سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر هنگام گشایش دوره اجلاسیه جدید مجلس سنا و مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ماه ۱۳۵۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی

مجلس شورای ملی

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم
محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر
بیانات شاهنشاه آریامهر هنگام گشایش دوره اجلاسیه جدید مجلسین سنا و شورای ملی چهاردهم مهر ماه ۱۳۵۱

بیانات شاهنشاه آریامهر

هنگام گشایش دوره اجلاسیه جدید مجلسین سنا و شورای ملی

(چهاردهم مهر ماه ۱۳۵۱)

با تأییدات خداوند متعال دوره اجلاسیه ۱۳۵۱-۱۳۵۲ مجلسین ملی و سنا را با کمال مسرّت افتتاح می‌نماییم.

دوره اجلاسیه گذشته شاهد برگزاری جشن پر شکوه دوهزاروپانصد سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران بود. این بزرگداشت بی سابقه و بی‌نظیر نه تنها یادآور تاریخ پر افتخار و کهن کشور ما، بلکه در عین حال وسیله تذکر ارزش‌های اصیل و جاودانی تمدن و فرهنگ ایرانی بود و برگزاری آن به ملت ایران فرصت آن داد که یکبار دیگر احساس نیرومند ملیت و روح یکپارچگی خود را در حفظ و نگاهبانی این میراث گرانبها ظاهر سازد، و از این قدرت لایزال ملی برای ساختن آینده‌ای بهتر و پرافتخارتر نیرو بگیرد. خوشوقتیم که در این فرصت بار دیگر قدردانی خویش را از کشورهائی که در برگزاری این آئین با شکوه با ما شریک بودند، و از سازمان یونسکو و سایر مجامع فرهنگی بین‌المللی که به صورتی وسیع و همه جانبه در این بزرگداشت جهانی شرکت جستند ابراز داریم.

در دوره اجلاسیه گذشته، پیشرفت‌های مملکت ما به خواست خداوند حتی از آن اندازه که انتظار می‌رفت نیز فراتر رفت. بطوریکه سال ۱۳۵۰ را ما با رشد اقتصادی ۲۰/۵ درصد به قیمت‌های جاری و ۱۴/۳ درصد به قیمت‌های ثابت به پایان رساندیم، و بدین ترتیب کشور ما از این حیث مقام اول را در میان کلیه کشورهای جهان بدست آورد، برای درک اهمیت این امر کافی است توجه کنیم که طبق آمارهای منتشره از طرف سازمان ملل متحد، رشد اقتصادی متوسط کشورهای صنعتی غرب در سال ۱۹۷۱، ۴ /۳ درصد و رشد اقتصادی متوسط کشورهای در حال توسعه در همان سال ۵/۴ درصد بوده‌است. امیدواریم در سال جاری نیز رشدی در همان حدود سال قبل به دست بیاوریم و درآمد سرانه ایران که در برنامة پنج ساله چهارم ۴۰۵ دلار پیش‌بینی شده بود به حدود ۵۰۰ دلار برسد.

کار مهمی که اکنون در پیش داریم تدوین برنامه پنج سالة پنجم است که طی آن تولید ملی ایران دو برابر خواهد شد و وسعت این برنامه مطابق مجموع تمام برنامه‌های چهارگانه قبلی خواهد بود بطوریکه تا خاتمة دوره پنج ساله پنجم، ما در موقعیت کاملاً ممتاز و بی سابقه‌ای قرار خواهیم داشت. ولی از هم‌اکنون ما به برنامه ششم نیز می‌اندیشیم، و حتی در فکر دورة بعدی آن هستیم که آن را دورة آغاز تمدن بزرگ نامیده‌ایم و امیدواریم در پایان برنامه ششم جامعة ایرانی را در مرزهای این تمدن بزرگ بیابیم.

در دوره اجلاسیه گذشته پیشرفت‌های منظمی در کلیة شئـون صنعتی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی کشور و در سایر رشته‌ها صورت گرفت که احتیاجی به تذکر همة آن‌ها نیست. در سال ۱۳۵۰ حجم سرمایه‌گذاری صنعتی کشور به ۵۸ میلیارد ریال و ارزش تولیدات صنعتی آن به ۴۲۵ میلیارد ریال بالغ گردید. سرمایه گذاری خارجی برای شرکت در اجرای طرح‌های عظیم توسعة اقتصادی ایران گسترش فوق‌العاده یافت، و اجرای طرح هائی که جمع سرمایه‌گذاری در آن‌ها متجاوز از ۱/۵ میلیارد دلار خواهد بود مورد موافقت قرار گرفت. موافقت نامه مرحله اول توسعه کارخانه ذوب آهن آریامهر برای تولید ۱/۹ میلیون تن فولاد در سال به امضاء رسید و برای ایجاد واحدهای جدید تولید آهن از طریق احیای مستقیم چه برای تأمین نیازمندی‌های روزافزون داخلی و چه از نظر فرآورده‌های فولادی به بازارهای جهان، اقدام‌ها اولیه اساسی بعمل آمد، و دستور تشکیل شرکت مستقلی برای ذوب آهن از طریق احیای مستقیم داده شد که البته آن نیز ملی و در کنترل دولت خواهد بود. از طرف دیگر برنامه بهره برداری از معادن عظیم مس سرچشمه کرمان به صورت یک طرح صد در صد ایرانی و متکی به منابع داخلی به مرحلة اجرا در آمد. با اجرای این طرح ملی که ۴۰۰ میلیون دلار هزینه اجرای آن کلاً از طرف دولت تأمین می‌شود، کشور ما در آیندة نزدیک در زمرة صادر کنندگان بزرگ مس و فرآورده‌های مسی در دنیا قرار خواهد گرفت، و از طریق صدور این کالاها سالانه صدها میلیون دلار درآمد ارزی نصیب کشور خواهد شد.

درآمد ما از محل صنعت نفت کشور، در سال ۱۳۵۰ به ۱۵۵ میلیارد ریال بالغ شد که افزایشی برابر ۷۶/۷ درصد را نسبت به سال ۱۳۴۹ نشان می‌دهد. به دنبال موفقیتی که در فوریه ۱۹۷۱ در زمینه افزایش قیمت‌های اعلان شده و تأمین ثبات نسبی قدرت خرید عواید حاصله از نفت بدست آمد، در ژانویة ۱۹۷۲ متعاقب تحولات مالی ناشی از تغییرات پولی کشورهای پیشرفته جهان، در مورد تثبیت ارزش قیمت نفت خام و تبدیل آن با توجه به شرایط موجود اقدام لازم بعمل آمد. در زمینه گسترش فعالیت‌های بین‌المللی و نفوذ مستقیم به بازارهای جهانی نیز اقدام‌ها مؤثری صورت گرفت که تحصیل امتیاز عملیات اکتشاف و تولید نفت و گاز در فلات قارة انگلستان و ایجاد یک شرکت مختلط تصفیه و توزیع نفت ایران در یونان از آن جمله‌است.

تولید محصولات پتروشیمی ایران در سال گذشته ۸۰ درصد افزایش یافت و صادرات این فرآورده‌ها به بیش از ۶۰۰ هزار تُن رسید. صادرات گاز طبیعی به اتحاد جماهیر شوروی از ۵۰۱ میلیون فوت مکعب در روز به ۸۱۲ میلیون فوت مکعب رسید. یعنی در حدود ۶۲ درصد افزایش یافت.

درآمد حاصله از فروش گاز طبیعی به آن کشور در همین مدت ۷۶ درصد افزایش پیدا کرد. در همان سال قرارداد فروش گاز به آمریکا و ژاپن برای مدت ۲۰ سال به امضاء رسید که به موجب آن معادل ۳ میلیارد دلار از جانب طرف‌های خارجی این قرارداد در این مورد سرمایه گذاری خواهد شد.

در مورد کار نفت و پیشبرد آن به نفع مصالح ملی، ما وضع مخصوصی داریم، زیرا از هم‌اکنون وضع ایران در این زمینه وضع یک مملکت پیشرفته صنعتی است که سعی خواهد کرد از نفت ملی شده خود بالاترین منفعت را ببرد. در این مورد بطوریکه همه می‌دانید مذاکراتی در جریان است که امیدواریم طی آن‌ها به نتایج مورد نظر خود برسیم.

