عوامفریبی تمام شده و هرکس این حرفها را بزند دهانش را خرد می‌کنیم شما نمی‌توانی بگوئی که چرا نماینده کارگر اینجا آمده کارگر شعار نمی‌دهد شما باید بدانید ما آمدیم در مجلس تا در گردش چرخ مملکت بیشتر مؤثر باشیم زمان عوامفریبی مرد.

زهتاب فرد- صحبت شد در متمم بودجه، بحثی داشتیم با جناب آقای رامبد که وقتی آقای نخست وزیر در همان روزهای اول متمم بودجه در حزب ایران نوین و در سازمان زنان می‌فرمایند که ما نیازی بهدایت اقلیت نداریم باچنین دولتی چگونه مسائل مملکتی را در میان بگذاریم مگر ما کیسه بوکس هستیم که بیایند و با ما تمرین و مشق بوکس بکنند و نشان بدهند که اقلیتی هست و اکثریتی هست ولی ما حاضر نیستیم خودمان را فریب بدهیم (چند نفر از نمایندگان اقلیت – احسنت) اگر بروحیه نخست وزیر آشنائی نداشتم می‌گفتم تصور می‌فرمایند که نخست وزیر دوران محمد علیشاه هستند ولی خوشبختانه بروحیه اش آشنائی دارم.

دکتر الموتی- این حرفها چیست می‌زنید امروز دوران آریامهر است نه دوران محمد علی میرزا.

یکنفر از نمایندگان- این مزخرفات چیست که در بودجه میگوئید (همهمه نمایندگان).

(در این موقع نمایندگان اقلیت بشدت روی پیشدستی خود میکوبیدند) (زنگ رئیس).

رئیس- آقایان رویه بهیچوجه شایسته نیست که روی پیش دستی‌های خود بکوبید اگر تکرار بفرمائید ناچارم جلسه را ترک کنم.

رامبد- جناب آقای رئیس آیا نماینده‌ای حق دارد بنماینده‌ای که پشت تریبون است بگوید مزخرف میگوئی؟

رئیس- خیر چنین حقی ندارد.

زهتاب فرد- بله، عرض می‌کردم اگر بروحیه جناب آقای نخست وزیر آشنائی قبلی نداشتم دیگر در مورد ایشان کلمه نخست وزیر را بکار نمی‌بردم و می‌گفتم صدر اعظم برای اینکه این طرز تفکر دوران محمد علیشاهی است نه دوران انقلاب ششم بهمن در دوران درخشان و افتخار آمیز محمد رضا شاه پهلوی اجازه ابراز چنین منطقی به هیچ صنفی و هیچ مکتب سیاسی نمی‌دهند، اقلیت در مجلس حرف می‌زند، انتقاد می‌کند و موارد لغزش دولت را بر می شمارد و نخست وزیر در همان روز در سازمان زنان می‌فرمایند ما نیازی به راهنمائی اقلیت نداریم در این صورت آیا من حق ندارم که بآقای رامبد بگویم که در اینجا من چه حرفی بزنم که جز این جوابی نشنوم، مگر اینکه سر مقاله‌های روز نامه حزب ایران نوین را بخوانم تا جناب آقای عباس میرزائی و عباس میرزائی‌ها همه بگویند احسنت اما در بیرون از این سالن ۲۳۸ نفری مردم این حرفها را تأیید می‌کنند؟ آیا این در شأن انقلاب است؟ آ‎یا این در شأن مجلس منبعث از انقلاب است؟ (دکتر الموتی- حرف منطقی همیشه مورد تأیید ماست) چانه زدن من در این باره بود مثل اینکه در هیئت حاکمه حزب مردم هم دیدم مقداری ار روح هیئت حاکمه هست چون قبول نکردند وگفتند دستور حزبی است و باید صحبت بکنی، اصلا موضوع چانه مدتی است مثل اینکه متأسفانه در این مملکت پرونده اش بسته شده به جناب آقای وزیر امور روستاها (چند نفر از نمایندگان – وزیر تعاون و امور روستاها) کم حافظگی من هم به بیسوادی اضافه شد.

دکتر ناوی- نتیجه اش همین فرمایشاتی است که می فرمائید.

زهتاب فرد- چشم، انشاءالله از روضه سیاسی شما باز استفاده می‌کنیم، بهر حال این چانه را من هم بدم نمی‌آید رویه کنم اما مردم از این چانه زدن نتیجه‌ای نمی‌گیرند و نگرفته‌اند توصیه فرمودند آقا چانه بزن توصیه فرمودند وقتی جنسی گران است نخرید ما گاهی توصیه‌ها را می‌پذیریم و چانه می‌زنیم اما جواب رد می‌شنویم به نانوائی مراجعه می‌کنیم چانه می‌زنیم که چرا کم می‌دهی می‌گوید برو از جای دیگر بخر، به مأمور مربوطه متوسل می‌شویم که اقا این جریمه زیاد است می‌گوید بنویس دو برابر به بعضی از مقامات وقتی مراجعه می‌کنیم چانه می‌زنیم و استدلال و اعتراض می‌کنیم چه بسا پرونده زیر بغل ما می‌دهند و بنده هم چون عادت به تسلیم و رضا دارم امر جناب رامبد را پذیرفتم و آمدم و اطمینان دارم و داشتم همانطور که در مقدمه امر اکثریت نشان داد آنچه ما جواب خواهیم شنید و آنچه خواهند گفت اینست که آقا این مزخرفات چیست ما این اهانت‌ها را بجان می‌خریم و این اهانت‌ها را استقبال می‌کنیم، من نماینده مجلس بودم و در دوره ۲۱ عدد سرم می‌شد و هیئت حاکمه را هم می‌دیدم در صف هیئت حاکمه قرار گرفتن و از مزایای هیئت حاکمه بهره مند بودن را می‌توانستیم ارزیابی کنم اما آشنائی بدردهای اجتماع مرا بصف اقلیت کشاند، اجازه بدهید حداقل در فرصتی که در بودجه برای بحث در مسائل مختلف مملکتی پیش آمده است مقداری از حرفهای خارج از چهار دیواری و اطاق وزراء و هیئت حاکمه و خارج از دید اکثریت عنوان بشود، این صحیح نیست که شما همه حواستان را ششدانگ متوجه این بکنید که هر جا رحیم زهتاب گفت دولت خطا و اشتباه کرده داد بزنید که خطا و اشتباه نیست من وقتی این چنین شوری را از طرف نمایندگان اکثریت می‌بینم آرزومند می‌شوم ای کاش صف وزراء روبه مجلس بود تا به ببینندهم مسلکان چه احساساتی نشان می‌دهند تا باتکان سر و نگاه ملاطفت آمیز لااقل آنها را تشویق می‌کردند، جناب آقای نخست وزیر من در مقدمه عرایضی که در متمم بودجه عرض کردم نظراتم را راجع به شخص شما صراحتاً اعلام داشتم و شما را شخص نیک نفسی میدانم ممکن است این حرفها مورد تأیید حزب من نباشد اما مورد قبول زهتاب فرد هست ولی قبول بفرمائید که در حاشیه کارهائیکه در سطح مملکت می‌شود کارهائی هم بیخ گوش جناب عالی انجام می‌گیرد که بازگو کردن و پرداختن به آنها حتی از طرف ما هم دردناک است و متأسفم که بگویم بذی نفعان و آنها که دور شیرینی جمع شده‌اند کمتر صلاح و مصلحت شخصی را در این می‌بینند که این ملاحظات را با شما در میان بگذارند (صحیح است) همین دیروز بود که خدمتتان بودم بگذار موافق‌ها بگویند هم با اینجا حساب دارم هم با آنجا (خنده نمایندگان) همین دیروز با جنابعالی مطالبی عنوان کردم که خود شما ابراز تأسف کردید من آن تأسف را صادقانه یافتم آگر آن تأسف عمیق را از شما نمی‌دیدم امروز آنرا بازگو نمی‌کردم ما در محاصره زنده باد گویان قرار گرفتیم و این زنده بادگوئی ما را بجائی میکشاند که من وحشت دارم از بازگو کردن آن در محاصره زنده باد گویان و این پرداخت بازهم حرفم را بزنم اعتراض خواهند کرد قبول کنید آقای عباس میرزائی این برداشت ما را به دیکتاتوری میکشاند به دیکتاتوری حزبی و به سیستم یک حزبی میکشاند جناب نخست وزیر توصیه فرمودند مطالعه کنید چند روز است بنده واقعاً مطالعه می‌کنم این حرف من نیست حرف تمام صاحبنظران است که حکومت یک حزبی بالاخره بانفجار کشیده می‌شود وضمانت اجرای حکومت یک حزبی انفجار است (دکتر الموتی – پس حزب مردم حزب نیست؟) حزب هست اما میدانید که بجای کندن حزب مردم سرپای خود می‌ایستد در استانی حزبی است، فرماندار حزبی است، فرماندار حزبی است، ۹ نفر وکیل حزبی است، ۱۵ نفر عضو انجمن شهر حزبی است، سندیکاها و سازمانها حزبی است، رؤسا حزبی است، تعاونیها حزبی است تمام شد پس پرونده را ببندید که اکثریت حزبی است (دکتر الموتی- اکثریت یعنی همان آقای زهتاب فرد) این را قبول می‌کنید میدانید که با چه مقدماتی چنین اکثریتی در صف اکثریت قرار می‌گیرند اکثریت یعنی که اگر فلان مدیر کل یکی از دوستان یادآور شدند نه اسم را گفتند و نه وزارتخانه را (کاظم مسعودی- شهامت نیست) بفرمائید تکذیب بکنند (اکبر مسعودی- استاندار آذربایجان غربی را هم بفرمائید) یکی یکی می آئیم جلو من ملاحظاتی که با شما در میان می‌گذارم تعصب ندارم من در صف اکثریت دوستان بیشتر از حزب اقلیت دارم این را شما میدانید اما برداشت برداشتی است که جز انفجار جز انفجار و جز انفجار چیز دیگری پشت سر نمی‌تواند داشته باشد (دکتر ناوی- بودجه مطرح است) بله بودجه مطرح است مثل اینکه توجه نفرمودید که در بودجه این ملاحظات را می‌گویند مسائل بهداری مورد توجه آقای دکتر ناوی هم مورد بررسی قرار خواهد گرفت اینجا در بودجه راجع بقالب کلی مملکت در رشته‌های عدیده صحبت می‌کنند و این را توجه بفرمائید حالا که مصرید روشن بعرض برسانم توضیح می‌دهم که آقا درد عمده ما بر خلاف همه گله هاکه خواهم کرد و گفتم و خواهم گفت تنها این نیست که پرتقال کیلوئی ۶ تومان است و نارنگی البته اول مثال ازطبقه هیئت حاکمه پسند می‌زنم نارنگی کیلوئی ۷ تومان است خاویار کیلوئی چه مبلغ است یا حتی درد اصلی ما را تشکیل نمی‌دهد که نان امروز عملا ۱۲ ریال است نخود کیلوئی ۴ تومان است با حقوق کارگری که ۷-۸ تومان می‌گیرد یا جناب عباس میرزائی ۸ سال پیش ۹ سال پیش حقوق و کالت گرفته و بازدم از حقوق طبقه کارگر زده دردها فراموش شده یاد بیاورید من خاطرات گذشته شما را بیاد می‌آورم (اخلاقی- این حرفها را نگوئید که نمگذاریم صحبت کنی) شما نمی‌گذارید صحبت کنم؟ من تصدیق دارم که این گردن کلفتی شما را ندارم من ضعیفم ضعف مرا برخ من نکشید آقای اخلاقی شما را بدفاعی که در کمیسیون راجع به لایحه شیلات و تیمسار ایادی کردید می‌شناسم، من پاک بازم، هر حرفی را بزنم تاوانش را خودم پس می‌دهم.

اخلاقی- من خیلی از تو وطن پرست ترم و خیلی هم درستکار تر.

زهتاب فرد- من حریف آقا در صحبت و داد زدن مطلقا نیستم ویقین است.....

دکتر الموتی- آقا زهتاب فرد وقتی شما به آقای عباس میرزائی اشاره می‌کنید ایشن نماینده طبقه کارگر و مورد احترام همه ما هستند (صحیح است).

زهتاب فرد- من که چیزی عرض نکردم خاطره زندگی هشت سال پیش کارگری جناب آقای عباس میرزائی را یاد آور شدم این مگر عیبی است؟ این افتخار ایشان بود این از مظاهر برجسته انقلاب است این کجایش بد است من از پشت همین تریبون عنوان کردم که من رحیم زهتاب فرد در کنار دیوار سفارت انگلیس کتاب پهن می‌کردم بساط پهن می‌کردم و از آن راه مجلس راه پیدا کردم.

ملک افضلی – پشت کدام سفارت؟

زهتاب فرد- سفارت انگلیس، سفارت انگلیس توجه بفرمائید «بودم آنروز من از طایفه درد کشان» (نمایندگان درد کشان) صاحبان ذوق، من هم مدیر روزنامه‌ام، من هم ملایم، من هم به ادب فارسی واردم، من هم ذوق ادب دارم، اما من از خاطره درد حرف می‌زنم شما بمن می گوئید، انگلیسی، این حرفها با اربابانش مردند (صحیح است) شما بمن یادآوری می‌کنید این حرفها چیست این حرفها در شأن حکومت انقلاب است؟ حتماً قلبتان از این سوء نیتی که داشتید و سوءنیتی که بنمایندگان دوران انقلاب داشتید شرمنده شده و من آثار شرمندگی را در سیمای شما می‌خوانم جناب نخست وزیر تندیهای مرا، تلخ گوئیهای مرا خواهید بخشید من باصول اخلاقی مقیدم و دین اخلاقی را سنگینترین دین می دانم هر دینی قابل پرداخت است شما اگر بشهرداری مدیون باشید بعد از ۱۰- ۱۵ روز دوندگی و چه بسا با پرداخت مبارزه با فساد آن می‌توانید مفاصاً حسابش را بگیرید اما دین اخلاقی قابل پرداخت نیست و تا آخر عمر انسان هر قدمی بردارد باز وجداناً خود را بدهکار می داند من جناب آقای نخست وزیر بشما دین اخلاقی دارم اما فقط در یک نوع دین است که این نوع دینها زیر پا گذاشته می‌شود آن وقتی است که مصالح و مصلحت مملکت نه مصالحی که از هیئت حاکمه بگوش می‌خورد و می‌گویند گفتن این حرفها بصلاح نیست و گفتن این کلمات بر خلاف مصالح عالیه مملکتی است و بازگو کردن این کلمات و جملات با رعاب و اختناق کمک می‌کند توجه من به آن قسمت مصالح عالیه مملکتی است که مرا وادار می‌کند بر خلاف تربیت خانوادگی، برخلاف روابط خانوادگی برخلاف....

بگذار جناب دکتر کنی دبیر کل محترم حزب مردم هم که در اینجا تشریف دارند اعتقاد قلبی من بشخص شما را بشنوند من در مقابل صف شما قرار گرفته‌ام نه به ملاحظات مصلحت مملکتی در دنیای رنگ آمیزی همانطور که رنگ مطلق سیاه هیچ دیدی تدارد حتماً باید یک رنگ دیگری اضافه شود ما هم می‌خواهم نقش اقلیت بازی کنیم نباید من و مردم و دلسوختگان گفته باشیم بودجه‌ای آمد زهتاب رفت حرفهای داغ زد جناب عباس میرزائی پشت میز کوبیدند جناب اخلاقی اخلاق را زیر پا گذاشتند (اخلاقی- اخطار دارم نماینده حق توهین ندارد) بعنوان مثال عرض کردم.

رئیس- توهین نیست بفرمائید (خنده نمایندگان)

