مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ دی ۱۳۴۷ نشست ۹۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱ دی ۱۳۴۷ نشست ۹۴
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۹۴
| مجلس در ساعت نه و نیم صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر ضیائی ـ حقشناس ـ دکتر شریعت ـ دکتر صدر ـ مسعودی ـ مرندی ـ دکتر عظیمی ـ اولیاء‌ـ مهرزاد ـ مهندس معینی زند ـ ایلخانی پور ـ مهندس ناصر بهبودی ـ صادق سمیعی ـ صادقی ـ دکتر مهذب ـ رامبد ـ دکتر طالع ـ مروتی ـ بانو زاهدی.
غائبین مریض
- آقایان مهندس فروهر ـ ابوذر ـ دکتر امامی خوئی ـ سلیمانی کاشانی ـ شاهنده ـ دکتر عدل طباطبائی ـ مهندس قادر پناه ـ کلانتری.
- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس صائبی ـ پروفسور مخبر فرهمند ـ روحانی ـ پردلی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس صائبی ـ پروفسور مخبر فرهمند ـ روحانی ـ پردلی.
رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مهندس صائبی بفرمائید.
مهندس صائبی ـ با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم.
به طوری که استحضار دارند دیروز مصادف با عید بزرگ مذهبی ما عید سعید فطر بود لازم می‌دانم از طرف خود و کلیه نمایندگان محترم و ملت شریف ایران این عید مبارک را به پیشگاه با عظمت شهریار دادگستر و اسلام پناه شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند ملت ایران شاهنشاهی که همه وقت و همیشه توجه و عنایت خاصی به تعظیم شعائر مذهبی مبذول می‌فرمایند از صمیم قلب تبریک عرض نمایم (احسنت) و همچنین به عموم مسلمانان گیتی مخصوصاً هموطنان عزیز این عید سعید را تبریک گفته از درگاه قادر متعال برای شاهنشاه بزرگ و خاندان جلیل سلطنت سعادت روز افزون و سلامت و دوام عمر و بقای سلطنت شاهنشاه آریامهر آرزو نموده و برای همکاران عزیز نیک بختی و سلامتی و توفیق بیشتر در خدمت شاهنشاه آریامهر و محبوب و ملت شریف ایران مسئلت دارم (احسنت).
این روز را مانند روز عید قربان خدای بزرگ برای مسلمانان عید قرار داده است در چنین روزی مسلمانان در صفوف مرتب به طرف کعبه ایستاده ضمن انجام مراسم مذهبی به شادی و مسرت پرداخته و به علاوه با پرداخت فطریه موظف به کمک به بینوایان می‌باشند در هر حال این روز دارای ارزش و اهمیت خاصی است.
به مصداق آیه شریفه سورۀ الضی و اما بنعه ربک فحدث (نعمت پروردگار خود را بازگو کن. چه باز گفتن نعمت شکر نعمت است (شکر نعمت نعمتت افزون کند).
در پرتو عنایات پروردگار توانا ما مردم ایران از نعمت‌های زیادی در این دوره و زمان که عصر آریامهر می‌باشد برخوردار هستیم (صحیح است) نعمت امنیت و آزادی و سلامتی ـ نعمت پیشرفت و ترقی و نعمت عدالت اجتماعی و نعمت‌های دیگر که همه و همه اینها در اثر نعمت وجود شاهنشاه آریامهر که برای ما مردم ایران و حتی مردم دنیا منشاء خیر و برکت بوده و هستند می‌باشد (صحیح است).
دین مبین اسلام برای علم و دانش اهمیت خاصی قائل بوده و می‌باشد و هیچ دینی را نمی‌توان یافت که در آن علم و دانش این قدر ارزش و اهمیت داشته باشد (صحیح است) چه اولین آیه که به پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) در غار حرا نازل گردید آیۀ مبارکه:
((اقراء باسم ربک الذی خلق)) بود تا آنجا که پیغمبر اکرم فرمود طلب‌العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه یا بعضی گفته‌اند طلب‌العلم فریضه و دستور را به تمام نوع بشر تعمیم داده‌اند نه فقط به مسلمانان (صحیح است) در هر حال ما افتخار داریم که رهبر عالیقدر ملت ایران با الهام از تعالیم عالیه و مقدس دین مبین اسلام پرچمدار مبارزه با بی‌سوادی در ایران و در تمام گیتی بوده و با دستور اعزام سپاهان انقلاب به اقصی نقاط کشور کسب دانش و علم را برای عموم هموطنان عزیز و مردم شریف ایران تعمیم داده‌اند (صحیح است) و همانطوری که کسب دانش از نظر مذهبی واجب می‌باشد آن را یک وظیفه ملی اعلام فرموده و این پیامبر صلح با پیشنهاد افتخارآمیز و ارزنده تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر فکر و اندیشه جدیدی در راه خدمت به بشریت عرضه فرموده که در کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد در یک جلسه پرشوری به اتفاق آراء این پیشنهاد که طبعاً از ثمرۀ آن میلیون‌ها نفر از افراد محروم بهره‌مند خواهند شد به تصویب رسید (صحیح است) و این خدمت به بشریت در تاریخ به نام شاهنشاه آریامهر با خطوط طلائی ثبت شده و جوامع بشری مدیون این افکار و اندیشه‌های تابناک می‌باشند و افتخار بزرگی هم نصیب ایران و ایرانی گردیده است (صحیح است) این پیشنهاد مهم و نوعدوستانه شاهنشاه بزرگ ما ناشی از نتیجه خدماتی است که سپاهان انقلاب که افتخار ابتکار تشکیل آن نصیب شهریار دادگستر ما می‌باشد از صمیم قلب به هموطنان خود نموده و در تمام کشور با جهل و بی سوادی و بیماری مبارزه می‌کنند و همه می‌دانیم که نتایج بسیار مطلوب و درخشانی به دست آمده است همه مردم ایران هم صدا با مردم اصلاح طلب دنیا برای اندیشه‌های ارزنده و درخشان شاهنشاه بزرگ ما درود و آفرین می‌فرستند (صحیح است).
پیشنهاد تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر برای آنهائی که تشنۀ خدمت به هم نوع خود هستند راه را کاملاً باز نموده است و بدون هیچ قید و شرطی خواهند توانست خدمت شایسته‌ای انجام داده و سرافراز باشند.
در شرفیابی دیروز هیئت رئیسه مجلس شورای ملی برای عرض تبریک شاهنشاه آریامهر فرمودند:
بدیهی است که ما در هر مورد می‌توانیم از تعالیم عالیه اسلامی‌الهام بگیریم و کار خود را بر آن اساس انجام دهیم و عملاً همواره همین طور بوده است از مزایای بزرگ آئین مقدس ما این است که دست پیروان خویش را در این عصر تکنیک و صنعت نیز کاملاً باز گذاشته است و ما می‌توانیم آخرین اختراعات و پیشرفت‌های علمی بشری را همیشه با تعالیم عالیه اسلامی که اساس آن عدالت اجتماعی است و با نیروی فعاله و کار و کوشش ترکیب و تکمیل کنیم (صحیح است) از مهمترین عوامل پیشرفت کار ما یکی نیز این است که چنانچه بارها تذکر داده‌ام ما همیشه چندین قدم از حوادث جلوتر هستیم و بدین ترتیب نه فقط هیچ وقت غافلگیر نمی‌شویم بلکه راه را تا حد زیادی به دیگران نیز نشان می‌دهیم و لازمه موفقیت ما در این مورد اطلاع کامل از وضع پیشرفت‌های جهان و مطالعه و شهامت و ثبات قدم و قدرت اخذ تصمیم و اجرای تصمیم است.
از طرف دیگر باید بگویم که ما در مبارزه با فساد هیچ گونه اغماضی نداریم و در مملکت ما نه فقط جائی برای فساد نیست برای حامیان فساد هم جائی نیست
شاهنشاه آریامهر در پایان فرمودند:
ما خوشوقتیم که می‌توانیم از تمام این جهات به صورت نمونه‌ای برای خیلی از ممالک دیگر باشیم و بدیهی است که به خواست خداوند راه خود را با قاطعیت ادامه خواهیم داد.
باعث کمال خوشوقتی است در عصری زندگی می‌کنیم که از رهبری مدبرانه و اندیشه‌های تابناک شاهنشاه آریامهر برخوردار بوده و به شکرانه این نعمت بزرگ و این موهبت الهی باید هر فرد ایرانی در هر مقام و منزلتی که می‌باشد با سعی و کوشش و کار پی گیر و مداوم و با وجدان پاک وظایف محوله را به خوبی انجام دهد تا بتوانیم به پیشرفتی که مورد نظر رهبر خردمند ملت ایران است نائل شویم (انشاءالله) در خاتمه همانطوری که همکاران عزیز مستحضر هستند در ماه مبارک رمضان سخنرانی‌های مذهبی و برنامه‌های مذهبی جالبی از رادیو ایران و همچنین تلویزیون ملی ایران پخش گردید که بسیار خوب تنظیم شده و حقاً آموزنده بود زحمات مقامات وزارت اطلاعات و تلویزیون ملی ایران و همچنین کارکنان آنها قابل تقدیر و تشکر است (صحیح است) امید است که توفیق بیشتری در انجام وظایف محوله و خدمت به شاهنشاه آریامهر و مردم و مملکت حاصل نمایند از توجهی که نسبت به عرایضم فرمودید سپاسگزارم (احسنت، احسنت).
رئیس ـ آقای پرفسور مخبر فرهمند بفرمائید.
پرفسور مخبر فرهمند ـ با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز اجازه می‌خواهم یکی دو موضوع را ولو این که جزئی و پیش پا افتاده است به عرض محضر محترم مجلس شورای ملی برسانم که در سایه عنایتی که برای یکی دو مورد می‌شود عده‌ای از هموطنان عزیز ما از این گرفتاریهای کوچکی که قابل احتراز است راحت بشوند. همانطوری که در سال گذشته یک تذکر جزئی راجع به حجاج و طرز روانه کردن آنها به مأمورین دادم چون این موعد در ظرف یکی دو ماه خواهد رسید می‌خواستم مجدداً تجدید مطلع کرده باشم و آقایان توجهی بفرمایند همانطوری که یکی از همکاران عزیز من آقای دکتر درودی خواهش کردند و تذکر دادند تا آنجائی که ممکن است اوراقی را که اینها باید پر بکنند و تقاضای خودشان را بدهند و تا اندازه‌ای این اوراق وقتی پر شد و مطالعه شد معلوم می‌شود که چه اشخاصی اصلاً قادر به رفتن نیستند از نظر جسمی‌یا مالی و غیره اگر این اوراق در محل خودشان به وسیلۀ کلانتریها تقسیم بشود و در دسترس آنها گذاشته شود ممکن است عده‌ای را اصلا از آمدن به تهران معاف بکنند یا اینکه برای هر شهرستان و یا استان و فرمانداری کل یک مقداری سهمیه در نظر بگیرند که در همانجا یک تعداد از اشخاصی را که واقعاً میل دارند مشرف شوند ولی می‌آیند وقت خودشان را در تهران تلف می‌کنند و با نارضایتی برمی‌گردند از این کار جلوگیری شود در ثانی از وزارت کشور می‌خواستم استدعا کنم همانطوری که برای نظام وظیفه تشکیلاتی هست به این آقایان اخطاریه‌ای می‌دهند و در روزهای معین دسته دسته یک جائی دعوت می‌شوند و کارشان در ظرف چند ساعت و حداکثر چند روز انجام می‌شود و آنها را روانه می‌کنند و می‌روند این کار مشکل نیست و دربارۀ این ده دوازده هزار نفر هم می‌شود همین کار را کرد چون هر چه باشد اینها به خانه می‌روند و اگر عدۀ قلیلی از آنها هم دعائی که می‌کنند که حتماً خواهند کرد برای ما و برای مملکت ما و برای شاه و برای تمام مسلمانان جهان انشاءالله این دعاها مورد قبول واقع خواهد شد و با ما است که به اینها کمک بکنیم و فردا اینها را مجدداً پشت در فرمانداری تهران و توی خیابان نبینیم که زیر برف و باران و سرما و با عملیات زنندۀ یک عدۀ مأمور که مأموریت خودشان را برای نظم انجام می‌دهند ولی هر چه باشد زننده است مواجه نشوند و می‌شود کاری کرد که این اقدامات نشود البته همان محل حجاج محل بسیار مناسبی است و ممکن است که آقایان از نظر صحی هم همانجا آنها را معاینه بکنند و در همانجا یک آزمایشگاه سیار باشد که آنها را این طرف و آن طرف نبرند موضوع دیگر که به بنده اطلاع دادند این است که برای اشخاصی که می‌خواهند به عتبات مشرف شوند یک سهمیه‌ای در شهربانی در نظر گرفته شده فکر می‌کنم سهمیه‌ای که برای همدان در نظر گرفته شده چهل نفر است تصدیق می‌فرمائید جمعیتی که در فرمانداری کل همدان است ۷۵۰ هزار نفر است و این چهل نفر نمی‌تواند جوابگوی این عده باشد بنده استدعا می‌کنم از نظر این که کار ما نمایندگان هم یک مقداری راحت تر بشود و بتوانیم به مردم جواب صحیحی بدهیم اقلاً برای هر کدام از آقایان سهمیه‌ای در نظر بگیرند که برای حوزه انتخابیه شان برای صد یا صد و پنجاه هزار نفر بیست یا سی جواز به اینها بدهند که اینها هم اشخاصی را معرفی کنند و زائرین در شهربانی کل کشور ناراحت نشوند و اسباب اتلاف وقت مأمورین را هم فراهم نکنند (احسنت ـ احسنت).
رئیس – آقای روحانی تشریف بیاورید.
