مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ مهر ۱۳۳۶ نشست ۱۱۸
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۱۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه هجدهم مهرماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- طرح صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: پرفسور اعلم دکتر امیر نیرومند خلعتبری.
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر جنگ
۴- بیانات قبل از دستور آقای دکتر امیر حکمت
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اجازه استخدام جهت وزارت بهداری
۶- اعلام تصویب صورت مجلس
۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اجازه تمدید مدت احداث جاده سوم شمیران.
۸- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس دو ساعت و پنج دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای اردلان (نایب رئیس) تشکیل گردید.
۱- طرح صورت مجلس
نایبرئیس - اسامی غایبین جلسه قبل قرائت میشود
(به شرح ذیل قرائت شد)
غایبین با اجازه - آقایان: سنندجی. سعیدی. دشتی. دکتر شاهکار. دکترجهانشاهی. اسفندیاری. مهندس هدایت. امیدسالار. عبدالحمید بختیار. موسوی. صارمی. غضنفری. ذوالفقاری. مجید ابراهیمی. شادلو. بهادری. دکتر عدل. بزرگ ابراهیمی. هدی. قبادیان. بزرگ نیا. معینزاده. دکتر دادفر. پناهی. مهندس اردبیلی. صادق بوشهری. بوربور. اکبر. مهندس جفرودی. دکتر عمید. دکتر فریدون افشار.
غایبین بیاجازه - آقایان: دکتر طاهری. دکتر اصلان افشار. دکتر سعید حکمت. سالار بهزادی. پردلی. اریه. قراگزلو. دکتر آهی. کدیور. مشار. قریشی. رامبد. دکتر سید امامی. اورنگ. امامی خویی. کورس. دکتر هدایتی. حشمتی. مسعودی.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه - آقایان: مهندس فروهر. ساگینیان. دکتر پیرنیا. دکتر حسن افشار. خزیمه علم. فولادوند. مهندس سلطانی. مهندس شیبانی. کاظم شیبانی.
نایبرئیس - در صورت جلسه اعتراضی نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب صورت مجلس بعد از حصول اکثریت اعلام میشود.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: پرفسور اعلم دکتر امیر نیرومند خلعتبری
نایبرئیس - نطق قبل از دستور شروع میشود، آقای پروفسور جمشید اعلم
پروفسور اعلم – آقایان نمایندگان محترم فرمایشات شاهنشاه را موقع افتتاح هشتمین دوره اجلاسیه سنا اصغاء فرمودند شاهنشاه در ضمن فرمایشات رؤس مطالب و کارهای مهمی که انجام شده شمرده مژده سعادت و خوشبختی دادند و آن لولهکشی بین ایران و ترکیه برای نفط بود در این مدت سه سال و خردهای که از ۲۸ مرداد ۳۲ میگذرد در زمینه نفط فعل و انفعالاتی و قراردادهایی انجام شده که در نتیجه ایران وطن عزیز ما را در ردیف ممالک اولیه نفط قرار داده و یک آتیه بسیار درخشانی برای مملکت ما ایجاد کرده مخصوصاً قرارداد نفت با ایتالیا که بقدری نافع و جامع تنظیم شده که در (موآین اریان) بیسابقه بود و حتی در تمام دنیا سابقه نداشته (صحیح است) نفع ۷۵ درصد که به ایران حاصل میشود عملی بوده در قسمت نفط کاملاً بیسابقه. لولهکشی نفط بین ایران و ترکیه که دهاش را دادند و انشاالله بزودی انجام میشود مطلبی است بسیار نافع و بسیار مهم برای مملکت برای اینکه نفط ما را مستقیماً به مدیترانه و ممالک اروپایی میبرد و از حیث مخارج حمل و نقل فوقالعاده برای مملکت ما نافع و مفید است این پیشآمدها و این قراردادها نتیجه تصادف و همین طوری نبوده این آتیه درخشانی که برای مملکت ما پیدا شده نتیجه یک سلسله مشقت و رنج و از خود گذشتگی شبانهروزی شخص اول مملکت ما و رهبر ما اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است (صحیح است) و هیچ دولتی حق ندارد که این عمل را به خودش انتساب بدهد مجلسین هم برای همین نفعی که به مملکت حاصل میشود با کمال فداکاری و صمیمیت در عقد این قراردادها کمک کردند رهبر جوانبخت ما بدون عوام فریبی بدون هو و جنجال بدون تظاهر نتیجهای از فکر و تدبیر مدبرانه خودشان به بار آوردند که انصافاً تاریخ مملکت و آتیه مملکت را عوض کردند و یک آتیه بسیار درخشانی برای ما پیدا شد این راهی که رهبر ما را هدایت فرمودند همان راه حقیقی و حقیقی نهضت نهضت ملی ایران و آمال بزرگ ملت ایران است چهار سال پیش شخصی راهی را ایجاد کرد یک عده هم به دورش جمع شدند به اسم نهضت ملی که به دروغ بود با نهایت شدت به عکس آن راه حقیقی که بایستی میرفتند عمل کردند و به جای رفتن به طرف خوشبختی و سعادت ایران به طرف عوام فریبی و کشت و کشتار و بدگویی، بدبینی، تهمت، دروغ گفتن رفتند آقایانی که سابقه وکالتشان از بنده بیشتر است نمایندگانی که در آن دوره بودند اینجا تشریف دارند چه بسا آمدند پشت این تریبون و گفتند اگر این رأی را امروز دادید ایران بهشت برین میشود رأی را گرفتند و ایران به بدبختی رفت (دیهیم - جهنم شد) دیدند که نه فقط بهشت نشد بلکه جهنم واقعی ایجاد شد بردند ما را به آنجایی که به مویی بند بود (دکتر بینا - حالا هم راحت ننشستهاند) و حالا هم عرض خواهم کرد که راحت نیستند و ادعاهایی دارند و اگر الطاف الهی و غیرت و همان ناسیونالیسم ایرانی که شاهنشاه اشاره فرمودند غیرت ایرانی و ناسیونالیسم ایرانی نبود امروز از ایران و از جغرافی ایران نشانی نبود
(علامه وحیدی - مسلماً) مسلماً میرفتیم به آنجا که به قول معروف عرب نی انداخت. آقایان نمایندگان این آقایان به غلط نه برای حقیقت و برای خدمت بنده معتقدم و سند دارم که غالباً برای نفع شخصی اعمالی میکردند و اسم ایران را بهانهای برای نفع خودشان گذاشته بودند اینها دست بردار نبودند و این لولوی سر خرمن را برای ما نگاه داشته بودند و حالا هم معالتاسف دستبردار نیستند و خوب به خاطر دارید که در سال ۳۲ وقتی که اولین قرارداد را میخواستند ببندند چه اعلامیههایی صادر کردند به اسم نهضت ملی ایران و چه توهینیهایی به مقامات شامخ این مملکت کردند باز حالا خجالت نمیکشند و نتیجه این راه صحیحی را که رهبر ما رفتهاند نمیبینند آیا هنوز اینها اینقدر بیحیا هستند که خواهند گفت که ۷۵ درصد از ۵۰ درصد کمتر است (دکتر بینا – گفتهاند) به عقیده بنده راهی که نهضت ملی ایران میخواست بپیماید همین راهی است که شاهنشاه ما را برد بدون تظاهر بدون اینکه هو و جنجال در کار باشد. بر ماست آقایان نمایندگان و بزرگان محترم ملت ایران از این نعمت تشکر بکنید و برای برخوردار شدن بهتر ازاین نعمت و برای یک آتیه درخشانتری همه دست به دست یکدیگر بدهیم و همه باهم از بدبینی و دروغ پرهیز کنیم و در راه خدمت وطن و به شاه از هیچ عملی فروگذار نکنیم. (احسنت احسنت)
نایبرئیس - آقای دکتر امیر نیرومند بفرمائید.
