سخنان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی هنگام دادن سندهای مالکیت کشاورزان نقده و قزوین در گام دوم قانون اصلاحات ارضی ۴ اردیبهشت ۱۳۴۴

اصلاحات ارضی و الغای رژیم ارباب و رعیتی

درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی

برنامه عمرانی سوم/سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵

پیشرفت کار اصلاحات ارضی همانطوری که در چند روز پیش گفتم، بیش از حد انتظار با موفقیت توأم بوده است. هم تجربیاتی که در این قسمت پیدا کرده‌اید و هم تصمیماتی که اخیراً اتخاذ شده است، در این پیشرفت سریع مؤثر بوده است. الآن یک دستگاه مجهز و مصمّمی داریم که این کار را می‌تواند به این سرعت و خوبی پیش ببرد. در باره نتایج اصلاحات ارضی مثل اینکه احتیاج به تذکر نباشد، برای اینکه دیگر از کوچک و بزرگ به اثرات و اهمیت آن چه در داخل مملکت ما و چه در خارج پی برده‌اند و حتی از خیلی جاها به ما مراجعه می‌کنند که ببینید ما چه کرده‌ایم تا احیاناً مورد نمونه و اقتباس قرار بگیرد. اما آن چیزی که برای خود ما روشن است، این است که اضافه بر حس آزادی که در زارعین جدید ما چه در مرحله یکم و چه در مرحله دوم پیدا شده است افزایش درآمدی است که ما به آن برای بالا بردن سطح زندگی ملت ایران اهمیت فراوان می‌گذاریم. امروز با وجود اینکه زمین‌های زراعتی ما کاملاً آماده نشده‌اند، یعنی شاید سنگ تمام زمین‌ها را بیرون نیاورده باشند، شاید هنوز نمی‌دانیم کود به اندازه به چه مقداری و به چه نوعی در چه زمینی بدهیم، آبیاری ما کاملاً ناقص است و هنوز سیستم جدیدی در تمام نقاط رایج نشده، ماشین آلات زراعتی به اندازه کافی نداریم و از آنچه هم داریم شاید به حداکثر امکان بهره برداری نمی‌کنیم، معهذا چیزی که بطور تقریب به دست ما آمده است این است که همین الآن زارع صاحب زمین امروزی نسبت به آن رعیتی که برای اربابش تا دیروز یا پریروز کار می‌کرد در حدود سه الی چهار برابر درآمدش بیشتر است که با ترتیب دادن زراعت جدید و تهیه وسایل کار این نسبت حداقل شاید به نزدیک ده مقابل برسد، یعنی زارع ده مقابل بیشتر از سابق از زمین خود درآمد خواهد داشت.

ترقیات دیگری که در شئون مملکت حاصل شده خارج از صحبت‌های امروزی است. وضعی که برای کارگرهای مملکت پیدا شده است، پیشرفت‌هایی که در مبارزه با بیسوادی به دست آورده‌ایم، از بین بردن امراض یا مداوای آن‌ها و تمام شئون دیگر انقلاب ملی ما طوری است که می‌بینیم کسانی که نمی‌توانند ببینند این مملکت مستقل و خوشبخت زندگی بکند دست به کارهای در واقع دیوانه واری می‌زنند، ولی این چیزی نیست که بتواند سیر حرکت ما را به جلو متوقف بکند.

کارهایی که ما کرده‌ایم چنان در مملکت ریشه دوانیده است که هیچ اتفاقی ممکن نیست حتی برای یک دقیقه این آهنگ پیشرفت را متوقف بکند یا مسیر ما را منحرف بکند. کادرهای مؤمنی که برای این کارها تربیت می‌شوند و خود مردم که بالاخره بزرگترین ضامن پیشرفت هستند، متوجه شده‌اند که این برنامه‌ها مسلماً به مطمئن طریقی پیشرفت خواهد کرد و امیدوارم که این مرحله دوم اصلاحات ارضی هم هر چه زودتر تمام بشود.

از زحمات تمام کسانی که در این قسمت‌ها کار کرده‌اند قدردانی می‌کنم و انشاءالله زودتر نتیجه این زحمات کاملاً گرفته بشود و کار خاتمه پیدا کند.