مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اردیبهشت ۱۳۱۱ نشست ۸۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اردیبهشت ۱۳۱۱ نشست ۸۵

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اردیبهشت ۱۳۱۱ نشست ۸۵

مشروح مذاكرات مجلس ملى، دوره‏۸


جلسه: ۸۵

صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۱۱(۶ محرم ۱۳۵۱)


فهرست مذاكرات

۱) تصویب صورت مجلس

۲) بیانات آقای طباطبایی دیبا راجع به مسأله صرف اسکناس

۳) اظهارات آقای دکتر ملک‌زاده دایر به تسریع تصویب بودجه صحیه کل

۴) تذکر آقای وثوق در خصوص منع استعمال لغات خارجی و توضیح آقای افسر

۵) تصویب چند فقره مرخصی

۶) اعلام انتخاب یک نفر برای نظارت ذخیره مصرحه در قانون مقیاس پول

۷) شور و تصویب لایحه معافیت مروارید از حقوق گمرکی

۸) شور اول لایحه معافیت مأمورین سیاسی از مالیات انحصار دخانیات

۹) شور ثانی لایحه معافیت درخت زیتون از مالیات

۱۰) موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه مجلس یك ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقاى دادگر تشكیل گردید.

صورت مجلس روز یكشنبه هیجدهم اردیبهشت ماه را آقاى مؤید احمدى(منشى) قرائت نمودند.

اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است :

غایبین با اجازه -آقایان : ملک مدنی - آشتیانی - طالش خان - ملک آرایی

غایبین بی‌اجازه - آقایان : تیمورتاش - ناصری - دکتر امیر اعلم - اورنگ - امیر ابراهیمی - میرزا سید احمد بهبهانی - حاج حسین آقا مهدو ی - معتصم سنگ - عبدالحسین خان دیبا - محمدتقی خان اسعد - آقا‌زاده سبزواری - شریعت‌زاده - قوام

دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان : عراقی - اسفندیاری - مسعود ثابتی - حکمت.

[۱- تصویب صورت مجلس]

رئیس- آقای دیبا.

طباطبائی دیبا- قبل از دستور.

رئیس- آقای دکتر ملک زاده.

ملک زاده- قبل از دستور.

رئیس- آقای دهستانی.

دهستانی- آقای امیر ابراهیمی را غائب بی اجازه قرائت کردند خواستم عرض کنم که استجازه کرده‌اند.

رئیس- آقای عراقی.

عراقی- آقای اسعد به واسطه عملی که کرده‌اند کسل بودند و بنده از مقام ریاست مرخصی ایشان را استجازه کرده بودم دیدم غائب بی اجازه نوشته‌اند. خود بنده غیبت خودم را استدعا و استجازه کرده بودم.

رئیس- تصحیح می‌شود. آقای وثوق.

وثوق- عرضی ندارم.

رئیس- در صورت مجلس نظر دیگری نیست (نمایندگان- خیر)

صورت مجلس تصویب شد. در نتیجه ابراز احساسات صمیمانه آقایانی نمایندگان در قتل تأثرآور موسیو دومر رئیس جمهور فرانسه مسیو موگرا وزیر مختار محترم دولت فرانسه از بنده در مجلس ملاقات کردند کتباً و شفاهاً امتنان و احساسات متقابل خودشان را اظهار می‌کردند و خواستند که بنده مترجم احساسات ایشان در پیشگاه نمایندگان محترم بشوم (صحیح است) این است که این چند کلمه را عرض کرده و با استحضار آقایان رساندم (صحیح است) آقای دیبا فرمایشی دارید.

[۲- بیانات آقای طباطبائی دیبا راجع به مسئله صرف اسکناس]

طباطبائی دیبا- اسکناس‌های بانک شاهنشاهی یک صرفی پیدا کرده بانک‌ها و صراف‌ها و کسبه تقریباً صرف کسر می‌کنند در روزنامه دیروز و دیشب نوشته بود که از طرف دولت اقداماتی شده و موقوف شده است این صرف ولی دیشب و امروز بنده مخصوصاً تلفن کردم به بانک شاهنشاهی و سئوال کردم گفتند هنوز ما این صرف را می‌گیریم چون این مسئله حقیقتة نا صحیح است. از این جهت از طرف دولت باید یک اقدام جدی بشود. بانک شاهنشاهی در یک مدت معنی باید اسکناسهایش را جمع کند و معاوضه کند با دولت این دیگر صرف لازم ندارد. بنده از مقام ریاست تقاضا می‌کنم به دولت تذکر داده شود که در این باب اقدام جدی بکنند بلکه رفع خسارت بکنند.

افسر- صحیح است. بانک مکلف است بانک شاهنشاهی چه حق دارد.

[۳- اظهارات آقای ملک زاده نسبت به تسریع تصویب بودجه صحیه کل]

رئیس- آقای ملک زاده.

ملک زاده- خواستم از کمیسیون بودجه استدعا کنم بودجه کل مملکتی را مورد مطالعه قرار دهند به واسطه این که یک اقدامات صحی که اقدام کردن وخرج آن فوری است منوط به گذشتن بودجه است خواستم این استدعا را بکنم.

رئیس- آقای وثوق.

[۴- تذکر آقای وثوق در خصوص منع استعمال لغات خارجی و توضیح آقای افسر]

بنده مدتی بود می‌خواستم یک مطلبی را تذکراً به عرض آقایان برسانم و موقعی نبود امروز موقع به دستم آمد. ماهر قدر که در این مملکت پیشرفت می‌کنم در تحت توجهات عالیه اعلی حضرت همایونی باید غرور ملی و افتخارات ما هم به آن اندازه پیشرفت کند و مفتخر باشیم به این که مملکت ما امروز دارد به شاهراه ترقی و تمدن می‌رود و افتخارات ما بیشتر از پیشتر خواهد شد. چیزی را که بنده می‌خواستم تذکر بدهم این بود که در بعضی از صنایع داخلی که از کارخانه‌های این جا اتخاذ می‌شود علامت کارخانه که روی آن صنایع می‌گذارند علامت با خط ایرانی نبوده با خط خارجی است و حتی چند روز در ایامی که بنده به قزوین رفتم آقای یاسائی رئیس کل تجارت هم تشریف داشتند در کارخانه غفاری که یکی از کارخانجات روغن کشی مهم ایران است و کریس و روغن اتومبیل برای داخله تهیه می‌کند خیلی هم خوب و بهتر از مال خارجه است آن‌ها را فرستاده بود به طهران تمام آنها را برگردانند به قزوین برای این که گفته بودند علامتی که شما روی این توشته‌اید بردارید زیرا به خط فارسی بوده و به خط خارجی بنویسید حتی اسم کارخانه غفاری را هم بردارید که اگر باشد بر نمی‌دارند همچنین بعضی صابون‌های کارخانه داروگر را هم دیدم که به کلی روی صابون دز اینجا ساخته می‌شود و علامت کارخانه خودش را ندارد ما تمام این کارها را می‌کنیم برای این که افتخارات ما زیاد شود و از برای این که بدانیم در مملکت این چیزها نیست علامت آن کارخانه باید برای افتخارات ملی روی آن صنایع و امتعه باشد بنده تذکری که می‌دهم برای این است که آن ایرانی یا فروشنده که روغن کریس را از کارخانه غفاری بر می گرداند و می‌گوید حتماً علامت این را بردار با خط خارجی روی آن