دکتر امیر نیرومند - آقایان نمایندگان محترم شاهد و ناظر بودهاند که در سنوات متمادی که افتخار نمایندگی را داشتهام هیچ گاه از تریبون مجلس شورای ملی برای منافع شخصی و اغراض خصوصی استفاده ننمودهام و اصولاً معتقدم که تریبون مجلس فقط برای اصلاح امور اجتماعی و ملی باید مورد استفاده قرار بگیرد در تاریخ نهم تیر ماه یعنی سه ماه قبل در نطق قبل از دستور کلیات مطابق با واقعی را با توجه به مشکلات اجتماعی و نارضایی مردم در مورد بنگاه برق تهران به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی رساندم که با اجازه آقایان نمایندگان محترم نطق قبل از دستوری را که عرض کردم عیناً میخوانم.
«برای احتراز اتلاف وقت از تبعیضاتی که در امور برق روی داده میگذرم و از ذکر بهانههایی که به وسیله آنها مردم را در مشکلات قرار دادهاند تا مجبور به نعل کردن خر کردیم شوند از قبیل برق فرعی و برق خارج از نوبت و برق ساختمانهای بزرگ و هزار اسم دیگر صرفنظر میکنم همینقدر تذکر میدهم وجوه عایدات غیر مریی موجب شده که برق تهران به خرابی فعلی باقی بماند و اصلاح نشود زیرا اگر وضع برق اصلاح شود هیچ کس به پرداخت وجوه غیرقانونی نخواهد بود و مؤید اظهارات فوق سستی و اهمال کاری متصدیان بنگاه برق در نصب دو واحد پنج هزار کیلواتی و ستینگهاوس و پنجاه هزار کیلو واتی الستوم است.» تصور میکنم وظیفه هر نماینده است که از سوءرفتار و خلاف قانون و تبعیضات متصوره در دستگاه مربوط به احتیاجات ضروری مردم انتقاد و از اجحاف جلوگیری نماید و لازم است به اولیاء محترم امور برای رسیدگی و اصلاح آن تذکر بدهد تا آسایش مردم را فراهم نمایند این تذکرات بنده مورد گله کتبی آقای مدیرعامل بنگاه برق واقع شده و در ظرف یکی دو روز بعد شرح مفصلی در سه صفحه به مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی نوشتهاند (نامهای را ارائه دادند)
(قناتآبادی - برق را که درست نمیکنند اگر به شما هم جواب ندهند که کافر مطلق هستید) بنده تصور نمیکنم هیچ مدیر بنگاه یا رئیس اداره چنین حقی را داشته باشد که هرگاه نمایندهای در مجلس تذکرات سودمندی برای رفاه حال مردم و بهبود وضع آنها بدهد فوراً با آب و تاب زیاد دستور بدهد منشیها و مشاورین زیادی که برای این قبیل مواقع جهت تخطئه افکار حقوق میگیرند مبادرت به صدور جوابی برخلاف واقع و حقیقت بنمایند که ابداً مربوط به تذکرات نماینده نباشد و هرگاه تذکرات صحیح بوده میبایستی کوشش میکردند اقدامات خود را عملاً در رفع آن نواقص نشان بدهند تا همه مسبوق شوند یا آنکه وزیر مسئول تشریف میاوردند و جواب میدادند بنده به نامه مدیر عامل بنگاه برق جوابی ننوشتم و صلاح ندانستم که مکاتبه بشود و عجالتاً از قسمتهای مغلطه آمیزنامه مزبور صرفنظر میکنم چون نظر به رفاه اجتماع است نه صرفاً جواب نامه بنگاه برق ولی چون در نامه مزبور مطالبی که به نظر اینجانب برخورنده است و مطالبی به نماینده مجهولی نسبت داده شده برای اطلاع و قضاوت آقایان محترم آن قسمت از نامه را میخوانم «چنانچه یکی از نمایندگان محترم دیگر یک ماه قبل تقاضای تبدیل کنتور پنج آمپر خود را به ۱۵ آمپر نمودند که البته به این اندازه مقدور نبود ولی تا ۱۰ آمپر موافقت شد ولی ایشان حاضر به پرداخت ده هزار ریال وام مصوبه مربوطه به افزایش امپراژ نبودند باز هم به لحاظ اینکه نماینده مجلس هستند و به منظور اینکه تخلفی از مقررات نشود موافقت گردید که کنتر ایشان تبدیل به ۱۰ آمپر موقت و نصب شود تا مشمول پرداخت وام نگردند کلیه این جریانات یعنی تقاضای ایشان مکاتبات بنگاه و نصب کنتور به شهادت پرونده موجود در ظرف یک ماه انجام شده است ولی متأسفانه باز هم ایشان راضی نگردیده فقط به خاطر اینکه کولر چند تنی خریداری ایشان فقط با برق ۱۵ آمپر تأمین میشود نامه مفصلی دال به شکایت از این بنگاه به جناب آقای نخستوزیر ارسال و بنگاه را یک آژانس سرگردانی معرفی و مسلماً باز هم بنگاه نمیتواند کنتور ۱۵ آمپر را در محلی نصب کند و در نتیجه کولر به کار نمیافتد بعید نیست که فوراً از تریبون مجلس استفاده فرمایند؟
(این شرحی است که اینجا نوشته شده است نمیدانم راجع به چه کسی است که نوشته است) (صادق بوشهری راجع به هر کس باشد برق میخواسته گناهی نکرده) در همان حالی که کنتور پنج آمپر ایشان به ده آمپری تبدیل یافته پیرزن مسلولی هم به اینجانب مراجعه و حاجتش با یک کنتور سه آمپری تأمین میگردید. گناه این جانب پاسخ منفی به آن پیرزن و داده جواب مساعد فقط به احترام مجلس شورای ملی به آن نماینده محترم میباشد بنده نمیدانم چرا اسم آن نماینده را ذکر نکردهاند و شاید این نسبتها که داده شده حقیقت نداشته باشد و حتماً اینطور است ولی آیا صحیحست که هر کس هر نسبتی بخواهد به یک نماینده بدهد و آقایان ساکت باشند؟ بنده اشکال را در همین مورد میدانم که ضعف مدیر دستگاهی باعث تضییع حق پیرزنی مسلول بشود و همیشه تذکر دادهام که این روال برخلاف اخلاق و قضیلت و منظور والای اعلیحضرت همایون شاهنشاه است که همواره دستور اکید درباره عدالت اجتماعی صادر فرمودهاند اما آقای مدیر بنگاه برق این تضییع حق را با کمال صراحت شاهکار خود میدانند. نطق قبل از دستور اینجانب تذکر برای جلوگیری از همین تبعیضات بوده که خود مدیر بنگاه برق صراحتاً در این مورد اقرار اعتراف کردهاند بنده به موجب اقرار و اعتراف ریاست محترم بنگاه برق تهران نسبت به گناه و ظلم و تضییع حق همان پیرزن مسلول که مرقوم داشتهاند از پشت این تریبون اعلام جرم میکنم و تمنی دارم برای رضای خدا و برای آسایش و رفاه یک میلیون و نیم نفر جمعیت تهران برای یک مرتبه هم که باشد موافقت بفرمایند برای رسیدگی به این مطالب و مدارک دیگری که بعداً در کمیسیون تحقیق ارائه داده خواهد شد قضیه به کمیسیون تحقیق ارجاع شود آقایان نمایندگان محترم شما برای جلوگیری از بیعدالتیها و جلوگیری از تضییع حق همین پیرزنها و مظلومین و مسلولین و بیدست و پاها انتخاب و به این مجلس مقدس تشریف آوردهاید بنابراین باید از حقوق آنها دفاع بفرمائید و ای بر جامعهای که قانون در آن فاقد اثر اجرایی باشد و اراده اشخاص حاکم جان و مال و شرف مردم گردد و به قول خودشان حق پیرزن مسلول به وکیل مقتدر داده شود
