قانون موافقتنامه بین ایران و عراق راجع به استفاده از آب رودخانه‌های مرزی
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم | تصمیم‌های مجلس | برنامه عمرانی پنجم ۱۳۵۲ - ۱۳۵۶ |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و چهارم |
قانون موافقتنامه بین ایران و عراق راجع به استفاده از آب رودخانه‌های مرزی - مصوب ۲۵۳۵٫۳.۲۵
ماده واحده - موافقتنامه بین ایران و عراق راجع به استفاده از آب رودخانه‌های مرزی که در تاریخ ۲۶ دسامبر ۱۹۷۵ (۵ دی ماه۲۵۳۴ شاهنشاهی)در بغداد به امضاء رسیده است و مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده می‌باشد تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده متن موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای سنا در جلسه روز چهارشنبه ۲۵۳۵٫۲.۱۹، در جلسه روز سه‌شنبه‌بیست و پنجم خرداد ماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی [z]موافقتنامه بین ایران و عراق راجع به استفاده از رودخانه‌های مرزی دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق
با الهام از روح توافق الجزیره مورخ ششم مارس ۱۹۷۵ با تمایل به تحکیم علائق دوستی و حسن همجواری بین کشورهای خود - و منظور تأمین استفاده به نحو احسن از رودخانه‌های محاذی و متوالی با رعایت منافع عالیه دو دولت نسبت به مقررات ذیل توافق نمودند:
ماده ۱ - مقررات موافقتنامه حاضر نسبت به رودخانه‌های ذیل قابل اجرا است:
الف - رودخانه‌های محاذی که در امتداد خط مرزی بین دو کشور جریان دارد.
ب - رودخانه‌های متوالی که خط مرزی بین دو کشور را قطع می‌کنند.
ماده ۲ - طرفین متعاهدین نسبت به مقررات ذیل توافق نمودند:
الف - تقسیم بهای رودخانه‌های بنا و اسوته - قورتو و گنگیر - به دو سهم متساوی بین دو کشور.
این تقسیم در نقاط مناسبی که طرفین نسبت به آنها توافق خواهند نمود - انجام خواهد شد.
ب - تقسیم آبهای رودخانه‌های الوند - کنجان چم - تیب (میمه) و دوبرج بین دو کشور بر اساس صورتجلسات کمیسیون تحدید حدود ایران و عثمانی‌مورخ ۱۹۱۴ و عرف - انجام خواهد شد.
ج - تقسیم آبهای رودخانه‌های محاذی و متوالی که در بندهای الف و ب فوق ذکر نشده بین دو کشور - طبق مقررات موافقتنامه حاضر انجام خواهد‌شد.
ماده ۳ - طرفین متعاهدین یک کمیسیون دائمی فنی مختلط که متشکل از تعداد مساوی کارشناس دو دولت خواهد بود - برای انجام مطالعات فنی و‌نظارت بر مسائل مربوط به رودخانه‌های محاذی و متوالی تشکیل خواهند داد. این مطالعات منجمله نسبت به تنظیم طرحهای مشترک و همچنین ایجاد‌تأسیسات و ایستگاههای هیدورومتریک (اندازه‌گیری آب) که طرفین مفید تشخیص دهند - یا تکمیل تأسیسات و ایستگاههای موجود انجام خواهد‌شد.
ماده ۴ - کمیسیون مذکور در ماده ۳ موافقتنامه حاضر - امکانات استفاده بهتر از رودخانه‌های محاذی و متوالی را بررسی خواهد نمود و بدین منظور‌طی یک سال هیدرولوژیک (آب‌شناسی) از تاریخ امضای موافقتنامه حاضر - سهمی را که از آب رودخانه‌های مذکور در بند ب ماده ۲ موافقتنامه حاضر- به هر یک از طرفین تعلق می‌گیرد - تعیین خواهد نمود.
کمیسیون مزبور همچنین طی مدت دو سال هیدرولوژیک (آب‌شناسی) از تاریخ امضای موافقتنامه حاضر - مناسب‌ترین ترتیبات برای استفاده به نحو‌احسن از آب رودخانه‌های مذکور در بند ج ماده ۲ فوق را - مورد بررسی قرار خواهد داد.
ماده ۵ - طرفین متعاهدین متعهد می‌شوند جریان طبیعی آبهای موجود در رودخانه‌های محاذی و متوالی را - طبق ترتیبات تقسیم مقرر در موافقتنامه‌حاضر تأمین نمایند. هر یک از دو طرف متعاهد متعهد می‌شوند - از استفاده از رودخانه‌های محاذی و متوالی به مقاصدی که مغایر با مقررات موافقتنامه حاضر بوده و یا به‌منافع طرف متعاهد دیگر لطمه وارد می‌آورد احتراز نماید.
ماده ۶ - در صورت بروز اختلافات نسبت به تفسیر یا اجرای موافقتنامه حاضر طرفین متعاهدین اختلاف حاصله را طبق آیین پیش‌بینی شده در ماده ۶عهدنامه مربوط به مرز دولتی و حسن همجواری بین ایران و عراق مورخ ۱۳ ژوئن ۱۹۷۵ امضاء شده در بغداد - حل و فصل خواهند نمود.
ماده ۷ - موافقتنامه حاضر به وسیله هر یک از طرفین متعاهدین بر اساس قوانین داخلی خود به تصویب خواهد رسید و از تاریخ مبادله اسناد تصویب‌لازم‌الاجراء خواهد بود.
بغداد - به تاریخ ۲۶ دسامبر ۱۹۷۵ از طرف دولت شاهنشاهی ایران از طرف دولت جمهوری عراق عباسعلی خلعتبری سعدون حمادی
موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده منضم به قانون موافقتنامه مربوط به استفاده از آب رودخانه‌های مرزی بین ایران و عراق می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی