مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ مهر ۱۳۲۷ نشست ۱۰۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۵
جلسه: ۱۰۷
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۱ مهر ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. بقیه مذاکرات در بودجه کل کشور
۳. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس سه ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱. تصویب صورت مجلس
صورت جلسات قبل را آقای فولادوند (منشی) به شرح زیر قرائت کردند.
یک ساعت و نیم به ظهر روز سه‌شنبه ششم مهر مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت و تصویب شد.
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:
غایبین بااجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی - بیات - آشتیانی‌زاده - حسن اکبر - دادور - نورالدین - امامی - اورنگ - اخوان - ظفر بختیاری - ناصر ذالفقاری - دکتر طبا - خسرو هدایت - نبوی - رضوی - آصف - بهادری - مسعودی - بخار - نصرت‌الله اسکندری - دکتر مجتهدی - ابولفتح قهرمان - حسن مکرم - محمدحسین نواب - فتحعلی افشار - عرب شیبانی - نیک‌پی - حاج امین
غایبین بی‌اجازه - آقایان: حاذقی - شادلو - ضیاء ابراهیمی - قبادیان - عزیز زنگنه - تولیت - رضا - رفیع - کامل ماکویی - آقاخان بختیار - ابوالقاسم بهبهانی - امیر تیمور - دکتر عبده - حسین وکیل - مسعود ثابتی - یمین اسفندیاری - گلبادی - دکتر ملکی - فاضلی - صفا - امامی - دکتر دفتری.
دیرآمدگان بااجازه - آقایان: مهندس رضوی - معین‌زاده - فولادوند - دکتر راجی - سلطانی - عدل اسفندیاری.
دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: دکتر اعتبار - منصف - نراقی - سزاوار - شریعت‌زاده - اسلامی - شهاب خسروانی - نیک‌پور - اسدی - هراتی - صاحب‌دیوانی.
آقای دکتر شفق اظهار نمودند در چنین موقع مشوش دنیا که مجلس پیش گرفته است هیچ کاری از پیش نمی‌رود بودجه مملکت مطرح و بلاتکلیف و معوق مانده آقایان نمایندگان باید بیشتر به وضع و رویه خود در کار مجلس توجه کنند.
به ورود در دستور اخذ و تصویب شد. آقای وارسته وزیر دارایی آقای عبدالحسین بهنیا را به معاونت پارلمانی معرفی نمودند.
آقای رحیمیان پیشنهاد کردند که بودجه از دستور خارج شود و دولت صورت ریز بودجه را به مجلس تقدیم نماید سپس با اشاره به بودجه ۱۳۲۴ گفتند بودجه فعلی چهارصد میلیون اضافه دارد باید بدانیم این اضافه چگونه دریافت می‌شود و به چه مصرف می‌رسد.
آقای مخبر کمیسیون بودجه گفتند پس از تصویب بودجه چهار دیواری دولت می‌تواند صورت تفصیلی بودجه را به مجلس تقدیم کند.
آقای تقی‌زاده گفتند سابقاً مجلس رأی داده است که دولت ریز بودجه را بدهد بهتر است مذاکرات منقطع نشود و تا یک هفته دیگر صورت ریز مجلس بیاید.
آقای کشاورز صدر گفتند اعتراض آقای تقی‌زاده وارد نیست دولت اول باید بودجه خود را بداند بعد صورت ریز آن را بدهد همچنین توضیحاتی در قبال پیشنهاد و مذاکرات آقای رحیمیان دادند و پیشنهاد آقای رحیمیان تصویب نشد.
آقای امینی پیشنهاد نمودند مبلغ پانصد میلیون ریال از بودجه عمرانی سال ۲۷ موضوع اقلام ۳ و ۴ و ۶
بندب هزینه بودجه به نسبت جمعیت به کلیه شهرستان‌ها با تطبیق به برنامه عمرانی کشور تقسم گردد و در این باره توضیح دادند که مقصود تسجیل این موضوع است که پانصد میلیون به مصارف عمرانی شهرستان‌ها برسد.
آقای وکیلی مخالف بوده گفتند به این طریق ۵۰ میلیون تومان بدون نتیجه مصرف می‌شود باید خرج را برای تحصیل عواید کرد و آقاین وزیر دارایی و مخبر کمیسیون بودجه با پیشنهاد آقای امینی موافقت کردند.
آقای تقی‌زاده پیشنهاد کردند مبلغ یک میلیون تومان از رقم شش مخارج یعنی مصرف اداره تبلیغات کسر شود و در این باره توضیح دادند که قسمت اعظم مخارج این اداره بی‌لزوم و لغو و باطل است هیچ تبلیغی در این مملکت بهتر از نشر عدالت نیست مخارج مدح و ثنای حکومت وقت باید از کیسه خود آنها داده شود.
آقای صادقی گفتند بیانات آقای تقی‌زاده را تأیید می‌کنند و هر کس صورت ریز مخارج اداره تبلیغات را ملاحظه کند با پیشنهاد ایشان موافقت خواهد کرد و همین ۳ میلیون ریال کافی است و پیشنهاد آقای تقی‌زاده تصویب گردید.
آقای فولادوند پیشنهاد نمودند اداره تبلیغات باید مطالب مجلس را مستقیماً از اداره تندنویسی بگیرد و در غیر این صورت متصدیان پخش اخبار باید از خدمت دولت معاف شوند زیرا در نشر مطالب مخالف و موافق تحریف می‌شود.
آقای مخبر کمیسیون گفتند باید وسایلی فراهم کرد که بعد از ختم هر جلسه مذاکرات مجلس برای نشر در مطبوعات و اداره تندنویسی داده شود و آقای فولادوند با توضیح دیگر پیشنهاد خود را مسترد داشتند.
آقای اسلامی گفتند به موجب ماده ۶۳ باید ماده اول و تمام بودجه به کمیسیون اعاده شود و ماده ۶۳ قرائت شد.
آقای تقی‌زاده پیشنهاد نمودند مبلغ یک میلیون و پانصدهزار تومان از رقم راجع به قلم پنج فهرست مخارج مملکتی مربوط به وزارت کار حذف شود و ضمن توضیحات مفصلی گفتند نسبت به وزارت کار همان عقیده را دارند که نسبت به اداره تبلیغات.
آقای دکتر راجی گفتند تا وقتی که قانون وزارت کار تصویب نشده البته بی‌موضوع است و برای سیصد هزار نفر کارگر ایجاد یک وزارتخانه مصلحت نیست ولی وسائل بهبود کارگردان و کشاورزان را باید فراهم ساخت.
آقای ملک مدنی نیز اظهار نمودند که قانون وزارت کار از مجلس نگذشته و تصویب این رقم در بودجه بی‌مورد است.
آقای دکتر شفق با وزارت کار موافق بوده گفتند در تبذیر و اسراف و سوءاستفاده‌ها موافق نیستند.
یک ربع بعد از ظهر تنفس داده شد و جلسه دیگر تشکیل نگردید و به صبح روز چهارشنبه موکول شد یک ساعت و نیم به ظهر روز چهارشنبه هفتم مهر مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
غایبین روز چهارشنبه ۷ مهر ۲۷
غایبین بااجازه - آقایان محمدحسین صولت قشقایی - بیات - حسن اکبر - دادور - نورالدین امامی - اورنگ - اخوان - ظفر بختیاری - ناصر ذوالفقاری - نراقی دکتر طبا - اقبال - نبوی - رضوی - آصف - بهادری - مسعودی - بهار - دکتر مجتهدی - قهرمان - نواب - افشار - نیک‌پی - حاج امین.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: حاذقی - شادلو - ضیاء ابراهیمی - قبادیان - زنگنه - تولیت - رضا رفیع - کامل ماکویی - آقاخان بختیار - ابوالقاسم - بهبهانی - امیرتیمور - دکتر عبده - حسین وکیل - مسعود ثابتی - یمین اسفندیاری - گلبادی - خوئی‌لر - دکتر ملک - فاضلی - صفا امامی - دکتر متین دفتری
دیرآمدگان بااجازه - آقایان: مهندس رضوی - دکتر راجی - ملک‌پور - شریعت‌زاده.
دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: دکتر اعتبار محمد ذوالفقاری - محمد مسعودی - دهقان - صادقی شهاب - خسروانی - نیک‌پور - دکتر امینی - مشایخی - اسدی - هراتی.
آقای رئیس بیان داشتند که در مورد پیشنهاد آقای تقی‌زاده نسبت به کسر یک میلیون و نیم تومان بودجه وزارت کار در جلسه گذشته اعلام رأی شده بود فعلاً هم عده کافی نیست بنابراین جلسه ختم به صبح فردا سه ساعت و نیم به ظهر موکول می‌شود.
رئیس - آقای عباس اسکندری نسبت به صورت مجلس اعتراضی دارید؟
عباس اسکندری - خیر عرض نداشتم
رئیس - آقای معتمد دماوندی نسبت به صورت جلسه؟ ...
معتمددماوندی - خیر عرض نداشتم
رئیس - آقای سزاوار بفرمایید
سزاوار - بنده را جلسه گذشته جزو غایبین بدون اجازه نوشته بودند و بنده کسالت داشتم
رئیس - بسیارخوب اصلاح می‌شود
اردلان - آقای رئیس اجازه بفرمایید بنده قبل از دستور عرضی دارم
رئیس - بلی بگذارید عده کافی بشود بعد آقای دکتر راجی نستب به صورت مجلس اعتراضی دارید؟ ...