بنویس (آقای دکتر طاهری هم تشریف داشتند و شاهدند) و حتی می‌گوید اسم کارخانه غفاری را هم از روی آن بردارید این حقیقتاً باید مجازات شود زیرا که نسبت به افتخارات داخلی ما لطمه وارد آورده و به اصطلاح از افتخارات داخلی ما کاهیده بنده می‌بینم مقداری اسباب و انزجار و یأس بعضی‌ها است که در کارهای داخلی و ایجاد صنایع تأسیسات و اقدام کنند و این را بنده تذکر می‌دهم که دولت به این اشخاصی که دارند به صنایع داخلی ما لطمه وارد می‌کنند یک اقدامات جدی به عمل آورد که بعدها اگر یک اشخاصی پیرامون این جور چیزها و این قبیل وسائل می‌گردند اقلاً مطابق قانون مجازات مجازات شوند (صحیح است)

رئیس- آقای افسر.

افسر- البته با کمال خوش وقتی و تشکری که از فرمایشات آقای وثوق دارم خیلی خوش وقتم که این مطالب در مجلس تذکر داده می‌شود ولی بنده ملتفت نشدم که از طرف کی شده است؟ اگر از طرف نمایندگان رسمی و کارگذاران دولت شده که البته همچو چیزی نباید باشد و اگر یک اشخاصی متفرقه این اقدام را کرده‌اند البته در قانون یک قسمت برای این کار پیش بینی شده و یک جریان و مجازاتی دارد یعنی اگر کسی صنایع داخلی را از کار و انتشار بیاندازد در قانون پیش بینی شده و جزا برایش معین شده و برای کسانی که خواسته باشند بد... اجناس یک کارخانه را از کار بیندازند دو قانون مجازات پیش بینی شده مراجعه بفرمایند اگر اشخاص متفرقه هم مخالف امتعه داخلی باشند به نظر بنده اسمشان انقدر لایق نیست که پشت تریبون برده شود اینها نه تاجر اسمشان خواهد بود و نه کاسب خواهند بود نمی دانم چه جور مردمی خواهند بود مردمان ولگرد باید باشند که آنقدر احساس نداشته باشند که این گونه چیزها را بنویسند قانون پیش بینی کرده است و خاطر مبارک نگران نباشد صاحب کارخانه باید شکایت کند و البته مجازات می‌دهند. (صحیح است)

[۵- تصویب چند فقره مرخصی]

رئیس- چند فقره مرخصی از کمیسیون عرایض رسیده قرائت می‌شود.

۱- خبر مرخصی راجع به آقای محیط لاریجانی:

نماینده محترم آقای محیط لاریجانی برای رسیدگی به امور محلی تقاضای یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- ایشان بنده را مسبوق ساخته‌اند و رضایت دادند که یک عشر از این برای صرفه جوئی مجلس که بالنتیجه خرج اثاثیه و تعمیرات می‌شود به مصرف برسد نظر دیگری نیست؟ (اظهار شد- خیر) آقایانی که موافقتند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد خبر کمیسیون راجع به مرخصی آقای صفاری یاد آوری می‌کنم عده که رأی دادند بحد نصاب نبود عرض کنم این ارفاق را حتماً آقایان باید بکنند و تابلو را نگاه کنند بحد نصاب رأی بمانند. آقایانی که مرخصی آقای محیط را با اختصاص عشرش به مصارف داخلی مجلس موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد.

۲- خبر کمیسیون راجع به مرخصی آقای صفاری

نماینده محترم آقای صفاری برای رسیدگی به امور محلی تقاضای یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد.

رئیس- آقای صفاری هم همین طور ایشان بنده را مسبوق کرده‌اند که یک عشرش را برای صرفه جوئی مجلس اختصاص داده‌اند. آقایانی که موافقت دارند قیام فرمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس- تصویب شد.

۳- خبر کمیسیون راجع به آقای اعظم.

نماینده محترم آقای اعظم زنگنه برای رسیدگی به امور محلی از تاریخ حرکت تقاضای بیست روز مرخصی نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافقت و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- ایشان هم همین طور آقای دیبا.

طباطبائی دیبا- سابقاً این طور معمول بود در اجازه‌ها که به تصویب مجلس می‌رسید و کمیسیون هم تصویب می‌کرد یک عشر از حقوق آقایان نمتیندگان به امور خیریه تخصیص داده می‌شد مثلاً فرض بفرمائید برای میرضخانه حضرت عبدالعظیم و غیره ولی بنده با این ترتیب که برای صرفه جوئی اختصاص داده شود مخالفم. البته خود آقایان مسبوقند که این قبیل چیزها باید به مصارف خیریه برسد (فاطمی- صحیح است) مجلس البته یک محلی خودش برای مخارجش دارد.

رئیس- عرض کنم مصارف خیریه به نظر بنده... و ظاهر تر از آن دیده نمی‌شود که در بنائی و کارهائی که پول آن عاید فقرا می‌شود نصیب گردد و مصرف شود به علاوه آن مثال معروف در نظرمان خوب مجسم است که چراغی که به خانه رواست آقایانی که با مرخصی آقا موافقند قیام فرمایند. (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.

[۶- اعلام انتخاب یک نفر برای نظارت ذخیره مصوبه در قانون مقیاس پول]

رئیس- لازم است خاطر آقایان را مستحضر کنم که انتخاب آقای حاج امین را قبلاً اعلان کرده بودیم برای نظارت در ذخیره پول مملکتی و برای دفعه اخیری که رأی گرفتیم از ۹۷ نفر آراء مأخوذه آقای ارباب کیخسرو ۴۶ رأی دارند بنابر این با کثریت نسبی (چون در مرتبه سوم بوده است) برای نظارت انتخاب شده‌اند.