نایبرئیس - آقای خلعتبری بفرمائید
خلعتبری - آقای دکتر نیرومند خواهش میکنم چند دقیقهای که از وقتتان باقی مانده به بنده لطف کنید (دکتر نیرومند - بفرمائید) تجدیدنظر در برنامهها کارهایی که میتوان در کوتاه انجام داد یکی از نواقص کار دستگاههای مجریه مسئول کشور این است که کار و طرحهای بزرگی را در نظر گرفتهاند که چون انجام و اجراء آن یا مدتها طول میکشد و وقت میخواهد یا مفید به حال مردم در این زمان نیست عده آن قبیل طرحها اقدامات را فقط خیالی تصور میکنند و مؤثر و مفید در بهبود زندگی امروز فعلی مردم نمیدانند و چون پول زیادی صرف مطالعات و یا مقدمات آنگونه طرحها میشود برای امور عادی مورد احتیاج و لزوم مردم پول کافی باقی نمیماند و برنامه کارهای جاری و احتیاجات ضروری فعلی مردم معوق میماند و این رویه سبب عدم رضایت مردم شده است و به عقیده من این رویه غلط است و باید در آن تجدیدنظر کرد این فکری است که بنده از برخورد با مردم استنباط کردهام من باب مثال عرض میکنم یکی از کارهای که امروز میتوان در مدت کمی برای مردم انجام داد و مورد احتیاج و علاقه خواسته تمام مردم است راهسازیهای اصلی و فرعی در استانها است تمام مردم ایران از نداشتن راه شکایت و عدم رضایت دارند سازمان برنامه اشتباه نمود که شش هزار کیلومتر راهسازی را به یک شرکت خارجی واگذار کرد که تاکنون صد میلیون تومان از سازمان برنامه پول گرفته است در صورتی که با این پول در این سه سال خود وزارت راه میتوانست حداقل ششصد کیلومتر راه آسفالته بسازد و تمام کرده تحویل بدهد و از قراری که معلوم شده این شرکت نه فقط به تعهدات خود عمل نکرده است بلکه بیست کیلومتر راه تاکنون ساخته است بنابراین نمیفهمم چرا بیش از این تحمل او را باید نمود (اکبر - همه پولها صرف مطالعه میشود) دلیل اینکه میشود در مدت کوتاه کارهای مفید انجام داد اقدام وزارت راه در این دو سال اخیر در اتصال راه آهن شاهرود به مشهد و میانه به مراغه است که ماه دیگر به تبریز متصل خواهد شد و این خدمت
وزارت راه و مهندسین ایران حقیقتاً قابل تقدیر است و به عقیده من مسئله راهسازی را مطلقاً از شرکتهای خارجی باید گرفت زیرا هم زودتر کار تمام خواهد شد هم مبالغ هنگفتی پول تفریط و به عنوان حقالمشاوره داده نخواهد شد در مسئله راهسازی مسئول معلوم نیست کیست سازمان برنامه یا وزارت راه است در زمان اعلیحضرت فقید جاده بین تهران و کرج بدون نظارت مهندسین مشاور ساخته شد و چهار سال زمان جنگ روزی هزار کامیون و تانک و زره پوش از روی آن عبور کرد و آن جاده عیب نکرد آقای ابتهاج اینطور نمود؟ (ابتهاج - چرا) اما چند کیلومتر راهی که جان مولم بین قزوین و تاکستان ساخت بلافاصله خراب شد و جان مولم طرز کار خود را بعد از آن تغییر داد و متد خود را عوض کرد. فهمید در متد اشتباه کرده است و این شرکت با پول ما تمرین راهسازی کرده است رو سال قبل شاید کسی فکر نمیکرد با این خرج زیادبرنامه راهسازی با موفقیت پیش نرود ولی اکنون که معلوم شده تردید تغییر در رویه جایز نیست اکنون تمام مردم استانها در درجه اول از دولت راه میخواهند و بالاخره در حکومت مشروطه باید برطبق خواسته مردم عمل کرد راهسازی برای دولت امکان دارد به دلیل آنکه در دو سال صد میلیون تومان به وسیله شرکت جان مولم خرج شده است پس وقتی دیدیم طریقه و رویه فعلی به نتیجه نرسیده باید آن را تغییر داد و طریقه جدیدی اتخاذ نمود که نتیجه آن ساخته شدن راهها شود. شهرها تمام مردم شهرهای ایران علاقمند به اصلاح امور شهری هستند و روشنایی و آب تصفیه شده و خیابانهای آسفالت شده و سایر لوازم زندگی شهری را طالباند ولی با وضع و رویه فعلی این انتظارات به مرحله عمل درآمد کافی ندارند که سهمیه خود را بپردازند و این طرحها که مبالغ عمده صرف مطالعه هر کدام شده میشود به مرحله اجراء و عمل نزدیک خواهد شد بنابراین همین پولی هم که برای مطالعه به مهندسین مشاور خارجی میدهیم اگر این طرحها عملی نمیشود بیهوده زائد و از عقل و دور است پس اقلاً وقتی پول نیست که طرحه اجرا شود دیگر برای مطالعه اقلام عمده خرج نشود (صحیح است) دو سه مرتبه است که میخواهم موضوعی را خدمت آقایان عرض کنم شنیدهام که شهرداری شهرضا برای ساختن سدی دویست هزار تومان پول خواسته است (طباطبایی - ۲۵ هزار تومان) ۲۵ هزار تومان بعد مهندسین خارجی رفتهاند ۳۶۰۰۰۰۰۰ هزار تومان برآورد کردهاند ۲۰۰ هزار تومان هم حقالمشاوره گرفتهاند خوب چیزی را که شهرداری با بیست هزار تومان با دویست هزار تومان میساخت همان حقالمشاوره را میدادند خودش بسازد حالا این خرجهاست که عرض میکنم عاقلانه نیست کی باید نظارت بکند؟
(عمیدی – چرا آسایشگاه مازندران را نمیفرمائید که ۱۵ میلیون تومان برآورد کردهاند؟) بعضی از شرکتهای خارجی به مهندسین ایرانی برای تهیه نقشهها هزار تومان یا دو هزار تومان میدهند و این نقشهها را اکثراً مهندسین ایرانی با مبلغ کمی تهیه میکنند و بعد خارجیها همان نقشهها را به حساب دولت میآورند و ده برابر حساب میکنند اینها را خواستم عرض کنم یک مسائلی است که قابل توجه است. کشاورزی نمونهای که در کشاورزی چطور میتوان بعضی کمکهای مؤثر کرد این است که اخیراً سعادت زیارت استان آذربایجان نصیبم شد آذربایجان مرکز تهیه خشکبار ایران است که از صادرات آن مبالغ عمده عائد مملکت میشود اما چون وسیله مدرن بستهبندی و خشک کردن و پاکیزه کردن میوهها را ندارند خشکبار ما نمیتواند آنطوری که شاید و باید با ممالک دیگر در تجارت رقابت کند در صورتی که این نقص را با تأسیس شرکتهای تعاون مخصوص اینکار در هر شهرستانی با سرمایه کافی میتوان برطرف نمود و در ظرف چند ماه عملی شده آن ممکن است همین برنامه را در تمام مناطق کشاورزی ایران برای مرغوب کردن نوع محصول کشاورزی میتوان اجراء کرد و از این کارها باید کرد تا مردم بفهمند دولت به فکر آنها است بنابراین با ده بیست میلیون میتوان وضع کشاورزی آذربایجان را اصلاح کرد. بهداری: مخصوصاً در دهات و مناطق عشایرنشین ایران وضع بهداری و بهداشت مردم خیلی بد است به جای طرحهای