صادرات کالاهای غیر نفتی ایران در سال ۱۳۵۰، ۲۸ درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش یافت و صادرات کالاهای صنعتی در همان سال از رشدی معادل ۵۵ درصد نسبت به صادرات سال ۱۳۴۹ برخوردار گردید.

بدنبال برنامة سهیم کردن کارگران در سود کارخانه‌ها، در سال جاری برنامه عظیم توسعة مالکیت صنعتی اعلام شد، و این برنامه اکنون در مورد ۸۶ واحد صنعتی بزرگ کشور که متعلق به بخش خصوصی است در دست اجرا است. در مورد کارخانه‌های دولتی نیز بغیر از آن هائی که مانند پالایشگاه نفت و ذوب آهن و نظائر آن‌ها جنبة ملی دارند، مقرر گردید که تعدادی از آن‌ها پس از آنکه به مرحلة سوددهی برسند تا ۹۹ درصد سهام خود را به مردم عرضه نمایند که البته در خرید آن‌ها کارگران و کارمندان کلیه واحدهای بخش دولتی و بخش خصوصی حق تقدم خواهند داشت. بدیهی است مدیریت این کارخانه‌ها همچنان در دست دولت خواهد بود. این اقدام بیسابقه بر اساس آن اصل کلی صورت گرفت که ما غالباً بدان اشاره کرده‌ایم، و آن این است که ما باید نه تنها از سیر تحول حوادث عقب نمانیم، بله همواره چند قدم پیشاپیش آن‌ها قدم برداریم. بر همین اساس بود که ما در تابستان گذشته صاحبان صنایع کشور را در این مورد راهنمائی کردیم، و استقبال گرمی که داوطلبانه از طرف آنان بعمل آمد بار دیگر این واقعیت را به اثبات رسانید که در جامعة کنونی ما بر اثر سلامت و استحکام طبیعی رژیم و رشد فکری اجتماع بزرگترین اقدام‌ها انقلابی را می‌توان با یک راهنمائی منطقی با موفقیت تمام انجام داد.

در سال گذشته انرژی برق در بخش دولتی با ۵۴۸۰ میلیون کیلووات ساعت افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود که در پایان امسال یعنی در پایان برنامه چهارم این رقم به ۷۵۰۰ میلیون کیلووات ساعت برسد.

از نظر وسائل و شبکه‌های مخابراتی مُدرن، با توسعه‌ای که در خطوط مایکروویو و اجرای طرح‌های تلفن خودکار بین شهرستان‌ها و تأسیس ایستگاه زمینی دوم در اسدآباد حاصل شده، اکنون ایران از این حیث از کلیة کشورهای منطقه جلوتر رفته‌است.

در امور آموزشی و فرهنگی نیز پیشرفت‌های رضایت بخشی بدست آمده‌است. در سال تحصیلی جاری تعداد محصلین دوره‌های مختلف آموزش و پرورش، به ۵۵۴۵۰۰۰ نفر بالغ شده‌است که نسبت به سال گذشته ۱۱/۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. تعداد معلمان دوره‌های مختلف تعلیماتی ۱۱/۳ درصد، و تعداد سپاهیان دانش مشغول به خدمت ۱۱/۷ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته‌است. پیشرفت حاصله در امر تحصیلات عالی صورتی چشمگیر دارد، زیرا ما برای آخر برنامة پنج سالة چهارم بر مبنای ۶۰ تا ۷۰ هزار نفر در رشته تحصیلات عالیه برنامه‌ریزی کرده بودیم، در صورتی که این رقم اکنون از یکـصد هزار نفر تجاوز کرده‌است.

در رشته‌های تعاونی و امور روستائی، اکنون رقم شرکت‌های تعاونی روستائی به قریب ۸۵۰۰ شرکت با عضویت بیش از ۱۸۰۰۰۰۰ زارع در نزدیک ۳۰۰۰۰ روستا و سرمایه و ذخائری بالغ بر ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال، رقم اتحادیه‌های تعاونی روستایی به ۱۲۴ اتحادیه با قریب ۸۰۰۰ شرکت تعاونی و سرمایه و ذخائری بالغ بر یک میلیارد و ۴۳۱ میلیون ریال، رقم شرکت‌های سهامی زراعی به ۴۳ شرکت با حوزه عمل ۱۷۱۰۰۰ هکتار و عضویت بیش از ۱۵۰۰۰ زارع سهامدار، رقم خانه‌های فرهنگ روستائی به ۷۳۲ مهد کودک در حوزه عمل آن‌ها بالغ شده‌است. در همین سال قریب ۳۰۰۰ خانه انصاف و شورای داوری تازه و ۱۴۰ مرکز جدید بهداشت در کشور تشکیل شده و پیشرفت‌های جالبی در صنعت جوان جهانگردی ایران بدست آمده‌است. در حداقل مزد برخی از صنایع که از رونق اقتصادی بیشتری برخورد ار بوده‌اند تجدید نظر بعمل آمده و از ۲۰ تا ۶۰ درصد به حداقل‌های مزد صنایع نسبت به حداقل‌های مزد مناطق افزوده شده‌است. تعداد کل کارگران بیمه شده به حدود ۹۰۰۰۰۰ نفر بالغ شده‌است که با احتساب افراد خانواده‌های آنان این رقم به حدود ۳۶۰۰۰۰۰ نفر می‌رسد. از اول شهریور ماه جاری قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و از کارافتادگی و فوت به مورد اجرا در آمده‌است، و در اجلاسیه جاری لایحه اصلاحی قانون بیمه‌های اجتماعی از طرف دولت تقدیم قوه مقننه خواهد شد.

در رشته‌های فرهنگی و هنری، آبادانی، کشاورزی، راه سازی، اطلاعات و رادیو تلویزیون، امور استخدامی و سایر رشته‌ها بنوبه خود پیشرفت‌های شایسته‌ای بدست آمده‌است که فرصت توضیح بیشتری دربارة آن‌ها نیست.

سیاست ما در برنامه پنج ساله پنجم که از سال آینده آغاز خواهد شد، بخصوص متکی بر دو اصل رونق کشاورزی و توسعة امور رفاه اجتماعی است، بطوری که با اجرای این برنامه سطوح زندگی عمومی مخصوصاً طبقاتی که از درآمد و رفاه کمتری برخوردارند بالا برود، و در عین حال هر ایرانی عمیقاً احساس کند که به سهم خود در بالا بردن جامعة خویش و در امور مملکت شرکت و مسئولیت دارد. از نظر سیاست خارجی، وضع ما مانند سال‌های گذشته بسیار رضایت‌بخش بوده و کشور ما در این مدت پیوسته از حیثیت و احترام فوق‌العاده‌ای در صحنة بین‌المللی برخوردار بوده‌است، بطوری که اکنون سیاست مستقل ملی ایران به حداکثر درخشندگی و ثمربخشی خویش رسیده‌است. همچنانکه قبلاً نیز به کَرّات اعلام داشته‌ایم، اساس سیاست بین‌المللی ما وفاداری به اصول منشور سازمان ملل متحد، رعایت احترام متقابل بر اساس حق حاکمیت ملی همه کشورها، و طرفداری از اصل صلح و همزیستی و همکاری بین‌المللی است. در عین حال ضروری می‌دانیم که با هر کشوری رفتار متقابل داشته باشیم.

لازم به تذکر نیست که ما کمال کوشش خود را برای برای خلع سلاح عمومی مبذول می‌داریم، ولی طبیعی است که تا چنین امری تحقق نیافته باشد ناچاریم قوای تأمینیه مملکت را به حداکثر ممکن تقویت کنیم و برای مواجهه با هر پیش آمدی آماده باشیم.

اکنون دوره اجلاسیة جدید مجلسین کار خود را در بهترین شرایط ممکن آغاز می‌کند، و ما با تقدیر از روح وطن‌پرستی و توجه به مصالح عالیة مملکتی و احساس مسئولیتی که در دوره گذشته بر مجالس مقننه ایران حکمفرما بود، توفیق کامل نمایندگان هر دو مجلس را در حُسن انجام وظیفه خطیری که به عهده دارند از درگاه خداوند متعال مسئلت دارم.

(کف زدن ممتد حاضرین در جلسه)