مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۴

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۲ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۴

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۷۴

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۲۲) خرداد ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین صائب سعید وزیری.

۳- تقدیم یک فقره یک لایحه به وسیله آقای وزیر آموزش و پرورش.

۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت جنگ.

۵- تصویب صورت جلسه.

۶- تقدیم یک فقره سوال به وسیله آقای معتمدی.

۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به فارغ‌التحصیلان دانشسراهای عالی‏

۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه تمدید مهلت تقدیم دادخواست به هیئت سه نفری و ابلاغ به دولت.

۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به منتقی بودن تصویب‌نامه مربوط به انتصاب آقای دکتر اقبال به سمت سفیر کبیر و نماینده ثابت دولت شاهنشاهی در یونسکو و ارسال به مجلس سنا.

۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به منتقی بودن تصویب‌نامه مربوط به تمدید مأموریت آقای دکتر رعدی آذرخشی و ارسال به مجلس سنا.

۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی و ارسال به مجلس سنا

۱۲- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به افتتاح حساب بانکی جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران.

۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی.

۱۴- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به مشارکت دولت شاهنشاهی ایران در بانک عمران آسیا.

۱۵- طرح و گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران و ارجاع مجدد به کمیسیون‏

۱۶- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۷- تقدیم یک فقره صورت ریز بودن بلامحل وزارت دادگستری وسیله آقای معاون وزارت دارایی.

۱۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای دکتر شفیع امین (نائب رئیس) تشکیل گردید

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

نائب رئیس- اسامی‌جلسه قبل قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

غایبین با اجازه آقایان:

آقایانک ابراهیمی- دکتر الموتی - بختیار بختیاری‌ها- پاکذات- مهندس پروشانی- دکتر پورهاشمی- جهانشاهی –حاذقی- رهبر- مهندس زنجانچی- دکتر سامی‌راد- دکتر غنی- دکتر قراگزلو- کشفی- دکتر مصباح‌زاده- ملک زاده آملی- دکتر وحید نیا.

غائبین مریض آقایان:

اولیا- رضوی- دکتر رمضانی- مهندس عطایی- دکتر فربود- فیصلی- دکتر مبین- موسوی- کبیری- کیهان یغمایی.

۲- بیانات قبل از دستور آقای مصطفوی‏

نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنم آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین- ترقیات و پیشرفت‌ها و تغییرات و تحولاتی در در قرن بیستم مخصوصاً بعد از دو جنگ جهانی در جهان تمدن دیده می‌شود به اندازه‌ای زیاد و به اندازه‌ای مهم است که از نظر سیاسی، اجتماعی، کشوری، فرهنگی و اقتصادی باید تذکره نویسان و تاریخ نویسان آنها را با کمال دقت جمع کنند که نسل فعلی و نسل آینده بتوانند از آن عبرت بگیرند و یا استفاده کنند و یا سرمشق بگیرند تغییراتی که در شورای مختلف و در رژیم‌های مختلف مخصوصاً در اروپای شرقی و آسیا ایجاد شده زندگی ملت‌ها را از نظر اجتماعی به کلی دگرگون نموده و چه بسا که این ملت‌ها را از نظر اجتماعی به کلی دگرگون نموده چه بسا که این ملت‌ها به پیشرفت‌های زیادی نائل شده‌اند و موجودیت خودشان را حفظ نموده‌اند آنچه محکم و پایدار است اساس رژیم اجتماعی ایران است که روی مبانی اخلاقی و اجتماعی محکم از سه هزار سال به این طرف با رژیم سلطنتی محکم پایدار بوده خواهد بود ممالکی که تحولاتی داشته‌اند این تحولات همیشه توام با خوبیها، بدیها، پیشرفت‌ها و ناکامی‌ها و افکار خوب و بد بوده‌اند که تلاش می‌کنند تا خودشان را به سعادت و خوش‌بختی برسانند ولی آنچه ثابت و محکم است اصول پاک و بلند انسانی و انسانیت است که برای بشر همیشه و در تمام مراحل و در تمام موارد پایدار است و تمام فلسفه‌هایی که در تمام دنیا یا در شمال یا در جنوب و شمال در شرق و غرب بوده است این است که همیشه به معنویت و انسانیت احترام می-گذاشتند و این احترام فکر می‌کنم در تمام افکارها و رژیم‌های ساری و جاری می‌باشند. شاهنشاه بزرگ ما شاهنشاه آریامهر ما که یک نمونه بزرگ و نمونه بارز از انسان‌دوستی و بشر دوستی و آزادی و صلح می‌باشد همیشه در مسافرت‌هایشان موجب افتخار و سرافرازی برای ملت ایران می‌باشند (صحیح است) که با تشریح و توضیح افکار بلندشان بنده حس می‌کنم که تمام ملل و تمام دولت‌ها و پیشوایان ممالک به افکار بلند پایانه شاهنشاه ما و به اقداماتی که در مملکت ما با راهنمایی ایشان فداکاری و زحمات دولت و پشتیبانی ملت انجام می‌شود واقف هستند و چه بسا ممکن است که ملت‌ها نتوانند این را در بکنند و ما خوشوقتم که شاهنشاه بزرگ ما از نزدیک افکارشان را به این ملل توضیح داده و می‌دهند با وجود این که رژیم‌های مختلفی دارند آنها در مقابل افکار عالیه شاهنشاه ما احترام می‌کنند و سر تعظیم فرود می‌آوردند و این پذیرایی‌هایی که در رومانی از طرف ملت رومانی و در یوگسلاوی و در کشور مراکش از طرف برادران مسلمان ما که در آن طرف مدیترانه و در آفریقا نسبت به شاهنشاه ما به عمل آورده‌اند و بزرگداشت بزرگی نشان داده‌اند بنده به نام نماینده مردم به ملت رومانی

و یوگسلاوی و مراکش درود می‌فرستم و خوشوقتم که آنها به پیشرفت‌های مملکت ما و افکار عالیه رهبر بزرگ ما بهتر و بیشتر واقف می‌شوند و می‌بینند که در مملکتی که با یک رژیم محکم و با یک ثبات و استحکام زیاد دارد پیش می‌رود پیشرفته‌تر روشن‌تر از اغلب آنها هستیم انقلابی که با رهبری و علاقه شاهنشاه ما انجام شده یکی از پیشرفته‌ترین افکاری است که تصور می‌کنم هنوز بعضی از ملل پیشرفته آن اندازه‌ای که پیشرفت کرده‌ایم و پیش می‌رویم موفق شوند امیدوارم تمام ملل جهانی با مبانی اخلاقی و انسانی شاهنشاه ما که در حقیقت پیامبر و پرچم‌دار صلح و آزادی و حق و حقیقت انسانیت هستند پی می‌بریم و آنها هم موفق بشوند در ضمون اشعار بلند پایه فردوسی طوسی امیدواریم که تا جهان هست و خورشید ماه هست شاهنشاه ما نیز همیشه موفق و کامیاب و پاینده خواهند بود و بتوانند ملت خود را هدایت بکنند و همچنین ملل دیگر نیز از افکار شاهنشاه ما بتوانند پیروی کنند (احسنت) دو سه موضوع بود که بنده می‌خواستم تشکر بکنم و تذکر بدهم قسمت اول راجع به کارمندان دولت بوده بنده از جناب آقای نخست‌وزیر تشکر می‌کنم که نسبت به کارمندان بازنشسته کشوری و شهربانی وعده دادند که اقدام بکنند و در جلسات قبل نیز همکاران محترم پیشنهادی در این زمینه دارند که همه امضا کرده بودیم و امیدوارم به این قسمت از کارمندان توجه بیشتری بشود چون مرتب نامه‌های زیادی از کارمندان بازنشسته و کارمندان قسمت‌های مختلف مخصوصاً از کارمندان پست و تلگراف که با همان پایه اداریشان بازنشسته شده‌اند حضور جناب آقای رئیس و همکاران محترم می‌نویسند که آنها طبق قانونی که در سال ۱۳۳۷ گذشته است باید از همان مزایا استفاده بکنند ولی تا به حال استفاده نکردند امیدوارم آقای وزیر پست و تلگراف این قسمت را توجه بکنند همچنین همکاران محترمی که در کمیسیون مشترک استخدام هستند توجه بفرمایند که حق اینها پایمال نشود قسمت دیگر که بارز در جلسه گذشته همکاران محترم پیشنهادی در ضمن لایحه انجمن شهر به کمیسیون کشور دادند مسئله اصناف بود جناب آقای روستا جنابعالی پیش از بنده در این مورد گرفتار هستید از شهرستان‌ها هم راجع به وضعیت اصنافی که در نتیجه توسعه معابر یا اقداماتی که از طرف شهرداری‌ها به عمل می‌آید و چه بسا که خیلی لازمست مانند احداث و توسعه میادین، اصنافی که مدت‌ها و شاید ۳۰ و ۴۰ سال در یک جا کار کرده‌اند وضعیت آنها باید روشن بشود از شهرستان‌های آذربایجان و خیلی از نقاط دیگر نامه‌هایی می‌آید که همه آنها تظلم می‌کنند و اظهار ناراحتی می‌نمایند امیدوارم در این لایحه تأمین نظر آنها بشود که ناراحتی آنها رفع گردد (انشاالله) موضوع دیگر مربوط به سازمان برنامه است که زحمات زیادی می‌کشیدند برای راه‌ها و برای عمران و آبادی کشور می‌خواستم عرض کنم بعضی ساختمان‌ها هست مخصوصاً در دانشگاه‌ها مثلاً در دانشگاه مشهد ساختمانی را شروع می‌کنند و همچنین دانشگاه تبریز که این ساختمان‌ها را به علت کسر بودجه نمی‌توانند تکمیل کنند بنده با اجازه همکاران محترم که می‌دانم همه علاقه‌مند هستند می‌خواستم تقاضا کنم کاری که شروع شده است تکمیل بشود (دکتر کیان- اکثر ساختمان‌های شهرستان‌ها را تعطیل کرده‌اند) خوشوقتم که جنابعالی هم این مطلب را تأیید فرمودید چون ناقص ماندن کاری که شروع شده است موجب از بین رفتن قسمتی است که شروع کرده‌اند و برای آن خرج کرده و زحمت کشیده‌اند اگر ادامه این نوع ساختمان‌ها دچار وقفه بشود مسلماً خراب خواهد شد و پولشان هدر خواهد رفت و این به ضرر دولت و به ضرر بیت‌المال مملکت است بنده از سازمان برنامه مخصوصاً از دولت تقاضا دارم ساختمان‌ها و راه‌هایی را که شروع کرده‌اند تکمیل کنند البته درست است روی اشکالاتی بودجه‌شان نرسد ولی آنچه شروع کرده‌اند جداً می‌خواهم که تکمیل بکنند ساختمان‌هایی در تبریز برای دانشگاه‌ها شروع شده است دانشگاه تبریز مورد علاقه همه ما است و در این دانشکده هزار و خورده‌ای دانشجو از تمام نقاط کشور نه تنها از آذربایجان بلکه از شمال و

جنوب و شرق و غرب مملکت داریم و انصاف نیست ساختمانی را شروع کرده‌اند جلو اعتبارش را بگیرند و همان طور ناقص بگذارد و اگر این طور بماند قطعاً خراب خواهد شد اگر به مقاطعه کارش پول ندهد او هم از ادامه ساختمان دست برمی-دارد و ساختمان به حال نیمه تمام باقی می‌ماند و از بین خواهد رفت و این مسئله چه از نظر عمران و آبادی و چه از نظر روحی و روانی نیست که ساختمانی را شروع بکنند و ناتمام بگذارند بنده سازمان برنامه زحمات زیادی می‌کشد و آقای اصفیا و همکارانشان که زحمات زیادی می‌کشند جداً می‌خواهم که ساختمان‌های نیمه تمام را نکنند موجب نخواهد بود بنده مرتب تعقیب می‌کنم بنده حق می‌دهم که دولت و آقای نخست‌وزیر و آقایان وزرا شب و روز زحمت می‌کشند ولی انصاف نیست که روی یک قسمت کوچک که ناتمامی ساختمان‌ها در مشهد و تبریز باشد مردم ناراحت بشوند بنده قصدم تمام ساختمان‌های نیمه تمام کشور چه در تبریز یا در اصفهان و کرمان یا بیمارستان شهرداری‌ها همه باید تمام بشود خیلی متشکرم (احسنت احسنت)

رئیس- آقای صائب بفرمایید.

صائب- با اظهار تشکر از مقام معظم ریاست مجلس و نمایندگان ارجمند که بار دیگر به اینجانب فرصت دادند مطالبی عرض کنم که اجازه می‌طلبم قبل از هر چیز انعکاس مسافرت‌های ارزنده شاهنشاه آریا مهر و استقبال بی‌نظیر مردم کشور اروپایی و شمال آفریقا را که از رهبر عالی قدر ما به عمل آوردند به ملت ایران تبریک می‌گویم (احسنت) در این بازدیدها صرف‌نظر از برنامه‌های رسمی که با اصول و نزاکت بین‌المللی از طرف روسای کشورهای و دولت‌های آنها به حد اعلای احترام انجام گردیده موضوعی که توجه جهانیان را به خود جلب کرده استقبال صمیمانه و واقعی مردم این کشورها از رئیس کشور ما می‌باشد به هر کجا که قدم گذارده‌اند گرمترین احساسات و صادقانه ترین احترامات از طرف توده‌های مردم خاصه کارگران و کشاورزان نثار قدم رهبر ملتی شده است که مبتکر انقلاب سفید و پرچم‌دار مبارزه با بی‌سوادی در جهان گردیده‌اند (صحیح است) این علاقه و احترام مخصوص مردم رومانی یوگسلاوی و مراکش نیست بشر دوستان و طالبین و آرامش در اقصی نقاط گیتی در برابر این روحیه عالی و این هدف بزرگ این شخصیت جهانی سر تعظیم و تحسین فرود می‌آوردند (صحیح است) آنچه مسلم است ملت‌ها قبل از آنکه به تسخیر قضا و یاکرات علاقه‌مند باشند نیاز به حداقل معشیت و زندگی را داشته و ترجیح می‌دهند که فرهنگ و بهداشت آنها تأمین بشود. بیش از یک میلیارد مردم روی زمین که از نعمت سواد محروم می‌باشند می‌خواهند قبل از دست گرفتن اسلحه خود و فرزندانشان قلم به دست گرفته دانش و بینش پیدا کرده اقتصاد و زندگی خود را بهبود بخشند بنابراین تسخیر قلوب و دل‌های این ملت‌ها اهمیتش، عظمتش، اجرش بیش از تسخیر قضا و یاکرات خواهد بود و این است که مردم دنیا شاهنشاه ما را به صورت برجسته عالم بشری مورد احترام قرار می‌دهند (صحیح است) خوش‌بختانه نمایندگان مجلسین و روزنامه‌های ایران به مصداق فاما بنعمه ربک فحدث سوژه‌ها و مطالب زیادی دارند که می‌توانند با غرور و افتخار حدیث کند ولی چه بهتر ببینم افتخارات ما به وسیله امواج رادیوها جراید و مجلات پرتیراژ کشورها از نقل مجالس و نقل محافل می‌باشند ولی آنچه که امروز بیشتر چه در داخل و چه در خارج از کشور مطرح است اتخاذ سیاست مستقل ملی ما است که نمایندگان محترم با توجه به گذشته نزدیک به خوبی در خواهند یافت که پیشوای ما در کشاکش سیاست پرجنجال بین‌المللی با درایت و متانت مخصوص به خود در هر بحرانی فکر تازه به کار برده سیاست ملی خویش به سوی ملت و مملکت خود رهبری کرده‌اند هر گاه یکی از برنامه‌های مترقی شاهنشاه اعلام شده است بدبینان و یا مستضعفین با نظر اعجاب بر آن نگریسته‌اند و پس از آن که سیاست مزبور به مرحله انجام رسیده و جای خود را در جهان پر آشوب امروز پیدا کرده است انگشت تعجب بر دندان گزیده‌اند برای نمونه اتخاذ سیاست مدبرانه‌ای است که از طرف شاهنشاه پی ریزی و اجرا گردید ظاهراً چنین