[۷- شور و تصویب لایحه معافیت گمرکی مروارید]

رئیس- خبر کمیسیون اقتصاد ملی راجع به معافیت مروارید از حقوق گمرکی مطرح است.

خبر کمیسیون

کمیسیون اقتصاد ملی راپورت سابق خود را راجع به معافیت مروارید را از عوارض ورودی و صدوری مطرح و عیناً برای شور دوم در مجلس شورای ملی تصویب می‌نماید.

رئیس- ماده واحده مورد تصویب قرائت می‌شود:

ماده واحده- ورود و صدور کلیه مرواریدی که در خلیج فارس صید می‌شود از هر نقطه چه داخله و چه خارجه به بنادر و جزایر ایران از مقررات قانون انحصار تجارت آزاد است و نیز ورود و صدور مروارید از پرداخت هر گونه حقوق و عوارض معاف می‌باشد و فقط صادر کنندگان مکلفند که در موقع صدور اظهارنامه معمولی گمرکی را تسلیم نمایند.

رئیس- ماده واحده مطرح است آقای کازرونی.

کازرونی- موافقم.

رئیس- آقای فهیمی.

فهیمی- موافقم.

رئیس- مخالفی نیست (نمایندگان- خیر) آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده هفتاد و نه ورقه سفید تعداد شد)

رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۱ نفر با کثریت ۷۹ رأی تصویب شد.

[۸- شور لایحه معافیت مأمورین سیاسی از مالیات انحصار دخالیات]

رئیس- خبر کمیسیون قوانین مالیه راجع به معافیت مأمورین سیاسی از پرداخت حقوق انحصار دخانیات:

خبر کمیسیون

کمیسیون قوانین مالیه لایحه نمره (۴۲۴۷۳) دولت را راجع به معافیت مأمورین سیاسی خارجه مقیم ایران از پرداخت حقوق انحصار دخانیات با حضور آقای وزیر ملیه مطرح نموده در نتیجه ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً تصویب نمود و اینک خبر آنرا برای شور اول تقدیم می‌نماید.

رئیس- عین ماده واحده پیشنهادی دولت.

ماده واحده- وزارت مالیه مجاز است اجناس دخانیه را که برای مصرف شخصی نمایندگان سیاسی خارجه مقیم ایران وارد شده و می‌شود به شرط معالمه متقابله از پرداخت حقوق انحصار دخانیات معاف نماید. تعیین میزان مصرف سالیانه که مشمول این معافیت می‌شود به موجب تصویب هیئت وزراء خواهد بود.

رئیس- آقای مهدوی.

مهدوی- بنده شبی که بودجه در این جا می‌گذشت اجازه خواستم که این قسمت را بگویم با مراقبت کاملی که مقام ریاست در حفظ تنظیمات دارند به عقیده بنده خوب است تذکر بدهند که دولت بیشتر مراقبت بکند در قسمت لوایحی که می‌آید همیشه معمول بود که از طرف دولت یک نفر مدافع در اینجا بود و الا این ترتیب بر خلاف است.

رئیس- امروز در کلیسای کاتولیک مجلس تذکری برای مسیو دومر رئیس جمهور فرانسه بوده است و دولت از نظر تشریفات و شرکت در سوگواری اخلاقاً مجبور بوده است آنجا باشد و علت نبودن هیئت دولت استثناء امروز برای این بوده است به علاوه مخبر نیرومندی مثل آقای فهیمی برای مدافعه فرمایشات سرکار هستند. آقای دیبا.

دیبا- بنده با ماده واحده موافقم ولی مصرف شخصی خیلی کلمه مجملی است ممکن است مصرف شخصی یک مقدار زیادی باشد عقیده بنده این است که اگر ممکن بود برای این مصرف شخصی یک مقداری معین کنند بهتر است و الا مصرف شخصی ممکن است که یک مقدار خیلی کلی بوشد و بی جهت موجب خسارت دولت بشود.

مخبر- (آقای فهیمی)- مصرف استعمال اجناس دخانیه برای سفارتخانه‌ها یک چیز عمده نیست و به علاوه چه طور می‌شود تعیین کرد که برای هر سفارتخانه چقدر می‌شود و به علاوه یک سفارتخانه هم که نیست و همین قدر که نوشتیم که به تصویب هیئت وزراء باشد طوری خواهد شد که البته هم ملاحظه نزاکت بشود و هم منظور آقا تأمین شود به نظر بنده همین کافی است.

رئیس- آقای اعتبار.

اعتبار- بنده عرضی ندارم.

رئیس- آقایانی که با ورود در شور دوم این لایحه موافقت دارند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

[۹- شور دوم لایحه معافیت درخت زیتون از مالیات]

رئیس- خبر کمیسیون قوانین مالیه راجع به مالیات درختهای زیتون از مالیات ماده واحده.

ماده واحده- دولت مجاز است کلیه اشجار زیتون را که از سال ۱۳۰۷ کاشته شده یا بعداً غرس شود تا آخر سال ۱۳۲۶ از تأدیه مالیات معاف دارد.

رئیس- آقای اعتبار.

اعتبار- بنده می‌خواستم بپرسم از تاریخ ۱۳۰۷ چرا اگر یک عمل مفیدی است چرا به ماقبلش نمی‌برند واگر جهت دیگری دارد توضیح بفرمایند که ما مسبوق بشویم.

مخبر- اگر چه ممکن بود که آقای اعتبار از بنده سئوال می‌کردند و بنده هم جواب خدمتشان عرض می‌کردم ولی برای این که شاید آقایان دیگر هم توضیح بخواهند عرض می‌کنم در لایحه دولت نوشته شده بود از سه سال قبل تا بیست سال این موضوع در کمیسیون یک قدری محل مذاکره شد از سه سال قبل به مناسبت مساعدتهائی که دولت کرده است شروع کرده‌اند بکاشتن درخت زیتون و تا بیست سال هم دولت در نظر گرفته که این درختهای زیتون از

مالیات معاف باشد و این اشتباه می‌شد که آیا بیست سال را از این تاریخ به بعد است یا این که هر وقت بکارند تا بیست سال... از چه تاریخ نظر دولت این بود که از سه سال قبل تا بیست سال باشد ولو اینکه آخر بیست سال حالا یا نوزده سال دیگر یعنی بالاخره تا ۳۲۶ دولت معافیت خواهد داد تکلیف بعد را بعد معلوم می‌کند برای این که مطلب واضح باشد که دولت در نظر دارد مساعدت بکند این طور با وزارت مالیه موافقت شد که نوشته شود از اول ۱۳۰۷ تا آخر ۱۳۲۶ یعنی آن بیست سال را که دولت می‌خواهد از مالیات معاف بدارد بعد اگر لازم شد تصمیم دیگری بگیرد خواهند کرد عجالة این مدت را کافی می داند.

