مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ فروردین ۱۳۰۸ نشست ۴۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ فروردین ۱۳۰۸ نشست ۴۰

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ فروردین ۱۳۰۸ نشست ۴۰

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۷

جلسه: ۴۰

صورت‌مجلس روز پنجشنبه ۲۲ فروردین‌ماه ۱۳۰۸ مطابق غره ذیقعده ۱۳۴۷

فهرست مطالب:

۱- تصویب مرخصی آقایان آشتیانی - الفت - حبیب

۲- مذاکرات نسبت به پیشنهاد جمعی از آقایان راجع به انتخاب کمیسیون شش نفری از شعب برای رسیدگی به راپرت کاغذسازی و تصویب آن

۳- انتخاب کمیسیون‌های پارلمانی فوائد عامه - قوانین مالیه - قوانین عدلیه - نظام پست و تلگراف - معارف - خارجه - داخله

(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)

(صورت‌مجلس روز یکشنبه ۱۸ فروردین را آقای مؤید احمدی قرائت نمودند)

غایبین با اجازه جلسه قبل آقایان: عبدالحسین خان دیبا - امیر ابراهیمی - دیوان‌بیگی - همراز - ظفری - دریانی - محمد آخوند - تیمورباش

غایبین بیاجازه جلسه قبل

آقایان: حیدری - نوبخت - میرزا حسن خان وثوق - بوشهری - غلامحسین میرزا مسعود - عمادی - آشتیانی - اعظم زنگنه - موقر - قوام - حاج رحیم آقا - میرزا ابوالفضل - محمدتقی خان اسعد - حاج حسین آقا مهدوی - شیخ علی مدرس - حاج حسن آقا ملک- حاج غلامحسین ملک

دیرآمدگان با اجازه جلسه قبل آقایان: نجومی - دکتر سنگ

دیرآمدگان بیاجازه جلسه قبل آقای: شریعت‌زاده

رئیس- آقای قاضی‌نوری

قاضی‌نوری- چون آقای نوبخت را جزء غایبین بیاجازه نوشتهاند خواستم تذکر بدهم که ایشان سه ماه مرخصی خواستهاند.

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- در صورت‌مجلس نوشته شده بود امیرفیصل خواستم عرض کنم ملک فیصل است.

رئیس- دیگر در صورت‌مجلس ایرادی نیست؟

(گفتند خیر)

رئیس- صورتمجلس تصویب شد سه فقره خبر از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

نماینده محترم آقای آشتیانی به واسطه ادامه کسالت و عدم قدرت به حرکت تقاضای مرخصی نموده و مدت آن را با در نظر گرفتن لزوم مسافرت به اروپا جهت معالجه به نظر ریاست جلیله مجلس و کمیسیون عرایض و مرخصی گذارده کمیسیون از تاریخ چهاردهم فروردین سه ماه مرخصی برای ایشان را لازم و تصویب نموده اینک خبر آن تقدیم می‌گردد.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- عرض می‌کنم تقاضای آقای آشتیانی ظاهراً شش ماه بود و همه آقایان هم از حالت ایشان اطلاع کامل دارند و به طوری که بنده اطلاع دارم می‌خواهند برای معالجه به اروپا بروند و البته در این صورت مدت سه ماه کافی نخواهد بود.

بعضی از نمایندگان- خودشان سه ماه بیشتر نخواستهاند.

کازرونی- بسیار خوب ولی بنده شنیدهام که ایشان شش ماه تقاضا کردهاند بنده از و قدرشناسی آقایان تشکر می‌کنم که مضایقه نمی‌کنند از اینکه هر مدتی را که ایشان مرخصی بخواهند داده شود زیرا آقای آشتیانی در اولین دقیقه که برایشان ممکن باشد به مجلس خواهند آمد و بدترین دردها برای ایشان این است که نمی‌توانند به مجلس بیایند و آن دقیقه که ایشان بتوانند به مجلس بیایند در منزل نخواهند ماند.

