مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ تیر ۱۳۴۷ نشست ۷۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۸ تیر ۱۳۴۷ نشست ۷۰
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۷۰
| مجلس ساعت هشت و چهل دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر الموتی – مهندس معینی زند – دکتر بهبودی – دکتر عدل طبابائی – دکتر سبزواری – کیوان – مرندی – شاهنده – حی – مهندس عدل – دکتر خطیبی – مهندس قادرپناه – موید امینی – دکتر عدل – دکتر خیراندیش – امامی رضوی- ملکزاده – مانی – موسوی ماکوئی – تهرانی – دکتر وفا – سرتیپ پور – مهندس یار محمدی – مافی – بانوجهانبانی – دکتر رهنوردی – شیخ بهایی – دکتر طالع – مهندس عطائی – دکتر وحید نیا.
غائب بی‌اجازه
- آقای رضوی.
غائبین مریض
- آقایان دکتر صاحبقلم – مرتضوی – توسلی – دکتر ضیائی – کاسمی کلانتری - پروفسور مخبر فرهمند – معظمی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: فولادوند – پزشکپور
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: فولادوند – پزشکپور
رئیس – نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم.
پزشکپور – از نمایندگان دولت کسی در مجلس نیست در نطق قبل از دستور هم باید نماینده دولت در مجلس باشد چون بعضی مطالب هست که حضور نماینده دولت در مجلس لازم است.
رئیس- با وجود اینکه برای ساعت هشت و نیم دعوت کرده‌ایم متأسفانه حاضر نیستند قاعدتاً باید نماینده دولت در جلسه شرکت داشته باشده آقای دکتر امین بفرمائید.
دکتر امین – نامه‌ای است از کارمندان ثبت تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای فولادوند جنابعالی اگر بدون حضور نماینده دولت حاضر به صحبت کنید، بفرمائید.
فولادوند – اگر از هیئت دولت کسی حاضر نیست چون به اصطلاح قلوب یکی است و قلب دولت و ملت یکی است ارواح عزیز نمایندگان دولت الان حاضر است (خنده نمایندگان) و بالاخره جنبه تله‌پاتی هم یک جنبه قطعی علمی دارد این است که با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم عرایضی است که به سمع نمایندگان محترم میرسانم:
(بازرسی شاهنشاهی بازرسی من است و بازرسی کسانی است که بخاطر آنها انقلاب کرده‌ایم. زیرا فکر ما و اقدام ما همیشه مبتنی بر تأمین منافع اکثریت مردم ایران است)
این جملات سر لوحه فرمایشاتی را تشکیل می‌دهند که اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در موقع شرفیابی هیئت رئیسه سازمان بازرسی شاهنشاهی ایراد فرموده‌اند الحق که سخن شاهنشاه شاه سخنان است.
همانطور که خود شاهنشاه آریا مهر عظیم‌الشأن اشاره فرموده‌اند این بازرسی از این پس بنام بازرسی شاه و مردم شناخته خواهد شد و به عقیده ارادتمند عالیترین وسیله و قوی‌ترین اقدام برای تحقق بخشیدن به اهداف انقلابی (انقلاب شاه و مردم) خواهد بود.
برای بنده و یقین دارم برای اکثریت قاطع ملت ایران فرمان مبارک شاهنشاهی دائر به ایجاد این سازمان بعد فرمان شاهنشاهی انقلاب سفید مسرت‌بخش‌ترین مژده‌ها بود زیرا پایه‌های بهترین فرضیه‌ها مادامی که بر اساس استوار (عمل متکی نگردیده باشند) لرزان و سست خواهد بود و محتوم و یقین است که امر به ایجاد این سازمان مقدس و حیاتبخش برای تأمین و تضمین کوششهای خدمتگزاران صادق شاهنشاه در هر رتبه و شانی که باشند مخصوصاً در قسمت قوای اجرائیه بالاترین ضامن و پشتیبان می‌باشد (صحیح است) چنانچه در ظرف همین چند صباحی که از شروع بکار آن گذشته اهم اکنون آثار نجات بخش و امید بخش آن درجات و جسم ملت ایرانی ظاهر گردیده و بنده از هر کوی و برزن که گذشته‌ام حدیث آن را از افواه خاص و عام شنیده و نور یک امیدواری دیگر در چنین مردم دیده‌ام و عرایض بنده در پشت این تریبون فی‌الحقیقه چیزی بجز انعکاس نظرات و احساسات مردم کوچه و بازار نیست.
در اینجا لزوماً بایستی عرض کنم که چون مردم به فرمایشات و فرامین شاهنشاه آریامهر ایمانی خاص دارند فرمایشات اخیر معظم له هنگام شرفیابی امنای محترم بازرسی شاهنشاهی در اذهان و افکار عمومی جلوه‌ای خصوص و بسیار عمیق کرده است و گزاف نگفته‌ام اگر عرض کنم که مردم روی هر کلمه آن بحث می‌نمایند و مفهوم و منطوق این فرمایشات و این فرمان تاریخی نقل هر محفل است و شمع هر جمع.
بنده زیاد وارد خصوصیات نمی‌شوم ولی همانطور که تاریخ بشر ثابت کرده است در جوامع انسانی همیشه فاصله بین نکبت با سعادت و ضعف با قدرت و سکون و حتی قهقرا با حرکت ورقاء همان فاصله بین حرف با عمل بوده ست و به قول حکیم بزرگ ایرانی:
- سعدیا اگر چه سخن دان و مصالح گوئی
- به عمل کار برآید بسخن دانی نیست
هیئت‌های دولتی که بیش از یک ربع قرن پیش الی کنون در تحت حمایت عالیه و به فرمان مطاع شاهنشاه آریامهر سعادت آن را داشته‌اند که به این آب و خاک باستانی در زیر سایه معظم له خدمتگزار باشند و بین حمایت و رهبری شاهنشاه دادگستر مخصوصاً پس از حدوث انقلاب سفید ملت عزیز ایران را صدها سال به جلو برده و با تعمیم علم و دانش و سلامت و ورزش توفیق یافته‌اند فاصله بین ما و پیشرفته‌ترین جوامع امروزی را پر کنند و در اجرای فرامین ذات اقدس همایونش در بعضی شئون حتی از مترقی ترین ملل هم پیشی بگیرند حتماً انشاء‌الله بخوبی می‌دانند که در راه اجرای عدالت هم که مظهر غائی و نهائی کلید ترقیات است نیات عالیه و مقدس شاهنشاه آریامهر بایستی نصب‌العین آنان باشد و بزرگترین پاداش در نزد خداوند خلق کوششهای همه جانبه و صمیمانه برای تحقق بخشیدن به افکار بلند و سعادت بخش رهبر بزرگ این سرزمین است (صحیح است) زیرا همانطور که خود شهریار محبوب مفخم ما چه در تالیفات و چه در فرمایشاتشان مکرر در مکرر اظهار فرموده‌اند هر گونه ترقی و پیشرفت بدون عدالت ناقص است (صحیح است) و در راه اجرای همین منظور و مقصود مقدس است که امروز می‌بینیم امر به تشکیل سازمان بازرسی شاهنشاهی فرموده‌اند و با بیاناتی صریح و قاطع و جانفزای دستور کار اولیای مربوطه را صادر فرمودند و بنده به نوبه خویش به تیمسار سپهبد یزدان‌پناه و همکاران محترمشان که افتخار انجام دادن این ماموریت مقدس تاریخی را از جانب شهریار بزرگ حاصل نموده‌اند از صمیم قلب تبریک گفته و به معیت هموطنان دعای خیر بدرقه راهشان می‌نمایم و هر چند در بادی امر ممکن است عظمت و اهمیت و تاریخی بودن این ماموریت خطیر نوز کما هوحقه به کمال جلوه خود متجلی نگردیده باشد اما برای بنده حتمی است که در تاریخ آینده ایران از این فرمان شاهنشاه آریامهر بوط فوق‌العاده یاد خواهد شد و حدوث و آثار مترتبه بر آن همانند سایر اقدامات شاهنشاه بزرگ آریا مهر با خطوط زرین بدست ایرانیان قدرشناس و سپاسگزار ثبت و ضبط خواهد گردید (صحیح است) خداوند سایه همایونش را بر سر این ملت پایدار بدارد و خاندان جلیل سلطنت ایران در زیر سایه خداوند و شاهنشاه بزرگ همواره سلامت و پایدار بماند انشاء‌الله تعالی با استفاده از فرصت لازم است عرض کنم که گذشته از خدمات ارزنده زیادی که از بدو شروع اصلاحات ارضی تاکنون در حوزه انتخابیه الیگودرز بدست اولیای آن وزارتخانه یعنی وزارت اصلاحات ارضی صورت گرفته است از شروع دوره تقنینیه بیست دو دوم تاکنون در شهر ما اقدامات زیر صورت پذیر گردیده است:
آسفالت‌ریزی بین ازنا و اصفهان از طریق الیگودرز از طرف ازنا هم شروع شده و انشاء الله بزودی ازنا – الیگودرز اصفهان بوسیله یک جاده اسفالت شده وصل خواهند شد.
کارخانه برق الیگودرز قریب یکسال شروع و با کمکهای وزارت آبادانی و مسکن و سازمان برنامه رو به اتمام است و در اینجا باید عرض کنم هر کارخانه برقی که تأسیس می‌شود به منزله قطع طنابی است از گلوی مردم آن ناحیه از برقهای خصوصی.
یک دستگاه ساختمان و سالن اجتماعات توسط موسسه محترم ه شیر و خورشید سرخ در شرف اتمام است که بسیار آبرومند و کامل است.
یک سد ساحلی برای جلوگیری از طغیان آب و حفاظت اماکن در شرف خاتمه است.
به تکمیل وسائل بهداری و اعزام جراح توجه گردیده و برای اضافه نمودن یک درمانگاه اقدام قاطع به عمل آمده است.
جاده بین الیگودرز و دلیجان که این شهر با به جاده آسفالته اصفهان متصل می‌سازد و زمان مسافرت به طهران با اتوبوس به شش ساعت تقلیل داده است تعمیر و مرمت و با ایجاد چندین پل جاده مزبور را به یک راه همه فصل مبدل و باعث قدردانی عمومی گردیده که بدینوسیله لازم می‌بینم از کلیه اولیای امور دولتی که با این خدمات به ما کمک فرموده‌اند اظهار تشکر نمایم‌ه با تشکر از نمایندگان محترم (احسنت).
رئیس – آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور – قبل از بیان عرایضم ناچار از اظهار تأسف بعلت یک نکته هستم و آن این است که با اینکه کراراً در مجلس شورای ملی از طرف نمایندگان محترم به این نکته اشاره شده است که ضرورت دارد نمایندگان دولت در جلسات مجلس شورای ملی حضور داشته باشند و این صندلی‌هایی که ویژه اعضاء هیأت دولت است اینطور در برابر ما خالی نباشد متأسفانه تشریف ندارند (مهندس صائبی – نماینده دولت هستند) (در این موقع آقای ضیائی معاون وزارت اقتصاد وارد شدند) جناب آقا یه مهندس صائبی شما نماینده ملت هستید نه نمایند دولت من می‌بینم قیافه آقای دکتر را ولی آنچه مسلم است این است که تنها یک معاون وزارتخانه نباید در مجلس تشریف داشته باشد حداقل باید تعدادی که بتوانند کلیه مسائلی را که بیان می‌شود بشوند در جلسه مجلس شورای ملی حضور داشته باشند آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد هستند مسائلی که در جلسات مجلس مطرح می‌شود خاصه مسائلی که در نطقهای قبل از دستور مطرح می‌شود مسائلی است که ارتباط با مسائل کلی مملکتی دارد و نمایندگان دولت باید حضور داشته باشند که تا سخنان نماینده ملت را بشوند مگر اینکه قائل به این باشیم که شنیدن این سخنان ضرورتی نداشته باشد و ما چنین فکر نمی‌کنیم و باید نمایندگان دولت حضور داشته باشند و مسائلی را نمایندگان ملت بیان می‌کنند بشنوند و به این مسائل توجه بکنند من امیدوارم در جلسات بعد تعداد بیشتری از نمایندگان دولت را در این صندلی‌ها و در این مکان مقدس ببینم کما اینکه مسئله‌ای را که من بنا به وظیفه‌ای که دارم و بنا به توطئه‌ای که در ا این ایام بسیار خطیر و هول‌انگیزی که در این ایام و سالهای کنونی می‌گذرد به عرض میرسانم ایجاب می‌کند و می‌کرد که تعداد بیشتری از نمایندگان دولت اینجا بودند و مطالب را می‌شنیدند و نسبت به این مسائل اساسی که تاکنون دولت مجلس را در معرض جریان‌ها و گزارش‌ها و وقایع نگذاشته حداقل کاش نمایندگان دولت هم می‌بودند و آنچه را نماینده ملت در باره این مسائل خطیر بیان می‌کرد شنیدند (صحیح است) عرض کردم مسائل خطیری می‌گذرد و درباره این مسائل خطیر کراراً اینجا من مطالبی به عرض نمایندگان محترم رسانده‌ام وقتی که این مسائل به عرض می‌رسید به عنوان بیان احساسات منطبق از سوی برخی تفسیر و توجیه می‌شد ولی در همان جلسات متعدد عرض کردم که ما صدای پای مخاطرات سهمگین را می‌شنویم و حس می‌کنیم حوادث سهمگینی بسوی ما روی کرده است متأسفانه آنهائی که مسئولیت داشته‌اند و دارند این مسائل خطیر را نیامدند بازگو کنند و منعکس کنند و از حقوق ملت ایران آنطور که باید و شاید دفاع کنند و یک نوع بی‌تفاوتی نشان دادند من امروز بنام یکی از نمایندگان ملت اعلام می‌کنم که مادر این بی‌تفاوتی هستیم با سخت‌ترین و سهمگین‌ترین موضوعهایی که بر ضد حقوق ملی م و بر ضد استقلال ملی و ما و بر ضد حقوق تاریخی و مالکیت تاریخی ما در حساس‌ترین از مناطق میهن ما صورت می‌گیرد روبرو هستیم این خبر را خانمها و آقایان در روزنامه‌ها خوانده‌ایم که توطئه‌های امپریالیزم فرتوت قیافه‌های جدی‌ترین بخود گرفته است این توطئه‌ها شوم به مراحل خطرناکتری رسیده است فدراسیون پوشالی و منحوس استعمار که از سوی امپریالیزم انگلیس هدایت می‌شود در پهنه خلیج فارس به صورت مهیب تر و خطرناکترین رخ و چهره ننگین خودش را به ما نشان داده خواندید که ۹ حاکم مبعوث استعمار ۹ شیخ دست نشانده استعمار در ابوظبی گرد آمدند و میثاق‌های ننگین ر ا امضاء گذاشتند و این میثاق‌های ننگین و استعماری قبل از هر چیز بخاطر معارضه با حقوق ملی ما، به خاطر تحدید حاکمیت ملی مادر خلیج فارس و در این منطقه از جهان به‌وجود آمده متأسفانه در حالیکه چنین حوادثی می‌گذرد و در حالیکه ما با سخت‌ترین و ژرف‌ترین و هول‌انگیزترین توطئه‌های امپریالیزم روبرو هستیم یک نوع بی‌تفاوتی خاصی احساس می‌شود اگر هر دستگاهی و هر مقامی بخواهد این بی‌تفاوتی را داشته باشد آنچه که مسلم است مجلس شورای ملی نمی‌تواند این بی‌تفاوتی را داشته باشد (صحیح است) آنچه مسلم است مجلس شورای ملی در برابر آینده و تاریخ این ملت مسئول است در آینده نخواهند گفت که آیا بچه دلیلی نماینده دولت در جلسه شرکت کرد یا نکرد ولی اعتراض کرد یا اعتراضی نکرد ولی همکاران محترم خواهند نوشت که خدای نکرده در دوره بیست دو دوم مجلس شورای ملی فدارسیون ننگین مبعوث استعمار به وجود آمد که بحرین جزو لاییتجزای میهن ما را جزو این فدارسیون قرار دادند و چنین حادثه‌ای نباید رخ بدهد (صحیح است) ما از اعماق وجدان خود باید این مسئولیت ملی و تاریخی را احساس کنیم باید این مسئولیتی را که در برابر ملت ایران و شاهنشاهی ایران داریم بشناسیم و درک کنیم و برای ایفای این مسئولیت کوشش کنیم و ریشه‌های این فدراسیون قلابی و غیر واقعی را همه می‌شناسند ریشه‌هایی است استعماری، ریشه‌هایی است که از سیاست کهنه امپریالیستی سرچشمه گرفته است همان سیاست منحوسی که طی ۱۵۰ سال در خلیج فارس و در آسیای میانه می‌دانیم با حاکمیت ملی و نیرومندی ملی ما و شاهنشاهی ایران و یگانگی نژاد ایرانی مبارزه کرده والا هیچگاه بودن یا نبودن چنین فدارسیون قلابی در خلیج فارس موضوعی نبوده مسأله وجود خود امپرالیسم است در خلیج فارس وجود خود استعمار است در خلیج فارس (صحیح است) اکنون که امپریالیسم ناچار است این منطقه را ترک گوید همانطور که کراراً شاهنشاه ایران زمین به این نکته اشاره فرموده‌اند می‌خواهد با تشکیل چنین فدراسیونی از در دیگری وارد خلیج فارس بشود و وجود متزلزل خودش را حفش کند اما این تمهید امپریالیسم علیه چه دولتی است روابطی که میان فدراسیون قلابی و توطئه‌های استعماری و برخی از دولتهای این منطقه است یک حقیقت را نشان می‌دهد و آن این است که این تمهید استعماری و امپریالیستی صرفاً و مستقیماً علیه ملت ایران و علیه شاهنشاهی ایران است (صحیح است) (روحانی – آرزوئی است که به گور خواهند برد) در این میان ما تنها با توطئه‌های امپریالیست روبرو نیستیم متأسفانه با بعضی اقدامات دولتها روبرو هستیم که موقعیتها ایجاب می‌کند که با ملت ایران و دولت ایران دوستی داشته باشند و ما به کرات دست دوستی را بسوی آنها دراز کرده‌ایم و ما به کرات احساسات دوستانه دولت ایران و ملت ایران را نسبت به آنها ابراز کرده‌ایم و در تمام دعوتهائی که از آنها کرده‌ایم منتهای محبت را نسبت به آنها ابراز کرده‌ایم ولی متأسفانه در این اقدام امپریالیستی این عوامل و این سازمانها هم دخیل هستند و با آنها نوعی مشارکت دارند. بهرحال این مسئله باید مشخص بشود که ملاک و ضابطه دوستی چه چیزی هست؟ حدود دوستی چیست؟ آیا دوستی این است که دست در دست استعمار بگذارند دست در دست توطئه‌های امپریالیستی بگذارند و با هول‌انگیزترین برنامه‌هایی که علیه ملت ایران توطئه شده هم‌آهنگ بشوند و آنوقت دم از دوستی نیست و چنین دوستانی باید و بهتر است خود را از دام توطئه‌های امپریالیستی نجات بدهند و مصالح منطقه را درک کنند حقایق تاریخی را بشناسند و ارزش و اهمیت دوستی با ملت ایران را احساس کنند آنگاه راهی را که منطقی و بر طبق اصول ملی و امنیت این منطقه است در پیش بگیرند و این را چنین نیست که در بستر خلیج فارس ایجاد فدراسیونی را بکنند که مجموعه‌ای از سازمانهای پوشالی گرد بیاورند که هرگز در تاریخ خلیج فارس، در روابط حقوقی خلیج فارس، در موقعیت سیاسی و جغرافیایی خلیج فارس اثر و نشانی از چنین فدراسیونی و چنین سازمانهایی نمی‌بینیم همین مسائل بخوبی نشان می‌دهد که چگونه ایجاد فدراسیونی از شیخ‌نشینهای خلیج فارس بدین کیفیتی که ایجاد می‌شود یک توطئه امپریالیستی و یک توطئه ضد ملی است پس هر عاملی و سیاستی که بانی توطئه هماهنگی کند ناچار برخلاف مصالح ملت ایران عمل کرده به ناچار برخلاف مسیر و برخلاف مصالح ملت ایران عمل کرده به ناچار برخلاف مسیر و برخلاف مصالح شاهنشاهی ایران و روابط دوستی با دولت و ملت ایران عمل کرده و ما نمی‌توانیم چنین مسائلی را نادیده بگیریم و ما نمی‌توانیم چنین اقداماتی را دوستانه بشناسیم بدین جهت است که به موارد مختلف چه از سوی شاهنشاه ایران و چه از سوی ملت ایران کراراً نسبت به این حقوق تاریخی و نسبت ب این حقوق ارضی و حق حاکمیت ملت ایران در خلیج فارس مطالبی بیان شده و کراراً تذکر داده شده و با تمام این اوصاف با همه این احوال می‌بینیم آشکارا طرحی رامی خواهند اجرا کنند، برنامه‌ای را می‌خواهند اجرا کنند، قطعنامه‌هائی را در کنفرانس ننگینی به امضاء رسانده‌اند که در این کنفرانس و در آن جمع شیخ حاکم بحرین را یعنی جزء تجزینه ناپذیر میهن ماه را شرکت داده‌اند (دکتر صدر – شیخ غاصب) (عباس میرزائی – شیخ غاصب بفرمائید) بله شیخ غاصب، همکاران گرامی مگر تجاوز و تعرض به حقوق سیاسی و ارضی و تمامیت یک ملت چیست؟ مگر تعرض آشکار به حقوق یک ملت چه جنبه بارزتری از این می‌تواند داشته باشد، ما نمی‌بینیم این مطالب را در روزنامه‌ها بنویسند و در خبرها دیشب جرائد را خوانده باشد بطور قطع غمی بزرگ وجود او را در برگرفته هر ایرانی شرافتمند بخاطر آورد که امروز هم‌میهنان بحرینی او را زیر شلاقهای ظلم و ستم گرفته‌اند و دست شیخ غاصب را گرفته‌اند و به کنفرانس ابوظبی برده‌اند و خواندید که در آنجا تصمیماتی گرفته‌اند که برای این فدراسیون تعیین پرچم کنند تعیین سرود ملی بکنند از این قبیل پرچمها و سرودهای دروغین سیاستهای امپریالیستی در طی ۱۵۰ سال اخیر در دنیا زیاد به‌وجود آورده‌اند و ایجاد کرده‌اند حکومتهای پوشالی و دروغین ساختند بسیاری از حقوق ملت ایران را غصب کردند ولی سؤال من این است آیا در روزگار بیداری در عصر انقلاب ملی ایران می‌توانیم و باید اجازه بدهیم چنین حادثه‌ای بار دیگر تحقق پیدا کند؟ بی‌شک هرگز، روزگاری بود عواملی فاسد دستگاههائی ناباب، رجال آنچنانی زعمای قوم آنچنانی که شاهنشاه آریامهر در کتاب انقلاب سفید پرده از چهره آنها برداشته‌اند به سرنوشت ملت ایران حکومت می‌کردند، رجال آنچنانی که در برابر هر حادثه اینکه موجودیت ما را تهدید می‌کرد بی‌تفاوت بودند در برابر هر تجاوزی ک به ملت ایران می‌شد یی‌اعتنا بودند هر نوع تجزیه‌ای را صحه می‌گذاشتند غارت هر یک از حقوق ملی ما را تمکین می‌کردند ولی دوران حکومت آنها به پایان رسید، دوران آزادگی است دورانی است که سیاست مستقل ملی و روش ملت ایران اعلام شده دورانی است که ملت ایران قیام کرده برای کسی حقوق خودش برای حفظ شرافت ملی خودش در انی دوران، همکاران گرامی خانمها و آقایان: دیگر نمی‌شود و نباید به یک چنین مسائل اساسی بی‌تفاوت بود در این دوران چنین مسائل اساسی را که جزء لایتجزای حقوق ملی و سیاسی ما و موجودیت ملی ما به مفهوم تاریخی و سیاسی است بیان مطالب عاطفی و احساساتی نمی‌توانیم بکنیم درست بر مبنای همین استدلال بود که امپریالیسم ۱۵۰ سال در این سرزمین خاموش حکومت می‌کرد ۱۵۰ سال هر آنچه را داشتیم غارت کردند و بردند و بی اعتنایی و بی‌تفاوتی را به عنوان رعایت اصول سیاسی تلقی کردند ولی زمان آن نوع سیاست بازی گذشت زمان زمانی است که سیاست ملی ایران در یک جمله خلاصه می‌شود: شناخت حقوق مل ایران و کسب حقوق از دست رفته ملی ایران در این جمله خلاصه می‌شود (صحیح است) پس وقتی چنین است ما دیگر نمی‌توانیم هول‌انگیزترین حادثه‌ای را که موجودیت ملی ما را تهدید می‌کند نادیده بگیریم من امروز در مجلس شورای ملی و در پیشگاه نمایندگان محترم عرض می‌کنم مسئله ایجاد این فدراسیون قلابی و کوشش برای تجزیه بحرین و القای تجزیه بحرین تنها خطر تجزیه بحرین را ندارد بلکه ایجاد یک سنگری است از طرف امپریالیسم برای تجاوزات بعدی علیه موجودیت ملت ایران، ایجاد توطئه جدید است، ایجاد دسیسه ایست که در زمانهای آینده علیه ملت ایران حوادث هولناکی را در بستر خودش خواهد پرورانید ما باید به آن ینده‌ای بنگریم به آینده‌ای که می‌کوشد خلیج فارس را ه طور کلی از تحت حاکمیت ایران خارج کند به آن آینده‌ای که می‌کوشند ملت ایران در آنزمان در هیچ یک از گوشه‌های خلیج فارس تسلط و حکومت نداشته باشد و آنوقت به آن آینده‌ای فکر می‌کنند که بر اساس آن بتوانند تمامیت ارضی قسمت‌های دیگر میهن ما را تهدید بکنند پس با توجه به این مطالب است که باید یک بیداری و هوشیاری خاطر داشت برخی می‌گویند شما چرا فقط به مسئله بحرین اندیشه می‌کنید؟ اولاً چرا به مسئله بحرین اندیشه نکنیم؟ ما همانطور که به مسئله بلوچستان اندیشه می‌کنیم، به مسئله آذربایجان اندیشه می‌کنیم به بحرین هم اندیشه می‌کنیم همانطور که به هر گوشه از وطنمان و میهن مان اندیشه می‌کنیم به آن قسمت از وطنمان هم اندیشه می‌کنیم (صحیح است) اما آنچه که هست این توطئه و جدا کردن این قسمت از میهن ما توطئه‌های دیگر را بدنبال خواهد داشت توطئه‌هائی که در آینده با آن روبرو خواهیم بود همچنانکه بی‌تفاوتی‌ها و عدم توجه گذشتگان ما را در برابر مسائلی قرارداد من عرض می‌کنم که نباید نحوه اقدام ما به کیفتی باشد که نتیجه آن این باشد که خدای ناکرده آیندگان را در مقابل مسائل هول‌انگیز قرارداد گهگاه شنیده شده است که برخی می‌گویند این مطالبی که شما بیان می‌کنید مطالب افراطی است تعجب می‌کنم چه مطالب افراطی است؟ سخن از حقوق ملی بیان کردن و تقاضای اعاده حقوق از دست رفته را کردن آیا این اندیشه افراطی است و آیا اندیشه‌ای که به حق باید یک ملت داشته باشد افراطی است؟ به خاطرم هست که روزگاری می‌گفتند آرمان ایجاد صنایع ذوب آهن آرمان ایجاد نیروی دریایی در خلیج فارس و آرمانها و شعارهای اصلاح طلبانه دیگر از این قبیل سخنان افراطی است در حقیق منطق آن عوام و حکومتها آنگونه زعمای قوم، آنگونه رجال منطق آن سیاستهائی که ۱۵۰ سال ملت ایران را به بردگی و اسارت کشید این بود که هر گاه، ملت ایران از حقوق ملت ایران دم می‌زد او را افراطی می‌نامیدند ولی اینها مسائل افراطی نیست خاصه اینکه این مسئله چه از سوی رهبری مملکت، شاهنشاه بیدار ماه و چه از سوی وزارت امور خارجه چندی قبل طی اعلامیه اینکه منتشر شد آشکارا و صریحاً از سرزمینهای غارت شده نام برده شد عرض می‌کنم این سرزمین غارت شده کجاست که وزارت خارجه در اعلامیه رخشان و درخشان خود به آن اشاره کرده؟ بارزترین این سرزمینها جزائر بحرین است و جز این نیست و امروز ما با اعلامیه‌هایی مواجه می‌شویم که می‌خواهد این سرزمینهای جدا شده را جزو فدراسیون قلابی قرار بدهنده آقایان یک ملت در برابر این تجاوز آشکارا چه می‌کند؟ مبارزه می‌کند مقاومت می‌کند بیان حقوقش در تمام مراجع بین‌المللی، بیان حقوقش در تمام احزاب وابسته به آن ملت، بیان حقوقش از طرف روزنامه‌های وابسته به آن ملت، ولی چرا چنین حقوقش از طرف روزنامه‌های وابسته به آن ملت، ولی چرا چنین نیست لحظات تاریخی ما کی هست؟ مگر آن موقعی که ما باید مسئولیتهای بزرگی را ایفا بکنیم کی هست؟ من از خاطرم نمی‌رود در آن جریان توطئه شوم تجزیه آذربایجان و کردستان وقتی افراد حزب پان ایرانیست مبارزه می‌کردند در میدانهای نبرد مصاف می‌کردند وقتی می‌گفتیم بابا حالا مصالح سیاسی ایجاب می‌کند چنین مسئله‌ای مطرح شود به ما پاسخ می‌دادند که مملکت در یک لحظات خاصی است که باید مسئولیت ملی را ایفاء کرد آن لحظه خاص که می‌خواستند وطن ما را تجزیه کنند آن وقت که گیوتین تجزیه روز گردن ملت‌ها گذاشته بودند آن وقت بود که باید هر کس مسئولیت خودش را در برابر ملت ایران و شاهنشاه ایران انجام بدهد من اعلام می‌کنم که الان هم آن لحظه خاصی است برای احقاق حقوق ملی ایران در خلیج فارس این اعلام من است اعلام حزب پان ایرانیسم است به کلیه هموطنان بخصوص دو حزبی که در پارلمان فراکسیون دارند و بخصوص به مطبوعات ایران که آن لحظه خاص فرا رسیده و به دولت ایران و به سازمانهای مسئول که آن لحظه خاص برای ایفاء مسئولیت‌ها فرا رسیده اگر آن لحظه را در نیابیم اگر مسئولیتهای ملی خود را در نیابیم اگر درست درک نکنیم و بگوئیم نخواهد شد که ما نگذاریم بشود اگر قیام نکنیم و بگذاریم بشود خواهد شد یعنی دست آن فدراسیون قلابی را خواهند گرفت و به عضویت سازمانهای بین‌المللی در خواهند آورد آن وقت است که ما آن لحظه تاریخی را از دست داده‌ایم و آن وقت است که تاریخ درباره ما قضاوت ناگوار و اندوهناکی خواهد کرد بنابراین در این شرایط بسیار حساس و خطیر ملت ایران، تمامی ملت ایران هموطنان زنجیر شده ما در بحرین و خلیج فارس انتظاراتی دارند شاهنشاه ایران انتظاراتی دارند آئین شاهنشاهی ایران هنر ایران فرهنگ جاودان ملت ایران روح نمردنی ملت ایران از فرزندان خودش انتظاراتی دارد این انتظار هر فرد از مجلس شورای ملی است مجلس شورای ملی است که باید به این نکته اساسی و مهم توجه و عنایت لازم را داشته باشد بگذارید قضاوت آیندگان این باشد که مجلس با هشیاری با بیداری این مسئله خطیر ملی را مورد توجه و عنایت قرارداد و تنها اینکه من مطالبی اینجا خدمتتان گه گاه عرض کنم و بعد هم از صمیم قلب تائید بفرمائید این کافی نیست چرا این احساساتی را و این تقاضاهائی را که متعلق بهر فرد ایرانی است متعلق به همه ملت ایران است نه گروه خاص متعلق به تمام قشرهای ملت ما است چرا این مسائل را نباید همکاران دیگر در مجامع، در محیط‌های مختلف در محیط‌های حزبی عنوان بکنند همکاران محترم نمایندگان محترم این مسئله خطیر ملی ما است و ما نمی‌توانیم از آن انصراف حاصل کنیم (صحیح است) این آن انتظاری است که ملت ایران از مجلس شورای ملی دارد باید به این انتظار به حق پاسخ گفت مرحله دوم انتظار ملت ایران از احزاب است من صریحاً این را عرض می‌کنم که احزاب تنها وسائلی نیستند برای اینکه ارگانهای اداری را بدست بگیرند و یا یک برنامه‌هائی را بر حسب اقدامات روز و سازمانهای اداری اجرا یا دنبال کنند احزاب وظایف خطیرترین به عهده دارند اولین وظیفه احزاب وابسته به دولت این است که به موجودیت ملی به حاکمیت ملی که مافوق اختلاف سلیقه‌ها است اندیشه کنند مسئله حق یک ملتی است و فقط حق یک عده نیست که حزب پان ایرانیست دفاع کند یا حزب ایران نوین حقی است متعلق به تمام نسلهای کنونی و آینده و این نسلهای آینده معلوم نیست در حزب پان ایرانیست باشند یا در حزب ایران نوین ولی آنچه که هست این نسلها فرزندان من و شما هستند که در آینده در این سرزمین یه زندگی خواهند کرد پس باید به آن حق توجه کنید من گله‌ای دارم که در این مسئله اساسی احزاب دیگر آنگونه که باید و شاید توجه نکرده‌اند من استدعا می‌کنم به این مسئله توجه بفرمائید خاصه حزب اکثریت همکاران گرامی شما امروز به اتکای اکثریت عددی خود حکومت را تشکیل داده‌اید پس اقدامات شماست که باید نشانگر اقدامات ملت ایران باشد پس این نشانه را نشان بدهید این راه را دنبال کنید این حق را به صحنه مبارزات حزبی‌تان بکشانید به صحنه روزنامه‌های حزبی تان بکشانید در متینگها و کنفرانسها مطرح کنید. پریشب من به برنامه رادیوی خارج از کشور گوش می‌دادم (جوانشیر – شما سرمقاله امروز روزنامه ایران نوین را دیده‌اید؟ مثل اینکه وقت ندارید؟ هر روز مقاله‌هائی در این بابت دارد) من کتمان نکردم استدعای من این بود که توجه بیشتر بشود من نخواستم بررسی کنم که تا چه اندازه توجه شده یا نشده اگر یک زمانی مایل به این بررسی بودید من حاضرم ولی من نمی‌خواستم این بررسی اینجا در پشت این میز مجلس شورای ملی شود برای اینکه درست نیست که بنده بیایم بگویم حزب اکثریت به این مسئله توجه لازم را نکرده تنها استدعای من این بود که توجه بیشتری بشود و الا اگر لازم به بررسی بود کارنامه‌ها هست روزنامه‌ها هست صورت جلسات مجلس شورای ملی هم هست آن وقت عرض خواهم کرد که آیا به آن حدی که لازم است توجه شده یا نشده؟ من عرض کردم که حزب اکثریت الان اکثریت عددی دارد پس مطالب این حزب، بیانات این حزب به عنوان سخنان قریب به اتفاق مردم ایران است پس وقتی که این طور هست در این زمینه باید کوشش بیشتری بشود باید انعکاس بیشتری بشود و امیدوارم که جناب عالی یا یکی از همکاران در این جلسه یا جلسه دیگر تشریف بیاورید در پشت میز مجلس شورای ملی (آقای عباس میرزائی نگاه می‌کنند و من می‌ترسم که بگویم تریبون)، مسئله دوم انتظار دیگر از مطبوعات است نمایندگان محترم مطبوعات اینجا تشریف دارند و از یک جهت همکار هستیم همکاران گرامی موقعی که در یک کشوری در یک مملکتی خبری منعکس می‌شود که تجاوز به حقوق آن ملت را دارد حداقل مطبوعات بشدت آن تجاوز را می‌کوبند و تاکنون روزنامه‌ها این کوشش را کرده‌اند ولی به عقیده من با توجه به آن مسئولیتی که عرض کردم آن کوشش لازم شده ولی کافی نبوده است و باید سعی شود مطبوعات که اداره کننده افکار عمومی بوده‌اند به این مسئله اساسی توجه کنند و باید سعی شود که واقعاً مطبوعات که هدایت کننده نقش واقعی جامعه را بعهده دارند به این مسئله اساسی توجه بکنند.
