مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۱۳۱۹ نشست ۸۳

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری دوازدهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۱۳۱۹ نشست ۸۳

دوره دوازدهم قانونگذاری

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏ ۱۲

جلسه: ۸۳

صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۳۱۹

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- شور و تصویب لایحه بودجه کل سال ۱۳۲۰ کشور

۳- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس یک ساعت و ربع پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.

صورت مجلس روز یکشنبه ۱۱ اسفند ماه آقای (طوسی) منشی خواندند. اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غایبین بااجازه - آقایان: اصفهانی - دکتر سمیعی - حیدری - سلطانی - نیک پور - فتوحی - جلایی - رهبری.

غایبین بی اجازه - آقایان: معدل - تولیت- اورنگ - کیوان.

دیر آمده بااجازه - آقای دکتر ادهم.

دیر آمده بی اجازه - آقای لیقوانی.

- تصویب صورت مجلس‏

[۱- تصویب صورت مجلس‏]

رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست ؟(گفته شد ـ خیر) صورت مجلس تصویب شد.

ـ شور وتصویب لایحه بودجه کل سال ۱۳۲۰ کشور

۲ـ شور وتصویب لایحه بودجه کل سال ۱۳۲۰ کشور

رئیس ـ شوردر گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه کل سال ۱۳۲۰ کشوراست خبر کمیسیون قرائت می‌شود:

گزارش از کمیسیون پارلمانی بودجه جدید بمجلس شورای ملی

لایحه پیشنهادی دولت بشماره ۵۱۲۷۶ راجع ببودجه کل سال ۱۳۲۰ کشور که اخیرا از طرف دولت بمجلس شورای ملی پیشنهاد می‌گردد در کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر دارائی مورد شور ومطالعه قرار گرفته توضیحاتی که آقای وزیر دارائی نسبت بهر یک از اقلام درآمد وهزینه بیان نموده‌اند کمیسیون بودجه پیشنهادی موافقت واینک با ذکر این نکته که بودجه پیشنهادی برای سال ۱۳۲۰ بطوریکه ملاحظه می‌شود نماینده ترقیات روز افزون کشور شاهنشاهی می‌باشد وقسمت عمدده هزینه‌های پیشنهادی برای مصارف عام المنفعه واقتصادی تخصیص داده شده است کمیسیون بودجه با مسرت فوق العاده گزارش آنرا برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی نموده البته توضیحات لازمه را هم در صورت لزوم در مجلس بعرض خواهد رسید.

رئیس ـ آقای اعتبار

اعتبار ـ توضیخحات زیر را از نظر روشن شدن تفاوت پیکره بودجه سال ۱۳۲۰ با بودجه سال جاری ۱۳۱۹ اجازه می‌خواهم بعرض محترم آقایان برسانم:

جمع بودجه سال ۱۳۱۹ از حیث در آمد معادل بوده با ۳۰۹۴۳۹۳۹۷۷ ریال وجمع بودجه پیشنهادی سال ۱۳۲۰ از حیث درآمد معادل با ۳۶۱۳۸۶۸۷۱۸ ریال است مبلغ ۵۱۹۳۷۴۷۴۱ ریال بودجه سال جاری فزونی نشان می‌دهد جمع بودجه سال ۱۳۱۹ معادل با مبلغ ۳۲۱۰۹۷۳۰۲۷ ریال بوده وجمع بودجه پیشنهادی برای سال ۱۳۲۰ برابر با مبلغ ۴۳۲۳۹۱۱۶۷۶ ریال است تفاوت یعنی اضافه هزینه سال ۱۳۲۰ بر سال جاری ۱۳۱۹ معادل با مبلغ ۱۱۱۲۹۳۸۶۴۹ ریال است. بطوریکه ملاحظه میفرمائید هزینه سال ۱۳۲۰ مبلغ ۷۱۰۱۴۲۹۵۸ ریال بر در آمد فزونی دارد وتوضیح این فزونی در مقدمه لایحه پیشنهادی دولت مشروحا" داده واطمینان حاصل کرده است همانطور تفاوت حاصله در بودجه سال ۱۳۱۹ در اثر حسنجریان دو اثر وصول وانتظام آن مرتفع ودر آمد از عهده پرداخت هزینه‌های پیش بینی شده بر آمد در سال ۱۳۲۰ هم امیدواری اطمینان کامل حاصل شده است که تفاوت هزینه نسبت به در آمد همانطوریکه در مقدمه لایحه دولت وعده داده شده مستهلک گردد. پیکره بودجه در سال ۱۳۲۰ که نماینده قدرت وعظمت چرخ‌های اقتصادی کشور است بهترین موفقیت درخشانی است که نصیب دولت شاهنشاهی گشته واگر مقایسه کنیم بودجه از سال مزبور ریخته شده می‌بینیم نسبت ترقی بودجه سال ۱۳۰۳ کشور از حیث در آمد معادل ۲۳۶۸۶۴۲۵۰ ریال وازجهت هزینه معادل با ۲۲۸۱۴۲۸۷۰ ریال بوده ومی‌توان گفت اساس بودجه از سال مزبور شده بگیریم می‌بینیم درست یازده برابر بودجه از سال ۱۳۰۳ تا سال ۱۳۲۰ بیست برابر فزونی یافته واگر این مقایسه را از سال ۱۳۱۰ که می‌توان گفت شروع اصلاحات از سال مزبور شده بگیریم می‌بینیم درست یازده برابر بودجه پیشنهادی برای سال ۱۳۲۰ نسبت به بودجه سال ۱۳۱۰ که از حیث در أمد معادل ۳۷۳۲۹۹۳۹۹ ریال واز جهت هزینه معادل با ۳۷۳۲۷۳۴۶۷ ریال بوده فزونی نشان می‌دهد این سیر تکاملی وترقیات روز افزون است که بر عموم فرض می‌دارد که از موجد عظیم الشان این وضع نو که تمام این موفقیت‌ها وافتخارات مرهون مساعی خستگی ناپذیر وجود مقدس شان است سپاسگذاری نموده واز خداوند متعال استدعا کنیم این نعمت بزرگ را بر این کشور که در ادوار پیشین بی فرصت‌ها را گم کرده واز قافله ملل مترقی بازمانده ارزانی دارد تا انشاٌ الله در پرتو توجه ذات مبارکشان گذشته را جبران واین سیر تکاملی که هر جهت بارز وشگفت است طی نمایم وبطوری که آقایان در لایحه پیشنهادی دولت ملاحظه میفرمائید ۱۱۱۲۹۳۸۶۴۹ ریال که بر بودجه هزینه در سال ۱۳۲۰ اضافه شده بر بودجه تمام وزارتخانه‌ها وارداتی اضافه شده واقلام درشت بیشتر بموسسه ووزارتخانه‌ها وارداتی اضافه شده که جنبه انتفاعی دارد وبا فعالیتی که این موسسات در اموئر کشاورزی وصنعتی نشان می‌دهند بهره برداری مردم کشور بهمان نسبت زیاد شده وبدست وطرقی دیگر منتفع می‌شوند. همین طور به بودجه وزارت فرهنگ مبلغ موثری اضافه شده مزایای توسعه تشکیلات فرهنگی وبهره مندی معنوی افراد کشور موسسات فرهنگی محتاج بتوضیح وعرض نیست. برای لوله کشی شهر طهران که این هم یکی از اقدامات اساسی است مبلغ موثری در بودجه پیش بینی شده که به شهرداری طهران کمک بشودکه این اقدام اساسی هم صورت عمل بخود بپوشاند در اینجا برای ایجاد کارخانجات وتکمیل آن‌ها که هر سال روبه افزایش است احتیاجات کشور را تامین وکشور را از توسل به بیگانگی وبی نیازان می‌نماید توجه مخصوص مبذول شده همین طور که موضوع کشاورزی وازیاد سرمایه بانک کشاورزی بتواند عموم زارعین کمک‌های موثر بنماید اعتبارات بیشتری پیش بینی شده همینطور در سایر قسمت‌ها که آقایان با مراجعه به اقلام بودجه می‌تواند خوب بفهمد این بود توضیحات مختصری که بنده می‌توانستم بعرض آقایان برسانم خود بودجه اقلام آن بقدری روشن وفصاحت دارد که احتیاج ندارد خیلی وقت آقایان را بگیرم ابراز این خوشوقتی نیز نمی‌توان صرفنظر کرد که بودجه سال ۱۳۲۰ هم مثل سنوات گذشته درست ۱۵ روز قبل از سال نو به تصویب مجلس شورای ملی می‌رسد و این حسن انتظام قابل تقدیر است سرجشمه این انتظام و موفقیت‌ها و سعادت‌ها به قدری روشن است که محتاج به عرض بنده نیست از خداوند متعادل مسئلت داریم که بر عمر و عظمت بندگان اعلیحضرت همایونی و خاندان جلیل‌شان بیفزاید تا مردم این کشور هر روز به افتخارات نوینی نائل شوند (صحیح است)

