مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۷۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۷۰
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۷۰
فهرست مطالب:
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۳
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: مصطفوی نائینی- فولادوند- صائب
۳- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته نمودن عده‌ای از کارگران ادارات کل غله و قند و شکر و ارسال به مجلس سنا
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته نمودن عده‌ای از کارگران مؤسسه دخانیات و ارسال به مجلس سنا
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به مقررات صدور اجازه تهیه هیزم و ذغال و ارسال به مجلس سنا
۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت قند و شکر و چای سازمان تعاونی و مصرف کادر نیروهای انتظامی از حق انحصار و عوارض شهرداری و ارسال به مجلس سنا
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف قیمت زمین واگذاری فرهنگ رشت به شهرداری رشت وارسال به مجلس سنا
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه تهیه چوب تونلی به وسیله سازمان جنگلبانی
۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه- ختم جلسه
| مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر امین- رامبد- شفیعی پور کرمانی- کمالوند- موقر- بانو نفیسی.
غائبین بی اجازه
- آقایان دکتر مهندس بهبودی- دکتر مصباح زاده- پاینده- مهندس جلالی نوری- دکتر ضیائی.
غائب مریض
- آقای دکتر سام.
رئیس- راجع به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ آقای فهیمی.
فهیمی- چند اشتباه کوچک در بیانات بنده هست اجازه بفرمائید که اصلاح شود.
رئیس- اصلاح می‌شود نظری دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود آقای معتمدی.
معتمدی- تلگرافی است در ۱۶۳۰ کلمه و بطول یکمتر و نیم از طرف پانصد هزار نفر اهالی شهر کرد و چهار محال بختیاری راجع به احداث راه اصفهان به خوزستان تقدیم و تمنا می‌کنم که از جناب آقای نخست وزیر بخواهید که نتیجه این اقدام را زودتر اعلام فرمایند.
رئیس- آقای روستا.
روستا- شکایتی است از کسبه نزدیک بازار تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای کبیری.
کبیری- کشاورزان مصدوم و گله‌داران بی گله پشت کوه به علت از بین رفتن محصول سال جاری واغنام و احشامشان مرتباً استغاثه و تقاضای یاری و کمک می‌نمایند که اینجانب هم مکرر ندای آنها را بعرض مجلس شورای ملی رسانیده‌ام اینک چند عریضه دیگر رسیده که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای امینی خراجی.
امینی خراجی- تلگرافی است از اهالی شهرستان میناب تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای فهیمی.
فهیمی- شکایتی است از دشت گرگان راجع به مالیات عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم و تقاضای رسیدگی دارم.
رئیس- آقای پروین.
پروین- شکوائیه‌ای است از کارمندان دون پایه و پیمانی ادارات گمرک اراک که معروض داشته‌اند و تقاضای عطف توجه دارم. نامه دیگری است از ساکنین قراء دیزآباد شراه و مجدآباد کهنه راجه به احتیاجات خودشان و از مقام ریاست تقاضای بذل توجه دارد.
رئیس- آقای فولادوند.
فولادوند- تلگراف شکایتی است از عده‌ای از اهالی و دهقانان عزیزآباد الیگودرز که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- بیانات قبل از دستور – آقایان: مصطفوی نائینی – فولادوند- صائب
۲- بیانات قبل از دستور – آقایان: مصطفوی نائینی – فولادوند- صائب
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم.
مصطفوی نائینی- خاطر آقایان نمایندگان محترم مستحضر است که بنده کمتر وقت مجلس محترم را می‌گیرم و اگر اشتباه نکنم این اولین بار است که بعنوان نطق قبل از دستور مزاحم می‌شوم لیکن مسافرتی که اخیراً بحوزه انتخابیه خود نموده و از نزدیک بوضع کشاورزان و کارگران زحمتکش نائین و بخشهای انارک و خور سرکشی نمودم ایجاب می‌کند که احساسات آنان را در این مکان مقدس منعکس نمایم شاید بآن توجهی بشود یا نشود نخست باید باستحضار برسانم مردمی که در کنار کویر با نان خشک و آب شور زندگی می‌کنند و دارای استعدادهای فوق‌العاده عجیب هستند احساسات پاک و دست نخورده و روحی سرشار از عشق به میهن و فداکاری در برابر شاهنشاه دارند و مرا مأمور کرده‌اند که بار دیگر احساسات پاک آنها را از پشت تریبون به مجلس بعرض شاهنشاه و رهبر بزرگ انقلاب اجتماعی ملت ایران برسانم و چون در آن موقع از اراجیف بعضی از مطبوعات مزدور عربی اطلاع حاصل نموده بودند همه مردم صبور نائین و کارگران زحمتکش معادن انارک و کشاورزان منطقه خور یکصدا نسبت به این ترهات ابراز انزجار نموده وهمصدائی خود را با همه ملت شریف ایران و در پشت سر رهبر بزرگ ملت برای مبارزه با بیگانگان و محرک مصروع جامعه عربی که تفرقه‌اند از و دشمن واقعی اتحاد مسلمین جهان است اظهار می‌داشتند (فولادوند- این مؤمن مسجد ندیده شتر مصری را گم کرده دنبال افسار عربی می‌گردد) به آنها خاطرنشان شد که بحکم سوابق و آزمایشنهای گذشته هر وقت تحریکی بر علیه حیثیت و تمامیت ارضی ایران شده همه ملت ایران از شرق و غرب و جنوب و شمال همه یکصدا باعتراض برخاسته و مشت محکم بدهان یاوه گویان زده‌اند (صحیح است) و آسوده خاطر باشند که دولت در اجرای او امر شاهنشاه بیدار و حافظ حیثیت و مصالح وطن خواهد بود (صحیح است) پس از عرض این موضوع و ابلاغ احساسات همشهریانم باید از آقای استاندار محترم اصفهان و رؤسای محترم ادارات فرهنگ بهداشت و کشاورزی و بانک اعتبارات روستائی و فرمانده محترم ژاندارمری اصفهان که با مشکلات و نبودن راه به نائین و خور و بیابانک عزیمت و در خدمت آنها نیازمندیهای مردم را بررسی نمودیم تشکر نمایم. مخصوصاً این مسافرت از این جهت جالب بود که برای اولین بار در تاریخ زندگی مردم خور و بیابانک مقامات عالی رتبه استان برای رسیدگی بدرد دل آنها باین منطقه دورافتاده کویر مسافرت نمودند. باید آقایان بروند به بینند که عبور کردن از این راه از پل صراط هم دشوارتر است.
مردم امیدوار بودند این مسافرت بی‌سابقه طلیعه توجه بحال آنها باشد و بطور قطع تا مدتی باین امید خوشحال و خوشدل می‌باشند بدین جهت برعهده دولت است که ساکنین این مناطق محروم را مأیوس نسازد و احساسات و استعدادهای دست نخورده وپاک این مردم را جریحه‌دار نکند خاصه که این مردم صبور توقعاتی بسیار محدود و مختصر دارند.
بند اگر بخواهم احتیاجات اهالی و وضع رقت بار زندگی آنها را تشریح کنم مسلماً وقت اجازه نمی‌دهد و موجب ناراحتی آقایان محترم خواهم شد اما بطور اختصار عرض می‌کنم.
شهرستان نائین پس از چند سا خشکسالی امسال هم بر خلاف سایر نقاط از نعمت باران محروم ماند و بجرأت عرض می‌کنم که صدی نود دهات و مزارع آن آنچنان دچار بی آبی است که تمام درختها و باغات آن خشک شده و آب مشروب برای اهالی نمانده است (صحیح است) هر کس تازه این مزارع را که تا سه چهار سال قبل سرسبز و خرم بودند ملاحظه کند خیال می‌کند در ازمنه قدیم آن جا مزارعی بوده و در اثر انقلابات جوی یا ارضی از میان رفته است. در مرکز شهرستان نائین که معمولا آب آشامیدنی آن از مزارع اطراف تأمین می‌شد دو سال است مردم آب شور می‌خورند.
امسال پس از مراجعه زیاد سازمان برنامه برای حفر چاه و تأمین آب آشامیدنی مردم قراردادی باشهرداری محل بسته و قاعدتاً باید از روز بعد از عقد قرارداد شروع بکار کند اما متأسفانه کارهای برنامه سوم هم مثل برنامه دوم دارد همه بمطالعه می‌گذرد حالا مشکل تازه هم پیدا کرده‌اند و می‌گویند با تشکیل وزارت آبادانی تکلیف ادارات اجرائی سازمان معلوم نیست. اگر ریاست محترم مجلس توجهی فرموده و با سازمان برنامه مذاکره نمایند قدری مدت این مطالعات را سریعتر و کوتاه‌تر کنند گمان می‌کنم خیلی از مطالبی که اینجا به عنوان نطق قبل از دستور همه روزه گفته می‌شود کم خواهد شد (صحیح است).
بهرحال اگر وزارت کشاورزی و بانک اعتبارات روستائی اقدام مساعد و استثنائی برای این ناحیه که چند سال است مورد قهر طبیعت واقع شده نکنند بدون تردید روستائیان مزارع از بین میروند و اگر سازمان برنامه بیش از این کار لوله کشی شهر را که قرارداد آن هم بسته شده به تأخیر بیاندازد مردم شهرنشین هم از بدی آب مشروب از دست میروند (دکتر الموتی- هنوز قزوین هم لوله کشی نیست) ما مخلص قزوین هم هستیم مردم خور و بیابانک هم که آب مشروب آنها از باران تأمین میشده همچنین با خوردن آب شور زندگی می‌کنند و شوری و بدی آب آنها به مراتب از خود نائین بیشتر است برای آنجا هم ممکن است با مخارج کم آب تأمین بیشتر است برای آنجا هم ممکن است با مخارج کم آب تأمین نمود اما متأسفانه کسی در فکر مردم نیست. هر روز صد نفر برای مطالعه میروند ولی آنچه عاید ساکنین محروم آن ناحیه می‌شود هیچ است از بهداشت در حوزه شهرستان نائین خبری نیست (صحیح است) و اگر دوباب. (آقایان است که من عرض می‌کنم) دوباب درمانگاه سازمان شاهنشاهی در نائین و خور وجود نداشت مردم به یک قرص آسپرین هم دست رسی نداشتند حقیقتاً باید بفکر بلند شاهنشاه و خواهر نیکوکار و والاگهر ایشان که مخصوصاً برای حوزه فعالیت سازمان شاهنشاهی نقاط روستائی و دورافتاده را انتخاب فرموده‌اند تحسین گفت زیرا همه جا این درمانگاههای ملجاً مردم بی پناه است (صحیح است) وزارت بهداری در شهر نائین تأسیسات ناقصی دارد ولی دردهات بزرگ خور و بیابانک و جندق که هر کدام حداقل صد کیلو متر با یکدیگر فاصله دارند حتی یک پزشکیار ندارد. (سعید وزیری- همه جا اینطور است) امسال با هزار زحمت چهار نفر پزشک و بهدار جدید برای این مناطق انتخاب شدند و بآنها حکم داده شد ولی متأسفانه این آقایان که هنگام ادعا خودشان را از همه طبقات شریفتر میدانند خیال می‌کنند فقط باید درخیابان اسلامبول قدم بزنند و نقاط دور افتاده را به امید عزرائیل واگذارند (سعید وزیری- همه پزشکاه چنین نیستند) تقاضا می‌کنم تعصب صنفی بخرج ندهید نمونه‌اش را عرض می‌کنم (سعید وزیری- من که طبیب نیستم) یکی از این پزشکان جوان در یکی از دهات نائین مثل بچه‌ای که از مادر جدا شده گریه می‌کرد و اصرار داشت که به تهران یا اصفهان مراجعت نماید و هر چه باین آقا گفته شد که در دنیا علمو معرفت پرستاران تحصیل کرده فرانسوی فقط بحکم وظیفه بشر دوستی از هزارها کیلومتر راه به ایران می‌آیند و مثلاً در جذامیخانه مشهد پرستاری می‌کنند شما چرا حاضر نیستید هموطنان روستانشین خود را که از زحمات و مالیات آنها دانشگاه دائر و شما در آن تحصیل کرده‌اید درمان کنید اصلا بگوش او فرو نمی‌رفت وزارت بهداری باید فکری بکند یا مقررات انضباطی شدید تهیه بنماید و یا اگر احیاناً زندگی اینها بداست مزایای تهران و شهرهای بزرگ را نصف و حقوق پزشکان دهات دورافتاده را به نسبت بدی محل دوبرابر و سه برابر نماید که آنها بانجام وظیفه خود دلخوش باشند (دکتر الموتی- حرف حسابی است). با وضع بهداری که در مناطق کویر هیچ اثر وجودی ندارد باید از فرهنگ راضی باشید زیرا در غالب این دهات لااقل یک مدرسه ابتدائی که ساختمان آن فوق‌العاده برخلاف اصول بهداشت واطفال از فقر و مسکنت پابرهنه به مدرسه میروند وجود دارد برای فرهنگ نائین باید اعتباراتی جهت تکمیل بناهای نیمه تمام که بتدریج از بین می‌رود و برای کمک غذا و لباس نوآموزان فقیر توجهی بشود. سپاه دانش در هر دهی که مأموریت داشته‌اند خوب کارکرده‌اند و این جا است که انسان متوجه می‌شود که متأسفانه دولتهای ما درگذشته نه کارکرده‌اند و نه ابتکار داشته‌اند بلکه هر چه داریم از سایه علاقه و ابتکار شاهنشاه داریم (صحیح است) مؤثرترین عامل درمان مردم سازمان شاهنشاهی و حساسترین وسیله رفع بیسوادی سپاه دانش است که این هر دو اسال فکر آن از مغز بزرگ رئیس و رهبر عالیقدر مملکت ترشح کرده است (صحیح است) باید قبل از هر چیز وضع راههای منطقه خور وبیابانک را تشریح کرده باشم و بطور اختصار بعرض نمایندگان محترم ملت میرسانم که بین نائین و بخشهای خور و بیابانک اساساً راه شوسه وجود ندارد و هرگاه مسافر غیربومی بخواهد باین نقاط مسافرت نماید بطور قطع در ریگهای روان آن منطقه سرگردان می‌شود بنده اگر از وزارت راه و سازمان برنامه تقاضا نمایم که در فکر ساختمان راه اساسی این منطقه باشند فوراً حساب اقتصادی راه را برخ می‌کشند و بدین جهت تقاضا میکن لااقل یکی دو دودستگاه گریدر برای رد کردن شنها و تسطیح راههای آنجا اختصاص دهند که سالی دو بار بین مرکز شهرستان و بخش انارک و خور را تسطیح کند تا لااقل بتوان با زحمت از آن عبورنمود.
رئیس- آقای مصطفوی وقت جنابعالی تمام شد.
مصطفوی- اگر اجازه بفرمائید از وقت آقای حکمت استفاده می‌کنم در حال حاضر این منطقه در حقیقت از سایر حاضر این منطقه در حقیقت از سایر نقاط کشور جدا می‌باشد و مردم مستعد آنجا که همه دارای استعدادهای فوق‌العاده و اطفال آنها بسیار باهوش و قابل تربیت می‌باشند از هیچیک از مزایای زندگی بهره نخواهند برد زیرا تا راه نباشد هیچیک از برنامه‌های عمرانی در آن نقاط رسوخ نخواهد کرد (صحیح است) بنده در اینجا نمونه خط یک دانش آموزسال پنجم دبستان خور را که به مراتب از صاحبان تحصیلات عالیه بهتر خط نوشته حضور ریاست محترم مجلس تقدیم. تقاضا دارم پس از ملاحظه به جناب آقای وزیر محترم فرهنگ مرحمت فرمایند (نمونه خط را اقای مصطفوی بآقای رئیس تقدیم کردند) این استعداد و نبوغ است این نمونه خط یک دانش آموز است و بقیه هم در هیمن حدود دارای خط خوب و ذوق واستعداد عالی هستند و نمونه این استعدادها که هدرمیرود زیاد است.
در بخش انارک مردم شریف و قانع آنجا در کنارمعادن سرشار انواع فلزات قیمتی و سایر فلزات با وضع سخت و مرارت بارزندگی می‌کنند و از بهداشت و فرهنگ و آب مشروب و سایر ضروریات اولیه زندگی محرومند.
در اواخر سلطنت اعلیحضرت شاهنشاه فقید برای استخراج انواع معادن این منطقه فعالیت زیاد شروع شد وکمپانیهای آلمانی و سرمایه‌داران داخلی شروع باستخراج نمودند ولی متأسفانه حدوث جنگ جهانی این نهضت صنعتی و معدنی بزرگ را متوقف ساخت و تنها معدن مس اینجا بدست ارتش استخراج می‌گردد معدن هم سرب که بدست سرمایه‌داران داخلی استخراج می‌گردید پس از آنکه بوسیله وزارت صنایع و معادن تحویل گرفته شده وضع رقت باری پیدا کرده است استدعا می‌کنم آقایان نمایندگان کارگران توجه بفرمایند که زندگی همکاران سابقتان بچه وضعی است کارگران معدن که روی ۵ الی ده ساعت در عمق ۱۵۰ متری کار می‌کنند و با وجود این کارسنگین که هیچ فردی بیش از ده پانزده سال تحمل انجام آنرا ندارد اکنون قریب شش ماه است حقوق خود را نگرفته‌اند و زندگی آنها تا ماه پیش با گرفتن نسیه از شرکت تعاونی محل اداره می‌شد که متأسفانه آن شرکت هم دیگر جنسی موجود ندارد که بکارگران تحویل دهند و خلاصه در اثر سوءادراه محصول کارخانه از ۲۵۰ تن به ۱۰۰ تن تقلیل یافته است.
درحالی که بکارگران معدن کار نخلک حقوق نمی‌دهند یک شرکت زایدی بنام شرکت معادن در تهران به مدیران و بازرسان و سکرترها باحقوق‌های گزاف و اتومبیلهای لوکس می‌دهند و عده‌ای پشت میزنشین محصول کار کارگران گرسنه نخلک را می‌خورند سالی ده میلیون متر فتیله متری ده شاهی برای دولت تمام می‌شود به معدن نخلک می‌فروشد متری ۲/۵ ریال سال ده میلیون چاشنی دانه‌ای ده شاهی تمام می‌شود دانهی دوقران باهالی می‌فروشند بنده حساب کردم که این شرکت طفیلی و زاید باوجودی که سالیانه شصت میلیون ریال از متن بودجه دولت برای حقوق و مخارج تفنن میگیردد و میلیون ریال هم بعنوان گران فروشی از معادنی که زیر نظرش اداره می‌شود برای مخارج اداری خود هر ساله مبلغی سهم برمیدارد من جمله سالی هشت میلیون ریال از معدن نخلک برمیدارد و اگر این نفع را برنمیداشت معدن نخلک می‌توانست لااقل حقوق کارگران خود رابدهد و ضرر هم نکند. بنده نمی‌خواهم این آقایان مهندسین پشت میزنشین شرکت معادن بیکار شوند اما خواهش می‌کنم همان شصت میلیون ریال را بآنها بدهید تا در تهران نوش‌جان کنند و دست از سرمعادن مملکت بردارند معلوم شد این شرکتی که معادن ایران بهش سپرده شده است هر وقت یک معدنی خوب بشود و بداند که ضرر نمی‌کند خود او فوراَ باشخاص واگذار می‌کند اما هر وقت ضرر نمی‌کنند خود او فوراً باشخاص واگذار می‌کند اما هروقت ضرر کند برای خودش نگه می‌دارد این هم نوعی هنر است بنده نمی‌خواهم که این آقایان مهندسین پشت میزنشین این شرکت معادن بیکار شوند. آقایان محترم شمابا کارگر معدن انارک آشنائی ندارید آنها بقدری نجیب و صبورند که در ایام بحرانی و روزگاری که بتحریک خائنین بعضی کارگران ساده فریب خورده و برخلاف مصلحت کشور اقدم می‌کردند حتی یک کارگر اخلال گر در میان این عده کارگران نجیب پیدا نمی‌شد و قلب همه آنها از عشق شاه و مهین مالامال است.
آیا شایسته است که با وجود او امر مؤکد اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی و اصراری که ذات مقدس شاهانه و رفاه کارگران و زحمت کشان دارند شرکت معادن و وزارت اقتصاد با این افراد وطن پرست اینطور رفتار نماید.
بهرحال چون نمی‌توانم همه دردهای مردم را منعکس کنم بطور خلاصه از دولت تقاضا دارم:
- اولا برای تأمین آب آشامیدنی مردم نائین و انارک و خور وبیابانک هر چه زودتر چاره‌جوئی کنند.
- ثانیاً کشاورزان نائین و بستانک در مزارع آن حدود را که از فشار خشکسالی از هستی ساقط و مزارع آنها بکلی بی‌آب است دریابند و برای نجات مختصری از باغات که باقیمانده راه علاجی پیدا نمایند.
- ثالثاً برای توسعه کار استخراج معان غنی و سرشار انارک و جلوگیری از اضرار آنها بوسیله دستگاه بی معنی شرکت معادن تصمیم فوری اتخاذ فرمایند.
- رابعاً وزارت بهداری و سازمان شاهنشاهی و شیر وخورشید سرخ برای تهیه وسیله درمانی در منطقه خورو بیابانک فکری بفرمایند من از جناب آقای دکتر خطیبی تشکر می‌کنم برای اینکه ایشان بمن وعده فرمودند که مثل همه نقاطی که کمک کرده‌اند بآنجا هم کمک بفرمایند و همچنین وزارت فرهنگ برای تأمین اعتبار ساختمانهای نیمه تمام و احتیاجات فرهنگ قدری همت بخرج بدهند بنده این عرایض را در اینجا عرض می‌کنم وهمه روزه هم برای یادآوری آقایان مسئولین امر تذکرات دوستانه می‌دهم و پس از دو ماه اگر نتیجه برای مدرم بدست نیامد در مجلس از مسئولین امر سؤال کتبی می‌کنم تا مسئولین کار در پشت این تریبون جواب بدهند و مجلس قضاوت کند که این آقایان برای اجرای منویات شاهنشاه و تأمین خواسته‌های ملت چه قدمی برداشته‌اند؟ دیگر عرضی ندارم (احسنت).
رئیس- آقای فولادوند.
فولادوند- بنام خداوند. با اجازه مقام معظم ریاست مجلس و نمایندگان محترم بنده امروز فرصت را مغتنم دانستم که چند کلامی بعرض مجلس شورای ملی ایران برسانم البته امروز بنده قصد دارم قدری ملمع عرض کنم یعنی نکته‌ایکه هر ۱۵ دقیقه وقت چاکر را بگیرد ندارم چند نکته دارم که می‌خواهم از نقطه نظر نمایندگی بعرض سروران محترم برسانم یک مطلب هست که فعلاً جزء گرفتاریهای جاری است و الآن عده زیادی از دهقانان حوزه انتخابیه بنده اینجا هستند و بجای اینکه دراین عنفوان بهاربکار زراعت و گرفتاری خودشان برسند جناب آقای دکتر کلالی اینها در تهران معطلند بلاتکلیفند (دکتر حکیم شوشتری- دکتر کلالی چرا؟) چون ایشان آنها را می‌شناسند این کشاورزان وقتشان تلف می‌شود و قوای جسمانی و روحانیشان هدر می‌رود میدوند می‌آیند پیش ما، ما نسخه می‌دهیم میروند به نسخه عمل نمی‌کنند و معالجه نمی‌کنند و بنده در عین حالی که واقعاً و قلباً از حسن نیت و صمیمیت و فداکاری تیمسار سپهبد ریاحی شخصاً تقدیس می‌کنم و بشخص معظم له عقیده دارم ولی باید در اینجا حضورتان عرض کنم جناب آقای دکتر ناصر یگانه که دستگاه هم آهنگی و سرعتش کم است و بحال آنها فکر نمی‌کند گفت که «به زخم خورده شکایت برم ز جور جراحت» همانطوریکه میدانید «که تندرست ملامت کند چو من بخروشم» آن آقائی که بسلامتی با حقوقی بالاخره مکفی نشسته است پشت میز و چائی و پپسی‌کولا و سون‌آپ میل می‌فرمایند (یکی از نمایندگان- چی آقا؟) بنده نمیدانم چیست اسمش را می‌برم و فارسی هم ندارد، ایشان نمیدانند که این زارعیکه زارعتش راول کرده، زن و بچه‌اش را ول کرده و بدبختیش را گذاشته دوشش آمده تهران این فردا برای او چندین سال مشقت معنی می‌دهد. باز فردا باشد عیب ندارد پس فردا دارد پسین فردا دارد و غیره وغیره واین آقایان معنی وقت را نمیدانند برای اینکه نمیدانند وقت یعنی چه، این زارعین می‌آیند اینجا، اینجا حکم می‌کند حکم قطعی می‌کند از وزارت کشاورزی می‌برد آنجا محل نمی‌خوانند آقایان همه میدانند اینطور است (ریگی- سواد ندارند) مثل بنده هستند جناب آقای ریگی، ولی همانطوریکه عرض کردم خدمتتان باید جناب آقای دکتر یگانه لطفاً تذکر بدهید این بیچارگان برایشان امروز و فردا مهلک است این ضرر همه چیز است این عدم خدمت به انقلاب شاه و مردم است. ملاحظه بفرمائید خیلی فرصتها فوت می‌شود در این امروز و فرداها و اینکه ولایات دستور مرکز را نمی‌خوانند بهر صورت مردم گیجند و نمی‌فهمند بین السطور این دستورات مرکز چیزی هست که آنرا نمی‌خوانند؟ یا این آقا یاغی دستور وزیر دولتش است وزارتخانه‌اش است. این کار حتماً باید بیک ترتیب حل شود بنده این ماجر را تعقیب خواهم کرد نظر اعلیحضرت است و بالتبع نظر تمام ملت و دولت خواهد بود الآن عرض می‌کنم عده‌ای اینجا هستند سرگردان، بنده غیر از قرطاس بازی و سوء نیت دلیلی بر سرگردانی اینها نمی‌بینم و نمیدانم به چه دلیل وقتی اینجا دستور داده می‌شود بمقامات ولایتی در آنجا را نمی‌خوانند و اینها را سرگردان می‌کنند اینها پولی ندارند که هرروز بیایند تهران به ترن و اتومبیل و تاکسی بدهند و بیایند جلوی خانه بنده و شما، بنده معتقدم این هقانانی که می‌آیند بتهران خوب است بروند خانه مأموری که اینها را معطل می‌کند آنجا بخوابند و آنجا ناهار و شام بخورند تا کارشان را راه بیندازد و البته باید طرح داد برای این کار گمان می‌کنم از این ماجرا نمی‌توانم بگذرم و وجود محترم این را یادداشت فرمودند قسمتی دیگر که می‌خواستم عرض کنم نمی‌خواهم زیاد طول بکشد چون که می‌خواهم یک مدتی از وقت را به آقای صائب تقدیم کنم عرض شود این است که وظیفه تشویق فقط از بالا به پائین نیست وظیفه تشویق (در این موقع تیمسار سپهبد ریاحی وارد جلسه شدند) تیمسار سلام عرض می‌کنم ذکر خیرتان بود در فارسی هم مثلی هست که میدانید، عرض می‌شود حضور مبارکتان تشویق از پائین به بالا هم جزء متحتمات و مسلمات حسن جریان کار است یعنی وقتی تیمسار سپهبد ریاحی که رتبه‌ای فوق تمام وزارتخانه دارند وقتی کارمندی کارخوبی می‌کند تیمسار تشویق می‌فرمایند وقتی تیمسار هم بخوب و بنحو احسن ایفای وظیفه بفرمایند بعقیده بنده این یک اصل منطقی و فلسفی است که آنها هم بایستی تیمسار را تشویق کنند با قدردانی و این محرکی خواهد بود برای تقبل زحمت بیشتر رئیس، بنده هم می‌خواهم اینجا حسب‌الوظیفه وجدانی و سیاسی خود از اولیای دولت که در کارهای حوزه انتخابیه بنده حسن ظن بخرج داده‌اند و زحمت کشیده‌اند و رفع اشکال کرده‌اند و سدهای بی معنی و مزاحمی که در آنجا بوده است از سر راه مردم برداشته‌اند رسماً و قلباً تشکر کنم بنده از چندین وزارتخانه تشکر دارم از وزارت کشور مخصوصاً خود دستگاه وزارت کشور که با یک بازرسی بسیار دقیق و قابل ستایش پایه فساد حوزه انتخابیه بنده یعنی شهر بنده را کشف کردند و امیدوارم حالا تکمیل توفیق عاید بشود. یکی از شهربانی و تیمسار معظم ریاست شهربانی و مخصوصاً چون بنده درابتدای این مجلس شدیداً اعتراض کردم بوضع ناامنی و دزدی در ولایت خودم و یکی از دهات آنجا و فرمانده کل ژاندارمری تیمسار سپهبد مالک فوراً اقدام عاجلانه و با حسن نیت فرمودند ودستور فرمودند در این مورد که واقعاً سالهاست سلب آسایش از عموم مردم شده بود یک پستی آنجا گذاشتند، بنده خواستم از این حسن عمل ایشان در امتثال فرمان اعلیحضرت همایونی تشکر کنم و رضایت مردم حوزه انتخابیه خودم را بسمع اولیای دولت برسانم عرض می‌شود حضور مبارکتان که البته اگر بخواهم عرایض دیگری بعرض برسانم فرصت هست ولی میدانم که جناب آقای صائب دارند توی دلشان باصطلاح بنده را اگر پائین نیایم نفرین می‌کنند این است که بقیه وقتم را با اجازه مقام محترم ریاست تقدیم ایشان می‌کنم.
رئیس- آقای صائب تشریف بیاورید.
صائب- بسم‌الله الرحمن الرحیم از موقعیکه دولت جناب آقای منصور تصدی امور مملکت را بعهده گرفته‌اند من در باره وضع کارخانه‌های اصفهان و شکایات کارگران در اینجا صحبتی نکرده‌ام زیرا این مشکلات در زمان این دولت بوجود نیامده بلکه یک گرفتاری دائمی و همیشگی برای دولتها بوده است صرفنظر از اینکه بعضی از مشکلات کارخانه‌ها واقعی وحقیقی است و برخی ساختگی و خلاف واقع است ولی بالاخره روزی باید دولت باین صحنه‌های دو جانبه خاتمه دهد و چه روزی بهتر از امروز که یک دولت بتمام معنی اقتصادی بر سرکار است و بمعضلات و مشکلات اقتصادی وقوف و آگاهی کامل دارد و چون اطلاع دارم که دولت مشغول اقدامات لازم در باره بهبود بخشیدن وضع کارگران و رفع مشکلات کارخانه‌ها می‌باشد لذا امروز از این مقوله بحثی بمیان نمی‌آورم و بموضوع دیگری می‌پردازم بطوریکه نمایندگان محترم اطلاع دارند شهر تاریخی اصفهان همیشه یکی از مراکز مهم تحقیق وتتبع علمی بوده و در تمام ادوار تاریخی دانشمندان و علمای بزرگی در این شهر نشو و نما یافته و به تعلیم و تعلم اشتغال داشته‌اند بطوریکه اصفهان را دارالعلم نیز خوانده‌اند (صحیح است) و چون این شهر در مرکز کشور قرارگرفته و فرزندان برومند ایران از اطراف و اکناف کشور می‌توانند بسهولت در آن سکونت نموده و بکسب علم بپردازند لذا در سال ۱۳۲۵ وزارت فرهنگ به تأسیس آموزشگاههای عالی بهداری در این شهر پرداخت در این باره اشکالاتی که کم و بیش در سایر استانها برای این نوع مؤسسات فرهنگی وجود دارد خوشبختانه بهیچوجه در اصفهان وجود نداشت زیرا این شهر دارای پزشکان مجرب و علاقمندی بود که بزودی کار تدریس آموزشگاه عالی بهداری را به بهترین وجهی اداره نمودند. از نظر محل هم بهمت نیکوکاران- محل بسیار وسیعی که تمام دستگاههای لازم برای دانشکده‌های مختلفه و بیمارستان برای دانشکده پزشکی را تأمین نماید در اختیار آموزشگاه عالی بهداری قرار گرفت و داوطلبین زیادی بسوی این مرکز علمی روانه گردیدند و در نتیجه در سال ۱۳۲۹ دانشکده پزشکی و مدتی بعد دانشکده‌های داروسازی، ادبیات تأسیس گردید و شهر اصفهان یکی از مزایائی را که از هر حیث استعداد آنرا داشت بدست آورد و عنوان دانشگاهی را گرفت ولی دیری نگذشت که متأسفانه وزارت فرهنگ ابتدا دانشکده داروسازی و سپس عنوان دانشگاهی را از مؤسسات علمی اصفهان حذف نمود بنابر این ملاحظه میفرمائید در زمانی که مملکت احتیاج به بسط و توسعه علمی را داشته این شهر تاریخی از نظر دانشگاهی راه انحطاط را پیموده است شخصیت‌های جهانی که بدیدن این شهر می‌آیند و سراغ دانشگاه را می‌گیرند و با جواب منفی روبرو می‌شوند تعجب می‌کنند چنین شهر با عظمتی چگونه دانشگاه ندارد. درهر صورت اگر وزارت فرهنگ در گذشته بهترین راه اصلاح هر مؤسسه‌ای را انحلال آن می‌دانست همانطوری که دانشسرای عالی و مقدماتی تهران و دانشگاه اصفهان را منحل نمود گمان نمی‌کنم این رویه مورد تأیید دولت جناب آقای منصور باشد بلکه یقین دارم که این دولت نهایت علاقه را به توسعه و بسط دانشگاههای و سایر مؤسسات علمی دارد (یکی از نمایندگان- کرایه‌اش را سالی ۴۳ مطرح بود می‌خواستم در باره رقمی که برای دانشگاه اصفهان منظور شده متأسفانه به نسبت سایر دانشگاهها از همه جا کمتر است صحبت کنم ولی با توضیح جناب آقای نخست وزیر که فرمودند بودجه تفصیلی کامل در خرداد یا اوائل تیرماه تقدیم مجلس خواهد شد و در آن رعایت کلیه جوانب بعمل خواهد آمد در آن موقع از تذکر خودداری نموده و حالا که اداره بودجه مشغول تنظیم و تدوین بودجه می‌باشد لازم دانستم موضوع دانشگاه اصفهان را یادآوری نمایم.
البته تصور نشود که تأسیس مجدد دانشگاه در اصفهان محتاج ببودجه زیادی می‌باشد بلکه در حال حاضر برای تأسیس دانشکده علوم وسائل اولیه آموزشی و آزمایشگاه موجود است و می‌توان با استخدام چندتن استاد لااقل برای سال تحصیلی ۴۳ و۴۴ کلاس اول آنرا افتتاح نمود و چون اصفهان از نظرکارخانه‌های متعددی که دارد و مردم آن علاقمند بامور صنعتی و فنی هستند لزوم دانشکده فنی کاملا محسوس می‌باشد. و از نظر فنی هم می‌توان از امکانات هنرستان صنعتی اصفهان و کارخانه‌ها استفاده نمود و اما در این موقع که بنا به امر اعلیحضرت همایونی این افتخار نصیب دولت جناب آقای منصور گردیده که مطالعه نهائی سد کسیک داش شروع گردد و در آتیه با ساختمان این سد سطح کشت و در منطقه مستعد اصفهان بطور قابل ملاحظه‌ای بالا خواهد رفت با احتیاجی که کشور به مهندسین و مطلعین فنون مختلفه کشاورزی دارد بایستی از امروز پیش‌بینی‌های لازم بعمل آید و با وسائلی که در اداره کشاورزی اصفهان از لحاظ آزمایشگاههای مجهز دفع آفات و آب‌شناسی و خاک شناسی موجود بوده و یک دبیرستان و یک دانشسرای کشاورزی هم وجود دارد با اعزام چند نفر استاد هم می‌توان اولین سال دانشکده کشاورزی را نیز شروع نمود. البته این قسمت بستگی بهمکاری تیمسار معظم وزیر کشاورزی دارد و میدانید که مردم اصفهان از شما توقع دارند دانشکده دیگری که تأسیس آن در اصفهان دارای امکانات و وسائل لازمه است دانشکده هنرهای زیبا می‌باشد اکنون هنرهای زیبای اصفهان با سربلندی و افتخار از فعالیتهای گذشته خود دارای شعبات نقاشی. مجسمه سازی. خاتم سازی. زری بافی. کاشی سازی. قالی بافی و غیره می‌باشد و هنرمندان با ذوق اصفهان در آن مشغول تدریس بوده و می‌توانند برنامه این دانشکده را در رشته‌های خود به بهترین وجهی تدریس نمایند.
پریشب روزنامه شریفه پیغام امروز موضوع قابل اهمیتی را تحت عنوان نقش شرکت ملی نفت در پرورش نیروی انسانی و بالا بردن سطح بهداشت عمومی برشته تحریر درآورده بود که مرا برای احیاء مجدد و توسعه دانشگاه اصفهان خیلی امیدوار ساخت. شرکت ملی نفت در دو ماهه فروردین و اردیبهشت سال جاری بالغ بر مبلغ ۱۰۲/۵۵۴/۱۰۰ ریال برای این منظور پرداخته است و این رقم در عرض دو ماه نمودار خدمات ارزنده و قابل توجهی است که شرکت مزبور درگذشته نموده و در این سال و سالهای آتیه خواهد نمود. این ارقام بیشتر شامل کمکهائی است که به دانشگاهها و دانشکده‌ها و آموزشگاههای فنی و حرفه‌ای و دبیرستانها شده است و این موضوع میرساند که شرکت ملی نفت نه فقط شأن اقتصادی خود را بطور آبرومندانه‌ای در دنیا حفظ نموده و با درایت و هدایت شاهنشاه عظیم‌الشأن موقعیتی بی نظیر در جهان اقتصادی کسب کرده بلکه در راه گسترش امور فرهنگی و بهداشتی هم قدمهای مؤثر و مفیدی برداشته و بدین ترتیب خصلت اساسی و اصیل یک واحد اقتصادی و صنعتی بزرگ ملی را نیز نشان داده است. منتهی در اقلامیکه در این گزارش خواندم هرچه جستجو کردم رقمی برای کمک بدانشگاه و یا مؤسسات دیگر فرهنگی و بهداشتی اصفهان نیافتم و لذا از این موقعیت که شخصیت خدمتگذار و علاقمند ریاست هیئت مدیره شرکت ملی نفت را بعهده دارند استفاده نموده علاوه بر اینکه اعتقاد دارم جناب آقای نخست وزیر و وزیر فرهنگ در این راه از هر گونه اقدام لازم مضایقه نخواهند فرمود از مدیریت عامل شرکت نفت نیز تقاضا می‌نمایم از کمکهای لازم در این مورد دریغ نورزید و ترتیبی بدهند که لااقل هزینه تأسیس و نگهداری دو دانشکده علوم و فنی اصفهان بوسیله شرکت ملی نفت ایران تأمین گردد مردم حق شناس اصفهان خاصه دانشگاهیان و فرهنگیان از جناب آقای مهندس ریاضی ریاست محترم مجلس هم که یکی از افتخارات علمی کشور می‌باشند از نظر دینی که بزادگاه خود دارند متوقع هستند که در این مورد اقدامات لازم را بفرمایند بلکه در سال تحصیلی آینده دانشکده‌های ذکر شده رسماً دایر و دانشگاه اصفهان مجدداً شروع بکار نماید. خیلی متشکرم (احسنت، احسنت).
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته نمودن عده‌ای از کارگران ادارات کل غله و قند و شکر
۳- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته نمودن عده‌ای از کارگران ادارات کل غله و قند و شکر
رئیس- وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون مربوط به بازنشسته نمودن کارگران ادارات کل غله و قند و شکر مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۳۴۲/۱۲/۱۰ با حضور آقایان معاونین وزارت دارائی و وزارت کار تصویب نامه شماره ۵۱۸۲/۴-۴۱/۱۱/۲۰ دولت راجع به بازنشسته نمودن کارگران ادارات کل غله و قند و شکر را که بضمیمه لایحه شماره ۳۳۰۳۵-۴۲/۱۰/۱۰ به مجلس شورای ملی تقدیم و بشماره ۴۴۴ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد وبا اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- ادارات کل غله و قند و شکر مجازند کارگران خود را که سنین عمر آنان به شصت سال و یا بیش از آن بالغ شده و همچنین کارگران معلول و از کارافتاده را طبق لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران و سایر مقررات مربوطه بازنشسته نموده و علاوه بر حقوق مصرحه در لایحه قانونی مذکور بهر یک از آنان بعنوان کمک معاش از یکهزار و پانصد تا دو هزار ریال ماهیانه بتناسب سنین خدمت مادام‌العمر بپردازند و اعتبار آن را در بودجه سالیانه خود منظور نمایند. چنانچه در اثر وضع مقررات جدیدی در آینده حقوق بازنشستگی و یا از کارافتادگی این افراد افزایش یابد معادل مبلغ افزایش یافته از کمک معاش فوق‌الذکر کسر خواهد شد.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه – مهندس عبدالله والا.
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی تصویب نامه شماره ۵۱۸۲/۵-۴۱/۱۱/۲۰ دولت راجع به بازنشسته نمودن کارگران ادارات کل غله و قندوشکر را که به ضمیمه لایحه ۳۳۰۳۵-۴۲/۱۰/۱۰ به مجلس شورای ملی تقدیم شده با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی- مهدی تهرانی.
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است.
خانم تربیت – توضیحی بدهند.
رئیس- آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور)- راجع به توضیحی که مورد نظر خانم بود حضورشان عرض می‌کنم موسسه انحصار دخانیات ایرانیک عده کارگرانی داشت که چون از نظر صحی نمی‌توانستند در سنین زیاد کار دخانیات را که کار سختی است (خانم تربیت – راجع به قند و شکر بفرمائید) اینها دو لایحه است شبیه هم که مطرح می‌شود هر دو را با هم توضیح عرض می‌کنم چون این کارگران هنوز بسن بازنشستگی قانون بیمه‌های اجتماعی نرسیده بودند برای اینکه مجوزی گرفته شود که در سن ۶۰ سالگی آنها را بازنشسته بکنند و بجای اینها افراد جوان استخدام گردد این دولایحه امروز مطرح خواهد شد مقصود این است که پنجسال سنین خدمتشان اضافه شود. (خانم تربیت- تبعیض می‌شود) تبعیض هم نیست این کارگرها همه‌شان مایلند که از این مزیت استفاده کنند و با ۵ سالیکه بخدمت آنها اضافه خواهد شد بازنشسته بشوند وحقوق بازنشستگان را بگیرند و بجای آنها افرادی جوانتری انتخاب بشوند، مسأله هر دولایحه یکی برای دخانیات و دیگری برای قند و شکر بود چون کارهای سختی در آن جاها می‌شود و شخصی که در سن ۵۵ و یا ۶۰ سالگی است برایش انجام کار مشکل است و افراد جوان بمراتب بهتر کار را انجام می‌دهند این بود که ۵ سال اضافه مدت را خواسته اجازه قانونی بگیرند که آنها را با این اضافه مدت بازنشسته بکنند و بجای ۱۰۰ نفر ۱۰۰ نفر جوان در حدود سن ۲۰ سال استخدام کنند.
رئیس- آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری- مطابق قانون بیمه‌های اجتماعی حقوق بازنشستگی و از کارافتادگی که بکارگران داده می‌شود در حین بازنشسته شدن یا از کارافتاده شناخته شدن بستگی دارد با مدت خدمتی که انجام داده آند و مقدار کسوری که بصندوق بیمه‌های اجتماعی پرداخت کرده‌اند این یک قانون کلی است و البته این عمل در مورد صندوق بازنشستگی مستخدمین دولت هم هست، کما اینکه آقایان اطلاع دارید کارمندانی که ۳۰ سال سابقه خدمت داشته باشند حقوق همان ۳۰ روز خدمت را باو می‌دهند یعنی تمام حقوق را موقع بازنشسته شدن می‌دهند، در مورد بیمه‌های اجتماعی این اشخاصیکه الان در این قانون اسم برده شده‌اند موقعی شروع بخدمت کرده‌اند که بیمه‌های اجتماعی وجود نداشته و کسوری پرداخت نکرده‌اند بنابر این امروز که ناچار باید اینها را بازنشسته کرد یک حقوق بازنشستگی بآنان تعلق می‌گیرد که خیلی کم است و عادلانه نیست و در واقع این لایحه و این مجوز برای جبران این کمی حقوق بازنشستگی بوده و این کار استثنائی را برای این موارد اختصاصی معین کرده‌اند که از جمله یکی این کارگران هستند و یکی هم کارگران دخانیات هستند (فضل‌الله پروین- ولی کارگران دیگری هم در قسمتهای دیگری ممکن است باشند) جناب آقای پروین عرض کنم که بعضی صنایع قدیمی هستند درتهران مثل سیلو مثل همین قند و شکر و مثل دخانیات که اینها نسبت به تأسیس قانون بیمه‌های اجتماعی قدمت دارند و چون اینها کسور بازنشستگی شان را از ابتدای خدمتشان نپرداخته‌اند نمی‌توانند مطابق قانون بیمه‌های اجتماعی حقوق بازنشستگی کامل قانونی بگیرند و یک حقوق بازنشستگی بهشان می‌دهند که کافی برای امرار معاششان نیست ناچار برای چنین موارد استثنائی یک چنین قانونی وضع می‌شود و این برای یک تریود معینی است برای این که بعداً تمام کارگرها مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی خودشان هستند و حقوق بازنشستگی مستمر خودشان راخواهند گرفت این است که هیچ نوع اشکالی و هیچ نوع ظلمی نشده است و هیچگونه استثنائی هم نشده است.
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب- شخص موقعیکه این ماده واحده را می‌خواند بنظرش می‌آید که برای کارگران اداره انحصار دخانیات و در ماده واحده‌ای که شاید امروز مجدداً مطرح بشود در خصوص کارگران قندو شکر استثنائی قائل شده‌اند در حالیکه نظر این بوده که به کارگران این دو سازمان ۱۵۰ تومان یا بیشتر کمک بشود طبعاً اگر اینطور باشد استثنائی است و پوشیده نیست که بکارگران یک سازمانی پولی اضافه بشود بهر عنوان و بکارگران سایر سازمانها داده نشود تبعیض خواهد شد توضیحی که جناب آقای خواجه نوری فرمودند کاملاً صحیح است واگر واقعاً اینجور باشد باید ماده واحده تا حدی تعدیل و اصلاح شود و بنظر بنده اشکالی ندارد اگر آنها کسور بازنشستگی داده‌اند باداره انحصار دخانیات اجازه داده بشود که کسور بازنشستگی این افراد را بدهد ولی اگر کسور بازنشستگی را نداده‌اند از این استثناء ما عدول بکنیم و ممکن است این ماده واحده برگردد بکمیسیون و یا با یک پیشنهادی که ممکن است بنده تقدیم کنم که اصلاح این ماده باشد باداره انحصار دخانیات و اداره کل غله و قند وشکر اجازه داده شود برای آن عده کارگرانی که کسور بازنشستگی پرداخت نکرده‌اند از بودجه خودش بدهد و من بعد از کسور بازنشستگی مطابق قانون استفاده کنند وبنده خواستم به بینم نظر جناب آقای معاون وزارت دارائی چیست و اگر ممکن است اینطور قبول بفرمایند.
رئیس- بنابراین اگر در کلیات نظری دیگری نیست؟ بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود.
در مورد لایحه شماره ۳۳۰۳۵ –۴۲/۱۰/۱۰ وزارت دارائی و وزارت کار راجع به (بازنشسته نمودن کارگران ادارات کل غله و قند و شکر) پیشنهاد زیر را تقدیم می‌دارد:
- چون معمولا بالا رفتن اشل حقوق کارمندان و همچنین پرداخت بیشتری بابت حقوق بازنشستگی بعلت بالا رفتن هزینه زندگی است از این لحاظ پیشنهاد می‌شود که از آخر ماده واحده (از چنانچه در اثر وضع مقررات جدیدی الی آخر) از آخر ماده مزبور حذف شود. مهندس عباس اخوان.
رئیس- آقای مهندس اخوان بفرمائید.
مهندس اخوان- همینطور که جناب آقای دکتر یگانه فرمودند این اشخاص که بازنشسته می‌شوند مدتها کارهای سخت و دشواری را انجام داده‌اند و الآن یک حقوق کمی می‌خواهند بهشان بدهند و یک کمک معاش که ۱۵۰ تومان تا ۲۰۰ تومان بیشتر نیست نسبت به سنین خدمت بآنها می‌دهند و بعد گفته‌اند که اگر یک موقعی تغییراتی در قسمت بازنشستگی این اشخاص در اثر وضع مقررات جدیدی پیدا بشود این مبلغ را بعداً کم کنند، بنده عقیده دارم این مبلغ ارزشی ندارد برای این که اصولاً اشل کارمندان که می‌رود بالا یا حقوق بازنشستگی اضافه می‌شود برای اینست که هزینه زندگی رفته بالا چیز دیگری نیست پس وقتی هزینه زندگی رفته بالا چیز دیگری نیست پس وقتی هزینه زندگی می‌رود بالا این مقدار را هم بعقیده بنده از حقوق آنها کم نکنند این پیشنهاد بنده بود (صحیح است).
رئیس- آقای دکتر یگانه نظری دارید بفرمائید.
وزیر مشاور (دکتر یگانه)- بنده افتخار داشتم آن موقعی که این لایحه مطرح بود در کمیسیون بودجه بودم علت این که این وضع استثنائی پیش آمد این بود که یک عده کارگر در اداره انحصار دخانیات واداره قند و شکر هستند که این اشخاص را در سنین بالا استخدام کرده‌اند و ۶۰ سال سن داشتند و فقط ده سال سابقه خدمت وقتی می‌خواستند اینها را بازنشسته کنند حقوق آنها می‌شد تقریباً ماهی ۸۰ تومان آقای سیفی نماینده محترم هم در جلسه بودند دیدیم که یک مرد ۶۰ سالهای بر طبق مقررات موضوعه حقوق بازنشستگی‌اش چون ده سال سابقه خدمت دارد می‌شود در حدود ۶۰یا۷۰ تومان این بود که ۱۵۰ تومان هم بعنوان پاداش و جایزه تصویب کردند بآنها بدهند بنابر این آنها ازآنچه طبق قانون باشخاص تعلق می‌گیرد این ۱۵۰ تومان را اضافه می‌گیرند در ازای این مزیت واضافه‌ای که هیچ طبقه دیگر کارگر ندارد گفتند اگر روزی حقوق بازنشستگی بالا برود مال این کارگرها دیگر بالا نرود برای اینکه اینها قبلاً این اضافه را دریافت کرده‌اند چون ۱۵۰ تومان را هم طبق قوانین موضوعه قبلی دریافت کرده‌اند دیگر حق ندارند بعداً استفاده کنند ملاحظه میفرمائید که یک کارگری اگر ده سال سابقه خدمت دارد با ۸۰ تومان ادامه زندگی برایش غیر ممکن است و باین جهت ۱۵۰ تومان یا دویست تومان به حقوق او اضافه کردند اینست که اگر بعداً حقوق بازنشستگی اضافه شود و اینها بخواهند دو مرتبه استفاده کنند این واقعاً بی عدالتی است وعده شان در حدود ۶۰/۵۰ نفر است به دولت هم اینقدر فشاری نخواهد بود اگر مجلس محترم تصویب بفرمایند در حدود اعتبارات پرداخت خواهدشد.
رئیس- آقای فلیکس آقایان مخالفید؟ پیشنهاد آقای مهندس اخوان مطرح است.
آقایان- بنده نسبت به پیشنهاد ایشان عرضی ندارم.
رئیس- راجع به پیشنهاد آقای مهندس اخوان نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد یکدفعه دیگر خوانده می‌شود.
خواجه نوری- بکمیسیون برود.
صفی پور- پیشنهاد خرج است.
رئیس- لایحه یک شوری است، آقای خواجه نوری.
خواجه نوری- بفرمائید پیشنهاد دو مرتبه قرائت شود.
رئیس- آقای صفی پور مخالفید؟ (صفی پور- بله) بفرمائید.
صفی پور- این پیشنهاد آقای مهندس پیشنهاد خرج است و معمولاً بایستی دولت در این مورد موافقت بکند، بنده غرضم این است که باید کاربر مبنای آئین نامه باشد.
رئیس- آقای رضوی با پیشنهاد آقای مهندس اخوان موافقید یا مخالف؟
رضوی- بنده با این پیشنهاد موافقم می‌خواستم توضیحی عرض کنم.
رئیس- بفرمائید.
رضوی- این پیشنهاد، پیشنهاد خرج نیست برای اینکه آن مبلغی که تعیین شده، یکصد و پنجاه تومان ما بآن اضافه نمی‌کنیم ایشان می‌گویند بعداً کسر نشود چون این پول را هم بیمه‌های اجتماعی می‌دهد نه دولت پولی که بیمه‌های اجتماعی می‌دهد ممکن است کم بشود و یا اضافه بشود آن بحث علیحده است ولی آن ۱۵۰ تومان را دولت می‌دهد و چیزی باین مبلغ اضافه نمی‌شود پس بنابر این پیشنهاد خرج نیست فقط توضیحی که بنده می‌خواستم عرض کنم این است که طبق قانون بیمه‌های اجتماعی کارگر بایستی ۶۰ سال سن داشته باشد و ۲۰ سال پرداخت حق بیمه و خودش هم تقاضا بکند تا بتوانند او را بازنشسته بکنند والا در سن ۶۰ سالگی نمی‌توانند کارگر را بازنشسته بکنند توافقی شده بین دستگاه و کارگر چون کارگر نمی‌تواند کار بکند و دستگاه هم نمی‌تواند از او استفاده بکند آمده‌اند مبلغی تعیین کرده‌اند و گفته‌اند ما اینقدر می‌دهیم، اینقدر هم حق بازنشستگی اضافه می‌شود بآن پول وقتیکه توافق کرده‌اند هیچ اشکالی ندارد.
رئیس- بنابراین پیشنهاد آقای اخوان یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود بعد رأی می‌گیریم.
حاذقی- اگر نماینه دولت موافق نباشد ما نمی‌توانیم رأی بدهیم.
رئیس-آقای دکتریگانه.
دکتر یگانه (وزیرمشاور)- در این مورد خواستم عرض کنم نهایت ارفاق و مزیت خاص برای این پنجاه شصت، نفر کارگر شده است، چون لایحه است یک لایحه هم هست مال دخانیات که بعد مطرح خواهد شد توافق کرده‌اند خودشان با کارفرما و در کمیسیون بودجه هم که بنده افتخار عضویت داشتم معاون محترم وزارت کار بودند و آقای سیفی هم که تشریف دارند آنجا بودند این ۱۵۰ تومان یک مزیت خاصی است که فقط باین کارگران داده می‌شود (یکی از نمایندگان- بسایر کارگران چطور؟) حالا عرض می‌کنم، آقای سیفی هم تشریف می‌آورند توضیح می‌دهند، بنابراین اگر طبق قوانین موضوعه فعلی ما بخواهیم اینها را بسن شصت سالگی بازنشسته بکنیم اینها حقوقشان بود ده روز از قرار روزی هشت تومان ده تا هشت تومان می‌شد هشتاد تومان، با این پل نمی‌توانستند زندگی بکنند ۱۵۰ تومان دیگر هم اضافه کردیم فقط باین طبقه علتش این بود که اینها سابقه خدمتشان کم بود پرونده‌ای که در کمیسیون بودجه هست هیچ مانعی ندارد ممکن است الآن صورت مذاکرات را بیاوریم اگر اینها سی سال سابقه خدمت داشتند حقوقشان می‌شد تقریباً ۴۰۰ تومان و برای یک کارگر بازنشسته ۴۰۰ تومان کافی بود ولی چون در سن پیری استخدام شده بودند، در پنجاه سالگی، یا ۴۵ سالگی اگر قرار بود در سن ۶۰ سالگی بازنشسته بشوند ده سال سابقه خدمت داشتند حقوق آنها می‌شد ۸۰ تومان، حداکثر صدتومان، این است که اداره غله و قند و شکر و دخانیات با توافق با خود اینها این لایحه را تنظیم کرده، وقتی تصویبنامه را بامضاء رسانده بودندکه با خود کارگران مؤسسه توافق کرده بودند بهمین صورت که اینها بازنشسته بشوند ماهی دویست تومان هم اضافه بر آنچه قانوناً بآنها و بتمام کارگران تعلق می‌گیرد باینها پرداخته می‌شود و با رضایت و میل خودشان بازنشسته می‌شوند و اگر بعداً اشل حقوق بازنشستگان بترتیب دیگری اضافه شد دیگر اینها مطالبه نکنند برای اینکه قبلاً دویست تومان بآنها داده شده و نباید دو مرتبه مطالبه بکنند چون از یک مزیت استفاده کرده‌اند بنظر بنده خود کارگرها هم با آن توافقی که ما بین وزارت کار شده راضیند و همینقدر کافی است و نهایت ارفاق بکارگران شده است آنوقت اگر ما بخواهیم اینطور عمل بکنیم چند لایحه دیگر هم هست که اگر بخواهیم در نظائرش هم عمل بکنیم یک خرج زیادی برای بیمه‌های اجتماعی خواهد بود استدعا می‌کنم آقای سیفی هم که حضور داشتند درکمیسیون جریان مذاکرات را باستحضار مجلس برسانند.
رئیس- چون در باره پیشنهاد یک موافق و یک مخالف بیشتر صحبت نمی‌کند، آقای مهندس اخوان پیشنهادتان را پس می‌گیرید یا رأی بگیریم؟ (مهندس اخوان- بله پس گرفتم) بنابر این پیشنهاد دیگر قرائت میوشد.
پیشنهاد می‌نماید اگر در ادارات دیگر همچنین اشخاصی با این مشکلات وجود دارند با آنها هم همین قسم رفتار شود.
شوکت ملک جهانبانی.
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
سیفی- یک توضیحی لازم است بنده عرض کنم که آقایان بیشتر روشن بشوند، اینطور ساده نیست، یک توضیحی بیشتری لازمست.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- همانطوری که آقای خواجه نوری باستحضار خانمها و آقایان رساندند وضع خاص دخانیات و غله و قند و شکر شاید در سایر دستگاهها وجود نداشته باشد بعلاوه استحضار دارند که دستگاههای که احتیاج بیک مطلبی پیدا بکنند و گرفتاری پیدا بکنند خودشان درصدد حل این گرفتاری هستند و پیشنهاد می‌کنند و تقاضا می‌کنند و لایحه می‌آورند چنانچه در این مورد عمل شده پیشنهادیکه سرکارخانم جهانبانی فرمودند اگر عملی بشود در عین حالیکه پیشنهاد منطقی و اصولی است فقط ممکن است ایجاد یک اشکالی بکند و در دستگاهها ایجاد کشمکش بکند که ما هم مشمول این حق هستیم و حال آنکه از لحاظ شرایط کار آن دستگاه بخصوص واقعاً استحقاق چنین ارفاقی را نداشته باشند یا اصلاً قرار بازنشستگی نباشد اگر این پیشنهاد اول را اینطور تلقی فرمودید که حذف آن جمله آخر خرج است این پیشنهاد بطریق اولی پیشنهاد خرج است (صحیح است) این پیشنهاد است خیلی وسیعتر و ممکن است حتی در دستگاههای کارگری بزرگ ما عکس العملی داشته باشد و شاید دستگاه را دچار اشکال بکند (یکی از نمایندگان- استثنا باید از بین برود).
رئیس- چون پیشنهاد خرج است قابل طرح نیست پیشنهاد دیگری هم نرسیده است بنابر این بماده واحده لایحه دولت و کلیات آخرش رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته کردن عده‌ای از کارگران مؤسسه دخانیات و ارسال به مجلس سنا
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترتیب بازنشسته کردن عده‌ای از کارگران مؤسسه دخانیات و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه مربوط به بازنشسته نمودن کارگران انحصار دخانیات ایران مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه دهم اسفند ماه با حضور آقایان معاونین وزارت دارائی و وزارت کار تصویبنامه شماره ۷۰۱۴/۴-۴۰/۷/۲۹ دولت راجع به بازنشسته نمودن کارگران انحصار دخانیات ایران که ضمیمه لایحه ۳۳۰۳۵-۴۲/۱۰/۱۰ به مجلس شورای ملی تقدیم و به شماره ۴۴۰ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- انحصار دخانیات ایران مجاز است کارگران خود را که سنین عمر آنان به شصت و پنج سال و یا بیش از آن بالغ شده است طبق لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران و سایر مقررات مربوطه بازنشسته نموده وبه کارگران و سایر مقررات مربوطه بازنشسته نموده و به کارگران مزبور و همچنین به کارگرانی که طبق مقررات قانونی از کار افتاده تشخیص می‌گردند ماهیانه بعنوان کمک معاش از ۱۵۰۰ ریال تا دوهزار ریال بتناسب سنین خدمت از محل اعتبارات بهره‌برداری دخانیات مادام‌العمر بپردازد. اعتبار مورد حاجت همه ساله در بودجه کل کشور منظور خواهد شد چنانچه در اثر وضع مقررات جدید درآینده حقوق بازنشستگی و یا از کارافتادگی این افراد افزایش یابد معادل مبلغ افزایش یافته از کمک معاش فوق‌الذکر کسر خواهد شد.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی تصویبنامه شماره ۷۰۱۴/۴-۴۰/۷/۲۹ دولت راجع به بازنشسته نمودن کارگران انحصار دخانیات ایران را که بضمیمه لایحه ۳۳۰۳۵-۴۲/۱۰/۱۰ به مجلس شورای ملی تقدیم شده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بودجه را دراین مورد تأیید نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی- مهدی تهرانی.
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است آقای فلیکس آقایان مخالفید؟
فلیکس آقایان- دراین ماده واحده مقرر شده است که این کارگران را طبق لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران و سایر مقررات بازنشسته کنند حالا این لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی چیست بنده درست نظرم نیست ولی تا آنجائیکه بنده میدانم کارگر باید حداکثر ده سال سابقه خدمت داشته باشد تا اینکه بتواند این حقوق بازنشستگی را بگیرد در بیمه‌های اجتماعی درحدود هجده درصد حقوق کارگران را می‌گیرند که یک قسمتش برای حق بیمه است، برای تصادف و مریض و از این قبیل خرجهاست بقیه‌اش کسور بازنشستگی است و اگر کارگر کمتر ازده سال کارکند بیمه‌های اجتماعی آن تتمه‌اش را می‌خورد و باو نمی‌دهد یعنی فرض بفرمائید اگر یک کارگر ۸ سال کارکردو بعد خواست برود زراعت بکند آن ۱۸ درصد بازنشستگی را که پرداخت کرده باو پس نمی‌دهند از این لحاظ بود که بنده می‌خواستم مخبر کمیسیون توضیح بدهند که یک کارگری که فرض بفرمائید ۶ سال سابقه خدمت دارد آیا مشمول این قانون می‌شود یا نمی‌شود یکی دیگر اینکه مشخص و معین بشود که این سایر مقررات مربوطه چیست توضیح بدهند که بیشتر دانسته بشود بچه چیزی رأی می‌دهیم.
رئیس- آقای سیفی بفرمائید.
سیفی- با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی برای روشن شدن ذهن نمایندگان محترم لازم است بنده خیلی مختصر راجع به این دو لایحه مطالبی بعرض برسانم. قانون سازمان بیمه‌های اجتماعی که فعلا مورد اجرا است می‌گوید کارگری که ده سال حق بیمه پرداخت کرده باشد و به سن بازنشستگی رسیده باشد آخرین حقوق کارگر و هر مزایائی که کارگر می‌گیرد یک چهلم آن را ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه می‌کنند و آنچه بدست می‌آید بعنوان مستمری بازنشستگی به این کارگر پرداخت می‌کنند. البته آقایان محترم توجه دارند که بیمه‌های اجتماعی در کشور ما خیلی جوان است و ناگفته نماند که نقائصی دارد و این نقائص امیدواریم که انشاءالله بمرور بر طرف شود. نقص اداره دستگاه بجای خودش ولی می‌شود اذعان کرد قانون بیمه‌های اجتماعی ایران با این عمر بسیار کم یک قانون بسیار مترقی در خاورمیانه است چون بنده اطلاع کافی در این امور دارم البته این حقوق بازنشستگی با این هزینه زندگی تکافوی خرج یک کارگر از کار افتاده و یا بازنشسته را نمی‌کند ولی سازمان بیمه‌های اجتماعی هم فعلاً بیش از این برایش مقدور نیست چرا؟ برای اینکه جناب آقای آقایان الآن بنده سؤالات جنابعالی را جواب عرض می‌کنم طوریکه خودتان قانع بشوید. پنج درصد کارگر به سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌دهد و سیزده درصد کارفرما جمعاً می‌شود هیجده درصد. سازمان بیمه‌های اجتماعی در مقابل هیجده درصد کارگر مریض و وابستگاه بلافصل کارگر را معالجه می‌کند. (آقایان- سولفات دو سود می‌دهند) تقاضا می‌کنم اگر می‌خواهید روشن بشوید توجه بفرمائید خیلی معذرت می‌خواهم حقوق ایام بیماری پرداخت می‌کند باضافه خرج بیمارستان پس از اینکه کارگر بهبودی حاصل کرد دوسوم تمام مزایای کارگر را بعنوان غرامت دستمزد به کارگر پرداخت می‌کند بعد هم یک از کارافتادگی ناشی از کار دارد که اگر در حین کارحادثه دید البته مستمری کارگر بیشتر از معمول است تا آنجائی که نوشته که حتی به نود درصد حقوق و مزایای دریافتی هم می‌رسد. و اما سازمان بیمه‌های اجتماعی در تمام دنیا از کمک و حمایت دولتها برخوردار هستند ولی در مملکت ما فعلا این عمل اجرا نمی‌شود و با کمال تأسف بنده یک مطلبی را هم باید اینجا عرض کنم اغلب کارفرماهای خصوصی مادر این مملکت بدون تعصب این را عرض می‌کنم چون من همیشه طرفدار کارفرمای شریف این مملکت بوده‌ام و معتقد هستم که وجود کارگر و کارفرما هر دو برای ما یکسان است (صحیح است) ولی خوبشان بسیار شریفند و بدشان را هم خدا هدایتشان بکند. جناب آقای آقایان اینها سه لیست دارند بیست تومان در موقع پرداخت به کارگر می‌پردازد ولی لیستی که کارگر امضارء می‌کند پنج تومان است آن لیست پنج تومان را می‌فرستد به سازمان بیمه‌های اجتماعی. اگر یک کارگری مریض شد شش ماه رفت و خوابید بمأخذ پنج تومان دستمزد باو پرداخت می‌کند چون آن کارفرمالیستی که فرستاده روی پنج تومان دستمزد است بقیه‌اش را بدون امضاء بهش می‌دهد این را اذعان می‌کنم که سازمان بیمه‌های اجتماعی با این قانونی که دارد هنوز نتوانسته کنترل بکند چرا؟ یک دلیل دارد ماده‌ای در قانون کار هست بعنوان ماده ۳۳ قانون کار که اجازه داده است به کارفرما که هر ساعتی که دلش بخواهد کارگر را می‌اندازد بیرون بزرگترین مشکلی که در وضع حاضر ما نمایندگان منتخب کارگر را بیش از همه اذیت می‌کند اخراج دسته جمعی کارگر است (بانو دکتر دولتشاهی – مثل قانون ازدواج است) در اخراج کارگر هم وزارت کار طبق همین قانونی که مجلس شورای ملی تصویب کرده است هیچگونه کاری نمی‌تواند بکند می‌گوید طبق این قانون من اخراج می‌کنم. اما کارگر چرا نمی‌تواند اعتراض کند به مجرد اینکه می‌نویسد به وزارت کار که من حقوقم بعد از ۱۸ سال ۲۰ تومان است کارفرمالیست پنج تومانی را می‌دهد و صبح او را می‌گذارد بیرون و آن کارگر شش ماه باید راه کمیسیون حل اختلافی را طی بکند مقداری بدهکار شود آخرش هم کارفرما اگر پرونده‌ای برایش درست نکرد مبلغی بهش بدهد پس الان سازمان بیمه‌های اجتماعی در ماه به ده هزار کارگران متوفی و حادثه دیده و یا بازنشسته پول می‌دهد (یکی از نمایندگان –۱۹-۲۰ هزار نفر) بنده حداقل را عرض کردم رفته رفته این تعداد در آینده اضافه خواهد شد اگر دولت از این قانون حمایت نکند سازمان بیمه‌های اجتماعی وظیفه خودش را ادامه نخواهد داد ولی این لایحه که بنده از حمایت تمام نمایندگان محترم بخصوص خانم جهانبانی تشکر می‌کنم که توجه دارند که پیشنهاد فرمودند اگر امکان دارد این مزایا به سایر کارگران کارخانجات هم داده شود ولی بنده در کمیسیون بودجه مفصل عرض کردم که شما تشریف بیاورید در سیلوی تهران و یا در دخانیات این را بنده بیکی از رفقایم عرض کردم که اگر شما یک ربع ساعت در آن منطقه‌ای که گندم تخلیه می‌شود و یا در آن منطقه‌ایکه توتون کوبیده می‌شود اگر توانستید توقف بکنید بنده پنجاه تومان می‌دهم. یک کارگر دخانیات یا سیلو که پس از ۳۰ سال خدمت فعلاً با این قانون بیمه‌های اجتماعی بیشتر از مقرراتش نمی‌تواند حساب کند وقتیکه بازنشسته شد آن اضافه کاری که از کارخانه می‌گرفت از بین می‌رود و تمام مزایا ازش حذف می‌شود فقط محدود می‌شود به ۱۰۰ و ۱۵۰ تومان پول بیمه‌های اجتماعی این کارگران بدولت گفتند که ما تعهد می‌کنیم کارگرانیکه بعنوان بازنشسته اخراج می‌شوند تعهد انجام کار آنها را می‌کنیم بدون اینکه شما کارگر اضافی بیاورید ولی شما حمایتی بکنید و دولت این توافق را کرد که تا موقعیکه کارگر زنده است البته توجه میفرمائید اینهائیکه بازنشسته می‌شوند ۶۰ سال دارند و حدوسط یا حداکثر عمر هم در مملکت ما بیش از ۶۵ –۷۰ سال نیست اینها از ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان بتوانند از دولت بگیرند این خیلی ناچیز است البته امیدوار هستیم که بنیه اقتصادی و مالی مملکت ما بجائی برسد که تمام کارگران ایران بتوانند از این مزایا استفاده بکنند الآن کارگران کارخانه چیت‌سازی تهران آمده بودند که بنده نامه‌شان را خدمت جناب آقای رئیس مجلس تقدیم کردم خیلی بی‌انصافی است که اینها بعد از ۳۰ سال خدمت سی تومان طبق قانون بیمه‌های اجتماعی بگیرند ملاحظه بفرمائید ۳۰ تا یک تومانی این جای تأسف است ولی ما تشکر می‌کنیم از دولت که مقداری به کارگرهای این مؤسسات کمک کرده‌اند و امیدوار هستیم دستگاههای دیگر هم با تنظیم و ارگانیزه کردن اصول کارشان بتوانند این کمکها را به کارگران مؤسسه خودشان بکنند (احسنت).
رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است مخالفی نیست؟ (گفته شد خیر) پیشنهادی رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید که در سطر دوم ماده واحده بعد از جمله سنین عمر آنان به شصت و پنج سال و یا بیش از آن بالغ شده است (و سنوات خدمتشان متجاوز از ده سال نباشد) اضافه شود.
هاجر تربیت.
رئیس- خانم تربیت بفرمائید.
بانو تربیت- جناب آقای دکتر یگانه این را فرمودند گفتند اینهائیکه سنین خدمتشان کم است.
رئیس- خانم تربیت تشریف بیاورید پشت تریبون توضیح بفرمائید.
بانو تربیت- بنده طبق توضیحات جناب آقای دکتر یگانه عرض می‌کنم، فرمودند که این مطلب کسانی را شامل می‌شود که اینها در سن ۴۵،۵۰ سالگی وارد خدمت شده‌اند دو دفعه هم این توضیح را فرمودند و فرمودند حداکثر سنوات خدمتشان بیش از ده سال نیست، اینها در حدود ۵۰، ۶۰ نفرند ولی این شرایط در این گزارش مصرح نیست و ممکن است آنهائی هم که سی سال خدمت کرده‌اند باز شامل در صورتیکه ایشان فرمودند که فقط ده سال سابقه خدمت دارند (دکتر الموتی- حق پرداخت بیمه ده سال است حق بیمه است، سابقه خدمت نیست) ایشان فرمودند ده سال.
رئیس- آقای رضوی.
رضوی- شرط اول بازنشستگی کارگر پرداخت ده سال حق بیمه است این شرط اولش است آن وقت کارگریکه ۶۰ سال داشته باشد می‌تواند تقاضای بازنشستگی بکند و اگر کارگر در ۶۰ سالگی تقاضا نکرد، در ۶۵ سالگی کارفرما طبق شرایط دیگری می‌تواند برایش تقاضای بازنشستگی بکند بنابر این، این افراد ده سال حق بیمه‌شان را پرداخت کرده‌اند و به ۶۰ سالگی هم رسیده‌اند منتهی برای اینکه توافقی بشود در کار با کارگران این توافق را کرده‌اند که اینها هم در حال حاضر تقاضای بازنشستگی بکنند و اینها هم کرده‌اند و در مقابل یک کمکی بآنها می‌شود که جبران کسر حقوق بازنشستگی آنها بشود.
رئیس- به این ترتیب پیشنهاد خانم تربیت خود بخود تأمین است، پیشنهاد دیگر خوانده میوشد.
پیشنهاد می‌نماید «طبق لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران و سایر مقررات مربوطه» از متن ماده واحده حذف شود.
فلیکس آقایان.
رئیس- آقای فلیکس آقایان بفرمائید.
فلیکس آقایان- اجازه بفرمائید. آقای سیفی حالا شما توجه کنید شما می‌خواهید اجازه دهید به اداره قند و شکر یا اداره دخانیات که کارگر شصت ساله بازنشسته کنند چرا میآئید او را تابع یک مقررات کشدار می‌کنید اجازه بدهید بازنشسته کنند برای اینکه این مقررات بیمه اجتماعی و سایر مقررات که نمیدانم چیست ممکن است تعبیر بشود، تفسیر بشود و اعمال نظر بشود شما یک چنین کارگری دارید که می‌خواهید اجازه بدهید بموجب این لایحه که آنها را بازنشسته بکنند یک کارگر پیر مردی است که از کار افتاده ولی ۹ سال خدمت کرده به موجب آن مقررات محروم می‌شود (صحیح است) بنابر این پیشنهاد بنده این است که شما اختیار بدهید به دخانیات و قند و شکر کارگرهایشان را که بیش از ۶۵ سال دارند و از کار افتاده‌اند یک حقوق و مستمری بخور ونمیر بهشان بدهند یا هر نوعی که خودشان تشخیص دادند باز نشسته شان بکنند حالا چرا شما می‌خواهید تبعیت از تمام این مقررات بکنید همین قانون اجازه می‌دهد که آنها را بازنشسته کنید و مجلس هم اجازه می‌دهد دیگر چرا قانون را ببرید ببنید بیک مقرراتی که اصلاً معلوم نیست و چیست و همه جا قابل تفسیر و تعبیر است و نصفش هم غلط است.
قوام صدری- اجازه میفرمائید؟
رئیس- آقای قوام صدری.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- اگر نظر جناب آقایان عمل بشود لازمست که لایحه‌ای را تصویب بفرمایند که لااقل ۳۰ ماده داشته باشد برای اینکه یک کارگری که بازنشسته می‌شود تنها حقوق که نمی‌گیرد یک کارگری که بازنشسته می‌شود تنها حقوق که نمی‌گیرد یک کارگر مزایای مختلفی را به موجب قانون کار برای خودش احراز کرده‌است که یکی از آن مزایا حقوق است ما بآنچه که باو می‌دهیم و به موجب قانون باو تعلق می‌گیرد خواستیم چیزی اضافه بدهیم جناب آقای آقایان پیشنهاد میفرمائید که بیائیم اینها را بگذاریم کنار و در واقع این ۱۵۰ تومان یا ۲۰۰ را جانشین آن بکنیم و این بضرر کارگر است آمدند گفتند مزایائی که کارگران به موجب قانون بیمه‌های اجتماعی دارند بهشان بدهید این را هم اضافه بدهید آقای آقایان پیشنهاد می‌فرمایند این دویست تومان را جانشین تمام آنها بکنند یعنی می‌گویند بازنشسته است و ۲۰۰ تومان بهش بدهند و این بضرر کارگر است و بسیاری از مزایای قانون کار که باو تعلق می‌گیرد از بین می‌رود بنده خیال می‌کنم این پیشنهاد به هیچ وجه نه فقط عملی نیست و بضرر کارگر است اصلاً یک بدعتی است که باعث زحمت کارگر خواهد شد.
آقایان- پیشنهادم را پس گرفتم.
رئیس- پس گرفتید بسیار خوب، نظر دیگری نیست؟ (اظهار نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به مقررات صدور اجازه تهیه هیزم و ذغال و ارسال به مجلس سنا
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به مقررات صدور اجازه تهیه هیزم و ذغال و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به اجازه تهیه هیزم و ذغال مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۳/۲/۱۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۱۹۴۴ ارسالی ازمجلس سنا راجع به صدور اجازه تهیه هیزم و ذغال بدون رعایت مقررات بند ۱ تبصره ماده چهار قانون جنگلها و مراتع کشور را برای شور دوم با حضور آقایان پیشنهاد دهندگان مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح ذیل به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده ۱- سازمان جنگلبانی مجاز است تا مدت پنج سال از تاریخ ۴۱/۶/۸ (انقضای مهلت مقرر در ماده بیست و چهار قانون جنگلها و مراتع کشور مصوب سال ۱۳۳۸) بدون رعایت مقررات بند یک تبصره یک ماده چهار قانون مزبور در مناطق شمالی از درختان سر پا که کج و معوج و مبتلا به آفات و امراض هستند و در سایر مناطق کشور منحصراً از درختان افتاده بشرکتهای تهیه ذغال چوب و هیزم تحت نظر و بازرسی دقیق خود در حدود احتیاجات کشوراجازه تهیه ذغال وهیزم بدهد. در صورتیکه تعداد شرکتهای مزبور کافی رای تهیه ذغال و هیزم به میزان نیازمندی کشور نباشد سازمان جنگلبانی مجاز است رأساً و بنحوی که متقضی بداند اقدام به تهیه ذغال کند.
- تبصره- سازمان جنگلبانی می‌تواند تقاضای کسانی را که پیش از تاریخ ۴۱/۶/۸ در باره تهیه ذغال با پرداخت عوارض موضوع بند الف ماه ۱۰ قانون جنگلها و مراتع کشور مصوب سال ۱۳۳۸ تسلیم نموده‌اند ولی تا تاریخ مزبور منتهی بصدور پروانه نگردیده بشرط رعایت این قانون بدون دریافت مجدد عوارض مقرر در بند الف ماده ۱۰ قانون جنگلها مورد رسیدگی قرارداده و پروانه صادر نماید.
ماده ۲- دولت مکلف است مساعی خود را در راه اجرای بند یک تبصره ۱ ماده چهار قانون جنگلها و همچنین تأمین مواده نفتی و ذغال سنگ و گاز در تمام کشور تا حدی که بتواند نیازمندی عمومی را بر طرف کرده و از مصرف ذغال چوب و هیزم بکاهد بکار برد.
ماده ۳- وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس حسن صائبی.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- سازمان جنگلبانی مجاز است تا مدت ۵ سال از تاریخ ۴۱/۶/۸ (انقضای مهلت مقرر در ماده ۲۴ قانون جنگلها و مراتع کشور مصوب سال ۱۳۳۸) بدون رعایت مقررات بند یک تبصره یک ماده ۴ قانون مزبور در مناطق شمالی از درختان افتاده و مقطوعه موجود در جنگلها و همچنین از درختان سر پا که کج و معوج و مبتلی به آفات و امراض هستند درسایر مناطق کشور منحصراً از درختان افتاده بشرکتهای تهیه ذغال چوب و هیزم تحت نظر و بازرسی دقیق خود در حدود احتیاجات کشور اجازه تهیه زغال و هیزم بدهد در صورتیکه تعداد شرکتهای مزبور کافی برای تهیه ذغال و هیزم به میزان نیازمندیهای کشور نباشد سازمان جنگلبانی مجاز است رأساً و بنحوی که مقتضی بداند اقدام بتهیه ذغال کند.
رئیس- آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی- بنده نسبت به یک جمله‌ای که در این ماده واحده هست می‌خواستم توضیحی بفرمایند و اما علت مخالفت بنده این است که چندی پیش اطلاع حاصل کردیم که مقدار زیادی ذغل چوب از کنیا یکی از کشورهای افریقائی به ایران آمد و بسیار عمل بی جائی بوده است در این ماده واحده نوشته شده که اگر ذغال و هیزم به میزان نیازمندی کشور نباشد سازمان جنگلبانی کشور مجاز است رأساً و بنحوی که مقتضی بداند اقدام به تهیه ذغال کند بنده می‌خواست بدانم اگر محصول جنگلهای داخلی کفایت نکند آیا این ذغال را می‌خواهند در داخله کشور تهیه کنند یا از خارج کشور؟ تقاضا می‌کنم تیمسار یا هرکس که مقتضی است بنده و مجلس را روشن بفرمایند.
رئیس- تیمسار سپهبد ریاحی
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی)- ایراد نماینده محترم این بود که چرا از کشور کنیا ذغال وارد کشور ایران شده است من می‌گویم کاش تمام مصرفی زغال ما از کنیا می‌آمد و این درختهای جنگل ما که باعث رطوبت هوا، لطافت هوا و تقویت امور کشاورزی است قطع نمی‌شد (صحیح است) این عقیده بنده است زغال آوردن از کنیا که باصطلاح از کنیا وارد بندر خرمشهر یا شاهپور کرده‌اند بیشتر برای مصرف این منطقه خوزستان و کارگران شرکت ملی نفت بوده است خیلی از ایشان بنده ممنون هستم که درختهای ما را قطع نکنند این بجای خود محفوظ اما اینکه فرمودند سازمان جنگلبانی مجاز است رأساً و به نحویکه مقتصی بداند تهیه زغال کند البته سازمان جنگلبانی تاجر زغال نیست که از خارج کشور وارد کند ولی یک اختیاری است که می‌تواند بآن وسیله تأمین زغال مورد احتیاج کشور را بکند بنده فکر می‌کنم یک روز باستحضار نمایندگان محترم رساندم و حالا هم تکرار می‌کنم در سال گذشته که سرما بیش از میزان پیش بینی در تمام کشور بود احتیاج به ذغال و وسیله گرم کردن بیشتر احساس می‌شد فشار فوق‌العاده از تمام استانها و استانداردها روی وزارت کشاورزی بود که اجازه بدهد از جنگل برویم ذغال درست کنیم البته خیلی ساده که من نظر استاندارها را تأیید بکنم بگویم بسیار خوب بروید هر کاری می‌خواهید بکنید ولی بنده مقاومت کردم و اجازه ندادم که یکدرخت از جنگلها ببرند درختی که ما امروز می‌بریم اگر جایش بکاریم صد سال دیگر بجای درخت امروز نخواهد رسید پس این عمل عبثی است که ما انجام دهیم و لیکن از احتیاج مدرم هم به هیچ عنوان چشم پوشی نمی‌توان کرد باید احتیاج مردم تأمین شود امسال سازمان جنگلبانی برنامه‌ای دارد که ذغال مورد احتیاج تمام مناطق کشور را از جنگلهای شمال تهیه کند طبق همین شرایطی که در این ماده واحده بنظر مبارکتان می‌رسد بعوض درختهای کج و معوج خشک شده و افتاده را جمع‌آوری بکند تبدیل به ذغال کند، بخشنامه‌ای صادر کردیم به تمام استانداران که میزان احتیاجی منطقه خودشان را بفرستند برای ما، ما سعی می‌کنیم با حداقل قیمت ولو با زیان مقدار کافی ذغال داشته باشیم قیمت را هم در مملکت طوری تعدیل کنیم که کرایه باعث فزونی قیمت نشود که تهرانی و برازجانی ذغال را بیک قیمت بتوانند بدست بیاورند این طرح هست و انشاءالله عملی خواهد شد آن درختهائی که در شمال می‌بریم بی مصرف مانده است حتی می‌خواهم بگویم مضر است برای اینکه اینها باعث شده است که سایه انداخته است روی جنگلها و آن نهالهای تازه را مانع از رشدش می‌شود اینجا چند نفر متخصص جنگل نشسته‌اند بین نمایندگان محترم، اظهار وجود من یک قدری غیرواقعی است آقایان بهتر از بنده دفاع خواهند کرد ولی وضع حاضر این است که آقایانی نگرانی از ذغال زمستانی آتی نداشته باشند بشرط اینکه استانداران از حالا بفکر باشند چون اگر این افتاد به فصل زمستان و در گردنه‌ها برف نشست دیگر نمی‌شود ذغال رساند این باید در موقع تابستان به محل حمل بشود انبار بشود نگاهداری بشودزیر نظر خودشان مصرف بشود تقاضای من این بود که یک شرکتهای ذغالی را تشکیل بدهند و یک اعتباراتی واگذار کنند ما ذغال می‌دهیم باعتبار گواهی استاندارها و بعد هم پولش را یا قبل از فروش یا حین فروش دریافت می‌کنیم باین ترتیب خیال می‌کنم این مشکل حل بشود.
رئیس- آقای سرتیپ پور با ماده یک مخالفید بفرمائید
سرتیپ پور- آفت جنگل در ایران دو چیز بود بز بود و ذغال بود (مهندس صائبی- چرا هم هست) فرمودند جناب آقای مهندس صائبی که چرا را هم ضمیمه کنیم صحیح است ما در گیلان ۲۳۶۰۰۰ هکتار جنگل طبق احصائیه و فهرست وزارت کشاورزی داشتیم (وزیرکشاورزی- دو میلیون و سیصد و شصت هزار هکتار)۲۳۶۰۰۰هکتار بنده ورقه چاپی از اداره جنگلبانی دارم ۶۸۰۰۰ هکتار در آن احصائیه جنگل مخر و به قلمداد شده است که این جنگل مخروبه در طی همین ۵۰ سال اخیر خراب شده و قسمت اعظم خرابیش متفرع از بی مراقبتی ذغالگیری بوده است الآن برای تأمنی ذغال تمام کشور جنگلهای شمال هدف شده است و باید از شمال درخت ببرند و ظاهراً درخت کج و معوج را برای اینکار در نظرگرفته‌اند ولی ما مکرر دیده‌ایم که همین عنوان کج و معوج بدست مأمورین وقتی افتاد درختان خدنگ را بریدند و باین روز نشانیدند که امروز برای احیای همان ۶۸۰۰۰ هکتار مبلغ‌های کلی لازم است که گمان می‌کنم بطوریکه از متخصصین عالیمقام جنگل که در همین محضر تشریف دارند شنیده‌ام از حوصله مالیه دولت خارج است از روزیکه نفت ملی شد بخصوص صبحت از این بود که دولت همت مصرف بکند با ایجاد راههای روستائی و زمینه رساندن سوخت غیر چوب را بشهرستانها و کوهستانها تهیه بکند متأسفانه آن قسمتی که دست دولت را در انتقاع یا برخورد با مردم بازگذارده عملی می‌شود ولی آن قسمتی که باید تأمین حوائج بکند بصورتیکه بخزانه و به منابع ملی صدمه نزند مورد توجه قرار نمی‌گیرد بطوریکه هنوز هم ما بعد از چندین سال احتیاج داریم که جای نفت ذغال بسوزانیم فشار استاندار، فشار شهردار یا فشار هر شخص دیگری نمی‌باید در مصلحت مملکت وقتی که مشخص شد و معین شد و صورت قانونی گرفت مؤثر باشد متأسفانه تأثیرش بصورتی بود که اگر ۲۵ سال قبل شما از فارس بطرف بنادر می‌رفتید گله گله جنگلهای سر سبز میدید و الآن آن جنگلها بطوری نابود شده است که آبادیهای موجود شهرها در تهدید ریگ روان قرار گرفته است می‌خواستم خواهش کنم که گیلان را بصورت جنوب در نیاورید و اینجا هم کاری نکنید که خاک آبادیهای ما را مورد تهدید قرار بدهد (یکنفر از نمایندگان- آنهم برای مدت ۵ سال) مسأله دیگر که در در همین ماده مورد نظر است این است که باشخاصی که عوارض خودشان را قبل از ۴۱/۶/۸ پرداخته‌اند یا اجازه تحصیل کرده‌اند در تبصره حق داده شده است که بیایند و قراردادی از نظر تهیه ذغال با نظر وزارت کشاورزی ببندند بنده متأسف هستم که بعرض برسانم بسیاری از قوانینی که از این مجلس در این ماه اخیر گذشته است در هیچ جا منعکس نیست نه در مجله رسمی نه در روزنامه رسمی نه در رادیو در هیچ جا نیست ملت ما مجبور است قانونی که گذشته است اطاعت کند چون جهل بر قانون او را معاف نمی‌کند قوانینی که در اینجا می‌گذرد به اختیار مردم ایران گذاشته نمی‌شود که بدانند چه حدودی بر حقوق آنها وارد شده (پروین- فقط میدانند چه لایحه گذشته) همانطور که میفرمائید فقط می‌نویسند چند لایحه قانونی گذشته مردم نمیدانند چه وظیفه‌ای دارند نتیجه این است که فقط دولت میداند که چه وظیفه‌ای در مقابل مردم دارد و چه حکومتی بر مردم دارد و این ابهام خود موجب نارضایتی است وای‌بسامورث فساد هم هست الآن در همین جا فی‌المثل صحبت از این است که این اشخاص که تا تاریخ فلان ۴۱ اجازه تحصیل کرده‌اند حق بهره‌برداری دارند، از کجا بداند؟ در کجا نوشته شده که بداند و بیاید از حق قانونی خودش استفاده بکند بنده در این مرحله هم علاوه بر اینکه از مقام عالی ریاست مجلس تمنی می‌کنم که کلیه قوانین موضوعه این دوره را امر بفرمایند چاپ بشود و در اختیار مردم گذاشته بشود از وزارتخانه‌ها هم خواهش می‌کنم آنچه مربوط به ارتباط خودشان بامردم می‌شود با وسیله آگهی یا به وسیله رساله یا بوسیله بولتن‌ها و یا رادیو و وسایل دیگری در اختیار مردم بگذارند بنده این دو موضوع را بخصوص از جناب آقای وزیر محترم کشاورزی که می‌بینم کمال علاقه را دارند باجرای قانون و خیلی هم میل دارند که نظر اعلیحضرت همایونی در باره حفظ جنگلها که ذخیره ملی است محفوظ بماند ترتیبی داده شود که این نگرانی بر طرف شود (صحیح است) و اگر انتفاعی حاصل می‌شود آن انتفاع صرف احیاء جنگلهای آن منطقه بشود.
رئیس- آقای دکتر یزدان پناه مخالفید یا موافق؟
دکتر یزدان پناه – مخالفم.
رئیس- آقای مهندس ارفع موافقید؟ بفرمائید.
مهندس ارفع- توضیحاتی که جناب آقای سرتیپ پور فرمودند براساس علاقه کاملی است که چه شخص ایشان و چه هر ایرانی وطن پرستی نسبت به این کشور دارد و میل دارد منابع طبیعی این کشور حفظ شود و کشوری سرسبز و آباد داشته باشد ولی در قضاوتیکه نسبت به موضوعات می‌شود می‌بایستی جهات مختلفه مطلب را یک مطالعه بیشتری کرد و با توجه به آن مطالعات نظریه داد و قضاوت کرد در کشورما طبق آماری که تهیه شده قریب هجده میلیون هکتار اراضی جنگل و مراتع وجود دارد که از این مقدار در حدود سه میلیون هکتار را جنگلهای شمال تشکیل می‌دهد بعداً جنگلهای زاگروس است که از غرب می‌آید تا پائین و قسمتهای شرقی ایران از این سه میلیون هکتار جنگل که در شمال داریم یک میلیون تا یک میلیون و دویست هزار هکتار جنگلهای آبادی است که از نظر صنعتی و از نظر بهره‌برداری قابل بهره برداری است یعنی حداقل میزان رویش سالیانه این جنگلها در حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر مکعب در سال است اما بقیه این جنگلهای شمال جنگلهای غیرآبادی است که می‌بایستی اصلاح بشود و بصورتی در بیاید که از نظر اقتصادی قابل بهره برداری باشد بطور کلی باید توجه کرد که جنگل یکی از منابع طبیعی است که می‌بایستی بموقع خودش از آن بهره‌برداری کرد یعنی نمی‌شود گفت اگر درختی را امروز قطع کردیم لطمه به جنگل زده‌ایم این جنگل بوجود آمده، طبیعت بوجود آورده برای اینکه استفاده کنیم بهره برداری کنیم اگر نکنیم خود طبیعت این درخت را از بین خواهد برد ولی مطلب اساسی این است که نحوه بهره برداری باید نحوه صحیحی باشد درختی را که شما صد سال دویست سال بسراغش نرفتید و قطعش نکردید این درخت می‌پوسد قارچ آنرا از بین می‌برد و عوامل طبیعی دیگران را از بین می‌برد و سرمایه شما به هدر می‌رود بنابر این می‌بایستی از این منابع طبیعی استفاده بشود اما همانطور که عرض کردم نحوه صحیح استفاده از این منابع طبیعی شرط است بطوریکه آقایان استحضار دارند سازمان جنگلبانی ایران یک سازمان جوانی است و شاید بیست، بیست و پنجسال بیشتر از عمر این سازمان نمی‌گذرد دربدو تشکیلات این سازمان که بدست مرحوم کریم ساعی انجام گرفت و واقعاً از بنیانگذاران جنگل ایران بشمار می‌رود و جادارد در اینجا یادآوری از خدمان ذیقیمت این مرد بشود (صحیح است) سازمان جنگلبانی ایران با تعداد مختصری کارمند شروع بکار کرد و کادر مختصری شروع کرد، با وسایل مختصری شروع کرد و امروز تا حدی توانسته است جلو برود اما این مقداری که جلو رفته اگر مقایسه با کشورهای دیگر بکنیم می‌بینیم صفر است بنده مقایسه نمی‌کنم ایران را با آمریکا اما مقایسه مختصری بکنید با ترکیه کشوری که از لحاظ سطح جنگل برابر با ما است اما بودجه سالیانه سازمان جنگلبانی ترکیه را با ایران اگر مقایسه کنید تعداد کارمندان آنجا را با ایران اگر مقایسه کنید می‌بینید که ما در مرحله اول هستیم برای روشن شدن مقایسه عرض می‌کنم سازمان جنگلبانی ترکیه ۲۳۰۰۰ کارمند و تکنیسین دارد در حالی که سازمان جنگلبانی ایران در حدود ۳۰۰۰ کارمند دارد این/ ۲۳۰۰۰و/۳۰۰۰ کارمند در سطح مساوی جنگل هیچ قابل مقایسه نیست سازمان جنگلبانی ایران موقعی مقدرت خواهد داشت بتواند وظیفه اصلیش را که حفاظت جنگل و توسعه جنگل است انجام بدهد که مجهز باشد با وسایل و اعتبارات و کادرکافی در حال حاضر این مقدرت بنحو کامل برای سازمان جنگلبانی فراهم نیست و بهیمن دلیل است که یکی از مشکلات اساسی که طرح جنگلداری و بهره برداری صحیح بطریق علمی از جنگلهای ایران باشد هنوز نتوانسته به مرحله کامل خودش در بیاید اگر ما بتوانیم بهره برداری صحیح بکنیم یعنی وضع مالی ما و کادر ما اجازه بدهد سالیانه در این کشور در حدود یک میلیون متر مکعب ما می‌توانیم چوب تهیه کنیم در حالیکه در وضع فعلی بیشتر از ۲۵۰ تا سیصد هزار متر مکعب چوب تهیه نمی‌شود یعنی ما می‌توانیم سالیانه ۷۰۰۰۰۰ متر مکعب دیگر چوب از جنگلهای ایران برداریم بدون اینکه کوچکترین صدمه‌ای به جنگلهای ایران بخورد برای اینکه میزان رویش سالیانه جای آن را پر می‌کند ولی متأسفانه این مقدرت مالی را ما امروز نداریم و این وظیفه وزارت کشاورزی و سازمان برنامه است که بتوانند اعتبارات و وسایل را فراهم بکنند و این مقدورات را فراهم بکنند برای این دستگاه تا از این منبعی که خداوند در دسترس ما گذاشته باید حداکثر استفاده را بکنیم اگر این عمل انجام بگیرد نه تنها موضوع ذغال ایران موضوع پیش پا افتاده‌ای خواهدبود و نه تنها ما احتیاجی نخواهیم داشت برویم از افریقا ذغال وارد کنیم بلکه می‌توانیم صادرات بسیار خوبی از انواع مختلف چوب داشته باشیم البته در حال حاضر همانطوریکه تیمسار می‌فرمایند با توجه خاصی که سازمان جنگلبانی و مقدوراتی که دارد بهره برداری از جنگلهای ایران بخصوص جنگلهای جنوب که صلاحیت این را ندارند که از آنجا یک درخت هم قطع بشود در حال حاضر صحیح این است که ذغال باین مملکت وارد بشود ولو بقیمت گران هم باشد اما یکدانه درخت از غرب یا جنوب ایران بریده نشود ولی اگر بهره برداری بطور صحیح انجام بگیرد و مقدورات فراهم بشود جنگلهای شمال ایران کاملا رفع نیازمندیهای کشور راخواهد کرد. مطلب مهم عبارت از این است که در تهیه ذغال دو طبقه سروکار دارند یکی تولید کننده و یکی مصرف کننده که متأسفانه باید عرض کنم هر دو دسته از افراد فقیر و بیچاره این مملکت هستند (صحیح است) ما گرفتاریهائی در سالیانه گذشته داشتیم که یک نامه آن را رفیق عزیز من آقای دکتر صاحب قلم این بودند گواهی می‌فرمودند خود ایشان موقعی که استاندار بودند مکرر به بنده مراجعه می‌کردند برای اینکه بتوانند اجازه تهیه ذغال برای استان پنجم بگیرند و بیشتر هم فلسفه این آقایان استاندارها بر این اساس بود که تهیه کنندگان ذغال مردمان بدبختی هستند که می‌بایستی از راه تهیه یک بار ذغال ارتزاق کنند شکم خودشان را سیر بکنند مطلب ما این است که گرفتاری ما از دو جهت است تولیدکننده بدبخت، مصرف کننده بدبخت ولی بهرحال همانطوری که بنده به آقایان هم عرض کرده‌ام ما نمی‌توانیم جنگلهای ایران و منابع اصلی آبیاری ایران را در حقیقت بخشکانیم، از بین ببریم به خاطر اینکه یک منبع و ممری برای ارتزاق عده‌ای باشد، برای این افراد باید ایجاد کارکرد، وسائل زندگی فراهم کرد نه اینکه یک عده بیچاره فقط دلخوش باین باشند که یا قطع درختان جنگل بتوانند اعاشه خودشان را تأمین کنند. علی‌ایحال باید عرض کنم که گرفتاری ذغال یک گرفتاری بوده که تا امروز به نحو کامل حل نشده نه تنها به نحو کامل شاید بنده بتوانم بگویم این مصرف ذغال ما نسبت به گذشته بیست درصد یا سی درصد تغییر پیدا کرده باشد و هنوز هم مصرف خواهد شد البته تشریک مساعی دستگاههای مختلف دولت در این امر بسیار ذیقیمت خواهدبود. باید یک هم آهنگی بیشتری بین شرکت ملی نفت و سازمان جنگلبانی وجود داشته باشد. شرکت نفت خودش را باید یک مؤسسه تجاری که در پی این باشد ه بتواند چهارشاهی بیشتر در آمد تحصیل کند نداند باید در ایجاد شبکه‌های فروش نفت اقدام کند در قسمتهای راه سازی تشریک مساعی بکنند تمام اینها وقتی دست بدست هم دادند یک برنامه صحیح مملکتی می‌تواند جلو برود ولی تا موقعیکه این عوامل فراهم نیست علاجی غیر از تصویب این قانون نداریم البته در این قانون سعی کافی خواهد شد که درختهای سالم کاملاً محفوظ باشد و درختانی که دارای این شرایط هستند قطع شوند و از همه حیث بتواند منابع جنگل حفظ شود. بنده معذرت می‌خواهم چون مریض هستم بیش از این نمی‌توانم صحبت کنم،
رئیس- آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه- بنده اگر اشتباه نکنم تیمسار وزیر محترم کشاورزی در بیاناتشان فرمودند که در نظر است ذغال مورد مصرف سال جاری کشور از منطقه شمال ایران تأمین شود. در قانون نوشته شده است که در مناطق شمالی از درختان افتاده و مقطوعه و همچنین از درختان سرپا که کج و معوج و مبتلا به آفات و امراض هستند. بنده دو سؤال دارم اولا میزان ذغال مصرف مملکت معلوم هست یا نه؟ آیا بررسی شده است که این درختان افتاده و مقطوعه و کج و معوج چقدر است و اینها می‌توانند ذغال مورد مصرف مملکت را تأمین کنند یا خیر؟ چون اگر کافی نباشد ممکن است خدای نکرده از درختان سالم برای این کار استفاده بشود.
رئیس- آقای وزیر کشاورزی
وزیر کشاورزی (سپهبد ریاحی)- در جلسه علنی مجلس بیاناتی می‌شود بخصوص وقتی این بیانات به وسیله اشخاصی که دارای منطقی رسا و بیانی فصیح هستند و در دلها اثر می‌گذارد واگر جوابگوئی نشود حمل بر حقیقت مطلب می‌شود این است که من ناگزیر هستم که در جواب جناب آقای سرتیپ پور عرایضی را باستحضار نمایندگان محترم برسانم البته قسمت مهم عرایض بنده را جناب آقای مهندس ارفع که کارشناس جنگل هستند و مدتها ریاست سازمان جنگلبانی را به عهده داشتند بیان کردند تکرار نمی‌کنم برای اینکه بیشتر مصدع نباشم اما چند موضوع از این مسائل را باید استخراج کرد و شکافت و حقیقت را از آن بیرون کشید یکی آنجا است که بین شمال و جنوب مملکت فرق بگذاریم و بگوئیم شمال را حفظ کنیم جنوب را فدا کنیم یا جنوب را فدا کنیم شمال را حفظ کنیم همه جا خاک ایران است (صحیح است) و همه ملت ایرانند (صحیح است) باید حقوق همه متساویاً محفوظ بماند دفاع کردن از کی منطقه آن منطقه‌ای که خدواند تمام نعمت‌ها را به او ارزانی داشته در مقابل جنوبی فقیر و بدبخت آیا این حقیقتی است؟ معذرت می‌خواهم کمی دچار احساسات شده‌ام برای اینکه من مملکتم را گشته‌ام وجب به وجب خاک مملکتم را می‌شناسم بدبخت‌ها و خوشبخت‌های مملکت خودم را می‌شناسم کشاورزان گیلان و مازندران خوشبختانه جزء کشاورزان مرفه مملکت ما هستند بنابراین باید به فکر همه افراد ممکل بود کشاورز گیلانی دم خانه‌اش اولین شاخه را که ببرد ذغالش تأمین است هیزم آشپزخانه‌اش تأمین است ولی آن بلوچ باید باشترش در بیابانها و کویرها و ریگ زارها بگردد تا یک شاخه‌ای پیدا کند یا آش اماجی بریا خودش تهیه کند باین یک قدری واقع بین بود و قضاوت کرد پس بنابراین، این عرضی که می‌کنم فقط تقاضایم این است که حمل بر معارضه نشود و حمل بر این باشد که من می‌خواهم حقیقتی را در مجلس شورای ملی بشکافم موضوع دیگری که بیان فرمودند تردید نسبت به صلاحیت و خدمت کارمندان دولت است من نمی‌گویم که کارمندان دولت همه صادق هستند شاید همه آقایان هم قبل از اینکه پشت این میز به نشینند روزی سمت کارمندی دولت را داشته‌اند یا در آینده خواهند داشت نباید همه را بیک چوب راند برای اینکه یک کارمند ناخلف و ناشایست و نادرست است بگوئیم همه کارمندان دولت ناشایست و نادرست هستند من دفاع می‌کنم از حقوق کارمندانی که امروز افتخار همکاری آنها را دارم نباید اینطور باصطلاح باین صراحت بصلاحیت کارمندان اعتراض وایراد گرفت ما وقتی میگوئیم در قانون این قانون هست یا خیر؟ این قانون است آیا کسی که بر خلاف قانون عمل کند مجرم هست یا خیر؟ مجرم است وقتی در قانون می‌گوید از درختان سر پا و کج و معوج و مبتلا به آفات این در حقیقت قسمتی از راه حل حفاظفت جنگل است باز این را جناب آقای مهندس ارفع و جناب آقای مهندس صائبی بهتر از بنده میدانند اگر کسی رفت درخت صاف و سالم تنومند را زد و انداخت در کوره ذغال این مجرم است نباید به خاطر یک مجرم همه را محروم از ذغال بکنیم که مبادا یک کارمندی مرتکب جرم بشود. اینکه نگرانی برای جناب آقای سرتیپ پور هست که گیلان بصورت جنوب در نیاید من باید با کمال اطمینان بگویم که هیچوقت چنین وضعی پیش نخواهد آمد بخصوص با قانونی که در سال ۱۳۳۸ راجع به بهره برداری از جنگل گذشته است و قانون تکمیلی و مترقی ترش که تقدیم مجلسین شده است دیگر چنین خطری نخواهد بود آقایانی که از تهران به چالوس تشریف می‌برند در پنج، شش سال قبل دیده بودند که این دامنه‌ها عریان شده است اگر حالا ملاحظه بفرمایند می‌بینند درختهای تازه‌ای دارد سبز می‌شود این عملی است که مأمورین جنگلبانی می‌کنند آنجا را قرق کردند قطع اشجار را بکلی قدغن کردند و خود بخود اشجار نو دارد جانشین اشجارقطع شده می‌شود خوشبختانه در منطقه شمال اگر یک چوب خشک فروکنید بعد از مدتی سبز و درخت می‌شود. هیچ نگرانی از این نظر نیست بشرط این که ما طرحهای جنگلداری خودمان را بصورت صحیحی عملی و اجرا بکنیم که امیدوارم این منظور حاصل بشود و همانطوری که جناب آقای مهندس ارفع فرمودند جنگل یک سرمایه ملی است و حقیقت این اظهار قانون ملی شدن جنگل‌هاست بایستی تمام افراد این مملکت از این موهبت طبیعی بهره‌مند بشوند و این موهبت طبیعی بهره مند بشوند و این سرمایه را باید مأمورین حفظ و حراست کنند برای تمام ملت ایران. اگر یک روزی در خدمت آقای سرتیپ پور برویم داخل یکی از طرحهای جنگلبانی وقتیکه آن درختان ۷۰ متری دو متر تنه را می‌بینید که اره بی‌رحم دارد می‌برد طبعاً بیش از این بما پرخاش خواهید کرد ولی وقتی که آن قوانین و آن قسمت علمی جنگلداری را حضورشان عرضه کنم تصدیق می‌فرمایند که این درخت آخر عمرش است. اگر حالا قطع نشود فردا دیگر بدرد نخواهد خورد از داخل می‌پوسد و درخت بی مصرفی می‌شود نه ملت استفاده کرده است، نه صنعت بهره برده است و نه صادرات بوده است و نه تأمین احتیاجات داخلی کرده است این نگرانی هم به نظر بنده نگرانی مطمئنی نیست بنده امیدوارم عرایضم قانع کننده باشد و چونکه شور اول این لایحه تمام شده است بنده انتظار نداشتم مجلس که اینقدر نظر عنایت و مرحمت به بنده دارند در شور دوم اینقدر ما را در سنگلاخ بدوانند ولی امید وارم که انشاءالله تصویب قاطع آقایان جبران بکند (مهندس معینی- آقای دکتر یزدان پناه دو سؤال ساده داشتند که الآن عرض می‌کنم راجع به میزان مصرف ذغال که فرمودید رقم صحیحی در دست ندارم ولی به بنده گفتند که سیصد هزار تن است من پرسیدم مثل شما که مصرف ذغال ایران چقدر است گفتند سیصدهزار تن مصرف سالیانه کشور است ولی دیگر صحت و سقمش را بنده تضمین نمی‌کنم تا در آینده انشاءالله آمارهای بهتر و صحیح تری تهیه بکنیم اما اینکه فرمودید این اشجار کج و معوج آفت دیده برای مصرف کافی است عرض می‌کنم بلکه مازاد بر مصرف هم هست اگر انشاءالله فرصتی بفرمائید بداخل جنگلها تشریف ببرید خیلی لذت بخش است و انسان لذت می‌برد داریم یواش یواش راههای جنگلی را هم می‌سازیم تا آقایان با اتومبیلهای آخرین سیستم خود جنگلها را بازدید کنند.
رئیس- آقای رامبد.
رامبد- بعد از فرمایشات مفصل و مستدل جناب آقای مهندس ارفع که هم در این امر علم دارند و هم بر اثر تصدیب چند سال در رأس جنگلبانی تجربه کافی حاصل کرده‌اند بنده امیدوار بودم که احتیاجی به عرایض بنده نباشد و فرمایشات تیمسار وزیر محترم کشاورزی صرف نظر از صراحت و صحت جملات فعلیشان سوابق و شخصیت ایشان بما اجازه می‌دهد که اصولاً نسبت به تمام مطالب و فرمایشات ایشان با نظر احترام و قبول گوش کنیم (صحیح است) این نکته هم بر همکاران محترم من و تمام ملت ایران پوشیده نیست که از شمالی ترین نقطه مملکت تا جنوبی ترین نقاط کشور ایران متعلق به تمام افراد ایران است (صحیح است) یک وجب خاک مملکت یک دینار دارائی مملکت نیست که از حدود منافع مستقیم یا غیرمستقیم جمیع ملت ایران بشود مستثنی کرد (صحیح است) خوزستانی باید تمام آذربایجان و گیلان و خراسان و سایر نقاط ایران را متعلق به خود بداند و ازتمام مزایا و منافع آن بهره مند بشود و همچنین اهالی سایر نقاط نسبت به دیگر قطعات ولی اگر اشاره همکار محترم و عزیز بنده جناب آقای سرتیپ پور بر این بود که شمال را باید حفظ کرد جنوب را هم باید حفظ کرد منظور بر این نبود که تقسیم بندی بکنند منظور بر این بود که همچنانکه در فکر مصالح افراد جنوب هست و باید هم باشد نباید باین فکر بود که چون یک قطعه‌ای از نعمت طبیعی برخوردار است دولت نسبته آنجا وظیفه‌ای برای خود قائل نباشد (صحیح است) و اما من خیلی میل داشتم یک مطالعه‌ای می‌کردیم و علت اینکه لوایح متعددی و مکرر در مجالس متعاقب یگدیگر ولی لوایح متناقض یکدیگر به مجلس داده می‌شد میفهمیدیم و کشف می‌کردیم قبل از اینکه این مطلب را بنده به آقایان برسانم یک جمله متعرضه عرض می‌کنم آن این است مجلس، دولت، کارمند دولت، افراد ملت بلااستثناء همه خدمتگزار مملکت هستند و هیچکس را از دیگری خدمتگزارتر، فهمیده‌تر و متعصب تر بنده قائل نیستم (صحیح است) (یکنفر از نمایندگان- فهمیده تر ممکن است باشد) بوجود آوردن تعصب اینکه اگر نسبت به یک طبقه یا یک قسمت از خدمتگزاران مملکت اشاره‌ای بشود فوراً یک جبهه بندی و تعصبی بوجود بیاید که به تریش قبای بنده برخورد بنده معتقد نیستم (صحیح است) مجلس ایران وظیفه دارد به مصالح بیست میلیون جمعیت ایران با کمال صراحت هر عیبی نسبت به هر خدمتگزاری، هر دستگاهی که میداند ایراد بکند (وزیرکشاورزی- با تعیین نام شخص نه اعم) تشکر می‌کنم کارمندان دولت هستند که واقعاً از لحاظ درستی، پاکی، صداقت خدمتگزاری باید بروزی برسند که مجسمه آنها را در این مملکت نگه بدارند ولی خودمان را گول نزنیم و بیخود هم مغلطه نشود سازمان فعلی کشور جوابگوی احتیاجات مملکت نیست (صحیح است) مقصر و توجه دادن به تقصیر مورد بحث بنده نیست از کمی حقوق صحبت نمی‌کنم از نارسائی مدیریت صحبت نمی‌کنم از بدی استخدام صحبت نمی‌کنم از اصیل نبودن خدمت خدمتکار صحبت نمی‌کنم ولی مراجعات مردم اکثر با عدم رضایت در ادارات مواجه است عرض بنده را قبول بفرمائید قیاس به نفس هم نکنید و این همه‌اش ناشی از این نیست که قوانین رسا نیست ناشی از این است که بعضی مأمورین وظیفه خود را انجام نمی‌دهند و این اشارات لازم است تا مدیرانی پاک و درست و لایق چون شما یاد آور بشوید و اگر نکته‌ای هست رفع بکنید و این اشاره‌ای که فرمودید در مجلس اسم برده بشود با تمام احترامی که نسبت به حضرتعالی دارم استدعا دارم فرمایشتان را قبول نکنم تریبون مجلس شورای ملی نه برای تعریف نه برای تکذیب از افراد است اینجا هم دیوان کیفر نیست اداره آگاهی هم نیست که بنده مدارک جمع بکنم (احسنت) وقتی من بشمال می‌روم و می‌بینم که تمام مردم بلا استثناء بصورت یک معجزه جویا می‌شوند این ژاندارمی که ما از لباسش می‌ترسیدیم چطور شده فرشته رحمت شده من حق ندرام بیایم بگویم ستوان فلان با سرگرد فلان یا سرتیپ فلان خوب بود یا بد بود من فقط وظیفه دارم که دولت را متوجه بکنم که نظر مردم من حیث‌المجموع نسبت به دستگاه ژاندارمری جلب شده و اگر روزگاری رفتم به شمال دیدم که پنج سال متوالی کارخانجاتی که برای چوب بری به مملکت اهداء شده یک قطعه کنار دریا که برای چوب بری به مملکت اهداء شده یک قطعه کنار دریا زنگ زده قطعه دیگر در خرمشهر فروخته می‌شود و دیگری اتومبیل سازمان برنامه را باسم رئیس کارخانجات چوب سوار می‌شود عبور می‌کند حق ندارم بیایم بگویم مهندس الف یا دکتر ب در فلان مورد فلان سوء استفاده را کرده من دستگاه اجرائی نیستم به رئیس دولت تذکر می‌دهم به وزیر مربوطه فقط تذکر می‌دهم که این سرمایه مملکت را به رأی‌العین می‌بینم به فنا می‌رود و روزیکه می‌بینم همین قطعاتی که می‌گفتند باید از بین برود بر اثر کفایت وزیر کشاورزی بروی هم گذاشته شده سوار شده اره‌ها کار می‌کند و محصول می‌دهند یک کلمه بیایم بگویم که اداره کشاورزی خوب کار می‌کند آن با شما است با اداره بازرسی شما است اداره تفتیش شما است که برود خوب را از بد جدا بکند ولی برگردیم بسر مطلب (یکنفر از نمایندگان- به ذغال) چون آتش است نباید زیاد با آن بازی کرد آتش می‌گیریم یک روزی در پشت همین تریبون صحبت شد که برای کاشتن بوته چای که پرمنعت ترین و درحال حاضر نافعترین کشاورزی در ایران است وزارت کشاورزی یک خاشاک زار را هم اجازه نمی‌دهد که پاک بکنند و چای بکارند متأسفانه موردی است که مدرک کتبی موجود است که وزارت کشاورزی وقت درچهار سال و پنج سال پیش نوشت که حتی یک متر را ما اجازه نمی‌دهیم که تیغستان و تمشک زار را پاک بکنید و چای بکارید من درصدد تحقیق برآمدم که چرا گفتند که جنگل نه تنها از لحاظ رطوبت معذرت می‌خواهم نه تنها از لحاظ چوب برای مملکت لازم است از لحاظ حفظ رطوبت منطقه هم لازم است بلکه بنابر این برک درخت خشک را ما نمی‌گذاریم بکنند برای اینکه رطوبت را حفظ می‌کند هر چه در آن موقع خواستم به متصدیان مربوطه بفهمانم بوته چای هم سهم خودش رطوبت را نگه می‌دارد منتهی آن یک خاشاکی است بی مصرف زمین را هم اشغال کرده ولی این انصاف داده نشد و یک کمی کار رفت روی تعصب که تکنیسین‌های ما و مهندسین ما چنین تصمیم گرفته‌اند چقدر خوشوقتم که امروز بوسیله یک وزیر منصفی همان حرفی را که نمایندگان مردم یک روزی می‌زدند آمدند در پشت تریبون و می‌گویند که خیر اصلا رطوبت هم حدی دارد رطوبت هم از یک میزانی که گذشت نمی‌شود در آنجا کار کرد و آن وزیر مربوطه که قصدم باز اسم بردن نیست وامیدوارم که تا آخر دورانی که اینجا افتخار خدمتگزاری دارم اسم فردا را نبردم برای اینکه افتخار خدمتگزاری دارم اسم فرد را نبردم برای اینکه ما بکار کار داریم نه کارگرش توجه نکرده بودند که اگر رطوبت شمال بدو برابر فعلی هم برسد از این قلل و کوهها و سلسله البرز خارج نمی‌شود بنابراین در مورد لایحه فعلی بنده استدعائی که دارم این است برای اینکه چهارماه دیکر یک لایحه دیگر متناقض لایحه فعلی در نیاید باز یک روزی در پشت این تریبون گفته نشود که یک تیغ بوته زار تمشک را هم نمی‌گذاریم بکنند یک روز دیگر هم باز لایحه نیاید که ما تمام ذغال مملکت را از شمال تهیه کنیم برای اینکه این تناقض گوئیها نشود استدعا می‌کنم که در طرز تهیه این لوایح یک قدری با تأمل و تجربه و احساسات دو طرفه، تکیه می‌کنم روی این جمله‌ای که عرض کردم و احساسات دو طرفه یعنی آقایان تهیه کنندگان لوایح گاهی از اوقات از پشت میز تهیه کنندگان لوایح گاهی از اوقات از پشت میز تهیه کردن لایحه بلند بشوند بروند آن طرف میز و خودشان را مراجعه کننده مجسم بکنند آنوقت بدانند این جمله‌ای که اینجا گذاشته شده در حالی که مبتلا به آفات و امراض هستند بخدا دروغ است نه دولت ایران نه تمام کادر جنگل بانی نه تمام دستگاههای دولت قادر نخواهند بود درختانی را که برای ذغال می‌برند یکی یکی معاینه بکنند و به بینند که این درخت سالم است یا این درخت مبتلا به مرض است بنده توی باغچه خودم قادر نشدم که تشخیص این رابدهم که این شته درخت قابل معالجه است یا قابل معالجه نیست این نقصی نیست که متوجه وزارت کشاورزی ما باشد این ایراد نیست که خدای نکرده از حضرتعالی بگیریم ولی چرا مطلبی را که نمی‌توانیم عمل کنیم بصورت لایحه در بیآوریم چرا از این لایحه روزی که خواستیم فلان جنگلبان را تحویل دیوان کیفر بدهیم سوء استفاده بکنیم بگوئیم وظیفه‌اش را انجام نداده و محکوم بشود و صد نفر دیگر هم نوع دیگر اگر هم خواستید شرفیاب می‌شوم و اسمشان را خدمتتان تقدیم می‌کنم که رفتند دزدیدند و خانه ساختند اولی مهند کشاورزی بودند و سپس مقاطعه کار کشاورزی شدند آنوقت آنها می‌برند و می‌کنند آنچه نباید کرد باید لوایحی بیاورید که از نظر اجرا و وضع مردم امکان اینکه تا چه اندازه قابل اجرا است در آن حدود تنظیم و تصویب بشود که نه از این طرف و نه از آن طرف نشود سوء استفاده کرد از خودتان استدعا می‌کنم همانطور که در قسمتهائیکه حداقل من اطلاع دارم کار وزارت کشاورزی شما بسیار خوب و درخشان بود، در این مورد هم که عرض می‌کنم توجهی بفرمائید برای یاددادن به اهالی شمال که ذغل چه جوری باید تهیه بشود پروژه‌ای دادند بنده اینقدر دراین پروژه‌ها اسم و نمره شنیده‌ام که شماره آن یادم رفته دستگاهی می‌رود به شمال و مردم را تعلیم بدهد که ذغالی را که شما تهیه می‌کنید پنج یا ده درصد از چوب فقط تبدیل بذغال می‌شود چطور باید کرد که میزان استفاده از ذغالش در سایر نقاط مترقی به بیست و پنج درصد برسد نمیدانم سرنوشت مرموز و مشئوم و طولانی این سازمان چه شد متصدیانش کی‌ها بودند اسمش را به من هم نفرمائید خودتان ملاحظه بفرمائید تا اگر روزی باز هم تشریف فرما شدید بفرمائید که این لایحه را باین دلیل عوضش کردیم که متصدیانش اشتباه کرده‌اند و تنبیهشان کردیم تا بدیده منت صحه بگذاریم ولی وقتی که می‌بینم می‌کنند آنچه نباید بکنند هیچ کس هم نمی‌گوید بالای چشمتان ابروست دیگر نقص ندارد که این جا می‌گویند همه خوب کار نمی‌کنند بنده از حضورتان استدعا می‌کنم باین دو نکته خیلی اساسی توجه بفرمائید یکی بر این است که جنگلها ملی شده‌ای کاش زودتر هم می‌شد و همانطور که منابع زیر زمینی متعلق بملت ایران است منابع طبیعی جنگل هم که هیچ کس در تهیه آنها زحمتی نکشیده است متعلق به ملت ایران باشد (صحیح است) ولی خودتان چون بنظر انصاف و بطرز مدیریتتان اعتقاد درام تحقیق بفرمائید در حال حاضر اهالی گیلان که حتی بدیوار خانه‌شان هم درخت سبز می‌شود در این تهدید و تحدید با هر دو (ه-ح) هم در ارعاب و هم در محدودیت هستند که مأمورین جنگلبانی به محض اینکه اینها را در سرزمینشان می‌بینند می‌گویند اینجا جزو آنجائی است که ملی شده البته منابع مملکت مال تمام مردم است برای انکه بیست میلیون استفاده بکنند صد نفر مالک جنگل البته باید داند طمع را بکنند ولی اسراف و تبذیر نباید بجائی برسد که خود جنابعالی پروژه تهیه بکنید می‌خواهید به مهندس کشاورزی برگذار کنید که از آن استفاده کشاورزی بکند و یا مالک اصلیش که نسل اندرنسل استخوان‌های پدرش را هم در آنجا دفن کرده و آماده است که با جیب خود آنرا آباد بکند نه حالا تا دویست قرن دیگر هم یک درخت در آنجا بدرد شما نخواهد خورد مزاحمت مردم را فراهم نکنید رضایت مردم عالی ترین سیاست هر دولتی باید باشد (احسنت) همانطوریکه تهیه ذغال برای تأمین زندگی آنها و مآلا مردمی که در این سرزمین زندگی می‌کنند لازم است و در آنجا که کسی خواست به حقوق عمومی تجاوز کند دست و پا هر دو را قطع کنید ولی آنجائی که مأمور شما خواست عدم رضایت نابجا فراهم کند دست مأمور را قطع کنید (احسنت) از حضورمبارکتان استدعا دارم تعریفی برای جنگل بشود تعریفی صحیح و کامل و کافی برای جنگل بشود که اهالی شمال از حدود قزوین به بالا و مأمورین شما هر دو تکلیفشان را بدانند و باین نگرانیها خاتمه داده بشود (احسنت).
رئیس- آقای وزیر کشاورزی.
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی)- بنده امروز دچار مشکل سختی شده‌ام درست وضع مشابهی که با جناب آقای سرتیپ پور بود با جناب آقای رامبد تکرار شد ایشان هم خوش بیان، خوش منطق شمالی و علاقمند به انجام وظیفه نمایندگی که برای یک وزیری مثل من در مقابل دو سخندان، دو سخنور دو فاضل دفاع کردن ازیک لایحه کوچکی که مربوط به ذغال است شاید یک قدری مشکل باشد و لیکن گاه گاهی اتفاق مسائل را به جهتی می‌کشد که هیچکس تأثیری در این توجه ندارد نه من قصد داشتم که موضوع به اینجا توجه بشود و شاید جناب آقای سرتیپ پور و آقای رامبد هم قصد این کار را نداشتند مسئله خیلی ساده کوچک و کم اهمیتی است و بنده به اطمینان عرض می‌کنم که نه مال ملتی را تلف می‌کنیم نه به مملکت خیانتی می‌کنیم نه کاری برخلاف عرف و عادت می‌کنیم قصد ما اگر صحیح انجام بدهیم برای خدمت به مردم است (صحیح است) این لایحه برای خدمت به مردم تهیه شده است یک عده هم مجری انجام این خدمت هستند که وزارت کشاورزی و سازمان جنگلبانی است اگر روز ما عدم لیاقت نشان دادیم ما را استیضاع میفرمائید ما را ملامت میفرمائید و این از حقوق حقه مجلس شورای ملی است ولی قصاص قبل از جنایت نکنید اجازه بدهید ما وارد و اجرای این قانون بشویم بنده افتخار دارم که از دوستی آقایان بهره مند می‌باشم هر وقت نکته‌ای مخالف با این قانون مشاهده فرمودید توجه بفرمائید ما رسیدگی می‌کنیم اما یک موضوع کوچکی جناب آقای رامبد فرمودند راجع به اراضی جنگلی که در قانون حفظ و بهره‌برداری جنگلها با صراحت تعیین شده است متأسفم که نمی‌توانم اجازه بدهم هر کس هر زمینی را خواست ببرد تبدیل بکند به زمین زراعتی مسلم است که این زمین تیغ دار نه تنها نتیجه مفید ندارد نتایج مضر هم دارد این را بنده هم مذعن هستم ولی اگر امروز من این اجازه را بدهم که هر کس خواست که این زمین را تبدیل بکند به باغ چای و باغ مرکبات و شالیزار یک بی نظمی و بی ترتیبی ایجاد خواهد شد اجازه بفرمائید هر کاری که می‌کنیم در قالب قانون و تصویب خود آقایان محترم باشد بما اینقدر اختیار ندهید شاید با این صورت ما شایسته اینقدر اختیار نباشیم که بتوانیم اراضی جنگلی شمال را که شاید صدهزار هکتار است بیائیم بدهیم به پسر عمو بدهیم به نوه خاله باین ترتیب یا اصلاً اگر ندادی متهم بشوی که کار به ترتیب خوبی انجام نشده که بنده بسط زیادتری نمی‌دهم وقت مجلس را برای ذغال نمی‌گیرم برای روشنائی بگیریم بهتر است تا برای ذغل انشاءالله آئین نامه اصلاحات ارضی می‌آید خدمتتان آنجا برای صحبت کردن وقت زیاد داریم واقعاً منافع مملکت مورد توجه است آنجا باید بهش توجه خاص داشت آنجا عرصه صحبت است عرصه استدلال است عرصه حفظ منافع مملکت است اینجا فقط ما می‌خواهیم چهار تا درخت کج و کوج را ببریم و ذغال کنیم و در زمستان بدهیم به کرسی پیرزنی این واقعاً آنقدر اهمیت ندارد که دو سخنور زبر دست بیایند اینجا داد سخن بدهند (بالاخانلو- درخت مریض را هم بفرمائید حل می‌شود) آقا بنده دیروز از خانه‌ام آمدم بیرون یک درخت ماگنولیا دارم دیدم برگهایش زرد می‌شود گفتم شاید سرما زده است چند برگ را زدم دیدم باز زرد می‌شود گفتم یک دکتر بیاورید آوردند خو شد این تشخیص می‌دهم حالا جناب آقای رامبد فرمودند جنابعالی هم به تصدیق از فرمایشات اخوی این فرمایشات را فرمودید و لیکن وقتی شما رفتید جنگل درخت سالم را از برگش از طراوتش از چربی که روی برگش هست و از رسائی آن تشخیص می‌دهد من علیل بیمار را تشخیص میدهدی شاداب را هم تشخیص می‌دهید دردرخت هم همینطور است (احسنت).
رئیس- آقای معتمدی و آقای فولادوند تقاضای صحبت کرده‌اند پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده آقای معتمدی در کفایت مذاکرات مخالفید؟ بفرمائید.
معتمدی- بنده با پیشنهاد کفایت مذاکرات باین جهت مخالفم که توضیح مختصری عرض کنم. با کمال احترام باستحضار نمایندگان محترم دولت میرسانم که اگر اینجا نماینده‌ای در اطراف لایحه‌ای اظهار عقیده‌ای می‌کند ارتبار با شخص وزیر ندارد (صحیح است) خاصه اینکه الآن عرض می‌کنم تمیسار سپهبد ریاحی یکی ازامرای پاکدامن و شریف است (یکی از نمایندگان- در کفایت مذاکرات بفرمائید) و اما مفالفتم با کفایت مذاکرات باین دلیل است که راجع به این ماده بقدر کافی صحبت و بحث نشده در مورد ورود ذغال تیمسار سپهبد ریاحی راجع به تهیه ذغال ایران صریحاً در جواب آقای دکتر یزدان پناه فرمودند مصرف ذغال ایران در حدود سیصد هزار تن است اما ما به مراتب بیشتر از این و مازاد بر احتیاج می‌توانیم در ایران زغال تهیه کنیم ما در جنگلهای سراسر ایران در خدمت کج و معوج پیر و از کارافتاده و فاسد شده داریم بنابراین می‌توانند ذغال مورد احتیاج کشور را در داخل تهیه کنند پس دلیلی نداشته است که از خارج ذغال به کشور ایران بیاید کشوری که نفت دارد و مازوت داردگاز دارد ذغل سنگ دارد جنگل و هیزم زیاد داریم مسلماً بقدر کافی هم می‌توانستند در این کشور زغال تهیه کنند نباید ذغال از خارج به ایران بیاید و طلا خارج شود ایشان بنام نماینده دولت فرمودند لازم بوده ذغال از خارج به ایران بیاید بنده هم بنام نماینده ملت ایران بنام یک نماینده مجلس شورای ملی می‌گویم ذغال لازم نبوده از خارج بایران بیاید و اگر منبعد ذغال بایران بیاید خیانت به ملت ایران است و بنده مخالفم (احسنت).
رئیس- نسبت به کفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده اول مطرح است، قرائت می‌شود.
ماده ۱- سازمان جنگلبانی مجاز است تا مدت پنج سال از تاریخ ۴۱/۶/۸ (انقضای مهلت مقرر در ماده بیست و چهار قانون جنگلها و مراتع کشور مصوب سال ۱۳۳۸) بدون رعایت مقررات بند یک تبصره یک ماده چهار قانون مزبور در مناطق شمالی از درختان افتاده و مقطوعه موجود در جنگلها و همچنین از درختان سرپاکه کج و معوج و مبتلا به آفات و امراض هستند و در سایر مناطق کشور منحصراً از درختان افتاده بشرکتهای تهیه ذغال چوب و هیزم تحت نظر و بازرسی دقیق خود در حدود احتیاجات کشور اجازه تهیه ذغال و هیزم بدهد، در صورتیکه تعداد شرکتهای مزبور کافی برای تهیه ذغال و هیزم به میزان نیازمندی کشور نباشد سازمان جنگلبانی مجاز است رأساً و به نحوی که مقتضی بداند به تهیه ذغال کند.
- تبصره- سازمان جنگلبانی می‌تواند تقاضای کسانی را که پیش از تاریخ ۴۱/۶/۸ در باره تهیه ذغال با پرداخت عوارض موضوع بندالف ماده ۱۰ قانون جنگلهای و مراتع کشور مصوب ۱۳۳۸ تسلیم نموده‌اند ولی تا تاریخ مزبور منتهی بصدور پروانه نگردیده بشرط رعایت این قانون بدون دریافت مجدد عوارض مقرر در بند الف ماده ۱۰ قانون جنگلها مورد رسیدگی قرارداده و پروانه صادر نماید.
رئیس- نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم مطرح است، قرائت می‌شود.
ماده ۲- دولت مکلف است مساعی خود را در راه اجرای بند یک تبصره یک ماده ۴ قانون جنگلها و همچنین تأمین مواد نفتی و ذغال سنگ و گاز در تمام کشور تا حدی که بتواند نیازمندی عمومی را بر طرف کرده از مصرف ذغال چوب و هیزم بکاهد بکار برد.
رئیس- نسبت به ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم مطرح است.
ماده ۳- وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.
رئیس- نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده سوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، کلیات آخر لایحه مطرح است. آقای پروین.
فضل‌الله پروین- فقط می‌خواستم عرض کنم که با تمام مذاکرات ایشان اگر مخالف آن عمل بشود البته روسیاهی به ذغال خواهد ماند.
رئیس- به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت قند و شکر وچای سازمان تعاون و مصرف کادر نیروهای انتظامی از حق انحصار و عوارض شهرداری و ارسال به مجلس سنا
۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت قند و شکر وچای سازمان تعاون و مصرف کادر نیروهای انتظامی از حق انحصار و عوارض شهرداری و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش راجع به معافیت حق‌انحصار و عوارض شهرداری قند و شکر و چای سازمان تعاون و مصرف نیروهای انتظامی مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه شنبه ۴۳/۱/۲۹ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون پارلمانی وزارت جنگ لایحه شماه ۱۰۴۰۳/۲۵۰۰۵- ۴۲/۹/۳۰ دولت راجع به معافیت حق‌انحصار و عوارض شهرداری قند و شکر و چای سازمان تعاون و مصرف کادر نیروهای انتظامی را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۶۹ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را تأیید کرد. اینک گزارش آن به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده- قند و شکر و چای مورد نیاز سازمان تعاون و مصرف کادر نیروهای انتظامی از تاریخ ۴۰/۵/۲۵ به بعد و مادامیکه تولید داخلی قند و شکر و چای تأمین مصرف داخلی کشور را نمی‌نماید هر سال به میزانی که مطابق احتیاجات سازمان مزبور بتصویب هیئت دولت خواهد رسید از پرداخت حق انحصار و عوارض شهرداری معاف است.
ماده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی- دکتر محمد رضوانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه مورخه ۴۳/۲/۱۶ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به معافیت حق انحصار و عوارض شهرداری قند و شکر و چای سازمان تعاون مصرف کادر انتظامی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون اقتصاد را تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون – حسام الدین رضوی.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه دوشنبه ۴۳/۱/۳۱ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون پارلمانی وزارت جنگ لایحه دولت راجع به معافیت حق انحصار و عوارض شهرداری قند و شکر و چای سازمان تعاون و مصرف کادر انتظامی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد را تأیید کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون نظام – سرتیپ حکیمیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۱/۳۱ به حضور نماینده دولت لایحه مربوط به معافیت حق انحصار و عوارض شهرداری قند و شکر و چای سازمان تعاون و مصرف کادر نیروهای انتظامی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون اقتصاد را تأیید کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف قیمت زمین واگذاری فرهنگ رشت به شهرداری رشت وارسال به مجلس سنا
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف قیمت زمین واگذاری فرهنگ رشت به شهرداری رشت وارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به واگذاری اراضی ساختمان فرهنگ رشت به شهرداری مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ در جلسه ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای زمانی معاون پارلمانی لایحه شماره ۱۲۵۲۷-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به واگذاری ساختمان فرهنگ رشت به شهرداری را که بشماره ۶۴۲ چاپ شده برای شور دوم مطرح و گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- بوزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود که مبلغ ۲۸۲۸۱۱۶ ریال بهای زمین و ساختمان سابق اداره فرهنگ شهرستان رشت را که بر اثر اجرای قانون توسعه معابر در تصرف شهرداری رشت در آمده پس از کسر مبلغ ۱۹۲۰۳۸ ریال بهای مصالح حاصله از تخریب که بوزارت فرهنگ تحویل شده بقیه را در سه قسط مساوی سالانه از شهرداری دریافت و در اختیار کمیسیون ناظر بر سهم فرهنگ از درآمد شهرداری رشت قرار دهد تا کمیسیون مزبور به مصرف ایجاد ساختمان دبستان در شهرستان رشت برساند.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون فرهنگ- دکتر فرح روپارسای.
گزارش شور دوم از کمیسیو کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی لایحه شماره ۱۲۵۲۷-۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به واگذاری ساختمان فرهنگ رشت به شهرداری را برای شور دوم مطرح مصوبه کمیسیون فرهنگ را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- حسام الدین رضوی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی کمیسیون دارائی درجلسه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای زمانی معاون پارلمانی لایحه شماره ۱۲۵۲۷- ۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به واگذاری ساختمان فرهنگ رشت به شهرداری را برای شور دوم مطرح مصوبه کمیسیون فرهنگ را عنیاً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون دارائی- تهرانی.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقاینکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد؛ برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه تهیه چوب تونلی به سازمان جنگلبانی
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه تهیه چوب تونلی به سازمان جنگلبانی
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به تهیه چوب تونلی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی درجلسه سه شنبه ۴۳/۲/۱۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۱۹۳۶ ارسالی از مجلس سنا راجع به تهیه چوب تونلی بوسیله سازمان جنگلبانی ایران جهت تأمین مصارف فوری و ضروری معادن را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۷۲ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را تأیید کرد. اینک گزارش آنرا به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- به منظور تأمین مصارف فوری و ضروری چوب تونلی معادن متعلق بدولت سازمان جنگلبانی می‌تواند با تشخیص و مسئولیت خود بدون رعایت مقررات مربوط به طریق بهره برداری از جنگلها چوب تونلی تهیه کند مشروط بر اینکه موجب انهدام یا زیان جنگل نشود.
وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون کشاورزی- مهندس حسن صائبی.
رئیس- ماده واحده مطرح است آقای سرتیپ پور (گفته شد نیستند) نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ (یکی از نمایندگان- چیزی شنیده نشد) لایحه به خدمت آقایان هست ملاحظه میفرمائید نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه- ختم جلسه
۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه- ختم جلسه
رئیس- چون برق مجلس شورای ملی قطع شده قطعاً اتفاقی رخ داده که نتوانسته‌اند برق را وصل کنند با اجازه خانمها و آقایان دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون دعاوی اشخاص علیه دولت مصوب مرداد ۱۳۳۶ شماره چاپ ۸۱۶.
- ۲- گزارش شور اول از کمیسیونهای نظام- امور استخدام راجع به فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تکنیسین نیروی هوائی شاهنشاهی شماره چاپ ۷۵۷/۸۱۸.
- ۳- گزارش شور اول از کمیسیونهای اقتصاد بازرگانی – دارائی راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی یکدستگاه وسیله نقلیه و اثاث و لوازم مهندس شورت مشاور شهرسازی آلمان فدرال شماره چاپ ۸۱۹.
- ۴- گزارش شور اول از کمیسیونهای دارائی- دادگستری راجع به اجازه خرید اتومبیل جیب برای دادگاههای دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتومبیلهای فرسوده شماره چاپ ۸۲۰.
- ۵- گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی راجع به اداره کل غله شماره چاپ ۸۱۷.
- ۶- گزارش از کمیسیونهای استخدام- بهداری راجع باصلاح تبصره ماده ۳ قانون استخدام پرستار و ماما و کارمند شماره چاپ ۸۲۴.
- ۷- گزارش از کمیسیون نظام – راجع به معافیت مشمولین نظام وظیفه مازاد بر احتیاج ارتش شماره چاپ ۸۲۵.
- ۸- گزارش از کمیسیون اقتصاد راجع به تمام کارخانه گاز استیلن واقع درخورزنگی بندر شاهپور شماره چاپ ۸۲۶.
- ۹- گزارش از کمیسیونهای اقتصاد – دارائی – بهداری راجع به معافیت پنج صندوق میز و صندلی و لوازم مخصوص آزمایشگاهی بنگاه پاستور از حقوق و عوارض گمرکی شماره چاپ ۸۲۷.
- ۱۰- گزارش از کمیسیون اقتصاد راجع به اضافه شدن یک تبصره به ماده ۲۱ قانون تعرفه گمرکی شماره چاپ ۸۲۸
- ۱۱- گزارش از کمیسیونهای کشاورزی- دارائی راجع به بخشودگی خسارت دیر کرد بدهی سنواتی زارعین میاندوآب بابت اجازه داری املاک و تقسیط اصل بدهی شماره چاپ ۸۲۹.
- ۱۲- گزارش از کمیسیونهای کشاورزی- دارائی راجع به اجازه خرید لوازم مورد نیاز ۴۰ نفر خلبان و مکانیسینهای هواپیماهای سمپاش اتحاد جماهیر شوروی و اعزامی که بایران برای مبارزه با ملخ شماره چاپ ۸۳۰.
- ۱۳- گزارش از کمیسیونهای کشاورزی- دارائی راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکدی- میاندوآب بشیر و خورشید سرخ ایران شماره چاپ ۸۳۱.
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم. جلسه آینده روز یکشنبه ساعت ۹/۵ صبح خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.