روحانی- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم بدواً عید سعید فطر را به تمام مسلمانان جهان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم و آرزو می‌کنم که انشاءالله در سایه تعالیم اسلام همه ما بتوانیم برای کشورمان و شاهمان افرادی با ایمان و خدمتگزار باشیم بنده این طور عقیده دارم که نه تنها تمام نمایندگان محترم مجلس و ملت ایران بلکه مردم نوع دوست جهان به آسایش یکدیگر علاقه دارند و همانطوری که سعدی می‌فرماید اگر به عضوی آسیب برسد دیگران راحت نیستند و در همین جهت خاطر محترم نمایندگان ملت شریف ایران از ناراحتی عده‌ای از هم نوعانشان در منطقه خراسان به خاطر زلزله‌ای که وارد شده است ناراحت است جناب آقای دکتر الموتی می‌خواهم در این سفر مژده‌ای بدهم و چون روز بعد از عید است که صحبت می‌کنم خبر خوشی دارم چون می‌بینم که آقایان هم خوشحال می‌شوند و آن این است که در اجرای اوامر شاهنشاه مخصوصاً خاطر شریف آقایان هست که این جا تلگراف وزیر دربار را خواندم که آسایش مردم مصیبت دیده از زلزله سخت مورد توجه خاصه شاهنشاه آریامهر قرار دارد و اوامری در این باره صادر فرموده‌اند و من شکرگذار هستم و مراتب سپاس مردم را به حضورشان از پشت این تریبون تقدیم می‌دارم وزارت آبادانی و مسکن همانطوری که وزیرشان تلگراف کرد که دستگاه در تلاش و کوشش است که آسایش مردم را فراهم کنند در این مدت نهایت سعی و اهتمام را کرده‌اند و بار سفرهای متعدد و مکرر و با مطالعات بسیار نقشۀ آنجا را تهیه کرده‌اند و همانطور که قطعاً آقایان از رادیو شنیدند دیروز که روز مبارکی بود به مبارکی و میمنت به دست سرکار علیه بانو فریده دیبا مادر گرامی‌علیا حضرت شهبانوی محبوب و مهربان کلنگ نوسازی شهر فردوس به زمین زده شد که متأسفانه بنده به مناسبت کسالت و سرماخوردگی سعادت نداشتم که در آن جا حضور داشته باشم و دیروز تلگراف‌ها و تلفن متعددی شد است که بنده را مأمور کرده‌اند مراتب شکرگذاری تمام مردم را به پیشگاه مبارک شاهنشاه تقدیم بکنم و از مردم و مأمورین که در این راه سعی و کوشش کرده‌اند تشکر و امتنان بکنم وظیفۀ ما گاهی تذکری است که مسئولین امور سریعتر و مفیدتر عمل بکنند همانقدر هم موظف و مکلف هستیم از آنهائی که با صمیمیت و با صداقت و با نهایت کوشش وظائف خود را نسبت به شاهنشاه و مملکت انجام می‌دهند تشکر و سپاسگذاری بکنیم (صحیح است) البته من تأخیری در کار ندیدم بدین جهت است که از شروع کار هم تشکر می‌کنم انشاءالله امیدوارم همانطور که در مقدمات کار کوشش کردند در اتمام کار هم اهتمام بکنند و روزی نه تنها نمایندگان فراکسیون‌ها بلکه تمام مردم بیایند و به مردم مصیبت دیده آن منطقه منت بگذارند و ببینند که در اجرای اوامر شاهنشاه و همت و کوشش علاقمندان و مأمورین دولت آسایش مردم تأمین شده در سفر دیروز سفیر کشور دوست و مسلمان مغرب و مثل اینکه سفیر کشور هلند هم همراه بودند و آنها نیز کمکهائی کرده‌اند و کشور مغرب در شهر فردوس از کمکی که کرده‌اند یک کوئی می‌سازند امروز مناسب دیدم تشکر و امتنانم را خدمتشان عرض کنم. وزارت آبادانی و مسکن در فردوس و بیدخت و قسمتی از منطقه گناباد کار نوسازی را به عهده دارد و خیلی خوشوقت هستم که آقای دکتر نیک پی با کوشش و علاقمندی در این کار مأمور هستند و انجام خواهد شد. مطلب دیگر که در همین زمینه حضور نمایندگان محترم عرض می‌کنم و امیدوارم با توجه جناب آقای رئیس حل بشود این است موقعیکه وزیر آموزش و پرورش تشریف آوردند آنجا و وضع نابسامان بچه‌ها را دیدند و علاقه بچه‌ها را به درس و دانش دیدند وعده فرمودند که هر کدام که به نقاط دیگر برای تحصیل که وسیله آسایش فراهم بکنند بروند مبلغی به عنوان کمک خرج شان به آنها کمک بکنند البته موقع حساس و دقیقی بود و نتوانستند این مطلب را درست بررسی بکنند و توصیه بکنند که در جاهای دیگری که می‌روند ترتیب کمک به آنها داده شود حالا این افراد به امید اینکه بهشان کمک بشود رفته‌اند خانه و کاشانه یا جائی پیدا کرده‌اند و مشغول تحصیل هستند ولی مسکن ندارند متأسفانه تا به حال توفیقی حاصل نشده و اینها وضع بسیار بسیار رقت باری دارند بنده صحبت هم کرده‌ام در این مورد قرار شده است که در این مورد اقدام بفرمایند و امیدوارم طوری بشود که آنها هم به کارشان ادامه بدهند و امیدوارم همه در کارشان موفق باشند از تصدیعی که دادم معذرت می‌خواهم (احسنت).
رئیس ـ آقای پردلی تشریف بیاورید.
پردلی ـ ماهی که گذشت ماه اجابت دعا و عبادت بود امیدوارم نمایندگان محترم توفیق پیدا کرده باشند به قول عبادت بجز خدمت به خلق نیست باز هم امیدوارم موفق شوند. تحول عظیم و همه جانبه اجتماعی ایران که از شاهکارهای بزرگ تاریخی ایران است شاید ملل دنیا تصور نمی‌کردند که در این عصر و زمانه پر آشوب این تحول بزرگ انجام شود اما امروز مردم روی زمین شاهد و ناظر تحول و پیشرفت‌های سریع ما هستند که به همت شاهنشاه کاردان و واقع بین ما به سرعت و سهولت بدون خونریزی نصیب ملت و مملکت شده و موجب اعجاب جهانیان گردیده حتی مغرضین نمی‌توانند منکر سرعت تحولات روزافزون ما شوند ملت ایران همه هم‌صدا می‌گویند ((باش تا صبح دولتش بدمد، کاین هنوز از نتایج سحر است)) مردم ایران به سلسله پهلوی عشق می‌ورزند رضا شاه کبیر را پیغمبری برای خودشان می‌دانند چند ماه پیش عکس خانه‌ای که رضا شاه کبیر در آن متولد شده بود، گهواره‌ای که در آن خوابیده بود در روزنامه‌ها چاپ شد مردم با علاقمندی نگاه می‌کردند و آن را می‌بوسیدند موقعیکه به شهر ری می‌رویم و آرامگاه این شاهنشاه بزرگ را می‌بینیم مثل هر فرد ایرانی تحت تأثیر احساساتی خاصی قرار می‌گیریم شاهنشاهی که با نبوغ ذاتی در سرنوشت دنیا اثر داشت و مسیر تاریخ این ملت و مملکت را تغییر داد، زنده کرد حق حیات به گردن این مملکت دارد ما امام زاده زیاد داریم و به همه احترام می‌گذاریم به مناسبتی که از خویشاوندان حضرت رسول (ص) هستند اما رضاشاه وجودش منبع خیر و برکت و اثر برای میلیون‌ها بشر و انسان بوده و معبود و محبوب ملتش است صد هزار بار شکر می‌کنم خدا را که جانشین و فرزندی به آن شاهنشاه عنایت کرد مثل شاهنشاه آریامهر که لازم و ملزوم و مکمل یکدیگرند ملت ایران اطمینان دارد که شاهنشاه یک هدف دارند و سلطنت را که ارثاً و انتخاباً بهشان رسیده است از یک نظر نگاه می‌کنند و آن این است که ایران بزرگ و ملت کهن را به پایه بزرگترین ملل دنیا برسانند (صحیح است) ایرانی‌ها شاهنشاهشان را خیلی دوست دارند من به سیستان که می‌روم از ولیعهد عزیز می‌پرسند از فرزندان شاهنشاه می‌پرسند من از نزدیک که ندیده‌ام ولی آنچه که شنیده‌ام می‌گویم، از مقام ریاست تقاضا دارم، وقتی بگیرند که شرفیاب حضور ولیعهد بشویم و شاهزاده‌ها را از نزدیک به بینیم شاهنشاه زندگیشان را وقف خدمت به مردم کرده‌اند و شاهنشاه انقلاب برای ملتش کرده نمی‌دانم چرا بایستی در سیستان به عکس انقلاب عمل بشود بر عکس خواسته‌های شاهنشاه باشد وزارت آب و برق سدی در سیستان ساخته این سد آب سیستان را برگردانیده‌هامون سیستان را خشک کرده به طوری آب برگشته که در موقع طغیان هم آب به اندازه‌ای نمی‌آید که‌هامون پر شود و سال به سال هم کمتر می‌شود بیش از سیصد هزار نفر تا حالا به گرگان رفته‌اند ماهی نیست که عده‌ای جلای وطن نکنند از گاراژها آمار بخواهید اینکه کار ساده‌ای است هر سال بر اثر فعالیت انقلابی وزارت آب و برق، آب سیستان از سال پیش کمتر می‌شود بله هر سال بر اثر فعالیت انقلابی وزارت آب و برق از قدرت انقلاب سوء استفاده می‌کنند کسیکه قدرت داشته باشد دروغش هم راست است و کسی جرئت نمی‌کند حرفی بزند می‌گویند این موضوع خارجی است آقا این موضوع کجایش خارجی است؟ به صورت سوال از خود مجلس می‌پرسم که این موضوع داخلی است یا خارجی؟ کجای این موضوع خارجی است بیائید رسیدگی بکنید ما نمی‌خواهیم سیستان را آباد کنید به شکایت ما برسید به بدبختی ما توجه کنید شاید ما دروغ می‌گوئیم شاید غرضی داریم شاید نظری داریم اجازه ندهید یک وکیل مغرضی بیاید دروغ بگوید شما به سهولت می‌توانید من را از بین خودتان برانید و این شایسته یک مجلس است اگر بخواهد خودش را انقلابی بداند من می‌گویم سیستان را آباد نکنید بیائید رسیدگی بکنید مرا به خیر تو امید نیست شر مرسان (احسنت) تا رسیدگی نکنید و درد را نفهمید چطور علاج می‌کنید. داد من، فریاد من، شکایت من، برای این است که رسیدگی بشود درد تشخیص داده شود اگر درد تشخیص داده نشود علاج ندارد. سیستان همیشه انبار غله ایران بود کی یک شاهی دولت‌ها برای سیستان خرج کرده‌اند الان میلیون‌ها تومان خرج می‌کنید و به جائی نمی‌رسید چرا؟ برای اینکه معامله خوبی است از یک طرف خراب می‌کنید از یک طرف هم عمران آبادی پول خرج می‌کند مثل این که مأمورین وزارت آب و برق صندوق‌های پر از سکه طلا در اختیارشان است مشت می‌زنند و می‌دهند چرا این طور عمل می‌شود؟ برای اینکه فریاد مردم به جائی نمی‌رسد وزارت آب و برق با اختیارات تام و قدرت مطلق بدون مسئولیت کار می‌کند در آن جلسه یا چند جلسه جلوتر وقتیکه سئوال آقای کریم بخش سعیدی مطرح بود، وزارت آب و برق دستور می‌دهد آب بخش بمپور را قطع کنند استاندار مانع می‌شود واسطه می‌شود و مجبور می‌شوند به سازمان امنیت متوسل شوند تا جلوی آب را باز کنند اینجا می‌آیند می‌گویند که ما مانور کردیم برای شستشو آقا سد بمپور احتیاج به شستشو ندارد چون در کوه است حتی سنگ‌ها را می‌برد و رسوبی ندارد در دامنه کوه است اختلاف سطح زیاد است در عرض چند ساعت میلیون‌ها متر مکعب آب را می‌تواند خارج کند ولی در سیستان که شیب کم است احتیاج به این دارد که در آنجا دریچه‌ها را نیندازد برعکس می‌اندازند و آب از سیستان برمی‌گردد درست جائی که باید بالا باشد می‌اندازند این قدر وزارتخانه بی اطلاع است که می‌گوید منطقه بمپور قنات دارد چشمه دارد در صورتیکه ندارد و می‌گوید که اغنام و احشام آنها از چشمه و قنات استفاده کنند وزارت آب و برق در سیستان راجع به شبکه برق میان کنگی اسوطک، شهر سوخته دستوراتی می‌دهد آقایان میان کنگی اسوطک، شهر سوخته دستوراتی می‌دهد آقایان میان کنگی بخشی است شهر نیست و برق ندارد سوطک یک ده بیست، سی خانواده‌ای است و برق ندارد شهر سوخته مثل کویر لوت است وزارت آب و برق چقدر بی اطلاع است نظر می‌خواهد راجع به کارخانه برق این سه قسمت چون مسئول نیستند علاقمند نیستند مگر که پیغمبرند که خودکار باشند آقایان این تقصیرها این دروغ‌ها مسئولش کیست؟ مسئول وزیر است؟ مسئول کارمند است؟ مسئول مجلس است که اجازه می‌دهد این دروغ‌ها در دولت ادامه پیدا کند و این طور با سرنوشت مردم بازی شود مسئولیت با کیست؟ وزیر آب و برق به من می‌گوید ترا مردم که وکیل نکرده‌اند موقعیکه دولت بخواهد تمام دستگاهها به حرکت می‌افتد تا شما را وکیل کنند حالا به فرض من را دولت وکیل کرده من نباید امروز کمک کنم به پیشرفت خواسته‌های شاهنشاه؟
رئیس ـ آقای پردلی این حرفها چیست این صحبت‌ها چه معنی دارد.
پردلی ـ این حرفی است که من نقل قول می‌کنم از آقای وزیر آب و برق.
عباس میرزائی ـ کی وزیر آب و برق گفته شما وکیل دولت هستید.
پردلی ـ می‌گویم مردم مهاجرت کرده‌اند دارند می‌روند می‌گویند به شما جای دیگر زمین می‌دهیم. به خدا دروغ نمی‌گویم دلیل ندارد دروغ بگویم به قرآن مجید به روح محمد (ص) دروغ نیست دلیل ندارد که دروغ بگویم من اینقدر قدرت در وجودم می‌بینم که دروغ نگویم می‌گویم آب از سیستان برگشته وزیر آب و برق می‌گوید برنامه این است شما که نمی‌خواستید ملی شدن آب را معهذا تصویب کردید آب سیستان از قدیم‌الایام ملی بوده چون رودخانه است ولی چرا سیستان را می‌خواهند خراب کنند تمام زارعین، کشاورزان مملکت به لطف شاهنشاه دارای آب و زمین شده‌اند در سیستان وزارت آب و برق آب را از مردم گرفت و آب را از سیستان برگرداند مردم جلای وطن کردند بالطبع زمین هم برای دولت ماند آیا این جرم نیست؟ اگر زمین را از خرده مالک می‌خواهند بگیرند پولش را می‌دهند وزارت آب و برق آب را از سیستان برگردانده زمین برای دولت مانده چون خرده مالک جلای وطن کرده در قانون گنجانده شده اگر یک کشاورز ایرانی آب را هدر بدهد و به مصرف برساند شش ماه زندانی دارد آخر وزارت آب و برق که میلیون‌ها متر مکعب آب را تلف می‌کند و به خارج می‌دهد این نباید مسئولیت داشته باشد این مجرم نیست؟
رئیس ـ آقای پردلی وقت جنابعالی تمام شد و بنده با وجود اینکه وظیفه‌ام نیست جواب شما را بدهم ولی مهندس آبیاری هستم و حقیقتاً نمی‌دانم این فرمایشات جنابعالی چه موردی دارد شما در کارهای فنی دخالت می‌کنید که شاید هر کسی صلاحیت آن را نداشته باشد.
پردلی ـ آب از سیستان برگشته و همه مردم جلای وطن کرده‌اند این فنی است؟ هر آدم عادی می‌تواند تشخیص بدهد و اگر فنی است چرا رسیدگی نمی‌کنید اعلام کنید این فنی است و خراب نکرده‌ایم حالا اجازه می‌دهید بنده بقیه عرایضم را بکنم.
رئیس ـ وقت جنابعالی تمام شد.