رئیس- آقای دیبا.

طباطبائی دیبا- بنده عقیده‌ام این است که آن ترتیب اولی بهتر از این ترتیب بود ترتیب اولی این بود که درخت زیتون تا بیست سال معاف باشد ولی اینجا تاریخ معین شده است تا ۳۲۶ مثلاً اگر فرض کنیم یک کسی آمد۳۲۵ درخت زیتونی کاشت حقیقة معافیتش یک سال است و مقصود دولت از این لاحیه این است که کاشتن درخت زیتون ترویج بوشد پس به عقیده بنده اگر نوشته شود درخت زیتون از موقع کاشتن تا بیست سال یا پانزده سال تا یک مدت معینی معاف است بهتر از این ترتیب است و الا این ترتیب یک ارفاقی نیست برای آن کسانی که بعد می‌کارند.

رئیس- آقای فاطمی.

فاطمی- این مطالبی را که آقایان فرمودند نه مقصود دولت بوده و نه مقصود کمیسیون از نقطه نظر ارفاق به زیتون کار خوب است که هر درختی که می‌کارند تا بیست سال معاف شود ولی این در عمل دچار اشکال می‌شود برای این که بین مأمورین مالیه و مردم اختلاف پیدا می‌شود که این درخت پانزده سالش است ۲۰ سالش است چقدر است و یک مشکلی بر مشکلات زارعین و مردم علاوه می‌شود عجالة مقصود این است که در یان بیست سال یک تشویقی بشود و اینکه ۱۳۰۷ را مأخذ گرفته‌اند (که آقای اعتبار الدوله اعتراض کردند که چرا) برای این است که در آن موقع ممیزی به عمل آمده و می‌خواهند از وقتی که ممیزی شده تا بیست سال معاف باشد و اگر آن طوری که آقایان می‌فرمایند بکنیم درست است که صورت ظاهر یک منافعی ممکن است داشته باشد ولی در عمل دچار اشکال می‌شود و اختلاف پیدا می‌شود بین مأمورین مالیه و زارعین که آیا ده سال است یا پانزده سال است.

رئیس- آقای کازرونی.

کازرونی- موافقم.

رئیس- آقای دکتر طاهری.

دکتر طاهری- به نظر بنده اشکالی که آقای دیبا فرمودند وارد است و این ترتیبی که نوشته شده نمی‌شود برایش فلسفه تصور کرد وقتی که می‌خواهند یک قانونی وضع کنند باید از روی ملاک و مأخذی باشد مثلاً در فلان مزرعه غرس درخت توت سه سال معاف باشد این ترتیب یک فایده داد و برای اینکه مثلاً تشویق بشوند یا فلان مزرعه را که آباد می‌کنند تا پنج سال معاف باشد برای اینکه در مقابل زحمتی که می‌کشند تشویق از آنها بشود ولی این قضیه که می‌گویند از سه سال پیش یعنی از ۳۰۷ تا ۳۲۶ هر چه غرس بشود معاف باشد اگر چنانچه در بیست و چهار درخت غرس بشود تا دو سال معاف است آن وقت که اصلاً عایداتی ندارد (نمایندگان- صحیح است) (دشتی- طبعاً معاف است) معنایش این است که اگر پانزده سال دیگر غرس کنند پنج سال مانده است و این خودش معاف است زیرا که در آن وقت عایداتی ندارد پس این قانون به طوری که نوشته شده اصلاً فلسفه ندارد بهتر این است که بگویند درخت زیتون از سالی که غرس می‌شود تا ده سال معاف باشد آقایان که مسبوق هستند که درخت زیتون تا جه مدتی ثمر می‌دهد تا آن مدت مثلاً ده سال پانزده سال معاف باشد (افسر- کمتر از ده سال بارور

نمی‌شود) تا هر سالی که بارور می‌شود تا پانزده سال و هر چه که می‌شود برای این که این معنی ندارد.

رئیس- آقای فاطمی.

فاطمی- بنده تعجب می‌کنم معلوم می‌شود که توجهی به عرض بنده نفرمودند میفرمائید خوب بود در قانون توشته می‌شد که هر درخت زیتونی که کاشته شود مثلاً تا ده سال معاف باشد بنده عرض می‌کنم این به ضرر زارعین و مردم است چرا؟ برای اینکه درخت یک علامتی پیدا نمی‌کند که معلوم باشد چند سال است کاشته شده است و آنقدر هم زارعین و مأمورین ما عالم و متبحر نیستند که درخت را که نگاه بکنند بفهمند چند سال دارد ۲۰ ساله است یا ۷ ساله به علاوه تماماً این حرفها برای چیست این در نتیجه فشاری نبوده که به دولت و وزارت مالیه وارد آمده باشد که این لایحه را بیاورند دولت از نظر تشویق زارعین و فلاحین فقط مقصودش این است که در یک مدت ۲۰ ساله این مالیات را از مردم نگیرند فقط قصد این است نه زیادتر نه کمتر و الا این مذاکراتی که آقا می‌فرمایند فرد فرد در کمیسیون با آقای وزیر مالیه کردند آقای وزیر مالیه هم می‌فرمودند که اگر این اشکالات وارد شود من تقاضای استرداد لایحه را می‌نمایم مقصود ما این است که در ظرف ۲۰ سال یک تشویقی از زارعین بشود حالا به نظر آقایان طور دیگری می‌رسد ممکن است اصلاً رأی داده نشود.

رئیس- آقای ملک مدنی

ملک مدنی- عرض کنم این جا در لایحه قید شده از ۱۳۰۷ در این مدت چهار سال لابد مالیه یک عملی کرده از این درختهای زیتون یک مالیاتی گرفته است بنده خواستم استدعا کنم که بفرمایند که تکلیف مالیاتی که در این چهار سال گرفته‌اند چه می‌شود در لایحه مبهم است از سال ۱۳۰۷ چه کار کرده‌اند بنده در شور اول هم عرض کردم که این باید معلوم شود که اگر چیزی گرفته شده پس بدهند.

مخبر- درختهائی که سه سال پیش کاشته شده است آنها هنوز محصولی ندارد که چیزی از آن گرفته شود درخت زیتون خیلی دیر محصول می‌دهد و آنها را که مالیه ممیزی کرده و مالیات می‌گیرند آنهائی است که از سابق می گرفته‌اند و محصول داشته است درختهای سه سال پیش هنوز به ثمر نرسیده است می فرمائید که مالیات را پس بدهند آن درختهائی که محصول می داده یعنی درختهای پانزده ساله و بیست ساله است که مالیاتش را خواهند داد ولی آنهائی که سه سال قبل کاشته‌اند به این زودی محصول ندارند که مالیات بدهند.

رئیس- آقای وثوق.

وثوق- ایرادی که آقای دیبا و آقای دکتر طاهری فرمودند با جوابی که آقای فهیمی الان فرمودند به کلی متضاد است (دشتی- باید هم متضاد باشد چون ایشان مخبرند) اگر اشجار زیتون تا مادامی که به ثمر نرسیده است از مالیات معاف است دیگر بچه مناسبت ما روغن چراغ ریخته را وقف امامزاده کنیم و بگوئیم که تا بیست سال اشجار زیتون که غرس می‌شود معاف کنیم و اگر چه در قانون قید شده است که هر کس غرس اشجار زیتون کرد باید مالیات بدهد این را توضیح بدهید اگر این طور است درخت زیتونی که غرس کرده‌اند از ۳۰۷ تا به حال از آنها مالیاتی گرفته‌اند یا نه اگر گرفته‌اند باید پس بدهند خیلی خوب اگر این شکل نبوده است تنظیمش این طور که می فرمائید که از سالی که اشجار زیتون ثمر می‌دهد پنج سال یا ده سال از مالیات معاف باشد این یک ملاکی است و الا تا بیست سال از سالی که کاشته‌اند از مالیات معاف باشد این هیچ منتی نیست که ما به گردن مردم بگذاریم (صحیح است).

مخبر- اما این که فرمودند که فرمایشات آقای دیبا متضاد بود با عرایض صحیح است برای این که ایشان مخالف بودند و بنده موافق بودم (خنده نمایندگان) اما راجع به درخت‌ها که فرمودید ملاحظه می فرمائید که بیست سال معاف شده است فرض کنید

که بعد از هفت سال، هشت سال اگر به ثمر رسید دوازده سال دیگر معاف می‌شود و همین طور هرچه دیرتر غرس درخت زیتون بکنند باز تا یک مدتی تا سال ۱۳۲۶ معاف است از مالیات و بنابراین ماده که محل نظر است خوب تنطیم شده است و گمان می‌کنم رعایت همه این قسمتها شده است.

رئیس- آقای فرشی.

فرشی- بنده اصلاً به مالیات زیتون مخالفم مالیات زیتون یکی از مالیاتهای قدیمی است که متأسفانه در ضمن الغاء مالیاتهای صنفی از نظر محو شد، بنده عرض می‌کنم که چه علت دارد که زیتون مالیات بدهند ولی بادام ندهد (افشار- از بادام هم می‌گیرند) زردآلو ندهد این یکی از محصولات صادراتی ما است که تأمین صادرات ما را می‌کنند در قدیم آمده‌اند برای اینکه در جنوب از درخت خرما مالیات می گرفته‌اند در شمال هم از درخت زیتون خواسته‌اند مالیات می گرفته‌اند در شمال هم از درخت زیتون خواسته‌اند مالیات بگیرند بنده عقیده‌ام این است که این قانون ابداً تشویق نیم کند فلاحین را و در نتیجه یک مرافعه و کشمکش بین مأمورین مالیه و آن کسی که درخت زیتون کاشته است شالم این معافیت هست یا نه و اصلاً این مالیات چیز مهمی نیست که در بودجه ما آنقدر تأثیر داشته باشد و تعادل بودجه به هم بخورد بنده عقیده‌ام این است که اصلاً مالیات درخت زیتون به کلی معاف بشود (صحیح است) و اگر دولت از این راه یک ضرری دارد از راه دیگری بگیرد و از باغات به طور ممیزی و برآورد تخمین یک چیزی بگیرد. عرض کنم زیتون با بادام چه فرق دارد که بادام معاف باشد و این ترتیب یک تولید اشکالی می‌کند که تعیین آن مشکل است برای این که نمی‌توانند بروند درخت زیتون را بشکافند و به بینند که این به آن سن رسیده است که مالیات بدهد یا نرسیده است و آیا این درخت زیتون به سن بلوغ رسیده است یا خیر و باید مالیات بدهد یا ندهد باید این مالیات اصلاً از بین برود و مردم درخت زیتون بکارند و متأسفانه ما یک اراضی کمی داریم که صالح است برای این کار و فقط در سال یک مقدار کمی از این محصول می‌دهد فقط قسمت گیلان و مازندران است اصلاً این مالیات به عقیده بنده باید ملغی شود و در این باب پیشنهادی هم عرض کرده‌ام.

رئیس- آقای فاطمی.

فاطمی- از فرمایشات آقای فرشی من تعجی می‌کنم اگر کسی دیگری بود که از زراعت اطلاع و بصیرتی نداشت من تعجب نمی‌کردم آقا می‌فرمایند که چرا زردآلو مالیات ندارد و بادام مالیات ندارد و درخت زیتون باید مالیات بدهد اینها تمام مالیات دارند املاک را وقتی ممیزی می‌کنند هر جور عوایدی که درش هست این عوائد را یکی یکی جمع می‌کنید (فرشی- به اسم بادام نیست عرض کردم به اسم باغات ممکن است) و از جمع مالیات می‌گیرند منتهی این است که در رشت و مازندران یکی از عوائدی که هست و عوائد ملک که تشکیل می‌شود یکی از آن عوائد زیتون است و این جا از نقطه نظر این که زیتون را زیادتر بکارند و بیشتر بکارند این یک چشمه عایدات را می‌خواهند از مالیات در ظرف بیست سال معاف بدارند و الا چطور سایر محصولاتی که هست مالیات می‌دهد وقتی که املاک را ممیزی می‌کنند تمام عایدات را در نظر می‌گیرند و از کلیه عایدات مالیات می‌گیرند و هیچ کدام را موضوع نمی‌کنند پس در این صورت این ایراد هم به هیچ وجه وارد نبود در این جا و فقط دولت خواسته است یک تشویقی بکند از اشخاصی که درخت زیتون می‌کارند.

جمعی از نمایندگان- کافی است- بعضی دیگر- کافی نیست بگذارید صحبت بشود.

رئیس- آقای طهرانچی.

طهرانچی- عرض کنم که بنده تصور می‌کنم که فرضاً نظری که آقای فرشی دارند بر اینکه بکلی معاف بشود این که در لایحه دولت قید نشده است و دولت موافق نیست یا بکلی معاف بودن زیتون (افشار- نباشد) و دلیلی هم که اینجا دارد این است که این جا نوشته‌اند در ظرف

بیست سال معاف باشد فایده هم دارد که در ظرف بیست سال معاف باشد برای این که اگر بفرمایش حضرت عالی بکلی معاف باشد این خوب نیست و آن وقت منظور دولت هم تأمین نمی‌شود چرا؟ به دلیل این که تا بیست سال معاف است اگر از حالا غرس کند برای همان استفاده از معافیت این خودش یک نوع تشویقی است مخصوصاً در قسمت زارعین و اگر محدود به بیست سال نباشد ممکن است هیچ وقت غرس نکند برای این که مدت دارد و این خودش یک نوع تشویقی است برای ازدیاد این محصول چون می دانند که اگر حالا غرس بکنند تا بیست سال دیگر معاف خواهند بود و زودتر سعی می‌کنند غرس بکنند و بالاخره این عمل به اقتصاد مملکت کمک می‌کند و اگر مدت غیر از این باشد شاید هیچ وقت این فکر عملی نشود.

رئیس- آقای افسر.

افسر- عرایض بنده گفته شد.

رئیس- آقای اورنگ.

اورنگ- عرض کنم که اولاً ملاحظه بفرمائید که چرا این لایحه را به مجلس آورده است (دشتی- شما موافقید یا مخالف) عرض می‌کنم حالا و ثانیاً چرا ما در موضوع لایحه بحث می‌کنیم بدیهی است که ما برای خاطر ازدیاد یک محصولی که این محصول خیلی مفید است. و عوائدی دارد برای مملکت ما می‌خواهیم این محصول در مملکت زیاد بوشد این نظریات است دولت هم روی همین نظر و برای ازدیاد این محصول یک ارفاقی قائل شده است که روی این ارفاق در روی این تسهیل رعایا رغبت بکنند که این محصول را در مملکت‌ها زیاد بکنند ولی مقدمه باید ما یکایک مسبوق باشیم به طرز این محصول این درخت از اول که می‌کارند مثل درخت زردآلو مثل درخت بادام مثل سایر اشجار میوه دار نیست سایر اشجار میوه دار یکسال، دوسال، سه سال پس از کاشت ثمر می‌دهد ولی درخت زیتون اینطور نیست خیلی خوب که آنرا بکارند و زمین هم خیلی مستعد باشد و خیلی خوب که مراقبت بکنند سال دهم محصول می‌دهد سال دهم در صورتیکه خوب مراقبت بکنند سال دهم محصول می‌دهد سال دهم در صورتیکه خوب مراقبت بکنند مقدار کمی محصول می‌دهد ده سال کامل به شرط این که مراقبت کامل بشود به جهت این که اگر مراقبت کامل نشود اصلاً به موقع ثمر نمی‌رسد که ثمر بدهد اگر ما همچو فرض کنیم که از حالا تا سی سال دیگر زیتون را از مالیات معاف بداریم معنی این عبارت و معنی این فراز و جمله چه می‌شود حالا امروز فرض کنید به مجرد این که این قانون گذشت بنده رعیت یک درخت کاشتم یا صد درخت کاشتم این در امسال تا ده سال دیگر ما اشخاصی که امسال درخت کاشته‌ایم ثمر نداریم از بعد از ده سال تا بیست سال (که شما این مدت را در قانون گذاشته‌اید) ثمر ندارد (یک نفر از نمایندگان- باز هم ندارد) فرض کنید آقا مطلب را بیابید آن مدت سی سال را هم که ما قرار بگذاریم که در عرض سی سال ما از درخت زیتون مالیات نگیریم آن کسی که بیست و پنج سال بعد از امسال درخت زیتون می‌کارد آن تکلیفش چه می‌شود؟ او فقط پنج سال معاف است پس آن منظور ما را تأمین نمی‌کند ما می‌خواهیم درخت زیتون در خاک ایران خیلی کاشته شود که آن منظور ما را تأمین کند نه اینکه ما را دور کند از آن منظوری که داریم و آن منظوری که موجب شده است که دولت این لایحه را بیاورد و ما در اطرافش بخث کنیم حالا آقایان بیائید موافقت کنید با بنده و این عرض مرا به هر شکلی که مقتضی است قبول کیند که درخت زیتون و کاشتن درخت زیتون را از مالیات معاف کنیم و روغن زیتون را بهش ملایات ببندیم (افشار- چرا؟) یک مثقال روغن زیتون بی مالیات فروخته نشود اما کاشتن درخت زیتون کلیتاً بی مالیات باشد که رعایا هم از امسال تا صد سال دیگر رغبت داشته باشند که این درخت را بکارند

جمعی از نمایندگان- صحیح است- احسنت.

جمعی از نمایندگان- پیشنهاد بدهید.

اورنگ- پیشنهاد می‌کنم.

رئیس- پیشنهادات قرائت می‌شود:

پیشنهاد آقای فرشی

این بنده پیشنهاد می‌کنم درخت زیتون اساساً از تأدیه مالیات ابدیاً معاف شود.

اورنگ- صحیح است- صحیح است.

رئیس- پیشنهاد آقای دشتی:

بنده پیشنهاد می‌کنم ماده واحده این طور نوشته شود: عموم درخت‌های زیتون از اداء مالیات معاف خواهند بود.

اورنگ- باز هم صحیح است مطلب یکی است عبارت فرق دارد یک معنی است به دو عبارت.

رئیس- پیشنهاد دیگری است از طرف چند نفر از آقایان پیشنهاد می‌کنیم که اشجار زیتون به کلی از مالیات معاف باشد. دکتر سمیعی- مژدهی- صادق اکبر.

رئیس- آقای فرشی.

فرشی- گمان می‌کنم که آقایان نمایندگان غالباً با این پیشنهاد بنده موافقت داشته باشند از آن طرف هم گمان می‌کنم که برای دولت هم چیز مهمی نباشد تمام این مالیات از هفتصد تومان تجاوز نمی‌نماید دولت برای هفتصد تومان بی جهت این کار را نکنند اگر این قسمت محدود باشد به یک مدتی منظور از بین می‌رود و خوبست که به کلی از مالیات آن صرف نظر کنند و آن وقت بعد از ده سال بیست سال دیگر خواهند دید که چقدر درخت زیتون در مملکت زیاد خواهد شد.

رئیس- آقای فاطمی.

فاطمی- بنده می‌بینم که یک چیزی در مجلس مطرح شده است و وضعی پیدا شده است که ممکن است فردا بنده پیشنهاد کنم و نماینده‌های اصفهان هم امضاء کنند که بادام از مالیات معاف باشد.

بعضی از نمایندگان- خیر آقا این قیاس مع الفارق است.

فاطمی- خیر عیناً همین طور است به علاوه بنده این جا برای استحضار خاطر آقایان مجبورم این تذکر را بدهم این مذاکرات در کمیسیون هم شد ولی آقای وزیر مالیه موافقت ننمودند این طرز پیشنهاد آقایان و اگر خود آقای وزیر مالیه بودند و احساس می‌کردند که اکثریت آقایان میل دارند به این پیشنهاد آقایان رأی بدهند این لایحه را استرداد می‌کردند.

اورنگ- رأی بگیرید به این پیشنهاد

رئیس- پیدا کردن قدر مشترک جامع ممکن است. فرضاً هم مجلس رأی بدهد به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای فرشی پیشنهاد به کمیسیون اعاده می‌شود عجالتاً عملی به طور قطع انجام نمی‌یابد که برای شما نگرانی تولید کند.

رئیس- آقای دشتی.

دشتی- عرض کنم که اساساً یک عده زیادی از مردم معتقدند که مالیات مستقیم گرفته نشود و هر قدر که مالیات را غیر مستقیم بگیرند بهتر است و مالیات مستقیم را بردارند شاید ما در امسال هفت میلیون هشت میلیون مالیات غیر مستقیم برای مردم وضع کردیم و صدای مردم هم هیچ بلند نشد. پس بنابر این این یک ترکیبی است که گمان می‌کنم تمام مردم عاقل این مملکت و تمام ملل با آن موافقند در این میان مالیات مستقیم یک مالیات زیتون است که اگر ما سر و ته این مالیات را ببینیم چقدر است خجالت می‌کشیم که دو ساعت وقت مجلس را تلف کند برای این مالیات آن وقت آقای فاطمی رئیس کمیسیون قوانین مالیه پا شوند و بگویند اگر وزیر مالیه بفمد پس می‌گیرد وزیر مالیه مختار است عرض کنم آقا مجلس آزاد است در فکر کردن (صحیح است) و کلاً هم هر فکری که دارند و به نظرشان می‌رسد اظهار نظر و عقیده می‌کنند (صحیح است) اگر مجلس خواست و میل کرد اگر اکثریت مجلس اراده کرده که زیتون از مالیات معاف باشد رأی می‌دهد خواه وزیر مالیه خوشش بیاید یا نیاید (صحیح است) عرض کنم حالا خودمان می‌خواهیم این مسئله را حل کنیم که ببینیم که این مسئله صحیح است یا نه؟ عرض کنم آمده‌اند درخت زیتون را در بیست

سال از مالیات معاف کرده‌اند اولاً سر و ته این مالیات شاید پنج هزار تومان ده هزار تومان بشود. (نمایندگان با همهمه- هفتصد تومان است) بسیار خوب اجازه بفرمائید یک مالیاتی که تقریباً هفتصد تومان می‌شود این قابل این را ندارد که یک ساعت درش بحث شود و از آن طرف هم مخبر کمیسیون و هم رئیس کمیسیون قوانین مالیه فرمودند که دولت میل دارد غرس اشجار زیتون را تشویق کند خوب وقتی که می‌خواهد باید به کلی مالیات را ازش بردارند رفیق محترم بنده آقای طهرانچی اظهار کردند که اگر بیست سال معافیت دادید تشویق می‌شوند و زیاد می‌کارند ولی اگر مطلقاً معاف باشند تشویق نمی‌شوند بنده این را نفهمیدم (خنده نمایندگان) بنده استدلال ایشان را وارونه معنی می‌کنم می گویم مطابق استدلال ایشان اگر مثلاً مدت را پنج سال قرار بدهند به دلیل ایشان بیشتر می‌کارند یعنی روی استدلال ایشان اگر چنانچه در بیست سال پنج هزار درخت زیتون می‌کارند در پنج سال باید یک میلیون بکارند مطابق استدلال ایشان بنده نمی دانم چطور می‌شود؟! در این مدت تمام زارعین و مردمان گیلان و مازندران کارشان را ول می‌کنند و می‌آیند درخت زیتون می‌کارند؟! این منطق به کلی وارونه است و به عقیده بنده هیچ دلیلی ندارد برای این که حالا که دولت معتقد است که غرس و ازدیاد زیتون خوب است و مفید است برای این مملکت و می‌خواهد تشویق بکند و لایحه برای این کار آورده است اصلاً درخت زیتون را از مالیات معاف کند (صحیح است) و بنده گمان می‌کنم که اگر آقایان نمایندگان هم رأی بدهند به این پیشنهاد نه آسمان به زمین می‌رود و نه زمین به آسمان می‌رود و نه به بودجه مملکت لطمه وارد می‌آورد.

فهیمی (مخبر کمیسیون قوانین مالیه)- آقای دشتی در ضمن فرمایشاتشان اظهار فرمودند خوب است مالیات‌های مستقیم را به تدریج برداریم و مالیات غیر مستقیم بگذاریم به جای آنها بهتر است (دشتی- بنده همچو حرفی نزدم) توجه بفرمائید بهتر است.

(دشتی- شما خیال می‌کنید. بنده چنین مطلبی نگفتم)

فرمودید خوبست مالیات ارضی موقوف شود غالباً این صحبت می‌شود که مالیات‌های غیر مستقیم را کمتر احساس می‌کنند یعنی مثل این که یک کسیرا با کلر فرم و اثر بیهوش کنند و بعد قطعه قطعه اش بکنند بگویند اینکه حس نمی‌کند ملتفت نمی‌شود و این بهتر است که در حال گوش یک سوزن بهش بزنیم مالیات غیر مستقیم هم همین طور است. الان که زندگانی را گران کرده است همان تأثیرات و عکس العمل مالیات‌های غیر مستقیم است و الا چطور می‌شود گفت که کسی حس نمی‌کند (دشتی- بنده نگفتم) مالیات مستقیم چون مستقیماً به عایدات اشخاص تحمیل می‌شود البته منصفانه تر است یک کسی که عایدی دارد مالیات بدهد یا کسی که عایدی ندارد به طور غیر معمول مالیات بدهد حالا این مبحثی است که در این باب می‌شود خیلی صحبت کرد مباحثه کرد البته طرفدار مالیات غیر مستقیم هم هستند طرفدار مالیات مستقیم هم هستند و راجع به این موضوع می‌شود مذاکراتی کرد. این قبیل معافیت‌ها به کلی مخالف آن منظوری است که ما داریم یعنی می‌خواهیم تشویق کنیم اشخاص را که درخت زیتون و امثال آن را زیاد بکنند وقتی که گفتیم به کلی معاف باشد به همان دلایلی که اینجا بعضی از آقایان اظهار کردند تشویق نمی‌شوند از برای آنکه بروند این کار را دنبال کنند. اگر دلشان خواست می‌کارند (بعضی از نمایندگان- خیر خیر این طور نیست) اگر دلشان نخواست نمی‌کارند (این طور نیست- خنده نمایندگان) هر وقت فرمایشاتتان تمام شد اجازه بفرمائید (زنگ رئیس- دعوت به سکوت) بنده عرضم را بکنم (اورنگ- تا دامنه قیامت این بحث تمام نمی‌شود) عرض کنم تا شخص برای خودش یک منفعتی فرض نکند دنبال کار نمی‌رود اگر تفنن باشد دنبال کار نمی‌رود وقتی که من فهمیدم که در یک جا یک تحمیلی معین ثابتی از گردن من برداشته شد این کار را می‌کنم...

عراقی- ولی وقتی که تمام آن تحمیل برداشته شد این کار را نمی‌کنم.

مخبر- البته مسلماً نمی‌کنم و نخواهد کرد این یک چیزی است طبیعی حس بشری این طور است معافیت کلی اسباب این می‌شود که آنها هیچ نفعی از برای خودشان از این راه فرض نمی‌کنند ولی وقتی گفته می‌شود که نظائر شما یک تحمیلاتی دارند (آقای عراقی توجه بفرمائید به عرض بنده) برای این که اینها امسال وقتی فهمیدند که معاف هستند تا بیست سال به طمع این که ده سال طول دارد که این درخت به محصول بنشیند و ده سال دیگر هم معافیت داریم از عوارض مالیاتی سعی می‌کنند که این قسمت زیاد شود. ولی اگر بگوئیم خیر همیشه معاف خواهید بود چه اصراری خواهند داشت در کاشتن آن

جمعی از نمایندگان- رأی گرفته شود.

رئیس- پیشنهادی است که تقدم نظامنامه دارد.

بنده پیشنهاد می‌کنم لایحه از دستور امروز خارج شود- عراقی.

جمعی از نمایندگان- ما موافق نیستیم.

رئیس- بفرمائید.

عراقی- وقتی که آقایان با این پیشنهاد مخالف باشند قطعاً رأی نخواهند داد جزایش این است که رأی نخواهند داد بنده با این ترتیب از پیشنهاد خودم صرف نظر نمی‌کنم به دلیل این که به عقیده بنده امروز منطقی که برای موافقت این لایحه ذکر شده تمام عکس منظور خود ناطقین بود به جهت این که ناطق وقتی که می‌خواهد اثبات کند مدعای خودش را باید منطقش طوری قوی باشد که ثابت کند منظور خودش را اما آقایان منطقشان این بود که اگر بیست سال معاف باشد مرد که تشویق می‌شود ولی اگر ابدی باشد معافیت تشویق نمی‌شود بنده این منطق را نمی‌فهمم بنابر این چون بنده می‌بینم که منطق موافقین خیلی ضعیف و فوق العاده علیل است و دلیلشان خیلی عادی است این است که بنده پیشنهاد کردم از دستور خارج شود تا با وزیر مالیه و دولت مذاکره کنیم به ببینیم راهی دارد یا ندارد اگر راهی ندارد به همان طور که آقایان فرمودند که ما رأی می‌دهیم که به کلی معاف باشد درست شود خیلی هم متشکر می‌شوم که به پیشنهاد بنده رأی ندهند و رأی بدهند به معافیتش و خودم هم رأی می‌دهم به معافیتش.

رئیس- آقای افسر.

افسر- خاطر آقا مسبوق باشد که مقصود آقای طهرانچی که عبارتی فرمودند توضیح داده شود که محظور آقا رفع شود می‌گویند این که گفته می‌شود که معافیت ابدی این که معلوم نیست ولی وقتی بیست سال گفتید معاف است تا یک مدتی معین و معلوم است اما اگر الان معافش کردیم معلوم نیست که سال دیگر معاف خواهد بود یا اینکه یک لایحه خواهند آورد که یان معافیت را بر دارد ولی راجع به این که لایحه از دستور خارج شود آن را بنده مخالفم برای این هفتصد تومان یک جلسه مجلس شورای ملی تقریباً صرف این کار شده و یک جلسه دیگر هم باید صرف این کار بشود و بالاخره قیمت وقت مجلس شورا یملی بیشتر از این هفتصد تومان است بالاخره هر طوری هست رأی بدهند هر چه لازم بوده در مجلس گفته شده دلائل هم از دو طرف گفته شده برای اوقات مجلس شورای ملی را که یک جلسه آن قیمتش بیش از هفتصد تومان است صرف کنیم و باز بگذاریم و جلسه دیگر از سر بگیریم بنده مخالفم با خروج از دستور.

رئیس- آقایانی که معتقد هستند که این لایحه از دستور خارج بشود قیام فرمایند.

(عده قلیلی قیام نمودند)

رئیس- تصویب نشد- رأی می‌گیریم به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای فرشی.

امیر تیمور کلالی- راجع به معافیت؟

رئیس- راجع به معافیت همیشگی آقایانیکه پیشنهاد آقای فرشی را قابل توجه می دانند قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد.

[۹- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه]

رئیس- پیشنهاد شده است جلسه ختم شود اگر آقایان موافقت فرمایند جلسه آینده یکشنبه اول خرداد سه ساعت قبل از ظهر دستور لایحه تذکره و لایحه تریاک.

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

رئیس شورای ملی- دادگر

قانون

آزادی ورود و صدور مروارید و معافیت آن از پرداخت حقوق و عوارض

ماده واحده- ورود و صدور کلیه مرواریدی که در خلیج فارس صید می‌شود از هر نقطه چه داخله و چه خارجه به بنادر و جوائز ایران از مقررات قانون انحصار تجارت آزاد است و نیز ورود و صدور مروارید از پرداخت هر گونه حقوق و عوارض معاف می‌باشد و فقط صادر کنندگان مکلفند که در موقع صدور اظهارنامه معمولی گمرکی را تسلیم نمایند.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و دوم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و یازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی- دادگر