زهتاب فرد- قصد این بود که من نه بلحاظ اینکه در اقلیت هستم نه به لحاظ اینکه دستم یه تریبون مجلس بند شده و نه بلحاظ اینکه باصطلاح مصونیت پیدا کرده‌ام نه بلحاظ اینکه بهر حال کسی باید بنام مخالف صحبت کند و قرعه فال بنام من اصابت کرده است بلکه از چند لحاظ یکی از لحاظ ینکه می‌بینم برداشت حزب حاکمه برداشتی است خلاف آزادی، خلاف قانون، خلاف مشروطیت و خلاف روح انقلاب شاه و مردم دیگر آن که می‌بینم که شما جناب نخست وزیر اخیراً در رویه چندین ساله خود بخصوص در یکی دو سال اخیر تجدید نظر کرده‌اید این را می‌شود آرام گفت لزومی ندارد بزنم شما اعتراض کنید من از روی کمال آرامی و به اصطلاح در شأن مقام نخست وزیر باشد می‌گویم جناب آقای نخست وزیر شما چرا سخت عصبانی شده‌اید من در سیمای این عالی جناب از حرفهای خود ناراحتی نمی‌بینم (خنده نمایندگان) شما چرا ناراحتید؟ شما وکیل هستید من با جناب آقای نخست وزیر حرف می‌زنم شما چرا سخت حساس شدید و عصبانی شدید به مخالفین اصولی با اسلحه زنگ زده و کند اسلاف خود حمله می‌کنید در اوایل دوره بند هر وقت حضورشان شرفیاب می‌شدم یکی از محاسنی که برای ایشان می‌شمردم و بعرضشان می رساندم عرض می‌کردم جناب آقای نخست وزیر در بیرون ممکن است دردی باشد نا رضائی باشد اما یک حسن دارد که درباره شخص جنابعالی این اعتقاد را دارم این اعتقاد من است که نسبت بشما بغضی نشان نمی‌دهند اوایل ۵ –۶ سال اینطور بود ولی اخیراً برداشت حکومتهای قبل از انقلاب را گرفته در مصاحبه‌ها می‌فرمایند کسانی که پای منقل می‌نشینند این صحیح نیست، یا اینکه می‌فرمایند بخش مخالف، یا اینکه بروند کتاب بخوانند و حتی گاهی به کنایه اشاره به سیستم ماشین و بعضی نسبت‌های دیگر می‌دهند البته ممکن است در این جلسه وقتی برخاستید چهار نفر بیایند به شما بگویند حرف‌های بی ربطی بود ولی در همین حرفهای بی ربط هم چهار کلمه حرف حساب هست این را بنده صادقانه عرض می‌کنم کجای دنیا نخست وزیر به مخالف خودش بعضی تهمتها زده و نسبتهائی ناروا می‌دهد بخش مخالف می‌گوید مگر شما آن دید وسیع را در این مملکت بنیانگذار باشید که بگوئید هنوز برای ما زود است که در امر حزب سازی موفق باشیم باید بگوئیم بخش موافق و مخالف و زمان این را بتدریج به حزب نزدیک کند شاید من آنروز جز و کسانی باشم که با جنابعالی همفکر باشم ولی وقتی خودتان معتقدید اجتماعاتی ساخته و پرداخته را بنام حزب قبول دارید این قسمت دیگر را بنام بخش مخالف خواندن در شأن نخست وزیر روانشناسی حتماً نیست باز بر خلاف روزهای اول زمامداری خودتان که زیادتر احساس مسئولیت زمامداری می‌کردید و اگر فراموش نکنم در روز اول زمامداری از مسئولیتهای حزبی خویشتن را کنار کشیدند و فرمودید اگر اشتباه نکنم شاید آن روزها را بخاطر بیاورم و بصورت خاطره در ذهن خود بیاورم فرمودید که وظیفه سنگین و مسئولیت مهم مملکت مانع رسیدگی بکارهای حزبی می‌شود با حفظ قبول عضویت در حزب من از این ببعد نخست وزیر ایران هستم وکارمملکت داری هم اکنون مهمتر از حزب سازی و حزب بازی وحزب داری است البته شاید کلمات این نبود ولی روح کلام اگر اشتباه نکرده باشم این بودباز بر خلاف روزهای اول زمامداری خودتان که بیشتر احساس مسئولیت زمامداری می‌کردید عشق حزبی بودن و تظاهر به تعصب از حزبی بودن را می‌کنید مثل اینکه شماهم تحت تأثیر زنده باد گویان حزبی و حرفه‌ای زنده بادگویان صنفی قرار گرفته‌اید که یا بخاطر حفظ موقعیت ودریافت شندر غاز حقوق و امضاء لیست ماهانه (خنده نمایندگان) خنده ندارد این لهجه است به واقعیات توجه کنید رؤسای مربوطه آنها را برای زنده باد گوئی برای هر صاحب قدرتی بصف می‌کشند جمع می‌کنند و بعداً آنرا بعنوان تلاش حزبی، وابستگی حزبی، خدمات حزبی و بظاهر اعضای حزبی به رخ مسئولین مملکت می‌کشند واجر و مزدشان را بصورت ترفیع مقام و رتبه دریافت می‌دارند و یا عده دیگری که اجتماعاتی که تا بحال ساخته تا حال رویه این بود ما که اقلیت هستیم خیلی به کلاس سیاسی شما آشنائی نداریم اجازه بدهید یک قدری سوءظن در ذهن ما باقی بماند شما عملاً ثابت کنید و ما را با استدلالتان قانع کنیدکه برداشت امروز برداشت دوران دکه‌های سیاسی گذشته نیست بهر حال پست حساس دریافت می‌دارند و یا عده دیگری که با براه انداختن دار و دسته و تحویل دادن سیاهی لشکر به مقاصد سود جویانه خود از قبیل اخذ اعتبارات مالی و تحصیل اعتبارات، شرکت در معاملات دولتی مزایده، مناقصه، مقاطعه، صدها برنامه‌های سودآور نزدیک می‌شوند یا دست بروی موسسات و کارخانجات می‌گذارند آقایان صاحبان کارخانه افتخار عضویت پیدا می‌کنند فردا برای اینکه....

عباس میرزائی- آقا این حرفها چیست شما می‌زنید کارگران سندیکادارند مدیر کارخانه چیه اگرجواب ندهم مردم خیال می‌کنند شما درست می گوئید و بما میگوئید خود ستائی می‌کنیم آقا زمان انقلاب است شما که اهل قلم هستید و من به شما احترام می‌گذارم این حرفها را نزنید.

زهتاب فرد- افکار ناپخته خود را اینجا عنوان می‌کنم بعد که من رفتم سر جایم نشستم یکی از صاحب نظران می‌آیند اینجا پشت تریبون توضیحاتی می‌دهند نه تنها من بلکه افکار عامه را روشن می‌کنند قبول بفرمائید متأسفانه این شاید بهانه ایست این افکار ناپخته خارج را اینجا عنوان کنم تا شما فرصت بازگو کردن یک حقایق امید بخش را داشته باشید افکار خارج از اینجا را در حزبتان عنوان کنید اگر بنده بهانه بدست شما ندهم نیایم مسائل ناپخته را اینجا عنوان نکنم جناب عالی فرصت پیدا نمی‌کنید که افکار عامه را روشن کنید یک عده‌ای هستند بیرون گمراهند من از طرف گمراهان سیاسی داخلی...

قدردان- با این حرف‌ها نمی‌توانید موقعیتی برای حزب خودتان کسب کنید ما درعصر انقلاب زندگی می‌کنیم و کارگر و کشاورز می دانند عضو کدام حزب باشند و خوب تشخیص می‌دهند.

زهتاب فرد- آقا اعتراف به جرم خود سخت ترین مجازات است، اعتراف می‌کنم حزب مردم چهارده سال نتوانست خود را تقویت بکند چطور با نطق بنده تقویت می‌شود آنها صفشان را صف اقلیت تشکیل دادند که محرومیت هم بکشند از لیست هم خارج بشوند چوب هم بخورند تهمت هم به آنها زده شود هزار نا ملایمات دیگر برای خود و خانواده و فامیل خودشان استقبال می‌کنند این را خیلی ناراحت نباشید اگر یک نگرانی مختصری در ذهن پاک کارگریتان پیدا بشود که اگر چهار نفر نماینده کارگر به حزب مردم بیایند نه اینطور نیست جایشان محکم است امثال زهتاب فرد می‌تواند برود بصف اقلیت.

قدردان- کسانیکه آرزو دارند کارگر بدوران قرون و سطائی بر گردد باید این آرزو را بگور ببرند.

زهتاب فرد – خوشبختانه یکی از خاطرات خوب این دولت است یکی از کارهای درخشان این دولت است که یک گورستان هوس انگیز ساخته اگرمختصر گلایه‌ای در مورد قیمت قبرهای این نبود و تفاوت قیمت را از اوقاف یا جای دیگر تأمین می‌کردند تا احیاناً یک شخص محترم نه کاملا بی چیز و گدا که شهرداری بخواهد پولش رابدهد مثلاً شخص محترمی کارمندیکه تقریباً ۸۰۰- ۹۰۰ تومان حقوق می‌گیرد بخواهد یک مرتبه در حدود هزار تومان پول بدهد تهیه آن مشکل است اگر اینطور بود بهتر قابل استفاده بود.

کاظم مسعودی- هزار تومان نیست فقط ۳۰۰ تومان می‌گیرند.

زهتاب فرد- خیر با مخلفاتش در حدود هشتصد تومان نهصد تومان می‌شود بهرحال من مطمئنم که ساحت شما و دامن شما از این مسائل پاک است آقای عباس میرزائی من شما را یکی از افراد پاک باخته پر شور و طنخواه ولی یک خورده مجذوب حزب ایران نوین میدانم تکذیب این قسمتهای دیگر را که می‌خوانم و هیچ مربوط بصنف شما نیست اجازه بدهید که کس دیگری تکذیب بکند حالا بینینم صدا ازکجا در خواهد آمد به مقاصد سودجویانه خود از قبیل اعتبارات مالی تحصیل اعتبارات شرکت در معاملات دولتی مزایده و مقاطعه و صدها برنامه‌های سود آور نزدیک می‌شود می‌خواهم بگویم بر خلف روح آزاده ایکه دارید و در سالهای اول زمامداری با همین روح مقدار زیادی از عصبانیت عمومی نسبت به هیئت حاکمه را کاسته بودید آن جا لازم است که تعریف بکنم تعریف می‌کنم واین یک چیز قطعی است ولی گاهی هیئت حاکمه آنقدر نازک نارنجی می‌شود که اگر صد تا هم تعریف از آنها بکنم ولی یک وقت بگویم که مثلا آقای ستوده موهای سرشما کمی دارد کم می‌شود بدشان میاید در صورتی که من راجع به پست و تلگراف می‌توانستم چهار ساعت انتقاد بکنم ولی از این چهار ساعت بعنوان مثال فقط به موی سر شان اشاره کنم همه آنها را نادیده می‌گیرد و می‌گوید که زهتاب فرد با من مخالف است پس وقتی اشاره‌ای می‌کنم به آزادگی نخست وزیر مملکت این ناشی از اعتقادم است وقتی این را قبول کردید بقیه این حرف‌ها را قبول خواهید کرد شما آقای نخست وزیر در مسیر اولیه خود تجدید نظر کرده‌اید، از تملق و مداهنه خوشتان می‌آید، مردم راهمان چند ده وچند صد نفری میدانید که بمناسبتهائی هر روز و هر ساعت با شما ملاقات می‌کنند و کرنش و تعظیم می‌نمایند و می‌گویند: قربان رضایت عمومی بحدی است که در هیچ زمانی مشاهده نشده است، پیشرفتها چشمگیر و اوامر عالی مورد اجرا گذاشته شده و بعد با کنایه و تمسخر علاوه می‌کنند که هنوز هم چند تنی هوای صدارت در سر می پروارنند، علم مخالفت برافراشته، بنام اقلیت افکار مالیخولیائی در سر دارند و در یکی دو روزنامه رطب یابسی بهم می‌بافند و بخیال خود می‌خواهند باجنابعالی و دولت شما دست و پنجه نرم کنند، در حالیکه افکار عمومی به ریش اینان می خندند و بعد برای اینکه احتمالاً خاطر شریف را برای چند لحظه‌ای مکدر نسازند اشاره بهمرنگ بودن گل ارکیده با کراوات عالی می‌کنند که نموداری از ذوق سلیم شماست و موضوع را پایان و در فرصت مناسب و با یک زرنگی خاصی امضائی از جنابعالی درباه ترفیع مقام یکی از هم مسلکان، توصیه درباره یکی از دوستان، جلب توجهی درباره اخذ چند میلیون قرض از فلان بانک یا مؤسسه بفلان دستگاه و مدسه ویا همسفر اروپائی و یا سهمیه واردات دریافت و تا از اتاق نخست وزیری پارا بیرون گذاشتند نشان حزبی را از یقه لباس خود خارج می‌کنند و آنوقت نمی دانم بریش کی می خندند؟ این دو ملاحظه را وقتی با یک بررسی سطحی در مورد بودجه سال ۱۳۵۱مورد توجه قرار دهیم وظیفه مقدس نمایندگی ایجاب می‌کند که ملاحظات اخلاقی ودین شخصی را کنار گذاشته و بخاطر مصالح عالیه مملکتی و منافع عمومی و توجه به مسئولیت خطیر نمایندگی بخصوص در آن قسمت از وظیفه سنگینی که درباره رسیدگی دقیق باقلام بودجه، بخرج و دخل مملکتی احساس می‌شود قیام کرد آن قسمت از ملاحظاتی را که بنظر من مورد عنایت قرار نگرفته و یادآوری آن مفید خواهد بود در اینجا عنوان می‌کنم و قسمتهای دیگر بودجه، بخصوص از نظر بررسی فنی و علمی که از تخصص من خارج است وبعهده سایر هم مسلکان حزبی ام واگذار شده که بتفصیل در اینجا عنوان خواهند کرد محول می‌دارم.

البته کسی نباید از اقلیت انتظار داشته باشد که اگر قصور و تقصیری دید اعلام جرم کند سازمانهای دولتی سر و کارشان با وظایف عمومی است تقصیر در امور عمومی جرم خاص نیست بلکه خاص نیست بلکه جرم عمومی است و جرم عمومی را دستگاههای بازرسی و قضائی باید مورد تعقیب قرار دهند خواه اعلام جرمی بشود یا نشود.

باین ترتیب بار دیگر یادآوری می‌کنم که وظیفه اقلیت اعلام جرم نیست وذکر نقائص است این مطلب از آن جهت گفته شد که بعضی‌ها با نامه و تلفن ویا شفاهی بما ایراد می‌گیرند که آقاچرا در فلان مورد اعلام جرم نمی‌کنید، بدانند که چرا؟

ضمناً این نکته را هم یادآوری کنم که گاهی شنیده می‌شود که می‌گویند آقا چرا فقط از عیب میگوئید، اگر اقلیت برای خود وظیفه سازندگی قائل است در مقابل هر نقص که می‌بیند طرح بدهد برای رفع عیب و نقص – یا طرح بدهد برای اجرای نقش بهتر.

این هم بنظر من اگر نگوئیم نوعی تخطئه و مغالطه است باید بگویم ناشی از بی اطلاعی گویندگان می‌باشد زیرا هر حزب برای خود مکتبی دارد که طرحهایش درباره مسائل مملکتی تابع دکترین مکتب مخصوص همان حزب است- طرح یک حزب است سرمایه داری هر قدر هم بنظر حزب طرفدار سرمایه داری جامع باشد نمی‌تواند مورد پسند و قابل عمل برای حزبی باشد که فی المثل طرفدار استثمار شخصی است.

بنابراین برای حزب اقلیت انگشت گذاشتن بر روی نواقص و مفاسد به لحاظ توجه دادن حزب حاکم است که بر اساس فلسفه اجتماعی خود، اگر هدف آن فلسفه اصلاح اجتماعی و اقتصادی و اداری باشد طرح اصلاحی تهیه کند.

اقلیت طرحهای خود را برای خود محفوظ می‌دارد تا هر وقت وظیفه‌ای بالاتر بر عهده اش مقرر شد بر اساس طرح خود عمل کند. این رویه ایست که در تمام دنیا معمول است مگر آنکه حزب حاکم خود را محتاج به مشورت با حزب اقلیت بداند، اجرای نتایج تصمیمات و مشاورات را تعهد کند که در آن صورت مقدماتی لازم است که شرحش در این جا ضرور بنظر نمی‌رسد.

بهرحال بعد از این مقدمه باید بگویم با اینکه وظیفه اقلیت را بعضی فقط در نکته گیری میدانند من می‌خواهم اظهار خوشوقتی کنم از اینکه دولت توانسته است امسال زودتر از سالهای پیش، یعنی دو ماه قبل از پایان سال مالی کشور بودجه و برنامه عملکرد خود را بمجلس تقدیم کند ولی باید قبول کرد که برداشت دولت در تقدیم بودجه هزار و چند صد صفحه که در پنج مجلد تنظیم شده این فرصت را بنمایندگان محترم نظر نمی‌دهد که اقلام خرج و دخل را جزئاً و کلاً مورد بررسی قرار دهند و بجا می‌بود که لااقل اعضاء کمیسیون بودجه در تنظیم ارقام جزء با دفتر مرکزی بودجه تماس دائمی می‌داشتند تا بتوانند به صحت خرج و دخل مملکتی و دلائل تنظیم ارقام بودجه آگاهی بیشتری حاصل کنند، اینجا یک ارقامی می‌گویند، می‌گویند برای فلان مورد اینقدر بودجه، فکر می‌کنند ممکلت احتیاج به سد دارد احتیاج به فرهنگ دارد، احتیاج به آموزش و تربیت دارد رقم سال گذشته اینقدر بود نتیجه نداد امسال اینقدر گذاشتیم بودجه آموزشی اینقدر بود و این کافی نیست.

صدری کیوان- اینطور نیست ما جزئیات را دقیقاً بررسی کردیم وساعتهای متوالی در کمیسیون با حضور مسئولین بحث و بررسی کردیم.

زهتاب فرد- جزئیاتی که در دفتر بودجه دارم دقیقاً برسی فرمودید ولی اقلامی که به چه کیفیت آن رقم را تشکیل داده است نه در اختیار شماست و نه در اختیار کمیسیون بودجه این یک پیشنهادی است بررسی بفرمائید برای دورة بعد از نظر حزبی می‌توانید مطالعه کنید و این فکر پخته کنید و دورة آینده اعضای کمیسیون بودجه را در مسیر بودجه نویسی قرار بدهید این یک مقدار اطمینان خاطر ما را زیاد تر خواهد کرد چون من همین الان که می‌آمدم اوراق مربوط به خودم را از پائین گرفتم دیدم بعضی‌ها حتی این پنج مجلد را هم نبرده‌اند چون مال حزب مردم را فرستاده‌اند به حزب مردم یعنی بعضی از شما زحمت برداشتنش را هم قبول نکرده‌اید باور بفرمائید من دروغ حرف نمی‌زنم از آقای مسئول خواهش کردم که دو جلد بمن بدهند گفتند به هر نفر بیش از یک جلد نمی‌رسد این ساده است بفرستید تحقیق کنید چون دفاع بعهده چند نفر است بررسی هم بعهده اعضای کمیسیون است دیگران هم که به حسن نیت اعضای کمیسیون اعتقاد دارند لزومی نمی‌بینند ده پانزده کیلو را حمل کنند چشمشان را به اعداد رقم خسته کنند (دکتر الموتی- همه برده‌اند) تا بتوانند به صحت در دخل و خرج ممکلت واقف شوند آقا این بودجه است یعنی مسأله حیاتی مملکت است شما از این بودجه بنام یک مدیر روزنامه عرض می‌کنم برای مدیر روزنامه نمی‌فرستید شما که هر نشریه‌ای چاپ می‌کنید در مقدمه اش یک مقدار تملق دارد بهر مناسبتی ۲۸ مرداد، ۲۱ آذر و برای همه می‌فرستید ولی از بودجه نمی‌فرستید شاید به اطلاعات و کیهان فرستاده باشند ولی برای هیچیک از مدیران جراید دیگر فرستاده نشده است بحث داغ روز بحث قابل بررسی مطبوعات باید باشد متأسفانه هیچیک از مدیران جراید نه متن مذاکرات مجلس شورایملی دریافت می‌کنند و نه بودجه را این است احترامی که به افکار عامه می‌گذارید آقا صاحبنظر که فقط همین ما نیستیم که دور هم جمع شده‌ایم این بودجه را در اختیار مدیران جراید بگذارید این دوره نشد اینده بین مدیران جراید و صاحبان نظر در میان بگذارید آنوقت خواهید دید که چه مقدار هدایت خواهید شد آقا شما حساب مردم را از حساب هیئت حاکمه و از حساب بالانشین‌ها آنهائیکه خودشان را کتابخوان میدانند جدا کرده‌اید و شما چوب غرور خود را می‌خورید چرا من باید بیایم اینجا از یک موضوعی صحبت کنم و روی موردی انگشت بکذارم که خودم هم از نظر مملکتی شرم می‌کنم مدیران جراید نمی دانند در متن بودجه شما چه چیزهائی نهفته است بودجه‌ای که سرنوشت آینده مملکت از لحاظ سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در نهاد آن نهفته است این صحیح است؟ (دکتر الموتی- در تمام روزنامه‌ها منتشر شده) اجازه بفرمائید اینها را که من عرض می‌کنم کجا بگویم که بگوش هیئت حاکمه برسد بگذارید اینجا بگویم اگر مسائل را که یک مقدار دردآور است اینجا نگویم آنوقت مردم می‌روند و جاهای دیگر می‌گویند و جاهای دیگر این ملاحظات را عنوان می‌کنند مردم را در بن بست قرار می‌دهند آنوقت عوارض برای مملکت و خود و خانواده شان ایجاد می‌شود که ما هم از آن متأثر می‌شویم بگذارید مسائل عنوان شود مجلسی است بودجه‌ای است و اقلیتی است به مطبوعات نفرستادید، نرسیده، ننوشته‌اند مطبوعاتیکه برای یک ریزش برف و باران برای یک مسئله ساده روز دو تا سه تا چهار تا مقاله می‌نویسند در این بیست روز اخیر به تحقیق باید دسته جمعی همه سرمقالاتشان را اختصاص به این موضوع می‌دادند وقتی که شما اعتباری قائل نمی‌شوید و حساب مطبوعات را از مجلس جدا می‌کنیم این منحصر می‌شود به یکی دو روزنامه (دکتر الموتی- مطالعه نفرمودید) باید لغت مهمترین و حیاتی ترین مسئله ممکلتی که همان خرج و دخل کشور است بقدری با بی اعتنائی از طرف مسئولین مملکتی تلقی می‌شود که حتی نسخ مجلات آنرا در اختیار مدیران جراید، مدیران شرکتها، مدیران بانکها، دانشگاهها و دیگر مراجع صاحب نظر قرار نمی‌دهند تا در مسیر بررسی افکار عمومی قرار گیرد و متخصصین در این امر نظرات صائب خود را در تنویر افکار عامه در اختیار همگان قرار گیرد.