کاظم مسعودی – غیر از آن دو تا روزنامه عصر بقیه وظیفه شان را انجام داده‌اند.
پزشکپور – حتی روزنامه‌های عصر را من اشاره نکردم ولی گفتم روزنامه‌ها باید به این مسائل توجه داشته باشند و سلیقه من این است که این کوشش و توجه باید حادتر و شورانگیز تر باشد اما وظیفه دولت در این ماجرا وظیفه بسیار خطیری است من خوشوقتم که جناب آقای امیر تیمور نماینده محترم وزارت امور خارجه اینجا تشریف دارند این مطالب را عرض کردم و ملاحظه فرمودند که سلیقه و روش گروه پارلمانی پان ایرانیست این بوده که در مواقعی که از طرف دولت و سازمانهای دولتی اقدام شایسته‌ای مبذول شده است و با شدت آن را حمایت کرده‌ایم و یکی از تائید کنندگان و ستایش کنندگان اعلامیه وزارت امور خارجه در مجلس شورای ملی که به نحو بارزی تجلیل کرد خود من بودم چون اعتقاد داشتم ولی وظایف دولت در این زمینه بسیار سنگین و خطیر است به هیچ وجه روشهای گذشته را نمی‌شود اعمال کرد سخنان ما باید آشکار باشد دنیا باید ادعاهای ما را بشنود مراجع بین‌المللی باید آنچه را که ما می‌گوئیم و حق ما است از زبان نمایندگان ما بشنود (دکتر دادفر – بحرین مال ایران است) این را باید گفت و روابطی که ما با هر دولت برقرار می‌کنیم مجامله نداریم تسامح نباید داشته باشیم، دولتی که با ما روابط دوستانه دارد باید با این حق تاریخی ملت ایران و مالکیت مسلم ایران در بحرین هم آهنگی داشته باشد ملت ایران این حق اساسی خود را دنبال می‌کند آنگونه که باید و شاید، چرا باید توضیح نداد همانطور که عرض کردم من برنامه رادیو مربوط به هم میهنان خارج از کشور را پریشب وقتی باز کردم و شنیدم خوشبخت شدم بطور صریح بطور گویا درباره این توطئه امپریالیستی در خلیج فارس سخن می‌گوید ولی در برنامههای داخلی رادیو ایران چنین چیزی ندیدم چرا این مسئله بسیار اساسی و مهم را باید برای ایرانیان خارج از کشور بیان کنیم ولی میلیونها ایرانی که داخل ایران هستند باید سیاست و روش ما را نشناسند و این مسائل برای آنها بازگو نشود؟ من هیچ منطقی در این مورد نمی‌بینم و در این مورد دستگاههای تبلیغاتی مملکت آن طوری که باید و شاید وظایف تبلیغاتی خودشان را اجرا نکرده و هنوز روشهای مجامله کاری را در طرز کار تبلیغات کشور می‌بینم بنابراین به خصوص اگر ما بخواهیم این مسئله اساسی را به این کیفیت که عرض کردم بیان کنیم اگر در کنفرانسهای بین‌المللی در روابطی که به دولتهای دیگر برقرار می‌کنیم این امور را مورد مراعات قرار ندهیم با ما آنچنان خواهند کرد که تاکنون کرده‌اند و در این مسئله عرض می‌کنم بطور قطع روش دولت ایران جز این نمی‌تواند باشد هر گاه دولتی چنین فدراسیون قلابی را که بحرین را هم در آن قرار داده‌اند به رسمیت شناخت باید با آن دولت قطع رابطه کرد (صحیح است) و نظر مجلس شورای ملی غیر از این نمی‌تواند باشد چون شناخت چنین فدراسیون از طرف هر دولت تجاوز آشکار به حقوق ارضی و تمامیت ارضی ماست و ما نمی‌توانیم چنین دولتی را که ساخته و پرداخته امپریالیست باشد به رسمیت بشناسیم و هر دولتی که چنین توطئه‌ای را علیه دولت ایران برپا کند نمی‌توانیم با او روابط دوستانه بلکه روابط عادی داشته باشیم این مسئله‌ایست که دستگاههای سیاسی ما، دستگاههای تبلیغاتی ما مقامات مسئول ما باید دنبال کنند تفهیم کنند دولتهای دیگر باید بدانند که ملت ایران تا این مرحله برای دفاع حقوقش ایستاده بنابراین همکاران گرامی اینها مسائلی بود که در این لحظه حساس و خطیر تاریخ می‌خواستم به عرض مجلس شورای ملی برسانم و بار دیگر نظر نمایندگان مجلس شورای ملی، نظر رهبران احزاب نظر روزنامه‌ها و مقامات مسئول را به این مسائل اساسی معطوف دارم تا اینکه همه با هم آهنگی و همگامی از این حق ملی دفاع کنیم و توطئه امپریالیست را در خلیج فارس در هم بشکنیم (احسنت).
- تقدیم یک فقره سئوال بوسیله آقای دکتر صدر
۳- تقدیم یک فقره سئوال بوسیله آقای دکتر صدر
رئیس- آقای دکتر صدر شش دقیقه وقت دارید بفرمائید.
دکتر صدر – سئوالی دارم تقدیم می‌کنم و چند دقیقه وقتم را به آقای دادفر می‌دهم.
- بیانات قبل از دستور آقای دکتر دادفر
۴- بیانات قبل از دستور آقای دکتر دادفر
رئیس – آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر – بنده ضمن تشکر از آقای دکتر صدر به استحضار میرسانم که مطالب دیگری را می‌خواستم عنوان کنم ولی بیانات همکارمان آقای پزشکپور و این موضوع که ایشان فرمودند موجب شد که بنده هم در همین زمینه عقیده شخصی خودم را که تصور می‌کنم عقیده همه مردم ایران باشد به استحضار مجلس شورای ملی و نمایندگان دولت مخصوصاً برسانم و آن این است که به اعتقاد من بدون هیچ جمله‌پردازی و بدون هیچ مجامله و بدون هیچ کلی‌گوئی بدون اینکه ما در حاشیه و عبارات دو پهلو و غیر مفهوم با دیگران صحبت کنیم باید صراحتاً با دیگران صحبت کنیم باید صراحتاً عنوان شود همان طوریکه شده است بحرین جزء لایتجزای خاک ایران است و هر کشور که بخواهد برای سلب استیلای حکومت ایران در این خاک توطئه‌ای بکند شدیدترین اقدامات را می‌کنیم (صحیح است) وزارت خارجه اعلامیه‌ای داده که استعمار گران غارت کردند از این جمله منظور چیست این استعمارگران اگر انگلستان است شما چرا در سنتو با او همکاری می‌کنید؟ چرا از این پیمان بیرون نمی‌روید؟ چرا قطع رابطه نمی‌کنید؟ چرا از حقوق ملت ایران دفاع نمی‌کنید؟ ملت ایران نمی‌خواهد با عجز و زبونی حقوق خود را استیفا کند که آن دولتها با فدراسیونهای قلابی و کنفرانسهای محرمانه بیایند حقوق ملت ما را از بین ببرند و آن وقت ما بنشینیم و تماشاچی باشیم که برای فدراسیون خلیج فارس سرود و پرچم درست کنند اصولاً در خلیج فارس جز ایران نباید قدرت و حکومتی باشد اگر باشد خلاف حقوق ملت ایران است و ما از حالا باید از این تز جلوگیری بکنیم مردم ایران حاضرند بروند و بکوشند و بجنگند تا آخرین نفس، بنده به عنوان نماینده و تمام مردم ایران حاضریم داوطلبانه به شدیدترین اقدام که لازم باشد دست بزنیم امروز تمام دنیا و سیاهان افریقا از قید استعمار انگلستان خلاص شده‌اند انگلستان در مانده‌ای که حالا دو میلیارد دلار به او کمک می‌کنند که لیره‌اش از تنزل نجات پیدا کند نباید برای ما نقشه بکشد که نفت ما را ببرد چرا دولت باید اقدام نکند، چرا دولت بنا به مصالح سیاسی اقدام نکند؟ اگر احیاناً ملاحظات بین‌المللی تا حدودی اینکار را برای دولت مشکل کرده مردم خودشان حقوق خودشان را حفظ می‌کنند یک شیخ غاصب نمی‌تواند در فدراسیونی که علیه منافع ملی ما تشکیل شده است شرکت کند و حامیان این شیخ هم در کنفرانسها دوستان ما باشند و نصف بیشتر از واردات و صادرات ما را تشکیل بدهند دولت فعلاً فقط یک کار را باید بکند ورود کلیه امتعه انگلیسی را ممنوع کند که آن فدراسیون پا نگیرد بحرین مال ما است از تمام حقوق آن باید با تمام قدرت دفاع کرد و باید به هر عکس‌العملی که لازم برای احقاق این حق است اقدام کنیم (احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۵- تصویب صورت جلسه
رئیس – راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به شمول تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مهاجرین و افراد بدون تابعیت و ارسال به مجلس سنا
۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به شمول تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مهاجرین و افراد بدون تابعیت و ارسال به مجلس سنا
رئیس – وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم راجع به شمول تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مهاجرین و افراد بدون تابعیت مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۱۲ تیرماه ۱۳۴۷ با حضور آقای معتمدی معاون پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۲۴۶۶-۱۵ /۲ /۱۳۴۷ دولت راجع به شمول تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مهاجرین و افراد بدون تابعیت را که گزارش شور اول آن به شماره ۴۱۰ چاپ گردیده با توجه به پیشنهادات واصله برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده واحده – مهاجرین و افراد بدون تابعیت که تا تاریخ تصویب این قانون به کشور وارد شده و یا بعداً وارد می‌شوند مشمول شرایط و معافیت مقرر در تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار بوده و از پروانه کار مجانی استفاده خواهند کرد.
مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی – پوربابائی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۵ تیر ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای معتمدی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه دولت راجع به شمول تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مهاجرین و افراد بدون تابعیت را که گزارش شور اول آن به شماره ۴۱۰ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تائید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون کشور – مصطفوی.
رئیس – ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای فضائی
۷- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای فضائی
رئیس - آقای فضائلی بفرمائید.
فضائلی – سئوالی است از دولت که تقدیم می‌کنم.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری لهستان
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری لهستان
رئیس – گزارش ور اول موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۹ خرداد ماه ۱۳۴۷ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۳۲۲۴-۷ /۳ /۱۳۴۷ راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را که به شماره ۳۸۲ به چاپ رسیده است مورد رسیدگی قرارداد و تصویب نموده اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان که مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده می‌باشد و در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۷ برابر ۱۳ مه ۱۳۶۸ در تهران به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نمایند.
مخبر کمیسیون امور خارجه – فتح الله مافی.
گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۱۵ تیر ماه ۱۳۴۷ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری لهستان را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی – دکتر قهرمان.
گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۳ تیر ماه ۱۳۴۷ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را در مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون آموزش و پرورش – دکتر شفیع امین.
گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه ۲ تیر ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای زاد معاون وزارت فرهنگ و هنر لایحه دولت راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر – مجید محسنی.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران
رئیس- گزارش شور اول راجع به تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه دوشنبه ۱۰ /۴ /۴۷ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۷۳۲ -۲۶ /۳ /۴۷ دولت راجع به تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران را که به شماره ۴۰۲ چاپ گردیده برای شور اول رسیدگی و تصویب کرد. اینک گزارش آن طی ماده واحده و دو تبصره بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده – از تاریخ تصویب این قانون سازمان نمایشگاههای وابسته به وزارت اقتصاد به صورت شرکت سهامی بنام شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران اداره خواهد شد.
- تبصره ۱- شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران مشمول قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی نبوده و مور مالی و استخدامی آن طبق اساسنامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیونهای دارائی و استخدام مجلسین برسد.