دکتر راجی - بله در اظهاراتی که بنده در جلسه گذشته کردم نه راجع به طرز مقررات کار و نه راجع به اجحافاتی که کارفرماهای خارجی یا داخلی می‌کنند اظهاراتی نکردم و اگر در جراید چیزی نوشته شده با صورت جلسه تطبیق نمی‌کند (صحیح است)
رئیس - صورت جلسه سه‌شنبه و چهارشنبه و پنجشنبه تصویب شد در جلسه قبل چون عده برای رأی کافی نبود و می‌خواستم اعلام رأی کنیم میسر نشد حالا عده کافیست آقای نخست وزیر
اردلان - بنده با ورود در دستور مخالفم آقای رئیس اجازه نفرمایید عرض بکنم
نخست وزیر - تبصره را اجازه بفرمایید قرائت کنند
اردلان - آقاباشد به بنده اجزه بفرمایید
رئیس - بله سه چهار نفر از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند آقای اردلان آقای صدرزاده و یکی دو نفر دیگر از آقایان
نمایندگان - دستور دستور
اردلان - بنده به عنوان مخالفت با ورود در دستور یک کلمه عرض می‌کنم عرض کنم یک هفته است بنده هر روز صبح زود خدا شاهد است ساعت ۷ و نیم آمده‌ام اینجا منتظر شده‌ام که در این تابلو نطق قبل از دستور اسم خودم را بنویسم برای این که یک مطلبی بود جناب آقای نخست وزیر فرمودند و خودشان هم تشریف دارند اجازه بفرمایید به بنده دو کلمه عرض خودم را بکنم شما باید به یک وکیل اجازه بدهید حرفش را بزند (صحیح است) این که مانعی ندارد سه چهار دقیقه عرض دارم اجازه بدهید بنده ممنون می‌شوم اجازه هم ندهید بنده که زودی ندارم فقط تقاضا می‌کنم
۲. بقیه مذاکراه در بودجه کل کشور
رئیس - رأی گرفته می‌شود به ورود در دستور آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهادی آقای تقی‌زاده قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم یک میلیون و نیم تومان از رقم راجع به قلم ۵ فهرست مخارج مملکتی یعنی مصارف وزارت کار کسر شود
رئیس - آقای نخست وزیر
اقبال - توضیح دادهاند در ای ناب؟
رئیس - آقای نخست وزیر توضیحی دارند می‌دهند بعد رأی می‌گیریم
اردلان - آقا اعلام رأی فرمودید؟
رئیس - عده برای رأی کافی نبود
نخست وزیر - بند چون در جلسه گذشته حاضر نبودم وقتی که مطلع شدم از جریان مذاکرات و پیشنهادات لازم دانستم توضیح مختصری خدمت آقایان نمایندگان محترم در باب پیشنهادات مختلفه‌ای که راجع به ارقام بودجه می‌شود عرض کنم بودجه‌ای که تقدیم مجلس شد و در کمیسیون مورد رسیدگی رسیده دارای کسری است البته این کسر در موقع مقایسه اقلام بودجه ۱۳۲۶ و ۲۵ هم بود (صفوی - اساسش از آن موقع است) علت این کسر باید حضور آقایان عرض کنم رویه‌ای بود که در دوره چهاردهم مجلس اخذ شد دو سال مجلس چهاردهم تشکیل بود بیست و سه تا یک‌دوازدهم تصویب کردند یعنی آن ماه بیست و چهارم هم حتی به یک‌دوازدهم نرسید بعد هم یک مخارج فوری و فوتی پیدا شد که ناچار دولت کرد و بعد هم نتیجه ارقام به عرض مجلس شورای ملی در سال گذشته رسیده بودجه مملکتی ناچار بایستی دارای اقام مخارجی باشد که متناسب باشد با وضع مملکت و با وضع دنیا یک مقدار مخارج از آن صرفنظر کرد موقعی هم اگر عایدی جاری مملکت برای جبران و پرداخت آن مخارج کافی نباشد در همه جای دنیا به استقراض متوسل شده‌اند و یا وسایل دیگر اتخاذ شده که آن موقع فوت می‌شود ولی بنده خودم تصدیق دارم و مکرر به عرض آقایان رساندم چون در دوره ۱۳ هم این مطلب مطرح بود
که بودجه مملکت ایران در نتیجه حوادث مختلفه‌ای که بر آن گذشته است نه از حیث عمران و تولید متناسب با وضع مملکت است و نه از حیث مخارج پرسنلی متناسب با وضعی است که معیشت مردم و مستخدمین و خارج استخدام دولت را بتواند تأمین کند در این که تجدید نظر قطعی به تشکیلات اداری مملکت بایستی بشود هیچ تردیدی نیست و در این که یک قسمت از مستخدمین مملکت زاید هستند در این هم تردیدی نیست ولی امروز نه در ایران، هر جای دنیا را هم اگر بخواهیم مقیاس و سر مشق کار خودمان قرار بدهیم بنای آنها بر این قرار گرفته است که دولت‌ها مکلف هستند برای مردم مملکت‌شان فکر بکنند این ممکن نیست که دولت بگوید من نمی‌خواهم خودم را مسئول معاش شما بدانم (صحیح است) و بروید هر کاری می‌خواهید بکنید. این از محالات است به خصوص با وضعی که مملکت ما امروز پیدا کرده است که دسته‌جات مختلف مردم جمع می‌شوند و اقدام خودشان را به صورت میتینگ و نطق روزانه به عرض مردم می‌رسانند و همیشه اوقات هم البته هیئت حاکمه مکلف است که فکری برای عرایض و شکایات مردم بکند بودجه مملکتی ایران که در حدود هشتصد و خرده‌ای میلیون تومان مخارجش پیش‌بینی شده است و در حدود ۷۰۰ و خرده‌ای عوایدش پیش‌بینی گردیده یعنی بدون تناسب صرف پرداخت حقوق اعضا و مصارف و مخلفات مستخدمین می‌شود برای این کار باید فکری کرد ولی این فرصت می‌خواهد، مقاومت می‌خواهد تقویت از دولت از می‌خواهد که آنچه را به دستش می‌دهید اجرا بکند و الا گفتن به دولت که بروید یک عده‌ای را بیرون بریزید این معنی‌اش این است که ما می‌خواهیم در این مملکت این معنی‌اش این است که ما می‌خواهیم در این مملکت انقلاب برپا کنیم و یا این است که ما گفته باشیم و حرفی زده باشیم و خودمان هم به آن معتقد نیستیم ما می‌گوییم که گفته باشیم شما به آن رأی ندهید (صحیح است) یکی از این دو تا است زاید بر این چیز دیگری نیست (صحیح است) کسر بودجه رادیو و تبلیغات در جلسه گذشته پیشنهاد شده بود و پیشنهاد قابل توجه شد به این صورت که یک میلیون تومان از آن کسر شود بودجه این اداره در ساله گذشته یک میلیون و ششصد هزار تومان بود امسال یک میلیون و سیصد هزار تومان به مجلس شورای ملی تقدیم شد اگر بنا باشد این پیشنهادی که قابل توجه شده و مجلس رأی داده تصویب شود بنده الان نمی‌دانم درجریان امسال چه باید کرد؟ ... به جهت این که در جریان امسال که یک‌دوازدهم آقایان پرداخته‌اند یعنی ۶ تا یک‌دوازدهم که تصویب شده و پرداخته‌اند (مهندس رضوی - آن که مال گذاشته است) این نصف بودجه سال گذشته است یعنی هشتصد هزار تومان این تصویب شده و پرداخت شده است حالا آیا باید برگردانند یعنی حساب بکنند و از هشتصد هزار تومان ۶۵۰ هزار تومانش را برگردانند این که عملی نیست (یکی از نمایندگان - آقا این مال بعد است) تأمل بفرمایید پس این به این صورت که ۶۵۰ هزار تومانش را برگردانیم عملی نیست - یا این که ۱۵۰ هزار تومان از این به بعدش بشود و آنچه را که تصویب فرموده‌اید اجرا بشود الان بودجه خود آذربایجان سیصد هزار تومان است در سال بنابراین باید که ما دیگر در تهران رادیو و تبلیغات نمی‌خواهیم و فقط در آذربایجان می‌خواهیم یا این که همه را کسر بکنیم - حالا بکنیم چطور کسر بکنیم - این یکی را باید خودم تصدیق بکنم که درمورد رادیو و تبلیغات شاید یک صرفه‌جویی‌های از حیث پرسنل می‌شود کرد به این عنوان که به یک عده‌ای علاوه بر اشخاص که اینجا هستند مبالغی پرداخت می‌شود به عنوان گفتار یا چیزهای دیگر این را می‌شود حک و اصلاح کرد اما این که حقوق اعضا و افراد هست مثلاً در وزارت کارحالا بیاییم یک مبلغی از آن بکاهیم نتیجه چه خواهد شد؟ کمیسیون بودجه نشست و وارد کسر اقلام بودجه شد من‌جمله یک عده‌ای را از بودجه نخست وزیری حذف کردند البته اگر کسی در آنجا اتومبیل سوار می‌شد آن را حذف کردند جایی را کرایه کرده باشند حذف می‌شود اما آقایان قسمت اعظم بودجه خرج مملکتی صرف حقوق و کمک هزینه جنگی این آقایان است، خوب، این اینجا نباشد جای دیگری می‌گیرد، جای دیگری نباشد از جای دیگر که صرفه‌جویی نشده می‌گیرد این که صرفه‌جویی نمی‌شود ما اگر بخواهیم خودمان را گول بزنیم یعنی بگوییم اعضایی را که در یک اداره‌ای نشسته‌اند بیرون بریزند این‌ها را بیرون نمی‌ریزند و می‌روند از جای دیگر حقوق می‌گیرند (کشاورز صدر - می‌روند بازرسی نخست وزیری) بنابراین مجلس شورای ملی در هر تصمیمی که اتخاذ می‌فرمایند ناچار زیر و روی کار را ملاحظه می‌فرمایند و تصمیم را اتخاذ می‌کنند برای ما هم مطاع است و متبع ولی بنده منظورم این است که قبل از اتخاذ تصمیم ببینیم چه می‌کنیم و کجا می‌رویم البته اگر بنابراین شد که از بودجه مملکتی کسر شود این کسر را باید از یک جایی جبران کرد جبران هم جز حذف مخارج نخواهد بود صورت مخارج را هم یکی یکی شروع می‌کنیم این قدر از اینجا، این قدر از آنجا، این قدر از آنجا - اگر جمعش به یک مبلغ کافی و واقعی برای جبران کسر بالغ شد آن منظور تأمین است یعنی کسر بودجه رفع شده اما یک مشکل دیگری را برای مملکت ایجاد کرده‌ایم که دیگر من نمی‌دانم آن مشکل را با چه می‌شود رفع کرد یک زحمات و خسارات طاقت‌فرسایی به مملکت رو می‌کند که دیگر آن را با این حرف‌ها شاید با ده برابر این خرج‌هایی که ما کسر می‌کنیم نتوان جلویش را گرفت پیش‌بینی فکر این چیزها را بفرمایید (صحیح است) و مملکت را دچار یک همچون مضیقه نکنیم که بعد تأسف بر گشته ثمر ندارد و اگر بنا شد یکی دو تا سه تا قلم کسر کردیم خوب ممکن است بگوییم ضرر را از هر کجا که بگیریم نفع است ولی این تصمیماتی که اینجا اتخاذ می‌شود برای این است که بتوان ۱۸۰ میلیون تومان کسر بودجه را جبران کرد این ۵ میلیون و ده میلیون که کسر بودجه را جبران نخواهد کرد شرط اصلی که دولت اینجا گذارده و بنایش بود که از آن تخلف نکند دلیل و شاهد این هم که از این عمل تخلف نکرده است دو سال گذشته و در هر دو سال هم کسر بودجه داشته و قرضی نکرده و در حدود ۲۰ میلیون تومان هم قرضی که در سنوات گذشته دولت از بانک ملی کرده بود پس داده امسال هم همین طور خواهد بود یعنی عجالتاً اجازه بدهید که بودجه‌ای که هست به این صورتی که برخلاف میل دولت‌ها و در نتیجه اجبار روز و زمان اقتضای وقت عملی انجام گرفته بگذرد و این یک مشکل به خصوصی برای دولت ایجاد نشود تا با مشاوره آقایان و با نظر خود آقایان نقشه اساسی طرح شود و بتوانیم این کار را اجرا بکنیم و به طوری که اطلاع دارید برحسب نظر خود آقایان نمایندگان چند روز است نشسته‌ایم و مشغول مشاوره هستیم که راه عملی با یک تدبیر اساسی به دست بیاوریم که انشاء‌الله با تقویت عملی آقایان این نقشه اساسی ریخته شود و یک خدمت اساسی در کار مملکت از حیث عمران و آبادی و بیرون ریختن کارمندان ناباب به عمل بیاید.
اما بنده این را من باب عقیده قطعی دولت فعلی حضور آقایان عرض می‌کنم، مادامی که یک مستخدمی که تقصیری نداشته است سر یک کاری گذاشته‌اند یک مراحلی را پیموده یک حقوقی برایش مسلم شده، مادامی که برای فرد فرد آنها دولت به امر مجلس تکلیفی معین نکند معاش‌شان را تأمین نکند راهی برای زندگی‌شان پیشنهاد نکند بنده موافق هستم و نه هم عملی را انجام می‌دهم که یک عده زیادی را از ادارات بیرون بریزیم، این تصمیم قطعی دولت است و هر طوری هست اصرار خواهد کرد، (آزاد - پس چرا روزنامه‌نویس‌ها را بیرون کردند؟) آقا راجع به روزنامه‌ها استیضاح کردید در موقع خودش جواب می‌دهم. حالا موقع آن موضوع نیست، عرض کنم اما در باب این مطالب اگر نقشه اساسی را که نمایندگان فراکسیون‌ها مشغول تدوینش هستند به عرض آقایان رسید و تصویب فرمودند اجرا خواهد شد. اساس آن نقشه بر این است که به تدریجی که برای مستخدمین یک کاری پیدا شود از خدمت ارج شوند و تکلیف ادارات از حیث سبک کردن بارشان معلوم شود به این جهت می‌خواستم از آقایان استدعا کنم که آقایان این پیشنهادات دانه دانه را که ممکن است در صورت انطباق به آن حکم کلی که بودجه نباید کسر داشته باشد ضرورت پیدا کند و به نظر آقایان مفید برسد. کنار بگذارید که ما بتوانیم تصمیم قطعی بگیریم و نتیجه حسابی برای مملکت حاصل بکنیم و الا صد تا پیشنهاد را جدا جدا کردن و یکی یکی کسر کردن مستلزم صرفه‌جویی واقعی که نیست هیچ کافی برای جبران کردن ۱۸۲ میلیون تومان بودجه نیست که هیچ یک مشکل بزرگ اجتماعی برای مملکت حاصل می‌کند که بنده اطمینان دارم اکثریت نمایندگان محترم مجلس شورای ملی به هیچ وجه موافق با این که این مشکل را هم امروز بروی مشکلات دیگر بیفزاییم نیستند (صحیح است)
امینی - پس موافقت بفرمایید بودجه دو روز معطل بماند.
رئیس - آقای تقی‌زاده فرمایشی دارید یا استرداد می‌خواهید بفرمایید؟
تقی‌زاده - بنده در مقابل این استدلالات می‌خواستم جواب عرض بکنم.
مهندس رضوی - آقا باید توضیحات‌شان را بفرمایند.
مکی - سفسطه شده است
رئیس - باز اگر یک وزیری بیاید اینجا باز دو مرتبه ایشان باید جواب بدهند؟
مهندس رضوی - چند دفعه دو مجلس سابقه دارد چون در ثانی مطرح شده ایشان باید دوباره توضیح بدهند باید قضاوت بشود
رئیس - مطابق نظامنامه نیست بسته به نظر آقایان است اگر توضیحاتی دارید بفرمایید
سزاوار - این سابقه ندارد ولی آقای تقی‌زاده مستثنی هستند
تقی‌زاده - بنده خودم متوجه این نکته هستم اگر آقایان صلاح عرضی نمی‌کنم
اما رأیی که می‌دهند چون یک عرایضی بنده کردم و یک صحبت‌هایی هم که بعد از آنها و در جواب آنها بود شد برای این که بتوانند آقایان رأی بدهند بنده خواستم رفع بعضی شبهه‌ها را بکنم (صحیح است) بنده در این پشنهادها هم که می‌دهم تعصبی ندارم و غرض هم ندارم اما آن هم منظور اساسی بنده نیست از خیلی چیزها باید کسر شود خیلی چیزها زیاد است واساس بودجه خراب است و لغو است بنده مقصودم توازن بودجه نبود اگر امروز بودجه را موازنه بکنند باز هم دو تلثش زیاد است و آن وقت هم توازن نتیجه‌اش این می‌شود که اشخاصی که آنجا به درد می‌خورند آنها را بیرون می‌کنند اگر حامی نداشته باشند و آن حامی‌دارها را نگاه می‌دارند (صحیح است) (کشاورز صدر - فکر این کار را هم کرده‌اند) و این تعبیراتی هم که می‌کنند و این صحبت‌هایی که برای مردم می‌کنند که در ممالک خارجه به وسیله آوردن مردم بی‌جهت به ادارات دولتی برای مردم کار درست می‌کنند این صحیح نیست در هیچ یک از ممالک خارجه برای این که مردم بیکار هستند نمی‌آوردند توی اداره بلکه برای آنها کار خارجی پیدا می‌کنند رأی بدهید یا ندهید عرض بنده سوءتعبیر نشود بنده هیچ حرفی ندارم از روز اول در این مجلس گفتم اگر یک دولتی یک حکومتی پیدا شود که مثل مورچه راه برود و ماهی یک سانتیمتر جلوتر برود بنده موافقم ولی به شرط این که به قهقرا نرود ما متصل زیاد کردیم. البته تقلیل مستخدمین نقشه می‌خواهد کدام است آن نقشه؟ این نقشه اولش باید این باشد این است که جلو را بگیریم. شما در یکی از مواد بودجه گذاشته‌اید که بعد از این استخدام جدید بر طبق فلان مبنی خواهد بود آقا این مملکت استخدام جدید نمی‌خواهد و لو اشخاص قابل باشند و وقتی که جلو اینجا را گرفتید باید فکر بکنید به تدریج و به چه نحوی تقلیل کنید بنده موافقم باید فکری بکنید اگر طریقه‌ای قبول بکنید بنده موافقم که کمتر بکند اما این که آن وقت هم که کسر می‌کنید آدم دارای خدمت بیست ساله را ۱۵ ساله را ممکن است یک مکافاتی بدهند و می‌گویند برو بنشین خانه‌ات نه به آنها که پیرارسال پارسال مثل سیل آورده‌اند به عناوین مختلف آوردند به ادارات شما می‌خواهید هر کسی را که یک ماه پیش آورده‌اید امروز می‌خواهید هر کسی را که یک ماه پیش آورده‌اید امروز می‌خواهید بگویید این بدبختی‌ها بی‌نان می‌مانند بنده نمی‌خواهم هیچکس بی‌نان بماند اما نه این طریق این تبلیغات همه‌اش عمل لغو است از سر تا پا جایز نیست یک شاهی هم جایز نیست بلکه حرام است منتهی بنده به یک مقداری اکتفا کردم ایشان می‌گویند که حالا این را کجا صرف بکنیم به تبریز بکنیم یا به تهران تبریز رادیو می‌خواهد چه کند؟ اگر این رادیو باید آنجا باشد برای این که یک نفر مفسد اینجا یک رادیو برپا کرده بود، شیراز هم رادیو نداشته باشد. همان حکایت رادیو است امروز امروز رادیو یک پول سیاه ارزش ندارد.
ناصری - آذربایجان رادیو لازم دارد آقا لازم دارد چرا لازم ندارد؟
مهندس رضوی - لازم ندارد؟
رئیس - آقایان ساکت باشید
مهندس رضوی - اگر لازم دارید مخارج آن را بپردازید
تقی‌زاده - بنده که نمی‌شنوم شما چه می‌گویید
مکی - لازم دارد که ایشان که میلیادرند آقازاده‌شان ماهی هفتصد تومان از وزارت کار حقوق بگیرد.
تقی‌زاده - این عمل لغو و باطل است چرا شیراز نباید داشته باشد چرا اصفهان نباید داشته باشد کم کم مؤسساتی که در پایتخت باشد به ولایات تصمیم پیدا می‌کند و هر وکیلی می‌خواهد خود یک رادیو یک دانشگاه شاید عاقبت یک محکمه تمیز هم تأسیس شود و ما بالاخره دانشگاه ساوه و زرند را خواهیم دید و این آقا خودش را می‌کشد که آذربایجان رادیو لازم دارد ما هم آذربایجانی هستیم بنده آخر عرض کنم ۱۰ بنا باشد در تهران یک چیزی را به غلط و خبط بخورند حتماً باید یک قسمتی از این را به آذربایجان هم بدهند اگر انجا شربت به مردم تشنه سبیل شود اگر چه باطل است و لغو است ولی اگر حتماً عمل شد من تجویز و بلکه اصرار می‌کنم که یک قسمتش را هم در تبریز بدهند چرا همه را به تهران بدهند اما اگر ندهند بنده می‌خواهم که در تبریز هم ندهند.
رئیس - پیشنهاد دربازه وزارت کاراست لان رأی می‌گیریم
یک نفر از نمایندگان - بخوانید پیشنهاد را یک دفعه
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس - رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد ۸۱ نفر حاضرند باید ۴۲ نفر رأی داده باشند پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی نظر به این که نظر فراکسیون‌های مجلس نسبت به بودجه هنوز قطعیت پیدا نکرده پیشنهاد می‌کنم تا پیدا شدن راه‌حل لایحه بودجه مسکوت بماند و مجلس شورای ملی به کارهای دیگری که دارد بپردازد دکتر اعتبار
رئیس - آقای دکتر اعتبار
دکتر اعتبار - عرض شود که بنده نظرم از پیشنهاد موافقت یا مخالفت با دولت به هیچ وجه نیست ولی خود آقای نخست وزیر هم در اینجا تذکر دادند که موضوع بودجه الان چند روز است که در جلسه فراکسیون‌های مجلس مطرح است و آنجا همه سعی می‌کنند که راه‌حلی پیدا کنند که واقعاً بشود درمجلس به آن رأی داد به این دلیل خیال می‌کنم طرز پیشنهادات در اینجا الان و بحث و صحبت کردن و مذاکره کردن به جز اتلاف وقت نتیحه دیگری نداشته باشد این است که بنده از خود آقای نخست وزیر تقاضا می‌کنم که با پیشنهاد بنده موافقت بکنند که این چند روزه این کار مسکوت بماند (صحیح است) کارهای دیگری هم که در مجلس هست آنها را ما پیش بیندازیم هر وقت این کار تمام شد و جد و جهد هم بکنیم که این کار هر چه زودتر تمام بشود و بعد آن لایحه‌ای که با موافقت فراکسیون‌ها تنظیم شده بیاورند
رئیس - آقای دکتر معظمی مخالفید؟ بفرمایید
دکتر معظمی - منظور از مخالفت بنده نظر اصولی است که بودجه پس از مدت‌ها وقت در کمیسیون بودجه مطرح شد و بدون این که رقمی هم کم و زیاد بکنند آمد در مجلس علنی و حالا هم می‌ترسم تمام فراکسیون‌ها برود و در یک جایی که تا آخر سال ماهی یک‌دوازدهم تصویب بکنیم و این قسمت بودجه تصویب می‌شود و باز بود ۱۳۲۸ از بین برود (صحیح است) بنابراین بنده معتقدم که اجازه داده شود که همین طور پیشنهادات چندان تأثیری نخواهد داشت چون یک عده از آقایان هستند که منفرد هستند و تابع در فراکسیون هستند یک پیشنهادات اصولی کرده‌اند که از این قسمت صرفنظر نخواهند کرد بنده معبقدم در عین حالی که آقای نخست وزیر با آقایان نمایندگان فراکسیون‌ها مشغول مذاکره هستند مجلس اجازه بدهد که این پیشنهادات قرائت بشود نظر مجلس روشن بشود چون ملاحظه می‌فرمایید یک نظرهای کلی هست که در اینجا پیشنهاد را هم آقایان نمایندگان رأی می‌دهند. به عقیده بنده عیبی ندارد برای این که این پیشنهاد می‌رود به کمیسیون و مطالعه می‌کنند مطالب دولت را می‌شنوند و نظر پیشنهاد دهنده را هم می‌شنود و بعد رأی می‌دهد و به طور صحیح برمی‌گردد همین طور این پیشنهادی هم که شده و قبول شده حالا می‌رود به کمیسیون واقعاً اگر دیدند با این مبلغ نمی‌شود اداره کرد کمیسیون کم و زیاد می‌کند بنابراین بنده چون از نظر این که این بودجه پایه بودجه ۱۳۲۸ است و باید حلاجی شود که معتقد به این هستم که آقای دکتر اعتبار هم که اول گفتند نظر مخالفت یا موافقت به دولت ندارند خواستم تمنا بکنم اجازه بدهند که این کار ادامه پیدا بکند که نظر آقایان نمایندگان روشن بشود. بعضی از قسمت‌ها هست که حتماً باید حذف بشود از این بودجه بعضی از مواد هست که اصلاً ضرورت ندارد در این بودجه باشد این است که خواستم تمنا بکنم خود آقای دکتر اعتبار موافقت بفرمایند و این پیشنهاد را پس بگیرند
دکتر اعتبار - اگر جناب آقای رئیس دولت با نظر بنده موافقت نکنند بنده پیشنهام را پس می‌گیرم این چیزی که بنده عرض کردم هم به نفع دولت است و هم به نفع مجلس.
نخست وزیر - بنده به این مناسبت ناچارم یک توضیحی را که روز دیگر خدمت آقایان عرض کردم تکرار کنم مجلس شورای ملی خودشان متوجه مشکلی که در صورت عدم تصویب بودجه برای دولتی ایجاد می‌شود هستند و به همین دلیل مرتباً در
آخر ماه یک‌دوازدهم را قبل از این که دولت‌ها بیایند و تقاضا بکنند خودشان متوجه شدگان طرح دادند و تصویب کردند
بنابراین می‌خواهم این را عرض کنم اگر بنده یا هر کی دیگری از دولت اصراری داشته باشند و الحاح بکنند که آقایان هر چه زودتر تکلیف بودجه را معین بفرمایند از این جهت نیست که خواسته باشم زحمت دولت را کم کنیم چون تصویب شدن یک‌دوازدهم در آخر هر ماه مستلزم هیچ گونه دغدغه خاطری برای دولت‌هایی که صرفاً می‌خواهند سر کار بمانند و امرار وقت بکنند نیست مادامی که بودجه‌ای به دست دولت داده نشده است هر فردی از اشخاص خارج یا هر کدام از آقایان نمایندگان مخترم رجوع بفرمایند که چرا افلان کار را اجرا نمی‌کنی جواب دولت این است که بودجه نداریم که بکنیم یک‌دوازدهم اسفند گذشته را به من دادید به همین جهت خوب من ناچارم یک‌دوازدهم هم اسفند گذشته را عمل کنم پس درجریان ماه دولت‌هایی که فقط می‌خواهند امرار وقت بکنند کارشان آسان است به آخر ماه هم که رسیدیم حمدالله خود آقایان بهتر محیط به مشکلات رفع نمی‌شود بنابراین می‌خواهم عرض کنم هر وقت اصراری که بنده کردم در مقابل آقایان برای این بوده است که می‌خواهم مسئولیتی را که دولت در مقابل مملکت و در مقابل مجلس شورای ملی دارد که اصلاحات اساسی برطبق بودجه‌ای که تصویب می‌کنید و به دستش می‌دهید او را از عهده بربیاید حالا هم مدتی است اینجا مانده امیدوار هستم که با این مذاکراتی که در خارج شده است بشود یک توافق نظری حاصل کرد ولی بنده از این می‌ترسم که چون یک جلسه دیگری باقی نیست در این یک جلسه هم اگر تکلیف کار مذاکره خارج انجام نشود بعد هم می‌افتد به انتخابات هیئت رئیسه که آن هم نمی‌دانم چقدر طول خواهد کشید بعد نمی‌دانم چطور می‌شود (سزاوار - انتخابات هئیت رئیسه یک روز بیشتر طول نخواهد کشید) بنده مخالفتی با این مطلب ندارم به هر حال بنده می‌خواستم عرض کنم که نه بنده مخالفتی با پیشنهاد آقای دکتر اعتبار دارم نه این که ضمناً می‌خواهم موافقتی بکنم مجلس شورای ملی این نظر را باید بدهند هر کار می‌خواهند بکنند اگر صلاح بر این است که مدام عقب بیفتد بدون این که بدانیم که کی شروع می‌شود البته صلاح است (دکتر اعتبار - بفرمایید که موافقید یا مخالف؟) بنده آنچه که باید عرض کنم عرض کردم رأی بگیرید.
رئیس - پس می‌گیرید یا نه؟
دکتر اعتبار - بنده که نفهمیدم چه گفتند رأی بگیرید
دهقان - اخطار نظامنامه‌ای دارم نسبت به خرج بودجه از دستور یک دفعه دیگر رأی گرفته شده و رد شده است
رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر اعتبار آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب می‌شود پیشنهاد دیگری قرائت بشود
پیشنهاد آقای تقی‌زاده:
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم مبلغ یک هزار تومان از رقم هفت مخارج یعنی یک صد و هفتاد و دو میلیون تومان وزارت جنگ کسر شود
رئیس - آقای تقی‌زاده
تقی‌زاده - بنده پنج تا پیشنهاد داده بودم و تمنا کرده بودم که بودم که این پیشنهاد بکنم صد تومان از بودجه وزارت جنگ کم بشود برای این که راجع به محبوسین یک چیزهایی بگویم ولی چون این کار در این بین گویا دارد اصلاح می‌شود بنده این را استرداد می‌کنم.
رئیس - پیشنهاددیگری قرائت بشود
پیشنهاد آقای تقی‌زاده:
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم قلم ۲۳ از اقلام مخارج یعنی (دانشجویان اعزامی به خارجه) به جای دویست و پنجاه هزار تومان فقط بیست و پنج هزار تومان درج شود
رئیس - آقای تقی‌زاده
تقی‌زاده - بنده دو تا پیشنهاد دیگر باقی داشتم یکی راجع به وزارت امور خارجه و یکی راجع به محصلین اعزامی و برای هر کدام از آنها فکر کرده بودم چیزی عرض بکنم یک یادداشتی هم کرده‌ام ولی بعد خیال کردم که این‌ها چه مزیتی بر همدیگر دارند غالب این اقلام معنی ندارد و مفهوم او معلوم نیست چیست بنده مقصودم این است اگر اجازه بفرمایید من توضیح هر دو پیشنهاد را می‌دهم یکی راجع به وزارت امور خارجه بود که گفتم فلان قدر کسر بشود یکی راجع به محصلین هر چه در این بابت می‌گویم عیناً مثل آن مطالبی است که راجع به رادیو و تبلیغات یا کار گفتم چون که هیچ ادنی اطلاعی و چیزی از ریز بودجه در دست نیست و جواب این سؤال که چرا فلان وزارتخانه کسر کنید و این حساب کسر مبتنی بر چه حسابی است جوابش این است که گفته شود همه چرا یعنی اول شما بگویید که رقم فلان هفت میلیون و نهصد هزار تومان وزارت امور خارجه با ۲۵۰ هزار تومان محصلین بر چه اساسی است و از روی چه حسابی است بنده که نمی‌دانم نود نفر از آقایان دیگر هم نمی‌دانند تا بگوییم کدامیک از اقلام این را کم کنید حذف کنید تا مبلغ پیشنهاد کسر که کرده‌ام پر شود ولی در حالت حالیه این ورقه‌ای که به دست ما دادهاند ورقه بی‌سر و ته سیاه مشقی است که به دست ما دادهاند و در واقع تمسخری است از نود نفر از وکلای ملت که برای رسیدگی به حساب مملکت و تصویب آن اینجا فرستاده شده و دو سال تمام مشغول همه نوع کارها هستند الا رسیدگی به خرج که غاته اصلی وکیل ملت است (صحیح است) سابقاً اوراق و اسناد بی‌اثر و مهمل را گاهی دعای شیر گاو می‌گفتند که برای خندیدن به ریش مدعی به دست او داده و راهش می‌انداختند حالا هم باید گفت این نوع ورقه فهرست اسامی که به غلط اسم شریف بودجه به آن داده شده و محض دلخوش کنی ارقامی هم در مقابل اسامی ادارات چاپ کرده‌اند این اشبه اشیا است به صورت ناظر سفره مظفرالدین شاه که فقط صورتی بود از سبزی هفتصد و بیست و یک تومان و گوشت هزار و صد و پازده تومان و دو قران و سه عباسی ذغال چهارصد و سی و هفت تومان و هشت قران اصلاً معلوم نبود کدام سبزی کدام گوشت کدام یک از انواع سبزی و چند من و در کدام روز خرج شده است. این کلمات هم که به دست ما دادهاند همان حکم را دارد لهذا توضیح زیادی ندارم و برای ماها که نمی‌دانیم تکرار کردیم تا ریز بودجه به دست ما نیاید ما هر خرجی که تصویب می‌کنیم هم خلاف وجدان است در حق خودم عرض کنم هم خلاف انصاف است هم ظلم به حقوق ملت است و هم عدم ایفای تکلیفی است که ما را برای آن اینجا فرستاده‌اند برای این که نمی‌دانیم به چه رأی می‌دهیم آنچه که بنده می‌بینم در این جلسه در مقابل این عبارت دو کلمه‌ای یعنی وزارت کشور هفت میلیون و سیصد هزار تومان نوشته شده این جمله فقط می‌تواند این معنی را داشته باشد که هر حرفی از حروف نه‌گانه آن یعنی و، زالف و غیره ۸۱۱۱۱۱ تومان ارزش دارد اما وزارت امور خارجه که همان حروف را دارد هر حرفش یک قیمت دیگر دارد خلاصه بنده مطلب خودم را عرض نمی‌کنم و آقایان را دردسر نمی‌دهم و خیلی هم مطلب داشتم که عرض بکنم با یکی از آقایان را گفته‌اند برای مردم می‌گویند بسا می‌گویند که اشکال برای دولت پیدا می‌شود وقتی که این طور گفته شده باشد می‌گویم این طور نیست این مملکت صد میلیون تومان بیشتر خرج ندارد (صحیح است) بنده اینجا می‌گویم و این حرف‌ها را هر چند بخواهند هزار تا هم طعن و لعنی به بنده بکنند من تکلیف وجدان و ملی خودم را به عمل می‌آورم این که بعضی مخارجی هست که چه وقت صرف‌نظرناپذیر است و هیچ وقت صرفه‌جویی نمی‌شود کرد این‌ها همه حرف است بنده پیشنهاد نکردم که همه را حذف بکنند بنده می‌گویم که این بودجه زوایدش را حذف بکنند بودجه وزارت امور خارجه چرا سنگین شده برای این که در برزیل و آرژانتین که هیچ چیز لازم نیست یک پول سیاه فایده ندارد شما سفارت می‌گذارید لهستان و یوگسلاوی سفارت می‌گذارید لازم نیست در آن سفارتخانه‌ای که دارید آدم زیاد می‌گذارید برای این که بسته فلان آدم است و دستش را به یک کاری می‌گذارید که در ضمن آنجا درس بخواند برای محصلین اعزامی خیلی تردید کردم بنده خیلی دلایل دارم که این قلم را باید بزنند اگر بگویم که واجب نبود در بیرون می‌گویند می‌خواهد محصل هم نباشد ولی حالا تردید دارم اصلاً این را هم استرداد می‌کنم برای این که می‌دانم که اگر این تصویب شد آنهایی که هیچ محق نیستند آنها خواهند ماند و آن مستحقین می‌آیند
مخبر - جناب آقای رئیس بنده عرضی دارم
رئیس - استرداد کردند
مخبر - در حال اگر مجلس لازم بداند بنده حاضرم راجع به این قسمت محصلین اعزامی توضیحات لازم بدهم و ثابت می‌کنم که این خرج لازم است
رئیس - پس گرفتند.
فولادوند - چرا پس گرفتند؟
یکی از نمایندگان - خوب کاری کردند
فولادوند - بنده قبول می‌کنم اجازه بفرمایید توضیح عرض کنم
رئیس - توضیحی دارید؟ بفرمایید
فولادوند - بنده معتقدم آنچه ما مقدورمان باشد که از این بودجه کسر بکنیم و به اشخاص فقیر و مملکت ضرر وارد نشود خود و خدا بایستی کسر
بشود این مملکت ما دانشکده حقوق دارد، دانشکده طب دراد، دانشکده‌های دیگر هم دارد اشخاص بی‌بضاعت در این مملکت چون ارباب‌هایشان گیوه می‌پوشند گیوه‌هایشان هم پاره است تا این جا کافی است برای ایشان آنهایی هم که خودشان ثروت دارند خودشان با پول خودشان بروند تحصیل کنند این را بنده به این جهت عرض می‌کنم که ما فقیر هستیم یک ملت فقیر حق ندارد این جور خرج کند بنده اگر خواستم پسرم را می‌فرستم اروپا خودم می‌فرستم چشمم کور شود کتم را بفروشم - ملکم را می‌فروشم آن هم که ندارد باید به همین میزان تحصیل قناعت کند.
رئیس - آقای مخبر
مخبر - آقایان به خاطر دارند که در ۱۳۰۷ قانونی از مجلس گذشت که به موجب آن همه ساله صد نفر به طریق مسابقه انتخاب می‌شدند و برای فرا گرفتن معلومات به اروپا می‌رفتند (یکی از نمایندگان - چند سال است این تعطیل شده) و مدت ۵ سال مرتباً سالی صد نفر به این ترتیب به خارجه فرستاده شده و این قانون هم به قوت خودش باقی است این قانون لغو نشده آقایان مراجعه بفرمایند ملاحظه خواهند کرد که دولت مکلف است همه ساله یک مبلغی در بودجه وزارت فرهنگ پیش‌بینی کند برای فرستادن محصل به اروپا و این عمل تا قبل از جنگ ادامه داشته یعنی ۵ سال هر سالی صد نفر فرستاده شده از سال ۱۳۱۶ هم به این طرف همه ساله بیست نفر و سی نفر از خود محصلین که در اروپا تحصیل کرده‌اند انتخاب می‌شدند و به خرج دولت تحصیل می‌کردند
(در این موقع مجلس از اکثریت افتاد و پس از یک دقیقه‌ای مجدداً اکثریت حاصل شد)
این مبلغ دویست و پنجاه هزار تومانی که در بودجه پیش‌بینی شده است خرج تحصیل ۳۳ نفر محصل ایرانی است که در قسمت‌های مختلف، طب، مهندسی، ادبیات، فیزیک، شیمی، طبیعیات معماری و غیره تحصیل می‌کنند (بعضی از نمایندگان - اسامی‌شان را بخوانید) اسامی‌شان را هم بنده یک یک برای آقایان می‌خوانم که ملاحظه بفرمایید. آقای احمد بنایی در فرانسه تحصیل می‌کند در دانشکده ادبیات همه این اشخاص اولاً عرض کنم از طریق مسابقه انتخاب شده‌اند.
(دکتر طبا - چه سالی رفته‌اند) این آقایان در سال ۱۳۲۴ در زمان وزارت آقای دکتر شایگان انتخاب شده‌اند (مهندس رضوی - آن عده‌ای که کمک هزینه می‌گیرند آنها را هم بفرمایید) اجازه بفرمایید این صورت مربوط به آنها نیست (فولادوند - سرپرست‌هایش را هم بفرمایید) احمد مطلق در فرانسه دانشکده علوم رشته فیزیک تحصیل می‌کند. (اردلان - چقدر به آنها پول می‌دهند) بنده آن را عرض می‌کنم. رحمت‌الله نامدار ایرانی در فرانسه دانشکده علوم رشته ریاضی قاسم خدادادی در فرانسه تحصیل می‌کند دانشکده علوم رشته فیزیک. هادی هدایتی در فرانسه تحصیل می‌کند دانشکده ادبیات رشته جغرافیا، نورعلی نوری در فرانسه تحصیل می‌کند دانشکده علوم رشته شیمی. محمد باهری در فرانسه تحصیل می‌کند دانشکده علوم رشته شیمی. محمدرضا صفار در فرانسه تحصیل می‌کند دانشکده علوم رشته شیمی. آوانسیان در فرانسه دانشکده علوم رشته ریاضی، سلطان علی نجم‌آبادی دانشکده علوم رشته طبیعی در فرانسه. بیژن جلالی در فرانسه دانشکده علوم رشته طبیعی. هوشنگ جلیلی وارسته در فرانسه دانشکده علوم رشته طبیعی، منوچهر فرتاش در فرانسه رشته فلسفه در دانشکده ادبیات، محسن قریب در فرانسه دانشکده ادبیات رشته جغرافی، پرویز پریان در فرانسه دانشکده علوم رشته فیزیک، دوشیزه مهین تاج کاتبی در لندن دانشکده علوم رشته طبیعی (دکتر بقایی - اسامی آنها را بخوانید کافی است) عباس سلامیان، منوچهر ثباتیان، هارطون، آقاجانیان، محمدحسین سالمی، مصطفی مزینی، پرویز مرات، ناصر سبکبار، حسین‌علی کاظمی، هوشنگ صفاری، امیر حسین کیوان، بهبهانی، خسرو صدیق، پرویز سروری، جمشید دفتری این عده ۳۳ نفر اولاً از طریق مسابقه انتخاب شده‌اند ثانیاً تعهد سپرده‌اند که پس از مراجعت و ختم تحصیل دو برابر مدتی که به خرج دولت تحصیل کرده‌اند در دانشکده یا دبیرستان خدمت کنند (مهندس رضوی - به آنها ایرادی نیست) اجازه بفرمایید این رقم دویست و پنجاه هزار تومان خرج این‌ها می‌شود به این ترتیب که در حدود ۵۰ هزار توان خرج اداری و پرسنلی می‌شود (بعضی از نمایندگان - زیاد است) دویست هزار توان خرج تحصیل می‌شود و اقلام ریزش هم تمام اینجا هست (یک نفر از نمایندگان - چند تا سرپرست دارند) یک سرپرست بیشتر نیست و یک ماشین‌نویس و یک بایگان، از این ۲۵۰ هزار تومان مطابق این صورتی که بنده در دست دارم که ۵۰ هزار تومان خرج پرسنلی می‌شود و دویست هزار تومان هم خرج تحصیل این عده ۳۳ نفری می‌شود علاوه بر این ۳۳ نفر وزارت فرهنگ دو دسته محصل در اروپا دارد، یک دسته آنهایی هستند که ده سال، ۱۵ سال در ایران معلمی کرده‌اند و در زمان وزارت آقای دکتر شایگان ۲۴ نفر از این اشخاص را که سوابق ده ساله در تعلیم و تربیت داشته‌اند انتخاب کرده‌اند که برای یکی دو سال بروند در رشته‌هایی که خودشان تدریس می‌کردند مطالعه کنند و این اشخاص غیر از این عده هستند و این عمل دولت هم عمل بسیار خوبی بود - (صحیح است) و خدمت آقایان عرض کنم متأسفانه وقتی که دولت یک تصمیمی می‌گیرد یک تصمیم سختی می‌گیرد مثلاً برگرداندن این اشخاص که برای مطالعه به عناوین مختلف رفته‌اند به خارجه اول پرش به این‌ها گرفت یعنی اول دسته شروع کردند به برگشتن بدون این که کارشان را تمام کنند همین معلمین بودند که ده سال پانزده سال مرارت کشیده بودند زحمت کشیده بودند به اندازه‌ای نسبت به آنها سخت گرفته شد که این‌ها نصف بیشترشان مراجعه کردند و بقیه‌شان هم خواهند آمد، یک دسته دیگری بودند در وزارت فرهنگ که به آنها کمک خرج می‌دهند خودم هم یکی از آنها هستم که به این قسمت اعتراض دارم یعنی به یک اشخاصی وزارت فرهنگ کمک خرج می‌دهد بدون این که رعایت هر گونه تشریفاتی بشود، بدون این که آیین‌نامه در کار باشد (صحیح است) در آن دو قسمت که عرض کردم هر دو مطابق قانون و از روی مسابقه کار انجام می‌شود و بسیار کار خوبی است ولی در این قسمت باید وزارت فرهنگ برای کمک خرج به آنها آیین‌نامه‌ای تنظیم کند یا اصلاً این قلم را حذف بکند برای این که بنده که خودم دیدم به اشخاصی که از این راه کمک می‌شود که استحقاق آن را ندارند (صحیح است) ولی در اصل این موضوع می‌خواستم یک مطلبی را خدمت آقایان عرض کنم و آن این است که به عقیده بنده یکی از کارهای برجسته و خوبی که که در گذشته شد اعزام این طبقه محصلین به اروپا بود (صحیح است) امروز در حدود هفتصد هشتصد نفر از این تحصیلکرده‌ها در قسمت‌های مختلف تخصص پیدا کرده‌اند و دانشگاه، در ادارت یا در کارخانه‌جات، در تمام قسمت‌ها آن اشخاص فعالیت می‌کنند و من بسیار متأسفم که آن طوری شایسته بود از بعضی از این اشخاص قدردانی نشده است و در کارهایی که شایستگی داشته‌اند گمارده نشده‌اند بنده نه تنها مخالف حذف این قلم از بودجه نیستم بلکه بنده عقیده‌ام این است که ما باید باز هم با در نظر گرفتن مقتضیات کنونی همه ساله عده‌ای برای تحصیل به خارج بفرستیم و تصور می‌کنم که کمیسیون فرهنگ هم در لایحه تعلیمات عمومی که تصویب کرده است این موضوع را در نظر گرفته باشد و امیدوارم که روزی لایحه آن به مجلس بیاید و ما هم عرضی نمی‌کنیم که به همان ترتیبی که در سابق عمل می‌شد ولی با در نظر گرفتن وضع فعلی و احتیاجاتی که داریم به عقیده بنده اگر باز هم این کار را بکنیم ضرر نکرده‌ایم برای این که این آقایان هشتصد نفر یا بلکه بیشتر با خرج دو سه میلیون تومانی تحصیل کردند یعنی این مبلغ خرج شد و هشتصد نفر، هزار نفر تحصیل کردند برای این مملکت درست شد که هر یک از آنها در هر گوشه‌ای که هستند همه ساله صد نفر، دویست نفر، سیصد نفر اولاد ما را تربیت می‌کنند و به جامعه تحویل می‌دهند ما باید اگر بخواهیم کارهای ما درست شود اصلاحات شروع بشود اول باید از فرهنگ شروع کنیم (صحیح است) و باید از معلم اعم از دبیر آموزگار و استاد مقامی برای آنها قبول کنیم سطح مقام آنها را در جامعه بالا بیاوریم که آنها وظیفه مملکتی و کشوری که دارند انجام بدهند برای این که به عقیده من مهم‌ترین وظیفه را در یک مملکت معلم انجام می‌دهد اگر معلم را تشویق کردیم، ترغیب کردیم وسایل زندگی او را فراهم کردیم ما می‌توانیم مطمئن باشیم که نسل معاصر و نسل آینده ما دارای یک تربیتی هستند که ما آرزو می‌کنیم این است که بنده استدعا می‌کنم آقایان نسبت به این دویست و پنجاه هزار تومان و با میل به آن رأی بدهند برای این که به عقیده بنده یک خدمت بزرگی است به کشور.
رئیس - آقای نخست وزیر فرمایشی دارید؟ بفرمایید
نخست وزیر - در باب این رقم توضیحاتی که لازم بود آقای مخبر دادند بنده به این مناسبت عرضی ندارم عرض بنده راجع به یک امر کلی بود که چند بار در مجلس شورای ملی مطرح شده است و خواستم یک توضیحی بدهم از ترس این که سکوتش موجب بقای یک امری در ذهن آقایان نمایندگان محترم بشود اینجا مکرر ذکر شده است که به این بودجه نمی‌توانیم رأی بدهیم برای خاطر این که ریز ندارد و بنده خواستم خدمت آقایان عرض کنم که این چیز تازه‌ای برای مجلس شورای ملی نیست از دوره اولی که دکتر میلسپو به ایران آمد این رویه معمول شد که یک صورت جمع
و خرج کلی در بدو امر به مجلس شورای ملی می‌داند و می‌گفتند که اگر این دو امر را تثبیت بکنید یعنی تصویب بکنید که مالیات‌ها و عواید و عوارض وصولی مملکت چه مقدار باید باشد و اگر تصویب می‌کنید که مخارج کلی مملکت را چه اقلامی باید تشکیل بدهد و اگر در موقع مقایسه این دو رقم جمع و خرج اگر دیدید که کسر دارد چه جور کسرش را باید حبران کرد و اگر اضافه‌ای دارد آن را به چه نحو به مصرف برسانیم ما می‌رویم و زیر آن را می‌نویسیم و برای شما می‌آوریم این بنایی بود که در باب کار بودجه مملکت در زمان دکتر میلسپو در آنجا گذاشته شد اسمش را هم گذشته بودجه چهار دیواری یعنی آن بودجه مملکتی ریز برای هر دستگاهی هر وزارتخانه‌ای تنظیم می‌کند این اساسی بود که تا حالا و حتی در دوره چند سالی که خود آقای تقی‌زاده وزیر دادایی بودند عین این عمل می‌شد منتها با این تفاوت که در آن روز کار بودجه را در اواخر اسفند می‌دادند و قبل از اسفند برمی‌گشت و امروز شش ماه و کسری از سال گذشته و هنوز مملکت بودجه چهار دیوارش هم معلوم نیست حالا اگر می‌فرمایید مذاکرات شش ماه و چند روز مجلس شورای ملی که در باب بودجه چهار دیواری شده است و به جایی نرسیده ما برویم خروارها بودجه بیاوریم بسیار خوب الان از اینجا تلفن می‌کنم بیاورند آن را رسیدگی بفرمایید به چه می‌خواهید رسیدگی بفرمایید تا بنده تحت اختیار آقایان بگذارم این رویه اگر درست نیست بنده عرضی ندارم مقرر بفرمایید اجرا می‌شود ولی بنده نمی‌دانم چه جور بوده که در ظرف بیست و چند سال این کار قابل اجرا بوده ولی بنده که آمدم تمام ایراداتی که از آدم تا حالا بود بر من وارد است آن هم راجع به بودجه‌ای که تقصیر من این بود که بودجه را که یکی دیگر داده است قبول کردم و حالا این طوق لعنت نمی‌دانم تا کی به گردن بنده خواهد بود و تا کجای دنیا باید بروم یک کسی دیگر این بودجه را داده بنده فقط تقصیرم این بوده که بگفتم این را قبول ندارم! دکتر میلسپو آمد به ایران از ایران رفت دفعه دوم آمد دوباره رفت جریاناتی شد تغییراتی شد که حالا تمام گناهان کبیره و صغیره تمام دولت‌ها را بنده باید جواب بدهم این هم یک سرنوشتی است! از این بودجه این را می‌خواهند که: این قدر دخل این قدر خرج دخل مرکب از این اقلام خرج مرکب از این اقلام این قدر از مالیات بر درآمد وصول می‌شود که اگرآقایان می‌خواهند بفرمایند مالیات بر درآمد نصف یا دو برابر این قدر از مالیات غیرمستقیم. این قدر از این محل این قدر از آن محل این عواید هم که جمع شد این قدر می‌شود. آن وقت این قدر می‌خواهیم به این وزارتخانه بدهیم این قدر هم به آن وزارتخانه حالا اگر این تصویب شد و بیرون رفت معنی‌اش این نیست که آقایان سفارت برزیل را تصویب فرموده‌اید. اگر شما یک رقمی برای وزارت امور خارجه تصویب فرمودید و رفت بیرون این که لازمه‌اش این نیست که تمام تشکیلات وزارت امور خارجه به همین صورت خواهد ماند اگر ضرورت دارد که بودجه ریزش را بدهیم خدمت آقایان ما می‌دهیم در آن موقع چون کار زیاد بود می‌گفتند در مجلس رسیدگی نکنید در کمیسیون رسیدگی بشود امسال تصویب می‌فرمایید مقرر می‌فرمایید که صورت ریز بودجه را هم می‌خواهد خود مجلس شورای ملی رأی بدهد وقتی سفارت برزیل آمد حذفش بفرمایید ما که اصراری راجع به یک رقم بخصوصی نداریم محصلین که رسیدند حذفش بکنید اکابر جایش بگذارید ما که منظور خاصی نداریم این مشکل ما را حل بفرمایید اگر این رویه‌ای که بیست و چند سال بوده باید حالا هم اجرا بشود خوب اجرا بفرمایید اجازه بفرمایید که طور دیگر باشد جور دیگر بکنید اصلاً این بودجه ریز ندارد تا بنده بیاورم این بودجه آنچه‌اش که مربوط است به سال ۱۳۲۶ ریز موجود مکمل دارد و الان هست آن اضافه اعتباراتی که نسبت به سال ۱۳۲۶ منظور شده است نه دیناری تا به حال پرداخته‌اند و نه صورت ریز دارد که بنده بیاورم. صورت ریز چه بیاوریم؟ بنده که نمی‌توانم اضافات را که تصویب نفرموده‌اید صورت ریز برای آن بیاورم صورت ریز بودجه ۲۶ را می‌فرمایید بنده الایم می‌گویم بیاورند حضور آقایان اینجا تقدیم بشود طبع و توزیع بشود می‌خواهید مطالعه بفرمایید خوب بفرمایید کمیسیون بودجه می‌فرمایید رسیدگی بفرمایند بفرمایند این بسته به نظر آقایان است ولی بودجه چهار دیواری ۱۳۲۷ هنوز ریز ندارد تا بنده بدهم مال سال ۲۶ را می‌خواهید بیاورم این رویه را می‌خواهید به هم بزنید بنده عرضی ندایم خلاصه بیش از این مطلب را استدعا می‌کنم آقایان تکرار نفرمایند چون بنده همان طور که عرض کردم مرقومات آقای تقی‌زاده را نخوانده زیرش امضا می‌کنم این‌ها یکی از آنها است رویه‌ای است که بیست و چند سال است عمل می‌شده و آقای تقی‌زاده هم که سه سال وزیر مالیه بودند بنده زیر دست‌شان بوده‌ام و تربیت شده‌ام.
رئیس - آقای بقایی مخالفید؟ بفرمایید
دکتر بقایی - بنده اگر در ضمن عرایضم یک حرف‌هایی متناقض به نظر آقایان رسید خواهش می‌کنم خرده نگیرند
یک نفر از نمایندگان - اکثریت نیست.
رئیس - آقای دکتر چند لحظه تأمل بفرمایید (بعد از چند لحظه‌ای عده کافی شد) بفرمایید.
دکتر بقایی - .... عرض می‌کردم اگر عرایض بنده یک قدری متناقض به نظر آقایان می‌رسد خواهش می‌کنم خرده نگرند چون فکر من الان در یک حالت تناقضی این است که وقتی جناب آقای فولادوند پیشنهاد را قبول کردند بنده اجازه خواستم که برای مخالفت با این تبصره پیشنهادی بیایم صحبت بکنم یک قسمت از عرایضی را که بنده می‌خواستم بکنم آقای دکتر مصباح‌زاده با یک بیان رساتر و بهتری فرمودند و من هم آن قسمتش را تصدیق می‌کنم و تأیید می‌کنم اما یک قسمت دیگر پیش آمد که گفتم در همین جاست و الان راجع به آن صورتی است که اینجا خواندند بنده البته چون خودم از محصلینی هستم که به خرج دولت رفتم اروپا و تحصیل کردم و منافع این وسیله‌ای را که در اختیار طبقه بی‌بضاعت مملکت گذاشته شده بود می‌دانم که تنها وسیله‌ای که موجود است برای این که یک عده امثال بنده برویم در اروپا و تحصیل بکنیم و البته زاید می‌دانم که در تعریف این قسمت صحبتی بکنم اما یک تاریخچه دارد این موضوع در کمیسیون بودجه وقتی که مطرح بود قرار بود صورت ریز این محصلینی که در اروپا کمک خرج می‌گیرند بیاورند به کمیسیون (این صورت را در نیاورید آقای دکتر چون بنده قبل از شما دیدم شما آمریکا تشریف داشتید حالا خدمت‌تان عرض می‌کنم) این صورت را آوردند چون ما می‌دانستیم که این صورت غلط است گرفتیم آقا این را مطرح نکنید اسباب آبرویزی است و به همین مناسبت قرار شد که این موضوع در بودجه گذاشته نشود تا صورت اصلش بیاید این صورتی که شما خواندید این‌ها را من می‌دانم ولی یک مشت آقازاده، خان‌زاده، میلیونرزاده و وزیرزاده هستند که با ثروت میلیون پدرشان در کلاس‌های ابتدایی در کلاس‌های متوسطه هستند و کمک خرج می‌گیرند و در اروپا و آمریکا تحصیل می‌کنند ولی این صورت را وزارت فرهنگ به کمیسیون بودجه نیاورد و به ما هم نداده‌اند دیگر هم نمی‌آورند ریز بودجه هم عیب کارش این است که این صورت‌ها از تویش درمی‌آیند این که بنده عرض کردم متناقض است بنده موافقم با این که هر کسی برود اروپا و تحصیل بکند و درس بخواند ولی وقتی که به فلان خان‌زاده یک کمک خرجی دادند آن فقیر بیچاره که استعداد دارد و می‌تواند برود درس بخواند این دیگر نمی‌تواند برود درس بخواند چون کمک را دادهاند به آن آقا و به آن کسی که پدرش میلیونر است و متفنذ است و این صورت را هم نمی‌آورند آنجا و عیب کار این است که ما از یک طرف باید طرفدار این باشیم که کمک بکنند یک عده‌ای بروند درس بخوانند بسیار چیز سودمندی است ولی از یک طرف هم وقتی که به اینجا می‌رسیم گیر می‌کنیم برای این که این‌ها یک اشخاص متنفذی هستند اسم‌شان هم پشت تریبون خوانده نمی‌شود (یک نفر از نمایندگان - چرا نمی‌شود؟) نمی‌شود هر که می‌گوید می‌شود برود تحقیق بکند بعد بیاید بگوید برای این که پدرش فلان وزیر یا متنفذ است و یا پدرش رفیق بنده است یا رفیق جنابعالی یا وکیل مجلس است یا وزیر بوده است یا رفیق جنابعالی یا وکیل مجلس است یا وزیر بوده است وزیرتراش است یا متولی بوده با هر چه بوده این‌ها کمک خرج را می‌گیرند و به وضعیت محصلین هم از این لحاظ لطمه می‌خورد به آنهایی که نمی‌توانند بروند تحصیل بکنند به این جهت بنده معذلک از آقای فولادوند خواهش می‌کنم که این کسری را که پیشنهاد کرده‌اند مسترد بفرمایند و ضمناً یک کاری بکنیم که به این اشخاصی که استحقاق ندارند داده نشود و الا اگر آمدیم کسر کردیم همان طور که جناب آقای تقی‌زاده فرمودند آن دو نفر پسر پینه‌دوزی که ممکن است یک تحصیلات خوبی بکنند یک استفاده‌ای بکنند فوراً آنها حذف می‌شوند (صحیح است) و می‌آیند اینجا و آن اشخاصی که تحصیل نمی‌کنند خواهند بود. نظیر این کار را در مأمورینی که احضار شده‌اند ما داریم و می‌دانیم که مأمورینی
که آنجا می‌توانستند خدمت بکنند و خدمتگذار بودند و از هر حیث شایستگی داشتند آنها را فوراً احضار کردند در صورتی که خرج زیادی هم نداشتند ....
یکی از نمایندگان - اکثریت نیست (پس از چند لحظه عده کافی شد)
رئیس - بفرمایید آقای دکتر بقایی.
دکتر بقایی - .... خلاصه عرض بنده این بود که در این جور کسرها و صرفه‌جویی‌ها همیشه آن قسمت نافع حذف می‌شود و آن قسمت‌های مضر باقی می‌ماند. اگر مجلس یا دولت تصمیم بگیرد و یک عده مأمور را از اروپا می‌خواهد آن مأمورینی که خدمتگذارند .... (البته این مربوط به دولت فعلی نیست آقای هژیر) مأمورینی که خدمتگذارند و در آنجا کاری از آنها ساخته است فوراً احضار می‌کنند و خرج سفر هم به او نمی‌دهند ولی آن مأموری که مضر است دزد است قاچاق می‌کند در سر جایش می‌ماند ده برابر هم حقوق می‌گیرد - به این جهت بنده با هر نوع حذفی موافق هستم با این حذف به خصوص مخالفت می‌کنم برای این که بنده امیدواری دارم که توی این اشخاص چند نفری هم پیدا می‌شود که درس بخوانند و خدمت بکنند.
مخبر - اجازه می‌فرمایید که بنده یک توضیحی عرض کنم؟
فولاد وند - بنده اگر پس بگیرم چطور است چقدر باید وقت مجلس برای این کار گرفته شود، دیگر توضیح‌تان برای چیست یک ساعت و نیم شما حرف زدید اگر می‌خواهید وقت مجلس را این قدر بگیرید من پس می‌گیرم. پس گرفتم محض رضای خدا (خنده نمایندگان)
۳. موقع و دستور بعد - ختم جلسه
رئیس - پیشنهادی رسیده که تنفس داده شود بنابراین جلسه را ختم می‌کنیم.
عبدالقدیر آزاد - آقای رئیس نتیجه استیضاح معلوم نشد؟
رئیس - روز شانزدهم روز استیضاح است چون موعد قانونی‌اش می‌رسد حالا جلسه را ختم می‌کنیم جلسه پس‌فردا سه‌شنبه است.
(نیم ساعت بعد از ظهر مجلس ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت
تصویب‌نامه‌ها
شماره ۵۵۲۲ ۱ - ۶ - ۳۲۷
وزارت کشور:
هئیت وزیران در جلسه ۳۰ مرداد ۱۳۲۷ برحسب پیشنهاد شماره ۲۵۴ - م - ۳۰۱۹ وزارت کشور و برطبق مقررات ماده ۷ آیین‌نامه قانون بلدیه ۹ نفر از ۴۵ نفر آقایان برگزیدگان دوره هشتم انجمن شهرداری کرمانشاهان را به ترتیب زیر:
آقای حاجی آقا برار رشیدی فرج‌الله کاویانی
علامه وحیدی حاجی نورمحمد رزاز
احمد رشیدی عبدالحسین توکلی
حشمت‌الله دولتشاهی عباس سالاری
سید احمد میر عبدالباقی
به سمت کارمند انجمن شهر تعیین و تصویب نمودند.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م - ۳۲۴۵ نخست وزیر
شماره ۱۲۷۸۸ ۱۰ - ۷ - ۳۲۷
وزارت کشور:
هیئت وزیران در جلسه ۷ مهر ماه ۱۳۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۲۹۴۶۴ - ۵۲۵۲۶ وزارت کشور تصویب نمودند که از تاریخ صدور این تصویب‌نامه عوارض مشروحه زیر:
۱. طبق تشخیص انجمن شهرداری از منازل مسکونی ۳ طبقه درجه ۱ ماهانه ۱۰ ریال درجه ۲ ماهانه ۵ ریال.
تبصره - خانه‌های درجه ۳ از پرداخت عوارض معاف خواهد بود.
۲. از کلیه کالاهای ورودی مصرفی شهر که با بارنامه به شهر وارد می‌شود عدلی ۲ ریال وسیله بنگاه مربوط.
۳. از هر کیلو قند و شکر اچی آزاد وارد مصرفی به شهر ۱۵ دینار.
۴. از کلیه معاملات اوقافی حوزه بخش که از راه مزایده کتبی یا شفاهی به وسیله اوقاف محل به اجاره داده می‌شود ۵% از کل مبلغ اجاره از مستأجر، به نفع شهرداری قائن دریافت گردد.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م ۳۹۹۹ از طرف نخست وزیر