- بیانات آقای دکتر یگانه وزیر مشاور دائر به جریان آبیاری سیستان در قبال بیانات آقای پردلی
۳- بیانات آقای دکتر یگانه وزیر مشاور دائر به جریان آبیاری سیستان در قبال بیانات آقای پردلی
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای دکتر یگانه بفرمائید.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) ـ فرمایشات جناب آقای پردلی از روی احساسات پاکی بود که نسبت به حوزه انتخابیه خودشان داشتند و از این جهت برای خود بنده قابل تقدیس است ولی یک نکته که من شخصاً آرزو دارم این است که خدای نکرده برای ایشان امری مشتبه نشده باشد بنده دلم می‌خواهد ایمان ایشان به این جلب بشود که وزارت آب و برق مقدورات خودش را به کار برده البته استحضار دارید که آبادانی کامل سیستان مستلزم برنامه‌های خیلی وسیعی مخصوصاً از نظر آبیاری است و شخص بنده در جلسات متعدد کمیسیون‌هائی که به مناسبت رود هیرمند بوده مشارکت کردم و از نزدیک شاهد بودم همان احساساتی که شما برای حاصل خیز کردن سیستان دارید شخص وزیر آب و برق داشتند و دستگاه‌های او با همین احساسات و گرمی نسبت به آبادانی سیستان و آبیاری سیستان و استفاده بیشتر از رود هیرمند داشتند و استحضار دارید در ماه گذشته هیأتی به ریاست شخص جناب آقای نخست وزیر به افغانستان رفت و من شاهد هستم که چه ساعات مفصل و طولانی با حضور خود بنده در جریان مقدماتی مذاکرات با دولت دوست و همسایه ما در تهران بررسی شد و شخصاً تصور می‌کنم وزارت آب و برق که سدهای بزرگی مثل سد سفید رود، سد لتیان و سد کرج و سد محمدرضا شاه را اداره می‌کند و آب تهران را به اقصی نقاط این شهر به این عظمت رسانده واقعاً نتوانستم تصور کنم که در یک نقطه‌ای مثل سیستان که برای مهندس روحانی همانقدر عزیز است این قدر مهندسین و کارکنان تشکیلات ندانسته باشند که مرتکب یک نوع اشتباهاتی بشوند که واقعاً احساسات جنابعالی را جریحه دار کرده باشد و خاطر مبارک‌تان هست که دو مرتبه در مجلس خدمتتان صحبت کردم حتی عرض کردم که موقعی که مذاکرات آن سد با طرح آن آماده شد یا بنده خدمت برسم یا اینکه جنابعالی تشریف بیاورید به دفتر بنده مسلماً شما به جزئیات امور واقف خواهید شد و مطلبی را که خواستم به عرض مجلس شورای ملی برسانم این است که ناراحتم که شما دارید و واقعاً تصور می‌فرمائید که دولت تا این حد در آنجا قصور کرده بنده از شخص جناب رئیس اجازه می‌خواهم که آن مقام مسئول وزارت آب و برق در دفتر شخص معظم له تشریف بیاورند جنابعالی هم تشریف داشته باشید و تمام آرزوی من این است که تا این حد و اینقدر نسبت به خدمت خدمتگزاران ما را اشتباه فرض نفرمائید عرض کردم اگر وزارت آب و برق تا حد به امور فنی بی اطلاع بود این همه سدهائی که ساخته می‌شود و من در وزارت آب و برق دیدم که در مذاکرات هیرمند ساعت‌ها با مقامات افغانی صحبت می‌کردند ولی خدمت شما عرض می‌کنم که سیستان مانند تمام نقاط دیگر مملکت چشم مملکت است النهایه اینکه در بعضی از نقاط مثل نقاط شمال خداوند مواهب طبیعی زیاد مرحمت فرموده و آب هست و محصول به آسانی به عمل می‌آید و من قبول دارم که در سیستان محصول با مشقت یا کار زیاد به عمل می‌آید و عده‌ای که فرمودید مهاجرند عبارت آن زیاد به دلم نمی‌چسبید قطب‌های بزرگ کشاورزی تشکیل شده که در نقاط مختلف مملکت زراعت‌های خوبی می‌شود و یک تعداد چند هزار نفری از مردم یک قسمت عزیز مملکت تشریف می‌برند به گرگان و با حقوق کامل در آن جا در زراعت بزرگ مملکت ارتزاق می‌کنند ولی لغت مهاجرت زیاد به دلم نچسبید (پردلی ـ سیستان هم نباید خالی شود مذاکرات فایده ندارد اگر واقعا مؤمن هستید به اینکه می‌فرمائید رسیدگی کنید و یک هیأتی در دولت تعیین شود به این مطلب رسیدگی کنند) صحیح است، من می‌خواستم عرض کنم تمام عرایضم در این جلسه بر این بود و چون دیدم که احساسات جنابعالی جریحه دار است تقاضا کردم در یک جلسه خصوصی در حضور مقام ریاست رسیدگی بشود من وظیفه خودم می‌دانم که این حقایق را در یک جلسه خصوصی در حضور مقام ریاست عرض کنم که لااقل حسن نیت ما را قبول بفرمائید قصور غیر از سوء نیت است در اینجا نارسائی برنامه ممکن است باشد بنده هیچ دفاعی از نارسائی برنامه نکردم دفاع از نکات فنی کردم دفاع از یک چیزی کردم و آن در جلساتی بود که خودم حضور داشتم که وزیر آب و برق با همین احساس شما برای آبادی سیستان دفاع می‌کرد استدعا می‌کنم مقام ریاست هم اجازه بفرمایند که در یک جلسه خصوصی با حضور ایشان و مقامات وزارتخانه مطالب را به استحضار جنابعالی برسانند آنچه که برای من مهم است این است که شخص جنابعالی با این احساسات پاکتان اینقدر ناراحت نباشید (احسنت) وگرنه قصد دفاع ندارم و احساسات شخص مقام وزیر آب و برق را هم از نزدیک ملاحظه بفرمائید البته شخص جناب آقای رئیس که در این قسمت بسیار فنی مقامی شامخی دارند راهنمائی خواهند فرمود تشکر می‌کنم (احسنت).
- تقدیم گزارش وضع انتشار اوراق قرضه دولت ایران در جمهوری فدرال آلمان و یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
۴- تقدیم گزارش وضع انتشار اوراق قرضه دولت ایران در جمهوری فدرال آلمان و یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست گزارشی از وضع انتشار اوراق قرضه دولت ایران در جمهوری فدرال آلمان که چندی پیش اجازه‌اش را مرحمت فرمودید تهیه شده است و گزارش اقدامات را تقدیم مجلس محترم می‌کنم همچنین اصلاح بودجه‌ای است مربوط به وزارت راه که بایستی در کمیسیون بودجه مورد رسیدگی قرار گیرد تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس ـ به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به اجازه پذیرفتن تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به اجازه پذیرفتن تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول
رئیس ـ گزارش شور اول راجع به اجازه پذیرفتن تغییرات اساسنامۀ صندوق بین‌المللی پول و مشارکت ایران در طرح حق برداشت مخصوص مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسۀ ۲۳ آذر ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۹۴۸ـ ۴ /۹ /۱۳۴۷ راجع به اجازۀ پذیرفتن تغییرات اساسنامۀ صندوق بین‌المللی پول و مشارکت ایران در طرح حق برداشت مخصوص را که به شمارۀ ۵۸۹ چاپ شده مورد رسیدگی قرارداد و عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده
- ۱ـ به دولت اجازه داده می‌شود که تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول را که ترجمه فارسی آن ضمیمۀ این قانون است بپذیرد و قبولی ایران را به صندوق بین‌المللی پول اطلاع دهد.
- ۲ـ به دولت اجازه داده می‌شود که در حساب برداشت مخصوص مطابق مقررات اساسنامه تغییر یافته صندوق مشارکت کند و برای این منظور سندی را که حاکی از پذیرفتن تمام تعهدات ناشی از مشارکت در حساب مزبور است امضاء و به صندوق بین‌المللی پول تسلیم کند.
- ۳ـ به بانک مرکزی ایران اجازه داده می‌شود که از طریق نمایندۀ دولت ایران در صندوق بین‌المللی پول کلیه عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص را به صلاحدید خود و بر طبق اساسنامۀ تغییر یافته صندوق انجام دهد و منجمله:
- الف ـ تخصیص یا الغای حق برداشت مخصوص را در هر زمان بپذیرد و یا رد کند.
- ب ـ از حق برداشت مخصوص برای بدست آوردن ارزهای خارجی و یا گرفتن ریال استفاده کند.
- ج ـ ریال یا ارز خارجی در اختیار استفاده کنندگان از حق برداشت مخصوص بگذرد.
- دـ ثبت عملیات و معاملات مربوطه را در دفاتر صندوق تقاضا کند.
- ۴ـ بانک مرکزی ایران نمی‌تواند اصل سهمیه حق برداشت مخصوصی را که به ایران تخصیص داده می‌شود جزو پشتوانه ریال بگذارد ولی مجاز است خالص حق برداشت مخصوص را که از سایر مشارکت کنندگان پذیرفته و در دفاتر مربوطه صندوق به ثبت رسیده است جزو پشتوانه ریال قرار دهد.
- ۵ـ آن قسمت از مقررات ماده واحد ((قانون اجازه مشارکت دولت ایران در مقررات کنفرانس منعقده در برتن و ودز مربوط به تأسیس صندوق بانک بین‌المللی)) مصوب ششم دی ماه ۱۳۲۴ و سایر مقررات قانونی که با این قانون مغایرت دارد لغو می‌شود.
مخبر کمیسیون دارائی ـ خسرو کردستانی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسۀ ۲۴ آذر ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحۀ مربوط به اجازه پذیرفتن تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول و مشارکت ایران در طرح برداشت مخصوص را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش به کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مهرزاد.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور ـ لطفاً جناب آقای معاون وزارت دارائی توضیح بفرمایند که این تغییر اساسنامه این صندوق چیست؟ و این صندوق و کارش چیست؟
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست بنده قبلاً ذهن آقایان نمایندگان محترم را به خود صندوق بین‌المللی پول متوجه می‌کنم که قانون آن تصویب شده است و دولت ایران در آن شرکت دارد ایجاد صندوق بین‌المللی پول برای تسریع مبادلات پولی بین کشورها بوده است و قریب ۱۱۱ کشور جهان امروز در این صندوق عضویت دارند دولت ایران هم با اجازه مجلس عضویت این صندوق را پذیرفته است با تجربیاتی که با عملیات این صندوق در روابط پولی بین‌المللی به دست آمد این فکر پیدا شد که برای تسریع گردش پول و تبادلات پولی بین کشورها یک قدم اصلاحی دیگر برداشته بشود و تسهیلات بیشتری فراهم بشود و این طرح برداشت مخصوص است که به اساسنامه صندوق اضافه می‌شود و در صورتی که تصویب بفرمائید دولت ایران هم در این طرح شرکت می‌کند به موجب این طرح یک حق برداشت مخصوص یعنی یک حقی بدون اینکه وجهی و پولی در بین باشد یک سرمایه‌ای فرض می‌شود به نام حق برداشت مخصوص که روی رقم کل آن صحبت شده است و قبلا موافقت شده است ۱۰ میلیارد دلار منظور بشود. این طرح در واقع به صورتی است که برای کشورهائی که عضویت طرح حق برداشت مخصوص را پذیرفته‌اند یک حق استفاده از پول سایر کشورها پیدا می‌شود. میزان این حق استفاده به تناسب سرمایه‌ای است که هر کشور در صندوق بین‌المللی پول گذاشته است این حق استفاده عبارت از این است که اگر روزی به طور مثال کشوری احتیاج به ارز یا به پول کشور خودش داشته باشد می‌تواند به کشور دیگری که البته با توصیه صندوق معین خواهد شد مراجعه بکند به تناسب سرمایه‌ای که در صندوق دارد از کمک پول آن کشوری که مورد مراجعه قرار گرفته استفاده کند یعنی ارز و یا پول خود آن کشور در اختیارش گذاشته بشود. توضیح عرض می‌کنم فرض بفرمائید دولت ایران برای احتیاجات ارزی خودش به مقداری مارک برای پرداخت‌های اقتصادی خود احتیاج دارد می‌تواند برای آن مقدار که احتیاج دارد به دولت آلمان و یا احیاناً دولت دیگری که مارک در اختیار داشته باشد و این را دفتر مرکزی طرح برداشت مخصوص معین و توصیه می‌کند مراجعه و تقاضا مارک نماید البته این حق برداشت به میزان سهمی است که هر کشور در طرح برداشت مخصوص دارد مثلا ما که ۱۲۵ میلیون دلار در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و درجمع کل ۵۹ درصد سرمایه را دارا هستیم می‌توانیم به مأخذ ۵۹% از جمع کل رقم قبول شده برای طرح برداشت مخصوص در دوره پنج ساله از کشور آلمان و یا کشور دیگری که دارنده مارک باشد ارز دریافت داریم و به همین ترتیب کشور دیگری که احتیاج دارد می‌تواند از ما تقاضا بکند و از ما ریال و یا پول دیگری که داشته باشیم دریافت دارد. البته باید توجه داشت که تعهد کشورهای شرکت کننده در این طرح برای کمک به سایر کشورها دو برابر سهمی است که در طرح دارند و این برداشت‌ها و پرداخت‌ها همه اختیاری است زیرا عضویت در طرح اختیاری است منتها تعهدی که هست این است که اگر عضویت را قبول بکنند در صورتی که مراجعه‌ای بشود و امکانات پولی کشور عضو با بررسی صندوق اجازه بدهد تا حد دو برابر سهمیه مزبور باید ارز یا پول کشور خود را در اختیار کشور تقاضا کننده بگذارند.
مقرراتی که در این قانون ملاحظه می‌فرمائید همه‌اش اختیاری است تنها قسمت اساسی که شاید توجه داشته باشید و بنده فکر می‌کنم لازم باشد حضورتان توضیح بیشتری بدهم این است که بانک مرکزی ایران نمی‌تواند اصل سهمیه حق برداشت مخصوص را که به ایران داده می‌شود جزو پشتوانه ریال بگذارد ولی مجاز است خالص حق برداشت مخصوص را که در اختیار سایر شرکت کنندگان قرار می‌دهد و در صندوق به ثبت رسیده است جزء پشتوانه ریال قرار بدهد اگر فرض بفرمائید ۱۰ میلیارد دلاری که برای سرمایه حق برداشت مخصوص منظور کرده‌اند قسمت بکنند سهم دولت ایران پنجاه و نه صدم و یا نزدیک به شش دهم درصد می‌شود، قریب ۶۰ میلیون دلار به ما می‌رسد که باید دو برابر آن را داشته باشیم که اگر کشوری به ما مراجعه کرد برای برداشت مخصوص در صورت وجود شرایط لازم ما ارز یا ریال در اختیار آن کشور بگذاریم این مبلغ ۶۰ میلیون دلار که در واقع سهم ما از حق برداشت مخصوص است چون نه پولی داده‌ایم نه چیزی از کسی گرفته‌ایم قابل احتساب در پشتوانه نیست و فقط به صورت یک حق برای ما شناخته می‌شود چون چیزی به کسی نداده‌ایم ولی اگر کشوری به ما مراجعه کرد و از این بابت پولی مثلاً پنج میلیون دلار از ما گرفت آن مقدار را که ما در اختیار آن کشور براساس این طرح گذاشته‌ایم آن ارز را می‌توانم جزء پشتوانه قرار بدهیم برای اینکه پولی است که پرداخته‌ایم و می‌توانیم پولی را که طلب داریم جزء پشتوانه قرار بدهیم تغییرات دیگر در این موافقت نامه بیشتر برای حسن اجرای این طرح در نظر گرفته شده و علاوه بر خود طرح برداشت مخصوص که در موافقت نامه گنجانیده شده تغییراتی هم در پاره‌ای مقررات دیگر داده شده منجمله سابق، برای تصمیمات مهم ۸۰ درصد سرمایه بایستی رأی می‌داد این میزان را برده‌اند بالا به ۸۵ درصد رسانده‌اند در چند مورد مهم بایستی ۸۵ درصد صاحبان سرمایه‌ها موافقت داشته باشند تا بشود تغییراتی در آن مسائل داد مثل تغییر سهمیه یا تغییر برابری‌ها و غیره. اصلاح دیگری موافقت‌نامه مربوط به چند دیگر است که ملازمه با اجرای این طرح برداشت مخصوص دارد (مهندس بهبودی ـ ممکن است بفرمائید ممالک بزرگ چند درصد سرمایه را تعهد کرده‌اند) عرض کردم برای تعهدی که اینجا می‌شود و برابر سرمایه‌ای است که در صندوق بین‌المللی پول دارند بنابراین سهم دولت‌ها مشخص شده است با اجازه شما سهم هر کشوری را که مایل باشید حضورتان عرض می‌کنم ولی چون ۱۱۱ کشور است تمام اینها را نمی‌شود ذکر کرد (مهندس ناصر بهبودی ـ کشورهای بزرگ را بفرمائید) کشورهای بزرگ که به ترتیب عبارت است از آمریکا، انگلستان، آلمان، فرانسه، هندوستان، کانادا، و ژاپن که سرمایه عمده را دارند (مهندس بهبودی ـ ممکن است نسبت درصد را بفرمائید) اجازه بفرمائید آمریکا را عرض کنم یا آلمان را آلمان ۱۲۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری دارد در صندوق بین‌المللی پول که نسبت سرمایه‌اش ۱۱ /۵ درصد است ژاپن ۷۲۵ میلیون دلار سرمایه گذاری دارد که نسبت سرمایه‌اش به کل آن عبارت ۴۲ /۳ است ممالک بزرگ را عرض می‌کنم یعنی ارقام بزرگ و نسبت درصد را عرض می‌کنم (مهندس ارفع ـ چه احتیاجی به این ارقام هست) سئوال کردند دولت انگلستان ۲۴۴۰ میلیون دلار سرمایه دارد که ۵۱ /۱۱ درصد است آمریکا ۵۱۶۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده که ۳۴ /۲۴ درصد سرمایه است.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌نماید در بند الف اساسنامه صندوق بین‌المللی پول بعد از در هر زمان اضافه شود (با اجازۀ قبلی دولت). صائب
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
رئیس ـ گزارش یک شوری بودجه ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات در جلسۀ ۲۶ آذر ماه ۱۳۴۷ با حضور آقایان قراچورلو و مهندس پروشانی کارپردازان مجلس شورای ملی بودجه سال ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی را که به شمارۀ ۵۸۱ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و به شرح زیر تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ ۱ـ برای پرداخت مقرری نمایندگان و حقوق کارکنان و هزینه‌های پرسنلی و اداری یک سالۀ ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی مبلغ ۰۰۰ /۰۰۰ /۲۶۷ ریال طبق صورت ضمیمه به کار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برساند.
مادۀ ۲ـ به منظور تأمین هزینه‌های غیر مستمر برای تکمیل و تجهیز ساختمان جدید و تهیه محل تأسیسات جدید مجلس شورای ملی مبلغ شصت میلیون ریال (۰۰۰ /۰۰۰ /۶۰) به کار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
مادۀ ۳ـ به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود صرفه‌جوئی‌ای احتمالی بودجه‌های سال ۱۳۴۷ و ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی را برای خرید کتاب و رفع نقائص کتابخانه مجلس و خرید اثاثیه برای ساختمان جدید به مصرف برساند.
مخبر کمیسیون محاسبات ـ مانی.
| شرح | مبلغ به ریال |
|---|---|
| هزینه‌های مستمر: مقرری نمایندگان، حقوق کارمندان، حقوق خدمتگزاران، کمک فصلی کارمندان و خدمتگزاران به مأخذ ۴۰% و فوق‌العاده و مزایا و اضافه کار، دستمزد کارگران و مستخدمین روزمرد، هزینه ایاب و ذهاب و پاداش آخر سال و سایر هزینه‌ها (هزینه مخابرات، آب، برق، بنزین مواد نفتی، تعمیرات ساختمان و نگاهداری باغ، خرید اثاثیه، خرید کاغذ، تهیه وسائل چاپ و نوشت افزار، هزینه‌های بهداری و بهای دارو و حق بیمه، حق‌السهم اتحادیه بین‌المجالس هزینه جشن‌ها و پذیرائی‌ها و تهیه لباس برای مستخدمین) و سایر هزینه‌های اداری مجلس شورای ملی. | ۰۰۰ /۰۰۰ /۲۶۷ |
| هزینه‌های غیر مستمر: تکمیل و تجهیز ساختمان جدید و تهیه محل تأسیسات جدید مجلس شورای ملی ۰۰۰ | /۰۰۰ /۶۰ |
| جمع | ۰۰۰ /۰۰۰ /۳۲۷ |
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور ـ آنچه که کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی به عنوان بودجه سال ۴۸ مجلس شورای ملی تقدیم مجلس شورای ملی کرده است درست شبیه همان برگ و ورقه است چون من واقعاً نمی‌توانم به عنوان بودجه بپذیرم که سال گذشته تقدیم شد و ما اینجا خدمت همکاران گرامی‌مطالبی را عرض کردیم و من فکر می‌کردم حداقل برای امسال توجه بشود و سه قلم کلی را به عنوان بودجه مجلس شورای ملی به مجلس شورای ملی اختصاص ندهند به تعریف و خصوصیات و طرز بودجه نویسی همه همکاران گرامی‌اطلاع دارند در همان بحثی که در سال گذشته اینجا مطرح شد من به سوابق بودجه‌های مجلس شورای ملی که در ادوار گذشته تهیه می‌شد مراجعه کردم و دیدم که با چه دقتی در واقع یک بودجه تفصیلی تنظیم شده اقلام مختلف مربوط به هزینه‌های گوناگون مشخص شده است و براساس آن بودجه‌ای که به مجلس شورای ملی پیشنهاد شده است هریک از نمایندگان دانسته‌اند که آن اقلام کلی از چه اقلام جزئی نتیجه‌گیری می‌شده است اینجا همانطور که ملاحظه می‌فرمائید در بابت مقرری نمایندگان و حقوق کارمندان و چه و چه مبلغ ۲۶۷ میلیون ریال ذکر شده است ولی این که حقوق نمایندگان و کارمندان چه اندازه است و موارد دیگری که در اینجا ذکر شده است چه اندازه هست تصریح نشده و من نمی‌دانم مجلس شورای ملی که به خصوص باید خصوصیت توجه نسبت به اقلام درآمد و هزینه‌ها را داشته باشد چطور در این مورد می‌خواهد به این بودجه به عنوان یک رسیدگی کامل رأی بدهد بسیاری از مسائل و مشکلاتی که همکاران گرامی‌پیش می‌آید و ما با مشکلاتی در سازمان اداری و غیر اداری مواجه هستیم غالباً ناشی از عدم توجهی است که به این مسائل خطیر و حساس می‌شود در حالی که اگر مجلس شورای ملی از خودش شروع بکند دقت نسبت به اقلام بودجه را از خودش شروع بکند آن وقت یک مجوزی برایش هست که نسبت به بودجه‌هائی که دولت تقدیم می‌کند و هزینه‌ها و مخارج سازمان‌های دولتی ما آن نکته‌سنجی بایسته را داشته باشیم و به این جهت است که به هر حال من این ورقه را نمی‌توانم به عنوان بودجه بشناسم و استدعا می‌کنم از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و همچنین همکاران گرامی که این گزارش برگردد به کمیسیون محاسبات به هر حال آن محاسباتی که در کمیسیون کرده و بر اساس آن این اقلام را تشخیص داده و به عنوان بودجه به ما ارائه داده است آن را به عنوان گزارش به مجلس ارائه بکنند و به مجلس بیاورند و ما واقعاً یک بودجه کاملی را بررسی کنیم و من این را بودجه نمی‌شناسم که بتواند در مجلس شورای ملی مطرح شود و مورد رسیدگی قرار بگیرد چون این مطلقاً گنگ و خاموش است تقاضا می‌کنم به کمیسیون محاسبات برگردد و کمیسیون محاسبات بودجه اساسی و تفصیلی را به مجلس شورای ملی پیشنهاد بکند (صحیح است).
رئیس ـ آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر ـ همان طور که همکار محترم تذکر دادند رسیدگی به بودجه به خصوص بودجه مجلس شورای ملی که در واقع می‌شود گفت فعالیت یک ساله مجلس را از نظر مالی مشخص می‌کند شاید به طور دقیق لازم باشد در این مواد سه گانه غیر از مادۀ اول که یک حقوق مستمری است و جمع آن ۲۶۷ میلیون ریال معلوم شده است که به نمایندگان محترم و کارمندان اداری پرداخت می‌شود رسیدگی از نظر استحضار مفید باشد ولی به نظر من از نظر موقعیت تأثیری نداشته چون به موجب قوانینی پرداخت شده اما در مواد دیگر عرایضی دارم در مادۀ ۱۹ برای بار اول احداث بنای جدید مجلس شورای ملی مطرح شد من شخصاً یکی از مخالفین این مسئله بودم که با وضع اعتبارات آن روز مملکت ساختن مجلس شورای ملی شاید ضرورت نداشت البته موافقین این امر دلائلی ذکر کردند از جمله فرسودگی محل ساختمان فعلی که به هیچ وجه قابلیت تعمیر نداشته توسعه فعالیت‌های مجلس به وجود آمدن احزاب، وجود کمیسیون‌ها و غیر ذلک که به جای خودش جالب بود مجلس تصویب کرد ولی حالا که این امر شروع شده سالی شش میلیون تومان برای تکمیل ساختمان مجلس شورای ملی و تالار جلسه علنی به نظر من کافی نیست این ساختمان را نباید به قول معروف کر و کرد کرد باید یک مرتبه با یک اعتبار کافی شروع کرد و تمام کرد بنده می‌خواهم توجه نمایندگان محترم را جلب کنم که مسئله ساختمان مجلس شورای ملی علاوه بر اینکه از نظر ساختمان و جا من حیث نمایندگان و مجلس مورد لزوم است از نظر حفظ شئونات مجلس شورای ملی واقعاً الزام است به این معنی که به تدریج به عنوان بنای کامل بعضی از مزایائی که مجلس شورای ملی دارد از دست می‌دهد در اغلب مواقع آقایان ملاحظه فرموده‌اید کمیسیون‌های مشترک در مجلس سنا و به ریاست مجلس سنا تشکیل شده در حالی که بایستی در مجلس شورای ملی و به ریاست مجلس شورای ملی تشکیل شده باشد علت این عدم تشکیل شدن‌ها فقط نبودن جا بوده است در پذیرائی از سلاطین یا رؤسای کشورها که به دعوت شاهنشاه آریامهر به کشور ما دعوت شده‌اند حق این است تمام این تشریفات و تمام این نطق‌های رسمی‌در مجلس شورای ملی تشکیل می‌شد و اگر این جا نشده و در مجلس سنا شده به علت ساختمان و بنا بوده و این ساختمان مجلس شورای ملی نه تنها برای ما از نظر احتیاجات داخلی مجلس واقعاً ضروریست بلکه از نظر حفظ پرستیژ و شئونات خود مجلس ضروری است و با این ۶ میلیون تومانی که برای تکمیل ساختمان این جا منظور شده من اطمینان ندارم بتوانیم اقدامی‌بکنیم.
رئیس ـ آقای دکتر دادفر، این مبلغ فقط برای خرید اثاثیه و لوازم است برای ساختمان تالار و قسمت‌های دیگر اعتبارش در برنامه چهارم تأمین شده است.
دکتر دادفر ـ به هر صورت چون در اینجا روشن نشده است اگر در طرح سازمان برنامه ساختمان مجلس شورای ملی گنجانیده شده است انشاءالله در برنامه چهارم ساخته خواهد شد عرضی ندارم من تصور کردم که چون نوشته است تأسیسات جدید مجلس شورای ملی به نظر من غیر کافی رسید در غیر این صورت عرضی ندارم مسئله دیگری که بنده می‌خواستم این جا عرض کنم و نظر مقام محترم ریاست و کارپردازان محترم را جلب کنم راجع به امور درمانی مجلس است اعم از نمایندگان و کارکنان مجلس، در تمام وزارتخانه‌ها و حتی سازمان‌های کوچک دولتی برای خودشان اگر بیمارستان ندارند لااقل یک بهداری کوچک دارند این بهداری که در مجلس شورای ملی است درست است که در مواقع ضروری اگر خدای نکرده کسی سکته کرد آمپولی به او تزریق می‌کنند ولی وضع خوب و مجهزی ندارد اصولاً نمایندگان محترم و کارمندان مجلس شورای ملی را به یکی از مؤسسات درمانی معرفی کنند که در مواقع ضروری مراجعه کنند و اگر مقدور است و بودجه و اعتبار نیست پیشنهاد می‌کنم که مجلس شورای ملی با یکی از بیمارستانها و بهداری‌ها مجهز قراردادی ببندد که نمایندگان یا کارمندان به حساب خودشان در آن جا بستری شوند یا معالجه شوند اصلاً جائی باشد که آدم بداند که وقتی به آنجا می‌خواهد مراجعه کند سرگردان نمی‌شود و عکسبرداری یا کار دیگری داشته باشد انجام می‌دهند و بداند که مجلس شورای ملی با کدام بیمارستان طرف است و بنده پیشنهاد می‌کنم اگر حق‌العلاجی مجلس نمی‌پردازد از حقوق مراجعه کننده کم کنند خلاصه در این مورد با یک مؤسسه آبرومند درمانی دولتی یا خصوصی یا دانشگاهی قرار داد ببندند چند مرتبه بنده از همکاران شنیده‌ام که آقا برای فلان مورد ما به کجا مراجعه کنیم من چون طبیب نبودم و اطلاعاتم در همین حدود بود می‌گفتم نمی‌دانم باید از همکاران طبیب مان بپرسید. این خیلی آسان است که یک بیمارستان را مجهز پیدا کنید که اگر آقایان نمایندگان و کارمندان مجلس مراجعه کردند با فلان شرایط معالجه شوند و پولش را هم بدهند و این تسهیلات زیادی است برای نمایندگان و کارمندان مجلس، مطلب دیگری که نظر مقام ریاست را مخصوصاً جلب می‌کنم این است که نمایندگان مجلس شورای ملی بر حسب ضرورت و برحسب دعوت و به لحاظ شرکت در بعضی از کنفرانس‌های عمومی ناچار می‌شوند گاهی به خارج یا داخل کشور به حوزه‌های انتخابیه شان مسافرت کنند خوشبختانه هواپیمائی ملی در داخله لااقل آقایان نمایندگان این لطف را کرده است که تخفیفی قائل می‌شود اما این تخفیف در سایر قسمت‌ها مثل راه آهن و غیره موجود نیست اگر چند نفر از نمایندگان برای کاری که مربوط به مجلس است و یا شرکت در کنفرانس فرض بفرمائید حقوق بشر یا کنفرانس بین‌المجالس یا شرکت در دعوت‌هائی که از طرف دول می‌شود این منطق ندارد که برای کارمندان ساده دولت هواپیمائی ملی ۴۰ درصد تخفیف بدهند ولی برای نمایندگان مجلس و کارمندان اداری مجلس از این تخفیف‌ها نیست لااقل به اندازه یک کارمند دولت مستحق که هست اگر برای نمایندگان مقتضی نیست لااقل برای کارمندان داخلی مجلس تخفیفی قائل شوند این کارها دیگر با هواپیمائی ملی است که باید اقدامی‌بکند بنده در خاتمه با توجه به اینکه بیشتر نظر همکار محترم آقای پزشکپور از تقاضای ارجاع مجدد به کمیسیون رسیدگی به رقم ماده اول لایحه است در ماده دوم که روشن است و قابل رسیدگی نیست آن رقم اول هم مجموع حقوق و مقرری کارمندان و کارکنان مجلس شورای ملی است که دریافت می‌کنند و ریز این اقلام در بودجه سال گذشته منعکس بود الآن هم اساس پرداخت‌ها بر مبنای قانون است نه می‌شود آن را کم کرد و نه زیاد، برگشت لایحه به کمیسیون محاسبات موجب تأخیر در کارهای مجلس خواهد شد الآن متمم بودجه مملکتی و بودجه سال ۴۸ دولت هم در دستور کمیسیون بودجه است به علاوه کارهای دیگر می‌خواستم عرض کنم که در تقاضای خود اصرار نداشته باشند تا بودجه مجلس زودتر تصویب بشود و مجلس هم به کارهای دیگرش رسیدگی کند.
رئیس ـ آقای مصطفوی بفرمائید.
مصطفوی (رئیس کمیسیون محاسبات) ـ با اجازه مقام ریاست نظر به اینکه همکار محترم جناب آقای مانی مخبر کمیسیون تشریف ندارند با اجازه مقام ریاست بنده در جواب فرمایشات همکار محترم آقای پزشکپور و همکار محترم آقای دکتر دادفر توضیحاتی عرض می‌کنم و فکر می‌کنم قانع بشوند در سال گذشته موقعی که بودجه مجلس شورای ملی مطرح بود راجع به این نکته که ارقام ریزی که مجوز قانونی دارد و پرداخت آن هر دفعه با تصویب هیئت رئیسه به عمل می‌آید آیا ضرورت دارد یا نه بحث شد و مجلس محترم رأی داد که صورت ریز ارقام دیگر ضرورت ندارد بنابراین آقایان کارپردازان و کمیسیون محاسبات به تبعیت از نظری که در سال گذشته مجلس محترم ابراز فرمودند بودجه را امسال به این طریق منظور داشته‌اند اما آنچه منظور نظر جناب آقای پزشکپور بود راجع به دقت در اقلام بودجه بنده باید عرض کنم که ما در یکی دو جلسه کمیسیون محاسبات به صورت ریز تمام این ارقام رسیدگی کردیم و چون بعضی از ارقام رسیدگیش برای ما میسر نبود ناچار بودجه را برگردانیم خدمت جناب آقای رئیس و آقایان کارپردازان و هیئت رئیسه محترم و جلسه مشترکی با حضور هیئت رئیسه و کمیسیون محاسبات تشکیل شد و به ریز تمام اقلامی‌که این ارقام را تشکیل می‌دهد ما رسیدگی کردیم و چون ریز تمام این ارقام مجوز قانونی داشت و قانع کننده بود بودجه را به این نحو تهیه کردیم بنابراین به جنابعالی اطمینان می‌دهم به تمام ارقام ریز این موضوع رسیدگی شده است البته هر یک از آقایانی که مایل باشند می‌توانند رسیدگی کنند و در لوایحی که یک شوری است حق این است موقعی که در کمیسیون محاسبات مطرح بود تشریف می‌آوردند و به این اقلام رسیدگی می‌فرمودند کما اینکه یکی دو نفر دیگر هم شرکت کردند غیر از کارپردازان و هیئت رئیسه و ملاحظه فرمودند (پزشکپور ـ این ارقام که مخفی نیست باید در مجلس مطرح شود) در اختیارتان هست ولی صورت ریز حقوق فلان خدمتگزار چیزی نیست که در مجلس مطرح بشود بنده راجع به فرمایشات جناب دکتر دادفر باید عرض کنم که ایشان راجع به هزینه‌های مستمر که راجع به هزینه‌های اداری و پول تلفن و مخابرات و حقوق کارمندان است قانع شدند نظرشان راجع به ۶ میلیون تومان اعتبار عمرانی بود خوشبختانه توضیحات مقام ریاست بنده را از ذکر مطالبی بی نیاز کرد ساختمان مجلس شورای ملی اعتبارش در متن بودجه دولت و طرح سازمان برنامه منظور است این ۶ میلیون تومان برای تجهیز بنا و تکمیل ساختمان است چون ممکن است کلمه تکمیل موجب اشتباه بشود و در مشخصات فنی که برای ساختمان ضمیمه قرارداد است بعضی نکات در نظر گرفته نشده باشد مثل این کاشی کاری‌هائی که در جلوی فساد مجلس شورای ملی است این مخارج تزئینی و چیزهائی که در مشخصات ساختمان پیش بینی نشده در همین اعتبار که اساسش برای تجهیز و مبلمان مجلس شورای ملی است از این محل پرداخت بکند در مورد بهداری که جناب دکتر دادفر فرمودند البته آقایان مستحضر هستند که در حال حاضر بهداری مجلس که در این جا هست برای معالجات فوری و مخارج اورژانس اقداماتی می‌کند و اگر خدای نکرده که هیچ وقت امیدوارم پیش نیاید کسالت بیشتری پیدا کنند در بیمارستانها بستری می‌شوند و با تصویب هیئت رئیسه مجلس به آنها کمک می‌شود و مقام ریاست هم دستور فرموده‌اند کمیسیونی مرکب از آقایان دکتر اعتمادی و دکتر سعید و دکتر پرتو اعظم مشغول بررسی طرح قراردادی هستند که نمایندگان به هر بیمارستانی مراجعه کردند با استفاده از تسهیلاتی که داده می‌شود به آن جا بروند امیدوارم آقایان نمایندگان محترم هیچ وقت محتاج مراجعه به بیمارستان نشوند ولی به هر حال تصمیماتی گرفته شده است که این مسئله هم حل بشود، در مورد رستوران یکی از همکاران یادداشتی نوشته‌اند که چون در جریان نیستم ولی فکر می‌کنم چون ماه رمضان بوده است رستوران دایر نبوده و آقایان کارپردازان درصدد هستند که از این هفته رستوران را دایر بنمایند (احسنت).
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ نماینده محترم جناب آقای دکتر دادفر اشاره‌ای فرمودند راجع به بلیط هواپیمائی که بنده خودم را موظف دانستم توضیحی به مجلس محترم عرض کنم، استحضار دارید که برای گردش کار هواپیمائی بازرگانی در دنیا قراردادی بین کشورها بسته شده است بنام قرارداد ((یاتا)) که اغلب کشورهای مهم و هواپیمائی‌های مهم کشورها عضو این قرارداد هستند و در این قرارداد تعهدات زیادی را شرکت‌های هواپیمائی به گردن گرفته‌اند، برای گردش کار، البته چند کشور هستند که عضویت یاتا را ندارند، اینها مسلماً شرکت‌ها و هواپیمائی‌های درجه دوم هستند به موجب قرارداد یاتا شرکت‌های هواپیمائی مکلف به اجرای مقررات بسیار پیچیده و در عین حال دقیقی هستند، هیچ نوع تخفیفی شرکت‌ها نمی‌توانند در نرخ بلیط بدهند (سمیعی ـ به کارمندان دولت تخفیف می‌دهند)، همین موضوع را خواستم عرض کنم، در قرارداد یاتا برای دولت هر کشوری این حق را قائل شده است که به میزانی که لازم بداند در موارد ضروری به شرکت‌های هواپیمائی کشور خودش دولت دستور بدهد مبلغ معینی در نرخ بلیط تخفیف بدهد، این تخفیف را شرکت هواپیمائی ملی یا هر شرکتی که عضو یاتا است مجاز است بدهد، تخفیف‌های دیگر ممنوع است و مجازات‌های سنگینی دارد، این دستور هم از طرف دولت به امضای رئیس دولت به شرکت هواپیمائی ملی داده شده است و چون شرکت هواپیمائی ملی نمی‌تواند و حق هم ندارد و به خودش هم اجازه نمی‌دهد که خدای نخواسته نمایندگان محترم مجلس را عضو دولت و کارمند دولت بداند، با تمام تمایلی که در این کار داشتند واقعاً شرکت در این طریق است که هر نوع بتواند کمک و تسهیلات بیشتری برای همه به ویژه نمایندگان مجلس فراهم کند ولی نمی‌توانسته این را تلقی کند که کارمندان مجلسین و به طریق اولی نمایندگان مجلسین عنوان کارمند دولت داشته باشند، بنابراین از مشمول آن دستور دولت به شرکت هواپیمائی ملی براساس مقررات یاتا خارج هستند، و از این جهت شرکت هواپیمائی ملی نه تنها تقصیری ندارد بلکه متأسف است.
رئیس – آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس ناصر بهبودی – اینجا امروز در بودجه مجلس همکار محترم آقای پزشکپور تذکراتی دادند که چون بنده با اینکه مطالب و مسائل خیلی مختصر از تصویب آقایان بگذرد همیشه مخالف بوده‌ام نظر ایشان را تأیید می‌کنم که حق بود بودجه تفصیلی و مفصل تری به عرض مجلس برسد و مجلس با اطلاعات بیشتری رأی می‌داد، مسئله دیگری که جناب آقای دکتر دادفر مطرح فرمودند که چون ایشان تذکر دادند بنده لازم نمی‌دانم وقت مجلس را بگیرم، فقط لازم می‌دانم که به عرض برسانم که این حیثیت مملکت است که هر چقدر محل مجلس شورای ملی با ترقیات امروزی مملکت تطبیق بکند بهتر است (صحیح است) ولی علت این که مزاحمتان شدم مسئله ساختمانی است که مدتی است ظاهراً تمام شده و به علت تمام شدن ساختمان قسمتی از ساختمان قدیم مجلس را خراب کردند و الان کار اداری مجلس و تشکیل کمیسیون‌های مجلس همان طور که همکاران توجه کردند همیشه دچار اشکال می‌شود و روزهائی که سه یا چهار کمیسیون باید در مجلس تشکیل بشود، محلی برای تشکیل کمیسیون‌ها نیست و گاهی اوقات مجبور می‌شوند که برای تشکیل کمیسیون در راهروها اجتماع کنند، بنده خواستم کارپردازان محترم به عرض مجلس برسانند علت این که از این ساختمان مجلس نمی‌تواند استفاده ببرد چیست، آیا هنوز تمام نیست؟ اگر تمام نیست چطور کنفرانس‌های بین‌المللی را می‌شود در آن جا تشکیل داد و اگر تمام است چرا تحویل نشده، کی قصور می‌کند در این تحویل و تحول چون عملا کار مجلس دچار اشکال شده، قسمت‌های اداری مجلس بعضی‌هایشان محل مناسبی ندارند و از همه مهمتر کار تشکیل کمیسیون‌هاست که باید هر کمیسیونی محلی مناسب داشته باشد و متأسفانه از این حیث در مضیقه هستیم، متشکر می‌شوم اگر توضیحی بفرمایند علت استفاده نکردن از این ساختمان چیست.
رئیس – راجع به ساختمان مجلس که آقای مهندس بهبودی فرمودند لازم است به عرض مجلس برسانم که ساختمان مجلس تقریباً آماده است، نواقصی داشت چه از نظر ساختمان چه از نظر تأسیساتش که در این روزهای آخر مشغول رفع آنها هستند و وزارت آبادانی و مسکن هم مشغول است که ساختمان را تحویل بگیرد، ما هم برای کمیسیون‌های اطاق‌هائی آماده کرده‌ایم، رستوران مجلس هم از امروز دایر است و انشاءالله آن تحویل و تحول هم در چند روز آینده انجام می‌شود و بقیه کارهائی که هست به عهدۀ کارپردازی مجلس است که با بودجه ایکه فعلاً در اختیار دارد انجام بدهد و هر قدر از کار باقی ماند انشاءالله با آن بودجه‌ای امروز تصویب می‌فرمایند در اول سال آینده انجام می‌دهد چون قسمتی از کارهای آن به عهده پیمانکار نبوده. مثلاً اطاقی که مخصوص اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر دست کارپردازی مجلس به وزارت فرهنگ و هنر رجوع کرده است که آنها انجام می‌دهند و اطاق در اختیارشان گذاشته شده و با کمال فعالیت هم مشغول کار هستند و انشاءالله امیدوارم که سالن بسیار آبرومند بشود (انشاءالله) با شرکت فرش هم از سه سال پیش قراردادی بسته شده است که در تمام نقاط کشور مشغول تهیه فرش‌های اتاق‌های مختلف این ساختمان هستند و چند فرش هم آماده شده و به تدریج که فرش‌های آماده می‌شود به مجلس تحویل می‌دهند، مقداری هم کارهای هنری وجود دارد که در صلاحیت کار مقاطعه کار نبود، این کارها را کارپردازی مجلس با نظر وزارت فرهنگ و هنر انجام خواهد داد. نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم، خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده اول قرائت می‌شود.
مادۀ ۱- برای پرداخت مقرری نمایندگان و حقوق کارکنان و هزینه‌های پرسنلی و اداری یک سالۀ ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی مبلغ –۰۰۰ /۰۰۰ /۲۶۷ ریال طبق صورت ضمیمه به کارپردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برساند.
رئیس – نسبت به مادۀ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ اول رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادۀ دوم قرائت می‌شود.
مادۀ ۲- به منظور تأمین هزینه‌های غیر مستمر برای تکمیل و تجهیز ساختمان جدید و تهیه محل تأسیسات جدید مجلس شورای ملی مبلغ شصت میلیون ریال (۰۰۰ /۰۰۰ /۶۰) به کار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
رئیس – نسبت به مادۀ دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ دوم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده سوم قرائت می‌شود.
مادۀ ۳- به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود صرفه‌جوئی‌های احتمالی بودجه‌های سال ۱۳۴۷ و ۱۳۴۸ مجلس شورای ملی را برای خرید کتاب و رفع نقائص کتابخانه مجلس و خرید اثاثیه برای ساختمان جدید به مصرف برساند.
رئیس – آقای فخر طباطبائی بفرمائید.
فخر طباطبائی – عرض کنم در این دو ماده‌ای که تصویب فرمودند به کیفیتی که ملاحظه می‌شود این اعتبارات با تصویب هیئت رئیسه مجلس به مصرف می‌رسد ولی در ماده سوم صرفه جودی‌های احتمالی را کارپردازها حق دارند به مصرف خرید کتاب و خرید اثاثیه برسانند بدون این که محتاج تصویب هیئت رئیسه باشد برخلاف دو ماده قبلی، عرض بنده این است که اولا اگر این بودجه به صورت بودجه کاملی ارائه می‌شد بهتر این بود که مصرف خرید کتاب را هم معین می‌کردند اعتبار خاصی در بودجه می‌گذاشتند و این اعتبار به مصرف خرید کتاب می‌رسد حالا که این کار را نکردند و از محل صرفه‌جوئی گذاشتند این محل صرفه‌جوئی هم لااقل به تصویب هیئت رئیسه برسد برای خودپردازها هم بنده فکر می‌کنم بهتر همین باشد و دور از احتیاط است که بعداً اسباب حرف باشد و این که ما نمی‌دانیم این صرفه‌جوئی چه مبلغی است ممکن است یک سال مبلغ قابل ملاحظه‌ای باشد و یک سال هم اصلاً صرفه‌جوئی نباشد این است که به هر ترتیب صلاح بدانند محل مصرف کتاب و بودجه کتاب را منجز در بودجه معین بفرماید یا اینکه اگر از محل صرفه‌جوئی می‌خواهند خریداری کنند این قبیل صرفه‌جوئی را ولو اینکه شورای کتابخانه هست و دقت می‌کند با وجود این بیاید به تصویب هیئت رئیسه مجلس برسد ما به دقت نظر جناب آقای رئیس محترم مجلس کمال احترام را داریم بیاید در هیئت رئیسه با دقت نظر بیشتر اگر لازم و ضروری باشد می‌خرند خیلی متشکر هستم (صحیح است).
خواجه نوری – ما موافقیم پیشنهادتان را مرقوم بفرمائید.
رئیس – آقایان موافقت می‌فرمایند که این هم با تصویب هیئت رئیسه باشد.
مصطفوی نائینی – می‌خواستم عرض بکنم که تمام کارهای کتابخانه با تصویب شورای کتابخانه که جناب آقای علی اصغر حکمت و اشخاص با فضل دیگری در این جا هستند رسیدگی می‌شود و انجام می‌شود معهذا چون مجلس موافقت دارد بنده هم نظری ندارم موافقم که اضافه بشود.
رئیس – نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد آقای فخر طباطبائی مطرح است که جمله با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی در مادۀ سوم اضافه شود خانم‌ها و آقایانی که با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا نسبت به مادۀ سوم با اضافه کردن این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آـی وسیله منشی (مهندس صائبی) در محل نطق اعلام و اخذ رأی به عمل آمد)
- آقایان محدث زاده – دکتر بهبهانی – دکتر غنی – کورس – بانو جهانبانی – دکتر ضیائی – دکتر پرتو اعظم – مصطفوی نائینی – بانو سعیدی – دیهیم – بوشهری – ارسنجانی – موسوی – اهری – تیمسار وحدانیان – عجم – دکتر عدل – دکتر یزدان پناه – مهندس کیا- توسلی – الموتی – مهندس رافع – دکتر نجیمی– دکتر مدنی – موءید امینی – پروفسور مخبر فرهمند – مدرسی – ابوذر – مافی – مهندس سهم الدینی – پوربابائی – مهندس اخوان – ثامنی – مهندس برومند – مهندس عترت – دکتر خزائلی – دکتر کیان – انشاء- ملکزاده آملی – شاهنده – پزشکی – دکتر اسدی – روستا – دکتر وفا – شهزستانی – دکتر ملکی – مهندس اسدی سمیع – مهندس قادرپناه – دکتر حکمت – محمد ولی قراچورلو – سرتیپ پور – عباس میرزائی – صائب – معزی – مرتضوی – جهانشاهی – فرهاد پور – امام مردوخ – مهندس زرآور – رضا زاده – صادق سمیعی – دکتر کفائی – دکتر مهذب – روحانی – مهندس یارمحمدی – آموزشگار – مهندس پرویز بهبودی – دکتر رفعت – دکتر موثقی – دکتر کلالی – مهندس زنجانچی بختیاری پور – دکتر رشتی – دکتر فربود – دکتر صاحبقلم – دکتر وحیدنیا – ساگینیان – مهندس معینی – دکتر سعید – دکتر رفیعی – اخلاقی – دکتر خیر اندیش – مهندس فیروز عدل – کمالوند – دکتر بقائی یزدی – تیمسار نکو زاد – مبارکی صالحی – پاینده – ظفر – فضائلی – کاسمی– موسی صالحی – حیدر صائبی – غلام نیاکان – پورساطع دکتر برومند – امامی‌رضوی – دکتر گاکیک – دکتر متین – دکتر رهنوردی – مریدی – امیر احمدی – عامری – تهرانی – حقشناس – سلیمانی – قاضی زاده – دکتر رضوانی – مروتی – مهندس کیا کجوری – محمد اسدی – مهندس پروشانی – پدرامی– بختیار بختیاریها – فهیمی– دانشمند – خانلر قراچورلو – دکتر درودی – مهندس بهرام زاده ابراهیمی– بانو تربیت – صادقی – مهندس معتمدی – جاماسبی – بهنیا – کلانتر هرمزی – فیاض فاضلی – شکیبا – ضیاء احمدی – دکتر مهدوی – دکتر حکیم شوشتری – دکتر بیت منصور – دکتر صفائی – صدقیانی زاده – دکتر محققی – ریگی – تیسمار حکیمیان – دکتر معظمی– بهادری – خسروی – ادیب سمیعی – مهندس اربابی – جوادی – بانو بزرگ نیا – بانو دکتر دولتشاهی – شیخ الاسلامی– دکتر حبیب اللهی – مهندس جلالی نوری – دکتر شریعت – عبدالحسین طباطبائی – مهاجرانی – اصولی – معیری – دکتر شفیع امین – تیمسار همایونی – دکتر صالحی – شاخوئی – مبارکی – دکتر یگانگی – محسنی مهر – کریم بخش سعیدی – زرگر زاده – ماهیار – دکتر اسفندیاری – مهندس اردلان – حی – بدر صالحیان – جوانشیر – صدری – کیوان – پردلی – دکتر فریور – پزشکپور – دکتر طالع – دکتر خطیبی - مهندس صائبی – مهندس معینی زند – فخر طباطبائی – دکتر امامی‌خوئی – بانو ابتهاج سمیعی – مجد – فولادوند – دکتر سبزواری – مهندس ریاضی – پرویزی – دکتر مهذب – یوسفی – رضوی – دکتر قهرمان – دکتر میرعلاء- دکتر دادفر – دکتر اعتمادی – مهندس عطائی.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۸۱ رأی.
- آراء مخالف ۴ رأی.
- اوراق سفید به علامت امتناع ۴ رأی.
رئیس – لایحه با ۱۸۱ رأی موافق و ۴ رأی ممتنع و ۴ رأی مخالف تصویب شد به کارپردازی مجلس شورای ملی و دولت ابلاغ می‌شود. موافقین
- آقایان دکتر رشتی – دکتر خیراندیش – دکتر متین – کمالوند – تیمسار نکوزاد – محمد اسدی – دکتر امامی– دکتر کفائی – جوانشیر – بانو تربیت – بختیاری پور – دکتر مهدوی – مهندس یارمحمدی – دکتر ملکی – بانو سعیدی – مهندس برومند – ثامنی – دکتر نجیمی– محدث زاده – پوربابائی – انشاء – توسلی – دکتر پرتو اعظم – شهرستانی – مهندس سهم الدینی – بانو جهانبانی – شاهنده – ملک زاده – مهندس اخوان – دکتر کیان – دکتر وفا – پزشکی – جهانشاهی – صائب – مهندس زرآور – مهندس ارفع – عباس میرزائی – دکتر خزائلی – سرتیپ پور – مهندس قادر پناه – پورساطع – مهندس عترت – جاماسبی – صدقیانی زاده – دکتر معظمی– مافی – کیوان – ادیب سمیعی – حیدر صائبی – فخر طباطبائی – بوشهری – مهندس اردلان – خواجه نوری – عجم – دکتر غنی – موءید امینی – دکتر ضیائی – مدرسی – کورس – مهندس ریاضی – دکتر میرعلاء – تیمسار وحدانیان – مجد – دکتر یگانگی – روستا – اصولی مبارکی – دکتر رهنوردی – بانو دکتر دولتشاهی – دکتر زعفرانلو – شاخوئی – دکتر شریعت – خسروی – مهندس معینی زند – دکتر امین – بهادری – معیری – دکتر اعتمادی – بانو بزرگ نیا – دکتر قهرمان – شیخ الاسلامی– دکتر خطیبی – ماهیار – دکتر صالحی – زرگر زاده – دکتر اسفندیاری – دکتر یزدان پناه – مهندس صائبی – محسنی – پروفسور مخبر فرهمند – دکتر الموتی – مهاجرانی – مهندس اسدی سمیع – سعیدی – تیمسار همایونی – مهندس اربابی – فیاض فاضلی – ساگینیان – فهیمی– دکتر رفیعی – مروتی – ظفر – کاسمی– اخلاقی – رضوی – دکتر فربود – موسی صالحی – مهندس فیروز عدل – امامی‌رضوی – حق شناس – امیر احمدی – عامری – دکتر برومند – تهرانی – دکتر حکیم شوشتری – ضیاء احمدی – دکتر کلالی – مهندس جلالی نوری – کلانتر هرمزی – دکتر بیت منصور – جوادی – ملک افضلی – دکتر رضوانی – دانشمند – بختیار بختیاریها – سلیمانی – دکتر حبیب اللهی – ریگی – دکتر صفای – نیاکان – قاضی زاده – دکتر مهندس بهبودی – بهنیا – تیمسار حکیمیان – فولادوند – بانو ابتهاج سمیعی – مهندس کیا – یوسفی – دکتر دادفر – دکتر موثقی – دیهیم – دکتر مهذب – مرتضوی – آموزگار – دکتر مدنی – رضا زاده – مصطفوی – مهندس زنجانچی – امام مردوخ – پاینده – بدرصالحیان – ابوذر – مهندس معتمدی – اهری – مریدی – پدرامی– دکتر محققی – دکتر بهبهانی – پرویزی – شکیبا – دکتر وحیدنیا- دکتر صاحبقلم – مهندس پروشانی – مهندس ابراهیمی– مهندس پرویز بهبودی – دکتر درودی – خانلر قراچورلو – روحانی – قراچورلو – دکتر بقائی یزدی – مهندس معینی – دکتر رفعت – دکتر سعید – دکتر گالیک – صادق سمیعی – معزی – دکتر سبزواری – مجید موسوی – حی – دکتر عدل – صادقی – مهندس کیا کجوری – مهندس عطائی – ارسنجانی.
مخالفین
- آقایان دکتر فریور – دکتر طالع – پزشکپور – پردلی.
ممتنعین
- آقایان فضائلی – عبدالحسین طباطبائی – دکتر اسدی – دکتر سعید حکمت – فرهادپور.
- بیانات بعد از دستور آقایان: دکتر یگانگی – پزشکپور
۷- بیانات بعد از دستور آقایان: دکتر یگانگی – پزشکپور
رئیس – آقای دکتر یگانگی به عنوان بعد از دستور صحبت می‌کنند بفرمائید.
دکتر یگانگی – انگیزۀ بنده برای کسب اجازه و ذکر این چند جمله از این جهت بود موقعی که جناب آقای پردلی وکیل محترم سیستان از پشت تریبون مراجعت می‌فرمودند با یک قیافه یأس آمیزی بنده ایشان را دیدم تشریف می‌بردند در محل خودشان و به جایگاه خودشان به نظر بنده ما این جا هستیم که از طرف ملت از طرف حوزۀ انتخابیه خودمان نمایندگی داشته باشیم مشکلاتی را که آنها دارند بحث کنیم دولت هم موظف است تقاضاهای ما را واقعاً رسیدگی بکند دولت مقدوراتی دارد قوه اجرائی مملکت است و مشکلاتی را که ما می‌گوئیم کمترین کاری که می‌کند باید رسیدگی کند در این جا بنده تصدیق می‌کنم که سیستان و موضوع سد سیستان یک مشکلی است و همانطوری که حضرت آقای رئیس فرمودند از نظر مهندسی و فنی از نظر سیاسی و از نظر و جهات دیگر و جنبه‌های دیگر البته مشکلی ایجاد شده و مسیر سد شاید به طرف افغانستان باشد ولی نبایستی مأیوس بود بنده وجب به وجب خاک ایران را همانطوریکه همه آقایان همین نظر را دارند مقدس می‌دانم بنده همه جای ایران را مطالعاتی که کردم در ایام عمرم از حاصلخیزترین و زرخیزترین نقاط دنیا می‌دانم سیستان یک منطقه‌ای است که جنبه تاریخی دارد موضوع آب تنها نیست آب یک مشکل خیلی کوچکی است که آقای پردل شاید این جا اظهار می‌کنند مشکل آب سیستان را در ظرف دو سال می‌شود حل کرد و تأمین کرد که به بهترین وجهی این مشکل حل بشود یک منابع بسیار عظیمی‌زیرزمینی در سیستان موجود است که شاید قرن‌ها موجود باشد و اگر تصویب کنند می‌شود استفاده کرد به نظر بنده با این که بنده عضو حزب طرفدار دولت هستم خیلی متأسف هستم که گاهی می‌آیم این جا به مخالف از کارهای دولت صحبت می‌کنم اسباب تأسف است بنده است برای این که در آن چه که موافقم عرض ندارم و اگر گاهی بنده پشت تربیون ظاهر می‌شوم و عرایضی می‌کنم در مورد مشکلاتی است که واقعاً دولت تصور می‌کند که این مشکلات را دارد در صورتی که اینها مشکلی نیست در موضوع وزارت آب و برق اولا از زمانی که وزارت آب و برق تشکیل نیست در موضوع وزارت آب و برق اولا از زمانی که وزارت آب و برق تشکیل شد کار آبیاری مطلقاً تعطیل است بنده از جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی و سه نفر از لیدرهای احزاب اینجا دعوت می‌کنم که تشریف بیاورند و ببینند که کارهائی که چه زحمت‌هائی درباره‌اش کشیده شده است تمام کارها تعطیل شده است هر روز شرکت‌های حفاری که در حدود ۱۶۰ شرکت حفاری در ایران هست به من مراجعه می‌کنند و بعضی‌ها می‌گویند ورشکست شدیم و از بین رفته‌ایم و از همه بدتر اینکه وزارت دارائی ما را ول نمی‌کند هر روز ممیز می‌فرستد که درآمدت فلان است دو روز یک مرتبه سه روز یک مرتبه می‌آیند و مزاحمت ایجاد می‌کنند نه فقط در بخش دولتی کار تعطیل است بلکه در بخش خصوصی هم مانع اجرای کارند یک دسته از مهندسین هستند که اینها را می‌فرستند چاهی بزنند مبالغی پول می‌گیرند منبع درآمدی شده که پروانه یا صادر نمی‌کنند یا پروانه غلط صادر می‌کنند و یا پروانه‌ای صادر می‌کنند که به درد نمی‌خورد (مهندس ارفع – این سدهائی که در این مملکت ساخته می‌شود این قارچ است که از زمین می‌روید؟) بنده منکر سد نیستم (مهندس ارفع – فرمودید که کار تعطیل شده کار متوقف شده خواستم عرض بکنم که کار می‌کنند) کار آبیاری چاه‌های عمیق و نیمه عمیق که فصل مهمی‌است این فرمایش جنابعالی که این عرض بنده را به استهزاء می‌گیرید ۲۵ سال قبل همه استهزاء می‌کردند مسخره می‌کردند امروز فصلی است که وارد یکی از اساسی‌ترین کارها است ولی آنجائی که آب می‌خواهند باید بهشان آب بدهند یک کشاورزی که در سیستان آب می‌خواهد برای اینکه ثابت کنید جزء خاک ایران است و کشاورز سیستانی هم از آنجا نان بخورد باید آب برایش فراهم بشود می‌فرمائید کشاورز سیستانی برود عقب سد این فرمایش جنابعالی را بنده منکر نیستم بنده منکر سد نیستم من در درجه اول عقیده دارم که آب‌های سطح الارضی باید مهار بشود به هر قیمتی است باید مهار بشود به هیچ وجه منکر نیستم ولی موضوع این است که از امکانات استفاده بشود در اینجا جدول توزیع اعتبارات عمرانی در فصل آب در برنامه چهارم در مورد تحقیق و بررسی منابع آب ۳۷۴ میلیون تومان منظور شده که این فقط برای تحقیق است سال ۷۴ میلیون تومان تنها اعتبار بررسی دارند این را در سال گذشته چکار کرده‌اند؟ بنده می‌گویم این پولها را برای کار انتفاعی به مصرف برسانند برای بررسی ۷۴ میلیون تومان سالیانه اعتبار دارند ایجاد و تکمیل تأسیسات مربوط به بهره برداری از آب‌های زیرزمینی ۱۷۰ میلیون تومان اعتبار دارند در سال گذشته چقدر خرج این کار کردند؟ هیچ و اگر خرج کردند برای کار دیگری کردند برای این کار خرج نکردند یا در جای دیگر سالی ۳۴ میلیون تومان اعتبار دارند برای سد آقای مهندس ارفع ۴ هزار میلیون تومان اعتبار دارند و در برنامه چهارم سالی ۸۰۰ میلیون تومان اعتبار دارند کسی اعتراض به کاری که شده ندارد ما می‌خواهیم کاری بکنیم که اهالی سیستان را نگذارند مهاجرت کنند ما این را می‌خواهیم سیستان زیرش جواهر می‌بارد ۸۰۰ میلیون تومان اعتبار برای سد دارند کم پولی است؟ بیشتر فشارشان روی سد است بنده هم منکرش نیستم ولی کارهای دیگری هم هست که می‌شود کرد موضوع سیستان یکی از آن کارهاست. نظارت بر منابع آب ۸۰ میلیون تومان است خدمات عمومی‌سازمان‌ها ۱۱۰ میلیون تومان، خدمات و نظارت و تحقیق فلان اعتبار این پولها را برای جاهائی که آب ندارد مصرف کنید یک قسمت از اعتباراتی که وزارت آب و برق دارد از وزارت جنگ ما بیشتر است شما توجه بکنید به کلیات اینجا منابع درآمدی که وزارت آب و برق دارد از بودجه اعتباری کشور پول می‌گیرد از بودجه عمومی‌پول می‌گیرد از بودجه عمرانی پول می‌گیرد و از بخش‌های دیگری چهار میلیون تومان برای برنامه چهارم سالی ۹۸۰ میلیون تومان می‌گیرد و من می‌فهمم که با این کارها چه برنامه‌هائی را می‌شود انجام داد جناب آقای مهندس ارفع از بودجه عمومی‌عمرانی کشور پول می‌گیرد و با وام‌ها مملکت را مقروض می‌کنند قرض بسیار کار خوبی است و این بسیار خوب است که وام بگیرند که نسل بعد پولش را بدهد ولی با این سرعتی که از سدها بهره برداری می‌کنید مثلاً سد سفید رود که می‌فرمائید از روز اول باید پروژه بهره برداری آن را بدهند نه آنکه یک مقدار هم بگذارند و بهره برداری نکنند این وام‌های خارجی که می‌گیرند تمام برای این کار است باید پس داد نه آن که اینقدر بگذارند که سدها مستهلک بشود بعد استفاده بکنند پروژه را از روز اول موقعی که طرح سد را می‌ریزند باید همان روز برنامه بهره‌برداری آن را تهیه کنند نه آن که صبر کنند که رسوبات سد را پر کند و مستهلک شود و موقع بهره برداری یک سد تازه‌ای باید بسازیم بنده منکر سد نیستم ولی از این درآمدها باید استفاده بشود شما آمدید یک دستگاه عظیمی را در بخش‌های خصوصی تعطیل کردید برق مملکت را مثلاً بگویم یک سری از این حاجی ماجی‌ها میلیارد شدند از برق‌های خصوصی و همه آن را از این اشخاص خریدند بهره این کار چیست بنده خواستم از دولت تقاضا کنم استدعا کنم که حتماً دولت یک دستگاه الکترونیکی برای اینکه درآمد روزانه وزارت آب و برق را تعیین کند خواهش می‌کنم به هر قیمتی است فراهم کنند درآمد روزانه وزارت آب و برق را وقتی شما دیدید آن وقت تصدیق می‌کنید عرایض بنده را بزرگترین رقم بودجه امروز ایران در وزارت آب و برق مصرف می‌شود البته چون تازه است البته به هر دستگاه تازه ایرادی هست ولی با اینقدر مهندس، اینقدر اعتبار شما کاری نکنید که وکیل سیستان که یک آبی می‌خواهد بخورد زندگی کند زراعت کند اینجا مأیوس از پشت تریبون پائین بیاید بنده خیلی معذرت می‌خواهم از همکاران و هم‌مسلکان عزیزم خداوند شاهد است من احساساتی هستم وی احساسات من همیشه متوجه دوست و دشمن و رفیق و رقیب است آن جا که مصلحت شاهنشاه ما ایران ما اقتضا کند بنده از خودم بی خودم اگر جسارتی شد بنده را خواهید بخشید ولی این دستگاه الکترونیکی را دولت باید تهیه کند برای اینکه حساب این سازمان روشن بشود دستگاه‌هائی هست دستگاه I.B.M که روزانه درآمدهای هر دستگاهی را آفتاب به آفتاب نشان می‌دهد باید به بینید این پولها را چطور خرج می‌کنند جنابعالی داخل دستگاهها نیستید و این مطالب را نمی‌دانید استدعا می‌کنم که وزارت آب و برق که یک دستگاه انتفای است و رکن درآمدهای فوائد عامه است از قبیل آب – برق – گاز که چه درآمدهائی دارد یک کشوری روی سطح زندگی بالاست پولها از بین می‌رود به نظر من اینجا سوء اداره است (احسنت).
مهندس ارفع – بنده عرض نکردم چاه عمیق تأثیری ندارد.
دکتر یگانگی – بنده هم عرض نکردم که سد لازم نیست برای من سد مقدس‌تر است ولی به این مسائلی که عرض کردم باید توجه بشود.
رئیس _ آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور – همکاران گرامی امروز یکی از مهمترین مسائل ملی ما مسائلی که بی‌شک مجلس شورای ملی و هر یک از نمایندگان مجلی شورای ملی و هر یک از افراد ملت ایران و به خصوص مقامات مسئول یعنی کسانی که مسئولیت نگهداری منافع ملت ایران و توجه به سرنوشت ملت ایران و نژاد ایرانی را در دهه‌های آینده و به طور قطع برنامه‌های یک ملت طرح‌های یک ملت گذشته از وضعی که در زمان حاضر دارد باید ناظر بر دهه‌های آینده آن ملت باشد اگر به این کیفیت بررسی نشود اگر به این کیفیت دقت نشود متأسفانه ما در صحنه‌ای قرار می‌گیریم که وزیری مسوءل در پشت تریبون مجلس شورای ملی اظهار می‌دارد که اشکالی هم ندارد مردم سیستان را تخلیه کنند و به نقاط دیگر مملکت بروند (دکتر یزدان پناه – به این صورت گفته نشد) (دکتر طالع – به همین ترتیب بود) من امیدوارم، مسأله بسیار اساسی است جناب آقای دکتر یگانه باید بیایند در مجلس شورای ملی و این سخن خودشان را پس بگیرند (صحیح است) (رضوی- ایشان چنین چیزی نگفتند) من درباره این نظر صحبت می‌کنم علی ایحال بگذارید در مجلس شورای ملی این مسأله اساسی گفته بشود چون ثبت می‌شود (رضوی – این را هم که شما می‌فرمائید ثبت می‌شود) آقا جنابعالی که همیشه مدافع همه هستید (رضوی – کی این حرف را زد؟) جنابعالی بعد بیائید سخنانتان را بگوئید (رضوی – سخن خودتان را می‌گویم آقای سرور) من متأسف هستم (رضوی – با این لاطائلات وقت مجلس را می‌گیرند) اطاعت شما می‌گوئید (رضوی – ما می‌شنویم) (زنگ رئیس).
رئیس – اجازه بفرمائید آقای رضوی صحیح نیست که وکیل به وکیل اعتراض بکند.
پزشکپور – علی ایحال در مجلس شورای ملی مسائلی در مورد سیستان مطرح شود و آقای دکتر یگانه اظهار کردند که در مورد سیستان فقط نگرانی من این است که ذکر کلمه مهاجرت را کردند اما اگر مردم از آن منطقه به این منطقه بروند در مناطق دیگر که قطب‌های صنعتی ایجاد شد اشکالی ندارد من عرض می‌کنم این اشکال دارد من عرض می‌کنم یکی از مراکزی که باید قطب‌های بزرگ صنعتی و کشاورزی با تحمل هزینه‌ای بوجود بیاید و مقدم است بر مناطق دیگر این سیستان و بلوچستان هست (صحیح است) من عرض می‌کنم این قبیل مسائل بزرگ ملی ما را با یک امور صرفاً اقتصادی و سودآوری نمی‌شود بررسی کرد در بسیاری از موارد مسائل ملی ما ایجاب می‌کند هزینه‌های بسیار و درآمدهای بسیار را از دیگر مناطق مملکت بگیریم و در آن مناطق خاص صرف کنیم و از آن جمله مناطق خاص سیستان و بلوچستان است و این نکته‌ای را که من عرض می‌کنم بر اساس هزاره‌های تاریخ گذشته تاریخ کهن ما ...
(مهندس ارفع – آقای دکتر یگانه هم برخلاف این نظر چیزی ابراز نکردند) یک مطالعه اجمالی نشان می‌دهد که چگونه ضرورت دارد در مناطق شرق و به خصوص جنوب شرقی ما مراکزی پرجمعیت آباد و کانون فعالیت‌های اجتماعی داشته باشیم (صحیح است) ملاحظاتی که نسبت به وضع خاص در این منطقه از جهان هست و به خصوص اینکه در این مناطق که عرض کردم ما در کانونی از آسیا هستیم که جمعیت در آن می‌جوشد و این جمعیت جوشان و خروشان بارها از نقاط دور خاور به میهن ما و سرزمین‌های ما سرازیر شده است یک چنین ملاحظاتی ایجاب می‌کند که سیستان سیستانی پرجمعیت باشد بلوچستان بلوچستانی پرجمعیت باشد (صحیح است) نیروهای متراکم انسانی در این منطقه متمرکز بشد آن چنان برنامه‌هائی اجراء بشود که از دیگر نقاط کشور نیروهای انسانی به سیستان و بلوچستان برود (صحیح است).
(مهندس عترت – اگر جنابعالی به آمار مراجعه بفرمائید مسلماً تشخیص خواهید داد که در حال حاضر جمعیت سیستان نسبت به سایر نقاط بیشتر است و جمعیت سیستان به مراتب بیشتر از سایر نقاط است نسبت به خاک آن) علی ایحال این مسائلی را که این جا عرض کردم اینجا همکاران گرامی‌عنایت بفرمایند مسائلی نیست که بخواهیم عیب‌جوئی بکنیم مسائلی نیست که بخواهیم یک نوع تعصب‌های حزبی یا تعصب‌های خاص دیگری را اعمال بکنیم در موقعی که مسائل ما به طور کلی مطرح است من فکر می‌کنم که به هیچ وجه هیچ کدام از ما با یکدیگر جدائی نداریم (صحیح است) من آقای دکتر یگانگی را ستایش می‌کنم تقدیس می‌کنم ایشان وقتی آمدند این جا و به عنوان یک ایرانی نه اینکه وابسته به گروه خاصی باشد آمد این جا مطالبی را بیان کرد و سخن‌هائی را گفت و این حالتی است که برای همه ما وجود دارد و می‌بایست وجود داشته باشد همکاران گرامی‌شأن مجلس شورای و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی این هست که در مورد چنین مسائل اساسی با توجه به آینده‌نگری که متأسفانه در سالهای گذشته در ۱۵۰ سال گذشته غالباً سازمان‌های ما، عوامل مسئول از این آینده نگری به دور بوده‌اند و چون این آینده نگری را نداشتند متأسفانه نمی‌توانستند برنامه‌های ملی را اجراء بکنند چون این آینده نگری را نداشتند در مورد کارخانه ذوب آهن یا صنایع سنگین صرفاً برای یک مسأله سودآور آنی فکر می‌کردند ولی رهبر ملت ما شاهنشاه آریامهر از این آینده نگری برخوردار هستند و در نتیجه برنامه‌های ملی و آرمان‌های ملی را مورد توجه قرار دادند و در مورد ایجاد صنایع سنگین برای کارخانه‌های ذوب آهن با برخورداری از این آینده نگری که این گام موفق و پیروز را برداشتند (صحیح است) این آینده نگری باید در تمام برنامه‌های ما مشهود باشد در قسمت اقتصادی، در برنامه‌های سد سازی، در برنامه‌های اجتماعی، در برنامه‌های فرهنگی، در برنامه‌های مختلف باید این برنامه نگری ملحوظ باشد صرفاً این درست نیست که ما بگوئیم مسئولین بیایند بگویند که آقا در اینجا اگر این برنامه را پیاده کنیم سود نمی‌کند اما در منطقه دیگر اگر این برنامه‌ها را اجراء کنیم استفاده می‌بریم این جا امکانات نداریم در مناطق دیگر امکانات داریم این برنامه‌ها جزء به جزئش از سرنوشت تمامی‌ملت ما نمی‌تواند جدا باشد پس از هر قسمتی در هر موردی باید توجه به سرنوشت ملت ایران و آینده ملت ایران در دهه‌های آینده‌ای که ملت ایران در آن زندگی می‌کند توجه کنیم با توجه به این مسأله هست با توجه به این آینده نگری است با توجه به دهه‌های آینده‌ای که آسیای میانه در آن حوادث خواهد بود اکنون من نمی‌خواهم همه چیز را بشکافم و توضیحات بیشتری بدهم ولی ایجاب می‌کند که سیستان و بلوچستان کانون پر خروش تمرکز جمعیت و فعالیت‌های عمران و آبادانی باشد من امیدوارم که همه برنامه‌ها و طرح‌ها و همه عوامل مسئول و متصدیان امر به این آینده نگری و به این مسأله مهم ما توجه و عنایت داشته باشند. (آفرین).
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
گزارش یک شوری متمم پودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور
شمارۀ چاپ ۶۱۶
رئیس – با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.
-گزارش انتشار اوراق قرضه دولت ایران در جمهوری فدرال آلمان ۲۷ آبان ماه ۱۳۴۷ به مورد اجرا گذاشته شده است
۹ - گزارش انتشار اوراق قرضه دولت ایران در جمهوری فدرال آلمان ۲۷ آبان ماه ۱۳۴۷ به مورد اجرا گذاشته شده است
تحولات سریع اقتصادی کشور و نیازمندی‌های دائمی‌به تأمین منابع ارزی، دولت شاهنشاهی ایران را بر آن داشت که با کسب اجازه از ساحت مقدس مجلسین، کوشش‌های لازم برای ورود به بازار پول و سرمایه خارجی به عمل آورد و با توجه به موقعیت قابل توجه مارک و قدرت مالی بازار پول و سرمایه آلمان، مذاکرات لازم را با مقامات بانکی آن کشور آغاز نماید. خوشبختانه به علت استحکام بنیان اقتصادی کشور و انعکاس شایان تحسینی که پیشرفت‌های اخیر اقتصادی و اجتماعی ایران در محافل مالی اروپا داشته است مذاکرات اولیه سریعاً به نتیجۀ رضایت بخش رسید و مقامات تنظیم و امضای قرارداد انتشار اوراق قرضه در آلمان فراهم گردید.
اقدام دولت ایران که برای اولین بار موفق به راه یافتن در بازار سرمایه خارجی شده و پس از کشور ژاپن، اولین کشور آسیائی است که در بازار سرمایه آلمان نفوذ نموده است در کلیه محافل مالی خارجی به عنوان موفقیت شایسته دولت شاهنشاهی ایران تلقی شده است.
قرارداد اوراق قرضه و ضمائم آن، بر طبق قانون انتشار اوراق قرضه در خارج از کشور مصوب ۱۱ آبان ماه ۱۳۴۷ توسط نماینده دولت شاهنشاهی ایران و نمایندگان دویچه بانک و درسدنربانک در تاریخ ۸ نوامبر ۱۹۶۸ مطابق با ۱۷ آبان ماه ۱۳۴۷ در فرانکفورت به امضاء رسید و به طرفین اختیار داده شد که تا ده روز از تاریخ امضاء در صورت ایجاد تغییراتی در بازارهای پول و سرمایه اروپا و یا در بورس‌های سهام می‌توانند قرارداد را فسخ نمایند و در غیر این صورت از تاریخ ۱۸ نوامبر برابر ۲۷ آبان ماه ۱۳۴۷ اوراق قرضه عملا انتشار می‌یابد. و چون با وجود تحولات نامطلوبی که در وضع پولی بعضی از کشورهای اروپائی در فاصله ده روز فوق ایجاد گردید معذلک تغییر در اساس قرارداد وام و حتی مواد آن داده نشد بنابراین عملا قرارداد مذکور از تاریخ طبق قرارداد اوراق قرضه و ضمائم آن، مبلغ وام ۸۰ میلیون مارک آلمان و نرخ بهرۀ آن ¼ ۷% در سال و قیمت اولیه فروش ۹۰% قیمت اسمی و مدت قرضه حداکثر ده سال می‌باشد که در هشت قسط مساوی از دسامبر سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۸ پرداخت خواهد شد. اصل و بهره و جایزه‌ای که در موارد مذکور در قرارداد پرداخت خواهد شد از کلیه مالیات‌ها و عوارضی که در گذشته در ایران به تصویب رسیده و یا در آینده تصویب خواهد شد معاف می‌باشد.
در مورد هزینه‌ها نیز به استحضار می‌رساند که بعضی از هزینه‌ها فقط برای یک بار و بعضی دیگر سالیانه و در طول مدت قرضه پرداخت می‌شود. مبلغ خالص وام پس از وضع هزینه‌های اولیه، مجموعاً ۶۷ /۶۶۶ /۴۰۶ /۷۵ مارک آلمان است که در ۱۸ نوامبر ۱۹۶۸ برابر با ۲۷ آبان ۱۳۴۷ به حساب مخصوصی که دویچه بانک به نام ایران باز کرده منظور شده است. به این ترتیب با توجه به مدت قرارداد مجموع پرداختی مستمر دولت ایران بابت بهره و کارمزد و سایر هزینه‌ها، سالانه در حدود ¼ ۸% درصد می‌باشد.
مجل اجرای قرارداد جمهوری فدرال آلمان است و به همین جهت قرارداد تابع قوانین آلمان و رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم آن کشور می‌باشد.
وام مزبور طبق مجوز قانونی تحصیل آن منحصراً برای مصارف عمرانی خرج می‌شود و دولت ایران متعهد بازپرداخت آن می‌باشد.
به موجب قرارداد، مقرر شده است که برای قبول اوراق قرضه فوق در بورس‌های فرانکفورت دوسلدرف وهامبورگ اقدام لازم به عمل آید.
برای استحضار خاطر نمایندگان محترم از جزئیات قرارداد فوق، گزارش تکمیلی آن به ضمیمه تقدیم می‌گردد.
از طرف نخست وزیر وزیر دارائی.
قرارداد اوراق قرضه و ضمائم آن در تاریخ ۸ نوامبر ۱۹۹۸ مطابق با ۱۷ آبان ماه ۱۳۴۷ توسط آقایان Klasen و Osterwind به Deutsche Bank و آقایان Heausgen و Arlt به نمایندگی Deutsche Bank و جناب آقای مهدی سمیعی به نمایندگی دولت شاهنشاهی ایران براساس قانون مصوب ۱۱ آبان ماه ۱۳۴۷ و تصویب نامه مورخ ۱۴ آبان ماه در فرانکفورت به امضاء رسید. و به طرفین اختیار داده شد که تا ده روز از تاریخ امضاء در صورت ایجاد تغییراتی در بازارهای پول و سرمایه اروپا و یا در بورس‌های سهام می‌توانند قرارداد را فسخ نمایند و در غیر این صورت، از تاریخ ۱۸ نوامبر اوراق قرضه عملاً انتشار می‌یابد.
اهم نکات و شرائط این قرارداد به شرح زیر است:
۱- مبلغ وام ۸۰ میلیون مارک آلمان است و خالص آن پس از وضع هزینه‌ها و کارمزدها از تاریخ ۱۸ نوامبر مطابق با ۲۷ آبان به حساب دولت ایران گذاشته شده است.
۲- نرخ بهرۀ ¼ ۷%در سال و قیمت اولیه فروش در بازار ۹۷% قیمت اسمی‌است.
۳- مدت قرضه حداکثر ده سال است ولی بازپرداخت در هشت قسط مساوی سالیانه به مبلغ ده میلیون مارک در اول ماه دسامبر سالهای ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۸ به عمل می‌آید.
۴- دولت ایران تعهد می‌کند از انتشار یا تضمین اوراق قرضه عمومی‌یا خصوصی در خارج از ایران در ظرف مدت سه ماه از تاریخ انتشار این قرضه خودداری کند.
۵- هر گاه در آتیه دولت ایران وثیقه‌ای برای اوراق قرضه دیگر قائل شود، دارندگان این اوراق قرضه متساویاً و متناسباً در آن وثیقه شریک خواهند بود.
۶- بازپرداخت به پول رایج آلمان فدرال در زمان بازپرداخت و علی‌الاصول به دو طریق به عمل می‌آید:
الف – حساب استهلاکی.
دولت ایران موظف به افتتاح حساب استهلاکی و نگهداری آن در تمام طول مدت قرضه نزد دویچه بانک است و تعهد می‌کند که هر گاه قیمت اوراق قرضه در بازار به ½ ۹۹%قیمت اسمی‌و یا کمتر تقلیل یابد تا مبلغ ده میلیون مارک طی مدت سال و تا دو ماه پیش از فرا رسیدن سر رسید سالانه، از این اوراق در بازار خریداری کرده و به حساب استهلاکی واریز نماید.
در صورتی که پس از خرید، بهای اوراق قرضه در بازار از ۱/۲ ۹۹% قیمت اسمی‌افزایش یابد دولت ایران دیگر تعهدی برای خرید بیشتر در بازار ندارد مگر آن که مجدداً قیمت از درصد مذکور کمتر گردد. ولی به هر حال دولت ایران اختیار دارد که خارج از تعهد مذکور در فوق در هر موقع که بخواهد اوراق قرضه را در بازار خریداری نماید. دولت ایران در نگهداری اوراق خریداری شده اخیرالذکر در نزد خود و یا منظور نمودن آن در حساب استهلاکی مختار می‌باشد. ولی کلیه اوراقی که در حساب استهلاکی گذاشته می‌شود غیر قابل برداشت است و بنابراین حساب استهلاکی صرفاً برای بازپرداخت قرضه است.
تعهد خرید اوراق قرضه در بازار در صورتی که قیمت آن ½ ۹۹% مبلغ اسمی‌یا کمتر باش به منظور تضمین موفقیت مداوم اوراق قرضه در بازار است و در عین حال بدین ترتیب دولت ایران می‌تواند با مبلغی کمتر از قیمت اسمی‌اوراق قرضه قسط سالیانه خود را بازپرداخت کند.
ب – قرعه کشی.
هرگاه با توجه به توضیحات فوق نیازی به خرید اوراق قرضه در بازار نباشد و یا پس از خرید مقداری ورقه قرضه در بازار، دولت ایران تعهدی به خرید مقدار بیشتر در بازار نداشته باشد، بازپرداخت مابه‌التفاوت قسط سالیانه (تا مبلغ ده میلیون مارک) از طریق قرعه کشی به عمل می‌آید. قرعه کشی در یک محضر رسمی‌واقع در فرانکفورت صورت می‌گیرد و از شماره‌ای که قرعه به آن اصابت می‌کند تا شماره بعدی که مجموعاً به ۱۰ میلیون مارک بالغ گردد در جراید اعلام می‌شود و بازپرداخت این اوراق به مبلغ اسمی‌به عمل می‌آید.
پس از آگهی مذکور دیگر بهره‌ای بر اوراق قرضه سر رسید تعلق نمی‌گیرد. ولی هر گاه دولت ایران در سررسید قراردادی که سه روز پیش از اول دسامبر هر سال است وجه لازم برای بازپرداخت اوراق قرضه سر رسیده تا زمان بازپرداخت و یا حداکثر ۱۴ روز پس از آن که وجه لازم از طرف دولت ایران برای بازپرداخت توسط دویچه بانک
آگهی شود کماکان بهره تعلق خواهد گرفت. در صورتی که دولت ایران برای مدت سه ماه از انجام تعهدات مذکور در شرائط انتشار اوراق قرضه تخلف کند، دارندگان کلیه اوراق قرضه می‌توانند انفراداً یا اجتماعاً بازپرداخت هر یک از اوراق قرضه را به قیمت اسمی‌مطالبه کنند.
۷- در عین حال دولت ایران حق دارد که در اول دسامبر هر یک از سالهای ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۸ با اخطار سه ماهه قبلی کلیه اوراق قرضه باقیمانده را بازپرداخت نماید.
در این صورت دولت مکلف است که در سال ۱۹۷۳ ¼ ۱ درصد و در هر یک از سالهای بعدی ¼ درصد کمتر از سال پیش، به عنوان جایزه باز پرداخت قرضه پیش از موعد به دارندگان اوراق قرضه بپردازد.
۸- اصل و بهره و جایزه از کلیه مالیات‌ها و عوارض حال و آتی ایران معاف خواهد بود.
۹- هزینه‌های وام بنا به مقررات قرارداد به شرح زیر است:
الف – هزینه‌هائی که فقط برای یک بار قابل پرداخت می‌باشد.
ب - هزینه‌هائی که طی مدت قرضه سالیانه پرداخت می‌شود.
الف:
۱- تخفیف اولیه معادل ۳ درصد مبلغ قرضه /۰۰۰ /۴۰۰ /۲ مارک.
۲- کارمزد پرداختی به سندیکای بانک‌ها که در بار اول تعهد به خرید اوراق قرضه کرده‌اند معادل ½ ۲ درصد مبلغ قرضه /۰۰۰ /۰۰۰ /۲ مارک.
۳- هزینه مربوط به چاپ و ارسال اوراق قرضه و کتابچه اطلاعیه (Prospectus) به سندیکای بانک‌ها، هزینه درج آگهی‌ها مربوطه در جراید، حداکثر /۰۰۰ /۱۶۰ مارک.
۴- کارمزد پرداختی به بانک‌ها از قرار ½ درصد کل قرضه برای معرفی اوراق منتشره در بورس‌های آلمان /۰۰۰ /۴۰۰ مارک.
ب:
۱- کارمزد پرداخت بهره به بانک‌های عامل از قرار ¼ درصد کل بهره /۲۵۰ /۹۴ مارک.
۲- کارمزد بازپرداخت اصل وام به بانک‌های عامل در صورتی که از طریقه قرعه و به قیمت اسمی‌انجام گیرد از قرار ۸ /۱ درصد /۰۰۰ /۱۰۰ مارک.
۳- برای خرید اوراق قرضه برای منظور نمودن به حساب استهلاکی علاوه بر خق کاگزار و مالیات انتقال اوراق بهادار (درحال حاضر مالیات مذکور به معاملاتی که برای دولت‌های خارجی انجام می‌شود تعلق نمی‌گیرد) کامزدی معائل ۲% یک درصد به دویچه بانک پرداخت خواهد شد. /۰۰۰ /۱۴۰ مارک.
(در صورتی که ۷۰ میلیون ریال مارک برای حساب استهلاکی خریداری شود)
۴- کارمزد بانک عامل اصلی برای باز پرداخت وام و بهره متعلقه از قرار ۱ /۰ یک درصد /۰۰۷ /۱۱۷ مارک
۵- کارمزدی معادل ۱۰۰۰۰ مارک در سال برای ((حق وثیقه منفی)) و کلیه هزینه‌های ناشی از بند ۵ فوق و همچنین کارمزدی معادل ۱۰ /۱ یک درصد میالغ بازپرداخت نشده وام در صورتی که حق مذکور مورد پیدا نماید.
۱۰- محل اجرای قرارداد طبیعتاً جمهوری فدرال آلمان است و به همین جهت قرارداد تابع قوانین و صلاحیت محاکم آن کشور خواهد بود.
۱۱- قرارداد به زبان آلمانی امضاء شده است ولی نسخه انگلیسی ضمیمه آن است و دویچه بانک صحت این ترجمه را تأیید کرده است و در صورت اختلاف بین دو متن، گرچه متن، گرچه متن آلمانی حاکم خواهد بود، ولی مقرر شده است که در رسیدگی به هر دو متن توجه مساوی مبذول شود.
۱۲- وام برای مصارف عمرانی است و دولت ایران متعهد باز پرداخت آن است.
۱۳- در موقع امضای قرارداد سفته‌ای کلی به مبلغ ۸۰ میلیون مارک در وجه حامل از طرف دولت ایران امضاء و به دویچه بانک تسلیم شد که تا زمان انتشار اوراق قطعی قرضه در وجه حامل که مجموعاً هشتاد هزار برگ و هر یک به مبلغ هزار مارک آلمانی خواهد بود به عنوان سند تعهد ایران به کار رود. این سند در تاریخ ۱۸ نوامبر، در قابل پرداخت حاصل خالص وام به حساب ایران توسط سندیکای بانک‌ها از طرف دویچه بانک در یک مرکز رسمی‌آلمان به ودیعه گذاشته شده است و بانک‌هائی که در مرحله اول متعهد به خرید اوراق قرضه شده‌اند به نسبت تعهد خود بر این سند حق دارند تا وقتی که اوراق قرضه قطعی منتشر شود. انتشار اوراق قطعی قرضه، که چاپ آن به نمایندگی دولت ایران بر عهده دویچه بانک است حداکثر به فاصله سه ماه صورت خواهد گرفت ولی در این مدت خرید و فروش قرضه منتهی بدون حق مطالبه عین ورقه قرضه، مجاز خواهد بود، سند هشتاد میلیونی قرضه پس از انتشار اوراق قطعی قرضه باطل خواهد شد.
۱۴- مبلغ خالص وام پس از وضع هزینه‌های اولیه مجموعاً ۷۵۴۰۶۶۶۶۶۶۷ مارک آلمان است که در ۱۸ نوامبر برابر با ۲۷ آبان به حساب مخصوصی که دویچه بانک به نام ایران باز کرده منظور شده است و به موجب تصویب نامه مورخ ۱۴ آبان برای اجرای برنامه‌های عمرانی به کار خواهد رفت.
مابه‌التفاوت ۸۰ میلیون مارک و حاصل خالص وام مذکور در فوق عبارت است از:
- ۳% تخفیف فروش اولیه ۱/۲ ۲% کارمزد.
- سندیکای بانک‌ها: مجموعاً ۴۴۰۰۰۰۰ مارک.
- بهره مدت دوازده روز (از ۱۸ نوامبر که روز پرداخت است تا ۱ دسامبر که موعد احتساب بهره است) ۱۹۳۳۳۳۳۳ مارک.
- جمع ۱۹۳۳۳۳۳۳ مارک.
۱۵- به موجب قرارداد، مقرر شده است که برای قبول این اوراق قرضه در بورس‌های فرانکفورت دوسلدروف و هامبورگ اقدام شود و به موجب یادداشتی که دویچه بانک تسلیم کرده است موجبی برای رد تقاضای قبول این اوراق در بورس‌های مزبور وجود ندارد. تشریفات قبول در بورس‌های فوق ممکن است در حدود شش هفته از تاریخ امضای قرارداد و تسلیم تقاضا به طول انجامد.
کتابچه اطلاعیه (Prospectus) مربوطه تقریباً تکمیل شده است و بنابر این باید در حدود اواخر سال مسیحی جاری، و یا با در نظر گرفتن تعطیلات نوئل، حداکثر در اوائل سال مسیحی آتی، تشریفات قبول این اوراق در بورس‌های مذکور در فوق به اتمام رسد.
اقدام دولت ایران که برای اولین بار موفق به راه یافتن در بازار سرمایه خارجی شده و اولین کشور آسیائی پس از ژاپن است که در بازار سرمایه آلمان وارد شده است در محافل مختلف به عنوان موفقیتی برای دولت ایران تلقی شده است.
- از طرف نخست وزیر وزیر دارائی.
- محمود کشفیان دکتر جمشید آموزگار.