می‌نمایاند که اجرای آن در برابر تضادهای سیاست بین‌المللی به آسانی امکان پذیر نباشد ولی اکنون که همین سیاست با قدرت و تدبیر و احترام کامل به استقلال ملّی و حاکمیّت ملّت ایران در میان بلوک‌های جهانی عمل گردیده است ناظرین اذعان کردند که تردید ایشان در مورد این سیاست نیز ناروا بوده و اکنون ملّت ایران با استحکام و ثبات مخصوص بهترین روابط سیاسی را در محدوده استقلال ملّی با بلوک شرق و غرب دایر کرده و هیچ یک از دولت‌های جهان نیز به خود اجازه نمی‌دهند که بیرون از روابط عقلایی و معمول دیپلماسی انتظاری از دولت ایران داشته باشند (صحیح است) به هر تقدیر به نام ملّت ایران احساسات بی شایبه و عمیق مردم رومانی، یوگوسلاوی و مراکش را نسبت به شاهنشاه آریامهر مورد ستایش قرار داده و تأثیرات نیکوی این مسافرت‌ها را برای ملّت ایران به فال نیک می‌گیرم و آرزو دارم سفر شاهانه با پیروزی و شادکامی و سلامت و سعادت پایان پذیرد و چشم ملّت ایران به دیدار رهبر عالیقدرش روشن و منور گردد (انشاالله- احسنت) و اما مطلبی که حاشیه این ابراز احساس به عرض مجلس مقدّس می‌رسانم این است که مردم اصفهان از اعاده نام دانشگاه و اقدامات مقام محترم ریاست مجلس و جناب آقای وزیر آموزش و پرورش در این باره سرشار از سپاس‌گزاری و امتنان گردیده و انتظار دارند همان طوری که قرار شد عنوان دانشگاه اصفهان در مکاتیب و نامه‌ها به کار برده شود عملاً نیز ترتیبی داده شود که برای سال تحصیلی ۴۵-۴۶ نواقص موجود مرتفع و دانشکده کشاورزی نیز شروع به کار نموده و با توجّه به مساعدت‌های گران‌بهایی که جناب آقای دکتر اقبال به دانشکده‌های اصفهان کرده و می‌کنند اطمینان دارد اگر برای تأسیس دانشکده‌های جدید نقیصه و کمبودی وجود داشته باشد در پرتو فرهنگ پروری شخص ایشان مرتفع خواهد شد (صحیح است) و انشاالله دارالعلم اصفهان شئون علمی خود را با داشتن اساتیدی که هم اینک مشغول هستند به اعلی مرتبه خواهند رسانید (انشاءالله) مطلب دیگری که ذکر آن به مناسبت فرا رسیدن فصل انتشار بیلان‌ها و ترازنامه‌های شرکت‌ها بی مناسبت نیست از لحاظ نقش اساسی عامل انسانی در اقتصاد کشور و با توجّه این که طبقات زحمتکش توجّه و حساسیّت بیش‌تری نسبت به مسایل اقتصادی مملکت دارند اجازه می‌خواهم چند کلمه درزمینه کار شرکت‌ها به طور کلی و بانک‌ها به عرض مجلس برسانم. تصور می‌رود فلسفه الزام و اقدام شرکت‌ها به انتشار بیلان سالیانه در مطبوعات آشنا شدن صاحبان سهام و مردم و محافل اقتصادی از نحوه کار این قبیل واحدهای اقتصادی بوده و تا زمانی که بورس به معنای واقعی در کشور ایجاد نشده است انتشار بیلان‌ها وسیله روشنی برای هدایت افکار عامه مردم در امر اقتصاد و راهنمایی آنان برای انتخاب رشته‌هایی در بخش خصوصی برای سرمایه گذاری می‌تواند باشد متأسفانه هر سال در این موقع در روزنامه‌ها بیلان‌های دست و پا شکسته و نا موزونی از بعضی شرکت‌ها به چشم می‌خورد که نه خود صادرکنندگان از آن چیزی می‌فهمند و نه مطلبی عاید مردم و محافل اقتصادی می‌کند (صحیح است) که برای نمونه چند بریدگی از این بیلان‌ها را برای توجه دولت تقدیم مقام ریاست می‌کنم (تقدیم نمودند) و اگر جناب آقای قوام صدری این بیلان‌ها را مطالعه بفرمایند تصدیق خواهند کرد که این بیلان‌ها هیچ یک با هم تطبیق ندارد و به قدری ناموزون و نامرتب است که هر آدم با اطّلاعی هم از آن سر در نمی‌آورد (مهندس کمانگر- بدتر از این‌ها خود بانک‌ها هستند) بله راجع با آن‌ها هم بعداً عرض خواهم کرد. قطع دارم که نمایندگان محترم دراین اعتقاد با من هم‌عقیده هستند که امروز کشور ما بعد از انقلاب ششم بهمن بیش از هر موقع دیگر به اعتماد اقتصادی نیازمند بوده و بیلان‌های صحیح است که می‌تواند نقطه اتّکا و توجّه سرمایه گذاران در بخش خصوصی باشد زیرا سابقه‌ای که از سرمایه گذاری در شرکت‌ها در ذهن افراد وجود دارد این است که شرکت‌های سهامی به سرنوشت شومی دچار گردیده و سرمایه‌های مردم به دست دفتر سازان بیلان پرداز به کلّی از میان رفته است و به این ترتیب این بیلان‌ها نمی‌تواند جوابگوی عدم اعتماد گذشته باشد لذا بجا است که دولت در زمینه کنترل دفاتر و تنظیم بیلان‌ها به شکل واحد و علمی و دنیاپسند اقدام

کنند که هم مالیات حقه دولت محفوظ بماند و هم این کنترل تأمینی برای سرمایه گزاری مردم در شرکت‌ها باشد ضمناً در مورد بانک‌های خصوصی که از این قاعده مستثنی نیستند بیلانهای متفاوتی انتشار داده‌اند که من بدون آنکه جنبه‌های دیگر آن را مطرح کنم و جمع سودی که طبق بیلان‌های منتشره از طریق بانک‌ها و شرکت‌ها از مردم اخذ گردیده جمع‌آوری و به نظر نمایندگان محترم برسانم به طور اجمال توضیح می‌دهم یکی از عوامل مانع فعالیت‌های عمرانی بهره سنگین موجود است و با وجودی که به قرار اطلاع در اثر اقدامات دولت نرخ بهره در بازار آزاد به حدود دو ازده درصد تنزل پیدا کرده است جا دارد بانک‌های دولتی در زمینه تنزل بهره‌های خود اقدام کنند و به این موضوع توجه داشته باشند که آن بیلانهای از اینگونه بانک‌ها در مورد قبول است که خدمات بیشتری انجام داده باشند نه این که ارقام سود آنها رو به تزاید بگذارد ما از بانک‌های اعتبارات صنعتی و بانک اعتبارات کشاورزی و بانک رفاه کارگران و بانک رهنی این انتظار را نداریم که آخر سال ارقام سود آنها زیاد باشد بلکه از این بانک‌ها مخصوصاً متوقع هستیم که خدمات آنها و کمک‌های آنها به مردم زیادتر باشد برای این که سود آنها نتیجه‌ای ندارد ولی متأسفانه می‌بینیم که این بانک‌ها مخصوصاً بیشتر دنبال پیدا کردن سود هستند نه خدمت (مهندس کمانگر- در حال حاضر که زد و بند می‌کنند و اموال مردم را می‌برند) همچنین در مورد گروهی از زحمتکش‌ترین طبقات که در بانک‌های خصوصی به کار اشتغال دارند و آتیه و تأمین شغلی برایشان پیش‌بینی نشده باید تدوین و تنظیم مقررات واحدی نسبت به آینده زندگی آنان و خانواده‌هایشان اقدام گردد تا این گروه زحمتکش فعال نیز نگرانی و اضطراب خود را از دست داده و با صمیمت و دلگرمی به وظایف محوله مشغول باشند ملاحظه می‌فرمایید با وجودی که مستخدمین دولت تأمین کافی استخدام ندارند تأمین نسبی کارمندان دولت باعث شده است که همه طبقات از هر طریق می‌کوشند که به استخدام دولت در آمده و حتی‌المقدور از اشتغال به مشاغل دیگر پرهیز دارند در صورتی که اگر با تدوین مقررات نسبت به تأمین زندگی طبقاتی که در بخش‌های خصوصی اشتغال دارند توجه بشود هم کارهای آزاد و عمرانی مملکت از نیروهای انسانی سالم برخوردار خواهد شد و هم دولت از فشار متقاضیان شغل که به انحا گوناگون دستگاه‌ها را تحت فشار قرار می‌دهند خلاصی خواهد یافت.

رئیس- آقای صائب وقت جنابعالی تمام شد.

صائب- آقای مهندس ریاحی اجازه می‌فرمایید بنده از وقت جنابعالی استفاده کنم؟

مهندس ریاحی- بفرمایید.

صائب- متشکرم، آخرین قسمت عرایض من در مورد آموزش فنی و حرفه‌ای یعنی هنرستان‌های صنعتی و آموزشگاه‌های حرفه‌ای است که من در اینجا به اشکلات موجود در مورد یکی از این واحدها یعنی آموزشگاه‌های حرفه‌ای می‌پردازیم آموزشگاه‌های حرفه‌ای به منظور تربیت کارگران فنی تأسیس شد که در رشته‌های مختلف احتیاجات صنایع کشور را مرتفع نماید و به همین سبب فارغ‌التحصیلان این آموزشگاه‌ها نمی‌توانند در مدارس فنی دیگر و یا مدارس فنی دیگر و یا مدارس متوسط به تحصیل خود ادامه دهند و از طرفی چون در حال حاضر آموزشگاه‌های حرفه‌ای از نظر تجهیزات و برنامه ناقص و ضعیف هستند هنرجو پس از طی دوره این مدارس مهارت کامل و لازم را فرا نمی‌گیرد و از طرفی بعضی از صاحبان صنایع و کارخانه‌ها هنوز آمادگی پذیرش فارغ‌التحصیلان آموزشگاه‌ها ندارند زیرا عقیده دارند که این فارغ‌التحصیلان با داشتن ۱۶ سال سن و با جثه کوچک نمی‌توانند به عنوان یک کارگر فنی کار کنند عملاً هم دیده شده است که این نظر تا حدی صحیح می‌باشد این افراد با سن کم و مهارت ناقص و در بعضی موارد بسیار ضعیف قادر نیستند کارهای فنی به معنای واقعی آن را انجام دهند همه این عوامل سبب می‌شود که هنرجویانی که دوره آموزشگاه‌های حرفه‌ای را به پایان می‌رسانند نمی‌توانند در رشته‌های خود به کار مشغول شوند و نمی‌توانند به تحصیل ادامه دهند و ضمن آماری که در عمل گرفته شده اکثر این افراد

پس از اتمام دوره آموزشگاه یا بی‌کار مانده یا به کارهایی پرداخته‌اند که کوچک‌ترین ارتباطی با رشته تحصیلی آنها نداشته است (صحیح است)

مجموع این اشکالات سبب شده که در حال حاضر هنرجویانی به آموزشگاه‌های حرفه‌ای وارد شوند که یا چندین سال در مدارس متوسط مردود و اخراج شده‌اند و یا کسانی که پرداخت شهریه و سایر هزینه‌های تحصیلی برایشان مقدور نیست به خاطر این آموزشگاه‌ها شهریه دریافت نمی‌دارند اجباراً به این آموزشگاه‌ها روی می‌آوردند و به محض این که فرصتی بیابند و یا کار کوچکی در خارج به دست آورند آموزشگاه را در هر مرحله‌ای که باشد ترک می‌نمایند اگر به آمار کسانی که در سال اول تحصیلی آموزشگاه‌ها نام‌نویسی کرده‌اند و هنرجویانی که فارغ‌التحصیل شده‌اند توجه کنید درست معلوم است که از عده شرکت کننده سال اول بیش از یک سوم در سال سوم باقی نمانده‌اند و این عده قلیل هم در مصاحبه‌ای که با آنان شده است عموماً اظهار داشته‌اند که یا در اثر فشار والدین و یا عللی دیگر که در میان آنها از علاقه شخصی و وجود استعداد خبری نیست به آموزشگاه‌ها آمده‌اند تا آنجایی که شنیده‌ام در مورد برنامه فعلی آموزشگاه‌های حرفه‌ای به طور صحیح برنامه مشخص و مدونی وجود ندارد مثلاً در مورد کادر عملی که برنامه اصلی این مدارس است معلمین برنامه‌ای به سلیقه خود ترتیب می‌دهند و حال آنکه هنرجویی که پس از سه سال آموزش باید در رشته کار خود خبره گردد یک برنامه حساب شده و دقیق لازم دارد و چون چنین برنامه‌ای نیست هر چه پیش آید یا به نظر معلم کارگاه برسد انجام می‌شود از طرفی دروس فنی هم به علت این که کتاب فنی برای این دروس نیست به طور کامل تدریس نمی‌شود در این مورد نیز معلم هر چه بدانید و یا بخواهد تدریس می‌کند نه آنچه مورد لزوم است به طور خلاصه باید گفت که نتیجه کار آموزشگاه‌های حرفه‌ای در شرایط فعلی هدر رفتن عمر جوانان ما و بودجه مملکتی است و برای بهبود این وضع به نظر می‌رسد که اولاً برنامه جامعی برای رشته‌های مختلف آموزشگاه‌ها با توجه به برنامه آزمایشی سال‌های اخیر برای ایجاد مهارت لازم و ترتیب کارگر فنی تحصیلی کرده تدوین نموده و ثانیاً از وجود معلمینی که بتوانند برنامه‌های علمی و علمی را اجرا نماید استفاده نموده ثالثاً با تألیف کتب فنی در رشته‌های مختلف و تجهیز آموزشگاه‌ها با وسایل لازم و ایجاد ساختمان‌های مناسب برای آموزشگاه‌ها توجه بیشتری به این نکته اساسی و مهم مبذول دارند مطلبی را که جناب آقای دکتر امین درباره گرفتاری‌های اصناف تبریز فرمودند بایستی عرض کنم این گرفتاری‌های مخصوص اصناف تبریز و تهران نیست بلکه اصناف اصفهان هم در این باره شکایات متعددی کرده‌اند و یک عده از آنها این گرفتاری را دارند من توجه دولت همچنین کمیسیون کشور را که یک قسمت را از این گرفتاری‌ها را تقریباً حل کرده‌اند و یک عده از آنها گرفتاری را دارند من توجه دولت را همچنین کمیسیون کشور را که یک قسمت از این گرفتاری‌ها را تقریباً حل کرده‌اند به این نکته معطوف می‌دارم که اصناف اگر خیالشان از نظر این گرفتاری‌ها راحت باشد اطمینان داشته باشید بهتر می‌توانند به مملکت و مردم خدمت کنند من مخصوصاً توجه دولت را به موضوع اصناف جلب می‌کنم خیلی معذرت می‌خواهم از مزاحمتی که برای همکاران ارجمندی فراهم کردم (احسنت).

رئیس- آقای سعید وزیر بفرمایید.

سعید وزیری- عرض می‌شود در هفته گذشته جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی و جناب آقای دکتر خطیبی نائب رئیس محترم مجلس و مدیر عامل محترم جمعیت شیر و خورشید سرخ به اتفاق چند نفر دیگر از همکاران مهمترم به ابهر تشریف فرما شدند و بنده این مطلب را نه به عنوان این که معمول است وقتی از حوزه‌های انتخابیه نمایندگان محترم بازدید به عمل می‌آید حادثه‌ای رخ می‌دهد در اینجا صحبت می‌شود آقایان به خاطر ندارند که بنده در این باره صحبت کرده باشم ولی مطلبی را بنده را وارد کرده اصرار دارم که در این مورد صحبت کنم البته وظیفه خود می‌دانم اول از مقام محترم ریاست مجلس تشکر کنم به مناسبت این که با داشتن چنین مقام و موقعیتی به این شهرها و نقاط کوچک و بزرگ کشور تشریف می‌برند و سرکشی می‌کنند به خصوص از آن جهت که در کمال صداقت و واقع-بینی مسایل را مورد بررسی

و مطالعه قرار می‌دهند باز بالاتر از این در کمال واقع‌بینی و محبت و صداقت مراحم عالیه اعلیحضرت همایون شاهنشاه را به طبقات مردم در محل‌های و شهرها ابلاغ می‌فرمایند بسیار بسیار مایه امیدواری و موجب به وجود آوردن یک هیجان‌های تازه و امیدوار کننده و سازنده‌ای در مردم شهر و در دهات می‌شود (صحیح است) بنده به نو به خودم به عنوان نماینده آن شهر از جناب آقای مهندس ریاضی تشکر می‌کنم آنجا هم بنده ضمن عرایض مختصری عرض کردم ظاهراً آقای دکتر خطیبی مدیر عامل محترم جمعیت شیر و خورشید سرخ باعث شدند تا ما این را بهانه قرار دادیم و مزاحم مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی شدیم استدعا کردیم تشریف بیاورند آنجا و بنده از این بهانه آفرینی این جمعیت محترم تشکر می‌کنم چون یک مرکز درمانی مجهز در آن محلی که سال‌های سال فراموش شده بود و در سایه انقلاب ششم به همین در ترقیات و پیشرفت‌ها از پایتخت و جبین گشاده و لب‌های متبسم رجال مرکزنشین به این روستاها باز شد و به این نقاط دور افتاده و این جای بسیار سپاسگزاری و تشکر است در آنجا یک هیجان و احساسات بسیار تماشایی و واقعاً قابل تقدیر و قابل تقدیس دیده می‌شد که تن‌ها از این جهت که در آنجا تمام مختلف مردم از روحانیون، فرهنگی‌ها، دانش‌آموزان، کشاورزان، خرده مالکین، کارمندان ادارات و روشنفکران و خلاصه تمام طبقات آمدند به خصوص از جهت این که روحانیون روشنفکر که مورد حمایت احترام طبقات مختلف هستند آنجا آمدند و به استحضار مقام محترم ریاست مجلس رسانیدند که ما تن‌ها یک چیز از شما درخواست می‌کنم و جناب آقای رئیس منتظر بودند که آنها لوله‌کشی یا چیز دیگری بخواهند ولی آنها می‌گفتند ما یکدل و یک جهت می‌خواهیم که جناب آقای رئیس مجلس تشکرات خالصانه و مخلصانه ما را به عرض شاهنشاه آریامهر برسانند و این حکایت از این می‌کرد که مردم زندگیشان تغییر کرده و مردم احساس می‌کنند اینجا مملکت خودشان است و این احساسی که قبلاً در این مردم وجود نداشت به وجود آمده و مردم حس می‌کند که اینجا وطنشان است خوش‌بختانه احساس می‌کند اینجا جایی است که مربوط به آنها است اینجا جایی است که احترام و افتخار و آینده‌شان تأمین می‌شود واقعاً بسیار قابل تقدیس و بسیار امیدبخش بود تردیدی نیست که در این بازدیدها مسایل اجتماعی هم خودش را بی‌پروا نشان می‌دهد خصوصاً این که با وضعی که این تشریفات و دید و بازدیدها انجام می‌گردد و به اصطلاح در معیت نمایندگان محترم مجلس که همه فرزندان و اولاد انقلاب ششم به همین هستند تردیدی نیست که تمام حقایق آن طوری که هست جلوه‌گر می‌شود یعنی آنجا منظره‌ای دکوری، به عنوان پرده‌پوشی از بعضی بدی‌ها در آنجا متجلی نمی‌کند و واقعاً سعی می‌شود مسایل مملکت خودش را نشان بدهد در سایه دیده شدن این مسایل مملکتی است که ما حساس می‌کنیم ضرورت به دست آوردن و اتخاذ روش‌های تکمیلی در زمینه انقلاب را همین چیزهایی است که امروزه همکاران محترم بنده اینجا به قسمتی از آن اشاره کرده‌اند و اجرای این قسمت از آیین‌نامه‌های اصلاحی است که خوش‌بختانه همان طور که اصل انقلاب به دست رهبر توانای ایران اعلیحضرت شاهنشاه انجام گرفته است مطالعه و بررسی برای به دست آوردن و اتخاذ روش‌های تکمیلی و صحیحی هم باز به دست خود معظم‌له انجام می‌گیرد مثلاً به عنوان یادآوری همین مسافرت اخیر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی به کشور یوگسلاوی را باید نام برد البته اعلیحضرت مسافرت‌های زیادی فرموده‌اند و می‌فرمایند در تمام این سفرها اعلیحضرت به عنوان یک شخصیت جهانی به عنوان رهبر یک کشور تاریخی مدرن مورد احترام و استقبال ملت‌ها و دولت‌ها زعمای کشورها قرار می‌گیرد (صحیح است) اما مسئله مسافرت به یوگسلاوی و آنچه گفته می‌شود و خوش‌بختانه دیشب از خبرگزاری‌های شنیدیم و امروز در مطبوعات می‌خوانیم این یک مطلب کاملاً نشاندارتر و معنی دارتر است برای این که این تجلیل و این قدردانی و این‏ تعظیم بر رهبر انقلاب ایران و انقلاب ایران از جانب کسی شده است که خود از بانیان انقلاب و رهبران واقعی انقلابات این زمان است و این شخص

مارشال تیتو است مارشال تیتو رئیس جمهور کشور یوگسلاوی واقعاً یک مرد شجاع و یک مرد توانای زمان ما است تجلیل و تقدیری که این مرد از انقلاب ایران می‌کند این صد درصد قابل استناد است چون مارشال تیتوکسی است که با این که خود دست پرورده و تربیت شده گهواره اتحاد جماهیر شوروی و کمونیزم بود آن وقتی که پای منافع ملت و کشورش به میان آمد و در مقابل مسئله ترقی ملتش قرار گرفت در مقابل آن سوابق قبلی عصیان کرده و مقاومت کرد و گفت آنچه برای ما مطرح است حیات ملت یوگسلاوی است برای ما مسئله بنام انترناسیونالیزم، کمونیزم مطرح نیست برای ما مسئله‌ای به نام پیدا کردن راه زندگی خوب برای ملت یوگسلاوی مطرح است البته از این بازدیدها و ملاقات‌ها با مارشال تیتو خیلی‌ها کرده‌اند آنهایی که خیلی سعی کرده‌اند تی تیست‌تر از خود خود تیتو باشند ولی هر گز دنیا عقاید و آرا آنها را به عنوان یک عقیده اصیل نپذیرفته است (صحیح است) همچنان که خود مارشال تیتو هم درباره این افراد هرگز درباره کارها و اقدامات اینها اظهار امیدواری نکرد و صحه نگذاشت و نگفت آنچه شما می‌کنید یک کار اصیل انقلابی در راه بهبود و سعادت ملت‌ها است بلکه بعد از ملاقات آنها اعلامیه‌هایی خوانده‌اید که همیشه بوی یک نوع استخوان لای زخم و تعارف و مجامله و مداهنه از آن می‌آمده آنچه که در اظهارات و مصاحبه دو نفری اعلیحضرت همایونی شاهنشاه ایران و مارشال تیتو شنیده نمی‌شود مجامله و مداهنه و تعارف آنچه که شنیده می‌شود واقع بینی گویی دو رهبر ناسیونالیزم است دو رهبری که رژیم‌های مختلف و کاملاً متضاد اجتماعی دارند ولی هر دو به خاطر ملت‌هایشان، هر دو برای استقلال ملت‌هایشان هر دو برای بهبود زندگی ملت-هایشان کار می‌کنند اینجا است نکته نشانداری که در سفر اعلیحضرت دیده می‌شود این است که روزنامه همسایه عزیز ما عدالت ارگان حزب اکثریت ترکیه که بایستی من در اینجا روزنامه تشکر کنم که می‌نویسد پادشاه ایران یک شخصیت جهانی است که تن‌ها برای منفعت ملت خودشان، تن‌ها سعادت ملت خودش تن‌ها برای این که بهترین راه را از میان راه‌های متضاد برای ملت خودش پیدا کند یک تنه می‌کوشد او مردی است که راه ملت خودش را از میان سرمایه داری و کمونیسم به طرف سعادت باز می‌کند (صحیح است) و من به نام ملت ایران از این روزنامه خارجی از این روزنامه‌ای که نماینده اکثریت ملت خودش است تشکر می‌کنم آقایان این مسایلی است که وقتی دیده می‌شود و مطرح می‌شود باید صادقانه و صمیمانه گفت و به دنیا اعلام کرد تا آنهایی که سرنوشت ملت‌ها را به بازی می‌گیرند تا آنهایی که ملت‌ها را ملعبه و ماجراجویی‌ها و عوام فریبی‌ها و جاه‌طلبی‌های خودشان قرار می‌دهند بدانند که قادر به رهبری نخواهد بود اعم از این که تظاهر به هر رویه‌ای بکنند ملت‌ها برای آنهایی اهمیت و احترام قائل هستند که واقعاً به اصالت آنها و به اصالت آزادی اعتقاد دارند و آنها بدون آلوده شدن به تزها و دکترین‌های متضادی از نوع کمونیزم و کاپیتالیزم و مسایل دیگری که در قطب‌های مخالف قرار می‌گیرند اینها راهشان را از میان آنها باز می‌کند و فقط به سوی آزادی فقط به سوی انسانیت فقط به سوی اصالت ملت خودشان پیش می‌برد این بود عرایض بنده (احسنت).

۳- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر آموزش و پرورش‏

رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای دکتر هدایتی فرمایشی دارید بفرمایید.

دکتر هدایتی (وزیر آموزش وپرورش)- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی: به طوری که استحضار دارید یکی از اقدامات اساسی که زمینه پیشرفت دستگاه آموزشی کشور باید به عمل آید همیشه مورد تاکید شاهنشاه آریامهر بوده است و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی هم کمال علاقه‌مندی خودشان را به این امر فرموده‌اند مسئله تکمیل و توسعه دانشگاه‌های استان‌های کشور است (صحیح است) در سال گذشته متعاقب کنگره دانشگاه‌های کشور که در

اجرای نیات شاهنشاه در تهران تشکیل شد اقدامات اساسی برای رفع مشکلات شهرستان‌ها تا حدودی که امکانات مالی و انسانی کشور اجازه می‌داد به عمل آمد از جمله طبق تصمیمی که گرفته شد در سال تحصیلی گذشته تعداد بیشتری دانشجو نسبت به سال تحصیلی قبل در دانشگاه‌های داخلی کشور گرفته شد تا امکانات تحصیلی بیشتری برای تعداد بیشتری دانشجو در داخل کشور فراهم بشود و در داخل کشور برای تکمیل کادر دانشگاه‌های شهرستان‌ها که مهمترین مشکل توسعه دانشگاه‌ها در استان‌های کشور است طرحی تهیه شد که به موجب آن طرح ۱۰۰ نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های داخل و خارج که مدارج علمی آنها اجازه تدریس در آموزشگاه‌ها را می‌دهند بتوانند با حقوق کافی به شهرستان‌ها بروند و حتی حسب‌الامر مبارک شاهنشاه آریامهر این جوانان از نظام خدمت نظام وظیفه در پادگان‌ها معاف شدند و قرار شد که چند ماه تعطیلات تابستانی را در پادگان‌ها به تعلیمات نظامی بپردازند و بقیه خدمت را در دانشگاه‌های شهرستان‌ها انجام وظیفه کنند خوش‌بختانه این طرح که با تأیید کامل دولت و کمک‌های ارزنده آقای نخست‌وزیر به موقع اجرا گذارده شد امروز تا حد زیادی مشکلات کادر آموزشی دانشگاه‌های شهرستان‌ها را مرتفع کرده و تعداد کثیری از فارغ‌التحصیلان و جوانان ارزنده کشور در خارج از کشور تحصیلات شایسته‌ای کرده‌اند و امروز به کشور برگشته‌اند و در ظرف دو ماه اخیر هر یک به خدمت در محل مأموریت خودشان که خدمتگزاری به موسسات آموزش عالی کشور و جوانان و مردان آینده مملکت است عزیمت کرده‌اند هر اندازه‌ای برای رفع این مشکل یعنی تکمیل کادر آموزش دانشگاه‌های شهرستان‌ها بشود باز باید تلاش و کوشش کرد از جمله در سال جاری وزارت آموزش و پرورش متوجه شد که تعدادی فارغ‌التحصیل‌های رتبه اول دانش‌سرای عالی که در خارج تحصیلات بسیار ارزنده‌ای کرده‌اند در مراجعت به کشور به علت این که موجب دو قانون که در سال‌های ۱۳۲۶ و ۱۳۳۸ گذشته مکلف هستند این فارغ‌التحصیل‌های رتبه اول دانش‌سرای عالی که به علت این که شاگرد اول بوده‌اند به خرج دولت به خارج اعزام شده‌اند و مدارج عالیه را طی کرده‌اند مدارجی که امروز برای کشور اسباب افتخار است مثلاً یکی از اینها در رشته ریاضیات که تعداد آنها انگشت شمار شده‌اند و مدارج عالیه را طی کرده‌اند مدارجی که امروز برای کشور اسباب افتخار است مثلاً یکی از اینها در رشته ریاضیات که تعداد آنها انگشت شمار هستند تحصیلات عالی کرده‌اند و به موجب این قانون وزارت آموزش و پرورش مکلف است اینها را برای مدت ۵ سال به تحصیل دبیری در شهرستان‌ها مشغول کند البته صرف‌نظر از وضع روحی که این تعهد برای این جوانان خواهد شد که بعد از این که تحصیلات عالی در خارج کرده‌اند (یک نفر از نمایندگان- مگر شهرستان‌ها چه عیبی دارند) مورد احتیاج برای تدریس در شهرستان هستند و ناگزیر هستند به عنوان دبیری تدریس بکنند در حالی که دانشگاه‌ها کشور به وجود اینها نیازمند است و این تعهد قانونی به وزارت آموزش و پرورش اجازه نمی‌دهد از نیروی انسانی آن طور که شایسته است استفاده بکند بنابراین برای رفع این احتیاج شدید دانشگاه‌های شهرستان‌ها و همچنین استفاده حداکثر از جوانانی که در خارج تحصیل کرده‌اند لایحه‌ای تهیه شده است که تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود تقاضا شده است با قید یک فوریت اجازه بفرمایید که فارغ‌التحصیل‌های رتبه اول دانشسرایعالی که تحصیل عالی در خارج کرده‌اند وزارت آموزش و پرورش اجازه داشته باشد اینها را در دانشگاه‌های شهرستان‌ها مورد استفاده قرار بدهد و به عنوان کادر استادی بتواند بپذیرد با نهایت احترام این لایحه را تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌کنم با اجازه مقام ریاست مجلس چون جناب آقای صائب نماینده محترم در اینجا مطالبی پیرامون تعلیمات حرفه‌ای فنی فرمودند و بنده افتخار نمودند همیشه سپاس‌گزارم از راهنمایی‌ها ارزنده نمایندگان محترم مجلس که هادی و راهنمایی بنده هستند خواستم چند کلمه توضیح عرض کنم تعلیمات حرفه‌ای اگر چه نواقص بسیار زیادی دارد ولی دستگاه آموزشی کشور با کمال علاقه‌مندی توجه به این موضوع دارند و همان طور که اطلاع دارند طی سال‌های اخیر تعداد کثیری از کارشناسان کشور در اجرای نیات عالیه رهبر کشور مشغول بررسی اساسی در برنامه آموزش کشور هستند مخصوصاً به تعلیمات

حرفه‌ای توجه خاص دارند و هم اکنون در حدود سی نفر از کارشناسان دستگاه‌های مختلف کشور که در امر تبلیغات حرفه‌ای تخصص دارند مشغول بررسی هستند برای تدوین کتاب‌های مشترک در درجه اول و تنظیم برنامه مفیدتر از برنامه‌های موجود به نحوی که منظور نظرتان بود و در فرمایشاتتان اظهار فرمودید فارغ‌التحصیل‌های أموزشگاه‌های حرفه‌ای بتوانند در هنرستان‌های کشور ثبت نام و تحصیل بکنند و همچنین از لحاظ تجهیز این آموزشگاه‌ها بنده تصدیق می‌کنم که این آموزشگاها و هنرستان‌ها آن طور که باید باشد مجهز نیستند و شاید به همین علت باشد که در مقابل خواسته شدید نمایندگان محترم که علاقه و اصرار دارند برای تشکیل آموزشگاه حرفه‌ای و هنرستان و حوزه نمایندگی خودشان وزارت آموزش و پرورش شرمنده است تاکنون نتوانسته است جواب‌گوی خواسته این همه عشق علاقه‌ای که نمایندگان محترم دارند باشند برای این که نظر این است که نظر حتی‌الامکان این آموزشگاه‌های موجود را از لحاظ تجهیزات برنامه تکمیل بکنیم و بعد در مرحله دوم برای توسعه عملیات حرفه‌ای با برنامه معین اقدام بکنیم به همین جهت در سال گذشته ۱۷ هنرستان کشور که تجهیزات نداشت به مدرنترین و جدیدترین تجهیزات مجهز شدند و در سال تحصیلی جدید هم بقیه آموزشگاه‌های حرفه‌ای که مجهز نیستند مجهز خواهد شد و انشاالله با برنامه‌های جدید و اساسی این آموزشگاه‌های حرفه‌ای مجهز خواهند شد بنده امیدوارم بتوانیم قدم‌های بلندی در اجرای معنویات رهبر عالی قدر کشور و خواسته نمایندگان محترم برداریم (احسنت)

۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت جنگ.

رئیس- تیمسار سپهبد شکیبی فرمایشی دارید بفرمایید.

سپهبد شکیبی (معاون پارلمانی وزارت جنگ)- به طوری که خاطر مبارک نمایندگان محترم مستحضر است برای انجام خدمت وظیفه مشمولین دیپلمه به بالا دیپلمه‌ها را به آموزشگاه گروهبانی وظیفه می‌برند و پس از گذراندن دوره آموزشگاه موفق شدن در طی این دوره به درجات گروهبانی دوم و گروهبانی سوم نائل می‌شوند و بقیه خدمت وظیفه را با این درجات انجام خواهند داد اما در همین قانون تکلیف عده‌ای که در این آموزشگاه موفق نشدند و مردود بشوند روشن نیست بنابراین تقاضا شده است یک تبصره‌ای به ماده ۶ قانون مشمولین دیپلمه به بالا اضافه بشود تکلیف این دسته را روشن بکنید که اگر مردود شدند بقیه خدمتشان را با درجه سربازی انجام بدهند لایحه تقدیم می‌شود و تقاضای تصویب آن راداریم.

رئیس به کمیسیون‌ها ارجاع می‌شود.

۵- تصویب صورت‌جلسه.

رئیس- راجع به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای دکتر کیان‏

دکتر کیان- اصلاحاتی در عرایض بنده هست که به تندنویسی می‌دهم.

رئیس- اصلاح می‌شود نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه دفعه قبل تصویب می‌شود.

رئیس- آقای معتمدی‏

معتمدی- هشت برگ طومار و شکایت واصله را تقدیم مقام ریاست می‌کنیم.

رئیس- آقای روحانی‏

روحانی- چند فقره عریضه و نامه است تقدیم می‌کنیم.

۶- تقدیم یک فقره سوال به وسیله آقای معتمدی.

معتمدی- سوالی است از وزارت دارایی تقدیم می‌کنیم.

۷- طرح وتصویب یک فوریت لایحه مربوط به فارغ‌التحصیلان دانش‌سراهای عالی‏

رئیس- فوریت لایحه مربوط به خدمت فارغ‌التحصیلان دانش‌سرای عالی و سازمان تربیت معلم در کادر أموزشی دانشگاه‌های شهرستان‌ها مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

نظر این که فارغ‌التحصیلان

دانشسرای عالی به موجب تبصره ۲ ماده واحده قانون مصوب ۲۹/۱۱/۲۶ وکاده ۱۵ قانون راجع به سازمان و استقلال دانش‌سرای عالی مصوب ۱۳/۹/۳۸ مکلفند پنج سال اول خدمت خود را به خدمت دبیری در شهرستان‌ها بپردازد و از طرفی بعضی فارغ‌التحصیلان دانش‌سرای عالی یا به هزینه خود یا به عنوان شاگرد رتبه اول تحصیلات عالی قابل ملاحظه‌ای کرده‌اند که می‌توانند در دانشگاه‌های شهرستان‌ها که احتیاج مبرمی به تکمیل هیات آموزش و مخصوصاً در رشته‌های علوم دارند مصدر خدمت کردند و لازم است برای تشویق این قبیل جوانان و در عین حال تأمین هیات آموزش دانشگاه‌ها شهرستان‌های به آنان خدمت اولیه خود را در دانشگاه‌های شهرستان‌ها انجام دهند لایحه قانون پیوست را با قید یک فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارند.