سنگین در چند نقطه میتوان در مدت کمی تمام مناطق دهات و عشایر و ایلاتنشین را از درمانگاهها و دواهای لازم به وسیله دستجات سیار بهرهمند نمود تا همه مردم از نزدیک فعالیت و علاقه دولت را ببینند در مازندران ۳ سال است مقرر است آسایشگاه مسلولین ساخته شود مهندس مشاور خارجی خرج آن را پانزده میلیون تومان برآورد نموده در صورتی که پانزده میلیون تومان برای رفع احتیاج از نظر آسایشگاه مسلولین که مطابق با احتیاجات و مقتضیات کشور ما باشد برای تمام کشور کافی است و ۷ سال قبل قرار بود با ده میلیون تومان در شش نقطه کشور آسایشگاه مسلولین ساخته شود و اکنون سازمان بیمههای اجتماعی در سرخحصار نزدیک شهر تهران مشغول ساختن آسایشگاه برای معالجه مسلولین است که چند صد تختخواب خواهد داشت و خرج آن هم در حدود دو میلیون تومان خواهد شد پس با این وصف هرگز برای مازندران و همینطور برای سایر استانها آسایشگاه مسلولین ساخته نخواهد شد ولی خرج مطالعه به مبالغ زیادی به خارجیها پرداخت میشود و این بهترین دلیل است که برنامهها و رویه ما در اجراء برنامهها غلط است و عملی نیست و مبالغ هنگفتی برای مطالعات بدون اخذ نتیجه میدهیم. من از دولت جداً میخواهم یک تجدیدنظر سریعی نسبت به گذشته بکند این مخارجی که برای مطالعات برنامهها و طرحها اعم از سنگین و کوچک شده صورت آن را بخواهد و ببیند کدام آن عملی شده و قابل اجراست و کدام آن عملی و قابل اجرا نیست و از خرج پول در راه برنامههای غیرعملی جلوگیری کند و سپس اموری را که فعلاً مورد احتیاج و علاقه مردم است و در بهبود وضع فعلی و یا رفع احتیاجات فعلی تأثیر دارد آن را مقدم بر مخارج مطالعات و یا برنامههای سنگین و یا غیره عملی بداند و از این طریق در اقلام خرجهای بیثمر صرفهجویی کند و این صرفهجویی را صرف برنامههای عملی و ضروری فعلی بنماید. پانزده میلیون تومان برای آسایشگاه مازندران برآورد کردند یک میلیون و دویست هزار تومان برای مطالعه در نظر گرفتهاند اگر همین را خرج ساختن آسایشگاه بکنند آسایشگاه ساخته میشود (صحیح است). بنابراین بنده به طور جدی از دولت میخواهم که یک تجدیدنظر سریعی بکند ملاحظه بفرمائید این طرحها، سد، کارهای دیگر هر یک از اینها بجای خودش مفید است ولی بنده عرض کردم ما در شرایط فعلی یک احتیاجاتی داریم که مردم آن را میخواهند شهرسازی است راهسازی است این برنامهها باید در عرض هم پیش برود اگر تمام پولها صرف هزینههای سنگینی شود و به خرج این برنامهها نرسد مردم ناراضی میشوند بنده نمیدانم رضایت مردم را باید فراهم کرد یا نباید رعایت کرد آقا این حوائج برای زندگی مردم لازم است پس باید در برنامهها تجدیدنظر کرد (صحیح است) به دولتها تاکنون هر موقع تذکری داده شده در جواب گفتهاند که قانونی است تصویب شده و نمیتوان کاری کرد این دفاع صحیح نیست زیرا بعضی از قوانین هم تصویب شد ولی دولت در فاصله کوتاهی لایحه جدیدی برای اصلاح آن آورد هنوز مرکب یک لایحه خشک نشده یک قانون تازه آوردهاند و بنابراین ما نمیتوانیم همیشه خود را مقید به اشتباهات کنیم بلکه هر موقع اشتباه ملاحظه شد باید آن را اصلاح و جبران کرد به نظر من اکنون بعد از دو سال و نیم عمل موقع رسیده است که دولت تجدیدنظری نسبت به برنامهها و طرحهای موجود و رویه و طرز عمل فعلی کند و اعتباراتی که وجود دارد آن را به حسب تناسب و احتیاجات استانها طوری تقسیمبندی کند که برنامههای ضروری و مورد علاقه مردم از قبیل راهسازی امور کشاورزی امور شهرسازی و بهداری و غیره بیش از این به تأخیر نیفتد. دولت باید بداند که مردم از اینکه برنامههای راهسازی و شهرسازی و امور کشاورزی و بهداری و غیره به تأخیر افتاده ناراضی هستند و من وظیفه خود میدانم این عدم رضایت را در اینجا به اطلاع دولت برسانم (صحیح است احسنت) یکی از آقایان بر بنده یادداشتی دادهاند که در ساختن راهآهن خراسان و آذربایجان کمکهای سازمان برنامه خیلی مؤثر بوده است بنده آن دستگاه و اشخاصی که در سازمان برنامه در مورد ساختن راه کمک کردهاند تقدیر میکنم و ما هم انتظار داریم که همیشه این نوع کمکهای فنی بکنند و هیچ غرضی هم نداریم به طور تذکر است بنده مطالبی که راجع به سازمان برنامه عرض میکنم هیچ نظر شخصی ندارم و مخصوصاً رئیس سازمان برنامه آقای ابتهاج مردی است که به هر حال شخصیت دارد اوتوریته و شخصیت دارد و از سایرین هم این را بیشتر دارد این را هم میخواهم عرض کنم عیب منجمله بگفتی هنرش نیز بگوی زیاد مستبد برای هست ولی با شخصیت هم هست (سراج - حجازی عیبش را نفرمودید همهاش حسنش را گفتند) مسئله دوم بر طبق قانون تثبیت پشتوانه اسکناس تفاوت حاصل از این قانون باید به مصرف امور کشاورزی و تولیدی برسد و مخصوصاً در ضمن طرح لایحه در مجلس امور کشاورزی هم مشمول این قانون گردد آئیننامه هم دولت جهت این امر تهیه نموده است به نظر بنده بهیه برنامههای صنعتی و کشاورزی که به عهده وزارتخانههای مربوطه گذاشته شده کافی نیست و بهترین دلیل گذشته است که وزارتخانهها موقع تنظیم برنامه هفت ساله نتوانستند برنامههای صنعتی و کشاورزی پیشبینی کنند بهترین طریق مطمئن که به وسیله آن میتوان برنامههای مفید و لازم
را تعیین نمود این است که دولت فعلی برای نمونه طریق کار را عوض کند یعنی به جای این که از مرکز برای استانها برنامه تعیین کند که غالباً در اثر بیاطلاعی مفید واقع نمیشود و جنبه خرجی آن بر تولید غلبه دارد این دفعه احتیاجات هر یک از استانها را به وسیله خود استانها تعیین کند و استاندارها را مأمور کند که در هر شهرستانی چند نفر نماینده در مرکز استان خواسته و احتیاجات کشاورزی را در نظر بگیرند و برنامههای مفید و لازم را تنظیم کنند و به مرکز بفرستند و البته مرکز در رد یا قبول آن مختار خواهد بود ولی بدون تردید با این طریق میتوان دانست احتیاجات مردم در شهرستانها و ولایات چیست والا برنامههایی که وزارتخانهها و ادارات در تهران تهیه کنند مفید به حال ولایات نخواهد بود از روی بیاطلاعی است و کارشناسان خارجی هم اطلاعاتشان مبتنی بر تحقیق از همین ادارات یا اشخاص به طور فرد است و معلوم نیست بتوانند به اشخاص بصیر مراجعه بکنند.
