بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران هنگام باریابی نمایندگان مجلس سنا و مجلس شورای ملی ۴ آذر ماه ۱۳۳۷
| برنامه عمرانی دوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۷ |
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران هنگام باریابی نمایندگان مجلس سنا و مجلس شورای ملی ۴ آذر ماه ۱۳۳۷
آقایان باید توجه داشته باشند که دنیای امروز، دنیای سرعت و کار و فعالیت است و ما ناچاریم با سرعت هر چه تمام‌تر پیش برویم. ما نمی‌توانیم وقت تلف کنیم، زیرا به اندازه کافی در گذشته عقب افتاده‌ایم و اگر فاصله از این زیادتر شود، قابل جبران نخواهدبود. اگر مجلس شورای ملی هم مثل مجلس سنا توجه بیشتری در کارها می‌کرد و نمایندگان سر موقع به کار می‌پرداختند و وظیفه خویش را انجام می‌دادند، مسلماً کارهای ما به سرعت صورت می‌گرفت و هیچ مانع و رادعی پیش نمی‌آمد.
اینها تذکرات کلی است که باید من بدهم و آقایان نیز می‌باید متوجه اهمیت موضوع باشند و وظیفه خویش را چنانکه باید، انجام دهند. بگذارید ما افتخار کنیم در موقعی که در بسیاری از نقاط جهان، مخصوصاً در محیط نزدیک ما حکومت‌های پارلمانی یکی پس از دیگری سرنگون و پایمال می‌شوند و از بین می‌روند، در کشور ایران بالعکس رژیم پارلمانی و مشروطه روزبه‌روز قوی‌تر و ریشه‌دارتر می‌شود.
از طرف ما همواره سعی در تقویت اساس و بنیان مشروطیت می‌شود و لازم است آقایان نیز به وظایف و تکلیف خود توجه بیشتر کنند که در کارها کوتاهی نشود.
ما کارهای بزرگی را شروع کرده‌ایم. از لحاظ اقتصادی باید متوجه باشید که واقعاً قدم‌های مهمی برداشته شده، از وقتی که لایحه تفاوت پشتوانه اسکناس مطرح و تصویب شد، در این هشت ماهه اخیر سرمایه‌گذاری مردم در این قسمت بی‌سابقه است. پس معلوم می‌شود که ما راه صحیح را انتخاب کرده‌ایم و نتیجه خوب گرفته‌ایم. همین فعالیت باید در قسمت کشاورزی بشود.
خیلی صحبت‌ها کرده‌اند که ایران صادرات کافی ندارد و واردات، چندین برابر صادرات است و اگر ما نفت نداشتیم وضع اقتصادمان خراب بود. البته اصولاً صحیح است که ما نفت داریم و مسلماً هم این نفت از بین نمی‌رود و شاید یک قرن دیگر همچنان مورد استفاده ما باشد، ولی اگر به همین اکتفا کنیم، درست نیست و هیچ وقت اقتصاد واقعی و صحیح نخواهیم داشت.
نباید فکر کنیم که چون ارز خارجی زیاد داریم، هر چه بخواهیم باید وارد کنیم. باید تولید ما به اندازه‌ای باشد و به قیمتی تمام شود که هزینه زندگی را در داخل ثابت نگاه دارد و از خارج برای ما ارز بیاورد.
تا موقعی که کشاورز ما یک سال زحمت بکشد، تا تخمی ده تخم گندم به دست آورد، ما هیچ وقت نخواهیم توانست با کشاورزی که در خارجه حداقل تخمی پنجاه تخم برمی‌دارد رقابت کنیم. حتی برنج که یکی از پرمنفعت‌ترین محصولات ایران است، اگر درست سیستم کاشتن و آبیاری آن را بدانیم و کود صحیح بدهیم، مطابق اطلاعاتی که به من رسیده، می‌توانیم شش برابر بیش از محصول فعلی به دست بیاوریم. اگر ما از همین اندازه اراضی که فعلاً برنج‌کاری می‌شود شش برابر بیشتر محصول برداریم، معنی آن این است که قیمت برنج خودبه‌خود پایین‌تر می‌آید و به این ترتیب هم مردم می‌توانند مقادیر بیشتری در داخل مصرف کنند و هم می‌توانیم صادر کنیم. برنج ایران اکنون گرانترین برنج‌های دنیا است. مثلاً آلمان از ایران برنج نمی‌خرد و از تایلند می‌خرد، زیرا در آنجا قیمت برنج نسبت به ما آنقدر ارزانتر است که با وجود دوری مسافت و مخارج حمل و نقل، باز هم کمتر تمام می‌شود. چرا؟ چون مقدار تولید ما کم است. نسبت گندم نیز همین طور تقریباً یک‌ششم است، یعنی محصول ما یک به ده و محصول خارجی یک به شصت است.
در مورد پنبه شنیده‌ام استثنائاً در بعضی نقاط مازندران و گرگان به علت آنکه قطعاً زمین بکر بوده و آبیاری درست شده، از یک هکتار سه تن پنبه برداشته‌اند، ولی گمان می‌کنم که حد متوسط تولید در هر هکتار از یک تن کمتر است، در صورتی که باید دو تن و نیم باشد.
در قسمت کشاورزی امیدوار هستیم وضع خیلی بهتر بشود. با آیین‌نامه‌ای که اکنون برای وام‌های کشاورزی وجود دارد و از کمیسیون‌ها گذشته، کاری مفید انجام نمی‌توان داد، برای آنکه می‌گویند حداکثر وام کشاورزی نمی‌تواند بیش از پنج‌میلیون ریال باشد، در صورتی که باید وسایل مکانیزه تهیه شود. چرا برای امور صنعتی نودمیلیون و بیشتر وام بدهیم، ولی در موضوع کشاورزی این وام را محدود به ۵ میلیون بکنیم؟
یکی از کارهای مهم، کار حشم است. حساب کنید که دستگاهی که می‌خواهد فقط با صد گاو شروع به کار کند، چقدر خرج دارد؟ در این باره به دولت تذکر داده‌ام که مطالعه و تجدیدنظر کنند و امیدوارم مردم همان استقبالی را که از قسمت صنعتی کرده‌اند، در قسمت کشاورزی هم بکنند.
البته کارهای اساسی از قبیل آبیاری هست که باید پیشرفت کند و فعلاً اقدام در آنها از عهده مردم خارج است، به خصوص با ترقی فوق‌العاده که در همه جهان دیده می‌شود. یادم هست که در سال ۱۳۲۱ برای اولین بار به لار رفتم. پیرمردی که در بنگاه آبیاری کارشناس بود به من گفت می‌بینید که در سطح معینی دورادور کوه‌ها آثاری است؟ گفتم بلی. گفت در قدیم در این منطقه سدی بوده‌است و من سنگ‌ها را امتحان کرده و از لحاظ زمین‌شناسی ثابت می‌کنم که اینها آثار رسوبات آب است. بعدها معلوم شد این مرد راست گفته، چون کمپانی خارجی را استخدام کردیم، در این محل مطالعه کرد و گفت اینجا دریاچه‌ای بوده‌است. در آن موقع حساب کردیم که ساختمان سد لار ۳۰میلیون دلار تمام می‌شود، ولی حالا البته قیمت‌ها فرق کرده و گرانتر شده‌است، کما اینکه مخارج سد کرج که دیروز خوشبختانه بتون‌ریزی آن اقدام شد، روز اول ۲۸میلیون دلار برآورد می‌شد و امروز خیلی بیشتر خرج دارد.
بدیهی است ترقی قیمت‌ها خاص ایران نیست، بلکه در همه دنیا قیمت‌ها رو به ترقی است و هر سال که می‌گذرد مقداری بر همه قیمت‌ها در دنیا اضافه می‌شود، به این جهت است که حرف این عده‌ای که می‌گویند چرا قرض می‌کنید و نزول می‌دهید درست نیست، زیرا اگر کار را حالا نکنیم، تا ده پانزده سال دیگر تفاوت قیمت این قبیل ساختمان‌ها تقریباً معادل همان نرخ بهره است و شاید هم بیشتر باشد. معلوم است که مردم به تنهایی از عهده ساختمان‌های پنجاه و شصت و هفتاد میلیون دلاری برنمی‌آیند و این وظیفه دولت است که این قبیل کارهای آبیاری را انجام دهد و در اختیار عمومی بگذارد، ولی مردمی که اراضی زیر کشت یا بایری دارند، نباید از مخارج دولت استفاده کرده و این اراضی را به بیست و پنجاه و صد برابر قیمت بفروشند. این وضع در تمام دنیا مقرراتی دارد و ما هم داریم که باید عمل شود.
اما در قسمت امور اداری، قبلاً گفتیم که باید زودتر تکلیف لایحه دولت در این باب روشن شود. درباره فساد در مملکت ایران صحبت زیاد است و مسلم است که هر مطلبی را هم صد برابر و هزار برابر بزرگ می‌کنند. مطمئن باشید که فسادهایی که درباره وجود آنها در کشور ما صحبت شده، به مراتب از خیلی از کشورهایی که ادعای پیشرفت و تمدن و ترقی و دموکراسی دارند، کمتر است و من در این باره مدرک و سند دارم، معهذا ما به این اصل توجه کردیم که اصولاً کاری کنیم که نشود نسبت فساد به مأمور دولت داد، یعنی ترتیبی برقرارشود که حتی فرد بدخواه هم نتواند بگوید در اینجا فسادی هست، تا وقتی که رشد اجتماعی ما بیشتر شود و این طرز فکر هم خودبه‌خود تغییر کند.
دشمنان ما از این وضع موجود و مخصوصاً از ضعف روحی ما در این مورد سوءاستفاده می‌کنند. مثلاً همانطور که سابقاً هم گفته بودم، یک روز صبح صد نفر را مأمور انتشار مطالبی که مورد نظر ایشان است می‌کنند. این صد نفر فرضاً هر کدام با بیست نفر گفتگو کنند و هر یک از آنها با بیست نفر دیگر، نتیجه این می‌شود که آخر شب چهارصدهزار نفر این مطالب را شنیده‌اند و چون این موضوع هر روز تکرار می‌شود، بالاخره مردم آنها را باور می‌کنند.
این است که ما تصمیم گرفتیم اصولاً جلو این بهانه‌ها را بگیریم. حالا چرا این وضع پیدا شده؟ این نکته‌ای است که چند روز پیش نیز در جلسه مطبوعاتی درباره آن سخن گفتم. در قرن اخیر متأسفانه وضع ما وضع بدی بود. دستگاه دولت به معنی واقعی نداشتیم. حکومت مرکزی نبود. ظاهراً پادشاهی در پایتخت بود و والی‌ها و حکامی را به اینجا و آنجا می‌فرستاد. والی می‌بایست پیشکشی بدهد و برای جبران آن از فراش‌ها پول می‌گرفت و البته آنها هم به جان مردم می‌افتادند. در نتیجه موضوع هدیه و رشوه متأسفانه در این کشور رایج شد و به صورت سیستم کار درآمد. نفوذ خارجی هم که البته به جای خود بود و باعث می‌شد که بگویند فلان یا فلان مأمور غیر از چاپیدن کاری بلد نیست، فقط نوکر فلان یا فلان دولت است.
خوشبختانه مثل اینکه حالا قسمت تبلیغات مربوط به خارجی‌ها دارد اصلاح می‌شود و مردم بعد از مدتی فهمیده‌اند که سیاست ایران جز تأمین منافع کشور نیست. اما این نکته هم باید کم‌کم ذهنی مردم بشود که آرزو و هدف نهایی ما این است که بگویند مأمور دولت پاک و منزه است و مسلماً تخطی نکرده‌است و برای اینکه این اصل جزو معتقدات آنها بشود، باید به آنها بگوییم که اصلاً مأمور دولت وسیله سوءاستفاده را ندارد، تا در نتیجه بدبینیِ قبل، از ذهن او بیرون بیاید و بعد تبدیل به آن شود که ما می‌خواهیم، یعنی این اعتقاد در او راسخ شود که مأمور دولت فاسد نیست، نه اینکه نتواند، بلکه اصلاً نمی‌کند.
به این منظور مقرراتی وضع شده که آقایان از آنها اطلاع دارید و با رسیدگی تکلیف روشن خواهدشد.
اما در قسمت کلی همان طور که گفتم، خوشبختانه وضع ما طوری است که جای هیچ نگرانی نداریم. رژیم ایران رژیمی است خیلی قدیمی و مسلماً روش حکومتی که چندین هزار سال برقرار بوده و ادامه داشته، نمی‌تواند برخلاف میل ملی مردم باشد. به همین جهت می‌بینید که ما در میان همه طوفان‌ها استوار و محکم و مطمئن به کارها ادامه می‌دهیم و می‌کوشیم تا همانطور که چند روز پیش هم گفتم، حداکثر آزادی‌ها را منهای آزادی در خیانت به مردم بدهیم. انشاءالله تمام دستگاه‌ها در همین راه قدم برمی‌دارند و این سیاست پیشرفت خواهدکرد.
در سیاست خارجی وضع ما خیلی روشن است و احتیاج به توضیح ندارد. برای ما اصل این است که ایران استقلال خود را بالاتر از هر چیز می‌شمارد. از نظر ما اول استقلال است، بعد دوستی با همه ملل و احترام به منشور سازمان ملل متحد. وظیفه ما در این مورد وظیفه‌ای است که هر دولت مستقل باید انجام دهد.