نخست‌وزیر آموزش و پرورش‏

ماده واحده فارغ‌التحصیلان دانش‌سرای عالی و قانون مصوب ۲۹/۱۱/۱۳۳۶ و ماده ۱۵ قانون راجع به سازمان انجام خدمت در کادر آموزش دانشگاه‌ها و مدارس عالی شهرستان‌ها پذیرفته می‌شود می‌توانند تمام یا بقیه پنج سال خدمت خود را در موسسات مزبور انجام دهند.

رئیس- فوریت این لایحه مطرح است نظری نیست؟ به فوریت این لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری مربوط به‏ اصلاحات مجلس سنا در لایحه تمدید مهلت تقدیم‏ دادخواست به هیات سه نفری و ابلاغ به دولت‏

رئیس- گزارش کمیسیون راجع به تمدید دادخواست به هیات سه نفری مطرح است قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۶ خرداد ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای پرتو معاون پارلمانی وزارت دادگستری لایحه شماره ۷/ ۹۰۳ ۱۵/۲/۴۴ راجع به تمدید مهلت دادخواست به هیات سه نفری را که با اصلاحاتی از مجلس سنا ارسال شده بود مطرح و با مصوبه آن مجلس موافقت و به شرح زیر تصویب نمود.

اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- تبصره زیر به ماده ۱۲ قانون راجع به اصلاح قانون اراضی دولت و شهرداری‌ها و اوقاف و بانک‌ها مصوب آذر ماه سال ۱۳۳۹ الحاق می‌شود.

تبصره- متصرفین اعیانی‌های اراضی امامیه (مفت‌آباد) در صورتی که در مدت‌های مقرر در شق الف بند ۲ ماده واحده قانون اراضی دولت و شهرداری‌ها و اوقاف و بانک‌ها مصوب هشتم شهریور سال ۱۳۳۵ و تبصره الحاقی به ماده واحده مذکور مصوب ۱۶ به همین سال ۱۳۳۵ به جهتی از جهات موجه موفق به تقدیم دادخواست نشده باشد اگر قبل از تاریخ تصویب قانون مصوب هشتم شهریور ماه سال ۱۳۳۵ شخصاً در زمین‌های مورد بحث با احداث اعیانی تصرف داشته‌اند در صورتی که اراضی مورد تصرف و سکونت مجموعاً از سیصد متر تجاوز ننمایند می‌توانند منتهی ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون دادخواست خود را در قبال اخذ رسید به دفتر هیات سه نفری تسلیم نمایند و الا به تقاضای

مالک طبق قسمت اخیر ماده فوق اقدام خواهد شد.

مفهوم جمله (اشخاصی که بدون اجازه مالکین ساختمان‌هایی در اراضی مزبور نموده و متصرف می‌باشند) مذکور در بند ۲ ماده واحده نامبرده مصوب هشتم شهریور ماه سال ۱۳۳۵ اعم است از اشخاصی که بدون اجازه مالک تمام زمین یا بدون اجازه شریک یا شرکا خود در ملک مشاع ساختمان کرده‌اند و شق اخیر شامل دادخواست‌های می‌شود که در مدت قانونی به هیأت سه نفری داده شده است.

نائب رئیس- کمیسیون دادگستری هاجر تربیت‏

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون نظری هست؟ آقای بهبودی بفرمایید.

دکتر مهندس بهبودی- بنده از معاون ووزارت دادگستری می‌خواستم استدعا کنم راجع به جمله بند چهار اصلاحی مجلس سنا یک توضیحی بفرمایید که ما وارد بشویم که منظور چیست؟

رئیس- آقای پرتو بفرمایید.

پرتو (معاون وزارت دادگستری)- با اجازه مقام ریاست برای استحضار خاطر جناب آقای دکتر مهندس بهبودی عرض می‌کنم عده‌ای بودند که تصرفاتی داشتند در آن زمین‌ها این تصرفات یا نسبت به تمام ششدانگ بود و با این تصرفات چون بنو اشاعه بود نسبت شش دانگ غیر مفروز بود که مالک بودند در جزئیاتشان هر یک از متصرفین آنها این ماده و این تعریف و توجیهی که شده در مجلس سنا هیچ حق جدیدی را برای افراد جدید معین تعیین نمی‌کنند بلکه نسبت به کسانی که در موعد مقرر دادخواست خودشان را به هیات سه نفری نداده‌اند و عللی که در آن موقع متوجه بوده این دادخواست‌ها رد شده الان تکلیف این عده معلوم نیست نه سند مالکیت صادر می‌شود و نه حق دارند معاملاتی بکنند اینجا توضیحی که داده شده در بند آخر که به این قانون اضافه شده فقط مربوط به عده معینی است که مشخصات این عده در دفتر هیات سه نفری موجود و روشن است برای عده جدیدی هیچ حق جدید ایجاد نمی‌شود و کسی نمی‌تواند از این موقعیت استفاده کند (دکترجعفری- فرمودید به عللی موجهی این دادخواست‌ها رد شده اگر به علل موجه رد شده چه موجب شده که مجدداً رسیدگی بشود؟) علل موجهش این است که دادخواست‌ها را به موقع نداده‌اند چون در موعد دادخواست داده نشده رد شد، ولی چون تکلیف مالکیت اینها معلوم نیست نه سند مالکیت برایشان صادر می‌شود و نه این که اجازه معامله بدهند می‌خواهند تکلیفشان روشن بشود (دکتر جعفری- اینها دادخواست داده‌اند؟) عده‌ای بوده‌اند که دادخواست داده‌اند و عده‌ای بوده‌اند که نتوانسته‌اند به موقع دادخواست بدهند تکلیف این عده معدود باید مشخص و معلوم بشود نه سند مالکیت دارند و نه معامله هم ممنوع هستند.

دکتر رهنوردی - لطفاً توضیح بفرمایید گه چرا فقط اراضی امامیه ذکر شده است.

رئیس- این لایحه مربوط به اراضی امامیه است اگر اراضی دیگر بخواهند باید لایحه جدید بیاورند نظر دیگری نسبت به گزارش کمیسیون نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به منتقی بودن تصویب‌نامه مربوط به انتصاب آقای دکتر اقبال به سمت سفیر کبیر و نماینده ثابت دولت شاهنشاهی در یونسکو و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش راجع به منتقی بودن تصویب‌نامه مربوط به انتصاب آقای دکتر اقبال به سمت سفیرکبیر و نماینده ثابت دولت شاهنشاهی در یونسکو مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون آموزش و پرورش با حضور خانم دکتر پارسای معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۲۴۰۹- ۴/ ۱۰/۱۳۴۲ مربوط به تصویب نامه شماره ۲۵۶۶- ۲۰/ ۳/۱۳۴۲ راجع به انتصاب جناب آقای دکتر منوچهر اقبال به سمت سفیر کبیر و نماینده ثابت دولت شاهنشاهی در یونسکو را که به شماره ۱۰۵ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به اظهارات نماینده دولت اظهار نمود که تصویب‌نامه مذکور موضوعاً منتفی است اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- صدری کیوان‏

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون بودجه در جلسه ۱۸ خرداد ماه ۱۳۲۴۵ با حضور آقای قوام‌صدری معاون پارلمانی وزارت دارایی لایحه دولت مربوط به تصویب‌نامه شماره ۲۵۶۶- ۲۰/ ۳/۱۳۴۲ راجع به انتصاب جناب آقای دکتر منوچهر اقبال به سمت سفیر کبیر و نماینده ثابت دولت شاهنشاهی در یونسکو را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون آموزش و پرورش دایر به منتفی بودن موضوع تصویب‌نامه مذکور را تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون بودجه- کریم اهری‏

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شوند.

۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش‏راجع به منتفی بودن تصویب‌نامه مربوط به تمدید مأموریت جناب آقای دکتر رعدی آذرخشتی‏در یونسکو و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش راجع به منتقی بودن تصویب‌نامه راجع به تمدید مأموریت آقای دکتر رعدی آذررخشی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون آموزش و پرورش با حضور خانم دکتر پارسای معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۲۴۱۰- ۴/ ۱۰/۱۳۴۲ مربوط به تصویب نامه شماره ۴/۹۲۱- ۱۳/ ۳/۱۳۴۱ راجع به تمدید مأموریت آقای دکتر رعدی آذرخشی را که گزارش اول آن به شماره ۲۶۹ چاپ شده مورد رسیدگی قرار داد و اظهار نظر نمود که مفاد تصویب‌نامه فوق‌الذکر موضوعاً منتفی است‏

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- صدری کیوان‏

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شوند.

۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتی‌رانی به وزارت دارایی و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش یک فوری راجع به انتقال اداره

کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۱۵ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قوام‌صدری معاون وزارت دارایی و آقای دکتر ضیایی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۸۹۸۲- ۲۹/ ۲/۱۳۴۵ دولت راجع به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی را که یک فوریت آن تصویب و به شماره ۱۸۵۸ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده- از تاریخ تصویب این قانون اداره کل گمرک و بنادر کشتیرانی با کلیه کارکنان بودجه و اموال خود از وزارت اقتصاد منتزع و ضمیمه وزارت دارایی می‌گردد و بنام سازمان گمرکات و بنادر کشتیرانی ایران خوانده می‌شود.

تبصره ۱- کلیه اختیارات و مسئولیت‌های قانونی مربوط به اداره کل گمرکات و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی واگذار می‌شود.

تبصره ۲- سازمان مزبور دارای شخصیت حقوقی بوده و از حیث امور مالی و تشکیلات اداری و پرسنلی و نحوه اداره آن و طرز ترتیب انجام معاملات و تشریفات آن منحصراً تابع مقررات مندرج در اساس‌نامه مزبور مخصوص خود خواهد بود که به تصویب کمیسیون مشترک دارایی مجلسین خواهد رسید مادام که اساس‌نامه مخصوص خود خواهد بود که به تصویب نرسیده است سازمان مذکور طبق مقررات فعلی اداره خواهد شد.

وزارت دارایی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون اساس‌نامه مزبور را تهیه و به مجلس تقدیم نماید.

تا زمانی که اساسنامه مزبور به تصویب نرسیده است سازمان مذکور طبق مقررات فعلی اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی اداره خواهد شد.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت الله اوزار

گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری با حضور نماینده دولت لایحه راجع به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی را که یک فوریت آن تصویب گردیده مورد رسیدگی قرارداد و گزارش از کمیسیون دارایی در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- سید علی صائب‏

گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون اقتصاد در جلسه ۱۷ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قوام‌صدری معاون وزارت دارایی لایحه دولت راجع به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی را که یک فوریت آن تصویب گردیده مورد رسیدگی قرار داد و گزارش از کمیسیون دارایی در این مورد تأیید تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد مهندس- فیروز عدلی‏

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده به طور کلی با این لایحه موافق هستم فقط چون جناب آقای دکتر آموزگار تشریف دارند می‌خواستم چند نکته را به عرض‌شان برسانم جناب آقای وزیر دارایی این طور شایع است که در سازمان بنادر و کشتیرانی پاداش‌های کلانی گرفته‌اند که مقدارش به قدری

زیاد است که ما نمی‌توانیم حتی اینجا اسم ببرم بنده امیدوارم که با تصویب این لایحه سازمان بنادر و کشتیرانی جزو وزارت دارایی می‌شود جنابعالی علاوه بر این که سازمان صحیحی به این تشکیلات خواهید داد در این مورد هم مطالعه بفرمایید اگر این پاداش‌ها را گرفته‌اند منبعد نگیرند و اگر خدای ناکرده پاداش‌هایی زیادتر از حد بوده لااقل ترتیبی بفرمایید که اینها طبق مقررات اقدام بشود و استدعا می‌کنم که بنده را هم در جریان بگذارید که ببینم تا چه حد صحیح است خیلی متشکرم.

رئیس- آقای مهندس ارفع مخالفند؟

مهندس ارفع- بنده تذکری دارم‏

رئیس- بفرمایید.

مهندس ارفع- به طوری که آقایان استحضار دارند در هفته قبل لایحه‌ای از طرف دولت تقدیم شد و آن لایحه انتقال و الحاق اداره غله و نان از وزارت دارایی به وزارت کشاورزی بود امروزه هم لایحه انتقال سازمان بنادر و کشتیرانی و اداره کل گمرکات از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی مطرح است بنده به شخصه از توجه دولت به این که سازمان‌هایی که ارتباط به یک وزارت‌خانه دارد در آن وزارت‌خانه متمرکز بشوند تا بهتر و بیشتر بتوانند به نفع کشور قدمهایی بردارند خوشوقتم و به دولت تبریک می‌گویم و از این فرصت می‌خواهم استفاده کنم یادآور شوم که الساعه ما یک تعداد زیادی از سازمان‌های کشاورزی داریم که اینها خارج از وزارت کشاورزی است و نتیجه عمل و کار این مؤسسات این است که نتوانند قدم‌های موثری بردارند که واقعاً استعداد این مملکت اجازه می‌دهد از منابع طبیعی بهره‌برداری کنند (صحیح است) از جمله این مؤسسات یکی موسسه خانیات است مکرر گله و شکایت از وضع حصول داشته‌اید و از این سیگارهای خارجی در این مملکت به حد وفور پیدا می‌شود همیشه تذکر داده شده اگر خاطر مبارک نمایندگان باشد در موقعی که لایحه فروش سیگار به یکی از کشورهای همجوار مطرح بود بنده در این جا به این نکته اشاره کردم که موقعی که ما می‌توانیم عملاً جلو قاچاق و ورود سیگار را بگیریم که در بهبود محصول داخلی را بگیریم که در بهبود محصول داخلی واقعاً قدم‌های موثری برداریم و تا زمانی که به این منظور و هدف نرسیده‌ایم خواهی نخواهی جنس خوب جای خودش را باز می‌کند و طبعاً لطمه‌ای به محصولات داخلی ما می‌زند توجه به این اصل که یک موسسه تجارتی نمی‌تواند صرفاً تجاری باشد و در دنیای امروز که اگر تحقیقات و بررسی‌های عملی و اصول فنی توام نباشد نمی‌تواند محصول واقعاً دنیا پسند و محصول قابل توجهی داشته باشد ضرری است و از این جهت به نظر یکی از موسساتی که اقلاً باید قسمت تحقیقات و مطالعاتی آن در وزارت دادگستری متمرکز باشد موسسه دخانیات است موسسه دیگری به نام موسسه چغندر کاری وابسته به کارخانه‌جات قند وجود دارد که این موسسه چغندر کاری کارش دادن مساعده به کشاورزان و تهیه چغندر برای کارخانه حتی انجام امور دفع آفات این محصول است در حالی که ما سازمان‌های مشابهی برای این کار مخصوصاً در وزارت کشاورزی داریم و من نمی‌دانم چه دلیلی دارد که امر چغندرکاری و کشت چغندر را به یک دستگاه دیگر واگذار کنند کارخانه کار خودش را انجام بدهد محصول اولیه را بگیرد و تبدیل به قند بکند اما کار تهیه چغندر با کارخانه‌جات قند ارتباطی ندارد به همین ترتیب هست سازمان چای کشور که بنده نمی‌خواهم زیاد مصدع آقایان شوم و واقعاً از تأثیر سویی که در طول مدت عملیات این سازمان در وضع محصول داشته بنده صحبتی نمی‌خواهم بکنم برای این که حقاً باید گفت قدمی در جهت بهبود محصول چای آن طور که شایسته بوده برنداشته‌اند نمی‌توانم محصول بد را بخورد مردم بدهیم یک محصولی درشان یک دستگاه دولتی نیست نمی‌توان برای آن بازار پیدا کرد ممکن است یک تاجری در حدود تجارت خودش یک تبلیغات ناروایی هم بکند ولی این کار برای دولت مجاز نیست دولت باید دنبال آن باشد که کیفیت محصول خودش را بهبودی کیفیت محصول خود بهترین مبلغی برای دستگاه به شمار می‌آید و علت عقب ماندگی وضع چای همین است که در محلی

قرار گرفته است که محلش نیست محل چای و امور مربوط به امر چای وزارت کشاورزی است (صحیح است) قسمت چهارم که به نظر بنده حائز اهمیت فوق العاده است موضوع شیلات است. تمام دنیا ماهی و منابع طبیعی یعنی جنگل، شیلات، رودخانه‌ها، شکار و صید که به عنوان منابع طبیعی نامیده می‌شود قسمتی از وزارت کشاورزی است (صحیح است) و با این ترتیب من امیدوارم و استدعا می‌کنم که جناب آقای هویدا به این مطلب توجه بفرمایند و آرزومندم که شاهد این باشیم که در آتیه خیلی نزدیک تصمیماتی در مورد این موسساتی که به عرض رساندم اتخاذ بشود و ما در اینجا تصویب کننده لایحه آن باشیم خیلی متشکرم (احسنت)

رئیس- چیز دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده واحده- از تاریخ تصویب این قانون اداره کل گمرک و بنادر کشتیرانی با کلیه کارکنان بودجه و اموال خود از وزارت اقتصاد منتزع و ضمیمه وزارت دارایی می‌گردد و به نام سازمان گمرکات و بنادر کشتیرانی ایران نامیده می‌شود.

تبصره ۱- کلیه اختیارات و مسئولیت‌های قانونی مربوط به اداره کل گمرکات و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی واگذار می‌شود.

تبصره ۲- سازمان مزبور دارای شخصیت حقوقی بوده و از حیث امور مالی و تشکیلات اداری و پرسنلی و نحوه اداره آن و طرز ترتیب انجام معاملات و تشریفات آن منحصراً تابع مقررات مندرج در اساس‌نامه مزبور مخصوص خود خواهد بود که به تصویب کمیسیون مشترک دارایی و امور استخدام و سازمان‌های اداری مجلسین خواهد رسید.

وزارت دارایی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون اساس‌نامه مزبور را تهیه و به مجلس تقدیم نماید.

