مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۳ نشست ۱۶۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۳ نشست ۱۶۴
جلسه ۱۶۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای جواد سعیدی (نائب رئیس) تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
نایب رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان احتشامی - آموزگار - مهندس احتشام شهیدی - ادیب سمیعی- مهندس اردلان - اسعد رزم آرا- دکتر الموتی - امام مردوخ - دکتر امین - دکتر انوشیروانی - اوحدی- اهری- ایلخانی پور - دکتر بازرگانی - بختیاریها- بدرخانی - غلامرضا بهادری - دکتر سعید بهادری - دکتر یحیحی بهبهانی - دکتر بیگلری- دکتر پرتو اعظم- مهندس پروشانی - پزشکی - پسیان - دکتر پناهی - دکتر پیر - بردباری - پیرزاده - جعفری - جندقی - جوانشیر - جهانشاهی- حق شناس- دکتر حکمت - حی - حیدری - دکتر خسروی کردستانی - تیمسار خطیب شهیدی - خورشید- دکتر دادفر- داروئی - دیهیم - ذوالفقاری - دکتر رئیسی - دکتر رشتی - حسام الدین رضوی- دکتر زعفرانلو - دکتر زهرائی - دکتر سعید - کریم بخش سعیدی - سمیعی - مهندس سهم الدینی - شاهنده - دکتر شمس - شهرستانی - شیخ بهائی - صدقیانی زاده - دکتر ضیائی - طباطبائی دیبا- طلوعی - مهندس عدل - دکتر عدل - عزیز مرادی - مهندس عطائی - فتوحی - مهندس فرخ - فروتن - فضائلی - فیصلی - خانلر قراچورلو - محمد ولی قراچورلو - دکتر قهرمان - دکتر کفائی - کشفی - کمالاتی - کمالوند - کیوان - دکتر لقمان ادهم - مافی - مجد سید کاظم مسعودی - مصطفوی نائینی - مظهری - ملک افضلی - دکتر منتظری - دکتر محمد حسین موسوی - موقر- مهاجرانی - میر افضل - ناصرزاده- نامور - نیکپور- نیک روش - دکتر گاگیگ - دکتر یزدان پناه - تژده - خانم اقبال - خانم بزرگ نیا- خانم جهانبانی - خانم دولتشاهی - خانم زاهدی - خانم دکتر سرخوش - خانم ضرابی.
غائبین مریض
- آقایان عبد الحسین طباطبائی - موسوی ماکوئی - مهرزاد - دکتر ناوی - تیمسار حکیمی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: قدردان - دکتر شکرائی - مظاهری - مظهری
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: قدردان - دکتر شکرائی - مظاهری - مظهری.
نایب رئیس -بیانات قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای قدردان تشریف بیاورید.
قدردان - مقام معظم ریاست همکاران محترم برای بنده موجب کمال افتخار و مباهات است که در این ساحت مقدس سالروز یازدهم اردیبهشت ماه را که مصادف با روز جهانی کارگر می‌باشد به فال نیک گرفته تشکرات قلبی و سپاس بی کران کارگران شریف و زحمتکش سراسر مملکت را ازعنایات و توجهات خاص شاهنشاه آریامهر که همیشه نسبت به جامعه کارگران سراسر کشور مبذول می‌فرمایند معروض داشته و از خداوند بزرگ دوام عمر و بقاء سلطنت همایونش را مسئلت نمایم (احسنت).
روز یازده اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۳ از سه جهت برای کارگران کشور ما روز فرخنده و فراموش نشدنی است، میلاد خجسته حضرت امام حسن عسگری (ع) روز بزرگ جهانی کارگر افتخار شرفیابی کلیه نمایندگان و دبیران سندیکاها و اتحادیه‌های کارگری سراسر کشور به پیشگاه مبارک همایونی در این روز فرخنده شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر ملت ایران بنا به استدعای آقای وزیر کار و امور اجتماعی اجازه فرمودند نمایندگان و دبیران رؤسای اتحادیه‌ها و سندیکاهای کارگری که بیش از سه هزار نفر خواهند بود افتخار شرفیابی را کسب نمایند لازم می‌دانم این موهبت بزرگ را به کلیه خواهران و برادران عزیز کارگر صمیمانه تبریک و تهنیت عرض نموده و خاطره این روز با شکوه را که مصادف با روز جهانی کارگر می‌باشد گرامی می‌داریم و به استحضار می‌رساند برای شرفیابی به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر تعدادی از نمایندگان و دبیران سندیکاها روزهای عید نوروز چهارم، آبان میلاد مسعود شاهنشاه و عید غدیر به زیارت پدر تاجدار خود نائل می‌گردند یا تشکیل سندیکاها و اتحادیه‌های سالم، کارگری که همه روزه رو به فزونی است همه نمایندگان از سراسر کشور به طور مرتب تقاضا داشتند که در شرفیابی شرکت داشته و افتخار زیارت مظهر استقلال ملی و عظمت وطن عزیز شاهنشاه آریامهر را حاصل نمایند (احسنت).
خوشبختانه آقای وزیر کار و امور اجتماعی که علاقمند بودند این خواست و آرمان کارگران سراسر مملکت تحقق پذیرد استدعای شرفیابی کلیه نمایندگان و دبیران و رؤسای هیئت مدیره سندیکاها و اتحادیه‌های کارگری را در روز جهانی کارگر نمودند که مورد عنایت و موافقت معظم له قرار گرفت و اجازه فرمودند همه نمایندگان این طبقه شریف زحمت کش به چنین افتخاری نائل گردند پروردگار بزرگ را همیشه شاکر و سپاسگزاریم که در اثر توجه و عنایت خاص شاهنشاه بزرگ و بزرگوار ما که دارای اندیشه‌های بلند انسانی و احساسات بشر دوستی می‌باشند و در اجرای اصول عالیه انقلاب سپید شاه و ملت که در اثر دوراندیشی و افکار انسانی رهبر عالیقدر ملت بر پایه و اساسی محکم و بسیار عادلانه استوار گردیده است امروز در زندگی کلیه افراد ملت ایران به ویژه کشاورزان و کارگران اثرات بسیار محسوس و آشکار و فراموش نشدنی نمودار است و نتایج ثمر بخش آن همه روزه در مظاهر زندگی مردم کشور ما آشکارتر می‌گردد.(صحیح است)
و بیش از همه طبقات کشاورزان و کارگران از این عنایت همایونی برخوردار گردیده‌اند و به همین جهت است که ملت ایران با رهبر عالیقدر خود عهد بسته است که تا رسیدن به عالی تر ین و ارزنده تر ین نتایج انقلاب که رسیدن به دروازه‌های تمدن بزرگ است از پای ننشینند و کارگران زحمت کش در این راه بیش از دیگران کوشا خواهند بود و از اینکه همواره مورد توجه و عنایت خاص ملوکانه واقع می‌شوند به خود می‌بالند و همیشه آماده فداکاری و جانبازی در راه شاهنشاه آریا مهر و میهن عزیز می‌باشند و فراموش نمی‌کنند که تا قبل از انقلاب گذشته‌ای سخت و دردناک داشتند و از مسلم تر ین و مشخص تر ین حقوق اجتماعی محروم بودند.
انقلاب ششم بهمن حیثیت اجتماعی و حقوق انسانی به آنان باز گرداند از اوضاع هرج و مرج و بی ثبات گذشته خارج گردیده و امروز از نتایج همت و پشتکار و کوشش و عشق و علاقمندی به شاهنشاه و مملکت سطح تولید بالا رفته در سود سهام کارخانه‌ها شریک و سهیم گردیده‌اند امروز کارگران در اثر توجهات خاص شاهنشاه و با برخورداری از مواهب انقلاب در کلیه امور اجتماعی و سیاسی شرکت داشته و نمایندگانی از جانب آنان به خانه ملت و انجمنهای شهر و شهرستان و شوراهای داوری راه یافته‌اند که تا قبل از انقلاب تصور چنین موقعیتی را به خواب هم نمی‌دیدند. امروز به برکت انقلاب فعالیتهای چشم گیر و همه جانبه‌ای در کلیه شئون اجتماعی و سیاسی کارگران مشهود است، ابراز علاقه کامل در تشکیلات و سازمانهای کارگری به ویژه سازمان کارگران ایران و شعبات فعال آن در سراسر کشور و شرکت فعالانه آنان در کلیه فعالیتهای اجتماعی و سیاسی مبین این واقعیت است که کارگران به وظیفه ملی و میهنی خویش به خوبی آگاه بوده و بیش از هر موقع دیگر در تحقق بخشیدن آرمانهای ملی تحت رهبریهای خردمندانه شاهنشاه آریا مهر در سایه وحدت و اتفاق و تفاهم کامل از هیچ کوششی دریغ نخواهند کرد و تا جان در بدن دارند به سوگندی که یاد کرده‌اند همچنان محکم و استوار قوی و پولادین در راه اعتلاء و عظمت ایران عزیز و تاج و تخت شاهنشاهی ایستاده‌اند و از بذل جان و حال نیز دریغ نخواهند کرد (احسنت).
و در این سوگند خدای بزرگ و کتاب مقدس آسمانی و وجدان پاک خویش را گواه می‌گیرند و در برابر این همه لطف و عنایات و توجهات شاهنشاه آریا مهر سر تکریم و تعظیم فرود آورده و در این جهان پر آشوب که کشور ما تحت رهبریهای داهیانه شاهنشاه دارای آنچنان ثباتی است که مورد توجه تمام جهانیان می‌باشد افتخار و مباهات می‌کنند و در این روز فرخنده و مبارک دوام عمر و بقای سلطنت همایونش را مسئلت نموده و در سنگر حزب ایران نوین حزب پاسدار انقلاب کلیه موانع را پشت سر گذاشته و پیروزمندانه به پیش می‌روند امروز کارگران، کشاورزان، زنان و روشنفکران، اصناف، بازاریان، دانشجویان، فرهنگیان، و سپاهیان، انقلاب که در حزب ایران نوین گرد آمده‌اند به خوبی دریافته‌اند که اولیاء و رهبران حزب پاسدار انقلاب دقیقه‌ای از کار و کوشش و فعالیت خودداری ننموده و به خوبی درک کرده‌اند که حزب پاسدار انقلاب با تلاش همه جانبه‌ای برای اجرای اصول عالیه انقلاب شاه و ملت می‌کوشند و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند. از قادر متعال توفیق خدمتگزاری برای کلیه خدمتگزاران به شاهنشاه آریا مهر و میهن عزیز خواستاریم در پایان عرایضم از هم مسلک گرامی جناب آقای مهندس معینی وزیر محترم کار و امور اجتماعی که موجبات شرفیابی کلیه نمایندگان و دبیران سندیکاها و اتحادیه‌های کارگری را به پیشگاه مبارک رهبر عالیقدر ملت ایران شاهنشاه آریا مهر مهیا ساخته‌اند صمیمانه تشکر و سپاسگزاری نموده فعالیت کارکنان سازمان کارگری و کارفرمائی وزارت کار که از هیچ کوششی برای مسافرت نمایندگان شهرستانها به تهران و کسب افتخار آنان از زیارت شاهنشاه فروگذار نکرده‌اند در خور تقدیر و قدردانی است (احسنت - احسنت).
نایب رئیس - آقای دکتر شکرائی بفرمائید.
دکتر شکرائی - جناب آقای رئیس، نمایندگان مجلس شورای ملی، در سایه رهبریهای خردمندانه و سیاست مدبرانه و تعالیم حکیمانه شاهنشاه آریا مهر رهبر عالیقدر و اندیشمند ملت ایران - انقلاب شاه و ملت مفاهیم تازه‌ای را در مسیر تکامل اجتماعی - اقتصادی - فرهنگی - بهداشتی- صنعتی و کشاورزی پی ریزی کرد. صدور فرامین مترقیانه و انقلابی شاهنشاه آریا مهر در موارد آموزش و پرورش رایگان و بهداشت مجانی و تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران شور و شعف زائد الوصفی در توده مردم بوجود آورد و باعث سپاس فراوان ملت ایران گردید .(صحیح است).
در جهان کنونی اهمیت بهداشت طوری است که علاوه بر تأثیر توسعه علوم در پیشرفت مسائل بهداشتی هیچ مسئله اجتماعی را نمی‌توان یافت که با بهداشت تماس نداشته باشید.
زیرا گذشته از عوامل بیولوژیک و فریکوشیمیک که از علل اصلی بروز بیماریها هستند عوامل اجتماعی نیز به عنوان علل مستعد کننده دخالت دارند تغذیه غیر مکفی - اشتغالات ناسالم - مسکن غیر بهداشتی بدن را فرسوده و آماده پذیرش بیماریهای مختلف می‌نماید از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی زیان ابتلاء به بیماریها بسیار قابل توجه بوده به قسمی که بیماریهای همه گیر ممکن است ساکنین یک شهر و یا یک منطقه وسیع را چنان گرفتار نماید که اختلالات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن منجر به نابودی و فنای شهر یا منطقه گردد.
با در نظر گرفتن اینکه ارزش زندگانی افراد جامعه از نظر اقتصاد اجتماعی مافوق تمام ارزش‌ها است درجه اهمیت و توجه خاص شاهنشاه آریامهر به مسائل به مسائل بهداشتی روشن و آشکار می‌گردد (صحیح است).
فرمان بزرگ شاهنشاه آریا مهر را در بهداشت رایگان می‌توان زمینه برای اجرای درمان عمومی دانست زیرا درمان و بهداشت جدا از هم نیستند با اجرای طرح بهداشت عمومی در آینده نزدیک تعداد بیماران مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته - کمبود تختخوابهای بیمارستانی و کمبود پزشک تا اندازه جبران شده - هزینه‌های درمانی تقلیل یافته - بسیاری از مشکلات مسائل درمانی و پزشکی مرتفع گردیده و شالوده طب و درمان دگرگون و بالاخره سلامت مردم کشور که پایه و اساس همه برنامه‌های توسعه و پیشرفت به سوی تمدن بزرگ است تأمین خواهد شد (احسنت).
وزارت بهداری در اجرای فرمان شاهنشاه آریا مهر فعالیت هر چه بیشتر خود را مبنی بر واکسیناسیون همگانی بیمار یابی - سالم سازی محیط زیست - آموزش بهداشت - تهیه شناسنامه بهداشتی برای کلیه افراد کشور آغاز نموده است.
اصل هفتم منشور انقلاب ایران مبتنی بر ایجاد سپاهیان بهداشت که خود نیز از ابتکارات بزرگ شاهنشاه آریا مهر بوده است مسلماً می‌تواند کمک مؤثری نیز در پیشبرد این برنامه باشد این سپاهیان اصیل ترین و ارزنده ترین خدمات انسانی را برای سلامت و بهداشت هموطنان روستائی خود عرضه کرده و فعالیت خود را صرف عالی تر ین مظاهر تجلیات انسانی می‌نمایند .(صحیح است)
با صدور این فرمان بزرگ و کوشش و تلاش همه جانبه‌ای که شروع شده است بزودی نتایج درخشان و ارزنده آن که تأمین سلامت توده مردم ایران است نمایان خواهدشد.
موضوع دیگری را که خواستم بعرض برسانم توجه شاهنشاه آریا مهر به تقویت اخلاق و معنویات و توجه به امور دینی است.
شاهنشاه آریا مهر در شرفیابی وزیران جدید ضمن دستورات ارزنده و ثمربخش در مورد پیاده کردن فرمان آموزش رایگان فرمودند البته تمام اینها در زیر یک چتر تربیت دینی باید انجام گیرد باید کسانی که از مدرسه بیرون می‌آیند با دین بیرون بیایند، البته دین حقیقی اسلام، نه مارکسیسم اسلامی هم چنین در کتاب انقلاب سفید نیز فرموده‌اند:
باید علاوه بر تعلیمات علمی درجه مذهبی و نیروی اخلاقی و معنوی شاگردان هم تقویت شود زیرا وجود ایمان در جوانان و اطلاع آنها به حقایق تعالیم اسلام که مترقی تر ین ادیان جهانست آنها را مسلماً وطن پرست پرهیزکار بار می‌آورد در حقیقت با فرمایشات مکرری که شاهنشاه آریا مهر همیشه در مسائل معنوی و اخلاقی می‌فرمایند بهداشت کامل باید شامل بهداشت جسمی و بهداشت روحی است که می‌توان موجبات روحی باشد و یا بهداشت روحی است که می‌توان موجبات تقویت اخلاق و معنویات و ارتقاء به مقام انسانیت را فراهم نمود (صحیح است).
در خاتمه عرایضم موقع را مغتنم شمرده مراتب سپاس و امتنان مردم شاهدوست و متدین شهر مذهبی قم را از دولت خدمتگزار حزبی هویدا به مناسبت پیشرفتهای عمرانی قم تقدیم داشته از وزیر کشاورزی که با تقدیم لایحه واگذاری صد هکتار زمین به مجلسین برای احداث یک گورستان بزرگ در قم ارزنده ترین خدمت بهداشتی را به مردم این شهر نمودند تشکر می‌نمایم و توجه دولت را به دیگر نیازمندیهای قم بشرح زیر معطوف می‌دارد:
- ۱- تأمین آب زراعی قم از طریق ایجاد سد، با مطالعاتی که در وزارت آب و برق انجام گرفته، ایجاد سد بر رودخانه دره دائی با احداث یک تونل ۱۴ کیلومتری برای قم مقدور است.
- ۲- کمک به بودجه شهرداری برای احداث چند خیابان در شهر از نظر مشکل ترافیک و زیبائی شهر.
- ۳- اجازه تأسیس انستیتو تکنولوژی که ساختمان و تجهیزات آن موجود است.
- ۴- توجه به سازمان تربیت بدنی قم و تقویت بنیه مالی آن به منظور ایجاد تأسیسات ورزشی مورد لزوم.
توفیق همه خدمتگزاران را در خدمت به وطن و شاهنشاه آریامهر از خداوند آرزومندیم (احسنت - احسنت).
نایب رئیس - آقای مظاهری بفرمائید.
مظاهری- با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی، همکاران گرامی، فردا روز یازدهم اردیبهشت اول ماه روز کارگران جهان می‌باشد.
به موجب فرمان رهبر اندیشمند ملت ایران شاهنشاه آریا مهر در این روز از طرف کارگران در سراسر ایران جشن سرور برپاست در تمام کشورها رسم بر این است که پیشرفت هائی که در سال گذشته نصیب کارگران شده مورد بررسی قرار می‌گیرد، سال قبل از جمیع جهات برای ملت ایران سالی پرخیر و برکت بود در زمینه کارگری نیز پیشرفتهای سال ۱۳۵۲ بس عظیم است.
در سالی که گذشت کارگران شریف کشور به اراده توانای رهبر ملت قدم در وضع نوینی از رفاه گذاشتند (صحیح است).
حرکت کنونی در جهت دگرگونی ساختن زندگی کارگران که از سالهای اول انقلاب شاه و ملت شروع شد، هیچگاه خاتمه نیافته و اقدامات تکمیل در ادامه آن با عنایات مستقیم شاهنشاه زندگی کارگران را بسوی مراحل تکامل سوق داده سطح درآمد میزان کارائی و مهارت فنی، رفاه اجتماعی، اقدامات تأمینی، تشکیلات سندیکای، روشهای دمکراتیک ما بین کارگر و کارفرما بر اساس رعایت کامل حقوق و احترام متقابل بخشی از دست آوردهای انقلابی طی سالهائی است که انقلاب اجتماعی ما پشت سر گذاشته است و این دست آوردها گروه کثیر کارگران، را بعنوان بزرگترین پشتوانه صنایع پیشرفته و اقتصاد شکوفان ایران قرار داده است (صحیح است).
گرچه در اواخر سال گذشته ورق درخشانی بر اوراق پیشرفتهای اجتماعی کشور از طریق اعلام رایگان تحصیل و بهداشت برای همگان افزوده شد ولی آنچه که از نظر طبقه کارگر واجد اهمیت بسیاری است اجرای قانون تأمین آموزش فرزندان کارگر می‌باشد.
زیرا به موجب این قانون به کلیه فرزندان کارگران در سطوح مختلف تحصیلی از ابتدائی تا پایان دانشگاه کمکهای مالی می‌شود، تا آنان بتوانند به تحصیل خود ادامه دهند.
اجرای مسابقات مهارت فنی کارگران و تعلیم و تربیت نیروی ماهر کار با توجه به نیاز مملکت به افزایش سطح تخصصی و مهارت کارگران در تأمین این احتیاج آشکار نقشی قاطع خواهد داشت، وزارت کار و امور اجتماعی، با برگزاری مسابقات مهارت فنی طبقه جوان یا استعداد و فعال کارگر را تشویق می‌کند، تا هر اندازه که می‌توانند در راه شکوفاتر ساختن استعدادهای ذاتی خود بکوشند همچنین صندوق کارآموزی که یک سازمان نو پا از سازمانهای وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی است طی دو سال و نیم فعالیت خود عملاً نشان داده است که می‌تواند و به خوبی قادر است در راه اجرای منویت عالیه شخص اول مملکت که عصر ما را عصر تخصص و مهارت نامیده‌اند گام بردارند.
بعنوان مثال عرض می‌کنم تنها در ظرف دو سال این سازمان توانسته است بیش از ۱۲ هزار نفر از کارگران سه رشته از صنایع مشمول قانون کارآموزی یعنی نساجی، صنایع فلزی و راه ساختمان را با شیوه ئی جدید و از هر جهت مدرن بطور علمی و عملی آموزش داده و آنان را برای کار در واحدهای صنعتی آماده سازد، این کارگران وسیله گروههای مربیان سیار مراکز نمونه کارآموزی که در جوار کارخانه‌ها و در شهرهای تهران اصفهان، شیراز، کاشان، یزد، کرمانشاه، شاهی، رشت، اردکان، سمنان ایجاد شده است تعلیم دیده‌اند، نکته‌ای که نباید از خاطر دور داشت مشکل آموزش فنی کارگران است که خوشبختانه این کار را صندوق با همکاری گروهی از کارشناسان آموزش حرفه‌ای و متخصصین با تهیه کتاب و جزوه‌های آموزشی به زبان ساده و نمایش فیلم، اسلاید و از همه مهمتر تدوین و تنظیم استانداردهای مهارت که پایه آموزش کارگران به شمار می‌رود به انجام رسانده است (احسنت).
در مورد مسابقات مهارت فنی برای کارگران باید گفت این مسابقات آهنگ حرکت جامعه صنعتی ما را به سوی پیشرفت تندتر می‌کند و شرایط تکامل باز هم سریع تر جامعه ما را فراهم می‌آورد بخصوص عنایات خاصه شاهنشاه به این مسابقات شکوهی بیشتر بخشیده است. زیرا بطوریکه اطلاع دارید شاهنشاه آریا مهر مقرر فرمودند کارگران قهرمان در رشته‌های فنی، حرفه‌ای، برای اولین بار نائل به دریافت مدال درجه ۳ همایون بشوند.
کارگران اینک عملاً در ردیف گروههای شاخص اجتماعی ایران قرار گرفته‌اند آنها از تمام موقعیتها و امکانات و مزایای انقلابی برخوردار شده‌اند و حتی می‌توان ادعا کرد پیشگام تر از بسیاری از گروهها قرار دارند.
آخرین برگ زرین دیگری که سال گذشته تاریخ کارگردان ایران را آراست، اجازه شرفیابی نمایندگان و دبیران سندیکای کارگری ایران در روز الو ماه مه به حضور شاهنشاه بود.
شاهنشاه آریا مهر در میان کلیه رهبران جامعه تنها رهبر آزاد منشی هستند که اجازه داده‌اند در چنین روزی کارگران سراسر کشور طی مراسمی خاص به حضور ایشان شرف یاب شوند، به این ترتیب باید اذعان کرد کارگران افتخار تازه‌ای بدست آورده‌اند از موهبتی بس ارجمند برخوردار شده‌اند، تردید نیست این شرفیابی در کالبد کارگردان ایران روان تازه‌ای می‌دهد و بر استحکام رشته ناگسستنی شاه و ملت خواهد افزود (صحیح است).
به نظر من این افتخار نه در آن حد است که زبان قادر به سپاس آن باشد بلکه یک رویداد عظیم و بی سابقه است و من اعتقاد راسخ دارم کارگردان آنرا بعنوان یک دستاورد بزرگ معنوی از انقلاب شاه و مردم سپاس می‌گذارند و گرامی می‌دارند (احسنت).
در خاتمه لازم می‌دانم مراتب سپاس و امتنان یک یک کارگران شریف و زحمتکش ایران را به پیشگاه گرانقدر رهبر انقلاب ایران شاهنشاه آریامهر تقدیم داشته و دوام و بقای ذات شهریاری و خاندان جلیل سلطنت را از خداوند آرزوکنم.
ضمناً مردم استان اصفهان از وزارت راه تقاضا دارند توجه بیشتری به شاهراههای اصفهان بنمایند بخصوص:
- ۱- شاهراه اصفهان به خوزستان از راه نجف آباد و شاهراه اصفهان به خوزستان از راه چهار محال بختیاری.
۲- اصفهان بروجن از طریق زرین شهر و اتصال اصفهان به اردستان از طریق حبیب آباد (احسنت - احسنت).
نایب رئیس - آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری - بنده تصور نمی‌کنم که هیئت بازرگانی و اقتصادی و سرمایه گذاری آلمان که از پریروز به پایتخت وطن آمده‌اند و در واقع با ایمان و اعتقاد به مبانی سیاست مستقل ملی ایران، تصمیم به همکاری‌های اقتصادی، صنعتی و بازرگانی با ما را گرفته‌اند اهمیتش از نظرها پوشیده مانده باشد. ولی یقین دارم که مسافرت نخست وزیر محترم هندوستان خانم ایندیرا گاندی که به گفته هویدا نخست وزیر دانشمند ما که در نطق دیشبش تعریف بسیار صمیمانه و صادقانه‌ای از نخست وزیر هند به عمل آورده بودند بانوئی هوشمند بانوئی کاردان، بانوئی سیاستمدار و نخست وزیری واقعاً محترم و برخوردار از احترامات لازم و نه تنها در وطن خودش بلکه در سر تا سر دنیا حسن یقین دارم که مسافرت چنین شخصیتی والا مقامی به مملکت ما و بازدید ایشان از پایتخت کشور ما و درک محضر رهبر بسیار بسیار ارجمند ما شاهنشاه آریا مهر (احسنت) برای آن رهبر عالیقدر کشور هندوستان یک حادثه تاریخی و فراموش نا شدنی به شمار خواهد آمد (صحیح است).