رئیس- آقای شریعتزاده

شریعت‌زاده- آقای کازرونی مخالفتی نفرمودند که به ایشان جواب داده شود البته همه آقایان موافقند که به آقای آشتیانی مرخصی داده شود و البته ایشان مریض هستند به ثبوت این معنی هم خواستن مرخصی ایشان است و دادن مرخصی هم وظیفه حتمی ما است.

رئیس- رأی می‌گیریم به راپورت کمیسیون عرایض و مرخصی آقایان موافقین قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد.

خبر مرخصی آقای الفت

نماینده محترم آقای الفت به واسطه داشتن مریضی سخت ناچار به مسافرت اصفهان گردیده و از تاریخ نهم اسفند ماه ۱۳۰۷ تقاضای بیست و یک روز مرخصی نموده کمیسیون تقاضای معزیالیه را تصویب و اینک خبر آن تقدیم می‌گردد.

رئیس- آقای دکتر سنک

دکتر سنگ- موافقم.

رئیس- رأی می‌گیریم به مدلول راپورت آقایان موافقین قیام نمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس- تصویب شد.

خبر مرخصی آقای حبیبی

نماینده محترم آقای حبیبی به واسطه گرفتاریهای شخصی محتاج به مسافرت کردستان شده و تقاضای سی و پنج روز مرخصی از تاریخ پنجم اردیبهشت نموده کمیسیون تقاضای معزیالیه را تصویب و اینک خبر آن تقدیم می‌گردد.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- عرضی ندارم.

رئیس- آقای زوار

زوار- عرضی ندارم.

رئیس- آقای دکتر سنگ

دکتر سنگ- موافقم.

رئیس- آقای روحی

روحی- خود آقای سالار میدانند که بنده از ارادتمندان ایشان هستم ولیکن مقتضی است که امثال ایشان و آقای صارمالدوله و قوامالملک اینها برخلاف بنده و دیگران این حق‌شان را واگذار کنند به کتابخانه مجلس یا به فقرای مملکت چون بنده آقای حبیبی از ارباب معدلت و استطاعت میدانم این است که استدعا می‌کنم که خودشان اجازه بدهند که حقوق مدت مرخصیشان به مصرف کتابخانه برسد.

سیدمرتضی وثوق (مخبر کمیسیون)- آقای روحی مخالفتی نفرمودند و فقط فرمودند که آقای حبیبی حقوق‌شان را به کتابخانه مجلس واگذار کنند کمیسیون مرخصی ایشان موافقت کرده و این حق هم مخصوص به خودشان است می‌خواهند بدهند میل‌شان است ندهند هم میل خودشان است.

رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای حبیبی قیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. پیشنهادی از طرف آقای آقاسیدیعقوب و جماعتی رسیده است قرائت می‌شود قبل از قرائت پیشنهاد آقایان نمایندگان آقای معاون وزارت مالیه در لایحه دارند که می‌خواهند به مجلس تقدیم کنند.

معاون وزارت مالیه- سه لایحه است برای تصویب تقدیم می‌شود اول تقاضای ده هزار تومان برای تهیه اثاثیه مجلس نظمیههای ولایات دوم اجازه اخذ حداقل حقوق تعرفه گمرکی به مدت شش ماه از مالالتجارههای مملکت عراق. سوم یک لایحه است جهت مبلغی اعتبار برای خرید سگهای تفتیشیه باز خارجه و مخارج متصدیان آن از صرفهجوییهای بودجه ۱۳۰۷ نظمیه

معاون وزارت داخله- دو لایحه است که از طرف وزارت داخله تقدیم می‌شود.

یکی راجع است به تمدید مدت اختیار اداره سجل احوال برای اصلاح اوراق هویتی که قبل از سنه ۳۰۷ صادر شده یک فقره هم بنایی در نظمیه شیراز شده است معادل شش‌هزار و کسری تومان که از محل فروش مصالح عمارتهای دولتی پرداخته شده است و چون بایستی با وزارت مالیه احتساب شود لایحه آن برای تصویب تقدیم می‌شود.