تا زمانی که اساس‌نامه مزبور به تصویب نرسیده است سازمان مذکور طبق مقررات فعلی اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی اداره خواهد شد.

رئیس در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۲ در سطر سوم اصلاح زیر به عمل آید. کمیسیون دارایی و امور استخدام الی آخر دکتر اسفندیاری‏

رئیس- آقای دکتر اسفندیاری بفرمایید.

دکتر اسفندیاری- در ظرف این مدتی که من در مجلس بودم عملاً دیدم آنچه که به کمیسیون‌های مشترک مجلسی ارجاع می‌شود به علت آنکه اکثراً اکثریت حاصل نمی‌کنند یا به عهده تعویق می‌افتد یا این که مدتی طول می‌کشد تا به تصویب برسد این بود که به نظرم رسید از این به بعد هر چه می‌خواهند به کمیسیون‌های مشترک ارجاع کنند اگر تک تک به کمیسیون‌های ذی صلاحیت ارجاع شود مسلماً سرعت عمل بیشتری خواهد داشت و استدعا کردم که به کمیسیون‌های دارایی و امور استخدام مجلسین تک تک برود هم سرعت عمل بیشتری خواهد داشت و هم بهتر رسیدگی می‌شود حالا بسته به نظر آقایان محترم است.

رئیس- نسبت به پیشنهاد آقای دکتر اسفندیاری مخالفتی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به این اصلاحاتی که به عمل آمد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۱۲- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به افتتاح حساب بانکی جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران‏

رئیس- گزارش شور اول راجع به افتتاح حساب بانکی جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارت‌خانه‌ها مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۱۰ خرداد ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر آموزگار وزیر دارایی لایحه شماره ۳۶۰۵- ۲۱/ ۲/۴۵ دولت راجع به افتتاح حساب بانکی جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارت‌خانه‌ها را که به شماره ۱۸۴۱ چاپ گردیده بود رکورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

یک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی مجازند حقوق و مزایای کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری‌بگیران خود را طبق دستورالعملی که وزارت دارایی ابلاغ خواهد نمود از طریق هر نوع حساب بانکی پرداخت نمایند. و همچنین به تدریج کلیه دریافت‌ها و پرداخت‌های نقدی را از طریق بانک معمول دارند. گواهی بانک در مورد انتقال وجه به حساب کارکنان دولت و اشخاص ذی‌نفع به منزله رسید گیرنده خواهد بود.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت الله اوزار

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است آقای صفی‌پور بفرمایید.

صفی‌پور- در مورد این لایحه در کمیسیون بحث شد و بنده با ارادات خاصی که آقای وزیر دارایی دارم هر چه فکر کردم که اظهاری نکنم نتوانستم چون بعضی کارهاست که وظیفه ما ست به خاطر آینده عکس‌العملی این کار را در ذهنم مجسم کردم و مدت‌ها به فکر فرو رفتم به این نتیجه رسیدم که عرایض من مسلماً به نفع جناب آقای وزیر دارایی خواهد بود یعنی به نفع مملکت است به نفع کارمندان دولت است و به نفع آینده و سرنوشت این لایحه است مجسم بفرمایید که از این به بعد حقوق کارمند دولت را به بانک می‌ریزند و به او دسته چکی می‌دهند که برگ اولش تأمین کننده حقوق او است می‌تواند در وهله اول با کشیدن آن برگ تمام حقوقش را دریافت کند ۱۹ برگ دیگر در جیبش می‌ماند که با آن اوراق خواب طلایی می‌بینید ما چون کار آزاد داریم جناب آقای مهندس و الا مدتهاست این گرفتاری را دارند و مسلماً تأیید می‌فرمایند آن اوراق بعدی که هست ایجاد هیجان درباره زندگی لوکس می‌کند یک موقعی گرفتاری خانوادگی هست مریض دارند و نگرانند از آن موقع که هیچ وجهی نیست پولی نیست کسی به درد کارمند برسد آن ورقه بعدی به دادش می‌رسد فکر می‌کند حالا که بچه‌ام مریض است پانصد تومان پول نسخه می‌دهم برای نجات او خوب است البته خیلی خوب است آن شب که بچه‌اش نجات پیدا می‌کند برای امید آینده آن برگ را می-کشد ولی بعد گرفتار می‌شود ممکن است خدای نخواسته عده‌ای به زندان بروند فکر کنند لایحه‌ای آمده وکلایی نشسته‌اند و رأی داده‌اند و گرفتاری ایجاد شده بنده مخالف این لایحه نیستم موافق هستم خواهش می‌کنم از جناب آقای وزیر دارایی برای این کار حساب در گردش در نظر بگیرند چون بنده مطالعه کردم بعضی از دسته چک‌ها هست که مبلغش روی چک تعیین شده و در هر شعبه‌ای می‌توانند استفاده کنند اگر از آن گونه چک‌ها داده شود مفیدتر است در عین حال این مخالف نیست برای این که وظیفه نمایندگی را انجام داده باشم نظرات خودم را عرض کردم در صورتی که نمایندگان محترم، خانم‌ها و آقایان موافق باشند که دسته چک معمولی داده شود بنده عرضی ندارم ولی اگر دسته چک در گردش را مخصوصاً در این لایحه قید می‌کند هیچ فرقی نمی‌کند دسته چک است و کارمند می‌تواند از هر شعبه‌ای بگیرد و

وقتش هم کمتر تلف می‌شوند یعنی اگر کارمندی در مسافرت هست و حقوقش به حساب ریخته شده و الان فرض بفرمایید رفته در همدان می‌تواند چک بکشد چون در آن دسته چک قید شده است که اعتبار دارد ولی دسته چکی که اعتبارش نامعلوم است و معلوم نیست که اعتبار دارد و به محض این که برگ چک را بکشد و داد و محل نداشت پرونده جزایی برایش تشکیل می‌شود و طبق قانون از خدمات دولتی معلق می‌شود و به زندان می‌رود و خانواده‌اش ناراحت خواهند شد بنده تقاضا می‌کنم که جناب آقای وزیر دارایی که حساب چک در گردش را در لایحه قید کنند و از طرفی این دسته چک خرجی هم برای کارمندان دولت دارد که هر ماه پانزده ریال بابت دسته چک از حقوقشان برداشت خواهد شد و این که اگر قید بشود دسته چکی مجانی است و به کارمند دولتی که در عسرت زندگی می‌کند و علاقه‌مند هست و ۱۵ ریال در هر ماه در زندگیش موثر است این را خواستم تقاضا کنم که مورد توجه قرار بگیرد.

رئیس- چون در شور اول لایحه است خانم‌ها و آقایان اگر پیشنهاد دارید لطف بفرمایید در کمیسیون مورد توجه قرار گیرد، نظری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) برود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده واحده (لایحه چاپی شماره ۱۸۷۸) اصلاح زیر به عمل آید

ماده واحده- خواهند نمود از طریق حساب بانکی الی آخر. دکتر اسفندیاری‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده شماره چاپ ۱۸۷۸ اضافه شود.

تبصره- کلیه پرداخت‌ها و دریافت‌های موضوع این ماده باید از طریق بانک‌های دولتی انجام و فقط در نقاطی که بانک دولتی نباشد از طریق سایر بانک‌ها انجام شود دکتر اسفندیاری‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید، در لایحه ماده واحده پرداخت حقوق کارمندان از طریق دفترچه‌های مخصوصی پرداخت شود. دکتر امامی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

محترماً پیشنهاد می‌کنم. حقوق کارمندان دولت فقط به وسیله چک‌های در گردش پرداخت شود و بانک‌ها بهای دسته چک را از کارمندان دولت دریافت ننماید. علی اکبر صفی‌پور

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی‏

رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.

دکتر آموزگار- شاید خاطر نمایندگان محترم مسبوق باشد که از چند سال پیش به این طرف ایجاد یک بانک آسیایی برای کمک و رشد و پیشرفت ممالک آسیایی بین اعضایی کنفرانس اکافه قوت گرفت و بالاخره در دو سال پیش به مرحله درآمد و نماینده دولت شاهنشاهی ایران هم در این کنفرانس‌ها شرکت کردند و از همان مراحل اولیه در تدوین و تنظیم اساس‌نامه این بانک شرکت داشتند و موافقت نامه‌های لازم را امضا کردند این بانک یک میلیارد دلار سرمایه خواهد داشت که پنجاه درصد آن پرداخت شده و پنجاه درصد تعهد می‌شود و از آن پنجاه درصد که پرداخت خواهد شد ۵۰ درصد آن به پول محلی خواهد بود و ۵۰ درصد آن به دلار سرمایه دولت شاهنشاهی در این کار شصت میلیون دلار است

که سی میلیون دلار را باید ظرف پنج سال پرداخت نماید همان طور که عرض کردم از این سی میلیون دلار ۱۵ میلیون دلار به پول محلی پرداخت خواهد شد و ۱۵ میلیون دلار سفته نزد بانک مرکزی خواهد بود که ۱۵ میلیون دلار ظرف پنج سال سالی سه میلیون دلار سرمایه دولت شاهنشاهی در این بانک خواهد بود از آنجایی که در اثر کوشش هیأت نمایندگی ایران اولین جلسه افتتاحیه این بانک بسیار مهم در تهران تشکیل می‌شود و سی یک عضو این بانک شرکت کردند و می‌بایستی برای تشکیل جلسه افتتاحیه که در ۱۹ مهر ماه آینده تشکیل می‌شود وزاری دارایی سی و یک کشور عضو این بانک تهران خواهند آمد اساس‌نامه این بانک تصویب قوه مقننه ایران رسیده باشد و از آنجا مجلسین به زودی تعطیلات تابستانی خود را آغاز می‌کند از این نظر اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی ماده واحده را با قید یک فوریت به مجلس تقدیم می‌کنم و تقاضای تصویب آن را دارم.

۱۴- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به مشارکت دولت شاهنشاهی ایران در بانک عمران آسیا

رئیس- فوریت لایحه مشارکت دولت شاهنشاهی در بانک عمران آسیا مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند موضوع ایجاد بانک عمران آسیا نخستین بار در دسامبر سال ۱۹۶۳ در کنفرانس وزیران کشورهای عضو کمیسیون اقتصادی آسیا و خاور دور سازمان ملل متحد (اکافه) رسماً توصیه گردید این کنفرانس پیشنهاد نمود همکاری‌های میان کشورهای عضو منطقه بسط یافته بانک عمرانی برای کمک با حصول رشد اقتصادی آسیا تأسیس گردد.

براساس این توصیه کمیته‌ها و کمیسیون‌ها و جلسات متعددی تشکیل گردید که دولت ایران در تمام مراحل موافقنامه تأسیس بانک عمران آسیا به عهده داشت سرانجام طرح نهایی مقررات در دومین کنفرانس وزیران کشورهای عضو اکافه به تصویب رسید.

هدف بانک عمران آسیا پیشرو رشد اقتصادی و همکاری در منطقه آسیا و خاور دور و کمک تسریع امر توسعه منطقه می‌باشد.

سرمایه مجاز اولیه بانک عمران آسیا که در حال حاضر ۳۱ کشور مقررات آن را امضا نموده‌اند یک میلیارد دلار می‌باشد که نصف آن پنج قسط سالانه پرداخت خواهد شد و نسبت به نصف دیگر تعهد پرداخت به عمل می‌آید و از نیمی که پرداخت خواهد شد پنجاه درصد آن به طلا یا ارز و پنجاه درصد دیگر به پول ملی کشورهای عضو تادیه خواهد شد.

اینک لایحه‌ای که برای تأمین این منظور تنظیم شده به قید یک فوریت تقدیم و استدعای تصویب آن را دارد.

نخست‌وزیر دارایی‏

لایحه- راجع به اجازه مشارکت دولت شاهنشاهی ایران در بانک عمران آسیا

ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود در بانک عمران آسیا شصت میلیون دلار ایالت متحده آمریکا (با وزن و عیار طلای محتوی دلار مزبور در تاریخ ۳۱ ژانویه ۱۹۶۶) مشارکت کرده و سند حاکی از قبول مقررات مربوط را امضا و اسناد تصویب آن را به مقامات مربوط تسلیم نماید.

سرمایه دولت در بانک مزبور از محل پشتوانه پرداخت و به میزان مبالغ پرداختی اسنادی که از بانک دریافت خواهد شد طبق قانون بانکی و پولی کشور جز پشتوانه محسوب می‌شود.

تبصره ۱- نمایندگان اصلی و علی البدل دولت در بانک به پیشنهاد وزارت دارایی و تصویب هیئت‌وزیران تعیین و معرفی می‌شوند.

تبصره ۲- هر نوع سپرده و دارایی متعلق در بانک در ایران نزد بانک مرکزی ایران نگاهداری خواهد شد

نخست‌وزیر وزیر دارایی

رئیس- نسبت به فوریت این لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت این لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون‌ها مربوط ارجاع می‌شود.

۱۵- طرح و گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران و ارجاع مجدد به کمیسیون‏

رئیس- گزارش راجع به لایحه تأسیس صندوق توسعه مطرح است قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی‏

لایحه شماره۶۶۵۹-۲۰/ ۳/۴۵ دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را که گزارش شور دوم آن به شماره ۱۸۶۲ چاپ گردیده پس از طرح در جلسه علنی با رأی مجلس مجدداً به کمیسیون ارجاع گردید با حضور آقای وزیر کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت و با اصلاحاتی که در آن به عمل آمد به تصویب رسید.

اینک گزارش آن به شرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد

قانون تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران‏

ماده ۱- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرح‌های کشاورزی و عمران و بهره‌برداری از اراضی اعم از دایر و بایر و موات و اراضی جنگلی و دام‌داری و همچنین پرورش ماهی و زنبور عسل و ماکیان و نظارت در اجرای صحیح طرح‌های مزبور موسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران تشکیل دهند.

ماده ۲- سرمایه اولیه صندوق یک میلیارد ریال است که تماماً متعلق به دولت بوده و از محل اعتبارات برنامه سوم عمرانی کشور از طرف سازمان برنامه تأمین خواهد شد.

تبصره- افزایش یا کاهش سرمایه به ترتیبی خواهد بود که اساس‌نامه تعیین خواهد شد.

ماده ۳- صندوق توسعه کشاورزی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است به صورت بازرگانی اداره می‌شود و برای انجام امور مالی و بانکی و فنی خود می‌تواند از مقدورات بانک اعتبارات کشاورزی عمران روستایی ایران و سایر سازمان‌های فنی دولت استفاده نماید حدود همکاری سازمان‌های دولتی با صندوق توسعه کشاورزی با تصویب هیات دولت تعیین خواهد شد.

ماده ۴- صندوق توسعه کشاورزی ایران مشمول قوانین و آیین‌نامه‌های عمومی مربوط به موسسات دولتی و بنگاهایی که با سرمایه دولت تشکیل شده و یا می‌شوند نمی‌باشند مگر آنکه در قانون مربوطه صریحاً از صندوق نام برده شده ولی نسبت به مواردی که در این قانون و اساس‌نامه مصوب آن پیش‌بینی نشده باشد صندوق منحصراً تابع مقررات بانکی و پولی کشور و قانون تجارت خواهد بود.

ماده ۵- صندوق توسعه کشاورزی ایران مشمول شش درصد بخشودگی موضوع بند ۲ از ماده هفتاد و شش قانون بانکی و پولی کشور بوده و از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض نسبت به سرمایه و اندوخته و آن قسمت از سود عمل کرد سالانه که باید به سرمایه و اندوخته‌های صندوق اضافه شود معاف خواهد بود و همچنین به ثبت رسانیدن صندوق در اداره ثبت شرکت‌ها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق‌الثبت معاف است.

ماده ۶- صندوق توسعه کشاورزی ایران لدی‌الاقتضا می‌توانند زمین و منابع آب و تأسیسات و وسایل مربوطه به طرح و همچنین سایر وثایق ارزنده را نیز به عنوان وثیقه اعتبارات اعطایی قبول نماید در این صورت تأسیسات و وسایل مذکور در طرح که طبق قراداد به تدریج تهیه

و ایجاد می‌شود طبق قرارداد خود به خود در رهن صندوق درمی‌آید.

ماده ۷- صندوق توسعه کشاورزی ایران شرکتی است سهامی‌که حدود عملیات و اعتبارات آن در اساس‌نامه‌ای که از طرف وزارت کشاورزی تنظیم و پس از تصویب هیات دولت برای تصویب نهایی کمیسیون‌های مشترک کشاورزی دارایی امور استخدام و سازمان‌های اداری هر یک از مجلسین تقدیم می‌گردد.

تا زمانی که اساس‌نامه مذکور به تصویب کمیسیون‌ها فوق‌الذکر نرسیده مصو به هیات دولت قابل اجرا خواهد بود و هر گونه تغییر و اصلاحی در اساس‌نامه مزبور را به نحو فوق به عمل خواهد آمد.

تبصره- نمایندگان صاحبه آن سهام در مجامع عمومی و فوق‌العاده صندوق کشاورزی ایران عبارتند از وزیر کشاورزی که ریاست مجمع را عهده‌دار خواهد بود وزیر آب و برق و مدیر عامل سازمان برنامه.

ماده ۸- مدیر عامل صندوق توسعه کشاورزی ایران به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب دولت برای مدت سه سال انتخاب و منصوب می‌شود رئیس کل بانک کشاورزی ایران مجاز است در صورت انتخاب با حفظ سمت ریاست صندوق توسعه کشاورزی ایران را عهده‌دار شود.

ماده ۹- وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشد.