وزارت اقتصاد مکلف است اساسنامه شرکت مزبور را ظرف دو ماه از تاریخ تصویب این قانون تهیه و تقدیم مجلسین نماید و تا زمانی که اساسنامه مذکور به تصویب نهائی نرسیده است اساسنامه سازمان نمایشگاهها وابسته به وزارت اقتصاد مصوب اردیبهشت ماه ۱۳۴۶ کمیسیون مشترک دارائی مجلسین مجری خواهد بود.
- تبصره ۲- کلیه دارائی و تعهدات سازمان مزبور به شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران منتقل می‌شود.
مخبر کمیسیون اقتصاد – دکتر رضوانی.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه چهارشنبه ۱۲ /۴ /۴۷ با حضور نماینده دولت لایحه تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران را برای شور اول رسیدگی و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی – دکتر رفیعی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه مورخ ۱۳ /۴ /۴۷ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران را برای شور اول مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اقتصاد را با اصلاحی که بعداً مورد تائید آن کمیسیون واقع گردید تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – دیهیم.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است، آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی – جناب آقای رئیس همکاران ارجمند، متأسفانه یک بار دیگر یک کار مفید با روش غیر اصولی در شرف انجام شدن قرار گرفته کار مفید تشکیل نمایشگاه است آنچه تاکنون سازمان نمایشگاهها نجم داده است کار مفیدی بوده است بسیار ضروری و لازم است ولی اینکه بخواهیم اینکار را بوسیله روش غیر منطقی و غیر اصولی انجام بدهیم یعنی سازمان نمایشگاهها را به یک شرکت سهامی تبدیل کنیم و آن شرکت سهامی را از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی بداریم روش بسیار غلط و نادرستی است مهمترین وظیفه مجلس شورای ملی نظارت بر دخل و خرج کشور است و نظارت بر چگونگی استفاده از سرمایه‌های ملت، ما یک سازمان دولتی را یک شرکت سهامی می‌کنیم بسیار خوب مطابق اصول بازرگانی کار کند ولی چرا از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی باشد ما خیلی ساده در لوایح می‌نویسیم از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی باشد، قانون محاسبات عمومی وسیله اعمال نظارت مجلس شورای ملی بر امور مالی مملکت است وقتی مؤسسه‌ای از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی می‌شود یعنی از نظارت مجلس شورای ملی و قوه مقننه مستثنی می‌شود و چنین کاری خلاف قانون اساسی است ولی متأسفانه فرمول پیدا کرده‌ایم بعضی از مؤسسات مجلس خصوصی بر ایشان درست می‌کنیم تا مجلس خصوصی برای آنها قانونگذاری بکند و به این وسیله آنها را از نظارت قوه مقننه مستثنی بکنند بعضی از مؤسسات را هم به شکل بازرگانی در میاوریم و با اینکه به شکل بازرگانی در آمدن یک مؤسسه دولتی سبب نمی‌شود که از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی باشد می‌آئیم بوسیله یک تبصره این امر را تصریح می‌کنیم مجلس شورای ملی تا زمینی که وجود دارد باید به وظایف خودش عمل کند همکاران ارجمند اتفاقاً این مسأله مورد تائید مجلس شورای ملی بوده است به دلیل اینکه ما در ضمن بررسی لایحه بودجه این مسئله را مورد بررسی قرار دادیم و در یکی از تبصره‌های بودجه به صراحت نوشته شد که دولت موظف است ظرف سه ماه از تصویب قانون بودجه سال ۱۳۴۷ آئین‌نامه‌ای که جامع باشد نسبت به تمام معاملات دولتی تنظیم بکند و به مجلس شورای ملی تقدیم بکند (صحیح است) امروز بیش از سه ماه از آن تاریخ گذشته و دولت به این تکلیف قانونی خودش عمل نکرده اگر عمل می‌شد دیگر لازم نبود یک چنین تبصره‌ای را در چنین لایحه‌ای بنویسند اگر آئین‌نامه جامعی که بتواند ناظر به تمام معاملات باشد تنظیم بشود هر یک از مؤسسات دولتی و هر یک از مؤسسات و سازمانهای وابسته به دولت و هر یک از مؤسسات بازرگانی وابسته به دولت مشمول مقررات آن خواهند شد غالباً در اینجا استدلال می‌کنند که ما اگر بخواهیم برای نمایشگاه فرش یا لوازم تزیینی بخریم یا لوازم لازم را بخریم آنقدر مناقصه و مزایده می‌دهیم که وقت آن می‌گذرد این بحث بسیار در اینجا شده است ما هم قبول کرده‌ایم نحوه نظارت می‌گویند غلط است عوضش کنید آئین‌نامه می‌گویند نارسا است تطبیق با شرایط روز نمی‌کند عوضش کنید ولی هیچ قدرتی نمی‌تواند و هیچ کس حق ندارد که قسمتی از دخل و خرج مملکت را از نظارت قوه مقننه بوسیله یکی از نیرنگهای مقرراتی مستثنی بکند (صحیح است) مجلس باید بداند چه مبلغ از سرمایه او در اختیار چه دستگاهی است و بچه نحو مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد بنابراین نسبت به این ماده نسبت به این لایحه به همین دلیل که شرکت سهامی نمایشگاهها را از شمول مقررات قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی مستثنی بکند در صورتیکه قرار بر این بود که تا این زمان این مسئله بطور کلی و برای همیشه برای ملت ایران حل شده باشد نمی‌توانیم موافقتی داشته باشیم عرض دیگری ندارم.
رئیس – آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام ریاست با آنکه از خود لایحه باید خود جناب آقای دکتر ضیائی عرایضی حضورتان عرض کند.
رئیس – آقای قوام صدری شور اول لایحه است.
قوام صدری- اشاره فرمودند این دور زدن از مقررات است چون میل ندارم عبارتی را که فرمودند عرض کرده باشم یک قدری شسته‌تر عرض می‌کنم در این لایحه پیشنهاد نشده است که مخارج یک دستگاه مملکتی از نظارت مجلس شورای ملی خارج بشود بلکه آنچه که در این لایحه پیشنهاد شده است این است که تشریفات و مقررات خاصی را که خاصه دستگاههای دولتی است بنا به وضع خاصی که این نمایشگاه و نحوه عملیاتش دارد این نوع تشریفات را انجام ندهد با اینکه نظارت مجلس شورای ملی را دور کردن از مخارج یک دستگاهی خیلی با هم فاصله دارد انصافاً دولت بود که تمام هزینه‌های مملکتی مربوط به تمام دستگاههای عمومی را در بودجه‌های سالیانه منعکس کرد و آورد در محضر محترم مجلس شورای ملی و در اختیار این دستگاه گذاشته است و همیشه و هر آن چه موقع تصویب آئین‌نامه و چه در طی سال هر توضیحی امکان دارد که بنابه مدارکی تقدیم شده است خواسته شود و نظارت به نحو خیلی کامل روی دستگاههای خارج و دستگاههای خاص اداری یعنی دستگاههائی ک به نحوه دیگری غیر از محاسبات عمومی مسئله شرکتها و سازمانهای مستقل نظارتش ممکن است و همین دستگاه هم در بودجه‌های مملکتی بیلانشان و طرز عملشان همانطور که مال وزارت دارائی و ثبت اسناد بودجه‌اش منعکس می‌شود و هر نوع نظارتی ک مجلس شورای ملی لازم بداند چه نسبت به بودجه آینده‌اش و خرج گذشته‌اش ممکن خواهد بود (پزشکپور – لایحه را چرا نیاوردی آقای قوام صدر؟) با اجازه مجدد از مقام ریاست عرض می‌کنم لایحه به حکم تکلیفی که برای دولت فرموده بودید روی آن اقدام شد متن حاضر است جزئیات کار آماده شده است منتهی برای اینکه اصلاح مجددی در جریان کار خواسته نشود و یک لایحه کامل و منقحی که واقعاً دولت و مجلس محترم مورد نظر داشتند و جوابگوی احتیاجات دستگاههای مختلف که با فرمهای مختلف الان اداره می‌شوند باشد تحت بررسی نهائی است و بطور مسلم در ظرف ماه آینده تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد. (احسنت).
رئیس – نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید در قانون تشکیل شرکت سهامی نمایشگاههای بین‌المللی ایران تبصره ۱ حذف شود.
با تقدیم احترام – محسن پزشکپور – دکتر صدر – دکتر فریور – دکتر عاملی.
در ماده واحده تشکیل شرکت سهمی نمایشگاههای بین‌المللی ایران پیشنهاد می‌نماید بجای شرکت سهامی فقط همان سازمان نمایشگاههای بین‌المللی ایران باقی بماند و شرکت سهامی حذف گردد.
با تقدیم احترام – ضیاء احمدی.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله تیمسار معاون وزارت جنگ
۱۰- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله تیمسار معاون وزارت جنگ
رئیس- تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ) – با اجازه مقام ریاست از سال ۴۵ هفت اسواران از ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری مأمور است و در این مورد لایحه تقدیم می‌شود که اگر تصویب بفرمائید این هفت اسواران به ژاندارمری کل کشور برگردد و همچنین لایحه‌ای تقدیم می‌شود که دعاوی اشخاص علیه دولت اشکالاتی را برای وزارت جنگ به وجود آورده که در صورتیکه تصویب بفرمائید طبق لوایح تقدیمی فعلی به موقع اجرا گذاشته شود.
رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم دو جلد فهرست طرحهای برنامه عمرانی چهارم بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
۱۱- تقدیم دو جلد فهرست طرحهای برنامه عمرانی چهارم بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) – با اجازه مقام محترم ریاست دو جلد فهرست طرحهای عمرانی برنامه چهارم طبق ماده ۱۷ قانون برنامه عمرانی چهارم برای استحضار مجلس محترم تقدیم می‌شود.
- اخذ رای نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به واریز اسناد علی‌الحساب و وامهای پرداختی خزانه‌داری کل و ابلاغ به دولت
۱۲- اخذ رای نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به واریز اسناد علی‌الحساب و وامهای پرداختی خزانه‌داری کل و ابلاغ به دولت
رئیس – لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده مربوط به واریز اسناد علی‌الحساب و وامهای پرداختی خزانه‌داری کل که برای اخذ رأی نهائی قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره چهار (بودجه) در خصوص لایحه شماره ۲۲۰۸-۱۰ /۲ /۱۳۴۷ دولت راجع به واریز اسناد علی‌الحساب و وامهای پرداختی خزانه‌داری کل که طی مراسله شماره ۷۳۹۱ /۱۷۱ ل ق -۲۶ /۳ /۱۳۴۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه فوق‌العاده روز چهارشنبه ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۷ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور به پیوست ارسال می‌شود.
نایب رئیس مجلس سنا – دکتر سید محمد سجادی.
ماده واحده- به منظور واریز اسناد علی‌الحساب و اسناد هزینه‌هایی که از محل وامهای خزانه‌داری کل پرداخت شده است به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود که حداکثر تا پایان سال ۱۳۴۷ اسناد مذکور را به هزینه قطعی منظور نماید.
اسناد مذکور توسط هیاتی مرکب از دو نفر ماموران عالی رتبه وزارت دارائی به انتخاب وزیر دارائی و یک نفر از دادیاران دادسرای دیوان محاسبات به انتخاب دادستان دیوان محاسبات تا پایان سال ۱۳۴۷ مورد رسیدگی واقع می‌شود و هیأت مذکور مکلف است در صورت برخورد به تخلفاتی که تعقیب آن را تشخیص نماید اقدام لازم را معمول دارد و در صورت واریز این قبیل اسناد مانع از تعقیب تخلفات نخواهد بود.
لایحه قانون بالا مستمل بر یک ماده در جلسه روز چهارشنبه دوازدهم تیر ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
نایب رئیس مجلس سنا – دکتر سید محمد سجادی.
رئیس – این لایحه بهمان ترتیبی که در مجلس شورای ملی به تصویب رسید در سنا تصویب شده فقط دو اصلاح عبارتی به عمل آمده که آقای دکتر یزدان پناه توضیح می‌فرمائید آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.