رئیس- آقای مؤید احمدی

مؤید احمدی- در این موقع که هیئت دولت بودجه کشور را تقدیم مجلس شورای ملی نموده‌اند لازم شد توضیحاتی داده شود: اولاً جای بسی خوشوقتی است همچنان که کلیه امور کشوری در تحت اراده توانای قائد بزرگ و منجی ایران اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی در مجرای حقیقی خود افتاده و جاده ترقی و تعالی را می‌پیماید بودجه کشور هم درست در موعدی که قانون تصریح کرده (۱۵ اسفند) تقدیم مجلس شده است. دوم از حیث پیکره بوجه است که بدون تصورات فرضی و منافع و درآمدهای احتمالی پیکره‌های حقیقی و درآمدهای وصولی در این بودجه تدوین شده که بنده با نظر عمیق عملی خیلی امیدوارم که عائدات کشور زائد بر این مبلغ شود با توجهی که مخصوصاً در جمع‌آوری درآمد می‌شود. موضوع مهم دیگر که خیلی قابل توجه و تشکر و تقدیر است نظر عمیقی به بودجه در قسمت مخارج است. در اینجا لازم می‌دانم جمله معترضه را عرضه دارم اگر ملت ایران در دوره‌های تاریک سابق در اداء مالیات مسامحه داشت و به قوة مأمورین غلاظ و شداد مالیات را وصول می‌نمودند دو علت اساسی داشت. اول تبعیضاتی که در طبقات مختلفه اهالی در اخذ مالیات وجود داشت که نمی‌خواهم فعلاً وارد جزئیات شده و صیغ مختلفه که به اسم و رسم در فردهای مالیاتی و تفاوت‌هایی در اشخاص قائل بودند بشوم. دوم که خیلی مهم بود این وجوهی که از مردم اخذ می‌شد به مصارفی که مفید برای کشور باشد نمی‌رسید از اهالی مالیات را به زور می‌گرفتند و به خرج‌های بیهوده می‌رسانیدند. مردم این دوره خاصه جوان‌ها تصور آن اوضاع را هم نمی‌توانند بنمایند لکن در تحت توجهات خاصه اعلیحضرت همایونی و تدوین قوانین مالی و اقتصادی و الغای مالیات‌های نامناسب سابق امروز مالیات بر عایدات که عادل‌ترین مالیات‌های عصر نورانی است وضع که جامعه از درآمدهای خود مبلغی تقدیم نماید به المساوات بدون هیچ تفاوتی. دوم به طور دقت ملاحظه شود از این مبلغی که جامعه می‌پردازد:

۱- مبلغ بزرگی صرف قوای تأمینه از ارتش و امنیه و شهربانی‌ها برای حفظ اموال و نفوس و اعراض اهالی در شهرها و بیابان‌ها و سر حداث و اصقاع کشور تشکیل و مشغول خدمتگذاری هستند منظره جشن سوم اسفند در مرکز و شهرستان‌ها در رژه ارتش قلب هر ایرانی را مطمئن و حس غرور ملی را در تمام افراد ایجاد کرد امروز بحمدالله تعالی امنیتی در تمام کشور ایران وود دارد که در هیچ تاریخی در ایران چنین امنیت عمومی وجود نداشته که سرتاسر ایران وسیع تمام افراد اهالی با کمال امنیت مشغول کار خود هستند.