مخبر کمیسیون کشاورزی مهندس اخوان‏

گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه سه‌شنبه ۱۰/ ۳/۴۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون پارلمانی وزارت کشاورزی لایحه صندوق توسعه کشاورزی ایران را که در شور دوم با رأی مجلس مجدداً به کمیسیون ارجاع گردیده مورد رسیدگی قرارداد و مصو به کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت الله اوزار

گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون برنامه در جلسه چهارشنبه ۱۱/ ۳/۴۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون پارلمانی وزارت کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را که در شور دوم با رأی مجلس به کمیسیون ارجاع گردیده رسیدگی و مصو به کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون برنامه- دکتر اسفندیاری‏

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دادگستری در جلسه سه‌شنبه ۱۲/۳/۴۵ با حضور آقایان وزیر دادگستری معاون پارلمانی وزارت کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را که در شور دوم با رأی مجلس به کمیسیون ارجاع گردیده بود رسیدگی و مصو به کمیسیون کشاورزی را با اصلاحی که در ماده اول به شرح زیر به عمل آورد تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

ماده ۱- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرح‌های کشاورزی و جنگل‌داری و عمران و بهره‌برداری از اراضی اعم از دایر و بایر و موات و احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی و بهره‌برداری از آن و دام‌داری و همچنین پرورش ماهی و زنبور عسل و ماکیان و نظارت در اجرای صحیح وام‌های پرداختی

مؤسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران تشکیل دهد.

نائب رئیس کمیسیون دادگستری- بانو تربیت‏

گزارش کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه مورخ ۱۰/ ۳/ ۴۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را که گزارش شور دوم آن با رأی مجلس مجدداً به کمیسیون ارجاع گردیده مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون استخدام و سازمان‌های اداری- سید علی صائب‏

رئیس- ماده اول مطرح است و همان طوری که ملاحظه می‌فرمایید دو نظر هست یکی نظر کمیسیون کشاورزی و دیگر نظر کمیسیون دادگستری، چون کمیسیون دادگستری اخص است اول راجع به آن بحث می‌کنیم و اگر تصویب نشد نظر کمیسیون کشاورزی مطرح می‌شود هم نظر کمیسیون کشاورزی و هم نظر کمیسیون دادگستری.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرح‌های کشاورزی و جنگلداری و عمران و بهره‌برداری از اراضی اعم از دایر و بایر و موات و احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی و بهره‌برداری از آن و دام‌داری و همچنین پرورش ماهی و زنبور عسل و ماکیان و نظارت در اجرای صحیح وام‌های پرداختی مؤسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران تشکیل دهد.

رئیس ماده اول پیشنهادی کمیسیون دادگستری قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرح‌های کشاورزی و جنگلداری و عمران و بهره‌برداری از اراضی اعم از دایر و بایر و موات و احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی و بهره‌برداری از آن و دام‌داری و همچنین پرورش ماهی و زنبور عسل و ماکیان و نظارت در اجرای صحیح وام‌های پرداختی موسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران تشکیل دهد.

رئیس- ماده اول پیشنهادی کمیسیون دادگستری مطرح است آقای مهندس ارفع فرمایشی دارید؟

مهندس ارفع- بنده مخالفم‏

رئیس- بفرمایید.

مهندس ارفع- لایحه‌ای که تحت بررسی آقایان قرار گرفته به طوری که ملاحظه می‌فرمایید در پنج کمیسیون مورد مداقه بررسی قرار گرفته در شور اول و شور دوم و باز هم بنا به تصویب مجلس آقایان ضمن شور دوم برای تجدیدنظر هم به کمیسیون‌ها فرستاده شد و از بین پنج کمیسیون چهار کمیسیون با نظر کمیسیون کشاورزی موافقت نموده‌اند و تنها کمیسیونی که تغییری در آن داده و پیشنهادی در آن داده کمیسیون دادگستری است بنده همیشه به نظر صائب و تیزبین آقایان اعضا محترم کمیسیون دادگستری احترام قائل بوده‌ام ولی شاید توضیحی که در مورد این اصلاحی به عمل آمده خدمت آقایان عرض کنم خود اعضا کمیسیون کشاورزی همراهی بفرمایند اختلافی بین این دو ماده از نظر مصو به کمیسیون کشاورزی و کمیسیون دادگستری وجود دارد عبارتست از یک جمله و اگر بهتر بگویم عبارت از این کلمه است در کمیسیون کشاورزی صندوق را به منظور بهره‌برداری از اراضی اعم از دایر و بایر و موات در جنگلی ذکر کرده و اصلاحی که در کمیسیون دادگستری شده بهره‌برداری از اراضی جنگلی را تبدیل کرده‌اند به احیا اراضی جنگل و توسعه منابع ملی

و بهره‌برداری از آن (فخر طباطبایی- فرقش چیست؟) فرق بین این دو عبارت جناب آقای فخر طباطبایی این است که این صندوق برای این تشکیل نشده است که اعتباراتی در اختیار داشته باشد و به سازمان‌های دولتی وام بدهد احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی وظیفه سازمان جنگل‌بانی است ما نمی‌خواهیم یک صندوقی تأسیس کنیم که این صندوق پول قرض بدهد به یک دستگاه دولتی بلکه هدف از تأسیس این صندوق این است که بتواند اعتبار در اختیار فردی بگذارد که آن افراد برای عمران اراضی دایر و اراضی جنگلی که قابل اصلاح و قابل بهره‌برداری هستند از این اعتبار استفاده بکنند و آنها را دایر بهره‌برداری کنند بنابراین اگر ما فکر می‌کنیم که هدف از تشکیل این صندوق احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی است یعنی این صندوق وام‌دهنده‌ای است به سازمان جنگل‌بانی اشتباه است و سازمان جنگل‌بانی از منابع مختلفه درآمد خودش طبق وظیفه‌ای که قانون ملی شدن جنگل‌ها به عهده‌اش واگذار کرده است این عمل را هم باید انجام بدهند بنده تصور می‌کنم با توجه به این نکته دقیق حتماً جناب آقای احمدی متوجه این ظرافت لغت خواهند شد که احیا اراضی جنگلی وظیفه سازمان جنگل‌بانی ایران است و وظیفه افراد نیست که ما بخواهیم صندوق را برای کمک به سازمان‌های جنگل‌بانی تأسیس کنیم مسئله دوم که اصل مطلب است آن این است که منظور اراضی جنگلی را که شاید موقعیت برای بحثش در موقع تقدم لایحه حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها باشد عبارت از آن قبیل اراضی است که از نظر اقتصادی و فنی قابل احیا برای جنگل نیستند یعنی اینها در جنگل‌هایی قرار گرفته‌اند که ملاحظات اقتصادی و فنی ایجاب نمی‌کند و حکم نمی‌کند که بیایند این اراضی را دویست ریال زیر کشت یک درختی قرار بدهند و بعد از دویست سال از منبع جنگلی آن استفاده بکنند در تمام دنیا قرار براین است که یک واحد اقتصادی و یک زمین از نظر اقتصادی تحت مطالعه قرار می‌گیرد که ببینند چه نوع زراعتی و چه نوع عملی در اینجا بشود که بتواند بازده بیشتری داشته باشد و در هیچ جای دنیا شما سراغ ندارید زمینی را که بشود زیر کشت نباتات برد و استفاده بیشتر کرد بیاید آنها را مصنوعاً به جنگل اختصاص بدهند مگر این که موقعیت طبیعی زمین و وضع نزولات آسمانی و وضع منطقه‌ای زمین ایجاب این کار را بکند و الا این اراضی جنگلی و جلگه‌ای که ما در نواحی شمال سراغ داریم و آقایان و نمایندگان ما در شمال بهتر می‌دانند اینها عبارت از اراضی است که در آنها یک مشت بوته‌های انار و بوته‌ها و خار و خاشاک روییده است در این اراضی هیچ عقل سلیمی حکم نمی‌کند که بیایند مصنوعاً تبدیل به جنگل طبیعی به صورت خودش مانده بود حرفی نبود می‌گفتیم جنگل طبیعی باقی مانده و به مرور سال و در اثر رشد طبیعی که پیدا می‌کند یک بهره طبیعی هم به دست می‌آید اما در حالی که می‌شود یک هکتار از این زمین را برای مثال می‌گویم زیر کشت چای بر دو سالی سه هزار تومان پنج هزار تومان استفاده کرد این معقول نیست که بیاییم زمین عاطل و باطل ۱۵۰ سال ۲۰۰ سال نگهداریم که بعداً فرض کنید درخت افرا در آنجا به وجود بیاید از این جهت است که بهره‌برداری از این اراضی جنگلی واقعاً یکی از امور بسیار صحیح و مورد توجه است و چنانچه آقایان بعداً تصویب فرمودند باید این اجازه را به صندوق بدهیم برای بهره‌برداری از این‏ اراضی جنگلی در این قانون محلی برای دادن وام به اشخاصی که می‌خواهند نسبت به دایر کردن این اراضی اقدام کنند پیش‌بینی پرداخت وام بشود این اراضی احیا کردند با توضیحی که خدمت آقایان عرض کردم توجه می‌فرمایند و همان طور که در چهار کمیسیون نظر کمیسیون کشاورزی تأیید شده است اگر فرصتی برای یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی بود و در کمیسیون دادگستری به حضور آقایان می‌رسد و این توضیحات را می‌داد حتماً آقایان هم قانع می‌شدند و نظر کمیسیون کشاورزی را تأیید می‌کردند امیدوارم با این توضیحاتی که خدمت آقایان عرض کردم

آقایان اعضا کمیسیون دادگستری هم با نظریات کمیسیون کشاورزی موافقت بفرمایند.

رئیس- آقای سرتیپ‌پور بفرمایید.

سرتیپ‌پور- در جلسه روز یکشنبه گذشته لایحه توسعه صندوق کشاورزی که به مجلس عرضه شد مغایر بود با آن لایحه‌ای که دولت داده، دولت در لایحه‌اش مسایله طرح جنگلداری و بهره‌برداری از جنگل را یاد کرده بود که منطبق با قوانین ملی شدن جنگل‌ها و منطبق با منشور همایونی مصو به ملت بود ولی کمیسیون کشاورزی در شور دوم گزارشی عرضه کرد که مغایر بود با گزارش شور اول با این که در شور اول همان ماده مورد نظر دولت به تصویب رسیده بود و در بین الشورین پیشنهادی داده می‌شود که علاوه برطرح جنگلداری عمران اراضی جنگلی را هم قید می‌کند بنده معترض شدم که این لایحه در چهار چوب متمم قانون اساسی نیست و باید منطبق گردد تا لایق بحث بشود (مهندس کمانگر- چرا؟) پیشنهادی هم در آن روز در این مجلس راجع به این لایحه واصل نشد صرفاً بر اثر اعتراض بنده رفت که این مسئله رسیدگی بشود که آیا در کادر قانون اساسی نیست رفتن به کمیسیون کشاورزی، بحث درباره کشاورزی، بودنش و رفتن به کمیسیون دارایی از نظر این که ببیند منطبق با دارایی هست یا نه؟ رفتن به کمیسیون استخدام از نظر این که به ببینید یک نفر می‌تواند دو حقوق بگیرد که در اینجا برای یک نفر دو حقوق و دو شغل قائل شدند، بوده است نه از نظر این که ببینند در چهار چوب قانون اساسی هست یا نیست بنده عرایضه‌ای عرضه کرده بودم به مقام محترم ریاست عظمای مجلس که الان برای شما می‌خوانم البته بعد از برگشتن لایحه با احترام در تعقیب اعتراضی که در جلسه علنی روز یکشنبه ۸/۳/۴۵ به لایحه صندوق توسعه کشاورزی کرده و مفاد آن را که حکایت از تبدیل اراضی جنگلی به معنای دیگر انهدام قسمتی از منابع ملی داشت مغایر با اصل متمم قانون اساسی مصوبه شاه و ملت اعلام نمودم به عرض می‌رساند چون تفسیر قانون در عهده کمیسیون کشاورزی یا کمیسیون‌های دیگری از قبیل نمی‌تواند باشد لذا تمنا دارد مقرر فرمایند بدواً معلوم شود که مواد ششگانه مصو به شاه و ملت متمم قانون اساسی می‌باشد یا خیر؟ در صورتی که جواب مثبت باشد هر لایحه در خارج از کادر آن قانون و اصول متمم تقدیم شود لایحه غیر قانونی خواهد بود (صحیح است) تصویب آن اثر قانونی نخواهد داشت و اگر جوابی را منفی بدانند امر فرمایند بنده را برای دفاع از نظریه در کمیسیون مربوط دعوت فرمایند (صحیح است) پس بنابراین اولاً این لایحه نرفته بود برای این که دوباره رسیدگی بشود از این که اراضی جنگلی باشد یا نباشد احیا بشود یا نشود بلکه رفته بود ببیند در کادر قانون اساسی هست یا نیست ریاست محترم مجلس شورای ملی خطاب به جناب آقای صادق احمدی می‌فرمایند که این را در کمیسیون دادگستری مطرح بکنند در کمیسیون دادگستری که ذی‌صلاح است برای یک چنین قسمتی می‌گوید که چون در کادر متمم قانون اساسی نیست لاجرم باید مسئله عمران اراضی جنگلی در اینجا حذف بشود و ماده‌ای در آن گنجاند که منطبق بوده با ماده دوم قانون ملی شدن جنگل‌ها اولاً ماده ۱ می‌گوید «جنگل‌ها، مراتع و بیشه‌های طبیعی و اراضی جنگلی کشور جزو اموال عمومی است و متعلق به دولت است ولو این که قبل از تاریخ افراد آن را متصرف شده سند مالکیت گرفته باشند» ماده دوم چیست؟

ماده دوم همین قانون می‌گوید «حفظ و احیا و توسعه منابع فوق و بهره‌برداری از آن سازمان به عهده سازمان جنگل‌بانی ایران است» (مهندس ارفع- جمله بعد را بخوانید) جمله بعد این است که سازمان جنگل‌بانی وظیفه‌اش این است که بهره‌برداری از منابع فوق را نه تبدیل فوق را بهره‌برداری نه به مالکیت اشخاص برگزار کردن وقتی آقایان قائل بشوند احیا را نبایست بر عهده اشخاص گذاشت پس عمران را هم نمی‌توان برگزار کرد؟ صحبت عمران نیست صحبت بهره‌برداری است و اما این که در کادر متمم قانون اساسی و به منزله قانون اساسی است یا نیست این را بنده نباید عرض کنم این را شاه می‌فرمایند

من خیال می‌کنم هر کس خلاف این را بگوید نسبت به امر شاه تمرد کرده است (صحیح است) و آن را بنده اینجا می‌خوانم اعلیحضرت همایونی خودشان می‌فرمایند مالکیت جنگل اصلاً در این مملکت سابقه نداشته در این اواخر یک عده‌ای را افتاده بودند (و هنوز هم راه افتاده‌اند) (صحیح است) من فکر می‌کردم که من به چه مناسبت مالک جنگل باشم (این را اعلیحضرت می‌فرمایند) چه موضوعی دارد و به همین جهت هر چه که جنگل بود به طور رایگان و مجانی واگذار به دولت کردم که چه بشود؟ منابع ملی را بردارند و تبدیل کنند؟ و بعد فرمودند قوانین مصو به ششم به همین اعتبارش برای ما درست مثل مواد قانون اساسی است به خصوص که این قوانین چند روز پیش با مترقیترین طرقی به تصویب رسید کدام یک از این آقایان هستند که می‌خواهد قانون اساسی را خرد بکنند؟ باز فرمودند به خصوص که این قوانین چند روز پیش با مترقی به تصویب رسید، همه شرکت کردند به طوری که درجه شرکت، مستقیم شرکت کردند و همه دیدند که چطور بدون تقلب و چطور بدون با کمال آزادی و سادگی اضافه بر این که چطور با یک چنین اشتیاقی شرکت کردند پس قدرت این قانون لااقل برای ما مثل قانون اساسی است، (شاه می‌فرماید) باید تذکر بدهم که هر کسی چه کارمند دولت باشد چه مردم اگر خدای نخواسته کوچک‌ترین انحرافی در اطاعت از این قانون بکنند متأسفانه اینها مثل این که برعلیه حکومت ملی و بر علیه خود ملت قیام کرده‌اند (صحیح است) حال بگویید ببینم کیست که آن امضا را داده است که بر علیه حکومت ملی قیام بکنند؟ این را شاه گفته است؟ من نمی‌گویم و این مجازات سنگین دارد هر کس مایل است مجازات سنگین دارد هر کس مایل است مجازات سنگین را تحمل کند بسم الله، من اعلام جرم می‌کنم (حبیبی- تمام وکلای مازندران اعلام جرم می‌کنند) شاه می‌فرماید پس بر هر کسی فرض است که این قوانین را کلمه به کلمه ملحقات این قوانین و آیین‌نامه‌هایی که نامه‌های را که تدوین شده است این را مو به مو اجرا بکند و بداند که خیر جامعه و مملکت و خودش و بالاخره در این است پس الان آقایان می‌خواهند کلمه به کلمه و مو به مو در مقابل اراده شاهنشاه قیام کنند و مجلس انقلاب می‌خواهد بکنند آن کاری را که قیام کنندگان جنوب نتوانستند بکنند (احسنت).

صادق احمدی- بنده به عنوان موافق با پیشنهادی آقای سرتیپ‌پور صحبت می‌کنم.

رئیس- آقای سرتیپ‌پور خودشان صحبت کردند.

صادق احمدی- ایشان پیشنهاد دهنده بودند.

رئیس- آقای مهندس ارفع بفرمایید.