این موضوع را در حین طرح لایحه اجازه انعقاد قراردادهای نفت به دولت جناب آقای اقبال تذکر دادم و در روزنامه کیهان و اطلاعات هم موقع تعطیل مجلس آن را پیشنهاد کردم اکنون که دولت برای اولین دفعه راجع به اوضاع اقتصادی کشور و احتیاجات استانها تصمیم گرفته که برنامههای کشاورزی و صنعتی را از استانها با اشخاص بصیر و مطیع مشورت کند میتوانم بگویم یک قدم مثبت مهمی است که باعث امیدواری حال و آینده است. توزیع پول در همه کشور: برنامههایی که تهیه میشود باید طوری باشد که همه مردم کشور بتوانند از آن برای امور تولیدی استفاده کنند و آن چیزی که همه مردم از آن میتوانند استفاده کنند اول کشاورزی است و به جای اینکه در چند نقطه این پول برای چند کار عظیم مصرف شود و عده قلیل از آن استفاده برند من ترجیح میدهم همه استانهای مملکت از آن استفاده کنند و تنها کشاورزی است که این مقصود را تأمین خواهد کرد. بنابراین باید برنامههایی برای استفاده از این پول تهیه شود که مفید به حال کشاورزی کشور و بهبودی زندگی کشاورزان و ازدیاد محصولات کشاورزی و اصلاح وضع کشاورزی در تمام استانها و شهرستانهای کشور گردد و در همه استانها همه اشخاصی که به امر کشاورزی اشتغال دارند بتوانند از آن استفاده نمایند که منباب نمونه بعضی موارد آن را ذکر میکنم:
افزایش میزان آب کشور از طریق تعمیر یا احداث قنوات و انهار و سدهای متوسط و کوچک به وسیله خود افراد نه دولت ملاحظه بفرمائید دولت یک سدی در خراسان میسازد ۲۰۰ میلیون تومان خرجش میکند بنده میگویم در خراسان به ساختن ۲۰۰ سد کوچک کمک بکنند که خود مردم بسازند آقای قرشی شنیدهام در خراسان یک بیابانی را با یک میلیون تومان آباد کرده است اینست که برنامههای کشاورزی مملکت باید طوری باشد که تمام مردم بتوانند استفاده بکنند و تمام مملکت با هم بالا بیاید. افزایش مقدار محصولی که از کشور صادر میشود یعنی خشکبار از قبیل کشمش، پسته، بادام، فندق، زیتون، پنبه، خرما و غیره ما در داخله مملکت قابل استفاده و موجب ازدیاد درآمد کشاورزان است و جلوگیری از وارادات میکند مثلاً مرکبات و چای و توتون و کنف و توسعه گلهداری از طریق کمک به ایلات و عشایر و گلهداران که باعث ازدیاد مواد روغنی در داخله کشور و صدور پوست و مواد دیگر به خارج کشور میگردد توسعه گلهداری یک چیزی هست که ستون فقرات افغانستان کشور همسایه ما را تشکیل میدهد. تشکیل شرکتهای تعاونی کشاورزی و صندوقهای روستایی و افزایش سرمایه بانک کشاورزی به منظور اجراء برنامههای تولیدی کشاورزی از طریق کمک به افراد و مخصوصاً جلوگیری از سلففروشی محصول به وسیله کشاورزان مخصوصاً اجراء این چنین برنامهها و برنامههای دیگری که موجب ازدیاد درآمد کشاورزان گردد سبب خواهد شد کشاورزان از آمدن به شهرها منصرف شوند.
در خاتمه عرایضم مطلبی را میخواستم عرض کنم و آن اینست که برای کشور با این هفتصد میلیون تومان میخواهند برنامههای صنعتی تهیه کنند این را همه آقایان توجه داشته باشند که باز در چند جای مملکت کارخانه صنعتی تهیه کردن مفید هست ولی برنامههای بهتری هم در عرض آن میتوان اجرا کرد و آن اینست که برنامه صنعتی متوسط در تمام مملکت اجرا شود یعنی تمام شهرستانها دستگاههای کوچک و متوسط صنعتی داشته باشند به مردم کمک کنند که اهل صنعت همه جا یک شعبهای از دستگاههای نساجی داشته باشیم خاصیت این چیست؟ این است که کشاورزها دیگر مجبور نمیشوند به شهرها بیایند زنها و بچههاشان هم آنجا دوک میریسند نساجی میکنند این را باید در نظر گرفت که این پول بین تمام مملکت از لحاظ جمعیت تقسیم بشود یک عرض دیگری هم هست و آن اینست که تاکنون وضع تجارت طوری بوده است که اهالی تمام شهرستانهای ایران که مختصر سرمایهای داشتهاند به تهران هجوم آوردهاند امروز اکثر شهرستان خرابیش به این علت است که هر کس سرمایهای داشته آمده به تهران و در تهران شروع کرده به کسب و کاسبی کارخانهداری و سرمایهداری و بعد هم زمینخری و معاملات زمین که وضع اقتصاد مملکت را خراب کرده است حالا وضعی پیش آمده است که از این ۷۰۰ میلیون تومان برای اعتبارات صنعتی میشود استفاده کرد برای وامهای صنعتی تاکنون اعتبارات قلیلی هم که بوده به اشخاصی که در مرکز هستند داده شده و به بهانههای مختلف از قبیل آئیننامه و غیره به اشخاصی که در شهرستانها کارخانه میخواهند احداث کنند با احتیاج تولیدی دیگری دارند ندادهاند. بنده میگویم دولت برای این که شهرهای ایران را آباد کند و برای اینکه مردم شهرستانها بیش از این به تهران نیاید و آنهایی که به تهران آمدهاند استفاده کردهاند بیش از این منفعت و دیگر معاملات روی زمین از این بیشتر نشود. آقای ذوالفقاری از طرف بنده به آقای نخستوزیر پیغام بدهید این اعتبارات صنعتی که از محل هفتصد میلیون تومان داده میشود آقایان نمایندگان مطالبه کنید که این را منحصراً باشخاصی بدهند که در شهرستانها مقیم و ساکن هستند اگر تمامش را نمیدهید هشتاد درصدش را بدهید به کسانی که در مشهد، در تبریز، در رضائیه، شیراز، اصفهان، دشت، بابل، آمل و جاهای دیگر هستند والله، به خدا اگر این کار را کردید تمام مملکت از این سرمایه استفاده میکنند والا باز چند نفر میآیند اینجا استفاده میکنند و سایر مملکت بدون استفاده میمانند این اعتباراتی که بانک صنعتی میدهد بیشتر این را به تجاری میدهید که در تهران هستند اشخاصی که در ولایات کارخانه میخواهند احداث کنند و تاجر نیستند به عذر اینکه اعتبار نداریم یا اینکه آئیننامهها ناقص است اعتبار و پول ندادهاند به همین جهت آنها محروم ماندهاند و اگر این کار بشود به نظر بنده یک فکر بسیار اساسی است برای مقلب کردن وضع فعلی مملکت.
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر جنگ
نایبرئیس - آقای وزیر جنگ
وزیر جنگ (سرلشگر وثوق) - طبق قانون مصوب بیستم تیرماه ۱۳۳۲ با یک شرایطی مشمولین متولد ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۱ معافیت پیدا کردند چون یک عدهای از مشولین از این قانون به موقع اطلاع پیدا نکردند و از این قانون بیخبر ماندند. برای اینکه تبعیضی در بین نباشد لایحهای تقدیم مجلس شورای ملی میشود که تا یک سال دیگر فرصت داشته باشند که تحت شرایط معینی اگر مراجعه کردند برگ معافی بگیرند و وضعشان روشن بشود. (احسنت بسیارخوب است).
نایبرئیس - به کمیسیون مربوطه مراجعه میشود آقای دکتر امیر حکمت.
۴- بیانات قبل از دستور آقای دکتر امیر حکمت
دکتر امیر حکمت - چون معتقدم هر زمان که کاری برخلاف مصلحت بشود ذکر آن در پشت این تریبون لازم است به همین ترتیب از کارهای خوبی که میشود باید حقشناسی شود تا مردمان خیر و نیکوکار تشویق شوند بنابراین نظر بنده با اجازه آقایان میخواهم از فوائد کنگره پزشکی که چند دوره است به اشاره اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و تحت سرپرستی علیا حضرت ملکه ثریا پهلوی ملکه نیکوکار در رامسر تشکیل میشود برای حق شناسی مختصر گزارشی به عرض همکاران برسانم.
به طوری که مسبوق هستند امروز در تمام جهان مرسوم شده است که ارباب حرف و صنایع و فنون و علوم هر سالی یا هر چند سالی یکبار جمع شوند و به مبادله اطلاعات و تجارب و کشفیات خود اقدام نمایند و از این کار فواید زیادی به دست میآید زیرا هم محققین به تحسس و به فحص در کار خود از جهت برانگیخته شدن حس رقابت کوشش بیشتری مینماید و هم اینکه همه صاحبان آن فن باطلاعات و نتایح تحقیقات همکاران خود آشنا میشوند و در انجام خدماتی که به عهده آنها محول شده است میکوشند، زیرا به قسمی که مشهود است هر روز این تجارب جدید اطلاعات وسیعی به دست میآید که در آسایش انسانی مؤثر است، متأسفانه این روش در کشور ما معمول نبود تا اینکه اولین قدم نسبت به توسعه حرفه پزشکی بنا به اراده اعلیحضرت همایونی و به مهماننوازی ذات شاهانه سالی یکبار پزشکان کشور در رامسر جمع شده به تبادلنظر میپردازند و هر سال نسبت به سال پیش مشاهده میشود که این اجتماع و این کنگره مفیدتر و از حیث عرضه کردن تجارب و ابتکارات کاملتر میشود و در حقیقت به صورت مکتبی برای بحث و فحص درآمده به خصوص که امسال پزشکان خارجی از فرانسوی و امریکایی و شوروی و انگلیسی هم شرکت نموده بودند. در موضوعی که امسال مورد بحث بود مباحثات عالمانه و تحقیقات بسیار مفیدی به عمل آمد و همه از آخرین تجارب یکدیگر استفاده نمودیم تا در کار روزانه برای تسکین آلام دردمندان در اسرع وقت و به بهترین درجه به کار بسته شود بنابراین اجتماع قرارگرفته و لازم دیدم چند دقیقه از وقت گرانبهای آقایان را بگیرم و به بانی این نوع افکار تعظیم و تکریم نمایم. خاندان سلطنتی ما به پیروی از ثبات خیرخواهانه و مترقیانه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی هر یک به سهم خود در یک قسمت از امور خیریه و عامالمنفعه قدم برداشته و با تمام سعی و مجاهدت بذل توجه مینمایند علیا حضرت ملکه نیکوکار از طریق جمعیت خیریه ثریا که اعمال و آثار آن بر همگی مشهود است و محتاج به شرح و تفصیل نیست قدمهای بسیار مفید و مؤثری برداشتهاند (صحیح است) والا حضرت شاهدخت شمس پهلوی که بر اثر مراقبت و سرپرستی جمعیت شیر و خورشید سرخ این مؤسسه را به شهادت آقایان از مؤثرترین دستگاههای منشا خیر و حامی مردم بینوا که در مورد مصائب
گوناگون از زلزله و سیل و امثال آن در اولین دقایق به کمک میشتابد در آورده و این مؤسسه اسباب افتخار شده و از بهترین مؤسسات مشابه خود در مترقیترین کشورهای دنیا شناخته شده است (صحیح است) والا حضرت شاهدخت اشرف پهلوی بر اثر توجهی که به سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی به طور مستمر دارند ملاحظه میشمود که در دستگیری از بیماران و دردمندان در تمام کشور حتی در اقصی نقاط چه خدمات ذی قیمتی نموده و مینماید (صحیح است) این کنگره هم از اقدامات بسیاری موثری است که در اعتلای فن پزشکی و بهبود بهداشت کشور خدمت مینماید و یقین دارم سال به سال بهتر و آثار ذی قیمت آن بیشتر خواهد شد پس حق است قدر این نعمتها را بدانیم و سپاسگذار بوده و باشیم ۰مهندس جفرودی – هنرستان را هم بفرمایید) به طوری که آقایان محترم اطلاع داشتند در این هفتههای اخیر سوءتفاهماتی بین رئیس دولت که خود از پزشکان عالیقدر و خدمات مؤثر ایشان در رشته پزشکی شاید بیشتر باشد با پزشکانی که در خدمت دولت هستند پیش آمد که برای بنده از ابتدا قابل قبول نبوده و به جز سوءتفاهم به چیز دیگری نیندیشدم خوشبختانه آقای دکتر اقبال در کنگره این سوءتفاهم را به حسن تفاهم بر اثر اظهاراتی تبدیل کردند و رفع کدورتها به عمل آمد چه آنکه به شهادت آقایان پزشکان این کشور همواره حداکثر کوشش را در خدمت به عموم مبذول داشته و موارد مخاطره هم بدون بیم از خطر برای جلوگیری از ابتلائات بیماریهای خطیر واگیری و ساریه در اقصی نقاط کشور همواره کوشا بودند و حق هم این است که از طرف جامعه مورد تشویق و تقدیر باشند گرچه انجام وظیفه آسمانی که خداوند به آنها محول داشته اجر و مزد حتی به ابراز قدردانی هم باشد توقع نداشته و ندارند و پزشک واقعی که بحمدالله در کشور ما تعداد آنها بسیار است و قریب به اتفاق میباشند وظیفه خود را بدون پاداش مادی انجام میدهند و اگر حقی یا پای مزدی از طرف مراجعین داده میشود برای تأمین اعاشه عائله آنها است و پس باید عرض کنم که همه گردانندگان چرخ کنگره پزشکی از پزشکان و مهمانداران که رئیس و کارکنان املاک و مستغلات پهلوی بودند حداکثر ملاطفت را نموده و همه گونه زحمت را متحمل شدند و برای بنده مایه کمال مباهات است که یکی از همکاران که هم همکار مجلس و همکار عالیقدر پزشکی بنده است آقای دکتر عباس نفیسی در تنظیم و ترتیب و اداره کردن کنگره سهم بزرگ و به سزا داشتند و واقعاً به بهترین وجهی وظیفهای را که به عهده گرفته بودند ابقاء نمودند موضوع بحث امسال مربوط به بیماری آمیزشی بود که باید عرض کنم آثار وخیم آن در نسل و نژاد ایرانی بعد از بلای تریاک بسیار قابل توجه بوده و میباشد و خوشبختانه ۲۳۵ نفر از پزشکان ایرانی پنج نفر از پزشکان روسی و دو نفر از پزشکان انگلیسی و دو نفر از پزشکان فرانسوی و سه نفر از پزشکان امریکایی شرکت کرده بودند و مباحثات طوری بود که چند نفر از پزشکان خودمان مطالب بسیار جالب و تازه ایراد کردند و به نظر پزشکان خارجی قابل توجه واقع شد در آخر عرایضم میخواهم این را هم اضافه کنم که اگر مصادر امور ما صد یک اقدامات مفید خاندان سلطنتی را تأسیس و مورد عمل قرار دهند وضع مملکت و مردمش به صورت مطلوبی که آرزوی همه است در خواهد آمد باز هم یک استفاده دیگر از این موقعیت میکنم که در کارهای پزشکی و بهداشتی باید مطالب مورد فهم عموم به حد وفور به شکل انتشارات در تمام کشور پخش شود و بنده خیال میکنم که اگر به جای این مجلات و رسالههایی که مزین به شکل آقایان وزیران و مدیران هر روز با تحمیل هزینه سنگین بر بودجه مملکت انتشار مییابد مطالب عامالمنفعه و اطلاعات مفید در هر رشته به زبان مردم منتشر شود خدمتی است که به بهداشت و سلامتی مردم این مملکت میشود.