دکتر یزدان‌پناه – در مورد این لایحه دو اصلاح از طرف مجلس محترم سنا صورت گرفته که به طور کلی اصلاح عبارتی است اصلاح اول به این شکل بوده است که در ابتدای ماده واحده از طرف مجلس شورای ملی به این شکل نوشته شده بود (به منظور واریز اسناد علی‌الحساب و اسناد هزینه‌هائی که از محل وامهای پرداختی خزانه‌داری کل) الی آخر.
مجلس سنا این عبارت را به این شرح تغییر داده (به منظور واریز اسناد علی‌الحساب و اسناد هزینه‌هائی را که از محل وامهای خزانه‌داری کل پرداخت شده الی آخر) و اصلاح دوم به این شکل بوده است که پس از کلمه واقع (می‌شود) اضافه شده و کلمات (نمایند) و (دارند) به کلمات (نماید) و (دارد) اصلاح گردیده است.
چون اصلاحات مذکور در حقیقت اصلاحات عبارتی می‌باشد چنانچه مجلس محترم موافقت فرمایند نسبت به قبول آن اتخاذ تصمیم بشود.
رئیس- به همین جهت در نامه سنا گفته شده که اصلاح شده است حالا نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی بعمل می‌آید.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد.)
- آقایان پدرامی- آموزگار – پرویزی – فخر طباطبائی – کمالوند –کلانتری – حیدر صائبی – یوسفی – دکترمهذب- اهری – فضائلی- مهندس زنجانچی- شیخ بهائی – مسعودی – شیخ الاسلامی – بدرصالحیان – دکتر مدنی – ابوذر- رامبد- مهندس صائبی – مهندس پرویز بهبودی – دکتر اعتمادی – باقربوشهری – دکتر رشتی – دکتر وحید نیا – پاینده – مهندس ابراهیمی – سرتیب پور – مصطفوی – محمد اسدی – دکتر رضوانی – دکتر صالحی – مهرزاد – بانو نیره سعیدی – دکتر ملکی ملک افضلی – دکتر حبیب اللهی – دکتر سعید حکمت – خواجه نوری – دکتر ستوده – دکتر سعید – دکتر قهرمان – کورس – پرفسور مخبر فرهمند – مروتی – مهندس معینی – فرهاد پور – کاسمی حق شناس – جوادی – سرتیب وحدانیان – معیری – دکتر درودی – مبارکی – مهندس عطائی – بانو ابتهاج سمیعی – دکتر صدر – پزشکپور – دکتر امین – دکتر شریعت – دکتر همایون فرود- فهیمی – پردلی – شکیبا – ارسنجانی – دکتر کلانی – مهندس ارفع – صدقیانی زاده – پزشکی – مهندس ریاضی – ملک زاده آملی – ایلخانی پور – اخلافی – زرگرزاده – پور ساطع – صائب- دکتر برومند- بیات – مهندس اخوان – سلیمانی کاشانی – معزی – دیهیم – مهندس سهم الدینی – خانلر قراچورلو- صادق سمیعی – دکتر خطیبی – عامری – دکتر اسفند یاری – دکتر عظیمی – سرلشکر نکو زاد – صالحی – مهندس جلالی نوری – محدث زاده – دکتر نجیمی – شاخوئی – کلانتر هرمزی- دکتر اسدی – جاماسی – جوانشیر – صادقی – محمد ولی قراچورلو- دکتر زغفرانلو – امیر احمدی – ثامنی – مهندس زرآور – دکتر متین – بانو زاهدی – مهندس کیا کجوری – اصولی – دکتر بقائی یزدی – دکتر هواگیمیان – بهنیا – دکتر میرعلاء—مهندس پروشانی – امام مردوخ – فیاض فاضلی – فولادوند – دکتر رفیعی- مهندس اربابی – دکتر کفائی – دکتر پرتو اعظم – مهندس معتمدی – دکتر محققی – مانی – بانو دکتر دولتشاهی – دکتر ضیائی – مهندس قادر پناه – مهندس عترت – عجم – اولیاء- روستا – بهادری – شهرستانی – بانو تربیت – دکتر بهبهانی – عباس میرزائی – مهندس ریاحی – دکتر یزدان پناه – مهندس یارمحمدی – دکتر رهنوردی- مهندس برومند – پوربابائی – دکتر فریور – ظفر – دانشمند – ضیاء احمدی – دکتر یگانگی – مهندس اردلان – دکتر خزائلی – مهندس فروهر - انشاء – دکتر مهدوی – مریدی – کریم بخش سعیدی – دکتر دادفر – دکتر رفعت – غلام نیاکان – رضازاده – سرتیب حکیمیان – محسنی مهر – ادیب سمیعی – سرلشکر همایونی – دکتر امامی خوئی – بختیاری پور – دکتر غنی قاضی زاده – روحانی – ریگی – مهندس اسدی سمیع- دکتر بیت منصور – دکتر حکیم شوشتری – دکتر عامل تهرانی – مهندس کیا – رضوی – مهاجرانی – سلیمانی.
(آراء ماخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق: ۱۷۰ رأی.
رئیس – لایحه با ۱۷۰ رأی موافق به اتفاق آراء تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین
- آقایان پدرامی - آموزگار – پرویزی – فخر طباطبائی – کمالوند –کلانتری – حیدر صائبی – یوسفی – دکترمهذب- اهری – فضائلی- مهندس زنجانچی- شیخ بهائی – مسعودی – شیخ الاسلامی – بدر صالحیان – دکتر مدنی – ابوذر- رامبد- مهندس صائبی – مهندس پرویز بهبودی – دکتر اعتمادی – باقربوشهری – دکتر رشتی – دکتر وحیدنیا – پاینده – مهندس ابراهیمی – سرتیبپور – مصطفوی – محمد اسدی - دکتر رضوانی – دکتر صالحی – مهرزاد – بانو نیره سعیدی – دکتر ملکی ملک افضلی – دکتر حبیب اللهی – دکتر سعید حکمت – خواجه نوری – دکتر ستوده – دکتر سعید –فرهاد پور - دکتر قهرمان –کاسمی - کورس – پرفسور مخبر فرهمند – مروتی – مهندس معینی –حق شناس – جوادی – سرتیب وحدانیان – معیری – دکتر درودی – مبارکی – مهندس عطائی – بانو ابتهاج سمیعی – دکتر صدر – پزشکپور – دکتر امین – دکتر شریعت – دکتر همایون فربود- فهیمی – پردلی – شکیبا – ارسنجانی – دکتر کلانی – مهندس ارفع – صدقیانی زاده – پزشکی – مهندس ریاضی – ملک زاده آملی – ایلخانی پور – اخلاقی – زرگرزاده – پور ساطع – صائب- دکتر برومند- بیات – مهندس اخوان – سلیمانی کاشانی – معزی – دیهیم – مهندس سهم الدینی – خانلر قراچورلو- صادق سمیعی – دکتر خطیبی – عامری – دکتر اسفند یاری – دکتر عظیمی – سرلشکر نکو زاد – صالحی – مهندس جلالی نوری – محدث زاده – دکتر نجیمی – شاخوئی – کلانتر هرمزی- دکتر اسدی – جاماسی – جوانشیر – صادقی – محمد ولی قراچورلو- دکتر زغفرانلو – امیر احمدی – ثامنی – مهندس زرآور – دکتر متین – بانو زاهدی – مهندس کیا کجوری – اصولی – دکتر بقائی یزدی – دکتر هواگیمیان – بهنیا – دکتر میرعلاء—مهندس پروشانی – امام مردوخ – فیاض فاضلی – فولادوند – دکتر رفیعی- مهندس اربابی – دکتر کفائی – دکتر پرتو اعظم – مهندس معتمدی – دکتر محققی – مانی – بانو دکتر دولتشاهی – دکتر ضیائی – مهندس قادر پناه – مهندس عترت – عجم – اولیاء- روستا – بهادری – شهرستانی – بانو تربیت – دکتر بهبهانی – عباس میرزائی – مهندس ریاحی – دکتر یزدان پناه – مهندس یارمحمدی – دکتر رهنوردی- مهندس برومند – پوربابائی – دکتر فریور – ظفر – دانشمند – ضیاء احمدی – دکتر یگانگی – مهندس اردلان – دکتر خزائلی – مهندس فروهر - انشاء – دکتر مهدوی – مریدی – کریم بخش سعیدی – دکتر دادفر – دکتر رفعت – غلام نیاکان – رضازاده – سرتیب حکیمیان – محسنی مهر – ادیب سمیعی – سرلشکر همایونی – دکتر امامی خوئی – بختیاری پور – دکتر غنی قاضی زاده – روحانی – ریگی – مهندس اسدی سمیع- دکتر بیت منصور – دکتر حکیم شوشتری – دکتر عامل تهرانی – مهندس کیا – رضوی – مهاجرانی – سلیمانی.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون فرهنگ و هنر راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات برای حفظ آثار تاریخی و باستانی و ارسال به مجلس سنا
۱۳- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون فرهنگ و هنر راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات برای حفظ آثار تاریخی و باستانی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزار شور دوم لایحه راجع به خرید اراضی و ابنیه و تـأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای پرتو معاون وزارت دادگستری و آقای زاد معاون وزارت فرهنگ و هنر لایحه شماره ۶۶۰۸-۲۰ /۹ /۴۶ دولت راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۷۱ چاپ شده است برای شور دوم مطرح کرد و با توجه به پیشنهادات رسیده با اصلاحاتی به شرح زیر مورد تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده ۱- هر گاه برای حفظ آثار تاریخی و باستانی و تعمیر و مرمت آنها و همچنین بهتر نمایاندن آثار مزبور و انجام عملیات حفاری و بررسیهای باستانی احتیاج به خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات متعلق به افراد یا مؤسسات خصوصی باشد وزارت فرهنگ و هنر طبق مفاد این قانون عمل می‌کند.
ماده ۲- خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات از طریق توافق صورت خواهد گرفت.
ماده ۳- هر گاه نسبت به بهای اراضی و ابنیه و تأسیسات بین وزارت فرهنگ و هنر و مالک یا مالکان توافق حاصل نشود بهای اراضی و ابنیه و تأسیسات مذکور بوسیله هیئتی مرکب از وزیر کشور – دادستان کل- مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه به نظر کارشناسان تعیین خواهد شد و تصمیم هیئت قطعی است و در این مورد علاوه بر قیمت تعیین شده پنج درصد نیز اضافه پرداخت خواهد شد و هر گاه مالک در ملک مورد معامله ساکن باشد علاوه بر پنج درصد فوق ده درصد دیگر به قیمت تعیین شده افزوده خواهد شد و هر گاه محل اعاشه او منحصر بدر آمد آن مالک باشد پانزده درصد قیمت تعیین شده نیز از این بابت به او پرداخت خواهد گردید.
- تبصره ۱- در مورد اراضی مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی وزیر اصلاحات و ارضی و تعاون روستائی یا نماینده او بجای وزیر کشور یا نماینده او عضو هیئت خواهد بود.
- تبصره ۲- حق کسب و پیشه کسانی که محل کسب آنان در اثر اجرای این قانون از بین می‌رود طبق آئین‌نامه اجرائی این قانون پرداخت خواهد شد.
ماده ۴- نسبت به اراضی مورد احتیاج که طبق مقررات اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده و یا اجاره داده شده است به نحو زیر اقدام می‌گردد:
الف – درمورد اراضی که در اجرای قانون اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده است طبق ماده ۲ و ۳ این قانون عمل خواهد شد.
ب – در مورد اراضی که در اجرای مقررات مرحله دوم زارعین اجاره داده شده است وزارت فرهنگ و هنر ضمن پرداخت ارزش ملک به مالک حق‌السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین را با توافق خریداری خواهد نمود.
ج – درمورد اراضی موقوفه که به اجاره داده شده است حق‌السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین از طریق توافق خریداری و وزارت فرهنگ و هنر قائم مقام مستاجر در مورد اجاره نسبت به بقیه مدت اجاره خواهد شد.
د – در صورت عدم توافق بین وزارت فرهنگ و هنر و زارعین درمورد بند ب و بند ج نظر وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در تعیین ارزش حق‌السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین قطعی خواهد بود در این مورد نیز علاوه بر ارزش تعیین شده از طرف وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مزایای مندرج در ماده ۳ این قانون برحسب مورد اضافه و پرداخت خواهد شد.
ماده ۵- تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات قبل از پرداخت تمام قیمت و یا وجوهی که در بندهای فوق تعیین شده مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده یا صاحب حق.
ماده ۶- در صورتیکه مالک یا زارع یا متولی و یا مستاجر به انتقال یا تحویل اراضی و ابنیه و تأسیسات رضایت ندهد دادستان محل پس از اطلاع بر اینکه قیمت اراضی و ابنیه و تاسیسات و وجوهی که طبق این قانون تعلق می‌گیرد در صندوق ثبت تودیع شده است سند انتقال ملک مورد نظر را امضاء و نسبت به تخلیه و تحویل ملک مذکور فوراً اقدام می‌نماید.
- تبصره – در مواردیکه به تشخیص وزارت فرهنگ و هنر اقدامات فوری استحفاظی برای حفظ اراضی و ابنیه و تاسیسات مورد معامله ضروری باشد وزارت فرهنگ و هنر می‌تواند قبل از پایان تشریفات خرید و تصرف به نحو مقتضی و در صورت لزوم با همکاری ماموران انتظامی اقدامات استحفاظی به عمل آورد.
ماده ۷- آئین‌نامه مربوط به اجرای این قانون به پیشنهاد وزارت فرهنگ و هنر به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر – مجید محسنی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه دهم تیر ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای زاد معاون وزارت فرهنگ و هنر لایحه دولت راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی را برای شور دوم مطرح نمود و با اصلاحاتی که بعداً مورد تائید کمیسیونهای مربوط قرار گرفت لایحه با به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر حسن متین.
گزارش شور دوم از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در جلسه سیزدهم تیر ماه ۱۳۴۷با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی را برای شور دوم مطرح نمود و گزارش کمیسیون فرهنگ و هنر را در این مورد عیناً تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی - مهندس اسدی سمیع.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۹ خرداد ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی را برای شور دوم مطرح نمود و گزارش کمیسیون فرهنگ و هنر را در این مورد عیناً تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی – دکتر رفیعی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه سوم تیرماه ۱۳۴۷ با حضور آقای زاد معاون وزارت فرهنگ و هنر لایحه دولت راجع به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات به منظور حفظ آثار باستانی را برای شور دوم مطرح نمود و گزارش کمیسیون فرهنگ و هنر را در این مورد عیناً تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون کشور – مصطفوی نائینی.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱ – هر گاه برای حفظ آثار تاریخی و باستانی و تعمیر و مرمت آنها و همچنین بهتر نمایاندن آثار مزبور و انجام عملیات حفاری و بررسیهای باستانی احتیاج به خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات متعلق به افراد یا مؤسسات خصوصی باشد وزارت فرهنگ و هنر طبق مفاد این قانون عمل می‌کند.
رئیس – در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات از طریق توافق صورت خواهد گرفت.
رئیس - در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- هر گاه نسبت به بهای اراضی و ابنیه و تأسیسات بین وزارت فرهنگ و هنر و مالک یا مالکان توافق حاصل نشود بهای اراضی و ابنیه و تأسیسات مذکور بوسیله هیئتی مرکب از وزیر کشور – دادستان کل – مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه به نظر کارشناسان تعیین خواهد شد و تصمیم هیئت قطعی است در این مورد علاوه بر قیمت تعیین شده پنج درصد نیز اضافه پرداخت خواهد شد و هر گاه مالک در ملک مورد معامله ساکن باشد علاوه بر پنج درصد فوق ده درصد دیگر به قیمت تعیین شده افزوده خواهد شد و هر گاه محل اعاشه او منحصر بدر آمد آن ملک باشد پانزده در صدر قیمت تعیین شده نیز از این بابت به او پرداخت خواهد گردید.
- تبصره ۱- در مورد اراضی مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی وزیر اصلاحات راضی و تعاون روستائی یا نماینده او بجای وزیر کشور یا نماینده او عضو هیئت خواهد بود.
- تبصره ۲- حق کسب و پیشه کسانی که محل کسب آنان در اثر اجرای این قانون از بین می‌رود طبق آئین‌نامه اجرائی این قانون پرداخت خواهد شد.
رئیس – در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- نسبت به اراضی مورد احتیاج که طبق مقررات اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده و یا اجاره داده شده است به نحو زیر اقدام می‌گردد:
الف – درمورد اراضی که در اجرای قانون اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده است طبق ماده ۲ و ۳ این قانون عمل خواهد شد.
ب – در مورد اراضی که در اجرای مقررات مرحله دوم به زارعین اجاره داده شده است وزارت فرهنگ و هنر ضمن پرداخت ارزش ملک به مالک حق‌السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین را با توافق خریداری خواهد نمود.
ج – در مورد اراضی موقوفه که به اجاره داده شده است حق‌السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین از طریق توافق خریداری و وزارت فرهنگ و هنر قائم مقام مستأجر در مورد اجاره نسبت به بقیه مدت اجاره خواهد شد.
د – در صورت عدم توافق بین وزارت فرهنگ و هنر و زارعین درمورد بند ب و بند ج نظر وزارت اصلاحات ارضی و تعاونی روستائی در تعیین ارزش حق‌السعی و کله حقوق زارعانه زارعین قطعی خواهد بود در این مورد نیز علاوه بر ارزش تعیین شده از طرف وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مزایای مندرج در ماده ۳ این قانون برح سب مورد اضافه و پرداخت خواهد شد.
رئیس – در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵ – تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات قبل از پرداخت تمام قیمت و یا وجوهی که در بندهای فوق تعیین شده مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده یا صاحب حق.
رئیس – در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده پنجم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده ششم قرائت می‌شود.
ماده ۶- در صورتیکه مالک یا زارع یا متولی و یا مستاجر به انتقال یا تحویل اراضی و ابنیه و تاسیسات رضایت ندهد دادستان محل پس از اطلاع بر اینکه قیمت اراضی و ابنیه و تأسیسات و وجوهی که طبق این قانون تعلق می‌گیرد در صندوق ثبت تودیع شده است سند انتقال ملک مورد نظر را امضاء و نسبت به تخلیه و تحویل ملک مذکور فوراً اقدام می‌نماید.
- تبصره – در مواردی که به تشخیص وزارت فرهنگ و هنر اقدامات فوری استحفاظی برای حفظ اراضی و ابنیه و تأسیسات مورد معامله ضروری باشد وزارت فرهنگ و هنر می‌تواند قبل از پایان تشریفات خرید و تصرف به نحو مقتضی و در صورت لزوم با همکاری مأموران انتظامی اقدامات استحفاظی بعمل آورد.
رئیس – در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ششم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده هفتم قرائت می‌شود.
ماده ۷- آئین‌نامه مربوط به اجرای این قانون به پیشنهاد وزارت فرهنگ و هنر به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
رئیس – در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده هفتم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد، در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی آقایان نمایندگان بوسیله منشی (آقای مهندس صائبی) به ترتیب آتی اعلام گردید و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد.)
- آقایان مسعودی – فضائلی- امیر احمدی – سرلشکر نکوزاد- اهری – روستا – مهندس زنجانچی – مهرزاد – دکتر سعید حکمت – جاماسبی – رضازاده – رامبد – مهندس اسدی سمیع- فخر طباطبائی – مریدی – دکتر اسدی – مهندس صائبی – شیخ الاسلامی – ابوذر – پدرامی – دکتر اعتمادی – محمد اسدی – پرویزی – آموزگار – فرهاد پور – مهندس بهرام زاده ابراهیمی – بدرصالحیان – دکتر دادفر – روحانی – مهندس معتمدی – مهندس پرویز بهبودی – دکتر رشتی – پاینده- مصطفوی نائینی – دکتر وحیدنیا – کمالوند – دکتر مدنی - بوشهری – یوسفی – شکیبا – کلانتری – عبدالحسین طباطبائی – دکتر مهذب – بهنیا – انشاء- دکتر مهدوی – اولیاء – دکتر ضیائی – اخلاقی – پردلی – پوربابائی – مهندس – عترت – ثامنی – دکتر محققی – ظفر – دکتر عاملی تهرانی – مهندس یارمحمدی – زرگرزاده – دکتر یگانگی – مهندس اردلان – کلانتر هرمزی – دکتر خزائلی – رضوی – مبارکی – پزشکپور – مهنس عطائی – دکتر قهرمان – ادیب سمیعی – فولادوند – دکتررفعت – بانو ابتهاج سمیعی – سلیمانی – بانوتربیت- بختیاری پور- دکتر شفیع امین – صائب – حیدر صائبی – بانو زاهدی – جوانشیر – مهندس ریاحی – تمیسار وحدانیان – دکتر فریور – تمیسار حکیمیان – مهندس ریاضی – ارسنجانی – دکتر صدر – مهاجرانی – دکتر عظیمی – صادق سمیعی – دکتر بیت منصور – ملکزاده آملی – دکتر رفیعی – مانی – فیاض فاضلی – دکتر رضوانی – فهیمی ریگی – مبانو دکتر دولتشاهی – دکتر کلالی – معزی – بانو سعیدی - - کریم بخش سعیدی – شاخوئی – پورساطع – دکتر شریعت – مهندس پروشانی – دکتر صالحی – دکتر برومند – مهندس جلالی نوری – دکتر خطیبی – مهندس اخوان – مهندس قادر پناه – صدقیانی زاده – دکتر رهنوردی – دکتر حکیم شوشتری – صالحی – عامری – دکتر درودی – دکتر کفائی – بهادری – عجم – مهندس زرآور – دکتر زعفرانلو- دکتر امامی – خوئی – بیات – دانشمند – دکتر بقائی یزدی – ملک افضلی – دکتر اسفندیاری – محسنی مهر –مهندس فروهر – مهندس اربابی – امام مردوخ – اینخانلی پور – مروتی – دکتر فربود – مهندس سهم الدینی – دکتر یزدان پناه – نیالاکن – دکتر متین –اصولی – تیسمار همایونی – دکتر پرتواعظم – دکتر گاگیک – ضیاء احمدی دیهیم – قاضی زاده – سلیمانی کاشانی – مهندس ارفع – دکتر غنی – شهرستانی – دکتر ستوده – جوادی – حقشناس – پزشکی – کورس – صادقی – دکتر حبیب اللهی – مهندس برومند – مهندس کیا – دکتر نجیمی – قراچورلو- عباس میرزائی – معیری – خانلرقراچورلو- محدث زاده – مهندس کیاکجوری – کاسمی – خواجه نوری – دکتر میرعلاء مهندس قاسم معینی – دکتر جواد سعید – پروفسور مخبر فرهنمند – ملکی – شیخ بهائی دکتر بهبهانی.
(آراء ماخوذه شماره شد و نتیجه به قرار ذیل اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۶۶ رأی.