فردا این دانشجویان فارغ التحصیل در کلاس سیاست خودتان ازاین بودجه چه میدانند و شما از این پنج جلدها در اختیار دانشکده سیاسی خودتان نگذاشته‌اید همان‌ها که آینده مملکت و جانشین شما خواهند بود و هم اکنون آنها که خودشان را صاحب نظر می دانند با این مناسبت از هر یک از اقایان کارت و توصیه گرفته‌اند البته این توصیه‌ها اثر نداشته ولی توصیه گرفته‌اند که ثبت نام کنند که زمامداران فردا بشوند شما ازاین بودجه بتعداد دانشجویان سیاسی داده‌اید؟ برای دانشگاه ملی چند جلد فرستاده‌اید؟ در تمام دنیا دانشگاهها در مسائل مختلف بررسی می‌کنند ولی اینجا بودجه از دید دانشگاهی نا محرم است فقط ما صالح هستیم برای بررسی مسائل؟

اسعد رزم آرا- اگر اهل بررسی هستند بیایند بگیرند.

زهتاب فرد- چشمشان کور بشود بیایند ۳-۴ تومان از بودجه ضعیف خودشان بدهند نظریاتشان را تنظیم کنند و هیچ جا هم چاپ نشود. تقدیم بودجه از طرف دولت بمجلس بیشتر جنبه تشریفاتی بخود گرفته است تا جنبه استصوابی و نکته دیگر آنکه مبادی انشاءالله قانون یعنی اعلیحضرت همایون شاهنشاه و مجلسین ایران هر سال مبلغی در اختیار قدرت مجریه می‌گذارند و در مقابل اجرای یک سلسله تعهدات را از قدرت مجریه انتظار دارند دولت که همان قوه مجریه است وقتی که آن مبالغ و اعتبارات را بمصرف می رساند و باردیگر برای سال دیگر اجازه خرج می‌خواهد باید گزارش جامعی همراه با تقدیم بودجه بمبادی انشاء قانون تقدیم کند که آیا در مقابل مصرف رساندن اعتبارات سال پیش، تعهداتی راکه در بودجه بگردن گرفته بود دقیقاً اجرا کرده است یا خیر اگر در مواردی تمام یا قسمتی از تعهدات را اجرا نکرده دلیلش چه بوده – یا اگر اعتباری را از ردیفی به ردیفی دیگر منتقل کرده است ضرورتش چه بوده، اولویتش چگونه معلوم شده و آیا اعتبارات در محل جدیدش بمصرف رسیده یا نرسیده است.

صدری کیوان- کاش تشریف فرما می‌شدید در کمیسیون و ملاحظه می‌فرمودید، مسئولین را می‌خواستیم اقلام دخل و خرج را جزعاً و کلاً بررسی می‌کردیم.

زهتاب فرد- درسلامت نفس جناب عالی هیچ شکی نیست آن مقدارکه به ذهن شما رسیده توضیح خواسته‌اید و دولت را در فشار قرار داده‌اید و دولت شما راقانع کرده است ولی اجازه بدهید گفته بشود ممکن است به موارد زیادی توجه نشده باشد چون در آنجا جزئیات این تغییرات و تبدیلات ذکر نشده (صدری کیوان- این کلمه فشار را در بیانات خود اصلاح بفرمائید دولت درفشار نبوده) فشار افکار عامه فشار قانونی است مجلس حق دارد دولت را در فشار قرار بدهد تا توضیحات مورد نظر خود را به قبولاند (صدری کیوان- این در صورتی استکه دولت وظیفه خود را نداند وقتی وظیفه خود را بداند فشار معنی ندارد) باید چنین گزارش عملکرد تقدیم می‌شد تا معلوم می‌داشتیم کدام سازمان وظایف خود را سنگ تمام انجام داده و کدام نداده و کدامیک اصلاً در جهت معکوس عمل کرده است؛ رسیدگی دقیق باین ملاحظات، یعنی وظیفه اصلی من و شما، شما نمایندگان محترم اکثریت می‌توانید بفرمائید که ازاین بودجه، تمام آن ملاحظات برای شماروشن گردیده است، مدافعین و ناطقین پر شور و متبحر اکثریت بخود اجازه خواهند داد که مدعی شوند تمام اقلام بودجه ۵۰ را با توضیحاتی که داده شد مورد دقت قرار داده‌اند اینجاست که ما می‌توانستیم استحقاق دولت را در اداره مملکت و حفظ حقوق و عوائد ملی تأیید و با تکذیب کنیم.

از صاحب کار با ذکر جزء جزء محل مصرف، پول خواستن و خرج کردن و نتیجه خرج را بدون توضیح محل مصرف گزارش نکردن و کلیاتی گزارش کردن، باز مبلغی بیشترطلبیدن، مثل این است که مباشر عمل خود را مستغنی از این می داند که صاحب کار را واقف جریان بکند یا نکند.

والبته اینکار متناسب با رویه دموکراسی نیست، بهمین دلیل شاید از نظر بنده چون راجع بمبالغ و اعتبارات بمصرف رسیده سال پیش و نتایج آن گزارش تفصیلی نرسیده است بحث درباره بودجه می‌باید موکول بوصول گزارش تفصیلی عملکرد بشد نه گزارش عملکرد، ولی برای اینکه گفته نشود که اقلیت می‌خواهد چوب لای چرخ دولت بگذارد بحث خود را شروع می‌کنیم.

این اتفاق نیست که ما همه چیز را دربست بپذیریم خوب دولتی است ممکن است در عرض ۷- ۸ سال یک سال ۳۶۵ روز ممکن است یک وزیر یک مسئول در یکی دو نکته بخصوص اشتباهاتی کرده باشد باید مجلسیان بدانند و بفهمند صحه بگذارند یا رد کنند یا تأیید کنند من نمی دانم تا چه حد اکثریت خودش را باین ملاحظات آشنا نشان داده است.

قبل از آغاز بحث با بیان این نکته را لازم می دانم که لایحه بودجه که بظاهر حاوی اقلام و اعداد می‌باشد و در واقع لایحه ایست که در نهاد ستونهای درآمد ولی هزینه‌های آن اساسی ترین سیاستها و اصول و روشهای تنظیم کنندگان و دولت مجری آن بودجه قرار گرفته است و در نتیجه می‌توان گفت لایحه بودجه و نظارت آن نشان گویا از سیاست حزب اکثریت و دولت حزبی است و درست همین معنا را جناب آقای نخست وزیر در موقع تقدیم لایحه بودجه در جلسه پنجم بهمن ماه در مجلس بیان نمودند و متذکر شدند که از هفت سال گذشته تا کنون بودجه هائی که دولت ایشان تقدیم مجلس نموده. یک سلسله هدفهای اجتماعی و اداری را دنبال نموده که بعضی از آن هدفها را بصورت رشد سریع و سالم و مداوم اقتصادی با ثبات نسبی قیمتها – توسعه صادرات و فقط موازنه ارزی- تأمین رفاه اجتماعی- تعمیم اصول دموکراسی بیان داشتند، گذشته از آنچه نخست وزیر حزبی که ضمناً رئیس دفتر سیاسی و رئیس هیئت عالیه اجرائی حزب حاکم می‌باشد بعنوان هدفهای در بودجه‌های هفت ساله دولت حزبی خود بیان نموده‌اند که این اظهار می‌تواند و باید ملاک مطالعه و بررسی قرار گیرد تا بینیم آیا این هدفها تأمین شده است و اگر بعضی از آنها تأمین گردیده تا چه حد بوده و آیا اقدامات دولت حزبی و دستگاههای اجرائی لااقل در مواردی دور از این هدفها بوده است یا نه؟

مهمترین ضابطه بررسی این هست که حکومت حزب حاکم پس از پیروزی انقلاب شاه و مردم پایه گذاری شد در واقع از نظر امکانات و قدرت حاکمه آنچه را سایرین و سربازان واقعی انقلاب که اکنون غالباً در هیچیک از موقعیتهای قدرتهای حاکم نیستند فراهم ساخته بودند مورد استفاده و بهره برداری حزب حاکم قرار گرفته است با همه این امکانات بیمانند و تاریخی چه از نظر مالی و چه از نظر در اختیار گرفتن اکثریت باتفاق نمایندگان در مجلسین و دیگر از امکانات اداری و اجتماعی آیا توانسته است وظیفه مهمی را که برای اعمال و اجرای اصول انقلاب و پاسداری از انقلاب بعهده داشته است انجام دهد یا نه؟

در اینجا لازم است قبل از آنکه نمایندگان حزب حاکم طوفان اعتراضات خود را بسمت این نماینده اقلیت بفرستند و فوراً مدعیان پاسداران انقلاب زبان به اعتراض بگشایند توضیح دهم که هرگاه رهبری انقلاب، حزب حاکم را بعنوان حزب پاسدار انقلاب خطاب فرموده‌اند وظیفه مهم و خطیر آنان را که همانا حفاظت و پاسداری از اصول انقلاب و اجرای موازین انقلاب می‌باشد متذکر شدند و حال با ما مجلسیان است که بررسی کنیم آیا حزب حاکم و دولت حزبی توانسته است طی سالهای متمادی حکومت بلا منازع خود که از فرط توسعه قدرت عملا بصورت نوعی قوه قاهره و مطلقه بر آمده است برای پاسداری از انقلاب و ایجاد نظم انقلابی و اجرای دقیق و گسترده اصول انقلاب انجام دهد یا نه؟ آقایان نمایندگان انتظار نداشته باشید که من فقط درباره اعداد و دو دو تا چهار تا، بررسی درباره بودجه را دنبال کنم و اصولاً شأن مجلس در این نیست، بررسی ما از این افقی خواهد بود که بینیم کدامیک از قسمتهای بودجه و در تنیجه کدامیکه از قسمتهای بودجه کنونی و بودجه‌های هفت سال گذشته با اصول انقلاب دقیقاً تطبیق می‌کند و یا منطبق نیست و خلاصه آنچه بحث و بررسی من درباره بودجه از دیدگاه انقلاب شاه و مردم است تذکر دیگر من اینست که گمان نکنید باین دلیل که عضو حزب اقلیت هستم و باصطلاح روی بودن در اقلیت بعنوان مخالف صحبت می‌کنم- خدا شاهد است اگر من بودجه را دقیقاً بودجه انقلابی و منطبق با اصول انقلاب می‌دانستم لااقل هرگز حاضر نمی‌شدم بعنوان مخالف ثبت نام کنم و صحبت نمایم، کما اینکه اگر هم بفرض در صف حزب حاکم نشسته بودم و از من می‌خواستند که بعنوان موافق با چنین بودجه‌ای صحبت کنم در آن موقع هم حداقل اقدام من این بود که هرگز بعنوان موافقی پشت تریبون درباره چنین بودجه‌ای صحبت نکنم انقلابی کسی است که اگر دید کسی از اعضای کابینه که عهده دار پیاده کردن تز انقلاب هستند خدای نکرده لغزشی گناهی کرد متذکر بشود و دولت بگوید آقا ما شنیدیم در حوزه انتخابیه ما در فلان استان، از طرف مسئولین دولتی چنین خطائی شده چنین غارتی شده بنده که در این ۸ سال ۹ سال هیچ نشنیده‌ام! انقلابی کسی است که بهدفهای انقلاب معتقد باشد بهرحال توضیح مختصری می‌دهم که چرا این اصطلاح را برای دولت حزبی شما بیان کردم یعنی قدرت قاهره را، فکر می‌کنم از نظر حکومت حزبی خودتان نیز مخالف نباشید، جناب نخست وزیر هم مدام هر سال، هر ماه و حتی هر روز بحکومت مداوم خود، و حکومت مستمر خود اشاره می‌کنند و نوید حکومت سالهای بعد را هم می‌دهند اما از بابت قدرت قاهره مطلقه، اصولا وقتی هر دولتی، هر حکومتی عادت کرد حتی در مواردی با زیر پا گذاردن اصول همه چیز را در اختیار خود بگیرد و به هر قیمتی شده است همه ی سازمانهای اداری و اجتماعی را بخود پیوند دهد در غیر این صورت مانع از رشد آنان گردد.

چنین دولتی، خواه نا خواه قدرت قاهره پیدا می‌کند و چنین برداشتی بحکومت مطلقه می‌انجامد اینکه حزب حاکم اصرار داشته باشد هر آنکه استاندار است، هر آنکه فرماندار است، هر آنکه بخشدار و دهدار و مدیر عامل شرکت تعاونی است، هر آنکه شهردار و عضو انجمن شهر و غیره وغیره است هر آنکه اتحادیه صنفی، سندیکا و دیگر سازمانهای اجتماعی است همه و همه در زیر چتر حزب حاکم جمع شوند و چنین وضع و سیاسی را در هر اصطلاح و عرف اجتماعی و سیاسی می‌گویند قدرت قاهره این برای قدرت قاهره بود (یکی از نمایندگان- این طور نیست) اینطور هست اگر پیاده نمی‌شود طبعاً نیست اگر ما ۳۷ نفر معتقد بشویم شما معتقد خواهید بود که حکومت وقت حکومت قدرت قاهره مطلقه نیست متأسفانه دولت، حزب حاکم با برخورداری از امکانات انقلاب چنین قدرت قاهره‌ای بوجود آورده و از آنجا که من زهتاب فرد سرباز کوچک انقلاب، من زهتاب فرد سرباز ساده و کوچک این وطن، انقلاب را جز این نشناخته‌ام که بفرمان شاه و خواست ملت قدرتهای قاهره و مطلقه را در هر لباس و صورتی که جلوه کند در هم بکوبد خور بخود نمی‌توانم موافق حزب بودجه دولت حزب حاکمه باشم که پس از هشت سال بصورت نوین، نوعی قدرت قاهره بوجود آورده است و متأسفانه سرتاسر فصلهای این بودجه بخصوص گزارشهای پیوست آنرا که مطالعه کردم متوجه شدم که خطوط اصلی روشها و سیاستهای کلی بودجه و در نتیجه خطوط اصلی روشها و سیاستهای دستگاه اجرائی و دولت حزبی همچنان معطوف بتقویت هرچه بیشتر پایه‌های این قدرت قاهره است مه نمی‌تواند یم عمل انقلابی و هم صدا و همراه انقلاب باشد.

حال به بیان شرح و تفصیل بیشتر درباره قسمتهای مختلفی از بودجه و گزارش پیوست آن و در نتیجه بیان همان موارد، فرمودند مطالعه کنید دشتم کتاب می‌خواندم دو سه عبارتی بچشم من خورد بعضیها هنوز مصرند بعضیها مصالح خودشان را در آن می‌بینند که هم رنگ جماعت شوند. رفتم شهر کورا دیدم همه کورا من هم شدم کورا این سکوت محض این تبعیت از هیئت حاکمه این قبول تبعیت از حکومت این برای شما برای فردای شما خانواده‌های شما نسل شما تاریخ شما رژیم شما تصور نمی‌کنیم ارزان تمام بشود دیدم رفتم شهر کورا دیدم همه کورا من هم گشتم کورا. مصلحت منهم ایجاب می‌کرد از این تز تبعیت کنم دیدم همه کورا گفتم منهم کورا خدا شاهد است که بعضیها نفعشان را سودشان را سود روز مره شان را در این میدانند و این سبب می‌شود که خیلی از حقایق تلخ حقایقی که باید روزی افشا بشود عنوان نمی‌کنند اما نفع شخصی و روز مره خودشان را می‌بینند کمتر کسی خودش را بمصالح و مشکلات مملکت و به فردای مملکت به تأمل وا می‌دارد (دکتر بهزادی- تنها شما انقلابی هستید؟!) دومی را شناختم چون بهر حال صدای آشنا بود، صدای بهزادی شناخته شده است انتظارم از شما هست که با آن نطق و بیانی که مکرر می‌شنیدم و پاسداری انقلاب را بصورت زنده اجرا می‌کردید بیائید از پشت تریبون بگوئید زهتاب فرد ملاحظاتی را افشا کرد منهم ملاحظاتی را بخاطر دارم که فلان وزیر در فلان مورد فلان خطا را کرده هیئت حاکمه آن را نادیده گرفته شما آن را اجرا کنید تا من معتقد باشم آقا اجازه بدهید که اصل مطلب را دنبال کنم وقتی شما حاشیه می‌روید من بی میل نخواهم بود که حاشیه بروم اگر بصلاحتان هست منهم حاشیه می‌روم فرصت زیاد هست منهم تازه نفسم هنوز هم فرزند ستارخان هستم این خودستائی نبوده من معامله گر نیستم من دم نیستم که وقتی پا روی آن بگذارند جیغم در بیاید مطلب من نه بخاطر کسب وجهه ملی است نه بلحاظ دکانداری و نه درج عکس و تفصیلات در روزنامه‌ها و پخش از تلویزیون، من مطالبی را که در این چند سال گفته‌ام حتی یک کلمه اش را در روزنامه‌ام ننوشته‌ام این مطالب مال اینجا است (یکی از نمایندگان- قابل نبود) قبول دارم حداقل من این انصاف را دارم وقتی بار دوم نوشته‌هایم را مرور می‌کنم خودم شرمنده می‌شوم که خیلی از مطالب گفته نشده است من شرم می‌کنم متوجه هستم هنوز هم شرم حضور در من هست بنابراین من بعنوان یک نماینده عضو حزب مردم و حتی نه تنها بعنوان یک نماینده مجلس بلکه بعنوان یک ایرانی و یک انقلابی واقعی در مخالفت با این بودجه صحبت می‌کنم و باید دید در نهاد این بودجه مصالح و بداشت انقلابی در مسیر خودش جریان دارد یا نه از دیدگاه انقلاب شاه و مردم منطبق هست یا نه.

عرض کردم و همانطوریکه آقایان ادعا دارید قرار بر این بوده است حکومت حزبی شما و حرف و ادعا نیست. انقلابی کسی است باصول و هدفهای انقلاب معتقد باشد و مخصوصاً این اعتقاد وقتی مشخص می‌شود که محک تجربه بمیان آید و چه محکی و آزمایشی مهمتر از حکومت آنهم حکومتی مستمر و چندین ساله آنهم باچنان قدرت قاهره و مطلقه می دانم این سخن یعنی بیان این حقیقت که شما که هرگز در زمان انقلاب حزب و گروه و حتی گروه مترقی شما در آن وقت وجود خارجی نداشت و بعد ناگهان وارث انقلاب شدید از این اصطلاح حکومت مستمر با قدرت قاهره خوشتان نمی‌آید، خوب چه باید کرد، صدها سال است گفته‌اند حرف حق تلخ است که نا هماهنگ با انقلاب است و در نتیجه دلایل مخالفت من بابودجه و سیاستها و روشهای بودجه می‌باشد اینکه گفتم چه بودجه کنونی که دولت حزب حاکم تقدیم داشته یعنی بودجه سل ۱۳۵۱ و چه بودجه‌های هشت سال گذشته که آقای هویدا تقدیم مجلس کرده است و چه بودجه پیش از آن بهرحال هم من بودجه هائی که دولتهای حزب حاکم تقدیم داشته‌اند حاوی روشها و سیاستهائی است که من حیث المجموع و بطور کلی موافق با مهمترین هدفهای انقلاب نیست این است که عملاً در نهاد این بودجه و بودجه‌های قبلی نوعی سیاست ایجاد و حمایت از طبقه جدید نهفته است در حمایت حزب اکثریت نهفته است ما اعتقاد داریم و روی ملاحظاتی که بعرضتان خواهم رساند به این نتیجه رسیدیم که این بودجه با نهاد انقلاب ایران تطبیق نمی‌کند (نمایندگان- اینطور نیست) عرض کنم که چند روز پیش یکی از منسوبین آمد پیش من و می‌خواست انگلیسی بخواند می‌دانستم دویست و خرده‌ای تومان پول باید بدهد که انگلیسی بخواند دیدم سیصد و خرده‌ای خواست گفتم برای چه برای اینکه کلاس لابراتوار بروم حالا عزیز من، من علمی و فنی را نمی دانم چیست من از دیدگاه مردم کوچه و بازار موضوع را بررسی می‌کنم (دکتر غلامرضا عدل- دلیل چیست؟) جناب غلامرضا خان عدل شما برای طبقه خودتان منطق دارید ما برای خودمان اینکه شما میگوئید بودجه سرانه ما رسیده است به چهارصد دلار یعنی رئیس من بعنوان مثل ۵۸۰۰ تومان می‌گیرد من تلفنچی ۴۰۰ تومان مجموع می‌گیریم ۸۰۰ تومان آن یک طبقه است ما یک طبقه حالا دلتان می‌خواهد از این مطلب بگذرم من عرضی ندارم اما مسئله این است که اگر ما بخواهیم حرف بزنیم و در برابر هر حرفمان شما بگوئید دلیل چیست نمی‌شود حالا دلتان خوش است من را در رده بقیه بگذارید و اگر شما هر حرفی مابزنیم بگویید دلیل چیست تا عملاً برای شماثابت کنم که مثل آن لابراتوار در زبان انگلیسی است که اتفاقاًً بدم نمی‌آید از این ببعد در بودجه یک تخته سیاه بگذاریم که ما هم توضیح بدهیم اگر نیازی هم هست به لابراتوار مراجعه کنیم بحث علمی کنیم من حاضرم عرض کردم خیلی هم دور از منطق یک اکثریتی خارج از ایران نوینی نیست آقا حزب مردم حزب ارتجاعی است دیدش علمی نیست این چنین دید دارد این خیلی ساده است بنظر من حل شده هر کس که اقلا ۵ لیسانس دارد بیک نفر که شش ابتدائی دارد بگوید آن طرف تر بنشین مثل اینکه گفته‌اند در انقلاب ایران این حرفها حل شده من هم در سطح پیش پا افتاده و با منطق ضعیف می‌خواهم صحبت کنم اجازه صحبت بدهید خیلی ساده است اما این منطق ضعیف در خارج از چهار دیواری نفوذ دارد من هم از شما هستم نه از نظر اینکه برخوردم در طبقه شما و می‌خواهم عرض کنم که این منطق ضعیف در خارج پیش یک عده نفوذ دارد راهی پیدا کنید که از مغز آنها در بیاورید حالا راجع به آموزش و پرورش می‌رسیم شاید ما را راهنمائی کنید که از این سطح دید یک مقدار خارج شویم بعد از قطع ما همگی باین موضوع ایمان و اعتقاد داریم که انقلاب شاه و مردم قبل از هر چیز باین خاطر بوجود آمد که باختلافاتبزرگ طبقاتی پایان دهد و در واقع انقلاب سفید محکوم کننده این اصل استثماری بود که گروهی معدود بیش از آنچه استحقاق دارند از نتیجه کار و کوشش اکثریت مردم و ثروتهای ملی بهره گیری کنند و چون نماینده چنین سیاست کهنه در آن شرایط فئوالیزم ارضی بود وعده معدود بنام مالکان بزرگ، مالکان عمده دسترنج اکثریت قریب باتفاق مردم میهن ما را بتاراج می‌بردند اولین و مهمترین هدف انقلاب شاه و مردم از پای در آوردن سیستم مالکیت بزرگ و رژیم ارباب و رعیتی بود بهرحال این فرصتی است که حداقل فکر می‌کردم که این مقداری که این جا صحبت کردم چون فرصتی است معلوماتم را بالا می‌برم من فکر می‌کردم علمی که میگوئید این متد هائی است و ماباز هم یادآوری می‌کنم همانطور که کراراً رهبر انقلاب یعنی شاهنشاه بزرگ در سخنان خود فرموده‌اند فلسفه اصلی انقلاب این بوده و هست که از ایجاد هر گونه سیستم طبقاتی ممانعت نشود.

حالا من از شما جناب جوانشیر دلسوخته و درد آشنا سئوال می‌کنم آیا منظور انقلاب این بود که فئودال‌های ارضی از بین بروند و بجای آنها فئودالهای جدید اداری و طبقه نوینی که همه زندگی و هستی مردم را ملک طلق خود بدانند بنشینند؟

آقایان بیخود اظهار ناراحتی نکنید اینکه از آقای جوانشیر دلسوخته و درد آشنا سخن گفتم برای این است که من برای اثبات این اظهارات منطقی خود ایشان در موقعیکه لایحه مربوط بدیون حاجی ربابه مطرح بود استفاده کنیم و قسمتی از نطق ایشان را که نماینده همین اکثریت هستند برای شما می‌خوانم:

حالا ببینیم این بودجه یک طبقه جدیدی را حمایت می‌کند یا نه آیا مالکین را که برداشتیم طبقه جدیدی را حمایت می‌کنیم و این تذکر ملوکانه ملحوظ هست ببینیم با این بودجه یک طبقه جدید را حمایت می‌کنیم یا نه حالا ببنیم این مالکیت را که برداشتیم باصطلاح یکی از همشهریهای ما که گفت خانه بیابان را تبدیل به خیابان کردیم حالا من از شما آقای جوانشیر دلسوخته (مهندس صائبی- دلشاد) تشخیص دلشادی یادلسوختگی از مطالب ایشان هویدا بود که در جلسه گذشته ایشان مطالبی با آن شور بیان کردند گاهی انسان آقای مهندس صائبی عزیز حلاتی دارد که گیه نمی‌گذارد خنده کند و خنده نمی‌گذارد گریه کند امثال جوانشیرها در حالی که به آینده روشن خوشبین هستند از آشفتگی هائی که در گوشه و کنار به چشمشان می‌خورد دلسوخته هستند آقای جوانشیر دلسوخته و درد آشنا....

جوانشیر- جناب زهتاب فرد اجازه بفرمائید اگر من پشت تریبون آمدم عقاید خودم را نسبت به جریانات مملکت بیان کنم از اینکه نسبت به من اظهار محبت فرمودید متشکرم تمام وطن پرستان این مملکت نسبت به ترقیات این مملکت شور و شوق داند که منهم از صاحبان شور و شوق هستم.

زهتاب فرد- این توضیحی را که دادند معلوم شد مثل اینکه قبل از اینکه مطالب را عرض کنم ایشان آماده داشتند چون بنده همین مطلب را عرض کردم و از اینکه احتمالا حاجی ربابه و ماجرائی امثال آن بیادشان بیاید متأثرند بعلاوه بنده از زبان ایشان سخنی نگفتم گاهی در نوشتن و گفتن یک سیمائی، اسمی مخاطب قرار می‌گیرد خدای نکرده نخواستم شیطنت کنم این حرفها نبود.

آقای جوانشیر وقتی درباره گروهی از این بنای طبقه جدید که حزب حاکم در پناه قدرت قاهره هشت ساله خودبوجود آمده است و وزارت بهدری حزب حاکم سیاست خود را فقط و فقط ایجاد و دفاع از این گروه قرار داده یعنی بیمارستان‌های خصوصی و گروههای ایجاد کننده بیمارستانهای خصوصی صحبت می‌کنند برای نمایندگان چنین توضیح می‌دهد.

من آنروزی که جناب جوانشیر عزیز صحبت می‌کردند یادم رفته بودکه عضو حزب مردم هستم شروع کردم باصطلاح شما جناب میرزائی عزیز به شعار دادن و احسنت گفتن چون عضو حزب مردم هستم گفتم نکند بی گدار به آب زده باشم چون شما از اکثریت هستید ولی دیدم که در انقلاب اکثریت و اقلیت نداریم درکلیات مسئله حزب ایران نوین و مردم نباید مطرح شود حرفی است که از طرف اکثریت عنوان شد حرف پخته سنجیده و جامع.

ایمان زهرائی- پس شما خودتان تأیید می فرمائید که مسئله یک حزبی وجود ندارد.

زهتاب فرد- برداشتتان بیک حزبی می‌انجامد خدای من شاهد است این وجود مغتنم است برای پارلمان صاحبنظر است برای پارلمان صنفیان باید افتخار کند که چنین فردی و چنین شخصیتی دارد ببیند با چه تیز بینی و با چه پختگی و با چه تیز هوشی مسائل مملکت را بازگو می‌کند من هنوز از اکثریت حرف می‌زنم از زبان اکثریت حرف می‌زنم برای تغییر ذوق و حال هم شده یک احسنت بگوئید چون از اکثریت حرف می‌زنم آخر دیگر صف نبندید حرف جوانشیر خودتان است ایدئولوژی خودتان است صاحب نظرخودتان است آنجا که حرف ازخودتان است من انتظار دارم که احسنت بگوئید من هم از احسنت خوشم می‌آید من نیاز دارم منهم غرور دارم از احسنت و تعریف خوشم می‌آید برای خیلی‌ها خوش آیند است ما هم بشنویم ببینیم چه مزه‌ای دارد که آیا در برداشت بقیه مطالب منحرف می‌کند یا نمی‌کند (دکتر ناوی- برای اینکه دلتان خوش باشد- احسنت) همین احسنتها و همین دلخوشیها بعضی وقتها برای مملکت گران تمام می‌شود شما با سوادید، کتاب خوانید، بروید مولوی را بخوانید فرعون هم مثل من و تو یک شخص معمولی بود هر که آمد تحسینش کرد تا بجائی رسید که بیچاره باورش شد و خیلی از بیچاره‌ها هستند که باورشان می‌شود (احسنت) می‌بینم این عبارت عبارت ادبی عبارت تکان دهند عبارت دردناکی است می‌خواستم حاشیه بروم دیدم انصاف نیست بگذارید جمله شما را تکمیل کنم.

«من هنوز روح حاجی ربابه را در بیمارستانهای گران تهران می‌بینم، حاجی ربابه مرد ولی انقلاب ایرانست که باید با روح حاجی ربابه‌ها مبارزه کند، اگر روح حاجی ربابه‌ها در بیمارستانها ظاهر می‌شود بکوبید و اگر در دستگاه اداری تجلی می‌کند بکوبید و اگر در سازمانهای تولیدی و صنعتی بچشم می‌خورد بکوبید در بانکهای اعتبار دهنده جلوه گر می‌شود بکوبید....»

تمام این جملات انصاف است این را می‌گویند انصاف من گاهی بی جهت یا با جهت ذکری از اسم مقدس الهی می‌کنم تمام مطالب من فشرده اش در همین چند جلد است اگر هر جا روح حاجی ربابه‌ها جلوه می‌کند بیائید ای معتقدین انقلاب و کسانی که از راه انقلاب اینجا راه پیدا کرده‌اید بیائید بگوئید اغماض نکنید (رشیدی- شعر می گوئید) نزدیک می‌شوم به دید هیأت حاکمه آنها شعر می‌گویند ما هم شعر می گوئیم بیمارستانهای گران برای من درد آفرید و برای شما ذوق آفرید شخصی یک هفته پیش آمد نزد من و یک دختر خانمی همراهش بود که در حدود دوازده سیزده سال داشت و یک گوشت اضافی کنار دماغش بود پدر فقیری داشت و نمی دانم من را از کجا شناخته بود که بمن مراجعه کرده بود و من وقتی وضع دختر را دیدم نفهمیدم چگونه عکس العمل نشان بدهم و دیدم آنچه آن موقع موجودی در جیب داشتم کافی نیست که باو کمکی بکنم گفت من رفته‌ام به بیمارستان و یاد داشتی در جیب داشت و نشانم داد دیدم نوشته در تاریخ ۳ / ۱۱ /۵۰ مراجعه کنید گفتم خوب می‌خواستی مراجعه کنی اگر تو را نه پذیرفتند آنوقت بمن مراجعه می‌کردی میدانید چه گفت؟ گفت این پنجمین بار است که من به تهران آمده‌ام و هر بار برای دو ماه بعد چنین یادداشتی بمن داده‌اند که دو ماه بعد مراجعه کن حالا ببینید بمن داده‌اند که دو ماه بعد مراجعه کن حالا ببینید من شعر می‌گویم دیدم من که شخصیت علمی نیستم و جزو هیئت حاکمه هم نیستم که کاغذی برای او بنویسم آمدم از آقای دکتر مرشد کاغذی گرفتم برای اخوی ایشان که به آن دکتری که مریض را نخوابانده بود توصیه کنند مریض را بخوابانند ولی برده بود و گفته بودند دو ماه بعد مراجعه کن ناچار متوسل شدم به آقای دکتر صالحی بله توجه کنید این راجع به بیمارستان‌های گران است و راجع به بیمارانی است که عقده‌های آنها برای مملکت گران تمام می‌شود خلاصه مراجعه کردیم به آقای دکتر شکرائی و یادداشتی گرفتیم برای بیمارستان فیروز ابادی که آنهم نشد آن شخص که بمن مراجعه کرده بود منهم از آن کسانی هستم که فقط می‌توانم اشک بریزم و از دست بنده کاری ساخته نیست گفت خرجی من دیگر تمام شده و به ده می‌روم و رفت ولی چیزهائی در سینه من ماند و در سینه او ماند و هم در سینه کسانی خواهد ماند که دو سال است می‌شنوند که دختری از قصبه شان پنج بار روانه تهران شده ولی دست ازپا دراز تربرگشته است من میدانم حالت و سیمای آن دختری را که مأیوس شد و برگشت و اگر بجای شما بودم بجای آنکه وارد معقولات بشوم و اگر استعداد شما را داشتم شعری می‌گفتم که شاید در دل سنگ شما اکثریت اثری بکند من ناطق حرفه‌ای نیستم ولی بدرد آشنا هستم و انقلاب بخاطر جبران و تأمین و جواب ده این عقده هاست و ما باید عقده‌ها را به مسیر صحیح بکشیم.

دکتر ناوی- ولی انقلاب برای ترمیم زیبائی و جراحی پلاستیک نیست (خنده نمایندگان).

زهتاب فرد- از این اصطلاح علمی برای خنداندن استفاده کردید من یک ربع صحبت کردم تأثیری در شما ندیدم ولی شما دو کلمه حرف زدید همه خندیدند من این این حرفها را اگر اینجا نزنم کجا بزنم من اینها را اینجا عنوان خواهم کرد بگذارید من بازنده باشم و شما برنده من نماینده صنف خودم هستم همان صنفی که شاهنشاه فرمودند هر موقع مملکت ما با مخاطره‌ای مواجه شد کسانی برپا خواستند که ما نه سیمایشان رامی شناسیم و نه در هیئت حاکمه هستند و نه اسمشان را میدانیم اینها ممکن نیست مگر اینکه انقلاب در آن سطح پیاده شود و این بیمارستانهای لوکس و گران جواب ده بهداشت عمومی و درمان عمومی نیست و من در این باره صحبت‌ها دارم و حرفها دارم و اینها حرفهای مردم است که چرا بودجه مملکت را برای تأسیس بیمارستانها به هم مسلکانی که در صف شما برخورده‌اند می‌دهید و اگر صف ما هستند نشان بدهید (همهمه نمایندگان) کاری نکنیدکه من از رعایت شئون پارلمان خارج بشوم.

یکنفر از نمایندگان- خارج شدید.

زهتاب فرد- ولی بصلاح مردم خارج شدم و این اولین حرف من نیست، بگذارید آقای دکتر ناوی این حرفها گفته شود نگفتن این حرفها خطر ناک است، بگذارید انقلاب ایران برنده باشد من نفهمیده حرف نمی‌زنم نسنجیده حرف نمی‌زنم.

رئیس- آقای زهتاب فرد از بیانات شما خیلی باقی مانده است؟

زهتاب فرد- چندین ساعت دیگر وقت می‌خواهم.

- تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

۱۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه.

رئیس- خواهشمندم بقیه بیانات خودتان را در جلسه بعد بفرمائید، با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده چهار بعد از ظهر امروز خواهد بود،

دستور ادامه بحث درکلیات گزارش یک شوری لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور می‌باشد.

(یک ساعت بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.