مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ بهمن ۱۳۴۹ نشست ۲۲۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۰ بهمن ۱۳۴۹ نشست ۲۲۷
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲
جلسه: ۲۲۷
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر الموتی- دکتر بهبودی- پزشکپور
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- معرفی آقای دکتر حسین کاظم زاده به سمت وزیر علوم و آموزش عالی به وسیله آقای نخست‌وزیر
۵- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
۶- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه اصلاح ماده ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت‌نامه همکاری علمی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا و ارسال به مجلس سنا
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اصلاح ماده ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب سال ۱۳۲۸
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی راجع به لایحه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن ارضی در حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستایی
۱۲- اعلام وصول قرائت‌نامه مربوط به یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۳- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۴- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه (۲۰) بهمن ماه ۱۳۴۹
| مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- صورت غائبین جلسۀ قبل قرائت می‌شود.
غائبین بااجازه
- آقایان دکتر مدنی- شهرستانی- زرگرزاده- دکتر خسروی- کردستانی- رضازاده- آموزگار- فیاض- تیمسار نکوزاد- مهندس بهرام زاده- سرتیپ پور- مهندس ارفع- مهندس بریمانی- ساگینیان- بدر صالحیان- لطف اله حی- دکتر خطیبی- دکتر خیراندیش- دکتر صدر- فروتن- مهندس قادر پناه- خانلر قراچورلو- دکتر کلالی- مهندس معینی- بانو بزرگ نیا- بانو دکتر دولتشاهی- بانو ابتهاج سمیعی.
غائبین مریض
- آقایان پرویزی- دکتر متین- سلیمانی کاشانی- دکتر ضیائی- دکتر مهدوی- مهندس اخوان- بهادری- دکتر درودی- کریم بخش سعیدی- اسداله سلیمانی- قاضی‌زاده.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر الموتی- دکتر بهبودی- پزشکپور
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر الموتی- دکتر بهبودی- پزشکپور
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای دکتر الموتی تشریف بیاورید.
دکتر الموتی- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی‌به طوری که استحضار دارید و شاهد بودید در روزهای اخیر شاهنشاه بزرگ ما، رهبر خردمند ملت ایران با فرمایشات عمیق، صریح، روشن و حق‌طلبانه خود اقدام دامنه داری در راه استیفای حقوق حقه ملت ایران، از منابع نفتی خود و همه کشورهای عضو اوپک به عمل آوردند این فرمایشات در همه دنیا حسن اثر فراوان داشت (صحیح است) و نشان داد شاهنشاه ما رهبر هوشمند ملت ایران که طرفدار حقوق انسانی هستند (صحیح است) با ندای ضد استعمار و استثمار خود و وجدان همه مردم آزاد جهان را به شهادت طلبیده و خواستار آن بوده و هستند که خداوندان نفت دست از تعدی و تجاوز به حقوق ملت ایران و همه ملتهای صاحب نفت بردارند (صحیح است) ارقام و اعداد و حقایقی که از طرف رهبر ملت ایران در کنفرانس اوپک و در مصاحبه مطبوعاتی اعلام شد نشان داد که شاهنشاه ما پرچم مبارزه جهانی برای تأمین حقوق حقه تمام کشورهای صاحب نفت را به استحضار در آورده‌اند (صحیح است) امروز همه شاهد هستیم همانطور که در جلسه مشترک سنا شاهد بودیم همه کشورهای صاحب نفت و رؤسای هیئت‌های نمایندگی یکی بعد از دیگری با صراحت و روشنی و صداقت فرمایشات شاهنشاه را تأیید کردند و رهبر این آن ملتها هم مجدداً ایت تأیید را به دنیا اعلام کردند و امروز باید گفت در دنیا یک اتحاد مقدس از کشورهای صاحب نفت به‌وجود آمده که همه ملتها صریحا می‌گویند باید به دوران استعمار خداوندان نفت خاتمه داده شود. ارقام و اعداد به قدری صریح و روشن بود که حتی خود نفتی‌ها هم تایید کردند که چاره‌ای ندارند غیر از اینکه به حقایق تسلیم شوند چنانچه بنده در خبرها دیدم رادیو پاریس از قول مدیر یکی از شرکتهای مهم نفتی فرانسه که در جریان مذاکرات نفت با الجزایر است گفت بیاننات شاهنشاه ایران کاملاً درست و منطقی است و در جستجوی یک راه حل صحیح می‌باشد این چیزی است که همه در جستجوی آن هستند وقتی خود نفتی‌ها قبول دارند که این ارقام و اعداد کاملاً صحیح و عادلانه است چاره‌ای نیست که باید به حقوق حقه ملتها تسلیم بشوند انعکاس این اتحاد مقدس که به نظر من به حق باید گفت اتحاد مقدسی است که در دنیا چنان بوده است که امروز در همه جا ندای آزادی و خواستاری حقوق حقه ملتها به صدا در آمده ودر کشور صاحب نفت که قسمت اعظم نفت اروپا و خاور دور را تأمین می‌کند همه یک صدا در کنفرانس تهران اعلام کردند که اگر بخواهند خداوندان نفت به حقوق حقه ما تجاوز کنند تمام این شیرها یک باره بسته خواهد شد که به دست رهبر انقلاب ایران در دنیا برافراشته شده است (صحیح است).
ما از صمیم قلب به چنین رهبری، پادشاهی درود می‌فرستیم و از همه کشورها صاحب نفت متشکریم که یک صدا با رهبر ملت ایران اعلام داشتند که با دوران استعمار در این عصر و زمان برای همیشه پایان می‌یابد (صحیح است) شاهنشاه اولین بار وقتی با صدور فرمان ملی شدن نفت پرچم مبارز را برافراشتند در دنیا صدای صدایی بسیار مهم بود و شاید خیلی‌ها در نگرانی و وحشت زده بودند که جنگ با خداوندان نفت شاید خیلی به مصلحت نباشد ولی شاهنشاه فرمودند با اتکاء به خداوند بزرگ و با اتکاء به ملت رشید و صمیمی‌ایران دست به چنین اقدامی‌خواهد زد و زدند و توفیق یافتند (صحیح است) و به دنبال آن برای بار دوم شاهنشاه بزرگ ما برای عقد قراردادهای هفتاد و پنج و بیست و پنج اقدام کردند تا آن روز اساس پنجاه، پنجاه بوده ولی از آن روز به بعد کشور ایران به رهبری شاهنشاه مبتکر انعقاد قراردادهای ۷۵ و بیست و پنج درصد شد. که در دنیا معروف است به قراردادهای شاه ایران که برای اولین بار این قرارداد و کمپانی‌های غیر کارتلی یعنی کمپانی نفت ایتالیا (انی) منعقد شد شاید آن روز هم یک جنگ شدیدی بود ولی امروز در کشورهای خاور میانه بیش از هشتاد و نوع از آن قراردادها منعقد شده است و کشورهای صاحب نفت به این طریق اقدام می‌کنند. مرحله سوم مرحله تازه‌ای بود که باز هم به رهبری شاهنشاه ایران به ثمر رسید و آن هم قرارداد مقاطعه‌کاری با کمپانی‌های نفتی فرانسه بود که از جمله قرارداد آراپ است که بر اساس آن ۹۱% درآمد عاید صاحبان نفت می‌شود که چندین نوع قرارداد در ایران بسته شد و یکی از بهترین قراردادهای دنیا که خیلی‌ها تبعیت کردند و ۹۱% درآمد عاید صاحب نفت می‌شود به دنبال آن باید گفت این چهارمین مرحله‌ای است که باز هم شاهنشاه ما با اعلام همبستگی کشورهای اوپک خواستار تأمین حقوق ملتهای صاحب نفت شده‌اند و گام بزرگ اساسی تری برداشته شده که امروز صدای آن بر همه جای دنیا بلند است و همه ملتهای آزاد جهان یک صدا ملت ایران را تأیید می‌کنند (صحیح است) ارقامی که شاهنشاه اشاره فرمودند خیلی روشن و صحیح بود که طی ده سال اخیر قیمت تمام کالاها در دنیا تغییر کرده چنانچه کالاهای وارداتی خود ما از کشورهای صنعتی در سالهای اخیر صددرصد تغییر کرده حتی ۱۰۵% ترقی کرده است چطور است در دنیایی که اینطور مصرف نفت روز به روز بالا می‌رود روی دسته‌بندی‌ها و اتحادیه که شرکتهای نفتی بین خودشان به‌وجود آورده‌اند قیمت نفت را به ضرر صاحبان نفت پایین آورده‌اند نفت خام سنگین که در اوت ۱۹۴۷ دو دلار و ۱۸ سنت در هر بشکه بوده است و نفت خام سبک در ۱۹۵۷ دو دلار و ۴۸ سنت در هر بشکه بوده و در فوریه ۱۹۵۹ به یک دلار ۶۸ سنت و در اوت ۱۹۶۰ یک دلار ۷۸ سنت و پست و تلگراف و تلفن از تأسیسات عظیم نفتی در خارک طبق فرمایشات شاهنشاه ما یک سنت در هر بشکه مرحمت کردند قیمت آن را بالا بردند در حالی که طبق آمار رسمی‌سازمان ملل متحد قیمت تمام کالاهای در دنیا افزایش پیدا کرده چطور قیمت نفت به ضرر صاحبان نفت باید پایین بیایید همانطور که شاهنشاه فرمودند هر بشکه نفت را در دنیا ۱۴ دلار می‌فروشند و از این ۱۴ دلار یک دلار عاید کشور صاحب نفت می‌شود نتیجه این است که ما امروز می‌بینیم در این کشورها نهضت عجیب و عمیقی علیه سلاطین نفت به وجود آمده و تا زمانی که خداوندان نفت نخواهند تسلیم شوند مبارزه رشیدانه این ملتها علیه کارتلهای نفتی ادامه خواهد داشت (صحیح است) در عین حال ما وقتی که می‌بینیم قیمت نفت صرفاً در خلیج فارس به این صورت به دست کمپانی‌های نفت پایین آورده می‌شود در کشورهای دنیا خودشان قیمت‌ها را کراراً بالا برده و به ما چیزی نمی‌دهند نتیجه این است که وقتی آمارها بررسی می‌شود دیده می‌شود که در تقسیم این ۱۴ دلار به این صورت عمل می‌کنند در حدود ۷ درصد یکشور صاحب نفت می‌دهند ۴۷ و نیم درصد یعنی در حدود هفت برابر مالیات و عوارض می‌دهند و برای خودشان به نام انبارداری و دلالی ۲۶ درصد و باز هم یک شش و هفت درصد دیگر استفاده می‌کنند آیا کشور صاحب نفت ذی حق تر است یا آن دلالی که این وسط وجود دارد و متعلق به خودشان است دلال و توزیع کننده ۲۶ درصد عایدی خواهد داشت کشور صاحب نفت در حدود ۷ درصد و با وجود این مبارزات امروز ملتها خواستار افزایشی هستند که طیق اظهار شاهنشاه یک رقم مختصری است ولی باز هم این خداوندان نفت حاضر به تسلیم نیستند برای اینکه معتقد به آن ائتلاف کارتلهایی هستند که به‌وجود آورده‌اند آنها از سال ۱۹۲۸ با هم متحد شده‌اند به ضرر کشورهای صادر کننده و عین قرارداد در روزنامه‌ها مختلف دنیا منتشر شده است و یکی از مواد آن این است که هرگونه مقررات که موجب بالا رفتن قیمت خرید یا فروش شود ممنوع است یعنی خود کارتلهای نفت با خود قرارداد بسته‌اند متحد شده‌اند که قیمت نفت از مبلغ معینی بالاتر نرود بلکه تنزل پیدا کند ولی آنها امروز فراموش کرده‌اند امروز عصری نیست که بشود با تراست و دسته‌بندی و کارتل بازی حقوق ملتها را به این صورت چپاول کرد و به حقوق ملتهای زنده دنیا تجاوز کرد دوران غارتگری و چپاول در این دنیا گذشته است و خداوندان نفت با هیچ نیرویی نمی‌توانند به این چپاول و غارت ادامه دهند ما ارزش نفت خودمان را می‌دانیم و می‌دانیم چه نقشی برای صنایع امروز دنیا دارد و باز می‌دانیم چه نقشی برای گردش چرخهای اقتصاد دنیا دارد و سابقاً سیاست‌مداران خارجی می‌گفتند ارزش یک قطره نفت برابر ارزش یک قطره خون انسان است این ارزش است که غربیها برای نفت ما قائل بودند آیا ارزش یک قطره خون انسان به این ترتیب است که آنها بیایند به قیمت ارزان بخرند و به قیمت گران بفروشند و باز هم دیدم یکی از غربیها نوشته بود که متفقین روی امواج نفت به ساحل پیروزی رسیدند آیا پاداش این ملتها همین است که وقتی به پل پیروزی رسیدند بیایند حقوق این ملتها را چپاول کنند ۱۴ دلار بفروشند و یک دلار به کشورهای صاحب نفت بدهند زهی تأسف باید به آنها گفت دوران یغماگری پایان یافته منتظر باشید تا هفته آینده اگر به حقوق حقه ملتها تسلیم