رئیس – لایحه با ۱۶۶ رأی موافق باتفاق آراء تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
موافقین –
- آقایان کلانتر هرمزی – دکتر خزائلی – رضوی – مبارکی – پزشکپور – مهنس عطائی – دکتر قهرمان – ادیب سمیعی – فولادوند – دکتررفعت – بانو ابتهاج سمیعی – سلیمانی – بانوتربیت- بختیاری پور- دکتر شفیع امین – صائب – حیدر صائبی – بانو زاهدی – جوانشیر – مهندس ریاحی – تمیسار وحدانیان – دکتر فریور – تیمسار حکیمیان – مهندس ریاضی – ارسنجانی – دکتر صدر – مهاجرانی – دکتر عظیمی – صادق سمیعی – دکتر بیت منصور – ملکزاده آملی – دکتر رفیعی – مانی – فیاض فاضلی – دکتر رضوانی – فهیمی ریگی – بانو دکتر دولتشاهی – دکتر کلالی – معزی – بانو سعیدی - کریم بخش سعیدی – شاخوئی – پورساطع – دکتر شریعت – مهندس پروشانی – دکتر صالحی – دکتر برومند – مهندس جلالی نوری – دکتر خطیبی – مهندس اخوان – مهندس قادر پناه – صدقیانی زاده – دکتر رهنوردی – دکتر حکیم شوشتری – صالحی – عامری – دکتر درودی – دکتر کفائی – بهادری – عجم – مهندس زرآور – دکتر زعفرانلو- دکتر امامی – خوئی – بیات – دانشمند – دکتر بقائی یزدی – ملک افضلی – دکتر اسفندیاری – محسنی مهر –مهندس فروهر – مهندس اربابی – امام مردوخ – ایلخانلی پور – مروتی – دکتر فربود – مهندس سهم الدینی – دکتر یزدان پناه – نیاکان – دکتر متین –اصولی – تیسمار همایونی – دکتر پرتواعظم – دکتر گاگیک – ضیاء احمدی - دیهیم – قاضی زاده – سلیمانی کاشانی – مهندس ارفع – دکتر غنی – شهرستانی – دکتر ستوده – جوادی – حقشناس – پزشکی – کورس – صادقی – دکتر حبیب اللهی – مهندس برومند – مهندس کیا – دکتر نجیمی – قراچورلو- عباس میرزائی – معیری – خانلرقراچورلو- محدث زاده – مهندس کیاکجوری – کاسمی – خواجه نوری – دکتر میرعلاء -مهندس قاسم معینی – دکتر جواد سعید – پروفسور مخبر فرهمند – ملکی – شیخ بهائی – مسعودی – فضائلی- امیر احمدی – سرلشکر نکوزاد- اهری – روستا – مهندس زنجانچی – مهرزاد – دکتر سعید حکمت – جاماسبی – رضازاده – رامبد – مهندس اسدی سمیع- فخر طباطبائی – مریدی – دکتر اسدی – مهندس صائبی – شیخ الاسلامی – ابوذر – پدرامی – دکتر اعتمادی – محمد اسدی – پرویزی – آموزگار – فرهاد پور – مهندس براهیمی – بدرصالحیان – دکتر دادفر – روحانی – مهندس معتمدی – مهندس پرویز بهبودی – دکتر رشتی – پاینده- مصطفوی نائینی – دکتر وحیدنیا – کمالوند –دکتر مدنی - بوشهری – یوسفی – شکیبا – کلانتری – عبدالحسین طباطبائی – دکتر مهذب – بهنیا – انشاء- دکتر مهدوی – اولیاء – دکتر ضیائی – اخلاقی – پردلی – پوربابائی – مهندس – عترت – ثامنی – دکتر محققی – ظفر – دکتر عاملی تهرانی – مهندس یارمحمدی – زرگرزاده – دکتر یگانگی – مهندس اردلان.
- طرح و تصویب گزارش مربوط به اصلاح پاره‌ای از مواد آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی
۱۴- طرح و تصویب گزارش مربوط به اصلاح پاره‌ای از مواد آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی
رئیس – گزارش اصلاح پاره‌ای از مواد آئین‌تامه داخلی مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
پیرو گزارش شماره ۳۴۹-۲۵/ ۲ /۱۳۴۷ راجع به اصلاح پاره‌ای مواد آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی و با توجه به مذاکرات جلسه مورخ ۳۱ /۲ /۱۳۴۷ مجلس شورای ملی، پیشنهادات رسیده از طرف نمایندگان محترم در جلسه مورخ ۱۵ تیر ماه ۱۳۴۷ هیئت رئیسه با حضور آقایان پیشنهادات مزبور گزارش قبلی به شرح زیر اصلاح گردیده و گزارش آن را برای تصویب نهائی مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی.
اصلاحات پیشنهادی در مواد ۲۰- ۱۱۸- ۱۱۹
ماده ۲۰ – کمیسیونهای دائمی بعهده وزارتخانه‌ها به انضمام کمیسیونهای عرایض – بودجه – برنامه – محاسبات مجلس – امور استخدام و سازمانهای اداری – رسیدگی – به سئوالات و کمیسیون همکاری مجلسین خواهد بود.
در ابتدای هر دوره اجلاسیه رئیس مجلس با در نظر گرفتن اطلاعات و سابقه و تمایل نمایندگان تعداد اعضائی را که هر یک از شعب برای هر کمیسیون لازم است انتخاب کند تعیین می‌نماید.
هر شعبه مطابق آن تعداد با در نظر گرفتن اطلاعات و سابقه و تمایل نمایندگان اعضاء هر کمیسیون را با رأی مخفی و با ورقه و اکثریت نسبی انتخاب می‌کند.
برای این انتخاب حضور دو ثلث اعضاء شعبه ضروری است.
عده اعضاء کمیسیونها باستثنای کمیسیون عرایض و محاسبات که شش نفر است مطابق تشخیص هیئت رئیسه از دوازده نفر به بالا خواهد بود.
علاوه بر کمیسیونهای مذکور مجلس می‌تواند در موارد لازم کمیسیونهای فوق‌العاده و مخصوص برای وظائف معین انتخاب کند.
ماده ۱۱۸ – هر گاه پیشنهاد حذف نسبت به یکی از مواد لایحه یا طرح در شور نهائی داده شود، پیشنهاد قرائت و نسبت به آن اخذ رأی به عمل نخواهد آمده پیشنهاد حذف پس از تصویب بقیه مواد مطرح و بعد از توضیح پیشنهاد دهنده و اظهارات یک مخالف و یک موافق نسبت به پیشنهاد اخذ رأی خواهد شد.
در صورتی که پیشنهاد حذف تصویب نشود و نسبت بخود ماده رای گرفته خواهد شد.
ماده ۱۱۹- هنگام اخذ رأی نسبت به ماده هر گاه پیشنهاد حذف قسمتی از آن بشود پس از توضیح پیشنهاد دهنده و اظهارات یک مخالف و یک موافق نسبت به پیشنهاد اخذ رأی به عمل خواهد آمده در صورتی که تصویب شود نسبت به بقیه ماده اخذ رأی به عمل خواهد آمد و در صورت عدم تصویب پیشنهاد حذف نسبت به تمام ماده رأی گرفته خواهد شد.
اصلاحات در سایر مواد
۱- تبصره دوم ماده ۶۴ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- تبصره ۲ – لوایح و طرحهائی که برای اخذ رأی نهائی از مجلس سنا به مجلس شورای ملی عودت داده می‌شود در صورتیکه تغییراتی در آنها داده نشده باشد وصول آنها اعلام و اخذ رأی نسبت به آنها جزء دستور جلسه بعد قرار می‌گیرد و هر گاه در اینگونه لوایح و طرحها و یا در لوایح و طرحهائی که برای تصویب به مجلس سنا فرستاده شده است تغییراتی داده شده و عودت داده باشند لوایح و طرحهای مزبور چاپ و به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود ک نسبت به همان تغییرات اظهار نظر نموده به مجلس گزارش دهند.
کلیه تغییرات حاصله اعم از آنکه مورد تصویب کمیسیونها قرار گرفته و یا قرار نگرفته باشد باید چاپ و ضمیمه گزارش گردد.
۲- در بند ج ماده ۷۳ اضافه شود:
- (و برنامههای عمرانی چند ساله کشور)
۳- جمله آخر ماده ۱۹۸ به صورت زیر اصلاح شود:
- برنامه دولت وقتی در دستور مجلس قرار می‌گیرد که لااقل بیست و چهار ساعت قبل طبع و توزیع شده باشد و پس از طرح در مجلس و مذاکرات مخالف و موافق و توضیحات دولت رأی اعتماد گرفته خواهد شد.
رئیس – نسبت به اصلاحات آئین‌نامه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به این اصلاحات رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده ضمیمه آئین‌نامه موجود مجلس خواهد شد.
- اعلام وصول و قرائت یک نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۵- اعلام وصول و قرائت یک نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
رئیس – نامه‌ای از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت ماده واحده (قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵) موافقت نامه اعتباری به به‌منظور تامین نود درصد از هزینه‌های ارزی خرید سی هزار دستگاه تلفن که جمع کل هزینه ارزی مزبور بالغ بر ۰۰۰ /۰۰۰ /۳۴۰ ریال است با شرکت آلمانی زیمنس آ. گ در تاریخ ۱۸ /۲ /۴۷ منعقد گردیده است اعتبار مذکور در سه قسط نسبت به هر سفارش به صورت سفته باز پرداخت می‌گردد و سررسید اولین قسط دوازده ماه بعد از تاریخ هر سفارش می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
نخست وزیر.
- بیانات بعد از دستور آقای رامبد
۱۶- بیانات بعد از دستور آقای رامبد
رئیس – چون فعلاً مطلب دیگری در دستور نداریم.
رامبد- چند دقیقه به عنوان بعد از دستور عرایضی داشتم.
رئیس – بفرمائید.
رامبد – مطالبی که پیرامون لایحه نوسازی در جلسه قبل به عرض مجلس شورای ملی رسید متأسفانه طبق معمول در جهت خواسته دولت در بعضی جراید تحریف گردید و دموکراسی امروز ما چنین رویه‌ای را تجویز نمی‌کند من از مقام محترم ریاست مجلس استدعا می‌کنم توجه و عنایت بفرمایند تا مسئولیتی را که به عنوان رئیس مجلس شورای ملی قبول کرده‌اند در جهت همکاری نزدیک با دولت فراموش نشود اگر در مجلس گفته می‌شود پول را که می‌گیرید حسابش با به ملت بدهید و یا زمین‌هائی راک هم تصدیان دولتی از مال ملت تسخیر کرده و تجاوز کرده‌اند حسابش را برسید این نیست که بنویسند وکیل مجلس از مسیل خواران حمایت می‌کند بنده یک بار اصل ۱۳ قانون اساسی را اجازه می‌خواهم که بخوانم (مذاکرات مجلس شورای ملی از برای اینکه نتیجه آنها به موقع اجرا گذارده تواند شد باید علنی باشد روزنامه‌نویس و تماشاچی مطابق نظامنامه داخلی مجلس حق حضور و استماع دارند بدون اینکه حق نطق داشته باشند تمام مذاکرات مجلس را روزنامه‌جات می‌توانند به طبع برسانند بدون تحریف و تغییر معنی تا عامه ناس از مبحث مذاکره و تفصیل گزارشات مطلع شوند) بنابراین بنده به عرایضم خاتمه می‌دهم و استدعا می‌کنم مجلس شورای ملی تحت ریاست جناب آقای مهندس ریاضی رویه‌ای اتخاذ بفرمائید که اصل رکن چهارم مشروطیت به صورت یک دستاویز تبلیغاتی در دستگاه اجرائی قرار نگیرد (احسنت).
- ختم جلسه
۱۷- ختم جلسه
رئیس – با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۱۸ - پرسش نمایندگان.
سئوالات
خواهشمند است مقرر فرمائید که وزیر آب و برق در مجلس شورای ملی حضور یافته و به پرسشهای زیر پاسخ گوید.
- ۱- علت خاموشی‌های مکرر و گسترده شهر تهران چه می‌باشد.
- ۲- چرا تاکنون برای جلوگیری از اینگونه حوادث پیش‌بینی‌های لازم به عمل نیامده است
- ۳- نسبت به تعقیب و یا تغییر مسئولیت و متصدیان امر چه اقدامی صورت گرفته است.
- ۴- میزان درآمد و هزینه پرسنلی شرکت منطقه‌ای برق تهران از تاریخ تأسیس تاکنون چه مبلغ می‌باشد؟
با احترام دکتر فضل‌اله صدر.
متمنی است به جناب آقای نخست وزیر اطلاع داده شود تا برای پاسخ گفتن به سئوال زیر به مجلس شورای ملی تشریف بیاورند.
- ۱- اکنون که بیش از ۹ ماه از صدور فرمان مطالع شاهنشاه آریامهر درباره انقلاب اداری می‌گذرد تاکنون در اجرای این فرمان همایون چه اقدام انقلاب از طرف دولت صورت گرفته و نتایج آنچه بوده؟
- ۲- برنامه دولت در اجرای کامل اصل ۱۲ انقلاب چیست؟ هر گاه این برنامه متضمن مراحل مختلفی است تمنی دارد ضمن توضیح آن مدت انجام هر یک از مراحل را به استحضار مجلس شورای ملی برسانند.
محمد فضائلی.