رئیس- پیشنهادی آقای آقاسیدیعقوب و جماعتی از آقایان کردهاند قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل خوانده شد)

مقام محترم ریاست مجلس نظر به اینکه راپورت اداره مباشرت در موضوع کارخانه کاغذسازی مدتی است که طبع و توزیع شده و هنوز مجلس در این باب تضمیمی اتخاذ ننموده است و نظر به اینکه در راپورت تقاضای تشکیل کمیسیون خاصی در این موضوع برای رسیدگی شده و نظر به اینکه متخصصی که برای این کار جلب شده مدت کنترات او مقتضی شده و باید تکلیف این کار معلوم شود و در تأخیر این امر ضرر و زیان متوجه مملکت خواهد شد.

امضا کنندگان به قیددر فوریت ماده واحده ذیل را پیشنهاد و تصویب آن را تقاضا می‌نماییم.

ماده واحده- مجلس شورای ملی تصویب می‌نماید که کمیسیون شش نفری از سعب تشکیل شده و راپورت اداره مباشرت را در موضوع کارخانه کاغذسازی مطرح قرار داده و جلب نظر دولت را در اجرا این امر نموده و راپورت جامعالاطراف آن را به مجلس تقدیم نمایند یعقوب الموسوی - فیروزآبادی - افخمی -

بروجردی - فولادوند و امضای هفده نفر دیگر از آقایان.

رئیس- فوریت اول مطرح است. آقای احتشامزاده

احتشامزاده- آقای رفیع

حاج آقا رضا رفیع- موافقم.

رئیس- آقای عراقی

عراقی- موافقم.

رئیس- آقای روحی

روحی- بنده با اصل موضوع مخالفم.

رئیس- آقای شریعتزاده

شریعتزاده- بنده اجازه نخواسته بودم.

رئیس- آقای محمدولی میرزا

محمدولی میرزا- بنده موافقم.

رئیس- مخالفتی نیست.

جمعی از نمایندگان- خیر.

رئیس- آقایان موافقین با فوریت اول قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. رأی می‌گیریم به فوریت ثانی آقایان موافقین قیام فرمایند.

(اکثر برخاستند)

رئیس- تصویب شد. ماده واحده مطرح است.

(ماده مزبور مجدداً به مضمون ذیل خوانده شد)

ماده واحده- مجلس شورای ملی تصویب می‌نماید که کمیسیون شش نفری از شعب تشکیل شده و راپورت اداره مباشرت را در موضوع کارخانه کاغذسازی مطرح قرار داده و جلب‌نظر دولت را در اجرای این امر نموده و راپورت جامع‌الاطراف آن را به مجلس تقدیم نمایند.

رئیس- آقای عراقی

عراقی- بنده موافقم.

آقاسیدیعقوب- اجازه می‌فرمایید بنده توضیحی عرض کنم؟

رئیس- بفرمایید.

آقاسیدیعقوب- برای خاطر اینکه چون آقای روحی هم اول یک نفر از موافقین بودند و بعد فرمودند در خود ماده نظر می‌دارند خواستم توضیحی عرض کنم شاید ایشان هم موافق شوند. اصل مسئله این است که مجلس دوره پنجم یک قدمی برداشت و برای اینکه خدمتی به عالم معارف بشود آمد عواید مطبعه و باغ بهارستان را از برای کارخانه کاغذسازی تهیه کرد.