۲- مبلغ بزرگی هزینه فرهنگ است که تمامش صرف خود ملت می‌شود که اولاً افراد ایرانی در دبستان‌ها دبیرستان‌ها دانشکده‌ها دانشگاه‌ها مشغول تحصیل و تعلیم و تعلم هستند علاوه بر اطفال و جوان‌های ایرانی کلاس‌های اکابر در تمام کشور افتتاح شده و مردها هم مشغول تحصیل هستند که امید است عماً قریب در تمام کشور یک نفر بی‌سواد پیدا نشود.

۳- مبلغ بزرگی صرف بهداری و مریض‌خانه‌ها و پزشک‌های سیار و دوا در تمام شهرها و قصبات و قراء و دهات کشور می‌شود و با امراض عمومی از قبیل مالاریا و آبله و غیره مبارزه می‌شود برای حفظ‌الصحه اهالی و در دهات به وسیله اطبا و پزشک‌های سیار و دوای مجانی صرف اهالی کشور می‌شود.

۴- مبلغ گزاف صرف قوه قضاییه و ثبت اسناد و معاملات است که حقوق و نفوس و املاک و اعراض و نوامیس اهالی از هر گونه تعرض مصون و تأمین قضایی که در هر کشوری موجب ترقی امور اقتصادی و به کار افتادن سرمایه‌ها و مصونیت معاملات وحفظ اصول مالکیت است در پرتو تعلیمات وهدایت قائد توانای ایران قوانین امور قضائی در مجلس شورای ملی تدوین ودر جریان است وهمه روزه نواقص آن تکمیل می‌شود.

۵ـ مبلغ گزافی صرف راه سازی است اعم از راه آهن وراههای شوسه که بزرگترین خدمت بجامعه وتجارت اقتصاد کشور است.