خانم گاندی بی آنکه نسبتی با مرحوم مهاتما گاندی رهبر شبه قاره بزرگ هند داشته باشد بهرحال دختر پاندیت نهرو که باز برای تمام جهانیان و بخصوص برای ما یادآور آن مرد بزرگ مشرق زمینی هست. وقتی که خانم ایندیرا گاندی بلافاصله بعد از مصاحبه مطبوعاتی اخیر شاهنشاه با روزنامه هندی و روزنامه آمریکائی و اظهار نظر صریح ایشان در باره وحدت و هماهنگی و بهبود زندگی مردم شبه قاره هند و تمام قاره آسیا عموماً بعد از اندک مدتی این شخصیت والا مقام هندی به کشور ما می‌آیند به نتیجه می‌رسیم که فلسفه مشرق زمین یکبار دیگر پا می‌گیرد جلوی چشم ما روشن می‌شود که وارث اعلام کننده روش پان شیرا بازدید می‌کند از سرزمینی که در روزگار تیره و تار جنگ ناظر و شاهد اعلام پنج اصل رفاه ملی شاهنشاه ایران بوده است (صحیح است).
بقول هویدا وقتی صحبت می‌کنند، مقام دیپلماسی که پیش می‌آید ایشان ناگزیر می‌شوند که از پاره‌ای از روابط ادبی و فرهنگی سخن به میان بیاورند ولی وقتی که روابط دو ملت باشد هند و ایران باشد کار برای ناطق برای نویسنده برای اظهار نظر کننده مشکل می‌شود برای اینکه معلوم نیست از کدام قسمت این روابط صحبت شود و کدام قسمت مسکوت بماند بدون شک جالبترین مسأله‌ای که در روابط ایران و هند به خاطر می‌آید این است که ایران سالها است که چوب دروازه هند بودن را خورده است سالیان سال استعمار رنگارنگ و گوناگون به خاطر اینکه هندوستان را داشته باشد ایران را بعنوان دروازه هندوستان چوب زده است و آنرا مورد حملات نابکارانه خود قرار داده است (آفرین).
هندوستان این را می‌فهمد و خوب می‌داند و بی شک امروز که ایران احساس می‌کند در این شرایط زمانی موجود باید نقش دروازه بانی این منطقه را بر عهده گیرد هندوستان ارزش این دروازه بانی را خوب احساس می‌کند. (صحیح است).
دروازه بانی ایران ادعای رهبری در این منطقه نیست بلکه اظهار یک واقع بینی و همدردی است و نشانه احساس یک نوع یکپارچگی و هماهنگی است که باید در این منطقه وجود داشته باشد (صحیح است).
اگر ایران از استعمار رنگارنگ چوب دروازه هندوستان بودن را خورده است همانطور مانند هندوستان در معرض حملات ایدئولوژی‌های وارداتی و صادراتی قرار گرفته است (احسنت).
همچنانکه هندوستان بعلت فلسفه عمیق و روحانی و معنویش هرگز تسلیم این ایدئولوژی‌ها نشده است، ایران نیز بعلت داشتن نظام اصیل فرهنگ ملی خود و بعلت داشتن نظام اصیل شاهنشاهی خود به دام این ایدئولوژی‌ها نیفتاده و نخواهد افتاد (احسنت).
همدردی و همفکری ما با مردم شبه قاره و بخصوص هندوستان بزرگ از این جهات است. اگر یادآوری مسائل ایدئولوژی و سیاسی اندکی خسته کننده باشد مراجعه به بطن ادبیات و آثار هنری و زیبائی دو ملت بر یکدیگر نیز به این بحث، زیبائی خاصی می‌بخشد، ما در اشعار مان سبک هندی داریم. ما نه تنها خیرخواه مردم شبه قاره بزرگ هند هستیم، اشعار ما، در ادبیات، پر است از نشانه هائی از هندوستان تا آنجا که حافظ می‌گوید:
- شکر شکن شوند همه طوطیان هند
- زین قند پارسی که به بنگاله می‌رود
یعنی کوشش ما طی قرون و اعصار این بوده است که از این فلسفه غنی و سرشار مشرق زمین زندگی خودمان را زیباتر و بهتر بکنیم.
و زندگی خود را تا حدود و ثغور قند فارسی و شکر شکن ساختن طوطیان هند بسط و توسعه بدهیم، تردیدی نیست برای اینکه ملتها بتوانند این زیبائی‌های ادبی و هنری خودشان را برای اینکه آسایشهای خود را، برای اینکه روابط معنوی خودشان را حفظ کنند حتماً باید از مرزهای خودشان مردانه حفاظت کنند، ما خوشحالیم که در این رهگذر از زمان علیرغم تحریکات استعمار رنگارنگ علیرغم بدخواهی و بدبینی‌های قدرتهائی که راضی به پا گرفتن قدرت‌های ملی و معنوی مملکت ایران نیستند، دولت هند و ملت هند این حسن نیت ملت ایران را و این روشن بینی بیان کننده و پرچم دار امروزی فلسفه ایران را، یعنی شخص شاهنشاه ایران را، خوشحالیم که این حسن نیت را به خوبی درک کردند و متوجه شدند که واقعاً باز به قول شاعر ما حسنت به اتفاق ملاحت جهان گرفت. فقط با دوستی و وحدت و اتفاق نظر و حسن تفاهم و اعتقاد داشتن به اینکه واقعاً باید دروازه با دروازه با نان همکاری واقعی داشته باشند.
اعتقاد داشتن به اینکه چه بسیارند ایدئولوژی هائی که میل ندارند دیگر فلسفه عمیق و روحانی و انسانی هند و ایران حکومت کند، همانگونه که کشورها یا ملتهای بی تمدن یا ملتهای فقیر را که مجهز به فلسفه نبودند یا مجهز به سلاحهای واقعی نبودند و نتوانستند از مرزهای خودشان دفاع کند آن ایدئولوژی‌ها و آن قدرت‌ها آنها را تحت تأثیر قرار داد، خوشبختانه ملت هند و ملت ایران بعلت برخورداری از این فلسفه عمیق و بعلت بیدار بودن و بعلت واقع بینی و بعلت تشخیص و لزوم استحکام مرزها و بعلت دفاع از آبهای ساحلی و بعلت دفاع از خاکها و کوهستانهای داخلی و بعلت دفاع از فلسفه و دفاع از ادیان خودشان مخصوصاً تکیه می‌کنیم به گفتار اخیر شاهنشاه، شاهنشاه پریروز موقع معرفی وزیران جدید به حضورشان، مخصوصاً به وزیر آموزش و پرورش تأکید فرمودند که تمام آموزشها باید در زیر چتر دین اسلام قرار گیرد این مسئله اهمیت دارد این حکایت از یک عمق و معنویت می‌کند آن عمق و معنویتی که دیشب دیدیم نخست وزیر ما در سر میز پذیرائی از نخست وزیر هند، اشاره به آن فلسفه و روح معنوی و فلسفی هند می‌کند ما وقتی خانم ایندیرا گاندی را می‌بینیم به آن صفا و قیافه باز بی اختیار بیاد فلسفه نیروانا می‌افتیم.
نایب رئیس -آقای سعید وزیری وقت جنابعالی تمام شد.
سعید وزیری - بنده یقین دارم که همه همکاران پارلمانی مانند من و حتی می‌خواهم جسارت کنم که بنده به عنوان نماینده‌ای از طرف نمایندگان، از این میهمان گرانمایه دولت ایران بخصوص به خاطر عظمت و اهمیت شخص خانم ایندیراگاندی، به مناسبت عظمت مقام بلند ملت بزرگ هند و بخصوص برای این موهبتی که ایشان درک کرده‌اند حسن نیت و عظمت و مقام رهبری رهبر بزرگ ایران شاهنشاه آریامهر را، ما وظیفه خودمان می‌دانیم از ایشان تجلیل کنیم و ایشان را گرامی بداریم و امیدوار باشیم به اینکه مذاکرات ایشان همانطور که خودشان می‌دانند و ما هم می‌دانیم مورد انتظار جهانیان صلح طلب است و بنفع صلح جهانی و به نفع هر دو ملت است و انشاءالله امیدواریم در مدت اقامتشان در مملکت ما با ایشان خوش بگذرد و با خاطره خوب کشور ما را ترک کنند (احسنت - احسنت).
نایب رئیس - آقای مظهری بفرمائید.
مظهری - جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، یکی از ویژگیهای انقلاب اصیل ایران توقف ناپذیری و استمرار انقلاب و هم آهنگ ساختن برنامه‌های انقلابی با نیازهای زمان و جامعه است و بطور کلی در یک جامعه متحول که برق آسا پیش می‌رود هر چند یکبار مسائل تازه‌ای مطرح می‌شود که اجتناب ناپذیر است و باید به موقع و با سرعت با برنامه ریزی صحیح و حساب شده با آن روبرو شد و مسیر برنامه‌های انقلابی را روشن نمود و آنها را هم آهنگ ساخت.
این از خصائص انقلاب ایران است که بارها طراح انقلاب به آن اشاره فرموده و متذکر شده‌اند که انقلاب ایران نمی‌تواند و نباید گرفتار تعصب باشد بلکه باید در چهارچوب اصولی که برای انقلاب ایران مشخص شده برنامه ریزیها با توجه به مسائل روز اصلاح و تکمیل شود.
بر اساس همین فلسفه بود که در آغاز این هفته دولت چهره‌ای نو یافت و در فرم کار وزارتخانه‌ها تغییراتی بعمل آمد و چند سازمان جدید ایجاد شدند تا بتوانند برنامه‌های وسیع انقلابی ایران را در زمینه رفاه و با پیشرفت با توجه به امکانات وسیعی که فراهم آمده عملی سازند و برخلاف نظر آن عده از تخطئه گران منفی باقی که مدعی شده‌اند دگرگونی دولت نشانه شکست برنامه‌های دولت حزب است باید گفت تغییرات نشانه واقع بینی دولت و نمودار این واقعیت است که حزب و دولت حزبی ما با ارزشیابی برنامه ریزی صحیحی که دارند به منظور ایجاد تحرک بیشتر و هم آهنگ ساختن برنامه دست به این تغییرات زده‌اند (صحیح است).
جا دارد که به رئیس دولت خدمتگزار حزبی تبریک بگوئیم و آرزو کنیم دولت با نیروی تازه‌ای که یافته است بتواند بیش از پیش در طریق پیشبرد هدفهای انقلاب ایران توفیق خدمت بدست آورد بخصوص که رهبر انقلاب ایران به هنگام معرفی و زاری جدید خط مش و برنامه‌های آینده را به وضوح مشخص فرمودند و با جهان بینی و وسعت نظری خاص خود در هر زمینه اوامری روشن صادر فرمودند که هر جمله از آن می‌تواند عنوان سخنی و مطلبی جداگانه باشد.
اجازه فرمائید به دو نکته از فرمایشات رهبر انقلاب ایران اشاره کنم که یک مطلب را چون شاه بیت فرمایشات رهبر انقلاب می‌دانم انتخاب کرده‌ام و دیگری مربوط به تخصص و کار من است.
مطلبی را که به عنوان شاه بیت فرمایشات طراح انقلاب ایران عنوان می‌کنم اشاره‌ای بود که به استثمار داخلی کردند و فرمودند باید درآمد تولید کننده روستائی با درآمد شهرنشینان یکسان شود و این مطلبی است که باید وجهه همت دولت قرار گیرد و بخصوص یاد آوری می‌کنم مبارزه پی گیر دولت با گرانی نباید ضررش متوجه تولید کننده روستائی شود بلکه باید با قطع کردن دست واسطه‌ها و دلالها و میدان دارها و پیگیری از اجحاف پاره‌ای از اصناف درآمد تولید کننده روستائی را بالا برد وگرنه اگر واسطه‌ها باقی بمانند فشاری که دولت به کنترل قیمتها دارد مستقیماً به کشاورز جیرفتی و باغدار مازندرانی ضرر می‌زند و او را از تولید بیشتر و عرضه محصول بهتر باز می‌دارد و رفاه بیشتر شهرنشینان و پایتخت نشینان مستقیماً ضررش متوجه کشاورزان می‌شود.
بدیهی است در کنار این اقدام یعنی بالا بردن سطح درآمد کشاورز با تعیین قیمت واقعی فرآورده‌های کشاورزی باید نیازهای کشاورزان هم بصورت صحیح و سالمی بر کنار از تظاهر و تشریفات و با قیمتهای تمام شده و ارزان در اختیار آنها قرار گیرد تا آنچه مورد نظر شاهنشاه عزیز ماست تحقق یابد (احسنت).
مطلب دیگری که شاهنشاه عنوان فرمودند مربوط به وظایف وزارت اطلاعات و جهانگردی است و اینکه باید ایران را به طرز صحیح به دنیا بشناسانیم و از وسایل ارتباط جمعی درست استفاده کنیم، این مطلب بسیار مهمی است که می‌توان آنرا در دو قسمت مورد تجزیه و تحلیل قرار داد که قسمت اول مربوط به معرفی ایران به دنیاست که همانطور که شاهنشاه آریامهر فرمودند کار مشکلی نیست زیرا دنیای امروز ایران و شاهنشاه ایران را به خوبی می‌شناسد و کمتر روزی است که در جراید و رادیو و تلویزیونهای جهان خبری و تفسیری درباره ایران و اقدامات رهبر انقلاب ایران نباشد ولی نکته مهم این است که باید از این زمینه مساعد استفاده کرد و ایران امروز را با استفاده از شیوه‌های نووتکنیک امروز به دنیا شناساند.
البته باید توجه داشت که ایران امروز فقط تهران و اصفهان و شیراز و چند شهر بزرگ دیگر نیست بلکه در هر گوشه ایران سوژه‌ای برای تهیه فیلم و پوستر و کتاب و جزوه هست و بخصوص باید از اینها استفاده کرد و از اعماق بلوچستان که بصورت یک کارگاه ساختمانی در آمده، از معادن مس و ذغال کرمان، و مزارع جیرفت، از برنامه‌های عمرانی و کشاورزی خراسان و سرخس، از کردستان و تحولات چشمگیری از آذربایجان و صنایع سبک و سنگین آن و بالاخره برنامه‌های کوچک و بزرگی که در هر گوشه ایران به چشم می‌تواند خورد و هر یک از آنها بتواند سوژه برنامه‌ای برای رادیو و فیلمی برای تلویزیون و بالاخره سوژه‌ای برای شناساندن چهره ایران امروز به جهانیان باشد استفاده کرد (صحیح است).
همین دشت مغان که چند روز قبل ما از آن دیدن کردیم و برنامه‌ای که در آن پیاده شده و در دست اجرا است، کانال عظیم، سد بزرگ دریاچه زیبا مزارع سرسبز آن هزاران کارگر صدها ماشین کوچک و بزرگ به قدری عظیم بود که ما را تحت تأثیر قرار داد و اذعان می‌کنیم خود من تا آن روز تنها مطلبی که در مورد مغان می‌دانستم ایجاد سدی بر روی ارس و تهیه آب برای کشاورزی بود در حالیکه موضوع خیلی مهمتر از این حرفهاست.
اینها را باید برای ملت ایران بازگو کرد و برنامه‌ها را بر کنار از تظاهر و تشریفات بصورت فیلمهای مستند در معرض تماشای همگان قرار داد.
لازم است در اینجا به این مطلب اشاره کنم که جامعه انقلابی ایران دیگر نیاز به مرشدهای چپ و راست ندارد و فریب کسانی را که ماسک سرباز راستین انقلاب به چهره زده و با کتمان تحولات عظیم عصر انقلاب با تکیه بر اندوخته‌های مالی باد آورده خود و اطرافیان هیاهو راه می‌اندازند نخواهد خورد و به موقع خود ماسک‌ها را کنار خواهد زد و چهره واقعی آنها را معرفی خواهد نمود و اجازه نمی‌دهد کسانیکه هنوز هم طرز تفکر فئودالیته دارند بار دیگر خود را در پیاپی صفوف مردم جا بزنند و با بهره گیری از نیروی مردم امیال خود را عملی سازند.
اکنون با اغتنام فرصت اشاره‌ای به شورای حزب ایران نوین استان آذربایجان شرقی که در شهر تاریخی مراغه تشکیل شد ویکی از شکوهمند ترین اجتماعات حزب ما در این استان قهرمان پرور بود بکنم بخصوص که جوانان پرشور حزب ما در برگزاری این شورا نقش اساسی داشتند و احساساتی که نسبت به مسائل ملی و میهنی بصورت سخنرانی و اجرای برنامه‌های هنری ابراز داشتند بقدری شور انگیز و افتخار آفرین بود که همه شرکت کنندگان را تحت تأثیر قرار داد و بطور کلی باید بگویم چه در جلسات علنی و چه در کمیسیونها بیشتر همین جوانان بودند که مسائل مختلف منطقه‌ای و مملکتی را عنوان می‌نمودند و با آگاهی و بینش تجزیه و تحلیل کردند (صحیح است).
ریاست این شورا را هم مسلک روحانی وزیر هوشمند کشاورزی و منابع طبیعی بعهده داشت و هم مسلک ارزشمند ما منوچهر کلالی دبیر کل اندیشمند حزب ایران نوین و گروه کثیری از مقامات مرکزی حزب و دبیران حزبی سراسر کشور و نمایندگان کمیته‌ها و سازمانهای مختلف، کشاورزان، کارگران، زنان، جوانان، سپاهیان انقلاب، انجمنهای محلی و انجمنهای شهر و شهرستان و استان سراسر استان آذربایجان شرقی شرکت داشتند، قبل از شروع کار شورا شرکت کنندگان همراه با هزاران نفر از مردم مراغه طی آئین شکوهمندی پیکره رهبر انقلاب ایران را گلباران کردند و شورا کار خود را با قرائت عریضه تلگرافی به پیشگاه شاهنشاه آریا مهر آغاز کرد.
طی سه جلسه علنی شورا که صبح و عصر تشکیل شد رئیس شورا و تنی چند از مقامات مرکزی حزب در زمینه برنامه‌های حزبی و مملکتی و مسائل ملی و میهنی سخن گفتند و چند نفر از نمایندگان سازمانهای حزبی در استان آذربایجان شرقی و نمایندگان طبقات مختلف مردم نیازهای محلی و منطقه‌ای را عنوان کردند و برنامه‌های حزب را در نقاط مختلف تشریح نمودند.
آنگاه کمیسیونهای پنج گانه شورا کار خود را آغاز کردند و طی چند جلسه طولانی امور شهری و عمرانی، امور اجتماعی، امور مربوط به توسعه و گسترش حزب و امور مربوط به سازمانهای وابسته را مورد بحث و گفتگو و تجزیه و تحلیل قرار دادند و کمیسیون نتیجه گیری با توجه به گزارش این کمیسیونها قطعنامه‌ای در ۳۲ ماده تهیه کرد که در جلسه اختتامیه شورا به تصویب رسید و انتشار یافت که قسمتی مربوط به برنامه‌های حزبی است که انجام خواهد شد و امیدوارم که آن قسمت هم که مربوط به دستگاههای اجرائی است با توجه به امکانات مملکت و اولویت برنامه‌ها تحقق یابد.
در این شورا دبیر کل حزب ایران نوین طی سخنان فلسفه انقلاب ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و ضمن تشریح حکومتهای دموکراسی غربی و کمونیست راهی را که شاهنشاه ایران با توجه به فلسفه اسلامی و سنن و روحیات ایرانی انتخاب فرموده‌اند شاهراه سعادت و خوشبختی خواندند.
انقلاب ایران انسانها را فدای پیشرفت برنامه‌های توسعه اقتصادی و صنعتی نمی‌کند بلکه توسعه را برای انسانها می‌خواهد زیرا فلسفه انقلاب ایران انسانی است (صحیح است).
دبیر کل حزب ایران نوین در قسمت دیگری از سخنان خود گفت که باید برای محو باقیمانده آثار فکری سیستم فئودالیته مبارزه کنیم و به تربیت انسانها همت بگماریم زیرا آدم سازی از انجام برنامه عمرانی مهمتر است و ما هم در داخل حزب خودمان خدمتگزاران را تأیید و تقویت خواهیم کرد و کسانی را که هنوز هم در اندیشه فرصت طلبی و استفاده جوئی هستند محکوم می‌کنیم و از صفوف خود می‌رانیم و در عین حال معتقدیم هر فرد حزبی می‌تواند و باید آزادانه اظهار وجود و عقیده کند و نظم و دیسیپلین حزبی را هم رعایت نماید تا دچار هرج و مرج نشویم زیرا حزب ما به آزادی عمل انسانها اعتقاد دارد و با توجه به همین برنامه و تلاش دهساله ما بوده است که موفقیت‌های حزب ایران نوین مدعیان و معاند ین را به فکر ایجاد تشکیلاتی نظیر حزب ایران نوین انداخته و به هوس افتاده‌اند و می‌گویند ما هم هستیم ولی توجه ندارند که تنها حرف زدن کافی نیست و باید کار و کوشش کرد (صحیح است).
دبیر کل حزب در قسمت دیگری از سخنان خود با بیان تحولات مملکتی و رفاه و امنیتی که در پرتو انقلاب بدست آمده متذکر شد که نباید این تأمین و آسایش ما را غافل کند زیرا تمام ممالک قدرتمند گیتی هنگامی به انحطاط رفته که دچار خواب غفلت شدند ولی در عین حال که ما قدرت نظامی کافی داریم و با دوراندیشی شاهنشاه آریا مهر از سالهای پیش نیروی دفاعی مملکت ما تقویت شده ولی ما هم باید بیدار و هوشیار پشت سر این نیروها آماده باشیم.(احسنت).
یک مطلب دیگر را هم از سخنان دبیر کل حزب ایران نوین یادآور می‌شوم و آن مربوط به انتخاب کاندیداها بود که خط مشی و روش حزب ما را روشن کرد که گفت ما مصالح مملکت را فدای کرسی نخواهیم کرد و به دنبال کسانی که نیروی بیشتری در اختیار دارند و می‌توانند با امکانات مالی و به نسبت گروهی را به سوی خود به کشانند نمی‌رویم زیرا پنج کرسی بیشتر یا کمتر اثری در کار ما ندارد ولی آنچه مهم است این است که نباید اصالت و واقعیت انقلاب ایران از بین برود و ما این کار را برای دیگران می‌گذاریم تا به سراغ قدرتمندان که پول و وسیله دارند و می‌توانند عده‌ای را مأمور چپ و راست کنند بروند ولی ما هم بیکار نخواهیم نشست و مبارزه‌ای بی پایان با این عوامل آغاز می‌کنیم زیرا ما بدنبال سربازان واقعی انقلاب و خدمتگزاران شاه و ملت هستیم (احسنت).
نایب رئیس - آقای مظهری وقت جنابعالی تمام شد.
مظهری - اینها قسمتی از سخنان دبیر کل حزب ما بود که مختصراً عنوان کردم تا در تاریخ مشروطیت و صورت جلسات مجلس انقلاب ایران ضبط شود و باقی بماند وگرنه همه کسانیکه در شورای حزب ما در آذربایجان شرقی سخن گفتند چه رئیس شورا و مقامات حزبی و چه افراد محلی همه پیرامون اصالت فلسفه انقلاب ایران و بررسی و تجزیه و تحلیل برنامه‌های انقلابی مملکت صحبت کردند ولی افسوس که این بار هم مردم ایران دور از خبرهای تشریفاتی در جریان گفت و شنود و نتیجه گیری‌های کار شورا قرار نگرفتند و به راستی که شور انگیز بود وقتی دیدیم که کشاورز ساده دل مراغه‌ای، روحانی روشن بین و میانه‌ای، کارگر آزاده تبریزی، دانشجوی روشن و واقع بین آذربایجانی و سایر کسانی که در این شورا سخن گفتند چگونه به ایران زمین و شاهنشاه آریا مهر عشق می‌ورزند و فلسفه انقلاب اصیل ایران را تجزیه و تحلیل می‌کنند و این همان نکته‌ای است که حزب ما به دنبال آن می‌رود، شناخت فلسفه ایران و بالا بردن سطح دانش و بینش مردم وگرنه این واقعیت غیر قابل انکار است که برنامه‌های عمرانی و در هر سطح ایرانی که انجام شود اگر اندیشه مردم جائی نداشته باشد بازده‌ای را که می‌بایست داشته باشد نخواهد داشت و جامعه‌ای را که افرادش فلسفه انقلاب خود را نشناسند و برنامه‌ها و روشهای آنرا ندانند نمی‌توان جامعه انقلابی دانست.
و ای کاش وسایل ارتباط جمعی و بخصوص تلویزیون در این طریق برنامه هائی برکنار از تظاهر و تملق شعارگونه برمبنای واقعیت و اصالت انقلاب و اندیشه‌های انسانی رهبر انقلاب ایران تهیه کنند و کسانی هم که داعیه لیدری و مرشد پروری دارند ابتدا خود با این مسائل آشنائی پیدا کنند و آنگاه به جای هیاهو و جنجال توخالی به تجزیه و تحلیل فلسفه انقلاب بپردازند و اگر هم نارسائی و کمبودی دیدند تذکر بدهند و اگر هم توانستند راه حلی ارائه دهند و گرنه خود را درد آشنا معرفی کردن و برنامه‌های مملکتی را تخطئه نمودن نه تنها برای مملکت نتیجه‌ای نخواهد داشت و کمکی به پیشرفت آنها هم نخواهد کرد مآلا خدمتی است به کسانی که نمی‌خواهند و نمی‌توانند همبستگی و همدلی ملت ایران را ببینند.
آرزو می‌کنم دولت خدمتگزار حزبی ما با چهره‌ای نو و خوئی تازه که یافته است بتواند بیشتر و بهتر در جهت تحقق بخشیدن به آرمانهای شاهنشاه آریامهر و انقلاب ایران توفیق بدست آورد (احسنت - احسنت).
- تصویب صورت جلسه‌های روز سه شنبه (۳) و پنجشنبه (۵) اردیبهشت ماه ۱۳۵۳
۳- تصویب صورت جلسه‌های روز سه شنبه (۳) و پنجشنبه (۵) اردیبهشت ماه ۱۳۵۳.
نایب رئیس - وارد دستور می‌شویم نسبت به صورت جلسه‌های روز سه شنبه سوم و پنجشنبه، پنجم اردیبهشت ماه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود.
- قرائت استعفا نامه آقای عزت الله یزدان پناه از نمایندگی مجلس شورای ملی
۴- قرائت استعفا نامه آقای عزت الله یزدان پناه از نمایندگی مجلس شورای ملی.
نایب رئیس - استعفانامه آقای دکتر یزدان پناه نماینده شهسوار قرائت می‌شود.
چون حسب الامر مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریا مهر به عضویت هیئت دولت مفتخر گردیدم با اظهار کمال تشکر و سپاس از محبت و راهنمائی‌های ارزنده مقام ریاست و همچنین الطاف بی پایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که در طول مدت نمایندگی نسبت به اینجانب مبذول فرمودند بدینوسیله استعفای خود را از سمت نمایندگی مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
با شایسته ترین احترامات - عزت الله یزدان پناه.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان و ارسال به مجلس سنا
۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان و ارسال به مجلس سنا.
نایب رئیس - گزارش شور دوم تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۳۵۳/۲/۵ با حضور آقای قوام صدری وزیر مشاور و آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری و آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها لایحه شماره ۶۹۳۸۴- ۱۳۵۲/۱۰/۱۰ دولت راجع به تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۰ به چاپ شده است مطرح کرد با توجه به پیشنهادات رسیده به شرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش شور دوم آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- هر شخص حقیقی یا حقوقی که کالاهای مورد احتیاج ضروری عامه را بیش از میزان و مدت تعیین شده پنهان نموده و با اعلام دولت ظرف مهلت مقرر نسبت به عرضه آن برای فروش به مردم یا به دولت اقدام ننماید علاوه بر ضبط کالاهای مزبور به نفع دولت در صورتیکه کالای ضروری درجه یک باشد به حبس جنائی درجه یک از سه تا پانزده سال و هرگاه کالای ضروری درجه ۲ باشد به حبس جنائی درجه ۲ از ۲ تا ده سال محکوم می‌شود.
هر گاه معلوم گردد که اقدام مرتکب به قصد اخلال در امنیت و ایجاد تزلزل در اقتصاد عمومی کشور بوده مجازات او اعدام است.
- تبصره ۱- دولت در هر موقع و برای هر مدت که لازم بداند صورت کالاهای ضروری درجه یک و دو مورد احتیاج عامه همچنین مدت و میزان مجاز نگاهداری برای هر کالا را با توجه به گردش کار و قدرت تولید و سایر عوامل تعیین و به طریق مقتضی به اطلاع عموم می‌رساند.
- تبصره ۲- تعیین تکلیف کالا پس از کشف و ضبط به موجب آئین نامه‌ای است که به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
ماده ۲- دولت می‌تواند در موارد لزوم از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا نماید رسیدگی به جرائم مذکور در ماده یک این قانون در هر نقطه از نقاط کشور و به هر مدت که مقتضی باشد با تصویب معظم له به دادگاههای نظامی واگذار گردد.
ماده ۳- کشاورزان و مدیران عامل شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید و تعاونیهای روستائی کشور که بر اساس قراردادهای مربوط تولیدات مورد تعهد خود را بدون عذر موجه به سازمان مرکزی تعاون روستائی و یا سازمان تعاون مصرف شهر و روستا به قیمتهای اعلام شده از طرف دولت نفروشد به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یکسال محکوم خواهد شد.
کلیه سازمانها و دستگاههای که تمام یا قسمتی از بودجه آنها وسیله دولت تأمین می‌شود یا اکثریت سهام آنها متعلق به دولت است مکلفند احتیاجات خود از مواد تولیدی شرکتها و کشاورزان نامبرده بالا را وسیله سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و یا سازمان مرکزی تعاونی روستائی ایران خریداری نمایند.
هرگاه امکانات دو سازمان اخیرالذکر در کافی برای تأمین احتیاج سازمانها و دستگاههای درخواست کننده نباشد مراتب به آنها اعلام خواهد شد تا بهر ترتیب که میسر باشد نسبت به تهیه و تأمین بقیه مواد مورد احتیاج خود از بازارهای داخل یا خارج کشور رأساً اقدام نماید.
ماده ۴- هر شخص حقیقی یا حقوقی کالا یا مصنوعات یا فرآورده‌های خود را از نرخ مقرر گرانتر بفروشد و یا اجرت و یا دستمزد خدمات را زائد بر میزان مقرر دریافت دارد و یا ظاهراً با نرخ مقرر و معمولی معامله کرده ولی عملاً وجه بیشتری دریافت نماید و یا با بکار بردن موادی از نوعی که از لحاظ کیفیت نامرغوب و پائین تر است مشخصات کالا و یا مصنوعات و یا فرآورده‌ها و یا ارزش خدمات را پائین بیاورد و یا از حیث وزن و یا مقدار کمتر تحویل مشتری بدهد و یا تمهیدی به کار برد که وجه بیشتری از مشتری دریافت دارد و همچنین هر فرد صنفی که از عرضه و فروش کالا یا مصنوعات و یا فرآورده‌های خود داری کند به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا سه سال و یا به جزای نقدی از ده هزار ریال تا پانصد ریال و یا بهر دو مجازات محکوم می‌شود بعلاوه دادگاه می‌تواند حسب اهمیت موضوع پروانه کسب متخلف را لغو و یا محل کسب او را تا یکسال تعطیل کند.
- تبصره ۱- دولت مجاز است از محل‌های کسبی که طبق این ماده تعطیل می‌شود برای توزیع همان کالا یا کالاهای ضروری دیگر بدون پرداخت حق کسب و پیشه در مدت تعطیل استفاده نماید بهای کالاهای متعلق به متخلف که در محل کسب باقیمانده پس از فروش به نرخ مقرر به صاحب آن پرداخت خواهد شد.
و هر گاه محل کسب استیجاری باشد مال الاجاره آن در مدت استفاده از طرف دولت پرداخت خواهد شد.
- تبصره ۲- نرخ کالاها و مصنوعات و فرآورده‌ها همچنین اجرت یا دستمزد خدمات از طرف دولت یا سازمانهای تعیین شده وسیله دولت تعیین و آگهی می‌شود.
تولیدکنندگان یا واردکنندگان یا فروشندگان مکلفند اسناد و اطلاعات مربوط به قیمتها راکه به منظور بررسی و تعیین قیمت تمام شده کالا یا کنترل قیمتها مورد نیاز باشد بطور صحیح در اختیار مرجعی که دولت تعیین می‌نماید یا مأمورین رسمی قرار دهند.
در صورت عدم ارائه اطلاعات مزبور بدون عذر موجه در مهلت مقرر مستنکف به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا سه سال محکوم می‌شود و بعلاوه دولت رأساً اقدام به تعیین نرخ کالا خواهد کرد.
ماده ۵- دولت می‌تواند در موارد لزوم از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا نماید رسیدگی به جرائم مندرج در ماده چهار این قانون در تمام کشور یا در هر منطقه از مناطق کشور و به هر مدت که مقتضی باشد با تصویب معظم له به دادگاههای بدوی و تجدید نظر ک به تعداد لازم برای این منظور در نیروهای مسلح شاهنشاهی تشکیل می‌شود واگذار گردد.
- تبصره - دولت منطقه یا مناطق مشمول اجراء این ماده را قبلاً برای اطلاع عامه آگهی خواهد کرد.
ماده ۶- دادگاه بدوی از یکنفر و دادگاه تجدید نظر از سه نفر از افسران نیروهای مسلح شاهنشاهی تشکیل می‌شود رسیدگی در دادگاههای مذکور بدون دخالت بازپرس و دادستان انجام خواهد شد و برای هر دادگاه که بطور ثابت یا سیار تشکیل می‌شود به تعداد مورد لزوم کارمند اداری تعیین می‌گردد.
- تبصره - ترتیب انتخاب دادرسان و کارمندان اداری و حوزه صلاحیت و طرز رسیدگی دادگاهها و نحوه اجراء احکام و تشکیلات سازمان نظارت به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت جنگ تهیه و تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
ماده ۷- به منظور نظارت و مراقبت در امور احکام دادگاههای مذکور در ماده ۶ برای یک یا چند منطقه سازمانی از طرف ستاد بزرگ ارتشتاران بنام سازمان نظارت تشکیل خواهد شد و دادگاههای نامبرده مکلفند یک نسخه از احکام صادر را بلافاصله پس از صدور به سازمان نظارت ارسال نمایند.
ماده ۸- رئیس دادگاه بدوی در صورت مشاهده یا دریافت شکایت یا حصول اطلاع از گرانفروشی و یا سایر تخلفات مندرج در ماده ۴ این قانون پس از انجام تحقیقات لازم به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی صادر خواهد کرد.
- تبصره - احکام محکومیت صادر از دادگاههای بدوی بلافاصله به موقع اجرا گذارده می‌شود.
هر گاه محکومیت زائد بر سه ماه حبس و یا پنجاه هزار ریال جزای نقدی و یا تعطیل محل کسب بیش از یک ماه باشد محکوم علیه حق دارد پس ابلاغ حکم بلافاصله تقاضای تجدید نظر نماید.
ماده ۹- در صورتیکه مرتکب شخص حقوقی باشد مسئول مدیر عامل یا کسانی هستند که تصدی امور شخص حقوقی را بعهده دارند و در مورد شخص حقیقی حسب مورد مسئول صاحب پروانه یا مباشر عمل است.
ماده ۱۰- در صورت انقضاء مدت اجرای این قانون در نیروهای مسلح شاهنشاهی پرونده هائی که به صدور حکم قطعی منتهی نشده است به مراجع صالح جهت رسیدگی ارسال می‌گردد.
ماده ۱۱- دولت در هر موقع که اجرای تمام یا هر یک از مقررات موضوع مواد ۱و۲و۳و۴ این قانون را ضروری تشخیص دهد مراتب را ضمن تعیین منطقه یا مناطق مشمول اجرای این مقررات و مدت اجرای آن برای اطلاع عامه آگهی خواهد کرد. در نقاطی که هر یک از مقررات این قانون اجرا می‌شود قوانین و مقررات مغایر موقوف الاجراء خواهد ماند و در سایر نقاط همچنین در پایان مدت اجرای این قانون در نقاط اعلام شده قوانین و مقررات موجود کماکان اجراء می‌شود.
مخبر کمیسیون دادگستری - دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۳/۲/۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۰ چاپ شده است مطرح و گزارش کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور دوم آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور - رضا سجادی.
گزارش شور اول از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون و امور روستاها با حضور نمایندگان دولت لایحه تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۰ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها - مهندس حسین خسروی.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۱۳۵۳/۲/۷ با حضور آقای تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۰ چاپ شده است مطرح و گزارش دادگستری را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون نظام - سرلشگر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد رد جلسه ۱۳۵۳/۲/۷ با حضور آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد لایحه تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۰ چاپ شده است مطرح و گزارش دادگستری را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور دوم آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون اقتصاد- دکتر احمد رفیعی.
نایب رئیس - ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- هر شخص حقیقی یا حقوقی که کالاهای مورد احتیاج ضروری عامه را بیش از میزان و مدت تعیین شده پنهان نموده و با اعلام دولت ظرف مهلت مقرر نسبت به عرضه آن برای فروش به مردم یا به دولت اقدام ننماید علاوه بر ضبط کالاهای مزبور به نفع دولت در صورتیکه کالای ضروری درجه یک باشد به حبس جنائی درجه یک از سه تا پانزده سال و هرگاه کالای ضروری درجه ۲ باشد به حبس جنائی درجه ۲ از ۲ تا ده سال محکوم می‌شود.
هر گاه معلوم گردد که اقدام مرتکب به قصد اخلال در امنیت و ایجاد تزلزل در اقتصاد عمومی کشور بوده مجازات او اعدام است.
- تبصره ۱- دولت در هر موقع و برای هر مدت که لازم بداند صورت کالاهای ضروری درجه یک و دو مورد احتیاج عامه همچنین مدت و میزان مجاز نگاهداری برای هر کالا را با توجه به گردش کار و قدرت تولید و سایر عوامل تعیین و به طریق مقتضی به اطلاع عموم می‌رساند.
- تبصره ۲- تعیین تکلیف کالا پس از کشف و ضبط به موجب آئین نامه‌ای است که به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
نایب رئیس - در ماده اول نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲- دولت می‌تواند در موارد لزوم از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا نماید رسیدگی به جرائم مذکور در ماده یک این قانون در هر نقطه از نقاط کشور و به هر مدت که مقتضی باشد با تصویب معظم له به دادگاههای نظامی واگذار گردد.
نایب رئیس - در ماده دوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳- کشاورزان و مدیران عامل شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید و تعاونیهای روستائی کشور که بر اساس قراردادهای مربوط تولیدات مورد تعهد خود را بدون عذر موجه به سازمان مرکزی تعاون روستائی و یا سازمان تعاون مصرف شهر و روستا به قیمتهای اعلام شده از طرف دولت نفروشد به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
کلیه سازمانها و دستگاههای که تمام یا قسمتی از بودجه آنها وسیله دولت تأمین می‌شود یا اکثریت سهام آنها متعلق به دولت است مکلفند احتیاجات خود از مواد تولیدی شرکتها و کشاورزان نامبرده بالا را وسیله سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و یا سازمان مرکزی تعاونی روستائی ایران خریداری نمایند.
هرگاه امکانات دو سازمان اخیرالذکر در کافی برای تأمین احتیاج سازمانها و دستگاههای درخواست کننده نباشد مراتب به آنها اعلام خواهد شد تا بهر ترتیب که میسر باشد نسبت به تهیه و تأمین بقیه مواد مورد احتیاج خود از بازارهای داخل یا خارج کشور رأساً اقدام نماید.
نایب رئیس - در ماده ۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴- هر شخص حقیقی یا حقوقی کالا یا مصنوعات یا فرآورده‌های خود را از نرخ مقرر گرانتر بفروشد و یا اجرت و یا دستمزد خدمات را زائد بر میزان مقرر دریافت دارد و یا ظاهراً با نرخ مقرر و معمولی معامله کرده ولی عملاً وجه بیشتری دریافت نماید و یا با بکار بردن موادی از نوعی که از لحاظ کیفیت نامرغوب و پائین تر است مشخصات کالا و یا مصنوعات و یا فرآورده هل و یا ارزش خدمات را پائین بیاورد و یا از حیث وزن و یا مقدار کمتر تحویل مشتری بدهد و یا تمهیدی به کار برد که وجه بیشتری از مشتری دریافت دارد و همچنین هر فرد صنفی که از عرضه و فروش کالا یا مصنوعات و یا فرآورده‌های خود داری کند به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا سه سال و یا به جزای نقدی از ده هزار ریال تا پانصد ریال و یا بهر دو مجازات محکوم می‌شود بعلاوه دادگاه می‌تواند حسب اهمیت موضوع پروانه کسب متخلف را لغو و یا محل کسب او را تا یکسال تعطیل کند.
- تبصره ۱- دولت مجاز است از محل‌های کسبی که طبق این ماده تعطیل می‌شود برای توزیع همان کالا یا کالاهای ضروری دیگر بدون پرداخت حق کسب و پیشه در مدت تعطیل استفاده نماید بهای کالاهای متعلق به متخلف که در محل کسب باقیمانده پس از فروش به نرخ مقرر به صاحب آن پرداخت خواهد شد.
و هر گاه محل کسب استیجاری باشد مال الاجاره آن در مدت استفاده از طرف دولت پرداخت خواهد شد.
- تبصره ۲- نرخ کالاها و مصنوعات و فرآورده‌ها همچنین اجرت یا دستمزد خدمات از طرف دولت یا سازمانهای تعیین شده وسیله دولت تعیین و آگهی می‌شود.
تولیدکنندگان یا واردکنندگان یا فروشندگان مکلفند اسناد و اطلاعات مربوط به قیمتها را که به منظور بررسی و تعیین قیمت تمام شده کالا یا کنترل قیمتها مورد نیاز باشد بطور صحیح در اختیار مرجعی که دولت تعیین می‌نماید یا مأمورین رسمی قرار دهند.
در صورت عدم ارائه اطلاعات مزبور بدون عذر موجه در مهلت مقرر مستنکف به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا سه سال محکوم می‌شود و بعلاوه دولت رأساً اقدام به تعیین نرخ کالا خواهد کرد.
نایب رئیس - در ماده ۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵- دولت می‌تواند در موارد لزوم از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا نماید رسیدگی به جرائم مندرج در ماده چهار این قانون در تمام کشور یا در هر منطقه از مناطق کشور و به هر مدت که مقتضی باشد با تصویب معظم له به دادگاههای بدوی و تجدید نظر ک به تعداد لازم برای این منظور در نیروهای مسلح شاهنشاهی تشکیل می‌شود واگذار گردد.
- تبصره - دولت منطقه یا مناطق مشمول اجراء این ماده را قبلاً برای اطلاع عامه آگهی خواهد کرد.
نایب رئیس - در ماده ۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶- دادگاه بدوی از یک نفر و دادگاه تجدید نظر از سه نفر از افسران نیروهای مسلح شاهنشاهی تشکیل می‌شود رسیدگی در دادگاههای مذکور بدون دخالت بازپرس و دادستان انجام خواهد شد و برای هر دادگاه که بطور ثابت یا سیار تشکیل می‌شود به تعداد مورد لزوم کارمند اداری تعیین می‌گردد.
- تبصره - ترتیب انتخاب دادرسان و کارمندان اداری و حوزه صلاحیت و طرز رسیدگی دادگاهها و نحوه اجراء احکام و تشکیلات سازمان نظارت به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت جنگ تهیه و تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
نایب رئیس - در ماده ۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷- به منظور نظارت و مراقبت در امور احکام دادگاههای مذکور در ماده ۶ برای یک یا چند منطقه سازمانی از طرف ستاد بزرگ ارتشتاران بنام سازمان نظارت تشکیل خواهد شد و دادگاههای نامبرده مکلفند یک نسخه از احکام صادر را بلافاصله پس از صدور به سازمان نظارت ارسال نمایند.
نایب رئیس - در ماده ۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸- رئیس دادگاه بدوی در صورت مشاهده یا دریافت شکایت یا حصول اطلاع از گرانفروشی و یا سایر تخلفات مندرج در ماده ۴ این قانون پس از انجام تحقیقات لازم به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی صادر خواهد کرد.
- تبصره ۱- احکام محکومیت صادر از دادگاههای بدوی بلافاصله به موقع اجرا گذارده می‌شود.
هر گاه محکومیت زائد بر سه ماه حبس و یا پنجاه هزار ریال جزای نقدی و یا تعطیل محل کسب بیش از یک ماه باشد محکوم علیه حق دارد پس ابلاغ حکم بلافاصله تقاضای تجدید نظر نماید.
نایب رئیس - در ماده ۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
ماده ۹- در صورتیکه مرتکب شخص حقوقی باشد مسئول مدیر عامل یا کسانی هستند که تصدی امور شخص حقوقی را بعهده دارند و در مورد شخص حقیقی حسب مورد مسئول صاحب پروانه یا مباشر عمل است.
نایب رئیس - در ماده ۹ نظری نیست ؟آقای سمیعی بفرمائید.
سمیعی - عرض کنم در ماده یک این لایحه که از آن گذشتیم یک نارسائی وجود داشت که بعلت آن نارسائی این ماده ۹ بوجود آمد, (مظهری - ماده یک که تصویب شد) من مبتدای عرضم را گفتم بعد متوجه خبرش می‌شوید.
آقای مظهری فکر می‌کنم بهتر باشد در ماده یک گفته شده بود راجع به مجازات شخصیتهای حقوقی، که مسلماً به این نتیجه می‌رسیم که یک شخصیت حقوقی نمی‌شود مجازات کرد باید یک فردی را پیدا کرد که مسئولیت آن شرکت یا آن شخصیت حقوقی را داشته باشد تا آن مسئول و مدیر را به خاطر آن جرمی که مرتکب شده مجازات بکند نتیجه این شد که آمدید تبصره ۲ ماده ۸ را که در گزارش شور اول وجود داشت و الان در این لایحه وجود ندارد در گزارش شور دوم این را تبدیل کردند به یک ماده مستقلی، به نام ماده ۹ , چرا این کار را کردند باری اینکه نقصی که در لایحه وجود داشته از بین برود و این مربوط به ماده یک و مربوط به آن شخصیتهای حقوقی است که بنده به آن اشاره کردم که این نقص هنوز وجود دارد و از بین نرفته یعنی یک نارسائی وجود دارد، شما در ماده ۹ که الان مطرح است نوشته‌اید در صورتیکه مرتکب شخص حقوقی باشد بطور اعم و بطور کلی گفته شده است که مرتکب، مرتکب چه ؟کجا؟ مربوط به کدام ماده؟ مربوط به کدام تبصره؟ مربوط به چه چیز؟ این کلمه مرتکب اینجا نارسا است و نمی‌رساند مطلب را و نمی‌شود آنرا کافی دانست برای این لایحه، و اما مسئله این است که فکر کردید برای اینکه لایحه دوباره به مجلس سنا برنگردد این ماده ۹ را به این شکل بوجود بیاورید در حالیکه من شخصاً معتقد هستم و البته فراکسیون ما هم این اعتقاد را دارد که این لایحه باید به مجلس سنا برود چرا؟ برای اینکه تغییرات اساسی در این لایحه داده شده، اولاً این لایحه قبلاً ده ماده
Page 18 missing
و در مسئله احتکار اشخاص حقوقی هستند که خدای نکرده ممکن است کالای مورد نیاز عامه را به کیفیتی احتکار کنند.
کسانیکه تنها و هزاران خروار کالا را احتکار می‌کنند که مؤثر در بازار باشد اشخاص حقوقی هستند والا کسیکه یک کیسه شکر را نگه می‌دارد و او را بگیرید یا نگیرید تأثیر ندارد ولی آنها که هزار تن احتکار می‌کنند باید تعقیب شوند و این مسئله مربوط به ملت ایران است، باید یک لایحه جامع بیاورید که وافی به مطلب باشد عرض دیگری ندارم (احسنت).
نایب رئیس - آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر - پیشنهاد جناب آقای فخر طباطبائی که در کمیسیون مطرح شده در واقع پیشنهادی مستقل نبود و متن خاصی هم نداشت چون این پیشنهاد در ماده ۸ بود در واقع این ماده ۹ قبلاً تبصره ۲ ماده ۸ بوده و اجباری برای ذکر این مطلب نبود حالا که به این شکل شده تذکر ایشان صحیح است چون مقام ریاست اعلام فرمودند این لایحه به مجلس سنا خواهد رفت.
ایشان پیشنهادشان این است که در ابتدای ماده ۹ یک جمله اضافه بشود به این صورت در کلیه موارد مذکور در این قانون هر گاه مرتکب . . . الی آخر بنظر من هیچ اشکالی نخواهد داشت.
نایب رئیس - پیشنهاد آقای فخر طباطبائی قرائت می‌شود.
ابتدای ماده ۹ در کلیه موارد مذکور در این قانون هر گاه مرتکب ...
نایب رئیس - نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به این پیشنهاد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. به ماده ۹ با اصلاحی که بعمل آمد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰- در صورت انقضاء مدت اجرای این قانون در نیروهای مسلح شاهنشاهی پرونده هائی که به صدور حکم قطعی منتهی نشده است به مراجع صالح جهت رسیدگی ارسال می‌گردد.
نایب رئیس - در ماده ۱۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱- دولت در هر موقع که اجرای تمام یا هر یک از مقررات موضوع مواد ۱و۲و۳و۴ این قانون را ضروری تشخیص دهد مراتب را ضمن تعیین منطقه یا مناطق مشمول اجرای این مقررات و مدت اجرای آن برای اطلاع عامه آگهی خواهد کرد. در نقاطی که هر یک از مقررات این قانون اجرا می‌شود قوانین و مقررات مغایر موقوف الاجراء خواهد ماند ودر سایر نقاط همچنین در پایان مدت اجرای این قانون در نقاط اعلام شده قوانین و مقررات موجود کماکان اجراء می‌شود.
نایب رئیس - ماده ۱۱ مطرح است. آقای فرهاد پور بفرمائید.
فرهادپور - بدون شک همکاران گرامی توجه فرمودند که عنوان چنین لایحه‌ای و تصویب چنین قانونی در این موقعیت استثنائی برای مبارزه با گرانفروشی در جهت تأمین رفاه عمومی بصورت استثنائی مورد توجه دولت بوده و برای این منظور دولت لایحه‌ای به مجلس داده است. نمایندگان محترم اعم از اکثریت یا اقلیت کمال همکاری را در تکمیل و تصویب این لایحه بعمل آورده‌اند فقط و فقط به خاطر تأمین یک نتیجه که با تصویب این قانون بتواند جوابگوی انتظارات عمومی در مورد کنترل نرخ‌ها و جلوگیری از احتکار و گرانفروشی و کم فروشی و سایر مواردی که در لایحه ذکر شده است باشد.
من از شما انصاف می‌خواهم. ماده یک مربوط است به احتکار، در شرایط کنونی مملکت، در موقعیتی که دنیا آنقدر بهم نزدیک شده که حتی تورم خارج از مرز به داخل مرز سرایت می‌کند و تأثیر می‌گذارد و ما را متأثر می‌کند آیا ما می‌توانیم بگوئیم که در تهران نگهداری فلان جنس احتکار است و در ورامین احتکار نیست؟ و آیا این قانون را از نظر مکانی به استثناء اعلام کردن و شمول عام نداشتن آن موجب این نخواهد بود که دائماً ابعاد محتکران در حال تغییر محل قرار گرفته و دولت ناچار شود یا عواملی به دنبال اینها بدود، اگر گفت ورامین احتکار است می‌برند گرمسار، اگر گفت گرمسار احتکار است می‌برند ابرقو، قانون باید شمول عام به آن کیفیت داشته باشند که شاملیت و جامعیت کامل داشته باشد تا به آن نتیجه‌ای که مورد نظر ماست برسد.
در ماده ۳ می گودیم که کشاورزان شرکتهای تعاونی تولیداتشان را بفروشند به دستگاههای دولتی و دستگاههای که با سرمایه دولت اداره می‌شوند موظفند که احتیاجاتشان را از آنها تهیه و تأمین کنند، آیا این می‌تواند با یک چنین فکر صحیح و چنین فکر سالمی در مملکت طبقه بندی بشود در گیلان بکنید در مازندران نکنید در کاشان بکنید در قزوین بکنید در مازندران نکنید در کاشان بکنید در قزوین نکنید آیا این فکر عام است؟ فکر خوب است و صحیح است و مفید است و ما هم معتقد به آن هستیم اما ماده ۳ این قانون را به چه کیفیت شما می‌خواهید بگذارید؟ می‌خواهید در مراکزی که اعلام بکنید این قانون را حاکمیت بدهید، در حالیکه به نظر من حاکمیت عام این قانون در سراسر مملکت در مورد ماده ۳ از ضرورات است.
در ماده ۴ من از سروران عزیزی که در گروه اکثریت هستند و به مسائل حقوقی بیش از من وارد هستند واقعاً این انصاف را می‌خواهم چند مورد ذکر شده، گرانفروشی، کم فروشی، مخفی کردن، عرضه نکردن، صورت حساب ندادن خودداری از عرضه کالا، جنس نامرغوبی را به عنوان جنس مرغوب فروختن، درجه بندی کالا را عوض کردن یک چنین جرائمی را ما پیش بینی می‌کنیم و به حق باید با تمام قدرت، دولت این قانون را اعمال کند.
من فکر می‌کنم دوستان عزیز، آنچه که مطرح است این قانون مربوط به سرنوشت مملکت است بطور مسلم جرائم مذکور در ماده ۴ حکم مذکور در ماده ۳ جرم مذکور در ماده یک مسائلی است که در تمام مملکت باید این قانون حکومت کند.
آقای دکتر دادفر می‌شود گفت یک آدمی که در تهران کم فروشی کرده با یک آدمی که در قم کم فروشی کرده جرمش متفاوت است؟ کم فروشی، کم فروشی است از نظر مذهبی محکوم است از نظر اخلاقی محکوم است از نظر حقوقی و قانونی هم محکوم است استثناء کردن این مسأله به نظر من صحیح نیست پیشنهادی که بنده تقدیم کرده بودم در جهت این بود که قانون عام باشد شامل همه مملکت باشد شامل همه مردم باشد در تمام مملکت با قدرت مساوی نسبت به تمام مردم اجرا بشود شاید انشاء الله با تصویب و اجرای این قانون دولت در نیت خیری که برای کنترل قیمتها دارد موفق بشود و در جهت رفاه عمومی توفیق بیشتری نصیبش شود (احسنت).
نایب رئیس - نظر دیگری در ماده ۱۱ نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۱۱ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ خانم سرخوش بفرمائید.
خانم دکتر سرخوش - ریاست محترم مجلس شورای ملی، همکاران ارجمند در این لایحه مجازات محتکرین عرایضی داشتم که به طور خلاصه می‌خواهم روی کلیات صحبت کنم و وارد جزئیات و مواد نمی‌شوم و منظورم از اینکه وقت شما را می‌گیرم در این مورد تذکری است که به نمایندگان محترم اقلیت عرض می‌کنم.
اگر بنده به جای نمایندگان اقلیت بودم صددرصد به این لایحه رأی موافق می‌دادم به دلایلی که خدمتشان بطور خلاصه می‌گویم یکی از آن دلائل این است بطوریکه نمایندگان محترم می‌دانند همیشه ملت ایران در مقابل دو اهریمن قرار داشته است و با هر دو اهریمن مبارزه می کرده است یکی از این اهریمنان استعمارگران خارجی بودند که به شهادت ملت ایران و همه جهانیان دست استعمار را رهبر خردمند ما با یک رهبری اندیشمندانه و مدبرانه از دامان استقلال کشورمان کوتاه کردند دیگر استعمارگران داخلی یا استثمار کنندگان داخلی کشور هستند.
اینها همان افرادی هستند که با احتکار و سوء استفاده کالاهای ضروری ملت ایران، می‌خواستند جیب خودشان را در اسرع وقت پر کنند آنهم از راه نامشروع.
بنابراین آمدن چنین لایحه‌ای و ضرورت این لایحه در این است که موفق شده است دست اینگونه افراد و این زالوهای اجتماعی را که خوشبختانه چهره‌های پلیدشان را به جامعه ایران شناسانده‌اند برای همیشه کوتاه کند.
ما امیدواریم که هر چه زودتر با تصویب این لایحه دست این زالوهای اجتماع از جامعه مصرف کننده ایران کوتاه بشود عرض دیگری ندارم و از اینکه به عرایضم توجه فرمودید متشکرم (احسنت)
نایب رئیس - آقای فرهاد پور بفرمائید.
فرهادپور- بنده قصد نداشتم دیگر مصدع بشوم چون فکر می‌کردم با همه عرایضی که در ماده ۱۱ کردم و بی عنایتی که نسبت به مطالب معروضه از گروه اکثریت دیدم لااقل راه حلی اینجا باشد که خود دولت را قانع کند به اینکه به جای اعلام منطقه این قانون را در سطح مملکت اعلام کند چون به هر حال این حق در قانون به دولت داده شده است و استدعای من این است نمایندگان دولت که حضور دارند با عنایت به عرایضی که کردم واقعاً از این مطلب در سطح مملکت استفاده کنند.
ولی سرکار خانم سرخوش لایحه‌ای است دولت شما به عنوان راه حل، بعنوان یک وسیله‌ای برای انجام وظیفه و مسئولیتی که به عهده دارد به مجلس تقدیم کرده ما این لایحه را تا آنجا که توانستیم با بیان خودمان با پیشنهادهای خودمان با عرایض خودمان خواستیم جامعیت بیشتری به آن بدهیم ولی متأسفانه که در قبول مسائل اصولی تعصب حزبی به خرج می‌دهید و در پایان لایحه از ما رأی به لایحه را می‌خواهید اگر دولت جامعیت ندهد و در سطح مملکت اعلام نکند بنده آنرا کافی به مقصود نمی‌دانم ضمن اینکه فرمایش شما را در جهت تنبیه زالوهایی که به جان اجتماع افتاده‌اند تأیید می‌کنم از جهت ضرورت مجازات کسانی که استثمار داخلی می‌کنند تصدیق می‌کنم به شرط اینکه دو تا نمونه از این مجازاتها را شما که عضو اکثریت هستید به من اعلام کنید نشان بدهید یا توی روزنامه تان منعکس کنید وقتی که شما، از کسانی که تجاوز کردند و منافع ملی را مورد سوء استفاده شخصی قرار داده‌اند اسم می‌برید تصدیق دارید پس وجود دارد. وقتی وجود دارد از حزب خودتان بخواهید که معرفی کنند که اینها کی بودند؟ چکار کردند و کی هستند؟ این آن چیزی است که محتوای سؤال من است از وزارتی که مسئول این امور بوده از ما رأی می‌خواهید در پایان لایحه‌ای که شما نباید از ما چنین انتظاری را داشته باشید ما این لایحه را دوای درد نمی‌دانیم این لایحه را جامع نمی‌شناسم در عین حال چون دلوت معتقد است که با این لایحه می‌تواند وظیفه اش را به نحو احسن انجام دهد آرزوی موفقیت برای شما می‌کنم رأی کافی دارید لایحه را بصورت قانون در می‌آورید.
انشاء الله عرایض من خلاف باشد و لایحه جوابگوی نیازهای جامعه باشد و دولت در برآورده کردن این نیاز و انجام این وظیفه توفیق بیشتری پیدا کند چون ما نتیجه کار مورد نظرمان هست و به هیچ وجه بحث جدلی و تعصبی و جناحی نداریم (احسنت).
نایب رئیس - در کلیات آخر لایحه نظر دیگری نیست ؟(اظهاری نشد) مجموع مواد و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- معرفی آقای جمشید آموزگار به سمت وزیر کشور و سرپرست سازمان امور اداری و استخدامی کشور، آقای هوشنگ انصاری به سمت وزیر امور اقتصادی و دارائی، آقای ایرج وحیدی به سمت وزیر نیرو، آقای غلامرضا کیانپور به سمت وزیر اطلاعات و جهانگردی، آقای رضا صدقیانی به سمت وزیر تعاون و امور روستاها، آقای فرخ نجم آبادی به سمت وزیر صنایع و معادن، آقای احمد هوشنگ شریفی به سمت وزیر آموزش و پرورش، آقای عبد الحسین سمیعی به سمت وزیر علوم و آموزش عالی، آقای کریم معتمدی به سمت وزیر پست و تلگراف و تلفن، آقای فریدون مهدوی به سمت وزیر بازرگانی، آقای همایون جابر انصاری به سمت وزیر مسکن و شهرسازی، آقای شجاع الدین شیخ الاسلام زاده به سمت وزیر رفاه اجتماعی، آقای دکتر عزت الله یزدان پناه به سمت وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر، بوسیله امیر عباس هویدا (نخست وزیر)
۶- معرفی آقای جمشید آموزگار به سمت وزیر کشور و سرپرست سازمان امور اداری و استخدامی کشور، آقای هوشنگ انصاری به سمت وزیر امور اقتصادی و دارائی، آقای ایرج وحیدی به سمت وزیر نیرو، آقای غلامرضا کیانپور به سمت وزیر اطلاعات و جهانگردی، آقای رضا صدقیانی به سمت وزیر تعاون و امور روستاها، آقای فرخ نجم آبادی به سمت وزیر صنایع و معادن، آقای احمد هوشنگ شریفی به سمت وزیر آموزش و پرورش، آقای عبد الحسین سمیعی به سمت وزیر علوم و آموزش عالی، آقای کریم معتمدی به سمت وزیر پست و تلگراف و تلفن، آقای فریدون مهدوی به سمت وزیر بازرگانی، آقای همایون جابر انصاری به سمت وزیر مسکن و شهرسازی، آقای شجاع الدین شیخ الاسلام زاده به سمت وزیر رفاه اجتماعی، آقای دکتر عزت الله یزدان پناه به سمت وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر، بوسیله امیر عباس هویدا (نخست وزیر).
نایب رئیس - آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) - همانطور که خانمها و آقایان محترم اطلاع دارید پس از تدوین و تصویب برنامه پنجم کشور در عرض سال گذشته و شروع امسال، به رهبری شاهنشاه اقدامات بسیار مهمی انجام گرفت که ایران از لحاظ درآمدها به یک حد فوق العاده رسیده است از طرف دیگر پیشرفت صنعتی و کشاورزی ما و بطور کلی پیشرفت اقتصادی مملکت، به چنان رشدی رسید که یک نگاه جدیدی به برنامه پنجم و تغییرات در حجم سرمایه گذاری‌ها و بررسی اولویت‌ها دولت را وادار کرد که برنامه تدوین شده‌ای آماده کند و امیدوارم در تابستان امسال تقدیم قوه مقننه خواهیم کرد (احسنت).
بدیهی است چنین برنامه‌های عظیمی، چنین برنامه‌های تدوین شده‌ای، ما را به کعبه می‌برد نه به تر کستان، البته منظورم را متوجه شدید با این پیشرفت هائی که داریم من اطمینان دارم اگر دوستان حزب ایران نوین را خوشوقت می‌کند حتماً دوستان اقلیت را هم خوشوقت خواهد کرد چون برای سعادت و پیشرفت مملکت ایران و برای سعادت و پیشرفت ایران کسی مخالف نیست و این بدیهی است (صحیح است).
راجع به بعضی مسائل چه بسا وقتی که کارهای عظیمی انجام می‌گیرد اشخاصی هستند که مقداری از آن آبها را به طرف دیگر می‌برند مانعی ندارد رودخانه در آن جاست و عظمتش هم برای همه روشن است پیشرفت ماهم از هر لحاظ روشن است این پیشرفت در بدو امر مرهون رهبری شاهنشاهمان است (صحیح است - احسنت).
و بعداً به خدمات و خدمتگزاری هر فرد ملت ایران (آفرین).
عباس میرزائی - به خدمتگزاری شخص شما هم مربوط است جناب آقای نخست وزیر.
نخست وزیر- بنده هم مثل هر فرد ایرانی این سهم دارم (آفرین) در هر صورت این مسأله موجب شد که ما با یک رشد چهل درصد پیشرفت کرده‌ایم بدیهی است دوستان اقلیت علاقه دارند که در زمان ما، در زمان دولت حزب ایران نوین، رکورد رشد ۴۰ درصد را هم بشکنیم.
آنرا هم می‌شکنیم مانعی ندارد. اگر منظورتان همین است، آنرا هم سعی می‌کنیم که بشکنیم (احسنت) عیبی ندارد که ما این رکوردها را بشکنیم وضع پیشرفتمان ایجاب می‌کرد که ما در دستگاه اداریمان تغییراتی بدهیم. خانمها و آقایانی که بیاد دارید که چند سال پیش ما وزارتخانه‌های جدیدی تأسیس کردیم و بعداً وقتی این وزارتخانه‌ها وظایفشان را انجام دادند، ادغامشان کردیم در وزارتخانه‌های دیگر که به اطلاعتان رسید.
ما هیچگونه تعصبی نداریم اگر روزی یک دستگاهی برای پیشرفت ملکت لازم بود تا آخر یک برنامه یا برنامه دیگر، تغییراتی در آن ندهیم. روی این اصل یک تغییراتی در تشکیلاتمان داده شد.
از یک طرف دستگاههای اقتصادیمان را بهم نزدیکتر کردیم و آن ایجاد وزارت امور اقتصادی و دارایی است که مکمل هم است چون سیاستهای اقتصادی نمی‌تواند از سیاستهای مالی دور باشد.
این دو سیاست مکمل یکدیگرند، خودتان از نزدیک می‌بینید و حتماً روزنامه‌ها را قرائت می فرمائید، حتی روزنامه‌های مخالف دولت که تعدادشان هم زیاد نیست، از یکی دو تا تجاوز نمی‌کند، در مقابل ۱۸۰ روزنامه‌ای که ما داریم!
اگر به همان روزنامه‌ها نگاه کنید می‌بینید، تعداد نمایندگان که برای سرمایه گذاری برای صنعت به ایران می‌آیند، آنقدر زیاد شده که اجباراً باید وزارتخانه‌های بخصوصی مسئولیت صنایع و معادن و بازرگانی را بدست بگیرند.
چنین وزارتخانه هائی درست شده‌اند که مسلماً با وزارتخانه امور اقتصادی و دارائی همکاری خواهند داشت و این سیاستها را روشن و هماهنگ خواهیم کرد تا از نزدیک با هم کار کنند.
موضوع بعدی پیشرفت سریع در خیلی از موارد دور می‌کنیم و این تصمیم گیریها به استانها داده می‌شود. وزارت کشور، در رأسش یکی از وزرای لایق قرار خواهد گرفت که در ضمن، سرپرستی سازمان امور اداری و استخدامی کشور را خواهد داشت.
برای راحتی خیال دوستان حزب اقلیت که اگر خدای نکرده در انتخابات دیگری موفقیت زیادی نداشته باشند نگویند وزیر کشور، وزیر حزبی بوده است، وزیر غیر حزبی در رأس این وزارتخانه منصوب شد. رأی، رأی قاطع مردم ایران خواهد بود، ما با بیلانی که ارائه خواهیم داد اطمینان راسخ داریم که ملت حق شناس ایران همیشه با در نظر گرفتن ارقام و زندگی خود رأی می‌دهد و بدیهی است با خدماتی که تا کنون انجام داده‌ایم به ما رأی خواهد داد (احسنت).
از خداوند متعال می‌خواهم که حزب مخالف هم در مجلس آینده نمایندگانی داشته باشد چون با تضاد افکار و استدلال نظر مخالف است که حقیقت روشن می‌شود اینها مسائلی است که بوسیله چنین وزارتخانه‌ای که هیچ مأمور دولتی در هیچ کاری که مربوط به انتخابات و احزاب بشود حق مداخله نداشته باشد اینها چه عضو این حزب باشند و چه عضو آن حزب یا گروهی دیگر که اینجا گروه پارلمانی ندارند و یا گروههای که در خارج هستند و گاهی در روزنامه شان مطالبی می‌نویسند !البته بهشان هم حق می‌دهم، چون از ریخت و قیافه ما خسته شده‌اند، راست هم می‌گویند، خسته هم می‌شوند. ده پانزده سال است منتظرند و باز هم باید منتظر بمانند (خنده نمایندگان) اینها حق دارند، ما هم به سهم خودمان حق داریم. پس این اطمینان برای همه حاصل است که باید به طرف انتخابات برویم، یک سال و چند ماه دیگر به انتخابات مانده. و مردم این کشور رأی خواهند داد. این تغییرات عمده‌ای بود و تغیر دیگری که مسلماً برای خانمها و آقایان اهمیت زیادی دارد موضوع رفاه اجتماعی است. می‌دانید در برنامه پنجم ما آنچه که تدوین شده و آنچه که بعداً با اصلاحی که خواهد شد تقدیم خواهد شد به رفاه اجتماعی اهمیت زیادی دادیم.
شاهنشاه فرمودند که این برنامه، برنامه رفاه مملکت ایران است. پس برای هماهنگی این کارها وزارت رفاه اجتماعی منظور شده است که وزیر مربوطه، سعی خواهد کرد برنامه‌هایش را تطبیق کند بدون اینکه بخواهیم تمام این دستگاهها را در یکجا متمرکز کنیم هماهنگی را حفظ کنیم. دو میلیارد تومان توسط جمعیت‌های خیریه و کمک در بودجه دولت خرج می‌شود برای پیشرفت. چه بهتر که اینها را بتوانیم هماهنگ کنیم روی این اصل افتخار دارم وزرای جدید را معرفی کنم، امروز در این مجلس محترم شورای ملی، وزرای جدیدی که جابجا شده‌اند یا وزرائیکه مسئولیتشان تغییر کرده یا وزیر جدیدی آمده است معرفی می‌کنیم ولی دیدم روزنامه‌ها از کابینه جدید صحبت می‌کنند، باید گفت صحبت از وزرای جدید کابینه باید بکنند، چون این کابینه ۱۰ سال است که خدمت می‌کند و جدید نیست و اما آقایان وزراء آقای جمشید آموزگار وزیر کشور و سرپرست سازمان امور اداری و استخدامی کشور (مبارک است) آقای هوشنگ انصاری وزیر امور اقتصادی و دارائی (مبارک است) که تا تصویب لایحه قانونی مربوط به وزارت دارائی را سرپرستی خواهند کرد. و کارهایشان را انجام خواهد داد. آقای ایرج وحیدی وزیر نیرو (مبارک است) که تا تصویب لایحه قانونی از طرف مجلسین، وزارت آب و برق را اداره خواهد کرد. آقای غلامرضا کیان بود وزیر اطلاعات و جهانگردی (مبارک است) که تا تصویب لایحه ادغام وظایف و امور مربوط به جهانگردی در وزارت اطلاعات امور جهانگردی را از طرف شخص اینجانب سرپرستی خواهد کرد. آقای رضا صدوقیانی وزیر تعاون و امور روستاها (مبارک است) آقای فرخ نجم آبادی عجالتاً به سمت وزیر مشاور ولی بعداً امور مربوط به صنایع و معادن را سرپرستی خواهد کرد (مبارک است) آقای عبدالحسین سمیعی وزیر علوم و آموزش عالی (مبارک است) آقای کریم معتمدی وزیر پست و تلگراف و تلفن (مبارک است) , آقای فریدون مهدوی وزیر مشاور (مبارک است) تا تصویب لایحه، و بعداً امور مربوط به وزارت بازرگانی را اداره خواهند کرد. البته امور بازرگانی خارجی و داخلی را عجالتاً زیر نظر وزیر اقتصاد رسیدگی خواهند کرد. آقای همایون جابر انصاری وزیر مسکن و شهرسازی (مبارک است) تا تصویب لایحه، عهده دار امور وزارت آبادانی و مسکن خواهد بود.
آقای شیخ الاسلام زاده وزیر رفاه اجتماعی (مبارک است) تا تصویب لایحه به سمت وزیر مشاور، در پست مسئول امور رفاه اجتماعی خدمت خواهند کرد. آقای عزت الله یزدان پناه به سمت وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر است (مبارک است - مبارک است).
تعصب مجلسی خانمها و آقایان قابل تقدیر است. دولت مثل گذشته سعی خواهد کرد، در این امور و در کارهایش توفیقهائی که نصیب شده با کمک قوه مقننه و با پشتیبانی حزب اکثریت و با تیزبینی حزب اقلیت کارهایش را انجام دهد و موفق باشد (آفرین).
موفقیت این دولت موفقیت کشور ایران است، و موفقیت ما بدون همکاری فرد فرد ملت ایران مقدور نیست (احسنت). اطمینان دارم، روابط نزدیک دولت با مجلس چه وکلای اکثریت و چه وکلای اقلیت این پیشرفتها را تأمین می‌کند و امیدوارم تحت رهبری خردمندانه شاهنشاه هر روز ما و شما بیشتر موفق بشویم تا در پیشگاه شاهنشاه و ملت ایران سرافراز و روسفید باشیم (احسنت).
نایب رئیس - آقای رامبد بفرمائید.
رامبد - قبل از هر چیز به دوستان توفیق یافته و فرمان گرفته صمیمانه تبریک عرض می‌کنیم. بلافاصله از کسانیکه هر یک در مدت چندین سال در سمت هائی با نهایت صداقت و جدیت مصدر خدماتی در پست وزرات بودند و امروز ایشان را در صف وزیران نمی‌بینیم فکر می‌کنم همه ملت ایران آن کسانی را که به واقع خدمت کرده‌اند فراموش نمی‌کنند و حالا که رفته‌اند، از خدمات آنها تشکر می‌کنیم (احسنت) بلافاصله بیاد می‌آوریم نابسامانی هائی که به یقین دولت بیش از ما از آن اطلاع داشته و این نابسازمانی هائی که به یقین دولت بیش از ما از آن اطلاع داشته و این نابسامانیها بی مسبب نبوده و بی جهت بوجود نیامده است.
و نباید گذارد که این اصل در مملکت سنت شود که هر کس هر چه خواست بکند و بعد برود. بلکه همچنانکه خادمان همیشه باید مورد نظر باشند مقصرین هم از تنبیه نباید معاف بمانند تا مورد تنبیه این صف جدید قرار بگیرند (عباس میرزائی - نابسامانی در کار دولت نبوده است) اما در جمع معرف شدگان همچنانکه اشخاصی با تجارب و سوابق طولانی چون مهندس صدقیانی به چشم می‌خورند دوستان دیگری که انتصاب به وزارت شان از نظر ملت ایران نه می‌تواند بر اساس شهرت و سابقه طولانی در سیاست باشد و نه پاداش خدمات بسیار ممتد گذشته شان بلکه فقط یک چیز باقی می‌ماند و آن عرضه امکان ابراز لیاقت و شایستگی به کسانی که از نظر دولت اشخاص خوش آینده‌ای خواهند بود.
از این جهت ما بدون وارد شدن به این بحث کسانیکه به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند، در هر حال از نظر ما مردمان شریفی هستند خاصه آنکه در آن حد، هر یک از اشخاص را که می‌شناسیم سابقه خدمتشان تا کنون جز خوشنامی چیزی نداشته‌اند، حق این بود که در این موقع بر خلاف فرمایش جناب نخست وزیر، برنامه جدیدی دولت عرضه می‌کرد (ایمان زهرائی - تغییر برنامه، برنامه دولت است). وقتی تشکیلاتی به این عظمت تغییر می‌کند انتصاباتی به این وسعت تحقق پیدا می‌کند قطعاً برای کاری است که خارج از برنامه نیست.
دکتر علومی - آقای رامبد، دولت جدید نیست ادامه خدمت است.
رامبد - لذا بنده از این فرصت استفاده می‌کنم ضمن اینکه همانطوریکه جناب آقای نخست وزیر اشاره فرمودند نه من و نه هیچ ایرانی و نه هیچ دوست و نه هیچ دشمنی نمی‌تواند پیشرفتهای نمی‌توانم بگویم فوق العاده، بلکه خارق العاده کشور ما را منکر بشود ولی هیچ فرد منصف و وطن پرست و واقع بین و حقیقت گوئی نمی‌تواند برخی نابسامانیها و نارسائیها و کجرویها و کوتاهی‌ها را نیز منکر بشود از این لحاظ جناب آقای نخست وزیر با این تغییرات و معرفی این قیافه‌های جوان آماده به خدمت بهتر بود نسخه راه حلی هم برای ادامه پیشرفتها و جبران کوتاهی‌ها عرضه کنند.
به من حزب مخالف اجازه بفرمائید با تمام خوش بینی از طرف خودم عرض کنم، که این نسخه به تنهائی توفیقش مورد تردید است ولی به دوستان جدید چند کلمه‌ای لازم می‌دانم عرض کنم که صدارت، وزارت، وکالت اگر برای بالا بردن امتیازات شخصی و تفوق به همگنان و احیاناً صرفاً برای حکومت بر دیگران باشد امر بسیار مسکین و مبتذلی است.
ولی برای کسی که می‌داند چه می‌خواهد بکند و بتواند آنرا بکند و این کار در راه خدمت و توأم با صمیمیت باشد، یک موهبت الهی است و این موهبت الهی بر اساس عنابت شاهنشاهی به دوستان ما اعطاء شده.
امروز این گوی و این میدان , بعضی از دوستان وزارت را راحت بدست آوردند چون به تصدیق جناب آقای نخست وزیر در تمام تشکیلات این مملکت اشخاص کار کرده، استخوان خرد کرده، صدیق، با اطلاع با شهرت و از هر جهت مستحق پست وزارت داشتیم (صحیح است) اکنون که این شاهین امکان عرضه خدمت بر سر شما نشسته فراموش نکنید که شاهنشاه ما خطوط اصلی سیاست مملکت و رویه خدمت شما را تعیین فرموده‌اند ولی آنچه فرمودند از بدو تا ختم جز برای ترقی و تعالی و رفاه ملت ایران و کشور ایران چیزی نیست (صحیح است).
و خانه ملت ایران اینجاست و گفتگو در باره دردهای ملت ایران، که شما چگونه عمل کردید، خوب عمل کردید یا بدو و در اجرای فرمایشات شاهنشاه توفیق حاصل کردید یا نتوانستید. در اینجا باید صورت بگیرد من در اینجا به دوستان جدید توصیه می‌کنم از آمدن به مجلس، شنیدن و عمل کردن مطالبی که در پیروی از خواسته‌ها و اوامر شاهنشاه آریا مهر و تحقق نیات مبارکشان لازم است، کوتاهی نکنند وظیفه شما است که در اجرای سریع آنچه فرمودند جدیت کنید و وظیفه ما است در تحقق صحیح آنچه فرمودند با نهایت دقت نظارت کنیم و در این امر ساکت ننشینیم. من از جناب آقای هویدا مثل هر ایرانی از یک جهت خیلی تقدیر می‌کنم که حتی بعضی از اوقات اگر در دولتشان عمل نمی‌شود، لااقل برای آسودگی خیال اشخاص امثال من یادآوری می‌کنند که ما نمی‌توانیم بدون توجه به سنن، اصول قو میت و هزاران عوامل دیگر تئوریهای نیمه خوانده و ای بسا نپخته دیگران را به عنوان یک نسخه جدید بیاوریم و عرضه کنیم. دوستان ما صدمات این کار را کشیده‌اند. در تمام این مدت یک نقص همیشه باقیمانده هیچکس جز اختیار به مسئولیت توجه نکرد اعمال آنها هر عواقبی برای ملت و مملکت داشت با جابجا شدن پست آنها، یا با رفتن دولت و یا با گرفتن پستی با امتیازات بیشتر و با مسئولیت کمتر بدست فراموشی سپرده شد.
بیائید جناب آقای نخست وزیر، اصلی بگذارید و آن اصل قبول مسئولیت باشد. کشور نمی‌تواند آزمایشگاه آزمایش کنندگان دستگاهها و ادارات دولتی بدون قبول مسئولیت باشد. از این جهت پیشنهاد می‌کنم حضورتان، به وزاری جدید عزیز ...
نایب رئیس - جناب آقای رامبد برنامه دولت مطرح نیست.
رامبد - بنده خاتمه می‌دهم، من هم مثل همه ملت ایران احساس ناراحتی می‌کنم، قوانینی است که یکسره با دادن اختیار به حکومت و به مأمور دولت بدون کمترین مسئولیت در این مجلس تصویب شد. با شرکت افرادی از بخش خصوصی، و به حضرتعالی از این جهت تبریک می‌گویم، بیائیم روحیه خدمت را تعبیر به حکومت نکنیم بلکه روحیه خدمت را به معنای واقع در خدمت بگذاریم.
قدردان - این شما هستید که با عینک بدبینی نگاه می‌کنید، دولت خدمت کرده و مورد تأیید همه مردم مملکت ایران است.
رامبد - جناب آقای نخست وزیر در آخر صحبتشان از عنایت شاهنشاه مژده‌ای به ما دادند که بر اثر آن مژده اینگونه ابراز احساسات‌ها ممکن است قدری تعدیل پیدا کند و آن امر بی طرفی و بی تعصبی و غیر حزبی بودن وزیر کشور خواهد بود لذا بنده در آخر عرایضم از عنایات شاهنشاه نسبت به وضع وزارت کشور سپاسگزاری می‌کنم و آرزومندم همانطوریکه آقای دکتر آموزگار در اجرای سیاست شاهنشاه و در اجرای صحیح اوامر مبارکشان در امر نفت در مقابل خواسته‌های بیگانگان استقامت کرد و موفق شد در این پست جدید هم در مقابل خواسته‌های دوستان، اگر حزبی است حزبی و اگر حزبی نیست حزب اکثریت، بتواند مقاومت کند و موفق بشود و با تمام این تذکرات یک انتخاب بسیار به جا و خیلی مستدل جناب آقای نخست وزیر را نمی‌توانم از گفتن تبریک مضایقه کنم و آن در مورد آقای دکتر یزدان پناه است، این اصل که زبان پارلمانی را کسیکه خودش چندین سال در پارلمان بوده بهتر می‌فهمد و یک کمکی به گردش کارها می‌شود (صحیح است).
و همینطور اگر این اصل در تمام انتصابات مورد نظر قرار بگیرد مورد تأیید عموم قرار خواهد گرفت. آخرین عرضم در مورد انتصاباتی است که در روزنامه‌ها می‌خوانیم به حق یا بنا حق معاونین و مدیر کلها و در سطح کلی، مملکت مقاماتی منصوب شدند با آمدن مقامات جدید، آوردن فلان رفیق دوران فلان مأموریت و ارائه یک تز دیگر در سر این پست‌ها کار به جائی نمی‌رسد که هیچ، بلکه به سبب ناواردی، تازه واردی، تغییر تشکیلات و تغییر برنامه‌ها وقتی توأم با تغییر معاونین و مدیر کلها نیز بشود فکری هم به حال مراجعه کننده باید بکنید (احسنت).
نایب رئیس - آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) - سنت پارلمانی ایجاب می‌کند که دولت وزرای جدید را به پارلمان معرفی کند. وزراء که طبق قانون اساسی مسئولیت دارند و ممکن است روزی از طرف پارلمان سؤالاتی از آنها بشود جواب بدهند.
وزراء یک مسئولیت مشترک هم در کابینه دارند روی این اصل و این سنت وزراء جدید یا وزرائی که وزارت خانه هایشان ادغام شده به پارلمان معرفی شدند و مثل همیشه با احسنت اکثریت و وکلای مجلس که حتماً نماینده اکثریت ملت ایران هستند مواجه شدند و تأیید شدند (صحیح است) و من در بین صدای زیبای اقلیت هم احسنت هائی شنیدم یا دیدم (صحیح است). در هر صورت مسئولیتهای کشوری روشن است در پارلمان، در مجلس شورای ملی، مسئولیت دولت را قانون اساسی تعیین کرده و لذا اگر در وزارتخانه‌ای معاونی تخطی بکند وزیر مربوطه در برابر مجلس شورای ملی مسئول است. نه اینکه ما از دولت بخواهیم چه کسی را، در چه سمتی و در کجا تعیین بکنیم این وظیفه دولت است و مسئولیتش با دولت است این را خواستم بگویم چون دوست عزیزم جناب آقای رامبد اینجا تز جدیدی را مطرح کردند بعنوان اندرز و دلسوزی. چون ایشان سابقه بسیار طولانی در مجالس ایران دارند مسلماً بنده به سمت یک رئیس دولت گوشهایم باز بود و فرمایشات ایشان را شنیدم.
رامبد - تقاضا کردم.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- مسلماً ایشان می‌توانند اطمینان داشته باشند که اگر کسی خدمت بکند وظایفش را خوب انجام بدهد دولت نه تنها او را جابجا نمی‌کند بلکه ترفیعش هم می‌دهد.
وزرائی که امروز معرفی شدند اشخاصی هستند که کارشان را در دولت شروع کرده‌اند و همیشه خدمتگزار بوده‌اند و قدم به قدم بالا رفته و به این مقام که امروز معرفی شدند رسیده‌اند این گوی و این میدان بدیهی است که باید آزمایش خودشان را در پست وزارت هم بدهند. به شما با صراحت عرض می‌کنم که من هیچگونه صیغه برادری با هیچ فردی نخوانده‌ام.
اگر وزیری لایق است خدمت می‌کند. یکی از ایرادات بزرگ شما این است که ما اینقدر لایق بوده‌ایم که سالهای متمادی روی این صندلیها نشسته‌ایم. و یک ایراد شما این است که رشد اقتصادی ما بد نبوده و بقیه ایراداتی که از ما گرفته‌اید در حد امور اتوبوسرانی و اسفالت خیابانهای تهران است.
پس اطمینان داشته باشید که اگر تغییراتی هم انجام شده به هیچ وجه از لحاظ فردی که امروز در کابینه نیست که وظیفه اش را خوب انجام می داده وطن پرست هم بوده، خدمتگزار هم بوده، نمی‌باشد منتهی تغییراتی است که باید با برنامه‌های تدوین شده تطبیق داده شود. علاقه داشتید که دولت برنامه بیاورد. برنامه دولت که تغییر پیدا نکرده فقط برنامه پنجم تغییراتی خواهد کرد که آنهم طبق قانون در این مجلس مطرح خواهد شد و باید به تصویب برسد و خود شما جناب آقای رامبد می‌دانید که من شخصاً اعتقاد به گفت و شنود دارم. اعتقاد به انتقاد دارم. معتقدم هر فرد ایرانی حق دارد انتقاد بکند، اظهار نظر بکند و من جانم را می‌دهم تا شما بتوانید اظهار نظر بکنید (آفرین).
و این سیستم پارلمانی است و ما آنرا محترم می‌شماریم و اگر سئوالی بود ما جواب می‌دهیم و آنوقت این اکثریت مجلس است که تصمیم می‌گیرد. شما هم بهتر است صاحب نظر باشید، نظر بدهید ما از نظریاتتان استفاده بکنیم.
در روزنامه بسیار خوب حزبی تان قرائت کردم عرایضی که من روی تحزب در تلویزیون گفتم جمله‌ای از آن باز هم شما را ناراحت کرده است.
راجع به تحزب مثل اینکه تردید دارید. راجع به تحزب هیچکس نباید تردید داشته باشد. منهم تردید ندارم نه تنها حزب ایران نوین، بلکه معتقد هستم حزب شما هم باید گسترش پیدا کند البته نباید همه افراد ملت ایران دارای یک فکر باشند ولی یک اصولی هست که ما و شما و همه ملت ایران با آن همفکریم و پیرو آن اصول هستیم و آن سربازی رهبر ایران است (صحیح است).
و این روی پیاده کردن مسائل سلیقه‌ها مختلف است. نظری دارید می‌دهید، بحث می‌شود و من همیشه به پارلمان احترام داشته‌ام و دولت را مسلماً به قانون اساسی احترام می‌گذارد چه در کمیسیونها و چه در جلسه علنی و چه در خارج از مجلس، وقتی نظری بدهید ما با آغوش باز از آن استقبال می‌کنیم.
در مصاحبه‌ای که در تلویزیون ملاحظه فرمودید خودتان هم می‌دانید این مصاحبه‌ها را بدون مقدمه می‌آیند و سؤال می‌کنند و وقت هم نداریم که خودمان را آماده کنیم برای پاسخ گوئی، و می‌دانیم که این جوابها را میلیونها نفر در خانه هایشان می‌شنوند. در همین مصاحبه بود که من راجع به حزب اقلیت گفتم که باید این حزب گسترش پیدا کند و باید حزب اقلیت به مردم این برنامه ارائه کند (صحیح است).
ای بسا برنامه خوبی ارائه بکنید و بیائید به جای ما. اگر برنامه‌ای هست که رشد اقتصادی ما را از ۴۰ درصد به ۸۰ درصد می‌رساند خوب آنرا ارائه کنید. این که می‌گویم برنامه را ارائه کنید منظور این نیست
که ما بخواهیم برنامه شما را بگیریم و با سم حزب ایران نوین ارائه کنیم. نه اینطور نیست، من ۱۰ سال است می‌گویم شما برنامه تهیه کنید، و نه به ما، بلکه به ملت ایران ارائه کنید تا ملت ایران تصمیم بگیرد. اگر می‌ترسید که ما برنامه شما را بدزدیم و بعنوان برنامه خومان معرفی کنیم، به آن اداره مربوطه‌ای که داریم، اداره ثبت علائم بروید و بنام خودتان ثبت کنید، تا یک دیپلمی به شما بدهند که هیچکس حق نداشته باشد بگوید این برنامه مال ما است. این را می‌خواستم عرض کنم که در تحزب ما باید خیلی تعصب داشته باشیم.
همانقدر که من تعصب همکارانم را در حزب ایران نوین می‌فهمم و تقدیر می‌کنم. و همینطور تعصب شما را احترام می‌گذارم و به این صورت است که احزاب توسعه پیدا خواهند کرد.
نسبت به احزاب این مردم هستند که باید رأی بدهند اگر شاهنشاه مقرر فرمودند که یک وزیر غیر حزبی در رأس وزارت کشور باشد برای این است که بعداً ایرادی نداشته باشید اگر اکثریتی بدست نیاوردید نگوئید اگر وزیر کشور از حزب ایران نوین نبود، ما فلان کار را می‌کردیم.
از این نظر بنده حاضرم تمام آوانسهائی که شما می‌خواهید بدهم به جز یک آوانس، که من نمی‌دانم ملت ایران چگونه رأی می‌دهد هر گونه که علاقه داشته باشند. قانون جدید انتخابات را خود من پیشقدم شدم و تقاضا کردم کمیسیونی از حزب ایران نوین و حزب مردم بنشینند و این قانون را تهیه کنند که مردم بتوانند بطور آسانتری رأی بدهند و شما خیالتان راحت باشد ولی آن روزی که رأی می‌دهند دیگر بنده مقصر نیستم همانطوری که خودتان هم قبول کرده ابد در دو انتخابات اخیر در گرگان و تبریز روی اصل صحیحی شما هم رأی آوردید، ما اکثریت هم رأی می‌آوریم.
امیدوارم در انتخابات آینده شما هم رأی بیاورید ولی همیشه اکثریت در حزب ما باشد (خنده نمایندگان) از من انتظار نداشته باشید که طور دیگری فکر کنم. در هر صورت همه خدمتگزار هستند و تعصبی نیست که خدمتگزاری انحصاری باشد. انحصاری نبوده و نیست و نخواهد بود. راجع به فرمایشات شاهنشاه که واقعاً درس خوبی بود و برنامه‌های وزارتخانه‌های جدید بود یک قسمتش هم خیال می‌کنم که بهتر است اقلیت آنرا قرائت بکند. حتماً شاهنشاه ما وقتی فرمایشاتی می‌کنند برای ملت است. و شما مانند یک فراکسیون ملت ایران در مجلس نماینده یک گروه بسیار محترم ملت ایران هستید این فرمایشات را قرائت می‌کنید، ملاحظه بکنید گاهی ما از راه صحیح منحرف می‌شویم و گاهی از یک سیاست غلط پشتیبانی می‌کنیم.
به خیال اینکه دولت را با اشکال مواجه بکنیم دولت در اشکال نیست و اگر کار صحیحی نکرد در برابر ملت ایران عرض می‌کند و مسأله را روشن می‌کند ولی درباره استثمار مصرف کننده در برابر تولید کننده فرمایشاتی فرمودند شما باید بیشتر روی این مطالب دقت کنید، چنین صحبت هائی که بعضی از شما می‌کنید قدری دور از انصاف است، هر چند بین شما آدمهای با انصاف هم زیاد هست که من به آنها احترام می‌گذارم، اگر نظری دارند می‌آیند اینجا مطرح می‌کنند واقعاً اگر ما موفق باشیم، ما که دولت هستیم، آنها هم خوشحالند چون این موقعیت مملکت ایران است. آنها با ایران که دشمنی ندارند. شما همه میهن پرستید، مملکت را دوست دارید، علاقه دارید.
ما در یک دوران درخشانی زندگی می‌کنیم اگر سرعت پیشرفت اقتصادیمان زیاد باشد، مملکتمان با سرعت پیش برود همه ما افتخار می‌کنیم، شما هم در این پیشرفت سهیم هستید.
بنده عرض کردم، شما را گوشه و کنار نمی‌گذاریم. خودتان گوشه و کنار می‌روید. اما واقعاً علاقه داریم، درها را باز کردیم. بیائید اینجا و مسایل را از نزدیک ببینید و نظر بدهید. ما در نظرهایمان تعصبی نداریم. چه بسا آقای فرهادپور این لوایح ما را خودتان آمدید پیشنهاد کردید وقسمتهائی از آن تغییر پیدا کرد.
در برابر نظر صحیح و منطقی از طرف دوستان ایران نوین گفته شود، چه از طرف شما اقلیت و چه افراد دیگر (آفرین) ما همه خدمتگزاریم، شما هم خدمتگزارید و در یک صف هستیم. برنامه هایتان را ارئه کنید. و آنوقت ما هم راجع به برنامه صحبت می‌کنیم، صبر و حوصله من زیاد است. دهسال دیگر هم می‌توانم صبر کنم.
تا شما برنامه هایتان را ارائه بدهید. تا ملت ایران نظر بدهد. اغلب شما که در آن سمت مجلس نشسته‌اید به کاربرتان در دولت ما رسیده ابد. بعضی‌ها حتی در دولت بنده پست و سمتی داشته‌اند حالا اگر آنطرف رفته‌اید حتماً با برنامه مخالف بودید. شما برنامه ارائه کنید. امر تحزب را شوخی نگیرید. اصول ایجاب می‌کند که تحزب بطور صحیح گسترش یابد و به یاد داشته باشید در موقع انتخابات اخیر من هیچوقت در مسافرت به قسمتهای مختلف کشور زیاد راجع به حزب ایران نوین صحبت نکردم، گفتم به هر کس دلتان می‌خواهد رأی بدهید، چه به رقیب حزب ایران نوین و چه به حزب ایران نوین، مسلماً اگر به حزب ایران نوین رأی بدهید خوشوقتر می‌شوم.
از این بیشتر نگفتم چون امکان را باید داد که مردم واقعاً رأی بدهند. در سال دیگر در انتخابات ما و شما شرکت می‌کنیم و حتماً نتیجه اش را بعداً می‌بینیم.
با عرایض من بعضی از مطالب روشن می‌شود، نمی‌خواهم با تعصب اینجا صحبت بکنم. ما خدمتگزار ایران هستیم، راهمان هم راه کعبه آمال ملت ایران است و نه خارج از سرحدات ایران، گاهی ما اشعاری را می‌گوییم خیال می‌کنیم قشنگ است و چیزی می‌نویسیم ولی بعد فراموش می‌کنیم، آن چیز سیاه و سفید چاپ می‌شود و می‌ماند. من می‌خواهم آن چیزی که از شما می‌ماند اگر کم هم باشد خوب باشد (آفرین).
نایب رئیس - آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر - جناب آقای نخست وزیر حق بود که با کمال افتخار، از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین و معرفی وزرای جوان و پر کار و فعال کابینه را به جنابتعالی تبریک عرض کنم.
ولی مثل همیشه این تقدم را به جناب رامبد دادیم که ایشان در این امر موفق بشوند. بنده فقط به یک مطلب جواب عرض خواهم کرد. جناب آقای رامبد در دولت حزبی ایران نوین که خوشبختانه تشکیل این دولت مقارن بوده است با انقلاب ایران، اصولاً مفهوم حکومت در ایران، با انقلاب ایران به معنی خدمت جانشین آن شده تمام افرادی که مصدر خدمت هستند در هر سمتی که شاغل هستند اعم از وزیر و وکیل و مأمور دولت، خدمتگزاری و خدمت باید نشانه توفیق آنها باشد، نه خدمت را و یا مقام را به خاطر حکومت بدست بیاورند. الان شما ملاحظه بفرمائید در این کابینه دو نفر از دو استان آمده‌اند که حتی در تهران نبودند. چهره هائی آمده‌اند که اگر ما بررسی کنیم هیچ ملاک و معیاری جز صداقت و صمیمیت در خدمت چیز دیگری باعث ارتقایشان به مقام وزارت نبوده است. جناب نخست وزیر، ده سال دوران خدمت شما به این مملکت، مرادف با انقلاب حزب ایران نوین و جنابعالی، نامتان در تاریخ این مملکت ثبت شده.
ده سال پر افتخار را پشت سر گذاشته‌اید امیدوارم با نیروی جوانتر با تلاش بیشتر با فعالیت روز افزون ۱۰ سال آینده را که ۱۰ سال مجد و عظمت و افتخار ایران عزیز خواهد بود با موفقیت با این همکاری و با این هم بستگی و با این همدلی به پایان برسانید. توفیق شما و کابینه شما را در خدمتگزاری به شاهنشاه و ملت ایران مسئلت دارم (احسنت).
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به ادامه اجرای مقررات سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به ادامه اجرای مقررات سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا.
نایب رئیس -گزارش شور دوم ادامه اجرای مقررات سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروی مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۱۳۵۳/۱/۳۱ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۷۳۳۴۸ مورخ ۱۳۵۲/۱۲/۴ راجع به ادامه اجرای مقررات سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی را که در گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۰۱ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول آنرا عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی از مقررات ماده ۹۶ قانون محاسبات عمومی مستثنی می‌شوند و سازمانهای مزبور طبق مقررات مربوط به خود اداره خواهند شد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۲/۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه ادامه اجرای مقررات سازمان صنایع نظامی و سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام - روح الله جعفری.
نایب رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا.
نایب رئیس - گزارش شور دوم اصلاح ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۷۲۸۶۸ مورخ ۱۳۵۲/۱۱/۲۹ دولت راجع به اصلاح ماده ۲۹ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۰۹۹ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر اصلاح می‌شود:
ماده ۹۲- تشخیص و تعیین اشخاصی که برابر مقررات ماده ۸۸ حق دریافت مستمری دارند بر مبنای تعرفه‌های خدمتی که افسران و کارمندان در زمان حیات تنظیم کرده‌اند و در مورد پرسنل بازنشسته طبق اظهارنامه سالانه بعمل می‌آید و مستمری مقرر بین کسانی که حق دریافت مستمری دارند به تساوی تقسیم می‌شود و رسیدگی شکایات اشخاصی که مدعی دریافت مستمری می‌باشند و تعیین و تشخیص استحقاق آنها به عهده هیئتی خواهد بود که حسب مورد در ارتش شاهنشاهی، ژاندارمری کشور، شهربانی کشور از اشخاص بصیر و مطلع تشکیل می‌گردد، ترتیب تشکیل و رسیدگی هیئت‌های مزبور به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ می‌رسد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۳ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اصلاح ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام - سر لشکر همایونی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اصلاح ماده ۹۲ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
نایب رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح بندهای الف وب قانون تشدیدی مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز و ابلاغ به دولت
۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح بندهای الف وب قانون تشدیدی مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز و ابلاغ به دولت.
نایب رئیس -گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح بندهای (الف و ب) قانون تشدید مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۳۵۳/۲/۵ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۱۸۲۵۰- ۱۳۵۲/۸/۷ دولت راجع به اصلاح بندهای الف و ب قانون تشدید مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز و الحاق یک تبصره به قانون مذکور را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات آن مجلس را به تصویب رسانید.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - بندهای الف و ب قانون تشدید مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز مصوب ۲۱ آبان سال ۱۳۴۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود.
- ۱- بند الف - هر کس دیگری را بطور غیر مجاز از مرز خارج یا وارد کند یا بنحوی از انحاء موجبات خروج و ورود غیر مجاز دیگری را فراهم نماید به دستور کمیسیون امنیت اجتماعی مذکور در ماده یک قانون حفظ امنیت اجتماعی از دو ماه تا سه سال بازداشت می‌شود.
دستور کمیسیون امنیت اجتماعی ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ در دادگاه استان مربوط فقط قابل درخواست تجدید نظر است. این درخواست در صورتیکه به کمیسیون تسلیم شده باشد باید بلافاصله برای دادگاه استان مربوط ارسال شود.
کمیسیون امنیت اجتماعی می‌تواند نظر به اهمیت عمل ارتکابی و تأثیر آن در اختلال نظم عمومی قرار اجرای موقت دستور بازداشت را تا صدور رأی قطعی صادر نماید:
رسیدگی دادگاه استان خارج از نوبت و فوری بعمل خواهد آمد.
- ۲- بند ب - وسیله نقلیه‌ای که برای این عمل مورد استفاده قرار گرفته به دستور کمیسیون مزبور توقیف می‌شود. دادگاه استان اگر وسیله نقلیه متعلق به مرتکب باشد در صورت تأیید دستور بازداشت حکم به ضبط آن به نفع دولت خواهد داد.
هر گاه وسیله نقلیه متعلق به مرتکب نباشد مالک می‌تواند ظرف ده روز پس از ابلاغ دستور کمیسیون در مورد توقیف وسیله نقلیه به دادگاه استان اعتراض نماید و در صورتی که ثابت کند که بدون علم و اطلاع او وسیله نقلیه توقیف شده برای حمل مسافر غیر مجاز مورد استفاده
قرار گرفته دادگاه استان دستور توقیف را لغو والا حکم به ضبط آن به نفع دولت می‌دهد. حکم دادگاه استان در تمام موارد فوق قطعی است.
اگر ابلاغ دستور کمیسیون امنیت اجتماعی بعلت مشخص نبودن مالک ممکن نباشد مهلت اعتراض ده روز از تاریخ اطلاع او از دستور مزبور خواهد بود و بهر حال در صورتی که ظرف یکسال از تاریخ صدور دستور کمیسیون نسبت به توقیف وسیله نقلیه اعتراض بعمل نیاید وسیله مزبور به ملکیت قطعی دولت در خواهد آمد.
مخبر کمیسیون دادگستری - دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
نایب رئیس - نسبت به اصلاحات مجلس سنا نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون دادگستری رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه نفت و ارسال به مجلس سنا
۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه نفت و ارسال به مجلس سنا.
نایب رئیس - گزارش شور دوم لایحه نفت مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه نفت را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۲۴ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای رسیده مصوبه شور اول را با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- اصطلاحات و تعبیرات
اصطلاحات و کلمات زیر هر کجا که در این قانون به کار برده شود شامل تعاریف و مفاهیم مشروح در این ماده خواهد بود:
نفت عبارت است از نفت خام، گاز طبیعی، آسفالت و کلیه هیدور کربورهای مایع اعم از آنکه به حالت طبیعی یافت شود ویا بوسیله عملیات مختلف از نفت خام و گاز طبیعی جدا شود و نیز هر فرآورده مهیای استفاده با نیمه تمامی که از مواد مزبور بوسیله تبدیل گاز به مایع یا تصفیه یا عمل شیمیائی یا هرگونه طریقه دیگری اعم از آنچه اکنون معمول است و آنچه در آینده معمول شود بدست آید.
منابع نفتی عبارت است از کلیه منابع و ذخایر زیرزمینی دارای نفت اعم از اینکه در خشکی یا در مناطق دریائی واقع شده باشد.
مناطق دریائی عبارت از آبهای داخلی و ساحلی و فلات قاره.
عملیات نفتی اعم است از کلیه عملیات مربوط به اکتشاف، توسعه، بهره برداری، پالایش، حمل و نقل، پخش و خرید و فروش نفت.
طرف قرارداد عبارت است از هر شخصی که طبق مقررات این قانون قرارداد پیمانکاری یا مشارکت یا فروش نفت با شرکت ملی نفت ایران امضاء کرده باشد.
شخص عبارت است از شخص یا اشخاص طبیعی یا حقوقی لیکن در این قانون عنوان شخص به شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای فرعی آن اطلاق نمی‌شود.
قرار داد پیمانکاری عبارت از قراردادی است که به موجب آن طرف قرار داد مسئولیت اجرای برخی از عملیات نفتی را در ناحیه معینی از طرف شرکت ملی نفت ایران و بنام آن شرکت بر طبق مقررات این قانون بر عهده می‌گیرد.
قرارداد مشارکت عبارت است از قراردادی که در اجرای بند ۳ ماده ۳ این قانون منعقد گردد.
قرارداد فروش عبارت است از قراردادی که به موجب مقررات ماده ۱۲ این قانون منعقد گردد.
پیمانکار کل عبارت از شرکتی است که به موجب بند ۴ ماده ۸ این قانون اجرای عملیات و انجام تعهدات مقرر در قرارداد پیمانکاری را بر عهده می‌گیرد.
پذیره عبارت است از وجه معینی که هنگام عقد قرارداد پیش بینی می‌شود و یکجا یا به دفعات و در طی مراحلی توسط طرف قرارداد به شرکت ملی نفت ایران پرداخت می‌گردد.
بخش نفتی عبارت است از هر یک از تقسیماتی که شرکت ملی نفت ایران به موجب ماده ۴ این قانون برای خشکی و یا مناطق دریائی تعیین کرده باشد.
ناحیه اعم است از کل یا هر قسمت از ناحیه یا نواحی که به موجب قراردادی برای اجرای عملیات اکتشاف و توسعه تخصیص داده می‌شود.
ماده ۲- اختیارات و وظایف شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی نفت ایران مسئول انجام وظایف و اعمال حقوق و اختیارات مصرح در این قانون و نظارت بر اجرای آن می‌باشد. شرکت مزبور در انجام این مسئولیت به ترتیب مقرر در اساسنامه قانونی خود عمل خواهد کرد.
ماده ۳- اجازه مذاکره و انعقاد قرارداد
۱- صنعت نفت ایران ملی است و اعمال حق مالکیت ملت ایران نسبت به منابع نفتی ایران در زمینه اکتشاف، توسعه، تولید، بهره برداری و پخش نفت در سر تا سر کشور و فلات قاره منحصراً بعهده شرکت ملی نفت ایران است که رأساً یا بوسیله نمایندگیها و پیمانکاران خود در آن باره اقدام خواهد کرد.
۲- شرکت ملی نفت ایران می‌تواند به منظور اجرای عملیات اکتشاف و توسعه نفت در بخشهای آزاد نفتی با هر شخص اعم از ایرانی و خارجی وارد مذاکره شود و قراردادهائی را که مقتضی بداند بر مبنای پیمانکاری و با رعایت مقررات و مصرحات این قانون تنظیم و امضاء نماید
قراردادهای مزبور بعد از تأیید هیئت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
۳- شرکت ملی نفت ایران می‌توان دبه منظور ایجاد پالایشگاه و اجرای عملیات پالایش نفت در داخل کشور رأساً از طریق مشارکت با هر شخص اعم از ایرانی و خارجی اقدام نماید مشارکتهایی که به این منظور انجام می‌شود مشروط به رعایت شرایط زیر خواهد بود.
الف - سهم شرکت ملی نفت ایران هیچگاه نباید از پنجاه درصد کمتر باشد.
ب - مدت مشارکت در هر قرارداد به تشخیص و نظر شرکت ملی نفت ایران معین خواهد شد ولی در هر حال این مدت از بیست سال تجاوز نخواهد کرد.
۴- در مورد بند ۳ بالا کلیه نفت خامی که پالایشگاه تحویل می‌شود به قیمت رایج بازار حساب خواهد شد و منافع پالایش مشمول مالیات بر درآمد دولت ایران خواهد بود.
۵- شرکت ملی نفت ایران می‌تواند برای انجام عملیات نفتی در خارج کشور با هر شخص و بهر طریق که مقتضی می‌داند مشارکت نماید و مقررات این قانون نسبت به عملیات شرکت ملی نفت ایران در خارج کشور مجری نخواهد بود.
ماده ۴- اعلان آزادی بخشها
۱- تصمیم درباره آزاد کردن یا بستن، تعیین یا تغییر حدود بخشهای نفتی در هر مورد با شرکت ملی نفت ایران است.
۲- آزاد بودن بخشها از طریق نشر آگهی، متضمن شرایط تنظیم پیشنهاد و مهلت تسلیم آن اعلام خواهد شد.
۳- شرکت ملی نفت ایران در مورد هر بخش یا هر جزئی از آن که آزاد اعلان می‌کند دفترچه مشخصاتی حاوی موقعیت جغرافیائی و وضع عمومی زمین شناسی و سایر اطلاعات مربوط به آن تهیه خواهد کرد.
۴- قسمتهائی از ناحیه هر قرارداد که بعد از اجرای عملیات تفکیک می‌شود و از ناحیه مشمول آن قرارداد اخراج می‌گردد تا زمانی که مجدداً آزاد اعلان نشده باشد بسته خواهد بود.
ماده ۵- دریافت پیشنهادها
۱- پیشنهاد انعقاد قرارداد در مورد تمام یا هر جزئی از یک بخش که آزاد اعلان می‌شود بایستی در طی مهلتی که در آگهی شرکت ملی نفت ایران تعیین شده است به شرکت مذکور تسلیم شود.
۲- پیشنهاد فقط از اشخاصی که صلاحیت فنی و مالی آنها توسط شرکت ملی نفت ایران احراز و تصدیق گردیده باشد دریافت خواهد شد. پیشنهاد باید بر اساس شرایط پیش بینی شده در قرارداد نمونه‌ای باشد که توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه و به انضمام دفترچه مشخصات مذکور در بند ۳ ماده ۴ این قانون به متقاضیان داده خواهد شد.
ماده ۶- رد و قبول پیشنهادها
۱- پیشنهاد هائی که ظرف مهلت مقرر واصل گردد بدون رعایت تقدم و تأخر در تاریخ وصول مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۲- شرکت ملی نفت ایران حق و اختیار تام و تمام قبول یا رد هر یک یا کلیه پیشنهادهای رسیده را دارا می‌باشد. دادن پیشنهاد، هیچگونه حقی برای پیشنهاد دهنده ایجاد نمی‌کند.
ماده ۷- شرایط تقدم و اولویت
۱- از میان پیشنهادهای رسیده پیشنهاد هائی که علاوه بر رعایت مفاد و مقررات این قانون متضمن شرایط مساعدتر دیگری نیز از قبیل پذیره باشد و بالخصوص انجام عملیات پالایش در داخل کشور و ورود شرکت ملی نفت ایران را در مراحل حمل و نقل و پالایش و پخش و فروش نفت در بازارهای جهانی تضمین و یا حداقل تسهیل نماید مقدم شمرده خواهد شد.
۲- شرکت ملی نفت ایران قبول یا رد پیشنهاد را کتباً به اطلاع پیشنهاد دهنده خواهد رسانید.
ماده ۸- امضای قرارداد پیمانکاری
۱- هر شخص که پیشنهاد او بشرح مقرر در ماده ۷ پذیرفته شود مکلف خواهد بود که حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخی که شرکت ملی نفت ایران قبول آن پیشنهاد را اعلام کند قرارداد پیمانکاری بر اساس مقررات قرارداد نمونه با شرکت ملی نفت ایران امضاء نماید. قراردادی که بدین گونه امضاء شود بعد از تصویب هیأت وزیران قابل اجرا خواهد بود.
۲- در صورتیکه یک پیشنهاد از طرف دو یا چند شخص داده شده باشد امضای قرارداد توسط کلیه آن اشخاص صورت خواهد گرفت که هر کدام از آنها منفرداً و متضامناً مسئولیت حسن اجرای تعهدات مندرج در قرارداد را بر عهده خواهند داشت.
۳- شخص یا اشخاصی که بشرح بالا قرار داد پیمانکاری با شرکت ملی نفت ایران امضاء می‌کنند متعهد خواهند بود که ظرف مدت ۶۰ روز از تاریخ امضای قرارداد یک شرکت فرعی یا تابعیت ایرانی تشکیل دهند و مطابق مقررات قانون ایران آنرا به ثبت برسانند و کلیه حقوق و تعهداتی را که به موجب قرارداد پیمانکاری دارند به آن شرکت ایرانی منتقل سازند.
شرکت ایرانی مزبور بعنوان پیمانکار کل شرکت ملی نفت ایران اجرای عملیات اکتشاف و توسعه را به موجب قرارداد بر عهده خواهد داشت لیکن این امر ذمه انتقال دهنده یا انتقال دهندگان را در برابر شرکت ملی نفت ایران از بابت مسئولیتها و تعهدات مندرج در قرارداد بری نخواهد کرد.
عنوان طرف قرارداد که در این قانون بکار برده شده است شامل پیمانکار کلنیز خواهد بود.
۴- شرکت فرعی از لحاظ این ماده عبارت است از شرکتی که مالکیت کلیه سهام آن با شخص و یا اشخاصی باشد که پیشنهاد آنها مورد قبول شرکت ملی نفت ایران بوده و قرارداد پیمانکاری را امضاء نموده‌اند.
ماده ۹- مساحت ناحیه عملیات
۱- در هر قرارداد یا نواحی که عملیات اکتشاف و توسعه در آن به موقع اجرا گذارده خواهد شد تعیین و حدود آن مشخص خواهد گردید.
۲- مساحت ناحیه یا نواحی که به موجب قرارداد واحدی به عملیات اکتشاف و توسعه تخصیص داده می‌شود در هر صورت مجموعاً بیش از هشت هزار کیلومتر مربع در خشکی و بیش از چهار هزار کیلومتر مربع در مناطق دریائی نخواهد بود.
ماده ۱۰- مدت
۱- مدت قراردادهای پیمانکاری که به موجب مقررات ماده ۸ این قانون منعقد شود به دو مرحله متوالی اکتشاف و توسعه تقسیم خواهد شد طول مدت مرحله اکتشاف حداکثر از تاریخ قرارداد تا ۵ سال خواهد بود.
۲- در صورتی که تا پایان مرحله اکتشاف میدان قابل تولید تجاری در ناحیه قرارداد کشف شده باشد مرحله توسعه به دنبال مرحله اکتشاف آغاز خواهد شد.
ماده ۱۱ - مسئولیتهای طرف قرارداد در مرحله اکتشاف
۱- طرف قرارداد مسئولیت تأمین کلیه وجوه لازم برای انجام عملیات اکتشافی را بر عهده خواهد داشت.
۲- طرف قرارداد فقط وقتی متسحق بازیافت وجوه مزبور خواهد بود که عملیات منجر به کشف میدان تجاری بشود.
۳- در صورتی که کشف میدان تجاری مطابق ضوابطی که در قرارداد مربوط تصریح می‌شود به تحقق بپیوندد عملیات توسعه میدان مزبور آغاز خواهد شد.
تأمین وجوه لازم جهت عملیات توسعه نیز بر عهده طرف قرارداد خواهد بود.
۴- بازپرداخت وجوه مذکور در بندهای ۲و۳ بالا مطابق مقرراتی خواهد بود که بر اساس مقررات ماده ۱۲ این قانون در هر قرارداد پیش بینی گردد.
ماده ۱۲- قرارداد فروش نفت
۱- بعد از آنکه تجاری بودن میدان کشف شده، مطابق ضوابطی که در قرارداد مربوط پیمانکاری تصریح می‌شود، به تحقق پیوست قرارداد فروش بین شرکت ملی نفت ایران و طرف قرارداد منعقد خواهد شد.
طرف قرارداد حق خواهند داشت که در برابر ریسک هزینه‌های اکتشافی که متحمل گردیده و نیز در برابر تعهد تأمین هزینه‌های عملیات توسعه که بر عهده گرفته است مقداری از نفت میدان مکشوفه را از تاریخ آغاز تولید تجاری تحت شرایط مقرر در قرارداد فروش و در طی مدتی که از پانزده سال تجاوز نخواهد کرد خریداری نماید.
۲- بهای نفت فروخته شده به طرف قرارداد طوری محاسبه خواهد شد که از بهای فوب رایج بازار نفت مزبور به اندازه مجموع دو تخفیف زیر ارزانتر باشد.
الف - تخفیفی که رقم کل آن در هر سال برابر با یکدهم مجموع مبالغی باشد که طرف قرارداد از تاریخ اجرای قرارداد تا آغاز تولید تجاری از بابت هزینه‌های عملیات اکتشاف و توسعه در ناحیه قرارداد متحمل شده است.
در صورتی که در یک ناحیه قرارداد، دو یا چند میدان تجاری کشف شده باشد مجموع مبالغ هزینه‌های مزبور به ترتیب مقرر در قرارداد مربوط بین آن دو یا چند میدان سرشکن خواهد شد به نحوی که مجموع تخفیفات ناظر بر مجموع نفتی که هر ساله از مجموع میدانها به طرف قرارداد فروخته می‌شود با یکدهم مجموع هزینه‌های اکتشاف و توسعه که در ناحیه قرارداد خرج شده است معادل باشد. این تخفیف ظرف مدت ده سال از تاریخ آغاز تولید تجاری ادامه خواهد داشت.
ب- تخفیفی حداکثر معادل پنج درصد بهای فوب رایج بازار نفت فروخته شده به طرف قرارداد که این تخفیف ظرف تمام مدت اعتبار قرارداد فروش ادامه خواهد داشت.
روش تعیین بهای فوب رایج بازار و میزان قطعی تخفیف مقرر در شق ب و پیش بینی برنامه تحویل و بارگیری نفت و همچنین مقررات راجع به طرز پرداخت بها و سایر مقررات لازم در هر قرارداد فروش مندرج خواهد شد.
برای هزینه‌های توسعه‌ای ممکن است بهره‌ای تعلق گیرد که حداکثر آن در قرارداد مربوط معین خواهد شد لیکن برای هزینه‌های اکتشافی به هیچوجه بهره تعلق نخواهد گرفت.
ماده ۱۳- تولید تجاری
آغاز تولید تجاری در مورد هر میدان موقعی خواهد بود که کلیه وسائل تولید و تحویل منظم نفت از میدان مزبور تا نقطه صدور یا پالایش آماده شده و عملاً هم یکصد هزار متر مکعب نفت خام از آن میدان برداشت شده باشد.
از لحاظ این محاسبه در مورد میدان گازی هر شش هزار متر مکعب گاز طبیعی در ۱۵ درجه سانتی گراد معادل یک متر مکعب نفت خام تلقی خواهد شد.
ماده ۱۴ - پایان مرحله اکتشاف
۱- با آغاز تولید تجاری هر میدان، میدان مزبور از ناحیه قرارداد تفکیک می‌شود و قرارداد پیمانکاری که به موجب ماده ۱۱ این قانون پیش بینی شده است نسبت به آن میدان خاتمه می‌یابد.
۲- اجرای کلیه عملیات در هر میدان تجاری از تاریخ آغاز تولید تجاری آن میدان رأساً برعهده شرکت ملی نفت ایران خواهد بود.
۳- در صورتی که تولید تجاری در یک میدان از ناحیه قرارداد پیش از پایان مرحله اکتشاف که به موجب مقررات ماده ۱۰ این قانون در هر قرارداد پیش بینی می‌شود آغاز گردد عملیات اکتشافی در بقیه ناحیه توسط طرف قرارداد پایان مرحله اکتشاف ادامه خواهد یافت.
ماده ۱۵- ادامه عملیات
۱- عملیات اکتشافی در ناحیه قرارداد حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ اجرای قرارداد آغاز و بلا انقطاع دنبال خواهد شد.
۲- هر گاه ضرورت انجام تحقیقات و مطالعات خاصی توقف عملیات اکتشافی را برای مدت موقتی ایجاب نماید توقف عملیات فقط با موافقت شرکت ملی نفت ایران میسر خواهد بود.
۳- در صورتیکه طرف قرارداد عملیات را بدون تحصیل موافقت قبلی شرکت ملی نفت ایران برای مدتی بیش از سه ماه متوقف سازد شرکت ملی نفت ایران حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. توقف عملیات که ناشی از قوه قهریه باشد خارج از شمول مقررات این ماده است.
ماده ۱۶- خاتمه قرارداد بعلت عدم کشف نفت
۱- هر گاه طرف قرارداد ظرف دوره اکتشاف و پس از انجام حداقل عملیاتی که در قرارداد پیش بینی شده است به این نتیجه برسد که شرایط زیرزمینی ناحیه طوری است که کشف نفت به میزان تجاری مقدور به نظر نمی‌رسد می‌تواند از ادامه عملیات خودداری و تقاضای فسخ قرارداد بکند.
در این صورت طرف قرارداد مکلف خواهد بود ثابت نماید که کلیه امور اکتشافی تا تاریخ مزبور طبق برنامه به موقع اجرا گذارده شده است. هرگاه مبالغی که برای خرج کردن در عملیات مزبور در نظر گرفته شده بود تماماً خرج نشده باشد طرف قرارداد ملزم خواهد بود که کلیه مبالغ خرج نشده را به شرکت ملی نفت ایران بپردازد.
۲- در صورتی که در پایان مرحله اکتشاف، کشف میدان تجاری در هیچ نقطه از ناحیه قرارداد به تحقق نپیوسته باشد قرارداد پیمانکاری خاتمه خواهد یافت و طرف قرارداد حق مطالبه وجوهی را که صرف هزینه‌های اکتشافی کرده است نخواهد داشت طرف قرارداد مکلف خواهد بود کلیه اسناد و مدارک و نقشه‌های حاصل از عملیات را بطور کامل به شرکت ملی نفت ایران تسلیم نماید.
ماده ۱۷- تعهدات طرف قرارداد
۱- شرکت ملی نفت ایران موظف است در هر یک از موارد طرف قرارداد را با قید شرایط مقتضی ملزم نماید که تا آنجا که بر طبق موازین فنی و مهندسین قابل توجیه باشد حداکثر کوشش را در اجرای عملیات اکتشافی در ناحیه قرارداد بعمل آورد.
۲- در مورد هر میدان تجاری باید ترتیباتی پیش بینی شود که انجام عملیات توسعه و تهیه وسائل لازم جهت استفاده و بهره برداری کامل از آن میدان را در مناسبترین مدت وبا رعایت شرایط اقتصادی و اصول صحیح مهندسی تضمین نماید.
ماده ۱۸- کنترل عملیات
۱- شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود که در مورد هر قرارداد نظارت و بازرسی کامل و مؤثر در عملیات پیمانکار کل اعمال نماید.
۲- طرف قرارداد ملزم خواهد بود که کلیه فعالیتهای خود را با موافقت و تصویب شرکت ملی نفت ایران انجام دهد و هر گونه اطلاعات را طبق نظر و دستور شرکت ملی نفت ایران بنحو جامع و رضایتبخشی تهیه و تسلیم نماید.
ماده ۱۹- مالکیت نفت
نفت تولید شده از منابع نفتی ایران در مالکیت شرکت ملی نفت ایران خواهد بود. شرکت مزبور نمی‌تواند هیچ قسمت از نفت را مادام که استخراج نشده است بغیر انتقال دهد.
ماده ۲۰- استخدام خارجیان
۱- استخدام کارمند خارجی فقط رد مورد مشاغلی مجاز خواهد بود که کارمند ایرانی واجد تخصص و تجربه لازم برای تصدی آنها در اختیار نباشد.
رعایت این مقررات در مورد پیمانکارانی که برای پیمانکار کل کار می‌کنند نیز لازم خواهد بود.
۲- استخدام کارمند خارجی در هر مورد با مشورت و اجازه شرکت ملی نفت ایران صورت خواهد گرفت و شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود احراز کند که استخدام خارجی در هر مورد برای مدت محدود و آنهم مشروط به تهیه وسائل کار آموزی ایرانیانی باشد که بتوانند در رأس مدت مقرر جایگزین کارمند خارجی گردند.
ماده ۲۱- انتقالات
طرف قرارداد نمی‌تواند حقوقی را که به موجب مقررات قرارداد تحصیل و یا تعهداتی را که قبول نموده است به دیگری واگذار کند مگر با موافقت قبلی شرکت ملی نفت ایران و تأیید هیات وزیران.
ماده ۲۲ - ضمانت اجرائی
شرکت ملی نفت ایران مکلف است در قراردادهایی که بر طبق این قانون تنظیم می‌شود ضمانت اجرائی کافی از برای تعهدات طرف قرارداد منظور نماید.
ماده ۲۳- رفع اختلافات
اختلافاتی که بین شرکت ملی نفت ایران و طرفهای قرارداد پیش آید هرگاه از طریق مذاکره دوستانه بنحوی که در قرارداد مربوط پیش بینی خواهد شد رفع نشود از طریق داوری حل خواهد شد مقررات مربوط به ارجاع اختلافات به داوری در هر قرارداد بنحو مقتضی پیش بینی می‌گردد. آئین رسیدگی در مورد داوری مطابق قوانین ایران و محل داوری تهران خواهد بود مگر آنکه طرفین قرار داد بعد از بروز اختلاف نسبت به محل دیگری توافق نمایند اعتبار و تفسیر و اجرای قراردادها تابع قوانین ایران خواهد بود.
ماده ۲۴ - مصرف کالاها و خدمات
کالاها و خدمات مورد نیاز عملیات در هر قرارداد از منابع داخلی کشور تهیه و تحصیل خواهد شد. استفاده از کالاها و خدمات خارجی وقتی مجاز خواهد بود که کالاها و خدماتی که در ایران تهیه و عرضه می‌شود در مقایسه با کالاها و خدمات خارجی نامرغوبتر باشد و یا به مقادیر مورد نیاز در دسترس نباشد و یا آنکه قیمت کالاها و خدمات عرضه شده در ایران به تشخیص شرکت ملی نفت بیش از بیست درصد از قیمت کالاها و خدمات خارجی گران تر باشد.
ماده ۲۵- تحصیل اراضی و واردات
در مورد قراردادهای مشارکت و یا پیمانکاری که مطابق مقررات این قانون جهت انجام عملیات نفتی در ایران منعقد می‌شود به قرار مشروح زیر عمل خواهد شد.
۱- اراضی و آب و حقوق ارتفاقی مورد نیاز عملیات با استفاده از مزایا و اختیارات مقرر در اساسنامه قانونی شرکت ملی نفت ایران و توسط آن شرکت تحصیل خواهد شد. بهای خرید یا مال الاجاره پرداختی بابت تحصیل اراضی و آب و حقوق ارتفاقی بعلاوه هزینه‌های مربوط به آن در هر مورد به حساب عملیات منظور خواهد گردید.
۲- ماشین آلات و وسائل و هر گونه کالای مورد نیاز عملیات با رعایت مقررات ماده ۲۴ این قانون و بر طبق مقررات اساسنامه قانونی شرکت ملی نفت ایران و به نام آن شرکت وارد خواهد شد.
۳- کلیه اراضی و تأسیسات ثابت در مالکیت شرکت ملی نفت ایران خواهد بود.
ماده ۲۶- محافظت منابع و جلوگیری از آلودگی محیط
شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود که در جریان عملیات مربوط هر قرارداد دقت و مراقبت کامل را جهت حفظ منابع و ثروت طبیعی (مخصوصاً گازهای طبیعی) همچنین جلوگیری از آلودگی محیط (هوا و آب و زمین) بعمل آورد طرف قرارداد ملزم خواهد بود که در عملیات خود مقرراتی را که در این باب توسط دولت و یا شرکت ملی نفت ایران اعلام و ابلاغ می‌گردد رعایت نماید.
شرکت ملی نفت ایران ضوابطی را ه باید در اجرای مفاد این ماده به ویژه در خصوص حفظ منابع نفتی، بازیافت مجدد نفت، جلوگیری از سوزاندن و به هدر دادن نفت مورد عمل قرار گیرد تدوین و اعلام خواهد کرد.
ماده ۲۷- نفت مناطق دریائی
نفت تولید شده از مناطق دریائی ایران در حکم نفتی خواهد بود که از داخل سرزمین ایران تولید شده باشد. مقررات قانون ایران نسبت به کلیه تأسیساتی که در مناطق دریائی مزبور ایجاد شود جاری خواهد بود.
ماده ۲۸- منافع ایران
طرف قرارداد مکلف خواهد بود که در اجرای تعهداتی که به موجب قرارداد بر عهده همواره منافع ایران را ملحوظ دارد.
ماده ۲۹ - قراردادهای سابق
شرکت ملی نفت ایران در مورد کلیه قراردادهائی که برای انجام عملیات نفتی در داخل کشور منعقد می‌کند مکلف به رعایت مقررات این قانون خواهد بود قراردادهائی که به منظور اجرای عملیات نفتی در داخل کشور پیش از تصویب این قانون توسط شرکت ملی نفت ایران امضاء شده و به تصویب مجلسین رسیده است کماکان به اعتبار خود باقی خواهد بود شرکت ملی نفت ایران مجاز خواهد بود با طرفهای این قبیل قراردادها وارد مذاکره شود و هر تغییر و اصلاحی را در مقررات آن قراردادها که با توجه به روح و مفاد این قانون لازم و مقتضی بداند بعمل آورد. تغییرات و اصلاحاتی که به این نحوه در قراردادهای مزبور صورت گیرد بعد از تأیید هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد در مورد قراردادهائی که برای تهیه فرآورده‌های پتروشیمی منعقد می‌شود مطابق مقررات قانون توسعه صنایع پتروشیمی مورخ ۲۴ تیر ماه ۱۳۴۴ و اصلاحیه‌های بعدی آن عمل خواهد شد.
ماده ۳۰- نمایندگی وزارت دارائی از طرف دولت
۱- در هر مورد که اجرای مقررات قراردادهای موضوع این قانون مستلزم صدور موافقت و یا انجام اقدامی از ناحیه دولت باشد وزارت دارائی به نمایندگی از طرف دولت عمل خواهد کرد.
کلیه مقامات دولتی مکلف خواهند بود که در این زمینه از دستورهای وزارت دارائی متابعت نمایند.
۲- در مورد قراردادهائی که موضوع پرداخت بهره مالکانه (پرداخت مشخص) نسبت به نفت خام و گاز طبیعی پیش بینی شده باشد تعیین میزان بهره مالکانه با وزارت دارائی خواهد بود.
۳- وزارت دارائی اختیار دارد قیمت هائی را که در هر مورد مبنای محاسبه بهره مالکانه (پرداخت مشخص) و مالیات بر درآمد نفت خام و گاز طبیعی خواهد بود تعیین و اعلام نماید.
۴- وزارت دارائی اختیار دارد قیمتهائی را که در هر مورد مبنای محاسبه مالیات بر درآمد فرآورده‌های نفتی خواهد بود تعیین و اعلام نماید.
ماده ۳۱- آئین نامه‌های اجرائی
قانون مربوط به تفحص و اکتشاف و استخراج نفت در سراسر کشور و فلات قاره مصوب هفتم مرداد ۱۳۳۶ از تاریخ تصویب این قانون ملغی و این قانون جایگزین آن می‌گردد. شرکت ملی نفت ایران می‌تواند مقررات و آئین نامه‌های لازم را در اجرای این قانون تدوین کند و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجرا بگذارد.
نایب رئیس کمیسیون دارائی - سعید بهادری.
نایب رئیس -ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- اصطلاحات و تعبیرات
اصطلاحات و کلمات زیر هرکجا که در این قانون به کار برده شود شامل تعاریف و مفاهیم مشروح در این ماده خواهد بود:
نفت عبارت است از نفت خام، گاز طبیعی، آسفالت و کلیه هیدور کربورهای مایع اعم از آنکه به حالت طبیعی یافت شود و یا بوسیله عملیات مختلف از نفت خام و گاز طبیعی جدا شود و نیز هر فرآورده مهیای استفاده با نیمه تمامی که از مواد مزبور بوسیله تبدیل گاز به مایع یا تصفیه یا عمل شیمیائی یا هرگونه طریقه دیگری اعم از آنچه اکنون معمول است و آنچه در آینده معمول شود بدست آید.
منابع نفتی عبارت است از کلیه منابع و ذخایر زیرزمینی دارای نفت اعم از اینکه در خشکی یا در مناطق دریائی واقع شده باشد.
مناطق دریائی عبارت از آبهای داخلی و ساحلی و فلات قاره.
عملیات نفتی اعم است از کلیه عملیات مربوط به اکتشاف، توسعه، بهره برداری، پالایش، حمل و نقل، پخش و خرید و فروش نفت.
طرف قرارداد عبارت است از هر شخصی که طبق مقررات این قانون قرارداد پیمانکاری یا مشارکت یا فروش نفت با شرکت ملی نفت ایران امضاء کرده باشد.
شخص عبارت است از شخص یا اشخاص طبیعی یا حقوقی لیکن در این قانون عنوان شخص به شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای فرعی آن اطلاق نمی‌شود.
قرار داد پیمانکاری عبارت از قراردادی است که به موجب آن طرف قرار داد مسئولیت اجرای برخی از عملیات نفتی را در ناحیه معینی از طرف شرکت ملی نفت ایران و بنام آن شرکت بر طبق مقررات این قانون بر عهده می‌گیرد.
قرارداد مشارکت عبارت است از قراردادی که در اجرای بند ۳ ماده ۳ این قانون منعقد گردد.
قرارداد فروش عبارت است از قراردادی که به موجب مقررات ماده ۱۲ این قانون منعقد گردد.
پیمانکار کل عبارت از شرکتی است که به موجب بند ۴ ماده ۸ این قانون اجرای عملیات و انجام تعهدات مقرر در قرارداد پیمانکاری را بر عهده می‌گیرد.
پذیره عبارت است از وجه معینی که هنگام عقد قرارداد پیش بینی می‌شود و یکجا یا به دفعات و در طی مراحلی توسط طرف قرارداد به شرکت ملی نفت ایران پرداخت می‌گردد.
بخش نفتی عبارت است از هر یک از تقسیماتی که شرکت ملی نفت ایران به موجب ماده ۴ این قانون برای خشکی و یا مناطق دریائی تعیین کرده باشد.
ناحیه اعم است از کل یا هر قسمت از ناحیه یا نواحی که به موجب قراردادی برای اجرای عملیات اکتشاف و توسعه تخصیص داده می‌شود.
نایب رئیس - در ماده ۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲- اختیارات و وظایف شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی نفت ایران مسئول انجام وظایف و اعمال حقوق و اختیارات مصرح در این قانون و نظارت بر اجرای آن می‌باشد. شرکت مزبور در انجام این مسئولیت به ترتیب مقرر در اساسنامه قانونی خود عمل خواهد کرد.
نایب رئیس - در ماده ۲ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳- اجازه مذاکره و انعقاد قرارداد
۱- صنعت نفت ایران ملی است و اعمال حق مالکیت ملت ایران نسبت به منابع نفتی ایران در زمینه اکتشاف، توسعه، تولید، بهره برداری و پخش نفت در سر تا سر کشور و فلات قاره منحصراً بعهده شرکت ملی نفت ایران است که رأساً یا بوسیله نمایندگیها و پیمانکاران خود در آن باره اقدام خواهد کرد.
۲- شرکت ملی نفت ایران می‌تواند به منظور اجرای عملیات اکتشاف و توسعه نفت در بخشهای آزاد نفتی با هر شخص اعم از ایرانی و خارجی وارد مذاکره شود و قراردادهائی را که مقتضی بداند بر مبنای پیمانکاری و با رعایت مقررات و مصرحات این قانون تنظیم و امضاء نماید
قراردادهای مزبور بعد از تأیید هیئت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
۳- شرکت ملی نفت ایران می‌توان دبه منظور ایجاد پالایشگاه و اجرای عملیات پالایش نفت در داخل کشور رأساً از طریق مشارکت با هر شخص اعم از ایرانی و خارجی اقدام نماید مشارکت هائی که به این منظور انجام می‌شود مشروط به رعایت شرایط زیر خواهد بود
الف - سهم شرکت ملی نفت ایران هیچگاه نباید از پنجاه درصد کمتر باشد.
ب - مدت مشارکت در هر قرارداد به تشخیص و نظر شرکت ملی نفت ایران معین خواهد شد ولی در هر حال این مدت از بیست سال تجاوز نخواهد کرد.
۴- در مورد بند ۳ بالا کلیه نفت خامی که پالایشگاه تحویل می‌شود به قیمت رایج بازار حساب خواهد شد و منافع پالایش مشمول مالیات بر درآمد دولت ایران خواهد بود.
۵- شرکت ملی نفت ایران می‌تواند برای انجام عملیات نفتی در خارج کشور با هر شخص و بهر طریق که مقتضی می‌داند مشارکت نماید و مقررات این قانون نسبت به عملیات شرکت ملی نفت ایران در خارج کشور مجری نخواهد بود.
نایب رئیس - در ماده ۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴- اعلان آزادی بخشها
۱- تصمیم درباره آزاد کردن یا بستن، تعیین یا تغییر حدود بخشهای نفتی در هر مورد با شرکت ملی نفت ایران است.
۲- آزاد بودن بخشها از طریق نشر آگهی، متضمن شرایط تنظیم پیشنهاد و مهلت تسلیم آن اعلام خواهد شد.
۳- شرکت ملی نفت ایران در مورد هر بخش یا هر جزئی از آن که آزاد اعلان می‌کند دفترچه مشخصاتی حاوی موقعیت جغرافیائی و وضع عمومی زمین شناسی و سایر اطلاعات مربوط به آن تهیه خواهد کرد.
۴- قسمتهائی از ناحیه هر قرارداد که بعد از اجرای عملیات تفکیک می‌شود و از ناحیه مشمول آن قرارداد اخراج می‌گردد تا زمانی که مجدداً آزاد اعلان نشده باشد بسته خواهد بود.
نایب رئیس - در ماده ۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵- دریافت پیشنهادها
۱- پیشنهاد انعقاد قرارداد در مورد تمام یا هر جزئی از یک بخش که آزاد اعلان می‌شود بایستی در طی مهلتی که در آگهی شرکت ملی نفت ایران تعیین شده است به شرکت مذکور تسلیم شود.
۲- پیشنهاد فقط از اشخاصی که صلاحیت فنی و مالی آنها توسط شرکت ملی نفت ایران احراز و تصدیق گردیده باشد دریافت خواهد شد. پیشنهاد باید بر اساس شرایط پیش بینی شده در قرارداد نمونه‌ای باشد که توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه و به انضمام دفترچه مشخصات مذکور در بند ۳ ماده ۴ این قانون به مقتقاضیان داده خواهد شد.
نایب رئیس - در ماده ۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶- رد و قبول پیشنهادها
۱- پیشنهاد هائی که ظرف مهلت مقرر واصل گردد بدون رعایت تقدم و تأخر در تاریخ وصول مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۲- شرکت ملی نفت ایران حق و اختیار تام و تمام قبول یا رد هر یک یا کلیه پیشنهادهای رسیده را دارا می‌باشد. دادن پیشنهاد، هیچگونه حقی برای پیشنهاد دهنده ایجاد نمی‌کند.
نایب رئیس - در ماده ۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷- شرایط تقدم و اولویت
۱- از میان پیشنهادهای رسیده پیشنهاد هائی که علاوه بر رعایت مفاد و مقررات این قانون متضمن شرایط مساعدتر دیگری نیز از قبیل پذیره باشد و بالخصوص انجام عملیات پالایش در داخل کشور و ورود شرکت ملی نفت ایران را در مراحل حمل و نقل و پالایش و پخش و فروش نفت در بازارهای جهانی تضمین و یا حداقل تسهیل نماید مقدم شمرده خواهد شد.
۲- شرکت ملی نفت ایران قبول یا رد پیشنهاد را کتباً به اطلاع پیشنهاد دهنده خواهد رسانید.
نایب رئیس - در ماده ۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸- امضای قرارداد پیمانکاری
۱- هر شخص که پیشنهاد او بشرح مقرر در ماده ۷ پذیرفته شود مکلف خواهد بود که حداکثر ظرف مدت
۳۰ روز از تاریخی که شرکت ملی نفت ایران قبول آن پیشنهاد را اعلام کند قرارداد پیمانکاری بر اساس مقررات قرارداد نمونه با شرکت ملی نفت ایران امضاء نماید. قراردادی که بدین گونه امضاء شود بعد از تصویب هیأت وزیران قابل اجرا خواهد بود.
۲- در صورتیکه یک پیشنهاد از طرف دو یا چند شخص داده شده باشد امضای قرارداد توسط کلیه آن اشخاص صورت خواهد گرفت که هر کدام از آنها منفرداً و متضامناً مسئولیت حسن اجرای تعهدات مندرج در قرارداد را بر عهده خواهند داشت.
۳- شخص یا اشخاصی که بشرح بالا قرار داد پیمانکاری با شرکت ملی نفت ایران امضاء می‌کنند متعهد خواهند بود که ظرف مدت ۶۰ روز از تاریخ امضای قرارداد یک شرکت فرعی یا تابعیت ایرانی تشکیل دهند و مطابق مقررات قانون ایران آنرا به ثبت برسانند و کلیه حقوق و تعهداتی را که به موجب قرارداد پیمانکاری دارند به آن شرکت ایرانی منتقل سازند.
شرکت ایرانی مزبور بعنوان پیمانکار کل شرکت ملی نفت ایران اجرای عملیات اکتشاف و توسعه را به موجب قرارداد بر عهده خواهد داشت لیکن این امر ذمه انتقال دهنده یا انتقال دهندگان را در برابر شرکت ملی نفت ایران از بابت مسئولیتها و تعهدات مندرج در قرارداد بری نخواهد کرد.
عنوان طرف قرارداد که در این قانون بکار برده شده است شامل پیمانکار کل نیز خواهد بود.
۴- شرکت فرعی از لحاظ این ماده عبارت است از شرکتی که مالکیت کلیه سهام آن با شخص و یا اشخاصی باشد که پیشنهاد آنها مورد قبول شرکت ملی نفت ایران بوده و قرارداد پیمانکاری را امضاء نموده‌اند.
نایب رئیس - در ماده ۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
ماده ۹- مساحت ناحیه عملیات
۱- در هر قرارداد یا نواحی که عملیات اکتشاف و توسعه در آن به موقع اجرا گذارده خواهد شد تعیین و حدود آن مشخص خواهد گردید.
۲- مساحت ناحیه یا نواحی که به موجب قرارداد واحدی به عملیات اکتشاف و توسعه تخصیص داده می‌شود در هر صورت مجموعاً بیش از هشت هزار کیلومتر مربع در خشکی و بیش از چهار هزار کیلومتر مربع در مناطق دریائی نخواهد بود.
نایب رئیس - در ماده ۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰- مدت
۱- مدت قراردادهای پیمانکاری که به موجب مقررات ماده ۸ این قانون منعقد شود به دو مرحله متوالی اکتشاف و توسعه تقسیم خواهد شد طول مدت مرحله اکتشاف حداکثر از تاریخ قرارداد تا ۵ سال خواهد بود.
۲- در صورتی که تا پایان مرحله اکتشاف میدان قابل تولید تجاری در ناحیه قرارداد کشف شده باشد مرحله توسعه به دنبال مرحله اکتشاف آغاز خواهد شد.
نایب رئیس - در ماده ۱۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱ - مسئولیتهای طرف قرارداد در مرحله اکتشاف
۱- طرف قرارداد مسئولیت تأمین کلیه وجوه لازم برای انجام عملیات اکتشافی را برعهده خواهد داشت.
۲- طرف قرارداد فقط وقتی متسحق بازیافت وجوه مزبور خواهد بود که عملیات منجر به کشف میدان تجاری بشود.
۳- در صورتی که کشف میدان تجاری مطابق ضوابطی که در قرارداد مربوط تصریح می‌شود به تحقق بپیوندد عملیات توسعه میدان مزبور آغاز خواهد شد.
تأمین وجوه لازم جهت عملیات توسعه نیز برعهده طرف قرارداد خواهد بود.
۴- بازپرداخت وجوه مذکور در بندهای ۲و۳ بالا مطابق مقرراتی خواهد بود که بر اساس مقررات ماده ۱۲ این قانون در هر قرارداد پیش بینی گردد.
نایب رئیس - در ماده ۱۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲- قرارداد فروش نفت
۱- بعد از آنکه تجاری بودن میدان کشف شده، مطابق ضوابطی که در قرارداد مربوط پیمانکاری تصریح می‌شود، به تحقق پیوست قرارداد فروش بین شرکت ملی نفت ایران و طرف قرارداد منعقد خواهد شد.
طرف قرارداد حق خواهند داشت که در برابر ریسک هزینه‌های اکتشافی که متحمل گردیده و نیز در برابر تعهد تأمین هزینه‌های عملیات توسعه که برعهده گرفته است مقداری از نفت میدان مکشوفه را از تاریخ آغاز تولید تجاری تحت شرایط مقرر در قرارداد فروش و در طی مدتی که از پانزده سال تجاوز نخواهد کرد خریداری نماید.
۲- بهای نفت فروخته شده به طرف قرارداد طوری محاسبه خواهد شد که از بهای فوب رایج بازار نفت مزبور به اندازه مجموع دو تخفیف زیر ارزانتر باشد.
الف - تخفیفی که رقم کل آن در هر سال برابر با یکدهم مجموع مبالغی باشد که طرف قرارداد از تاریخ اجرای قرارداد تا آغاز تولید تجاری از بابت هزینه‌های عملیات اکتشاف و توسعه در ناحیه قرارداد متحمل شده است.
در صورتی که در یک ناحیه قرارداد، دو یا چند میدان تجاری کشف شده باشد مجموع مبالغ هزینه‌های مزبور به ترتیب مقرر در قرارداد مربوط بین آن دو یا چند میدان سرشکن خواهد شد به نحوی که مجموع تخفیفات ناظر بر مجموع نفتی که هر ساله از مجموع میدانها به طرف قرارداد فروخته می‌شود با یکدهم مجموع هزینه‌های اکتشاف و توسعه که در ناحیه قرارداد خرج شده است معادل باشد این تخفیف ظرف مدت ده سال از تاریخ آغاز تولید تجاری ادامه خواهد داشت.
ب- تخفیفی حداکثر معادل پنج درصد بهای فوب رایج بازار نفت فروخته شده به طرف قرارداد که این تخفیف ظرف تمام مدت اعتبار قرارداد فروش ادامه خواهد داشت.
روش تعیین بهای فوب رایج بازار و میزان قطعی تخفیف مقرر در شق ب و پیش بینی برنامه تحویل و بارگیری نفت و همچنین مقررات راجع به طرز پرداخت بها و سایر مقررات لازم در هر قرارداد فروش مندرج خواهد شد.
برای هزینه‌های توسعه‌ای ممکن است بهره‌ای تعلق گیرد که حداکثر آن در قرارداد مربوط معین خواهد شد لیکن برای هزینه‌های اکتشافی به هیچوجه بهره تعلق نخواهد گرفت.
نایب رئیس - در ماده ۱۲ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
ماده ۱۳- تولید تجاری
آغاز تولید تجاری در مورد هر میدان موقعی خواهد بود که کلیه وسائل تولید و تحویل منظم نفت از میدان مزبور تا نقطه صدور یا پالایش آماده شده و عملاً هم یکصد هزار متر مکعب نفت خام از آن میدان برداشت شده باشد.
از لحاظ این محاسبه در مورد میدان گازی هر شش هزار متر مکعب گاز طبیعی در ۱۵ درجه سانتی گراد معادل یک متر مکعب نفت خام تلقی خواهد شد.
نایب رئیس - در ماده ۱۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائت می‌شود.
ماده ۱۴ - پایان مرحله اکتشاف
۱- با آغاز تولید تجاری هر میدان، میدان مزبور از ناحیه قرارداد تفکیک می‌شود و قرارداد پیمانکاری که به موجب ماده ۱۱ این قانون پیش بینی شده است نسبت به آن میدان خاتمه می‌یابد.
۲- اجرای کلیه عملیات در هر میدان تجاری از تاریخ
آغاز تولید تجاری آن میدان رأساً برعهده شرکت ملی نفت ایران خواهد بود.
۳- در صورتی که تولید تجاری در یک میدان از ناحیه قرارداد پیش از پایان مرحله اکتشاف که به موجب مقررات ماده ۱۰ این قانون در هر قرارداد پیش بینی می‌شود آغاز گردد عملیات اکتشافی در بقیه ناحیه توسط طرف قرارداد پایان مرحله اکتشاف ادامه خواهد یافت.
نایب رئیس - در ماده ۱۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
ماده ۱۵- ادامه عملیات
۱- عملیات اکتشافی در ناحیه قرارداد حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ اجرای قرارداد آغاز و بلا انقطاع دنبال خواهد شد.
۲- هر گاه ضرورت انجام تحقیقات و مطالعات خاصی توقف عملیات اکتشافی را برای مدت موقتی ایجاب نماید توقف عملیات فقط با موافقت شرکت ملی نفت ایران میسر خواهد بود.
۳- در صورتیکه طرف قرارداد عملیات را بدون تحصیل موافقت قبلی شرکت ملی نفت ایران برای مدتی بیش از سه ماه متوقف سازد شرکت ملی نفت ایران حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. توقف عملیات که ناشی از قوه قهریه باشد خارج از شمول مقررات این ماده است.
نایب رئیس - در ماده ۱۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶- خاتمه قرارداد بعلت عدم کشف نفت
۱- هر گاه طرف قرارداد ظرف دوره اکتشاف و پس از انجام حداقل عملیاتی که در قرارداد پیش بینی شده است به این نتیجه برسد که شرایط زیرزمینی ناحیه طوری است که کشف نفت به میزان تجاری مقدور به نظر نمی‌رسد می‌تواند از ادامه عملیات خودداری و تقاضای فسخ قرارداد بکند.
در این صورت طرف قرارداد مکلف خواهد بود ثابت نماید که کلیه امور اکتشافی تا تاریخ مزبور طبق برنامه به موقع اجرا گذارده شده است. هرگاه مبالغی که برای خرج کردن در عملیات مزبور در نظر گرفته شده بود تماماً خرج نشده باشد طرف قرارداد ملزم خواهد بود که کلیه مبالغ خرج نشده را به شرکت ملی نفت ایران بپردازد.
۲- در صورتی که در پایان مرحله اکتشاف، کشف میدان تجاری در هیچ نقطه از ناحیه قرارداد به تحقق نپیوسته باشد قرارداد پیمانکاری خاتمه خواهد یافت و طرف قرارداد حق مطالبه وجوهی را که صرف هزینه‌های اکتشافی کرده است نخواهد داشت طرف قرارداد مکلف خواهد بود کلیه اسناد و مدارک و نقشه‌های حاصل از عملیات را بطور کامل به شرکت ملی نفت ایران تسلیم نماید.
نایب رئیس - در ماده ۱۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۷- تعهدات طرف قرارداد
۱- شرکت ملی نفت ایران موظف است در هر یک از موارد طرف قرارداد را با قید شرایط مقتضی ملزم نماید که تا آنجا که بر طبق موازین فنی و مهندسین قابل توجیه باشد حداکثر کوشش را در اجرای عملیات اکتشافی در ناحیه قرارداد بعمل آورد.
۲- در مورد هر میدان تجاری باید ترتیباتی پیش بینی شود که انجام عملیات توسعه و تهیه وسائل لازم جهت استفاده و بهره برداری کامل از آن میدان را در مناسبترین مدت وبا رعایت شرایط اقتصادی و اصول صحیح مهندسی تضمین نماید.
نایب رئیس - در ماده ۱۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائت می‌شود.
ماده ۱۸- کنترل عملیات
۱- شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود که در مورد هر قرارداد نظارت و بازرسی کامل و مؤثر در عملیات پیمانکار کل اعمال نماید.
۲- طرف قرارداد ملزم خواهد بود که کلیه فعالیتهای خود را با موافقت و تصویب شرکت ملی نفت ایران انجام دهد و هر گونه اطلاعات را طبق نظر و دستور شرکت ملی نفت ایران بنحو جامع و رضایتبخشی تهیه و تسلیم نماید.
نایب رئیس - در ماده ۱۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۹ قرائت می‌شود.
ماده ۱۹- مالکیت نفت
نفت تولید شده از منابع نفتی ایران در مالکیت شرکت ملی نفت ایران خواهد بود. شرکت مزبور نمی‌تواند هیچ قسمت از نفت را مادام که استخراج نشده است بغیر انتقال دهد.
نایب رئیس - در ماده ۱۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
ماده ۲۰- استخدام خارجیان
۱- استخدام کارمند خارجی فقط رد مورد مشاغلی مجاز خواهد بود که کارمند ایرانی واجد تخصص و تجربه لازم برای تصدی آنها در اختیار نباشد.
رعایت این مقررات در مورد پیمانکارانی که برای پیمانکار کل کار می‌کنند نیز لازم خواهد بود.
۲- استخدام کارمند خارجی در هر مورد با مشورت و اجازه شرکت ملی نفت ایران صورت خواهد گرفت و شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود احراز کند که استخدام خارجی در هر مورد برای مدت محدود و آنهم مشروط به تهیه وسائل کار آموزی ایرانیانی باشد که بتوانند در رأس مدت مقرر جایگزین کارمند خارجی گردند.
نایب رئیس - در ماده ۲۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
ماده ۲۱- انتقالات
طرف قرارداد نمی‌تواند حقوقی را که به موجب مقررات قرارداد تحصیل و یا تعهداتی را که قبول نموده است به دیگری واگذار کند مگر با موافقت قبلی شرکت ملی نفت ایران و تأیید هیئت وزیران.
نایب رئیس - در ماده ۲۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲۲ - ضمانت اجرائی
شرکت ملی نفت ایران مکلف است در قراردادهائی که بر طبق این قانون تنظیم می‌شود ضمانت اجرائی کافی از برای تعهدات طرف قرارداد منظور نماید.
نایب رئیس - در ماده ۲۲ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
ماده ۲۳- رفع اختلافات
اختلافاتی که بین شرکت ملی نفت ایران و طرفهای قرارداد پیش آید هرگاه از طریق مذاکره دوستانه بنحوی که در قرارداد مربوط پیش بینی خواهد شد رفع نشود از طریق داوری حل خواهد شد مقررات مربوط به ارجاع اختلافات به داوری در هر قرارداد بنحو مقتضی پیش بینی می‌گردد. آئین رسیدگی در مورد داوری مطابق قوانین ایران و محل داوری تهران خواهد بود مگر آنکه طرفین قرار داد بعد از بروز اختلاف نسبت به محل دیگری توافق نمایند اعتبار و تفسیر و اجرای قراردادها تابع قوانین ایران خواهد بود.
نایب رئیس -در ماده ۲۳ نظری نیست؟ آقای عباس میرزائی بفرمائید.
عباس میرزائی - با اجازه مقام ریاست بنده در کمیسیون دارائی راجع به این مطلب که اینجا عرض خواهم کرد مقداری صحبت کردم و متخصصین شرکت نفت هم تأیید کردند و مطلب مورد قبول کمیسیون قرار گرفت ولی به نظرم در چاپ اشتباه شده ضمن عرض این نکته تجلیلی هم لازم است در اینجا از این قانون مخصوصاً ماده ۲۰ و بند ۲ آن ماده که مربوط به موضوع استخدام است بکنم و در این مورد یک توجهی می‌دهم که سابق بر این آقایان محترم خودشان شاهد هستند و اگر هم از نمایندگان کارگر که در صنعت نفت خدمت می‌کردند و اکنون در مجلس نماینده هستند سئوال بکنید مفصل به عرض می‌رسانند که در سابق هیچیک از کارگران ایرانی را خارجیها نمی‌گذاشتند که از نبوغ و استعدادش استفاده بکند ولی ملاحظه می‌کنید که کارگران ایران بر اثر سیاست مستقل ملی چنان در همه جوانب پیشرفت کرده‌اند که توانسته‌اند موقعیکه یک متخصص خارجی را لدی الاقتضا به خاطر نبودن متخصص در آن فن در بین ایرانیان چه پیمانکار چه شرکت ملی نفت استخدام می‌کند یکی از شرایط آن استخدام تعهدی خواهد بود که آن متخصص خارجی در مدت خدمتش وسائل کارآموزی ایرانیان را فراهم کند تا آنها بتوانند در رأس مدت مقرر جایگزین کارمندان خارجی بشوند و بنده در اینجا از تنظیم کنندگان این قانون بخصوص کسانی که در شرکت ملی نفت اینهمه دقت کردند برای حفظ حقوق ملت ایران چه از نظر درآمد نفت چه از نظر نیروی انسانی و تربیت متخصص ایرانی سپاسگزاری می‌کنم و به آنها تبریک می‌گویم بخصوص به آقای نخست وزیر که هیچوقت نمی‌آید بگوید من و دولت من، همیشه می‌گوید الهام از رهبر عالیقدر شاهنشاه آریامهر گرفته‌اند و در خدمت رهبر عالیقدر شاهنشاه آریا مهر گرفته‌اند و در خدمت رهبر عالیقدر ملت ایران همیشه خدمت گزارند و این باعث سعادت است امیدوارم این دولت و ملت پایدار بماند برای اینکه دولت هیچوقت به خدماتش مغرور نشده است و من، من نکرده است همینطور افرادی که در شرکت نفت هستند از آقای دکتر اقبال گرفته تا کارگرانش همه می‌گویند ما در خدمت ملت ایران هستیم اما آن جمله اصلاحی که در این ماده هست اولاً از مقام ریاست سپاسگزارم که به من این امکان را دادند که این مطالب را به مرحمت جناب آقای دکتر سعید و در سایه این امکان عرض کنم و آن جمله این است من در کمیسیون هم گفتم اینجا هم عرض می‌کنم ما در قانون همیشه ابعاد را معین می‌کنیم شرایط را معین می‌کنیم هیچوقت بنحو مقتضی، نداریم بخصوص موقع بروز اختلاف یا حاکم هستیم یا محکوم یا حق داریم یا نداریم اینجا یک جمله است در سطر چهارم که مقررات مربوط به ارجاع اختلافات به داوری در هر قرار داد به نحو مقتضی پیش بینی می‌گردد.
این جمله به نحو مقتضی را در کمیسیون حذفش کردیم به نظرم در موقع چاپ به آن توجه نشده. این قسمت حذف شده در کمیسیون و تصویب شده حالا جناب آقای دکتر کاشفی هم توضیح خواهند داد خواستم این تذکر را داده باشم متشکرم.
نایب رئیس - آقای مخبر کمیسیون بفرمائید.
مخبر کمیسیون دارائی (امان الله ریگی) - عرض کنم در مذاکراتی که در کمیسیون انجام شده با حذف این جمله بنحو مقتضی موافقت شد متأسفانه در چاپ اشتباه شده است، بنده می‌خواستم این اصلاح را خودم عرض کنم که خوشبختانه آقای عباس میرزائی فرمودند بنابراین خواهش می‌کنم این قسمت را در لایحه اصلاح بفرمائید.
نایب رئیس - در ماده ۲۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) با توضیحی که داده شد و اصلاحی که به عمل آمد به ماده ۲۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴ قرائت می‌شود.
ماده ۲۴ - مصرف کالاها و خدمات
کالاها و خدمات مورد نیاز عملیات در هر قرارداد از منابع داخلی کشور تهیه و تحصیل خواهد شد. استفاده از کالاها و خدمات خارجی وقتی مجاز خواهد بود که کالاها و خدماتی که در ایران تهیه و عرضه می‌شود در مقایسه با کالاها و خدمات خارجی نامرغوبتر باشد و یا به مقادیر مورد نیاز در دسترس نباشد و یا آنکه قیمت کالاها و خدمات عرضه شده در ایران به تشخیص شرکت ملی نفت بیش از بیست درصد از قیمت کالاها و خدمات خارجی گران تر باشد.
نایب رئیس - در ماده ۲۴ نظری نیست ؟(اظهاری) نشد) به ماده ۲۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵ قرائت می‌شود.
ماده ۲۵- تحصیل اراضی و واردات
در مورد قراردادهای مشارکت و یا پیمانکاری که مطابق مقررات این قانون جهت انجام عملیات نفتی در ایران منعقد می‌شود به قرار مشروح زیر عمل خواهد شد.
۱- اراضی و آب و حقوق ارتفاقی مورد نیاز عملیات با استفاده از مزایا و اختیارات مقرر در اساسنامه قانونی شرکت ملی نفت ایران و توسط آن شرکت تحصیل خواهد شد. بهای خرید یا مال الاجاره پرداختی بابت تحصیل اراضی و آب و حقوق ارتفاقی بعلاوه هزینه‌های مربوط به آن در هر مورد به حساب عملیات منظور خواهد گردید.
۲- ماشین آلات و وسائل و هر گونه کالای مورد نیاز عملیات با رعایت مقررات ماده ۲۴ این قانون و بر طبق مقررات اساسنامه قانونی شرکت ملی نفت ایران و به نام آن شرکت وارد خواهد شد.
۳- کلیه اراضی و تأسیسات ثابت در مالکیت شرکت ملی نفت ایران خواهد بود.
نایب رئیس - در ماده ۲۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶ قرائت می‌شود.
ماده ۲۶- محافظت منابع و جلوگیری از آلودگی محیط
شرکت ملی نفت ایران مکلف خواهد بود که در جریان عملیات مربوط هر قرارداد دقت و مراقبت کامل را جهت حفظ منابع و ثروت طبیعی (مخصوصاً گازهای طبیعی) همچنین جلوگیری از آلودگی محیط (هوا و آب و زمین) بعمل آورد طرف قرارداد ملزم خواهد بود که در عملیات خود مقرراتی را که در این باب توسط دولت و یا شرکت ملی نفت ایران اعلام و ابلاغ می‌گردد رعایت نماید.
شرکت ملی نفت ایران ضوابطی را ه باید در اجرای مفاد این ماده به ویژه در خصوص حفظ منابع نفتی، بازیافت مجدد نفت، جلوگیری از سوزاندن و به هدر دادن نفت مورد عمل قرار گیرد تدوین و اعلام خواهد کرد.
نایب رئیس - در ماده ۲۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸ قرائت می‌شود.
ماده ۲۷- نفت مناطق دریائی
نفت تولید شده از مناطق دریائی ایران در حکم نفتی خواهد بود که از داخل سرزمین ایران تولید شده باشد. مقررات قانون ایران نسبت به کلیه تأسیساتی که در مناطق دریائی مزبور ایجاد شود جاری خواهد بود.
نایب رئیس - در ماده ۲۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸ قرائت می‌شود.
ماده ۲۸- منافع ایران
طرف قرارداد مکلف خواهد بود که در اجرای تعهداتی که به موجب قرارداد برعهده همواره منافع ایران را ملحوظ دارد.
نایب رئیس - در ماده ۲۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹ قرائت می‌شود.
ماده ۲۹ - قراردادهای سابق
شرکت ملی نفت ایران در مورد کلیه قراردادهائی که برای انجام عملیات نفتی در داخل کشور منعقد می‌کند مکلف به رعایت مقررات این قانون خواهد بود قراردادهائی که به منظور اجرای عملیات نفتی در داخل کشور پیش از تصویب این قانون توسط شرکت ملی نفت ایران امضاء شده و به تصویب مجلسین رسیده است کماکان به اعتبار خود باقی خواهد بود شرکت ملی نفت ایران مجاز خواهد بود با طرفهای این قبیل قراردادها وارد مذاکره شود و هر تغییر و اصلاحی را در مقررات آن قراردادها که با توجه به روح و مفاد این قانون لازم و مقتضی بداند بعمل آورد. تغییرات و اصلاحاتی که به این نحوه در قراردادهای مزبور صورت گیرد بعد از تأیید هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد در مورد قراردادهائی که برای تهیه فرآورده‌های پتروشیمی منعقد می‌شود مطابق مقررات قانون توسعه صنایع پتروشیمی مورخ ۲۴ تیر ماه ۱۳۴۴ و اصلاحیه‌های بعدی آن عمل خواهد شد.
نایب رئیس - در ماده ۲۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۲۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰ قرائت می‌شود.
ماده ۳۰- نمایندگی وزارت دارائی از طرف دولت
۱- در هر مورد که اجرای مقررات قراردادهای موضوع این قانون مستلزم صدور موافقت و یا انجام اقدامی از ناحیه دولت باشد وزارت دارائی به نمایندگی از طرف دولت عمل خواهد کرد.
کلیه مقامات دولتی مکلف خواهند بود که در این زمینه از دستورهای وزارت دارائی متابعت نمایند.
۲- در مورد قراردادهائی که موضوع پرداخت بهره مالکانه (پرداخت مشخص) نسبت به نفت خام و گاز طبیعی پیش بینی شده باشد تعیین میزان بهره مالکانه با وزارت دارائی خواهد بود.
۳- وزارت دارائی اختیار دارد قیمت هائی را که در هر مورد مبنای محاسبه بهره مالکانه (پرداخت مشخص) و مالیات بر درآمد نفت خام و گاز طبیعی خواهد بود تعیین و اعلام نماید.
۴- وزارت دارائی اختیار دارد قیمت هائی را که در هر مورد مبنای محاسبه مالیات بر درآمد فرآورده‌های نفتی خواهد بود تعیین و اعلام نماید.
نایب رئیس - در ماده ۳۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۳۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱ قرائت می‌شود.
ماده ۳۱- آئین نامه‌های اجرائی
قانون مربوط به تفحص و اکتشاف و استخراج نفت در سراسر کشور و فلات قاره مصوب هفتم مرداد ۱۳۳۶ از تاریخ تصویب این قانون ملغی و این قانون جایگزین آن می‌گردد. شرکت ملی نفت ایران می‌تواند مقررات و آئین نامه‌های لازم را در اجرای این قانون تدوین کند و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجرا بگذارد
نایب رئیس - در ماده ۳۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ۳۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (خانم مهروش صفی نیا) در محل نطق اعلام و اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان سجادی - دکتر غنی - کوروس - مرندی -مهندس فروهر - دکتر سعید - دکتر دادفر - مهندس علی برومند - دکتر نجیمی - خانم نیره سعیدی - ناصرزاده - سهم الدینی - دکتر فروزین- ملک افضلی - عبد الحسین آموزگار - اردلان- اهری مجید موسوی - دکتر قهرمانی - ذوالفقاری -مافی - دکتر پر تو اعظم - دکتر کفائی - دکتر رشتی - جلالی نوری - محمد ولی قراچورلو - مجد - کیوان - عباس میرزائی -صائب - دکتر بیت منصور - پزشکی - مهندس معینی زند - رضوی-اخلاقی - توسلی - ریگی دکتر انوشیروانی - اسعد رزم آرا - محسنی مهر - مهندس عطائی - دکتر امامی خوئی - ایمان زهرائی - بختیاری پور - دکتر صفائی - صدیقیانی زاده - دکتر گاگیک هوا کیمیان - دکتر معظمی - دکتر اعتمادی - دیهیم - فهیمی - دکتر مدنی -رهنوردی - شهرستانی دکتر حبیب اللهی - تیمسار همایونی - دکتر کیان - کاسمی - دکتر علومی - مهندس فیروز عدل - مصطفوی- حیدر قلی برومند - مهندس احتشام شهیدی - حق شناس - شاخوئی - پدرامی - بهنیا - کلانتر هرمزی - اسدی لنگرودی - مهندس زاهدی - خانم آصف زاده - احمد - اولیاء شیرازی - دکتر حاتم - مهندس نظمی - دکتر پناهی - پسیان- پروین - دکتر بهزادی - بدر صالحیان خانم پیر نیا - دکتر یحیی بهبهانی - مهندس پروشانی -رفیعی - مهاجرانی - عظیمی - خانم ابتهاج سمیعی - دکتر موثقی - فیاض - دکتر صالحی - معیری - صائبی- امیر ابراهیمی -پیرزاده - اوحدی - خانم اقبال - اسلامی نیا - دکتر اسکوئیان -دکتر پیر - دکتر پیمان - دکتر تنکابنی - دکتر توانا - دکتر جزایری -مهندس جلالی - خانم مزارعی -جهانی- چنگیزی - خانقاهی - حیدری - مهندس کیا - جوانشیر فروتن - کسرائی - خانم دکتر دولتشاهی - خانم صفی نیا - موسوی ماکوئی - مهندس عنایت بهبهانی- دکتر حبیب بهبهانی- دکتر برزگر- دکتر برادر - مهندس بدیعی - دکتر فضل الله صدر -زهتاب فرد - تژده -دکتر موسوی - پرویزی - بختیاریها - امام مردوخ خانم اسدی - اخوی - دکتر آزاد -اکبر - احتشامی -امیر علم خزیمه - مهندس خسروی - خورشید - داروئی - دشتی -دکتر منتظری -دکتر راد - رشیدی - دکتر رشید یاسمی - دولو- ادیب سمیعی - مهندس اربابی - زرین پور - دکتر رازانی - خانم سرخوش - سعادت - سعادت فرد - دکتر سنگ - شریفها - دکترشکرائی - حی -صمد زاده - دکتر قاسم صوفی- رامبد - فخر طباطبائی - ظفر - عبد الحسین طباطبائی - صادقی - شیخ رضائی - سمیعی -کریم بخش سعیدی - ساگینیان - کشفی - دکتر رئیسی - ضیاء رضوی - رهبر- نامور - دکتر نصیری - نایبی-دکتر ناروئی - میر افضل - مهدوی اردستانی - فریدونفر - خانم زاهدی - مهندس فرخ - فتوحی - دکتر عسگری -عزیز مرادی - خانم دکتر طالقانی - علی طباطبائی - ضرابی-طلوعی - دکتر صنیع - دکتر سعید حکمت - محققی - نجد شیبانی - اسمعیل خزیمه -دکتر شریف امامی - فرهادپور- فیصلی-قاضی زاده قدردان - کورانلو- مهندس نصر - دکتر لقمان ادهم - سعید وزیری - بوشهری - دکتر مرتضوی - دکتر وفا -اکبر مسعودی مظاهری - مظهری - مهندس عبد الحمید معینی - دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحید نیا - دکتر خسروی کردستانی - مهندس صائبی زعفرانلو خانم بزرگ نیا - خانم دکتر گرگانی - آقایان - عبد العباس طرفی - دکتر مهر.
(آراء ماخوذ شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق: ۲۲۰ رﺃی
نایب رئیس- لایحه با ۲۲۰ رﺃی موافق به اتفاق آراء تصویب شد برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
موافقین
- آقایان دکتر مدنی -رهنوردی - شهرستانی دکتر حبیب اللهی - تیمسار همایونی - دکتر کیان - کاسمی - دکتر علومی - مهندس فیروز عدل - مصطفوی- حیدر قلی برومند - مهندس احتشام شهیدی - حق شناس - شاخوئی - پدرامی - بهنیا - کلانتر هرمزی - اسدی لنگرودی - مهندس زاهدی - خانم آصف زاده - احمد - اولیاء شیرازی - دکتر حاتم - مهندس نظمی - دکتر پناهی - پسیان- پروین - دکتر بهزادی - بدر صالحیان خانم پیر نیا - دکتر یحیی بهبهانی - مهندس پروشانی -رفیعی - مهاجرانی - عظیمی خانم ابتهاج سمیعی - دکتر موثقی - فیاض - دکتر صالحی - معیری - صائبی- امیر احمدی - پور بردباری -دکتر بازرگانی - خانم امیر ابراهیمی -پیرزاده - اوحدی - خانم اقبال - اسلامی نیا - دکتر اسکوئیان -دکتر پیر -دکتر سنگ -شریفها-دکتر شکرائی - حی - دکتر صمد زاده - دکتر قاسم صوفی - رامبد - فخر طباطبائی - ظفر - عبد الحسین طباطبائی - صادقی - شیخ رضائی - سمیعی -کریم بخش سعیدی - ساگینیان - کشفی - دکتر رئیسی - ضیاء رضوی - رهبر- نامور - دکتر نصیری - نایبی-دکتر ناروئی - میر افضل - مهدوی اردستانی - فریدونفر - خانم زاهدی -فرنود- مهندس فرخ - فتوحی - دکتر عسگری -عزیز مرادی خانم دکتر طالقانی - علی طباطبائی - ضرابی-طلوعی - دکتر صنیع - دکتر سعید حکمت - محققی - نجد شیبانی - اسمعیل خزیمه -دکتر شریف امامی - فرهادپور- فیصلی-قاضی زاده -قدردان - کورانلو- مهندس نصر - دکتر لقمان ادهم - سعید وزیری بوشهری - دکتر مرتضوی - دکتر وفا -اکبر مسعودی مظاهری - مظهری - مهند عبد الحمید معینی - دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحید نیا - مهندس صائبی -زعفرانلو -خانم بزرگ نیا - خانم دکتر گرگانی - آقایان - عبد العباس طرفی - دکتر مهر- سجادی - دکتر غنی - کوروس - مرندی -مهندس فروهر - دکتر سعید - دکتر دادفر - مهندس علی برومند - دکتر نجیمی - خانم نیره سعیدی - ناصرزاده - سهم الدینی - دکتر فروزین- ملک افضلی - عبد الحسین آموزگار - اردلان- اهری-مجید موسوی - دکتر قهرمانی - ذوالفقاری -مافی - دکتر پرتو اعظم - دکتر کفائی - دکتر رشتی - جلالی نوری - محمد ولی قراچورلو - مجد - کیوان - عباس میرزائی -صائب - دکتر بیت منصور - پزشکی - مهندس معینی زند - رضوی-اخلاقی - توسلی - ریگی-دکتر انوشیروانی - اسعد رزم آرا - محسنی مهر مهندس عطائی - دکتر امامی خوئی - ایمان زهرائی - بختیاری پور - دکتر صفائی - صدیقیانی زاده - دکتر گاگیک هوا کیمیان - دکتر معظمی - دکتر اعتمادی - دیهیم - فهیمی -دکتر پیمان - دکتر تنکابنی - دکتر توانا - دکتر جزایری -مهندس جلالی - خانم مزارعی -جهانی- چنگیزی - خانقاهی - حیدری - مهندس کیا - جوانشیر فروتن - کسرائی - خانم دکتر دولتشاهی - خانم صفی نیا - موسوی ماکوئی - مهندس عنایت بهبهانی- دکتر حبیب بهبهانی- دکتر برزگر- دکتر برادر - مهندس بدیعی - دکتر فضل الله صدر -زهتاب فرد - تژده -دکتر موسوی - پرویزی - بختیاریها - امام مردوخ خانم اسدی - اخوی - دکتر آزاد -اکبر - احتشامی امیر علم خزیمه - مهندس خسروی - خورشید - داروئی - دشتی -دکتر منتظری -دکتر راد - رشیدی - دکتر رشید یاسمی - دولو- ادیب سمیعی - مهندس اربابی - زرین پور - دکتر رازانی - خانم سرخوش - سعادت - سعادت فرد.
- تقدیم سه فقره اصلاح بودجه سال ۱۳۵۲ شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و برق شرکت سهامی سازمان آب و برق منطقه‌ای شمال و شرکت سهامی آب مشروب رضائیهبوسیله آقای دکتر عزت الله یزدان پناه وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر
۱۱- تقدیم سه فقره اصلاح بودجه سال ۱۳۵۲ شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و برق شرکت سهامی سازمان آب و برق منطقه‌ای شمال و شرکت سهامی آب مشروب رضائیهبوسیله آقای دکتر عزت الله یزدان پناه وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر.
نایب رئیس - آقای یزدان پناه فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر یزدان پناه (وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر)- با اظهار تشکر از همه نمایندگان محترم و با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی سه گزارش است از طرف رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد بیلان شرکتها چون طبق تبصره ۱ ماده ۲۷ قانون محاسبات عمومی اگر تغییری در فصول بودجه شرکتها بوجود بیاید حتماً باید گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی بشود تا به کمیسیون بودجه برود بنابراین، این ۳ گزارشی که تهیه شده است تقدیم مقام ریاست می‌شود تا مقرر فرمایند به کمیسیون بودجه ارجاع گردد.
نایب رئیس - اصلاح بودجه‌ها به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- تقدیم لایحه اصلاح ماده ۱۱۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و استرداد لایحه اصلاح تبصره بند د ماده ۵۸ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۱۲- تقدیم لایحه اصلاح ماده ۱۱۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و استرداد لایحه اصلاح تبصره بند د ماده ۵۸ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
نایب رئیس -تیمسار سپهبد کاتوزیان فرمایشی دارید بفرمائید.
سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ) - با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم لایحه‌ای در مورد اصلاح ماده ۱۱۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی است که تقدیم می‌کنم و بعرض می‌رسانم که در قانون حقوق و مزایای پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی در مورد حقوق دانشجویان دانشکده افسری ماده‌ای تصویب فرمودید که با تصویب آن لایحه‌ای که قبلاً بنام لایحه اصلاح تبصره بند د ماده ۵۸ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به ساحت مقدس مجلس شورای ملی در همین مورد تقدیم شده بود موضوعاً منتفی است و چون آن قانون اصلی را تصویب فرمودید این لایحه دیگر لزومی ندارد. بنابراین تقاضای استرداد آنرا دارم.
نایب رئیس - لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری و شهربانی کشور
۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری و شهربانی کشور.
نایب رئیس - گزارش شور اول اصلاح قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۷۴۶۸۶ مورخ ۱۳۵۲/۱۲/۲۰ دولت راجع به اصلاح قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۲/۱۲/۲۱ تقدیم و به شماره ۱۰۸۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- تبصره ۱ ماده یک قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافرن و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور به ترتیب زیر اصلاح و تبصره ۲ آن حذف و دو تبصره به شماره‌های ۲ و۳ بشرح زیر به ماده مذکور اضافه می‌گردد.
- تبصره ۱- از نظر این قانون عائله درجه یک عبارت از همسر و فرزندان و پدر و مادر تحت تکفل می‌باشد.
- تبصره ۲- سازمان بصورت شرکت سهامی اداره خواهد شد. مرجع تصویب آئین نامه‌های استخدامی و مالی و معاملاتی و سایر آئین نامه‌های آن در اساسنامه سازمان تعیین می‌گردد:
- تبصره ۳- مبلغ پانصد میلیون ریال از مانده اعتبارات سال ۱۳۵۲ وزارت جنگ بعنوان سرمایه اولیه در اختیار سازمان گذاشته می‌شود.
ماده ۲- دو تبصره به شماره‌های ۲و۳ بشرح زیر به ماده ۲ اضافه می‌گردد.
- تبصره ۲- در صورتیکه همسران تحت تکفل افسران و همافران و درجه داران و افراد و همردیفان تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و غیر نظامیان رسمی و پیمانی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور حقوق بگیر مشمول این قانون باشند تا زمانی که تحت تکفل آنان هستند از پرداخت سهم خدمات درمانی معاف خواهند بود.
- تبصره ۳- آن عده از کارمندان غیر نظامی نیروهای مسلح شاهنشاهی و عائله درجه یک آنها که مشمول این قانون می‌باشند از شمول قانون تأسیس خدمات درمانی مستخدمین دولت مصوب اسفند ماه ۱۳۵۱ مستثنی خواهند بود.
ماده ۳- عبارت پدر و مادر از صدر ماده ۴ و همچنین در تبصره ۲ ماده ۶ قانون حذف می‌شود.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۳ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه راجع به اصلاح قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون نظام - سر لشکر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اصلاح قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور و ارسال به مجلس سنا
۱۴- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور و ارسال به مجلس سنا.
نایب رئیس - برای این لایحه تقاضای فوریت شده است پیشنهاد قرائت می‌شود.
محترماً به استحضار می‌رساند: پیشنهاد می‌شود لایحه اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور به قید یک فوریت مطرح شود.
فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین.
نایب رئیس - آقای موسوی توضیحی دارید بفرمائید.
عبد المجید موسوی (رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری)- با اجازه مقام ریاست چون این لایحه اصلاح موادی از قانونی است که قبلاً این قانون به تصویب قوه مقننه رسیده است و برای شمول این قانون به همافران و افسران و تعمیم این قانون اشکالاتی در اجراء و عمل وجود داشت برای رفع این اشکالات لازم بود اصلاحی در این قانون بعمل بیاید به همین جهت برای آن تقاضای فوری شده امیدوارم با تصویب آن موافقت بفرمائید که نقص در قانون نباشد.
نایب رئیس - آقای فخر طباطبائی فرمایشی دارید بفرمائید.
فخر طباطبائی - خواستم عرض کنم با توجه به اهمیت روز افزونی که تقویت کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی برای مردم دارد فراکسیون حزب مردم نیز با فوریت این لایحه موافق است (احسنت).
نایب رئیس - نظر دیگری نیست به فوریت لایحه نیست ؟(اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات اول لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند .(اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱- تبصره ۱ ماده یک قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافرن و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور به ترتیب زیر اصلاح و تبصره ۲ آن حذف و دو تبصره به شماره‌های ۲ و۳ بشرح زیر به ماده مذکور اضافه می‌گردد.
- تبصره ۱- از نظر این قانون عائله درجه یک عبارت از همسر و فرزندان و پدر و مادر تحت تکفل می‌باشد.
- تبصره ۲- سازمان بصورت شرکت سهامی اداره خواهد شد. مرجع تصویب آئین نامه‌های استخدامی و مالی و معاملاتی و سایر آئین نامه‌های آن در اساسنامه سازمان تعیین می‌گردد:
- تبصره ۳- مبلغ پانصد میلیون ریال از مانده اعتبارات سال ۱۳۵۲ وزارت جنگ بعنوان سرمایه اولیه در اختیار سازمان گذاشته می‌شود.
نایب رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌شود: در تبصره ۱ لایحه قانون اصلاح موادی از قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران ارتش شاهنشاهی کلمه تحت تکفل حذف شود.
با تقدیم احترام - امیر عباس جهانی.
نایب رئیس - آقای جهانی بفرمائید.
جهانی - یک پدری یا مادری امکان دارد که تحت تکفل پسر نباشد و به همین جهت بنده استدعا کردم که این تحت تکفل در این تبصره حذف شود تا پدر و مادر بطور کلی بتوانند استفاده کنند.
نایب رئیس - تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- این تحت تکفلی که در این تبصره گذاشته‌اند برای اشخاصی است که وضع مالی شان ایجاب می‌کند که تحت تکفل فرزندشان باشند و اگر پدر و مادری وضع مالیش خوب باشد و احتیاجی به سرپرستی از طرف فرزندش نداشته باشد این دیگر تحت تکفل فرزند قرار نمی‌گیرد بنابراین در درجه اول پدر و مادری که اجباراً تحت تکفل فرزند قرار می‌گیرند درمان می‌شوند و در بیمارستان می‌خوابانند و اگر کسی سرمایه‌ای داشته باشد و بیمارستان جا داشته باشد آنها را هم با دریافت مبلغ بیشتری می‌خواباند ولی در درجه اول برای کسانی است که تحت تکفل افسر یا درجه دار یا افرادی که همردیفند هستند.
نایب رئیس - آقای جهانی قانع شدید؟
نایب رئیس - به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- دو تبصره به شماره‌های ۲و۳ بشرح زیر به ماده ۲ اضافه می‌گردد.
- تبصره ۲- در صورتیکه همسران تحت تکفل افسران و همافران و درجه داران و افراد و همردیفان تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و غیر نظامیان رسمی و پیمانی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور حقوق بگیر مشمول این قانون باشند تا زمانی که تحت تکفل آنان هستند از پرداخت سهم خدمات درمانی معاف خواهند بود.
- تبصره ۳- آن عده از کارمندان غیر نظامی نیروهای مسلح شاهنشاهی و عائله درجه یک آنها که مشمول این قانون می‌باشند از شمول قانون تأسیس خدمات درمانی مستخدمین دولت مصوب اسفند ماه ۱۳۵۱ مستثنی خواهند بود.
نایب رئیس - در ماده دوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده رأی می‌گیریم به ماده دوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- عبارت پدر و مادر از صدر ماده ۴ و همچنین در تبصره ۲ ماده ۶ قانون حذف می‌شود.
نایب رئیس - در ماده سوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست ؟.(اظهاری نشد) به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- ختم جلسه
۱۵- ختم جلسه.
با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر جواد سعید.