یک موضوعی که جناب آقای مهندس جفرودی فرمودند و بنده نمیخواستم عرضی کرده باشم و حالا استفاده میکنم این است که یک توجهی باید از طرف دولت بشود نسبت به اطفال بیسرپرست مملکت در این مملکت متأسفانه بر اثر حوادث و بدبختیها عده کثیری از اطفال وجود دارند که شاید اغراق نشود یک ربع اطفال این مملکت را تشکیل میدهند و بنده چون وارد این امر هستم بیشتر اطلاعات دارم این اطفال در حقیقت یا یتیم هستند یا در حکم یتیم هستند یعنی فاقد پدر و مادری که بتوانند وسایل تعلیم و تربیت آنها را فراهم آوردند این بچهها در یک مملکتی که باید دویست میلیون جمعیت داشته باشد و ۲۰ میلیون بیشتر ندارد زندگی میکنند و اینها ثروت مملکت هستند که دور ریخته میشوند یعنی قبل از اینکه به سن بلوغ برسند در خاک و خاشاک از بین میوند یا اگر بمانند مردان و زنانی بیمصرف بلکه فاسد میشوند و میبینیم اینها وقتی اینطور شدند بیمصرف و گاهی مزاحم و سربار جامعه هستند بنده همیشه فکر میکنم که این یکی از وظایف بزرگ دولت و وزارت فرهنگ است که نسبت به این موضوع توجه بکند و این یک ربع اطفال بلاصاحب و بیکس و بی پناه را جمعآوری بکند چه در دهات و چه در شهرستانها برای اینها مدارس شبانهروزی دایر بکند این از هر ئخرجی واجبتر است از هر محلی که هست باید این خرج بشود چه استعدادهای نهفتهای در این اطفال بیصاحب است که به خاک میرود و ما نباید اینها را از دست بدهیم بنده در این کاری که از طرف اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی به بنده سپرده شده و مدتی است افتخار آن را دارم میبینم این بچهها چقدر قابل تربیت هستند و چه استعداد فوقالعادهای نشان میدهند و وقتی تربیت میشوند خود آنها قائم بالذات میشوند و عائله و کسان خود را زیر بال میگیرند بنابراین بنده استدعا میکنم که در این مورد قدمی برداشته شود و کاری صورت بگیرد و یک توجهی بشود. (احسنت – احسنت)
مهندس جفرودی – بسیار تذکر به جایی بود.
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اجازه استخدام جهت وزارت بهداری
نایب رئیس – لایحه وزارت بهداری قرائت میشود و یک فوریت آن مطرح میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده - به وزارت بهداری اجازه داده میشود برای تأسیس و توسعه مؤسسات درمانی و بهداشتی شهرستانها و بخشها دهستانهای کشور و نیز تکمیل کادر پرسنلی مؤسسات مربوطه در حدود اعتبار موجود در بودجه خود پزشک. دندان پزشک. داروساز. بهدار. ماما. مهندس ساختمان و بهداشت دو نفر کتابدار برای بنگاه پاستور. تکنیسین رادیولوژی. پرستار. مایهکوب. کمک پرستار. راننده. رختشوی. آشپز. باغبان با رعایت مقررات قوانین مربوطه استخدام نماید.
تبصره – کسانی که از طرف وزارت بهداری با عناوین فوق ضرورتاً تاکنون به خدمت گمارده شدهاند مشمول این قانون میباشند. نخست وزیر. دکتر اقبال – از طرف وزارت دارایی. انواری. وزیر بهداری. دکتر راجی.
نایب رئیس – فوریت مطرح است آقای عمیدی نوری مخالفید. بفرمایید. موافق و مخالف هر یک پنج دقیقه میتوانند صحبت کنند.
عمیدی نوری – بنده خیال میکنم که این کار اصلاً احتیاجی به لایحه نداشته باشد برای اینکه به موجب قانون بودجه دولت میتواند راجع به قضات، راجع به اطبا و راجع به معلمینی که بخواهد استخدام بکند صورت بدهد به کمیسیون بودجه بنابراین فوریتر از این کار این است که خودش صورت میداد به کمیسیون و کارش را میکرد احتیاجی به لایحه ندارد که آن هم یک مقداری وقت بگیرد همه مملکت احتیاج به بهداری دارند فریاد تمام مردم مخصوصاً شهرستانها از نبودن طبیب و بهداری است به جای اینکه وسایل عملی این کار را به وجود بیاورند استخدام بکنند صورتش را به کمیسیون بودجه بدهند که یک جلسه تمام بکند مجلس شورای ملی هم با کمال صمیمیت و علاقه این کار را انجام میدهد و احتیاجی به لایحه نیست که بیاید و مذاکره بشود آن کار بهتر از این است.
نایب رئیس – این را توجه فرمودید که قبلاً کمیسیون بودجه این اختیار را داشت ولی در بودجه امسال آن ماده رفته به کمیسیون استخدام و هنوز به مجلس نیامده تصویب نشده بنابراین محتاج به لایحه است و آقایان اگر موافق هستند زودتر بگذرد به یک فوریت رأی بدهند آقای ارباب میخواهید موافق صحبت کنید. (ارباب – بنده عرضی ندارم) آقایانی که با فوریت لایحه موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شده به کمیسیون مراجعه میشود.
۶- اعلام تصویب صورت مجلس
نایب رئیس – صورت مجلس جلسه گذشته چون عده کافی است تصویبش اعلام میشود.
۷- طرح و تصویبب یک فوریت لایحه اجازه تمدید احداث جاده سوم شمیران
نایب رئیس – لایحه دیگر راجع به جاده سوم است که قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت میشود)
ماده واحده – مدت مقرر در تبصره سوم ماده واحده راجع به احداث جاده سوم بین تهران و شمیران مصوب فروردین ماه ۱۳۳۵ از یک سال به سه سال اصلاح میگردد.
تبصره – ملاک معافیت اراضی یا ساختمانهای کمتر از پانصد متر مربع مصرحه در تبصره ۲ ماده واحده قانون مصوب ۱۶ فروردین ۳۵ اسناد رسمی و مالکیتی است که قبل از تاریخ تصویب آن قانون صادر شده باشد و اسناد تفکیکی بعدی مشمول معافیت نخواهد بود.
نخست وزیر. وزیر کشور
نایب رئیس – اصل موضوع مطرح نیست. فوریت مطرح است و قرار هم شده که نقشه بدهند اگر نقشه داده نشود گمان نمیکنم کسی موافق باشد. آقای ارباب
ارباب – عرض کنم بنده هر چند حالم مقتضی تصدیح داده به آقایان نیست ولی اصولاً با سرگردانی مردم موافق نیستم. به عناوین مختلف مردم را سرگردان و بلاتکلیف میکنند که جاده سوم میخواهند احداث کنند تا چند سال مردم بلاتکلیف بمانند.
بنده در طرفین جاده سوم و چهارم و پنجم و ششم یک متر زمین ندارم برای خودم هم عرض نمیکنم ولی اصولاً سرگردانی مردم خوب نیست هر تصمیمی که دولت میگیرد باید زودتر بگیرد خط
سیر جاده را تعیین کند و تکلیفش را با مردم روشن کند.
طباطبایی - موافق با فوریتید یا مخالف فوریت.
نایبرئیس - آقای ارباب در فوریت صحبت کنید.
طباطبایی - ایشان موافق دارند صحبت میکنند.
ارباب - غرضم این بود که رفع سرگردانی و بلاتکلیفی از مردم بشود حالا موافق فوریت است ی امخالف نمیدانم.
نایبرئیس - آقای ارباب اشتباه کردند موافق فوریت صحبت کردند آقای خلعتبری مخالفید بفرمائید.
خلعتبری - عرض کنم هشت تا ده تا دوازده تا نمیدانم وزیر داریم و صدی سی و چند وکیل ما وکلا صرفنظر از وکالت و نمایندگی هر کدام یکی طبیب است یکی تاجر است یکی وکیل عدلیه است یکی متخصص کشاورزی یکی مهندس ولی همه آقایان بالاخره جوابگوی این قوانین هستیم اگر این قوانین بد باشد آقایان وزرا میگویند خودتان تصویب کردید یعنی هر وقت قانونی بد بوده است آمدند گفتند خودتان تصویب کردید اگر خوب شد آقایان خدمتگذارند اگر بد شد وکلای مجلس تصویب کردند. بنده گمان نمیکنم واقعاً اشخاص عاقلی باشند و لااقل مصلحت خودشان را فکر نکنند و خدای نکرده آنقدر آلت بشوند ما باید ببینیم در درجه اول چه میخواهند همین جاده سوم را یک وقت آوردند بنده یادم میآید خودم از آنهایی بودم که اول با آن مخالف بودم دولت بعد از دولت تیمسار سپهبد زاهدی آمد و گفت ما دولتی هستیم که جاده سوم را تصویب نمیکنیم ما آن روز خیال کردیم که جاده سوم را تصویب نمیکنیم ما آن روز خیال کردیم که جاده سوم خیلی بد است ولی بعد لایحه آن را آوردند و رأی دادیم گفتیم که خیلی خوب است حالا یک سال عمل کردند آمدهاند میگویند که هیچ کاری نکردیم و مدت را تمدید کنید. به عقیده بنده بیش از این مجلس نباید آلت دست یک وزیر یا یک مدیر کل یا یک شهردار واقع شود. بنده از اینجا بروم بیرون ماهی ۵ هزار تومان پول در میآورم کار میکنم و زندگیم را اداره میکنم یابو که نیست که هر چه جلوی آدم گذاشتند بخورد طریق خدمتگزاری این است که چیزهایی که مفید نیست و مفید به حال مردم نیست و نتیجه ندارد اینها را باید به دولت عرض کنیم به وزرا بگوییم به رفقا بگوییم و در این نوع کارها هم عجله نکنید این را بیاورند در کمیسیون موافقین و مخالفین حرفهایشان را بزنند نقشه را هم بردارند بیاورند اینجا نه اینکه یک دفعه فوریت لایحه را بیاورند اینجا و ما یک عملی نکنیم که اینجا بورس زمین صد تومان بشود دویست تومان. رد کردن فوریت لایحه هم ربطی به موافقت و مخالفت با دولت ندارد فوریت طریق رسیدگی است و به دولت هم نباید بر بخورد از لحاظ اینکه دولت کار غلطی کند خود بنده که به دولت ارادت دارم مصلحت نمیدانم که این قبیل کارها که با مردم تماس دارد با فوریت بیاید باید رویش مطالعه و دقت بیشتری بشود برود اول به کمیسیون بعد بیاید در مجلس.
نایبرئیس - آقای بهبهانی موافقید.
بهبهانی - بنده یک توضیحی دارم.
نایبرئیس - توضیح ندارد اگر موافقید بفرمائید.
بهبهانی - موافق نیستم.
نایبرئیس - آقای عمیدی موافقید بفرمائید.
عمیدی نوری - بنده موافق فوریت این لایحه هستم دلیل بنده هم همان استدلال جناب آقای خلعتبری و جناب آقای ارباب است که باید تکلیف مردم را معلوم کرد یک قانونی به نام جاده سوم از مجلس گذشت یک سال هم از تصویب آن گذشت هیچ عملی نشد و مردم بلاتکلیف ماندند برای اینکه تکلیف مردم زودتر معین بشود باید زودتر به موضوع این لایحه رسیدگی کرد اگر فوریتش رد شود و به صورت عادی باشد ممکن است یک سال در کمیسیونها بماند بعد هم سه سال تمدید شود آن وقت سه سال میشود چهار سال بیشتر مردم بلاتکلیف و بدبخت خواهند ماند تکلیف لایحه را معلوم کنید فوریتش را قبول کنید بنده مخالف سه سال هستم اصلاح باید بشود اینکه آقایان میفرمایند نقشه بیاید همه اینها در ماهیت لایحه است آقا از نظر فوریتی که فرمودند باید کاری نکرد که در خارج بگویند دولت خواست تکلیف جاده سوم و اراضی اطرافش را تعیین کند مجلس این را عاطل و باطل گذاشت بنده به مخالفم معتقدم فوریتش صحیح است و لازم است البته در ماهیت آن باید اصلاحات بشود سه سال زیاد است نقشه نیست همه این کارها باید بشود والا اگر به صورت عادی برود به کمیسیون به نظر بنده نقض غرض است و سه سال ممکن است چهار سال پنج سال بشود این است که بنده عرض میکنم آقایان به فوریت آن رأی بدهند.
نایبرئیس - آقایان توجه دارند که فوریت هم تصویب شود به کمیسیون خواهد رفت. آقای ذوالفقاری
ناصر ذوالفقاری (معاون نخستوزیر) - بنده جلسه گذشته امر آقایان را به عرض جناب آقای نخستوزیر رساندم و ایشان دستور فرمودند که نقشه فوراً تهیه شود و ضمیمه لایحه بشود من هم استدعا میکنم از آقایان برای این که زودتر تکلیفش معین شود به فوریت اول رأی بدهند به کمیسیون برود در فوریت دوم هر اصلاحی که لازم باشد، به عمل میآید.
نایبرئیس - فوریت دوم ندارد رأی میگیریم به یک فوریت. فوریت هم که تصویب شد میرود به کمیسیون نقشه هم که باید بیاید آقایانی که موافق هستند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
۸- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
نایبرئیس - جلسه را ختم میکنیم از آقایان اعضای کمیسیونها خواهشمندم که کمیسیونها را تشکیل بدهند چون مجلس دستوری ندارد جلسه آینده روز یکشنبه خواهد بود.
(مجلس یک ساعت قبل از ظهر ختم شد)
نایبرئیس مجلس شورای ملی - اردلان