مهندس ارفع- بنده احساسات پاک جناب آقای سرتیپ‌پور همکار عزیزمان را تقدیر می‌کنم و فکر می‌کنم این احساسات انحصار به ایشان ندارد و این روح مجلس دوره بیست و یکم است (صحیح است) بنده خیال نمی‌کنم هیچ یک از ما در مقام این باشیم که هر یک از قوانینی که تشخیص بدهیم به نحوی انحا بحریم قوانین ششگانه که به تصویب ملت رسیده است خدشه‌ای ممکن است وارد بکند رأی بدهیم (صحیح است) ولی در عین حال باید خدمت جناب آقای سرتیپ‌پور عرض کنم که شاید علاقه‌ای که شخص جنابعالی نسبت به حفظ این قوانین مصو به شاه و مردم ابراز می‌فرمایند به مراتب بیش از جنابعالی در کمیسیون کشاورزی که اعضای غالباً سربازان مقدم جبهه این انقلاب بوده‌اند و همه با ایمان از صمیم قلب در این راه قدم گذاشته‌اند و در موقعی قدم گذاشتند که حتی نمی‌دانستند مقدرات آتیه آنها چه نحو خواهد بود در میان یک چنین جمعیتی این مسئله مطرح شده و اگر خدای نکرده شائبه این می‌رفت که حتی به قدر سر سوزنی بحریم قانون ملی شدن جنگل‌ها لطمه وارد می‌کند مطمئن باشید که هیچ وقت چنین تصمیمی از ناحیه آقایان اتخاذ نمی‌شد و کمیسیون کشاورزی که اعضای آن غالباً سربازان مقدم جبهه این انقلاب بوده‌اند و همه با ایمان و از صمیم قلب در این راه قدم گذاشته‌اند و در موقعی قدم گذاشتند که حتی نمی‌دانستند مقدرات آتیه آنها به چه نحو خواهد بود در میان یک چنین جمعیتی این مسئله مطرح شده و اگر خدای نکرده شائبه این می‌رفت که حتی قدر سر سوزنی بحریم قانون ملی شدن جنگل‌ها لطمه وارد می‌کند مطمئن باشید که هیچ وقت چنین تصمیمی از ناحیه آقایان اتخاذ نمی‌شد و کمیسیون کشاورزی چنین رأی نمی‌داد و اما راجع به اصل مطلب بنده باید عرض کنم که در قانون ملی شدن جنگل‌ها آمده چه گفته؟ می-گوید «جنگل‌ها، اراضی جنگل‌ها، مراتع بیشه زارهای طبیعی از تاریخ تصویب

این قانون متعلق به دولت است بعد در ماده دوم می‌گوید حفظ و حراست و بهره‌برداری از منابع فوق (سرتیپ‌پور- احیا و توسعه منابع فوق) خیلی خوب حفظ و احیا و حراست را یکی یکی برای آقایان عرض می‌کنم و چون خوش‌بختانه یا بدبختانه نویسنده آن خود بنده بوده‌ام حفظ و احیا و توسعه منابع بهره‌برداری از آنها به عهده سازمان جنگل‌بانی است وظیفه سازمان جنگل‌بانی این است که این منابع را حفظ کند این مراتع را حفظ کند هر جا تعدی وتجاوزی به اراضی جنگلی بشود وظیفه سازمان جنگل‌بانی است که در مقابل این تجاوز بایستد کما این که امروز می‌ایستد یعنی امروز کسی حق ندارد یک شاخه‌ای از درختی را قطع کند مگر این که طبق قوانین مربوط به جنگل و با اجازه سازمان جنگل‌بانی باشد این قسمت‌هایی که خواندم برمی‌گردد به آنهایی که قابل احیا است مرتع قابل احیا است جنگل قابل احیا است ولی بیشه زار قابل احیا نیست به آن مفهوم علمی‌که ما از احیا می‌فهمیم و از نظر تکنولوژی بین احیا و دائر کردن این اراضی از نظر فن جنگل‌بانی این دو باهم تفاوت دارد این به عهده سازمان جنگل‌بانی است در کجای این قانون گفته شده است که به این وظایف لطمه‌ای وارد بشود توسعه منابع فوق باز در مواردی است که بتواند آن منبع قابل توسعه باشد قسمتی از جنگل‌ها مخرو به شده ولی این جنگل‌ها بروش شاخه زائد یا دانه زاد و به کمک عوامل طبیعی قابل احیا است سازمان جنگل‌بانی وظیفه دارد به کمک عوامل طبیعی بیاید و خزانه تهیه کند و جنگل‌ها را توسعه بدهد و احیا بکند بهره‌برداری از این قبیل منابع هر کدام وضع و روش خاصی دارد بهره‌برداری از جنگل‌ها طبق طرح‌های جنگل‌ها انجام می‌شود بهره‌برداری از مراتع باز با اجازه سازمان جنگل‌بانی است و طبق پروانه‌های چرای دامی است که با تصویب همین مجلس محترم داده شده و امروز دام‌داران کشور در مراتعی که قابل چرا هستند احشامشان استفاده می‌کند، بهره‌برداری از آن قبیل اراضی است که از لحاظ اقتصادی و فنی قابل تبدیل جنگل نیست بنابراین باید از آن بهره‌برداری بشود در تبصره یک این ماده می‌نویسد «سازمان جنگل‌بانی مجاز است بهره‌برداری از منابع فوق را راساً عهده‌دار و یا با انعقاد قراردادهای لازم به عهده اشخاص واگذار نماید» این متن قانون است جناب آقای سرتیپ‌پور (مرتضوی- یک بار دیگر بخوانید) سازمان جنگل‌بانی مجاز است بهره‌برداری از منابع فوق را راساً عهده‌دار و یا با انعقاد قراردادهای لازم به عهده اشخاص واگذار کند بنابراین شما اگر بهره‌برداری از اراضی جنگلی را طبق اجازه‌ای که می‌دهد طبق قراردادی که می‌بندید به عهده اشخاص گذاشتید. برای بنده می‌فرمایید کجای این قانون ملی شدن جنگل‌ها مغایر است (سرتیپ‌پور- بهره‌برداری به معنی خودش این است که در مجلس ملی ایران تصویب شده است طبق تبصره ۴ ماده ۴ مصو به مجلس شورای ملی مقصود از بهره‌برداری استحصال جنگل برای فروش چوب است نه تبدیل جنگل به اراضی زراعتی) اجازه بفرمایید آقای سرتیپ‌پور بهره‌برداری که جناب عالی می‌فرمایید قانون ۱۳۳۸ جنگلی با قوانین بعدی و مخصوصاً با قانون ملی شدن جنگل و آیین‌نامه اجرایی آن کلمه بهره‌برداری عوض شد لغت صحیحی نبود استحصال چوب را بهره‌برداری نمی‌گویند این تعریف را بدون توجه تصویب کرده‌اند و آنچه قابل اجراست همین قانون ملی شدن جنگل‌ها است که برای بنده و جناب آقای مقدس است (صادق احمدی- آئین‌نامه نمی‌تواند ناقص قانون باشد) ما چه در آیین‌نامه و چه در مفهوم عموم که از بهره‌برداری می‌فهمیم یک مفهوم خاصی دارد بهره‌برداری از اراضی جنگلی با استحصال چوب متفاوت است به علاوه این تعریف مربوط به بهره‌برداری از جنگل است نه اراضی جنگلی بهره‌برداری به معنی دایر کردن و قابل استفاده کردن این اراضی است بنابراین بنده تصور می‌کنم اگر برای آقایان خدای نکرده تصور این رفته که کمیسیون کشاورزی یا نمایندگانی که در این مجلس نشسته‌اند ممکن است رأی به لایحه‌ای بدهند که

کوچک‌ترین خدشه‌ای به قانون ملی شدن جنگل‌ها و قانون اصلاحات اراضی و امثال آن وارد بکند این تصور به هیچ وجه صحیح نیست و مطمئن باشید که با تصویب این لایحه شائبه هیچ‌گونه تجاوزی به حریم قانون ملی شدن جنگل‌ها نمی‌رود.

مرتضوی- بنده با کمیسیون دادگستری مخالفم.

رئیس- آقای صادق احمدی بفرمایید.

صادق احمدی- توضیحات مفصل و جامعی که جناب آقای سرتیپ‌پور در اطراف پیشنهادشان و مصوبه کمیسیون دادند فکر می‌کنم تکرار آن از مجلس ضرورتی ندارد ولی خلاصه‌اش این است که بنده با عرض کنم که وقتی در کمیسیون دادگستری فرمایشات جناب آقای سرتیپ‌پور را شنیدید قانع شد به این که بهتر است به جای جمله‌ای که کمیسیون‌های محترم دیگر گذاشته شود و در آینده از آن سو استفاده نشود آقا ما در این مملکت سوابق ذهنی بسیاری بدی داریم از عمل بد بعضی مأمورین در سازمان‌ها سابقه ذهنی خوبی نداریم حالا بنده وارد کار بعضی مأمورین جنگل‌بانی نمی‌شوم که یکی از دوستان بنده اینجا می‌گوید که بعضی از مأمورین دادگستری هم بد هستند ولی اگر بعضی باشد خوش‌بختانه اکثریت با خوب‌ها است اما بعضی از افراد هم هستند که نمی‌شود از آنها دفاع کرد این بعضی از افراد جنگل‌بانی است این منابع ملی را همان طور که توضیح فرمودند مطابق اصول ششگانه به ملت برگشته است باز این بعضی از مأمورین سو استفاده می‌کنند و می‌خواهند به عنوان عمران آبادی و بهره‌برداری برخلاف قوانین یک پولی هم دستی به آنها بدهند و بگویند شما بروید این اراضی جنگل را بهره‌برداری هم در قانون گفته است استحصال از چوب، یعنی چوب‌بری یعنی این جنگل مال شما نازشست‌شان بروید و این چوب‌ها را قطع کنید اگر هم بعد از ۵ سال نتوانستند بیایند می‌گویند نتوانستم چو به ا را هم برده‌اند و فروخته‌اند این فرمایشات آقای سرتیپ‌پور ما را قانع کرد با قناعت وجدانی تصویب کردیم و رأی دادیم، خوب اگر اراضی جنگلی هم ملی شده است چه عیبی هست که این جمله به این زیبایی نوشته شود این را بنده قرائت می‌کنم خواهش می‌کنم توجه بفرمایید وقتی اصرار می‌بینم برای تصویب یک قدری مشکوک می‌شوم آقا اینجا نوشته احیا اراضی جنگلی به منظور توسعه منابع ملی و بهره‌برداری از آن جمله ایست جامع و مانع چه اصراری دارید که یک جمله کش دار بنویسد که از آن سو استفاده شود بنده که متأسفم.

پاینده- اجازه بفرمایید بنده توضیحی دارم.

مرتضوی- بنده با این اصلاح کمیسیون دادگستری مخالفم‏

پاینده- بنده مخالف هستم اجازه بفرمایید.

رئیس- آقای پاینده بفرمایید.

پاینده- بحث بسیار گرمی که با شرکت چند نفر از نمایندگان محترم در گرفته مایه امیدواری است چون هر وقت مجلس گرم می‌شود می‌توان گفت وظیفه خود را بهتر انجام داده است (یک نفر از نمایندگان - مجلس همیشه وظیفه خود را خوب انجام داده) حقیقت وقتی این بحث شروع شد و جناب آقای سرتیپ‌پور و جناب آقای صادق احمدی و جناب آقای مهندس ارفع که هر کدام از جهتی حق بحث در این مطلب را دارند مطالبی گفتند یک قدری دقت کردم روشن شدم مراجعه کردم به قانون ملی جنگل‌ها که اینجا است می‌خواهیم چه بکنیم گاهی اوقات مشکل توجه به کلمات ممکن است موجب بحث‌های طولانی بشود که خود آن بحث‌ها را پیچیده‌تر خواهد کرد در این که منشور ۶ گانه و مواد اضافی آن جزء متمم قانون اساسی است هیچ‌کس تردید ندارد بلکه بنده می‌خواهم با اجازه نمایندگان محترم عرض کنم که این مواد از متمم قانون اساسی معتبرتر هم هست به این دلیل متمم قانون اساسی به امضای شاه وقت این مملکت رسیده که متأسفانه دفتر اعمالش زیاد زیبا نبود و بعد هم بدتر شد و موافقت ضمنی مردم مملکت است اما این موافقت علنی با ۵۶۰۰۰۰۰ رأی اعلام نشده است منشور مواد ششگانه به امضا و اعلام شاهنشاهی رسیده است که تحول موجود را ما مدیون اراده خاص ایشان هستیم (صحیح است) و در حقیقت سلطنت ایشان یک ورق زرین و یک دفتر پر ورق طلایی به تاریخ مملکت افزوده است (صحیح است) این منشور با تصویب (۵۶۰۰۰۰۰) رأی مردم هم تأیید شده است یعنی قانون اساسی است حتی اگر به من اجازه بدهید عرض می‌کنم بالای قانون اساسی، محکم‌تر و قوی‌تر است و تصور انحراف از آن را هیچ‌کس نمی‌کند اگر اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر از روی کمال مرحمت حزب اکثریت را پاسدار انقلاب عنوان و لقب دادند و آنها هم حق دارند به این عنوان افتخار کنند بنده تصور نمی‌کنم که گروه دیگری هم در مجلس هستند از این وظیفه برکنارند (صحیح است) آنها هم این وظیفه را به عهده دارند یعنی همه ما مسلماً مقید هستیم که این ودیعه گرانبهایی را که ارادۀ شاهنشاه اعلام کرده است، ملت ایران تصویبش کرده است مثل قانون اساسی و بهتر از قانون اساسی حفظ کنیم و شاید همین بحث گرم هم نتیجه این است که ما به این وظیفه آشنا هستیم این را بنده می‌خوانم البته آقای مهندس ارفع توضیحات فنی دادند ایشان بیشتر صلاحیت دارند و قانون هم روشن است «از تاریخ تصویب این تصویب‌نامه قانونی» که حالا باید گفت متمم قانون اساسی یعنی اصول ملحق به قانون اساسی «عرصه و اعیانی کلیه جنگل‌ها» جنگل یک تعریف خاص دارد «و مراتع» ملاحظه بفرمایید در اینجا به قدری کلمات زیبا به کار برده شده است مرتع که از جنگل پایین‌تر است «بیشه‌های طبیعی» یک قدم پایین‌تر می‌رسیم به «اراضی جنگلی» ملاحظه می‌فرمایید لااقل آقایان بزرگواری هستند کسانی که حق دارند از نظر فنی توضیح بدهند اگر اشتباه کردم همانجا بگویید پس ما مطابق این قانون یعنی ماده ملحق به قانون اساسی و متمم قانون اساسی مطابق اراده شاهنشاه و مطابق رأی ملت ایران ۴ مرحله داریم جنگل، مرتع، بیشه، اراضی جنگلی پس اراضی جنگلی آنچه از این قانون فهمیده می‌شود نه جنگل نه مرتع است یعنی یک نوع اراضی که بگویند نه مرتع است نه اراضی یعنی اراضی تقریباً بایر است و ملی شده این صحبت از جنگل نیست بنده اتفاقاً در یک روزی این افتخار را داشتیم که با یکی از دوستان رفتیم به عمق جنگل‌ها چون من تا به حال از کنار جنگل رد می‌شدم وقتی به عمق جنگل رفتیم و درختان چند قرن را دیدم باید بگویم برای بنده از نظر ادبیات بسیار جالب بود شاید به یاد شعرایی که درباره جنگل شعر سروده بودند افتادم آنجا دیدم که معنی واقعی جنگل چیست و سرمایه عظیم مملکت است و آن وقت فهمیدم جنگل یعنی چه (دکتر سعید- ظاهرش را فهمیدید) بنده باید اعتراف کنم که با این سن معنی جنگل را خوب نمی‌دانستم صحبت آن جنگل نیست با آن درخت‌های عظیم چند قرنیش پس ملاحظه بفرمایید با توجه به این که چهار مرحله داریم جنگل، مرتع بیشه و اراضی جنگلی، اراضی جنگلی یعنی اراضی بایر این خیلی روشن است و اگر ابهامی هم دارد با این مذاکرات قطعاً روشن خواهد شد و یکی از مفیدترین و به نظر بنده لازم-ترین لوایح هم آمده است که به صورت قانون درآید و باید به این سرباز شریف مملکت بگوییم که چرا دیر آوردید برای این که متأسفانه باید بگوییم این خلایی که به وجود آمده است این خلاء بایستی به صورت این قانون پر بشود بنده چند روز پیش با یکی از مأمورین بانک کشاورزی که نقش عمده‌ای این سازمان در به ثمر رساندن انقلاب‏ دارد گفتم چرا پول به کشاورزان فلان منطقه نمی‌دهید گفت به ما نمی‌دهند که ما بدهیم یعنی مطالبات ما وصول نمی‌شود و ما هم منبع لایزال نداریم بنده متوجه این خلایی که به وجود آمده و قسمتی از آن پر شده و بایستی هم پر بشود شدم و این لایحه هم یکی از آن پر کننده‌های خلاء است و به نظر بنده صد میلیون هم کم است برای شروع بسیار خوب است ولی بسیار ناچیز و کم است نسبت به حاجات مملکت. در اینجا صحبت شد بهره‌برداری از اراضی جنگلی اینجا جنگلی هست اما جنگل جنگل نیست اراضی جنگلی است (سرتیپ‌پور - باید احیا کنند) حالا ملاحظه بفرمایید این ممکن است یک مطلب نظری باشد جنگل بایستی حفظ بشود بهره‌برداری فنی معقول شود ولی ما مقداری اراضی داریم در فریدن من مطمئن هستم چندین هزار هکتار اراضی جنگلی هست

این اراضی جنگلی قابل جنگلکاری هم نیست و نمی‌دانم آیا می‌شود در این شرایط موجود مملکت ما بیاییم یک منطقه‌ای را که می‌توانیم کشاورزی کنیم و الان برای چند قرن بعد بگذاریم لااقل ده سال بعد بنابراین بایستی این مطالب را در عین احترام و علاقه‌مندی که همه ما به قانون اساسی و به متمم و به ملحقات آن داریم در عین حال هر کس حق دارد از نقطه نظر خودش با کمال شدت دفاع کند اما در عین حال توجه بفرمایید که شأن مجلس این است که نقطه نظرهای مختلف در نظر گرفته شود و از محصول نقطه‌نظرهای مختلف یک رأی بهتر درآید که اصلاً رأی به معنی همین است که ما می‌گوییم رأی دادیم یعنی دیدن یعنی نقطه نظری را حلاجی می‌کنیم و بحث می‌کنیم حلاجی می‌شود توضیحات مخالف و موافق داده می‌شود از نظر آقای صادق احمدی توضیح می‌دهند از نظر فنی آقای مهندس ارفع توضیح می‌دهند مطلب روشن می‌شود بنابراین بنده تصور می‌کنم اینجا مسئله مخالف یا خدای نکرده انحراف نسبی یا انحراف بسیار جزیی یا حتی انحراف فرضی از منشور انقلاب نیست بنده قبل از این که صحبت کنم چون این مواد را نداشتم و لایحه قبلی هم نبود فکر می‌کردم چند دقیقه طول خواهد کشید تا به من برسد اما همان وقت یک رأی قبل از مطالعه دادیم یعنی حساب کردم این لایحه را که آورده؟ یک سربازی لایق مملکت که به دو معنی سرباز است یکی این که سرباز خوبی بوده است در مملکت که دوران زندگیش را در سربازی گذرانیده و حالا سرباز دیگر مملکت است یعنی در یک میدان دیگری مشغول انجام وظیفه است آیا واقعاً جناب آقای صادق احمدی شما تصور نمی‌فرمایید که این سرباز شریف به قدر من و شما و جناب آقای سرتیپ‌پور و جناب آقای مهندس ارفع به معنی کلمات واقف هست؟ به وظیفه سنگین و مشکل خودش هم واقف است؟

حبیبی - همه ما سربازیم بحث روی سرباز نیست جناب آقای پاینده اینجا مسئله دیگری است.

صادق احمدی - بحث قانون که سوای آن است بحث شخصی نیست شخصیت اشخاص به جای خودش قانون کشاورزی کاری به سرباز بودن ایشان ندارد.

حبیبی - همه ما سرباز هستیم اشتباه هم در کار هست شما چرا حاشیه می-روید.

پاینده - اجازه بفرمایید لااقل اجازه بدهید که جمله بنده تمام بشود این مطلب را عرض می‌کردم آقا با کمال مرحمت بریدند.

حبیبی - بنده شمالی هستم می‌دانم این زمین‌ها را می‌خواهند به یک عده اشخاص متنفذ بدهند حضرتعالی می‌فرمایید یک بار جنگل را دیده‌اید ولی بنده یک عمر جنگل آنجا بوده‌ام.

پاینده - حالا اجازه می‌فرمایید که بنده حاشیه‌ام را عرض کنم بنده داشتم این مطلب را عرض می‌کردم که یک سرباز مملکت با توجه به کلمات و با توجه به وظیفه سنگین خودش قانونی می‌آورد و از مطلبی دفاع می‌کند واقعاً می‌شود که این انحراف یا انحراف فرضی از منشور انقلاب باشد؟ بنده که باور نمی‌کنم مطالبی را که مطالعه کردم دیدم صحبت جنگل نیست صحبت اراضی جنگلی است (حبیبی- اگر خواستید بدهید به زارعین من قبول می‌کنم) صحبت از جنگل نیست آقای حبیبی صحبت از اراضی بایر غیرقابل جنگل کردن است بنابراین بنده تصور می‌کنم با توضیحاتی که داده شد نقطه نظرها بسیار به هم نزدیک است و نبایستی به یک لایحه که صورت قانون به خود نگرفته با سوء ظن نگاه کرده و فکر کرد که می‌خواهند چه بکنند انشاء‌الله که کار بدی نخواهند کرد.

صادق احمدی - متأسفانه نتیجه‌ای که گرفتید مغایر صغری و کبرایی بود که چیدند.

رئیس - آقای سرتیپ‌پور بفرمایید.

سرتیپ‌پور - جناب آقای مهندس ارفع که بنده کمال احترام را به ایشان دارم تصدیق فرمودند که ماده ۶ ماده مصوبه ششم بهمن متمم قانون اساسی است جناب آقای پاینده که اهل تحقیق هستند تصدیق فرمودند که مصوبه

ششم بهمن به منزله متمم قانون اساسی است قانون مملکتی می‎گوید هر لایحه‌ای در خارج از چهارچوب قانون اساسی یا متمم قانون اساسی به تصویب مجلس سنا برسد گو این که به تصویب برسد کان لم یکن است اصرار شما برای چیزی که کان لم یکن بشود ناصحیح است جنگل، مرتع، بیشه، اراضی جنگلی نوشته شده است جزو منابع ملی است (صحیح است) منبع یعنی محتوی ثروت محتوی ثروت را نمی‌شود تبدیل کرد نمی‌شود از بین برد به عنوان عمران اما درباره اراضی جنگلی به نظر من خودشان حتی تا آخرین لایحه‌ای که آورده‌اند گفته‌اند بهره‌برداری عبارت است از استحصال چوب جنگل نه تبدیل اما در آخرین تصویب‌نامه که به مجلس داده شده باز هم نوشته‌اند بهره‌برداری از جنگل و اراضی جنگلی عبارت است از بهره‌برداری از چوب و چه و چه و ننوشته‌اند از زمین همه این دلایل حکایت دارد از بهره‌برداری از نظر قانگذاری از نظر رهبر انقلاب ایران عبارت از استحصال جنگل بوده است اما در اینجا صحبت از اصالت قانون اساسی است صحبت این نیست که کدام وزیر صالح است و کدام وزیر ناصالح است من از جمله کسانی هستم که هیچ ایرانی را ناصالح نمی‌دانم و هیچ وزیری را ناصالح نمی‌دانم ولی اختلاف در استنباط است علاوه بر این وزیر کشاورزی نیاورده وزیر کشاورزی در لایحه آورده طرح جنگداری اینجا بعضی اشتباهات در بین خودمان شده است که طرح جنگلی تبدیل کرده است به عمران اراضی جنگلی اگر ایشان یعنی وزیر چنین جمله‌ای می‌آورد می‌شد تصور کرد که با هیات دولت مشورت کرده است اما یک ایکس در یک کمیسیونی برمی‌دارد بین الشورین لگد بر روی انقلاب می‌گذارد.

مهندس ریاحی - هر نماینده‌ای حق دارد هر پیشنهادی می‌خواهد بدهد این گمان شماست.

سر تیپ‌پور - این گمان من نیست.

مهندس ریاحی - این نظر شما است وبهتر است بفرمایید نظر من است.

سرتیپ‌پور - این نظر من نیست آقای سپهبد ریاحی ببخشید آقای مهندس ریاحی این نظر شاه است.

مهندس ریاحی - شما که هنوز نتوانسته‌اید اسم مرا به خاطر بیاورید چطور چنین نظری می‏دهید

حبیبی - آقای مهندس ریاحی شما که اطلاعاتی در این مورد ندارید.

مهندس ریاحی- آقای حبیبی شما نمی‌دانید که مطلب چیست شما می‌گویید می‌خواهند بدهند به اشخاص متفنذ.

حبیبی- این موضوع به گیلان و مازندران لطمه می‌زند.

مهندس ریاحی - این حرف درست نیست آقای حبیبی.

حبیبی - به خدا درست است (زنگ رئیس)

رئیس - آقایان و خانم‌ها بفرمایید به صحبت خودشان ادامه بدهند.

سرتیپ‌پور - ببخشید آقای مهندس ریاحی، بنده اعلام امر شاه می‌کنم قدرت این قانون برای ما مثل قانون اساسی هست یا نیست؟ هر کس، «توجه داشته باشد» چه کارمند دولت باشد چه مردم اگر خدای نخواسته کوچک‌ترین انحراف در اطاعت از این قانون بکند یعنی به جای حفاظت منهدم بکند به جای احیاء منهدم بکند به جای دادن به ملکیت دولت به ملکیت اشخاص بگذارد این معنی انحراف است اینها مثل این که برخلاف حکومت ملی قیام کرده‌اند آقا این را شاه فرموده هر کس می‌خواهد قیام بکند خود داند مضافاً امر می‌فرمایند «این را بداند بر هر کس فرض است که این قوانین را کلمه به کلمه ملحقات این قوانین و آئین‌نامه‌ها را که تدوین شده است مو به مو اجرا بکند» کجای این لایحه مو به مو مساوی با احیاء و بهره‌برداری و استحصال چوب و جنگل است؟ این است که عرض کردم موقعی که استبداد مغلوب شد خیلی قیام‌ها شد علیه مشروطه و آن قیام‌ها همه سرکوب شد ولی بعد سرطان‌هایی در داخل پیدا شدند و مشروطه را تضعیف کردند و از بین بردند فقط

شاهنشاه آریامهر بود که با این قوانین مشروطه را دوباره زنده کرد (صحیح است) الان مثل این که می‌خواهند تاریخ را تجدید کنند و پس از سرکوب شدن قیام جنوب را تازه برای تضعیف انقلاب اختیار کردند آمده‌اند فعلاً به عنوان تبدیل اراضی جنگلی که جزء منابع ملی است می‌خواهند جنگل‌ها را از بین ببرند جنگل کمتر از سیصد متر کوب چوب نباید داشته باشد و اراضی جنگلی صد متر کوب یعنی صد ششصد تومان یعنی شصت هزار تومان با تصویب این لایحه می‌خواهید مثلاً سی جریب اراضی جنگلی را که سی شصت هزار تومان ثروت ملی را محتوی است یعنی یک میلیون و هشتصد هزار تومان ثروت را به نام تبدیل اراضی جنگلی و بخشیدن این مبلغ به این و آن تباه می‌کنند آن وقت نام این را می‌گذارند خدمت به شاه و اجرای فرمان شاهنشاه آریامهر (احسنت).

چند نفر از نمایندگان - بهتر است به کمیسیون برود.

فخر طباطبایی - آقای رئیس اکثریت ابسترکسیون می‌کند.

دکتر مهذب - آقای فخر طباطبایی این حرف‌ها چیست چند نفر از اقلیت رفته‌اند بیرون اکثریت هم می‌رود.

رئیس - آقای کیهان یغمایی توضیحی دارید بفرمایید.

کیهان یغمایی - با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم بنده سی سال بدون داشتن تز کشاورزی عملاً کشاورز هستم هم از زراعت اطلاع دارم هم از جنگل هم از درخت یک لایحه‌ای دولت آورده است برای صد میلیون تومان اعتبار بنده یک عرض کوچک می‌کنم و به این داستان خاتمه می‌دهم مگر شما با صد برابر پول می‌توانید اراضی جنگلی را احیاء کنید اگر واقعاً قادر هستید یک دهم اراضی بایر مملکت را آباد کنید مگر این پول چقدر است به اراضی بایر خراسان تنها نمی‌رسد چرا دست به اراضی جنگلی می‌زند که تولید شبهه کند آن کلمه نامربوط را بزنید و خیال همه را راحت کنید (صحیح است) خیال ملت ایران را راحت کنید همه سرباز انقلاب هستید از وزیر و از وکیل از اقلیت و اکثریت همه آمده‌اید که به پیروی از نیات شاه خدمت کنید با صد میلیون یک دهم از اراضی بایر خراسان را نمی‌شود آباد کرد چرا دست به اراضی جنگلی می‌زنید فعلاً بروید روی اراضی بایر تا بعد از تکلیف روشن شود بنده استدعا می‌کنم از اکثریت و از اقلیت از کمیسیون کشاورزی و از کمیسیون دادگستری از جناب آقای وزیر کشور و دولت این اولین لایحه‌ای است که در عمر مجلس بیست و یکم بین دو کمیسیون اختلاف پیدا شده در مجلس انقلاب بعد از سه سال با برداشتن این کلمه در هر حال به این داستان خاتمه بدهید و این صد میلیون مطمئن باشید یک صدم اراضی بایر یک استان را هم آباد نمی‌کند و از جناب آقای مهندس ارفع بنده تقاضا می‌کنم که این جمله اراضی جنگلی به کلی حذف بشود هر وقت انشاء‌الله در آینده برنامه‌های وسیع‌تر و اعتبار بیشتری بود و از اراضی بایر زیاد آمد بیاورند داخل اراضی جنگلی بکنید که سوءتفاهم از بین برود.

رئیس - به نظر بنده حق بود بحث در این موضوع در یک کمیسیونی با مشارکت اشخاص متخصص صورت بگیرد و به این صورتی که در مجلس بحث می‌شود بنده خیال می‌کنم به نتیجه برسم پیشنهاد می‌کنم به نتیجه برسد پیشنهاد می‌کنم که برود به کمیسیون کشاورزی و اصلاح بشود نمایندگانی هم که ذی‌نظر هستند بروند در کمیسیون کشاورزی بحث بکنند و بعداً گزارش کمیسیون کشاورزی را رسیدگی بکنند.

صادق احمدی - گزارش کمیسیون دادگستری به قوت خودش باقی است.

رئیس - البته حالا می‌رود به کمیسیون کشاورزی خانم‌ها و آقایان که نظری دارند در کمیسیون حاضر می‌شوند و نظر کمیسیون کشاورزی در آینده مطرح می‌شود.

صادق احمدی - این صحیح نیست برخلاف آئین‌نامه است.

رئیس - اجازه بفرمایید به همه کمیسیون‌هایی که قبلاً گزارش داده‌اند فرستاده شود (صحیح است).

بنابراین لایحه برمی‌گردد به همه کمیسون‌هایی که قبلاً ارجاع شده بود و امیدوارم این دفعه اختلاف نظری باقی نمانده‏

۱۶ - اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیس - لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

گزارش کمیسیون شماره یازده در خصوص لایحه شماره ۳۰۵۴/ م ح ۱۵/۱۰/۴۲ در مورد تصویب‌نامه‌های شماره ۱۲۳۸۹-۲/۷/۴۱ و شماره ۵۵۱۸-۸/۴/۴۲ دولت راجع‌به سازمان نقشه برداری که ضمن مرقومه شماره ۷۰۴/ ۴۶۲۳ ل ق ۲۶/۱۱/۴۴ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز ۱۸ خرداد ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی‏

رئیس- برای رسیدگی به اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌ها مربوط فرستاده می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

گزارش کمیسیون شماره ۴ در خصوص لایحه شماره ۱۶۸۳ - ۱۵/۱۰/۱۳۴۲ در مورد تصویب‌نامه شماره ۴۰۶۱۴ – ۱۷/۷/۱۳۴۲ مبنی بر تأیید و اجرای تصویب‌نامه شماره مبنی¬ بر ۲۸۰۲۴/۱۲-۱۷/۱۰/۳۹ دولت دایر به وصول درآمد اختصاصی وزارت پست و تلگراف و تلفن از تاریخ ۱۳/۷/۱۳۴۲ که طی مرقومه شماره ۴۰۸۵۵/۵۸ ل‌ق ۲۵/۱۲/۴۴ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۱۸ خردادماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی‏

رئیس - برای رسیدگی به اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌ها مربوط فرستاده می‌شود.

۱۷ - تقدیم یک فقره صورت ریز دیون بلامحل وزارت‏ دادگستری وسیله آقای معاون وزارت دارایی‏

رئیس - آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمایید.

قوام صدری (معاون وزارت دارایی) - با اجازه مقام محترم ریاست صورتی است از دیون سال ۱۳۴۴ وزارت دادگستری که باید در کمیسیون بودجه مورد رسیدگی قرار بگیرد تقدیم می‌شود و استدعای تصویب آن را دارد.

رئیس - به کمیسیون‌های بودجه فرستاده می‌شود.

۱۸ - قرائت دستور و تعیین جلسه بعد - ختم جلسه‏

رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۲۷۵

روز سه‌شنبه ۲۴/۳/۱۳۴۵

۱- گزارش راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کشور. شماره چاپ ۱۸۹۰

۲- گزارش راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار و ماما و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی. شماره چاپ ۱۸۹۴

۳- گزارش راجع به انتقال اداره کل غله به وزارت کشاورزی. شماره چاپ ۱۸۹۵

۴- گزارش راجع به نحوه خرید ماشین‌آلات و

سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه عمرانی سوم کشور. شماره چاپ ۱۸۹۶

رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود (ساعت یازده وپنجاه دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی‏

سؤال:

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی‏

خواهشمند است به جناب آقای وزیر دارایی اطلاع فرمایند در مجلس حاضر شده پاسخ سؤال زیر را بدهند:

بانک ملی از محل پشتوانه اسکناس مبالغ زیر را به کارخانجات ذیل:

۱- بارش - بهریس - نوریس (یک کارخانه) ۵۵۰۰۰۰۰۰۰ ریال‏

۲- کارخانه‌جات نجف‌آباد ۱۳۰۰۰۰۰۰۰

۳- کارخانه‌جات سوسن ۱۰۰۰۰۰۰۰۰

جمع ۷۸۰۰۰۰۰۰۰ ریال

پرداخته است که بارش و غیره متوقف و سوسن مصادره و نجف‌آباد هم تاکنون به تجدید برگذار کرده است.

علت این که مبالغ پرداختی برخلاف ماده ۵ آیین‌نامه داده شده و علت این که طبق ماده ۱۹ پیمان در وصول وجوه بالا اقدامی‌نشده است؟ چیست؟ و مسئول این قبیل پرداخت‌های بی‌قاعده و عدم وصول و عدم اجرای مقررات کیست؟

با تقدیم احترام معتمدی ۲۲/۳/۴۵