نمی‌خواهم خیلی وقت مجلس را مشغول کرده باشم لیکن همینقدر عرض می‌کنم که اگر بیست سال از این یکنفر پیش بینی می‌کرد که بیست سال دیگر ایران دارای راه آهن سرتاسری ازبندر شاهپور تا بندر شاه می‌شود وسه خط راه آهن بزرگ از طهران به تبریز، از طهران بجنوب کشیده خواهد شد بدون اینکه دیناری از خارجه استقراض کنند انصاف باید داد آیا کسی بود که از این غیبت گوئی را باور کند غیر از تمسخر به خبر دهنده راهی دیگر داشت لکن افراد جامعه ایرانی بچشم خود می‌بینند که خط سرتاسری است سه راه دیگر که در دست ساختمان است امید است در آتیه نزدیک تمام شود بدون ایثنکه دیناری از خارجه یا داخله قرض شده باشد. خاطر همه آقایان متذکر است هنگامی که در رکاب همایونی بایستگاه فوزیه شرفیاب بودیم با دست توانای علیحضرت همایونی ووالا حضرت همایون ولایتعهد را جنوب وشمال را متصل شد اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در تلو بیانات شاهانه از ملت ایران اظهار امتنان فرمودند که مخارج این راه را پرداخته‌اند مبالغی که صرف پست وتلگراف واداره کشاورزی وبازرگانی است علاوه از اینکه مخارج انتقالی است صرف خود ملت می‌شود. بنگاههاثی کشاورزی در شهرستانها اداره دفع آفات، دام پزشکی سرم سازی از بنگاههای تجارتی حفظ توازن صادرات وواردات بازرگانی تمام خدمت بجامعه وکشور است همچنین ادارات پست وتلگراف. مبلغ برجسته که از بودجه هزینه صرف وزارت پیشه وهنر است بعقیده بنده بزرگترین خدمت بجامعه وکشور است چرا که قسمت‌های مختلفی در این وزارتخانه‌ها است که هر یک خدمت جداگانه أیست از قبیل هنرستانهای صنعتی در هنر وپیشه مختلفه قسمت دیگر کارخانه‌های مهم بزرگتر از همه کارخانه ذوب آهن است که حقیقه احیا کننده کشور است. قسمت دیگر اداره معاون است با کثرت معادن که در این کشور است قسمت دیگر اداره معادن است وبا جدیتی که دولت در اینموضوع دارند موضوع خیلی امیدواری است ونیز مبالغی که بر بودجه صرف بناهای وزارتخانه است که علاوه بر رفع احتیاجات کشور این وجوه عینا" بمردم بر می‌گردد قسمت دیگر که خیلی مهم است منابع آب ولوله کشی طهران است وبعدولایات. افسوس که مجال نیست در هر یک از این موضوعات توضیحات بیشتری عرض کنم همینقدر عرض می‌کنم ملت ایران که با دولت متحد ودر حکم یک خانواده است برای مخارج ضروری خود با کمال شوق وشعف مالیات ادا کرده از دولت خود هم کمال تشکر را دارد. در هر دوره این بنده از هیئت دولت تقاضا می‌کردم لایحه تفریح بودجه سال قبل را به مجلس تقدیم کنند لیکن لایحه تفریع بودجه سال قبل را به مجلس تقدیم کنند لیکن چون مطلعم آقای وزیر دارائی در تشکیلات جدید در نتیجه قانون تشکیل تمرکز محاسبات اداری رسیدگی وتمرکز محاسباتی تاسیس کرده‌اند که در نتیجه بدیهی است در آخر سال ۱۳۲۰ لایحه تفریغ بودجه به مجلس خواهد آمد لهذا این تقاضا خود را تجدید نمی‌کنیم از خداوند توفیق خدمتگزاری همه را در خواست دارم ودر آخر می‌گویم: این همه آوازه‌ها از شه بود.

رئیس ـ آقای ملک مدنی

ملک مدنی ـ بودجه سال ۱۳۲۰ که از طرف دولت شاهنشاهی برای تصویب تقدیم مجلس شده است پیکره‌ها در آمد وهزینه‌های بودجه در نهایت دقت تهیه وپیش بینی شده است جای خیلی خوشوقتی است که هر سال در بودجه افزایش دیده می‌شود که این فزونی‌ها همه نماینده پیشرفت وبهبودی وترقی جامعه ایرانی است پیکره‌های هزینه‌های که اغلب جنبه‌های انتفاعی دارد وبرای ازیاد کار وایجاد موسسات مفید است خیلی زیاد است بنده می‌خواهم در قسمت کشاورزی عرایضی بکنم همه ایرانی‌ها آمال آنها پیشرفت وترقی کار کشاورزی بوده وخوشبختانه دولت شاهنشاهی باین رشته اساسی توجه کامل مبذول داشته ـ ایجاد کشاورزی که در اغلب شهرستانها فعلا" شعبه دارد وبرعایا ومالکین قرضه هائی با منافع خیلی کم ومدت زیاد می‌دهد موجب ایجاد قنوات جدید وترمیم اصلاح قنوات کهنه است که از این راه بافزونی آب در کشور کمک هائی خیلی موثری شده است ودر نتیجه همه این کمک‌های اساسی است که در تمام دهات دیده می‌شود که درخت کاری وپیشرفت زراعت را بطور محسوس می‌بینیم اگر مقایسه بین زارعتی ومخصوصا" محصولاتی که جنبه صادارات دارد در این بیست ساله دیده می‌شود که چندین برابر فزونی نماینده پیشرفت کار زارعین وترقی دهات است بنده میدانم که هر دهقانی در گوشه ده که نشسته از این امنیت وآسایش وبهبودی در امور زراعت وافزایش قیمت محصول در قلب خود بوجود مقدس اعلیحضرت همایونی که موجد این همه نیکبختی وسعادت جامعه وکشور است دعا می‌نماید سایر موسسات مفید هم در بودجه دیده می‌شود که آنها هم در جای خود خیلی مهم است مثلا" وجود بانک رهنی که برای پیشرفت وتوسعه ساختمان وعمران شهرستانها وجود پیدا کرده همه میدانیم چقدر موثر ونافع بوده در هر شهرستانی آثار او مشهود است وهمچنین وجود کارخانجات که آنها برای رفع احتیاجات کشور بی اندازه نافع واقع شده است خوشبختانه در بودجه ۱۳۲۰ هم دیده می‌شود که افزایش پیدا کرده است. در خاتمه موفقیت‌های دولت شاهنشاهی را برای اجراء این بودجه در سال ۱۳۲۰ که بمنزله برنامه دولت است از خداوند متعال خواهانیم.

رئیس ـ آقای دکتر طاهری.

دکتر طاهری ـ با اینکه آقایان همکاران محترم بیانات کافی در توضیخات فرمودند بنده هم مقتضی دانستم در این موضوع مختصری بعرض برسانم زیرا در این موقع شور بودجه کل کشور فرصتی بدست آورده که در اطراف آن صحبت شود تا معلوم گردد اقدامات اصلاحات دولت در چه حدودی است زیرا بودجه سالیانه کل کشور بمنزله آئینه ایست که کارهای آینده دولت را می‌نماید ودر حقیقت برنامه ایست که مواد آن یکایک در آن سال اجرا خواهد شد واز این جهت شایسته است توضیحاتی در آن داده بشود (صحیح است) خوشبختانه کشور ما در این عصر پر افتخار پیوسته مراحل ترقی وتکامل را بسرعت عجیب می‌پیماید واصلاحاتی که در این چند سال وجند مدت کم بعمل آمده وقبلا" از تصور خارج بوده وبودجه سال ۱۳۲۰ که اکنون مطرح ودر دست آقایان نمایندگان محترم است همان اقدامات اساسی واصلاحات دائمی را تعقیب وتکمیل خواهد نمود (صحیح است) اساسا" ترقی کشور مستلزم ترقی بودجه است وهمانطور که طفل هر قدر نمو نموده تکمال برسد هزینه اعاشه وتربیت بسال زیادتر می‌گردد کشوری هم که از حال بدویت خارج وپا بمرحله تمدن وترقی گذاشت هزینه اداره آن به تناسب ترقی افزایش پیدا می‌کند کشور ما هم مشمولین همین قاعده هستند وبتناسب ترقیاتی که در این عصر نورانی حاصل شده است بسال بودجه آن بالاتر رفته وبنابراین عظمت بودجه کشور است (صحیح است) این مطلب هم قابل ذکر است که چون صدی نود از در آمد بودجه در خود کشور مصرف می‌شود در نتیجه بر فعالیت اقتصادی افزوده وبواسطه دست بدست شدن وگردش پول چرخ زندگانی اهالی سریع تر می‌گردد (صحیح است) از نکات قابل تذکر این است که در این بودجه مالیات مهم تازه پیش بینی شده واز دیار در آمد را از حسن اداره وترقی امور اقتصادی در نظر گرفته‌اند آقایان در نظر دارند که سال پیش در همین تاریخ بودجه ۱۳۱۹ تصویب وضمنا" اظهار امیدواری شد. که دولت موفق بانجام اصلاحات منظور در بودجه گردد اکنون در سال ۱۳۱۹ در شرف خاتمه است با کمال مسرت می‌بینیم که دولت قوی شوکت در تحت سرپرستی قائد توانا با وجود مشکلات موجوده موفق بانجام برنامه‌های اصلاحی خود تا حدی که در آن بودجه منظور بوده گشته است ساختمان سه رشته راه آهن در دست اقدام است ـ کارخانه‌های صنعتی یکی بعد از دیگری تاسیس وشروع بکار کرده ـ امور بهداشت توسعه یافته ـ دبستانها ودبیرستانها ودانشکده‌ها تاسیس وتکمیل شده ـ دادگستری توسعه یافته خطوط تلگرافی وپستی زیاد شده ـ کشاورزی اقداماتی نموده واز همه مهمتر تکمیل قوای تامینه بخوبی عمل گشته است ووضعیت اقتصادی بهبودی یافته (صحیح است ـ صحیح است) حالا هم که بودجه سال ۱۳۲۰ کل کشور مطرح است بطوریکه ملاحظه میفرمائید برای تکمیل اقدامات واصلاحات نامبرده بالا واصلاحات تازه اعتبارات کافی وبیشتر از پیشتر منظور گشته امیدوارم هیئت محترم دولت در اجرای اوامر ونیات ملوکانه وانجام این اصلاحات که مستلزم رفاهیت وسعادت کشور است موفق باشند (نمایندگان ـ انشاء الله) وچون نعمت باعث بقاء وازیاد آن می‌شود وبدیهی است که همه پیشرفتها وترقیات از توجهات قائد توانا وپیشوای بزرگ اعلیحضرت همایون شاهنشاه است سپاسگزاری خود ونمایندگان را به پیشگاه مبارکشان تقدیم وطول عمر عظمت شان را از خداوند متعال مسئلت داریم (نمایندگان ـ انشاء الله) در خاتمه عرایضم یگانگی وهمکاری کامل مجلس شورای ملی را با هیئت محترم دولت اظهار وتایید نموده موفقیت همه را در خدمت بشاهنشاه بزرگ کشور مسئلت داریم (صحیح است ـ صحیح است) وچون مذاکرات باندازه أی کافی شده است اگر آقایان اجازه بفرمایند مذاکرات کافی میدانم وببودجه رای می‌گیریم (صحیح است ـ کافی است).

رئیس ـ آقای مخبر

مخبر ـ در صفحه شش بودجه که در دست آقایان هست اشتباهی در چاپ شده که بنده استدعا می‌کنم آقایان اصلاح بفرمایند. در قسمت چهارم وزارت جنگ یک رقم علیحده نوشته شده ودر قسمت ششم هم تفاوت خرید در اغلب شهرستانها بنده می‌خواهم در قسمت ششم حذف می‌شود

رئیس ـ رای گرفته می‌شود به قسمت در آمد موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد رای گرفته می‌شود به قسمت هزینه آقایان موافقین قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد رای گرفته می‌شود به ماده اول مبلغ در آمد وهزینه باصلاحی که شد موافقین قیام فرمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود:

ماده دوم ـ وزارت دارائی مجاز است مبلغ (۲۰۰۰۰۰۰) لیره برای احتیاجات آرتش (۱۰۰۰۰۰۰) لیره برای مصارف ساختمان وتاسیسات راه آهن از اندوخته کشور بپردازد.

رئیس ـ موافقین برخیزند:

(اکثر بر خاستند)

رئیس ـ تصویب شد ماده سوم:

ماده سوم ـ وزارت دارائی مجاز است در صورتیکه پرداخت مبلغ (۷۱۰۱۴۲۹۵۸) ریال اضافه هزینه بودجه در حدود در آمد سال ۱۳۲۰ ممکن نشود تمام یا مبلغ از آنرا بماند بعنوان وام منظور داشته ودر بودجه سال ۱۳۲۱ تصفیه کند.

رئیس ـ موافقین با ماده سوم برخیزند.

(اکثر برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. مذاکره در کلیات ثانی است (مخالفتی نیست) رای گرفته می‌شود نسبت بمجموع مواد با ورقه سفید خواهد داد.

(اخذ شده آراء بعمل آمده ۱۰۵ ورقه سفید شماره شد)

رئیس ـ عده حاضر در موقع اعلام رای ۱۰۶ باتفاق آراء تصویب شد.

رئیس ـ آقای نخست وزیر

نخست وزیر (آقای منصور) ـ از توجهی که آقایان نمایندگان محترم در مورد تصویب بودجه فرمودند بنام دولت تشکر می‌کنم از بیانات آقایان نمایندگان بخوبی وحدت نظر وهمفکری آنها بدولت برای اجرای اصلاحات مشهود است خوشبختانه همه دریافته‌ایم که باید اتکای بوسائل ومنابع ثروت وقوای خودمان راه ترقی وتعالی را بپیمائیم (صحیح است) بطوریکه ملاحظه میفرمائید بودجه کشور که برنامه اساس اصلاحات است متکی بهمین موضوع است یعنی اساس وشالوده عملیات دولت که برنامه خود قرار داده است همان سعی وعمل است که باید بدینوسیله از منابع ثروت کشور استفاده کرد وبمصرف اصلاحات رسانید (صحیح است) اقلام بودجه را که آقایان با دقت ملاحظه می‌فرمایند بودجه کشور وبمصرف اصلاحات رسانید (صحیح است) بهمین جهت است گکه بودجه ما حقا" وطبیعتا" باید هر سال در افزایش وبزرگی باشد (صحیح است) زیرا که خود این بودجه تولید بنیه اقتصادی وگشایش در امور مالی می‌کند اصل محکم واساس استواری که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی برای دولت وافراد جامعه ایرانی مقرر فرموده‌اند وبرنامه همگانی است همین اصل سعی وعمل است (صحیح است) که بایدبا اتکا بنفس وزحمت وکوشش با نیروی کار سعادتمند وخوشبخت شد وخود مستغنی ساخت با اجرای مواد بودجه خوشبختانه ما سال بسال بیشتر خود را مستغنی می‌کنیم یعنی چیزهائی که لازم داریم با توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بتوانیم بر طبق نیات مقدسه ملوکانه وراهنمائیهای بزرگوانه ایشان عمل کنیم وبا همکاری وهمفکری ومساعی مشترک این شالوده اصلاحات را بپایان برسانیم وسال بسال بیشتر در این راه پیشرفت کنیم (انشاء الله)

ـ موقع ودستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

۳ـ موقع ودستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

رئیس ـتصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ۱۸ اسفند ماه سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده

(مجلس نزدیک ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری

- قانون‌های تصویب شده

قانون بودجه کل سال ۱۳۲۰ کشور

ماده اول ـ مجلس شورای ملی بودجه سال ۱۳۲۰ کشور را باستثنای در آمد حق الامتیاز نفت که بحساب اندوخته کشور منظور می‌شود که مطابق صورت پیوست از حیث در آمد به مبلغ (۳۶۱۳۷۶۸۷۱۸) ریال واز هر حیث هزینه بمبلغ (۴۳۲۳۹۱۱۶۷۶) ریال بمبلغ اضافه می‌شود تصویب ودر مورد وزارتخانه‌ها وادارات دولتی بوزارت دارائی اجازه می‌دهد هزینه آنها اعم از حقوق ومصارف در سال ۱۳۲۰ در حدود اعتبارات مصوب ودر صورت پیوست مطابق بودجه‌های تفصیلی ۱۳۱۹ وزارتخانه‌ها وادارات مدتی که بودجه هالی تفصیلی از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی نگذاشته است هزینه آنها را مطابق بودجه أی پیشنهادی وپس از تاریخ آن از تاریخ تصویب مطابق تصویب کمیسیون بودجه پرداخت نماید.

ماده دوم ـ وزارت دارائی مجاز است مبلغ (۲۰۰۰۰۰۰) لیره برای احتیاجات آرتش (۱۰۰۰۰۰۰) لیره برای مصارف ساختمان وتاسیسات راه آهن از اندوخته کشور بپردازد.

ماده سوم ـ وزارت دارائی مجاز است در صورتیکه پرداخت مبلغ (۷۱۰۱۴۲۹۵۸) ریال اضافه هزینه بودجه در حدود در آمد سال ۱۳۲۰ ممکن نشود تمام یا مبلغ از آنرا بماند بعنوان وام منظور داشته ودر بودجه سال ۱۳۲۱ تصفیه کند.

این قانون مشتمل بر سه ماده وصورت وپیوست است در جلسه هجدهم اسفند ماه یکهزار وسیصدو نوزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری