قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و موادمصرفی و تعیین تکلیف موسسات وابسته به آن
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و سوم |
قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و موادمصرفی و تعیین تکلیف موسسات وابسته به آن - مصوب ۱۱ آذر ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی و ۲۷ آذر ۱۳۵۰ مجلس سنا - این قانون در تاریخ ۴ دی ۱۳۵۰ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.[۱]
ماده ۱ - از تاریخ تصویب این قانون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی منحل و کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و وسائل و دارایی و‌اعتبارات آن به وزارت تعاون و امور روستاها منتقل و انجام وظایف مشروحه زیر باین وزارت محول می‌شود:
۱ - پیش‌بینی احتیاجات مواد غذایی اساسی و تعیین احتیاجات وارداتی کشور باین مواد.
۲ - بررسی و اعلام تغییرات قیمت مواد اساسی غذایی به منظور اتخاذ سیاستهای مالی و اقتصادی مقتضی از طرف دولت.
۳ - انجام مطالعات و بررسیها و اقدامات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی‌زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزانی که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم‌نشده است.
۴ - بهبود چگونگی توزیع فرآورده‌های کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی روستایی و تعاونی کشاورزی از طریق اتحادیه‌ها و‌شرکتهای تعاونی و بخش خصوصی.
۵ - فراهم نمودن مقدمات بیمه تدریجی محصولات اساسی کشاورزی و تأمین وسائل و تسهیلات لازم برای حفظ و نگهداری محصولات‌شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی روستایی و تعاونی کشاورزی و تغییر شکل و تبدیل محصولات کشاورزی و دامی و همچنین تضمین خرید این‌محصولات از شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی.
۶ - عمران و نوسازی روستاها و احداث شبکه‌های درجه سوم و چهارم آبیاری در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی‌روستایی که قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه کردن اراضی در منطقه عمل آنها اجرا می‌شود با توجه به مواد ۶ و ۷ این قانون.
تبصره ۱ - وزیر تعاون و امور روستاها ضمن حذف تشکیلات اداری زاید وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی بر حسب مورد و نوع احتیاج،سازمانهای اداری و بازرگانی لازم برای انجام وظایف مقرر در این قانون را ایجاد خواهد کرد و تا زمانی که سازمانهای اداری پیشنهادی وزارت تعاون و‌امور روستاها بر اساس قوانین و مقررات مربوط به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور نرسیده است و تا اساسنامه سازمانهای بازرگانی مورد‌نیاز آن به تصویب کمیسیونهای دارایی و استخدام و تعاون و امور روستاهای مجلسین نرسیده است سازمانهای اداری مصوب قبلی برای وزارت‌تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی وظایف مندرج در این ماده را زیر نظر وزیر تعاون و امور روستاها انجام خواهند داد.
تبصره ۲ - برای پیش‌بینی احتیاجات مواد غذایی اساسی و تعیین احتیاجات وارداتی کشور باین مواد کمیته دائمی مرکب از نمایندگان وزرای تعاون‌و امور روستاها - کشاورزی و اقتصاد و کشور و نمایندگان رییس کل بانک مرکزی و مدیر عامل سازمان برنامه، در وزارت تعاون و امور روستاها تشکیل‌می‌شود و ریاست این کمیته بر عهده نماینده وزیر تعاون و امور روستاها خواهد بود.
نتیجه بررسیهای انجام شده وسیله این کمیته که حداکثر باید تا آخر خرداد هر سال آماده شده باشد وسیله وزیر تعاون و امور روستاها در جلسه هیأت‌وزیران مطرح و پس از تأیید و تصویب ملاک تهیه برنامه کشاورزی و دامی سالانه مملکت وسیله دولت و تأمین کمبود مواد غذایی اساسی کشور از‌خارج کشور و صدور مازاد این مواد توسط وزارت اقتصاد وسیله دولت یا بخش خصوصی خواهد بود و علاوه بر این در هر مورد که به پیشنهاد کمیته‌مذکور و تصویب هیأت وزیران ورود مقداری مواد محصولات کشاورزی و غذایی به صورت خام و نیمه ساخته و یا کامل، لازم تشخیص داده شود‌وزارت اقتصاد نسبت به وارد کردن این قیل محصولات اقدام لازم را انجام خواهد داد.
تبصره ۳ - وزارت تعاون و امور روستاها برای تضمین خرید محصولات کشاورزی و دامی تولید شده به وسیله شرکتهای سهامی زراعی و‌شرکتهای تعاونی روستایی بر اساس ضوابط پیش‌بینی شده در آیین‌نامه‌ای که به وسیله وزارت تعاون و امور روستاها و وزارت کشاورزی تهیه و به‌تصویب هیأت وزیران خواهد رسید اقدام خواهد نمود.
تبصره ۴ - وزارت تعاون و امور روستاها برای تغییر شکل و تبدیل محصولات کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی‌روستایی مستقیماً وسیله کارخانه‌ها و مستحدثات این شرکتها و یا کارخانه‌ها و تأسیساتی که وسیله وزارت اقتصاد در مناطق روستایی کشور تأسیس‌شده یا بشود و خرید سهام آنها در حدود امکانات مالی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی باشد و بر اساس ضوابطی که‌در آیین‌نامه مربوط پیش‌بینی خواهد شد باین شرکتها و اتحادیه‌ها واگذار می‌گردد اقدام خواهد نمود. آیین‌نامه مذکور در این تبصره وسیله و وزارت‌تعاون و امور روستاها و وزارت اقتصاد تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره ۵ - محصولات اساسی کشاورزی و مواد غذایی اساسی مذکور در این ماده هرساله به پیشنهاد وزیر تعاون و امور روستاها و وزیر کشاورزی‌و تصویب هیأت وزیران تعیین می‌گردد.
ماده ۲ - سازمان غله کشور با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارایی و اعتبارات به وزارت تعاون و امور روستاها وابسته می‌شود و اختیارات و‌وظائف وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی ناشی از مقررات پیش‌بینی شده در اساسنامه آن و همچنین نمایندگی سرمایه دولت در این سازمان و‌انجام وظائف محوله به شورای عالی آن به وزیر تعاون و امور روستاها محول می‌شود و رییس این سازمان با سمت معاون وزارت تعاون و امور‌روستاها وظائف محوله را انجام خواهد داد.
هر گونه تغییرات بعدی در اساسنامه سازمان نامبرده پس از تصویب کمیسیونهای تعاون و امور روستاها و استخدام و دارایی مجلسین لازم‌الاجرا خواهد‌بود.
ماده ۳ - شرکت سهامی فروشگاه فردوسی با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارایی و اعتبارات به وزارت تعاون و امور روستاها وابسته‌می‌شود و به وزارت مذکور اجازه داده می‌شود به منظور فراهم نمودن موجبات فروش مستقیم محصولات شرکتهای سهامی زراعی و شرکتها و‌اتحادیه‌های تعاونی روستایی پس از حسابرسی و ارزیابی دارایی فعلی شرکت فروشگاه فردوسی و افزایش ارزش روز عرصه و اعیان ساختمان مرکزی‌فروشگاه فردوسی به سرمایه شرکت و تعیین ارزش حقیقی سهام آن، قسمتی از سهام دولت در سرمایه شرکت را به تشخیص وزیر تعاون و امور روستاها‌به نام نماینده تام‌الاختیار دولت به عنوان صاحب سهم به سازمان مرکزی تعاونی روستایی و شرکتهای سهامی زراعی و شرکتها و اتحادیه‌های‌تعاونی روستایی بفروشد و شرکت سهامی فروشگاه فردوسی را بر اساس ضوابط پیش‌بینی شده در اساسنامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای تعاونی و‌امور روستاها و دارایی و استخدام مجلسین خواهد رسید به شرکت تعاونی فروشگاه فردوسی تبدیل نماید.
تا زمانی که سهام دولت در شرکت تعاونی فروشگاه فردوسی بیش از پنجاه درصد سرمایه ثبت شده شرکت باشد وزیر تعاون و امور روستاها به عنوان‌نماینده اکثریت صاحبان سهام وظایف مجامع عمومی را به شرح مندرج در اساسنامه مربوط انجام خواهد داد و وجوه حاصل از فروش سهام شرکت‌سهامی فروشگاه فردوسی برای تأمین تمام یا قسمتی از سرمایه سازمانهای بازرگانی که برای انجام وظایف مقرر در این قانون ایجاد می‌شوند و یا برای‌گسترش فعالیتهای شرکت نامبرده مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ماده ۴ - شرکت سهامی صنایع شیر ایران و سازمان گوشت کشور با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و وسائل و دارایی و اعتبارات مربوط به‌وزارت کشاورزی وابسته می‌شود.
تبصره ۱ - اقدامات مربوط به توزیع شیر تولید شده وسیله شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی میان مصرف‌کنندگان، زیر نظر‌وزارت تعاون و امور روستاها انجام خواهد پذیرفت.
وزارت تعاون و امور روستاها سازمان بازرگانی لازم برای انجام این وظیفه را به تبعیت از ضوابط پیش‌بینی شده در اساسنامه‌ای که به تصویب‌کمیسیونهای تعاون و امور روستاها و استخدام و دارایی مجلسین خواهد رسید ایجاد خواهد نمود.
تبصره ۲ - به منظور حداکثر استفاده از منابع و امکانات شرکت سهامی صنایع شیر ایران و سازمان گوشت کشور و جلوگیری از سرمایه‌گذاریهای‌مکرر و فراهم نمودن موجبات استفاده شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی از کشتارگاهها و سردخانه‌هایی که با سرمایه دولت به‌وجود آمده و خواهد آمد ترتیب لازم بر اساس ضوابط مورد توافق بین وزرای کشاورزی و تعاون و امور روستاها داده خواهد شد.
ماده ۵ - شرکت دخانیات ایران و سازمان قند و شکر و شرکت سهامی چای ایران با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارایی و اعتبارات مربوط به‌وزارت تعاون و امور روستاها وابسته می‌شوند و اختیارات و وظایف وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی ناشی از مقررات پیش‌بینی شده در‌اساسنامه به وزیر تعاون و امور روستاها محول می‌شود و هر گونه تغییرات بعدی در اساسنامه آنها پس از تصویب کمیسیونهای دارایی و استخدام و‌تعاون و امور روستاهای مجلسین لازم‌الاجرا خواهد بود.
ماده ۶ - از آغاز سال ۱۳۵۱ انجام وظایف مربوط به اجرای طرحهای بهسازی محیط و ساختن راه‌های روستایی و احداث ساختمان مسکونی و‌تأسیسات عمومی برابر خانه‌های نمونه‌ای که وسیله وزارت آبادانی و مسکن با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی در مناطق مختلف کشور ساخته‌خواهد شد و اولویتهای مناطق از نظر احداث این ساختمانها در آغاز هر سال وسیله وزارت تعاون و امور روستاها اعلام می‌شود بر اساس طرحهای مصوب سازمان برنامه و انجام کلیه وظایف دولت درباره عمران و آبادی روستاها با حق اولویت اقدام در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و‌شرکتهای تعاونی روستایی در حدود اعتبارات و امکاناتی که وسیله دولت برای انجام این قبیل فعالیت‌ها تخصیص داده می‌شود بر عهده وزارت تعاون و‌امور روستاها محول خواهد شد و کلیه اختیارات وزارت آبادانی و مسکن و وزیر این وزارتخانه در این مورد منجمله وظایف و اختیارات موضوع ماده ۱قانون اصلاح قانون تأسیس وزارت آبادانی و مسکن به وزارت تعاون و امور روستاها و وزیر این وزارتخانه محول می‌شود.
تبصره ۱ - کلیه سازمانهای اداری و کارکنان آنها که در تاریخ اول فروردین ماه سال ۱۳۵۰ در وزارت آبادانی و مسکن مشغول انجام این وظایف‌بوده‌اند با دارایی و اعتبارات مربوط از اول فروردین ماه سال ۱۳۵۱ به وزارت تعاون و امور روستاها منتقل می‌شوند و وزارت تعاون و امور روستاها‌پس از تصویب این قانون با تشکیل سازمان عمران و نوسازی روستاها که رییس آن با سمت معاون وزارت تعاون و امور روستاها انجام وظیفه خواهد‌نمود تشکیلات اداری لازم برای انجام این وظایف را به وجود خواهد آورد و آن تعداد از کارمندان فعلی مسئول انجام این وظایف که با تأیید و توافق‌وزرای تعاون و امور روستاها و آبادانی و مسکن مورد احتیاج وزارت آبادانی و مسکن باشند در و وزارت آبادانی و مسکن باقی خواهند ماند.
تبصره ۲ - وزارت تعاون و امور روستاها می‌تواند انجام وظایف مقرر در این ماده را در خارج مناطق عمل شرکتهای سهامی زراعی به استانداران و‌فرمانداران کل محول نماید تا با توجه به قوانین و مقررات مربوط عمل نمایند.
تبصره ۳ - آن تعداد از سپاهیان ترویج و آبادانی که بر اساس قوانین و آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوط جهت انجام وظیفه در اختیار وزارت آبادانی و‌مسکن گذارده می‌شده از ابتدای سال ۱۳۵۱ در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها گذارده می‌شود و کلیه اختیارات و وظایف وزارت آبادانی و مسکن‌و وزیر این وزارتخانه در قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی و آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون و قانون اختصاص تعدادی از دیپلمه‌های متوسط مشمول‌وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها به وزارت تعاون و امور روستاها و وزیر این وزارتخانه محول می‌شود.
در صورتی که بین این قبیل سپاهیان که در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها قرار داده می‌شوند افرادی وجود داشته باشند که با تأیید وزرای کشاورزی‌و تعاون و امور روستاها و آبادانی و مسکن تخصص آنها مورد نیاز عمران و نوسازی روستاها نباشد آن عده در اختیار وزارت آبادانی و مسکن گذاشته‌می‌شوند.
تبصره ۴ - وزیر آبادانی و مسکن کماکان عضویت شورای هماهنگی امور روستاها و موضوع ماده ۶ قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی را بر عهده‌خواهد داشت.
تبصره ۵ - آن مقدار از اعتبارات صدی دو عمران انجمنهای ده که تا پایان سال ۵۰ وسیله وزارت آبادانی و مسکن برای اجرای طرحهای بهسازی‌محیط و ساختن راه‌های روستایی و احداث ساختمان مسکونی و تأسیسات عمومی و غیره وصول شده و به مصرف نرسیده باشد عیناً به وزارت تعاون‌و امور روستاها منتقل می‌شود که وزارتخانه مذکور وجوه مزبور را با رعایت مقررات به مصارف مربوط برساند.
ماده ۷ - مسئولیت احداث شبکه‌های درجه ۳ و۴ آبیاری در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی کشور در مناطقی که‌وزارت آب و برق طرحهای توسعه منابع آب را اجرا می‌کند از وظایف وزارت آب و برق بوده و در مواردی که با تأیید وزرای تعاون و امور روستاها و آب‌و برق احداث این شبکه‌ها با استفاده از اعتبار و وقت کمتری با اقدام شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستایی که قانون یک پارچه کردن‌اراضی و تعاونی کردن تولید در منطقه عمل آنها اجرا شده است در منطقه عمل آنها امکان‌پذیر باشد شرکتهای نامبرده بر اساس قراردادهای منعقده با‌وزارت آب و برق و با نظارت مسئولین امر در وزارت نامبرده و استفاده از اعتبارات مربوط نسبت به تأسیس شبکه‌های درجه ۳ و۴ آبیاری در منطقه‌عمل مربوط بخود اقدام لازم را انجام خواهند داد.
ماده ۸ - انجام بررسیها و مطالعات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و‌شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزانی که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم نشده است‌بر اساس طرحهای مصوب سازمان برنامه بر عهده مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها موضوع ماده ۱۵ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی‌و ماده ۱۴۹ قانون شرکتهای تعاونی محول می‌گردد و رییس این مرکز از حقوق و مزایای معاون وزارتخانه استفاده می‌نماید.
قانون فوق مشتمل بر هشت ماده و دوازده تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۰٫۹.۱۱ در جلسه روز شنبه بیست و‌هفتم آذر ماه یک هزار و سیصد و پنجاه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف امامی
منبع
- ↑ مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم - ۹ شهریور ۱۳۵۰ تا ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ - جلد نخست - ص. ۲۳۸