نشدید یک جا تمام این شیرها بسته می‌شود سابقاً آنها فکر می‌کردند به اصطلاح از آن سیاست تفرقه انداز و حکومت کن، بین کشورها اختلاف بیاندازند و در این ماجرا این کارها را کردند ولی خوشبختانه در اثر رهبری شاهنشاه خردمند ایران و بیدار دلی و هوشیاری زعمای کشورهای صاحب نفت و همه کارشناسان و متخصصین این ممالک این بار چنین توفیقی پیدا نکردند و اعلامیه دیروز اوپک حاکی از آن بود که اگر بخواهند به هر یک از این ۱۰ کشور صاحب نفت تعدی کنند یکباره شیرهای نفت بسته خواهد شد و آن روز است که آنها خواهند فهمید صنایع دنیا به لرزه در خواهد آمد اگر این شیرها بسته شود، برای اینکه اهمیت و ارزش نفت به صورتی است که امروز قسمت اعظم صنایع اروپا و ژاپن و خاور دور از نفت خاور میانه و خلیج فارس تأمین شود. آماری که شاهنشاه به آن اشاره فرمودند در عین حال که کمپانیها سعی کرده بودند که قیمت نفت را به ضرر کشورهای صاحب نفت تنزل بدهند در عین حال قیمت نفت را خودشان در دنیا بالا بردند بهای کلیه فراورده‌های نفتی در انگلستان در نیمه دوم سال ۷۰ برابر ۸۷ سنت در هر بشکه بالا رفت متوسط افزایش قیمت در ۹ کشور اروپایی برابر ۷۴ سنت در هر بشکه بالا رفته در امریکا بهای قیمت نفت خام برابر ۲۵ سنت در هر بشکه بالا برده شده در ژاپن در اکتبر ۱۹۷۰ برابر ۲۲ سنت سنت در هر بشکه قیمت نفت بالا برده شد در ژاپن در سال ۱۹۷۱ بهای نفت سفید ۲۶ سنت و نیم در هر بشکه و بهای بنزین ۴۴ سنت در هر بشکه افزایش پیدا کرده و اینها همه در سال ۱۹۷۱ بوده است در هلند بهای نفت سفید در هر بشکه ۳۳ سنت و نفت گاز ۶۰ سنت بالا برده شد در بلژیک بنزین مرغوب در هر بشکه ۸۶ سنت بالا برده شده از یک طرف به ضرر کشور صاحب نفت قیمت‌ها را به آن صورت پایین آوردند از یک طرف به نفع جیب خودشان در کشورهای مصرف کننده نفت قیمت‌ها را بالا بردند یعنی هم به کشورهای صاحب نفت چیزی ندادند و هم به مصرف کننده اجحاف کردند و تمام این پولها را به صورت توزیع کننده و دلال و امثالهم بین خودشان تقسیم کردند که آن رقم ۵ /۲۶ را خدمتتان عرض کردم (دکتر عدل- هلندی‌ها خودشان تأیید کردند) عرض کردم هم هلندی‌ها هم فرانسوی‌ها البته در این مدتی که این ارقام عجیب در دنیا راجع به سود این کمپانیها در روزنامه‌ها منتشر شد واقعاً انسان به وحشت می‌افتد که چطور در این دنیای آزاد که هر کشوری از زیر قید استعمار خارج می‌شود هنوز باشند کشورهایی که بیایند در یک زمان کوتاه میلیاردها سرمایه کشورهای دیگر را غارت کنند و اکثر این ملتها ملت‌هایی هستند که زندگی خوبی ندارند در یک روزنامه خارجی دیدم که ظرف ۷ سال اخیر کمپانیها بیش از ۲۰ میلیارد دلار از منابع نفتی کشورهای خلیج فارس و خاور میانه سود بردند البته این غیر از ارقامی‌است که به عنوان مالیات به آن کشورها داده می‌شود شاهنشاه فرمودند مالیاتی که به آن کشورها داده می‌شود چند برابر پولی است که به کشور صاحب نفت داده می‌شود در حالی که همه ما می‌دانیم قسمت اعظم ذخائر نفتی جهان در خلیج فارس و خاور میانه است و الان بیش از سالی ۸۰۰ میلیون تن از منابع خلیج فارس و کشورهای اوپک نفت تولید می‌شود و به کشورهای مختلف صادر می‌شود و آنها در عین حال که سعی دارند قیمت‌ها را برای تولید کننده یعنی کشورهای صاحب نفت پایین نگه دارند تلاش فراوان دارند برای مصرف کننده قیمت را بالا ببرند و بعد وقتی کشورهای صاحب نفت می‌آیند متحد می‌شوند کنفرانسی تشکیل می‌دهند قطعنامه ۱۲۰ را صادر می‌کنند وقتی در مذاکره می‌نشینند آنها می‌گویند ما در سال اگر بخواهیم پانصد میلیون دلار به این کشورهای صاحب نفت بدهیم خیلی زیاد است ظرف ۵ سال ۱۶۰۰ میلیون دلار می‌شود و این خیلی زیاد است اینجا است که شاهنشاه می‌فرمایند در عصر ما باز هم حاتم طائی پیدا شده ظرف ۷ سال ۲۰ میلیارد دلار استفاده می‌برند بعد وقتی که می‌خواهند پانصد میلیون دلار ۶۰۰ میلیون دلار به صاحبان نفت بدهند خیال می‌کنند از جیب خودشان می‌بخشند در حالیکه این حقوق حقه کشورهای صاحب نفت است به هر صورت همه افراد ملت ایران ضمن تعظیم به شاهنشاه بزرگ خود که این چنین از حقوق حقه ملت ایران و کشورهای صاحب نفت دفاع می‌کنند آرزومندیم خداوند بزرگ به شاهنشاه ما که این رهبری خردمندانه را به عهده دارند و امروز در سطح جهانی به عنوان یک رهبر مبارز بی‌نظر و حق‌طلب شناخته شده‌اند توفیق عنایت فرمایند که به دوران استعمار کمپانی‌های نفتی خاتمه بدهند و آنها بدانند که دیگر نمی‌شود در این واحد جغرافیایی و در کشورهای صاحب نفت به سیستم استثماری ادامه داد باید از خواب بیدار شوند و بدانند مبارزه با این ملتها عاقبت بدی دارد و عاقبت این مبارزه به ضرر خودشان تمام می‌شود و تا فرصت از دست نرفته به حقوق حقه ملتها تسلیم شوند والا هر نوع فاجعه‌ای در دنیا به وجود بیاورند مسئول خود آنها هستند. اعضای فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین نظیر همه پاسداران انقلاب و دوشادوش همۀ مردم ایران و هماهنگ با مردم کلیه کشورهای عضو (اوپک) در راه اجرای اندیشه‌های گهربار رهبر انقلاب ایران آمادگی کامل و خواستار آن هستند که هرچه زودتر لوایح قانونی در راه استیفای حقوق ملت ایران به پارلمان داده شود تا با تصویب آن در کوتاه ترین مدت بار دیگر به جهانیان ثابت گردد که پیوند شاهنشاه و ملت در این سرزمین کهن آن چنان محکم و استوار است که هیچ نیرو و قدرتی نمی‌تواند در آن کوچکترین خللی وارد آورد (صحیح است) اکنون نه تنها ملت ایران به دنبال رهبر خردمند خود آمادگی کامل خودش را در راه نیل به هدفهای انسانی و بشر دوستانه منصفانه و حق طلبانه شاهنشاه آریامهر اعلام می‌دارند بلکه همانطوری که نمایندگان همه کشورهای صاحب نفت با صدای رسا فرمایشات پادشاه بزرگ ما را تأیید کرده‌اند خواستار آن هستند که هرچه زودتر به دوران استثمار پایان داده شود (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس بهبودی- غرور آمیزترین دقایق و ساعات زندگی من و اجازه می‌خواهم بگویم کلیه نمایندگان مجلس شورای ملی دقایقی از روز چهارشنبه ۱۴ بهمن بود که در اجلاسیه اوپک که در پیشگاه اعلی حضرت همایون شاهنشاه آریامهر در کاخ سنا تشکیل شده بود شرکت داشتیم.
لحظاتی که رهبر ملت ایران خطاب به نمایندگان اوپک و ملت ایران و بالاخره کلیه مصرف کنندگان مواد نفتی در سراسر دنیا حقایقی درباره تعدی و بی‌عدالتی که متوجه مردمان ممالک تولید کننده مواد نفتی می‌گردد بیان می‌فرمودند و با رقم و عدد استدلال می‌کردند یک حماسه شکوهمند ملی بود چه در طول تاریخ دو هزار و پانصد ساله مملکت ما و شاید در طول تاریخ سایر ممالک اتفاق نیافتاده است که پادشاهی- رهبری- پیشوایی مشکلات مملکتی را چنین برای ملتش تشریح کند چه رسد به آنکه مشکلات دنیایی را آن چنان توضیح داده قضاوت آن را هم به وجدان پاک مردم با انصاف دنیا قرار دهد من اگر امروز در این محل مقدس با افتخار و سربلندی کامل از جلسه تاریخی اجلاسیه اوپک صحبت می‌کنم نه تنها بدان علت است که در روز مزبور ملت ایران به چشم خود دید و با گوش خود شنید که شاهنشاهش یک رهبر و پیشوای دنیایی است (صحیح است) و افکار بلندش مورد احترام جهانیان می‌باشد (صحیح است) بلکه علت دیگری هم دارد علت دیگرش آن است که این تریبون سالها در اختیار عوام فریبان بود که با بازیگری‌ها افکار ملت را تخدیر کرده بودند و زیر ماسک وطن خواهی به بیگانه خدمت می‌کردند.
همکاران ارجمند اگر جوانان امروز این مملکت که در دانشگاهها تحصیل می‌کنند و چشم امید فردای ما هستند از آنچه که در سالهای قبل از ۱۳۳۲ در این مملکت می‌گذشت مطلع نباشند گناهی نکرده‌اند چه در آن روزگارها یا هنوز چشم بدین دنیا نگشوده بودند یا طفل کودکستانی بودند و بعد از آن هم آنانی که وظیفه داشتند آنچه که در این مملکت گذشته است بی پرده و عریان بازگو کنند تا جوانان ما متوجه شوند که پیشوای مملکت در سنینی که همسالانش تار موی سپیدی بر سر ندارند بی جهت تمام موهایش را سپید نکرده است لب بسته‌اند اگر جوانان ما ندانند ما خوب به یاد داریم موقعی که دولت وقت به راهنمایی و ارشاد شاهانه امتیاز نفت به یکی از دول نداد و نخواست گوشه دیگری از مملکت را در اختیار اجنبی بگذارد و عده دیگر از هم وطنان ما در استثمار بیگانگان در آورد گروهی که ادعا می‌کردند با هر نوع امتیازی و با هر نوع استثماری مخالفند چه چاقوکشی‌هایی به نام میتینگ حزبی راه نینداختند و چه فجایعی مرتکب نشدند که چرا دولت ارباب‌های آنان را رنجانیده است اگر شما به یاد بیاورید که گردانندگان آن روز حزبی که گوش به فرمان در اجرای اوامر اربابان خود از هیچ فضیحتی خودداری نمی‌کردند و در این مملکت چه آتش‌ها روشن نکردند تا جائی که می‌خواستند قسمت اعظم خاک میهن عزیز ما را ضمیمه مملکت بیگانه کنند اگر نوچه‌های آنان امروز کنفدراسیون قلابی دانشجویی درست کند تعجبی ندارد منتهی به عقیده ما باید با جوانان روشن و بی‌پیرایه صجبت کرد و حقایق را آنطور که بوده است برایشان تجزیه و تحلیل کرد باید به آنان گفت که نفت که فعلاً در اثر فرمایشات شاهانه به اهمیت آن و به موقعیت آن در دنیا پی برده‌اند بازیچه گروهی بود که می‌خواستند از این ملت سواری بگیرند و اطلاعی که از نفت و تجارت آن داشتند تا آن حد بود با خبرنگاران خارجی مصاحبه می‌کردند و می‌گفتند ما نفت خودمان را پیت پیت خواهیم فروخت آن مصاحبه را با مصاحبه‌های ارزنده دنیایی امروز شاهنشاه تواماً به جوانانی که می‌خواهند وارد اجتماع سیاسی مملکت بشوند و چند سال قبل مملکت خود را نمی‌شناسند عرضه کرد.
باید به جوانان گفت عوام‌فریبان به جای آنکه با عدد و رقم به جنگ کمپانی‌های نفتی بروند چون دست پرورده آنان بودند با گونی استوکس به جان هموطنان خود افتاده بودند و هر کس می‌خواست مشت بسته آنان را باز کند فوراً نام او را از گونی بیرون می‌آوردند و برای اینکه خود را تطهیر کنند به وطن پرستان مارک نفتی و اجنبی پرستی می‌زدند و هر وقت هم احساس می‌کردند ملت از دیدن این پرده‌های کمیک و خنده دار خسته شده است با یک برنامه تراژدی و به مسلسل بستن جوانان وضع خود را تثبیت می‌کردند و به سواری خود به گرده این مردم ادامه می‌دادند.
باری در اول عرایض خود به عرض همکاران گرامی رساندم که این تریبون در گذشته در اختیار عوام‌فریبان بود و صورت جلسات مجلس شورای ملی حاوی گفته‌های آنان است و برای اینکه صورت جلسات مجلس شورای ملی در این عصر طلائی منعکس کننده نظریات صائب شاهنشاه آریامهر و تجلی افکار بلند رهبر عالیقدر ایران که در اجلاسیه اوپک بیان فرمودند باشد متن فرمایشات مبارکشان را در آن جلسه عیناً قرائت می‌کنم.
«آقای رئیس، آقایان اعضای هیئت‌های نمایندگی کشورهای عضو اوپک. آقای دبیر کل بانوان و آقایان. مقدر چنین بوده است که در مدتی کمتر از دو هفته برای بار دوم درباره نقش حیاتی نفت در زندگی اقتصادی و اجتماعی مردم کشورهای ما و رویدادهای مربوط به آن در دهه اخیر سخن بگویم برای آنانی که از شما که سخنان مرا در جلسه مطبوعاتی گذشته شنیدید توضیح دادم که بهای نفت خام که توسعه و رشد اقتصادی کشورهای ما تا حد زیادی به آن بستگی دارد در طی دوران ۱۵ سال گذشته یک سیر نزولی داشته است.
بهای اعلام شده نفت خام سبکی که در سال ۱۹۵۷ به میزان دو دلار و چهار سنت هر بشکه تعیین شده بود در فوریه ۱۹۵۹ به یک دلار و ۸۶ و در اوت ۱۹۶۰ به یک دلار و ۷۸ سنت تقلیل پیدا کرده در حالی که همین نفت خام در سال ۱۹۴۷ توسط شرکت نفت ایران و انگلیس سابق به بهای دو دلار و ۱۸ سنت به فروش رسیده بود. پس از بهره برداری از تأسیسات جزیره خارک به خاطر تفاوت کرایه حمل یک سنت بر آخرین قیمت اعلام شده افزوده شد در واقع بهای نفت خام پس از گذشت ۲۴ سال به جای افزایش برابر ۳۹ سنت در هر بشکه کاهش پیدا کرد. گرچه به سبب همین کاهشهای سریع و پی در پی در بهای نفت خام سازمان کشورهای صادر کننده نفت به نام اوپک به وجود آمد و گرچه اولین هدف این سازمان برگردانیدن قیمت‌های نفت خام به سطح قبل از سال ۱۹۶۰ بود با وجود بر این ملاحظه کردیم که در مدت ده سال که از موجودیت این سازمان گذشت نه تنها افزایشی در بهای نفت خام مشهود نشد، بلکه به سبب بالا رفتن قیمت کالاهای ساخته شده در دنیا و کاهش ارزش پول، ارزش واقعی درآمد ما کاهش هم یافت.
نگاهی به آمار منتشر شده از طرف سازمان ملل متحد روشنگر این نکته است که به طور مثال ظرف سه سال اخیر شاخص بهای کالاهای صادراتی پنج کشور بزرگ صنعتی جهان بیش از سه درصد در سال افزایش یافته است. در برابر این واقعیت به همانگونه که قبلاً اشاره کردم دهه توسعه سازمان ملل متحد برای کشورهای در حال توسعه و تولید کننده نفت اسم بی‌مسمایی بود چه در حالی که بهای کالاهای صنعتی مرتباً افزایش پیدا می‌کرد درآمد واقعی حاصل از هر بشکه نفت کاهش می‌یافت به طوری که ظرف مدت ده سال ارزش واقعی این درآمدها حدود بیست درصد تقلیل پیدا کرده و گفته دیرین در مورد بسیاری از کشورها مصداق حقیقی پیدا نمود: دارا، داراتر و ندار، ندارتر شد. پر واضح است که چنین وضعی قابل دوام نمی‌باشد و ما باید نهایت کوشش خود را به کار بریم تا این ثروت خدادادی که به تدریج رو به پایان می‌رود ارزش واقعی خود را حفظ کند و از گزند اثرات افزایش سرسام آور قیمت‌ها مصون بماند.
اکنون نگاهی به رویدادهای نیمه دوم سال ۱۹۷۰ در مورد بهای فرآورده‌های نفتی بیفکنیم. همانطور که قبلاً هم اشاره کرده بودم بهای کلیه فرآورده‌های نفتی در این مدت در انگلستان در دو نوبت مجموعاً برابر با ۸۷ سنت و نیم در هر بشکه افزایش یافت متوسط افزایش قیمت‌ها در ۹ کشور اروپایی برابر با ۷۴ سنت در هر بشکه و در امریکا بهای نفت خام معادل ۲۵ سنت از هر بشکه افزایش پیدا کرد. در ژاپن در اکتبر ۱۹۷۰ این افزایش برابر با ۲۲ سنت در هر بشکه بود.
در آغاز سال ۱۹۷۱ باز هم قیمت‌ها بالا رفت. در ژاپن به بهای نفت سفید ۲۶ سنت و نیم در بشکه و به بهای بنزین ۴۴ سنت در بشکه افزوده شد. در هلند بهای نفت سفید ۳۱ سنت در بشکه و نفت گاز ۶۰ سنت در بشکه افزایش یافت. در بلژیک افزایش قیمت در مورد بنزین مرغوب به ۸۳ سنت در هر بشکه رسید.
در نتیجه این افزایش پی در پی قیمت‌ها اوپک در بیست و یکمین اجلاسیه خود تصمیم گرفت حق مشروع خود را از این افزایش طلب کند که منجر به صدور قطعنامۀ معروف شماره ۱۲۰ گردید.
طبق این قطعنامه مقرر شده بود که وزیران سه کشور ایران، عراق و عربستان سعودی به نمایندگی از طرف ممالک تولید کننده نفت در خلیج فارس مذاکرات خود را برای اجرای مواد این قطعنامه با نمایندگان شرکتهای نفتی آغاز کنند. پس از مدتی تأخیر و گفتگو این مذاکرات آغاز شد ولی شرکتهای نفتی پیشنهاد کردند که این مذاکرات به صورت دسته جمعی با کلیه اعضای اوپک و یکجا صورت گیرد. در مورد این تقاضا به آنان تذکر داده شد که شرایط مناطق نفتی جهان با یکدیگر متفاوت است. اختلاف در قیمت تولید و تفاوت در بهای اعلان شده در بازار تقاضای مصرف همگی ایجاب می‌کند که مذاکرات به صورت منطقه‌ای انجام پذیرد و به طور مثال هزینه تولید یک بشکه نفت خام در آفریقا ۴ برابر و در ونزوئلا ۵ برابر و در امریکا ۱۵ برابر هزینه تولید در خلیج فارس است. در مقابل بهای اعلام شده نفت خام ۳۴ درجه در خارک یک دلار و ۷۹ سنت در ونزوئلا ۲ دلار و ۷۶ سنت و در امریکا از ۳ دلار و ۵۱ سنت تا ۴ دلار و ۶۲ سنت می‌باشد. نگرانی شرکتهای نفتی از مذاکرات جداگانه امکان به وجود آمدن تقاضاهای پی در پی برای افزایش بهای نفت خام و ایجاد رقابت برای بالا بردن قیمت از طرف حوزه‌های مختلف بود.
در این مورد صریحاً به آنها اطمینان داده شد که در صورت توافق معقول و منطقی در مورد نفت خلیج فارس هیچگونه تقاضایی به دلیل بهتر بودن شرایط در مناطق دیگر از طرف کشورهای حوزه خلیج فارس عنوان نخواهد شد. شرکتهای نفتی همچنین پیشنهاد کردند که قراردادی برای مدت پنج سال منعقد شود تا ثبات مورد نظر برای کشورهای مصرف کننده تضمین شود در این مورد خود من از این فکر استقبال کردم به شرط آنکه اولاً شرکتهای نفتی هم به خاطر همان هدف که عنوان کرده‌اند یعنی ثبات و حفظ منافع و مصرف کننده در این مدت از بالا بردن قیمت فرآورده‌های به منظور تحصیل سود بیشتر خودداری کنند و ثانیاً سالیانه طبق شاخص مورد توافقی جبران افزایش قیمت کالاهای صادراتی کشورهای صنعتی را که مورد نیاز ممالک تولید کننده نفت است بنمایند به همان گونه که اطلاع یافته‌اید مذاکرات پس از گذشت بیش از سه هفته از تاریخ شروع به عدم توافق منجر شد و اعلامیه مستدل و مشروح در این باره از طرف کمیته سه نفری وزیران شب گذشته انتشار یافت. اکنون با توجه به آنچه که به وقوع پیوسته پیشنهاد می‌کنم که کشورهای تولید کننده نفت در حوزه خلیج فارس روشی را برگزینند که هماهنگ با مصوبات سازمان ملل متحد منطقی و معقول باشد با اصل حفظ حق حاکمیت و استقلال کشورها تطبیق کند در سایر حوزه‌ها نظیر داشته باشد و ثبات و اطمینانی را که مورد نظر کشورهای مصرف کننده است تأمین نماید. برای نیل به هدفهای فوق هرگونه اقدامی‌حقوقی یا قانونی که لازم باشد در یک زمان از طرف کشورهای حوزه خلیج فارس انجام گیرد.
در اینجا ذکر این نکته لازم است که قبول درخواست‌های کمیته سه نفری وزیران در حدود نیمی‌از افزایش قیمتی است که اکنون از طرف شرکتهای نفتی اعلام گردیده و این افزایش فقط درآمد کشورهای حوزه خلیج فارس را به طور متوسط به رقم ناچیزی در حدود یک دلار و ۲۵ سنت در هر بشکه می‌رساند که در مقابل رقم متوسط فروش هر بشکه به مصرف کننده از ۱۲ تا ۱۴ دلار هنوز از ۸ درصد تجاوز نمی‌کند و هنوز سهم برخی از دولت‌های کشور مصرف کننده از هر بشکه از طریق مالیاتی که بر فرآورده‌های نفتی وضع کرده و می‌کنند بیش از پنج برابر سهم ما است. قضاوت این که در این ماجرا حق با کیست به عهده جدان پاک مردم با انصافی که خوشبختانه هنوز در جهان فراوانند می‌گذارم و امیدوارم این دلایل و این ارقام که زائیده تخیلات نبوده و صرفاً روشنگر حقایق است به نحو صحیح و کامل و منصفانه و خالی از تعصب وسیله خبرگزاری‌ها و مطبوعات که نمایندگان غالب آنها در اینجا حضور دارند به اطلاع عموم مردم جهان رسانیده شود تا حداقل افکار عمومی از کنه مطلب آگاه شود و به حقانیت تقاضاهای ما پی ببرد».
من اینجا لازم می‌دانم از طرف حزب مردم به کارتلهای نفتی اخطار کنم همانطور که فرمایشات شاهانه در ضمیر نمایندگان مجلس نقش بسته بود امروز در صورت جلسه مجلس شورای ملی منعکس است و اجرای آن از خواسته‌های ملت ایران است کارتلهای نفتی باید بدانند که به هیچ قسم نمی‌توانند از خواسته ممالک تولید کننده نفت سر باز زنند ما منتظریم دولت حزب اکثریت هرچه زودتر یا خبر تسلیم کارتلهای نفتی را در برابر خواسته‌های ملتهای تولید کننده نفت به مجلس شورای ملی گزارش بدهند و یا هرچه زودتر لایحه اصلاحی قوانین نفتی را تقدیم مجلس شورای ملی کنند تا بار دیگر یکپارچگی ملت ایران را با تصویب آن قوانین به دنیا نشان دهیم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور- همکاران گرامی، بعضی از لحظات و دقایق زندگی هست که نه تنها برای یک ملت نه تنها برای چند ملت بلکه برای جامعه بشری و نه تنها برای یک زمان محدود بلکه برای سیر زندگی جامعه بشری در همه دهه‌ها، صده‌ها و هزاره‌ها نموداری درخشان نقطۀ عطف و منشأیی برای تحول و دگرگونی است بی گمان و بدون مجامله لحظات و دقایقی که عصر چهارشنبه ۱۴ بهمن ماه در اجلاسیۀ اوپک که در کاخ سنای ایران برگزار شد از آن قبیل لحظات و دقایق است (صحیح است) خصوصیت این اجلاسیه بزرگ با خود داشت یکی اینکه خبر از پیروزی‌های بزرگ بود خبر از این بود که کشورهای صاحب منابع نفتی به دنبال مبارزات بزرگ به دنبال نبردهای افتخار آفرین که از این سرزمین خدایی درفش این نبردها برخاسته بود پیروزی‌های بزرگ به دست آورد و خود آن اجتماع، آن تجمع افتخارآفرین نموداری از این پیروزی بزرگ بود پیروزی نه تنها برای ملت ایران پیروزی نه تنها برای کشورهای صاحب نفت بلکه پیروزی برای همه ملت‌هایی که بر ضد استعمار گران و غارتگران استعمارگر به پارلمانی حزب پا خاسته‌اند طی دهه‌های بسیار سیاست‌های استعماری ملتها را غارت کردند منابع نهفته در سرزمین‌های آنها را به یغما بردند و این چنین یغماگری و سیاست هولناک ضد انسانی را در پناه تفرقه ناآگاهی و عدم پیوستگی ملتها به یکدیگر انجام دادند اجلاسیه روز ۱۴ بهمن ماه کاخ سنای ایران چه بود؟ در واقع نموداری از شکست همه این افسون‌های استعمار بود نموداری از بیداری ملتها بود نموداری از اجتماع نمایندگان صاحبان منابعی بود که به سیاست‌های استعماری گفتند غارتگری کافی است و ما از این پس با عزمی جزم‌تر با ایمانی راسخ‌تر می‌خواهیم چه بر منابع خود حاکمیت مطلق و قاطع داشته باشیم (صحیح است) و به مانند هزاره‌های گذشته تاریخ و لحظات و حوادث مهم دیگر این اجتماع بزرگ به گرد کدام درفش به پاشد؟ درفش شاهنشاهی ایران درفش آزادگی بخشی که به زیر رنگ آسمانی رنگ خود همواره با خود رسالت انسانی، پیام آزادگی، و نبرد ضد استعمار را حمل کرده است در واقع اجلاسیه مهم کاخ سنا نمودار پیروزی موج بزرگی بود که در این عصر ناسیونالیزم به حرکت در آمده بود عصری که خواستار آزاد شدن ملتها است خواستار پایان دادن به ستمکاری یغماگران جهانی است و خواستار استقرار آزادگی و اعمال حاکمیت ملی، قطع دست یغماگران جهانی از منابع طبیعی در سطحی هرچه بیشتر و در جهاتی هرچه وسیعتر است در این اجلاسیه مهم رهبر ملت ایران سخنان تاریخ را بین داشتند نه تنها از سوی ملت ایران از سوی همه صفوف ضد استعمار از سوی همه ملت‌هایی که به پا خاسته‌اند برای کسب آزادگی بیشتر، در خلال ارقام، ارقامی که با آگاهی و احاطه کامل بیان شد حقایق بزرگی از جنبش عصر ما نهفته بود از یک سو این حقیقت غم انگیز نمودار بود که چگونه کمپانیها و کارتلهای نفتی یعنی این صف پیش آهنگ استعمارگران با تمهیدات گوناگون منابع ملتها را غارت می‌کنند و با تمهیدات جدید آنها را در تار و پود استعمار خود می‌کشند از سوی دیگر در خلال این جملات و ارقام این حقیقت نهفته بود که ملتها این حقایق را دریافته‌اند و به دنبال مبارزات طولانی برای یک مبارزه قطعی تر آماده شده‌اند گاه می‌شود همکاران گرامی که به سختی کلمات و جملات ممکن است بتوانند آن مفاهیم عظیم و حقایق بزرگ را در سینه‌های تنگ خود نگهدارند تنها با گذشت زمان و بررسی‌های عمیقی که ممکن است محققین، مورخین، مبارزین درباره بعضی جملات و یا حوادث و دقایق بکنند بتوانند عظمتی را که در دل آن حوادث نهفته است پیدا کنند و بازگو کنند این مسئله مهم بود عظیم بود که وقتی ده عضو کشورهای اوپک در تهران در قلب شاهنشاهی ایران در کانون این جایگاه مدنیت در قلب سرزمینی که برای نخستین بار یک روز کورش بزرگ درفش آزادگی را بر شانه‌های خود گذاشت و به اقصی نقاط دنیا برد برای اینکه ملتها را از زنجیر بردگی و اسارت نجات بدهد در قلب سرزمینی که اعلامیه حقوق انسانی از کانون فرماندهی این سرزمین اعلام شد چنین اجلاسیه برپا می‌شود و در این اجلاسیه شاهنشاه ایران زمین به پا می‌خیزند و از سوی میلیون‌ها مردم کشورهای صاحب منابع نفتی اعلام می‌کنند که اگر کمپانی‌های نفتی بخواهند حق حاکمیت ما را بر منابع نفتی مان نپذیرند ما همگی شیر چاه‌های نفتی خود را خواهیم بست این یک جمله محض نبود این در واقع کلماتی نبود که کنار هم قرار بگیرد ین خروش تاریخ است، خروش یک مبارزه ضد استعماری است که سالها است آغاز شده و واقعیتی است حاکی از تصمیم ملتها بر اینکه استعمارگران عوامل وابسته به آنها، کمپانیها، کارتلها، و تراست‌های غارتگر اینها بدانند و موقعیت خود را با این جنبش تطبیق کنند و دست از غارتگری بردارند عرض کردم که این اجلاسیه از نظری نمودار پیروزی مبارزات گذشته بود و در واقع می‌توان گفت پایانی بود و آغازی بود برای مبارزاتی که تا این لحظه ما پشت سر گذاشته‌ایم پایانی بود برای کوشش‌هایی که ملت ایران از سالها پیش از این از آن زمان که درفش مبارزه را بر ضد شرکت سابق نفت بلند کرد از آن زمان که ندای آزاد کننده ملی شدن نفت در این سرزمین سر داده شد و همه صفوف ملت ایران از شاه گرفته تا کارگران و برزگران با هم حرکت کردند این مبارزه بزرگ و در واقع ضد استعمار جهانی آغاز شد و همچنان روز به روز پیروزی‌های بیشتر کسب کرد و مروری که باز همکار گرامی آقای دکتر الموتی کردند که به چه کیفیت در مراحل مختلف در این سرزمین ضوابط استعماری یکی پس از دیگری در هم کوبیده شد و سنگرهای آزادگی بخش در مورد مبارزات نفت به دست آمد و این پیروزی‌ها هرگز تنها پیروزی‌های نفتی نبود، پیروزی‌های ضد استعماری بود برای اعمال و استقرار این اصل که ملتها حاکم بر منابع طبیعی خود هستند و به طور قطع نتیجه یک چنین مبارزاتی بود که به آنجا انجامید که سازمان ملل متحد طی قطع نامه‌های اصل حاکمیت ملتها را بر منابع نهفته در سرزمین‌های آنها اعلام نمود، این مبارزات ادامه پیدا کرد، در برابر این مبارزات غارتگران تمهیداتی کردند نوع این تمهیدات اجحافات و تعدیات آنها در سخنان روشنگر شاهنشاه و مصاحبه روشن کننده‌ای که در کاخ سنا به عمل آمد عیناً مندرج و منعکس است نتیجه آنکه همانطور که فرمودند بر اساس این تمهیدات و غارتگری‌ها آنها بیش از پیش فربه شدند و ملتهای صاحب منابع طبیعی با وجود برنامه‌های وسیعی که برای توسعه اقتصادی و صنعتی دارند دچار مشکلات مالی بیشتر شدند نکته بسیار مهمی که در قطع نامه مشهور به قطعنامه ۱۲۰ اوپک و بالاخره در این مرحله از کوشش و مبارزه مشهود است که این نکته در واقع این مرحله از مبارزه را همانطور که گفتم پایان پیروزی بخش مبارزات گذشته است آغازی برای مبارزات وسیع آینده قرار می‌دهد و به خصوص آنچه که رهبر ملت ایران صریحاً به آن اشاره فرمودند مسئله این است که یک نوع توجه خاص به اعمال هرچه بیشتر حاکمیت ملی بر این منابع طبیعی چه در قطعنامه و چه در سخنان شاهنشاه و چه در مذاکراتی که در اجلاسیه اوپک انجام گرفت و در قطع نامه‌های بعدی منعکس است و با توجه به همین نکته بود که شاهنشاه در مورد غایت کوشش‌های نفتی ما هدفی را مشخص فرمودند و آن این بود که فرمودند آرزوی ما این است که بتوانیم روزی خود مصنوعات و مواد نفتی را به بازارهای فروش عرضه کنیم و بتوانیم در پمپ‌های بنزین آنها سهیم باشیم این یعنی یک هدفی بزرگ، آرمانی بزرگ است که حتی در آینده در بازارهای مصرف در بازارهای فروش برای کشورهای مصرف کننده ما خواهیم بود و باید باشیم که منابع نفتی خود مشتقات مربوط به آنها را عرضه کنیم بدیهی است در این مورد نه تنها همه ملت ایران بلکه همه ملتهای صاحب نفت و نه تنها همه ملتهای صاحب نفت بلکه همه ملتهای ضد استعمار و حتی مردم کشورهای مصرف کننده با این جنبش و مبارزه هماهنگ هستند و به طور قطع مجلس شورای ملی ایران آمادگی دارد که هرگونه لایحه را در جهت تأمین اعمال هرچه بیشتر حق حاکمیت ملی ایران بر منابع طبیعی ملت ایران، بر منابع نفتی ملت ایران از دل و جان به تصویب برساند (صحیح است) بدیهی است در این مبارزه بزرگ و وسیع ما می‌بایست آمادگی بیشتر داشته باشیم این آماده باشی است و در این تردیدی نیست همانطور که رهبر ملت ایران اعلام فرمودند به هنگام مقتضی یعنی هرگاه کمپانیها و کارتلهای نفتی بخواهند حقوق حقه ما را نپذیرند در برابر اعمال حق حاکمیت ما مقاومت کنند به طور قطع با اعتماد و اطمینان کامل ما خواهیم توانست شیر منابع نفتی خودمان را ببندیم، گاه دیده‌ام که برخی از روزنامه نگاران یا مفسران وابسته به این کارتلها این نکته را متذکر می‌شوند که ملت ایران یا دولت ایران نخواهد توانست به لحاظ برخی برنامه‌های اقتصادی یا توسعه صنعتی که در دست دارد در این مورد اقدام یا مقاومت کند این اشتباه بزرگی است اتفاقاً آن کشورهایی که بخواهند در مقابل یک چنین تصمیمی‌و اعمال یک چنین حقی مقاومت کنند آن کشورهای صنعتی هستند کشورهای مصرف کننده نفت ما هستند که نخواهند توانست مقاومت بکنند نه ما (صحیح است) زیرا اقتصاد آنها در سطحی بسیار وسیع نوعی اقتصاد اتکایی است بر منابع نفتی ما و بالنتیجه آنها هستند که بسیار زیان خواهند دید، آنها هستند که بیشتر دچار مشکلات خواهند شد، آنها هستند که بیشتر در مضیقه قرار خواهند گرفت، بنابراین به جاست که به این سخنان به حق و خواسته‌های به حق توجه کنند خاصه اینکه در این مبارزه بزرگ ملی بمانند هر مبارزه بزرگ ملی دیگر همه افراد ملت ایران همه گروه‌های وابسته به این سرزمین با هر طرز فکر و اختلاف سلیقه فکری که باشند هم‌آهنگ هستند شانه به شانه هم حرکت می‌کنند و فرمان‌های رهبر انقلاب برای پیروزی در این مبارزه بزرگ ملی را از دل و جان اجابت خواهند کرد (آفرین- احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- معرفی آقای دکتر حسین کاظم زاده به سمت وزیر علوم و آموزش عالی به وسیله آقای نخست وزیر
۴- معرفی آقای دکتر حسین کاظم زاده به سمت وزیر علوم و آموزش عالی به وسیله آقای نخست وزیر
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، از این فرصت استفاده می‌کنم و آقای حسین کاظم‌زاده را به سمت وزیر علوم و آموزش عالی به ساحت مقدس مجلس شورای ملی معرفی می‌کنم. (نمایندگان- مبارک است).
- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
۵- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- اصلاح بودجه‌ای است مربوط به اداره کل هواشناسی که با اجازه مقام ریاست برای رسیدگی و امعان نظر کمیسیون محترم بودجه تقدیم می‌کنم.
رئیس- لایحه به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
۶- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش یک شوری تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات در جلسات پنجشنبه ۱۰ دی ماه و یکشنبه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقایان کارپردازان و آقای عنقا رئیس اداره کل امور ملی لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی را که به شمارۀ ۱۴۵۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به توضیحات آقایان نامبرده در بالا و وضع ساختمان و تأسیسات جدید مجلس و همچنین رسیدگی به هزینه‌های پرسنلی- اداری و تأسیساتی لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی با اصلاحاتی مورد تأیید قرار گرفت.
اینک گزارش آن برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مادۀ واحده- تفریغ بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی به موجب صورت ضمیمه به مبلغ ۳۲۷۰۰۰۰۰۰ ریال تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون محاسبات- پدرامی.
| عناوین | مبالغ خرج شده | جمع بودجه سال ۱۳۴۸ |
|---|---|---|
| دریافتی طبق مادۀ ۱ از وزارت دارائی برابر بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی | ۲۶۷۰۰۰۰۰۰ | |
| دریافتی طبق مادۀ ۲ از وزارت دارائی برابر بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی | ۶۰۰۰۰۰۰۰ | |
| ۱- هزینه پرسنلی | ۲۲۱۵۰۵۸۸۰ | |
| ۲- هزینه‌های اداری | ۴۵۴۹۴۱۲۰ | |
| ۳- تجهیزات | ۶۰۰۰۰۰۰۰ | |
| موازنه | ۳۲۷۰۰۰۰۰۰ | ۳۲۷۰۰۰۰۰۰ |
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم، خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی‌نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی «آقای منوچهر پزشکی» اعلام و در محل اخذ رأی به عمل آمد)
- آقایان کورس- خانم جهانبانی- مرندی- موسوی- دکتر عدل طباطبائی- بوشهری- دکتر عدل- دکتر یزدان پناه- دکتر کلالی- مهندس ارفع- دکتر الموتی- صائبی- مهندس برومند- مهندس اخوان- مهندس سهم الدینی- مهندس عترت- اخلاقی- معزی- دکتر نجیمی- مهندس معینی- دکتر شفیع امین- جوادی- خانم سعیدی- دکتر خزائلی- بختیاری پور- دکتر کیان- مصطفوی- خانلر قراچورلو- تهرانی- خانم تربیت- جوانشیر- مهندس عدل- فروتن- مهندس بهبودی- پاینده- دکتر برومند- دکتر حکمت- دکتر دادفر- دکتر شریعت- صائب- طباطبائی- مهندس معینی زند- مهندس فروهر- فضائلی- دکتر محققی- مرندی- دکتر موثقی- موقر- مهرزاد- دکتر وحیدنیا- کلانتر هرمزی- مهندس جلالی نوری- اولیاء- دکتر پرتو اعظم- دکتر صفائی- شیخ الاسلامی- مهندس صدقیانی زاده- مهندس کیا- پروفسور مخبر فرهمند- شاهنده- دکتر مهندس بهبودی- دکتر اعتمادی- دکتر زعفرانلو- دانشمند- دکتر بیت منصور- کیوان- مهندس زنجانچی- پوربابائی- مهندس زر آور- دکتر میرعلاء- ماهیار- دکتر رفعت- دکتر سعید- فیاض فاضلی- کاسمی- دکتر مهدوی- مهندس ریاضی- توسلی- دکتر مهذب- دکتر ستوده- دکتر معظمی- ریگی- مؤید امینی- عجم- دکتر رفیعی- فروتن- محمد اسدی- مرتضوی- مهندس اسدی سمیع- مهندس بریمانی- مهندس قادرپناه- روستا- دکتر وفا- محدث زاده- دکتر خیراندیش- فهیمی- دکتر بهبهانی- سعید وزیری- کمالوند- ادیب سمیعی- دیهیم- دکتر ملکی- دکتر بقایی یزدی- مهندس پروشانی- شیخ بهائی- ضیاء احمدی- شکیبا- دکتر خطیبی- دکتر حبیب اللهی- مریدی- غلام نیاکان- مهاجرانی- مانی- دکتر فربود- دکتر صاحبقلم- دکتر گاگیک- دکتر رهنوردی- دکتر رشتی- ثامنی- ارسنجانی- بهنیا- پدرامی- مهندس معتمدی- ابوذر- دکتر غنی- ساگینیان- دکتر یگانگی- آموزگار- عامری- دکتر قهرمان- جاماسبی- کریم بخش سعیدی- صادق سمیعی- اهری- عباس میرزایی- امام مردوخ- فخر طباطبائی- دکتر صالحی- شاخوئی- دکتر اسفندیاری- صالحی- پردلی- دکتر فریور- پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر طالع- دکتر رضوانی- موسوی ماکوئی- مهندس بهرام زاده- امیر احمدی- پور ساطع- مبارکی- سلیمانی- بدر صالحیان- مهندس کیاکجوری- ظفر- دکتر عظیمی- پزشکی- خانم دکتر دولتشاهی- دکتر مدرسی- یوسفی- دکتر حکیم شوشتری.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۷۴ رأی.
- ممتنع ۱ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۷۴ رأی موافق و یک رأی ممتنع تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین
- آقایان آموزگار- دکتر اسدی- دکتر الموتی- ابوذر- اولیاء اسدی- اهری- دکتر اعتمادی- اخلاقی- مهندس ارفع- مهندس اسدی سمیع- امام مردوخ- دکتر اسفندیاری- دکتر شفیع امین- اصولی- ارسنجانی- امیر احمدی- مهندس اخوان- پورساطع- پدرامی- مهندس پروشانی- دکتر پرتو اعظم- پوربابایی- پزشکی- بوشهری- مهندس برومند- بدر صالحیان- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- بهنیا- دکتر بهبودی- مهندس پرویز بهبودی- بختیاری پور- انشاء- تهرانی- دکتر عاملی- مهندس عترت- مهندس عطائی- دکتر غنی- پاینده- دکتر حکمت- دکتر دادفر- دکتر شریعت- صائب- طباطبائی- مهندس معینی زند- مهندس فروهر- فضائلی- دکتر محققی- مرندی- دکتر موثقی- موقر- مهرزاد- دکتر وحید نیا- عامری- مهندس اردلان- دکتر بیت منصور- خانم تربیت- توسلی- دکتر برومند- خانم جهانبانی- جوادی- خواجه نوری- دکتر خزائلی- ثامنی- دانشمند- ادیب سمیعی- مانی- مریدی- ماهیار- مبارکی- مهندس یار محمدی- دکتر یگانگی- یوسفی- دکتر یزدان پناه- دکتر وفا- موسوی- معزی- دکتر ملکی- دکتر مهذب- مهندس معتمدی- موسوی ماکوئی- مصطفوی- مرتضوی- دکتر میرعلاء- مهاجرانی- مؤید امینی- دکتر مدرسی- دکتر مهدوی- دکتر نجیمی- معیری- پروفسور- مخبر فرهمند- دکتر اگیک- میرزائی- مجد- مروتی- مسعودی- مهندس معینی- دکتر معظمی- فولادوند- خانلر قراچورلو- فیاض فاضلی- فخر طباطبائی- دکتر فریور- فروتن- دکتر فربود- فهیمی- مهندس قادر پناه- مهندس فروهر- سرتیپ پور- ساگینیان- شیخ الاسلامی- خانم سعیدی- مهندس سهم الدینی- شاهنده- کریم بخش سعیدی- دکتر سعید- شکیبا- شیخ بهایی- دکتر ستوده- دکتر حبیب اللهی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر خطیبی- جاماسبی- جوانشیر- دکتر خیراندیش- مهندس جلالی نوری- دیهیم- پزشپور- بقائی یزدی- مهندس بریمانی- دکتر رهنوردی- دکتر رفیعی- دکتر رفعت- مهندس زرآور- ریگی- دکتر بهبهانی- خانم دکتر دولتشاه-صائبی- صدقیانی زاده- دکتر صالحی- صالحی- صادق سمیعی- دکتر صفائی- دکتر صاحبقلم- کیوان- کمالوند- دکتر کیان- کورس- کلانتر هرمزی- دکتر کلالی- کاسمی- مهندس کیا- مهندس کیاکجوری- دکتر قهرمان- فرهادپور- مهندس ریاضی- دکتر زعفرالو- روستا- روحانی- مهندس زنجانچی- دکتر رضوانی- دکتر رشتی- غلام نیاکان- دکتر عظیمی- عجم- دکتر عدل- دکتر عدل طباطبائی- مهندس عدل- دکتر طالع- ظفر- ضاء احمدی- شاخوئی- سلیمانی- سعید وزیری.
ممتنع
- آقای پردلی.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه اصلاح مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه اصلاح مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴
رئیس- گزارش شور اول اصلاح مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴ مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه روز سه شنبه ۱۳ /۱۱ /۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارۀ ۳۹۰۳۲- ۱۵ /۱۰ /۱۳۴۹ راجع به اصلاح مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴ را که به شمارۀ ۱۵۵۱ چاپ گردیده برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و مادۀ پیشنهادی دولت را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- مادۀ چهار قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴ به شرح زیر اصلاح می‌شود.
مادۀ ۴- در هر مشارکت موضوع این قانون که تأسیسات و عملیات تولیدی آن در ایران باشد سهم شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌و سهم مؤسسات و شرکتهای ایرانی یا خارجی را هیئت وزیران معین خواهد نمود.
مخبر کمیسیون اقتصاد- مهندس معتمدی.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز پنجشنبه ۱۵ /۱۱ /۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی‌مصوب ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۴۴ را برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ آقای پروفسور مخبر فرهمند فرمایشی دارید بفرمائید.
پروفسور مخبر فرهمند- بنده می‌خواستم پیشنهاد کنم یک سطر به این ماده اضافه شود به شرطی که از ۵۱ درصد تجاوز نکند طبق معمولی که داریم بر اساس ۵۱ و چهل و نه پیشنهاد را تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای دکتر عاملی فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر عاملی- می‌خواستم تقاضا کنم توضیحی درباره این لایحه بفرمایند.
رئیس- آقای انصاری توضیحی می‌فرمائید؟
هوشنگ انصاری (وزیر اقتصاد)- با کسب اجازه از ریاست محترم مجلس شورای ملی به عرض نمایندگان محترم می‌رسانم همانطور که استحضار دارند به طور کلی درباره ایجاد صنایع پتروشیمی‌هم به دلایل فنی و هم از جهت نیاز به سرمایه‌های سنگین دولت در بخش عمومی‌پیش قدم شد و شروع به تأسیس کارخانجات مختلفی در این رشته کرد مراحل اولیه با موفقیت انجام شده و الان که پیشرفت‌های قابل توجهی در این زمینه به دست آمده است مثل تمام فعالیت‌های دیگر صنعتی نظر بر این است حالا که بخش خصوصی اظهار آمادگی کرده از لحاظ شرکت در فعالیت‌های صنایع پتروشیمی‌راه باز شود چه از نظر مشارکت بخش خصوصی داخلی چه از نظر مشارکت بخش خصوصی خارجی در این مورد باید به عرض برسانم که میزان مشارکت در هر مورد ارتباط مستقیم دارد با میزان تولید هر صنعتی که ایجاد می‌شود از مواردی هست که احتیاجات داخلی کشور فقط جزئی از کل تولید آن صنعت را تشکیل می‌دهد و ترکیب صادراتی کالایی که تولید می‌شود به مراتب بیشتر است و بنابراین از شریک خارجی این انتظار هست که قسمت اعظم محصول را که تولید می‌شود در بازارهایی که در دست دارد به فروش برساند و از این جهت کمک مؤثری به ایجاد صنعت در سطح اقتصادی که نظر دولت هست که کارخانجات در آن سطح ایجاد شود برساند از نظر دیگر از نظر تأمین سرمایه‌های بسیار سنگین که در مورد اعمال برنامه‌های پتروشیمی‌مورد احتیاج است همینطور که احتیاج به کمک فنی در مورد این کارخانجات داریم پیشنهاد شد در صورتی که تصویب بفرمایند هیئت وزیران تصمیماتی نظر به ملاحظات گوناگون و با توجه به مصالح مملکت از هر نظر که لازم باشد اتخاذ نمایند (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۴ مادۀ واحده به صورت زیر اصلاح گردد:
مادۀ ۴- در هر مشارکت موضوع این قانون که تأسیسات و عملیات تولیدی آن در ایران باشد سهم شرکتهای خارجی را که در هر مورد از چهل و نه درصد (۴۹%) نباید تجاوز هیئت وزیران تعیین خواهد کرد.
دکتر اسفندیاری.
منمنی است در آخر مادۀ ۴ اضافه شود مشروط به اینکه از میزان سهم دولت ایران و ۴۹ سهم خارجی تجاوز نکند.
پروفسور مخبر فرهمند.
پیشنهاد می‌گردد تبصرۀ زیر به مادۀ ۴ اصلاحی اضافه گردد:
- تبصره- در هر مورد که سهم شرکت ملی صنایع پتروشیمی کمتر از پنجاه درصد باشد شرکتهای مذکور از شمول مادۀ ۳و ۵ و نیز قسمت صدر مادۀ ۲ قانون توسعه صنایع پتروشیمی‌مستثنی خواهد بود.
با تقدیم احترام- محسن پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر طالع.
اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصرۀ زیر به مادۀ ۴ قانون توسعه صنایع پتروشیمی‌اضافه گردد.
- تبصره- در مواردی که سهم شرکت ملی صنایع پتروشیمی از ۵۰% کمتر باشد از مزایای مندرج در مادۀ ۳ شرکت استفاده ننماید.
خواجه نوری.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت‌نامه همکاری علمی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت‌نامه همکاری علمی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم موافقت‌نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز پنجشنبه ۱۷ /۱۰ /۱۳۴۹ با حضور آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه لایحه شمارۀ ۳۶۴۵۸ مورخ ۹ /۹ /۱۳۴۹ دولت راجع به موافقت‌نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۱۵۲۸ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با مختصر اصلاحی تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- موافقت نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا که شامل یک مقدمه و هشت ماده می‌باشد و در تاریخ ۲۶ شهریور ماه ۱۳۴۹ برابر ۱۷ سپتامبر ۱۹۷۰ در تهران به امضای نمایندگان مختار دو دولت رسیده است تصویب و به دولت اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح الله مافی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز یکشنبه ۴ /۱۱ /۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
گزارش شور دوم از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه روز دوشنبه ۵ /۱۱ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر امامی خوئی.
گزارش شور دوم از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه روز شنبه ۱۰ /۱۱ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- امیر اسدالله موسوی ماکوئی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز یکشنبه ۱۱ /۱۱ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه همکاری علمی‌و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه روز سه‌شنبه ۱۳ /۱۱ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری علمی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ایتالیا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد- مهندس معتمدی.
رئیس- مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور
رئیس- گزارش شور اول تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۲ دی ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری و نمایندۀ سازمان امور اداری و استخدامی کشور لایحه شمارۀ ۴۱۶- ۱۶ /۱ /۱۳۴۹ دولت راجع به تشکیل سازمان تدوین و تنقیح مجموعه‌های قوانین و مقررات کشور را که به شمارۀ ۱۲۰۲ چاپ شده است مطرح کرد و با اصلاحاتی به شرح زیر مورد تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- دولت مکلف است از تاریخ تصویب این قانون ظرف یک سال به منظور تنظیم و تدوین قوانین و مقررات کشور و پیشنهاد تنقیح آنها سازمانی به نام سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور زیر نظر نخست وزیر تأسیس کند. این سازمان کلیه قوانین و مقررات لازم‌الاجرا را با نظر متخصصان فن بر حسب روش موضوعی فهرست و به صورت مجموعه‌ها تنظیم و تدوین خواهد کرد.
در مورد قوانینی که با یکدیگر متناقض و مغایر هستند سازمان موارد تناقض و مغایرت را تعیین و به کمیسیون دادگستری مجلسین که به طور مشترک تشکیل خواهد شد تقدیم می‌کند.
نظر کمیسیون در این موارد قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.
- تبصره- آئین‌نامه‌های اجرایی این قانون پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجرا است.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به تشکیل سازمان تدوین و تنقیح مجموعه‌های قوانین و مقررات کشور را که به شمارۀ ۱۲۰۲ چاپ شده است مطرح کرد و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- محمد دیهیم.
(در این موقع مقام ریاست اداره جلسه را به آقای دکتر خطیبی (نائب رئیس) واگذار نموده جلسه را ترک فرمودند)
نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم از سطر دوم مادۀ واحده قانون قانون تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور کلمه «تنظیم» که زائد به نظر می‌رسد حذف شود.
با تقدیم احترام- منوچهر پزشکی.
در مورد لایحه تشکیل سازمان تنقیح قوانین پیشنهاد می‌نماید شرح زیر به صورت تبصره به لایحه مزبور اضافه شود.
(از تاریخ فهرست شدن قوانین به شرح مذکور در مادۀ واحده که از طرف سازمان اعلام خواهد شد کلیه لوایح و آئین نامه‌های قانونی قبل از تقدیم به مرجع تصویب کننده باید از طرف مقامات تهیه کننده به این سازمان ارسال شود. سازمان مکلف است حداکثر ظرف یکماه نظرات اصلاحی خود را اعلام دارد و چنانچه در ظرف یک ماه نظر سازمان اعلام نشود لوایح و آئین نامه‌های مزبور تقدیم مرجع تصویب کننده خواهد شد).
عزت الله یزدان پناه.
پیشنهاد می‌نماید: لایحه سازمان تدوین و تنقیح مجموعه‌های قوانین به شرح زیر اصلاح شود.
مادۀ واحده- به دولت اجازه داده می‌شود از تاریخ تصویب این قانون ظرف یک سال به منظور تنظیم و تدوین قوانین و مقررات کشور و پیشنهاد تنقیح آنها سازمانی به نام سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور با رعایت قانون استخدام کشوری زیر نظر نخست وزیر تأسیس نماید. این سازمان کلیه قوانین و مقررات لازم الاجرا را با نظر متخصصان فن (با داشتن سابقه خدمت دولت) بر حسب روش موضوعی فهرست و به صورت مجموعه‌ها تنظیم و تدوین خواهد کرد.
در مورد قوانینی که با یکدیگر متناقض و مغایر هستند سازمان موارد تناقض و مغایرت را تعیین و لوایح اصلاحیه موارد مزبور را تهیه و به امضای نخست وزیر و وزراء مربوطه جهت تصویب به مجلس تقدیم می‌گردد.
- تبصره- آئین‌نامه وظایف و حدود اختیارات سازمان مزبور پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجرا است.
با تقدیم احترام- حسین یوسفی.
پیشنهاد می‌نماید: قسمت اول مادۀ واحده لایحه قانون تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور به شرح زیر اصلاح گردد:
مادۀ واحده- به منظور تنظیم و تدوین قوانین و مقررات کشور و پیشنهاد تنقیح آنها سازمانی به نام سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور زیر نظر نخست وزیر به وجود می‌آید. دولت مکلف است از تاریخ تصویب این قانون ظرف یک سال سازمان مذکور را تأسیس کند. الخ.
با تقدیم احترام- ضیاء احمدی.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ واحده به صورت زیر اصلاح گردد.
مادۀ واحده- وزارت دادگستری مکلف است سه ماه از تاریخ تصویب این قانون منظور تنظیم و تدوین قوانین و مقررات کشور و پیشنهاد تنقیح آنها سازمانی به نام سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور زیر نظر نخست وزیر دادگستری تأسیس کند. این سازمان قوانین و مقررات لازم‌الاجرا را بر حسب روش موضوعی فهرست و به صورت مجموعه تنظیم و تدوین خواهد کرد.
در مورد قوانینی که با یکدیگر متناقض و مغایر هستند سازمان موارد تناقض و مغایرت را تعیین و به کمیسیون دادگستری مجلسین که به طور مشترک تشکیل خواهد شد تقدیم می‌کند.
نظر کمیسیون در این موارد قطعی و لازم‌الاجرا است.
- تبصره- مخارج سازمان در بودجه وزارت دادگستری منظور خواهد شد.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ واحده به صورت زیر اصلاح گردد.
مادۀ واحده- به منظور تنظیم و تدوین قوانین و مقررات کشور و پیشنهاد تنقیح آنها اداره کل قوانین مجلس شورای ملی مکلف است قوانین و مقررات لازم‌الاجرا را بر حسب روش موضوعی فهرست و به صورت مجموعه تنظیم و تدوین کند. در مورد قوانینی که با یکدیگر متناقض و مغایر هستند اداره کل قوانین موارد تناقض و مغایرت را تعیین و از طریق هیئت رئیسه به کمیسیون دادگستری مجلسین که به طور مشترک تشکیل خواهد شد تقدیم می‌کند.
نظر کمیسیون در این موارد قطعی و لازم‌الاجرا است.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌کنم تبصرۀ ذیل مادۀ واحده حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
در مورد لایحه قانون تشکیل سازمان تنقیح و تدوین قوانین و مقررات کشور پیشنهاد می‌نماید:
۱- به جای آنکه سازمان مزبور زیر نظر نخست وزیری باشد در سطر سوم لایحه مزبور قید گردد: «که وابسته به وزارت دادگستری خواهد بود».
۲- از آنجا که با توجه به اصول یاد شده در لایحه به ویژه برای جلوگیری از تنظیم و وضع قوانین معارض بررسی قبلی و نیز پیشنهاد قوانین تکمیلی ضروری است پیشنهاد می‌گردد به آخر سطر ششم لایحه جمله زیر اضافه گردد:
«... و همچنین نسبت به تنظیم قوانین تکمیلی بررسی و پیشنهاد لازم را خواهد نمود».
با تقدیم احترامات- پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر فریور.
نایب رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب سال ۱۳۲۸
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب سال ۱۳۲۸
نائب رئیس- گزارش شور اول اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه هفتم دی ماه ۱۳۴۹ حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه شمارۀ ۴۲۰۱۴ مورخ ۲۵ /۱۱ /۴۸ دولت راجع به اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف را که به شماره ۱۳۰۳ چاپ شده است مطرح کرد و پس از رسیدگی آن را به صورت لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف و لایحه نحوه رسیدگی به تخلفات و طرز وصول جرائم رانندگی تفکیک نمود و لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف را با اصلاحاتی به شرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب سال ۱۳۲۸ به شرح زیر اصلاح می‌شود.
مادۀ ۹- هر کس بدون گواهینامه رسمی‌اقدام به رانندگی وسائل نقلیه موتوری نماید و همچنین هر کس که به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسائل نقلیه موتوری ممنوع باشد و به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تأدیبی از یازده روز تا دو ماه و جزای نقدی از دو هزار ریال تا دوازده هزار ریال محکوم خواهد شد و در صورتی که دفعات بعد نیز مرتکب بزه مذکور شود بدون رعایت مقررات مربوط به تکرار به حبس تأدیبی از دو ماه تا شش ماه و جزای نقدی از پنج هزار ریال تا بیست هزار ریال محکوم می‌شود.
- تبصره- کلیه رانندگان مکلفند در حین رانندگی گواهینامه رانندگی خود را همراه داشته باشند. در غیر این صورت مشمول مقررات آئین نامه امور خلافی خواهندبود.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه سوم بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف را که به شماره ۱۳۰۳ چاپ شده است مطرح و گزارش کمیسیون دادگستری را در مورد لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف عیناً تأیید کرد و مورد تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه پنجم بهمن ماه ۱۳۴۹ حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اصلاح قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف را که به شماره ۱۳۰۳ چاپ شده است مطرح و گزارش کمیسیون دادگستری را در مورد لایحه اصلاح مادۀ ۹ قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف عیناً تأیید کرد و به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.
نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ آقای مانی بفرمائید.
مانی- تبصرۀ ماده واحده به نظر من در اینجا زائد است برای اینکه عطف به آئین‌نامه خلافی کرده است و در آئین‌نامه خلافی بسیاری از تکالیف برای رانندگان هست و سانکسیون آن هم در همان آئین‌نامه قید شده است که اگر این تکالیف را انجام نداد چه مجازاتی دارد بنابراین قید اینکه اگر راننده‌ای گواهینامه رانندگی را همراه نداشت مشمول آئین‌نامه خلافی خواهد بود به نظر من ضروری نیست مگر اینکه ضرورتش را در اینجا توضیح بفرمائید.
نایب رئیس- آقای مانی شور اول لایحه است اگر پیشنهادی دارید مرحمت بفرمائید.
دکتر اسفندیاری- بنده پیشنهاد حذف تبصره را دارم.
نایب رئیس- آقای پروفسور مخبر فرهمند بفرمائید.
پروفسور مخبر فرهمند- در این ماده فقط وسائل نقلیه موتوری اشاره شده در صورتی که اغلب می‌بینیم تراکتور، کمباین و از این قبیل وسایل اشخاص برای بردن به محل کارشان در جاده‌ها و در شهرها در حرکت هستند (دکتر الموتی- آنها هم موتوری هستند) چون آنها نقلیه نیستند به هر جهت لازم است یک توضیحی داده شود که یک قدری روشن بشویم چون به تراکتور و کمباین نمی‌توانیم بگوییم وسائل نقلیه.
نایب رئیس- آقای صادق احمدی بفرمائید.
صادق احمدی (معاون وزارت دادگستری)- با اجازه مقام ریاست بنده فکر می‌کنم نظر دوست عزیزم آقای پروفسور مخبر فرهمند تأمین است وسایل نقلیه موتوری شامل تراکتور و کمباین و امثال آن می‌شود چون هم حرکت می‌کند و هم نقل مکان می‌دهد و هم دارای موتور است.
نایب رئیس- نظر دیگری در مادۀ واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید:
در سطر اول لایحه کلمه رانندگی بعد از جمله گواهی نامه رسمی‌قید شود.
با احترام- لایقرء.
پیشنهاد می‌کنم تبصرۀ ذیل مادۀ واحده حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌شود تبصرۀ مادۀ واحده قانون اصلاح قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف حذف شود.
محمد مانی.
پیشنهاد می‌شود تبصرۀ زیر به مادۀ ۹ اضافه شود.
- تبصره- آموزش رانندگی باید خارج از محدوده شهرها انجام گیرد آموزشگاه‌های رانندگی مکلفند در خارج از حدود شهرها محل‌هایی را برای انجام آموزش رانندگی اشخاص تهیه نمایند.
دکتر زعفرانلو.
نایب رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن ارضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن ارضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی
نائب رئیس- گزارش شور اول تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن ارضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی با حضور آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه شمارۀ ۲۷۹۶۰ مورخ ۵ /۹ /۱۳۴۹ دولت راجع به تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی را که به شمارۀ ۱۵۱۵ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ ۱- به منظور یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو هر یک از شرکتهای تعاونی روستایی در جهت امکان حداکثر بهره برداری از منابع آب و خاک کشور و ایجاد تسهیلات لازم برای تأسیس شبکه‌های نوین آبیاری و تسطیح اراضی مزروعی و ساختن راههای ارتباطی مورد نیاز فعالیت‌های کشاورزی حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستایی، و آشنایی کشاورزان با اصول و شیوه‌های جدید کشاورزی، و استفاده از وسائل و ماشین‌آلات کشاورزی و افزایش سطح زیر کشت کشور از طریق استفاده از اراضی بایر و مسلوب‌المنفعه و موات واقع در منطقه عمل شرکتهای تعاونی روستایی، و همچنین فراهم نمودن امکانات و تسهیلات بیشتر برای ترویج و توسعه صنایع دستی روستایی، و فعالیت‌های غیر کشاورزی در حوزه عمل این شرکتها و بالنتیجه فراهم شدن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان رشد اقتصادی کشور، به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اجازه داده می‌شود با رعایت حقوق ناشی از مالکیت فردی کشاورزان، بر اساس مفاد آئین‌نامه‌ای که وسیله این وزارت و وزارت آب و برق تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید، به تدریج و به تناسب امکانات و مقدورات دولت برنامه یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو شرکتهای تعاونی روستایی و تعاونی نمودن تولید را در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی حائز شرایط به مورد اجرا گذارد.
مادۀ ۲- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجاز است به منظور ترویج و توسعه فعالیت‌های غیر کشاورزی در روستاها واحد سازمانی لازم را به وجود آورد.
واحد سازمانی مزبور مشمول قوانین و مقررات استخدامی کشور نبوده و با داشتن شخصیت حقوقی و استقلال کامل مالی به صورت بازرگانی و طبق مقررات اساسنامه‌ای که به پیشنهاد وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و دارائی و استخدام مجلسین خواهد رسید اداره خواهد شد.
مادۀ ۳- در شرکتهای تعاونی روستایی که برنامه یکپارچه نمودن اراضی مزروعی و تعاونی نمودن تولید، و انجام سایر فعالیت‌ها و خدمات به صورت دسته جمعی و تقسیم عواید بر حسب سهم و نسق زراعی و نسبت مشارکت زارعین عضو در امور مذکور، در حوزه عمل آنها به مورد اجرا گذارده می‌شود، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اراضی بایر و موات و مسلوب‌المنفعه و دایر متعلق به دولت را که در حوزۀ عمل این شرکتها قرار دارند، مجاناً به شرکتهای مذکور واگذار خواهد نمود و از منافع ناشی از استفاده از این قبیل اراضی، اساس مقررات پیش بینی شده در آئین‌نامه موضوع مادۀ یک این قانون برای بهبود و کمک و تقویت شرکت تعاونی روستایی مربوط استفاده خواهد شد.
مادۀ ۴- در کلیه اقدامات و برنامه‌هایی که وزارتخانه‌ها و سازمانها و دستگاه‌ها و شرکتهای دولتی در مورد عمران روستایی و برنامه‌های آبادانی و آبیاری و بهبود وضع محصول و ترویج و توسعه صنایع دستی روستایی و فعالیت‌های غیر کشاورزی و آموزش فنی و حرفه‌ای و خرید و بیمه محصولات کشاورزی و سایر تولیدات کشاورزان و رفاه اجتماعی آنان و امثال آن اجرا می‌نمایند، در منطقه مورد عمل، این قبیل شرکتهای تعاونی روستایی حق تقدم خواهند داشت.
مادۀ ۵- این قانون به مدت پنج سال به صورت آزمایش اجرا خواهد شد، و هرگاه در این مدت وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده وسیله مرکز تحقیقات روستایی این وزارت (موضوع ۱۵ مادۀ قانون تشکیل شرکتهای سهامی‌زراعی مصوب چهارم بهمن ماه سال ۱۳۴۶) تغییرات و اصلاحاتی را که در این مقررات لازم تشخیص دهد، جهت تصویب به کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجلسین تقدیم می‌نماید و این تغییرات و اصلاحات پس از تصویب لازم‌الاجرا است.
دولت مکلف است در پایان مدت ۵ سال لایحه نهایی را جهت تصویب مجلسین تقدیم نماید و تا زمانی که لایحه نهایی به تصویب نرسیده مقررات این قانون و تغییرات و اصلاحاتی که به تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجلسین برسد لازم‌الاجرا است.
مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی- مهندس اسدی سمیع.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی به مجلس شورای ملی
کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی- سید علی صائب.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۲ بهمن ماه ۱۳۴۹ حضور آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای جوانشیر مخالفید؟
جوانشیر- خیر مخالف نیستم، ولی چون این لایحه یکی از مهمترین لوایح انقلابی است که در تمام آثار اقتصادی و اجتماعی و فلسفی این مملکت تأثیر دارد، باید پشت تریبون مجلس شورای ملی راجع به اهمیت این مسئله و فوائد آن صحبت شود.
نایب رئیس- آقای سعید وزیری جنابعالی مخالفید؟
سعید وزیری- بنده پیشنهاداتی در مواد این لایحه دارم که در موقع طرح مواد ضمن تقدیم پیشنهادات مطالبم را عرض خواهم کرد.
نایب رئیس- آقای جوانشیر بفرمائید.
جوانشیر- آقای رئیس، همکاران محترم، بعضی اوقات مراحل حساس و مسائلی از پیش چشم ما می‌گذرد که ما سعی کنیم یا شاید اهمیت و عظمت آن را می‌خواهیم چون به قدری با عظمت هستند که آن عظمت ما را به کر نمی‌اندازد که به این عظمت بیندیشیم مثل اینکه همواره به خورشید نگاه می‌کنیم ولی هیچگاه عظمت خورشید از ذهن ما نمی‌گذرد ولی اگر مانند یک منجم همواره در رصد باشیم عظمت کهکشانها و منظومه شمسی را بهتر درک می‌کنیم لایحه‌ای که امروز مطرح است نظام تولیدی و اقتصادی کشور را به یک مرحله تولید مترقی منتقل کرد این لایحه امروز روشنگر مرحله بزرگی از تاریخ اجتماعی ایران است که نه تنها ما فئودالیته و نظام مالکین بزرگ را در هم کوبیدیم بلکه وارد مترقی‌ترین شکل اقتصادی و تولیدی شدیم در تمام کنفرانس‌های بزرگ بین‌المللی مسأله تعاونی کردن تولید به شکل یکی از اهرم‌های اساسی، تلقی شده، مرحله اصلاحات ارضی در قسمت اول می‌توانیم آن را تعبیر به قسمت اجتماعی مسئله کنیم یعنی، مسئله اجتماعی قضیه از نظر شکل زمینداری فرم حقوق زمینداری نظام مالکیت، ولی تنها تقسیم اراضی دوای درد تولید اقتصادی نیست بلکه موقعی ما می‌توانیم قدم به تولید و ترقی سطح درآمد فردی بگذاریم که این زمین‌های کوچک و پراکنده بازده اقتصادی داشته باشند و بتوانند نقش مؤثری در تولیدات ملی به عهده بگیرند این اراضی و زمین‌ها باید شایستگی آن را داشته باشند که بتوانند ماشین‌های زراعتی و ثمرات اقتصادی به بار بیاورند تنها راه حلی که در نیمه این عصر به نظر متفکران رسیده مسأله تعاونی کردن تولیدات است تعاونی کردن تولیدات عبارتست از یک شکل مترقی تولیدی که در عین آنکه استثمار فرد فرد از میان می‌رود ولی آثار اقتصادی بزرگی از نظر افراد و شرکتهای تعاونی به بار می‌آورد و کانون‌های مستقل که این کانون‌های مستقل خواهند توانست با تمرکز بیشتر سرمایه با انباشتن بیشتر سرمایه با قدرت نیروی کار و آموزش تکنولوژی جدید به وجود بیاید که بتوانند محصولات بیشتری به دست آورند بازاریابی کنند و شناسایی بازار به دست بیاورند تا بتوانند سهم بیشتری در بالا بردن تولیدات به عهده بگیرند از همه مهمتر با پیروزی از برنامه‌های فنی خودشان را آماده برای همگامی و همکاری با صنعتی کردن مملکت بکنند احتیاجات کارخانجات و احتیاجات صنعت مملکت را تأمین کنند این هدف جز در سایه شرکتهای تعاونی تولید میسر نبود بنابراین خواستم از نقطه نظر اهمیت بسیاری از این لایحه داشت و شکل تولید اقتصاد مملکت را در برهه‌ای از زمان دارد مترقی‌ترین شکل خودش می‌کند به مردم و به توده‌های روستایی اعلام بکنم و تکرار کنم ما نه تنها موفق شدیم فئودالیسم ارضی را در هم بشکنیم بلکه امروز می‌توانیم به دنیا اعلام کنیم که دارای مترقی‌ترین شکل تولید اقتصادی هستیم زیربنای حاکم اقتصادی ما یک نظام انسانی است یک نظام ضد استعماری است یک نظامی‌است مبتنی بر همبستگی‌های انسانی و اقتصادی بنده خواستم در پیرامون این لایحه با اهمیت که بسیار از نظر مجلس و مردم اهمیت دارد چند کلمه‌ای به عرض مجلس رسانیده باشم (احسنت).
نایب رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ اول قرائت می‌شود.
مادۀ ۱- به منظور یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو هر یک از شرکتهای تعاونی روستایی در جهت امکان حداکثر بهره برداری از منابع آب و خاک کشور و ایجاد تسهیلات لازم برای تأسیس شبکه‌های نوین آبیاری و تسطیح اراضی مزروعی و ساختن راههای ارتباطی مورد نیاز فعالیت‌های کشاورزی حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستایی، و آشنایی کشاورزان با اصول و شیوه‌های جدید کشاورزی، و استفاده از وسائل و ماشین‌آلات کشاورزی و افزایش سطح زیر کشت کشور از طریق استفاده از اراضی بایر و مسلوب‌المنفعه و موات واقع در منطقه عمل شرکتهای تعاونی روستایی، و همچنین فراهم نمودن امکانات و تسهیلات بیشتر برای ترویج و توسعه صنایع دستی روستایی، و فعالیت‌های غیر کشاورزی در حوزه عمل این شرکتها و بالنتیجه فراهم شدن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان رشد اقتصادی کشور، به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اجازه داده می‌شود که با رعایت حقوق ناشی از مالکیت فردی کشاورزان، بر اساس مفاد آئین‌نامه‌ای که وسیله این وزارت و وزارت آب و برق تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید، به تدریج و به تناسب امکانات و مقدورات دولت برنامه یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو شرکتهای تعاونی روستایی و تعاونی نمودن تولید را در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی حائز شرایط به مورد اجرا بگذارد.
نایب رئیس- در مادۀ اول نظری نیست؟ آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری- عرض می‌شود راجع به اهمیت این لایحه همانطور که آقای جوانشیر صحبت کردند و همه همکاران محترم هم بهتر از بنده واردند ضرورت ندارد که عرض کنم ولی به دلیل اهمیت این لایحه است که در مواد آن باید پاره‌ای تند رد شدن‌ها و سهل‌انگاری‌ها را دقت کنیم که نشود یعنی مرتکب این سهل انگاری‌ها نشویم طرز تنظیم این لایحه حکایت می‌کند از یک عجله‌ای به قول آقای دکتر الموتی از یک عجله مقدس استفاده کرده یعنی وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی می‌خواهد که هرچه زودتر این کار مهم اساسی را انجام بدهد ولی عجله نباید موجب ترک اولی‌هایی شود در همین مادۀ یک نوشته است به منظور یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو هر یک از شرکتهای تعاونی روستایی در جهت امکان حداکثر بهره برداری... الی آخر به وزارت اصلاحات ارضی اجازه داده می‌شود که با رعایت حقوق ناشی از مالکیت فردی کشاورزان و چیزهای دیگر برنامه یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین عضو شرکتهای تعاونی روستایی و تعاونی نمودن تولید را در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی حائز شرایط به مورد اجرا بگذارد. یعنی در این ماده گفته است به منظور یکپارچه نمودن یک پارچه نماید این طرز نوشتن علاوه بر آنکه غلط است معنا را خراب می‌کند و قابل تعبیر در جهت بد است این است که بنده با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران محترم پیشنهاد می‌کنم این به منظور یکپارچه نمودن... تا در جهت امکان حذف شود و به این صورت در بیاید این ماده: به منظور امکان پذیر شدن حال آن مسئله اش مهم نیست به منظور امکان حداکثر بهره برداری از منابع آب و خاک کشور و ایجاد تسهیلات لازم الی آخر به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اجازه داده می‌شود که به تدریج برنامه‌های یکپارچه نمودن را اجرا کند پیشنهاد بنده این است عرض می‌شود که خانم‌ها و آقایان می‌دانند که اصلاحات ارضی وقتی که شروع شد یک اصل مهم، یک شرط مهم اجرای برنامه‌های اصلاحات ارضی در هر ده عبارتست از تشکیل شرکتهای تعاونی و عضویت هر دهقان در شرکت تعاونی یعنی در واقع باید گفت دهی وجود ندارد که اصلاحات ارضی در آنجا شده باشد و شرکت تعاونی به وجود نیامده باشد الا دهات و مزارعی که بر اساس این لایحه اخیر که در یک ده بودند یعنی اشخاصی که می‌بایست بروند طبق لایحه اخیر اصلاحات ارضی که در مجلس شورای ملی هست که مرحله تقسیم یا اینکه فروش را طی بکنند که در آن شق تقسیمش مالکانی پیدا خواهند شد یعنی دهات و قرائی به نحوی پیدا خواهند شد یعنی طبق قانون اصلاحات ارضی که در مجلس شورای ملی هست اجرا خواهد شد و شرکت تعاونی احیاناً نخواهند داشت اینطور نیست آقای مهندس اسدی سمیع؟ یعنی دهی که الان در دست مالک است طبق لایحه‌ای که الان در مجلس هست شق اخیر را اگر اجرا بکنند آن وقت یک مقدار زمین در دست مالک فعلی خواهد ماند بقیه اراضی هم در بین زارعین صاحب نسق تقسیم خواهد شد فقط در این دهات و قراء است که تنها مزم نیستند شرط تشکیل شرکت تعاونی را قرار بدهند برای اجرای قانون اصلاحات ارضی فقط در این قبیل دهات است که به حکم طبیعت کار ملزم و مجبور خواهند شد که شرکت تعاونی داشته باشند (مهندس عترت- مقصود شما این است که سهم زارع شامل می‌شود) همین طور است خواستم عرض کنم که چون در هر حال این قبیل دهات یک مقدار مشکل برای وزارت اصلاحات ارضی در جهت هم آهنگ کردن و هم شکل کردن شرکتهای تعاونی خواهند داشت این است که بنده عرض می‌کنم در هر حال مقدار بسیار قلیلی در روستاها خواهند بود که شرکت تعاونی نداشته باشند و بعد وزارت اصلاحات ارضی مطابق این لایحه اخیری که در مجلس شورای ملی هست خواهد رفت شرکتهای تعاونی تشکیل بدهد این است که عرض می‌کنم اینجا یکی دو جمله هست که یک قدری لق می‌کند اجرای برنامه خیل مهم تاریخی و اجتماعی و اقتصادی را چون همانطور که آقای جوانشیر به عرض همکاران محترم رساندند و عرض کردم که همکاران بهتر از بنده می‌دانند این یک لایحه تاریخی است که از جهت اجتماعی و اقتصادی در مملکت ما می‌خواهد اجرا بشود یعنی پایه‌های اقتصاد کشاورزی ما را یعنی برنامه تعاونی شدن و رسوخ مسئله تعاونی در تمام اصول اقتصادی ما را این لایحه می‌رود که اجرا کند این است که از اولش نباید به علت عجله‌ای که داریم این را گرفتار یک حالت شل بودن و یک حالت کج‌دار مریز بکنیم بنده پیشنهاد می‌دهم اینجا نوشته است به تدریج و به تناسب امکانات و مقدورات دولت، به تدریجش کافی است یعنی این کلمه به تدریج دست دولت را باز می‌گذارد به اینکه هر وقت دلش خواست و به هر ترتیب که دلش خواست اجرا بکند ولی این کلمه به تناسب امکانات و مقدورات دولت به نظر بنده می‌آید که کار را یک قدری شل می‌کند پیشنهاد بنده این است که حذف بشود و یک کلمه دیگر هم این جمله حائز شرایط است که بنده پیشنهاد کرده‌ام این کلمه هم حذف بشود و اما تذکری در خود ماده و آن این است که یادآوری بکنم به نماینده محترم دولت و معاون وزارت اصلاحات ارضی که تشریف دارند که مسئله مقدورات و امکانات و حائز شرایط و سایر مسائل در آن آئین‌نامه‌ای که پیش‌بینی کرده‌اید باید پیش‌بینی بشود و حتی یادآوری می‌کنم که اساسنامه شرکتهای تعاون روستایی که مقداری وظایف تازه به خصوص در مسئله تعاونی کردن کشاورزی که آنها جزو وظایف اساسی شان خواهد شد و کارهای دیگری که شما به عنوان کارهای اقتصادی و کارهای غیر کشاورزی پیش‌بینی کرده‌اید و یک برنامه‌هایی به عهده آنها گذاشته خواهد شد اینها باید تمام در آن اساسنامه پیش بینی بشود البته اساسنامه نه آئین‌نامه، اساسنامه ممکن است یک حالت یکنواختی بتواند پیدا کند به مناسبت‌های مختلف یادآوری‌های بنده این است که در آئین‌نامه‌ای که تنظیم می‌فرمایید طرز تنظیم اساسنامه این شرکتها و وظایف آنها هم در آن آئین‌نامه اشاره بشود خیلی متشکرم.
نایب رئیس- نظر دیگری در مادۀ اول نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید: مادۀ ۱ لایحه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی... به شرح زیر اصلاح گردد:
به منظور یکپارچه نمودن اراضی مزروعی زارعین داوطلب عضو هر یک از دهات حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستایی در جهت امکان حداکثر بهره‌برداری از منابع آب و خاک کشور از طریق تأسیس شبکه‌های نوین آبیاری و تسطیح اراضی مزروعی و احداث راههای ارتباطی بین دهات و آشنا ساختن اعضاء شرکتهای تعاونی مزبور با اصول و شیوه‌های جدید کاشت و داشت و برداشت و استفاده صحیح از وسائل و ماشین‌آلات کشاورزی متناسب با شرایط محلی و در چهارچوب نظام تعاون و احیای اراضی بایر و مسلوب‌المنفعه و موات متصل یا واقع در منطقه عمل شرکتهای مزبور و همچنین فراهم نمودن امکانات و تسهیلات بیشتر برای توسعه و بهبود و ایجاد صنایع دستی و تبدیل فراورده‌های دامی‌و زراعی و گسترش فعالیت‌های مفید غیر کشاورزی در حوزه عمل این شرکتها و بالنتیجه فراهم شدن موجبات افزایش تولید و درآمد سرانه سکنه روستاها و تأمین رشد مداوم اقتصادی کشور، به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اجازه داده می‌شود که با رعایت اصل مالکیت فردی کشاورزان و تأمین حقوق ناشی از آن، و بر اساس مفاد آئین‌نامه‌ای که وسیله این وزارت و وزارت آب و برق تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید، به تدریج و متناسب با امکانات و مقدورات دولت و همچنین استقبال کشاورزان از برنامه یکپارچه کردن اراضی مزروعی و تعاونی نمودن تولید در حوزۀ عمل شرکتهای تعاونی روستایی حائز شرایط، برنامه مذکور را به مورد اجرا بگذارد.
با تقدیم احترام- مهندس اسدی سمیع.
محترماً پیشنهاد می‌نماید عبارت ذیل به مادۀ ۱ قانون تعاونی نمودن تولید... اضافه گردد.
«اراضی، ماشین آلات، مستحدثات مربوط به آبیاری کشاورزانی که در حوزه عمل با کمک کارگران کشاورزی به فعالیت‌های کشاورزی اشتغال دارند ارزیابی و در منافع این قبیل شرکتها به تناسب سهام مثل سایر اعضاء شریک گردند».
با تقدیم احترام- مهندس اسدی سمیع- مهندس بریمانی.
پیشنهاد می‌شود مادۀ یک لایحه قانونی تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی در حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستایی به ترتیب زیر اصلاح شود.
مادۀ ۱- به منظور بهره‌برداری صحیح از منابع آب و خاک کشور و ایجاد تسهیلات لازم الی آخر.
محمد مانی.
پیشنهاد می‌کنم «و فعالیت غیر کشاورزی در حوزه عمل این شرکتها» از متن مادۀ ۱ حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌شود:
عبارت «حائز شرایط» از پایان مادۀ ۱ لایحه تعاونی کردن کشاورزی حذف شود.
سعید وزیری.
پیشنهاد می‌کند:
در مادۀ ۱ لایحه تعاونی کردن کشاورزی کلمه «به منظور» از اول سطر اول به قبل از کلمه «امکان» سطر دوم افزوده شده و از عبارت (یک پارچه نمودن... الی کلمه... در جهت) حذف شود.
سعید وزیری
پیشنهاد می‌شود:
در مادۀ ۱ لایحه تعاونی کردن کشاورزی عبارت «و به تناسب امکانات و مقدورات دولت» حذف شود.
سعید وزیری.
نایب رئیس- مادۀ دوم قرائت می‌شود.
مادۀ ۲- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجاز است به منظور ترویج و توسعه فعالیت‌های غیر کشاورزی در روستاها واحد سازمانی لازم را به‌وجود آورد.
واحد سازمانی مزبور مشمول قوانین و مقررات استخدامی کشور نبوده و با داشتن شخصیت حقوقی و استقلال کامل مالی به صورت بازرگانی و طبق مقررات اساسنامه‌ای که به پیشنهاد وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و دارائی و استخدام مجلسین خواهد رسید اداره خواهد شد.
نایب رئیس- در مادۀ دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۲ حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌کنم قسمت اول مادۀ ۲ به صورت زیر اصلاح گردد:
مادۀ ۲- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجاز است واحدهای سازمانی را که جهت تأمین منظورهای مندرج در مادۀ یک این قانون ضروری می‌داند در روستاها به‌وجود آورد. واحد سازمانی مزبور... الی آخر.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌کنم قسمت آخر مادۀ ۲ به صورت زیر اصلاح گردد:
مادۀ ۲- ... به تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و دارایی و امور استخدام و سازمانهای اداری مجلسین خواهد رسید اداره خواهد شد.
دکتر اسفندیاری.
نایب رئیس- مادۀ سوم قرائت می‌شود.
مادۀ ۳- در شرکتهای تعاونی روستایی که برنامه یکپارچه نمودن اراضی مزروعی و تعاونی نمودن تولید، و انجام سایر فعالیت‌ها و خدمات به صورت دسته جمعی و تقسیم عواید بر حسب سهم و نسق زراعی و نسبت مشارکت زارعین عضو در امور مذکور، در حوزه عمل آنها به مورد اجرا گذارده می‌شود، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اراضی بایر و موات و مسلوب‌المنفعه و دایر متعلق به دولت را که در حوزۀ عمل این شرکتها قرار دارند، مجاناً به شرکتهای مذکور واگذار خواهد نمود و از منافع ناشی از استفاده از این قبیل اراضی، اساس مقررات پیش‌بینی شده در آئین‌نامه موضوع مادۀ یک این قانون برای بهبود و کمک و تقویت شرکت تعاونی روستایی مربوط استفاده خواهد شد.
نایب رئیس- در مادۀ سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
در مادۀ سوم لایحه تعاونی نمودن تولید پیشنهاد می‌شود دو سطر آخر مادۀ مذکور (و از منافع ناشی از استفاده از این قبیل اراضی تا آخر) حذف شود.
با تقدیم احترام- محمد مانی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید: برای روشن شدن مقدار اراضی واگذاری و مصرف عواید آن، قسمت اخیر مادۀ ۳ به شرح ذیل اصلاح گردد:
«... وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی می‌تواند از اراضی بایر و موات و مسلوب‌المنفعه و دایر متعلق به دولت که متصل یا داخل حوزۀ عمل این شرکتها باشد مجاناً به شرکتهای مذکور واگذار کند.
عواید حاصل از بهره‌برداری این قبیل اراضی، بر اساس مقررات پیش‌بینی شده در آئین‌نامه موضوع در مادۀ یک این قانون برای بهبود و کمک و تقویت شرکت تعاونی روستایی مربوط برسد».
با تقدیم احترام- مهندس اسدی سمیع.
پیشنهاد می‌نماید در مادۀ ۳ لایحه قانونی تعاونی نمودن تولید... پس از جمله «مجاناً به شرکتهای مذکور واگذار خواهد نمود» بقیه عبارت ماده حذف شود.
دکتر فریور- دکتر طالع- دکتر عاملی.
پیشنهاد می‌کنم کلمه «مربوط» در سطر ماقبل آخر مادۀ ۳ به «همان محل» تبدیل گردد.
دکتر اسفندیاری.
نایب رئیس- مادۀ چهارم قرائت می‌شود.
مادۀ ۴- در کلیه اقدامات و برنامه‌هایی که وزارتخانه‌ها و سازمانها و دستگاه‌ها و شرکتهای دولتی در مورد عمران روستایی و برنامه‌های آبادانی و آبیاری و بهبود وضع محصول و ترویج و توسعه صنایع دستی روستایی و فعالیت‌های غیر کشاورزی و آموزش فنی و حرفه‌ای و خرید و بیمه محصولات کشاورزی و سایر تولیدات کشاورزان و رفاه اجتماعی آنان و امثال آن اجرا می‌نمایند، در منطقه مورد عمل، این قبیل شرکتهای تعاونی روستایی حق تقدم خواهند داشت.
نایب رئیس- در مادۀ چهارم نظری نیست؟ آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری- باز در همین مادۀ چهارم بنده مطالبی عرض می‌کنم اگر قبول فرمودید پیشنهادی خواهم داد و اگر قبول نفرمودید که هیچ. در مادۀ چهارم نوشته شده است «در کلیه اقدامات و برنامه‌هایی که وزارتخانه‌ها و سازمانها و...» که باز غلط است باید گفته شود در استفاده از کلیه اقدامات... و همینطور مسئله بیمه محصولات کشاورزی و سایر تولیدات کشاورزان که باز هم این زیاد است.
نایب رئیس- پیشنهاد بفرمائید برای شور دوم در کمیسیون مطرح شود، نظر دیگری در مادۀ چهارم نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید:
در مادۀ ۴ لایحه اصلاحات زیر به عمل آید:
۱- در عبارت «توسعه صنایع دستی روستایی» کلمه «روستایی» حذف گردد.
۲- عبارت «تولیدات کشاورزان» به عبارت «فرآورده‌های کشاورزان» تبدیل شود.
۳- قسمت آخر ماده به این نحو اصلاح شود «این قبیل شرکتها در منطقه عمل حق تقدم خواهند داشت».
با تقدیم احترام- مهندس اسدی سمیع.
پیشنهاد می‌کنم اصلاح زیر در قسمت آخر مادۀ ۴ به عمل آید:
مادۀ ۴- .... و امثال آن اجرا می‌نمایند، در منطقه مورد عمل، با دارا بودن شرایط مساوی این قبیل شرکتهای تعاونی روستایی حق تقدم خواهند داشت.
دکتر اسفندیاری.
نایب رئیس- مادۀ پنجم قرائت می‌شود.
مادۀ ۵- این قانون به مدت پنج سال به صورت آزمایش اجرا خواهد شد، و هرگاه در این مدت وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده وسیله مرکز تحقیقات روستایی این وزارت (موضوع ۱۵ مادۀ قانون تشکیل شرکتهای سهامی‌زراعی مصوب چهارم بهمن ماه سال ۱۳۴۶) تغییرات و اصلاحاتی را که در این مقررات لازم تشخیص دهد، جهت تصویب به کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجلسین تقدیم می‌نماید و این تغییرات و اصلاحات پس از تصویب لازم‌الاجرا است.
دولت مکلف است در پایان مدت ۵ سال لایحه نهایی را جهت تصویب مجلسین تقدیم نماید و تا زمانی که لایحه نهایی به تصویب نرسیده مقررات این قانون و تغییرات و اصلاحاتی که به تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مجلسین برسد لازم‌الاجرا است.
نایب رئیس- در مادۀ پنجم نظری نیست؟ آقای مانی بفرمائید.
مانی- در مادۀ ۵ این قید هست که این قانون به مدت ۵ سال به مورد اجرا گذاشته می‌شود و اگر نقائصی داشت در پایان پنج سال دولت مکلف شده است لایحه نهایی را تهیه و به مجلس تقدیم کند اما در خلال این ماده یک اجازه‌ای به کمیسیون اصلاحات ارضی داده شده است که قانون را تغییر بدهد و اصلاح بکند، در عین اینکه کمیسیون اصلاحات ارضی از متخصصین فنی تشکیل شده است بنده اعتقادم این است که اصلاح و تغییر قانون که حد و حدود و ضابطه‌ای ندارد تفویض چنین اختیاری به کمیسیون ضرورتی ندارد البته اگر تصویب آئین‌نامه باشد اشکالی ندارد که به کمیسیون داده شود اما تغییر دادن قانون یعنی اینکه آنچه را مجلس تصویب کرده است تغییر بدهند با اختیاری که به دولت داده شده است که بعد از پنج سال هرگونه تغییر و اصلاحی که به نظرش رسید بدهد دیگر در خلال مدت پنج سال اختیار تغییر و اصلاح که عرض کردم هیچ حد و حدود و ضابطه‌ای ندارد و ممکن است با اصلاح قانون مغایرت داشته باشد نسخ ضمنی و نسخ صریح بکند و این تفویض اختیار به کمیسیون به نظر بنده هیچ مورد ندارد و پیشنهاد اصلاحش را هم داده‌ام.
نائب رئیس- نظر دیگری در مادۀ ۵ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌شود مادۀ ۵ لایحه قانونی تعاونی نمودن تولید از سطر دوم حذف و قسمت دوم ماده به این ترتیب اصلاح شود.
دولت مکلف شده است در پایان مدت ۵ سال لایحه نهایی را جهت تصویب مجلسین تقدیم نماید و تا زمانی که لایحه نهایی به تصویب نرسیده مقررات این قانون لازم‌الاجرا است.
محمد مانی.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۵ حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۵ به صورت زیر اصلاح گردد.
مادۀ ۵- ...... تغییرات و اصلاحاتی که در این قانون لازم تشخیص دهد به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید. (بقیه ماده حذف شود).
دکتر اسفندیاری.
محترماً پیشنهاد می‌نماید:
برای روشن شدن وضع اعتبارات اجرای لایحه تعاونی نمودن تولید و یک پارچه شدن اراضی... مادۀ ذیل به عنوان مادۀ الحاقی به لایحه اضافه شود:
مادۀ الحاقی- دولت مکلف است برای اجرای این قانون همه ساله اعتبار لازم را از محل اعتبارات عمرانی یا بودجه جاری کشور به صورت کمک بلاعوض و یا وام لازم در اختیار وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بگذارد».
با تقدیم احترام - مهندس اسدی سمیع.
نایب رئیس- لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول قرائت نامه مربوط به یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۲- اعلام وصول قرائت نامه مربوط به یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
نائب رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
عطف به نامه شماره ۲۶۵۷۹ /۴۷۷ ل ق مورخ ۲۵ /۸ /۱۳۴۹ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شمارۀ ۵، (کار و امور اجتماعی) در قبال لایحه شمارۀ ۲۷۰۹۸ مورخ ۲۷ /۹ /۱۳۴۸ دولت راجع به حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و از کارافتادگی و فوت در جلسه روز دوشنبه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۴۹ مطرح گردید و با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
نایب رئیس- لایحه برای رسیدگی به اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۳- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
نائب رئیس- نامه‌ای از دولت رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت مادۀ ششم قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۶ و ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه اعتباری در تاریخ ۱۷ دی ماه ۱۳۴۹ به مبلغ یک میلیون و هشتصد و پنجاه هزار (۱۸۵۰۰۰۰) دلار آمریکایی به منظور تامین قسمتی از هزینه ارزی طرح احداث هتل اینتر کانتینانتال تهران با بانک صادرات و واردات آمریکا منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در شانزده قسط متساوی شش ماهه بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار شش درصد در سال پس از تاریخ اولین پرداخت تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل ۱۵ اوت ۱۹۷۶ می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
نخست وزیر- امیر عباس هویدا.
- ختم جلسه
۱۴- ختم جلسه
نایب رئیس- با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم موقع و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی- حسین خطیبی.