مجلس دوره ششم هم یک همتی کرد در تعقیب همان عمل مجلس پنجم و صرفهجوییهای دوره ششم را هم ضمیمه این اعتبار کرد و به واسطه زحماتی که اداره مباشرت کشید یک سرمایه برای این امر تهیه شد در تعقیب این مسئله همین جوری که خاطر نمایندگان محترم هم مسبوق است از مجلس تقاضا شد از طرف اداره مباشرت و کمیسیون محاسبات و درخواست دارند که متخصص بیاورند مجلس هم موافقت کرد و یک متخصص عالیمقامی هم در اینکار آمد و مشغول عملیات خودش شد و راپورتی مفصل راجع به این موضوع تهیه کرد و راپورت هم به عرض واحد آقایان نمایندگان رسید این راپورت بعد از اینکه تحت مطالعه آمد اطراف راپورت را که نگاه کردیم دیدیم حقیقتاً کار عامالمنفعه‌ای است برای مملکت و نفع و مصالح عموم در این مسئله است مثلاً دیدیم غالب اجناس و چیزهایی که برای کاغذسازی لازم است در خود مملکت هست و غالب مصالح آن در خود مملکت تهیه و ازش استفاده می‌کنند و شاید سالی یک میلیون یا بیشتر دو میلیون بر ثروت ما می‌افزاید. این مسئله جلب کرد نظر اکثریت مجلس را که هر چه زودتر این مسئله را عملی کنیم مخصوصاً آقای روحی هم آن روز بودند می‌گفتند پیش از اینکه شما این تقاضا را بکنید من می‌خواستم تقاضا کنم که زودتر جزء دستور شود که یک قدمی رو به اقتصاد برداشته باشیم از این نظر بنده با غالب آقایان نمایندههای محترم مشورت کردم فرمودند بهتر این است که ما یک کمیسیونی انتخاب کنیم که هر چه زودتر این مسئله به موقع عمل بیاید بعد دیدیم اگر بخواهیم کمیسیون را از مجلس انتخاب کنیم شاید در یک جلسه دو جلسه موفق نشویم و کار

به تأخیر بیفتد این بود که صلاح را در این دیدیم که این کمیسیون از شعب انتخاب و تشکیل شود بعد از اینکه مجلس خاتمه پیدا کرد شعب تشکیل شود و نماینده خودشان را انتخاب نمایند و یک نظر هم این بود که اعضای کمیسیون کمتر باشد که زودتر تصمیم اتخاذ شود راپورتی که اداره مباشرت در این باب تهیه کرده و هر چیزی که لوازم این کار است در آن جا می‌آید و شاید در عرض یک جلسه یا دو جلسه راپورت جامع‌الاطرافی به مجلس بیاید و راجع به جلب نظر دولت هم بعضی از آقایان این نظر را داشتند و بعضی نداشتند بنده هم الان نظری در این باب ندارم که جلب نظر دولت به شود یا نه برای خاطر اینکه یک عملی است که مجلس می‌خواهد بکند و یک قدمی بردارد همان طور که مجلس و نمایندهها در این مسئله موافق هستند دولت هم البته کمال موافقت را دارد این است که بنده قسمت با جلب نظر دولت را مسترد می‌دارم و همین قسمتی را که از هر شعبه یک نفر معین شود و کمیسیون را تشکیل دهند پیشنهاد می‌نمایم بلکه به یاری خدا و همت نمایندههای محترم که حقیقتاً همت عالی‌جنابی دارند در هفته دیگر راپورت این مسئله بیاید به مجلس و ما بتوانیم یک قدمی برداریم برخلاف این که من همیشه به دولت حمله می‌کنم که چرا کارخانه سمنتسازی نمی‌آورید و می‌گویند گرفتار هستیم این بود نظر بنده و این هم پیشنهاد است که با موافقت و مشورت آقایان نمایندگان محترم تهیه کردهایم.

رئیس- آقای محمدولی میرزا

محمدولی میرزا- موافقم.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- بنده در صورتی که این کلمه جلب نظر دولت را استرداد کنند و صحیحی باشد موافقم.

