سخنان والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی در آغاز بیست و نهمین سال بنیاد نهادن سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی ۱۶ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴
| جنبش ملی نیکوکاران و مردم کشور | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | هفته حمایت از خانواده‌های بی‌سرپرست ۱ تا ۶ تیر ماه |
سخنان والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی در آغاز بیست و نهمین سال بنیاد نهادن سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی ۱۶ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴
والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی، نیابت ریاست عالیه سازمان شاهنشاه خدمات اجتماعی، در روز ۱۶ اردیبهشت ماه از همه مردم خیّر و نیک‌اندیش را برای مشارکت در انجام کارهای خیر و برنامه‌های خدمات اجتماعی دعوت فرمودند.
هموطنان عزیز، اکنون که سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی در آستانه بیست و نهمین سال دوران خدمتگزاری خود قرار می‌گیرد، به موقع است که من بدین وسیله مراتب قدردانی خود را نسبت به همه کسانی که در انجام این خدمات اجتماعی به نحوی از انحاء با این سازمان همکاری کرده‌اند ابراز دارم و از آن‌جا که این سازمان از ابتدا مبتکر و پیشرو برنامه‌های نوین خدمات اجتماعی در کشور بوده است، از این فرصت استفاده کرده و یکی از برنامه‌های تازه سازمان را اعلام می‌دارم و از کلیه هموطنان برای شرکت در این کار عظمی اجتماعی دعوت می‌کنم.
هدف اصلی برنامه جدید این است که هموطنانی را که نیت خیری داشته و مایل به انجام کار نیکی باشند راهنمایی و یاری کند، اعم از اینکه این نیت خیر شامل کمک مالی یا نوعی از خدمات داوطلبانه اجتماعی باشد. بطوریکه اشاره شد، در بدو تشکیل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و در شرایط نابسامان آن زمان کشور، رفع نیازهای مردم در زمینه تغذیه و بهداشت و درمان حائز اولویت بود ولی امروز با پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی شگفت‌آور میهن ما، مسائل دیگر اولویت پیدا کرده است که بیشتر آن‌ها ناشی از همین سرعت حرکت و دگرگونی‌های مترقیانه جامعه ماست، زیرا باید توجه داشت که هر قدر وضع اقتصادی توسعه یابد و جامعه پیشرفت کند، افراد هرگز از معاضدت و کمک به یکدیگر بی‌نیاز نخواهند بود و اگر در میان جوامع عده معدودی نیاز به بهره‌گیری از کمک و مساعدت دیگران دارند، تمام افراد بشر بدون استثناء به نیکوکاری و انجام کارهای خیر محتاجند و هر کس در هر مقام و موقع، تا توفیق نیکوکاری نداشته باشد و احساس ثمربخشی نکند، رضایت خاطر و آرامش درون که معنی واقعی سعادت است، به دست نخواهد آورد، ولی همانطور که اشاره کردم، چون نوع نیازها و مشکلات و مسائل اجنتمتاعی به اقتضای هر عصر و زمانی تغییر می‌کند. بنابراین، طریق نیکوکاری و خدمات اجتماعی نیز باید تابع و متناسب با تغییرات و تحولات هر روز جامعه باشد.
زمانی بود که در کشور ما افراد متمکن و خیراندیش آب‌انبار، جاده و پل می‌ساختند و یا اینکه اموال خود را وقف کارهای خیر می‌کردند و بدنیسان نام نیکی ازخود به یادگار می‌گذاشتند و یا اگر یک فرد عادی به مستنمدی مبلغ ناچیزی صدقه می‌داد، تکلیف اخلاقی خود را انجام شده می‌دانست و احساس رضایت خاطر می‌کرد، ولی امروز دیگر خدمات اجتماعی از این نوع قالب‌های سنتی خارج شده و شکل‌های تازه بخود گرفته است. امروز با امکاناتی که در کشور پیدا شده دیگر ساختن آب‌انبار و جاده و پل بدان صورت‌ها کمتر مورد پیدا می‌کند ولی مسلماً توجه مردم به انجام کارهای خیر کاهش نیافته است، زیرا در اعماق وجود ایرانیان که از بنیاد اخلاقی و فرهنگ ملی خود، یعنی پندار و کردار نیک بهره گرفته‌اند و یک چنین ریشه اخلاقی در نهاد ایشان از تعلیمات آئین مقدس اسلام نیز سیراب شده است، استعداد انجام کارهای نیک بیش از هر قوم و ملتی وجود دارد. تنها به اقتضای زمان باید تشکیلات صلاحیت‌داری این احساس نیاز به نیکوکاری را در راه اجرای صحیح آن ارشاد کند، زیرا که در دنیای پرمشغله امروز هر قدر طبقات مختلف مردم حسن نیت و قصد خدمت داشته باشند، طبع زندگی بقدری پیچیده و پر گرفتاری شده که ممکن است صرفاً بر اثر کثرت مشغله مجال و فرصتی برای اینکه این نیات خیر را خود شخصاً از قوه به فعل درآورند به کف نیاورند و یا اینکه اطلاعات کاملی در دسترس آن‌ها نباشد تا بتوانند به سرعت تشخیص دهند که نیازهای جامعه در چه رشته‌هایی است و چه خدمتی می‌تواند از لحاظ رفع آن نیازها مفیدتر و مؤثرتر باشد.
به همین دلیل واحد جدیدی در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بوجود آمده است که به نحوی صحیح و حساب شده به نیک‌اندیشان پرمشغله امکان می‌دهد تا مقاصد خیر خود را به مرحله اجرا درآورند و مشعل نیکی و نیکوکاری را که از عالی‌ترین تجلیات عواطف معنوی و روحانی انسان است، در پس غبار درگیری‌ها و گرفتاری‌های زندگی پر تحرک زمان همچنان فروزان و درخشان نگاهدارند. سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی با اجرای این برنامه بهیچوجه قصد جمع‌آوری اعانه ندارد و نظر آن نیست که افراد وجوهی را که مایلند صرف کارهای خیر نمایند، در اختیار سازمان بگذارند، بلکه اگر کسی قصد کار خیری داشته باشد و فی‌المثل بخواهد مدرسه یا بیمارستان یا هر نوع مؤسسه عام‌المنفعه دیگری تأسیس کند، سازمان با استفاده از تمام نیروهای خود او را یاری خواهد کرد و اطلاعات لازم را در اختیار او قرار خواهد داد و درصورت لزوم هزینه‌های مربوط به مطالعات و تهیه برنامه کار و نقشه‌های ساختمان و نظارت در حسن اجرای کار و مدیریت را عهده‌دار می‌شود و آن مؤسسه به نام بانی آن نام‌گذاری خواهد شد.
از این گذشته، این برنامه امکان می‌دهد حتی کسانی که توانایی مالی برای انجام دادن کارهای بزرگ ندارند، از احساس لذت نیکی کردن محروم نمانند، زیرا نیکی به هر اندازه که باشد شایسته و سزاوار است و خاطر انسان را راضی و خشنود می‌دارد. برای نمونه، اگر کسی نتواند یک بیمارستان بسازد، شاید بتواند لوازم یک اطاق بیمارستان یا حتی هزینه یک تخت را هدیه کند و یا قسمتی از ساعات فراغت خود را صرف یکی از خدمات داوطلبانه نمایند، کما اینکه هم اکنون در مرکز پزشکی رضا پهلوی، گروهی از بانوان نیکوکار، ساعت‌های فراغت خود را به رایگان وقف خدمت به بیماران کرده‌اند. آن‌ها برای کارهای خیر و ارزنده خود سرمایه مادی اختصاص ندادند، ولی ارزش خدمت افتخاری و داوطلبانه‌ای که انجام می‌دهند از هیچگونه کمک مالی کمتر نیست، چرا که آنچه مطرح است نفس عمل و کیفیت نیکوکاری است نه مقدار و کمیت آن.
واحد ویژه‌ای که در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بوجود آمده، قادر است همه زمینه‌های مشارکت در خدمات اجتماعی را مطالعه کند و طرح‌ها و برنامه‌های گوناگونی برای اینکه شما هموطنان عزیز بتوانید در حد توانایی خود قدمی در راه خیر بردارید آماده نماید و نیز می‌تواند راهنمای عموم کسانی باشد که با هر اندازه از توانایی، نیکی کردن را به عنوان یک وظیفه انسانی و اخلاقی برای خود شناخته باشند.
بعضی تصور می‌کنند که وقتی اجرای یک برنامه اجتماعی به دولت واگذار شود، افراد مردم، دیگر وظیفه‌ای در آن زمینه به عهده نخواهند داشت، در صورتی که فعالیت‌ها و خدمات دولت در این موارد هنگامی اثر قطعی پیدا می‌کند که احساس علاقه به مشارکت در خدمات اجتماعی در همگان بیدار باشد و همکاری صمیمانه آنان در اینگونه خدمات وسعت پذیرد. این واقعیت انکارناپذیر است که اجرای بسیاری از طرح‌ها علاوه بر امکانات اجرایی و مادی به همکاری و عاطفی و روابط انسانی افراد نیاز دارد و باید با استفاده از خودیاری مردم به مرحله اجرا در آید. علاوه بر این‌ها، در زمانی که عده کثیری از مردم از ثمرات پیشرفت‌های کشور بهره‌مند شده و به رفاه کامل دست یافته‌اند، بجاست که دست همت برآورند و بخشی از درآمدهای هنگفت خود را صرف کارهایی نمایند که برای هموطنان آن‌ها رفاه و آسایش و برای خودشان رضایت خاطر و آرامش به ارمغان می‌آورد. به عبارت دیگر، بر هر فرد متمکن فرض است که در این رهگذر وظیفه‌ای برای خود بشناسد و گامی شایسته فراخور توانایی خویش بردارد.
امیدوارم هموطنان، این سخنان مرا به عنوانی کی دعوت همگانی و بسیج عمومی در طریق نیکوکاری پذیرا شوند و در نتیجه، یک جنبش ملی در راه انجام کارهای نیک بوجود آید.