رئیس- آقای روحی

روحی- عرض کنم خود آقای آقاسیدیعقوب از ابتدا تشریف داشتند و مخصوصاً مساعی شخص من را در این مورد میدانند حتی خاطر دارم تا دو سه روز قبل که هنوز مباشرین انتخاب نشده بودند بنده رفتم خدمت مقام ریاست و عرض کردم که الآن متخصص کاغذسازی کارش تمام شده و می‌خواهد برود خوب است تحقیق بفرمایید اگر احتیاجاتی دارند در یک مدت کمی ادامه به استخدامش بدهند که ما مجبور نشویم دوباره یک نفر دیگر بخواهیم و یک ضررهایی بکشیم مقام ریاست هم همراهی کردند و به فوریت اقدام کردند و مقصود هم از این مقدمه این بود که بدانید من خودم زودتر از آقایان در این مسئله اقدام کردم و تعقیب کردم و تاریخچهاش هم اگر نظرشان باشد این است که در دوره پنجم که یک دسته از آقایان نمایندگان این فکر را کردند آقای رهنما پیشنهاد کردند و بنده که مخبر بودم بی‌درنگ قبول کردم. بنده مخبر کمیسیون محاسبات بودم با اختیاراتی که داشتم قبول کردم که این عایدات رأی کارخانه کاغذسازی تخصیص داده شود حالا بنده قبل از آنکه از آقای ارباب که در اینکار زحمت کشیدهاند و سوابق دارند توضیحات بخواهیم لازم نمیدانم شش نفر از شعب انتخاب شوند. ما سه نفر مباشر داریم که مسئول این کار هستند باید آنها بنشینند و هر قدر منقصت دارند بخواهند اگر تقاضایی هم می‌خواهند بکنند باید مباشرین از مجلس بکنند زیرا آنها پول دستشان است، مرکز این کارند سوابق دارند، مطالعات دارند، به کارخانه‌ها نوشتهاند، کاتالوگ خواستهاند. یک کمیسیونی از شعب تشکیل بدهند و در این کار دخیل کنند بنده این کار را حقاً برخلاف قوانین میدانم. بنده کاملاً موافقم که مجلس فرمان بدهد به مباشرین که به اسرع اوقات در این کار اقدام کنند و الّا ما بیاییم و در کار مباشرین دخالت کنیم در صورتی که سه دوره قانون گذشته و تصدیق کرده که این کار باید تحت نظر مباشرین باشد و این حق را از مباشرین سلب کنیم بنده موافق نیستم بنده و آقا چه اطلاع داریم شما حقش این است که به مباشرین امر بدهید دو ماه سه ماه مطالعات بکنند وسایل ایجاد این کارخانه را فراهم کنند و راپورتش را به مجلس تقدیم کنند و الّا این را پیچ در پیچ بیاندازند و شش نفر از

شعب انتخاب کنند و آنها هم نتوانند یک اقدامی بکنند فایده ندارد. این است که بنده با این طرزش مخالفم والّا آقای آقاسیدیعقوب میدانند که خود بنده اول اقدام کردم و از ایشان هم تشکر دارم که در این موضوع اهتمام دارند و اقدام می‌کنند. حالا در این موضوع بنده یک پیشنهادی دارم که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای عراقی

عراقی- چون نماینده محترم با این راپورت کاملاً موافقتند. بنده عرضی نمی‌کنم فقط مخالفتی که دارند راجع به تعیین کمیسیون است. اولاً آقا تصدیق دارند که این را خود مباشرین پیشنهاد کردهاند و تقاضا کردهاند و بنده حق می‌دهم بهشان چون مجبور بودهاند این پیشنهاد را بکنند برای اینکه ما می‌بینیم یک راپورتی که اداره مباشرت به مجلس می‌دهد از باب عدم اطلاع در اطراف او خیلی حرف زده می‌شود ولی وقتی که یک کمیسیونی از شعب انتخاب شد خود مباشرین هم می‌روند و اطلاعات و توضیحات خودشان را می‌دهند و وقتی که لایحه در مجلس آمد نه نفر مدفع پیدا می‌کند نه نفر کاملاً مطلع می‌شوند و در اطرافش حرف می‌زنند و در آن قسمت که آقای کازرونی می‌فرمودند اگر آقای آقاسیدیعقوب عبارت جلب نظر دولت را پس نگیرند آن‌وقت موافقتند این را هم بنده تقاضا می‌کنم آقای کازرونی نفرمایند برای اینکه دولت هم مثل ما است افراد این مملکت است نظریاتش هم برخلاف صلاح مملکت نخواهد بود. بنده عقیدهام این است که همین‌طوری که پیشنهاد شده و خود آقایان مباشرین هم تقاضا کردهاند بهتر است.

رئیس- آقای شریعت‌زاده

شریعت‌زاده- بنده مخالفتم از این نقطه‌نظر است که اساساً راجع به کارخانه کاغذسازی مجلس شورای ملی تصمیم کرده است و در اصول این مسئله بحثی نیست ولی بنده با هر قسم مراسم و تشریفاتی که باعث تأخیر و تعویق این کار بشود مخالفم. یک متخصصی آمده است و وسیله تحصیل اطلاعات لازمه شده است و این اطلاعات از او به وسیله اداره مباشرت تحصیل می‌شود و در کمیسیون محاسبات با حضور مباشرین رسیدگی می‌شود و البته جلب نظر دولت هم در کمیسیون محاسبات لازم است ولی اینکه ما از شعب یک کمیسیونی تشکیل بدهیم و اسباب تأخیر این کار بشود چه نتیجه دارد در شعب کدام یک از آقایان است که اطلاعات در موضوع کارخانه کاغذسازی داشته باشد؟ به نظر بنده با وضعیات فعلی و احتیاجات شدیدی که ما به این قبیل مؤسسات داریم با هر قسم تشریفاتی که باعث تأخیر این کار است بایستی مخالفت کنیم به علاوه این کار یک کاری است که مجلس تهیه مقدماتش را به اداره مباشرت ارجاع کرده است و اداره مباشرت صلاحیت این را دارد که تصمیم بگیرد در این خصوص بنده عقیدهام این است که کیسیون محاسبات هم بر مباشرین اضافه شود نماینده دولت هم می‌آید آنجا اطلاعات خودش را می‌دهد و راپورت آن در اینجا مطرح و مذاکره می‌شود.

رئیس- آقای محمدولی میرزا

محمدولی میرزا- بنده تصور می‌کنم در این بحثی که بین آقایان جریان پیدا کرده است هیچ مخالفتی نیست البته همه ماها با یک نظر وحدتی ایجاد و لزوم تأسیس کارخانه کاغذسازی را ضرور میدانیم و برای این امر یک محلی را هم تعیین کردهایم و امر کرده‌ایم که جریان این کار در اداره مباشرت به عمل آمده و هر چه زودتر راپورت قضیه را به مجلس بدهد. اداره مباشرت هم به وظیفه خودش کاملاً رفتار کرده متخصص هم آمده و نظریات خودش را داده و راپورت مشروح و مفصلی هم داده که بین آقایان نمایندگان طبع و توزیع شده ولی در اینکه ما بیاییم این مسئله را همین‌طور محدود قرار دهیم و بگوییم این مسئله یکی از وظایف حتمیه اداره مباشرت است و اداره کردن کارخانه کاغذسازی را وظیفه اداره مباشرت قرار دهیم ممکن است فردا ما نظرمان توسعه پیدا کند و بخواهیم یک کارخانه چرم‌سازی وارد کنیم آن وقت بگوییم این هم وظیفه اداره مباشرت است بنده با این فکر و توسعه در این رشته مخالفم و معتقدم که هیچ اهمیتی ندارد اگر پانزده روز دیگر هم این امر به تأخیر بیفتد این بیانی که

نماینده محترم فرمودند مثل این بود که فعلاً یک کارخانه کاغذسازی موجود است و این مذاکرات ما کار را به تأخیر می‌اندازد در صورتی که این‌طور نیست و هنوز مسئله در مرحله اولیه است این متخصص آمده و از مطالعات خودش راپورت داده و حالا هم ضرر ندارد که باز بعضی از ماها یک اطلاعاتی هم پیدا کنیم و ضمیمه آن اطلاعات سابق شود ما که در این مسئله بخلتی نداریم باید فکر خودمان را حتی‌الامکان اشاعه بدهیم و همه رفقامان از یک قضایایی که مکلف‌اند بدانند اطلاع پیدا کنند به عقیده بنده این ترتیب هیچ ضرری ندارد و با این پیشنهادی که آقای آقاسیدیعقوب کردند همان‌طور که مذاکره شد همه موافقیم نهایت هر کدام یک نظری داریم انتخاب از شعب هم بد نیست و کار را به تأخیر و تعویق نمی‌اندازد بلکه خیلی به سهولت پیش می‌رود آقای رئیس ابلاغ می‌فرمایند و با کمال سرعت شعب انتخاب می‌شوند و با جلب نظر دولت در این باب مطالعات می‌کنند بنده با آن فکر آقای کازرونی هم موافق نیستم به چه مناسبت باید دولت را ما یک چیز علیحده و خارجی فرض کنیم و نمایندگان ملت را یک چیز علیحده، همه ماها باید ساعی باشیم که کارخانه کاغذسازی و سایر کارخانه‌جات در مملکت احداث و ایجاد شود و در این قسمت هم بنده ضرر نمی‌دانم و بهتر این است که نظر دولت هم جلب شود و آقای آقاسیدیعقوب هم از آن نظریهشان صرف نظر کنند.

رئیس- فعلاً در رأی گرفتن برای بنده یک مشکلی پیدا شده خوب است حل بفرمایید و آن این است که جلب نظر دولت را باید حذف کنیم یا ابقا بر طبق پیشنهاد اخیر آقای آقاسیدیعقوب لازم است حذف کنیم ولی خود اداره مباشرت مصر است که جماعت دیگری هم در این امر مطالعه و شرکت کنند. اگر اداره مباشرت می‌خواست خودش بالاستقلال این کار را بکند این قدر اصرار نمی‌کرد حالا باید تکلیف این پیشنهاد اخیر آقا که (با جلب نظر دولت حذف شود) معین شود.

آقاسیدیعقوب- اجازه می‌فرمایید؟

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- بنده تقاضا و پیشنهاد می‌کنم که دو دفعه رأی گرفته شود یک دفعه با جلب نظر دولت و یکی هم با حذف (جلب نظر دولت) دراین صورت تکلیف قضیه و نظر اکثریت نمایندگان معین خواهد شد چون بنده دیدم نظرها در این باب مخالف است این پیشنهاد را کردم حالا بسته به نظر آقایان است که به هر کدام بخواهند رأی بدهند.

رئیس- آقای رفیع

حاج آقا رضا رفیع- به طوریکه خاطر محترم مستحضر است وقتی که یک لایحه را چند نفر امضا می‌کنند همه در آن ذی‌نظر و ذی‌حق‌اند. آقا می‌فرمایید فلان کلمه را پس می‌گیریم شاید سایرین نخواهند پس بگیرند بنابر این نمی‌شود یک نفر حق دیگران را سلب کند. هفده نفر از آقایان این لایحه را امضا کرده‌اند آقا می‌فرمایند من یک کلمه‌اش را حذف می‌کنم خوب شاید دیگران نخواهند که آن عبارت و جمله حذف شود آقا شخصاً اگر نظری دارید ممکن است پیشنهاد بفرمایند که حذف شود اگر مجلس رأی داد که حذف می‌شود والّا خیر. بالاخره به طور تجزیه رأی می‌دهند.

رئیس- اول رأی می‌گیریم به ماده با حذف «جلب نظر دولت» آقایان موافقین قیام فرمایند.

(دو سه نفر قیام نمودند)

رئیس- رد شد. رأی می‌گیریم به ماده با افزایش جمله (با جلب نظر دولت) آقایانی که موافقند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. می‌بایستی شروع کرد به انتخاب کمیسیون‌های هشت‌گانه مجلس بدواً می‌بایستی پنج نفر را برای نظارت در استخراج آرا به اقتراع معین کنیم.

(در این موقع اقتراع به عمل آمده آقایان ذیل معین شدند)

ایزدی- حسن علی میرزا دولتشاهی - آقازاده سبزواری - میرزا علی خان اقبال - آقا سید حسین آقایان

رئیس- منشی هم که باید به آقایان ضمیمه شود بنده آقای مصباح فاطمی را معین می‌کنم. شروع می‌کنم به انتخاب کمیسیون خارجه. دوازده نفر به انتخاب جمعی. آقایان آرای خودشان را بدهند. عده حاضرین صد و پنج نفر.

(اخذ آرا به عمل آمد)

رئیس- شروع می‌کنیم به انتخاب کمیسیون فواید عامه دوازده نفر. آقایان رأی خودشان را می‌دهند عده صد و یک نفر. آقایان امیر اسدالله خان عامری و دولتشاهی خواهش کرده‌اند که آقایان ایشان را برای هیچ کمیسیونی انتخاب نکنند. زیرا آقای عامری مسافر هستند و آقای دولتشاهی هم جهتش را ذکر نکرده‌اند. محض یادآوری عرض کردم.

(اخذ آرا نسبت به کمیسیون فوائد عامه به عمل آمد)

رئیس- آقای دهستانی بیرون تشریف نبرید برای این‌که اعلام رأی کرده‌ایم. بعضی از آقایان بیرون تشریف می‌برند و کار ما را مشکل می‌کنند. شروع می‌کنیم به انتخاب کمیسیون قوانین مالیه دوازده نفر به انتخاب جمعی. عده کنونی صدو چهار نفر.

(کمیسیون مزبور نیز انتخاب شد)

رئیس- شروع می‌کنیم به انتخاب کمیسیون قوانین عدلیه. دوازده نفر به انتخاب جمعی عده ۱۰۵ نفر.

(برای انتخاب کمیسیون فوق‌الذکر نیز رأی گرفته شد)

رئیس- شروع می‌کنیم به انتخاب کمیسیون داخله دوازده نفر. عده حاضرین ۱۰۴ نفر.

(پاکات رأی توزیع و اخذ آرا به عمل آمد)

رئیس- شروع می‌شود به انتخاب کمیسیون معارف دوازده نفر. عده نود و هفت...

(در این ضمن عده‌ای از نمایندگان وارد مجلس شدند)

رئیس- نود و هشت. نود و نه - صد از آقایان استدعا کردم بیرون تشریف نبرند پذیرفته نشد. عده صد و دو نفر شد.

(اخذ آرا به عمل آمد)

رئیس- شروع می‌شود به انتخاب کمیسیون نظام شش نفر. عده حاضرین صد.

(اخذ آرا نسبت به کمیسیون نظام به عمل آمد)

رئیس- در ضمنی که به کمیسیون نظام رأی می‌گرفتیم سه نفر از آقایان وارد شدند و رأی دادند بنابراین عده حضار را صدو سه نفر حساب می‌کنیم. شروع می‌کنیم به انتخاب کمیسیون پست و تلگراف. شش نفر عده حضار هم صدو سه.

(اعضای کمیسیون پست و تلگراف نیز انتخاب شدند)

رئیس- انتخاب کمیسیونها به اتمام رسید. حالا لازم است آقایانی که برای استخراج معین شده‌اند مساعدت فرمایند برای این‌که در عمل استخراج تسریعی شده باشد و اشخاص زودتر معین شوند. فعلاً چیز دیگری هم در دستور نداریم اگر آقایان موافقت می‌فرمایید جلسه آتیه روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین سه ساعت قبل از ظهر.

بعضی از نمایندگان- صحیح است.

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)